Wspieranie restrukturyzacji przedsiębiorstw oraz rozwoju regionalnego
description
Transcript of Wspieranie restrukturyzacji przedsiębiorstw oraz rozwoju regionalnego
Elżbieta Mączyńska 1
Wspieranie restrukturyzacji przedsiębiorstw oraz rozwoju regionalnego
przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A.
DYLEMATY RESTRUKTURYZACJI
Europejski Kongres GospodarczyKatowice, 16 -18 maja 2011
Elżbieta Mączyńska 2
Złożoność problemu Przełom cywilizacyjny. Poprzemysłowa gospodarka nietrwałości Globalizacja Globalnie naruszona równowaga Dysfunkcje systemowe Marginalizacja analiz prognostycznych
„Nawet jeśli jesteś na właściwym szlaku, przegonią cię, gdybędziesz tylko na nim siedział” - Will Rogers (amerykański komik)
„Jeśli się nie zmieniasz to jesteś na wylocie” - Bruce Barton (amerykański polityk)
Restrukturyzacja - Restrukturyzuj albo giń!
Elżbieta Mączyńska 33
Fale cywilizacyjne Zmiany systemu /ustroju
gospodarczego
Zmiany typu przekazu,
komunikacji
Władzai podwładni
(górne i dolne warstwy społeczne)
I. Rolna Feudalizm Epoka słowa pisanego
feudałowie. chłopi feudalni,
II. Industrialna Kapitalizm Epoka słowa drukowanego
Fabrykanci, Robotnicy najemni
III. Postindustrialna –trzecia fala (Toffler)
Kapitalizm (????) postindustrialny
GOW czy GOM
„Nie stać nas na kapitalizm” (?) – Francis Fukuyama czyKoniec historii”?)
Epoka języka cyfrowego NETOKRACJA
(sieciowa arystokracja)
KONSUMTARIATIV. InternetV. Ponadnarodowe fuzje i przejęciaVI. Gospodarka oparta na wiedzy (Wiek dostępu -Rifkin) VII. Wiek kreatywności
Elżbieta Mączyńska 4
Wielki kryzys - efekty mnożnikowe i kumulacyjne czterech kryzysów:
porządku globalnego
Globalizacji
Neoliberalizmu
elit globalnych (A. Kukliński)
Złożoność problemu
Elżbieta Mączyńska 5
Fetysz otwartego rynku:
Jedną z konsekwencji kryzysu finansowego 2008/2009 było odkrycie przez Amerykanów Brytyjczyków tego, co Azjaci wymyślili już ponad dziesięć lat temu: że otwarte rynki kapitałowe, w połączeniu z nieuregulowanym sektorem finansowym, to doskonała recepta na katastrofę.
Foreign Affairs, 24.02.2011, Forum
Francis Fukuyama
Elżbieta Mączyńska 6
Kryzys przypomniał boleśnie, jakie koszty ciągnie za sobą źle działający sektor publiczny. W Stanach Zjednoczonych urzędy regulacyjne nie sprostały wyzwaniu, bo były niedofinansowane, trudno było im przyciągnąć zdolny personel i bez przerwy musiały walczyć z oporem ze strony polityków. Do tego stanu doprowadzono, gdy obowiązywała doktryna Reagana i Thatcher, która zakładała, że rynek jest skutecznym substytutem kosztownego rządu. Kryzys udowodnił co innego.
Francis Fukuyama
Elżbieta Mączyńska 7
Wywoływana przez równoczesne „tektoniczne” ruchy pięciu „płyt ekonomicznych”, podskórnych sił przemian:
upadek komunizmu, co m.in. (zgodnie z koncepcją wahadła) dało podłoże do bezkrytycznej wiary w doktrynę neoliberalizmu.
gospodarka bazująca na kapitale intelektualnym, na wiedzy; demografia, w tym gwałtowny przyrost ludności w najbiedniejszych krajach,
wzrost mobilności i starzenie się społeczeństw. postępująca globalizacja i związana z nią rosnąca złożoność i
nieprzejrzystość powiązań gospodarczych; świat bez dominującego mocarstwa, co przejawia się w stopniowej utracie przez USA mocarstwowej hegemonii.
świat bez dominującego mocarstwa, co przejawia się w stopniowej utracie przez USA mocarstwowej hegemonii.
