Wielicki Chagall ver.2

8/14/2019 Wielicki Chagall ver.2

http://slidepdf.com/reader/full/wielicki-chagall-ver2 1/50

3

Henryk kozubski

wielicki cHagall

tHe cHagall of wieliczka

S i e r c z a 2 0 0 9



H

wlc cHagall

tH cHagall f wlca

S i e r c z a 2 0 0 9



W

Wiesaw Żyznowski

Dę J D, p „Kb PółW”, pą pb, H Kł

Wh Kb ęp p .

W h h J D, h p T F W Cb hv h p pb, H Kł Wh

Kb hv h ’ b .

K

Justyna Rojek

D p

Drukarnia Skleniarz. J. L 118,

30-133 Kó

Cph © b

Wiesaw Żyznowski

R

Wiesaw ŻyznowskiUrszula ŻyznowskaAnna Krzeczkowska

ł

Inter Lang and ext

F bó

Wiesaw Żyznowski,Piotr Żyznowski

P

Katarzyna Wojtyga,Krzysztof Radoszek –

Magister Lemur s.c.

Nł: 350 p

ISBN 978-83-922716-3-5www.zyznowski.pl



ępNiebawem rozpocznie się rok 2010. Urodzonych w latach dwudziestychubiegłego wieku, którzy jeszcze żyją, nie widać już tak, jak jeszcze nie-dawno, a i urodzeni w następnej dekadzie zaznaczają swą obecność co-raz słabiej. A tu podharcmistrz Henryk Kozubski, rocznik 1911, dzieckopierwszej wojny światowej, maluje i wystawia akwarele. Podczas wystaw wygłasza odczyty, cały czas stoi, w ciemnym garniturze; harcerz długody-stansowiec nadrabia siedemdziesiąt lat życia, podczas których nie malo-

wał. Malowaniem przeciwstawia swoich dziewięćdziesiąt osiem lat czasuprzeszłego i swój czas przyszły czasowi widza. Co powiedzieliby na to starożytni, którzy przyjmo-wali, że akme, szczyt twórczo-ści lub działalności człowieka,przypada między czterdziestyma czterdziestym piątym rokiem

życia?

Kundera napisał w Zasłonie: „niktnie pojmie nikogo, nie pojąwszy wcześniej jego wieku”. Wpatru-

jemy się w akwarele malowanew późnej i bardzo późnej starości,nie pojmując ich twórcy. Niecodalej u Kundery czytamy: „Kiedy Picasso namalował swój pierwszy obraz kubistyczny, miał dwadzie-ścia sześć lat; na całym świeciewielu innych malarzy jego po-kolenia poszło za nim. Gdyby sześćdziesięciolatek wziął z niegowówczas przykład i naśladującgo, malował kubistyczne płótna,

wydałby się (słusznie) śmieszny.Albowiem wolność młodzieńcai wolność starca są kontynenta-

mi, które się nie stykają”. Gdyby pisarz wspomniał o odrębnej kategorii„starców”, jaką tworzą stulatkowie, i stwierdził, że oni też byliby śmieszni,

nie byłby moim Kunderą.

Henryk Kozubski urodził się 10 grudnia 1911 roku w Bieczu, mieście, jak sam mówi, „znikającym w oczach od Średniowiecza”; może ono nastroićczłowieka lirycznie. Jego rodzice muzykowali, poza tym matka malowała.

Te year 2010 will soon be upon us. Tose amongst us who were born in the 1920sare no longer as visible as they used to be. Tose born a decade later are makingtheir presence felt less and less. Sub-scoutmaster Henryk Kozubski, on the otherhand, born in 1911 and a child of World War I, is still painting and exhibiting hiswatercolours. During these exhibitions he gives talks standing upright throughoutand wearing in a dark suit; Kozubski, who used to be a long-distance scout runner, ismaking up for the seventy years of his life when he did not paint. Trough his paint-

ing he contrasts the ninety eight years of his life up to now and his future againstthe viewer’s own time. What would the An-cients have made of him, who assumed thatthe acme, the peak of human artistic creativity or work, fell between one’s fortieth and forty

h year of life?

