WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

52
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY I WYDZIAŁ LEKARSKI, ODDZIAŁ STOMATOLOGII PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW LICENCJACKICH KIERUNEK ZDROWIE PUBLICZNE SPECJALNOŚĆ HIGIENA STOMATOLOGICZNA ROK AKADEMICKI 2009/10

Transcript of WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

Page 1: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

WARSZAWSKI UNIWERSYTET

MEDYCZNY

I WYDZIAŁ LEKARSKI, ODDZIAŁ STOMATOLOGII

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

DLA STUDENTÓW

I ROKU

STUDIÓW LICENCJACKICH

KIERUNEK ZDROWIE PUBLICZNE

SPECJALNOŚĆ HIGIENA STOMATOLOGICZNA

ROK AKADEMICKI 2009/10

Page 2: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

2

WŁADZE UCZELNI i I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

W ROKU AKADEMICKIM 2009/10

Rektor prof. dr hab. Marek Krawczyk

Prorektorzy

- ds. Dydaktyczno-wychowawczych prof. dr hab. Marek Kulus

- ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą prof. dr hab. Sławomir Majewski

- ds. Klinicznych, Inwestycji

i Współpracy z Regionem dr hab. Sławomir Nazarewski

- ds. Kadr prof. dr hab. Anna Kamińska

Dziekan I Wydziału Lekarskiego prof. dr hab. Mirosław Wielgoś

Prodziekan I Wydziału Lekarskiego

- ds. Oddziału Stomatologii prof. dr hab. Renata Górska

Prodziekan I Wydziału Lekarskiego

- d/s. I/II r. prof. dr hab. Barbara Górnicka

Prodziekan I Wydziału Lekarskiego

- d/s. III/IV r. prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk

Prodziekan I Wydziału Lekarskiego

- d/s. V/VI r. prof. dr hab. Krzysztof Zieniewicz

Prodziekan I Wydziału Lekarskiego

- d/s. przewodów doktorskich prof. dr hab. Cezary Kowalewski

Pełnomocnik Rektora

- d/s. nauczania elektroradiologii dr hab. Andrzej Cieszanowski

Pełnomocnik Dziekana

- d/s. nauczania technik dentystycznych prof. dr hab. Leopold Wagner

Pełnomocnik Dziekana

- d/s. nauczania higieny stomatologicznej dr hab. Sylwia Słotwińska

Pełnomocnik Dziekana

- d/s. nauczania audiofonologii prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk

Dziekanat Oddziału Stomatologii

p.o. Z-cy Kierownika Dziekanatu mgr Anna Furtak

Higiena stomatologiczna I, II, III Małgorzata Mścichowska tel.(022) 57 20 245 [email protected]

- czynny codziennie w godz. 10:30 – 15:00

- Tel. (022) 57 20 245 lub 57 20 213

- Fax (022) 57 20 273

Page 3: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

3

ANATOMIA PRAWIDŁOWA

ZAKŁAD ANATOMII PRAWIDŁOWEJ i KLINICZNEJ

CENTRUM BIOSTRUKTURY

Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel.628-10-41, bezp. Tel. i fax 629-52-83

e-mail : [email protected]

Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. Bogdan Ciszek

Odpowiedzialny za dydaktykę: adiunkt dr n med. Helena Deszczyńska

Godziny przyjęć w sprawach studenckich zostaną podane do wiadomości przed rozpoczęciem

zajęć.

Nazwa przedmiotu

Anatomia prawidłowa

Liczba godzin

Zajęcia obejmują 60 godzin w tym; 30h wykładów, 30h ćwiczeń.

Wykłady i ćwiczenia odbywają się w I semestrze w gmachu Collegium Anatomicum Centrum

Biostruktury.

Ćwiczenia odbywają się w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej w salach do ćwiczeń

prosektoryjnych wg grafiku podawanego do wiadomości przed rozpoczęciem zajęć.

Forma zaliczenia przedmiotu

Zaliczenie ćwiczeń w formie kolokwium jest jednocześnie warunkiem dopuszczenia do

egzaminu. Egzamin jest testowy i obejmuje tematy ćwiczeń i wykładów.

Egzamin odbywa się w sesji egzaminacyjnej zimowej.

W przypadku uzyskania na egzaminie oceny niedostatecznej egzamin poprawkowy odbywa

się w sesji poprawkowej zimowej.

Zgodnie z regulaminem, nie zgłoszenie się na egzamin w ustalonym terminie bez

usprawiedliwienia jest równoznaczne z uzyskaniem oceny niedostatecznej, którą wpisuje się

do indeksu.

Cel nauczania

1/ zapoznanie studentów z ogólną budową ciała ludzkiego.

2/ umożliwienie posługiwania się prawidłową i jednoznaczną nomenklaturą medyczną przy

opisie części ciała człowieka, narządów i tkanek.

3/ przygotowanie podstaw morfologicznych do nauki o czynności poszczególnych narządów i

tkanek.

4/zwrócenie uwagi na niektóre aspekty przydatne w udzielaniu pierwszej pomocy przed

lekarskiej.

Treść nauczania

Treść nauczania obejmuje zagadnienia omawiane na wykładach i ćwiczeniach prowadzonych

w pracowni dydaktycznej z użyciem modeli i preparatów muzealnych.

Tematy wykładów

* Budowa ciała ludzkiego: typy konstytucyjne, postawa ciała, osie i płaszczyzny, linie

przeprowadzone na powierzchni ciała ludzkiego. Okolice ciała ludzkiego.

Kształt i budowa wewnętrzna kości.

Page 4: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

4

* Połączenia kości. Budowa i podział stawów. Połączenia i mechanika kręgosłupa.

Połączenia kręgosłupa z czaszką.

* Czaszka jako całość. Budowa i czynność stawu skroniowo-żuchwowego.

* Okolice głowy i szyi. Mięśnie głowy i szyi. Budowa ogólna jamy ustnej.

* Ogólna budowa zębów mlecznych i stałych.

* Zgryz i zwarcie. Zaburzenia rozwojowe zębów. Uzębienie jako całość. Przyzębie.

* Układ mięśniowo-nerwowy narządu żucia. Gruczoły ślinowe. Droga smakowa.

* Rozwój jamy ustnej. Wady rozwojowe.

* Podział układu nerwowego. Znaczenie czynnościowe podziału. Rdzeń kręgowy –

budowa ogólna. Nerw rdzeniowy. Łuk odruchowy.

* Kora mózgu i lokalizacja ośrodków korowych. Drogi czuciowe i ruchowe rdzenia

kręgowego.

* Klatka piersiowa. Śródpiersie. Układ krążenia. Naczynia krążenia dużego i małego.

Naczynia i węzły chłonne.

* Górne i dolne drogi oddechowe. Mechanika oddychania.

* Topografia narządów jamy brzusznej. Podział układu trawiennego. Budowa ogólna

ściany przewodu pokarmowego.

* Wybrane zagadnienia z układu moczowo-płciowego.

Tematy ćwiczeń

* Osteologia ogólna: kształt i budowa wewnętrzna kości.

Osteologia szczegółowa: kręgosłup, klatka piersiowa - (mostek, żebra), kości obręczy

kończyny górnej - (obojczyk, łopatka), kości kończyny górnej wolnej - (kości ramienne,

kości przedramienia, kości ręki), kości obręczy kończyny dolnej - (kość miedniczna),

kości kończyny dolnej wolnej - (kość udowa, kości goleni, kości stopy).

* Kości czaszki: czołowa, ciemieniowa, potyliczna, klinowa, sitowa, skroniowa, nosowa

łzowa, podniebienna, szczęka, żuchwa, kość jarzmowa, małżowina nosowa dolna,

lemiesz, kość gnykowa.

* Czaszka jako całość: sklepienie czaszki, powierzchnia wewnętrzna podstawy czaszki,

oczodół, jama nosowa, zatoki przynosowe. Staw skroniowo-żuchwowy. Nerwy

czaszkowe – miejsca wyjścia z czaszki.

* Okolice głowy i szyi. Mięśnie głowy, szyi. Budowa ogólna jamy ustnej. Przedsionek

jamy ustnej, wargi, policzki, dziąsła.

* Zęby i uzębienie – budowa ogólna, rodzaje zębów, oznaczenie zębów. Właściwości

fizyczne i chemiczne zębów. Zęby mleczne i stałe – czas i kolejność wyrzynania się,

kształt, cecha krzywizny, korzenia i kąta zębowego.

* Umocowanie zębów w zębodole. Uzębienie jako całość: łuki zębowe, zwarcie, zgryz.

Cechy prawidłowego zwarcia i łuku zębowego. Zmiany w zgryzie związane z wiekiem

* Jama ustna właściwa: podniebienie, dno jamy ustnej, język, gardło. Droga smakowa.

Gruczoły ślinowe. Żucie.

* Powtórzenie materiału. ZALICZENIE

* Opony mózgowia – budowa ogólna. Rozwój i podział mózgowia. Unaczynienie. Płyn

mózgowo-rdzeniowy. Kresomózgowie – półkule mózgu, komora boczna.

Międzymózgowie – wzgórze, podwzgórze, komora trzecia. Śródmózgowie.

Tyłomózgowie: most, móżdżek, rdzeń przedłużony, komora czwarta.

* Wyjścia nerwów czaszkowych, Nerw VII i V. Drogi czuciowe rdzenia kręgowego.

Układ piramidowy i pozapiramidowy.

* Klatka piersiowa, budowa i zawartość. Śródpiersie – podział. Serce – położenie, budowa

i czynność. Krążenie duże i małe.

Page 5: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

5

* Górne drogi oddechowe: nos zewnętrzny, jama nosowa, krtań. Dolne drogi oddechowe:

tchawica, oskrzela, płuca. Topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie.

* Podział układu trawiennego. Przełyk, żołądek, jelito cienkie i grube. Wątroba, trzustka i

śledziona. Topografia i czynność. Unerwienie i unaczynienie

* Topografia i podział narządów moczowych. Wybrane zagadnienia z narządów

płciowych męskich i żeńskich ZALICZENIE

REGULAMIN ZAJĘĆ STUDENCKICH 1. Warunkiem zaliczenia semestru i dopuszczenia do egzaminu z Anatomii jest czynny

udział w wykładach i ćwiczeniach oraz uzyskanie zaliczenia z każdego tematu ćwiczeń

oraz kolokwiów.

UWAGA ! - na każdym ćwiczeniu obowiązuje znajomość materiału ze wszystkich

poprzednio odbytych ćwiczeń.

2. Materiał podzielony jest na 2 cykle tematyczne:

Osteologia, głowa-szyja

Układ nerwowy, krążenia, oddychania, pokarmowy i moczowo-płciowy.

Cykl tematyczny kończy się kolokwium. Ewentualny drugi termin - poprawkowy - może

mieć miejsce za tydzień, na kolejnym ćwiczeniu. Termin trzeci (w przypadku nie

zaliczenia dwóch poprzednich terminów) może mieć miejsce przed sesją

egzaminacyjną pod koniec semestru po zakończeniu kursu anatomii (zdaje się go przed

dwuosobową komisją).

3. Dopuszczalna jest usprawiedliwiona nieobecność na nie więcej niż jednym ćwiczeniu z

każdego cyklu tematycznego. Większa liczba nieobecności uniemożliwia przystąpienie

do kolokwium. Osoby te zdają kolokwium w trybie komisyjnym.

4.Usprawiedliwiona nieobecność na kolokwium pozwala na przesunięcie terminu

zaliczenia na najbliższe ćwiczenie po ustaniu powodu nieobecności.

5. Egzamin z Anatomii odbywa się w sesji zimowej. Jest to egzamin testowy. Aby

uzyskać ocenę pozytywną należy odpowiedzieć prawidłowo na 65% pytań.

6. Termin poprawkowy egzaminu jest wyznaczony w sesji poprawkowej.

7.Ćwiczenia odbywają się na terenie Zakładu Anatomii Prawidłowej. Wprowadzanie osób

postronnych oraz wykonywanie zdjęć lub filmów jest niedozwolone.

8.We wszystkich pomieszczeniach Zakładu obowiązuje bezwzględne przestrzeganie

zasad higieny ( czystość !! ) oraz zasad BHP.

9. Przypomina się, że na terenie Zakładu i całego gmachu obowiązuje zakaz palenia

tytoniu.

10. Aby w pełni wykorzystać czas ćwiczeń student obowiązany jest przychodzić na zajęcia

przygotowany teoretycznie z aktualnego materiału.

LITERATURA ZALECANA 1/ Anatomia Człowieka W.Sylwanowicz (ostatni wydany pod red. Sokołowska-

Pituchowa) PZWL dowolne wydanie

2/ Anatomia Człowieka W.Woźniak Wyd. Med. Urban&Partner, Wrocław 2001

3/ Anatomia Kliniczna Głowy i Szyi R.Aleksandrowicz, B.Ciszek Wyd. Lek PZWL 2008

4/ Mały atlas anatomiczny R.Aleksandrowicz

Page 6: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

6

HISTOLOGIA Z EMBRIOLOGIĄ I PODSTAWY

IMMUNOLOGII

Katedra i Zakład Histologii i Embriologii

CENTRUM BIOSTRUKTURY 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5 (Anatomicum)

STRONA INTERNETOWA http://histologia.wum.edu.pl

Odpowiedzialny za dydaktykę: - prof. dr hab. n. med. Jacek Malejczyk

Nauczanie histologii i embriologii prowadzi:

Zakład Histologii i Embriologii - kierownik: prof. dr hab. n. med. Jacek Malejczyk

Sekretariat (tel/fax 629-52-82) załatwia sprawy studenckie w godz. od 930

do 1400

i w razie

potrzeby kontaktuje zainteresowanych z Kierownikiem Katedry.

