Wdziecznosc rodzicom

8/14/2019 Wdziecznosc rodzicom

1/16
http://sasana.pl/mailto:[email protected]


2/16

Przedmowa

Na pi sposobw winien czowiek suy swym rodzicom:

Skoro mnie wspierali, winienem ich wspiera.

Winienem wypenia ich obowizki.

Winienem podtrzymywa honor i tradycje mojej rodziny.

Winienem sprawi, bym wart by mego dziedzictwa.

Po ich mierci winienem skada ofiary, dedykujc dobro mojej praktyki swo-im rodzicom.

Sigalovada Sutta: Digha Nikaya 31.Te sowa Buddhy daj wyraz szacunkowi, uczuciu lojalnoci i wdzicznoci, jakie osoba

o jasnym umyle powinna mie wobec swoich rodzicw. Nie chodzi tu o refleksj o tym, jakwani w yciu kadego czowieka s jego rodzice ani te o to, e nie wolno ich zaniedbywa,ani z punktu widzenia spoecznego, ani z jednostkowego, osobistego punktu widzenia

Nawet gdy jestemy ju doroli, w wielu sytuacjach czsto zachowujemy si tak, jaknauczyli nas rodzice tak w zdrowiu, jak i w chorobie. To jest wanie sfera, ktrchcemy pozna i zbada.

Poniszy tekst oparty jest na wykadzie Ajahna Sumedho, wygoszonym w Amaravatiw padzierniku 1994 roku, i na yczenie spoecznoci Sri Lanki powiconym pamicirodzicw i pielgnowaniu uczu opartych na szacunku.

Ksieczka powstaa dziki dotacji angielskiej buddystki, pragncej zadedykowa wdar szczodroci pamici swojego zmarego w niemowlctwie dziecka. yczymy jej, by zasw yczliw ofiar dowiadczya radoci i lekkoci serca.

Wdziczno rodzicom

Dlaczego? Bo rodzice dla swoich dzieci robi mnstwo: wychowuj je, karmi,wprowadzaj w wiat.

Jednak, bhikkhu, gdy kto wspiera swoich rodzicw nieposiadajcych zaufania[w Dhammie] i osadza ich w wierze lub wspiera swoich rodzicw nieprakty-kujcych moralnoci i osadza ich w moralnoci, lub wspiera swoich rodzicwniepraktykujcych szczodroci i osadza ich w szczodroci, lub wspiera swoichrodzicw niepraktykujcych mdroci i osadza ich w mdroci wtedy takaosoba spaca z nawizk nawet wicej ni spaca to, co jest winna swoimrodzicom.

Anguttara Nikaya: Podwjne, 32

2


3/16


4/16

i tej pracy nigdy nie lubi, ale uwaa, e nie uda mu si, w jego wieku zmieni zajcia.

Powici swe marzenia, bo musia nas utrzyma moj mam, siostr i mnie.Ja miaem o wiele wikszy wybr, o wiele lepsze moliwoci. Moje pokolenie miaodostp do caej masy moliwoci. Moi rodzice nie mieli takiej szansy. Ich pokolenie musiaorozpoczyna prac we wczesnej modoci. Rodzice byli zdolni, ale nie mieli szans, by wyjpoza zwyczajny sposb zarabiania na ycie.

Gdy w latach pidziesitych byem na uniwersytecie, bardzo popularne byo studio-wanie psychologii. W tym czasie istniaa tendencja, by swoj matk obarcza win zawszystko, co si komu w yciu nie udao. Skupiano si na matce i na tym, co zrobialub nie, aby sprawi, e JA teraz cierpi. Wtedy nie zdawaem sobie sprawy z tego, ecierpienie jest integraln czci ludzkiego ycia. Oczywicie, gdy mieszkaem z mam,nie bya idealna, nie bya przecie doskonale owiecon istot, wic naturalnie, e byyrzeczy, ktre moga poprawi. Ale przecie daa mi wszystko, co najwaniejsze: oddanie,powicenie, mio i trosk. I bya skoncentrowana na tym, by ycie mojego taty, mojejsiostry i moje byo tak dobre i szczliwe, jak tylko si dao. To byo oddanie dla siebiechciaa bardzo niewiele. Tak wic, gdy mylami wracam do tamtych czasw, w moim umy-le pojawia si katau, wdziczno dla rodzicw. Teraz nie widz w nich jakichkolwiekwad, a to, co za wady uznawaem, gdy byem mody, dzi traktuj jako bahostki niewarteuwagi czy pamici.

Jeli poddamy si sile przyzwyczajenia i uwarunkowa, to utkwimy w tym, co si w naszakorzenio w nawykach, ktre nabylimy, gdy bylimy modzi co w miar upywuczasu moe zdominowa nasze wiadome ycie. Lecz gdy dojrzewamy, zaczynamy zdawa

sobie spraw, e moemy si rozwija w innym myleniu i o sobie, i o innych. Buddhazachca nas, abymy z pen wiadomoci myleli o dobrych rzeczach, ktre uczynili dlanas rodzice, nasi nauczyciele, przyjaciele ktokolwiek [nam bliski], abymy zachowywalito w pamici i czsto przywoywali do wiadomoci, nie pozwalajc, by myli takie byydzieem przypadku.

Gdy w Tajlandii przyjem wicenia na buddyjskiego mnicha, miaem wielkie szcz-cie, e spotkaem takiego nauczyciela, jak Luang Por Chah. Sta si on dla mnie swoistymkatalizatorem katau. Miaem wtedy 33 lub 34 lata i musz powiedzie, e katau niebyo jeszcze czci mego yciowego dowiadczenia. Cigle mylaem jedynie o sobie i otym, czego chciaem dla siebie. Jednak po kilku latach praktyki, po jakich szeciu latach

klasztornego ycia, przeyem otwierajce serce dowiadczenie, ktre w duym stopniubyo dowiadczeniem katau kataveti.Zanim poznaem Luang Por Chah byem buddyst od wielu lat. Buddyzm zawsze

ogromnie mnie interesowa, miaem do niego zaufanie i majc 21 lat chciaem go stu-diowa i praktykowa. Ale wynikao to z poczucia mnie robicego to, mnie studiujcego,mnie prbujcego praktykowa. Gdy zostaem mnichem, w moim umyle cigle tkwi-a przesaniajca wszystko myl: Chc si pozby cierpienia, chc by owiecony. Nieprzejmowaem si za bardzo innymi ludmi, moimi rodzicami, czy nawet Luang Por Chah,ktry w tamtym czasie sta si wan osob w moim yciu. Byo mi bardzo mio, e bymi pomocny, ale to nie bya gboka wdziczno. Bya w niej prno, niemiy rodzaj

4


5/16

prnoci. Mylaem, e ycie jest mi to wszystko winne. Gdy jestemy wychowywani tak

jak ja, przedstawiciel klasy redniej, to uwaamy wiele rzeczy za oczywiste. Moi rodziceciko pracowali, aby moje ycie byo wygodne, ale uwaaem, e powinni byli pracowaciej, e zasuguj na wicej ni mi dawali. Cho nie bya to wiadoma myl, to miaemw sobie ukryte przewiadczenie, e to wszystko mi si naley. Otrzymywanie tego jestwaciwe, ludzie powinni dawa mi te rzeczy, moi rodzice powinni sprawia, eby mojeycie byo tak dobre, jak to tylko moliwe, tak jak ja chc, eby byo. A wic z tamtegopunktu widzenia, uczenie mnie i kierowanie moim rozwojem duchowym byo obowizkiemAjahna Chaha!

