WarszaWski UniWersytet Medyczny€¦ · CHEMIA (1 rok) I BIOCHEMIA (2 rok) BIOCHEMIA Katedra i...
52
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU KIERUNKU LEKARSKO DENTYSTYCZNEGO I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO ODDZIAŁU STOMATOLOGII 200 LAT ISTNIENIA 1809 – 2009 WARSZAWA 2009 / 2010
Transcript of WarszaWski UniWersytet Medyczny€¦ · CHEMIA (1 rok) I BIOCHEMIA (2 rok) BIOCHEMIA Katedra i...
��
WarszaWski UniWersytet Medyczny
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
DLA STUDENTÓW II ROKU KIERUNKU LEKARSKO DENTYSTYCZNEgO
I WYDZIAŁU LEKARSKIEGOODDZIAŁU STOMATOLOGII
200 LAT ISTNIENIA 1809 – 2009
WARSZAWA 2009 / 2010
��
Opracowanie edytorskie i druk:Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu MedycznegoZam. 315 / 2009 nakład 140 egz. tel. (022) 5720 327
e-mail: [email protected]
Na okładce przedstawiono Godło Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
�
I WYDZIAŁ LEKARSKI
ODDZIAŁ STOMATOLOGII
II ROKKIERUNEK LEKARSKO DENTYSTYCZNY
WarszaWski UniWersytet Medyczny2009 / 2010
�
WŁADZE UCZELNI i I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO W ROKU AKADEMICKIM 2009/2010
Rektor – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK
Prorektorzy ds.Dydaktyczno-wychowawczych– prof. dr hab. Marek Kulus
ds. Nauki i Współpracy z Zagranicą– prof. dr hab. Sławomir Majewski
ds. Klinicznych, Inwestycji i Współpracy z Regionem– dr hab. Sławomir Nazarewski
ds.Kadr– prof. dr hab. Anna Kamińska
Dziekan I Wydziału Lekarskiego – prof. dr hab. Mirosław Wielgoś
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Oddziału Stomatologii – prof. dr hab. Renata Górska
Prodziekan I Wydziału Lekarskiego d/s. I/II r. – prof. dr hab. Barbara GórnickaProdziekan I Wydziału Lekarskiego d/s. III/IV r. – prof. dr hab. Kazimierz NiemczykProdziekan I Wydziału Lekarskiego d/s. V/VI r. – prof. dr hab. Krzysztof ZieniewiczProdziekan I Wydziału Lekarskiego d/s. Przewodów Doktorskich –prof. dr hab. Cezary KowalewskiProdziekan I Wydziału Lekarskiego d/s Studiów Doktoranckich –prof. dr hab. Piotr PruszczykPełnomocnik Rektora d/s. nauczania Elektroradiologii – dr hab. Andrzej CieszanowskiPełnomocnik Dziekana d/s. nauczania Technik Dentystycznych – prof. dr hab. Leopold WagnerPełnomocnik Dziekana d/s. nauczania Higieny Stomatologicznej –dr hab. Sylwia SłotwińskaPełnomocnik Dziekana d / s. nauczania Audiofonologii – VACAT.
Dziekanat Oddziału Stomatologiip.o. Z-cy Kierownika Dziekanatu I Wydziału Lekarskiego – mgr Anna Furtak –e-mail: [email protected] tel.: (0-22) 57 20 213, faks: 57 20 273,I–IV – rok Iwona Lipka – e-mail: [email protected], tel.: (0-22) 57 20 245,V rok – mgr Urszula Kordosz – e-mail: [email protected], tel.: (0-22) 57 20 243.
– czynny codziennie w godz. 1030 – 1500 – faks (022) 5720 273.
Władze Uczelni urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61, 02-091 Warszawa.
�
Spis treściWładzeUczelni ............................................................................................................2Planstudiówna2009/2010 ................................................................................... 4Podziałrokuakademickiego2009/2010 .............................................................. 5Chemia(1rok)ibiochemia(2rok) ....................................................................... 6Fizjologiaczłowieka ............................................................................................. 11Fizjologianarządużucia ...................................................................................... 16Językangielski ....................................................................................................... 22Medycynakatastrofimedycynaratunkowa .................................................... 24Mikrobiologiaiimmunologia ............................................................................. 28Nauczanieprzedklinicznewstomatologiizachowawczej,endodoncji iperiodontologii .................................................................................................... 32Prawoietykawstomatologii .............................................................................. 35Protetyka ................................................................................................................ 37Psychologiakliniczna ........................................................................................... 39Rehabilitacja ........................................................................................................... 40Stomatologiadziecięcaiprofilaktykastomatologiczna .................................. 42Stomatologiaspołeczna........................................................................................ 44Wychowaniefizyczne ........................................................................................... 48Informacjesocjalno-bytowe ................................................................................. 49Inneinformacje ...................................................................................................... 49Samorządstudencki2009/2010 .......................................................................... 49
1.2.3.4.5.6.7.8.9.10.
11.12.13.14.15.16.17.18.19.20.
�
Rok
stu
diów
II
wyk
.se
m.
wic
z.
Tre
ci k
ieru
nkow
ePr
otet
yka (
1)Za
licze
nie
6030
305
1s16
Zak
ad P
rope
deut
yki i
Pro
filak
tyki
Sto
mat
olog
iczn
ej
Stom
atol
ogia
dzi
eci
ca i
prof
ilakt
yka
stom
atol
ogic
zna
(1)
Zalic
zeni
e45
1110
243
1s16
Zak
ad P
rope
deut
yki i
Pro
filak
tyki
Sto
mat
olog
iczn
ej
Nau
czan
ie p
rzed
klin
iczn
e w
: st
omat
olog
ia z
acho
waw
czej
(1),
66
33en
dodo
ncji
(2)
69
30i p
erio
dont
olog
ii5
814
1s16
Zak
ad P
rope
deut
yki i
Pro
filak
tyki
Sto
mat
olog
iczn
ej
24
61s
15Za
kad
Ort
odon
cji
22
21s
14Za
kad
Cho
rób
Bon
ylu
zow
ej i
Przy
zbi
a
Tre
ci p
odst
awow
e C
hem
ia i
bioc
hem
ia (1
, 2)
Egza
min
100
3435
318
1wk
Kat
edra
i Za
kad
Bio
chem
ii
Fizj
olog
ia c
zow
ieka
(1, 2
)Eg
zam
in11
034
3640
91m
aK
ated
ra i
Zak
ad F
izjo
logi
i Do
wia
dcza
lnej
i K
linic
znej
Mik
robi
olog
ia (2
)10
817
1m20
Kat
edra
i Za
kad
Mik
robi
olog
ii Le
kars
kiej
i Im
mun
olog
ia (1
)10
201m
19Za
kad
Imm
unol
ogii
1020
1m31
Zak
ad M
edyc
yny
Zapo
bieg
awcz
ej i
Hig
ieny
1210
2m8
Zak
ad E
pide
mio
logi
i
81m
32Za
kad
Opi
eki Z
drow
otne
j
Psyc
holo
gia
klin
iczn
a (1
)Za
licze
nie
3020
101
2mb
Zak
ad P
sych
olog
ii M
edyc
znej
Med
ycyn
a ka
tast
rof (
1)12
126
s2St
udiu
m M
edyc
yny
Kat
astr
of
i med
ycyn
a ra
tunk
owa
(2)
921
1s13
Klin
ika
Cho
rób
Wew
ntr
znyc
h i K
ardi
olog
ii
Reha
bilit
acja
(2)
Zalic
zeni
e15
114
12f
1Za
kad
Reh
abili
tacj
i Odd
zia
u Fi
zjot
erap
ii
Inne
wym
agan
iaW
ycho
wan
ie fi
zycz
ne (1
lub
2)Za
licze
nie
3030
1s3
Stud
ium
Wyc
how
ania
Fiz
yczn
ego
i Spo
rtu
Jzy
k an
giel
ski (
1, 2
)Za
licze
nie
6060
3s1
Stud
ium
Jzy
ków
Obc
ych
Praw
o i e
tyka
w s
tom
atol
ogii
(2)
Zalic
zeni
e30
1515
22m
cZa
kad
His
tori
i Med
ycyn
y i F
ilozo
fii
R a
z e
m:
800
165
251
384
55
Prak
tyki
wak
acyj
neFo
rma
zalic
zeni
aEC
TS
Prak
tyka
asy
sten
tki s
tom
atol
ogic
znej
zalic
zeni
e5
sum
a EC
TS:
60
Kod
jedn
ostk
i
I Wyd
zia
Lek
arsk
i, O
ddzi
a S
tom
atol
ogii,
kie
rune
k le
kars
ko-d
enty
styc
zny
- stu
dia
jedn
olite
godz
.
160
4
3 4 4 2
tygo
dnie
Plan
stu
diów
na
rok
akad
emic
ki 2
009/
2010
Naz
wa
prze
dmio
tu(1
- se
mes
tr z
imow
y,2
- sem
estr
letn
i)Je
dnos
tka
dyda
ktyc
zna
pro
wad
zca
zaj
cia
w ty
m:
Form
aza
licze
nia
Wym
iar g
odzi
n ob
owi
zuj
cych
stud
enta
stud
ia s
tacj
onar
ne i
nies
tacj
onar
ne
ECTS
Fizj
olog
ia n
arz
duuc
ia (2
)45
Zalic
zeni
e
Stom
atol
ogia
spo
eczn
a (1
, 2)
65 60Eg
zam
in
Zalic
zeni
e
Zalic
zeni
e
9Za
kad
Pro
pede
utyk
i i P
rofil
akty
ki S
tom
atol
ogic
znej
1s16
Zalic
zeni
e90 60
Plan
stu
diów
na
roku
aka
dem
icki
m 2
009 /
2010
magisterskie
�
Podział roku akademickiego 2009 / 2010
SEMESTR ZIMOWY
od dnia do dnia
28.09.2009 20.12.2009 okreszajęćdydaktycznych
21.12.2009 03.01.2010 wakacjezimowe
04.01.2010 24.01.2010 okreszajęćdydaktycznych
25.01.2010 31.01.2010 sesjaegzaminacyjnazimowa
01.02.2010 07.02.2010 przerwasemestralna
08.02.2010 14.02.2010 sesja poprawkowa
SEMESTR LETNI
od dnia do dnia
15.02.2010 03.04.2010 okreszajęćdydaktycznych
06.04.2010 11.04.2010 wakacje wiosenne
12.04.2010 06.06.2010 okreszajęćdydaktycznych
07.06.2010 30.06.2010 sesjaegzaminacyjnaletnia
30.08.2010 04.09.2010 sesja poprawkowa
�
CHEMIA (1 rok) I BIOCHEMIA (2 rok)
BIOCHEMIA
Katedra i Zakład Biochemii02-097Warszawa,ul.Banacha1,tel.(022)5720693,5720639,tel./fax(022)5720679www.wum.edu.pl/biochemia.
Kierownik Katedry: prof. dr hab. Anna Barańczyk-Kuźma
Odpowiedzialnizadydaktykę: dr Maria Szumiło – organizacja ogólna dr hab. Iwonna Rahden-Staroń – seminaria lek. med. Wojciech Graboń – ćwiczenia laboratoryjne mgr Małgorzata Chołojczyk – ćwiczenia laboratoryjne.Godzinyprzyjęćwsprawachstudenckich:piątek1200 –1300oraznapółgodzinyprzedrozpoczęciemzajęćseminaryjnychićwiczeńlaboratoryjnych.
ZajęciaodbywająsięwIIIiIVsemestrzeiobejmująłącznie100 godz.wykładów,semi-nariówićwiczeń.Wykłady:34 godzinywtym:semestrIII–2xwtygodniupo2godz.(16godz.)–AulawCentrumDydaktyczno-Konferencyjnym(ŻwirkiiWigury61);semestrIV–1razwty-godniupo3godz.(18godz.).Zajęcia seminaryjno-repetytoryjne: 35 godzinwsemestrzeIIIiIV-1xwtygodniupo3godz.–saleseminaryjnewCentrumDydaktyczno-Konferencyjnym(ŻwirkiiWigury61)isaleseminaryjneWydziałuFarmacji(ul.Banacha1).Ćwiczenia laboratoryjne: 31 godzin w semestrzeIIIiIV–1xwtygodniupo5godz.–salaćwiczeńKatedryiZakładuBiochemii(ul.Banacha1)
PROGRAM NAUCZANIACelemzajęćzbiochemiijestpoznaniebudowychemicznejorganizmówżywych,pro-
cesówchemicznychienergetycznychzachodzącychwtychorganizmachorazichwspół-działaniairegulacjinapoziomiemolekularnym.
Wiedza zdobyta przez studentów powinna im ułatwić zrozumienie mechanizmówfunkcjonowaniaorganizmuczłowiekawwarunkachfizjologicznychipatologicznych.
TeMATyWyKłADóW:SemestrIII
1. Białka.2. Białka.3. enzymy.4. enzymy.5. Utlenianietkankowe.
�
6. Utlenianietkankowe.7. Kwasynukleinowe.
SemestrIV
8. Metabolizmwęglowodanów.9. Metabolizmlipidów.10.Przemianyaminokwasów.11.Przemianyaminokwasów12.Krew13.Nerkaiwątroba14.Witaminyihormony
TeMATySeMINARIóWI ćWICZeńLABORATORyJNyCh1. Aminokwasy, białka. Właściwości,podziałifunkcjebiałek.Aminokwasy–budowa,
podział,właściwości. Budowabiałek(pierwszo-,drugo-, trzecio- iczwartorzędowa).Typywiązańchemicznychstabilizującychstrukturyprzestrzennebiałek.hemoglobina– budowahemoglobin prawidłowych i patologicznych. Kolageny. Insulina. Metody izolowaniabiałekzmateriałubuiologicznego.Denaturacjabiałek.
