TOŻSAMOŚĆPrzekonanie, że jest się kimś określonym w

ocenie własnej i innych ludziTożsamość to: poczucie własnej wartości określone „Ja” wewnętrzne, spójna osobowość zasady etyczne, normy społecznie

akceptowaneAby to osiągnąć człowiek musi scalić:PRZESZŁOŚĆ (dotychczasową wiedzę o sobie)Z TERAŹNIEJSZOŚCIĄ i wysunąć koncepcję na

PRZYSZŁOŚĆ

Poczucie tożsamości w ciągu życia człowieka podlega pewnym zmianom, szczególnie w burzliwym w okresie dojrzewania

Nasilone, głębokie i trwałe zaburzenia poczucia tożsamości są sygnałem poważnych, niepokojących zaburzeń psychicznych.

ETAPY W PROCESIE BUDOWANIA TOŻSAMOŚCI (J. Marcia, 1966):

Tożsamość rozproszona

Tożsamości lustrzana, nadana

Tożsamość moratoryjna

Tożsamość osiągnięta

TOŻSAMOŚĆ ROZPROSZONA młody człowiek szuka nowego celu rozpiera go energia, dąży do marzeń jego zachowanie jest nieprzewidywalne posiada kruchy system obrony swego Ja często wycofuje się z sytuacji trudnych –

szczególnie z sytuacji frustrujących

PRZEJŚCIE DO TOŻSAMOŚCI LUSTRZANEJ

TOŻSAMOŚĆ LUSTRZANA, NADANA nastolatek szuka wzorców identyfikuje się z autorytetem, osobą która

imponuje mu np. oryginalnym strojem, zachowaniem

jego aktywność jest odzwierciedleniem osobowości innej osoby – modelu

PRZEJŚCIE DO TOŻSAMOŚCI MORATORYJNEJ

TOŻSAMOŚĆ MORATORYJNA nastolatek eksperymentuje i wypróbowuje

siebie w różnych rolach społecznych ceni własną niezależność jest buntowniczy angażuje się w wybrane przez siebie

działania nurtują go dylematy egzystencjalne

PRZEJŚCIE DO TOŻSAMOŚCI OSIĄGNIĘTEJ

TOŻSAMOŚĆ OSIĄGNIĘTA

dobrze zintegrowana osobowość adolescent ceni swoją niezależność ma poczucie własnej wartości zachowuje się zgodne z normami etycznymi osoba przyjazna, otwarta na kontakty z

innymi wydajna w pracy mająca wgląd we własne zachowanie

Konstruując własną tożsamość młody człowiek

dąży do zwrócenia na siebie uwagi otoczenia np. strojem, stylem bycia, zachowaniem

jest bardzo aktywny, poszukuje nowych ról, rozwiązań, doświadczeń, ma nowe potrzeby, pomysły i oczekiwania

zafascynowany jest nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi

dlatego mass media i multimedia cieszą się ich dużym zainteresowaniem

PODZIAŁ MEDIÓW Mass media – radio, prasa, kino, telewizja Multimedia (hipermedia) – gry komputerowe,

Internet – środki techniczne, których podstawą jest komputer w sieci, z oprogramowaniem, podłączony do innych mediów (monitor, magnetowid, odtwarzacz płyt kompaktowych, skaner, drukarka, mikrofon, kamera)

MASS MEDIA łatwo przyswajane i zapamiętywane,

poprzez obraz i dźwięk – działają wielokanałowo przez dwa najważniejsze receptory: wzrok słuch

oddziałują na procesy świadome i podświadome: poznawcze, emocjonalne i motywacyjno – dążeniowe

przyciągają uwagę – dostarczają atrakcyjnych treści, przez co są łatwą i szybką rozrywką

Wpływ mass mediów może być pozytywny i negatywny

Zależy od wielu czynników np. :

wieku i płci środowiska rodzinnego i społecznego dotychczasowych doświadczeń poziomu ukształtowania cech osobowości,

postaw i wartości -ukształtowania tożsamości

KORZYSTNY WPŁYW MASS MEDIÓW

gdy jest dostosowany do wieku i poziomu dzieci i młodzieży

programy edukacyjne mogą wpływać na poszerzenie zakresu wiedzy i zainteresowań

poprzez ukazywanie pozytywnych wzorców zachowania mogą wpływać na sposoby wartościowania zjawisk i postaw

!Treści mass mediów niosą jednak za sobą ZAGROŻENIA

w prawidłowym rozwoju tożsamości – osobowości,

wartości i psychiki młodego człowieka!