Byem tak zadufany w sobie, e uwaaem, i moja obecno jest wielkim bogosawie-stwem dla klasztoru. Nie byem tego w peni wiadomy, ale gdy zaczem kontemplowato, co byo w moim umyle, zobaczyem t pych w caej okazaoci. Moemy bra zbytwiele rzeczy za oczywiste i narzeka, e ycie nie jest tak dobre, tak bogate, tak uprzywi-lejowane, jak bymy chcieli lub te, e inni s w o wiele lepszej sytuacji ni my.

W Tajlandii praktykowaem sumiennie i rwnie sumiennie przestrzegaem klasztornychprzepisw. Po piciu vassa mnich nie jest ju uwaany za nowicjusza i moe pj swojdrog. Czuem, e przebywanie z nauczycielem jest dobre, ale chciaem pj w swoj stro-n, wic z pnocno-wschodnich rejonw Tajlandii przeniosem si do jej rodkowej czci.Po kolejnym vassa udaem si na pielgrzymk do Indii. Byo to chyba w 1974 roku zdecydowaem si na wyruszenie jako thudong bhikkhu, co oznacza, e czci mnisiejpraktyki jest ciga wdrwka. Kto da mi bilet z Bangkoku do Kalkuty i znalazem sitam ze swoj misk, szat i poniewa nie nosz przy sobie pienidzy bez grosza.

W Tajlandii to byo proste, ale w Indiach odniosem wraenie, e wdrowanie z ebra-cz misk bez grosza przy duszy bdzie do przeraajce. Pi miesicy, ktre spdziemw Indiach, byo jak przygoda i mam z tamtego okresu bardzo mie wspomnienia. W In-diach ycie ebraka dao dobre rezultaty. Jako, e wanie tam Buddha y i naucza, wicchyba ze wszystkich krajw Indie s najlepszym miejscem do spojrzenia w gb siebie.

Mniej wicej w tym samym czasie zaczem myle o Luang Por Chah. Mj umyszacz rozpoznawa yczliwo, ktr mnie obdarzy. Przyj mnie na swego ucznia, opie-kowa si mn, naucza i pomaga w kady moliwy sposb. Dawa mi swoimi uczynkamidobry przykad.

Gdyby chcia by mnichem, pragnby by taki jak on. By czowiekiem, ktry mnie

zainspirowa, kim, kogo chciaem naladowa a musz przyzna, e niewielu byo ludzi,wobec ktrych czubym co takiego. W USA nie podobay mi si modele rl mczyzny.John Wayne lub prezydent Eisenhower czy Richard Nixon nie byli ludmi, ktrych chcia-bym naladowa. Wzorcami s tam gwiazdorzy filmowi czy sportowcy, ale aden z nichnigdy mnie do niczego nie natchn. I wwczas w Tajlandii spotkaem tego mnicha. Bybardzo niski, growaem nad nim. Gdy przebywaem w jego obecnoci, czasem zaskaki-waa mnie jego silna osobowo. Cho by niewielkiego wzrostu, zawsze wydawao mi si,e jest wikszy ode mnie. Fascynujca bya jego sia i aura, i nigdy nie mylaem o nim,jak o maym czowieku. Mylaem o nim, jak o czowieku wielkim, a to z powodu metty(miujcej dobroci), ktra wrcz od niego promieniowaa. Przyciga do siebie ludzi by

5


6/16

jak magnes i kady chcia si znale w jego otoczeniu. A wic wieczorami odwiedzaem

go albo w jego kuti, albo w innym miejscu. Wykorzystywaem kad okazj, aby pokrcisi blisko niego. Zorientowaem si, e nie jestem w swych dziaaniach odosobniony tak,jak ja, zachowywali si i inni jego zwolennicy, ktrych w Tajlandii mia bardzo wielu zarwno mieszkacw Tajlandii, jak i ludzi z Zachodu. Wszystko to sprawiaa jego met-ta. Raz zapytaem go, co tak przyciga do niego ludzi, a on na to: Nazywam to moimmagnesem.

By czarujcym czowiekiem. Mia w sobie mnstwo energii, promienn cech, ktrasprawiaa, e ludzie chtnie si gromadzili wok niego. Uywa swego magnetyzmu, abyprzyciga ludzi i mc uczy ich Dhammy. Wanie w ten sposb wykorzystywa swojcharyzm. . . nie dla wasnego ego, lecz by pomc innym.

Czuem olbrzymi wdziczno, e chcia to robi spdza swoje ycie na przyjmo-waniu ludzi wieckich i trudnych mnichw, takich, jak ja, ludzi nieustannie tworzcychproblemy. Bylimy tak bardzo zapatrzeni w siebie, w swoje pragnienia, wtpliwoci, opinie,pogldy.

Przebywanie przez ca dob pord ludzi, ktrzy bez przerwy stwarzaj sobie i in-nym irytujce problemy, zachowa przy tym spokj i pogod ducha, wymaga prawdziwejmetty. Przecie nie musia nieustannie rozwizywa cudzych dylematw, mg wie spo-kojne ycie w jakim miym, cichym miejscu. W tamtym czasie sam chciaem tak zrobi.Chciaem dozna owiecenia, tak bym mg przey szczliwie mie, przyjemne yciew przyjemnym, spokojnym miejscu. Chciaem, aby wszyscy w klasztorze yli w harmonii,aby zgrali si ze mn, aby nie byo adnych konfliktw i tar. Ale w tajskim klasztorze

jako nie jest to moliwe zawsze jest duo problemw i trudnoci. Vinaya Pitaka (KsigiDyscypliny, ktr Buddha ustanowi dla bhikkhu) zawiera wszystkie historie z przeszocina temat tego, jakie zachowania mnichw spowodoway, e Buddha ustanowi owe dys-cyplinarne wskazwki. Niektre zasady dotycz okropnych rzeczy, jakich dopuszczali simnisi. Niektrzy z bhikkhu otaczajcych Buddh byli naprawd okropni.