In Te Curtain Kundera wrote: „Nobody willcomprehend anyone without having earliercomprehended his age.” We gaze at the water-colours painted by Kozubski in his advancedand very advanced years without compre-hending their creator. A little further on in

Kundera’s text we read: “When Picasso paint-ed his rst cubist painting, he was twenty six;many other painters of his generation fromall over the world followed him. If a sixty-year-old man had then taken his example and,following in his footsteps, had painted cubistcanvases, he would have then (rightly) seemedridiculous, since the freedom of a young manand the freedom of an old man are continentswhich do not meet.” If the writer had referredto a separate category of “old men” made upof centenarians, and claimed that they would

have been ridiculous too, he would not havebeen my Kundera.

Henryk Kozubski was born on 10 December 1911 in Biecz, a town which, as he him-self says, “has been dwindling since the Middle Ages;” that can put one in a lyricalmood. His parents made music and his mother also painted. Since his childhood hehas been enchanted with small manor houses and the atmosphere infusing them. InWieliczka – his father’s home town – his gymnasium teachers adeusz Korpal andStefan Chmiel reinforced his love of art. However, he never studied at the Academy of Fine Arts. Instead, he graduated from the College of Agriculture of the Jagiel-

3

Eugenia z KwiatkowskichKozubska z dziećmi:

Henrykiem, Marią

i Franciszkiem, Biecz,ok. 1915 roku.

Eugenia Kozubska,nee Kwiatkowska, withchildren: Henryk, Maria,

and Franciszek, Biecz,ca. 1915.

Henryk Kozubski,komendant obozu

harcerskiego w erle

Szlacheckim,1937 rok.

Henryk Kozubski,the leader o a scouting camp in

erło Szlacheckie,1937.



Od dziecka był zauroczony dworkamii ich atmosferą. W Wieliczce – mieścierodzinnym ojca – profesorowie gimna-zjalni adeusz Korpal i Stefan Chmielutrwalili w nim zamiłowanie do sztuki.Jednak na Akademię Sztuk Pięknychnie poszedł. Po ukończeniu StudiumRolniczego UJ pracował w wyuczonymzawodzie: od przedwojnia przez woj-nę i socjalizm przez czterdzieści osiemlat w gospodarstwach i instytucjachrolniczych na stanowiskach asystenta,inspektora, zarządcy, kierownika, ad-ministratora i dyrektora. Działał takżew Stronnictwie Demokratycznym, długobył radnym. Gdy był już na emeryturze,podczas pewnego połączonego z wysta-wą sejmiku kulturalnego, który sam zor-ganizował, do głowy przyszło mu to, copowinno przyjść każdemu animatorowitwórczości (innych ludzi): „Skoro umiem obejść się z twórczością innych,

to może by tak samemu?”. W 1995 roku jego pierwszym po latach „obraz-kiem” – jak sam je nazywa – były „Wierzby polskie”. Powstały następneprace. eraz potrzebował już tylko usłyszeć ważne słowa: „ale talent topan ma” – powiedział mu malarz wielic-ki Zbigniew Wójcik. Z tych samych ustpadło też określenie: „Kozubski, wielic-ki Chagall”. Pierwsza wystawa przyszłaszybko; podszedł do niej, jak to określił,

„z dużą tremą nowicjusza”.

Nie zgłębię tego, co powoduje HenrykiemKozubskim, że się wyraża przez sztukęi że zależy mu na tym, by ludzie oglądali

jego prace; nie pojmę jego żywotnej pa-sji. Jednak zastanawiam się nad tym, coto znaczy, że on maluje. worzy coś, cogotowe uniezależnia się od jego istnienia,

jest dość trwałe, związane z jego nazwi-skiem, rozsławia go. Gdyby Edison niewynalazł żarówki, zrobiłby to późniejkto inny, gdyby Kozubski nie namalo-wał akwarel, nikt by ich nie namalował.

lonian University and proceeded to work inhis chosen profession: for a period of 48 yearsbeginning before the War, lasting during theWar and into the communist regime Henryk Kozubski held the posts of assistant, inspector,steward, manager, administrator and directorin various agricultural farms and institutions.He was also a member of the Democratic Par-ty and served as a long-standing councillor. Itwas only aer he had retired and was attendinga cultural convention featuring an exhibitionthat he himself had organised that it suddenly occurred to him, as it should have occurred toanyone promoting (other people’s) creativity:“Since I am responsible for managing the cre-ative work of others, why don’t I try the samething myself?” Aer a break of many years, in1995 he produced the rst of his “little pic-tures” – as he calls them himself – the “PolishWillows”. Ten came further works. Te only

thing that he needed to hear now was those magic words: “you are really talented”. In-

deed, he did hear them from Zbigniew Wójcik, a Wieliczka painter, who also coinedthe phrase “Kozubski, the Chagall of Wieliczka.” His rst exhibition came soon aer-

wards; he approached it “with the enormous stage fright of a b eginner.”