REKLAMA wszechobecna – w prasie, telewizji, radiu,

Internecie wykorzystuje mechanizm manipulacji –

dąży do wyzwalania określonych zachowań

kupno produktu

MANIPULACJA W REKLAMIE trudna do zauważenia treści są często powtarzane treści są odpowiednio ułożone, tak żeby

zwrócić na nie uwagę wykorzystuje odpowiednie słowa, obrazy,

kolory, muzykę działa na emocje

TOŻSAMOŚĆ KONSUMPCYJNA

REKLAMA kreuje sposób budowania tożsamości konsumpcyjnej

kupowane dobra konsumpcyjne to środki prowadzące do podtrzymania i zademonstrowania swojego „Ja”

uznająca wartość w rzeczach materialnych –zagrożenie kondycji tożsamości człowieka – groźby utraty celu i sensu życia

AGRESJA I PRZEMOC w grach komputerowych w telewizji (bajki, film) w Internecie

Gry komputerowe zajmują zapalonym graczom kilkadziesiąt godzin tygodniowo, często przy

nie zmniejszonym czasie przeznaczonym na telewizję

W GRACH KOMUTEROWYCH człowiek zabija, morduje, bije, zdobywa

kolejne punkty, aby być najlepszym, przejść do kolejnego etapu gry dzięki przemocy staje się BOHATEREM – nagroda

WZMACNIANIE agresywnego zachowania

bohatera należy NAŚLADOWAĆ – mechanizm identyfikacji, modelowania

częstotliwość oglądania scen przemocy pozwala na emocjonalne i fizjologiczne przyzwyczajenie, zobojętnienie na okrucieństwo, zatraca moralną wrażliwość

AGRESJA przynosi satysfakcję, nagrodę, lub nie jest

ukarana jest demonstrowana przez atrakcyjną osobę,

z którą się łatwo identyfikuje dokonywana jednocześnie przez wiele osób usprawiedliwiona wyższymi racjami

moralnymi przedstawiona jako aprobowana społecznie przedstawiona w sposób realistyczny napięcie emocjonalne agresora znika po

zachowaniu agresywnym widać wiele bodźców skojarzonych z agresją –

broń, nóż, zbroje, krew, blizny

PORNOGRAFIA, SCENY EROTYCZNE W MEDIACH

wywołują przedwczesne zainteresowania seksem – przedwczesna inicjacja seksualna

ujawniają zachowania dewiacyjne powodują wypaczenie obrazu miłości u dziewcząt, kobiet prowadzi do zagubienia

poczucia tożsamości, do niewiedzy, czym jest prawdziwa kobiecość, co jest jej powołaniem i jakie są jej zadania

niszczy szacunek dla godności kobiety, sprowadzając ją do roli przedmiotu

dla godności chłopca, mężczyzny, którego ukazuje jako „zdobywcę”

TOŻSAMOŚĆ PŁCIOWAMłodzież szukając swojej drogi eksperymentuje,

naśladuje zachowania wpływa to negatywnie na postrzeganie siebie

przez kobiety i mężczyzny mass media zmuszają do osiągania wzorca

idealnego wyglądu i zachowania zgodnego z idealnym modelem

w społeczeństwie konsumpcji ludzie postrzegani są przez pryzmat swojego ciała

tożsamość jest stopniowo „wymywana” ze swojego tradycyjnego miejsca umysłu lub duszy i zaczyna być odgrywana przez ciało

TOŻSAMOŚĆ PŁCIOWA jednostka tworzy swoje „ja” przez

konstruowanie swojego wizualnego obrazu ,naśladując obrazy w mediach

media kreują zjawisko określane przez socjologów jako „feminizacja” męskości

UNISEX (damsko – męski) pomieszanie cech i wyróżników, które tradycyjnie definiowały płciowość