Po swoim owieceniu Buddha pocztkowo pomyla, e Dhamma jest zbyt subtelnai e nikt jej nie zrozumie, wic nie ma sensu jej naucza. Potem, wedle legendy, przybydo niego jeden z bogw i powiedzia: Prosz, Mistrzu, dla dobra tych, ktrzy yj w ilu-zji, ucz Dhammy. Wtedy Buddha zacz si zastanawia, kto mgby zrozumie naukiDhammy. Przypomnia sobie swoich pierwszych nauczycieli, ale uywajc mocy swego

potnego umysu zda sobie spraw, e obydwaj zmarli. Potem przypomnia sobie piciuascetw, ktrzy z nim poprzednio praktykowali, i ktrzy go porzucili. Peen wspczuciawyruszy na ich poszukiwanie i wyoy im swoje nauki na temat Czterech SzlachetnychPrawd. To sprawio, e poczuem katau kataveti wobec Mistrza Buddhy. To niesamowi-te: oto jestem zwyky czowiek, tutaj, w tym stuleciu majcy moliwo suchaniaDhammy i cigle majcy dostp do tej prawdziwej nauki.

Jeli ma si yjcego nauczyciela, takiego jak Ajahn Chah, [to czego uczy] nie przypo-mina czczenia proroka, ktry y 2500 lat temu, lecz faktyczne odziedziczenie linii samegoMistrza Buddhy. W Indiach by moe z powodu odwiedzania witych dla buddy-tw miejsc zaczo si we mnie wzmacnia katau kataveti. Mylc wtedy o Luang

6


7/16

Por Chah, ktry by cigle w Tajlandii, przypomniaem sobie swe wczesne plany: Od-

byem swoje pi lat, teraz mog odej. Zamierzam przey kilka przygd, bd robito, co chc, bd poza zasigiem oczu tego starca. Wtedy zdaem sobie spraw, e wa-ciwie uciekem. W tamtym czasie do naszego klasztoru w Tajlandii przybywao wieluludzi z Zachodu, a ja nie chciaem si z nimi mczy. Nie chciaem ich naucza i cze-gokolwiek dla nich tumaczy. Chciaem y swoim yciem, bez koniecznoci znoszeniaich natrtnych problemw. A wic, moje odejcie spowodowane zostao nadzwyczajnymsamolubstwem co wicej, zostawiem Luang Por Chah z tymi wszystkimi ludmi, kt-rzy nie mwili po tajsku. Wtedy byem jedynym tumaczem, ponadto wwczas LuangPor Chah nie zna jeszcze angielskiego. Gdy poczuem katau kataveti, wszystko, cochciaem zrobi, to wrci do Tajlandii i odda si do dyspozycji Ajahna Chah.

Jak mona si odwdziczy takiemu nauczycielowi. . . ? Nie miaem pienidzy, ale prze-cie to go i tak nie interesowao. Pomylaem wic, e uszczliwi go, jeli zostan dobrym,buddyjskim mnichem i powrc, by mu pomc. Czegokolwiek bdzie ode mnie oczekiwa,zrobi to. Z tym postanowieniem, po piciu miesicach wdrwki po Indiach, przybyemdo klasztoru i zoyem swj los w rce nauczyciela. To bya radosna ofiara, ofiara, ktrejsi nie auje, poniewa pochodzi z katau, wdzicznoci za dobre rzeczy, otrzymanewczeniej.

Zauwayem, e od tej chwili moja praktyka medytacyjna zacza si poprawia. Cikiegoizm istniejcy we mnie uleg skruszeniu: JA prbujcy co osign, MOJE pragnienieharmonii, JA i MOJE pragnienie, aby praktykowa i mie spokojne ycie, MOJA niechdo brania odpowiedzialnoci za cokolwiek, ch robienia wszystkiego po swojemu.

Gdy to porzuciem, wszystko zdawao si wraca na waciwe miejsce. To, co byotrudne, jak koncentrowanie umysu, zaczo by atwiejsze, odkryem te, e ycie stao sidla mnie o wiele bardziej radosne. Zaczem cieszy si klasztornym yciem. Nie siedziaemju i nie mylaem: Zakcasz mj spokj, nie lubi tego klasztoru chc pj doinnego, co wczeniej czsto mi si zdarzao. Nie czuem si rwnie tak oburzony, jakuprzednio: Ten mnich zakca moj praktyk, nie mog tu y, itd. To gderanie byoprzeszkod w mojej praktyce, a teraz znikno, za to, co dziao si w klasztorze, straciona wanoci.

Tak naprawd po powrocie miaem zamiar poprosi Ajahna Chah, by wysa mnie doklasztoru, do ktrego nie chcia i aden mnich do podrzdnego klasztoru przy granicy

z Kambod. Klasztor nazywa si Wat Bahn Suan Kluey, czyli Klasztor w WiosceBananowy Ogrd. Byo to odludzie, zabita deskami dziura, z fatalnym dojazdem porwnie fatalnych drogach. Ta cz Tajlandii bya wyjtkowo zacofana, jej mieszkacy bylibardzo biedni, klimat by niezwykle gorcy, wszystkie drzewa byy nisze ode mnie i nakoniec mimo nazwy nie byo za wiele bananw! Wyjazd tam by niczym zesanie naSyberi. Wic kiedy wrciem, zasugerowaem Ajahnowi Chah, aby mnie wysa wanietam.

Nie zrobi tego, lecz zachci mnie, abym wybra si do Bahn Bung Wai, wioski od-legej o 6 km od gwnego klasztoru. Tak wic, w 1975 roku zaoylimy w pobliu tejwioski Wat Pah Nanachat, Midzynarodowy Klasztor Leny. Zanim si tam osadzilimy

7


8/16

byo to cmentarzysko, miejsce kremacji dla pobliskiej wsi i wierzono, e okoliczny las jest

peen duchw. Dlatego te tamtejsi mieszkacy przychodzili i pytali: Czy wszystko po-rzdku?. Na pocztku nie rozumielimy, w czym rzecz. Nieco pniej dowiedziaem si,e przebywalimy w miejscu, gdzie miay y najbardziej okrutne duchy i dlatego wjtwioski przychodzi do mnie i pyta: Dobrze pisz? Widziae co niezwykego (niesamo-witego)?. Nie widziaem nic, duchy mnie nie niepokoiy. Ale to dowiadczenie pomogomi tak naprawd umocni moje mnisie ycie. A wszystko dziki katau.