W zajęciach uczestniczą nauczyciele akademiccy z Zakładu Transplantologii i Centralnego

Banku Tkanek – p. o. kierownik dr hab. med. Artur Kamiński

Pracą zespołu dydaktycznego kieruje prof. dr hab. n. med. Jacek Malejczyk

Wymiar zajęć:

II semestr: 10 godzin seminariów, 10 godzin ćwiczeń, 10 godz. wykładów; razem: 30

godzin.

FORMY KONTROLI I OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA

Studenci mają obowiązek przygotować się do seminariów i ćwiczeń. Asystenci kontrolują na

każdym ćwiczeniu znajomość obowiązującego materiału. Zaliczenie przedmiotu odbywa się

w formie testu.

CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTU

Celem nauczania histologii jest poznanie przez studentów budowy komórek, organizacji

komórek w tkankach i budowy mikroskopowej wybranych narządów ze szczególnym

uwzględnieniem struktur jamy ustnej. Studenci poznają też budowę elementów krwi oraz

podstawy funkcjonowania układów odpornościowego i endokrynnego.

Cel nauczania zostanie spełniony, jeśli studenci:

a) poznają budowę i czynności komórek i tkanek w zakresie podstawowym,

b) poznają szczegółową budowę tkanek jamy ustnej ze szczegółowym uwzględnieniem

budowy i funkcji przyzębia,

c) będą umieli rozpoznać pod mikroskopem podstawowe elementy strukturalne tworzące

komórki i tkanki oraz główne struktury jamy ustnej.

PROGRAM NAUCZANIA

I. Wykłady: Wykłady odbywają się w sali wykładowej im. Paszkiewicza.

1-2. Komórka, tkanka, narząd. Klasyfikacja tkanek.

3-4. Tkanki łączne

Page 7: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

7

5-6. Tkanka kostna, kościotworzenie

7-8. Budowa i rozwój zęba

9-10. Budowa i funkcja tkanek przyzębia

II. Seminaria i ćwiczenia: Ćwiczenia i seminaria odbywają się w Anatomicum w dużej sali mikroskopowej nr 1.

1 -2. Tkanka nabłonkowe (m.in. jamy ustnej, warg i skóry)

3 - 4. Tkanki gruczołowe – ślinianki, trzustka, gruczoły endokrynowe

5 -6. Tkanki łączne – kość wyrostka zębodołowego, przyzębie

7 - 8. Budowa tkanek zęba i jego rozwój

9-10. Krew, tkanka limfatyczna. Podstawy odpowiedzi odpornościowej. Podsumowanie zajęć,

dyskusja.

METODY I ORGANIZACJA PRACY

Na ćwiczeniach studenci rysują spod mikroskopu omawiane preparaty (w gładkich zeszytach

kolorowymi kredkami). Ćwiczenia będą zaliczane na podstawie znajomości tematów zajęć i

poprawnie opisanych rysunków omawianych preparatów.

OBOWIĄZUJĄCY PODRĘCZNIK

1. Skrypt pod redakcją J. Godlewskiej Jędrzejczyk, S. Moskalewskiego

„PODSTAWY HISTOLOGII I EMBRIOLOGII”, Oficyna Wydawnicza WUM, ostatnie

wydanie.

ZALECANE PODRĘCZNIKI UZUPEŁNIAJĄCE:

1. Kmieć Z. „Histologia i cytofizjologia zęba i jamy ustnej”, wyd. Elsevier Urban& Partner,

Wrocław, ostatnie wydanie.

2. Pawlicki R. „Podstawy Histologii”, wyd. Collegium Medicum, Kraków 1996.

STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE

Opiekun koła: dr Izabela Młynarczuk-Biały, dr Ryszard Galus.

Formy działania: członkowie Koła zostają przydzieleni do poszczególnych zespołów

tematycznych i biorą udział w pracach doświadczalnych. Ponadto członkowie Koła pomagają

prowadzić ćwiczenia i są obowiązani regularnie uczestniczyć w zebraniach naukowych

Zakładu.

Page 8: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

8

ORGANIZACJA PRACY W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM

ZAKŁAD STOMATOLOGII DZIECIĘCEJ

00-246 Warszawa, ul, Miodowa 18 I piętro tel.022 502 20 31

Kierownik Zakładu – dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk

Godziny przyjęć: poniedziałek i środa godz. 9 -12

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Maria Wacińska-Drabińska

Godziny przyjęć: wtorek godz. 9 – 12

Roczny wymiar zajęć – 20 godz.

Zajęcia odbywają się w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej przy ul. Miodowej 18

Cel nauczania przedmiotu

Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z urządzeniami w gabinecie

stomatologicznym oraz organizacja pracy zespołu zajmującego się opieką stomatologiczną

pacjentów w wieku rozwojowym.

Program nauczania

Nauczanie przedmiotu odbywa się w formie seminariów i ćwiczeń. Zajęcia odbywają się

w semestrze letnim i mają na celu przygotowanie studentów do przyszłej pracy w gabinecie

stomatologicznym dla pacjentów w wieku rozwojowym.

Tematyka seminariów i ćwiczeń

1. Współczesne wymogi stawiane przy organizacji i urządzaniu gabinetów

stomatologicznych dla pacjentów w wieku rozwojowym.

2. Podstawowe urządzenia w gabinecie stomatologii dziecięcej (sprzęt i aparatura)

3. Ogólne informacje dotyczące materiałów stomatologicznych w gabinecie stomatologii

dziecięcej.

4. Zasady aseptyki i sterylizacji w gabinecie stomatologii dziecięcej.

5. Zasady współpracy w zespole opiekującym się pacjentem w wieku rozwojowym

w gabinecie stomatologicznym.

Studenci po zapoznaniu się teoretycznym z tematyką seminariów odbywają zajęcia

praktyczne w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej mając możliwość aktywnego uczestniczenia

podczas działalności leczniczej Zakładu.

Regulamin dla studentów

1. Zajęcia odbywają się zgodnie z programem

2. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie

3. Studenci zgłaszają się na ćwiczenia w czystych białych fartuchach

4. Obecność na seminariach i ćwiczeniach obowiązkowa. Każde opuszczone ćwiczenie

powinno być odrobione w terminie uzgodnionym z osobą prowadzącą zajęcia.

5. Prowadzący ćwiczenia poinformuje studentów jak przygotować się do następnych

zajęć.

6. Podstawą do zaliczenia zajęć jest obecność i aktywny udział w seminariach

i ćwiczeniach.

Page 9: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

9

ORGANIZACJA PRACY W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM

ZAKŁAD CHORÓB BŁONY ŚLUZOWEJ I PRZYZĘBIA

00-246 Warszawa ul. Miodowa 18 /parter- boczne skrzydło/

Sekretariat: tel.: 0-22 502 20 36, e-mail: [email protected]

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Renata Górska

Godziny przyjęć Kierownika w sprawach studenckich

Poniedziałki 8.00-11.00

Odpowiedzialna za dydaktykę: prof. dr hab. n. med. Renata Górska

Odpowiedzialna za organizację procesu dydaktycznego: lek. stom. Olga Androsz-Kowalska

Wymiar zajęć:

20 godzin:

-10 godzin seminariów

-10 godzin ćwiczeń

Cel nauczania i zakres przedmiotu Rola higienistki w gabinecie stomatologicznym. Nauka zabiegów profilaktycznych,

instrumentarium i wypełniania dokumentacji medycznej.

PROGRAM NAUCZANIA

Tematyka seminariów:

- Organizacja pracy zespołu stomatologicznego- rola higienistki - Etiologia chorób przyzębia, profilaktyka, dokumentacja medyczna

- Materiały i leki stosowane w periodontologii

- Aseptyka i antyseptyka

- Ergonomia pracy w gabinecie stomatologicznym

Dokładne tematy seminariów zostaną wywieszone na tablicy ogłoszeń w Zakładzie na 2

tygodnie przed rozpoczęciem zajęć.

Tematyka ćwiczeń:

Tematy ćwiczeń odpowiadają tematom seminariów.

METODY I ORGANIZACJA PRACY

Seminaria odbywają się w sali seminaryjnej Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia. Na

ćwiczenia studenci zgłaszają się we własnych fartuchach z plakietką identyfikacyjną i w

obuwiu ochronnym. W czasie ćwiczeń studenci podzieleni są na podgrupy pod kontrolą

asystenta.

FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA

Zaliczenie każdych kolejnych zajęć to: obecność, zaliczenie treści – student musi być

każdorazowo przygotowany z bieżącej tematyki. Zaliczenie zajęć obejmuje kolokwium

kończące.

Page 10: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

10

Jeśli nieobecność na zajęciach jest wynikiem choroby – to aby mogła ona być

usprawiedliwiona i odrobiona należy na najbliższych zajęciach po powrocie ze zwolnienia

przedstawić zwolnienie lekarskie zawierające pieczątkę przychodni i lekarza. W innej sytuacji

Zakład nie jest w stanie umożliwić odrobienia zajęć,

Literatura obowiązkowa i zalecana:

1. Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych. pod red. Z. Jańczuka

Wydawnictwo Lekarskie PZWL

2. Asystowanie w stomatologii. Podręcznik dla asyst i higienistek stomatologicznych.

pod red. Marka Bladowskiego, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner

3. Praktyczna periodontologia kliniczna- pod red. Z. Jańczuka.

Wydawnictwo Kwintesencja 2004.

4. Profilaktyka profesjonalna w stomatologii – Z. Jańczuk PZWL 2001.

5. Wiadomości podane na seminariach i ćwiczeniach prowadzonych przez nasz Zakład

Page 11: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

11

ORGANIZACJA PRACY W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM

ZAKŁAD ORTODONCJI

02-005 Warszawa, Nowogrodzka 59

Kierownik Zakładu: dr Barbara Siemińska- Piekarczyk

Wymiar godzin: 10 godz. - seminaria / 10 godz. ćwiczenia

CEL NAUCZANIA

Nauczanie dotyczące organizacji pracy w gabinecie stomatologicznym, ortodontycznym ma

na celu zapoznanie studenta z zasadami funkcjonowania gabinetu, ze sprzętem ,aparaturą

wykorzystywaną w czasie pracy lekarza stomatologa, specjalisty ortodonty, z zakresem

obowiązków higienistki stomatologicznej.

PROGRAM NAUCZANIA

Tematy seminariów

- Wyposażenie poradni ortodontycznej ( narzędzia, sprzęt, materiały).

- Organizacja pracy w poradni ortodontycznej.

- Zapobieganie zakażeniom.

- Zakres obowiązków higienistki stomatologicznej pracującej w poradni

ortodontycznej.

Tematy ćwiczeń

- Stanowisko pracy - wyposażenie podstawowe i pomocnicze.

- Aparatura do sterylizacji i dezynfekcji.

- Zakres obowiązków higienistki :

przygotowanie gabinetu do pracy

przygotowanie pacjenta

asysta przy zabiegu

- Dokumentacja pacjentów poradni.

- Procedury leczenia ortodontycznego , w tym refundowane przez NFZ.

Page 12: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

12

ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA

ZAKŁAD CHORÓB BŁONY ŚLUZOWEJ I PRZYZĘBIA

00-246 Warszawa ul. Miodowa 18 /parter- boczne skrzydło/

Sekretariat: tel.: 0-22 502 20 36, e-mail: [email protected]

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Renata Górska

Godziny przyjęć Kierownika w sprawach studenckich

Poniedziałki 8.00-11.00

Odpowiedzialna za dydaktykę: prof. dr hab. n. med. Renata Górska

Odpowiedzialna za organizację procesu dydaktycznego: lek. stom. Olga Androsz-Kowalska

Wymiar zajęć:

10 godzin:

-10 godzin seminariów

Cel nauczania i zakres przedmiotu Poznanie fizjologii i patologii narządu żucia, zmian zachodzących z wiekiem oraz

podstawowych zabiegów higienicznych.

PROGRAM NAUCZANIA

Tematyka seminariów:

Fizjologia, budowa i funkcje błony śluzowej jamy ustnej.

Anatomia i fizjologia przyzębia.

Zmiany zachodzące z wiekiem.

Gruczoły ślinowe. Ślina.

Higiena jamy ustnej

.Tematyka ćwiczeń:

Tematy ćwiczeń odpowiadają tematom seminariów.

Dokładne tematy seminariów i ćwiczeń zostaną wywieszone na tablicy ogłoszeń w Zakładzie

na 2 tygodnie przed rozpoczęciem zajęć

METODY I ORGANIZACJA PRACY

Seminaria odbywają się w sali seminaryjnej Zakładu Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia. Na

ćwiczenia studenci zgłaszają się we własnych fartuchach z plakietką identyfikacyjną i w

obuwiu ochronnym. W czasie ćwiczeń studenci podzieleni są na podgrupy pod kontrolą

asystenta.

FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA

Zaliczenie każdych kolejnych zajęć to: obecność, zaliczenie treści – student musi być

każdorazowo przygotowany z bieżącej tematyki. Zaliczenie zajęć obejmuje kolokwium

kończące.

Page 13: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

13

Jeśli nieobecność na zajęciach jest wynikiem choroby – to aby mogła ona być

usprawiedliwiona i odrobiona należy na najbliższych zajęciach po powrocie ze zwolnienia

przedstawić zwolnienie lekarskie zawierające pieczątkę przychodni i lekarza. W innej sytuacji

Zakład nie jest w stanie umożliwić odrobienia zajęć,

Literatura obowiązkowa i zalecana: 1. Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych. Pod red. Zbigniewa Jańczuka

Wydawnictwo Lekarskie PZWL

2. Asystowanie w stomatologii. Podręcznik dla asyst i higienistek stomatologicznych. Pod

red. Marka Bladowskiego, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner

3. Wiadomości podane na seminariach i ćwiczeniach prowadzonych przez nasz Zakład

Page 14: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

14

ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA

KATEDRA PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ

O2-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, paw. XI A

Tel. 502 18 86

Kierownik: Prof. dr hab. Elżbieta Mierzwińska-Nastalska

Wymiar godzin: 10 godz. - seminaria

Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Małgorzata Niesłuchowska,

lek. stom. Monika Wojda

Zajęcia odbywają się w Katedrze Protetyki Stomatologicznej

Godziny przyjęć: środa 9.00 – 10.00

Seminaria dotyczące anatomii, fizjologii, patologii narządu żucia w aspekcie leczenia

protetycznego oraz organizacji pracy w gabinecie protetycznym prowadzone są w grupach

dziekańskich w sali seminaryjnej Katedry Protetyki.