2. Enzymy. Budowaenzymu:apoenzym,koenzym,grupaprostetyczna,centrumaktyw-ne,miejsceallosteryczne,kofaktory. Klasyfikacjaenzymów(koenzymywspółdziałają-cezposzczególnymiklasamienzymów). Mechanizmdziałaniaenzymów(obniżenieenergii aktywacji, tworzenie kompleksu [eS], odwracalność reakcji enzymatycznej). Kinetykareakcjienzymatycznej(wpływstężeniaenzymuisubstratunaszybkośćre-akcji enzymatycznej, powinowactwo enzymudo substratu – stałaMichaelisa (Km). hamowanie reakcji enzymatycznej – typy inhibicji. Regulacja aktywności enzymów(ograniczonaproteoliza,regulacjaallosteryczna,modyfikacjakowalencyjna). Zjawisko allosterii.
3. Utlenianie biologiczne. Związki wysokoenergetyczne, łańcuch oddechowy, cykl Krebsa. Pojęciewiązaniabogategowenergię–swobodnaenergiahydrolizywiązaniamakroergicznego. Związkiwysokoenergetyczne i ich rolawmetabolizmie komórki(ATP,ADP,fosfoenolopirogronian,fosfokreatyna,1,3-bisfosfoglicerynian).Cyklkwasucytrynowego(cyklKrebsa):reakcje,enzymy,źródłaacetylo-CoAiszczawiooctanu,wy-twarzanierównoważnikówredukcyjnych,znaczeniecyklu. Oksydacyjna dekarboksy-lacjaα-ketokwasów. łańcuchoddechowy. Fosforylacjaoksydacyjna.
Inhibitoryłańcuchaoddechowego:inhibitorytransportuelektronów(barbiturany,ro-tenon,antymycyna,CN-, CO,h2S),inhibitoryfosforylacjioksydacyjnej(oligomycyna,atraktylozyd),związkirozprzęgającełańcuchoddechowy(2,4-dinitrofenol,dikuma-rol,gramicydyna).Fosforylacjasubstratowa.
4. Budowa genomu. Proces replikacji, transkrypcji i syntezy białka. Budowa DNA.Strukturachromatyny. ReplikacjaDNA:enzymyprocesureplikacji(polimerazyDNA,prymaza, ligazy, endonukleazy, topoizomerazy, telomeraza). Inicjacja replikacji,wy-dłużaniełańcuchaDNA(syntezaniciprowadzącejiniciopóźnionej). BudowairodzajeRNA. TranskrypcjaDNA:polimerazyRNA,modyfikacje potranskrypcyjne. Synteza
�
białka – proces translacji: aktywacja aminokwasów, budowa rybosomów, inicjacja,elongacjaiterminacjasyntezybiałek. Biosyntezabiałeksekrecyjnychibłonowych.
Antybiotyki–inhibitorysyntezybiałek.Modyfikacjepotranslacyjnebiałek(insulina,enzymytrawienne).
5. Węglowodany – przemiany. Trawieniewęglowodanówwprzewodziepokarmowym.Glikoliza – przebieg w warunkach tlenowych i beztlenowych, bilans energetycznyspalaniaglukozy,tlenoweprzemianypirogronianu–transaminacjadoalaninywmię-śniach, karboksylacja do szczawiooctanu lub jabłczanu, tlenowa dekarboksylacja, wykorzystanie mleczanu. Fermentacja alkoholowa. Glukoneogeneza – lokalizacja,substraty, reakcje, enzymy. Synteza i degradacja glikogenu – regulacja hormonalnawwątrobieiwmięśniach,zaburzeniaprzemian. Szlak pentozofosforanowy – lokaliza-cja, substraty, znaczenie.
Przemianygalaktozyifruktozy.6. Lipidy – przemiany. Trawienie lipidówwprzewodziepokarmowym. Synteza kwa-
sówtłuszczowych(lipogeneza)–reakcje,enzymy(komplekssyntazykwasówtłusz-czowych),regulacjaaktywnościkarboksylazyacetylo-CoA.Transportkwasówtłusz-czowych do mitochondriów. Utlenianie nasyconych kwasów tłuszczowych (procesβ-oksydacji).Biosyntezairolaprostaglandyn,prostacyklin,tromboksanówileukotrie-nów.
Przemiany triacylogliceroliwwątrobie i tkance tłuszczowej (powstawanieglicerolo-3-fosforanu). Regulacja hormonalna lipolizyw tkance tłuszczowej (wpływ insuliny,glukagonuiadrenaliny).Biosyntezairozpadfosfolipidówglicerolowych.Biosyntezaikatabolizmcholesterolu.Kwasyżółciowepierwotneiwtórne:powstawanie,krążeniejelitowo-wątrobowe.hormonysteroidowe.WitaminaD3–syntezaaktywnejformyijejdziałanienagospodarkęwapniowo-fosforanową.Lipoproteinyosocza.Miażdżyca.
7. Białka – trawienie i wchłanianie. Ureogeneza. Aminokwasyegzo-iendogenne,białkapełno-iniepełnowartościowe. Bilansazotowy. Trawienieiwchłanianiebiałekwprze-wodzie pokarmowym. Reakcje ogólne aminokwasów: mechanizm reakcji, enzymy,koenzymy: – oksydacyjna deaminacja – dehydrogenaza glutaminianowa, oksydazyaminokwasowi,dehydratazy, transaminacja– rola fosforanupirydoksalu, dekarbok-sylacja–aminybiogenne. Usuwanieazotuzorganizmu:-ureogeneneza–lokalizacjawewnątrzkomórkowa,reakcje,enzymy,regulacja,syntezairolaglutaminywustroju(mózg,wątroba,nerka).
8. Aminokwasy – przemiany.Katabolizmszkieletówwęglowychaminokwasów:glicy-na,alanina,seryna,arginina,histydyna,fenyloalanina,tyrozyna,tryptofan,metionina,cysteina,kwasglutaminowy,kwasasparaginowy.Powstawanieiwykorzystaniefrag-mentówjednowęgowych(kwasfoliowy).Wykorzystanieszkieletuwęglowegoamino-kwasów(aminokwasygluko-iketogenne).Wrodzonewadymetabolicznewprzemia-nieaminokwasów.Biologicznieczynnepochodneaminokwasów:hormonytarczycy,aminykatecholowe,aminyindolowe,cholinaiacetylocholina.Międzynarządowawy-mianaaminokwasów(mięśnie,wątroba,mózg,nerka).
9. Krew.Składnikiifunkcjekrwi.Białkaosocza–prawidłoweistanówpatologicznych.Białkadiagnostyczne.hemoglobina–budowa,udziałwtransporciegazów.
Transport CO2wekrwi.Równowagakwasowo-zasadowa.Buforykrwi.
�
Syntezahemu.Katabolizmhemu.Krążeniebilirubiny.Żółtaczki.10. Witaminy. Hormony. WitaminygrupyB(B1,B2,B3,B6,B12,kwasfoliowy)–budowa,
udziałwprzemianach,objawyniedoboru. WitaminaC–budowa,udziałwprzemianach(zeszczególnymuwzględnieniemkolagenu). Witaminyrozpuszczalnewtłuszczach(A,D3,Kie)–funkcjefizjologiczne. UdziałwitaminyD3wprzemianachwapniowo-fosfo-ranowych.Wpływhormonównametabolizmkomórkowy:-mechanizmdziałaniahor-monówsteroidowych, receptoryhormonówsteroidowych,hormonysteroidowe jakoregulatorytranskrypcjigenów,efektybiologicznedziałaniahormonówsteroidowych,mechanizmdziałaniahormonówbiałkowych,peptydowychipochodnychaminokwa-sów.Regulacjahormonalnaprzemianlipidów,węglowodanówibiałek.
ZASADyIFORMyOCeNyWyNIKóWNAUCZANIA1. Studentpowinienbyćprzygotowanydokażdegozajęciawoparciuopodanąliteraturę.2. Wszystkie nieobecności należy usprawiedliwiać, a ustalenie ich odrabiania należy
uzgodnić(wjaknajkrótszymterminie)zosobąodpowiedzialnązadydaktykę.3. Zaliczeniezajęć,udokumentowanepodpisemwindeksie,odbywasiępodkoniecse-
mestruIV(wmaju).4. Warunkiemzaliczeniaidopuszczeniadoegzaminujest:– obecnośćnawszystkichćwiczeniachiseminariach– uzyskanieocenyconajmniejdostatecznejzewszystkichćwiczeńiseminariówtema-
tycznych oraz dwóch sprawdzianów5. Planowanesądwasprawdziany:I–białka,enzymy,utlenianietkankowe,kwasynukleinowe(listopad)–testowy.II–cukry,lipidy–statyka,przemiany,przemiany aminokwasów, krew, mocz, wita-
miny,hormony(kwiecień)–ustny.
Egzamin z biochemii jest egzaminem testowym,obejmuje50pytańopartychotechnikęwyboru.
Dowynikówegzaminudoliczanesądodatkowe punkty za pracę całorocznąwgna-stępującejzasady: Ocena pracy rocznej Dodatkowe punkty 5 5 4,5 3 4 2 3,5 1
LITERATURA1. R.K.Murray,D.K.Granner,P.A.Mayes,V.W.Rodwell.Biochemia Harpera.PZWL,2008.2. e. Bańkowski.Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wydawnictwo
Medyczne,Urban&Partner,Wrocław,2009.3. L.Stryer.Biochemia.PWN,2005.4. J.Koolman,K-h.Rohm.Biochemia. Ilustrowany przewodnik.PZWL,2005.5. SkryptyopracowaneprzezzespółdydaktycznyKatedryiZakładuBiochemii.
�0
KOłONAUKOWeWKatedrzeiZakładzieBiochemiidziałajądwaKoła:KołoNaukoweStudentówIWydziałuLekarskiego–opiekunlek.Wojciech Graboń.Biochemiczne Badawcze Koło Naukowe (międzywydziałowe) – opiekun prof. dr hab. Anna Barańczyk-KuźmaCzłonkowiekółnaukowychpogłębiająswojąwiedzęteoretycznąipraktycznązbioche-miiw formie spotkań referatowo-dyskusyjnych,pracbadawczychw laboratoriumorazuczestnicząwprowadzeniuzajęćdydaktycznych.
��
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
Katedra i Zakład Fizjologii Doświadczalnej i Klinicznej00-927Warszawa,ul.KrakowskiePrzedmieście26/28,tel.(022)8261845,8260778,8264586.Stronainternetowa:http:/strony.wp.pl/wp/katedra_fizjologii/
Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Ewa Szczepańska-SadowskaGodzinyprzyjęćwsprawachstudenckich:pon.,śr.wgodz.1030÷1200.Odpowiedzialnizadydaktykę:dr n. med. Agnieszka Zwolińska-Bernat.
Ćwiczenia i seminaria odbywają się wKatedrze iZakładzie Fizjologii DoświadczalnejiKlinicznej,ul.Pawińskiego3C.Rocznywymiarwykładówićwiczeń–110godz.,wtym: wykłady 34godz. seminaria 36godz. ćwiczenia 40godz.WykładyodbywająsięwsaliwykładowejwedługinformacjizDziekanatu.Ćwiczenia i seminaria odbywają się wKatedrze iZakładzie Fizjologii DoświadczalnejiKlinicznejul.KrakowskiePrzedmieście26/28iprzyul.Pawińskiego3C.
CELCelem nauczania fizjologii jest poznanie mechanizmówwarunkujących prawidłowe
funkcjonowanie organizmu człowieka. Szczególnynacisk położony jest nawytworzenieumiejętnościtraktowaniaposzczególnychnarządówiukładówjakoelementówcałegoor-ganizmuipoznaniemechanizmówumożliwiającychintegracjęposzczególnychfunkcji.
ORGANIZACJAZAJĘćZajęciapraktyczne (ćwiczenia iseminaria) odbywają sięwdniach igodzinachokre-
ślonychplanemramowym,opracowanymprzezDziekanat.Poszczególnegrupydziekań-skiesąłączonelubdzielonenaokreślonezespoły,ponieważwiększośćzajęćodbywasięwsystemierotacyjnym.Nakażdeseminariumtematycznestudencimogąpouzgodnieniuzprowadzącymtoseminariumasystentem,przygotować20minutowereferatynapod-stawiepiśmiennictwawskazanegoprzezasystenta lubzaproponowanejprzezsiebie,zaktórebędądodatkowooceniani.SzczegółowypodziałnazespołyirozkładkolejnychzajęćpodawanebędąprzedrozpoczęciemsemestrujesiennegoiwiosennegowgablotachKate-dry.Każdagrupadziekańskabędziemiałaswojegoopiekuna,doktóregostudencimogązwracać się ze sprawami dotyczącymi organizacji zajęć i indywidualnymi problemamizwiązanymiznauczaniem.
