dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO...

27
TWORZENIE DOSTĘPNEGO WORDA Cz. I EDYCJA TREŚCI W MS WORD

Transcript of dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO...

Page 1: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

TWORZENIE DOSTĘPNEGO WORDA

Cz. I EDYCJA TREŚCI W MS WORD

Page 2: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

PISOWNIA:Pisownia powinna być jak najbardziej dostępna. Należy pisać prostym językiem tak

by był on zrozumiały dla większości odbiorców.

Unikaj zwrotów specjalistycznych

Unikaj żargonu zrozumiałego jedynie dla pracowników UMWM

Sprawdzaj poziom zrozumiałości napisanego tekstu

Narzędzia do testowania pisowni:

1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO

2. Indeks mglistości FOG

Mglistość (od angielskiego słowa fog – mgła) oznacza cechy utrudniające zrozumienie tekstu.

Interpretacja wartości FOG:

Page 3: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

Wartość FOG Interpretacja

1–6 lat edukacji język zbyt prosty (szkoła podstawowa)

7–8 lat edukacji, Język zbyt prosty (gimnazjum)

9–10 lat edukacji Język zalecany w komunikacji publicznej

11-12 lat edukacji Język dość trudny (matura)

13-17 lat edukacji Język trudny (studia wyższe)

18 i więcej Język bardzo trudny (studia doktoranckie)

Page 5: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

RODZAJ CZCCIONEK: Do tworzenia dostępnych dokumentów Word należy używać czcionek bez

szeryfowych, czyli takich, które nie zawierają motywów dekoracyjnych w

postaci ozdobników liter – VERDANA, ARIAL, CALIBRI czy TAHOMA. CZCIONKI SZERYFOWE – czcionki, które na ogół stosowane są w różnego

rodzaju publikacjach drukowanych, zaproszeniach, książkach, katalogach, etc.

Przykład takiej czcionki to: Garamond, Georgia, Palatino oraz Times New

Roman.

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Czcionka z szeryfami Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Czcionka bez szeryfów

Page 6: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

NAGŁÓWKI:NAGŁÓWKI SĄ JEDNYM Z KLUCZOWYCH MOŻLIWOŚCI NAWIGACJI PO

DOKUMENCIE PRZEZ OSOBY KORZYSTAJĄCE Z PROGRAMÓW CZYTAJĄCYCH DLATEGO TEŻ POWINNY BYĆ ONE KRÓTKIE I ZWIĘZŁE.

Nagłówki są najważniejszym elementem w tekście

Nagłówki tworzą logiczną strukturę artykułu

Treść nagłówków powinna być jasno określona i zrozumiała

Tytuł tekstu powinien być określony zawsze nagłówkiem 1

Do podstawowego podziału tekstu na części używaj nagłówków drugiego

poziomu czyli stylu Nagłówek 2

Jeżeli daną część chcesz podzielić na jeszcze mniejsze fragmenty użyj do

tego nagłówka poziomu 3.

„DRZEWO NAGŁÓWKOWE”

Uchwała nr 2

W sprawie

§ 1.

§ 2

§ 3

§ x

Uzasadnienie

Page 7: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

SKRÓTY I AKRONIMY

Jeśli stosujesz skrót to zawsze wyjaśniaj go przy pierwszym użyciu Nie używaj skrótów w tytułach artykułów, nagłówkach Nie opisuj załączników skrótami jak np. Zał. do uch, opisy załączników

powinny być pisane całą nazwą

PRZYKŁADY:

SIWZ ( Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia )

Zał. do Uch 337 ( Załącznik do Uchwały 337)

DG (Departament Generalny)

IOD (Inspektor Danych Osobowych)

CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej)

WCAG (Web Content Accessibility Guidelines )

Page 8: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

WYRÓŻNIANIE TREŚCI Do wyróżniania istotnych słów, zwrotów, akapitów używaj pogrubienia czcionki