Tematy seminariów

1. Cele i zadania protetyki stomatologicznej. Rola higienistki stomatologicznej w

gabinecie protetycznym.

2. Zagadnienia morfologii układu stomatognatycznego oraz fizjologii jamy ustnej w

aspekcie leczenia protetycznego. Elementy topografii kości szczeki i żuchwy o

szczególnym znaczeniu dla leczenia protetycznego. Anatomia i fizjologia stawu

skroniowo- żuchwowego

3. Elementy topografii tkanek miękkich jamy ustnej o szczególnym znaczeniu w

praktyce protetycznej. Błona śluzowa jamy ustnej. Znaczenie śliny. Pojęcie położenia

spoczynkowego, artykulacji, okluzji, zwarciowych i niezwarciowych stanów

artykulacyjnych

4. Podmiotowe i przedmiotowe badanie pacjenta. Badania dodatkowe użyteczne w

rehabilitacji protetycznej.

5. Specyfika pracy w gabinecie protetycznym. Stanowisko pracy lekarza protetyka.

Narzędzia protetyczne i sposoby ich konserwacji. Organizacja pracy zespołowej w

gabinecie protetycznym (ergonomia pracy).

6. Dezynfekcja i sterylizacja

7. Metody leczenia protetycznego. Rodzaje uzupełnień protetycznych

8. Zasady oświaty zdrowotnej wspomagającej leczenie protetyczne. Środki pomocnicze

zalecane w celu utrzymania właściwej higieny jamy ustnej i protez.

9. Materiałoznawstwo protetyczne

10. Materiałoznawstwo protetyczne. Rodzaje wycisków oraz zasady ich pobierania.

Formy zaliczenia programu protetyki stomatologicznej

Zaliczenie następuje na podstawie czynnego uczestnictwa w seminariach oraz oceny

wiadomości teoretycznych po zakończeniu seminariów.

Nieobecności zaliczane są w formie pisemnego opracowania tematu.

Page 15: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

15

Literatura obowiązująca i zalecana

1. Protetyka stomatologiczne – E. Spiechowicz.

2. Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych - Z. Jańczuk.

3. Asystowanie w stomatologii, podręcznik dla asyst i higienistek stomatologicznych -

Leah Vern Barnett, wydanie polskie pod red. M. Bladowskiego.

Page 16: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

16

ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA

ZAKŁAD STOMATOLOGII DZIECIĘCEJ

00-246 Warszawa, ul, Miodowa 18 I piętro tel.022 502 20 31

Kierownik Zakładu – dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk

Godziny przyjęć: poniedziałek i środa godz. 9 -12

Wymiar godzin: 10 godz. - seminaria

Odpowiedzialny za dydaktykę: Dr n. med. Maria Wacińska-Drabińska

Godziny przyjęć – wtorek godz. 9 – 12

Zajęcia odbywają się w Zakładzie Stomatologii Dziecięcej przy ul, Miodowej 18

Cel nauczania przedmiotu

Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z rozwojem, fizjologią i patologią

narządu żucia u pacjentów w wieku rozwojowym.

Program nauczania przedmiotu

Nauczanie przedmiotu odbywa się w formie seminariów. Zajęcia odbywają się w semestrze

zimowym i letnim i mają na celu zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami fizjologii i

patologii narządu żucia u pacjentów w wieku rozwojowym.

Tematyka seminariów

1.Rozwój zęba, wyrzynanie.

2. Anatomia uzębienia mlecznego i stałego. Budowa histologiczna zęba.

Różnice morfologiczne między uzębieniem mlecznym i stałym.

3. Zaburzenia ząbkowania.

Zmiany chorobowe uzębienia.

Zmiany chorobowe jamy ustnej u dzieci.

4. Postępowanie profilaktyczne zapobiegające chorobom narządu żucia u dzieci.

5. Demonstracja typowych zmian patologicznych w jamie ustnej dziecka:

ubytek próchnicowy,

płytka nazębna, osad, zmiany błony śluzowej,

wada zgryzu.

Regulamin dla studentów

1. Zajęcia odbywają się zgodnie z programem.

2. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie.

3. Obecność na seminariach jest obowiązkowa. Każde opuszczone ćwiczenie powinno być

odrobione w terminie uzgodnionym z osobą prowadzącą zajęcia.

4. Prowadzący seminaria poinformuje studentów jak przygotować się do następnych zajęć.

5. Zaliczenia zajęć na podstawie obecności i aktywnego udziału w seminariach.

Zalecane piśmiennictwo

1. Fizjologia narządu żucia (skrypt) O.W. AM w Warszawie, 1991 red. M.Szpringer-Nodzak

2. Stomatologia Wieku Rozwojowego (Red)

M.Szpringer-Nodzak, M.Wochna-Sobańska, PZWL, Warszawa, 2003.

Page 17: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

17

ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA

ZAKŁAD STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ

00-246 Warszawa, ul, Miodowa 18 tel.022 502 20 32

Kierownik Zakładu – prof. dr hab. Elżbieta Jodkowska

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr hab. n. med. Sylwia Małgorzata Słotwińska

Cel nauczania: poznanie anatomicznych i fizjologicznych uwarunkowań funkcjonowania

narządu żucia oraz wybranych patologii zębów i przyzębia okołowierzchołkowego.

SEMINARIA

Liczba godzin: 10

Tematy seminariów:

Anatomia i fizjologia zębów stałych oraz przyzębia okołowierzchołkowego.

Próchnica zębów: etiologia, diagnostyka, profilaktyka, leczenie.

Choroby miazgi i przyzębia okołowierzchołkowego: etiologia, diagnostyka, leczenie.

Ubytki szkliwa i zębiny niepróchnicowego pochodzenia.

Czynniki jatrogenne w postępowaniu stomatologicznym.

Zaliczenie: na podstawie obecności na zajęciach.

Piśmiennictwo:

Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny. Red. Zbigniew Jańczuk. PZWL 2007.

E. Musur, S. Rejchert: Podstawy stomatologii zachowawczej w nauczaniu przedklinicznym.

Wiadomości podane na seminariach.

Page 18: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

18

ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA

KLINIKA CHIRURGII CZASZKOWO- SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ

02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59

Kierownik Kliniki: prof. dr hab. Hubert Wanyura

KLINIKA CHIRURGII CZASZKOWO- SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ,

CHIRURGII JAMY USTNEJ i IMPLANTOLOGII

02-005 Warszawa, ul. Lindleya 4

Wymiar godzin: 5 godz. - seminaria

Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. Hubert Wanyura

Seminaria odbywają się równocześnie w I i II Klinice Chirurgii Szczękowo - Twarzowej

PROGRAM NAUCZANIA

Program zajęć dydaktycznych dla studentów I roku HIGIENY STOMATOLOGICZNEJ

obejmuje następujące zagadnienia:

1. Własności biologiczne tkanek twarzy, unerwienie i unaczynienie części twarzowej

czaszki. Różnice w układzie stomatognatycznym u dziecka, osoby dorosłej i w wieku

podeszłym.

2. Budowa i biomechanika żuchwy (mięśnie żucia, mięśnie nadgnykowe) – lokalizacja

linii przełomu, kierunek przemieszczania się odłamów dolnego masywu twarzy

(DMT).

3. Anatomia i patologia górnego masywu twarzy (GMT). Złamania i zapalenia w

obszarze GMT.

4. Przestrzenie anatomiczne, kierunek szerzenia się zakażeń nieswoistych i swoistych w

obszarze głowy i szyi.

5. Rodzaje gruczołów ślinowych. Rola śliny. Choroby gruczołów ślinowych.

PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZKOWE

1. W. Łasiński: „Anatomia głowy dla stomatologów”. PZWL Warszawa 1985.

2. L. Kryst (red.): „Chirurgia Szczękowo−Twarzowa”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL

Warszawa 1999.

Page 19: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

19

ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA

KLINIKA CHIRURGII CZASZKOWO- SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ,

CHIRURGII JAMY USTNEJ i IMPLANTOLOGII

02-005 Warszawa, ul. Lindleya 4 paw. VIII, tel. 022 502-17-97

Kierownik Kliniki: dr hab. Danuta Samolczyk-Wanyura

Wymiar godzin: 5 godz. - seminaria

Odpowiedzialna za dydaktykę: prof. dr hab. Danuta Samolczyk-Wanyura

PROGRAM NAUCZANIA

1. Chirurgia szczękowo- twarzowa i stomatologiczna, zakres i metody diagnostyki i

leczenia.

2. Anatomia części twarzowej czaszki.

3. Wady twarzowo- szczękowo- zgryzowe.

4. Stany nagłe w chirurgii szczękowo- twarzowej i stomatologii.

5. Leczenie urazów szczęk u dzieci.

PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZKOWE

1. W. Łasiński: „Anatomia głowy dla stomatologów”. PZWL Warszawa 1985.

1. L. Kryst (red.): „Chirurgia Szczękowo−Twarzowa”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL

Warszawa 1999.

Page 20: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

20

ANATOMIA, FIZJOLOGIA I PATOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA

ZAKŁAD ORTODONCJI

02-005 Warszawa, Nowogrodzka 59

Kierownik Zakładu: dr Barbara Siemińska- Piekarczyk

Wymiar godzin: 10 godz. - seminaria

CEL NAUCZANIA

Celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studenta z anatomią , fizjologią i patologią pod

kątem zrozumienia zagadnień dotyczących ortodoncji.

PROGRAM NAUCZANIA

Tematy seminariów

- Rozwój i budowa układu stomatognatycznego.

- Rozwój zgryzu prawidłowego.

- Zaburzony rozwój zgryzu.

- Prawidłowe funkcje układu stomatognatycznego.

- Zaburzone funkcje układu stomatognatycznego.

Page 21: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

21

PROPEDEUTYKA STOMATOLOGII

ZAKŁAD PROPEDEUTYKI I PROFILAKTYKI STOMATOLOGICZNEJ

02-007 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, tel. 625-66-02

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Leopold Wagner

Odpowiedzialny za dydaktykę: mgr Waldemar Ćwirzeń

Wymiar godzin

Zajęcia prowadzone są w I semestrze, w wymiarze 40 godzin dydaktycznych w tym: 10

godz. wykładowych, 10 godz. seminariów i 20 godz. ćwiczeń.

Ogólny cel kształcenia

Celem zajęć jest zapoznanie studentów ze specyfiką pracy higienistki, lekarza dentysty i

asystentki stomatologicznej. Przedstawione zostaną ogólne wiadomości dotyczące

stomatologii wraz z charakterystyką poszczególnych jej dziedzin, rola i zadania higienistki w

zespole stomatologicznym oraz prowadzenie dokumentacji medycznej i dla NFZ.

Formy kontroli i oceny wyników nauczania

Cząstkowe zaliczenia poszczególnych ćwiczeń z uwzględnieniem materiału podanego na

wykładach. Zaliczenie ćwiczeń obejmuje część manualną oraz sprawdzenie wiadomości

teoretycznych.

Na zakończenie zajęć kolokwium z całości przerobionego materiału.

Tematy wykładów

1. Stomatologia –wiadomości ogólne, działy stomatologii i ich zadania.

2-4. Wyposażenie gabinetu stomatologicznego.

5. Organizacja poradni stomatologicznych, wymogi sanitarne

6-7. Antyseptyka i aseptyka w gabinecie stomatologicznym.

8. Bezpieczeństwo i higiena pracy w gabinecie stomatologicznym.

9. Dokumentacja medyczna i dla NFZ, zasady prowadzenia.

10.Przepisy i regulacje prawne zawodu higienistki dentystycznej.

Tematy seminariów

1. Biocenoza jamy ustnej.

2-3. Obowiązki higienistki w zakresie szerzenia oświaty zdrowotnej.

4-5. Stany nagłe zagrażające życiu, w gabinecie stomatologicznym

6-8. Ergonomia pracy w gabinecie stomatologicznym.

9-10.Wpływ diety na stan zdrowia jamy ustnej.

Tematyka ćwiczeń

I..Organizacja i planowanie pracy w gabinecie stomatologicznym, przepisy BHP.

II.Wyposażenie gabinetu stomatologicznego, zakres obowiązków higienistki w gabinecie

stomatologicznym:

a. przygotowanie własnego stanowiska pracy,

b.przygotowanie stanowiska pracy lekarza.

III. Budowa zębów stałych i mlecznych zasady oznaczania.

Page 22: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

22

IV. Rysunek techniczny, rzuty modeli zębów (siekacz).

V. Rysunek techniczny, rzuty modeli zębów (trzonowiec).

VI. Patologie tkanek twardych i miękkich jamy ustnej-karta pacjenta.

VII.Procedura postępowania w przypadku ekspozycji na krew i inne materiały zakaźne w

gabinecie stomatologicznym.

VIII.Współpraca z pacjentem, przygotowanie do zabiegu oraz praca na cztery ręce.

IX.Prowadzenie dokumentacji medycznej i dla NFZ.

X. Kolokwium.

Literatura zalecana

1. „Podręcznik dla asystentki i higienistki stomatologicznej”. Pod red.

Zbigniewa Jańczuka.