Studencipowinniprzygotowaćsiędowszystkichćwiczeńiseminariów,aichwiedzabę-dzieoceniananastopień.Wciągurokuakademickiegosąprzewidziane3seminariaspraw-dzające,1wsemestrzejesiennymi2wsemestrzewiosennym.Warunkiemdopuszczeniadoegzaminujestuzyskanieocenyconajmniejdostatecznej(3,0)zewszystkichćwiczeńisemi-nariówtematycznychłącznieorazzkażdegoseminariumsprawdzającego.Dlastudentówbardzosłabych,nieosiągającychzcałościmateriałunawetocenydostatecznej,istniejemoż-
��
liwośćdopuszczeniadoegzaminupozdaniukolokwiumdodatkowegozcałościmateriału.Kolokwiumdodatkowebędąmusielirównieżzdawaćstudenci,którzynieuzyskaliocenyconajmniejdostatecznejzkażdegozseminariówsprawdzających.Zakrestegokolokwiumbędzie obejmowałmateriał nie zaliczonych seminariów sprawdzających.Nie przewidujesięmożliwościpoprawianiaposzczególnychseminariówsprawdzającychwciąguroku.Doegzaminuniebędądopuszczenistudenci,którzymająwięcejniżdwienieobecnościnazaję-ciach.Istniejemożliwośćodrabianiaopuszczonychzajęćwciągurokuakademickiegowrazzinnymigrupamipouzgodnieniuzasystentem.
RAMOWyROZKłADZAJĘćTematy Wykładów1. Wprowadzenie do fizjologii. Zasady regulacji procesów fizjologicznych, Receptory
błonoweikomórkowe.Transportjonówprzezbłonękomórkową.2. Fizjologianeuronu,potencjałspoczynkowyiczynnościowy,fizjologiasynaps.3. Fizjologiaukładuczuciowego.Fizjologiaczuciabólu.4. Neurotransmitteryineuromodulatoryośrodkowegoukładunerwowego.Peptydyopio-
idowe.5. Wyższeczynnościpsychiczne.Pamięć.Mowa.6. Autonomicznyukładnerwowy.Transmittery,modulatoryiswoisteblokerywukładzie
autonomicznym.7. Zasadyprzepływukrwiwukładziekrążenia.Ciśnienietętnicze,opórnaczyniowy,Au-
toregulacjaprzepływukrwi.Krążenieżylne,regulacjapowrotużylnego.8. Mięsieńsercowy,szerzeniepobudzeniaizaburzeniaprzewodzenia.Regulacjarytmu
isiłyskurczumięśniasercowego.9. Mechanikaihemodynamikaserca.Pracaserca.Mechanizmpowstawaniaarytmii.10.Nerwowaregulacjaukładukrążenia.Odruchyzbaroreceptorówtętniczychichemore-
ceptorów.Ośrodkowemechanizmyregulacjiciśnieniatętniczego.11.Gospodarkawodno-elektrolitowa. Regulacja objętości i składu płynówustrojowych
przeznerki.Nerwowaihormonalnaregulacjafunkcjinerek.12.Układrenina-angiotensyna-aldosteronwregulacjibilansuwodno-elektrolitowegoici-
śnieniatętniczegokrwi.13.Układoddechowy.Nerwowaichemicznaregulacjaoddychania.Integracjaośrodkowej
regulacjikrążeniaioddychania.14.Rolaukładunerwowegowregulacjifunkcjihormonalnych.Neurohormonypodwzgó-
rzaiichudziałwregulacjiwydzielaniahormonówprzedniegopłataprzysadki.Regu-lacjawydzielaniakortykoliberyny,ACThiglikokortykosteridów.
15.Regulacjawydzielaniaimechanizmdziałaniahormonówtarczycy.hormonalnaregu-lacjagospodarkiwapniowej.
16.hormonalnaregulacjawzrostuimetabolizmu.17.hormony regulującemetabolizmhormony trzustki.Mechanizm działania insuliny,
glukagonuisomatostantyny.
��
Tematyka ćwiczeń i seminariówCzas trwania ćwiczenia i seminarium skrócony do 4 godzin lekcyjnychć–ćwiczenie.S–seminarium.
1. ĆwiczenieFizjologiakomórekpobudliwych.elektrofizjologianerwówobwodowych.Potencjałspo-czynkowywnerwach i jegozależnośćodwłaściwościbłonykomórkowej i środowiskajonowegowewnątrz-izewnątrzkomórkowego.Mechanizmpowstawaniaipropagacjipo-tencjałówczynnościowychwnerwach.Zaburzeniapodczasdemielinizacji.Przewodzeniepobudzeniaprzezsynapsynerwowo-nerwoweinerwowo-mięśniowe.2. SeminariumCharakterystyka,właściwościifunkcjonowaniereceptorów.Potencjaływywołanewdro-gachczuciowych.Fizjologiaczuciabólu.Układbólowyiprzeciwbólowy.Zaburzenieczu-ciabólu.Układendogennychopioidów.3. SeminariumFizjologiazmysłów:wzrok,słuch,węch,smak.4. SeminariumUkładautonomicznyielementyukładulimbicznego.Rytmybiologiczne,seniczuwanie.5. ĆwiczeniaKontrolanapięciamięśniowego,ruchówipostawyciała.Odruchyrdzeniowe.Funkcjonal-neznaczeniekorymózgu,móżdżku,układuprzedsionowegoijąderpodkorowychwre-gulacjifunkcjiruchowych.
6. SEMINARIUM SPRAWDZAJĄCE I.
7. ĆwiczeniaFizjologiamięśnipoprzecznie–prążkowanychimięśnigładkich.Skurczizotoniczny,izo-metrycznyitężcowy.energetykaskurczu.8. ĆwiczeniaFizjologiakrwi.hemostazaiukładkrzepnięciakrwi.Podstawyfizjologicznezjawiskim-munologicznych i odporności. Konflikty serologiczne. hemoglobina, transport gazówprzezkrew.Formyniedokrwistości.9. ĆwiczeniaZasadykrążeniakrwi,hemodynamikaserca.Tonyserca.Regulacjasiłyskurczumięśniaser-cowego.10. ĆwiczeniaNerwowaihumoralnaregulacjakrążenia.Odruchysercowo-naczyniowe.11. ĆwiczeniaRegulacjakrwiwwybranychnarządach(krążeniewieńcowe,płucne,mózgowe,wątrobo-we).Mikrokrążenie.Filtracjairesorpcjawnaczyniachwłosowatych.Mechanizmobrzęku.12. ĆwiczeniaSzerzeniesiępobudzeniawsercu.elektrokardiografia.
��
13. SEMINARIUM SPRAWDZAJĄCE II.
14. ĆwiczenieFizjologiaukładuoddechowego.Biomechanikaoddychania.Ocenasprawnościwentyla-cyjnejpłuc.Spirografia.Opórdrógoddechowych.Pojemnośćdyfuzyjnapłuc.Regulacjanerwowaukładuoddechowego.Chemoreceptoryobwodoweiośrodkowe.15. SeminariumNeuroregulacjaukładuoddechowego.Chemoreceptoryobwodowe.Mieszankiubogotle-noweibogatotlenowe.16. ĆwiczeniaFizjologianerek.Transportkanalikowy.Mechanizmyzgęszczaniairozcieńczaniamoczu.Nerwowaihormonalnaregulacjanerek.Równowagakwasowo-zasadowairegulacjago-spodarki wodno-elektrolitowej.17. SeminariumFizjologia przewodupokarmowego.hormonyprzewodupokarmowego.Regulacja tra-wieniaiwchłaniania.Funkcjawątrobyitrzustki.18. SeminariumFizjologiaukładurozrodczego.Androgeny,estrogeny,ciąża.
19. SEMINARIUM SPRAWDZAJĄCE III.
Zasadyiformyocenywynikównauczania:1. Studentjestobowiązanyprzygotowaćsiędokażdegozajęciawoparciuopodaną
literaturę.2. Wszystkie nieobecności należy usprawiedliwić a ustalenie ich odrabiania należy
uzgodnićwjaknajkrótszymterminiezadiunktemodpowiedzialnymzadydaktykę.3. WarunkiemzaliczeniaidopuszczeniadokolejnegoSEMINARIUM SPRAWDZAJĄ-
CEGOjestuzyskanieminimumdostatecznejocenyzewszystkichćwiczeńisemina-riówwłączonychwtemattegoseminarium.
4. Dopuszczeniedoegzaminu–Studenci,którzynieuzyskająwymaganychdozalicze-niaocenmogązostaćdopuszczenidoegzaminupozdaniudodatkowegokolokwiumzaliczeniowegozcałościmateriałunauczanegowciąguroku.
5. egzaminkońcowyzfizjologii (I termin i terminpoprawkowy)przeprowadzany jestwformietestuzawierającego60pytań.
6. egzaminkońcowyzfizjologii (I termin i terminpoprawkowy)przeprowadzany jestwformietestuzawierającego70pytań.
UWAGA!!!Zewzględunazmniejszenieilościzajęć,niektóreztematówbędąomawianejedynienawykładach.Materiałobowiązującydoegzaminuobejmujećwiczenia,se-minariaiwykłady.
��
PIŚMIeNNICTWOOBOWIĄZKOWe1. TraczykW.,TrzebskiA.:Fizjologia człowieka z elementami fizjologii klinicznej,PZWL2001.
Wybranerozdziały.2. SadowskiB.:Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt.,PWN2001.3. Szczepańska-Sadowskae.,Koźniewskae.:Seminaria z fizjologii.,Wyd.AM,cz.1–2000,
cz.2–2001.4. BullockJ.,BoyleJ.,WangM.B.Fizjologia.UrbanPartner2001.Wybranerozdziały.
PIŚMIeNNICTWOZALeCANe1. GuytonA.C.,hallA.C.:Textbook of Medical Physiology.2. BerneM.,LevyM.N.,KoeppenB.M.,StantonB.A.:Physiology.
STUDeNCKIeKOłONAUKOWeOpiekunKoła:prof. dr hab. n. med. Ewa Szczepańska-Sadowska.WarunkiemwstąpieniadoKoła jestzaliczenie egzaminu z fizjologii z oceną dobrą lub powyżejorazzainteresowanieprzedmiotem.Forma pracy:CzłonkowieKołabiorąudziałwpracyeksperymentalnejzespołówbadaw-czych,uczestnicząwposiedzeniachnaukowychZakładu,przygotowująreferatyzzakresunajnowszychosiągnięćfizjologii,pomagająprowadzićzajęciadydaktyczne.
��
FIZJOLOGIA NARZĄDU ŻUCIA
1. Zakład Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej02-006Warszawa,ul.Nowogrodzka59,pawilonXI,tel.sekretariatu:(022)625-66-02.
Kierownik zakładu: dr hab. n. med. Leopold Wagner profesor nadzw. WUMOdpowiedzialnyzadydaktykę:lek. stom. Wojciech Michalski.
2. Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia IS WUM02-246Warszawaul.Miodowa18parter(boczne-skrzydło)Sekretariattel.:(0-22)5022036,e-mail:[email protected]
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Renata GórskaGodzinyprzyjęćKierownikawsprawachstudenckich,poniedziałki800–1100.Odpowiedzialnazadydaktykę: prof. dr hab. n. med. R. GórskaOdpowiedzialnazaorganizacjęprocesudydaktycznego:dr n. med. M. Nędzi-Góra.
3. Zakład Ortodoncji02-006Warszawa,ul.Nowogrodzka59,tel.(022)5021032faks5022146.
po. Kierownika Zakładu: dr n. med. Barbara Siemińska-PiekarczykGodzinyprzyjęćstudentów:środagodz.1100–1200.
Zajęciaprowadzonesąprze3ZakładywsemestrzeIVwwymiarze45godzindydaktycz-nychwtym: wykłady 9godzin, seminaria 14godzin, ćwiczenia 22godzin.
1. ZAKŁAD PROPEDEUTYKI I PROFILAKTYKI STOMATOLOGICZNEJ
ZajęciaprowadzonesąwsemestrzeIVwwymiarze27godzindydaktycznych:wykłady 5godz.seminaria 8godz.ćwiczenia 14godz.
PROGRAM NAUCZANIAZintegrowanyprogramzzakresufizjologiinarządużuciaobejmuje:stomatologięwiekurozwojowego,fizjologięprzyzębiaibłonyśluzowej,ortodoncjęorazprotetykęstomatolo-giczną.RealizowanyjestnaIIrokuwwymiarze45godzindydaktycznychwcyklu15ty-godniowympo3godzinyzpodziałemnaczęśćseminaryjną(wprowadzeniedoćwiczeń)izajęciapraktyczne.
��
Tematy seminariów i ćwiczeń1. Układ stomatognatyczny– wprowadzeniedoseminariówićwiczeń,- morfologiaitopografiaelementówtwarzoczaszki.ćwiczenia:
- analiza estetyczna twarzy,- elementykostnetwarzoczaszkinazdjęciurtg.
2. Układ zębowy narządu żucia w okresie rozwoju,- fizjologiatkanekzęba,- fizjologiawyrzynaniazębówmlecznychistałych,- budowaanatomicznaihistologicznatkanekzębówmlecznychistałych,- funkcjeposzczególnychgrupzębowych.ćwiczenia:- badanieposzczególnychelementówjamyustnejdziecka,- badaniereakcjimiazgizdrowegozębanabodźcefizyczne:termiczneielektryczne,- badaniereakcjiozębnejnaperkusję.
3. Fizjologia przyzębia,- morfologia,anatomiaifunkcjetkanekprzyzębia,- zmianyzachodzącewprocesiestarzeniasięorganizmućwiczenia:- badanieipomiaryfizjologicznychkieszonekdziąsłowych,- badaniestanuhigienyprzyzębia,- ocenawystępowaniazłogównazębnych.
