WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY...13. PODSTAWY BIOLOGII MOLEKULARNEJ 59 14. PROPEDEUTYKA MEDYCYNY...

91
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY WYDZIAŁ LEKARSKI PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW I ROKU Rok akademicki 2019/2020

Transcript of WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY...13. PODSTAWY BIOLOGII MOLEKULARNEJ 59 14. PROPEDEUTYKA MEDYCYNY...

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

WYDZIAŁ LEKARSKI

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

DLA STUDENTÓW I ROKU

Rok akademicki 2019/2020

2

SPIS TREŚCI

1. WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO 3

2. SKŁAD SAMORZĄDU STUDENTÓW WYDZIAŁU LEKARSKIEGO 4

3. PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2019/2020 5

4. PLAN STUDIÓW NA ROK AKADEMICKI 2019/2020 6

5. ANATOMIA PRAWIDŁOWA 7

6. HISTOLOGIA Z EMBRIOLOGIĄ 24

7. PIERWSZA POMOC I ELEMENTY PIELĘGNIARSTWA 32

8. STATYSTYKA I INFORMATYKA MEDYCZNA 37

9. BIOFIZYKA 42

10. ETYKA LEKARSKA Z ELEMENTAMI FILOZOFII 47

11. PSYCHOLOGIA MEDYCZNA 51

12. HISTORIA MEDYCYNY 55

13. PODSTAWY BIOLOGII MOLEKULARNEJ 59

14. PROPEDEUTYKA MEDYCYNY UZALEŻNIEŃ 64

15. JĘZYK ŁACIŃSKI W MEDYCYNIE 68

16. JĘZYK OBCY W MEDYCYNIE 71

17. JĘZYK POLSKI W MEDYCYNIE (dla obcokrajowców) 76

18. PRZYSPOSOBIENIE BIBLIOTECZNE 80

19. BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY 83

20. WYCHOWANIE FIZYCZNE 87

21. PRAKTYKI 91

3

WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medzcynego - prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś

Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia - prof. dr hab. n. med. Barbara Górnicka

Prorektor ds. Nauki i Transferu Technologii - dr hab. n. farm.. Jadwiga Turło

Prorektor ds. Klinicznych i Inwestycji - prof. dr hab. n. med. Wojciech Braksator

Prorektor ds. Personalnych i Organizacyjnych - prof. dr hab. n. med. Piotr Małkowski

Prorektor ds. Umiędzynarodowienia, Promocji i Rozwoju - prof. dr hab. n. med. Lidia Rudnicka

WŁADZE WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

Dziekan Wydziału Lekarskiego - prof. dr hab. n. med. Marcin Wojnar

Prodziekan ds. studenckich I-II roku - dr hab. n. med. Daniel Młocicki

Prodziekan ds. studenckich III-IV roku - prof. dr hab. n. med. Małgorzata Olszewska

Prodziekan ds. studenckich V-VI roku - prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Sawicki

Prodziekan ds. Integracji i Rozwoju - prof. dr hab. n. med. Marcin Grabowski

Prodziekan ds. studenckich English Division - dr hab. n. med. Marek Postuła

4

Warszawski Uniwersytet Medyczny SAMORZĄD STUDENTÓW ul. Oczki 5, pok. 307 02-007 Warszawa

SKŁAD SAMORZĄDU STUDENTÓW WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

5

PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2019/2020

SEMESTR ZIMOWY

01.10.2019 22.12.2019 zajęcia dydaktyczne 12 tygodni

23.12.2019 06.01.2020 wakacje zimowe

07.01.2020 26.01.2020 zajęcia dydaktyczne 3 tygodnie

27.01.2020 02.02.2020 sesja egzaminacyjna zimowa

03.02.2020 09.02.2020 przerwa semestralna

10.02.2020 16.02.2020 sesja poprawkowa

SEMESTR LETNI

17.02.2020 11.04.2020 zajęcia dydaktyczne 8 tygodni

12.04.2020 18.04.2020 wakacje wiosenne

19.04.2020 26.04.2020 zajęcia dydaktyczne 1 tydzień

27.04.2020 03.05.2020 przerwa wiosenna

04.05.2020 14.06.2020 zajęcia dydaktyczne 6 tygodni

15.06.2020 05.07.2020 sesja egzaminacyjna letnia

06.07.2020 30.08.2020 wakacje letnie

31.08.2020 06.09.2020 sesja poprawkowa

07.09.2020 30.09.2020 wakacje letnie

6

Plan studiów na rok akademicki 2019/2020

Wydział Lekarski, kierunek lekarski, studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne - I rok

Nazwa przedmiotu

(1 - semestr zimowy, 2 - semestr letni)

Forma

zaliczenia

Punkty

ECTS

Wymiar

godzin

w tym: Kod Jednostki Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia

wyk. sem. ćw. prak.