Dod (EM): finansyzacja i brak równowagi miedzy sektorem finansowym i realnym
Lester C. Thurow - Globalnie naruszona równowaga
Elżbieta Mączyńska 8
Brak należytej dbałości o przyszłość wywołuje syndrom „psa zżerającego własny ogon”.
Brak strategicznej refleksji ekonomicznej i ekologicznej.
Nieład
Elżbieta Mączyńska 9
W bezrefleksyjnej pogoni za bogactwem,oddaliliśmy się od natury, zapominając, że „czas i cierpliwość zmieniają morwoweliście w jedwabną szatę”.
Bezrefleksyjność GOW ≠ GOM?
Elżbieta Mączyńska 10
„Jesteśmy jak wielka ryba, która zostaławyciągnięta z wody i wściekle rzuca się ipodskakuje, usiłując do niej powrócić.W takim stanie ryba nigdy nie pyta, gdzie wylądujepo następnym uderzeniu ogonem. Czuje jedynie,że jej obecna sytuacja jest nieznośna i że trzebaspróbować czegoś innego”.
Nieznośność
Elżbieta Mączyńska 11
PIENIĄDZE1. Za dużo kosztów – za mało wartości (Too Much Cost, Not Enough Value) 2. Za dużo spekulacji – za mało inwestowania (Too Much Speculation, Not Enough Investment )3. Za dużo złożoności – za mało prostoty (Too Much Complexity, Not Enough Simplicity)
BIZNES4. Za dużo wyrachowania – za mało zaufania (Too Much Counting, Not Enough Trust) 5. Za dużo komercji – za mało profesjonalizmu (Too Much Business Conduct, Not Enough Professional Conduct)6. Za dużo kupczenia - za mało obsługi (Too Much Salesmanship, Not Enough Stewardship)7. Za dużo menedżeryzmu - za mało przywództwa (Too Much Management, Not Enough Leadership)
ŻYCIE8. Za dużo koncentracji na rzeczach – za mało odpowiedzialności (Too Much Focuson Things, Not Enough Focus on Commitment) 9. Za dużo wartości XXI wieku – za mało wartości z XVIII wieku (Too Much Emphasison 21st Century Values, Not Enough Emphasis on 18th Century Values) 10. Za dużo „sukcesu” – za mało charakteru (Too Much “Success,” Not Enough Character)
John C. Bogle: Enough True Measures of Money, Business and Life
Elżbieta Mączyńska 12
Przyczyniły się do gigantycznych strat.
Większość użytkowników nie rozumiała ich istoty, ryzyka i skali, na jaką je zastosowano.
Dotyczy to także kierownictwa instytucji finansowych i szefów banków centralnych.
Opinie bankowców :"Mało kto z nas, powyżej 35. roku życia i bez doktoratu z fizyki, rozumiałte instrumenty. Ale trudno się było do tego przyznać, a przy tym oferowalije konkurenci i co najważniejsze, przynosiły zyski".
Innowacyjne produkty finansowe
Elżbieta Mączyńska 13
Wizja świata pozbawionego realnych granic. Odkryj w sobie czarodzieja.
Potter = garncarz, rzemieślnik wytwarzający puste naczynia.
Dziś tylko nieudacznicy wierzą jeszcze w pracę, pozostali uprawiają garncarską magię i puszczają wruch swe produkty pochodne
„Rzesze ludzi chciały wyrwać się z realnego świata, w którym za 40 godzin pracy tygodniowo uzyskuje
się zaledwie przeciętne wynagrodzenie, podczas gdy dzięki kilku godzinom magii można dołączyć dogrona arcybogatych. Wynaleźliśmy niebezpieczne rachunki. Miejsce prozaicznych równań zajęłacudaczna arytmetyka. Rujnuje to poczucie adekwatności. Nasze rozumienie związków przyczynowoskutkowych zostało tak samo zniszczone jak poczucie proporcji”.
P. Sloterdijk, Du mußt dein Leben ändern. Über Anthropotechnik, Suhrkamp Verlag,
` Frankfurt am Main, 2009.
Peter Sloterdijk – prawdziwym bohaterem neoliberalizmu jest Harry Potter
Elżbieta Mączyńska 14
Przejrzystości sprzyja stabilność i kultura zaufania, stanowiąca „smar” dlabiznesu (sprzężenia zwrotne).