4. Fizjologia błony śluzowej,- fizjologia,budowaifunkcjebłonyśluzowejjamyustnej,- gruczołyślinowe-rodzaje,budowa,funkcja,- ślina-składirolawprocesieżuciaitrawienia.ćwiczenia- badaniebłonyśluzowejjamyustnej,ujśćślinianek,- badaniefunkcjismakowej.5. Rozwój układu kostnego,- mechanizmwzrostuirozwojukości,- kostnienienapodłożuchrzestnym,- szwy kostne,- nawarstwianieiresorpcjakości.ćwiczenia:- metodypomiarówczaszki,kościgłowyitwarzy,- pomiarykraniometryczne,- pomiarykefalometryczne,- kryteriaocenywiekufizjologicznego,- określeniewiekukostnegonapodstawiezdjęciartgnadgarstka.
6. Rozwój zgryzu,- wiekzębowyawiekkostny,- analizazgryzuprawidłowegoijegoocena,- okluzjastatycznaidynamiczna.
��
ćwiczenia:- analizanormyzgryzowejnamodelachdiagnostycznych,- ocenawgklasyfikacjiAngle’a,
7. System nerwowo-mięśniowy w układzie narządu żucia,- podziałmięśninarządużucia,- czynnośćposzczególnychmięśniigrupmięśniowych,- korelacjamięśniowawokreślonychruchachżuchwy.ćwiczenia:- badaniepalpacyjnemięśni,- analizaruchówotwierania,wysuwaniairuchówbocznychżuchwy.
8. Czynność układu stomatognatycznego w procesie żucia i potykania,- zespółczynnościfizjologiczych:ssanie,gryzienie,żucieipołykanie,- mechanizmpołykaniatypuniemowlęcego,- fazypołykaniaprawidłowego.ćwiczenia- klinicznebadanieefektywnościżucia,- metodybadaniaaktupołykania.
9. Udział narządu żucia w czynnościach oddychania i mowy,- fizjologiaoddychaniazeszczególnymuwzględnieniemnarządużucia,- mowajakoodruchwarunkowy,- rozwójmowywontogenezie.ćwiczenia:- klinicznebadanietoruoddechowego,- badaniepalpacyjneudziałukrtaniprzywymawianiugłosek,- badaniemiejscartykulacji,- zastosowaniepalatografiidlabadańartykulacjigłosek.
10. Staw skroniowo-żuchwowy (ssż),- specyfikacjastawuskroniowo-żuchwowego,- rolaośrodkawzrostuwwyrostkukłykciowymabimechanikassż,- współzależnośćczynnościowamiędzyukłademmięśniowo-stawowymapozostały-
mielementaminarządużucia.ćwiczenia:- bezpośredniemetodybadaniassż:palpacyjneiosłuchowe,- pośredniemetodybadaniassżpoprzezruchyżuchwyfilm„Budowaiczynnośćsta-
wuskroniowo-żuchwowego”.11. Czynność żuchwy w odniesieniu do układu łuków zębowych,- położeniażuchwy:zwarciecentralne,położeniespoczynkoweiwięzadłowe,- szparaspoczynkowa,jejznaczenie,zmienność,metodyokreślania,- siłyżuciawposzczególnychodcinkachłukówzębowych.ćwiczenia:- wykresykrzywychkompensacyjnych,- schematycznyrysunekkontaktówzwarciacentralnegopomiaryszparyspoczynkowej.
12. Warunki zwarciowe na tle rozwoju osobniczego,- fizjologiaokluzji-ruchyżuchwywokółosipoziomej,pionowejistrzałkowej,
��
- determinantyruchówżuchwy:stawowyizębowy,- typyokluzjiwzwarciuprawidłowym:jednostronnieidwustronniezrównoważonej,
zabezpieczonejprzezkły.ćwiczenia:– klinicznaanalizaiocenaoptymalnychwarunkówzwarcianaturalnego,– instrumentalnarejestracjaruchówżuchwy:wewnątrz-izewnątrzustna.
13. Symulacja ruchów żuchwy w artykulatorze,– odwzorowanie w artykulatorach typu arcon i nonarcon,– przenoszenie przestrzennych warunków zwarcia z ust pacjenta do artykulatora,– nastawianiekątówprowadzenia:nachyleniastawowegoiBenettaorazsiecznego.ćwiczenia:– posługiwaniesięłukiemtwarzowym,– rejestracja położenia żuchwy: centrycznego oraz ekscentrycznego w wychyleniu
protruzyjnymorazobustronnielaterotruzyjnym,– montowaniemodelidiagnostycznychwartykulatorze.
14. Odwzorowanie powierzchni oraz płaszczyzny zwarcia naturalnego, – teoriadeterminantukrzywejSpee,– teoria sferycznej rotacji Monsona.ćwiczenia:– komputerowametodawykreślaniakrzywejSpeenafotogramachitelerengenogramach,– komputerowysystemdigitalizacjiprzestrzennejmorfologiiokluzjinamodelusfery
Monsona.15. Zaliczenie końcowe w formie kolokwium lub testu integracyjnego.
Zaliczeniećwiczeńobejmujeczęśćpraktycznąorazsprawdzeniewiadomościteoretycznych.
2. ZAKŁAD CHORóB BŁONY ŚLUZOWEJ I PRZYZęBIA IS WUM
WymiarzajęćwsemestrzeIV.6godzin: 2godz.wykładów, 2godz.seminariów, 2godz.ćwiczeń.
Wykłady odbywają się w sali wykładowej Zakładu Medycyny Sądowej, ul. Oczki. SeminariaićwiczeniaodbywająsięwZakładzieChoróbBłonyŚluzowejiPrzyzębiaprzy ul.Miodowej18(parter–boczneskrzydło).PrzywejściudoZakładuznajdujesiętablicaogłoszeńdlastudentów,gdzieszczegółoweinformacjesąwywieszanena2tygodnieprzedrozpoczęciemzajęć.Prosimystudentówodokładneichprzeczytanie.
�0
PROGRAM NAUCZANIA„Fizjologia narządu żucia”
Wykłady 2 godz.1) Fizjologiaprzyzębia– budowaifunkcjetkanekprzyzębia,– zmianyzachodzącezwiekiem.
2) Fizjologia,budowaifunkcjebłonyśluzowejjamyustnej.– gruczołyślinowe– ślina–składirolawjamieustnej
Seminaria 2 godz. Fizjologiabłonyśluzowejiprzyzębia–powtórzenie.
Ćwiczenia 2 godz. Badaniestomatologiczne.Badaniebłonyśluzowejjamyustnej.Badaniefunkcjismakowej.
METODY I ORGANIZACJA PRACYNazajęciachstudencizgłaszająsięwwewłasnychfartuchachiobuwiunazmianę.Mająobowiązekmiećplakietkęznazwiskiem,rokiemstudiówinapisemstudent.Wczasiećwiczeńpodzielenisąnapodgrupypodkontroląasystentów.
FORMyKONTROLIIOCeNyWyNIKóWNAUCZANIAKażdystudentzobowiązanyjestprowadzićzeszytćwiczeńiuzyskaćpodpisasystentapokażdychćwiczeniach.Asystentprowadzikartęocenystudenta.Studentmaobowiązekbyćtematycznieprzy-gotowanynapodstawieliteraturydokolejnychzajęć.Oceniamyrównieżaktywnośćizaangażowanie.Zaliczenieprzedmiotunapodstawieczynnegoudziałuwseminariachićwiczeniach.
LITeRATURAOBOWIĄZKOWAIZALeCANA1. „Chorobyprzyzębia”podred.R.GórskiejAkademiaMedycznawWarszawie2001r.2. „Materiałydozajęćzzakresuchoróbbłonyśluzowejiprzyzębia”podred.R.Górskiej
AkademiaMedycznawWarszawie2000r.3. „Praktycznaperiodontologiakliniczna”– redakcjanaukowaZ. Jańczuk,Wydawnic-
twoKwintesencja2004.
3. ZAKŁAD ORTODONCJI IS WUM
Wymiarzajęć: wykłady 2godz. seminaria 4godz. ćwiczenia 6godz.
��
Tematy seminariów i ćwiczeńI. Czynnośćukładustomatognatycznegowprocesieżucia,połykania,mowyioddy-
chania.– zespółczynnościfizjologicznych:ssanie,gryzienie,żucieipołykanie.– mechanizmpołykaniatypuniemowlęcego.– fazypołykaniaprawidłowego.– fizjologiaoddychaniazeszczególnymuwzględnieniemnarządużucia.– mowajakoodruchwarunkowy.– rozwójmowywontogenezie.
Ćwiczenia– klinicznebadanieefektywnościżucia.– metodybadaniaaktupołykania.– klinicznebadanietoruoddechowego.– badaniepalpacyjneudziałukrtaniprzywymawianiugłosek.– badaniemiejscartykulacji.– zastosowaniepalatografiidlabadańartykulacjigłosek.
II.Systemnerwowo-mięśniowywukładzienarządużucia.– podziałmięśninarządużucia.– czynnośćposzczególnychmięśniigrupmięśniowych.– korelacjamięśniowawokreślonychruchachżuchwy.
Ćwiczenia:– badaniepalpacyjnemięśni.– analizaruchówotwierania,wysuwaniairuchówbocznychżuchwy.
III.Stawskroniowo-żuchwowy(ssż).– specyfikacjastawuskroniowo-żuchwowego– rolaośrodkawzrostuwwyrostkukłykciowymabiomechanikassż.– współzależnośćczynnościowamiędzyukłademmięśniowo-stawowymapozostały-
mielementaminarządużucia.
Ćwiczenia:– bezpośredniemetodybadaniassż:palpacyjneiosłuchowe.– pośredniemetodybadaniassżpoprzezruchyżuchwy.
��
JęZYK ANGIELSKI
Studium Języków Obcychul.KsięciaTrojdena2A,02-109Warszawa,tel.(+4822)5720863,faks:(+4822)5720864.e-mail:[email protected]
Kierownik Studium: mgr Joanna CiecierskaOdpowiedzialnyzadydaktykę:mgr Marcin Otto.
ZajęciaodbywająsięwStudiumJęzykówObcych.Godziny przyjęćw sprawach studenckich oraz dyżury lektorówpodawane są dowia-domościzainteresowanychnatablicyogłoszeńwStudiumJęzykówObcychnapoczątkukażdegosemestru.Lektoratjęzykaangielskiegoobowiązujewszystkichstudentów.ProwadzonyjestnaIIiIIIrokustudiówitrwałącznie120h(po30hwsemestrze).Kończysięegzaminemwsesjiletniej III roku studiów.Jest to lektorat językaspecjalistycznegoprowadzonynapoziomieśredniozaawansowa-nym oraz zaawansowanym i opiera się na znajomości języka ogólnegowyniesionej zeszkołyśredniej.
Celemnauczaniajestwprowadzenieterminologiispecjalistycznej,powtórzeniewybranychstrukturgramatycznychorazkształcenieumiejętnościjęzykowychpozwalającychna:
• zrozumienietekstuotematycestomatologicznej(artykułyzczasopismipodręczni-ków),
• własną wypowiedź (streszczenie i omówienie przeczytanego lub wysłuchanegotekstu;opisywaniebudowyanatomicznejiprocesówfizjologicznych),
• przeprowadzeniewywiaduzpacjentem,• napisaniekrótkiegotekstuotematycespecjalistycznej.
Absolwent zna język angielski na poziomie biegłości B2 europejskiego SystemuOpisuKształcenia JęzykowegoRadyeuropyorazumieposługiwaćsię językiemspecjalistycz-nymzzakresustomatologii.
Tematyzajęć:1. historyofdentistry.2. Dentalspecialties.3. humandentition–typesofteeth.4. Dentalsurgery.5. Cross-infectioncontrol.6. Managingdentalfear.7. Interviewingthepatient,charting.8. Dentalradiology.9. Caries.10.Preventivedentistry.
��
11.Fluoridation.12.Periodontaldiseases.13.Cosmeticdentistry.
ZASADyIFORMyOCeNyWyNIKóWNAUCZANIAPodstawązaliczeniasemestruIIIiIVnadrugimrokujestsystematycznyiaktywnyudziałwzajęciach,pozytywneocenyzesprawdzianówcząstkowychisprawdzianukońcowego,orazprezentacjisamodzielnieopracowanejlektury.
LITeRATURAOBOWIĄZKOWA1. Studzińska-Pasieka,Kinga;Otto,Marcin:Open Your English – Wide!!!,Bestom2005oraz
materiaływideoopracowanenapotrzebylektoratu.2. Wawer,GenowefaAnna:English in Dentistry – Texts with Exercises,AMLublin,1999.
��
MEDYCYNA KATASTROF I MEDYCYNA RATUNKOWA
DoprzedmiotuMeDyCyNARATUNKOWAinformacjepochodzązrokuubiegłego.
1 Studium Medycyny Katastrof02-109Warszawa,ul.KsięciaTrojdena2,tel.:(022)5720545,5720536;faks.;(022)5720543,e-mail:[email protected]
Kierownik Studium: Ppłk lek. med. Witold Pawłowski Osobaodpowiedzialnazadydaktykę: lek. med. Witold Pawłowski.
Roczny wymiar zajęć: 30 godz. dla II roku I WL kierunku lekarsko-dentystycznego, w tym: Wykłady: 12 godz.; Seminaria: 12 godz. Ćwiczenia: 6 godz.Godzinyprzyjęćwsprawachstudenckich:wtorek, czwartek godz. 1200 – 1400.
