WSTĘP - psse-starachowice.plzdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku,...

STAN SANITARNY POWIATU STARACHOWICKIEGO 2014

1

WSTĘP:

Państwowa Inspekcja Sanitarna działa na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985r.

o Państwowej Inspekcji Sanitarnej ( tj. Dz. U. z 2011r.Nr 212 poz.1263 z późn. zm.).

Została powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności

poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami:

higieny środowiska,

higieny pracy w zakładach pracy,

higieny radiacyjnej,

higieny procesów nauczania i wychowania,

higieny wypoczynku i rekreacji,

zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku,

higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz

pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne

- w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości

i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób

zakaźnych i zawodowych.

Wykonywanie zadań określonych w ustawie polega na sprawowaniu zapobiegawczego

i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzeniu działalności zapobiegawczej

i przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych i innych chorób powodowanych

warunkami środowiska, a także na prowadzeniu działalności oświatowo- zdrowotnej.

Prowadzona działalność przeciwepidemiczna w zakresie chorób zakaźnych, oraz innych

chorób powodowanych warunkami środowiska jak również szeroko zakrojona działalność

oświatowa mają znaczący wpływ na poprawę zdrowia społeczeństwa, co przekłada się na

oszczędności w sektorze opieki zdrowotnej.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Starachowicach wraz z pracownikami

Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Starachowicach realizował w 2014 roku

zadania określone w wymienionej ustawie.

Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Starachowicach jest podmiotem

leczniczym prowadzonym w formie jednostki budżetowej, finansowym z budżetu państwa,

w stosunku do którego uprawnienia organu założycielskiego posiada Wojewoda

Świętokrzyski. Zarządzeniem Nr 45/2012 Załącznik Nr 10 z dnia 21 maja 2012r.

Wojewody Świętokrzyskiego został nadany statut Powiatowej Stacji Sanitarno-

Epidemiologicznej w Starachowicach.

Struktura organizacyjna Stacji określona szczegółowo w Regulaminie Organizacyjnym

zapewnia sprawne funkcjonowanie jednostki zarówno w bieżącej działalności, jak

i w przypadkach działań kryzysowych, do których służby sanitarne są bez przerwy

przygotowywane.

Realizacja wszystkich zadań w obszarze zdrowia publicznego jest możliwa dzięki

udoskonalonej organizacji pracy w jednolitym systemie kontroli zgodnym z wymaganiami

normy PN-EN ISO/IEC/17020:2006 oraz wiarygodnej technice laboratoryjnej

zatwierdzonej certyfikatem akredytacji Nr AB 634 wydanym przez Polskie Centrum

Akredytacji.


2

Realizując zadania w obszarze zdrowia publicznego, w ramach nadzoru bieżącego,

zapobiegawczego, przeciwepidemicznego oraz w ramach prowadzonej działalności

oświatowo - zdrowotnej i promocji zdrowia, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

współpracował w 2014r. ze Starostą Starachowickim, Prezydentem Miasta Starachowice,

Wójtami Gmin ( Pawłów, Mirzec, Brody ), Burmistrzem Miasta i Gminy Wąchock,

Powiatowym Lekarzem Weterynarii, Powiatową Komendą Policji, Strażą Miejską, Polskim

Czerwonym Krzyżem, Stowarzyszeniem ”Bezpieczny Powiat”, dyrektorami placówek

nauczania i wychowania, klubami spółdzielczymi „Wanancja”, SSM ul. Wojska Polskiego,

a także placówkami podmiotów działalności leczniczej. Działalność Państwowego

Powiatowego Inspektora Sanitarnego wspierana była przez lokalne media.

W 2014 roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny uczestniczył w sesjach Rady

Powiatu, Rady Miejskiej, Rady Gminy w Mircu ,posiedzeniach Zarządu Powiatu, Komisji

Zdrowia i Polityki Społecznej, Komisji Bezpieczeństwa, Rolnictwa i Rozwoju

Gospodarczego oraz Komisji Bezpieczeństwa i Porządku Starostwa Powiatowego a także

posiedzeniach Powiatowego Zespołu Reagowania Kryzysowego ( ćwiczenia w obiekcie

PZOZ, gra obronna na terenie gminy Brody i Pawłów) jak również przedstawiając

zagadnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży podczas wakacji w ramach organizowanego

wypoczynku na terenie powiatu, a także przestawiając przygotowania służb sanitarnych

do działań przeciwepidemicznych w okresie wzmożonych zachorowań.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny na bieżąco podczas posiedzeń Komisji

Bezpieczeństwa i Porządku przedstawiał działania wpisane w Powiatowy Program

Zapobiegania Przestępczości oraz Porządku Publicznego i Bezpieczeństwa Obywateli na

lata 2011- 2015 w obszarze „Ochrona przed epidemiami i skażeniami”, oraz przedstawiał

ciekawe inicjatywy podejmowane na rzecz poprawy bezpieczeństwa przez Państwową

Inspekcję Sanitarną w 2014r.

W związku z sytuacją dotyczącą epidemii gorączki wirusowej Ebola w krajach Afryki

Zachodniej w 2014r. prowadzono szereg działań edukacyjnych dla podmiotów działalności

leczniczej, pracowników Komendy Państwowej Straży Pożarnej, Komendy Powiatowej

Policji, przedstawicieli Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w zakresie

koordynacji działań instytucji publicznych w przypadkach zagrożenia epidemią wirusa

Ebola.

Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna w Starachowicach nadzoruje teren powiatu

starachowickiego położonego na obrzeżu północnej części województwa świętokrzyskiego,

zajmując obszar między Podgórzem Iłżeckim a podnóżem Gór Świętokrzyskich

o powierzchni 524 km², oraz liczbie mieszkańców 96 tys.

Na terenie powiatu starachowickiego prowadzi działalność ok.4500 podmiotów


3

gospodarczych o bardzo zróżnicowanym pod względem wielkości profilu działalności

i poziomie zatrudnienia. Najważniejszym ośrodkiem gospodarczym jest miasto

Starachowice.

W skład powiatu wchodzą gminy:

miejskie : Starachowice , miejsko-wiejskie : Wąchock,

wiejskie:

Brody Mirzec Pawłów

Powiat starachowicki z wyjątkowo ukształtowanym terenem, malowniczą doliną rzeki

Kamiennej i Sieradowickim Parkiem Krajobrazowym, jest jednym z najpiękniejszych

zakątków ziemi świętokrzyskiej. Liczne miejsca pamięci narodowej, cenne zabytki

architektury romańskiej i gotyckiej na czele z opactwem cystersów w Wąchocku,

unikalnym Zespołem Wielkopiecowym znajdującym się na terenie Muzeum Przyrody

i Techniki w Starachowicach to bardzo interesująca oferta dla gości i turystów. Zbiorniki

wodne oraz kryte pływalnie zapewniają dobre warunki kąpielowe oraz umożliwiają

uprawianie sportów wodnych. Prawdziwe bogactwo regionu stanowią obszary leśne

rozpościerające się na obszarze 242 km² .

Państwowa Inspekcja Sanitarna w 2014r. na terenie powiatu starachowickiego nadzorowała

2044 obiektów, w których przeprowadzono 1916 kontroli wydając 408 decyzji

merytorycznych, oraz 419 decyzji płatniczych, 53 postanowień, 22 tytułów wykonawczych,

nałożono 37 mandaty na kwotę 6400 zł, oraz nałożono 9 kar pieniężnych na kwotę

180.000zł.

Oddział Laboratoryjny PSSE w 2014r. wykonał 2503 badań laboratoryjnych

przeprowadzając łącznie 5193 oznaczeń w tym: 309 oznaczeń chemicznych, 1737

oznaczeń fizycznych , 3147 oznaczeń mikrobiologicznych. Pobrano 382 próbki.

Realizowano zadania w ramach systemów informatycznych działających w Unii

Europejskiej np. RASFF, RAPEX, prowadzono monitoring jakości wody do spożycia, wody

w kąpieliskach, wody ciepłej używanej w natryskach, nadzór epidemiologiczny

i wirusologiczny nad grypą w systemie „Senitinel”, ocenę ryzyka zagrożenia

bezpieczeństwa żywności ( dokumentowanie zasad GHP, GMP oraz HACCP ).

W 2014r.kontynułowano serwis internetowy PSSE w Starachowicach prezentujący m.in.

aktualności i komunikaty wydawane przez PPIS w Starachowicach oraz ŚPWIS

w Kielcach, jak również GIS w Warszawie.


4

I. Ocena zagrożenia epidemiologicznego 1.Wprowadzenie.

Sekcja Nadzoru Przeciwepidemicznego jest komórką

organizacyjną PSSE właściwą do prowadzenia

działań związanych z: zapobieganiem i zwalczaniem

chorób zakaźnych i zakażeń u ludzi, zatruciami

pokarmowymi, zakażeniami zakładowymi, nadzorem

nad występowaniem chorób szczególnie

niebezpiecznych i wysoce zakaźnych. W 2014r

działalnośćpionu przeciwepidemicznego skierowana

była na :

- stały monitoring sytuacji epidemiologicznej w zakresie określonych chorób zakaźnych

i zakażeń, ze szczególnym uwzględnieniem niebezpiecznych chorób zakaźnych/ pojawienie

się epidemii gorączki krwotocznej Ebola w krajach Afryki

- nadzór nad placówkami ochrony zdrowia w celu poprawy stanu sanitarno

- higienicznego, co ma znaczący wpływ za zmniejszenie ryzyka wystąpienia

i szerzenia się zakażeń zakładowych,

- kontynuację nadzoru nad uodpornieniem populacji w ramach obowiązkowych szczepień

ochronnych.

2. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie rejestrowanych chorób zakaźnych

Analizę sytuacji epidemiologicznej powiatu przeprowadzono w oparciu

o zgłoszone i rejestrowane choroby zakaźne . Wywiady epidemiologiczne, wybranych

chorób po opracowaniu przez pracowników PSSE i przeanalizowaniu w WSSE przesłane

są do PZH.

W roku sprawozdawczym 2014 zgłoszono łącznie 1342 zachorowania, opracowano 235

przypadków ognisk chorób zakaźnych. Wykonano 20 kontroli zgłaszalności chorób

zakaźnych w podległych placówkach służby zdrowia. W zakresie nadzoru

epidemiologicznego dotyczącego chorób zakaźnych działania Inspekcji Sanitarnej polegają

na stałej analizie epidemiologicznej chorób zakaźnych oraz postępowaniu p/epidemicznym,

które prowadzi do wyeliminowania czynnika zakaźnego, przecięcia dróg szerzenia się

choroby oraz nadzorze nad podnoszeniem odporności populacji poprzez szczepienia

ochronne. Nadzór nad chorobami wenerycznymi. Zarejestrowane są 2 przypadki

nosicielstwa HIV- Pierwszy w rejestrach figuruje od 1998 roku, drugi zarejestrowany został

w 2014r. W 2014 roku zarejestrowano 4 przypadki choroby wenerycznej – kiła. Przypadki

te objęte zostały leczeniem ambulatoryjnym.

W 2014r. zarejestrowano 22 przypadki potwierdzonych zachorowań na gruźlicę. W jednym

przypadku wydano decyzję o konieczności poddania się leczeniu. Ze względu na „ciężkie„

środowiska /nadużywanie alkoholu, bezdomność, narkomania/ w jakich najczęściej

odnotowuje się zachorowania interwencji pracowników wymaga prawie każdy przypadek.


5

W ujęciu tabelarycznym przedstawiono liczbę zachorowań i zapadalność na choroby

zakaźne na terenie powiatu starachowickiego w latach 2013-2014.

Jednostka chorobowa

2014 2013 Liczba zachorowań Zapadalność w

powiecie

Liczba

zachorowań

Zapadalność w

powiecie

Nieżyt jelitowy wywołany

przez rotawirusy 81 86,17 120 127,66

Biegunka nieokreślona u

dzieci do lat 2 36 38,30 67 71,28

Krztusiec 0 0 1 1,06

Borelioza 49 52,13 12 12,76

Styczność i narażenie na

wściekliznę 17 18,08 27 28,72

Gruźlica 22 23,40 22 23,40

Bakteryjne zapalenie opon

mózgowo –rdzeniowych 1 1,06 3 3,19

grypa 0 0 12 12,76

Zachorowania

rzekomogrypowe 13 13,83 409 435,13

Choroba meningokokowa 0 0 0 0

Jak przedstawiają się dane w odniesieniu do roku 2013:

- nastąpił wzrost zachorowań na: boreliozę ,w pozostałych jednostkach chorobowych

odnotowano spadek zachorowań, natomiast na tym samym poziomie utrzymują się

zachorowania na gruźlicę


6


7

3.Zachorowania na wybrane jednostki chorobowe

3.1 zachorowania na wzw

2014 r. Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

wzw B

ostre 0 0 0 0 0,07

wzw B

przewlekłe 1 1,92 2 2,13 2,68

wzw C

przewlekłe 6 11,56 1 1,06 8,06

2013 r. Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

wzw B

ostre 0 0 0 0 0,00

wzw B

przewlekłe 2 3,85 1 1,06 3,46

wzw C

przewlekłe 3 5,78 4 4,25 6,69


8

Przedstawione dane wskazują iż w przypadku wzw B przewlekłe w mieście nastąpił

nieznaczny spadek zachorowań natomiast w powiecie nieznaczny wzrost. Zarówno

w mieście jak i w powiecie widoczna jest mniejsza zapadalność aniżeli w województwie.

WZW C przewlekłe – nastąpił wzrost zachorowań w mieście natomiast w powiecie

widoczny jest spadek. Zapadalność w mieście jest wyższa niż w województwie, natomiast

w powiecie zapadalność jest niższa.


9

3.2 Zachorowania na Salmonellozy

2014r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

Salmonelloza 6 11,56 5 5,31 18,03

2013 r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

Salmonelloza 3 5,78 7 7,44 13,54

Powyższe dane informują o wzroście zapadalności na salmonellozy w 2014r w stosunku

do roku 2013 w mieście, natomiast odnotowano spadek zachorowań w powiecie.

Zapadalność zarówno w mieście jak i w powiecie jest niższa aniżeli w województwie.


10

3.3 Zachorowania na Różyczkę

2014 r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

Różyczka 26 50,10 10 10,63 9,25

2013r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

Różyczka 14 26,98 8 8,51 64,08

Z podanych wyżej danych wynika, że zapadalność na różyczkę w 2014 roku wzrosła

w mieście oraz w powiecie. Zarówno w mieście jak i powiecie odnotowujemy wyższą

zapadalność aniżeli w województwie.


11

3.4 Zachorowania na Świnkę

2014 r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

Świnka 2 3,85 2 2,12 5,45

2013 r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

Świnka 1 1,92 0 0 4,95

Z przedstawionych danych wynika, że w 2014 roku obserwuje się niewielki wzrost

zapadalności w mieście, oraz w powiecie na świnkę. Zapadalność w mieście i powiecie jest

niższa aniżeli w województwie.


12

3.5 Zachorowania na ospę wietrzną

2014 r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

ospa

wietrzna 504 971,32 321 341,51 566,78

2013 r.

Nazwa

jednostki

chorobowej

Liczba

zachorowań

w mieście

Zapadalność

w mieście

Liczba

zachorowań

w powiecie

Zapadalność

w powiecie

Zapadalność

w

województwie

ospa

wietrzna 222 427,84 229 243,63 447,38

Powyższe dane wskazują, iż nastąpił wzrost zachorowań zarówno w mieście jak

i w powiecie na ospę wietrzną. Zapadalność w mieście jest znacznie wyższa niż

w województwie natomiast w powiecie jest dużo niższa aniżeli w województwie.


13

4.Realizacja szczepień ochronnych

Zgodnie z ustawą z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej do zakresu

działania Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych

należy między innymi sprawowanie nadzoru nad szczepieniami.

Nadzór nad chorobami zakaźnymi to przede wszystkim systematyczne podnoszenie

odporności populacji poprzez szczepienia ochronne. Państwowa Inspekcja Sanitarna jest

koordynatorem programu szczepień ochronnych. Nadzoruje, planuje, przeprowadza

instruktaże, zaopatruje placówki wykonujące szczepienia w szczepionki, sporządza

sprawozdania z wykonawstwa szczepień.

W powiecie starachowickim w 2014 roku w ramach realizacji PSO szczepieniom podlegało

5362 dzieci i młodzieży w wieku od 0 do lat 19.

W 2014 roku odnotowano 4 przypadki zgłoszone jako niepożądane odczyny

poszczepienne.

Szczepienia wykonywane były w 24 punktach placówek ochrony zdrowia .

Placówki wykonujące szczepienia posiadają urządzenia chłodnicze do przechowywania

szczepionek, termotorby z monitorowaniem temperatury do przewożenia szczepionek,

co zapewnia zachowanie łańcucha chłodniczego.

W 2014 r. w w/w placówkach przeprowadzono 30 kontroli, podczas których stwierdzono

4 uchybienia dotyczące nieterminowego wykonania szczepień. Szczepienia wykonują

pielęgniarki, które ukończyły kurs immunoprofilaktyki.

W powiecie starachowickim nadal odnotowano nieco niższy poziom uodpornienia

w stosunku do 2013 roku:

- 100 % dla szczepień gruźlicy noworodkowej, p/wzw typu B w drugim roku życia 100 %

(dla rocznika 2013),

- przeciwko odrze-różyczce-śwince rocznik 2013 szczepienie wykonane w 80%,

- szczepienie p/błonicy, tężcowi i krztuścowi do ukończenia 2 lat wykonane w 97%,

- przeciwko błonnicy, tężcowi , krztuścowi oraz polio w 6 roku życia uodporniono 91%

populacji,tj.1% mniej w stosunku do wykonania w 2013r

- przeciwko odrze różyczce i śwince w 10 roku życia ( cała populacja ) odsetek

uodpornionych wyniósł 92%, w stosunku do wykonania za rok 2013 utrzymuje się na tym

samym poziomie.

- wykonawstwo szczepień przeciw WZW typu B w 14 roku życia wyniosło 100%,

- przeciwko błonnicy i tężcowi w 14-ym roku życia 95% tj. 1% wzrosło wykonanie

w stosunku do 2013r

- niski odsetek 86% uzyskano w szczepieniu przeciwko błonnicy i tężcowi

w 19 roku życia,

- w wieku 0-2 lat 94% dzieci zostało uodpornionych przeciwko haemophilus

influenzae,

Liczba dzieci i dorosłych zaszczepionych na własny koszt:

- szczepieniom przeciwko meningokokom poddało się 87 osób

- przeciwko nieżytowi jelitowemu wywołanemu rotawirusem uodpornionych zostało 212

dzieci w wieku od 0-6 m-ca życia.

- przeciwko zakażeniom Streptococcus pneumoniae zaszczepionych zostało 277 osób.

- przeciwko ospie wietrznej uodpornione zostały 3 osoby

- odnotowano niewielki wzrost stanu zaszczepienia przeciwko grypie sezonowej -

szczepieniu poddało się 2553 osoby tj, około 769 osób więcej aniżeli w roku 2013r.


14

W Punkcie szczepień p/wściekliźnie istniejącym przy Oddziale Zakaźnym

w Starachowicach zostało zaszczepionych 42 osoby narażone w tym 3 osoby z powiatu

opatowskiego, 19 osób z powiatu ostrowieckiego, 1 osoba z powiatu skarżyskiego,

2 osoby z powiatu lipskiego, 2 osoby z powiatu kieleckiego.

Wnioski

1. W roku 2014 tak jak w latach poprzednich kontynuowano działania mające na celu

monitorowanie sytuacji epidemiologicznej, w tym zmierzające do identyfikacji zagrożeń

związanych z możliwością wystąpienia chorób szczególnie niebezpiecznych.

Podjęto działania dotyczące epidemii gorączki krwotocznej Ebola w Gwinei oraz

państwach sąsiadujących. Działania te polegały na:

przeprowadzeniu szeregu szkoleń dla podmiotów działalności leczniczej,

przedstawicieli powiatowego zespołu zarządzania kryzysowego, pracowników

Komendy Powiatowej Policji, Państwowej Straży Pożarnej z zakresu koordynacji

działań instytucji publicznych w przypadku zagrożenia epidemią

przekazanie materiałów dotyczących algorytmu działania, procedur postępowania

w sytuacjach wystąpienia lub podejrzenia choroby szczególnie niebezpiecznej

i wysoce zakaźnej, oraz aktualnej sytuacji epidemiologicznej w krajach Afryki

Zachodniej objętych epidemią

prowadzeniu kontroli podmiotów leczniczych w zakresie posiadania i znajomości

procedur postępowania w przypadku wystąpienia podejrzenia lub wystąpienia

choroby wysoce zakaźnej

Sytuacja epidemiologiczna na terenie miasta i powiatu Starachowice kształtowała się na

poziomie lat ubiegłych.

2. Prowadzono nadzór epidemiczno - wirusologiczny nad grypą w systemie SENTINEL.

W ramach systemu w sezonie epidemicznym 2013/2014 pobrano do badań

wirusologicznych 1 wymaz z nosogardzieli. Badanie to dało wynik ujemny.

3. Od kilku lat nie odnotowuje się na terenie działalności Stacji zbiorowych zatruć

pokarmowych.

4. Nie odnotowano również zgłoszeń szczególnie niebezpiecznych chorób.


15

II. JAKOŚĆ WODY DO SPOŻYCIA I CIEPŁEJ WODY UŻYTKOWEJ

1.Wprowadzenie

Przedmiotem działań pionu Higieny Środowiska

jest nadzór nad warunkami zdrowotnymi

środowiska bytowania człowieka. Priorytetowym

elementem tych działań jest system monitoringu

jakości wody do spożycia przez ludzi, a także

monitoring jakości wody w basenach oraz

kąpieliskach. Podobnie jak w latach poprzednich

dokonywano systematycznej oceny jakości wody

w wodociągach na obszarze całego powiatu

starachowickiego. Wszystkie ujęcia wody na

nadzorowanym terenie oparte są na wodach

podziemnych. W 2014r. sieć wodociągowa była

regularnie monitorowana w oparciu o ustalony

harmonogram poboru w wytypowanych punktach

kontrolnych.

Na terenie powiatu starachowickiego funkcjonuje 7 wodociągów (w stosunku do 2013r.

stan nie uległ zmianie) zaopatrujących w wodę do spożycia poszczególne gminy oraz

miasta: Starachowice i Wąchock.

2. Charakterystyka poszczególnych grup urządzeń zaopatrzenia ludności

w wodę.

2.1. Wodociągi o produkcji <100 m3/d

Wodociąg Świślina

2.2. Wodociągi o produkcji 100-1000 m3/d

Wodociąg: Rataje, Wielka Wieś, Bronkowice, Szerzawy, Krynki

2.3. Wodociągi o produkcji 1000-10000 m3/d – Brak

2.4. Wodociągi o produkcji 10000-100000 m3/d

Wodociąg Trębowiec

Udział poszczególnych wodociągów w zaopatrzeniu ludności w wodę do spożycia

w powiecie starachowickim przedstawia poniższy schemat:


16

Wodociąg Trąbowiec zaopatruje ok. 72120 osób, co stanowi 77% ludności całego powiatu

starachowickiego.

Hala pomp ujęcia wody w Trębowcu


17

Wodociąg Materiały użyte do budowy sieci

Trębowiec żeliwo sferoidalne, żeliwo, stal, PCV, PE

Szerzawy PCV, azbestocement

Bronkowice PCV

Rataje stal, PCV, PE

Wielka Wieś PCV, żeliwo sferoidalne

Krynki PCV, azbestocement

Świślina PCV

W zakresie prowadzonego monitoringu jakości

wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi

podstawą oceny jakości wody dostarczanej

odbiorcom były wyniki badań laboratoryjnych

próbek wody pobieranej przez przedstawicieli PPIS

w Starachowicach z punktów stałych w ramach

monitoringu kontrolnego i przeglądowego oraz

sprawozdań z badań próbek wody pobieranej przez

przedstawicieli administratorów wodociągów

publicznych w ramach kontroli wewnętrznej.