Podobnie byo z przybyciem tu, do Anglii, w 1977 roku. Gdy Luang Por Chah poprosimnie, abym tu przyby, byem zdecydowany, aby wytrzyma, nie ulega swoim uczuciomi nastrojom, lecz poniewa pierwszy rok by okropny, chciaem jak najszybciej wracaz powrotem. Ale dziki katau, uczuciu wdzicznoci, nie zamierzaem ulega osobistymwzgldom. Dao mi to poczucie suby, ale nie ciaru. Katau oznaczao, e nie zostajtu z poczucia obowizku, co sprawia, e ycie staje si nieprzyjemne, ale zostaj z chcipowicenia si i suby. To jest co wspaniaego. Dlatego moemy czu katau wobecnaszych nauczycieli, takich jak Luang Por Chah.

Przypomina mi to pewn interesujc histori. Mnich, ktry zabra mnie na spotkaniez Luang Por Chah, by moim rwienikiem. W czasie wojny w Korei on by w marynarcetajlandzkiej, a ja w marynarce amerykaskiej. Zna nieco angielski i by w trakcie thu-dong wdrowa z prowincji Ubon, gdzie mieszka Ajahn Chah, do Nong Khai, gdzieyem ja. By to mj pierwszy rok nowicjatu, a on by pierwszym spotkanym przeze mnietajlandzkim mnichem, ktry umia mwi po angielsku, byem zachwycony faktem, emog z kim porozmawia. By bardzo sumienny, trzyma si kadej zasady Vinayi. Jad

ze swojej ebraczej miski i nosi ciemne, brzowe, lene szaty w klasztorze, w ktrymyem ja, mnisi nosili szaty pomaraczowe. Naprawd zaimponowa mi swoj przykad-noci. Powiedzia , e powinienem uda si do Ajahna Chah i z nim pozosta. Tak wic,gdy otrzymaem wicenia bhikkhu, mj nauczyciel zgodzi si, bym poszed z owym mni-chem, spotka si z Luang Por Chah i przy nim pozosta. Ale po jakim czasie zaczemmie go serdecznie do okaza si utrapieniem. Cigle robi wok wszystkiego zamie-szanie i potpia innych mnichw, mwic, e my jestemy najlepsi. Nie mogem zniejego niesamowitej prnoci i pychy, i miaem nadziej, e Ajahn Chah bdzie zupenieinny ni on. Zastanawiaem si te, w co si wpakowaem.

Gdy przybylimy do Wat Pah Pong i spotkaem si z Ajahnem Chah ulyo mi.

W rok pniej w mnich (mia na imi Sommai) zrzuci szaty i wpad w alkoholizm. Je-dyn rzecz, ktra trzymaa go z dala od alkoholu, byo ycie klasztorne. Zupenie sizdegenerowa i w prowincji Ubon mia okropn reputacj. Zosta wczg, to naprawdaosny przypadek, a ja czuem do niego wrcz obrzydzenie. Gdy pewnego wieczoru roz-mawiaem o tym z Ajahnem Chah, powiedzia mi: Zawsze musisz mie katau wobecSommai, poniewa ci tu przyprowadzi. Niewane, jak le si zachowuje lub jak niskoupad, zawsze musisz traktowa go jak mdrego nauczyciela i wyraa swoj wdziczno.Jeste prawdopodobnie jedn z naprawd dobrych rzeczy, ktre mu si w yciu przytrafiy,czym, z czego moe by dumny. Jeli bdziesz mu o tym przypomina w przyjaznysposb, nie poniajc go to moe w kocu zechce si zmieni. I tak Luang Por Chah

8


9/16

zachci mnie do odszukania Sommai, porozmawiania z nim po przyjacielsku i wyraeniu

mu mojej wdzicznoci za to, e zabra mnie do Ajahna Chah. To byo naprawd copiknego. Byoby atwo spojrze na niego z gry i powiedzie: Naprawd mnie zawio-de. Bye taki krytyczny wobec innych i mylae, e jeste takim dobrym mnichem,a spjrz teraz na siebie. Moemy czu si oburzeni i zawiedzeni wobec kogo, kto niespenia naszych oczekiwa. Ale Luang Por Chah mwi: Nie bd taki, to strata cza-su i jest krzywdzce, ale rb ze wspczuciem to, co jest naprawd pikne. WidziaemSommai na pocztku tego roku, nic si nie zmieni. Jednak kiedykolwiek mnie widzi, tomam wraenie, e ma to na niego dobry wpyw. Pamita, e przyprowadzi mnie do Lu-ang Por Chah a to jest rdem kilku szczliwych chwil w jego yciu. Czowiek czujezadowolenie, gdy moe ofiarowa bardzo nieszczliwej osobie kilka chwil szczcia.

Podobnie myl o nauczycielach, ktrych nie poznaem osobicie, jak np. Alana Wat-tsa, ktrego ksika o buddyzmie Droga Zen bya jedn z tych, ktre przeczytaemnajwczeniej. Wywara na mnie olbrzymie wraenie. Czytanie o buddyzmie byo w tam-tych czasach dla mnie wielk przyjemnoci, wic czytaem t ksik cigle od nowa. Alepniej dowiedziaem si, e jej autor sta si degeneratem. Byem na kilku jego wyka-dach w San Francisco; cho by dobrym mwc, ja znajdowaem si wtedy w swojej faziekrytycznej, wic nie by dla mnie wystarczajco dobry.

A teraz gdy patrz wstecz, czuj katau dla ludzi takich, jak Alan Watts, dla pisarzyi nauczycieli, ktrzy mnie wspierali i pomagali mi, gdy tego potrzebowaem. To, co zrobilipniej, lub czy spenili moje wymagania, nie jest istotne. Posiadanie metty i katau niepolega na osdzajcym krytycyzmie, czy te na rozpamitywaniu zych rzeczy, ktre kto

kiedy zrobi. Jest to umiejtno wybierania i pamitania dobrych uczynkw.Taki dzie, jak dzi, gdy z wdzicznoci mylimy o rodzicach, jest sposobem wno-

szenia w nasze ycie radoci i przyjaznych uczu. Przyjcie tego ranka Piciu Wskazai ofiarowanie dla Sanghi jedzenia, jako wyrazu penej wdzicznoci pamici o naszychrodzicach, byo piknym gestem. W takiej chwili, jak ta, powinnimy take rozway wy-raanie katau wobec kraju, w ktrym yjemy, poniewa zazwyczaj bierzemy to za cooczywistego. Moemy przecie pamita o korzyciach, dobrych rzeczach, do ktrych mie-limy dostp dziki rzdowi (pastwu) lub spoeczestwu, a nie wyolbrzymia tego, co jest nie tak i co nam si nie podoba. Katau pozwala nam przenie do wiadomociwszystkie pozytywne rzeczy zwizane z yciem w Wielkiej Brytanii. Powinnimy rozwija

katau, cho panujce obecnie pogldy nie zachcaj nas do tego. Lecz nasze kataunie jest przecie lepym patriotyzmem czy narodow pych, ale docenieniem i wyraeniemwdzicznoci za moliwoci i dobro, jakie czerpiemy z ycia w tej spoecznoci. Takie my-lenie dodaje yciu radosnej wartoci i obce s nam pogldy typu: Naley mi si wicejni to, co mam. Nie zrobili dla mnie wystarczajco duo. Taki rodzaj mylenia pochodziod umysu penego dobrobytu, czy nie? Cho jestemy peni wdzicznoci dla pastwaopiekuczego, to spostrzegamy, e moe ono wzmacnia umysy narzekajce, umysy, kt-re uwaaj, e wszystko im si naley.

