Wielkie konflikty zbrojne

po II wojnie światowej

Powojenne

konflikty zbrojne

były wywołane

rywalizacją

radziecko-

amerykańską i

dekolonizacją,

czyli procesem

rozpadu

imperiów

kolonialnych,

oraz

jednoczesną

emancypacją

krajów odtąd

przez nich

podbitych.

Dawne kolonie wraz z

uzyskaniem

niepodległości mogły

samodzielnie

korzystać z własnych

dóbr naturalnych,

wybierać dowolne

systemy polityczne,

współdecydować o

polityce ONZ. Jednak

znaczące zacofanie w

rolnictwie i przemyśle

sprawiło, ze stanowią

one dziś tak zwany

Trzeci Świat. Ponadto

w większości tych

państw ukształtowały

się autorytarne reżimy

polityczne.

Najpoważniejszymi

konfliktami doby

powojennej były:

wojna koreańska

(1950-1953), kryzys

kubański (1962),

wojna w Wietnamie

(od lat pięćdziesiątych

do siedemdziesiątych

XX w.) i

dziesięcioletnia

okupacja Afganistanu

przez ZSRR (1979-

1989).

W te konflikty

zaangażowane były

USA i ZSRR, co

groziło światu

wybuchem kolejnej

wojny globalnej.

Wojna w Korei

W 1945 wojska aliantów wyzwoliły

okupowaną przez Japończyków Koreę.

W części północnej dokonała tego

Czerwona Armia, w południowej

Amerykanie. W czerwcu 1950 licząca

około 200 tysięcy żołnierzy armia KRL-

D zaatakowała Koreę Południową.

Zbliżenie wojska ONZ do granicy

komunistycznych Chin spowodowało,

że w październiku po stronie KRL-D

przystąpiła do wojny prawie milionowa

tak zwana ochotnicza armia chińska.

Oddziały te w styczniu 1951 zdobyły

Seul. W sumie wojna trwała 3 lata

tocząc się zmiennymi kolejami. 27

lipca 1953 w Panmundżon zawarto

rozejm.

-Kryzys kubański

Od 1902 na Kubie

następowała znaczna

koncentracja kapitału

amerykańskiego. W 1940

Francisco Batista został

prezydentem Kuby, i

doprowadził do

uchwalenia

demokratycznej

konstytucji oraz

wprowadził reformy,

wzorowane na

amerykańskiej polityce

„nowego ładu”.

Rewolucja 1956-1959

doprowadziła do

przejęcia władzy przez

armię powstańczą i

„Ruch 26 lipca”.

W 1959 premierem Kuby został

główny organizator partyzantki

Fidel Castro. Kuba wspierana przez

ZSRR była dobrze uzbrojona. 14

października 1962 amerykański

samolot zwiadowczy wykonał

zdjęcia sowieckiej bazy budowanej

na Kubie, na których było widać

wyrzutnie rakiet, zaś inny lotniczy

zwiadowca USA sfotografował na

Morzu Karaibskim radziecki

frachtowiec, na pokładzie którego

można było rozpoznać przewożone

myśliwce odrzutowe. Rząd USA

podjął więc decyzję o blokadzie

Kuby. 28 października 1962

zawarto porozumienie

amerykańsko-radzieckie w myśl

którego ZSRR wycofał z Kuby

wyrzutnie rakiet i bombowce, a

USA zniosła wojskową blokadę

Kuby.

Wojna w Wietnamie

Początkiem konfliktu w Wietnamie była próba odbudowania kolonialnych

rządów francuskich po wyzwoleniu kraju spod okupacji japońskiej.

W 1945 utworzona została Demokratyczna Republika Wietnamu (DRW),

obejmująca północną część kraju. W części południowej osiedli Francuzi..

W listopadzie doszło do antyfrancuskich incydentów zbrojnych co

zapoczątkowało prawie ośmioletnią wojnę wietnamsko-francuską. W lipcu

1954 w Genewie zostało zawarte porozumienie kończące walki dzielące

Wietnam wzdłuż rzeki Ben Hai. Zgodnie z porozumieniem miały się odbyć

wybory, lecz w 1956 przywódca południowego Wietnamu nie zgodził się na

wspólne wybory z DRW obawiając się sfałszowania ich wyników.

Zapoczątkowało to zbrojne zjednoczenie kraju pod rządami komunistów

Walki partyzanckie

rozpoczęły się 1957.

Sytuacja zaniepokoiła USA

które udzieliły Wietnamowi

Południowemu wsparcia

finansowego i militarnego.

Przeciągające się walki

pochłaniające gigantyczne

środki finansowe i tysiące

istnień ludzkich

doprowadziły do

społecznych protestów.

Pod ich naporem w marcu

1968 prezydent USA

zawiesił militarne akcje

USA w Wietnamie.

Rozpoczęto negocjacje

pokojowe które w 1973

zakończyły się

podpisaniem porozumienia

o zawieszeniu broni.

Konflikt w Afganistanie.

W 1978 w Afganistanie

doszli do władzy

komuniści a ster państwa

przejęła Ludowo-

Demokratyczna Partia

Afganistanu (LDPA). Do

roku 2001 władza była

niepewna w Afganistanie

gdyż każdy władza albo

kandydat na głowę

państwa był obalany lub

zabijany, czasem nawet

jedno i drugie.

W kraju w 1979 roku

rozpoczął się konflikt

pomiędzy władzą

wspieraną przez ZSRR, a

mudżahedinami

popieranymi,

finansowanymi i

zbrojonymi przez USA.

Radziecka interwencja

w Afganistanie –

dziewięcioletnia wojna

Związku Radzieckiego

wspierającego rząd

afgański, przeciw

partyzantce

mudżahedinów

wspieranej przez USA,

toczona na terytorium

Afganistanu. ZSRR

chciał umocnić i

utrzymać u władzy rząd

w sąsiadującym

Afganistanie. W

rezultacie wojska

radzieckie wycofały się

z kraju, w którym w

dalszym ciągu była

kontynuowana

Wojna w Afganistanie – zespół

zapoczątkowanych 7 października

2001 roku militarnych i niemilitarnych

operacji wojskowych prowadzonych

przez NATO i niektóre państwa nie

będące jego członkami na terytorium

Afganistanu, w działaniach

skierowanych początkowo przeciwko

kierowanemu przez talibów i

uznawanemu jedynie przez Pakistan,

Arabię Saudyjską i Zjednoczone

Emiraty Arabskie rządowi

Afganistanu oraz jego siłom

zbrojnym.

Po militarnym rozbiciu sił

sprawujących dotychczas faktyczną

władzę nad Afganistanem, które

zdobyły ją w wojnie domowej z siłami

NATO oraz po przeprowadzonych

wyborach do władz państwa

działania wojsk zachodnich były

ukierunkowane na stabilizację

sytuacji społecznej i politycznej oraz

odbudowę gospodarczą kraju.