Na podstawie uzyskanych wyników badań wody

stwierdza się, że mieszkańcy powiatu starachowickiego korzystają z wody do spożycia

o jakości odpowiadającej stawianym jej wymaganiom.

PPIS w Starachowicach w oparciu o podjęte i przedstawione czynności związane

z nadzorem sanitarnym nad jakością wody dokonał corocznej oceny pobranych w 2014r.

próbek wody i na podstawie uzyskanych wyników wydał 8 opinii sanitarnych

stwierdzających przydatność wody do spożycia przez ludzi z poszczególnych

wodociągów (w tym 2 dotyczące wodociągu Trębowiec).

Wodociąg

Liczba

obsługiwanej

ludności w

2014r.

% ludności

obsługiwanej

powiecie w

2014r.

Długość sieci

wodociągowej

[km]

Trębowiec 72120 77% 418,14

Szerzawy 8679 9% 123,24

Bronkowice 6431 7% 488

Rataje 3045 3% 297,5

Wielka Wieś 1710 2% 87,4

Krynki 1301 1% 155

Świślina 296 <1% 15,6


18

W ramach monitoringu jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi

w 2014 roku wykonano ogółem 339 badań, w tym - 112 fizycznych,

112 chemicznych i 115 badań bakteriologicznych.

Działania Sekcji Nadzoru Higieny Środowiska koncentrują się także na kontrolach

prawidłowego stanu sanitarno-technicznego urządzeń wodnych. W minionym roku

przeprowadzono 7 kontroli sanitarnych w 7 nadzorowanych obiektach wodociągowych

(100%). Kontrole bieżące nie wykazały nieprawidłowości w tym zakresie.

Liczba urządzeń

dostarczających wodę Liczba ludności

zaopatrywanej w wodę

(w tys.)

wedłu

g e

wid

encji

w 2

014r.

w t

ym

skontr

olo

wanych

Odpow

iadają

ca

wym

aganio

m

nie

odpow

iadają

ca

wym

aganio

m

mik

robio

logic

znym

nie

odpow

iadają

ca

wym

aganio

m

fizykochem

icznym

odpow

iadają

cą

wym

aganio

m

nie

odpow

iadają

cej

wym

aganio

m

ogółe

m

nie

odpow

iadają

ca

wym

aganio

m

mik

robio

logic

znym

1 2 3 4 5 6 7 8

Wodociągi o

produkcji

[m3/d]

≤100 1 1 1 1 0 0 0,296 0 0

101-1000* 2 5 5 5 0 0 21,166 0 0

1001-10000 3 0 0 0 0 0 0 0 0

10001-100000* 4 1 1 1 0 0 72,120 0 0

>100000 5 0 0 0 0 0 0 0 0

wodociągi zbiorowego zaopatrzenia w wodę -

ogółem 7 7 7 0 0 93,582 0 0


19

2.5. Inne podmioty zaopatrujące w wodę – Brak

2.6. Ujęcia powierzchniowe – Brak

2.7. Przyznane odstępstwa dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi

Nie przyznawano odstępstw.

3. Badania ciepłej wody w szpitalach i w budynkach zamieszkania

zbiorowego na obecność pałeczek Legionella sp.

W 2014r. na podstawie ustalonego harmonogramu

kontynuowano nadzór nad jakością wody ciepłej

w obiektach podmiotów leczniczych i budynkach

zamieszkania zbiorowego.

Wykonano ogółem 20 badań w 9 obiektach

(1szpital, 1 Hospicjum, 7 obiektów zamieszkania

zbiorowego) z czego 7 (w 3 obiektach) wykazało

niezgodność z załącznikiem nr 7 Rozporządzenia

Ministra Zdrowia z dnia 29.03.2007r. w sprawie

wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej

do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007r. Nr 61,poz. 417 z późniejszymi zmianami). Wydano

ogółem 4 decyzje administracyjne.

3.1. Badania ciepłej wody użytkowej w podmiotach leczniczych

wykonujących stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.

W minionym roku w placówkach podmiotów leczniczych wykonano 4 badania w 2

obiektach:

- Szpital NSZOZ C.M. „VISUS” ul. H. Sawickiej w Starachowicach

- Zakład Medycyny Paliatywno-Hospicyjnej w Kałkowie-Godowie

Badania jakości wody ciepłej wykazały skażenie sieci w stopniu wysokim w jednym

z obiektów.

W związku z tym wystosowano 1 decyzję administracyjną, której przedmiotem było

wyłączenie z użytkowania pryszniców w całym obiekcie do czasu zredukowania liczby

bakterii w wodzie ciepłej.

Po przedstawieniu prawidłowych wyników badań drogą decyzji administracyjnej wydano

zezwolenie na wznowienie używania pryszniców.


20

3.2. Badania ciepłej wody użytkowej w budynkach zamieszkania

zbiorowego.

W omawianym okresie wykonano 16 badań w instalacjach wody ciepłej w budynkach

zamieszkania zbiorowego. Nieprawidłowości w zakresie skażenia sieci w stopniu średnim

stwierdzono w trzech obiektach.

W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego w tych obiektach jakość wody

w instalacji wody ciepłej została dostosowana do obowiązujących przepisów (2 decyzje).

4. Wnioski

W 2014 roku kontrole ujęć wodociągowych nie wykazały nieprawidłowości w zakresie

stanu sanitarno-technicznego tych obiektów. Wyniki badań wody były zgodne z aktualnie

obowiązującym rozporządzeniem. Wodę dobrej jakości podaje wszystkie 7 wodociągów

(100%) obsługujących powiat starachowicki. Wynikiem wydanych decyzji

administracyjnych było dostosowanie jakości wody ciepłej użytkowej do obowiązujących

przepisów.

III. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

I KĄPIELISK

1.Wprowadzenie Obiekty użyteczności publicznej stanowią specyficzną i wieloraką grupę usługową. Kryteria

oceny ich stanu sanitarno-higienicznego oraz stanu sanitarno-technicznego są zależne

w znacznej mierze od rodzaju prowadzonej działalności.

Zagrożenia zdrowotne dla ludzi mogą powstawać również podczas korzystania

z różnorakich usług oferowanych w obiektach użyteczności publicznej.

W związku z powyższym organy inspekcji sanitarnej sprawują także nadzór między innymi

nad:

Obiektami wypoczynku i rekreacji, a także higieną świadczonych usług fryzjerskich,

kosmetycznych i odnowy biologicznej, ustępami publicznymi, obiektami kąpielowymi

i sportowymi.

Na 338 obiektów zewidencjonowanych przeprowadzono w 2014 roku 364 kontroli.


21

Ogółem wydano 36 decyzji merytorycznych (10 dotyczących obiektów użyteczności

publicznej i 26 decyzji innych tj. przewozu zwłok i opinii sanitarnych, w tym 8 decyzji

płatniczych) oraz 17 postanowień (dotyczących imprez masowych, sprowadzenia

zwłok z zagranicy i uchwał rady gminy).

Mandatami nie karano.

2. Stan sanitarny wybranych obiektów i urządzeń

2.1 Ustępy publiczne

W 2014r. pod nadzorem sanitarnym znajdowało się 6 ustępów publicznych stałych

w mieście i 2 w gminie. W minionym roku do użytku publicznego oddane zostały 2 obiekty powyższej grupy. Są to:

- Ustęp publiczny przy ul. Rynek w Starachowicach jako jeden z obiektów powstałych

podczas rewitalizacji Placu Rynek, usytuowany w podziemnej kondygnacji. Znajdują się

tam toalety ogólnodostępne: damska, męska i dla osób niepełnosprawnych, a także

pomieszczenie porządkowe, pomieszczenie dla matki z dzieckiem, pomieszczenie obsługi

i pomieszczenie techniczne. Podłoga i ściany do pełnej wysokości wyłożone płytkami.

Obiekt przystosowany jest dla potrzeb osób niepełnosprawnych poprzez zainstalowaną

platformę przychodową z sygnalizacją przywoławczą.

- Ustęp publiczny powstały w ramach rewitalizacji przestrzeni publicznej w Wąchocku. Jest

to budynek wolnostojący, podłączony do sieci wod.-kan. gminnej, mieszczący toaletę

damską, męską i dla osób niepełnosprawnych oraz pomieszczenie dla obsługi

i pomieszczenie porządkowe. We wszystkich pomieszczeniach zapewniona jest wentylacja

grawitacyjna oraz w kabinach ustępowych wentylacja zblokowana z oświetleniem.

Wyposażenie szaletu nowoczesne i bardzo estetyczne.

Wszystkie obiekty podłączone są do sieci wod.-kan. miejskiej lub gminnej, woda bieżąca

ciepła i zimna.

Toaleta ogólnodostępna w Wąchocku


22

W przypadku jednego tego typu obiektu kontrola sanitarna wykazała:

l.p. Obiekt Stwierdzone nieprawidłowości

1

Ustęp publiczny

ul. Al. Armii Krajowej

Starachowice.

Niewłaściwy stan techniczny ścian

i sufitów, skorodowane miski ustępowe

i umywalki.

Postępowanie administracyjne prowadzone w 2014 r. spowodowało znaczną poprawę

warunków techniczno-sanitarnych, poprawę estetyki oraz stanu higienicznego w/w obiektu.

Kontrole sanitarne w pozostałych ustępach wykazały, iż na bieżąco utrzymane były

należycie, sprzątane i dezynfekowane, wszędzie stwierdza się zapas środków

czystościowych, higienicznych i dezynfekcyjnych.

2 ustępy na kąpielisku „Lubianka” i „Piachy” działają jak co roku w okresie letnim, a ustęp

publiczny przy ul. Targowej w Starachowicach czynny jest w dni handlowe 3 razy

w tygodniu do godzin południowych.

Kontrolom w zakresie stanu sanitarno-technicznego poddano 7 ustępów, łącznie

przeprowadzono 14 kontroli. Mandatami nie karano.

2.2. Obiekty pomocy społecznej

W 2014r. tak jak w poprzednich latach pod nadzorem PPIS w Starachowicach pozostawał

Dom Pomocy Społecznej „RELAX” (zdjęcie) w Brodach, a także Rodzinny Dom

Pomocy w Wąchocku. Obydwa obiekty podłączone są do sieci wod.-kan. gminnej,

woda bieżąca ciepła i zimna. Celem kontroli sanitarnych

było sprawdzenie warunków sanitarnych i higienicznych,

w jakich przebywają pensjonariusze, a w szczególności

stanu sanitarno-technicznego pokoi mieszkalnych, toalet,

sal terapii zajęciowych i rehabilitacyjnych oraz

zaopatrzenie obiektów w wodę, środki czystościowe,

myjące i dezynfekcyjne. Gospodarka w zakresie odpadów

medycznych w DPS „Relax” prowadzona była w sposób

prawidłowy, gromadzenie w przenośnym urządzeniu

chłodniczym, placówka posiada umowę na ich odbiór

z wyspecjalizowaną firmą.

Nieprawidłowości w powyższym zakresie nie stwierdzono.

Stan sanitarno-techniczny i porządkowy w obiekcie oraz

w jego otoczeniu nie budził zastrzeżeń.

Nadzorem sanitarnym w 2014r. objęty był również Rodzinny Dom Pomocy w Wąchocku.

Tu także nie stwierdzono uchybień dotyczących stanu sanitarno-technicznego pokoi

pensjonariuszy, toalet i pozostałych pomieszczeń. Obiekt posiada odpowiedni asortyment

środków myjących i dezynfekcyjnych oraz uregulowaną gospodarkę odpadami

komunalnymi.

Obydwa obiekty zostały skontrolowane, przeprowadzono w 2014r. 3 kontrole sanitarne.

Decyzji nie wydawano, mandatami nie karano.


23

Przeprowadzona w 2014r. kontrola sanitarna w noclegowni dla osób bezdomnych

zlokalizowana przy ul. Lipowej w Starachowicach nie wykazała uchybień w zakresie stanu

sanitarno-techniczny obiektu. Obiekt zaopatrzony jest w bieżącą ciepłą i zimną wodę,

asortyment środków czystościowych, higienicznych i dezynfekcyjnych pokrywający

bieżące jego potrzeby.

Nad placówką tą bezpośredni nadzór sprawuje Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

w Starachowicach. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną.

Decyzji nie wydawano.

2.3. Obiekty hotelarskie

Bazę noclegową zlokalizowaną na terenie powiatu starachowickiego stanowią:

3 hotele, oraz 16 innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie.

W 2014r. skontrolowano 3 hotele, przeprowadzając 5 kontroli oraz 15 innych obiektów,

w których świadczone są usługi hotelarskie, przeprowadzając 19 kontroli sanitarnych.

W powyższych obiektach przeprowadzono w sumie 24 kontrole sanitarne.

Bieżące kontrole przeprowadzone w omawianym okresie nie wykazały uchybień w zakresie

stanu sanitarno-technicznego tych obiektów. Decyzji nie wydawano.

Hotel „Senator” Starachowice


24

Są one prawidłowo wyposażone, zabezpieczone w sprzęt, środki czystości i dezynfekcyjne,

składowanie i rozdział czystej i brudnej bielizny pościelowej jest prawidłowy. Wymagania

higieniczne w zakresie zaopatrzenia w wodę, usuwania nieczystości są przestrzegane.

Obiekty skategoryzowane wyposażone były odpowiednio do standardu, dostosowane dla

potrzeb osób niepełnosprawnych. Podobnie do roku poprzedniego wysoki standard

świadczonych usług reprezentują następujące obiekty: hotel „Europa” i hotel „Senator”

w Starachowicach, Pokoje Gościnne przy „Karczmie u Jana” w Kuczowie czy Pokoje

Gościnne w Brodach. Stan sanitarno-techniczny miejsc noclegowych oferowanych

turystom w omawianej grupie obiektów ocenia się jako zadowalający. Coraz większa

dbałość o czystość i estetykę pomieszczeń, zadbane otoczenie wpływają na pozytywny

wizerunek obiektów turystycznych, a także coraz lepszy poziom świadczonych usług.

Stan sanitarno-techniczny i porządkowy nadzorowanych obiektów w roku ubiegłym był

porównywalny z 2013r.

2.4. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej

Przewagę nadzorowanych obiektów użyteczności publicznej stanowią zakłady fryzjerskie,

kosmetyczne, fryzjersko- kosmetyczne, stylizacji paznokci i solaria.

Na terenie powiatu starachowickiego działalność taką prowadzi:

- 58 zakładów fryzjerskich, w minionym roku skontrolowano 43

- 9 zakładów kosmetycznych, skontrolowano 9

- 2 gabinety odnowy biologicznej, skontrolowany 1

- 13 innych zakładów, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług

fryzjerskich, kosmetycznych i solarium, z których skontrolowano 13 .

Kontrole bieżące tych obiektów adekwatnie do lat poprzednich prowadzone były pod

kątem właściwej dezynfekcji i sterylizacji przyborów i narzędzi oraz łóżek opalających,

odpowiedniej ilość bielizny i jej właściwej segregacji, stanu sanitarno-technicznego

pomieszczeń, prawidłowej wentylacji.

Właściciele gabinetów kosmetycznych, w których wykonuje się zabiegi związane

z naruszeniem ciągłości tkanki posiadają własne autoklawy bądź mają zawarte umowy na

wykonywanie sterylizacji z podmiotami zewnętrznymi.

W zakresie dezynfekcji przyborów i narzędzi używanych podczas wykonywania usług

nieprawidłowości nie stwierdzono. Przechowywane są w warunkach higienicznych.

Hotel „Europa”

Starachowice


25

Pranie brudnej bielizny wielokrotnego użytku (fartuchy, ręczniki) z reguły wykonują

właściciele zakładów we własnym zakresie, bielizna czysta przechowywana prawidłowo.

W zdecydowanej większości tego typu obiekty usługowe stosują bieliznę jednorazowego

użytku.

Warunki wykonywania usług w 2014r. w zakresie sanitarno-technicznym ocenia się

pozytywnie. Tylko w jednym obiekcie kontrola wykazała nieprawidłowości.


1

Zakład Fryzjerski

w Starachowicach Niewłaściwy stan techniczny ścian i sufitów.

2.5 Obiekty komunikacji publicznej

Do obiektów tej grupy zaliczono: 1 stację PKP, 2 przystanki PKP oraz 1 przystanek PKS.

W roku minionym obiekty te zostały

skontrolowane, dokonano 7 kontroli.

W stosunku do roku 2013 stan nie uległ zmianie.

Na terenie powiatu funkcjonuje 1 przystanek

z miejscami postojowymi dla autobusów PKS,

zlokalizowany w Starachowicach Zachodnich.

Kontrole bieżące nie wykazały poważniejszych

nieprawidłowości z zakresu stanu porządkowego

i technicznego. Tereny obiektów utrzymane

były należycie.

Dokonano również oceny sanitarnej

środków transportu publicznego.

Skontrolowano 7 autobusów komunikacji

miejskiej. W wyniku przeprowadzonej

kontroli nie stwierdzono uchybień

w zakresie bieżącego stanu sanitarno-

porządkowego. Decyzji nie wydawano,

mandatami nie karano.

2.6. Cmentarze

Na terenie powiatu starachowickiego znajduje się 24 cmentarze. W 2014r. zgodnie

z harmonogramem rocznym skontrolowano 20 obiektów (83%) powyższej grupy. Stan

sanitarno-porządkowy i techniczny oceniono jako należyty. Są one wyposażone

w kontenery zamykane lub pojemniki, a także murowane śmietniki do gromadzenia

odpadów stałych. Na skontrolowanych cmentarzach wprowadzona jest segregacja odpadów

cmentarnych. Teren cmentarzy jest ogrodzony ogrodzeniem stałym, zaopatrzone w punkty

czerpalne wody wodociągowej.

W jednym przypadku kontrola wykazała obecność wody gruntowej w grobach murowanych

w jednym z sektorów cmentarza. Wydana została decyzja administracyjna.


26


1.

Cmentarz komunalny ul.

Radomska Starachowice

Nieprawidłowości związane

z gromadzeniem się wody

w grobach w jednym z sektorów

cmentarza.

2.7. Domy przedpogrzebowe

W ewidencji PSSE w 2014r. znalazło się 2 domy przedpogrzebowe. Przeprowadzone

kontrole stanu sanitarno-technicznego tych obiektów nie wykazały nieprawidłowości w tym

zakresie. W stosunku do 2013r. liczba tych obiektów uległa zmianie - 2 obiekty zaliczono

jako kaplice zlokalizowane na terenie cmentarzy w Lubieni i Wąchocku. Decyzji

nie wydawano, mandatami nie karano.

2.8. Inne obiekty użyteczności publicznej

W ewidencji obiektów użyteczności publicznej znajduje się także:

40 aptek (nie kontrolowane w 2014r.) 2 obiekty sportowe ( 2 skontrolowane),

5 domów kultury (3 skontrolowane),1 muzeum (1 skontrolowane), 5 parkingów

( 1 skontrolowany ), 13 stacji paliw ( 4 skontrolowane ), 6 zakładów pogrzebowych (4

skontrolowane ), 1 sklep zielarski, 1 targowisko . W zdecydowanej większości przypadków

stan sanitarny i techniczny w skontrolowanych obiektach utrzymany był w sposób

prawidłowy. Podczas kontroli stwierdzono w poniższym obiekcie nieprawidłowości

w związku z czym wydano decyzje zarządzającą ich wykonanie.


1.

Miejska Hala Sportowa

ul. Jana Pawła II w

Starachowicach

Niewłaściwy stan techniczny

wyposażenia sauny i szafek w

szatniach, zacieki na suficie WC

ogólnodostępnym.

Podobnie jak w latach wcześniejszych

w 2014r. prowadzony był także nadzór

nad terenami rekreacyjnymi, w skład

których wchodzą 2 plaże przy

kąpieliskach, piaskownice i place zabaw

i 2 place sportowo-rekreacyjne.

W okresie letnim 2014r. nadzorem

objętych było 63 piaskownice

zlokalizowane na terenach osiedlowych

naszego miasta. Wymiana piasku jak

co roku odbywa się według

harmonogramu poszczególnych zarządców, dwukrotnie w miesiącach wiosennych

(kwiecień, maj) oraz w lipcu. Za prawidłowy stan tych urządzeń odpowiedzialni

są administratorzy osiedli. Sukcesywnie następują pozytywne zmiany dotyczące poprawy

stanu technicznego, sanitarnego oraz estetyki tych obiektów. Utrzymanie osiedlowych

terenów zielonych, placów zabaw i piaskownic nie budziło większych zastrzeżeń, jednak

podobnie jak w roku ubiegłym zdecydowana większość tych urządzeń nie jest ogrodzona

ani zabezpieczona przed dostępem zwierząt. Ogółem skontrolowano 66 obiektów.


27

W roku 2014 powiat nasz wzbogacił się

o nowy obiekt zlokalizowany w Wąchocku

pn.” promenada sportu nad zalewem”.

Obiekt ten powstał w ramach rewitalizacji

terenu przyległego do zbiornika wodnego

w Wąchocku. W skład kompleksu wchodzą;

plenerowa siłownia, wydzielona ścieżka

rowerowa, 2 boiska sportowe, skatepark,

plac zabaw dla dzieci, wypożyczalnia sprzętu

wodnego. Administratorem tego obiektu jest

Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury

w Wąchocku. Decyzji nie wydawano,

mandatami nie karano.

2.9. Kąpieliska, miejsca wykorzystywane do kąpieli i baseny kąpielowe

W 2014r. podobnie jak w roku poprzedzającym status kąpieliska na podstawie Uchwały

Rady Miejskiej w Starachowicach otrzymały kąpieliska: „Lubianka” i „Piachy”. Sezon

kąpieliskowy trwał od 28.06.2014r. do 31.08.2013r. Podczas trwania sezonu letniego na

bieżąco monitorowano stan sanitarno-techniczny oraz jakość wody w obu akwenach,

utrzymanie kąpielisk w dobrym stanie, zapewnienie ich dostępności dla ludzi

i wykonywanie niezbędnych prac zabezpieczających należy do zadań właścicieli kąpielisk

i władz lokalnych. W okresie sezonu letniego na terenie Harcerskiego Ośrodka Obozowego

„Lubianka” działało wydzielone miejsce wykorzystywane do kąpieli na czas trwania

turnusów obozu harcerskiego. Woda badana- jej jakość nie budziła zastrzeżeń.

W ramach nadzoru nad przygotowaniem kąpielisk i miejsca wykorzystywanego do kąpieli

do sezonu letniego przeprowadzone zostały badania wody celem wydania orzeczenia

o przydatności do kąpieli i uprawiania sportów wodnych. W ciągu trwania sezonu letniego

badania próbek wody odbywały się zgodnie z harmonogramem ustalonym przez

organizatorów i zaakceptowanym przez PPIS w Starachowicach.

Badania wody przeprowadzone przed sezonem letnim oraz w czasie jego trwania

w odniesieniu do kąpielisk „Piachy” i „Lubianka” oraz miejsca wykorzystywanego

do kąpieli nie wykazały nieprawidłowości. W ramach nadzoru nad jakością wody

w kąpieliskach, wykonano w 2014r. ogółem 7 badań bakteriologicznych.