Po raz pierwszy zauwayem to, gdy suyem w marynarce amerykaskiej na statkuzaopatrzeniowym, ktry pywa midzy bazami wojskowymi rozmieszczonymi pomidzy

9


10/16

Japoni a Filipinami. Lubiem sub morsk i dalekie rejsy po morzach bardzo mnie

cieszyy. Byem zafascynowany Azj, a bdc w marynarce miaem okazj, by zwiedziJaponi, Hongkong, Filipiny. Pamitam pierwszy rejs do Hongkongu (w roku 1955) gdystatek wpyn do portu, byem bardzo podekscytowany perspektyw zwiedzenia miasta.Chciaem kogo ze sob zabra, ale wszyscy jedynie mwili: Uuu, nie lubi Hongkongu.I ja, tak peny entuzjazmu, nie mogem znale sobie towarzysza bo ci, ktrzy wybieralisi na ld, odwiedzali jedynie burdele lub bary tylko to ich interesowao. Czy niejest to negatywny stan umysu? W tamtym czasie amerykascy onierze nie byli zbytbystrzy. Jeli nie byo jak w Des Moines lub Iowa, to byo do niczego. Nie widzieli piknaw egzotycznych miejscach, widzieli tylko to, e nie byy takie, jak Des Moines, Iowa,Birmingham czy Alabama.

W marynarce spdziem cztery lata i w cigu tego czasu nieustannie syszaem na-rzekania. Koledzy nazywali to psioczeniem uywali te innych sw, ktrych nieprzytocz! Psioczylimy na temat wszystkiego, a przecie w tamtym czasie, jako onie-rze, korzystalimy z bardzo wielu przywilejw i yciowych uatwie, moglimy np. bezprzeszkd zdobywa wyksztacenie. W czasie suby wojskowej zaliczyem cztery lata na-uki na uniwersytecie i otrzymaem wiele innych rzeczy, za ktre teraz jestem wdziczny.Panowao jednak podejcie, by dosta od systemu tak duo, jak to tylko moliwe i abywykorzysta to jedynie dla siebie. Narzekaj na wszystko i zobacz, czego da si unikn!.I to byo powszechne w spoeczestwie, ktre wszystkiego ci dostarczao! ycie byo bar-dzo bezpieczne, ale ludzie mieli podejcie: Daj mi, daj mi, daj mi. Co mog z tego mie?.W rezultacie spoeczestwo to stao si nastawione bardzo negatywnie, a kady bez koca

psioczy i narzeka.Dzi jednak jest dzie, sucy rozwijaniu katau. Nie mylcie, e jest to po prostu

dzie, w ktrym mamy ulec sentymentom. Katau jest praktyk, ktr naley rozwi-ja w naszym codziennym yciu, poniewa otwiera ona serce i przynosi rado naszemuludzkiemu dowiadczeniu. A my potrzebujemy tej radoci, bo to jest co, co wychowujenas i jest niezbdne dla naszego duchowego rozwoju. Rado jest jednym z elementwowiecenia. ycie bez radoci jest ponure szare, nudne i przygnbiajce. A wic dzijest dzie radosnych wspomnie.

PytaniaPytanie 1

Pytanie: Jak ludzie, ktrzy czuj wobec swoich rodzicw gniew, mog rozwija wobecnich wdziczno?

Ajahn Sumedho: Jest to czsto spotykany problem, bo wiem, e nauczanie metty nazbyt sentymentalnej podstawie, tak naprawd moe zwikszy gniew. Na jednym z naszychodosobnie bya kobieta, ktra wpadaa w furi za kadym razem, gdy dochodzio dorozprzestrzeniania metty na jej rodzicw. Potem miaa z tego powodu wielkie poczucie

10


11/16

winy, poniewa nie moga sobie tego wybaczy i nie moga rozwin miujcej dobroci

wobec swojej matki. Za kadym razem, gdy mylaa o matce, czua jedynie furi. Dziaosi tak, poniewa uywaa jedynie intelektu. Chciaa praktykowa mett, ale emocjonalnienic nie czua.

Wane jest, aby zobaczy ten konflikt pomidzy intelektem a emocjami. W umylewiemy, e powinnimy umie przebaczy naszym wrogom i kocha naszych rodzicw, alew sercu czujemy: Nigdy nie bd w stanie przebaczy im tego, co zrobili. A wtedy od-czuwamy zarwno gniew lub uraz, albo zaczynamy racjonalizowa: Moi rodzice byli li,niekochajcy, nieyczliwi, sprawili, e bardzo cierpiaem i teraz nie mog im przebaczyczy zapomnie lub: Co jest ze mn nie tak, jestem okropny, poniewa nie mog prze-baczy. Gdybym by dobry, umiabym przebaczy, pewnie jestem zym czowiekiem. Tos konflikty, ktre rozgrywaj si midzy naszym intelektem a emocjami. Nie rozumiemytego konfliktu, czujemy si zagubieni. Wiemy, co powinnimy czu, ale tego nie czujemy.

Doskonale to rozumiemy, lecz tylko intelektualnie. Stwarzamy w umyle wspaniaeobrazy i zauwamy wiele spraw. Ale natura emocjonalna, natura uczu nie jest racjonalnai nie bdzie sza w parze z tym, co racjonalne, logiczne, rozsdne tak wic na poziomieemocjonalnym musimy wiedzie, co rzeczywicie czujemy. Odkryem, e pomocne jestprzekazywanie metty swoim wasnym uczuciom. Dlatego kiedy czujemy, e nasi rodzicebyli dla nas niemili i niekochajcy, moemy wytworzy mett w stosunku do uczucia, ktremamy w sercu nie osdza si, ale wykaza cierpliwo wobec tego uczucia, zobaczy,jak wyglda, a potem je zaakceptowa. Wtedy moliwe bdzie poradzenie sobie z nim.Gdy utkwimy w bitwie pomidzy naszym logicznym postrzeganiem a emocjami, ktre nas

ogarniaj, wtedy wszystko bardzo si komplikuje.Od kiedy nauczyem si akceptowa swoje negatywne nastawienia, nie tumiem ich,

mogem w kocu sobie z nimi poradzi. Jeli podchodzimy do czego z uwanoci, wtedymoemy to puci i uwolni si spod mocy tej okrelonej rzeczy nie przez zaprzecze-nie lub odrzucenie, ale dziki zrozumieniu i zaakceptowaniu tego negatywnego uczucia.Rozwizanie takiego konfliktu prowadzi nas do kontemplacji tego, na czym polega ycie.