2. „Propedeutyka stomatologii”. Zbigniew Jańczuk.

3. „Asystowanie w stomatologii”. Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych.

V. Burnett.

Page 23: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

23

MATERIAŁOZNAWSTWO STOMATOLOGICZNE

ZAKŁAD PROPEDEUTYKI I PROFILAKTYKI STOMATOLOGICZNEJ

02-007 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, tel. 625-66-02

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Leopold Wagner

Odpowiedzialny za dydaktykę: mgr Waldemar Ćwirzeń

Wymiar godzin Zajęcia odbywają się w II semestrze, w wymiarze 45 godzin dydaktycznych w tym: 7

godz. wykładowych, 10 godz. seminariów i 28 godz. ćwiczeń.

Formy kontroli i oceny wyników nauczania

Cząstkowe zaliczenie poszczególnych ćwiczeń po II semestrze obejmuje część manualną

oraz sprawdzenie wiadomości teoretycznych. Zajęcia kończy kolokwium z całości

przerobionego materiału.

Tematy wykładów

1.Wprowadzenie do materiałoznawstwa - ogólne właściwości materiałów.

2-5. Materiały stosowane w profilaktyce stomatologicznej.

7. Koferdam.

8. Materiały ścierne i polerownicze.

Tematy seminariów

1-5. Aparatura, instrumenty i narzędzia używane w gabinecie stomatologicznym.

Przygotowanie zestawów narzędzi, środków i materiałów do określonych zabiegów

stomatologicznych.

6-7. Materiały opatrunkowe używane w stomatologii.

8. Wyposażenie laboratorium technicznego.

9-10. Zaliczenie materiału.

Tematy ćwiczeń

I. Wprowadzenie do ćwiczeń, omówienie zagadnień przedmiotowych.

II-V. Podstawowe instrumentarium stomatologiczne. Narzędzia używane w

gabinetach stomatologicznych różnych specjalności.

VI-VIII. Materiały stosowane w profilaktyce chorób jamy ustnej.

IX-XI. Nauka pracy z koferdamem w różnych sytuacjach klinicznych.

XII. Materiały stosowane w profilaktyce fluorowej. Zabiegi na fantomach.

XIII.Lakowanie zębów – zabiegi na fantomach

XIV.Zaliczenie ćwiczeń.

Literatura zalecana

1. Materiałoznawstwo stomatologiczne – P. Kordasz, Z.Wolanek.

2. Propedeutyka stomatologii – Z. Jańczuk.

3. Materiałoznawstwo stomatologiczne-Craig, Powers, Wataha.

Page 24: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

24

PROMOCJA ZDROWIA, EDUKACJA I PROFILAKTYKA

STOMATOLOGICZNA

ZAKŁAD STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ

00-246 Warszawa, ul, Miodowa 18 tel.022 502 20 32

Kierownik Zakładu – prof. dr hab. Elżbieta Jodkowska

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr hab. n. med. Sylwia Małgorzata Słotwińska

Cel nauczania: poznanie wiadomości i nabycie umiejętności w zakresie profilaktyki i

prowadzenia stomatologicznej edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia w różnych

środowiskach, w tym udzielania profesjonalnych porad i instruktażu w zakresie prawidłowego

żywienia, higieny i innych zachowań związanych z promocją zdrowia jamy ustnej.

WYKŁADY

Liczba godzin: 10

Tematy wykładów:

Podstawowe założenia i główne cele promocji zdrowia. Rola zespołu stomatologicznego w

promocji zdrowia jamy ustnej.

Zadania i cele profilaktyki stomatologicznej. Kontrola płytki nazębnej w zapobieganiu

próchnicy.

Metody oceny ryzyka próchnicy. Kariogram.

Opieka stomatologiczna nad osobami niepełnosprawnymi i chorymi przewlekle.

Opieka stomatologiczna nad osobami w wieku podeszłym. Zakażenie odogniskowe.

Zaliczenie: na podstawie obecności na wykładach.

Piśmiennictwo:

Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny. Red. Zbigniew Jańczuk. PZWL 2007.

Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych. Red. Zbigniew Jańczuk. PZWL

2006.

Zbigniew Jańczuk. Profilaktyka profesjonalna w stomatologii. PZWL 2004.

Wiadomości podane na wykładach.

Page 25: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

25

MIKROBIOLOGIA OGÓLNA I JAMY USTNEJ

KATEDRA I ZAKŁAD MIKROBIOLOGII LEKARSKIEJ

02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Grażyna Młynarczyk

Wymiar godzin: 15 godz. – wykłady / 15 godz. – ćwiczenia

Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Ewa Swoboda Kopeć

Godziny przyjęć w sprawach studenckich : poniedziałki 12oo

- 14 oo

.

Zajęcia z mikrobiologii ogólnej i jamy ustnej odbywają się w I i II semestrze I roku studiów.

Wykłady (15 godzin) odbywają się w Collegium Anatomicum, w sali wykładowej

im. Prof. L. Paszkiewicza w I semestrze.

Ćwiczenia (15 godzin) odbywają się w Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej,

w sali ćwiczeń im. Prof. E. Mikulaszka w II semestrze.

PROGRAM NAUCZANIA

Tematyka wykładów obejmuje zagadnienia z zakresu:

1. Flory fizjologicznej i drobnoustrojów chorobotwórczych. Znaczenia mikrobiologii w

praktyce stomatologicznej.

2. Podstawowych wiadomości dotyczących diagnostyki mikrobiologicznej.

3. Epidemiologii i zakażeń krzyżowych w praktyce stomatologicznej.

4. Sterylizacji i dezynfekcji.

5. Drobnoustrojów szczególnie ważnych w patologiach stomatologicznych oraz zasady

profilaktyki.

6. Wirusów. Zakażeń wirusem HIV, prionów.

Tematyka ćwiczeń obejmuje:

1. Podstawowe zasady istotne w diagnostyce mikrobiologicznej. Demonstracje

posiewów.

2. Praktyczne ćwiczenia dotyczące sterylizacji i dezynfekcji. Ocena skuteczności

dezynfekcji rąk. Badanie metodą sedymentacyjną skażenia powietrza. Badanie metodą

odciskową skażenia środowiska.

3. Wybrane drobnoustroje, ważne w patologii człowieka. Demonstracja wzrostu na

podłożach podstawowych grup drobnoustrojów. Badanie mikroskopowe.

4. Demonstracja badań mikrobiologicznych związanych z zakażeniami krzyżowymi w

praktyce stomatologicznej. Praktyczne działania związane z metodami zapobiegania

zakażeniom w gabinecie stomatologicznym.

Page 26: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

26

5. Badania mikrobiologiczne mające znaczenie w chorobach błony śluzowej jamy ustnej,

dziąseł i przyzębia. Pobieranie materiałów klinicznych do badać mikrobiologicznych

w patologiach stomatologicznych.

6. Mechanizmy rozwoju próchnicy. Mikrobiologiczne badania diagnostyczne ważne w

prognozowaniu i profilaktyce próchnicy. Interpretacja wyników mikrobiologicznych.

7. Wirusy.

ORGANIZACJA ZAJĘĆ

Ćwiczenia mają charakter zajęć praktycznych. Szczegółowy program ćwiczeń jest

wywieszony w zakładowej tablicy ogłoszeń przed każdym ćwiczeniem.

Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa. Studenci są zobowiązani do

przygotowywania się do ćwiczeń.

Podczas ćwiczeń studenci pracują z materiałem zakaźnym, konieczne zatem jest

przestrzeganie następujących zasad:

okrycia zewnętrzne pozostawić w szatni,

przed przystąpieniem do zajęć włożyć fartuch ochronny (na pierwsze ćwiczenie

należy przynieść własny fartuch, który będzie używany i przechowywany wyłącznie w

Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej przez cały cykl ćwiczeniowy),

każdorazowo po skończonych zajęciach należy umyć ręce,

w przypadku rozlania badanego materiału, stłuczenia probówki itp. należy

natychmiast zawiadomić asystenta,

w sali nie wolno jeść ani pić,

materiałów diagnostycznych używanych i demonstrowanych na ćwiczeniach nie

wolno wynosić poza Zakład.

ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA

Podstawą zaliczenia jest:

obecność na wszystkich zajęciach,

zaliczenie wszystkich ćwiczeń w zeszycie protokołów

zaliczenie obowiązujących sprawdzianów i kolokwiów z zakresu ćwiczeń i wykładów.

PIŚMIENNICTWO OBOWIĄZUJĄCE I ZALECANE

1.Zaremba M.L., Borowski J.: Podstawy mikrobiologii lekarskiej, PZWL, Warszawa,1997

2.Colier L., Oxford J.: Wirusologia. Podręcznik dla studentów medycyny, stomatologii i

mikrobiologii, PZWL, Warszawa, 1996

3. Jawetz E.: Przegląd mikrobiologii lekarskiej – PZWL, Warszawa 1991

4. Łuczak M.,Swoboda Kopeć E.: Wybrane zagadnienia z mikrobiologii jamy ustnej. Wyd.

Czelej, Lublin, 2004

5. Samaranayake L.P.: Podstawy mikrobiologii dla stomatologów. PZWL, Warszawa,2004.

6. Swoboda-Kopeć E.: Aktualne zagadnienia i zadania z mikrobiologii jamy ustnej. Część I –

Zagadnienia. Skrypt. Dział Wydawnictw Akademii Medycznej, Warszawa 2002

7. Swoboda –Kopeć E.: Aktualne zagadnienia i zadania z mikrobiologii jamy ustnej. Część II

– Zadania. Skrypt protokołów do ćwiczeń. Dział Wydawnictw Akademii Medycznej,

Warszawa 2003.

Page 27: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

27

ZDROWIE ŚRODOWISKOWE

ZAKŁAD PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ ŚRODOWISKOWYCH i ALERGOLOGII

Sekretariat: Warszawa, ul. Banacha 1a, blok B, pok. 225 tel. 5992039

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Bolesław Samoliński

Wymiar godzin: 5 godz. – wykłady / 10 godz. - seminaria

Tematy wykładów

Definicja zdrowia środowiskowego oraz charakterystyka czynników środowiskowych

mających wpływ na zdrowie człowieka. (5 godzin).

Tematy seminariów

1. Środowiskowe uwarunkowania rozwoju deontologii zawodów medycznych. (2

godziny).

2. Rola higienisty stomatologicznego w profilaktyce chorób uwarunkowanych

czynnikami środowiskowymi w Polsce. (2 godziny).

3. Choroby zawodowe istotne w pracy higienisty stomatologicznego. (2 godziny).

4. Uwarunkowania środowiskowe powstawania zakażeń zakładowych i szczepów

alarmowych drobnoustrojów. (2 godziny).

5. Zaliczenie. Indywidualna praca pisemna na wybrany losowo temat z puli tematów

szczegółowych. (2 godziny).

Page 28: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

28

PODSTAWY ZDROWIA PUBLICZNEGO

ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO

ul. Banacha 1a, blok F

02-097 Warszawa Tel.: 599-21-80 (81)

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Janusz Ślusarczyk

Wymiar godzin: 10 godz. – wykłady / 20 godz. - seminaria

Odpowiedzialny za dydaktykę: mgr Grzegorz Juszczyk

Godziny przyjęć studentów – wtorek godz. 8-10

Zajęcia odbywają się w Zakładzie Zdrowia Publicznego, w semestrze zimowym.

Program nauczania Celem przedmiotu jest prezentacja głównych koncepcji nowoczesnego zdrowia publicznego.

Student po zakończeniu kursu powinien rozpoznawać czynniki warunkujące zdrowie, metody

analizowania i interpretowania danych epidemiologicznych i demograficznych w celu oceny

stanu zdrowia ludności. Dodatkowo student powinien posiadać umiejętność rozpoznawania

zagrożeń zdrowotnych występujących w środowisku zamieszkania, nauki, pracy; rozpoznania

działań w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez państwo; opisu źródeł

finansowania opieki zdrowotnej.

Organizacja i zasady zaliczania zajęć seminaryjnych Zajęcia odbywają się w dniach i godzinach określonych planem ramowym, opracowanym

przez Dziekanat. Zaliczenie uzyskiwane jest na podstawie obecności na seminariach.

Dopuszczalna jest jedna nieobecność w semestrze.

Tematyka wykładów

Temat Liczba

godzin

dydakt.

1. Zdrowie publiczne: cele, zadania, przedmiot nauczania,

dyscyplina naukowa. Podstawowe pojęcia zdrowia

publicznego – zachowania zdrowotne, uwarunkowania

zdrowia, problemy zdrowotne, profilaktyka, choroba, czynniki

ryzyka, styl życia, wskaźniki epidemiologiczne.

2

2. Metody oceny stanu zdrowia populacji oraz aktualne problemy

zdrowotne ludności w poszczególnych regionach świata z

uwzględnieniem Europy i Polski.

2

3. Organizacja ochrony zdrowia – kierunki zmian w Polsce i na

świecie oraz ródła finansowania opieki zdrowotnej

2

4. Współczesne strategie ochrony zdrowia programy zdrowotne

mające na celu zabezpieczenie zdrowia publicznego

2

5. Zapewnianie jakości w opiece medycznej. Analiza możliwości

rozwiązań rynkowych w ochronie zdrowia

2

Page 29: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

29

Tematyka seminariów

Temat Podstawowa terminologia z zakresu zdrowia publicznego – 4 godz.

Zakres

tematyczny

Zajęcia w formie dyskusji.

Prezentacja głównych definicji zdrowia, Omówienie zależności między

zdrowiem i chorobą. Konstruowanie własnych definicji zdrowia indywidualnie

i w małych zespołach. Omówienie typów definicji zdrowia – pozytywnych i

negatywnych, funkcjonalnych i idealistycznych na przykładzie stworzonych

przez studentów definicji.