Wyróżniaj słowa kluczowe w tekście – To na nich jak i na nagłówkach skupia się

wzrok czytelnika. Ułatwiaj mu odnajdowanie najważniejszych informacji poprzez ich

wyróżnienie

Nie wyróżniaj treści poprzez podkreślenie – podkreślenie jest zarezerwowane dla

hiperłączy

Nie wyróżniaj treści poprzez użycie innego koloru – pamiętaj, że odbiorcy Twoich

dokumentów to także osoby z dysfunkcjami wzroku jak np. daltonizm

ISTOTNE TREŚCI POGRUBIONE :

Od 4 listopada do 13 grudnia potrwa kolejna edycja akcji informacyjno-edukacyjnej

Województwa Małopolskiego, Radia Kraków i Polskiego Alarmu Smogowego

„Małopolska bez smogu”. W ciągu 6 tygodni przenośne pyłomierze Polskiego Alarmu Smogowego sprawdzą jakość powietrza w 8 gminach podkrakowskiego obwarzanka oraz w Tyńcu. Aktualizowane na bieżąco wyniki pomiarów będą dostępne dla wszystkich on-line na

stronie www.radiokrakow.pl.

ISTOTNE TREŚCI PODKREŚLONE :

Od 4 listopada do 13 grudnia potrwa kolejna edycja akcji informacyjno-edukacyjnej

Województwa Małopolskiego, Radia Kraków i Polskiego Alarmu Smogowego

„Małopolska bez smogu”. W   ciągu 6 tygodni przenośne pyłomierze Polskiego Alarmu Smogowego sprawdzą jakość powietrza w 8 gminach podkrakowskiego obwarzanka oraz w   Tyńcu . Aktualizowane na bieżąco wyniki pomiarów będą dostępne dla wszystkich on-line na

stronie www.radiokrakow.pl.

Page 9: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

ROZMIAR CZCIONEK Tekst powinien być pisany większym rozmiarem czcionki. 11-12 pkt. Jest to

minimalna wartość, którą należy zastosować przy tworzeniu dokumentu.

Załącznik do Uchwały

Załącznik do Uchwały

Używanie małych czcionek może znacznie uniemożliwić czytanie osobom niedowidzącym.

Page 10: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

AKAPITY Dziel teksty na krótkie akapity stanowiące sensowną całość Najmniejsza część artykułu to akapit W jednym akapicie zawieraj jedną myśl. Każdy akapit powinien przekazywać

jedną myśl a już pierwsze jego słowa, powinny pozwalać na zrozumienie tego co jest głównym przesłaniem

Na koniec 2017 roku województwo małopolskie zamieszkiwane było przez 3

391 380 osób (stan na 31 grudnia). Stanowiło to 8,8% ludności kraju i

lokowało Małopolskę na 4. miejscu pod względem liczby mieszkańców, po

województwach mazowieckim, śląskim i wielkopolskim. Od początku

bieżącego stulecia w regionie obserwuje się corocznie systematyczny wzrost

liczby ludności, jednak jego tempo w ostatnich latach wyraźnie uległo

osłabieniu. W 2017 roku Małopolska była jednym z zaledwie pięciu

województw, w których nastąpił przyrost liczby mieszkańców. Średnioroczne

tempo wzrostu wynosiło +0,3% co oznacza, że przybyło 9,1 tys. osób. Dla

porównania, w 2016 roku przyrost rzeczywisty wzrósł o 0,3% (przybyło 9,6

tys. mieszkańców). Zgodnie z założeniami prognozy ludności GUS na lata

2014–2050, do roku 2025 będzie następował wzrost liczby mieszkańców

Małopolski, przy czym tempo tego wzrostu będzie coraz wolniejsze.