Groźne eksperymenty nazewnicze.
Globalizacja niszczy zaufanie:„Podważa lub osłabia wszystkie czynniki sprzyjające wytwarzaniu się silnego irozpowszechnionego zaufania społecznego: utrudnia kalkulacje, ocenęwiarygodności osób, ról społecznych, organizacji i instytucji oraz przeszkadzawytwarzaniu się „klimatu zaufania”, kultury zaufania”. - P. Sztompka.
Globalizacja – Zaufanie - Komunikacja
Elżbieta Mączyńska 15
„Gdy tygrys wyrywa się na wolność i siejespustoszenie, tylko wariat by go potępiał.
Naprawdę winien jest ten idiota, który go nieupilnował”
Odpowiedzialność
Elżbieta Mączyńska 16
wzrost aktywności zawodowej ludności do 75 %
zwiększenie udziału osób z dyplomami wyższych uczelni do 40 % - liczbę osób przedwcześnie kończących naukę szkolną należy ograniczyć do 10%
zwiększenie nakładów na badania i rozwój do 3%. PKB
zmniejszenie liczby ludzi żyjących w ubóstwie z 80 do 60 mln
zwiększenie udziału źródeł energii odnawialnej i zwiększenie efektywności energetycznej
Priorytety Strategii „Europa 2020” – Wzrost inteligentny, zrównoważony
Elżbieta Mączyńska 17
Przesuwanie się władzy z Zachodu na wschód
Trzy użyteczne utopie – polityczna, technologiczna, antropologiczna:
1. uda się wprowadzić , gwarantujące równowagę całego globu regulacje zachowań narodów 2. utopia o zapewnieniu „wzrostu na zielono” dzięki rewolucji technologicznej 3. utopia że nastąpi przelom antropologiczny, czyli zamiana w zachowaniach ludzi (refleksja nad niepotrzebnymi elementami cywilizacji materialnej, którą Zachód wyeksportował na cały świat
Bogactwo świata ubóstwo narodów
Daniel Cohen
Elżbieta Mączyńska 18
Czy w obecnych warunkach w ogóle możliwe jest racjonalne kształtowanie przyszłości czy możliwe jest długookresowe planowanie strategiczne?
Czy i w jakim stopniu poszczególne jednostki gospodarki i szczeble władzy odpowiedzialne są za kształtowanie przyszłości i czy mogą kształtować ją tak, by ustrzec przed niepożądanymi, trwale destrukcyjnymi zjawiskami a zarazem by w sposób kontrolowany wykorzystywać nieustanne i coraz silniejsze „fale innowacji” dla kreatywnej, efektywnej transformacji, rekonstrukcji gospodarki?
Jak przeciwdziałać niedorozwojowi infrastruktury instytucjonalnej?
Wyzwania dla menedżerów i polityków
Niedostosowanie do przyszłości. Kwestie strategiczne. Pytania
Elżbieta Mączyńska 19
Konieczność holistycznego podejścia, z uwzględnieniem „9 E”: EKONOMIA EDUKCJA EKOLOGIA EMPATIA ESTYMACJA ERYSTYKA EMPIRIA EFEKTOWNOŚĆ EFEKTYWNOŚĆ
„9E”
Elżbieta Mączyńska 20
Edukacja, w tym ekonomiczna stanowi fundamentalny, ale wciążniedostatecznie wykorzystywany czynnik rozwoju. Brak holistycznegopodejścia, z uwzględnieniem „9 E” :
• „Nie ma nic bardziej nieekonomicznego nad robienie rzeczy wydajnie, których w ogóle nie trzeba robić”.
• „Powiedz mi, a zapomnę, pokaż mi a zapamiętam. Zaangażuj mnie a zrozumiem”. - Konfucjusz
Ekonomia - Edukacja
Elżbieta Mączyńska 21
Niedostateczne dotychczas ukierunkowanie działań na kreatywność.
"Gdybym wiedział co robię, to przecież nie była by praca badawcza”. Albert Einstein „Jeśli idzie łatwo, strzeż się – może schodzisz w dół”.
Greg Taunt „Każda nowa idea na początku wygląda na niedorzeczną”.
Alfred North Whitehead Odwaga „Okręt jest bezpieczny w porcie, ale przecież nie po to buduje się statki”.