Temat Społeczne, kulturowe i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia – 4 godz.

Zakres

tematyczny

Dyskusja na temat wpływu poszczególnych uwarunkowań zdrowia wg.

Lalonda oraz wg ŚOZ na stan zdrowia jednostki i populacji. Ocena możliwości

wpływu na poszczególne uwarunkowania zdrowia. Wzajemne relacje

pomiędzy czynnikami warunkującymi zdrowie.

Temat Problemy zdrowotne – porównanie stanu zdrowia Polski z innymi krajami

europejskimi – 4 godz.

Zakres

tematyczny

Zmiany demograficzne w społeczeństwie zachodnim oraz w Polsce – strarzenie

się populacji. Oczekiwana długość życia – analiza. Główne problemy

zdrowotne w ujęciu epidemiologicznym – choroby układu krążenia, choroby

nowotworowe, choroby układu oddechowego, choroby psychiczne i

samobójstwa, wypadki i urazy, choroby zakaźne. . Choroby nowotworowe w

podziale na zapadalność i umieralność w Polsce. Czynniki ryzyka chorób –

nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, otyłość, cukrzyca, palenie

papierosów, stres. .

Temat Kierunki rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce – organizacja i

elementy rynkowe – 4 godz.

Zakres

tematyczny

Omówienie szczegółowe celów systemu ochrony zdrowia wg Światowej

Organizacji Zdrowia. Zasady konstrukcji systemu ochrony zdrowia w Polsce -

podstawowa opieka zdrowotna, specjalistyczna opieka ambulatoryjna, struktura

szpitali, opieka długoterminowa, pomoc doraźna, uzdrowiska, służby sanitarno-

epidemiologiczne. Droga pacjenta w systemie – ciągłość i kompleksowość

opieki. Organizacja opieki zdrowotnej w Polsce – zadania władz centralnych,

samorządowych, płatnika, świadczeniodawców.

Temat Metody finansowania usług zdrowotnych – 2 godz.

Zakres

tematyczny

Proces gromadzenia środków na ochronę zdrowia – Wielka Brytania, Niemcy,

Stany Zjednoczone, Polska. Analiza poszczególnych rodzajów finansowania

podstawowej opieki zdrowotnej, specjalistycznej opieki ambulatoryjnej oraz

sektora zamkniętego – budżet, stawka kapitacyjna, opłata za usługę, opłata za

przyjęcie, opłata za dzień pobytu, opłata za przypadek chorobowy. Dyskusja

wad i zalet poszczególnych metod.

Temat Metody zapewniania jakości– ćwiczenia praktyczne - 2 godz.

Zakres

tematyczny

Przypadek zwiększonej liczby ran odleżynowych na oddziale opieki

długoterminowej.

Koło jakości Shewarta – planowanie interwencji.

Karta procesu.

Diagram przyczynowo-skutkowy Ishikawy.

Histogram.

Zasady wprowadzania zmiany do organizacji – typologia zmiany Rogersa,

identyfikacja czynników ułatwiających wprowadzanie zmiany.

Page 30: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

30

Zasady i formy oceny wyników nauczania: Zaliczenie odbywa się na podstawie obecności na zajęciach. Dopuszczalna jest jedna

nieobecność w semestrze. Istnieje możliwość zaliczenia treści tematycznych na dyżurze w

przypadku dodatkowej usprawiedliwionej nieobecności w semestrze.

Egzamin końcowy w sesji letniej odbywa się w formie ustnej.

Literatura obowiązkowa:

1. Czupryna A., Poźdzoch S., Ryś A., Włodarczyk C.: Zdrowie Publiczne.

Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne VESALIUS , Kraków 2000

2. Kulik T.B., Latalski M. (praca zbiorowa): Zdrowie publiczne – podręcznik dla

studentów i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii

Medycznych, Wydawnictwo CZELEJ Lublin 2002

3. Leowski J.: Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne. Wyd. Cedewu, Warszawa, 2004.

Literatura zalecana:

1. Belcher P.J.: Rola Unii Europejskiej w opiece zdrowotnej Centrum Systemów

Informacyjnych Ochrony Zdrowia Warszawa 2001

2. Goryński P., Wojtyniak B.: Rutynowe systemy informacyjne o stanie zdrowia ludności

Polski ZDROWIE PUBLICZNE Suplement nr 1/2000

3. Goryński P., Wojtyniak B.: Sytuacja zdrowotna ludności Polski na tle krajów

kandydujących do Unii Europejskiej w materiałach z Krajowej Konferencji Naukowej:

Wyzwania i zagrożenia zdrowotne w świetle procesu integracji Warszawa 2002

4. Goryński P., Wojtyniak B.: Sytuacja zdrowotna ludności Polski. Państwowy Zakład

Higieny Warszawa 2003

5. Krasucki P.: Zadania samorządu terytorialnego w dziedzinie zdrowia w świetle

„Europejskiej strategii zdrowia dla wszystkich do roku 2000” ANTIDOTUM nr

9/1999

6. Kozierkiewicz A.: Znaczenie wybranych wskaźników dla podejmowania decyzji w

ochronie zdrowia ZDROWIE PUBLICZNE Suplement nr 1/2000

7. Opieka zdrowotna w Polsce po reformie – Raporty CASE. Centrum Analiz

Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 2002

8. Opolski K., Dykowska G., Możdżonek M. Zarządzanie przez jakość w usługach

medycznych, CeDeWu, Warszawa 2002 r.

9. Włodarczyk W.C.: Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym. Vesalius,

Łódź-Kraków-Warszawa 1996

10. Włodarczyk C.: Reforma opieki zdrowotnej w Polsce. Studium polityki zdrowotnej.

Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne YESALIUS Kraków 1999

11. Wojnarowska B.: Narodowy Program Zdrowia – ewolucja, możliwości realizacji w:

Promocja Zdrowia pod redakcją J.B. Karskiego Wydawnictwo IGNIS Warszawa 1999

12. Wysocki M.J.: Zdrowie publiczne i polityka zdrowotna w Polsce i w krajach Unii

Europejskiej w materiałach z konferencji „Wyzwania i zagrożenia zdrowotne w

świetle procesu integracji” Warszawa 2002

Page 31: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

31

MIĘDZYNARODOWE PROBLEMY ZDROWIA

ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO

ul. Banacha 1a, blok F

02-097 Warszawa Tel.: 599-21-80 (81)

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Janusz Ślusarczyk

Wymiar godzin: 5 godz. – wykłady / 10 godz. - seminaria

Odpowiedzialny za dydaktykę: mgr Grzegorz Juszczyk

Godziny przyjęć studentów – wtorek, godz. 8-10

Program nauczania Prezentacja głównych zagadnień międzynarodowej polityki zdrowotnej – instytucji,

organizacji rządowych i pozarządowych oraz celów i metod ich działania. Omówienie

głównych problemów zdrowotnych w poszczególnych regionach świata oraz strategii

rozwiązywania ich poprzez współpracę międzynarodową, zwłaszcza w obliczu tendencji

globalizacyjnych. Zarysowanie problematyki międzynarodowych porównań wskaźników

zdrowotnych oraz różnic kulturowych w definiowaniu i rozwiązywania problemów

zdrowotnych w działaniach systemowych i lokalnych w wybranych krajach.

Organizacja i zasady zaliczania zajęć Zajęcia odbywają się w dniach i godzinach określonych planem ramowym, opracowanym

przez Dziekanat. Zaliczenie w formie ustnej odbywa się na ostatnich zajęciach.

Tematyka wykładów

Temat Międzynarodowa polityka zdrowotna – ONZ, WHO, współpraca

europejska - 3 godz.

Zakres

tematyczny

Założenia międzynarodowej polityki zdrowotnej – współpraca

międzynarodowa pomiędzy poszczególnymi instytucjami. ONZ i jej agendy –

UNAIDS, UNDP, UNICEF. WHO jako szczególna agenda ONZ ds. zdrowia.

Struktura WHO – regiony i zadania. Główne instytucje europejskie – Komisja

Europejska, Dyrektorat V – DG SANCO, Rada Europy.

Temat Rola organizacji pozarządowych w rozwiązywaniu problemów

zdrowotnych – Bank Światowy Lekarze Bez Granic, organizacje

charytatywne – 2 godz.

Zakres

tematyczny

Specyfika organizacji pozarządowych w systemie ochrony zdrowia w krajach

rozwiniętych i rozwijających się. Koncepcje wspierania rozwoju i inwestycji w

zdrowie Banku Światowego – raport „Investing in Health” (1993). Koncepcja

tworzenia zintegrowanych funduszy pomocy zamiast finansowania odrębnych

programów.

Page 32: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

32

Tematyka seminariów:

Temat Główne problemy zdrowotne państw wysokorozwiniętych i najnowsze

zagrożenia zdrowotne – 4 godz.

Zakres

tematyczny

Obciążenie chorobami – tzw. choroby z przesytu: choroby układu krążenia,

nowotwory, choroby układu krążenia, cukrzyca. Czynniki ryzyka chorób

związane ze stylem życia – hipercholesterolemia, otyłość. Międzynarodowe

porównania stanu zdrowia – raport WHO z 2000 r. „Health systems: improving

performance” – wskaźniki oceny systemów ochrony zdrowia.

Najnowsze zagrożenia zdrowotne – choroby zakaźne (SARS, grypa, ptasia

grypa), choroby układu ruchu związane z niską aktywnością fizyczną oraz

stosowaniem komputerów, zaburzenia zdrowia psychicznego.

Temat Główne problemy zdrowotne regionu afrykańskiego (AFRO/WHO) –

2 godz.

Zakres

tematyczny

Uwarunkowania geograficzne kontynentu afrykańskiego. Warunki klimatyczne

w poszczególnych regionach kontynentu – Afryka Północna i Południowa.

Region Nilu, Sahara, Afryka Subsaharyjska. Problemy w zaopatrzeniu w wodę

i żywność Umieralność noworodków i niedożywienie niemowląt. Choroby

zakaźne – malaria, HIV/AIDS, choroby pasożytnicze. Metody zapobiegania

chorobom – programy immunizacji, działania na poziomie lokalnym.

Temat Wpływ globalizacji na zdrowie oraz różnice kulturowe w rozumieniu

i rozwiązywaniu problemów zdrowotnych – 2 godz.

Zakres

tematyczny

Wpływ globalizacji na zdrowie – główne problemy. Przepływ kapitału i ludzi

zmiany na rynku pracy – bezrobocie i wymieranie wsi. „Drenaż mózgów” –

przepływ profesjonalistów medycznych z krajów biedniejszych do krajów

bogatszych. Zwiększenie wymiany handlowej i osobowej – transmisja

czynników chorobotwórczych.

Różnorodne podejście do rozumienia zjawisk zdrowotnych i chorobowych –

medycyna chińska, hinduska, homeopatia, tradycyjni uzdrowiciele, teorie

wyjaśniające przyczyny chorób.

Temat HIV/AIDS jako przykład epidemii XXI wieku – 2 godz.

Zakres

tematyczny

Wirus HIV i AIDS jako choroba zakaźna przenoszona drogą płciową. Drogi

szerzenia wirusa. Dystrybucja choroby na poszczególnych kontynentach.

Specyfika regionu afrykańskiego i Azji Centralnej.

Obciążenie umieralnością przedwczesną i oczekiwana długość życia w krajach

, w których występuje epidemia AIDS. . Zjawisko umieralności w wieku

produkcyjnym w krajach rozwijających się.

Przyczyny epidemii – zwyczaje kulturowe (dziedziczenie żon), podległość

ekonomiczna kobiet.

Metody zahamowania skali zjawiska – działania lokalne promujące bezpieczne

współżycie przy użyciu prezerwatywy i opory kulturowe związane z tą metodą.

Page 33: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

33

Zasady i formy oceny wyników nauczania: Zaliczenie odbywa się w formie ustnej na ostatnich zajęciach. Każdy ze studentów odpowiada

na dwa pytania z tematyki wykładu i literatury obowiązkowej. Jeżeli student nie uzyska

zaliczenia na ostatnich zajęciach istnieje możliwość ponownego podejścia do zaliczenia

w czasie dyżuru dla studentów.

Literatura obowiązkowa:

1. Holland W., Mossialos: Polityka zdrowia publicznego

2. Poździoch S. „Międzynarodowa polityka zdrowotna” w: Czupryna A, Poździoch

S, Ryś A, Włodarczyk C (red.). Zdrowie publiczne, Uniwersyteckie Wydawnictwo

Medyczne Vesalius, Kraków. 2000.

Literatura zalecana:

1. The world health report 2004 - changing history, WHO.

2. The world health report 2003 - shaping the future, WHO.

3. The world health report 2002 - reducing risks, promoting healthy life, WHO.

4. The world health report 2000 - health systems: improving performance, WHO.

Page 34: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

34

FILOZOFIA I PODSTAWY ETYKI

ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO

ul. Banacha 1a, blok F

02-097 Warszawa Tel.: 599-21-80 (81)

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Janusz Ślusarczyk

Wymiar godzin: 15 godz. – wykłady / 15 godz. - seminaria

Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. Marcin Łyskanowski

Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury podane są do wiadomości

zainteresowanych na tablicy ogłoszeń w Zakładzie Zdrowia Publicznego.

Program nauczania

Cel zajęć: poznanie pojęcia z zakresu etyki, moralności i etyki zawodowej oraz dyskusja o

najważniejszych działaniach wykonywanego zawodu w świetle przedstawionych materiałów.

Organizacja i zasady zaliczania zajęć Zajęcia odbywają się w dniach i godzinach określonych planem ramowym, opracowanym

przez Dziekanat.

Zaliczenie zajęć: Kolokwium zaliczeniowe - odbywa się na ostatnich zajęciach.