Kąpielisko „Piachy” Kąpielisko „Lubianka”

Kompleks sportowo-rekreacyjny Wąchock


28

W okresie trwania sezonu letniego właściciele kąpielisk oraz miejsca wykorzystywanego

do kąpieli w ramach kontroli wewnętrznej przeprowadzali systematyczne badania jakości

wody. Zastrzeżeń w tym zakresie nie stwierdzono.

Na podstawie aktualizowanych informacji PPIS w Starachowicach przez cały okres letni

2014r. informował mieszkańców powiatu o przydatności wody do kąpieli w formie

komunikatów przesyłanych do lokalnych władz i mediów, a także na stronie internetowej

PSSE. Sprawując nadzór nad opisanymi powyżej obiektami w 2014r. przeprowadzono

5 kontroli sanitarnych, wydano 2 decyzje dotyczące przydatności wody do kąpieli na

kąpielisku Lubianka i kąpielisku Piachy, a także ocenę jakości wody w miejscu

wykorzystywanym do kąpieli.

Decyzji dotyczących uchybień technicznych nie wydawano, mandatami nie karano.

PSSE nadzorowała w 2014r. 3 baseny kryte:

Kryta pływalnia przy ul. Szkolnej, basen

kąpielowy w hotelu „Senator” i basen

Kąpielowy w hotelu „Europa”

w Starachowicach, które zostały skontrolowane

przeprowadzając 4 kontrole sanitarne.

Kryta Pływalnia przy ul. Szkolnej w Starachowicach – budynek nowoczesny,

przystosowany dla potrzeb osób niepełnosprawnych.

Zachowanie bieżącej czystości oraz zaopatrzenie w asortyment środków

dezynfekcyjnych i czystościowych nie budziło zastrzeżeń. Od 25.08.2014r. do 07.09.2014r

basen przechodził przerwę techniczną. Badania wody przeprowadzone po jej zakończeniu

nie wykazały przekroczeń.

Nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny stwierdzono:


1.

Pływalnia kryta

ul. Szkolna

w Starachowicach

Zły stan techniczny ścian i sufitów (zacieki),

skorodowane poręcze na klatce schodowej

prowadzącej na trybuny, zły stan techniczny

wyposażenia meblowego w pokoju dla

ratowników.

Wydana została w tej sprawie 1 decyzja administracyjna. Zalecenia zostały wykonane.

Pływalnia miejska w Starachowicach


29

Przeprowadzone w 2014r. kontrole bieżące

basenu kąpielowego w hotelu „Senator”

przy ulicy Krywki nie stwierdziły uchybień

w zakresie stanu sanitarno-technicznego oraz

zaopatrzenia w środki czystościowe

i dezynfekcyjne. Systematyczne badania

jakości wody również nie wykazały

nieprawidłowości.

W 2014r. oddany został do użytku kompleks

rekreacyjno-sportowy przy hotelu „Europa”

ul. Radomska w Starachowicach, w skład

którego wchodzi m. in. część basenowa i część sportowa(aerobik, fitness squash). Na hali

basenowej znajdują się 3 niecki basenowe (pływacka, basen z atrakcjami i basen dla dzieci)

oraz jacuzzi. Woda oprócz bezchlorowej dezynfekcji chemicznej jest również uzdatniana

przy pomocy promieniowania UV co zmniejsza zużycie środków chemicznych nawet do

80%

Kontrole stanu sanitarnego basenów

kąpielowych, a zwłaszcza jakości wody

wykorzystywanej do kąpieli i rekreacji

utrudniał w dalszym ciągu brak szczegółowych

regulacji prawnych. Mimoto systematycznie

pobierano próbki wody do badania.

W 2014r. wykonano ogółem 30 badań mikrobiologicznych. Wykonywano także

comiesięczne badania poziomu chloru wolnego w poszczególnych punktach 2 basenów.

W 2014r. wykonano 84 badania poziomu chloru.

3. Wnioski.

1. Wyniki nadzoru nad obiektami użyteczności publicznej w 2014r. wskazują

na systematyczną poprawę stanu technicznego i sanitarnego kontrolowanych obiektów.

2. Podmioty gospodarcze, szczególnie właściciele obiektów hotelarskich

i usługowych systematycznie dążą do poprawy funkcjonalności pomieszczeń, zmiany

wystroju wnętrz i wyposażenia swoich obiekty w estetyczne i dobrej jakości sprzęty

i urządzenia.

3. W niektórych obiektach przeprowadzane były prace remontowo-modernizacyjne we

własnym zakresie, w kilku natomiast poprawa stanu sanitarno-technicznego nastąpiła na

skutek prowadzonego postępowania administracyjnego lub zaleceń doraźnych.

4. Sprawowanie nadzoru sanitarnego nad zakładami fryzjerskimi, kosmetycznymi

i odnowy biologicznej nadal utrudniał brak szczegółowych przepisów prawnych.

5. Mimo występujących pozytywnych zmian jeśli chodzi estetykę placów zabaw

i piaskownic nadal zdecydowana większość tych urządzeń nie posiada stałych zabezpieczeń

przed dostępem zwierząt.

6. W roku 2014r. sytuacja dotycząca ustępów publicznych uległa poprawie, powstały

2 nowe obiekty tego typu, nowoczesne, zgodnie z oczekiwaniami estetycznymi,

poprawiającymi sytuację sanitarno-porządkową naszego powiatu.

Basen kąpielowy w hotelu „Senator”

Basen kąpielowy w hotelu „Europa”


30

IV STAN SANITARNY PODMIOTÓW, W KTÓRYCH WYKONYWANA JEST

DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZA

Wprowadzenie

Nadzór bieżący nad obiektami placówek służby zdrowia

podobnie jak w latach poprzednich w 2014r. prowadzony

był kompleksowo.

Ogółem w 2014r. na 99 zewidencjonowanych obiektów

skontrolowano 94 placówki, są to: szpitale, podmioty

lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia

zdrowotne, praktyki lekarskie i pielęgniarskie oraz inne

obiekty świadczące usługi medyczne. Rodzaje zakładów,

liczbę objętych ewidencją, liczbę i % skontrolowanych

obiektów w latach 2013-2014 przedstawiono w poniższej tabeli.

Rodzaj

placówki Rok

Liczba

obiektów

objętych

ewidencją

liczba

skontrolowanych

obiektów

%

skontrolowanych

obiektów objętych

ewidencją Podmioty

Lecznicze wykonujące

świadczenia zdrowotne

całodobowe i

ambulatoryjne -

ogółem

2013 43 41 96%

2014 44 43 98%

Praktyki

zawodowe- ogółem

2013 41 40 98%

2014 55 51 93%

Razem 2013 84 81 97%

2014 99 94 95%

Liczbę placówek służby zdrowia objętych ewidencją w latach 2013-2014 przedstawia

poniższy wykres:


31

1. Szpitale

W roku 2014 liczba obiektów w ewidencji nie uległa zmianie i wynosiła 2 szpitale tj.

- Centrum Medyczne „VISUS” ul. H. Sawickiej 3 w Starachowicach – szpital jednodniowy

- Polsko-Amerykańskie Kliniki Serca Centrum Kardiologiczno-Angiologiczne

ul. Radomska 70d Starachowice.

Obydwa obiekty skontrolowano, ogółem wykonano 4 kontrole.

Kontrole przeprowadzone w 2014r. nie wykazały nieprawidłowości w zakresie stanu

sanitarno-technicznego obu w/w obiektów. Wyposażenie placówek szpitalnych jest

nowoczesne i estetyczne. Czystość bieżąca pomieszczeń obu obiektów oraz porządek w ich

otoczeniu nie budził zastrzeżeń.


32

1.1. Zaopatrzenie w wodę

Placówki szpitalne zaopatrzone są w wodę pochodzącą z wodociągu publicznego

Trębowiec. Jakość wody nie budziła zastrzeżeń.

Oba szpitale posiadają rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę zapewniające co najmniej

12 godzinny zapas.

W 2014r. w powyższych obiektach prowadzone były badania wody ciepłej w kierunku

wykrycia pałeczek Legionella, przekroczenia stwierdzono w jednym obiekcie. W związku

z tym PPIS w Starachowicach wydal decyzję administracyjną dotyczącą unieruchomienia

pryszniców. Powtórne badania nie wykazały nieprawidłowości, wystosowano decyzję

zezwalającą na używanie pryszniców.

1.2. Postępowanie z odpadami medycznymi i komunalnymi

Gospodarka odpadami medycznymi w obu

szpitalach prowadzona jest prawidłowo.

Segregacja odpadów odbywa się w miejscu ich

powstawania.

Odpady medyczne ostre gromadzone są

w pojemnikach atestowanych sztywnych,

pozostałe w workach foliowych koloru

czerwonego. Magazynowanie odpadów

w NSZOZ Centrum Medyczne „VISUS”

w wydzielonym pomieszczeniu w urządzeniu

chłodniczym, czas przechowywania w miejscu

magazynowania przed wywozem do utylizacji

maksymalnie 1 tydzień. Transportem odpadów do spalarni zajmuje się firma zewnętrzna

TPO Łódź.

Magazynowanie odpadów w P.A.K.S. Centrum Kardiologiczno-Angiologiczne odbywa się

w wydzielonym pomieszczeniu klimatyzowanym, czas przechowywania maksymalnie 48

godzin, transportem do spalarni zajmuje się firma Remondis Medison Sp. z o.o. z/s

Dąbrowa Górnicza.

Odpady komunalne obu placówek gromadzone są w wydzielonych kontenerach,

usytuowanych w altanach śmietnikowych, wywozem zajmuje się firma „Tonsmeir” Radom.

Budynki podłączone są do miejskiej sieci kanalizacyjnej, nie stwierdzono nieprawidłowości

w zakresie gospodarki ściekowej.

1.3. Gospodarka bielizną szpitalną

Bielizna szpitalna z obu placówek prana jest w pralni zewnętrznej Tommarg Sp. z o.o.

Skarżysko Kamienna. Transport do i z pralni zapewnia pralnia świadcząca usługi. Oprócz

bielizny wielokrotnego użytku stosowana jest także bielizna jednorazowa. W szpitalach

wydzielone są magazyny do przechowywania bielizny czystej i brudnej. Ich stan sanitarno-

techniczny nie budził zastrzeżeń. Opracowane procedury wewnętrzne określają

prawidłowość postępowania w zakresie transportu bielizny brudnej z oddziałów

do magazynów, a czystej do magazynu i na oddziały.


33

1.4.Prosektorium

Część pomieszczeń prosektorium, w której znajduje się 6 chłodni i 2 komory mroźne oraz

2 kaplice wraz z sanitariatami stanowi dzierżawę od PZOZ.

W wyniku przeprowadzonej kontroli w 2014r.w pomieszczeniach prosektorium stwierdzono

opisane poniżej uchybienia:


1

Prosektorium

ul. Radomska 70 w

Starachowicach

Ubytki płytek na schodach wejściowych do

budynku, ubytki płytek ściennych

w pomieszczeniach przygotowania

i wydawania zwłok,

2. Szpitale uzdrowiskowe – Brak

3. Podmioty lecznicze realizujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne (przychodnie,

poradnie, ośrodki zdrowia).

Szczególną grupą obiektów użyteczności

mającą duże znaczenie dla mieszkańców

powiatu są podmioty prowadzące działalność

leczniczą.

Wg ewidencji na terenie powiatu Starachowice

zlokalizowanych jest 42 obiektów, w tym: 34

przychodnie, poradnie, ośrodki zdrowia,

1 hospicjum, 5 laboratoriów diagnostycznych

i 2 inne obiekty prowadzące ambulatoryjne

świadczenia zdrowotne. Skontrolowano 40,

co stanowi 98% ogólnej liczby, w placówkach

tych przeprowadzono 52 kontrole sanitarne.

Kontrole kompleksowe w podmiotach leczniczych wykonujących ambulatoryjne

świadczenia zdrowotne wykazały, iż większość obiektów zorganizowana jest prawidłowo

i spełnia obowiązujące wymogi sanitarno-higieniczne.

W 2014r. prowadzono postępowanie administracyjne w 5 obiektach, w tym NZOZ

„Eskulap”- Przychodnia przy ul. Kilińskiego 24 w Starachowicach, w Ośrodku Zdrowia

w Szerzawach gm. Pawłów, w Ośrodku Zdrowia w Mircu, w Ośrodku Zdrowia w Jagodnem

i Ośrodku Zdrowia w Wąchocku. Wydano 5 decyzji administracyjnych .

Centrum zdrowia „Vita”


34

Nieprawidłowości stwierdzone w powyższych placówkach zawarto w tabeli:


1. NZOZ

w Starachowicach

Zły stan techniczny ścian i sufitów w gabinetach lekarskich

i korytarzu poradni dziecięcej

2.

Ośrodek Zdrowia

Pawłów

Brak wentylacji w punkcie szczepień i w WC dla

niepełnosprawnych , brak zlewu w pokoju socjalnym dla

pracowników, brak ciągu technologicznego w gabinecie

stomatologicznym, brak dozowników przy umywalce

w gabinecie EKG

3.

Ośrodek Zdrowia

gmina Mirzec

Zły stan techniczny ścian i sufitów w korytarzu na I

piętrze, na klatce schodowej, w gabinecie

stomatologicznym i poradni ginekologicznej, zniszczone

krzesła

4.

Ośrodek Zdrowia

gmina Mirzec

Zły stan techniczny ścian i sufitów i odklejone płytki

podłogowe w pomieszczeniach ośrodka, ubytki płytek przy

elewacji zewnętrznej budynku

5.

Ośrodek Zdrowia

gmina Wąchock

Zły stan techniczny ścian i sufitów w pomieszczeniach

ośrodka na I piętrze i klatce schodowej, ubytki płytek

podłogowych w WC dla personelu na I piętrze, brak

prawidłowej wentylacji w WC dla personelu i pacjentów na

I piętrze, brak ciągu technologicznego w gabinecie

stomatologicznym.

Postępowanie administracyjne prowadzone w Ośrodku Zdrowia w Wąchocku w 2014 r.

spowodowało znaczną poprawę warunków techniczno-sanitarnych, poprawę estetyki

i funkcjonalności oraz stanu higienicznego pomieszczeń Ośrodka Zdrowia, a tym samym

zwiększyło się bezpieczeństwo z w zakresie zapobiegania zakażeniom.

Wykonanie zaleceń zawartych w decyzjach dot. NZOZ „Eskulap”- Przychodnia

przy ul. Kilińskiego 24 w Starachowicach oraz w Ośrodku Zdrowia w Szerzawach również

wpłynęło bardzo korzystnie na stan sanitarno-techniczny tych obiektów.

3.1.Zaopatrzenie w wodę

Wszystkie placówki omawianej grupy zaopatrywane są w wodę wodociągową o dobrej

jakości, nieczystości płynne odprowadzane są do kanalizacji gminnej lub miejskiej.

Uchybień w powyższym zakresie nie stwierdzono.

3.2.Postępowanie z odpadami medycznymi i komunalnymi.

We wszystkich placówkach opracowane są procedury postępowania z odpadami

medycznymi. Segregacja odpadów odbywa się w miejscu ich powstawania.

Do czasu odbioru przez profesjonalne firmy utylizacyjne odpady przetrzymywane

są w wydzielonych pomieszczeniach wyposażonych w przenośne urządzenia chłodnicze.

Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach lub pojemnikach

w wydzielonych utwardzonych miejscach lub altanach śmietnikowych.

3.3.Gospodarka bielizną Gospodarka bielizną medyczną w placówkach służby zdrowia odbywa się w sposób

właściwy. W obiektach stosowana jest głównie bielizna jednorazowego użytku.


35

Bielizna wielokrotnego użytku (fartuchy ochronne) prana jest w pralniach zewnętrznych

(transport bielizny zapewnia usługodawca własnymi środkami przewozu) lub w pralniach

własnych. W placówkach wydzielone są miejsca do gromadzenia bielizny brudnej

i przechowywania bielizny czystej.

Inne obiekty świadczące usługi medyczne

Nadzorem sanitarnym objęte były także inne obiekty świadczące usługi medyczne tj.

- prywatne laboratorium diagnostyczne,

- punkt krwiodawstwa zlokalizowany w budynku PZOZ.

Stan sanitarny i techniczny obu placówek nie budził zastrzeżeń – decyzji nie wydawano.

Obydwa obiekty zostały skontrolowane (2 kontrole)

4. Praktyki zawodowe

W roku 2014 kontroli poddanych było ogółem 55 praktyk w tym:

indywidualne praktyki lekarskie ogółem – 26 ( skontrolowane 24)

w tym indywidualne praktyki lekarzy dentystów– 25 ( skontrolowane 23)

indywidualne specjalistyczne praktyki lekarskie ogółem - 25

( skontrolowane 23

w tym indywidualne specjalistyczne praktyki lekarzy dentystów – 3

( skontrolowane 3 )

grupowe praktyki lekarskie ogółem – 1 ( skontrolowane 1)

indywidualne praktyki pielęgniarek – 3 ( skontrolowane 3)

Wykonano łącznie 55 kontroli.

Nie stwierdzono uchybień w zakresie stanu sanitarno-technicznego oraz dezynfekcji

i sterylizacji. Decyzji nie wydawano, mandatami nie karano.

4.1.Zaopatrzenie w wodę

Wszystkie nadzorowane praktyki zawodowe zaopatrywane są w wodę

z wodociągów sieciowych, woda bieżąca ciepła i zimna, podłączone do sieci kanalizacyjnej

miejskiej lub gminnej. Uchybień w tym zakresie nie stwierdzono.

4.2.Postępowanie z odpadami medycznymi i komunalnymi We wszystkich placówkach opracowane są procedury postępowania z odpadami

medycznymi. Segregacja odpadów odbywa się w miejscu ich powstawania.

Do czasu odbioru przez specjalistyczną firmę utylizacyjną odpady przetrzymywane są

w wydzielonych przenośnych urządzeniach chłodniczych. W obiektach tych odpady

segregowane są z podziałem na komunalne i medyczne.

Odpady komunalne gromadzone są w kontenerach lub pojemnikach najczęściej

osiedlowych.

4.3.Gospodarka bielizną

W praktykach zawodowych stosowana jest najczęściej bielizna jednorazowego użytku.

Bielizna wielorazowego użycia (fartuchy ochronne) prane we własnym zakresie

w wydzielonym cyklu prania. W przypadkach tych zaleca się stosowanie środka piorąco-

dezynfekującego. Bielizna czysta przechowywana jest w specjalnie wydzielonych szafkach,

a brudna w koszu zamykanym wyłożonym workiem foliowym.


36

Wnioski

1.W porównaniu z rokiem 2013 stan sanitarny podmiotów prowadzących działalność

leczniczą szpitalną nie uległ zmianie i nadal oceniany jest jako bardzo dobry.

2.Stwierdzono czasowe nieznaczne pogorszenie stanu sanitarno-technicznego w grupie

pomiotów realizujących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne (przychodnie, ośrodki),

czego odzwierciedleniem było prowadzone postępowanie administracyjne. Drogą

wydanych decyzji już wyegzekwowano znaczną poprawę w powyższym zakresie, czego

przykładem są Ośrodki Zdrowia w Szerzawach i w Wąchocku oraz w przychodni NZOZ

„Eskulap” w Starachowicach. W pozostałych wymienionych powyżej placówkach toczy

się postępowanie administracyjne mające na celu poprawę stanu sanitarno-technicznego

tych obiektów.

3.Zdecydowana większość placówek leczniczych utrzymana jest w odpowiednim stanie

techniczno-sanitarnym zgodnie z obowiązującymi przepisami.

4.W roku ubiegłym rozpoczęły działalność w nowych pomieszczeniach dwa Ośrodki

Zdrowia w gminie Pawłów:

1) Ośrodek Zdrowia w Kałkowie - w obiekcie tym funkcjonują trzy gabinety: gabinet

internistyczny, punkt szczepień i gabinet zabiegowy.

2) Ośrodek Zdrowia w Grabkowie – zajmuje wydzieloną część parterową przeznaczoną

wyłącznie na prowadzenie działalności leczniczej w budynku Szkoły Podstawowej.

W obiekcie tym funkcjonują : gabinet internistyczny, punkt szczepień, gabinet zabiegowy.

Przeniesienie obu ośrodków do nowych budynków pozwoliło na stworzenie bardzo dobrych

warunków sanitarnych i technicznych, a tym samym uległy poprawie warunki higieniczne

i bezpieczeństwo w zakresie zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym.

5.W odniesieniu do roku 2013 stan sanitarny praktyk zawodowych nadal ocenia się jako

dobry.


37

V. Warunki sanitarno higieniczne

środowiska pracy.

Ważnym kierunkiem działania Państwowej

Inspekcji Sanitarnej jest prowadzenie nadzoru

sanitarnego w celu poprawy warunków pracy

i ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym

oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych

czynników występujących w miejscu pracy.

Bieżący nadzór w 2014r obejmował kontrolę przestrzegania przepisów między innymi

z zakresu: bezpieczeństwa i higieny pracy, wykonywania badań i pomiarów czynników

szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, przeprowadzania profilaktycznych badań

lekarskich, występowania substancji chemicznych ich mieszanin lub procesów

technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy,

występowania szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy, substancji

chemicznych i ich mieszanin, produktów biobójczych oraz prekursorów narkotyków

kategorii 2 i 3, a także oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.

Kontrolowano wprowadzenie do obrotu produktów biobójczych, ich właściwe

oznakowanie, dopuszczalność substancji czynnej produktu biobójczego zgodnie

z dyrektywą 98/8/WE, a przed wszystkim aktualność pozwoleń Ministra Zdrowia

na wprowadzanie do obrotu produktu biobójczego.

Prowadzono również postępowanie administracyjne w sprawie chorób zawodowych

u pracowników lub byłych pracowników.

W 2014r. ewidencją objętych było 408 zakładów pracy w których zatrudnionych było

12290 pracowników. Analogicznie w roku 2013 ewidencja obejmowała 394 zakłady przy

zatrudnieniu 12208 pracowników. W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba zakładów

wzrosła o 14, a liczba pracowników zwiększyła się o 82.


38

1.Struktura zakładów objętych ewidencją w latach 2014:

Podział według zatrudnienia w

zakładach objętych ewidencją 2014

Liczba zakładów

do 9 pracowników 242

10 - 49 124

50 - 249 35

250 i więcej 7

Suma zakładów 408 Liczba zatrudnionych 12290

1.Struktura zakładów objętych ewidencją w latach 2013:

Podział według

zatrudnienia w

zakładach objętych

ewidencją

2013 Liczba zakładów

do 9 pracowników 224

10 – 49 131

50 – 249 32

250 – i więcej 7

Suma zakładów 394 Liczba zatrudnionych 12208

2.Postępowanie administracyjno egzekucyjne.

Pracownicy pionu higieny pracy skontrolowali 121 zakładów pracy w których

zatrudnionych było 8015 pracowników.

W roku 2014 przeprowadzono 189 kontroli, analogicznie w roku ubiegłym 275.

W celu wyeliminowania stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowości higieniczno

sanitarnych wydano 86 decyzji administracyjnych, zawierających 186 nakazów

zobowiązujących do ich usunięcia (analogicznie w roku 2013 wydano 119 decyzji

administracyjnych i 458 nakazów).

W przypadku nie wykonania w terminach zarządzeń określonych w decyzjach wszczynano

postępowanie egzekucyjne w wyniku których wydano 11 upomnień, 1 tytuł wykonawczy.

Wydano również 63 decyzje płatnicze (w 2013roku - 99).

W 2014r. na 121 skontrolowanych zakładów w 10 stwierdzono przekroczenia

najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia.