Anatomia prawidłowa /1, 2/ egzamin 21 200 40 160 1M12 Zakład Anatomii Prawidłowej i Klinicznej

Histologia z embriologią /1, 2/ egzamin 10 100 10 30 60 1M15 Katedra i Zakład Histologii i Embriologii

1M17 Zakład Transplantologii i Centralny Bank Tkanek

Pierwsza pomoc i elementy pielęgniarstwa /1, 2/ zaliczenie 3 45 15 6 24

1MC1 I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii

1MC2 II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii

1MC3 Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej

Statystyka i informatyka medyczna /1, 2/ zaliczenie 2 34 4 6 24 1MF Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny

Biofizyka /1/ zaliczenie 3 34 4 15 15 NZME Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka

Etyka lekarska z elementami filozofii /1/ zaliczenie 2 30 18 12 2MC Zakład Etyki Lekarskiej i Medycyny Paliatywnej

Psychologia medyczna /1/ zaliczenie 1 20 10 10 2MB Zakład Psychologii i Komunikacji Medycznej

Historia medycyny /1, 2/ zaliczenie 2 35 20 15 1ME Zakład Historii Medycyny

Podstawy biologii molekularnej /2/ zaliczenie 2 20 10 10 1M14 Zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii

Propedeutyka medycyny uzależnień /2 / zaliczenie 2 25 5 10

1WJ Katedra i Klinika Psychiatryczna

2WC II Klinika Psychiatryczna

2M7 Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego

Język łaciński w medycynie /1,2/ zaliczenie 1 20 20 S1 Studium Języków Obcych

Język obcy w medycynie /1, 2/ zaliczenie 4 60 60 S1 Studium Języków Obcych

Język polski w medycynie (dla obcokrajowców) / 1,2/ zaliczenie 40 40 S1 Studium Języków Obcych

Bezpieczeństwo i higiena pracy /1/ zaliczenie 2 2 1M33 Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego

2 2 AB Dział Ochrony Pracy i Środowiska

Przysposobienie biblioteczne /1/ zaliczenie 2 2 BIBG Biblioteka Główna

Wychowanie fizyczne / 1,2/ zaliczenie 60 60 S3 Studium Wychowania Fizycznego i Sportu

Zajęcia fakultatywne /1, 2/ zaliczenie 4 60 60

Praktyki zawodowe /2/ zaliczenie 4 120 120

7

ANATOMIA PRAWIDŁOWA

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia: Lekarski, zaawansowany, jednolite studia magisterskie, stacjonarny,

nauki medyczne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Anatomia prawidłowa

Kod przedmiotu: 44647

46363

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Zakład Anatomii Prawidłowej i Klinicznej

Chałubińskiego 5

Tel./fax.22 629-52-83

[email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. Bogdan Ciszek

Rok studiów: 1

Semestr studiów: 1, 2 (zimowy, letni)

Typ modułu/przedmiotu: podstawowy

Osoby prowadzące: Pracownicy Zakładu Anatomii Prawidłowej i Klinicznej CB

WUM w roku akademickim 2018/2019

Erasmus TAK/NIE:

Osoba odpowiedzialna za sylabus: dr n. med. Mateusz Polaczek

Liczba punktów ECTS: 21

2. Cele kształcenia

C1. znać mianownictwo anatomiczne polskie, łacińskie i angielskie

C2. nazwać, opisać budowę, topografię i rozwój wszystkich struktur wypreparowanych w prosektorium,

C3. znać czynność tkanek i narządów w warunkach prawidłowych oraz zależność pomiędzy budową i czynnością

narządu,

C4. umieć zidentyfikować i określić właściwą nazwę prawidłowej struktury anatomicznej na zdjęciach

rentgenowskich, obrazach USG, TK, MR i endoskopowych,

C5. przeprowadzić analizę ruchów wykonywanych w poszczególnych stawach

C6. opisać podstawy anatomiczne uszkodzenia nerwów i ośrodków nerwowych,

C7. znać stosunki topograficzne narządów, zmienność ich budowy, odmiany i wyciągać z tego własne wnioski,

C8. umieć określić granice narządów i rzuty ważnych elementów (np. zastawek serca) na powierzchnię ciała,

W toku kształcenia w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej podnoszone są kwestie szacunku wobec chorego,

jego cierpienia i śmierci, szacunku wobec szczątków ludzkich. W trakcie wykładu inauguracyjnego studenci poprzez

powstanie i minutę ciszy czczą pamięć donatorów - osób które ofiarowały swoje ciała na potrzeby nauczania w

Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej

Treść nauczania obejmuje zagadnienia omawiane na wykładach i poznawane praktycznie na ćwiczeniach w sali

prosektoryjnej z użyciem modeli i preparatów, zapoznanie studentów z ogólną budową ciała ludzkiego. Obowiązuje

posługiwanie się mianownictwem anatomicznym w języku polskim, łacińskim i angielskim.