Grace Hopper
Teza 1 – Restrukturyzacja wymaga kreatywności
Elżbieta Mączyńska 22
Edukacja ekonomiczna jest za późno rozpoczynana i za wcześnie kończona
Wędka dla nieletnich
„W rodzinach ubogich dzieciom brakuje wsparcia rodziców. Nie ma prostszego sposobu na walkę z biedą niż właśnie takie wsparcie w nauce i poznawaniu świata” – twierdzi noblista James Heckman
Umiemy dostrzegać różnice między 18-latkami, a nawet już między 12-latkami. Lecz tak naprawdę nierówności pojawiają się dużo wcześniej, zanim jeszcze dziecko pójdzie do szkoły. Warunki życia we wczesnym dzieciństwie wywierają wpływ na późniejsze życie.
Teza 2 – Innowatorzy są w przedszkolu
Elżbieta Mączyńska 23
„Perry Preschool Project”, amerykański przedszkolny eksperyment z Ypsilanti z 1967 roku.
Wybrano 120 trzy i czterolatków, którzy dorastali w trudnych warunkach. Pochodzili z domówafroamerykańskich i mieli niskie IQ. Ich matki często były bezrobotne, wiele wychowywało potomstwosamotnie. 120 dzieci podzielono na dwie grupy: jedne poszły do dobrego przedszkola, drugie nie.Potem co kilka lat sprawdzano, jakie różnice spowodował ten podział. Ostatnie badanieprzeprowadzono przed kilku laty.
Teza 3 – Niezbędna „wędka dla nieletnich”
Elżbieta Mączyńska 24
Niebezpiecznie marginalizowany jest rachunek kosztów i efektówzewnętrznych
„Prawdziwy geniusz stanowi umiejętność oceny niejasnych,niebezpiecznych czy sprzecznych informacji” - Winston Churchil
Teza 4
Elżbieta Mączyńska 25
Nie ma strat za które nie płacimy, i to bez względu na to kto straty spowodował.
Obarczony krótkowzrocznością tzw. „błąd zbitej szyby”.
(W sytuacji, gdy chuligan wybije piekarzowi szybę, to choć zarabia na tymszklarz, jednak osiągnięty dzięki temu zysk szklarza może być stratąkrawca. Piekarz bowiem zamiast zrealizować planowane kupno garniturubędzie musiał wydać pieniądze na szybę).
Użyta przez F. Bastiata i H. Hazlitta „metafora zbitej szyby” dowodzi, żekrótkowzroczność i powierzchowne podejście w ekonomii nie popłaca. .
Metafora zbitej szyby Frederico Bastiat (1801-1850) i H. Hazlitt (1894-1993)
Elżbieta Mączyńska 26
Marnotrawiony jest potencjał seniorów.
„Ekonomia starości”
„Kreatywność to cud połączenia dziecięcej, niczym nie ograniczonejenergii z czymś przeciwnym i wrogim – poczuciem porządkuwynikającym ze zdyscyplinowanej inteligencji dorosłego”.
Norman Podhoretz (amerykański publicysta)
Teza 5
Elżbieta Mączyńska 27
Niedoceniane związki, złożoność problemu.
Przykład: edukacja ekonomiczna a zdrowie. Rosnące koszty zaniedbań w sferze profilaktyki.
Teza 6
Elżbieta Mączyńska 2828
The housing market has a new problem: ageing Americans
American house prices Baby boom and bust Jan 17th 2008, Ann Arbor, Michigan,From The Economist print edition
Elżbieta Mączyńska 29
Niedoceniany związek:
Ekonomia i edukacja ekonomiczna - kultura myśli strategicznej
Teza 7
Elżbieta Mączyńska 30
Dychotomia wiedzy i mądrości
„Od gospodarki opartej na wiedzy do gospodarki opartej na mądrości”.
„Matką wszystkich dobrych rzeczy jest mądrość”. Cyceron
Teza 8
Elżbieta Mączyńska 31
Pochwała holizmu
„Połowę dzieła wykonał kto zaczął” Horacy
„Tysiąc milowa podróż zaczyna się od jednego kroku” Lao-Tzu (filozof chiński,
taoista)
„Niczego w życiu nie należy się bać, należy to tylko zrozumieć” Maria Skłodowska Curie
Teza 9