Eksponowanych na jeden lub więcej czynników szkodliwych dla zdrowia w stężeniach

lub natężeniach przekraczających dopuszczalne normatywy pracowało 993

pracowników. Liczba wszystkich zakładów pracy z przekroczeniami normatywów dla

higienicznej pracy wynosi obecnie 43.

Liczbę przeprowadzonych kontroli, liczbę wydanych decyzji pokontrolnych,

w tym decyzji na poprawę warunków środowiska pracy, decyzji na obniżenie stężeń


39

i natężeń czynników szkodliwych w latach 2014 i 2013 przedstawiono na wykresie.

W 2013r. wydano 119 decyzji, w tym:

- 88 decyzji zobowiązujących pracodawców do poprawy warunków środowiska pracy,

- 11 decyzji na obniżenie stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia

do poziomów obowiązujących normatywów higienicznych NDS (najwyższego

dopuszczalnego stężenia), NDN (najwyższego dopuszczalnego natężenia)

oraz bezwzględnego stosowania ochron indywidualnych.

Decyzje obejmowały 458 nakazów, w tym m.in.:

- 186 dotyczących badań i pomiarów,

- 14 dotyczących obniżenia stężeń i natężeń czynników szkodliwych,

- 27 w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin,

- 2 w zakresie produktów biobójczych,

- 4 w zakresie czynników rakotwórczych,

- 16 w zakresie ryzyka zawodowego,

- 25 w zakresie stanu higieniczno- sanitarnego pomieszczeń pracy i zaplecza

higieniczno- sanitarnego,

- 8 w zakresie badań lekarskich profilaktycznych.

W 2014r. wydano 86 decyzji, w tym:

- 41 decyzji zobowiązujących pracodawców do poprawy warunków środowiska pracy,

- 2 decyzji na obniżenie stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia

do poziomów obowiązujących normatywów higienicznych NDS (najwyższego

dopuszczalnego stężenia), NDN (najwyższego dopuszczalnego natężenia)

oraz bezwzględnego stosowania ochron indywidualnych.

Decyzje obejmowały 186 nakazów, w tym:

- 84 dotyczących badań i pomiarów,

- 9 dotyczących obniżenia stężeń i natężeń czynników szkodliwych,

2014 2013


40

- 15 w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin,

- 2 w zakresie produktów biobójczych,

- 8 w zakresie ryzyka zawodowego,

- 23 w zakresie stanu higieniczno- sanitarnego pomieszczeń zaplecza higieniczno-

sanitarnego,

- 3 w zakresie badań profilaktycznych lekarskich,

- 38 w zakresie pierwszej pomocy ( przeszkolenie pracowników, zapewnienie instrukcji

pierwszej pomocy, lista osób przeszkolonych wywieszona przy apteczce),

- 4 nakazy na właściwy magazyn środków ochrony roślin.

Zdecydowanie najwięcej wydawanych nakazów, tak jak w roku ubiegłym dotyczyło

przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia

występujących na stanowiskach pracy - 84 ,

Na drugim miejscu pod względem ilościowym znajdowały się zalecenia z zakresu

pierwszej pomocy – 38, kolejno w zakresie: stanu technicznego zaplecza higieniczno-

sanitarnego – 23, substancji chemicznych i ich mieszanin -15.

Poniższy wykresy przedstawiają nakazy w decyzjach w latach 2014, 2013.


41

W 2013r. skontrolowano 166 zakładów, w tym

w 33 stwierdzono następujące przekroczenia NDS

i NDN:

- pyłów w 6 zakładach, hałasu w 28 zakładach,

wibracji w 3 zakładach, czynników chemicznych w

1 zakładzie.

W 2014r. skontrolowano 121 zakładów, w tym w 10

stwierdzono przekroczenia normatywów dla

higienicznej pracy: pyłów w 2 zakładach, hałasu w 9

zakładach, wibracji w 1 zakładzie.

Najpowszechniej występującym czynnikiem szkodliwym w nadzorowanych zakładach

zarówno w 2013r jak i 2014r był ponadnormatywny hałas.

Wykres porównawczy lata 2014 – 2013r.


42

3. Liczba uchybień z podziałem na tematy

Liczbę uchybień stwierdzonych w kontrolowanych zakładach w latach 2014, 2013

z podziałem na tematy przedstawiono w poniższej tabeli i na wykresie.

Liczba zakładów w których stwierdzono niżej wymienione uchybienia

2014r. skontrolowanych

121 zakładów

2013r. skontrolowanych

166 zakładów

Liczba zakładów

z przekroczeniami NDS i NDN 10 33

Brak aktualnych pomiarów czynników

szkodliwych 34 66

Brak rejestru czynników szkodliwych 0 0 Brak oceny ryzyka zawodowego 7 14 Brak aktualnych badań lekarskich 3 8 Zły stan sanitarno- higieniczny

pomieszczeń. 11 20

Uchybienia w zakresie substancji

chemicznych i ich mieszanin 7 13

Uchybienia w zakresie produktów

biobójczych 1 1

Uchybienia w zakresie czynników

biologicznych 0 0

Uchybienia w zakresie czynników

rakotwórczych lub mutagennych 0 1

Uchybienia w zakresie prekursorów

kat. 2 i 3. 0 0


43

Z powyższych danych wynika iż zarówno w roku 2014 jak i 2013 najczęściej

występującym uchybieniem był brak aktualnych pomiarów czynników szkodliwych dla

zdrowia.

W 2014r. na 121 skontrolowanych zakładów brak aktualnych pomiarów stwierdzono

w 34 zakładach, a w 2013r. na 166 skontrolowanych zakładów brak aktualnych pomiarów

stwierdzono w 66 zakładach.

4. Nadzór nad warunkami pracy – działania naprawcze.

4.1 Substancje i preparaty chemiczne, w tym

prekursory narkotykowe kategorii 2 i 3 oraz

czynniki rakotwórcze:

W 2014r. w zakresie substancji i mieszanin

chemicznych dokonano ogółem 59 kontroli w 51

obiektach. Większość kontroli tj. 44 dotyczyło

stosowania chemikaliów. Pozostałe 15 kontroli


44

dotyczyło wprowadzania do obrotu substancji chemicznych i ich mieszanin, w tym 10

wprowadzania do obrotu produktów biobójczych.

Ewidencja zakładów obejmuje 136 obiektów z chemikaliami (w tym 100 stosujących

chemikalia, 36 dystrybutorów).

W 24 zakładach stosowane są prekursory narkotykowe.

Po przeprowadzonych kontrolach w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin

wydano 7 decyzji administracyjnych na uchybienia. Wydano 15 nakazów które dotyczyły

m.in.:

- braku lub nieaktualnego spisu stosowanych niebezpiecznych substancji chemicznych

i ich mieszanin;

- braku lub nieaktualnych karty charakterystyki stosowanych niebezpiecznych

substancji chemicznych i ich mieszanin;

- braku właściwego oznakowania magazynów chemicznych;

- braku ochron indywidualnych dla pracowników mających kontakt z środkami

żrącymi;

- braku natrysku ratunkowego do obmycia całego ciała oraz oddzielnego natrysku

do przemywania oczu w miejscu pracy, gdzie istnieje niebezpieczeństwo oblania

pracowników środkami żrącymi;

- instrukcji stanowiskowych uwzględniających informacje z kart charakterystyki

stosowanych niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin.

W powiecie starachowickim brak jest typowych hurtowni chemicznych, importerów

sprzedających i wprowadzających do obrotu substancje niebezpieczne i ich mieszaniny,

w tym prekursory narkotykowe kategorii 2 i 3.

W naszym powiecie głównie działają zakłady pracy stosujące substancje chemiczne i ich

mieszaniny, są to: laboratoria, lakiernie, malarnie, galwanizernie, cynkownie.

Funkcjonują zakłady stosujące oleje, smary, kleje, rozpuszczalniki itp.


45

Substancje chemiczne i ich mieszaniny wprowadzane są do obrotu w sklepach

motoryzacyjnych, stacjach paliw, w hurtowniach materiałów budowlanych, hurtowniach

farb i lakierów. W hurtowniach kontroli podlega: właściwe oznakowanie magazynów,

przechowywanie chemikaliów, posiadanie i udostępnianie kart charakterystyki,

bezpieczeństwo pracowników.

W 26 zakładach w powiecie występuje narażenie pracowników na czynniki

rakotwórcze,

- promieniowanie jonizujące ( w zakładach służby zdrowia),

- pył drewna twardego ( stolarnie, zakłady produkcji mebli),

- tlenek etylenu (w Centralnej Sterylizatorni Szpitala),

- dichromian potasu (VI), chromian potasu (VI), chlorek kadmu (II), 2- naftyloamina,

eter naftowy ( w laboratoriach),

- benzen (stacje paliw),

- benzoapiren (masy asfaltowe),

- olej opałowy ciężki C3,

- mieszaniny ropopochodne,

- azbest.

Dokonano 10 kontroli w powyższym zakresie w 6 zakładach- wszystkie bez zastrzeżeń.

4.2 Przemysł drzewny W 2014r. kontynuowano kontrole

w zakładach przemysłu drzewnego.

Kontrole te były już przeprowadzane w 2013 r.

i skontrolowano wówczas 23 zakłady

przemysłu drzewnego przeprowadzając 43

kontrole, wydając 16 decyzji administracyjnych

dotyczących: przeprowadzenia pomiarów,

obniżenia stężeń i natężeń czynników

szkodliwych w środowisku pracy, w zakresie

aktualizacji oceny ryzyka zawodowego, przeszkolenia pracowników z pierwszej

pomocy, oznakowania magazynu z chemikaliami, przeprowadzenia remontów

pomieszczeń higieniczno - sanitarnych.

W 2014r. skontrolowano 10 zakładów i przeprowadzono 20 kontroli. Wydano 5 decyzji

administracyjnych zawierających 18 nakazów, w tym 13 dotyczyło przeprowadzenia

pomiarów, 2 w zakresie oceny ryzyka zawodowego, 1 na zapewnienie pomieszczeń

zaplecza higieniczno- sanitarnego dla pracowników oraz 2 w zakresie pierwszej

pomocy.

4.3 Produkty biobójcze:

Na terenie powiatu starachowickiego brak zarówno producentów

produktów biobójczych jak i specjalistycznych firm zajmujących się

zabiegami dezynfekcyjnymi na dużą skalę. Kontroli poddawano

zakłady stosujące i podmioty odpowiedzialne za wprowadzanie do

obrotu produktów biobójczych (23). Ogółem dokonano 10 kontroli w zakresie

wprowadzania do obrotu produktów biobójczych do: konserwacji drewna, konserwacji


46

konstrukcji murowanych, zwalczania szkodników gryzoni, zwalczania owadów.

Podczas kontroli zwracano uwagę na zgodność z przepisami – właściwości opakowania,

trwałość, czytelność i zawartość etykiet. Wydano 1 decyzję na wycofanie z obrotu

1 produktu biobójczego w ilości 7 sztuk, ze względu na brak aktualnego zezwolenia na

obrót.

4.4 Usuwania azbestu i wyrobów

zawierających azbest

W 2014r. kontrolowano pracodawców

zatrudniających pracowników przy

zabezpieczeniu lub usuwaniu wyrobów, lub

innych materiałów zawierających azbest,

w zakresie zapewnienia ochrony

pracownikom przed szkodliwym działaniem

włókien azbestu i pyłu zawierającego azbest.

W 2014r. skontrolowano 3 firmy po ich zgłoszeniu o zamiarze demontażu wyrobów

azbestowych, przeprowadzając 3 kontrole. Wydano 3 decyzje, w tym 1 na pomiary

zapylenia w trakcie prac demontażu wyrobów azbestowych, na badania lekarskie

pracowników. Kontrole nie wykazały zastrzeżeń w zakresie właściwego wykonywania prac

demontażowych.

4.5 Kontrole środków zastępczych ( „dopalaczy”)

Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej

realizują ustawowy zakaz wytwarzania

i wprowadzania do obrotu środków

zastępczych. Przekazanie tych zadań PIS

wynikało z faktu, że środki zastępcze

stanowią potencjalne, poważne zagrożenie

dla zdrowia publicznego. Naczelnym

zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej

jest ochrona zdrowia i życia ludzi przed

działaniem niekorzystnych w tym zakresie

zjawisk.

W 2013r. na terenie powiatu starachowickiego rozpoczął działalność obiekt ,

w którym wprowadzano do obrotu środki zastępcze. W 2014r. w związku z bieżącym

monitoringiem działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach prowadzonego nadzoru

nad środkami zastępczymi a także podejrzeniem, że wprowadzane są produkty mogące

stwarzać zagrożenie dla życia lub zdrowia, przeprowadzano kontrole sanitarne które

potwierdzały wprowadzanie do obrotu środków zastępczych. Przeprowadzono 8 kontroli,

wydając 33 decyzje administracyjne. Decyzje dotyczyły wstrzymania wprowadzania do

obrotu i zatrzymania podejrzanych produktów, nakazu zaprzestania prowadzenia

działalności, a także zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych tzw.

„dopalaczy”. Wydano również 9 decyzji o nałożeniu kary (po 20 tysięcy złotych) oraz 7

decyzji o opłacie za koszty kontroli usterkowej i koszty badań prób w laboratorium

specjalistycznym. Ogółem zatrzymano 136 podejrzanych produktów:


47

Cząstka Boga Z nad Indyjskich gór i doliny Gangesu:

NARAYANA, VISHWAKARMAJI, PRYTHIWI, KALI, LAKSZMI, BHIMA,

WARUNA, GANGA, BRAMHA, SAKTI, SAKTI 1, RATRI, HIMAWANTI, KUNTI,

SAKA, WAJU, RUDRA,RUDRA 1, GANESH, RAMA. Badania 22 próbek w Narodowym Instytucie Leków w Warszawie potwierdziły

iż wszystkie przebadane próbki są środkami zastępczymi

Zgodnie z protokołami badań w badanych produktach zidentyfikowano analogi strukturalne

substancji wymienionych w Załącznikach do ustawy z dnia 29 lipca 2005

o przeciwdziałaniu narkomanii : pentedron, izopentedron, UR-144, 5- FUR-144, 3-MMC.

Substancje te spełniają kryteria ustalone w definicji środka zastępczego w rozumieniu art.4

pkt. 27 w/w ustawy. Z danych m.in. Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków

i Narkomanii wynika, że substancje te wykazują działanie psychoaktywne i stanowią

zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi.

5. Choroby zawodowe

Państwowa Inspekcja Sanitarna realizując zadania dotyczące nadzoru nad warunkami pracy

prowadzi również postępowania administracyjne w sprawie chorób zawodowych.

Przeprowadza postępowania dowodowe mające na celu ustalenie przebiegu i warunków

pracy na stanowiskach pracy zajmowanych w poszczególnych zakładach pracy,

aby wykazać ścisły związek przyczynowy rozpoznanej choroby z warunkami lub sposobem

wykonywania pracy.

Na podstawie zebranego materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych

w orzeczeniu lekarskim wydanym przez właściwą uprawnioną jednostkę orzeczniczą oraz

danych zawartych w formularzu oceny narażenia zawodowego, Państwowy Powiatowy

Inspektor Sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub o braku

podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. W oparciu o informacje dotyczące całego

przebiegu pracy zawodowej opracowuje kartę oceny narażenia zawodowego i wskazuje

czynniki szkodliwe dla zdrowia występujące na stanowiskach pracy – czynniki chemiczne,

fizyczne, biologiczne, czynniki o działaniu uczulającym, czynniki o działaniu

rakotwórczym lub ustala sposób wykonywania pracy ( stopień obciążenia odpowiednich

narządów lub układów organizmu ludzkiego), które mogą być przyczyną choroby

zawodowej.

W 2014r. do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Starachowicach

wpłynęło 22 zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej ( w 2013r. - 26).

W wyniku przeprowadzonych postępowań wyjaśniających w 2014r. wydano 16 decyzji

o stwierdzeniu choroby zawodowej oraz 2 decyzje o braku podstaw do stwierdzenia

choroby zawodowej. W 2013r. wydano 7 decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej

oraz 6 o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.


48

Liczbę wydanych decyzji w sprawie chorób zawodowych, wszczętych postępowań, liczbę

sporządzonych kart oceny narażenia zawodowego w 2014r. i 2013r. przedstawia poniższa

tabela i wykres.

2014r. 2013r.

Decyzje w sprawie chorób zawodowych

18 13

Wszczętych postępowań

22 26

Sporządzonych kart oceny narażenia zawodowego

44 25

Przeprowadzone wizytacje w zakładach

22 11


49

Choroby zawodowe za 2014r., 2013r.

Choroby zawodowe 2014r. 2013r. liczba wszczętych postępowań w sprawie chorób zawodowych 22 26

liczba zgłoszonych orzeczeń o rozpoznaniu choroby zawodowej 11 7

liczba wydanych decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej 16 7 liczba zgłoszonych orzeczeń o braku podstaw do rozpoznania choroby

zawodowej 3 4

liczba wydanych decyzji o braku podstaw do rozpoznania choroby

zawodowej 2 6

liczba przeprowadzonych wizytacji w ramach postępowań

wyjaśniających w sprawie podejrzenia choroby zawodowej 22 11

liczba sporządzonych Kart oceny narażenia zawodowego w związku z

podejrzeniem choroby zawodowej 44 25


50

Szczegóły według nazwy choroby zawodowej i pozycji w wykazie chorób zawodowych

przedstawia poniższa tabelka.

Nazwa choroby / pozycja w wykazie chorób

zawodowych

Liczba decyzji

w 2013r.

Liczba decyzji w

2014r.

Pylica krzemowa płuc - poz. 3,1 3 2

Rak płuca - poz. 17,1 - 1

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry -

poz.18,1 1 -

Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane

sposobem wykonywania pracy- przewlekłe

zapalenie ścięgna i jego pochewki - poz.19,1

1 1

Przewlekłe choroby obwodowego układu

nerwowego wywołane sposobem wykonywania

pracy- zespół cieśni w obrębie nadgarstka - poz.

20,1

2 10

Obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu

ślimakowego lub czuciowo- nerwowego

spowodowany hałasem, wyrażony podwyższeniem

progu słuchu o wielkości co najmniej 45 dB w uchu

lepiej słyszącym, obliczony jako średnia

arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych

1,2 i 3 kHz

poz. 21

- 1

Zespół wibracyjny- postać naczyniowo- nerwowa

poz.22,1 - 1


51


52

W 2013r. wydano 6 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej,

w 2014 - 2 .

Szczegóły według nazwy choroby zawodowej i pozycji w wykazie chorób zawodowych

przedstawia poniższa tabelka.

Nazwa choroby / pozycja w wykazie

chorób zawodowych

Liczba decyzji

w 2014r.

Liczba decyzji

w 2013r.

Pylica płuc

poz. 3 - 1

Przewlekłe choroby narządu głosu

spowodowane nadmiernym wysiłkiem

głosowym, trwającym co najmniej 15 lat

poz. 15

- 1

Choroby skóry

poz. 18 - 1

Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane

sposobem wykonywania pracy- przewlekłe

zapalenie ścięgna i jego pochewki

poz.19,1

1 -

Przewlekłe choroby obwodowego układu

nerwowego wywołane sposobem

wykonywania pracy: zespół cieśni w obrębie

nadgarstka

poz. 20,1

1 2

Obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu

typu ślimakowego lub czuciowo-

nerwowego spowodowany hałasem,

wyrażony podwyższeniem progu słuchu o

wielkości co najmniej 45 dB w uchu lepiej

słyszącym, obliczony jako średnia

arytmetyczna dla częstotliwości

audiometrycznych 1,2 i 3 kHz

poz. 21

- 1

6. Działalność w zakresie promocji zdrowia

W 2014r. nadal podczas kontroli zapoznawano pracodawców z obowiązującymi

podstawami prawnymi w zakresie palenia tytoniu i zwracano uwagę na oznakowanie

znakami „zakazu palenia” w pomieszczeniach zakładów pracy, biurach, łazienkach,

jadalniach. Przy każdej kontroli poruszano problem palenia tytoniu w zakładach pracy,

szczególnie ochrony osób niepalących przed dymem tytoniowym. Pouczano

o konsekwencjach finansowych nie przestrzegania przepisów.

Przy kontrolach przekazywano broszury edukacyjne: „Zarządzanie stresem

i zagrożeniami psychospołecznymi w pracy” - przewodnik po kampanii Europejskiej

Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy.


53

7. Współpraca z instytucjami

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

współpracuje z Wojewódzkim Ośrodkiem Medycyny Pracy w Kielcach,

przekazując informacje na temat oceny narażenia zawodowego pracowników podejrzanych

o choroby zawodowe.

Współpracuje również z Państwową Inspekcja Pracy w Kielcach, informując

o wydawanych decyzjach w sprawach chorób zawodowych tym samym przekazując

informacje o narażeniach w zakładach pracy i ich konsekwencjach zdrowotnych.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Starachowicach od 2013r. po pierwszych

kontrolach wprowadzania do obrotu środków zastępczych stale współpracuje z Komendą

Powiatową Policji w Starachowicach oraz Prokuraturą Rejonową w Starachowicach.

Wnioski.

1. Zarówno w roku 2014 jak i 2013 najczęściej występującym uchybieniem stwierdzanym

podczas kontroli był brak aktualnych pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia

występujących na stanowiskach pracy.

Na drugim miejscu pod względem ilościowym znajdowały się zalecenia z zakresu

pierwszej pomocy, kolejno: stanu technicznego zaplecza higieniczno- sanitarnego,

substancji chemicznych i ich mieszanin.

2. Najpowszechniej występującym czynnikiem szkodliwym dla zdrowia w nadzorowanych

zakładach pracy zarówno w 2014r. jak i 2013r. był ponadnormatywny hałas.

3.Liczba wszczętych postępowań w sprawie chorób zawodowych w 2014r. nadal utrzymuje

się na podobnym poziomie jak w latach poprzednich.

Znacznie wzrosła w stosunku do roku ubiegłego liczba wydanych decyzji o stwierdzeniu

choroby zawodowej ( 2014-16, w roku 2013 -7).

Najwięcej z w/w decyzji dotyczyło przewlekłych chorób obwodowego układu nerwowego

wywołane sposobem wykonywania pracy – zespół cieśni w obrębie nadgarstka (55% ).

4. W 2014r. w związku z bieżącym monitoringiem działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej

w ramach prowadzonego nadzoru nad środkami zastępczymi wszczęto 7 nowych

postępowań administracyjnych dotyczących wprowadzania do obrotu środków

zastępczych.

Wydano 33 decyzje w tym 9 o nałożeniu kary po 20 tys. zł.


54

VI. DZIAŁANOŚĆ ZAPOBIEGAWCZEGO NADZORU SANITARNEGO

1. Wstęp

Głównym celem Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego Powiatowej Stacji Sanitarno

Epidemiologicznej w Starachowicach jest zapewnienie właściwego stanu sanitarno-

higienicznego w realizowanych obiektach użyteczności publicznej, w zakładach

produkcyjnych, a także dbałość o to aby obiekty mogące znacząco oddziaływać na

środowisko nie powodowały zagrożenia i uciążliwości dla środowiska, w tym zdrowia

i życia ludzi na poszczególnych etapach inwestycyjnych.

Działania te polegają na:

– uzgadnianiu i opiniowaniu studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego oraz planów zagospodarowania przestrzennego miasta i gmin,

– uzgadnianiu dokumentacji projektowych inwestycji,

– opiniowaniu projektowanych inwestycji przed wydaniem decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach dla przedsięwzięć kwalifikowanych do mogących znacząco

oddziaływać na środowisko,

– wydawaniu odstępstw od przepisów określonych w warunkach technicznych, jakim

powinny odpowiadać budynki,

– uczestniczeniu w dopuszczeniu do użytkowania zrealizowanych na terenie powiatu

inwestycji.