I will not try to fathom what motivates Hen-ryk Kozubski to express himself through, (orwhy he wants to show) his works; I will not t ry understand his vital passion. However, I haveasked myself what his painting means. For hecreates something which, when nished, is in-dependent of his existence, something ratherpermanent yet linked to his name and whichmakes him famous. Had Edison not invented

the light bulb, it would have been done laterby someone else. On the other hand, had Ko-zubski not painted his watercolours, nobody would have painted them. It is argued thatultimately only art counts, and the criteriaused to value and assess it are uncompro-mising – and do not take into considerationanything that cannot defend itself; hence Ko-zubski will gain no favours simply because of

4

Henryk Kozubski w domu przy pracy.Wieliczka, 2009 rok (ot. W. Żyznowski).

Henryk Kozubski at home working.Wieliczka 2009 (photo W. Żyznowski).

„Wierzby polskie” – obraz, od któregorozpoczęła się późna twórczość Henryka

Kozubskiego.

“Polish Willows” - the painting with whichHenryk Kozubski’s later creative work began.



Mówi się, że ostatecznie liczy się tylkosztuka, a jej rachunek jest bezwzględny –nie uwzględnia niczego, co nie broni sięsamo; względu na bieg życia Kozubskie-go zatem nie będzie. Podobno w dłuższejperspektywie liczą się tylko dzieła uzna-ne za wielkie. Co to znaczy? Przyciągnąćuwagę wystawiających w ważnych miej-scach, dostać się na muzealne piętra lubdo piwnic, do albumów, na salony. Zain-teresować na jakiś czas znawców i kry-tyków. Wywrzeć wpływ na branżę, miećuczniów, kontynuatorów, naśladowców.Zwrócić uwagę mniej lub bardziej wyro-bionych odbiorców, podobać się. Wywo-łać u kogoś głębokie przeżycie. Z uzna-nymi dziełami dzieje się wiele, spoczęłona nich tyle spojrzeń, że czasem trud-no ujrzeć je takimi, jakie są. Co innegoz dziełami wdzięcznie wyczekującymi,chętnymi do obcowania z nieuprzedzo-

nym widzem. Nawet jeśli wzięły się onez naśladowania stylów w malarstwie –naśladujących rzeczywistość. Skłonnośćdo odtwarzania rzeczywistości może sięzresztą brać ze zdziwienia, tak jak to byłow wypadku starożytnych Greków. A czy ważne jest to, że dzieło sztuki w ogóleistnieje, jest? A to, że ukazuje piękno byćmoże niedoskonałe, lecz unikalne, razwydobyte? Nie dziwi obojętność ludzi,z jaką spotykają się dzieła nieuznane, tak

jak nie dziwi eksploatowanie dzieł uzna-

nych, bo to często zgodne z naturalnąskłonnością człowieka do naśladowaniainnych. Ale mówimy w takim wypadku

jakby o naturalnym odbiorze kultury.Jaki zatem mógłby być kulturalny odbiórkultury? Czy nie wbrew naturalnemu od-

ruchowi uznawania tego, co uznane?

Kozubski swoim malowaniem admirujeżycie i świat, na który patrzy tak długo;

his longevity. It is assumed that only thoseworks deemed to be great will count in thelong run. But what does this actually mean?It means that they attract exhibitors’ atten-tion in important places, nd their way ontomuseum oors, into cellars, albums, parlours.For a while they arouse the interest of artexperts and critics. Tey inuence the eldof art, attract disciples, continuators, follow-ers. Tey draw the attention of more or lesssophisticated recipients and they are consid-ered to be appealing. Tey make a deep im-pression on some. A great deal happens toacclaimed works of art; so many eyes haverested on them that sometimes it is dicultto see them as they really are. It is dierent inthe case of works that wait gratefully for anaudience and are eager to commune with theunbiased viewer, even if they are imitationsof certain styles of painting, imitations of re-ality. Besides, the inclination to portray real-