Tematyka wykładów i seminariów

Etyka 1. Czym jest etyka i kiedy powstała

2. Hipokrates i etyka zawodowa

3. Godność lekarza i godność pacjenta

4. Nakaz lekarski i nakaz moralny

5. Absolutyzm i konsekwencjalizm

6. Paternalizm i autonomia

7. Chory psychicznie (przyjęcie do szpitala i leczenie)

8. Problemy bólu, śmierci i umierania

9. Eutanazja

10. Transplantacja narządów

11. Przerywanie ciąży

12. Opieka nad dziećmi nieuleczalnie chorymi

13. tajemnica lekarska

14. Sumienie lekarskie i główne cnoty lekarza

15. Teksty dotyczące deontologii lekarskiej (Deklaracja Genewska, Deklaracja Hawajska,

Deklaracja Helsińska, Zbiór zasad Etyczno-Deontologicznych polskiego lekarza)

Page 35: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

35

Filozofia

1. Czym jest filozofia

2. Teoria poznania.

3. Teoria wartości

4. Teoria prawdy

5. Utylitaryzm

6. Myśl etyczno-filozoficzna starożytnej Grecji

7. Stoicy

8. Wybitni filozofowie europejscy i polscy:

( m.in.: Sokrates, Kant (i etyka obowiązku), Schweitzer (etyka czci dla życia), Freud

(psychoanaliza)

9. Polscy lekarze moraliści XVIII wieku

10. Władysław Biegański – twórca polskiej deontologii lekarskiej

Piśmiennictwo obowiązkowe

1. Beauchamp T.L., James F. Childress.: Zasady etyki medycznej. Książka i Wiedza

1996.

2. Kielanowski T.: Etyka i deontologia. PZWL 1985.

3. Szewczyk K.: Etyka i deontologia lekarska. PAN 1994.

4. Tulibacki W.: Etyka i Nauki Biologiczna. Art.1994.

5. Łyskanowski M.: Z Dziejów Medycyny Polskiej (skrypt) AM 1999.

Page 36: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

36

PSYCHOLOGIA Z PEDAGOGIKĄ

ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO

ul. Banacha 1a, blok F

02-097 Warszawa Tel.: 599-21-80 (81) e-mail: [email protected]

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Janusz Ślusarczyk

Godziny przyjęć: 10:00 – 12:00

Prowadzący zajęcia: dr n. hum. Magdalena Woynarowska-Sołdan

Roczny wymiar zajęć: 45 godzin wykładów

Uzasadnienie Wiedza i umiejętności z zakresu psychologii i pedagogiki są potrzebne wszystkim studiującym

kierunki medyczne. Informacje o człowieku, jego aktywności, możliwościach oddziaływania na niego

są przydatne we wszystkich dziedzinach ludzkiej działalności.

Naukowa wiedza psychologiczna umożliwia samopoznanie, pozwala lepiej rozumieć siebie i

innych, lepiej porozumiewać się z innymi (a co za tym idzie skuteczniej i bardziej satysfakcjonująco

funkcjonować w życiu osobistym i zawodowym) oraz kształtować środowisko sprzyjające zdrowiu

psychicznemu człowieka. Jest też ona podstawą wszelkich oddziaływań wychowawczych.

Pedagogika dostarcza wiedzy dotyczącej wychowania i nauczania. Posiadanie wiedzy i

umiejętności pedagogicznych stwarza szansę na zwiększenie skuteczności programów edukacyjnych,

profilaktycznych i promocji zdrowia. Edukacja jest jednym z systemów społecznych ważnych dla

zdrowia społeczeństwa i powinna być przedmiotem zainteresowań wielu specjalistów. Znajomość i

rozumienie polityki, organizacji i funkcjonowania systemu edukacji umożliwi im efektywniejsze

współdziałanie z pracownikami tego systemu na różnych poziomach (szkoła, kuratorium,

ministerstwo).

Cele ogólne kształcenia 1. Przekazanie studentom podstawowej wiedzy i umiejętności z zakresu psychologii, pedagogiki i

ich subdyscyplin umożliwiających:

− lepsze rozumienie siebie i innych, w zdrowiu i w chorobie,

− doskonalenie własnych umiejętności życiowych (psychospołecznych),

− podejmowanie skutecznych działań edukacyjnych,

− współpracę z przedstawicielami resortu edukacji w planowaniu, realizacji i ewaluacji

programów profilaktycznych i promocji zdrowia w różnych środowiskach.

2. Pomoc studentom w nabywaniu kompetencji (rozumienia, umiejętności, postaw, motywacji)

niezbędnych do własnego uczenia się i doskonalenia (kształcenie ustawiczne).

Treści

Moduł I. Psychologia i pedagogika jako nauki społeczne współdziałające ze sobą i ich

znaczenie dla studentów kierunków medycznych

Psychologia jako nauka: nazwa, przedmiot zainteresowań i definicja. Działy psychologii ze

szczególnym uwzględnieniem psychologii zdrowia, psychologii lekarskiej, klinicznej i

psychostomatologii. Powiązania psychologii z innymi naukami, Wybrane koncepcje psychologiczne

człowieka, Znaczenie wiedzy psychologicznej. Pedagogika jako nauka: definicja i podstawowe pojęcia w pedagogice: wychowanie,

samowychowanie, nauczanie, uczenie się, kształcenie, kształcenie ustawiczne, edukacja, oświata.

Subdyscypliny pedagogiki. Związek pedagogiki z naukami medycznymi i zdrowiem publicznym, rola

pedagogiki w kształtowaniu zdrowia jednostki i społeczeństwa. Miejsce pedagogiki wśród nauk

społecznych. Rozwój refleksji pedagogicznej i nurty w myśleniu pedagogicznym.

Page 37: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

37

Moduł II. Elementy psychologii ogólnej Charakterystyka procesów psychicznych człowieka (procesy poznawcze: spostrzeganie, uwaga,

pamięć, myślenie; procesy emocjonalne i motywacyjne; osobowość).

Moduł III. Elementy psychologii rozwojowej Periodyzacja rozwoju człowieka, czynniki rozwoju, charakterystyka poszczególnych etapów życia

człowieka od dzieciństwa do dorosłości. Dorosły jako uczeń. Style uczenia się, Identyfikacja mocnych

i słabych stron we własnym uczeniu się, Ustalanie sposobów doskonalenia uczenia się.

Moduł IV. Elementy psychologii zdrowia Koncepcje i pojęcie zdrowia w psychologii. Determinanty zdrowia i choroby. Choroba w życiu

człowieka. Proces adaptacji do choroby. Zdrowie psychiczne i czynniki wpływające na jego stan.

Moduł V. Kształtowanie umiejętności życiowych (psychospołecznych) Komunikacja interpersonalna: relacje pracownik medyczny – pacjent, trudności we współpracy

pracownika medycznego i pacjenta, bariery komunikacji interpersonalnej, aktywne słuchanie,

komunikaty ”TY” i „JA”, komunikacja niewerbalna, współpraca w zespole, twórcze myślenie,

radzenie sobie ze stresem. Psychologiczna relacja przełożony – podwładny.

Moduł VI. Charakterystyka oddziaływań edukacyjnych i warunki ich efektywności Człowiek w różnych fazach życia i różnych siedliskach jako podmiot oddziaływań edukacyjnych.

Cechy, umiejętności i zachowania nauczających sprzyjające osiąganiu sukcesu w pracy

pedagogicznej. Poznawanie uczących się jako podstawa pracy wychowawczej. Metody oddziaływań

wychowawczych. Metody nauczania i uczenia się (w odniesieniu do edukacji zdrowotnej) Trudności

w nauczaniu i wychowaniu. Czynniki wpływające na efektywność oddziaływań edukacyjnych

(wychowawczych i dydaktycznych).

Moduł VII. Polityka oświatowa i system edukacji w Polsce Organizacja systemu edukacji w Polsce. Edukacja zdrowotna w szkole i infrastruktura dla jej

wspierania.

Warunki zaliczenia przedmiotu

− Obecność na zajęciach.

− Zaliczenie pisemnego kolokwium końcowego. Pytania do kolokwium obejmować będą

treści wykładów oraz zagadnienia, które student powinien poznać samodzielnie,

wykorzystując podawane na bieżąco źródła piśmiennictwa.

Piśmiennictwo zalecane 1. Ciechanowicz W. (red.) (2000): Pedagogika. Podręcznik dla szkół medycznych, wydawnictwo

Lekarskie PZWL, Warszawa.

2. Formański J. (2003): Psychologia. Podręcznik dla szkół medycznych, PZWL, Warszawa

3. Gordon T. (1999): Pacjent jako partner, PAX, Warszawa.

4. Hamer H. (1998): Rozwój przez wprowadzanie zmian, Centrum Edukacji Medycznej, W-wa.

5. Heszen I., Sęk H. (2007): Psychologia zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

6. Janowski A. (2002b): Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki, zdrowy rozsądek, wyniki

badań, Fraszka Edukacyjna, Warszawa.

7. Trzcieniecka Green A. (red.) (2006): Psychologia. Podręcznik dla studentów kierunków

medycznych, UNIVERSITAS, Kraków.

8. Woynarowska B., (2007) : Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo

Naukowe PWN, Warszawa.

9. Zimbardo P.G., Ruch F.L. (1997): Psychologia i zycie, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa.

10. Artykuły z czasopism: „Asystentka i higienistka stomatologiczna”, „As

stomatologiczny”, „Nowa stomatologia”

Page 38: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

38

EKONOMIA

ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO

ul. Banacha 1a, blok F

02-097 Warszawa Tel.: 599-21-80 (81)

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Janusz Ślusarczyk

Wymiar godzin: 15 godz. – wykłady

Odpowiedzialny za dydaktykę: dr Bożena Adamczyk- Kloczkowska

Tel. 0.22 599.21.84

Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury podane są do wiadomości

zainteresowanych na tablicy ogłoszeń w Zakładzie Zdrowia Publicznego

Program nauczania

Przedstawienie podstawowych problemów teorii ekonomii w podziale na mikroekonomię

oraz makroekonomię, w nawiązaniu do realiów polskiej gospodarki tak, aby wykładana teoria

posłużyła studentom do zrozumienia budowy nowoczesnej gospodarki rynkowej w naszym

kraju oraz aby wiedza wyniesiona z zajęć mogła być przez nich wykorzystywana w praktyce.

Organizacja i zasady zaliczania zajęć Zajęcia odbywają się w dniach i godzinach określonych planem ramowym, opracowanym

przez Dziekanat.

Zaliczenie w formie pisemnej testowej odbywa się na ostatnich zajęciach.

Tematyka wykładów

MMIIKKRROOEEKKOONNOOMMIIAA CCZZĘĘŚŚĆĆ II

11

2

Temat Mikroanaliza rynku.

Cel Zapoznanie z podstawowymi kategoriami ekonomicznymi oraz z

zależnościami między nimi.

Zakres

tematyczny

Definicje podstawowych kategorii ekonomicznych, takich jak: popyt, podaż,

cena, rynek.

Rozpoczęcie analizy zależności między tymi kategoriami, konkretnie

Temat Definicja ekonomii. Modelowe ujęcie zagadnień ekonomicznych,

Mikroekonomia i makroekonomia. Polityka gospodarcza. Ekonomia

pozytywna i normatywna.

Cel Zapoznanie z przedmiotem ekonomii oraz zakresem badawczym mikro- i

makroekonomii.

Zakres

tematyczny

Zdefiniowanie pojęcia „Polityka gospodarcza” oraz omówienie związku

między nim a ekonomią. Omówienie dwóch podstawowych nurtów w

ekonomii: ekonomii pozytywnej i normatywnej, z uwzględnieniem różnic w

zakresie ich celów i metodologii.

Page 39: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

39

zależności między popytem a ceną. Omówienie pojęć: cena równowagi, cena

maksymalna, cena minimalna.

3

Temat Mikroanaliza rynku. Ciąg dalszy.

Cel Przedstawienie zależności między popytem a ceną, podażą a ceną, dochodami a

popytem.

Zakres

tematyczny

Cenowa elastyczność popytu. Cenowa elastyczność podaży. Dochodowa

elastyczność popytu.

4

Temat Teoria racjonalnego zachowania konsumenta.

Cel Przedstawienie podstawowych zagadnień z zakresu teorii racjonalnego

zachowania konsumenta.

Zakres

tematyczny

Pojęcie użyteczności oraz użyteczności krańcowej. Krzywa obojętności

konsumenta. Graficzna ilustracja zmian poziomu dochodu konsumenta oraz

proporcji cen nabywanych dóbr. Równowaga konsumenta. Efekt dochodowy

przy obniżce cen i efekt substytucyjny przy zmianie relacji cen nabywanych

dóbr.

5

Temat Analiza czynników produkcji.

Cel Przedstawienie podstawowych zagadnień z zakresu zachowania się producenta.

Zakres

tematyczny

Krzywa produktu całkowitego a krzywe przeciętnej i krańcowej

produkcyjności pracy. Wybór najbardziej efektywnej kombinacji czynników

wytwórczych.

6

Temat Analiza czynników produkcji. Ciąg dalszy.

Cel Przedstawienie podstawowych zagadnień z zakresu popytu na pracę i podaży

pracy.

Zakres

tematyczny

Mechanizm kształtowania popytu na pracę i podaży pracy w warunkach

doskonałej konkurencji. Czynniki kształtujące poziom i zróżnicowanie płac.

7

Temat Teoria funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Cel Przedstawienie podstawowych zagadnień z zakresu teorii funkcjonowania

przedsiębiorstwa w warunkach konkurencji doskonałej.

Zakres

tematyczny

Pojęcie oraz składniki kosztów produkcji i zysku. Rodzaje kosztów i kształt ich

krzywych w krótkim okresie. Maksymalizacja zysku w przedsiębiorstwie przy

założeniu konkurencji doskonałej. Koszty przeciętne w długim okresie. Ceny

rynkowe a długookresowe koszty wytwarzania w gałęzi w warunkach

doskonałej konkurencji.