2 Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Instytutu Stomatologii WUMSzpital Kliniczny Dzieciątka Jezus – Centrum Leczenia Obrażeń02-005Warszawa,ul.Lindley’a4,pawilon3,Telefon:sekretariat(022)502-11-44,502-11-29,Faks:(022)502-21-42,e–mail:[email protected]
Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. med. Piotr PruszczykOsobaodpowiedzialnazadydaktykę: dr n. med. Anna Lipińska.Przyjęciawsprawachstudenckich:codzienniewgodz.1000–1300.
Roczny wymiar zajęć – 30 godzin, w tym: wykłady 9godz. ćwiczenia 21godz.
1 MEDYCYNA KATASTROF
Miejsce odbywania zajęć: StudiumMedycynyKatastrof02-109Warszawa,ul.KsięciaTrojdena2.
Cel nauczania i zakres przedmiotu1. Wprowadzeniestudentówwzagadnieniapodstawowychwyróżnikówmedycynyka-
tastrof.2. Zapoznaniestudentówz:– organizacjązabezpieczeniamedycznegowkatastrofachizagrożeniachmasowych,– postępowaniemwstanachnagłegozagrożeniażyciapodczaskatastroforazzdarzeń
masowychzuwzględnieniemsegregacjiposzkodowanych;3. Przedstawienie zasad planowania i organizowania akcji ratunkowej na przykładzie
wybranej katastrofy.
��
Tematy wykładów1. Medycynakatastrofjakonauka.Rodzajekatastrof.PodziałkatastrofwgWhO.2. Zagrożeniaepidemiologicznewmiejscukatastrofy.3. Organizacjazabezpieczeniamedycznegowkatastrofachiawariach.4. Bioterroryzmjakoszczególnyrodzajkatastrofy.5. Segregacjawwypadkachmasowychikatastrofach.6. Prawaczłowiekawsytuacjachnadzwyczajnychwoparciuodokumentymiędzynaro-
dowegoprawahumanitarnego.
Tematy seminariów1. Wprowadzeniedopsychotraumatologii–podstawoweaspektypsychologiikatastrof.2. Fazyakcjiratunkowychizakresudzielaniapomocyposzkodowanym.3. Zapobieganiepsychologicznymskutkomkatastrofuosóbposzkodowanych–pierw-
szapomocpsychologiczna.4. Charakterystykaispecyfikadziałańratowniczych.5. Udzielaniepomocyposzkodowanymwwypadkachikatastrofach.
Tematy ćwiczeń1. Postępowanie w przypadkumnogich obrażeń ciała – opatrywanie ran, desmurgia,
unieruchomienia.2. Medycznedziałaniaratowniczewkatastrofach,zeszczególnymuwzględnieniemse-
gregacjimedycznejnaposzczególnychetapachakcjiratowniczej.3. Zasadyorganizacji,kierowania iprowadzeniaakcji ratunkowejpodczaswypadków
masowychikatastrof.
ZASADyIMeTODyOCeNyWyNIKóWObjęteprogramemzajęciaodbywająsięwsemestrzezimowymIIrokustudiów.Listaobecnościsprawdzanajestcodziennienapoczątkuinakońcuzajęć.Zaliczenie:kolokwiumzoceną,odbywasięwostatnimdniuzajęćlubwterminieustalo-nymprzezstudentów,azatwierdzonymprzezDziekana.
LITeRATURAOBOWIĄZUJĄCA1. Latalski M. i Majewski G.: „Medycyna katastrof”Lublin2000.2. Zawadzki A.: „Medycyna ratunkowa i katastrof”PZWLWarszawa2006.3. Strużyna J.: „Oparzenia w katastrofach i masowych zdarzeniach „PZWL Warszawa2004.4. Klukowski Krzysztof: „Medycyna wypadków w transporcie” PZWLWarszawa2005.5. Kowalczyk M., Rump S., Kołaciński Z.,: „Medycyna katastrof chemicznych” PZWL
Warszawa2004.
��
2 MEDYCYNA RATUNKOWA
PROGRAM NAUCZANIAGłównymcelemnauczaniajestuzyskanieprzezprzyszłegolekarzastomatologiiumie-
jętności podejmowania szybkich działań leczniczych w sytuacjach nagłego zagrożeniażycia.Dlapodejmowaniatychdziałańniezbędne jestpoznanieprzyczynipatofizjologiinagłychstanówbezpośredniegozagrożeniażycia.Studenciuzyskują takżewiadomościna tematpodtrzymywania i stabilizowania zagrożonych czynności życiowych, szybkiejidentyfikacjiigenezynagłegozagrożenia,opanowaniaiograniczaniajegonastępstwipo-wikłań,zmniejszeniabóluicierpieniachorego.Szczególnauwagapoświęconajestnagłymproblemomkardiologicznymiinternistycznym,zktórymimożemiećdoczynienialekarz-stomatologwswojejcodziennejpraktyce.
TeMATyWyKłADóW1. Problemyetyczneiprawnewmedycynieratunkowej 2godz.2. Zaburzeniaświadomościiśpiączka,postępowaniewgabineciestomatologicznym2godz.3. Nagłezagrożeniażyciawchorobachukładusercowo-naczyniowego 2godz.4. Nagłezagrożeniaśrodowiskowe 2godz.5. Postępowaniewurazach 1godz.
TeMATyćWICZeń1. Nagłezagrożeniażyciawchorobachukładusercowo-naczyniowego.2. Rozpoznawanie,monitorowanieipostępowaniewnagłychzaburzeniachrytmuserca.3. Nagłezagrożeniażyciawschorzeniachukładuoddechowegoialergicznych.4. Nagłezagrożeniażyciawchorobachukładupokarmowego.5. Nagłezagrożeniażyciawzaburzeniachendokrynnych.6. Zatruciaiurazyjakostanyzagrożeniażycia.7. Zasadyprowadzeniaresuscytacji–BLSiALS.8. Resuscytacjawchorobachukładusercowo-naczyniowego.9. Resuscytacjawsytuacjachszczególnych.10.Farmakoterapiawnagłychstanachzagrożeniażycia.11.Zaliczeniezajęć.
ORGANIZACJAZAJĘćZajęciatrwająprzez5tygodni.Przebiegzajęćjestnastępujący:ĆwiczeniaodbywająsięwbiblioteceKlinikiChoróbWewnętrznychiKardiologiiInstytu-tuStomatologiiWUM.(parter).Wykładyodbywająsięwrazwtygodniuwmiejscuwskazanymwplaniezajęć.
ZASADyIFORMyOCeNyWyNIKóWNAUCZANIAObowiązujeprzygotowaniesiędoćwiczeńnapodstawiewskazanychpodręczników.Asystencikontrolująwczasiećwiczeńznajomośćobowiązującegomateriału.
Wostatnimdniućwiczeń,odbywasięustnekolokwiumzaliczenioweuKierownika
��
KlinikilubuadiunktówKliniki,wczasiektóregonależywykazaćsięznajomościątema-tówporuszanychnawykładach i zajęciachpraktycznychWarunkiemdopuszczeniadokolokwiumjestobecnośćnawszystkichćwiczeniach.
Studentmamożliwośćodrobienianieobecnościnazajęciachspowodowanejwypadka-milosowymi.
ZALeCANePIŚMIeNNICTWO1. Plantz S.h.,Adler J.N.:Medycyna Ratunkowa. Wyd. polskie pod red. J. Jakubaszki.
Wyd.Med.Urban&Partner,Wrocław,2005.
��
MIKROBIOLOGIA I IMMUNOLOGIA
1. Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej02-004Warszawa,ul.Chałubińskiego5,tel.(022)628-10-41wew.49,628-27-39.
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Grażyna MłynarczykOdpowiedzialnazadydaktykę: dr hab. med. Ewa Swoboda Kopeć.Godzinyprzyjęćwsprawachstudenckich:poniedziałki12oo –14oo.
2. Zakład Immunologii, Centrum Biostrukturyul.Banacha1budynekF(niskiparter),02-097Warszawa,tel.5992199,e-mail:[email protected]
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Marek JakóbisiakOsobaodpowiedzialnazadydaktykę–jakwyżej.
1. MIKROBIOLOGIA LEKARSKA
ZajęciazmikrobiologiilekarskiejodbywająsięwIVsemestrze II roku studiów.
Wykłady(10godzin)odbywająsięwCollegiumAnatomicum,wsaliwykładowejim.prof.L. Paszkiewicza.
ćwiczeniaiseminaria(25godzin)odbywająsięwKatedrzeiZakładzieMikrobiologiiLe-karskiej,wsalićwiczeńim.prof.e.Mikulaszka.
PROGRAM NAUCZANIATematykawykładówobejmujezagadnieniazzakresu:• podstawowychwłaściwościdrobnoustrojówchorobotwórczychdlaczłowieka,• możliwychnastępstwzakażenia,• mechanizmówobronnychmakroorganizmu(swoistychinieswoistych),• profilaktykiiepidemiologiichoróbzakaźnych,• terapii antybakteryjnej,• nowoczesnychmetoddiagnostycznych.
Tematykaćwiczeńobejmuje:• taksonomiędrobnoustrojów,ichmorfologię,fizjologięigenetykę,• chorobotwórczośćdrobnoustrojów,patogenezęzakażeń,• zasadyBhPwpracyzmateriałemzakaźnym,metodysterylizacjiidezynfekcji,za-
sady antyseptyki,• metodyhodowlidrobnoustrojów,• dobór,pobieranieiprzesyłaniemateriałówdiagnostycznychdobadańmikrobiolo-
gicznych,
��
• tokbadaniadiagnostycznego:metodyizolacjiiidentyfikacjidrobnoustrojów,bada-niaserologiczne,
• oznaczanielekowrażliwościdrobnoustrojów,zasadyracjonalnejchemioterapii,• zagadnieniazmikrobiologiijamyustnej,• utylizacjamateriałówzakaźnych,• podstawowepojęcia:sanityzacja,kontaminacja,aseptyka,antyseptyka,• znaczeniewirusówwzakażeniachjamyustnej.
ORGANIZACJAZAJĘććwiczeniamającharakterzajęćpraktycznych.Szczegółowyprogramćwiczeńjestwywie-szonywzakładowejtablicyogłoszeńprzedkażdymćwiczeniem.Obecność na wszystkich zajęciach jest obowiązkowa.Studencisązobowiązanidoprzy-gotowywaniasiędoćwiczeń.Podczasćwiczeństudencipracujązmateriałemzakaźnym,koniecznezatemjestprzestrze-ganienastępującychzasad:• okryciazewnętrznepozostawićwszatni,• przedprzystąpieniemdozajęćwłożyćfartuchochronny(napierwszećwiczeniena-
leżyprzynieśćwłasnyfartuch,którybędzieużywanyiprzechowywanywyłączniewKatedrzeiZakładzieMikrobiologiiLekarskiejprzezcałycyklćwiczeniowy),
• każdorazowoposkończonychzajęciachnależyumyćręce,• wprzypadkurozlaniabadanegomateriału,stłuczeniaprobówkiitp.należynatych-
miastzawiadomićasystenta,• wsaliniewolnojeśćanipić,• materiałówdiagnostycznych używanych i demonstrowanych na ćwiczeniach nie
wolnowynosićpozaZakład.
ZASADyIFORMyOCeNyWyNIKóWNAUCZANIAPodstawązaliczeniajest:• obecnośćnawszystkichzajęciach,• zaliczeniewszystkichćwiczeńwzeszycieprotokołów,• zaliczenieobowiązującychsprawdzianówikolokwiówzzakresućwiczeńiwykła-
dów.
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest zaliczenie pracowni i zdanie kolokwiów przewi-dzianych w programie zajęć.
PIŚMIeNNICTWOOBOWIĄZUJĄCeIZALeCANe1. ZarembaM.L.,BorowskiJ.:Podstawy mikrobiologii lekarskiej,PZWL,Warszawa,1997.2. ColierL.,OxfordJ.: Wirusologia. Podręcznik dla studentów medycyny, stomatologii i mikro-
biologii,PZWL,Warszawa,1996.3. Jawetze.:Przegląd mikrobiologii lekarskiej–PZWL,Warszawa1991.4. łuczakM.,SwobodaKopeće.:Wybrane zagadnienia z mikrobiologii jamy ustnej. Wyd.
Czelej,Lublin,2004.5. SamaranayakeL.P.:Podstawy mikrobiologii dla stomatologów.PZWL,Warszawa,2004.
�0
6. Swoboda-Kopeće.:Aktualne zagadnienia i zadania z mikrobiologii jamy ustnej. Część I – Za-gadnienia.Skrypt.DziałWydawnictwAkademiiMedycznej,Warszawa2002.
7. Swoboda-Kopeć e.:Aktualne zagadnienia i zadania z mikrobiologii jamy ustnej. Część II – Zadania.Skryptprotokołówdoćwiczeń.DziałWydawnictwAkademiiMedycznej,Warszawa2003.
2. IMMUNOLOGIA
Rocznywymiarzajęć–30godziny.ZajęciaprowadzonesąwIIIsemestrzeiobejmujądzie-sięć1-godzinnychwykładówidziesięć2-godzinnychseminariów.Godzinyprzyjęćwsprawachstudenckich:pon.900–1200.Miejsceodbywaniaseminariów:CentrumDydaktyczne.
Celem nauczania immunologii jest zapoznanie studentów z rolą układu odpornościo-wego,mechanizmamiodpowiedziimmunologicznejorazudziałemprocesówimmunolo-gicznychwpatogenezieróżnychchorób.Szczególny naciskpołożonyjestnaukładodpornościowyzwiązanyzbłonamiśluzowymioraznazastosowaniezdobyczyimmunologiiwewspółczesnejdiagnostyceiterapii.