Mj ojciec zmar mniej wicej sze lat temu. Mia okoo dziewidziesitki i nigdy nieokaza mi ani mioci, ani innych przyjaznych uczu. Dlatego od dziecka miaem poczucie,e mnie nie lubi. Szedem przez ycie bez adnych dowodw ojcowskiej mioci; nie byomidzy nami adnej ciepej relacji. Wszystko byo takie obojtne, powierzchowne: Cze

synu, dobrze ci widzie. Wydawao mi si te, e uwaa mnie za zagroenie. Gdyodwiedzaem rodzinny dom (byem ju wtedy buddyjskim mnichem), mawia zazwyczaj:Pamitaj, to jest mj dom, musisz robi wszystko tak, jak ja chc. Takie byo jegoprzywitanie a miaem wwczas prawie 50 lat! Nie wiem, co on sobie myla!

W ostatniej dekadzie swego ycia by nieszczliwy i czu stae wzburzenie. Mia okrop-ny artretyzm i bardzo cierpia z blu, chorowa te na chorob Parkinsona, wic nie byonadziei na to, e jego stan zdrowia zmieni si na lepsze. Ostatecznie musia zamieszkaw domu opieki. By cakowicie sparaliowany. Mg jedynie mwi i rusza oczami. Nie-nawidzi swej sytuacji. By oburzony tym, co go spotkao, poniewa wczeniej by silnymi krzepkim mczyzn i wszystko kontrolowa, ze wszystkim sobie radzi. Dlatego nie mg

11


12/16

znie uzalenienia od innych, tego, e w najprostszych sprawach musi zda si na pomoc

pielgniarek.W pierwszym roku pobytu w Anglii rozmawiaem z siostr o naszych rodzicach. Uzmy-sowia mi, jak bardzo troskliwym czowiekiem by ojciec. Jak troskliwy i delikatny bywobec naszej matki. Zawsze chtny, by jej pomc, jeli bya zmczona lub czua si le by bardzo wspierajcym mem. Poniewa pochodz z rodziny, w ktrej takie zachowa-nie mczyzny jest naturalne, nigdy nie uznawaem tego za wielk warto. Moja siostrauwiadomia mi, e nie kady m wobec swojej ony jest taki wspierajcy i pomocny.Dla pokolenia mojego ojca nie istniaa kwestia praw kobiet. Ja przynosz pienidze, a tygotujesz i pierzesz takie byo wczesne podejcie. Zdaem sobie wtedy spraw, e nietylko przegapiem te dobre wartoci, ale e nawet ich nie widziaem.

Gdy szedem, aby si z nim zobaczy po raz ostatni, postanowiem, e zanim umrze,sprbuj wzbudzi midzy nami cho odrobin ciepa. Byo mi trudno choby o tymmyle, poniewa przez cae ycie czuem, e mnie nie lubi. Bardzo ciko jest si przebisi przez co takiego. Jego ciao musiao by aktywizowane, wic powiedziaem: Pozwl,e pomasuje ci nog. A on na to: Nie, nie, nie musisz tego robi. Ja wtedy: Bdzieszmia odleyny, naprawd potrzebujesz masau skry. A on swoje: Nie, nie musisz tegorobi. Nie ustpowaem: Naprawd chciabym to zrobi. A on cigle: Nie musisz tegorobi, ale mgbym przysic, e to rozwaa. Powiedziaem wic: Myl, e to bdzie dlaciebie korzystne i naprawd chc to zrobi, ojciec spyta: Naprawd chcesz to zrobi?,odpowiedziaem: Tak.

Zaczem masowa jego stopy, nogi, szyj i ramiona, jego donie i twarz, i poczuem, e

naprawd cieszy si z tego fizycznego kontaktu. Po raz pierwszy by w ten sposb doty-kany. Myl, e starsi ludzie lubi by dotykani, poniewa kontakt fizyczny jest wyrazemuczu i ma spore znaczenie. Zaczem sobie zdawa spraw, e mj ojciec bez wtpieniamnie kocha, ale z powodu swego wychowania, nie wiedzia jak ma to okaza. Dorastaw czasach edwardiaskich, w spoeczestwie penym konwenansw. Jego rodzina naleaado tych, w rodzaju: nie dotykaj, nie okazuj uczu. W takim rodowisku nie byo mowyo adnych wielkich wybuchach emocjonalnych, a uczucia zawsze byy kontrolowane. Te-raz dopiero zrozumiaem, e mj ojciec by kochajcym czowiekiem, nie potrafi jedyniewyrazi swoich uczu. Poczuem wielk ulg. Gdy byem mody, nie mogem go zrozu-mie, poniewa nie zastanawiaem si nad tym, jak go wychowywano, i nad tym, przez co

przeszed. Dopiero gdy dorosem, zaczem rozumie konsekwencje tego wszystkiego. Gdyzostaniesz w ten sposb uwarunkowany, ciko jest si z tego wyzwoli. Patrzc wstecz,zrozumiaem, e za zachowaniem mego ojca staa mio, lecz okazywa j w sposb roz-kazujcy lub wymagajcy, poniewa by to jedyny sposb przekazu, jaki zna. Dlategomwi: Pamitaj, to jest mj dom i musisz robi, co ci ka. Gdybym si za to obra-a, bybym nieszczliwy. Ale postanowiem nie zwraca uwagi na to stwierdzenie i nierobi z niego problemu. Widziaem mego ojca jako starego czowieka, traccego kontrol,a on by moe widzia we mnie zagroenie swej pozycji. Moe myla: Pewnie uwaa, ejestem beznadziejnym starcem, ale ja mu poka.

12


13/16

Ci, ktrzy zajmowali si ludmi sparaliowanymi, zwaszcza sparaliowanymi cako-

wicie, wiedz, e z czasem staj si oni bardzo draliwi na tym tle. My uwaamy, ewywiadczamy im oczywist przysug, bo przecie wymagaj pomocy i opieki. Lecz gdyludzie s a tak bezsilni, zaczynaj by uczuleni na matkujce wobec nich zachowanieludzi zdrowych: Pozwl, e ci pomog jeste inwalid. Co podobnego mona tezauway, gdy starszymi opiekuj si ludzie zbyt modzi.