ity may be motivated by a sense of wonder, aswas the case with the ancient Greeks. And isit important for a work of art to exist at all?And what of a painting that perhaps depictsimperfect beauty, which at the same time isunique and been brought to light only once?People’s indierence when viewing unrecog-nised works is unsurprising, just as it is un-surprising when acclaimed works of art areexploited by others, because it is oen man’snatural inclination to imitate others. But insuch cases we talk about some kind of natu-ral reception of culture. What could then bea cultural reception of culture? Would it notbe contrary to the natural impulse to recogn-

ise everything which has been recognised?

In his paintings Kozubski admires life and theworld which he has observed for so long; heembarks on a sentimental journey to placeswhich he knows. He records for posterity theviews he cares about, he portrays old manor

5

Kopalnia, widoki, kwiaty – motywy inspirujące artystę. Obrazy schną przed

oprawieniem w ramy. Wieliczka, 2009 rok (ot. W. Żyznowski).

A mine, landscapes, owers - motis whichinspire the artist. Paintings drying beorebeing ramed. Wieliczka 2009 (photoW. Żyznowski).

Konie namalowane w latach gimnazjalnych.Jedyna akwarela, która zachowała się

z tamtego okresu.

Horses painted in his gymnasium years. Teonly watercolour surviving rom that period.



H e n r y k o z u b s k i

P W / A P a no r a m a o f W i e l i c z k a 2 0 0




W / W




K F R W / T h e R e f o r m e d F r a n c i s c a n s M o n a s t e r y i n W i e l i c z k a




D W / T h e C o m m u n i t y C e n t r e i n W i e l i c z k a 2 0 0 2



H e n r y k o z u b s k i P B

/ A P a n o r a m a o f B i e c z



H e n r y k o z u b s k i W ż ę B

/ A V i e w o f B i e c z T o w e r



H e n r y k o z u b s k i F b B

/ A F r a g m e n t o f B i e c z ’ s T o w n W a l l s



H e n r y k o z u b s k i D Ż G / T h e Ż e l e ń s k i F a m i l y M a n o r H o u s e i n G r o d k o w i c e

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i D N / T h e M a n o r H o u s e i n N i e g o w i ć

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i D J / T h e M a n o r H o u s e J a n k ó w k a

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i D Ś j / T h e M a n o r H o u s e i n Ś l e d z i e o w i c e

2 0 0



H e n r y k o z u b s k i D S / T h e M a n o r H o u s e i n S i e r c z a

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i C M ę S / T h e O r t h o d o x C h u r c h i n M i k i s z S t a r y



H e n r y k o z u b s k i C C / T h e O r t h o d o x C h u r c h i n C h o t y n i e c

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i C O / T h e O r t h o d o x C h u r c h i n O w c z a r y

2 0 0 1



H e n r y k o z u b s k i K ś ł ś . S b W / T h e C h u r c h o f S t . S e a s t i a n i n W i e l i c z k a

2 0 0 9



H e n r y k o z u b s k i L ś ł ś . S b ( I ) / T h e L e g e n d o f t h e C h u r c h o f S t . S e a s t i a n ( I )

1 9 9 8



H e n r y k o z u b s k i L ś ł ś . S b ( I I ) / T h e L e g e n d o f t h e C h u r c h o f S t . S e a s t i a n ( I I )

1 9 9 8



H e n r y k o z u b s k i K p B ( I ) / T h e B o c h n i a S a l t M i n e ( I )

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i K p B ( I I ) / T h e B o c h n i a S a l t M i n e ( I I )

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i K L p W / T h e L i o w i e c C h a m e r i n W i e l i c z k a

2 0 0 2



H e n r y k o z u b s k i K p W / A T r e a d m i l l i n t h e W i e l i c z k a S a l t M i n e

2 0 0 7



H e n r y k o z u b s k i K E B ą W / T h e E r a z m B a r c z C h a m e r i n W i e l i c z k a



H e n r y k o z u b s k i K M ł W / T h e M i c h a o w i c e C h a m e r i n W i e l i c z k a