Tematy wykładów:1. Wstęp.Przeciwciała.2. Dojrzewanialimfocytów,krążenieleukocytów.3. Komponentyodpowiedzinieswoistej.4. Tkankalimfatycznazwiązanazbłonamiśluzowymi.5. Odpornośćprzeciwzakaźna.6. Zjawiskaautoimmunizacyjne.7. Immunologiatransplantacyjna.8. Nadwrażliwośćichorobyalergiczne.9. Immunologianowotworów.10.ZespółnabytegoniedoboruodpornościAIDS.
Tematy seminariów:1. Definicjepodstawowe.Rolaukładuodpornościowego.Budowanarządówlimfatycz-
nych.BudowaprzeciwciałireceptorówlimfocytówTrozpoznającychantygen.2. ŹródłaróżnorodnościprzeciwciałireceptorówlimfocytówTrozpoznającychantygen.
Zastosowanieprzeciwciałmonoklonalnychiichpochodnych.3. Głównyukład zgodności tkankowej. Prezentacja antygenów i indukcja odpowiedzi
immunologicznej.4. Populacjeisubpopulacjelimfocytów.Cytokinyi ichreceptory.Rolacytokinicząste-
czekpowierzchniowychwaktywacji,proliferacjiiróżnicowaniulimfocytów.Regulacjaodpowiedziimmunologicznejhumoralnejikomórkowej.Zastosowaniecytokinwme-dycynie.
5. Odpowiedźnieswoista.Funkcjaukładudopełniacza.Interferony.Funkcjemakrofagów
��
igranulocytów.Cytotoksycznośćnaturalnaizależnaodprzeciwciał.Mechanizmycy-totoksycznościlimfocytów.Mechanizmyodpornościnapoziomiebłonśluzowych,zeszczególnymuwzględnieniemjamyustnej.
6. Immunologia transplantacyjna. Mechanizmy odrzucania przeszczepów allogenicz-nych.Charakterystykaprzeszczepówróżnychnarządów.Problemystomatologicznewtransplantologii.
7. Nadwrażliwość. Typy nadwrażliwości ze szczególnym uwzględnieniem nadwrażli-wościtypuI.Immunoterapiaalergenem.
8. Tolerancja immunologicznaiautotolerancja.Naturalnemechanizmyzabezpieczająceprzedautoagresją.Niektóremechanizmyindukująceautoagresję.
9. Immunologianowotworów.Ułatwienie immunologiczne.Odpowiedźprzeciwnowo-tworowaukładuodpornościowego.
10.Pierwotneiwtórneniedoboryodporności,aspektystomatologiczne.Diagnostykanie-doborówodporności.Terapiagenowa.Kolokwiumzaliczeniowe.
ORGANIZACJAZAJĘćIZASADyOCeNyWyNIKóWNAUCZANIAZajęcia seminaryjne odbywają sięwdniach i godzinach określonych przezDzieka-
nat.Szczegółowywykaztematów,wykładówiseminariówprzedstawionyjestwgablo-cieZakładuprzyul.Banacha1a(budynekF).Wczasieseminariówasystencisprawdzająprzygotowanie studentów do poszczególnych tematów. Kurs immunologii kończy się kolokwium z całości materiału, po III semestrze (wsesjizimowej).Dokolokwiumniebędądopuszczenistudenci,którzymająwięcejniż2niezaliczoneseminaria(zpowodunieobecnościlubnieprzygotowaniasiędozajęć).
LITeRATURAOBOWIĄZUJĄCA1. Gołąb J., JakóbisiakM., LasekW., StokłosaT. (red.) „Immunologia”, PWN,wyd.V,
2007.
LITeRATURAUZUPełNIAJĄCA1. LasekW.Immunologia–Podstawowezagadnieniaiaktualności,PWN,wyd.II,2009.2. RoittI.,BrostoffM.A.,MaleM.A.Immunology,Mosby,London,wyd.VI,2007.3. GoldsbyR.A.,KindtT.J.,OsborneB.A.,KubyJ.Immunology.VIwyd.,W.h.Freeman
andCo.Newyork.2007.4. Roitt I., BrostoffM.A.,MaleM.A. Immunologiawyd. II polskie, Slotwinski-Verlag-
PZWL2000.
STUDeNCKIeKOłONAUKOWeOpiekunkoła:dr Tomasz Stokłosa.Członkowiekołazostająprzydzielanidoposzcze-
gólnych zespołów tematycznych i biorą udział w pracach doświadczalnych. Ponadtoczłonkowie koła pomagają w prowadzeniu seminariów i są zobowiązani uczestniczyćwzebraniachnaukowychZakładu.
��
NAUCZANIE PRZEDKLINICZNE W STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ, ENDODONCJI
I PERIODONTOLOGII
Zakład Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej02-006Warszawa,ul.Nowogrodzka59,pawilonXI,tel.sekretariatu:(022)625-66-02.
Kierownik zakładu: dr hab. n. med. profesor nadzw. WUM Leopold WagnerOdpowiedzialnezadydaktykę: stomatologia zachowawcza – dr n. med. Stanisława Rejchert endodoncja – dr n. med. Ewa Fitak.
NAUCZANIE PRZEDKLINICZNE W STOMATOLOGII ZACHOWAWCZEJ
Zajęcia prowadzone sąw semestrze IIIwwymiarze 45 godzin dydaktycznych,w tym6wykładów,6seminariów,33ćwiczeń.
CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTUCelemnauczaniaponiższychzagadnieńmającychgłówniecharakterprzedklinicznyjestwprowadzenieiprzygotowaniestudentówdodydaktykiklinicznej.
PROGRAM NAUCZANIAWykłady:1. Morfologiazębówsiecznychikłów.2. Morfologiazębówprzedtrzonowychitrzonowych.3. Odchyleniawbudowiemorfologicznejzębów.
Seminaria:1. Morfologiapowierzchniżującychzębówbocznychgórnych.2. Morfologiapowierzchniżującychzębówbocznychdolnych.
Ćwiczenia:Ćwiczenie IWprowadzeniedoćwiczeń,regulamin,instrumenty.Anatomiazębów,klasyfikacjaubyt-kówpróchnicowych.Podziałpróchnicy.etapyopracowaniaubytkówwzębach stałychklasyV,podkład–cementfosforanowy,wypełnieniestałe–amalgamat.
Ćwiczenie II, III OmówienieiopracowanieubytkówpróchnicowychklasyI,podkład–cementszkło-jono-merowy,wypełnieniastałe–kompozytchemo-iświatłoutwardzalny.
��
Ćwiczenie IV, VOmówienie,opracowanieubytkówpróchnicowychklasyII.Zasadyitechnikazakładaniapodkładuiwypełnień.Rodzajeformówek,kliny,wypełnieniastałeamalgamatikompozytświatłoutwardzalny.
Ćwiczenie VI, VIIOmówienieiopracowanieubytkówpróchnicowychklasyIII.Zasadyitechnikazakłada-niapodkładówiwypełnień.Wypełnieniastałe–materiałyzłożonechemo-iświatłoutwar-dzalne.
Ćwiczenie VIII i IXOmówienieiopracowanieubytkówpróchnicowychklasyIV.Zasadyitechnikazakładaniapodkładówiwypełnień.Wypełnieniestałe–kompozytświatłoutwardzalny.
Ćwiczenie X, XI Zaliczeniećwiczeń.
Zaliczeniećwiczeńobejmujeczęśćpraktycznązapisanąwzeszycieiteoretyczną.
PIŚMIeNNICTWOOBOWIĄZKOWe1. Z.Jańczuk„Zarysklinicznystomatologiizachowawczej”.2. e.Musur, S.Rejchert „Podstawy stomatologii zachowawczejwnauczaniuprzedkli-
nicznym”.3. e. Jodkowska, L.WagnerWprowadzeniedo ćwiczeńprzedklinicznych zmateriało-
znawstwa.Materiałystosowanewstomatologiizachowawczejiendodoncji.5. A.Krocin„Modelarstwoirysunekwprotetycestomatologicznej”.PZWL
–—————————————————————————————————————–
NAUCZANIE PRZEDKLINICZNE W ENDODONCJI
ćwiczeniaprowadzonesąwsemestrzeIVwwymiarze45godz.dydaktycznych(6godz.wykładów,9godz.seminariówi30godz.ćwiczeń).
CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTUCelemnauczaniaponiższychzagadnieńmającychcharakterprzedklinicznyjestwprowa-dzenieiprzygotowaniestudentówdodydaktykiklinicznej.
PROGRAM NAUCZANIAĆwiczenie IWprowadzenie do ćwiczeń. Zapoznanie z zakresem materiału. Odwracalne zapaleniamiazgi.Leczeniepróchnicygłębokiej.Wykonaniezabiegupokryciabezpośredniegoipo-średniego.
��
Ćwiczenie IINieodwracalnezapaleniemiazgi.Otwarciejamyzęba.Szczegółowaanatomiazębów.Za-jęcianafantomach.
Ćwiczenie III Narzędziakanałowe.Naukarozpoznawanianarzędzi.Naukapracynarzędziamikanało-wymiręcznymiimaszynowyminabloczkachfantomowych.
Ćwiczenie IV Pomiardługościroboczejkanałówkorzeniowych.Pracazendometrem.
Ćwiczenie VMetodyopracowywaniakanałówkorzeniowych.Opracowaniekanałówkorzeniowychnabloczkachfantomowych.
Ćwiczenie VI i VIIMetodyopracowaniaokolicyokołowierzchołkowej.Wykonaniezabiegunafantomach.
Ćwiczenie VIII Zgorzelmiazgi,leczenie.Materiałysłużącedotymczasowegowypełnianiakanałów.Wy-pełnianiekanałówmateriałemtymczasowym.
Ćwiczenie IX i X Wypełnieniekanałówkorzeniowychmateriałemostatecznym.Wykonaniezabiegukon-densacjibocznej,założeniepodkładu,wypełnienie.
Ćwiczenie XILeczenieendodontycznezębówmlecznychorazkanałówniedrożnych.Wykonaniezabie-guamputacjimortalnejnazębachfantomowych.
Ćwiczenie XII i XIII
ZALICZANIećWICZeńZaliczeniećwiczeńobejmujeczęśćpraktycznąorazsprawdzeniewiadomości teoretycz-nych.
PIŚMIeNNICTWO1. endodoncja–B.Arabska-Przedpełska.2. StomatologiaZachowawcza–Z.Jańczuk.
��
PRAWO I ETYKA W STOMATOLOGII
Informacjepochodzązprzewodnikadydaktycznegoz2006r.
Zakład Historii Medycyny i Filozofii WUM Ul.Złota7tel.(022)827-03-07.
Kierownik Zakładu: prof. nadzw. dr hab. Marek WichrowskiOdpowiedzialnazadydaktykę:dr Maria Turos.
PROGRAM NAUCZANIAWymiarzajęć wykładów 15godzin, seminariów 15godzin.
WyKłADy1. etyka:podstawowerozróżnieniapojęciowe.etykaogólna ietykiszczegółowe;etyki
zawodowe,deontologiaietykalekarska,bioetyka,prawomedyczne.2. Bioetykaprawanaturalnego:zasadaświętościżycia.3. Bioetykautylitarystycznaichrześcijańskiagapizm:zasadajakościżycia.4. etykaimperatywukategorycznego:ImmanuelKantawspółczesnabioetyka.5. Zasadyetykimedycznej:primum non nocere,dobropacjenta, autonomia, sprawiedli-
wość.6. Klasycznedylematymoralne:spóroeutanazjęistatusmoralnyembrionu.7. Analizaklasycznychprzypadkówwybranychzewspółczesnejbioetyki.8. Prawa pacjenta.9. Prawomedyczneabioetyka:zarysproblematyki.Krajoweimiędzynarodoweźródła
prawamedycznego.KodeksetykiLekarskiej.10.Standardyiprawowykonywaniazawodulekarza.11.Odpowiedzialnośćkarna lekarza:nieudzieleniepomocy,niepowodzeniew leczeniu,
zgodaświadoma,przestępczeczynności„lekarskie”i„okołolekarskie”.12.Odpowiedzialnośćcywilna:przesłankiodpowiedzialnościodszkodowawczej,pojęcie
szkody,nienależytewykonaniezobowiązania,odpowiedzialnośćdeliktowa.13.Odpowiedzialnośćzawodowalekarza.14.Analizawybranychprzypadkówodpowiedzialnościlekarza.15.Analizapodstawprawnychfunkcjonowaniagabinetustomatologicznego.
SEMINARIAPrezentacja tekstów, analiza dokumentów deontologicznych, klasycznych przypad-
kóworazpracanamateriałachźródłowychzwiązanychzkolejnymitematamiwykładów.
ORGANIZACJAZAJĘćRocznywymiarzajęćwynosi30godzin(15wykładówi15spotkańseminaryjnych).PrzyjęciawsprawachstudenckichzgodniezdostępnąwZakładzielistądyżurów.
��
ZASADyIFORMyOCeNyWyNIKóWNAUCZANIAPodczasostatnichzajęćprzewidzianyjestsprawdzianpisemny(esejnajedenzkilku
przedstawionychprzezwykładowcętematów).
PIŚMIeNNICTWOOBOWIĄZKOWeT.L.Beauchamp,J.F.Childress,Zasady etyki medycznej,Warszawa1996.M. Nestorowicz, Prawo medyczne(ostatniewydanie).Prawo medyczne,podred.LeszkaKubickiego,Warszawa2003.P.Vardy,P.Grosh,Etyka,Warszawa1994.