Przewiduje się, że po roku 2025 w województwie małopolskim zacznie

Page 11: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

ubywać ludności. Przestrzenny rozkład dynamiki zmian ludności w

województwie był zróżnicowany. W ostatnim roku aż w 14 powiatach

ziemskich nastąpił przyrost ludności – największy w: krakowskim, wielickim,

nowosądeckim i myślenickim. Szczególną uwagę należy zwrócić na gminy

położone w najbliższym sąsiedztwie Krakowa. Najwyższe wartości wskaźnika

odnotowały: Wielka Wieś (103,8%), Niepołomice (102,4%), Michałowice

(102,1%) i Zielonki (102,1%). W dwóch dużych miastach, w Krakowie i w

Nowym Sączu, również przybyło mieszkańców. Miasta te osiągnęły wartość

wskaźnika poniżej średniej wartości dla województwa – odpowiednio 100,3%

i 100,1%. Odmienną sytuacją charakteryzowało się 5 powiatów ziemskich,

głównie na zachodzie i na północy Małopolski (powiaty chrzanowski, olkuski,

oświęcimski, miechowski i dąbrowski) oraz powiat grodzki Tarnów, w których

ubyło mieszkańców. Najmniejszą wartość wskaźnika osiągnęły gminy:

Mędrzechów (98,2%), Pałecznica (98,4%), Gręboszów (99,1%), Bolesław –

pow. dąbrowski (99,1%) i miasto Oświęcim (99,2%).

Page 12: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

SPACJA ZWYKŁA, TWARDA, NIEŁAMLIWA

Sieroty…

Jednoliterowe spójniki i przyimki (a, i, u, w itd.) mogą pozostawać na końcu wiersza w tekście ciągłym, natomiast w tytułach książek i ich rozdziałach powinny być przenoszone do następnego wiersza

Wielki Słownik Ortograficzny PWN - zasada 54.8.1.

Używaj spacji twardej lub niełamliwej do nie oddzielania wyrazów

w wierszu.

Jeśli w tekście na końcu linii tekstu pojawi się jednoliterowy spójnik

lub przyimek (sierota, zawieszka lub wiszący spójnik), typu a, i, u,

w itp. – można go przenieść do następnego wiersza.

Pozostawianie takich wyrazów na końcu linii tekstu nie jest błędem, niemniej zwyczajowo przyjęło się, że ze względu na

estetykę przenosi się je do następnej linii, nie tylko w tytułach. 

SKRÓTY KLAWISZOWE NA SPACJĘ TWARDĄ: Shift+Ctrl+Spacja

PRZYKŁAD:

Wszelkie zawiadomienia, wnioski, oświadczenia i informacje Zamawiający w wykonawcy przekazują sobie w formie pisemnej, faksem lub drogą elektroniczną.

Na spotkaniu z Marszałkiem Województwa Małopolskiego brało udział wiele osób min. Jan Kowalski.

Wartość projektu: 38 219 606,29 zł w tym dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej: 32 486 665,34 zł

Page 13: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

NOWA LINIA I STRONA Aby przejść do nowej linii, wstawiamy znak podziału linii za pomocą

kombinacji klawiszy SHIFT + Enter, Aby przejść do nowej strony, wstawiamy znak podziału strony za pomocą

kombinacji klawiszy CTRL+ Enter.

Na koniec 2017 roku województwo małopolskie zamieszkiwane było

przez 3 391 380 osób (stan na 31 grudnia). Stanowiło to 8,8% ludności

kraju i lokowało Małopolskę na 4. miejscu pod względem liczby

mieszkańców, po województwach mazowieckim, śląskim i wielkopolskim.

Od początku bieżącego stulecia w regionie obserwuje się corocznie

systematyczny wzrost liczby ludności, jednak jego tempo w ostatnich

latach wyraźnie uległo osłabieniu.

Page 14: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

ODSTĘPY MIĘDZY LITERAMI Użyj tekstu rozstrzelonego do odstępów między literami

Odstępy między literami znacznie ułatwiają czytanie tekstu osobom z

dysfunkcjami wzroku

Aby litery miały odstępy między sobą, ze wstążki Narzędzia Główne z pozycji

Czcionki w zakładce Zaawansowane, wybrać z listy rozwijanej Odstępy

pozycję Rozstrzelone.