8

Zajęcia polegają na zaznajamianiu się poszczególnymi elementami organizmu człowieka, z ich kształtem, budową,

położeniem oraz zrozumieniu ich wzajemnej zależności. Na drodze analizy dochodzimy do syntezy ciała ludzkiego,

szczególnie do znajomości jego budowy. Zajęcia odbywają się w kilkunastosobowych grupach z asystentem

prowadzącym daną grupę (nawiązanie do zasady mistrz-uczeń).

W trakcie zajęć nacisk kładziony jest na interaktywne omówienie materiału i praktyczną weryfikację poznanych

struktur anatomicznych na zwłokach. Program klasycznego nauczania anatomicznego jest wzbogacany o szereg

elementów anatomii klinicznej i zaznajomienie z metodami badań przyżyciowych jak: endoskopowe badania

przewodu pokarmowego (ezofagoskopia, gastrofiberoskopia), dróg oddechowych (rynoskopia, laryngoskopia,

bronchoskopia), dróg moczowych (cystoskopia), gałki ocznej (oftalmoskopia) jak również poprzez badania

radiologiczne (bronchografia, arteriografia, flebografia, limfografia) oraz przez stosowanie takich metod jak:

ultrasonografia, radiologia klasyczna, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny.

Wykłady są wzbogacane obrazami radiologicznymi, USG, CT, MR oraz obrazami uzyskanymi za pomocą niektórych

technik endoskopowych. W tym celu Zakład prowadzi współpracę z wieloma Zakładami i Klinikami. Wykłady i

ćwiczenia są również wzbogacane metodami wizualnymi przez wykorzystanie filmów, nagrań i animacji.

Zdobyta w ten sposób wiedza pozwala ocenić różnicę między obrazem prawidłowym i patologicznym przy

zastosowaniu różnych metod, w tym głównie badań przyżyciowych.

3. Wymagania wstępne

Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu chemii i fizyki oraz wiadomości z zakresu anatomii człowieka i

zwierząt na poziomie kursu biologii; biegła znajomość języka polskiego.

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

W zakresie wiedzy absolwent:

A.W1. zna mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne w języku polskim i angielskim;

A.W2. zna budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch,

miednica, grzbiet, szyja, głowa) oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ krążenia,

układ oddechowy, układ pokarmowy, układ moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka

wspólna);

A.W3. opisuje stosunki topograficzne między poszczególnymi narządami;

W zakresie umiejętności absolwent:

A.U3. wyjaśnia anatomiczne podstawy badania przedmiotowego;

A.U4. wnioskuje o relacjach między strukturami anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań

diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii (zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków

kontrastowych, tomografia komputerowa oraz magnetyczny rezonans jądrowy);

A.U5. posługuje się w mowie i w piśmie mianownictwem anatomicznym, histologicznym oraz embriologicznym.

W zakresie kompetencji absolwent:

B.U10 obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia dokładność wykonywanych pomiarów

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W.1 zna mianownictwo anatomiczne w języku polskim,

łacińskim i angielskim;

AW1

W.2 zna budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym

(kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch,

miednica, grzbiet, szyja, głowa) oraz czynnościowym

(układ kostno-stawowy, układ mięśniowy, układ

krążenia, układ oddechowy, układ pokarmowy, układ

moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy

zmysłów, powłoka wspólna);

AW2

AW3

W.3 zna topografie narządów, naczyń i nerwów oraz ich rzuty

na powierzchnie ciała

AW2,AW3

W.4 zna miejsca obmacywania tętna, pni nerwowych,

narządów wewnętrznych grup mięśniowych, kości i

stawów

AW2,AW3

W.5 zna obrazy struktur anatomicznych na preparacie oraz w

ikonografii anatomiczno medycznej

AW1,AW2,AW3

9

W.6 zna podstawy prowadzenia badań naukowych w zakresie

anatomii

AW1,AW2,AW3

W.7 zna etapy rozwoju osobniczego najważniejszych

narządów i układów

AW2

U.1 wyjaśnia anatomiczne podstawy badania

przedmiotowego;

AU3

U.2 wnioskuje o relacjach między strukturami

anatomicznymi na podstawie przyżyciowych badań

diagnostycznych, w szczególności z zakresu radiologii

(zdjęcia przeglądowe, badania z użyciem środków

kontrastowych, tomografia komputerowa oraz

magnetyczny rezonans jądrowy);

AU4

U.3 posługuje się w mowie i piśmie mianownictwem

anatomicznym;