PORNOGRAFIA, SCENY EROTYCZNE zastępuje potrzebę kontaktu

interpersonalnego i więzi uczuciowej kontaktem czysto fizycznym

kształtuje brak poczucia wstydu, zażenowania w intymnej sytuacji

kształtuje postawę samowystarczalności, koncentrowania się na osobistych doznaniach, uciekania w fantazje od intymnych więzi z kimś drugim

„nigdy nie odbieraj sobie przyjemności”„mieć – używać, a nie być”

MASS MEDIA, NOWE TECHNOLOGIE niezauważalnie dla przeciętnego widza manipulują

odbiorcą poprzez konstrukcję i dobór wydarzeń

niesie to niebezpieczeństwo zerwania kontaktów z rzeczywistością – UCIECZKA W ŚWIAT WIRTUALNY

brak zaciekawienia realnym życiem osłabienie przeżycia autentycznych wydarzeń (brak

sensu życia, depresja) zamknięcie się w określonym świecie –

substytucie – grach wideo, programach telewizyjnych czy filmach jako samowystarczalnych światach

tożsamość jest narażona na wypaczenie, uszkodzenie

TOŻSAMOŚĆ GLOBALNEGO NASTOLATKA

socjologowie i antropologowie twierdzą, że pod wpływem intensywnego obcowania z przekazami audiowizualnymi i multimedialnymi u nastolatków kształtuje się „ umysłowość nowej fali” – tożsamość globalna

jest to zapatrywanie protechnologiczne, skupiające się na hedonistycznej i bezrefleksyjnej konsumpcji przekazów oferowanych przez media

tożsamość globalna wywiera wpływ na kształt i sposób funkcjonowania ogółu społeczeństwa na świecie

w znacznie mniejszym stopniu kształtowana przez wartości narodowe i państwowe, lecz przez wzorce globalne

MASS MEDIA, NOWE TECHNOLOGIE odzwierciedlają rzeczywistość ujednolicają upodobania uczą bierności i umysłowego lenistwa –

konformizm, wygodnictwo brak czasu na rozmowę, na bycie ze sobą –

nieumiejętność kontaktowania się z innymi zamykanie się w sobie – pogłębiają izolację i

osamotnienie brak wzorców zachowań pozytywnych –

agresja i przemoc ukazują konsumpcyjne wzory życia kryzys autorytetu (rodzica, dorosłych)

KRYZYS TOŻSAMOŚCI

JAKO RODZICE możemy dawać wyraz swoim opiniom

na temat nie pożądanych programów poświęcać czas dzieciom, być wtedy

kiedy nas potrzebują kontrolować treści mass mediów kontakt, rozmowa, zainteresowanie starać się podążać za modą i treściami

Oferować młodzieży alternatywną rozrywkę – sport, ruch, kultura

Przekazywanie wartościSami starajmy się być dobrym

wzorcem godnym naśladowania

1. Bujak – Piotrowska A. :Telewizja – wróg czy przyjaciel? „Opieka, wychowanie, terapia” 2001 nr 3 s. 33-35 

2. Filipiak M. : Socjologia kultury. Zarys zagadnień. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie – Skłodowskiej, 2002 

3. Gajda J.: Media w edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”,2003 

4. Geisler R., Winnicka A.: Wpływ telewizji na agresywne zachowania uczniów. „Opieka, wychowanie, terapia”. 2001 nr 3 

5. Iwanicki H.: Przemoc wypływa z mass mediów!. „ Opieka, wychowanie, terapia” 1999 nr 3 s.46 – 47 

6. Izdebska J.: Rola mass mediów w kształtowaniu przez dziecko obrazu świata. W: Strykowski W. (red.): Media a edukacja , Poznań 2000

7. Lepa A.: Pedagogika mass mediów. Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 1998

8. Słownik encyklopedyczny – Informatyka. Warszawa: Wydawnictwo Europa, 1999

9. Sokołowski M.: Telewizyjny świat agresji. „Edukacja Medialna” 1998 nr 4 s.13 – 22

10. Szymańska J.: Komputer jak narkotyk (cz.2). ”Remedium” 2002 nr 11 s.6 – 7