W 2014 roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Starachowicach w ramach

Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego w ww. zakresie zajął stanowisko w 235 sprawach.

Duża liczba załatwionych spraw świadczy o intensywności procesów inwestycyjnych

toczących się na terenie powiatu i możliwości wykorzystania istniejącego

zagospodarowania infrastrukturalnego terenu.

2.Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania planowanych inwestycji na środowisko

( decyzje środowiskowe ).

W roku 2014 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Starachowicach na wnioski

Wójtów, Burmistrzów i Prezydenta Miasta 25 razy zajmował stanowisko w sprawie opinii

co do potrzeby przeprowadzenia oceny

oddziaływania na środowisko a w przypadku

stwierdzenia takiej potrzeby - do opracowania

raportu oddziaływania na środowisko.

W 4 przypadkach wydał uzgodnienie na etapie

przed wydaniem decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach wraz z raportem.

Przy uzgadnianiu tych przedsięwzięć,

w związku z koniecznością zapewnienia

ludziom odpowiednich standardów życia,

określano warunki dotyczące m.in.

konieczności ochrony ludzi i miejsc ich

przebywania przed niekorzystnym

oddziaływaniem dróg, uciążliwych obiektów


55

przemysłowych i komunalnych, poprzez realizację urządzeń ochronnych m.in. pasów

zieleni izolacyjnej, urządzeń ograniczających emisję zanieczyszczeń powietrza, urządzeń do

oczyszczania ścieków.

Liczbę wydawanych opinii i uzgodnień na etapie decyzji środowiskowych przedstawia

poniższy wykres:

W 2014r. uzgodnienia dotyczyły m. in:

- paneli fotowoltaicznych na dachach obiektów przemysłowych przy ulicy Wielkopiecowej

oraz przy ulicy Marszałka Piłsudskiego w Starachowicach,

- przemysłowego Laboratorium biomasy stałej, biogazu i biopaliw oraz sposobów ich

efektywnego wykorzystania energetycznego w Starachowicach przy ulicy Bema,

- rozbudowy obiektów budowlanych zakładu produkcji wyrobów ceramicznych o place

składowe przy ulicy Radomskiej w Starachowicach,

- budowy bioelektrowni / biogazowi o mocy elektrycznej i gazowej do 10MW przy ulicy

Radomskiej w Starachowicach,

- rozbudowy i nadbudowy budynku hali demontażu pojazdów samochodowych i segregacji

złomu o magazyn na metale kolorowe oraz rozbudowy wiaty na złom stalowy przy ulicy

Kanałowej w Starachowicach,

- utworzenia punktu zbierania i przeładunku odpadów – elementy usunięte z zużytych

urządzeń - przy ul. Bema w Starachowicach,

- budowy sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Lubienia ul. Henryk, gmina Brody,

- budowy farmy wiatrowej „Mirów – Wierzbica” polegająca na budowie 16 turbin

wiatrowych,

- rozbudowy hali magazynowej o halę montażu przy ulicy Wielkopiecowej, przy ulicy

M. Piłsudskiego w Starachowicach,

Najczęściej wydawane opinie w sprawie potrzeby przeprowadzenia raportu dla

przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko dotyczyły w 2014r.

zakładów produkcyjnych, turbin wiatrowych.

W/w stanowiska dotyczyły inwestycji mogących potencjalnie oddziaływać na środowisko

wydawane m.in. przed decyzją administracyjną pozwolenia na budowę.


56

3. Uzgadnianie dokumentacji projektowych Wśród inwestycji ocenianych w 2014 r. pod względem

sanitarno - zdrowotnym znalazły się takie obiekty jak:

oczyszczalnie ścieków, obiekty oświaty, apteki, zakłady

gastronomiczne, budynki biurowo-usługowe, zakłady

usługowe i produkcyjne, kanalizacje. Mając na uwadze

ochronę zdrowia użytkowników ocenianych obiektów

zwracano szczególną uwagę na takie zagadnienia jak :

- zapewnienie właściwych warunków sanitarno-

higienicznych w obiektach do prowadzenia żywienia

i produkcji żywności; do udzielania świadczeń zdrowotnych

w placówkach ochrony zdrowia; do udzielania świadczeń w

zakresie opieki nad dziećmi oraz w placówkach oświatowych;

- właściwą gospodarkę wodno-ściekową, w tym zaopatrzenie obiektów w wodę

do spożycia o odpowiedniej jakości ;

- właściwą wymianę powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi;

- ochronę ludzi przed nadmiernym hałasem, zanieczyszczeniem powietrza poprzez

egzekwowanie rozwiązań technicznych , które zapewniają spełnienie obowiązujących

przepisów określających najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników

szkodliwych dla zdrowia.

Liczbę wydawanych opinii i uzgodnień dokumentacji projektowych przedstawia

poniższy wykres:


57

W 2014r. wydano 60 opinii sanitarnych z tego zakresu, zaś ilość branż to 98. Liczba

przedkładanych dokumentacji do uzgodnień w stosunku do roku ubiegłego znacznie

wzrosła.

Wśród inwestycji opiniowanych w 2014r. pod względem sanitarno – zdrowotnym były:-

zakład mechaniki pojazdowej wraz z instalacjami wewnętrznymi w miejscowości

Dąbrowa, gm. Pawłów,

-gabinety usługowe– stomatologia w Starachowicach,

- budynek rehabilitacji osób w miejscowości Pawłów, gm. Pawłów

-pralnia wodno – chemiczna przy ulicy Majówka w miejscowości Starachowice,

-rozbudowa cmentarza rzymsko – katolickiego w miejscowości Osiny

gm.Mirzec,

-zakład produkcji lodów przy ulicy Granicznej w miejscowości Młynek,

- Stacja Kontroli Pojazdów w stacji paliw płynnych w miejscowości Pawłów, gm. Pawłów,

- sale bankietowe z zapleczem gastronomicznym w istniejącym budynku szkoły Zespołu

Doskonalenia Zawodowego przy ulicy Wojska Polskiego w Starachowicach,

- budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Zbrza,

- rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w miejscowości Godów, gm. Pawłów,

- apteka ogólnodostępna przy ul. Miodowej w Starachowicach,

- gabinet kosmetyczny i odnowy biologicznej przy ulicy Kościelnej w Starachowicach,

- budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Rzepin Kolonia, gmina Pawłów,

- przebudowa i rozbudowa oczyszczalni ścieków w miejscowości Krynki w gminie Brody,

4. Uzgadnianie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego

Ważnym czynnikiem mającym wpływ na jakość życia

mieszkańców powiatu jest planowanie przestrzenne, gdyż

umożliwia ono właściwe lokalizowanie obszarów dla rozwoju

przemysłu i usług uciążliwych w stosunku do terenów tzw.

chronionych (przeznaczonych na mieszkalnictwo, szkoły,

przedszkola, szpitale) oraz właściwe lokalizowanie dróg

komunikacyjnych związanych z tymi funkcjami. Niestety na

terenie powiatu, znaczne obszary nie posiadają miejscowych

planów zagospodarowania przestrzennego.

Brak planów wpływa na chaotyczne zagospodarowanie terenów,

gdyż odbywa się ono zgodnie z wolą potencjalnych inwestorów.

W zakresie planowania przestrzennego działania pionu

Nadzoru Zapobiegawczego polegały na uzgadnianiu projektów

miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz ich

zmian, uchwalanych przez rady gminy oraz poprzedzających je i wiążących dla planów

studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Pion zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego zajął łącznie 17 stanowisk dotyczących

strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Liczba ta znacznie wzrosła w stosunku

do lat ubiegłych. W dokumentach tych zwracano uwagę na określanie zasad

zagospodarowania stref stykowych obszarów produkcyjno-usługowych i produkcyjno-

handlowych z funkcjami wrażliwymi (zabudowa mieszkaniowa, usługi społeczne, tereny

o funkcji rekreacyjnej) w sposób ograniczający uciążliwości.


58

Lokalizacja pasa zieleni izolacyjnej wzdłuż tych granic oraz założenia, że uciążliwość

wynikająca z charakteru prowadzonej działalności nie może przekraczać dopuszczalnej

wielkości normatywnej na granicy działki zajmowanej przez dany rodzaj działalności, są

jedynymi rozwiązaniami do zrealizowania lecz bardzo trudnymi do wyegzekwowania,

podobnie jak wprowadzenie stref buforowych w planach zagospodarowania przestrzennego.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiana określają rozwiązania w

zakresie przeznaczenia terenu, sposobu jego zagospodarowania, warunków dla

projektowanej zabudowy oraz zasad obsługi technicznej i komunikacyjnej, gwarantując

tym samym prawidłowe funkcjonowanie w/w obszarów.

Jak wynikało z analizy planów ustalono szereg zakazów i nakazów w celu ochrony

i zabezpieczenia środowiska naturalnego w którym żyją ludzie. Celem prognozy było

określenie skutków wpływu na środowisko przyrodnicze realizacji ustaleń zawartych

w planie.

5. Odbiory obiektów, uczestniczenie w dopuszczeniu do użytkowania

W roku 2014 w ramach Zapobiegawczego

Nadzoru Sanitarnego dokonano 103

odbiorów końcowych inwestycji

zrealizowanych.

W ramach tych czynności dokonywano

szczegółowego przeglądu zrealizowanych

obiektów i ich otoczenia, pod kątem zgodności z

uzgodnioną dokumentacją projektową.

W celu zagwarantowania odpowiednich

warunków pobytu ludzi w obiektach, sprawdzano

również zastosowanie właściwych pod kątem

zdrowotnym materiałów budowlanych.

Wśród oddanych do użytkowania obiektów największą liczbę tak jak w latach ubiegłych

stanowiły lokale gastronomiczne, obiekty handlowe i przemysłowe.

Realizacja niektórych z odbieranych obiektów była możliwa, dzięki pozyskaniu na nie

środków unijnych, poprzez przygotowanie dobrych projektów i skuteczne nimi zarządzanie.

Obserwuje się coraz lepsze przygotowanie obiektów do odbioru. W dalszym ciągu prym

wiodą handlowe obiekty sieciowe i niewielkie działalności usługowe.

Zaobserwowano także, że lokale gastronomiczne są coraz lepiej wyposażane

w specjalistyczne urządzenia do przygotowywania żywności (piece parowe, profesjonalne

urządzenia gastronomiczne) oraz meble ze stali nierdzewnej. Więcej obiektów użyteczności

publicznej dostosowana jest do korzystania przez osoby niepełnosprawne poprzez

wykonywanie podjazdów, wind i odpowiednich toalet.

Ilość dokonanych odbiorów zgłoszonych na wniosek Inwestora głównie z art. 56 Prawa

budowlanego przedstawia się następująco :


59

W 2014r. uczestniczono w dopuszczeniu do użytkowania wielu interesujących inwestycji

m.in.:

Fot. 1 Basen rekreacyjny Hotelu Europa


60

Fot.2 Siłownia należąca do strefy rekreacyjnej Hotelu Europa

Fot. 3 Klub Fitness w ZDZ ul. Wojska Polskiego w Starachowicach


61

Fot. 4. Rewitalizacja Rynku w Starachowicach wraz z przyległymi ulicami


62

Fot. 5 . Szalet gminny w ramach rewitalizacji przestrzeni publicznej w Wąchocku


63

Fot. 6 Centrum Galeria Galardia w Starachowicach


64


65

Fot. 7 Rewitalizacja przestrzeni publicznej – Wąchock

Fot. 8. Budynek handlowo – usługowy gm. Brody

Przedsięwzięcia dopuszczone do użytkowania, których liczba znacznie wzrosła

w 2014r. wskazują na realizację zadań zaplanowanych w dokumentach opracowywanych

w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, które były przedmiotem

uzgodnienia przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zadania te przyczyniły się do

poprawy bezpieczeństwa sanitarnego oraz do polepszenia warunków życia i zdrowia

ludności w naszym powiecie.


66

5. Wnioski:

W ramach Nadzoru Zapobiegawczego eliminowano wszelkie nieprawidłowości mogące

mieć wpływ oraz stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzi na różnych etapach

inwestycyjnych.

Zasadniczą działalność pionu Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego obrazuje poniższy

wykres:

Podsumowując rok 2014r. należy stwierdzić, iż stan sanitarno – higieniczny i rozwój

infrastruktury powiatu starachowickiego ulega tak jak w latach ubiegłych stopniowej

poprawie. Dowodem tego są planowane przedsięwzięcia inwestycyjne wpływające na jego

rozwój. Uzgadnianie wszelkich inwestycji w ramach działalności Zapobiegawczego

Nadzoru Sanitarnego Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Starachowicach

ma znaczny wpływ na zachowanie zdrowia publicznego.


67

VII. Nadzór nad placówkami nauczania i wychowania dzieci i młodzieży.

Państwowa Inspekcja Sanitarna obejmuje nadzorem placówki nauczania i wychowania

dzieci i młodzieży. W ramach nadzoru dokonuje:

- oceny warunków zdrowotnych środowiska fizycznego placówek oświatowo-

wychowawczych,

- nadzoru w zakresie warunków higieniczno sanitarnych obiektów higieny procesów

nauczania,

- kontroli wymagań w stosunku do sprzętu używanego w szkołach i innych placówkach

oświatowo-wychowawczych, szkołach wyższych oraz w ośrodkach wypoczynku

i rekreacji,

- nadzoru sanitarnego nad warunkami wypoczynku dzieci i młodzieży,

- analiz i ocen z zakresu warunków nauki i wypoczynku.

W 2014 r. nadzorem sanitarnym objęto 90 stałych placówek nauczania i wychowania

(w których uczyło się lub przebywało 11 225 dzieci i młodzieży) oraz 7 placówek

sezonowych zatwierdzonych przez Kuratoria Oświaty.

Na terenie miasta i powiatu starachowickiego w 2014 r. przeprowadzono 123 kontroli

w placówkach nauczania i wychowania w zakresie: warunków higieniczno-sanitarnych

oraz nadzoru nad higieną procesów nauczania i 7 kontroli w placówkach sezonowych

podczas letniego i zimowego wypoczynku.

1. Placówki funkcjonujące na terenie objętym nadzorem przez PSSE Starachowice.

l.p

Rodzaj Placówki

Liczba

Placówek

Liczba

kontroli

Liczba

dzieci

1. Żłobki i kluby dziecięce 2 2 20

2. Przedszkola i inne formy

wychowania przedszkolnego

23 25 1466

3. Szkoły Podstawowe 36 51 5092

4. Gimnazja 10 13 2037

6. Technika 1 1 156

7. Zespoły Szkół Ogólnokształcących

/szkoła podstawowa+gimnazjum lub

+przedszkole/

6

/6 +4+5/

15

1791

8. Warsztaty Szkolne 1 3 150

9. Placówki Opiekuńczo – Wychowawcze 5 7 432

10. Placówki Pracy Pozaszkolnej 6 6 321

11. Placówki sezonowe 7 7 266

Razem w obiektach stałych i sezonowych 97 130 11 731


68

2.Prowadzone postępowanie administracyjne.

W 2013r. po przeprowadzeniu 114 kontroli, wydano 18 decyzji merytorycznych

zobowiązujących do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości i przedłużających

termin wykonania zaleceń z lat ubiegłych. W roku 2014 po przeprowadzeniu 130

kontroli wydano 25 decyzji.

Decyzje wydane w latach 2013 i 2014 w skontrolowanych placówkach

L.p.

Nazwa Placówki

Liczba

decyzji

2013 r.

Liczba

decyzji

2014 r.

1. Przedszkola 2 2

2. Szkoły

podstawowe

6 12

3. Gimnazja 3 5

4. Zespoły szkół 3 3

5. Placówki kształcenia

ustawicznego

2 1

6. Pozostałe placówki opiekuńczo

wychowawcze

2 2

Ogółem 18 25

Z lat ubiegłych do wykonania pozostało 12 decyzje, terminy ich wykonania przesunięto na

wnioski dyrektorów placówek. Nie wykonanie zaleceń w ustalonym terminie uzasadniano

brakiem środków finansowych.

Na wykresie przedstawiono porównawczo liczbę decyzji wydanych na poszczególne

placówki w latach 2013, 20014

Wydane zarządzenia w decyzjach najczęściej dotyczyły:

Decyzje dotyczyły:

2013 r. 2014r.

Stanu sanitarno-technicznego dróg dojścia i ogrodzenia 2 2

Placów zabaw / rekreacyjnych / boisk sportowych 3 3

Ciągów komunikacyjnych w budynkach(nawierzchnie, schody

zabezpieczenia kaloryferów itd.) i/lub szatni 2 2

Sal lekcyjnych i innych sal zajęć dla dzieci i młodzieży 8 6

Dostosowania mebli i/lub posiadania certyfikowanych mebli oraz sprzętu

sportowego 3 4

Stanu sanitarno-higienicznego toalet,w tym sprawności technicznej

armatury oraz wyposażenia w środki higieniczne

4

3

Warunków prowadzenia zajęć WF 2 2

Pracowni komputerowych i innych pracowni zawodowych 0 1


69

3. Ocena warunków pobytu dzieci i młodzieży w placówkach nauczania

i wychowania

3.1 Rozkłady zajęć szkolnych.

Na właściwy rozwój ucznia wpływa między innymi organizacja procesu nauczania

i wychowania w szkołach, zwłaszcza zaś planowanie nauki i odpoczynku.

W roku szkolnym 2013/2014 dokonano oceny tygodniowych rozkładów lekcji

w 10 placówkach biorąc pod uwagę:

- zasadę nie łączenia zajęć z tego samego przedmiotu,

- potrzebę zróżnicowania zajęć w danym dniu,

- potrzebę równomiernego obciążenia zajęciami w czasie całego tygodnia.

Tygodniowe rozkłady lekcji

Rodzaj

placówki

2013r

TYGODNIOWY ROZKŁAD

2014r

TYGODNIOWY ROZKŁAD

Skontrolowano Stwierdzono

niewłaściwy

Skontrolowano

Stwierdzono

niewłaściwy

oddział

łów w ilu

placów

kach

w ilu

oddział

łach

w ilu

placów

kach

oddziałów

w ilu

placów

kach

w ilu

oddział

łach

ł

ł

łach

w ilu

placów

kach

kach

Szkoły

Podstawowe

18

6

0

0

15

5

0

0

Gimnazja

3

2

0

0

6

2

0

0

Zespoły

Szkół

6

2

0

0

6

1

0

0

Ogółem

27

10

0

0

27

8

0

0


70

3.2 Stanowisko pracy ucznia – ergonomia w szkole.

Przeprowadzono ocenę dostosowania mebli do wzrostu dzieci w szkołach

i w przedszkolach.

Podczas kontroli placówek o prawidłowym dostosowaniu mebli do wzrostu uczniów są

informowani dyrektorzy, nauczyciele i wszystkie organy prowadzące placówki nauczania

i wychowania. Poprzez prowadzenie bieżącego nadzoru sanitarnego stopniowej poprawie

ulega zróżnicowanie stolików i krzeseł dla uczniów /w klasach są dwa numery mebli

oznakowanych i prawidłowo zestawionych.

Rodzaj

placówki

2013r.

STOŁY I KRZESŁA 2014r.

STOŁY I KRZESŁA

Skontrolowano Stwierdzono

niewłaściwy Skontrolowano

Stwierdzono

niewłaściwe

oddział

łów

w ilu

placów

kach

w ilu

oddział

łach

w ilu

placów

kach

w ilu

oddział

łach

w ilu

placów

kach

w ilu

oddzia

łach

w ilu

placów

kach

Przedszkola 2 1 0 0 3 3 0 0

Szkoły

Podstawowe 0 0 0 0 0 0 0 0

Zespoły

Szkół

4

1

1

1

6

2

1

1

Gimnazja 13 4 0 0 9 2 2 2

Ogółem 19 6 1 1 18 7 3 3

W 2014 r. dokonano oceny w w/w zakresie w 7 placówkach. Nieprawidłowości

stwierdzono w 3 co stanowi ok. 40 % obiektów w których dokonano oceny. W czasie

przeprowadzanych kontroli sprawdzane są również certyfikaty mebli. Sprzęty zakupione

przed 2000r. nie posiadają atestów, natomiast zakupione w ostatnich latach w większości

posiadają niezbędne atesty i certyfikaty.


71

Infrastruktura do prowadzenia zajęć w-f .

Infrastruktura do prowadzenia zajęć w-f w latach 2013, 2014.

Rodzaj

Placówki

Liczba placówek

posiadających

Liczba

placówek

posiadają

cych

zarówno salę

gimnastyczną

,lub salę

zastępczą,

jak i boisko

Liczba

placówek

nieposia

dają-cych ani

sali

gimnastyczne

j ani

zastępczej

Siłownie

Prowadzeni

e W-f na

holach i

korytarzach

tylko

salę (sale)

gimnastyczną

salę (sale)

rekreacyj

ną/zastępczą

boisko (boiska)

sportowe

2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014

Szkoły

Podstawowe 0 0 0 0 4 4 32 32 4 4 8 8 16 15

Gimnazja 0 0 1 1 0 0 9 9 1 0 5 5 2 0

Technika 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 0

Zespoły

Szkół

Ogólnokształ

cących

0 0 0 0 0 0 6 6 0 0 4 4 1 1

Ogółem 0 0 1 1 5 5 47 47 5 4 18 18 19 16

Pełna infrastruktura do prowadzenia zajęć jest w 47 placówkach. Na terenie powiatu

działają 3 boiska „Orlik”- szkoły podstawowe i gimnazja korzystają z nich w do

prowadzenia zajęć w-f i do zajęć pozalekcyjnych.

Na 36 szkół podstawowych w 32 zapewniono typowe lub zastępcze sale gimnastyczne

i boiska; 4 szkoły posiadają tylko boiska sportowe. W 16 szkołach lekcje w-f są

prowadzone również na holach i korytarzach co jest spowodowane wprowadzeniem do

szkół 4-rtej godziny w-f.

W czasie kontroli warunków prowadzonych zajęć w-f oceniane są również sprzęt

i urządzenia sportowe. Ustalono iż część sprzętu sportowego nie posiada wymaganych

certyfikatów ze względu na to iż szkoły korzystają ze sprzętu zakupionego przed 2000r.;

sprzęt w dobrym stanie technicznym .


72

3.4 Dożywianie dzieci i młodzieży.

W 2014r. ilość szkół prowadzących dożywianie nie uległa zmianie w stosunku do roku

2013.

Poniżej przedstawiono zestawienie szkół prowadzących dożywianie, oraz liczbę dzieci

i młodzieży korzystających z posiłków w szkole w latach 2013, 2014.

Prowadzenie działalności w zakresie dożywiania w latach 2013 i 2014.

Rodzaj placówki

wg ewidencji

liczba placówek prowadzących

dożywianie Liczba

korzystających

dzieci i młodzieży

Z posiłków

jednodaniowych

Liczba

korzystających

dzieci i młodzieży

z pełnych obiadów

Ogółem

W tym

wyłącznie

posiłki jedno

daniowe

2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014

Szkoły podstawowe

36

36

26

26

18

18

889

987

822

959

Gimnazja 10

10

8 8 4 4 147 166 221 142

Szkoły podstawowe

i gimnazja

funkcjonujące

w zespołach szkół

6

6

6

6

6

6

620

789

4 0

0

Razem

53

53

40

40

28

28

16 56

1942

1083

1101

Z analizy wynika że ciepłe posiłki I lub II- daniowe wydawane są w 40 placówkach.