W 2017 roku Małopolska była jednym z zaledwie pięciu województw, w

których nastąpił przyrost liczby mieszkańców. Średnioroczne tempo

wzrostu wynosiło +0,3% co oznacza, że przybyło 9,1 tys. osób. Dla

porównania, w 2016 roku przyrost rzeczywisty wzrósł o 0,3% (przybyło

9,6 tys. mieszkańców). Zgodnie z założeniami prognozy ludności GUS

na lata 2014–2050, do roku 2025 będzie następował wzrost liczby

mieszkańców Małopolski, przy czym tempo tego wzrostu będzie coraz

wolniejsze. Przewiduje się, że po roku 2025 w województwie

małopolskim zacznie ubywać ludności. Przestrzenny rozkład dynamiki

zmian ludności w województwie był zróżnicowany. W ostatnim roku aż w

14 powiatach ziemskich nastąpił przyrost ludności – największy w:

krakowskim, wielickim, nowosądeckim i myślenickim.

Page 15: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

LISTY PUNKTOWANE

Użytkownicy zwracają uwagę na listy – zamiast wymieniać elementy po

przecinku przedstaw je w liście numerowej lub punktowanej

Jeżeli ważna jest kolejność elementów, umieść je w liście numerowanej

Twórz listy logiczne za pomocą przycisków w górnym pasku MS Word – nie

poprzez ręczne dopisywanie numerów, myślników czy punktorów

1. Treść2. Treść3. Treść

Page 16: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

TEKST ALTERNATYWNY Tworząc dokument Word należy pamiętać o tym by do każdej tabeli,

elementów wizualnych, grafik dodawać zawsze tekst alternatywny Tworząc opis skup się na najważniejszych informacjach Tak jak różne są zdjęcia, tak różne powinny być ich opisy alternatywne

TREŚĆ TREŚĆ TREŚĆ

TREŚĆ TREŚĆ TREŚĆ

Page 17: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

TABELE

Po wybraniu liczby wierszy i kolumn, tabela zostanie utworzona w dokumencie w miejscu gdzie znajduje się kursor. Programy czytające dla osób niepełnosprawnych, natykające się na tabelę, informują użytkownikom liczbę kolumn i wierszy oraz w której kolumnie i wierszu aktualnie się znajduje. Nagłówki tabel są bardzo ważne, gdyż programy czytające przy przechodzeniu do komórki tabeli najpierw odczytują nagłówki tabeli, a na końcu wartość komórki.

2008 2010 2012

Studenci ogółem

Studenci stacjonarni

Studenci niestacjonarni

Studenci szkół publicznych

Studenci szkół niepublicznych

Page 18: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

HIPERŁĄCZA Hiperłącza są jednym z podstawowych narzędzi odwołań dokumentów do

zasobów zewnętrznych np. stron internetowych, innych dokumentów, jak i też do zasobów wewnątrz dokumentu.

Aby wstawić link do tekstu zaznacz linkowaną treść i ze wstążki Wstawianie wybierz pozycję Hiperłącze

Wykonawcy, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, przysługują środki ochrony prawnej określone w dziale VI ustawy.

W przypadku gdy tekst będzie na stronie www może zostać w takiej formie, jednak gdy tekst będzie drukowany należy dodać adres www.https://www.malopolska.pl/

Page 19: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość

TYTUŁ DOKUMENTU Nowym dokumentom w Wordzie zawsze nadawaj tytuł

Plik-Informacje-Dodaj tytuł

Można także uzupełnić przy zapisywaniu dokumentu na dysk

Tytuł dokumentu

Page 20: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość
Page 21: dostepna.malopolska.pl · Web viewNarzędzia do testowania pisowni: 1. Jasnopis PROGRAM DO MIERZENIA ZROZUMIAŁOŚCI TEKSTÓW DLA JĘZYKA POLSKIGO 2. Indeks mglistości FOG Mglistość