Osiem lat temu pewien osiemdziesicioletni Anglik, buddysta od 1937 roku, chciaosi w klasztorze, by tam umrze. By bardzo miym czowiekiem a umiera na raka.Tak wic zosta tu, w Amaravati, a ludzie z buddyjskiej grupy w Harlow, ktr zaoy i in-spirowa, przychodzili, aby si nim opiekowa. Czasem, gdy nie mogli przyj, zajmowalisi nim mnisi. Zauwayem, e niektrzy z nich zaczynali mu matkowa. Lecz on tegonie akceptowa. Mawia: Moe i umieram, ale nie jestem gupi. Bardzo jasno pokaza, enie zamierza godzi si na takie traktowanie. Dlatego musimy by bardzo wiadomi, gdyopiekujemy si starszymi lub chorymi musimy bacznie obserwowa swoje zachowanie.

Gdy patrzymy na ycie z historycznego punktu widzenia, widzimy, e dla ludzi zawszebyo ono trudne. Gdy tu, w Anglii, odwiedzicie jakikolwiek cmentarz, czytajc napisyna nagrobkach zauwaycie, e wiele z nich jest powiconych modym kobietom zmarymw poogu, i dzieciom. W Anglii, ledwie sto lat temu, bya to codzienno i do czstokobiety obawiay si mierci przy porodzie. Teraz, gdy tak si zdarza, jestemy zaskoczenii przygnbieni. Mylimy, e ycie nie powinno by takie, e powinno by sprawiedliwsze.Nasze wymagania s coraz wysze i jestemy coraz bardziej krytyczni, poniewa mylimy,e ycie powinno by wycznie coraz lepsze. Jednak, nawet jeli mamy wszystko, to

cigle moemy wie ycie bez radoci. A wic liczy si to, jak odnosimy si do ycia i jakrozwijamy swj umys nie ma to nic wsplnego z dobrobytem czy naszym statusemspoecznym ani nawet z dobrym zdrowiem.

ycie to trudne dowiadczenie, ktre trwa cay czas. Uczymy si a do mierci. yciejest trudne, ale my cigle mylimy, e nie powinno takie by, e powinno by atwe. Jauwaam, e ycie powinno by trudne, poniewa w ten sposb si uczymy.

Pytanie 2

Pytanie: Czy moesz wyjani, co rozumiesz przez pojcie Cztery Brahmavihary?

Ajahn Sumedho: Cztery Brahmavihary metta, karuna, mudita, upekkha na-zywane s Siedzibami Bogw. S czystymi stanami umysu. S naturaln odpowiedzi naczysty umys. Umys jest czysty, gdy uwalniamy si od egoistycznego zainteresowania chciwoci, nienawici i iluzji. Gdy umys nie daje si w nie zapa, w sposb naturalnyzamieszkuj w nim brahmavihary.

Metta jest oglnym podejciem do istot yjcych poczuciem cierpliwoci, miujcejdobroci i brakiem krytyki wobec innych.

13


14/16

Karuna bardziej przypomina wspczucie i miosierdzie. Polega na wczuwaniu si

w cierpienie innych, rozpoznawaniu, jakie jest to cierpienie. Tu czujemy wspczucie i em-pati, ale nie s one sentymentalnym wspczuciem wobec innych.Mudita tumaczona jest jako yczliwa rado. Rado, jak znajdujemy w szczciu

innych. Rado, ktr znajdujemy w piknie i dobroci innych. Jest to antidotum na za-zdro. Czsto gdy widzimy kogo lepszego, lepiej wygldajcego, czujemy zazdro. Alemudita to cudowna waciwo zachwytu i uznania dla pikna i sukcesw innych.

Natomiast upekkha to spokj umysu spokj i emocjonalna rwnowaga umysu.S one nazywane boskimi cechami i mona ich dowiadczy w krlestwie ludzi.atwo jest mi wspczu tym, ktrzy s gorsi, uciskani, jak te zwierztom oraz istotom

majcym mniej szczcia ni ja. Nigdy nie cieszyo mnie krzywdzenie lub tyranizowanieinnych. Ale moj saboci byo to, e czuem zazdro i zawi wobec tych, ktrzy byliode mnie lepsi i krytykowaem ich, chcc ich poniy (upokorzy). Bardzo ciko jestyczy komu dobrze, gdy jest on od ciebie lepszy. Dlatego dla mnie mudita jest bardzowan cnot, ktr naley kontemplowa. Piknie jest si zachwyca dobroci, piknemi sukcesami innych. Dlatego kontempluj mudit i pielgnuj j, aby zagocia w mymyciu na stae.

Z tych czterech cnt, podstaw jest miujca dobro metta, a upekkha spokjumysu, jest jej wynikiem. Karuna i mudita s odpowiedziami na ycie wok nas nacierpienie i na pikno naszego ycia.

Kiedy czuem gniew i wzburzenie, gdy syszaem okropne wieci ze wiata, np. e jakapena nienawici grupa napada na niewinnych ludzi, lub e mogo sta si co takiego, jak

holokaust, albo e z rk Czerwonych Khmerw zginy miliony mieszkacw Kambody.Rozumiem, co oznacza w takich przypadkach chcie wyrwna rachunki, chcie zemsty.Ale kontemplujc te uczucia, zdaem sobie spraw, e nie chciabym dziaa, majc takieuczucia za podstaw, poniewa wanie rewan i uczucie zemsty sprawiaj, e dziej siwszystkie te okropne rzeczy. Jeli ty mnie skrzywdzisz, wtedy i ja ci skrzywdz, Kiedy jaci skrzywdz, a ty skrzywdzisz mnie, wtedy ja ci zabij. I wwczas przyjd twoi krewnii zabij moich krewnych. Obserwujemy takie mylenie i dziaania u czonkw organizacjiterrorystycznych, jak choby w IRA. Wiecznie szukaj rewanu i zabijaj si nawzajem nie ma temu koca. Dlatego trzeba to zatrzyma.

Te boskie siedziby, brahmavihary, s refleksjami i sposobami rozwoju wybaczajcego

umysu, wartociami naszego ycia, ktre mog przynie ludzkoci pikno i doskonao.

Pytanie 3

Pytanie: Jak rozwija spokj ducha w obliczu caego cierpienia, jakie widzimy nawiecie?

Ajahn Sumedho: Rozwaajc nasze dziaania i motywy nimi kierujce oraz kon-templujc ich wyniki, zarwno dobre, jak i ze. Gdy kontemplujemy co takiego, jak rzew Rwandzie, bardzo bezduszne bdzie stwierdzenie, e gin powodu swojej kammy. Brzmi

14


15/16

to jak wymwka. Czasem widzisz w Indiach wszystkich tych ebrakw i trdowatych,

i odprawiasz ich mwic, e taka jest ich kamma. Ale to wynika po prostu z braku chciprzejmowania si nimi, a nie w taki sposb powinno si kontemplowa prawo kammy.To zwyke wykorzystywanie tego prawa, usprawiedliwienie, by niemie rzeczy od siebieodsun.