Literatura nadobowiązkowa:podawanajestpodczasposzczególnychwykładówidotyczykwestiiszczegółowych.
1.2.3.4.
��
PROTETYKA
Zakład Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej02-006Warszawa,ul.Nowogrodzka59,pawilonXI,tel.sekretariatu:(022)625-66-02.
Kierownik zakładu: dr hab. n. med. Leopold Wagner profesor nadzw.Odpowiedzialnezadydaktykę:dr Ewa Cichocka-Piekacz i lek. stom. Renata Lenkiewicz.
ZajęciaprowadzonesąwsemestrzeIIIwwymiarze60godzindydaktycznych,wtym: 30godzin seminariów, 30godzin ćwiczeń.
CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTUCelemzajęćjestzapoznaniestudentówzpojęciemukładustomatognatycznego,anatomiąifizjologiąjegoczęściskładowych,zeszczególnymuwzględnieniemanatomiiuzębienia,budowyifunkcjistawówskroniowo-żuchwowychoraznormokluzjiwewzajemnychre-lacjachszczękiiżuchwy.Studencipoznajągłówneczynnikietiologicznezaburzeńzwarciaiartykulacjiorazdiagnostykęzaburzeńmorfologiczno-czynnościowychizasadyrehabili-tacjiukładustomatognatycznego.
PROGRAM NAUCZANIAPodział zajęć:Blokseminariówzzakresumorfologiiuzębienia:1. Budowamakroskopowa imikroskopowazębów, różnicemiędzyuzębieniemmlecz-
nymistałym.Wprowadzeniedomodelarstwa.2. Morfologiasiekaczy.3. Morfologiakłów.4. Morfologiazębówprzedtrzonowych.5. Morfologiazębówtrzonowych.Każdeseminariumpoprzedzonejestsprawdzianemwiadomości.
Blokseminariówzzakresubudowyifunkcjiukładustomatognatycznego:1. Pojęcie układu stomatognatycznego-anatomia i fizjologia jego części składowych ze
szczególnymuwzględnieniemanatomiizębów.2. Budowa i funkcja stawówskroniowo-żuchwowychmięśni żucia.Normyokluzjiwe
wzajemnejrelacjiszczekiiżuchwy.3. Mechanizmyodruchoweiadaptacyjnewukładziestomatognatycznym.Główneczyn-
nikietiologicznezaburzeńzwarciaiartykulacji.Zasadyprofilaktykizaburzeńczynno-ściowychnarządużucia.
4. Ciąg dalszy –Główne czynniki etiologiczne zaburzeń zwarcia i artykulacji. Zasadyprofilaktykizaburzeńczynnościowychnarządużucia.
5. Diagnostyka zaburzeń morfologiczno-czynnościowych układu stomatognatycznegoorazzasadyjegorehabilitacji.
Pokażdymblokuseminaryjnymodbędziesiękolokwium.
��
Ćwiczenia I – IXNaćwiczeniachstudenciwykonująsamodzielnieposzczególneetapyprotezycałkowitejze szczególnym zwróceniem uwagi na ustawienie zębówwewzajemnej relacji szczękiiżuchwyorazfunkcjizespołustawówskroniowo-żuchwowych.
Ćwiczenie X Zaliczenie ustne.
ZASADyIFORMAOCeNyWyNIKóWNAUCZANIAPodstawązaliczeniazajęćsą:– zaliczeniewszystkichseminariów– zaliczenieczęścipraktycznejćwiczeń– zaliczenieustnemateriałuteoretycznego
Obecność na seminariach i ćwiczeniach jest obowiązkowa.
PIŚMIeNNICTWOOBOWIĄZKOWe1. A.Krocin„Modelarstwoirysunekwprotetycestomatologicznej”.PZWL.2. S.W.Majewski„Podstawyprotetykiwpraktyce lekarskiej i technicedentystycznej”.
Wyd.stom.SZS–wKraków2000.3. B.Koeck„Zaburzeniaczynnościowenarządużucia”Urban&Partner.4. J.Karłowska„Zaryswspółczesnejortodoncji”.PZWL2001.5. e.Spiechowicz„ProtetykaStomatologiczna”PZWL.6. J.P.Okeson„Leczeniedysfunkcjinarządówżuciaizaburzeńzwarcia”.Wyd.Czelej.7. S.W.Majewski„Gnatofizjologiastomatologiczna”PZWL2007.
��
PSYCHOLOGIA KLINICZNA
Zakład Psychologii Medycznej WUMAdres ul.KsięciaTrojdena2,02-109Warszawa,tel.:(022)5720533,faks:(022)5720542.e-mail: [email protected]
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. Krzysztof Owczarek, tel.(022)5720533Opiekunzajęć:mgr Magdalena Łazarewicz, tel.(022)5720534.e-mali:[email protected]
Termin i liczba zajęć:ZajęciaodbywająsięwIIIsemestrze(zimowysemestrIIrokustudiów)wwymiarze30go-dzin,wtym: –20godzin seminariów –10godzin ćwiczeń.
Tematy seminariów:− Wprowadzeniedozagadnieńpsychologiimedycznej:główneszkołypsychologicz-
ne,holistycznymodelopiekinadpacjentem,psychologiaamedycyna.− Psychospołeczneczynnikiryzykachoróbsomatycznych,cz.1–Stres.− Choroba lub uraz jako sytuacja stresowa.− Psychospołeczneczynnikiryzykachoróbsomatycznych,cz.2–czynnikisytuacyjne
iosobowościowe.− Ból,lękidentofobia–odteoriidopraktyki.− Postawapacjentawobecchorobyipromocjazdrowia–metodymotywowaniazmian
zachowańzdrowotnych.− Wstępdodiagnozyizagadnieńrelacjilekarz-pacjent,błędyjatrogenne.
Tematy ćwiczeń:− Zasadyprowadzeniawywiaduisporządzaniadiagnozypsychomedycznej.− Role-playing:nawiązywaniekontaktu,pacazpacjentemwsilnymlęku,przekazy-
waniezaleceń,rozmowazrodzicemmałegopacjenta,pracazpacjentemroszczenio-wym,rozwiązywaniekonfliktów,asertywność.
FORMAZALICZeNIAZAJĘć:Podstawąuzyskaniazaliczeniajestobecnośćnazajęciach,zdaniekolokwiumorazaktyw-nyudziałwzajęciachćwiczeniowych(gruntowneprzygotowaniesiędozadańtypurole-playing).
LITeRATURAOBOWIĄZKOWA:1. Jakubowska-Winecka,A. iWłodarczyk, D. (2007).Psychologia w Praktyce Medycznej.
Warszawa:PWN.
�0
REHABILITACJA
Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II WL WUM.00-424Warszawa,ul.Solec57,tel/faks(022)622-80-05,tel.(022)629-46-65
Kierownik Zakładu: dr n. med. Dariusz Białoszewski
A. Program nauczania (treści kształcenia)
1. Metodyfizjoterapiiwzabiegachstomatologicznych:fizykoterapiailaseroterapia;kine-zyterapiaiterapiamanualna;medycynauzdrowiskowaibalneoklimatologia.
2. Rodzajeitechnikizabiegówfizjoterapeutycznych:technikakontaktowaibezkontakto-wa;dawkowaniebodźcówfizykalnychdlaskutecznejibezpiecznejterapiifizykalnej.
3. Umiejętnośćdiagnozowaniaiplanowaniaprocedurzabiegówfizjoterapii;sposobyimeto-dyocenyskutecznościzabiegówfizjoterapiiirehabilitacjinawybranych(przykładowych)jednostkachchorobowychlubnaprzykładowychprzypadkachklinicznych.
4. Rola„Skierowanialekarskiego”wprocedurachzabiegówfizjoterapeutycznych;odpo-wiedzialnośćlekarzastomatologazazapisyw„Skierowaniulekarskim”.
5. Kartazabiegówfizjoterapeutycznych”;przykładowezapisylekarzalubfizjoterapeutypod nadzorem lekarza na kilku przykładowych przypadkach schorzeń „stomatolo-gicznych”.
6. Wpływfizykoterapii ikinezyterapiinaorganizm.Pojęcianiepełnosprawności, inwa-lidztwaimetodprewencji.OrganizacjagabinetówfizjoterapiiwPolsce,zasadywspół-pracylekarzyzzespołamifizjoterapeutówirehabilitantów.
B. Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje
1. Umiejętnośćdiagnozowaniaikwalifikacjipacjentównapodstawowerodzajezabiegówfizjoterapeutycznych(niechemicznych).
2. Umiejętnośćplanowaniaiprogramowaniazabiegówfizjoterapii–proceduryzabiego-wefizykoterapii,laseroterapii,magnetoterapii,elektroterapii,krioterapiiitp.,dawko-wanieenergiiiczęstotliwości.
3. Umiejętnośćobsługiurządzeńiaparaturyfizjoterapeutycznej;zasadybezpiecznejpra-cyzaparaturąfizjoterapeutyczną.
4. Umiejętnośćwypełniania„SKIeROWANIALeKARSKIeGO”nazabiegifizykalnewewłasnymgabinecieiwgabinecie„obcym”.UmiejętnośćprowadzeniazapisówwKAR-CIeZABIeGóWFIZyKALNyChwgabineciewłasnymstomatologa inadzorunadpoprawnościąwpisówprocedurzabiegowychw„obcym”gabineciefizjoterapeutycz-nym.
5. UmiejętnośćkierowaniapacjentówstomatologicznychnazabiegiUZDROWISKOWeiBALNeOKLIMATOLOGICZNe.Umiejętnośćkojarzeniametod farmakologicznychzmetodamifizjoterapeutycznymi.Metodyisposobyocenyskutecznościzabiegówfi-zjoterapeutycznych skojarzonych.
��
C. Formy realizacji treści kształcenia
1. Ogólnywymiarzajęć:15godzin. wykładów 1godzina, seminariów 14godzin.2. Seminariawgrupach(20–22osób).
D. Forma zaliczenia przedmiotu – zaliczenie z oceną.
��
STOMATOLOGIA DZIECIęCA I PROFILAKTYKA STOMATOLOGICZNA
Zakład Propedeutyki i Profilaktyki Stomatologicznej02-006Warszawa,ul.Nowogrodzka59,pawilonXItel.sekretariatu:022625-66-02
Kierownik zakładu: dr hab. n. med. prof. nadzw. WUM Leopold WagnerOdpowiedzialnyzadydaktykę:dr n. med. Waldemar Głowacki.
ćwiczeniasąprowadzonewsemestrzeIIwwymiarze45godzindydaktycznych,wtym:11godzinwykładów,10seminariów,24ćwiczeń.
TeMATyWyKłADóW1. Promocjazdrowiajamyustnejiedukacjaprozdrowotnacz.1.2. Istotachorobypróchnicowej.3. Działaniawzapobieganiupróchnicyichoróbprzyzębia.4. Podstawyprofilaktykiortodontycznej.5. Profilaktykachoróbnowotworowychnarządużucia.6. Promocjazdrowiajamyustnejiedukacjaprozdrowotnacz.2.
TeMATySeMINARIóW1. edukacjaprozdrowotnaipromocjazdrowiajamyustnejcz.1.Prezentacjestudenckie.2. edukacjaprozdrowotnaipromocjazdrowiajamyustnejcz.2.Prezentacjestudenckie.3. edukacjaprozdrowotnaipromocjazdrowiajamyustnejcz.3.Prezentacjestudenckie.4. Zaliczenie.
TeMATyćWICZeńĆwiczenia I-IIIDiagnozowanieklinicznepróchnicy,wypełnianiediagramów,obliczaniewskaźnikaPUW,określaniewskaźnikaOhI.Analizawartościwskaźników.
Ćwiczenie IV, VMetodyszczotkowaniazębów,usuwaniezłogównazębnych,określaniewskaźnika fuk-synowego.
Ćwiczenie VI, VIIProfilaktykaegzogenna.Materiałydopokrywaniabruzdiszczelin.
Ćwiczenia VIIIProceduryprofilaktykiwgabineciestomatologicznym.
��
FORMyKONTROLIIWyNIKóWNAUCZANIACząstkowe zaliczenie poszczególnych ćwiczeń z uwzględnieniem materiału podanego na wykładach. Zaliczenie ćwiczeń obejmuje część praktyczną oraz sprawdzenie wiado-mości teoretycznych.
PIŚMIeNNICTWO1. Profilaktyka profesjonalna w stomatologii,ZJańczuk,PZWLWarszawa.2. Stomatologia wieku rozwojowego,M.Szpringer-Nodzak,PZWLWarszawa.3. Podręcznik dla pielęgniarek i higienistek stomatologicznych,K.Stawiński,PZWLWarszawa.4. Zagadnienia współczesnej profilaktyki stomatologicznej,W.Krajewski,1995r.5. Stomatologia Zachowawcza,Z.Jańczuk,PZWLWarszawa.
��
STOMATOLOGIA SPOŁECZNA
Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny Instytutu Medycyny Społecznej WUM02-007Warszawa,ul.W.Oczki3,tel.(022)621-51-97,tel./faks(022)621-52-56
Prowadząca przedmiot: prof. dr hab. med. Longina Kłosiewicz-LatoszekOdpowiedzialnazadydaktykę: dr inż. Irena Kosińska.Sekretariat dydaktyczny:czynnycodzienniewgodz.1000–1400.
Roczny wymiar godzin–60godzin,wtym: 8godzin wykładów, 22godzin seminariów, 30godzin ćwiczeń).