3.5 Opieka medyczna.

Profilaktyczna opieka zdrowotna w szkołach realizowana jest przez pielęgniarki.

Skontrolowano 54 szkoły w tym zakresie. W 15 szkołach co stanowi 27.7% wszystkich

szkół zapewniono gabinety medyczne o dobrym stanie sanitarno- higienicznym,

wyposażone w niezbędny sprzęt medyczny, z zapewnioną opieką pielęgniarską na

niepełnych etatach. W 2 placówkach gabinet jest wspólny dla gimnazjum i szkoły

podstawowej. Opieka lekarska we wszystkich placówkach jest sprawowana zadaniowo –

poza placówkami.


73

Rodzaj placówek

Liczba placówek

Liczba szkół posiadających

gabinety

profilaktyki zdrowotnej i pomocy

przedlekarskiej

w

ewidencji

skontro-

lowanych ogółem

w tym gabinety

do

dyspozycji

jednej

szkoły

wspólne z inną

placówką w

tym samym

obiekcie

1.

Szkoły Podstawowe 36 36 9 7 2

2.

Gimnazja

10 10 5 3 2

3. Ponadgimnazjalne szkoły

zawodowe 1 1 1 1 __

4. Zespoły szkół 6 6 __ __ __

__ __ __ __ __

OGÓŁEM

53 53 15 11 4

Oceniając dostęp do profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą stwierdza

się że od ubiegłego roku nie uległa poprawie sytuacja dotycząca profilaktyki zdrowotnej

i pomocy przedlekarskiej w placówkach oświatowo - wychowawczych.

3.6 Warunki do utrzymania higieny.

Większość placówek posiada prawidłowe warunki do utrzymania higieny.

W placówkach nauczania i wychowania dzieci i młodzieży prowadzony jest stały

monitoring zapewnienia bieżącej ciepłej wody. Wszystkie placówki mają zapewnioną ciepłą

bieżącą wodę. Większość placówek posiada ciepłą wodę z sieci lokalnej / kotłownie

gazowe/ lub miejskiej.

W 4-rech szkołach w okresie wiosenno- jesiennym woda jest podgrzewana przez bojlery lub

ogrzewacze przepływowe zainstalowane przy pojedynczych umywalkach. Organa

prowadzące placówki nauczania i wychowania zostały poinformowane o konieczności

zapewnienia ciepłej wody przy wszystkich umywalkach.

3.7 Temperatura w pomieszczeniach dydaktycznych

W 2014 r. przeprowadzono analizę temperatur w pomieszczeniach dydaktycznych szkół

i placówek oświatowych w okresie grzewczym 2013/2014.

Skontrolowano 54 placówki - nie stwierdzono temperatur poniżej 180C

3.8.Substancje i preparaty chemiczne w szkolnych pracowniach.

W wyniku systematycznych kontroli wyeliminowano z gimnazjów przeterminowane

odczynniki chemiczne. Aktualnie substancje i preparaty chemiczne są właściwie

zabezpieczone i prawidłowo przechowywane.

Na lekcjach chemii prowadzone są pokazy multimedialne.


74

3.9. Ocena infrastruktury dla oddziałów „0” funkcjonujących w szkołach

podstawowych.

Oddział „zerowy” – to grupa dzieci objętych obowiązkowym rocznym wychowaniem

i edukacją przedszkolną, przed podjęciem nauki szkolnej w klasie I obecnie dzieci 5-letnie.

Odziały „0” w roku sprawozdawczym funkcjonują w 12 przedszkolach, 36 szkołach

podstawowych i w 6 zespołach szkół. Wszystkie mają właściwą infrastrukturę.

- sale pobytu dzieci z wydzieloną częścią rekreacyjną i edukacyjną;

- zabawki i pomoce dydaktyczne oraz sprzęt i meble posiadające atesty i certyfikaty;

- sanitariaty: w dobrym stanie higieniczno-sanitarnym, dostosowane do wysokości

dzieci, z zapewnioną bieżącą ciepłą wodą, z dostępem do środków higieny;

- pomieszczenia spełniają wymagania w zakresie prawidłowego oświetlenia oraz

wentylacji;

- place zabaw zapewnione przy większości placówek;

- po zakończeniu obowiązkowych zajęć edukacji przedszkolnej, dzieci pozostające

dłużej pod opieką placówki mogą korzystać z tych pomieszczeń przez cały czas

pobytu w szkole, mają zapewnione warunki do spożywania posiłków oraz

dostęp do napoju;

- w części placówek brak możliwości zapewnienia odrębnego korzystania z ciągów

komunikacyjnych, dyrektorzy rozwiązują ten problem organizacyjne

(np. rozpoczynanie i kończenie zajęć w różnym czasie).

4. Placówki wypoczynku dzieci i młodzieży.

W 2014 r. funkcjonowało 7 placówek w czasie ferii zimowych i letnich - dla dzieci

i młodzieży. Dokonywano kontroli, oceniając zarówno warunki dziennego pobytu dzieci

i młodzieży jak i uczestników obozów młodzieżowych pod namiotami. Placówki te zostały

zorganizowane i prowadzone prawidłowo.

Wnioski

1. W 2014 r. wszystkie placówki miały zapewnioną ciepłą i zimną wodę.

2. Przy wszystkich szkołach podstawowych urządzono place zabaw właściwie urządzone

i wyposażone. Boiska sportowe i ogrodzenia przy 3-ech szkołach w Starachowicach

są w bardzo złym stanie technicznym a zalecenia PPIS wydane w celu poprawy

i zapewnienia bezpieczeństwa nie są wykonywane od kilku lat. Dyrektorzy placówek

i organ prowadzący tłumaczą to brakiem środków finansowych i zwracają się o prolongatę

terminu wykonania. Urządzono salę rekreacyjną w gimnazjum niepublicznym.

3. Zakończono rozbudowę i oddano do użytku dodatkowe sale lekcyjne i podstawowe

pomieszczenia sanitarne w Zespole Szkół Zawodowych Nr 1.

4. Sukcesywnie poprawia się stan techniczny i dostosowanie mebli szkolnych do wzrostu

dzieci, jednak w dalszym ciągu placówki w niewystarczającym stopniu są wyposażone

w ergonomiczne meble oraz urządzenia i sprzęt sportowy.

5. Przeprowadzono termomodernizację w jednej szkole podstawowej i w Gimnazjum Nr 1

/remont dachu, elewacji, centralnego ogrzewania/. W 1 placówce pracy pozaszkolnej, prace

są kontynuowane.

6. W dalszym ciągu w żadnej placówce na terenie miasta i gmin nie jest zapewniona opieka

stomatologiczna.


75

7.Szkoły na terenie gmin wiejskich nie mają gabinetów medycznych.

8. Poprawiono infrastrukturę do prowadzenia zajęć dla dzieci 5 i 6- letnich we wszystkich

szkołach.

9. W dalszym ciągu ze sklepików szkolnych nie jest wyeliminowana niezdrowa żywność

typu chipsy, napoje gazowane, żelki, lizali itp. Jednak coraz częściej sprzedawana jest

niegazowana woda mineralna i owoce.

VIII. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI ŻYWIENIA

I PRZEDMIOTOW UŻYTKU

Zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności znajdującej się na rynku to jeden

z ważniejszych celów polityki państwa w zakresie zdrowia publicznego. Nadzór nad

bezpieczeństwem żywności opiera się na systematycznej kontroli wewnętrznej

realizowanej przez przedsiębiorcę, który zgodnie z prawem całkowicie odpowiada za

bezpieczeństwo żywności, oraz kontroli zewnętrznej, którą sprawują organy urzędowej

kontroli żywności.

Sekcja Higieny Żywności Żywienia i P.U. prowadzi działania w dziedzinie kontroli

żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, kosmetyków,

oraz uczestniczy w działaniach systemów RASFF i RAPEX.

Nadzór realizowany jest według jednolitych procedur urzędowej kontroli żywności oraz

materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, uwzględniających

przepisy w zakresie wymagań higieniczno-sanitarnych. Elementami nadzoru są: kontrole

w obiektach żywnościowo – żywieniowych, pobór próbek do badań laboratoryjnych,

prowadzenie postępowań administracyjnych, postępowań mandatowych i postępowań

egzekucyjnych.

Organy PIS są właściwe do kontroli: żywności pochodzenia niezwierzęcego produkowanej

i wprowadzanej do obrotu, produktów pochodzenia zwierzęcego znajdujących się w handlu

detalicznym, prawidłowości stosowania zasad systemu HACCP w zakładach objętych

nadzorem, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością (w zakresie

określonym w rozporządzeniu (WE) Nr 1935 /2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia

27.10.2004r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywności,

kosmetyków.

Kontrole i pobór próbek odbywają się zgodnie z planem rocznym, ustalanym według

zaleceń Głównego Inspektora Sanitarneg. Oprócz kontroli planowych przeprowadzane

są kontrole tematyczne (np. na polecenie GIS), kontrole interwencyjne (np. w związku

z interwencjami konsumentów, działaniami w systemie RASFF), kontrole na wniosek

przedsiębiorców (np. w ramach zatwierdzania zakładów żywnościowo – żywieniowych).

W 2014 roku w rejestrze zakładów objętych nadzorem Sekcji Higieny Żywności, Żywienia

i Przedmiotów Użytku PSSE w Starachowicach znajdowało się 1143 obiekty żywnościowo

– żywieniowe, w tym 128 obiektów produkcji żywności (wśród nich 85 obiektów produkcji

pierwotnej), 815 obiektów obrotu żywnością, 94 obiekty gastronomiczne (w tym 19

restauracji), 85 zakładów żywienia zamkniętego, 1 obiekt produkcji materiałów

przeznaczonych do kontaktu z żywnością, 18 obiektów obrotu materiałami i wyrobami

przeznaczonymi do kontaktu z żywnością, 2 sklepy kosmetyczne.

Ogółem skontrolowano 456 obiektów żywnościowo – żywieniowych co stanowi 39,9 %

nadzorowanych, przeprowadzając w nich 672 kontroli stanu sanitarnego. Procent

wykonania kontroli w grupach obiektów przedstawiono w Tabeli I.


76

Tabela I. Procent wykonania kontroli w grupach obiektów w 2014r.

Grupa obiektów Procent

skontrolowanych

obiektów

w stosunku do ilości

obiektów w rejestrze

Procent wykonania

planu kontroli

Obiekty produkcji żywności

(automaty do lodów, ciastkarnie, piekarnie,

przetwórnie owocowo – warzywne, wytwórnia

oleju, wytwórnia wyrobów cukierniczych,

wytwórnia substancji dodatkowych, rozlewnia

oleju, obiekty produkcji pierwotnej)

34,4 %

92,1 %

Obiekty obrotu żywnością

(supermarkety, sklepy spożywcze, hurtownie,

kioski, obiekty ruchome, tymczasowe)

35,3 %

87,0 %

Obiekty gastronomiczne

(restauracje, fast-food, pijalnie piwa)

58,5 %

72,4 %

Zakłady żywienie zamkniętego

(bloki żywienia w szpitalach, placówkach

oświatowych i wychowawczych, domach pomocy

społecznej)

90,5 %

100,0 %

W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 61 decyzji administracyjnych, w tym

1 decyzję o unieruchomieniu obiektu (zakładu małej gastronomii w Starachowicach ze

względu na działalność bez zatwierdzenia PIS, brak odpowiedniego wyposażenia,

niewłaściwą funkcjonalność pomieszczeń powodującą możliwość zanieczyszczeń

krzyżowych, brak wdrożonego systemu HACCP).

W trakcie przeprowadzanych kontroli nałożono 37 mandatów karnych na sumę

6400 zł. Najczęstszymi przyczynami karania mandatowego były: stwierdzenie produktów

przeterminowanych, brak aktualnych zaświadczeń do celów sanitarno -

epidemiologicznych, brudno utrzymane pomieszczenia i sprzęt produkcyjny lub

pomocniczy.


77

W toku postępowania egzekucyjnego nałożono 21 grzywien w celu przymuszenia

na sumę 13 600 zł, po wykonaniu zaleceń Państwowej Inspekcji Sanitarnej umorzono

16 grzywien na sumę 10 800 zł.

Do Świętokrzyskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego skierowano 2

wnioski o nałożenie kary pieniężnej - w związku ze stwierdzeniem działalności obiektów

bez zatwierdzenia organów PIS (w 1 przypadku wniosek nie został uwzględniony w drugim

osobę odpowiedzialną ukarano karą administracyjną w wysokości 1500 zł).

W trakcie kontroli kompleksowych przeprowadzana jest ogólna ocena stanu sanitarnego

obiektów. Kontrola obejmuje – stan techniczny obiektu, zaopatrzenie zakładu w wodę, stan

higieny personelu, higienę produkcji (w tym obecność szkodników, ciągłość łańcucha

chłodniczego środków spożywczych łatwopsujących się), dystrybucję żywności,

dokumentację zakładu (w tym prowadzenie zapisów dotyczących dobrej praktyki

higienicznej i produkcyjnej, wdrażanie zasad systemu HACCP).

Najczęściej stwierdzanymi podczas kontroli kompleksowych w zakładach uchybieniami

były: zły stan techniczny pomieszczeń – ścian, sufitów, okien, drzwi oraz brak wdrożonych

zasad systemu HACCP, GHP.

W trakcie przeprowadzanych kontroli dokonuje się sprawdzenia zachowania łańcucha

chłodniczego. Pomimo stwierdzanych przypadków nieprzestrzegania kontroli wewnętrznej

w tym zakresie (w ramach GHP - brak zapisów z kontroli wewnętrznej), monitoring

(wykonane 689 pomiarów w 270 zakładach) przeprowadzony przez przedstawicieli PIS,

pozwolił ocenić warunki termiczne przechowywania żywności w zakładach na terenie

powiatu jako prawidłowe. Nieprawidłowości stwierdzono jedynie w 2 przypadkach (0,3 %).

W przypadku stwierdzenia w trakcie kontroli artykułów spożywczych lub materiałów

i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością - o niewłaściwej jakości zdrowotnej,

są one wycofywane z produkcji lub obrotu. W 2014 roku ogółem wycofano 323 sztuki

i 67,744 kg środków spożywczych o łącznej wartości 1714,23 zł, w tym:

przeterminowanych na kwotę 845,64 zł,

w ramach systemu RASFF na kwotę 34,23 zł,

bez oznakowania lub nieprawidłowo oznakowane na kwotę 506,97 zł,

zepsutych na kwotę 327,39 zł.

W ciągu 2014r. wpłynęło do Sekcji HŻŻ i PU 19 interwencji od mieszkańców powiatu

dotyczących nieprawidłowości w obrocie żywnością (sprzedaż artykułów o niewłaściwej

jakości zdrowotnej - przeterminowanych, zepsutych; prowadzenie działalności bez nadzoru

organów urzędowej kontroli żywności). W 7 przypadkach zgłaszane uchybienia

potwierdziły się, wszczęto postępowanie administracyjne, osoby odpowiedzialne za

nieprawidłowości zostały ukarane mandatami karnymi. 4 sprawy przekazano do

rozpatrzenia przez organy Inspekcji Weterynaryjnej.

W związku z poleceniem GIS przeprowadzane są kontrole tematyczne, dotyczące

prawidłowości oznakowania suplementów diety, środków spożywczych specjalnego

przeznaczenia żywieniowego oraz środków spożywczych wzbogaconych witaminami lub

składnikami mineralnymi. W roku 2014 dokonano oceny 59 preparatów, stwierdzono

3 przypadki nieprawidłowego oznakowania

- o nieprawidłowościach informowani są Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni

właściwi ze względu na miejsce produkcji suplementu.


78

W 2014 roku przeprowadzono 36 ocen teoretycznych jadłospisów dekadowych

w placówkach szkolno wychowawczych. Oceniono, że generalnie jadłospisy układane

są prawidłowo. Zalecenia przesyłane dyrektorom placówek dotyczyły głównie: zwiększenia

wykorzystania w żywieniu świeżych lub krótko gotowanych warzyw lub owoców do

wszystkich posiłków, wzbogacenie obiadów w dania rybne, większe zróżnicowanie

podawanych dań, ograniczenie używania produktów wysokokalorycznych.

W ramach systemu RASFF (The Rapid Alert System for Food and Feed) czyli systemu

ostrzegania o niebezpiecznej żywności, przeprowadzono 36 kontroli podczas których

wycofano 37 sztuk artykułów spożywczych i wyrobów przeznaczonych do kontaktu

z żywością o łącznej wartości 34,23 zł.

Podjęto działania w 19 przypadkach dotyczących:

stwierdzenia obecności wirusa zapalenia wątroby typu A w mieszance mrożonych

owoców jagodowych wyprodukowanych we Włoszech z surowców pochodzących

z Bułgarii i Polski;

przekroczenia dopuszczalnego poziomu dwutlenku siarki w suszonych morelach

wyprodukowanych w Polsce;

przekroczenia maksymalnego dopuszczalnego poziomu mikotoksyn (fumonizyn,

suma B1 i B2) w mące kukurydzianej wyprodukowanej w Polsce;

obecności substancji alergennej – glutenu mące kukurydzianej wyprodukowanej

w Polsce;

złuszczania się i ścierania podczas użytkowania pokrytej cyną wewnętrznej powłoki

ręcznej maszynka do mielenia mięsa i dostawaniem się metalowych (pokrytych

cyną) fragmentów wyrobu do zmielonej żywności;

przekroczenia dopuszczalnego poziomu sulfadiazyny w mięsie wieprzowym

pochodzącym z Belgii;

przekroczenia dopuszczalnego poziomu barwnika erytrozyny (E127) oraz obecności

dwutlenku siarki (E 220) w wiśniach koktajlowych wyprodukowanych we Włoszech;

obecności niedeklarowanego dwutlenku siarki w śliwkach suszonych pochodzących

z Chile;

przekroczenia dopuszczalnego poziomu mikotoskyny - deoksyniwalenolu (DON) w

mące pszennej wyprodukowanej w Polsce;

przekroczenia dopuszczalnego poziomu mikotoksyny - deoksyniwalenolu (DON) w

otrębach pszennych wyprodukowanych w Polsce;

wysokiej zawartości rtęci w suszonych borowikach pochodzących z Polski;

przekroczenia dopuszczalnej zawartości mikotoksyn DON w krakersach solonych

wyprodukowanych w Polsce;

stwierdzenia obecności substancji alergennej – glutenu w makaronie deklarowanym

jako bezglutenowy wyprodukowanym w Polsce;

przekroczenia dopuszczalnego poziomu mikotoksyny - ochratoksyny A w kaszy

gryczanej wyprodukowanej w Polsce;

przekroczenia dopuszczalnego limitu dwutlenku siarki i jego pochodnych

w pieczarkach marynowanych wyprodukowanych w Polsce;

obecności substancji alergennej - glutenu w deklarowanych jako bezglutenowe

pałeczkach kukurydzianych wyprodukowanych w Polsce;

przekroczenia najwyższych dopuszczalnych poziomów pestycydów - chlormekwatu

i mepikwatu w gruszkach odmiany Konferencja, pochodzących z Polski;


79

obecności nieautoryzowanej substancji tetrahydrokannabinolu (THC) w składzie

suplementów diety wzmagających potencję, pochodzących z Polski.

W 2014r. otrzymano 18 notyfikacji dotyczących produktów umieszczonych przez Urząd

Ochrony Konkurencji i Konsumentów w systemie RAPEX (system informowania

o produktach niebezpiecznych). Podczas przeprowadzanych kontroli nie stwierdzono

w obrocie żadnego z produktów.

W związku z krajowym planem poboru próbek i sporządzonym szczegółowym przez

PPIS w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego pobrano

z produkcji i obrotu do badania ogółem 163 próbki, w tym 152 w ramach urzędowej

kontroli, 11 w ramach monitoringu. Próbki badano w zakresie parametrów

mikrobiologicznych lub chemicznych (w kierunku zawartości metali ciężkich, pestycydów,

mykotoksyn, substancji dodatkowych, azotanów i azotynów, WWA, GMO,

napromieniania).

W wyniku badań zakwestionowano 9 próbek:

1 próbkę cukierków wzbogacanych witaminą C ze względu na niewłaściwe

oznakowanie (brak informacji dotyczącej porcji produktu, nieprawidłowości

w oznakowaniu witaminy C oraz sodu w przeliczeniu na porcję produktu,

6 próbek ciastek z kremem niepoddanym obróbce cieplnej ze względu na

zwiększoną liczbę bakterii Bacillus cereus,

2 próbki lodów z automatu ze względu na zwiększoną liczbę bakterii

Enterobacteriaceae.

Wnioski:

Na podstawie kontroli przeprowadzonych w 2014 roku stan sanitarno technicznych

obiektów żywnościowo – żywieniowych ocenia się jako właściwy. Większość zakładów

wdrożyła systemy kontroli wewnętrznej – GHP/GMP/HACCP. Przedsiębiorcy

systematycznie podnoszą standardy swoich zakładów poprzez przeprowadzanie

modernizacji, wymianę sprzętu, urządzeń, szkolenia pracowników.


80

IX. PROMOCJA ZDROWIA

I OŚWIATA ZDROWOTNA

W roku 2014 działalność w zakresie promocji

zdrowia i oświaty zdrowotnej realizowana była zgodnie z założeniami

i celami Narodowego Programu Zdrowia oraz zgodnie z zadaniami określonymi

w ustawie o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Wszystkie prowadzone działania związane

z promocją zdrowia i oświatą zdrowotną realizowane były poprzez kształtowanie

odpowiednich postaw i zachowań prozdrowotnych wśród społeczeństwa, oraz inicjowanie,

organizowanie, prowadzenie, koordynowanie i nadzorowanie interwencji programowych

i nieprogramowych.

Działania programowe były skierowane przede wszystkim do dzieci i młodzieży, natomiast

interwencje nieprogramowe do ogółu społeczeństwa.

Przy realizacji wszystkich przedsięwzięć współpracowano z:

Prezydentem Miasta Starachowice, Starostą Powiatu Starachowice, Wójtami Gmin: Brody,

Pawłów, Mirzec i Burmistrzem Miasta i Gminy Wąchock, Stowarzyszeniem „Bezpieczny

Powiat”, Zarządem Rejonowym PCK Starachowice, Starachowickim Klubem Amazonki,

Powiatowym Zakładem Opieki Zdrowotnej, Wydziałem Edukacji UM Starachowice,

Wydziałem Edukacji Starostwa Powiatowego, Gminną Komisją Rozwiązywania

Problemów Alkoholowych, Stowarzyszeniem Nauczycieli „Zdrowa Szkoła”,

Starachowickim Centrum Rekreacji i Wypoczynku, Powiatową Komendą Policji, Telewizją

Starachowice, Gazetą Starachowicką, Tygodnikiem Starachowickim, Państwowym

Ogniskiem Plastycznym, Starachowickim Centrum Kultury, Klubem Osiedlowym

”Wanacja”, Spółdzielczym Domem Kultury, Fundacją Agencja Rozwoju Regionalnego i

wieloma innymi instytucjami.

PROGRAM EDUKACYJNY TRZYMAJ FORMĘ

Realizowany na terenie miasta i powiatu od 9 lat

w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. To

inicjatywa propagująca zdrowy styl życia

o unikalnym dwukierunkowym podejściu: promującym

zbilansowane odżywianie połączone z regularną

aktywnością fizyczną. Celem programu „Trzymaj

formę!” jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród

młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety,

w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki.


81

W ramach przygotowania do realizacji programu zorganizowano 2 szkolenia dla szkolnych

koordynatorów programu udział wzięło około 60 nauczycieli. Do poprowadzenia wykładów

zaproszono specjalistów, którzy przedstawili

wykłady związane integracyjnie

z zagadnieniami programu „Trzymaj Formę”.