8

Temat Teoria funkcjonowania przedsiębiorstwa. Ciąg dalszy.

Cel Przedstawienie podstawowych zagadnień z zakresu teorii funkcjonowania

przedsiębiorstwa w warunkach monopolu.

Zakres

tematyczny

Maksymalizacja zysku w przedsiębiorstwie monopolistycznym. Doskonałe

zróżnicowanie cen w pełnym monopolu. Wpływ zmian poziomu kosztów i

popytu na rozmiary wywarzanej produkcji w pełnym monopolu.

Przedsiębiorstwo na rynku konkurencji monopolistycznej. Złamana krzywa

popytu w oligopolu.

Page 40: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

40

MMAAKKRROOEEKKOONNOOMMIIAA CCZZĘĘŚŚĆĆ IIII

9

Temat Tworzenie i podział dochodu narodowego.

Cel Zapoznanie z podstawowymi kategoriami makroekonomicznymi oraz z

zależnościami między nimi.

Zakres

tematyczny

Proces tworzenia wartości dodanej i produkcji finalnej w gospodarce

narodowej. Podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Ruch

okrężny strumieni dochodów i wydatków. Ceny jako narzędzie agregacji

dochodu narodowego.

10

Temat Podstawowe zależności agregatowe w ekonomii keynesowskiej.

Cel Przedstawienie związków między głównymi agregatami ekonomicznymi

stosowanymi i wprowadzonymi do teorii ekonomii przez Keynesa.

Zakres

tematyczny

Inwestycje a oszczędności. Funkcja konsumpcji. Mnożnik inwestycyjny i jego

wpływ na przyrost dochodu narodowego. Keynesowska funkcja inwestycji.

Składniki popytu globalnego a poziom dochodu narodowego.

11

Temat Budżet i polityka fiskalna państwa.

Cel Przedstawienie podstawowych kategorii ekonomicznych dotyczących pojęć

„Budżet” oraz „Polityka fiskalna” oraz ich znaczenia i zależności między nimi.

Zakres

tematyczny

Definicja pojęć: budżet, nadwyżka budżetowa, deficyt budżetowy. Podatki i ich

rodzaje. Główne dochody i wydatki budżetu państwa oraz ich struktura.

Przyczyny powstawania deficytu budżetowego i sposoby jego finansowania.

Deficyt budżetowy a dług publiczny.

12

Temat Pieniądz, rynek pieniężny, bankowość.

Cel Przedstawienie głównych zagadnień z zakresu systemu finansowego, teorii

rynku pieniężnego i kapitałowego.

Zakres

tematyczny

Podstawowe funkcje pieniądza. Rodzaje pieniądza. Podstawowe składniki

bilansu w bankach komercyjnych oraz w banku centralnym. Zasady obrotu

bezgotówkowego. Czynniki wyznaczające wielkość podaży pieniądza.

Rezerwa obowiązkowa i mnożnik depozytowy. Mnożnik kreacji pieniądza i

baza monetarna. Współzależności między popytem na pieniądz i podażą

pieniądza a stopą procentową. Mechanizm kształtowania się kursu obligacji.

Środki regulacji dopływu i odpływu pieniądza z obiegu. Możliwości

oddziaływania banku centralnego na koniunkturę gospodarczą kraju.

13

Temat Wahania koniunktury w gospodarce rynkowej.

Cel Przedstawienie głównych zagadnień dotyczących przyczyn cykliczności

poziomu aktywności gospodarczej, jej faz oraz możliwości i instrumentów

wpływania państwa na wychodzenie gospodarki z recesji.

Zakres

tematyczny

Pojęcie cyklu koniunkturalnego i jego fazy. Realistyczny opis faz cyklu

koniunkturalnego. Narzędzia stosowane przez państwo dla celu pobudzenia

aktywności gospodarczej w okresie recesji. Przyczyny osłabienia wahań

cyklicznych po II wojnie światowej.

14

Page 41: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

41

Temat Inflacja i bezrobocie.

Cel Przedstawienie najważniejszych zagadnień dotyczących przyczyn inflacji i

bezrobocia oraz możliwości ich ograniczania przez państwo.

Zakres

tematyczny

Pojęcie bezrobocia i jego formy. Społeczne i gospodarcze skutki bezrobocia.

Pojęcie inflacji i jej przyczyny oraz rodzaje. Monetarystyczna teoria inflacji.

Krótko- i długookresowa krzywa Philipsa. Sposoby hamowania inflacji i

bezrobocia przez państwo.

15

Temat Bilans płatniczy kraju i wymiana międzynarodowa.

Cel Przedstawienie głównych zagadnień związanych z gospodarką otwartą.

Zakres

tematyczny

Pojęcie bilansu płatniczego i jego struktura. Korzyści z otwarcia gospodarki

narodowej. Teoria kosztów komparatywnych. Krótko- i długookresowe skutki

gospodarki otwartej. Kursy walut oraz ich związki z bilansem płatniczym kraju.

Mechanizm przywracania równowagi zewnętrznej w dłuższym okresie.

Dopuszczalna granica zadłużenia kraju.

FFOORRMMAA ZZAALLIICCZZEENNIIAA PPRRZZEEDDMMIIOOTTUU

Zaliczenie pisemne w formie testowej.

Piśmiennictwo obowiązkowe

1. Mieczysław Nasiłowski „System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii”, Wyd.

Key Text, Warszawa 2001 r.

2. David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch „Mikroekonomia”, Wyd. PWE,

Warszawa 1998 r. I wydania następne.

3. David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbusch „Makroekonomia”, Wyd. PWE,

Warszawa 1998 r. i wydania następne.

Page 42: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

42

EKONOMIKA i FINANSOWANIE W OCHRONIE ZDROWIA

ZAKŁAD ZDROWIA PUBLICZNEGO

ul. Banacha 1a, blok F

02-097 Warszawa Tel.: 599-21-80 (81)

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Janusz Ślusarczyk

Wymiar godzin: 15 godz. – wykłady

Odpowiedzialny za dydaktykę: dr Bożena Adamczyk- Kloczkowska

Program nauczania

Celem zajęć jest:

1 - zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami z zakresu ekonomiki ochrony zdrowia,

2 - zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami z zakresu finansowania w ochronie zdrowia.

Tematy wykładów

1. WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU EKONOMIKI OCHRONY ZDROWIA.

Funkcja produkcji zdrowia (inaczej: funkcja usług zdrowotnych). Szacowanie empirycznej

funkcji produkcji zdrowia. Szacowanie krańcowego wpływu opieki zdrowotnej na poziom

zdrowia populacji.

2. WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU EKONOMIKI OCHRONY ZDROWIA

Podaż usług zdrowotnych.

3. Problem liczenia kosztów w ochronie zdrowia. Problem minimalizacji kosztu przeciętnego

w odniesieniu do usług zdrowotnych.

4. Popyt na kapitał zdrowotny. Popyt na usługi zdrowotne.

5. FINANSOWANIE W OCHRONIE ZDROWIA. Źródła finansowania ochrony zdrowia i

systemy finansowania ochrony zdrowia.

6. FINANSOWANIE W OCHRONIE ZDROWIA. Mechanizmy finansowania świadczeń

zdrowotnych. Narodowe rachunki zdrowia

7. FINANSOWANIE W OCHRONIE ZDROWIA. System finansowania ochrony zdrowia w

Polsce.

8. ZALICZENIE

Organizacja zajęć Wykłady odbywają się raz w tygodniu w semestrze zimowym

Zasady i forma zaliczenia zajęć Wykład - obecność obowiązkowa, zaliczenie w oparciu o

test.

Piśmiennictwo zalecane Na rynku nie ma jednej pozycji zwartej traktującej o ekonomice ochrony zdrowia i

finansowaniu w ochronie zdrowia. Z dostępnej polskojęzycznej literatury przedmiotu można

ewentualnie polecić książkę Thomasa E. Getzena „Ekonomika zdrowia”, lecz nie ma w niej

sporej części zagadnień poruszanych na wykładzie. W przygotowaniu jest skrypt napisany

przez dwoje pracowników Zakładu Zdrowia Publicznego: Bożenę Adamczyk-Kloczkowską i

Michała Wojnę pt.: „Wybrane zagadnienia z zakresu ekonomiki ochrony zdrowia. Wybrane

zagadnienia z zakresu finansowania w ochronie zdrowia.”

Page 43: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

43

INFORMATYKA

ZAKŁAD INFORMATYKI MEDYCZNEJ I TELEMEDYCYNY

SP CSK AM, Blok „E“ II piętro

02-097 Warszawa, ul. Banacha 1A, tel/fax. 658-29-97

e-mail: [email protected] http://zimit.wum.edu.pl

Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Robert Rudowski Godziny przyjęć: pon., czw. - godz.10

00 - 12

00

1. Osoba odpowiedzialna za nauczanie – lek. med. Joanna Michalik

Wymiar godzin przedmiotu:

Semestr – 2

Wykłady - godz. 10

Ćwiczenia - godz. 20 (pracownie Zakładu, SPCSK WUM, ul. Banacha 1A,

Blok E, II piętro).

2. Cel nauczania:

Celem nauczania jest:

a) wprowadzenie studentów do tematyki informatyki medycznej i telemedycyny,

b) zapoznanie ich z typowymi programami znajdującymi zastosowanie w medycynie

i praktyce stomatologicznej (program obsługi przychodni stomatologicznej, programy

do obrazowania medycznego, MS Excel, MS Access). Ponadto zakres ćwiczeń obejmuje

informacje na temat medycznych zasobów dostępnych przez Internet (Medline,

stomatologiczne zasoby WWW) oraz usług internetowych.

3. Organizacja nauczania:

Wykłady odbywają się na początku semestru. Ćwiczenia prowadzone są raz w tygodniu.

Rozpoczynają się krótkim wprowadzeniem do tematu z użyciem rzutnika obrazu

komputerowego i tablicy, po którym następuje część praktyczna polegająca na samodzielnej

pracy studentów z komputerem. Regulamin zajęć jest dostępny w laboratorium

komputerowym.

4. Forma zaliczenia przedmiotu:

Zaliczenie na podstawie testu przeprowadzonego na ostatnich zajęciach obejmującego

materiał wykładów i ćwiczeń.

5. Tematyka zajęć:

Tematyka wykładów: (5 x 2godz.)

1.Wprowadzenie. Podstawowe pojęcia. Komputery i sieci komputerowe. Sieć Internet i jej

usługi.

2.Elektroniczna historia choroby (EHC). Systemy klasyfikacji i kodowania.

Page 44: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

44

3.Systemy informatyczne dla różnych szczebli opieki zdrowotnej: gabinet, przychodnia,

szpital. Systemy obrazowania.

4.Telemedycyna/e-zdrowie.

5.Systemy baz danych.

Tematy ćwiczeń: (10 x 2 godz.)

1. Wyszukiwanie informacji naukowej w zasobach internetowych – narzędzia, ocena

wiarygodności źródeł informacji.

2. Przedstawienie szczegółowe bazy Medline (na przykładzie serwisu PubMed). Metodyka

przeszukiwania internetowych baz medycznych abstraktowych i pełnotekstowych

dostępnych dla studentów WUM.

3. Arkusz kalkulacyjny (MS Excel lub OpenOffice Calc) - omówienie przydatnych funkcji

programu, tworzenie i formatowanie wykresów.

4. Wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego do budowy tabeli jako przykład prostej medycznej

bazy danych.

5. Budowa relacyjnej bazy danych. Tworzenie poprawnej struktury pól, formularzy

i konstruowanie różnego typu kwerend. Zalety i wady tego typu bazy danych.

6. Elektroniczna historia choroby. Systemy klasyfikacji i kodowania. Program do obsługi

gabinetu stomatologicznego/przychodni – Prodentis.

7. Podstawy edycji obrazu w programie graficznym. Omówienie podstawowych formatów,

ich metody kompresji i właściwości.

8. Obrazowanie medyczne – podstawowe właściwości formatu DICOM i systemu PACS

9. Oprogramowanie do edycji pracy licencjackiej, w tym oprogramowanie Open Source.

10. Powtórzenie materiału. Zaliczenie

6. Koło naukowe:

Przy Zakładzie istnieje Studenckie Koło Naukowe Informatyki działające w kilku grupach

problemowych. Studenci uczą się pisania własnych programów, korzystania z medycznych

zasobów Internetu oraz bazy Medline.