GłóWNeCeLeNAUCZANIACelemnauczaniajestzapoznaniestudentówz:• podstawowymipojęciamidotyczącymizdrowiaichoroby,• podstawowymipojęciamiepidemiologicznymi,• zagrożeniami zdrowotnymi występującymi w środowisku zamieszkania, nauki
i pracy,• problemamizdrowiaposzczególnychregionówPolskiorazwwybranychkrajach
naświecie,• występowaniemchoróbspołecznychorazprofilaktyka,• organizacjąsystemuochronyzdrowiaiprogramowymidziałaniaminarzeczzdro-
wiawwymiarzeregionalnym,ponadregionalnymimiędzynarodowym.Wtrakciezajęćstudencinabywająumiejętnościpraktycznychzzagadnieńobjętychpro-gramemhigieny,epidemiologiiiochronyzdrowia
METODY I ORGANIZACJA PRACYPrzedmiotrealizowanyjestwtrzechblokachtematycznych:1. Higiena–prowadzonaprzezZakładMedycynyZapobiegawczejihigienyIMS.2. Epidemiologia–prowadzonaprzezZakładepidemiologiiIMS.3. Organizacja Ochrony Zdrowia–prowadzonaprzezZakładOpiekiZdrowotnejIMS.
METODY OCENYPrzedmiotkończysięegzaminemtestowymwletniejsesjiegzaminacyjnejWarunkiemdopuszczeniadoegzaminujestobecnośćiczynnyudziałwzajęciachsemina-ryjnychićwiczeniach.Zalecanyjestudziałwwykładach.
��
PROGRAM NAUCZANIA POSZCZEGóLNYCH BLOKóW TEMATYCZNYCH
HIGIENA
Tematyka seminariów1. Wpływczynnikówśrodowiskowychnastanzdrowiaczłowiekaipopulacji.Zagroże-
niazdrowotnewśrodowiskuzamieszkania,edukacjiipracy.2. Wymaganiahigieniczno-sanitarnestawianepowietrzu,wodzieiglebie.3. ZadanianadzorusanitarnegowPolsce.4. WspółczesnezagrożeniaekologicznewPolsceinaświecie.Toksykologiaśrodowiskowa.5. Środowiskoastanzdrowotnyjamyustnej.6. Przyczynyzakażeńwgabinetachstomatologicznychizapobieganiezakażeniom.7. higienaszkolna.8. Podstawymedycynypracy.Pojęcieergonomii.9. higienażywienia.Żywienieastanzdrowiaczłowieka.10.Wymaganiazdrowotneiprawnestawianeżywności.
Tematyka ćwiczeń1. Ocenasanitarnapowietrzaatmosferycznego,wodyigleby–podstawowebadania,in-
terpretacjawynikówwobszarzehigienykomunalnej.2. Wymaganiahigieniczno-sanitarnepomieszczeń.3. Gabinetystomatologicznewświetlewymagańhigieniczno-sanitarnych.4. Opiekazdrowotnanadpracownikiem–chorobyzawodowe.5. Charakterystyka wartości odżywczych produktów spożywczych. Normy żywności
iżywienia.6. Metodyocenysposobużywieniaistanuodżywienia.7. Nieprawidłowe żywienie jako przyczyna wybranych chorób. Profilaktyka poprzez
prawidłoweżywienie.8. Oświatazdrowotnawpracystomatologa.
PIŚMIeNNICTWOOBOWIĄZKOWe1. Kłosiewicz-LatoszekL.,Kirschnerh.(red.):Środowiskoweczynnikizdrowiawzarysie
(skrypt),WydawnictwoWUM,Warszawa2006lub2008.
PIŚMIeNNICTWOZALeCANe1. MarcinkowskiT.(red.):Podstawyhigieny,Volumed,Wrocław,1997.2. Kirschnerh.,KopczyńskiJ.(red.):Aktualneproblemyzdrowotne–zagrożeniaiszan-
se.Wyd.IGNIS,1999.3. MarcinkowskiT.(red.):higiena,profilaktykaiorganizacjawzawodachmedycznych.
PZWL,W-wa,2003.4. hasikJ.,GawęckiJ.:Żywienieczłowiekazdrowegoichorego.PWN,Wa-wa,2005.5. Getrigh.,PrysłąwskiJ.:Bromatologia.Zarysnaukiożywnościiżywieniu.PZWL,Wa-
wa2006.
��
EPIDEMIOLOGIA
Zajęciazepidemiologiiobejmują12godzinseminariówi10godzinćwiczeń.
Tematyka seminariów:1. Wprowadzeniedoepidemiologii.Podstawowetypyzjawiskepidemiologicznychime-
todyichbadania.Rolaimiejsceepidemiologiiwzdrowiupublicznym.2. Podstawowepojęciadotyczącezdrowia i choroby.ewolucjastanuzdrowiawczasie
iprzestrzeni.Perspektywyzdrowotneludnościkrajuiświata.3. Ocenastanuzdrowialudnościwoparciuodanezoficjalnejsprawozdawczościstaty-
stycznej.Wykorzystaniedanychoumieralnościdoocenysytuacjizdrowotnej.Rejestrychorób.
4. Uwarunkowania stanu zdrowia.Metodypoznawania przyczyn chorób ze szczegól-nymuwzględnieniemstanuzdrowotnegojamyustnej.
5. epidemiologianajczęstszychchoróbzakaźnychwPolsce ina świecie.Procesepide-miczny,dochodzenieinadzórepidemiologiczny.
6. Przykładyzwalczaniachoróbwśródludnościnapodstawieschorzeńzakaźnychorazinnychodstępstwodprawidłowegostanuzdrowiaoznanejetiologiizewnątrzpochod-nej.Szczepieniaobowiązkoweizalecane.
7. Rolaobserwacjiklinicznychorazepidemiologicznychbadańprzekrojowychwformu-łowaniuhipotezprzyczynowych.Badaniakliniczno-kontrolneikohortowewdocieka-niuetiologiichorób.
8. Rolaeksperymentuklinicznego(klinicznebadaniakontrolowane).9. Zasadyzintegrowanejdziałalnościprozdrowotnej,profilaktycznejileczniczej.10.Promocjazdrowiarealizowanaprzezlekarzadentystę.
Tematyka ćwiczeń:1. Daneepidemiologicznejakopodstawaocenyiprognozowaniastanuzdrowialudno-
ści.MiędzynarodowaKlasyfikacjaChoróbiProblemówZdrowotnych.Trafnośćirze-telnośćinformacjizawartychwkartachzgonu.Prawidłowywybóritrafnezakodowa-niewyjściowejprzyczynyzgonu.
2. Sytuacja epidemiologiczna chorób powszechnie występujących w kraju. Chorobyspołeczne.Wykrywaniewczesnychstadiówchoróboznaczeniuspołecznym.Badaniaprzesiewowetestów.Ocenawartościdiagnostycznychmetodprzesiewowych;ichtraf-ność(czułośćiswoistość)ipowtarzalność.
3. Zastosowanie epidemiologii w dociekaniach egzogennych źródeł głównych choróbniezakaźnychnaprzykładzieproblemówstomatologicznych(szkliwoplamkowe).
4. Podstawoweproblemyplanowaniaiinterpretacjibadańepidemiologicznych.5. Oświatazdrowotna.6. Krytyczneczytaniepiśmiennictwa.
PIŚMIeNNICTWOOBOWIĄZKOWe1. JędrychowskiW.:Podstawyepidemiologii:Metodybadańorazmateriałyćwiczenio-
we.Wyd.UJ,Kraków2002.
��
PIŚMIeNNICTWOZALeCANe1. BrzezińskiZ.J.,SzamotulskaK.:epidemiologiakliniczna.PZWL,Wa-wa,1997.2. Kopczyński J. i wsp. Umieralność szczegółowa z powodu niektórych chorób
przewlekłychwPolscewlatach1960-2000.Wyd.AMwW-wie,InstytutMedycy-nySpołecznej,Wa-wa2003.
ORGANIZACJA OCHRONY ZDROWIA
8godzinwykładów.
Tematyka wykładów:1. Organizacjasystemuochronyzdrowia.2. Organizacjaopiekistomatologicznej.3. Programyzdrowotne.4. Wprowadzeniedozagadnieńzarządzania,ekonomikiimarketinguwochroniezdrowia.5. Formyorganizacyjneświadczeniausługwochroniezdrowia.6. Kontraktowanieświadczeńzdrowotnych.
PIŚMIeNNICTWO1. KulikT.,LatalskiM.(red.):ZdrowiePubliczne,Lublin2002.2. WłodarczykC.W.:Systemyzdrowotne.Kraków2001.3. Wskazanelekturyzczasopism:PrawoiMedycyna,ZdrowiePubliczne,Stomatologia
Współczesna.
��
WYCHOWANIE FIZYCZNE
Studium Wychowania Fizycznego i Sportu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego02-109Warszawaul.KsięciaTrojdena2tel.5720528,529
Kierownik Studium: mgr Jerzy ChrzanowskiPrzyjmuje: wtorek 1100–1230, środa 1030–1200.
Zastępca kierownika ds. dydaktycznych: mgr Bożena Glinkowska
SekretariatStudiumczynnycodzienniewgodz.900–1500.Godzinyprzyjęćstudentóworazdyżurynauczycieliwychowaniafizycznegopodanesą
dowiadomościnatablicyinformacyjnejStudiumoraznastroniewww.swfis.wum.edu.pl
PROGRAMZAJĘćZadaniemprzedmiotujesttworzeniewarunkówdodoskonaleniasprawnościfizycznej
iumiejętnościruchowychstudentawnawiązaniudojegomożliwościfizycznychizdro-wotnychorazwyposażeniewwiedzęzzakresukulturyfizycznejiwybranychzagadnieńzfizjologiiwysiłkusportowegoirehabilitacjiruchowej.
Studencimogąwybrać interesująca ich formęzajęć,aktualnyplan,wykazobiektóworazsystemzapisówjestdostępnynastronie:
www.swfis.wum.edu.pl
ZASADyIFORMyOCeNyWyNIKóWNAUCZANIA1. Podstawowym kryterium oceny studenta jest frekwencja na zajęciach, zaliczenie
sprawdzianu.2. Studencizwolnieniprzezlekarzazprowadzonychzajęćzewzględunastanzdrowia
sąobowiązani zgodnie zkwalifikacją lekarskąuczestniczyćwzajęciach rehabilitacjiruchowejokreślonegorodzajuschorzenia.
3. Studentobowiązany jestdoprzestrzeganiaregulaminuobiektuwktórymodbywająsięćwiczeniazwychowaniafizycznego.Nasalachsportowychstudenciobowiązanisąposiadaćstrójsportowy.
��
INFORMACJE SOCJALNO-BYTOWE
Sekcja Obsługi Studentów Biura Obsługi Działalności Podstawowej mieści sięprzy ul. Trojdena 2a w Centrum Dydaktycznym WUM pok. 241, tel. (022) 5720 813, faks5720819.GodzinypracySekcjiObsługiStudentów:poniedziałek,wtorek,czwartek,piątekwgodz.800–1600.
Adresdokorespondencji 02-091Warszawa,Żwirki iWigury 61p. 241wCentrumDydaktycznym.
Stypendiaidomyakademickie–osobyubiegającesięoprzyznaniestypendiumlubmiejscawdomuakademickimpowinnyzgłosićsiędoSekcjiObsługiStudentówj.w.
Osoby,któreukończyły26latmogązgłosićsięww/wsekcjiwceluzarejestrowaniasiędoubezpieczeniazdrowotnego(zdowodemosobistym).
Szczepieniaibadaniaobowiązkowe–oinformacjęproszęzgłaszaćsiędoSekcjiOb-sługiStudentówWUMul.Trojdena2a,CentrumDydaktyczne,pok.240,tel.(022)5720811,faks5720821.
INNE INFORMACJEPrzewodniczącaRadyPedagogicznejiOpiekunIIroku:– dr n. med. Tomasz Stokłosa, tel.(22)5992199ZakładImmunologiiCentrumBiostrukturyWarszawskiUniwersytetMedyczny ul.Banacha1aBudynekF,02-097Warszawa.
SAMORZĄD STUDENCKI 2009 / 2010
IWyDZIAłULeKARSKIeGOZODDZIAłeMSTOMATOLOGII
MieścisięprzyulicyOczki5–DomMedyka,tel/fax(022)628-83-06,pok.301IIIp.
PrzewodniczącaNicole Sochacki StudentkaVIroku,kierunekLekarskitel.:602461018,e-mail:[email protected]
V-ce PrzewodniczącyBartoszMatejkowskiStudentVroku,kierunekLekarsko-Dentystycznytel.:796888106,e-mail:[email protected]
V-ce PrzewodniczącyPrzewodniczącyKomisjiSportuiTurystykiNatalia Szyller StudentkaIVroku,kierunekFarmacjatel.:796888105
�0
Przewodnicząca Komisji KulturyMartaBukowskaStudentka III roku, kierunek Zdrowie Publicznetel.:796888102,e-mail:[email protected]
Przewodnicząca Komisji Informacji i PromocjiAnita Misztalewska StudentkaVroku,kierunekLekarsko-Dentystycznytel.:796888101,e-mail:[email protected]
Przewodnicząca Komisji DydaktykiAlicja Olesiejuk StudentkaVIroku,kierunekLekarskitel.:796888104,e-mail:[email protected]
SekretarzewaGrędowskaStudentka III roku, kierunek Ratownictwo Medyczne tel.:796888103,e-mail:[email protected]
Za treść zamieszczonych materiałów, odpowiadają poszczególne jednostki w których będą odbywać się zajęcia.