Szczegółowo omówiono: znakowanie

produktów żywnościowych, strategie walki

z otyłością – Stanowisko Komisji

Europejskiej, Stanowisko Rządu Polskiego,

System znakowania GDA, prof. UJK

w swoim wykładzie odniósł się do zagadnień

związanych z aktywnością fizyczną.

Podkreślił rolę aktywności fizycznej dla

naszego zdrowia i jej wpływ na nasze serce.

Zwrócono uwagę na cel tegorocznej edycji

programu, którym jest zwiększenie zaangażowania rodziców i opiekunów w realizację

programu. W ramach realizacji programu odbywały się imprezy prozdrowotne, spotkania

edukacyjne,konkursy i happeningi. I tak np. w Szkole Podstawowej nr 10 w Starachowicach

pracownik ds. PZiOZ, na zaproszenie koordynatora szkolnego programu spotkał się z

dziewczętami z klas V i VI. Spotkanie miało charakter edukacyjny, przedstawiono

dziewczętom prezentację multimedialną pod tytułem „Na bakier z jedzeniem czyli

zaburzenia odżywiania” . Przedstawiono następujące tematy:

- definicja zdrowia i czynniki warunkujące zdrowie

- zaburzenia odżywiania w tym – anoreksja - bulimia – otyłość.

Omówiono powikłania medyczne w/w chorób, oraz korzyści zdrowotne płynące

z regularnej aktywności fizycznej. Na zakończenie omówiono talerz zdrowia i 10 zasad

racjonalnego odżywiania. W drugiej części spotkania dziewczęta obejrzały film edukacyjny

pt „ Anoreksja i bulimia”

W Gimnazjum nr 3 zostało zorganizowane spotkanie

edukacyjne na którym promowano realizację programu

„Trzymaj Formę „ przedstawiono pogadankę nt zdrowego stylu

życia, zdrowego odżywiania, młodzież przygotowała plakaty i

gazetki tematyczne oraz rozwiązywała krzyżówki, rebusy i test

pod tytułem „Czy zdrowo się odżywiasz”. Odbyła się degustacja

jabłek i marchewek Oceniono również napisane przez młodzież

wiersze o zdrowiu. Do realizacji przedsięwzięcia zaangażowali

się również nauczyciele wychowania fizycznego, młodzież

zaprezentowała pokaz ćwiczeń z piłkami .


82

KRAJOWY PROGRAM ZWLACZANIA AIDS

I ZAPOBIEGANIA ZAKAŻENIOM HIV

W ramach obchodów Światowego Dnia walki z AIDS Państwowy Powiatowy Inspektor

Sanitarny w Starachowicach wspólnie z Oddziałem Rejonowym Polskiego Czerwonego

Krzyża zorganizowali spotkanie edukacyjne dla uczniów II Liceum Ogólnokształcącego

w Starachowicach. Udział wzięło 200 uczniów, oraz zaproszeni goście. Gościem

specjalnym spotkania był edukator z Fundacji Res Humanae, który od wielu lat walczy

z chorobą. Podczas wykładu dla młodzieży

przestrzegał ich przed podejmowaniem

ryzykownych zachowań mogących doprowadzić

do zakażenia wirusem HIV. Przekonywał

młodzież, aby traktowała swoje zdrowie, jako

najcenniejszy skarb. Młodzieży kilkakrotnie

przypominano, że HIV i AIDS to także problem

naszego pokolenia. Nieważne kim jesteśmy, gdzie

jesteśmy, co robimy, jakie mamy wykształcenie,

czy też przekonania – HIV i AIDS może dotyczyć

także nas. Spotkanie wywarło ogromne wrażenie

na młodzieży, zadawali pytania, a na zakończenie

otrzymali pamiątki, oraz materiały edukacyjne.

IMPREZA PROZDROWOTNA - ŻYJ Z CAŁYCH SIŁ

Obchody Światowego Dnia Walki z AIDS mają

w Starachowicach wieloletnią tradycję, niosą

przesłanie nadziei, współczucia i solidarności

z ludźmi żyjącymi z HIV i chorymi na AIDS.

W tym roku dnia 8 grudnia w sali widowiskowej

Spółdzielczego Domu Kultury Starachowickiej

Spółdzielni Mieszkaniowej, odbyła się impreza

prozdrowotna dla młodzieży z 4 szkół

gimnazjalnych. Wzięły w nim udział

reprezentacje Gimnazjów nr 2, 3, 4 oraz

Społecznego Gimnazjum STO. Impreza

podzielona została na dwie części: edukacyjną

i konkursową. Młodzież w części konkursowej prezentowała przygotowane inscenizacje

o tematyce HIV/AIDS, oraz list napisany w imieniu rodzica do swojego dorastającego

dziecka uczącego się w szkole gimnazjalnej nt zagrożeń związanych

z problematyką HIV/AIDS - pt. „Żyj z całych sił”. W czasie spotkania uczniowie

z każdego gimnazjum wykonywali plakat o treści związanej z zakażeniem HIV, który

potem prezentowali i omawiali. Wszystkie szkoły przybyły z wykonanymi własnoręcznie

transparentami dotyczącej problematyki HIV/AIDS.

Punktem kulminacyjnym było wręczenie dyplomów, podziękowań i nagród dla szkół

biorących udział w spotkaniu. Na zakończenie wszyscy obecni wspólnie, przy muzyce

zaśpiewali piosenkę, która była myślą przewodnią imprezy „ … żyj z całych sił,

i uśmiechaj się do ludzi – bo nie jesteś sam…..” . Udział wzięło 80 osób.


83

KRAJOWY PROGRAM OGRANICZENIA ZDROWOTNYCH

NASTĘPST PALENIA TYTONIU

Realizacja programu polegała przede wszystkim na:

Stworzeniu koalicji z udziałem lokalnych władz samorządowych, nauczycieli,

przedstawicieli instytucji z którymi na bieżąco prowadzona jest współpraca,

przedstawicieli mediów lokalnych, itp. na rzecz propagowania środowiska wolnego

od dymu tytoniowego;

Organizowaniu konferencji, narad, szkoleń;

Monitoringu i ewaluacji podejmowanych działań.

Nadzorze organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej nad wyrobami tytoniowymi oraz

prowadzenie badań monitoringowych i urzędowej kontroli zawartości substancji

szkodliwych dla zdrowia w wyrobach tytoniowych wprowadzanych do obrotu

handlowego na terytorium RP.

Prowadzeniu dystrybucji materiałów oświatowo - zdrowotnych.

Przez cały rok prowadzony był monitoring przestrzegania ustawy o ochronie zdrowia

przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych w podległych placówkach

- skontrolowano 570 obiektów

W ramach Krajowego Programu Ograniczenia Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu

realizowano 3 programy kierowane do różnych odbiorców tj. przedszkolaków, uczniów

szkół podstawowych i gimnazjalnych .

CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS, którego głównym celem jest wzrost kompetencji

rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy oraz zwiększenie

umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie

w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych

pomieszczeniach lub, gdy dorośli palą przy nich

tytoń. Adresatami Programu były dzieci w wieku 5-

6 lat z przedszkoli i klas ”O” .Program realizowany

w 12 placówkach, liczba dzieci uczestniczących

w antytytoniowym programie przedszkolnym – 347,

rodziców 338. Nauczyciele wzięli udział

w szkoleniu przygotowujących ich do realizacji

programu, wysłuchali wykładu specjalisty oraz

otrzymali materiały edukacyjne.

Na zakończenie realizacji w czerwcu 2014r w Przedszkolu Miejskim nr 14 im. Jana

Brzechwy w Starachowicach odbyło się uroczyste podsumowanie realizacji programu

edukacyjnego „Czyste Powietrze Wokół. Przedstawiciele PSSE Starachowice przedstawili

dzieciom krótką pogadankę na temat szkodliwości dymu tytoniowego, biernego palenia,

oraz miejsc gdzie obowiązuje całkowity zakaz palenia papierosów. Dzieci chętnie

opowiadały o realizacji programu i wykazywały się zdobytą wiedzą. Potrafiły odpowiedzieć

na wszystkie zadane pytania dotyczące programu.


84

Podczas zajęć wykonywały plakaty,

wydzieranki i znaczki „zakaz palenia”.

Koordynatorzy uznali, iż dzieci dzięki

zajęciom zwiększyły i usystematyzowały

swoją wiedzę oraz poszerzyły kompetencje

w zakresie radzenia sobie w sytuacjach,

w których inni palą przy nich papierosy,

Na zakończenie spotkania dzieci otrzymały

pamiątkowe dyplomy za udział

w realizowanym programie wręczone przez

Państwowego Powiatowego Inspektora

Sanitarnego, oraz odblaski „Dinka”,

zakładki z napisem „Nie pal przy mnie proszę”, oraz kolorowe piłeczki.

NIE PAL PRZY MNIE PROSZĘ - Program

realizowany przez uczniów klas I-III szkoły

podstawowej, stanowi drugie ogniwo w cyklu

programów profilaktyki antytytoniowej

adresowanych do dzieci i młodzieży,

a inicjowanych przez Państwową Inspekcję

Sanitarną we współpracy z resortem edukacji

i realizowanych w szerokim partnerstwie

lokalnym.

Prowadzony w 20 szkołach podstawowych

przez 593 uczniów, liczba rodziców biorących

udział w programie – 219.

ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE – kierowany był do uczniów klas IV - VI

szkoły podstawowej oraz uczniów szkół gimnazjalnych oraz do ich rodziców. Celem

programu było zapobieganie paleniu tytoniu wśród dzieci i młodzieży. Program

dostosowany do możliwości intelektualnych oraz umiejętności uczniów. Realizowany w 6

szkołach gimnazjalnych , i 19 szkołach podstawowych. Uczestniczyło w realizacji 1431

uczniów oraz 397 rodziców.

W ramach programu odbyła się impreza

prozdrowotna na której uroczyście

podsumowano ogłoszony przez Inspekcję

Sanitarną i Oddział Rejonowy Polskiego

Czerwonego Krzyża konkurs plastyczny dla

szkół , biorących udział w Programie

profilaktyki palenia tytoniu pod hasłem

„ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE”.

Spotkanie rozpoczął występ uczniów ze

Szkoły Podstawowej Nr 12 im. Mikołaja

Kopernika, którzy zaprezentowali spektakl

profilaktyczny zatytułowany „Niezwyczajnie

zwyczajny dzień w rodzinie odymionych”.


85

Treści zawarte w nim dotyczyły aspektów szkodliwości palenia tytoniu, kształtowania

postaw zobowiązujących do niepalenia, dumy z faktu niepalenia oraz odpowiedzialności za

własne zdrowie zostały ujęte w sposób humorystyczny a zarazem bardzo przemawiający dla

widzów. Następnie podsumowano realizację programów: „Znajdź właściwe rozwiązanie”

i „Czyste powietrze wokół nas”, a do uczniów skierowano pogadankę nt. szkodliwości

palenia tytoniu. Wręczono nagrody, na konkurs wpłynęło 32 prace plastyczne z 11

placówek. Laureaci otrzymali pamiątkowe dyplomy i nagrody, a szkoły pamiątkowe

dyplomy. Na spotkaniu obecni byli zaproszeni goście, rodzice oraz wspierający wszystkie

akcje Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej i przedstawiciele lokalnych

mediów.

Ponadto w każdej szkole realizującej program przeprowadzona została ankieta

ewaluacyjna mające na celu sprawdzenie

wiedzy uczniów po zakończeniu realizacji

programu

Ankietyzację przeprowadzono w 22 klasach

w 22 szkołach realizujących program – 456

uczniów.

Na potrzeby realizacji programów edukacji

antytytoniowej zorganizowano 2 szkolenia

nawiązano współpracę ze Świętokrzyskim

Centrum Onkologii, którego pracownik ds.

promocji zdrowia przedstawił wykład

merytoryczny nt skutków palenia tytoniu

oraz prewencji uzależnień w szkołach

promujących „Zalecenia Europejskiego

Kodeksu walki z rakiem”. Szczegółowo omówiono problem palenia tytoniu wśród

młodzieży oraz problem biernego palenia.

ŚWIATOWY DZIEŃ BEZ TYTONIU

31 maja obchodzony jest Światowy Dzień Bez Tytoniu – każdego roku WHO stara się

w tym dniu zwrócić uwagę ludzi na kwestię zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych

skutków palenia tytoniu. Co roku Światowa Organizacja Zdrowia koncentruje się na innym

aspekcie walki z paleniem tytoniu. Zorganizowano uroczyste rozstrzygnięcie konkursu

plastycznego „Znajdź właściwe rozwiązanie”. W siedzibie PSSE Starachowice

zorganizowano stoisko z materiałami edukacyjnymi (ulotki), wywieszono plakaty

i informację nt Światowego Dnia Bez Tytoniu. W szkołach na terenie miasta i powiatu

podsumowano realizację antytytoniowych programów edukacyjnych.

ŚWIATOWY DZIEŃ RZUCANIA PALENIA 2014 - obchodzony zawsze w trzeci

czwartek listopada, ma już ponad 30-letnią tradycję. W ramach obchodów tego święta

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

w Starachowicach zorganizował w Sali konferencyjnej

Starostwa Powiatowego szkolenie dla nauczycieli –

koordynatorów szkolnych realizujących edukację

antytytoniową w szkołach podstawowych

i gimnazjalnych.


86

W ZSZ Nr 2 w ramach Światowego Dnia Rzucania Palenia odbyło się spotkanie edukacyjne

dla młodzieży. Przedstawiono wykład pt. „Uzależnienia droga do nikąd”. Przestrzegano

młodzież przed skutkami palenia tytoniu zarówno czynnego jak i biernego. Omówiono ideę

ŚWIATOWEGO DNIA RZUCANIA PALENIA, który to przypada zawsze w trzeci

czwartek listopada. Zapoznano młodzież z założeniami rozpoczynającej się kampanii

medialnej pt. ”Rzuć Dymka”. Kampania jest elementem Programu Ograniczania

Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Cele i Zadania na lata 2014-2018.

Celem kampanii jest zachęcenie palących kobiet do podjęcia próby rzucenia palenia oraz

ukazanie korzyści z życia bez nałogu. Młodzież uczestniczyła również w prezentacji filmu

z serii „Nie zamykaj oczu” pt „Palenie” . Każdy uczestnik spotkania otrzymał ulotkę

Europejski Kodeks Walki z Rakiem, gdzie napisane słowa oddają sens i cel prowadzonych

akcji NIE PAL ; JEŚLI PALISZ, RZUĆ! JEŚLI JESZCZE NIE RZUCIŁEŚ, NIE PAL

PRZY NIEPALĄCYCH” .

PROFILAKTYCZNY PROGRAM

W ZAKRESIE PRZECIWDZIAŁANIA

UZALEŻNIENIU OD ALKOHOLU

TYTONIU I INNYCH ŚRODKÓW

PSYCHOAKTYWNYCH

Główny Inspektor Sanitarny we współpracy

z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów

Alkoholowych, Krajowym Biurem ds.

Przeciwdziałania Narkomanii, Instytutem Medycyny Pracy im. Prof. J.Nofera w Łodzi oraz

Instytutem Medycyny Wsi im. W. Chodźki w Lublinie w ramach zawiązanego partnerstwa

realizuje w/w projekt współfinansowany w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu

Współpracy. Głównym celem programu jest ograniczenie używania substancji

psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym.

„PROFILAKTYCZNY PROGRAM W ZAKRESIE PRZECIWDZIAŁANIA UZALEŻNIENIU

OD ALKOHOLU, TYTONIU I INNYCH ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH”

PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ SZWAJCARIĘ W RAMACH SZWAJCARSKIEGOPROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI CZŁONKOWSKIMI UNII EUROPEJSKIEJ

www.gis.gov.pl


87

PROGRAM EDUKACYJNY „ARS, CZYLI JAK DBAĆ O MIŁOŚĆ?”

Realizowany na terenie miasta w 3 szkołach

ponadgimnazjalnych: LO nr III, Zespole

Szkół Zawodowych nr 1, Zespole Szkół

Zawodowych nr 2. Młodzież uczestnicząca

w programie pogłębia wiedzę na temat

wpływu środków psychoaktywnych

na relacje międzyludzkie oraz dokonywanie

ważnych wyborów życiowych, w tym

pełnienie ról rodzicielskich. Dla szkolnych

koordynatorów programu zorganizowano

szkolenie dotyczące programu.

Wyjątkowość programu „ARS, czyli jak

dbać o miłość?” autorstwa Pana dr.

Krzysztofa Wojcieszka, polega na nowoczesnym podejściu do profilaktyki uzależnień,

opartym o wartości uznawane przez młodych ludzi. W ramach programu w Sali Konferencyjnej „Olimpia”

UM Starachowice zorganizowane zostało spotkanie

profilaktyczno - edukacyjne dla nauczycieli,

pedagogów i pracowników szkół prowadzących w

placówkach szkolne koła PCK. Przedstawiono wykład

multimedialny zatytułowany „Dopalacze – spojrzenie

śmierci w oczy”, oraz odbyła się projekcja filmu

„Dopalacze „.

Wszyscy uczestnicy spotkania otrzymali materiały edukacyjne w formie ulotek nt środków

zastępczych tzw. dopalaczy.

Drugim tematem było przedstawienie informacji na temat Profilaktycznego Programu

w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków

psychoaktywnych, który jest realizowany przez Inspekcję Sanitarną w szkołach

ponadgimnazjalnych.

Na terenie miasta i powiatu odbyło się szereg spotkań edukacyjnych, pogadanek, projekcji

filmów edukacyjnych związanych z w/w tematyką – zasięgiem

objęto 1438 uczniów. Większość z nich dotyczyła profilaktyki

używania narkotyków, w tym środków zastępczych – dopalaczy.

Spotkania były doskonałą okazją, aby przestrzec młodzież przed

sięganiem po produkty zawierające substancje psychoaktywne

jakimi są dopalacze, starano się pokazać jak łatwo traci się

kontrolę nad zażywaniem ich i podkreślano, że nie warto

ryzykować własnego zdrowia i życia.


88

PROGRAM PODSTĘPNE WZW Na terenie miasta Starachowice w 5 szkołach realizowany jest

program edukacyjny „Podstępne WZW” , skierowany do

uczniów drugich klas szkół ponadgimnazjalnych. Partnerem

Fundacji „Gwiazda Nadziei” w realizacji tego programu na

terenie miasta Starachowice jest Powiatowa Stacja Sanitarno –

Epidemiologiczna.

Szkolni koordynatorzy programu z ZSZ nr 1, ZSZ Nr 2, I. LO,

II LO, III, LO, uczestniczyli wraz z koordynatorem

powiatowym programu w szkoleniu zorganizowanym przez

Świętokrzyskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora

Sanitarnego w Kielcach, Fundację „Gwiazda Nadziei”, oraz

Świętokrzyskie Centrum Onkologii, które przygotowało

nauczycieli do realizacji programu.

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA

2014r Światowy Dzień Zdrowia obchodzony

jest w każdym roku dnia 7 kwietnia .

W roku 2014 tematem przewodnim były

choroby przenoszone przez wektory.

Światowy Dzień ten jest organizowany

aby uczcić rocznice powstania Światowej

Organizacji Zdrowia w 1948 roku.

Co roku jest wybierany temat przewodni

z zakresu zdrowia publicznego, który

w danym okresie wymaga szczególnej

uwagi. Obchody Światowego Dnia Zdrowia stwarzają możliwość podjęcia wielu działań

których efektem jest poprawa stanu zdrowia ludzi.

Wspólnie z młodzieżą z Gimnazjum nr 3 zorganizowano Dzień Zdrowia. Była

to czterogodzinna impreza prozdrowotna w ramach działań związanych z obchodami

Światowego Dnia Zdrowia. Młodzież przygotowała prezentację multimedialną na temat

chorób wektorowych, oraz wysłuchała wykładu.

Z tej okazji Państwowy Powiatowy Inspektor

Sanitarny w Starachowicach zorganizował

konferencję, której tematem przewodnim

były choroby przenoszone przez wektory,

udział wzięli uczniowie szkół

ponadgimnazjalnych, nauczyciele, oraz

lokalne media.

Przedstawiono wykład zatytułowany

„Szczepienia zalecane w chorobach

wektorowych”, omówiono ideę Światowego

Dnia Zdrowia i hasło roku.


89

Główny wykład na temat chorób zakaźnych i chorób wektorowych przedstawiła wieloletnia

ordynator Oddziału Zakaźnego Powiatowym Zakładzie Opieki Zdrowotnej.

Wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali kserokopie materiałów opracowanych przez

WHO, oraz ulotki i broszury dotyczące chorób wektorowych i dopalaczy. Podczas

obchodów Światowego Dnia Zdrowia 2014r zasięgiem objęto 1988 osób.

ŚWIĘTOKRZYSKIE DNI PROFILAKTYKI MAJ 2014 – obchodzone tradycyjnie

w każdym roku w miesiącu maju na terenie województwa świętokrzyskiego – hasło przewodnie 2014 - „SPRAWIEDLIWOŚĆ I MIŁOŚĆ W RODZINIE I SPOŁECZEŃSTWIE”

Zorganizowano szereg spotkań edukacyjnych, pogadanek i konkursów i imprez

prozdrowotnych.

Z pensjonariuszami Domu Pomocy Społecznej

w Starachowicach spotkali się przedstawiciele

Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej

i Komendy Powiatowej Policji oraz młodzież

z Ośrodka Szkolenia i Wychowania

w Starachowicach. Przedstawiono tematykę

związaną ze zdrowym stylem życia, wolnym od

uzależnień. Dużo uwagi poświęcono uzależnieniu

od tytoniu i alkoholu, oraz higienie osobistej.

Policyjny segment tematyczny zawierał też

informacje o bezpieczeństwie seniorów na drogach.

Przedstawiona tematyka cieszyły się zainteresowaniem pensjonariuszy, którzy chętnie

uczestniczyli w dyskusji. Spotkanie uświetnił występ grupy artystycznej „Kameleon”

z Ośrodka Szkolenia i Wychowania OHP w Starachowicach.

W „Kinie Kotłownia” na terenie Muzeum Przyrody i Techniki im J. Pazdura przy

ul. Wielkopiecowej 1 w Starachowicach odbył się przegląd filmów profilaktycznych.

Wzięła w nim udział młodzież wraz z nauczycielami ze szkół gimnazjalnych oraz

ponadgimnazjalnych.

Podkreślano wagę hasła tegorocznych Świętokrzyskich Dni Profilaktyki szczególnie

przekazując młodzieży wartości związane

z życiem w rodzinie i grupie rówieśniczej.

Projekcje wzbogacone zostały pogadankami

na temat zagrożeń czyhających

we współczesnym świecie na młodego

człowieka oraz o konflikcie pokoleń

i problemach relacji nastolatków z rodzicami.

Spotkanie edukacyjne dla młodzieży

w Ośrodku Szkolenia i Wychowania.

Tematyka spotkania nawiązywała do hasła

tegorocznych Dni Profilaktyki, poruszono

temat zagrożeń czyhających we współczesnym świecie na młodego człowieka oraz

o konflikcie pokoleń i problemach relacji nastolatków z rodzicami.


90

Dużo uwagi poświęcono profilaktyce uzależnień, w szczególności uzależnienia

od dopalaczy. Omówiono wybrane objawy charakterystyczne dla często występujących

ostrych zatruć po zażyciu dopalaczy; skutki zażywania dopalaczy, oraz rolę i działania

Państwowej Inspekcji Sanitarnej w walce z dopalaczami. Podkreślono jak szybko uzależnia

się młody organizm, i jak człowiek uzależniony stacza się na dno, niszcząc swoje zdrowie

i często popadając w konflikty z prawem.