7. Piśmiennictwo

1. Podręcznik „Informatyka Medyczna” pod red. R. Rudowskiego, PWN, Warszawa 2003.

2. Zasoby Zakładu Informatyki Medycznej i Telemedycyny (http://moodle.amwaw.edu.pl):

Ms Excel – I. Podstawy obliczeń statystycznych – Maria Karlińska

Wprowadzenie do Excela, Excel-Podstawy obliczeń statystycznych, Statystyka

opisowa, Statystyka zaawansowana, SAS – Janusz Sierdziński

Wstęp do podstaw statystyki na podstawie artykułów w Medycynie Praktycznej

(od 1998/07 do 2002/09) - Tomasz Koziński

Systemy Obrazowania - Ewa Paulo

Systemy Obrazowania - Bartosz Kaczyński

Zasady formatowania pracy licencjackiej – Joanna Michalik i Bartosz Kaczyński

Książki:

1. „Statystyka opisowa w Excelu dla szkół. Ćwiczenia praktyczne”. Autor Andrzej Obecny,

wyd. Helion

Page 45: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

45

2. „Statystyka matematyczna w Excelu dla szkół. Ćwiczenia praktyczne.” Autor

Andrzej Obecny, wyd. Helion

3. „GIMP. Domowe studio graficzne. Ćwiczenia”. Autor Łukasz Oberlan,

wyd Helion 03/2003

4. „Joomla! Ćwiczenia”. Autor Paweł Frankowski, wyd. Helion 2007

5. „Excel 2003. Wersja Polska ćwiczenia”. Autor Ewa Łuszczyk, Mirosława Kopertowska,

wyd PWN 2007

6. „Bazy danych uczymy się na przykładach. Gotowe rozwiązania, porady praktyczne

Access, SQL, ASP”, autorzy Bronisław Jankowski, Andrzej Regmunt

Czasopisma:

1. Computerworld - www.computerworld.pl

2. CHIP on line – www.chip.pl

3. Magazyn Internet - www.magazyninternet.pl

Page 46: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

46

JĘZYK OBCY (do wyboru język angielski, francuski, niemiecki lub rosyjski)

STUDIUM JĘZYKÓW OBCYCH

ul. Księcia Trojdena 2A

02-109 Warszawa

Tel. (+48 22) 5720 863

e-mail:[email protected]

Kierownik Studium: mgr Joanna Ciecierska

Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Grażyna Wodnicka

Wymiar godzin przedmiotu (ćwiczenia):

Łącznie 120 godzin na I i II roku studiów (po 30 godzin w semestrach I, II, III i IV)

Forma zakończenia przedmiotu:

Zaliczenie po semestrze I, II, III i IV..

Program nauczania

Cel nauczania: Lektorat wybranego przez studentów języka obcego (angielskiego, francuskiego,

niemieckiego lub rosyjskiego) prowadzony jest na poziomie średnio zaawansowanym i opiera

się na umiejętnościach językowych wyniesionych ze szkoły średniej.

Celem lektoratu jest nauka języka specjalistycznego czyli kształcenie sprawności językowych

pozwalających na:

czytanie i rozumienie różnego rodzaju tekstów o tematyce zawodowej

rozumienie ze słuchu nagrań i wykładów

własne wypowiedzi o tematyce zawodowej ( m.in. higiena jamy ustnej, dieta, profilaktyka

stomatologiczna)

komunikację w środowisku zawodowym (ze stomatologami i pacjentami)

streszczenie i prezentację przeczytanego tekstu o tematyce zawodowej.

Tematyka zajęć:

1. Specjalności w stomatologii

2. Wyposażenie gabinetu stomatologicznego

3. Budowa jamy ustnej

4. Uzębienie – rodzaje zębów, ich budowa i funkcje

5. Podstawowe obowiązki higienistki

6. Polecenia dentysty podczas zabiegu

7. Higiena jamy ustnej – stosowane środki i metody

Wyjaśnianie pacjentowi jak dbać o zęby

8. Pierwsza wizyta – uzyskiwanie danych o pacjencie

9. Umawianie pacjenta na wizytę (data, godzina)

10. Karta pacjenta

11. Kontakt z pacjentem zestresowanym – uspakajanie pacjenta, wyjaśnianie

Page 47: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

47

12. Rodzaje bólu – opis

13. Próchnica

14. Klasyfikacja ubytków

15. Narzędzia stosowane w gabinecie stomatologicznym

16. Materiały do wypełnień, charakterystyka

17. Przygotowanie materiału do wypełnień – podstawowe czynności

18. Leki (m.in. antybiotyki, środki uspokajające i znieczulające) i materiały opatrunkowe

w praktyce stomatologicznej

19. Endodoncja – terminologia leczenia kanałowego

20. Protetyka - rodzaje protez, koron i mostów

21. Ortodoncja: nieprawidłowości zgryzu, aparaty ortodontyczne

22. Choroby przyzębia

23. Profilaktyka (m.in. prawidłowa dieta) – zalecenia dla pacjenta

24. Fluoryzacja

25. Scaling

26. Proces sterylizacji: metody i urządzenia

Zasady i formy oceny wyników nauczania

Podstawę zaliczenia po każdym semestrze stanowi systematyczny, aktywny udział w

zajęciach, pozytywne oceny ze sprawdzianów cząstkowych i pisemnego sprawdzianu

końcowego oraz przedstawienie prezentacji w oparciu o dodatkową samodzielną lekturę.

Literatura obowiązkowa

Język angielski

1. Studzińska-Pasieka, Kinga, Otto, Marcin: Open your English - Wide!!!. Angielski dla

stomatologów + płyta CD, Bestom 2005

2. Wawer, Genowefa Anna: English in Dentistry. Texts with Exercises, Akademia Medyczna

Lublin 1999

Język francuski

1. Mourlhon-Dallies, Florence; Tolas Jacqueline: Santé-médecine.com, CLE international

2004

Język niemiecki

1. Nazarska-Brzeska,Anna: Rund um den Zahn, Deutsch für stomatologische Fachkräfte +

płyta CD, Wydawnictwo BESTOM-DENTOnet.pl, 2005

Język rosyjski

1. Ramotowska, D.: Rosyjski dla studentów stomatologii, Wyd. AM, Warszawa.

2. Pado, Anna: Start, ru. cz.II, WSiPeuropa, 2006

Page 48: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

48

PROPEDEUTYKA MEDYCYNY - PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA

ZAKŁAD PODSTAW PIELĘGNIARSTWA

01-445 Warszawa ul. Erazma Ciołka 27

Sekretariat: tel.: 0-22 836 09 72

Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Krupienicz

Wymiar godzin: 15 godz. wykłady/ 15 godz. seminaria/ 30 godz. - ćwiczenia

Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr M. Sulewska

Treści nauczania 1. Wprowadzenie do pielęgniarstwa (podstawowe pojęcia: pielęgniarka, pielęgniarstwo,

pielęgnowanie).

2. Relacja terapeutyczna pielęgniarka – pacjent

3. Etyka w pracy pielęgniarki.

4. Funkcje zawodowe pielęgniarki.

5. Potrzeby życiowe człowieka zdrowego.

6. Gromadzenie danych o podopiecznych (obserwacja, wywiad, wykonywanie pomiarów,

analiza dokumentacji).

7. Prowadzenie dokumentacji pacjenta (karta gorączkowa, historia choroby).

8. Udział pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom wewnątrzszpitalnym.

9. Działania pielęgniarskie w zakresie wykonywania podstawowych pomiarów funkcji

życiowych służących ocenie stanu pacjenta (tętno, ciśnienie, temperatura, oddech).

10.Stosowanie leków różnymi drogami. Podstawy prawne związane z podawaniem leków

przez pielęgniarkę.

11.Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach [złamania, krwotoki, oparzenia]

12.Udzielanie pierwszej pomocy w nagłym zatrzymaniu krążenia i oddychania.

13.Analiza objawów patologicznych ze strony wybranych układów i narządów.

14.Zmiany w jamie ustnej a choroby ogólnoustrojowe.

15. Udział pielęgniarki w zakresie wykonywania zabiegów aseptycznych.

(iniekcje podskórne, domięśniowe, wykonanie prób śródskórnych, pobieranie krwi do

badania, założenie wkłucia do żyły, kroplowy wlew dożylny).

16.Bandażowanie różnych części ciała.

FFOORRMMAA ZZAALLIICCZZEENNIIAA PPRRZZEEDDMMIIOOTTUU:: EEGGZZAAMMIINN..

Literatura do przedmiotu: 1. Ciechaniewicz W. (red): Pielęgniarstwo ćwiczenia. PZWL, Warszawa, 2000.

2. Collins S., Parker E. (red): Podstawy pielęgniarstwa. Propedeutyka. PZWL, Warszawa,

1994.

3. Dison N.: Technika zabiegów pielęgniarskich. PZWL, Warszawa, 1985.

4. Huber A., Karasek – Kreutzinger B., Jobin – Howald U.: Kompendium pielęgniarstwa.

PZWL, Warszawa, 1995.

5. Zahradniczek K. (red): Wprowadzenie do pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa, 1999.

6. Buchfelder M, Buchfelder A.: Podręcznik pierwszej pomocy. PZWL, Warszawa 1999.

7. Chrząszczewska A.: Bandażowanie PZWL

Page 49: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

49

PROPEDEUTYKA MEDYCYNY - PODSTAWY CHORÓB WEWNĘTRZNYCH

KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII

02-005 Warszawa, ul. Lindleya 4, pawilon 3

Sekretariat: tel.: 0-22 502 11 44, 502 11 29, fax 0-22 502 21 42

e-mail: [email protected]

Kierownik: prof. dr hab. Piotr Pruszczyk

Wymiar godzin: 20 godz. wykłady/ 10 godz. seminaria

Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Anna Lipińska

Przyjęcia w sprawach studenckich: codziennie w godz. 10.00-13.00

Program nauczania

Celem nauczania jest przedstawienie podstawowej wiedzy dotyczącej przyczyn,

rozpoznawania, leczenia i zasad profilaktyki w najczęściej występujących chorobach

wewnętrznych.

Tematy wykładów

1. Miażdżyca i jej powikłania

2. Choroba niedokrwienia serca. Zawał serca.

3. Stany zagrożenia życia w chorobach układu krążenia.

4. Nadciśnienie tętnicze pierwotne i wtórne.

5. Zaburzenia świadomości i śpiączka.

6. Choroby układu oddechowego.

7. Najczęstsze przyczyny bólów brzucha.

8. Choroby układu moczowego.

9. Najczęstsze zaburzenia endokrynologiczne: cukrzyca, nadczynność i niedoczynność

tarczycy, niedoczynność kory nadnerczy.

10. Interpretacje podstawowych wyników badań laboratoryjnych.

Tematy seminariów

1. Miażdżyca tętnic. Zasady prewencji pierwotnej i wtórnej miażdżycy.

2. Choroba zatorowo-zakrzepowa.

3. Nadciśnienie tętnicze.

4. Niewydolność serca, zasady postępowania.

5. Rak płuc.

6. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.

7. Żółtaczki.

8. Cukrzyca i jej powikłania.

9. Choroby układu moczowego.

10. Niedokrwistość.

Organizacja zajęć

Szczegółowe terminy wykładów i seminariów podane są w planie zajęć. Seminaria odbywają

się w Sali seminaryjnej Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii IS.

Page 50: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

50

Wymagana jest obecność na wykładach i seminariach.

Zajęcia kończą się kolokwium, w czasie którego należy wykazać się znajomością tematów

poruszanych na wykładach i seminariach.

Literatura źródłowa

1. Januszewicz W., Kokot F.: Interna, P.Z.W.L. Warszawa, 2002 r.

Page 51: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

51

WYCHOWANIE FIZYCZNE

STUDIUM WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I SPORTU

02-109 Warszawa ul. Księcia Trojdena 2, tel. 57 20 528, 529

Kierownik: mgr Jerzy Chrzanowski

Przyjmuje: wtorek 11.00 - 12.30, środa 10.30 - 12.00

Zastępca kierownika ds. dydaktycznych: mgr Bożena Glinkowska

Sekretariat Studium czynny codziennie w godz. 8.00 - 15.00

Godziny przyjęć studentów oraz dyżury nauczycieli wychowania fizycznego podane są

do wiadomości na tablicy informacyjnej Studium oraz na stronie www.swfis.wum.edu.pl

PROGRAM ZAJĘĆ

Zadaniem przedmiotu jest tworzenie warunków do doskonalenia sprawności

fizycznej i umiejętności ruchowych studenta w nawiązaniu do jego możliwości

fizycznych i zdrowotnych oraz wyposażenie w wiedzę z zakresu kultury

fizycznej i wybranych zagadnień z fizjologii wysiłku sportowego i rehabilitacji

ruchowej.

Studenci mogą wybrać interesująca ich formę zajęć, aktualny plan, wykaz obiektów oraz

system zapisów jest dostępny na stronie:

www.swfis.wum.edu.pl

ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA

1. Podstawowym kryterium oceny studenta jest frekwencja na zajęciach, zaliczenie

sprawdzianu.

2. Studenci zwolnieni przez lekarza z prowadzonych zajęć ze względu na stan zdrowia

są obowiązani zgodnie z kwalifikacją lekarską uczestniczyć w zajęciach rehabilitacji

ruchowej określonego rodzaju schorzenia .

3. Student obowiązany jest do przestrzegania regulaminu obiektu w którym odbywają

się ćwiczenia z wychowania fizycznego. Na salach sportowych studenci obowiązani

są posiadać strój sportowy.

Page 52: WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

52

PRZYSPOSOBIENIE BIBLIOTECZNE

BIBLIOTEKA GŁÓWNA WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

02-007 Warszawa, ul. Oczki 1, tel/fax (0 22) 628 22 37, (022) 621 95 45

http://www.bibl.amwaw.edu.pl

Dyrektor Biblioteki: mgr Irmina Utrata

e-mail: [email protected]

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Irmina Utrata

godziny przyjęć: 9.00-12.00

Jednorazowe zajęcia z przysposobienia bibliotecznego (2 godz.) odbywają się w Czytelni

Ogólnej Biblioteki Głównej (parter), przy ul. Oczki 1, dla grup dziekańskich.

Celem zajęć jest: przygotowanie do samodzielnego korzystania z systemu informacyjno-

bibliotecznego uczelni, zapoznanie się z możliwościami oferowanymi przez Bibliotekę w

zakresie dostępu do literatury medycznej.

Wykład poświęcony jest omówieniu struktury i zasad korzystania z systemu biblioteczno-

informacyjnego WUM oraz najważniejszych bibliotek w Warszawie ze szczególnym

uwzględnieniem bibliotek medycznych. Prezentowane są bazy danych, serwisy informacyjne

i edukacyjne dostępne ze strony www.bibl.amwaw.edu.pl

Ćwiczenia polegają na wyszukiwaniu w katalogach wybranych pozycji z literatury i

wypełnieniu rewersu.

Zaliczenie na podstawie obecności i prawidłowo wykonanych ćwiczeń.