H e n r y k o z u b s k i Z j p / A n I n f e r n a l A s e i l

1 9 9 8



H e n r y k o z u b s k i Z p ę / A H or se - Dr a wn Ca r t

1 9 9 8



H e n r y k o z u b s k i S b / A n O l d Sa l t E x ca v a t i on

2 0 0 1



H e n r y k o z u b s k i R ą / A R i v e r i n W i n t e r

2 0 0 0



H e n r y k o z u b s k i G ś R b ą / S o m e w h e r e o n t h e R a a R i v e r

2 0 0



H e n r y k o z u b s k i W j / A La ke V i ew

2 0 0 8



H e n r y k o z u b s k i D / W i l d B o a r s i n t h e F o r e s t



H e n r y k o z u b s k i W b / A W i l l ow i n W a t er

2 0 0 7



H e n r y k o z u b s k i W b / W i l l ows

2 0 0 7



H e n r y k o z u b s k i P M / M i c k i e w i c z P a r k

2 0 0



H e n r y k o z u b s k i Z ą ł / A Sun set

2 0 0



H e n r y k o z u b s k i Z ą p ą / I n W i n t e r T i m e

2 0 0 9



H e n r y k o z u b s k i P j ż / A S u m m e r L a n d s c a e

2 0 0 1



H e n r y k o z u b s k i S ł / S u n f l o w e r s

2 0 0 8



H e n r y k o z u b s k i M / P o i e s

2 0 0



p p

. 7 P W (2003)

. 9 W

. 11 K Fó Ró W

. 13 D W (2002)

. 15 P B

. 17 W żę B

. 19 F ó bh B

. 21 Dó Żńh Gh (2000)

. 23 D N (2000)

. 25 Dó Jó (2000)

. 27 Dó Śh (2005)

. 29 D S (2000)

. 31 C Mę S

. 33 C Chń (2000). 35 C Oh (2001)

. 37 Kśół Ph

. 39 Kśół ś. Sb W (2009)

. 41 L śół ś. Sb (I) (1998)

. 43 L śół ś. Sb (II) (1998)

. 45 Kp Bh (I) (2000)

. 47 Kp Bh (II) (2000)

. 49 K Lp W (2002)

. 51 K p W (2007)

. 53 K E Bą W

. 55 K Mhł W

. 57 Z p (1998)

. 59 Zpę (1998)

. 61 S b (2001)

. 7 A P W (2003)

. 9 W

. 11 T R F M W

. 13 T C C W (2002)

. 15 A P B

. 17 A V B

. 19 A F B’ W

. 21 T Żń F M H G (2000)

. 23 T M H Nć (2000)

. 25 T M H Jó (2000)

. 27 T M H Ś (2005)

. 29 T M H S (2000)

. 31 T Oh Chh Mę S

. 33 T Oh Chh Ch (2000). 35 T Oh Chh O (2001)

. 37 T Chh P

. 39 T Chh S. Sb W (2009)

. 41 T L h Chh S. Sb (I) (1998)

. 43 T L h Chh S. Sb (II) (1998)

. 45 T Bh S M (I) (2000)

. 47 T Bh S M (II) (2000)

. 49 T Lp Chb W (2002)

. 51 A h W S M (2007)

. 53 T E Bą Chb W

. 55 T Mhł Chb W

. 57 A I Ab (1998)

. 59 A H-D C (1998)

. 61 A O S Ev (2001)



. 63 R ą (2000)

. 65 Gś Rbą (2005)

. 67 W (2008)

. 69 D

. 71 Wb (2007)

. 73 Wb (2007)

. 75 P M (2004). 77 Zhą łń (2004)

. 79 Zą pą (2009)

. 81 Pż (2001)

. 83 Sł (2008)

. 85 M (2003)

. 63 A Rv W (2000)

. 65 Sh h Rb Rv (2005)

. 67 A L V (2008)

. 69 W B h F

. 71 A W W (2007)

. 73 W (2007)

. 75 M P (2004). 77 A S (2004)

. 79 I W (2009)

. 81 A S Lp (2001)

. 83 S (2008)

. 85 Ppp (2003)



97

8 - 8 3 - 9 2 2 7 1 6 - 3 - 5

Wielicki Chagall ver.2

Documents

Transcript of Wielicki Chagall ver.2