Młodzież obejrzała film edukacyjny pt.

” Dopalacze” z serii „Ne zamykaj oczu”,

który wzbudził bardzo wiele emocji .

Prozdrowotny happening pod hasłem „WOLNI

OD UZALEŻNIEŃ – SZCZĘŚLIWI

I SPRAWIEDLIWI” połączony z częścią

konkursową. Udział w imprezie wzięło około

200 uczniów ze starachowickich szkół

gimnazjalnych. Gimnazjaliści z transparentami

przeszli ulicami naszego miasta, manifestując

hasła dotyczące profilaktyki uzależnień.

Organizatorem spotkania był Państwowy

Powiatowy Inspektor Sanitarny

w Starachowicach wraz z Gminną Komisją

Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

działającą przy Urzędzie Miasta w

Starachowicach, która to ufundowała

atrakcyjne nagrody dla szkół biorących

udział w konkursie.

Celem głównym happeningu było zachęcenie

młodych ludzi do aktywnego stylu życia,

wolnego od uzależnień oraz kształtowanie

właściwych postaw wobec środków

uzależniających.


91

W przededniu obchodów Światowego Dnia Bez Papierosa i w ramach kontynuacji

obchodów Świętokrzyskich Dni Profilaktyki w

Sali Konferencyjnej „Olimpia” odbyło się

spotkanie profilaktyczne, na którym

podsumowano ogłoszony przez Inspekcję

Sanitarną i Oddział Rejonowy Polskiego

Czerwonego Krzyża konkurs plastyczny dla

szkół, biorących udział w Programie

profilaktyki palenia tytoniu pod hasłem

„ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE”.

Ogółem zasięgiem objęto 730 osób.

AKCJA LATO 2014 „Jak zdrowo i bezpiecznie przeżyć swoje wakacje”,

pod takim hasłem odbyła się tegoroczna kampania

edukacyjna, która skierowana była do dzieci,

młodzieży oraz osób dorosłych. Tematyka

wszystkich zorganizowanych spotkań obejmowała

zagadnienia z zakresu promocji zdrowia tj. :

- profilaktyki uzależnień, ze szczególnym

uwzględnieniem: palenia tytoniu, zażywania

„dopalaczy”, alkoholizmu i narkomanii,

- racjonalnej diety i aktywności fizycznej,

- zapobieganie chorobom zakaźnym, a także

chorobom przenoszonym przez kleszcze

Odbyło się 5 narad dotyczących organizacji działań dla 26 osób i 5 pogadanek

profilaktyczno edukacyjnych dla 2140 osób.

Na festynie profilaktycznym, którego

celem było popularyzowanie wśród całych

rodzin jak i wśród dzieci i młodzieży

zdrowego i sportowego stylu życia,

z daleka od nałogów i uzależnień,

wspólnie z Komendą Powiatową Policji

przeprowadzono dla dzieci konkurs

wiedzy o bezpiecznym wypoczynku

podczas wakacji.


92

Cykl spotkań odbył się w Spółdzielczym Klubie „Wanacja”, Muzeum Przyrody

i Techniki, Klubie Starachowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej tzw. „sportowe środy”, „Pod

Skałką”, w ramach Nieobozowej Akcji Letniej w Starachowickim Hufcu. Podczas akcji lato

współpracowano z Komendą Powiatową Policji, Gminą Starachowice, Gminną Komisją

Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Starachowickim Centrum Kultury. Spotkania

edukacyjne miały na celu uświadomienie dzieciom potrzeby dbania o własne zdrowie

i przestrzegania zdrowego stylu życia. Mówiono o utrzymaniu należytej higieny ciała,

kształtowaniu umiejętności rozpoznawania

czynników chroniących i czynników ryzyka

wpływających na zdrowie.

AKCJA ZIMA 2014

W ramach Akcji Zima zorganizowano spotkanie dla dzieci uczęszczających na zajęcia

w klubie „Wanacja”, które poświęcono

zdrowemu odżywianiu, wartości odżywczej

produktów, oraz roli aktywności fizycznej

w życiu codziennym. Przedstawiono dzieciom

pogadankę w której przekonywano dzieci

iż każdy z nas ma wpływ na swoje zdrowie.

Podkreślano iż zdrowy styl życia to również

aktywność fizyczna i urozmaicone posiłki.

W drugiej części spotkania przystąpiono

do rywalizacji w zaplanowanym konkursie

kulinarnym pod hasłem: „Chłopcy, dziewczyny

jedzcie zimą witaminy”. Dzieci przygotowywały

zdrowe sałatki, kanapki, koreczki i soki. Po ocenie

potraw nastąpiła prezentacja i bardzo miła część

konkursu którą była wspólna degustacja.

Podczas „Balu walentynkowego” w Muzeum

Przyrody i Techniki w Hali Lejniczej odbyło się

spotkanie edukacyjne, dla uczestników Akcji Zima.


93

Mówiono o utrzymaniu należytej higieny ciała,

kształtowaniu umiejętności rozpoznawania

czynników chroniących i czynników ryzyka

wpływających na zdrowie. Podkreślano

iż w naszym życiu codziennym bardzo ważne jest

zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna. Po części

teoretycznej odbyły się konkursy, quizy i rebusy

przygotowane dla dzieci.

W Starachowickie Centrum Kultury podczas zabawy

choinkowej odbyło się spotkanie profilaktyczno edukacyjne dla osób dorosłych połączone

z częścią konkursową dla dzieci uczestniczących z zabawie .

Pracownik Inspekcji Sanitarnej przeprowadził pogadankę dotyczące profilaktyki grypy.

Podkreślono iż najskuteczniejszą formą profilaktyki przeciwgrypowej są szczepienia oraz

aby w sezonie jesienno – zimowym pamiętać o zasadach higieny szczególnie podczas

kaszlu i kichania. Rodzicom przekazano ulotki edukacyjne, rozdano podkładki pod kubki,

które przygotowało z okazji walentynek Krajowe Centrum ds. AIDS i zachęcano do

wykonanie w testu w kierunku HIV . Podkreślono iż wykonanie testu jest wyrazem troski o

zdrowie własne i naszego partnera lub partnerki. Dla dzieci przeprowadzono konkurs

wiedzy, zagadki i zabawy związane z profilaktyką zdrowia.

W związku z panującą sytuacją epidemiologiczną

związaną z występowaniem zachorowań ludzi na

gorączkę krwotoczną Ebola zorganizowano

3 szkolenia dla pracowników Państwowej Straży

Pożarnej i Komendy Powiatowej Policji.

Przedstawiono wykład multimedialny zatytułowany

„Epidemia gorączki krwotocznej Ebola w krajach

Afryki Zachodniej”. Szczegółowo omówiono obecną

sytuację epidemiologiczną oraz rolę i zadania służb

mundurowych na wypadek zagrożenia.

Przedstawiono czym jest gorączka krwotoczna Ebola,

ryzyko zakażenia wirusem Ebola i sposoby jego uniknięcia, zalecania WHO, oraz możliwe

scenariusze wydarzeń na terenie krajów UE w związku z wystąpieniem zaimportowanego

przypadku zakażenia wirusem Ebola. Kolejne szkolenie skierowano do kierowników

podległych placówek medycznych, lekarzy pierwszego kontaktu, kierownika Oddziału

Zakaźnego Szpitala Powiatowego, kierownika Szpitalnego Oddziału Ratunkowego,

kierownika ds. medycznych Świętokrzyskiego Centrum Ratownictwa Medycznego

i Transportu Sanitarnego oraz przedstawicieli Zespołu Zarządzania Kryzysowego.


94

WNIOSKI: W roku 2014 podobnie jak w latach ubiegłych największy zasięg miały ogólnopolskie

programy edukacyjne jak również programy wojewódzkie, które były wdrażane,

nadzorowane i koordynowane na terenie powiatu. W realizacji tych zamierzeń bardzo

ważna okazała się ścisła współpraca nauczycieli, rodziców, służby zdrowia oraz władz

samorządowych. Prowadzone działania w zakresie promocji zdrowia spotykały się

z dużym zainteresowaniem wśród uczniów i ciągle na terenie powiatu widać potrzebę

poszerzania wiedzy na ten temat .

Dużym zainteresowaniem środowiska cieszyły się te programy, które wyposażone były

w pomoce i materiały edukacyjno - dydaktyczne , zarówno dla uczniów jak i dla

nauczycieli. Przy realizacji takich przedsięwzięć, które były wzmacniane np. organizacją

konkursów cieszyły się popularnością te, gdzie przewidziane zostały nagrody i upominki

oraz dyplomy.

Realizacja takich zadań nie byłaby możliwa bez współpracy i wsparcia finansowego wielu

firm i instytucji .

Bardzo pomocna w codziennej pracy związanej z promocją zdrowia jest współpraca

z lokalnymi mediami, które zawsze z dużą przychylnością wspierają nasze inicjatywy oraz

strona internetowa PSSE Starachowice, gdzie we współpracy z informatykiem

zamieszczane są aktualne informacje i wiadomości.


95

X. Oddział Laboratoryjny

Oddział Laboratoryjny PSSE w Starachowicach wykonuje

badania w szerokim zakresie dysponując wykwalifikowaną

kadrą, odpowiednio przygotowaną infrastrukturą, w tym

nowoczesną aparaturą.

W skład Oddziału Laboratoryjnego wchodzą :

- Sekcja Badań Higieny Środowiska,

- Sekcja Badań i Pomiarów Środowiska Pracy,

- Sekcja Mikrobiologii, Parazytologii i DDD.

W laboratorium wdrożono do stosowania

w codziennej pracy nowoczesne metody badań. Poziom

merytoryczny badań laboratoryjnych w pełni odpowiada

standardom obowiązującym w Unii Europejskiej.

Oddział Laboratoryjny wprowadził system zarządzania jakością; w 2005 roku uzyskał

certyfikat akredytacji nr AB 634 ważny do 09 października 2009 roku wydany przez Polskie

Centrum Akredytacji w Warszawie.

W latach 2006 - 2009 zakres akredytowanych parametrów został znacznie rozszerzony.

W 2009 r. i 2013 r. Oddział Laboratoryjny PSSE przeszedł dwukrotnie ponowną pozytywną

ocenę na kolejne 4-letnie cykle akredytacji, (drugi ważny był do 09 października 2013

roku ), a w 2013 r. otrzymał trzeci certyfikat akredytacji laboratorium badawczego ważny

do 09 października 2017 roku. Laboratorium pracuje zgodnie z systemem zarządzania

jakością opisanym w normie PN- EN ISO/IEC 17025:2005 z późniejszymi zmianami.

Obecnie Sekcja Badań Higieny Środowiska

wykonuje badania - 21 akredytowanych

parametrów;

Sekcja Badań i Pomiarów Środowiska Pracy -

11,

Sekcja Mikrobiologii, Parazytologii i DDD –

3 parametrów.

Potwierdzeniem kompetencji jest także

uzyskiwanie pozytywnych wyników

w badaniach biegłości / porównaniach

międzylaboratoryjnych.

Pracownicy laboratoryjni badają próbki pobrane

z terenu działania PSSE Starachowice i PSSE

Ostrowiec.


96

Sekcja Badań Higieny Środowiska: wykonuje badania fizyko-chemiczne i bakteriologiczne wody do spożycia, wód

powierzchniowych wykorzystywanych jako kąpieliska ,wód w basenach kąpielowych,

wody ciepłej z kranu w kierunku pałeczek Legionella, a także badania wody ze stacji dializ.

Wykonywane są również badania czynników szkodliwych dla zdrowia w pomieszczeniach

przeznaczonych na stały pobyt ludzi w ramach skarg i interwencji .

Ilość wykonanych badań w ramach nadzoru sanitarnego przez Sekcję Badań Higieny

Środowiska w latach 2013 - 2014 przedstawia poniższa tabela.

Wykonywane

badania/oznaczenia

Ilość badań/oznaczeń

2013

Ilość badań/oznaczeń

2014

-woda do spożycia 665/1975 630/1889

-woda z basenów 80/366 90/402

-woda z kąpielisk 4/8 7/14

-woda ciepła w kierunku

pałeczek Legionella 76/76 79/79

-ogółem 825/2425 806/2384

Sekcja Badań Higieny Środowiska wykonuje również badania w ramach zleceń,

W 2014 roku wykonano:

badań – 757

oznaczeń – 2649


97

Sekcja Badań i Pomiarów Środowiska Pracy wykonuje badania

i pomiary w zakresie środowiska pracy:

- pomiary zawartości pyłu: frakcji

wdychalnej i respirabilnej

na stanowiskach pracy

- badanie zawartość wolnej

krystalicznej krzemionki w pobranym

pyle

- pomiary hałasu słyszalnego na

stanowiskach pracy oraz hałasu

komunalnego w budynkach

mieszkalnych i użyteczności

publicznej

- pomiary natężenia oświetlenia elektrycznego oraz oświetlenia

ewakuacyjnego

- pomiary drgań ogólnych i miejscowych na stanowiskach pracy.

Ilość oznaczeń wykonanych w ramach nadzoru sanitarnego przez Sekcję Badań

i Pomiarów Środowiska Pracy przedstawia następująca tabela.

Wykonywane

oznaczenia

Ilość oznaczeń

w 2013 roku

Ilość oznaczeń

w 2014 roku

Pyły 4 6

Hałas 15 48

Krzemionka - -

Drgania - 9

Oświetlenie - -

Ogółem 19 63

Większość pomiarów czynników szkodliwych na stanowiskach pracy Sekcja Badań

i Pomiarów Środowiska Pracy wykonuje w ramach zleceń klientów, którzy

na podstawie przepisów prawnych są zobowiązani do posiadania wyników pomiarów tych

czynników.

W 2014 r. wykonano: w ramach zleceń 1112 oznaczeń .


98

Sekcja Mikrobiologii, Parazytologii i DDD wykonuje badania :

-bakteriologiczne schorzeń jelitowych

wykrywające czynniki etiologiczne chorób

zakaźnych,

-identyfikację biochemiczną i serologiczną

szczepów Salmonella, Shigella, Yersinia,

-bakteriologiczne monitorujące skuteczność

procesów sterylizacji w autoklawach

parowych i wyjaławiaczach na suche gorące

powietrze

Ilość wykonanych badań w ramach nadzoru sanitarnego przez Sekcję Mikrobiologii,

Parazytologii i DDD w latach 2013- 2014 przedstawia poniższa tabela.

Wykonywane badania

w nadzorze

Ilość

badań/oznaczeń

2013

Ilość

badań/oznaczeń

2014

- ozdrowieńców, nosicieli, osób ze

stycznosci w kierunku Salmonella,

Shigella,

- chorych w kierunku Yersinia

- sporali

84/166

121/242

- uczniów na nosicielstwo pałeczek

Salmonella i Shigella 1144/2288 987/1974

-ogółem 1228/2454 1108/2216

Mniejsza ilość badań w ramach nadzoru sanitarnego w 2014 r. wynika

z przebadania mniejszej liczby uczniów w 2013 r. Ilość badań uczniów zmniejszyła się,

gdyż w dalszym ciągu mniejsza liczba młodych ludzi wybiera naukę w szkołach,

po ukończeniu których wykonywany zawód wymaga kontaktu z żywnością, wodą do picia

lub kontaktu z dziećmi do lat 6 ( gdzie zgodnie z przepisami wymagane jest badanie

na nosicielstwo).

Poza badaniami w ramach nadzoru sanitarnego Sekcja Mikrobiologii, Parazytologii i DDD

wykonuje badania na zlecenie.

W 2014roku wykonano 5520 badań, 11072 oznaczeń


99

XI. PODSUMOWANIE

Głównym celem działalności PPIS w Starachowicach w 2014 roku było promowanie

zdrowego stylu życia, sprawowanie nadzoru nad bezpieczeństwem żywności i żywienia

oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym

chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego

nadzoru sanitarnego z zakresu zdrowia publicznego oraz prowadzenie działalności

przeciwepidemicznej. Zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest jak najszybsze

identyfikowanie niepożądanych zjawisk, przeprowadzanie kontroli, analiza ustaleń

kontrolnych i ocena skuteczności przeprowadzonych działań. Prowadzenie systematycznego

nadzoru, badań i pomiarów, jak również dokonywanie okresowych ocen stanu sanitarnego,

umożliwia monitorowanie sytuacji epidemiologicznej i sanitarnej oraz podejmowanie

niezbędnych działań interwencyjnych. W przedstawionym opracowaniu o stanie sanitarnym

powiatu ukazane są informacje o warunkach środowiska, warunkach zdrowotnych

żywności, żywienia i przedmiotów użytku, warunkach środowiska pracy w zakładach

pracy, higienie procesów nauczania i wychowania, higienie wypoczynku i rekreacji,

warunkach higieniczno – sanitarnych obiektów użyteczności publicznej, prowadzonym

postępowaniu administracyjnym w sprawie występowania chorób zawodowych. Opisano

działania PPIS w zakresie egzekwowania ustawowego zakazu wytwarzania i wprowadzania

do obrotu środków zastępczych. Przedstawiono również informacje o działalności

oświatowo – zdrowotnej oraz działaniach podejmowanych na rzecz promocji zdrowia,

realizowanych zarówno w programach ogólnopolskich jak i lokalnych.

Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w 2014 r. realizowała działania zgodnie

z planem zasadniczych przedsięwzięć, obejmującym główne kierunki działania, zasadnicze

zamierzenia oraz harmonogram nadzoru nad obiektami. Ponadto przeprowadzono szereg

kontroli ponadplanowych, na podstawie otrzymywanych wytycznych od Głównego

Inspektora Sanitarnego, powiadomień, interwencji. W celu oceny realnych i potencjalnych

zagrożeń mogących wpływać na stan warunków zdrowotnych ludności m.in. nadzorowano

i monitorowano: sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych, jakość wody przeznaczonej

do spożycia i ciepłej wody użytkowej, stan sanitarno- higieniczny obiektów użyteczności

publicznej, kąpielisk, basenów; stan sanitarno - higieniczny podmiotów w których

wykonywana jest działalność lecznicza, stan sanitarno higieniczny obiektów

żywnościowo-żywieniowych, bezpieczeństwo żywności, żywienia i przedmiotu użytku,

stan sanitarno higieniczny pomieszczeń i wymagania w stosunku do sprzętu używanego

w placówkach oświatowo -wychowawczych oraz ośrodkach wypoczynku, warunki

sanitarno higieniczne środowiska pracy, wprowadzanie do obrotu substancji i preparatów

chemicznych, w tym prekursorów narkotyków kategorii 2 i 3, czynników rakotwórczych,

produktów biobójczych, zakazu wytwarzania i wprowadzania do obrotu środków

zastępczych.

Skutecznej realizacji celów i zadań inspekcji służą stałe doskonalenie systemów zarządzania

jakością zarówno w nadzorze jaki działalności laboratoryjnej. Wysoka jakość

przeprowadzanych badań laboratoryjnych jest potwierdzana i stale auditowana przez

Polskie Centrum Akredytacji. Wdrożony w Państwowej Inspekcji Sanitarnej system

zarządzania jakości w działalności kontrolnej zgodny z normą PN-EN ISO/IEC 17020:2012

i w działalności laboratoryjnej zgodny z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005 - oparty

na europejskich standardach, pozwala na osiągnięcie i utrzymywanie wysokiego poziomu

identyfikacji oraz szacowania skali zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych.

Obecnie akredytacja obejmuje 40 parametrów.


100

Akredytacja w działalności laboratoryjnej potwierdza kompetencje techniczne do

wykonywania badań, gwarantując bezstronność i niezależność oraz wiarygodność

wykonywanych badań, umacniając zaufanie klientów.

Nie bez znaczenia dla wizerunku stacji jak i bieżącej działalności jest zapewnienie

sprawnie działającego systemu informatycznego pozwalającego na ułatwienie wewnętrznej

i zewnętrznej komunikacji.

Bardzo ważne jest prowadzenie działań w zakresie promocji zdrowia. Działanie

te zawsze spotykają się z dużym zainteresowaniem dzieci, młodzieży i całego

społeczeństwa. Wspieranie dzieci i młodzieży w utrwalaniu prawidłowych nawyków, oraz

dostarczanie potrzebnej wiedzy daje możliwość osiągnięcia lepszej jakości życia.

Skala realnych i potencjalnych zagrożeń decyduje o tym, jakie czynniki środowiskowe

powinny być przedmiotem systematycznego nadzoru i wynikających z nich działań

represyjnych i interwencyjnych. Realizując przyjęte główne kierunki działania, problemy

zdrowia publicznego rozwiązywano i prowadzono w sposób kompleksowy poddając

wnikliwej analizie zagadnienia wynikające z bieżącego i zapobiegawczego nadzoru, przy

zaangażowaniu pionu oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia.

Systematyczny nadzór nad obiektami pozwolił na ujawnienie i usunięcie szeregu

nieprawidłowości i zagrożeń oraz ich likwidację co posłużyło zapewnieniu wysokiego

poziomu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu starachowickiego

Sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w powiecie w 2014 r. należy uznać za

dobrą. Prawidłowo prowadzona statystyka medyczna i dobra zgłaszalność chorób

zakaźnych przez podmioty lecznicze jest podstawą analizy sytuacji epidemiologicznej,

będącej ważnym źródłem informacji na temat stanu zdrowia mieszkańców powiatu.

Systematyczne, wieloletnie gromadzenie danych statystycznych, czyli dobrze

prowadzony nadzór epidemiologiczny daje możliwość obserwowania zmian

w zachorowalności, tendencji i cykliczności występowania pewnych chorób,

czy wreszcie skuteczności podejmowanych działań zapobiegawczych, w tym przede

wszystkim szczepień ochronnych.

Wypracowywany przez wiele lat system powszechnych szczepień ochronnych,

skutecznie zapobiega szerzeniu się groźnych chorób zakaźnych. Dobrze realizowany,

nadzorowany przez Państwową Inspekcję Sanitarną Program Szczepień Ochronnych

wpływa na stan zdrowia publicznego, dlatego jest jednym z najważniejszych

i najwrażliwszych społecznie programów polityki zdrowotnej.

Czynnikami skutecznego działania pracowników PSSE i wpływu na stan sanitarny

i sytuację epidemiologiczną naszego powiatu są:

- w miarę stabilna sytuacja epidemiologiczna większości chorób zakaźnych,

- brak od paru lat zgłaszanych zbiorowych zatruć pokarmowych,

- niska ilość zakwestionowanych próbek żywności co daje gwarancje bezpiecznej

żywności dla konsumentów,

- zaopatrzenie mieszkańców powiatu w wodę do spożycia o dobrej jakości,

- wysokie wykonawstwo szczepień ochronnych,

- dalsza poprawa warunków procesów nauczania w placówkach oświatowo

wychowawczych,

- poprawa stanu sanitarno-technicznego i estetyki podmiotów w których

wykonywana jest działalność lecznicza,

- poprawa estetyki obiektów użyteczności publicznej

- systematyczna poprawa w zakresie wykonywania usług oraz estetyki zakładów

fryzjerskich i kosmetycznych.


101

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Starachowicach wyraża przekonanie że

przytoczona ocena daje pewność że Państwowa inspekcja Sanitarna powiatu

starachowickiego pełni swoje zadania w sposób profesjonalny i rzetelny zapewniający

mieszkańcom powiatu bezpieczeństwo sanitarne.

WSTĘP - psse-starachowice.plzdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku,...

Documents

Transcript of WSTĘP - psse-starachowice.plzdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku,...