W lipcu byem w Delhi i byo tam naprawd gorco: 46oC. Od kiedy w Indiach monakupi coca-col, wszyscy j tam pij. Jechaem samochodem z ludmi, z ktrymi miesz-kaem i zatrzymalimy si przy sklepie, aby kupi col. Zobaczyem wtedy dwie mode,trdowate kobiety. Jedna pchaa wzek, a druga siedziaa w nim razem z ma dziew-czynk. ebray przed sklepem. Obie byy niebrzydkie i niezbyt zdeformowane, jedynieich donie wiadczyy o chorobie. Nie wyglday na strasznie nieszczliwe. Miay w so-bie blask, humor. Pomimo tego, e ich fizyczna dolegliwo bya uciliwa, odniosemwraenie, e radziy sobie cakiem dobrze.

W naszym spoeczestwie czsto widzimy ludzi cakowicie pogronych w depresji,penych negatywnego nastawienia. Cho fizycznie nic im nie dolega, ich umysy nie majsi dobrze. To jest prawdziwe nieszczcie. Depresj maj nawet najbogatsi. Uwaajycie za bezsensowne i tkwi w swoich obsesjach. Wolabym ju chorowa na trd ni nadepresj!

W ksice Miasto radoci autor Dominique Lapierre opisuje midzy innymi polskie-go ksidza katolickiego, ktry zamieszka w najgorszych slumsach Kalkuty, aby dzieli losz najbiedniejszymi z biednych take z trdowatymi. To miejsce nazywa si Anand Na-gar Miasto Radoci. D. Lapierre opisuje ycie mieszkajcych tam ludzi, ich rado i du-

cha. Pomimo biedy, nieszczcia i yciowych tragedii, peni s ducha. Czujemy olbrzymiszacunek wobec czowieczestwa, gdy jest co, co nie ulega zagadzie nawet w najgorszychwarunkach. W ksice jest opisana historia rikszarza, ktry pracowa jak niewolnik, byzarobi do pienidzy, aby wyda za m swoj crk inaczej czeka j los prostytutki.Nie jest to dylemat, z ktrym wikszo z nas musiaaby si zmierzy cignicie rikszy,aby znale dobrego ma dla crki. Ale udao mu si znale dla niej odpowiedniegoma. Tego rodzaju dziaanie jest szlachetne. Wida w takich ludziach ducha honoru.

Lecz s te takie miejsca, jak Rwanda, gdzie objawia si duch demoniczny, przejmujcykontrol nad ludmi i wzbudzajcy w nich niezwyk brutalno, a do punktu, w ktrymczowieczestwo znika.

A ci ludzie nie s trdowaci. S jedynie ogarnici nienawici, ktra popycha ich, byuderzeniem w gow zabija kobiety i dzieci, popenia najgorsze okruciestwa.Skd to si bierze. . . ? Jestemy zdolni i do czego takiego i to jest moliwe w ludzkich

zachowaniach.W Amaravati kontempluj wasny umys. Ludzie mog tu duo narzeka. Umys na-

rzeka na temat tego, czego nie lubimy. Ale jako mnisi buddyjscy wiczymy si w kon-templowaniu tego, co mamy, tj. czterech przedmiotw ebraczej miski, szat, lekwi schronienia. Wtedy kontempluj: No wic, zjadem swj dzisiejszy posiek, mam swoje

15


16/16

szaty i miejsce do spania. Potem myl: Mam nauk Dhammy i moliwo ycia z do-

brymi ludmi. I w ten sposb doceniam to, co mam, zamiast da si zapa w jakieirytujce sytuacje, ktre mogyby mn zawadn, gdybym im na to pozwoli.Mamy w zwyczaju myle o sytuacjach idealnych w yciu i mylenie to oparte jest na

naszych najwyszych moliwociach. W takich chwilach moemy jedynie czu, e z yciemtakim jakie jest, co jest nie tak. Ale ycie rzadko utrzymuje nas na samym szczycie. Mamytakie momenty, ale nie moemy ich utrzyma zbyt dugo. Wikszo ycia nie jest takadobra jest taka, jaka jest. W naszej medytacji nie rozwaamy kwestii, e co jest nietak, gdy ycie nie jest tak dobre, jak bymy chcieli. W medytacji uczymy si obserwowaprzepyw ycia i z tego czerpiemy nauk. Za pomoc medytacji uczymy si puszczaniawszystkich nawykw i oporu stawianemu yciu.

Moemy tak bardzo da si uwizi naszemu wasnemu interesowi i naogom, e niebdziemy widzie, i aby y jako istota ludzka, nie potrzebujemy wiele. Mylimy, e doszczcia niezbdny jest wysoki standard zamonoci, ze wszystkimi istniejcymi wygo-dami, ale tak naprawd, jeli musielibymy z nich zrezygnowa, cigle moglibymy byszczliwi. Nie musimy zamieszka w Miecie Radoci, aby to udowodni, moemy tozobaczy w codziennym yciu. Tak naprawd, jako ycia zaley od tego, jak mylimyi dziaamy. Jeli zaczniemy doskonali nieskrpowany umys, to nie bdziemy ju musie-li spdza ycia na kupowaniu rzeczy i na nieustannym poprawianiu jego wygody czybezpieczestwa. Gdy osigniemy nieskrpowany umys, nikt nam go nigdy nie odbierze.Wygodny dom moe przecie spon, mog go zaj dzicy lokatorzy, a przez twj salonkto wytyczy autostrad. Rne rzeczy mog si wydarzy!

Tekst do bezpatnego rozpowszechniania. Moesz wydrukowa kopi tego tekstu na wasny uy-tek. Moesz przeformatowa ten dokument i w tak zmienionej formie rozprowadza na kompute-rach lub w sieciach komputerowych, pod warunkiem, e dostp oraz dalsza dystrybucja pozostanbezpatne. W kadym innym wypadku zastrzega si wszelkie prawa.

Orygina mona znale na tej stronie:http://www.amaravati.org/abmnew/documents/gratitude/index.html

rdo: c 2007 Abhayagiri Foundation

Redakcja portalu tumacze buddyjskich: http://SASANA.PL/

Tumaczenie: Maugdalyayana

Redakcja polska: Correctura

16
http://www.amaravati.org/abmnew/documents/gratitude/index.htmlhttp://sasana.pl/http://sasana.pl/http://www.amaravati.org/abmnew/documents/gratitude/index.html

Wdziecznosc rodzicom

Documents

Transcript of Wdziecznosc rodzicom