AU5

U.4 rozumie i posługuje się obrazami struktur anatomicznych

uzyskanymi z preparatów, badań obrazowych i

przedstawionych w ikonografii anatomiczno-medycznej

AU3,AU4

U.5 analizuje biomechanikę stawów AU3,AU5

U.7 potrafi znaleźć miejsca obmacywania tętna na ciele

ludzkim, miejsca powierzchownego przebiegu pni

nerwowych i typowe punkty kostne

AU3,AU5

U.8 rozpoznaje podstawowe struktury anatomiczne, których

praktyczna znajomość stanowi niezbędny składnik

umiejętności lekarza (lista punktów bazowych) na

preparatach i modelach anatomicznych w co najmniej

90%

AU3,AU5

U.9 rozpoznaje pozostałe struktury anatomiczne na

preparatach modelach i w obrazach USG, TK, MR,

RTG, w co najmniej 65%

AU3,AU5

U.10 potrafi zaplanować proste badanie naukowe w zakresie

anatomii

AU3,AU5

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład 40 CAŁY ROK CAŁY ROK

Seminarium

Ćwiczenia 160 10

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Ćwiczenia odbywają się w Zakładzie Anatomii Prawidłowej i Klinicznej w salach do ćwiczeń prosektoryjnych.

Wykłady są wzbogacane obrazami radiologicznymi, USG, CT, MR oraz obrazami uzyskanymi za pomocą niektórych

technik endoskopowych. W tym celu Zakład prowadzi współpracę z wieloma Zakładami i Klinikami. Wykłady i

ćwiczenia są również wzbogacane metodami wizualnymi przez wykorzystanie filmów, nagrań i animacji.

Wykłady i ćwiczenia

Program może ulegać niewielkiej modyfikacji w zależności od układu kalendarza.

Szczegółowy program wykładów i ćwiczeń zostanie podany na początku roku.

PROGRAM WYKŁADÓW

OSTEOLOGIA

W1,2 Anatomia - przedmiot i rola w nauce i praktyce lekarskiej. Ogólna budowa organizmu ludzkiego

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

10

W3 Onto- i filogeneza kręgosłupa, anatomia czynnościowa oraz mechanika kręgosłupa i klatki piersiowej

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W4 Budowa stawów i ich mechanika. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W5 Połączenia między dołami i jamami czaszki AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W6 Anatomia kości i ich połączeń w badaniach obrazowych (rtg, CT, MRI). AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,

AU5

OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY

W7 Zadania i podział układu nerwowego. Rozwój osobniczy OUN. Podział ontogenetyczny i kliniczny

mózgowia. Neuron, synapsa, łuk odruchowy. Budowa rdzenia kręgowego. Nerw rdzeniowy. Układ

komorowy. Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W8 Swoiste drogi i ośrodki czuciowe. Zespoły uszkodzenia rdzenia kręgowego. Drogi czuciowe nieswoiste –

układ siatkowaty (wprowadzenie). AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W9 Podział czynnościowy jąder wzgórza. Kora mózgu. Ośrodki korowe. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W10 Układ rąbkowy. Podwzgórze. Przysadka mózgowa. Układ autonomiczny. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,

AU5

W11 Ośrodki i drogi układu piramidowego – objawy uszkodzenia drogi piramidowej. Móżdżek. Układ

siatkowaty – podsumowanie. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W12 Współczesne obrazowanie anatomii czynnościowej OUN. Anatomia praktyczna OUN w obrazach rtg,

MRI, CT. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W13 Wybrane zagadnienia z antropogenezy. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

GŁOWA I SZYJA

W14 Anatomia palpacyjna, Mięśnie szyi. Wybrane zagadnienia z topografii szyi – trójkąty szyi. Przestrzenie

międzypowięziowe. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W15 Powrózek naczyniowo-nerwowy szyi. Układ tętniczy, żylny i chłonny szyi. Tarczyca i przytarczyce. Krtań

– topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W16 Nerw twarzowy – objawy porażenia centralnego i obwodowego. Nerw trójdzielny.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W17 Jama ustna – zęby, język, podniebienie. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W18 Układ autonomiczny głowy i szyi. Zwoje szyjne pnia współczulnego. Zwoje nerwów czaszkowych.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W19 Narząd wzroku. Narząd przedsionkowo-ślimakowy. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W20 Rozwój głowy i szyi. Wady rozwojowe. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W21 Anatomia radiologiczna głowy i szyi. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

KLATKA PIERSIOWA i GRZBIET

W22 Grzbiet - anatomia topograficzna i czynnościowa.

Linie orientacyjne tułowia. Pojęcie klatki i jamy piersiowej. Mięśnie klatki piersiowej i grzbietu,

topografia. Naczynia i węzły chłonne ściany klp. Wady wrodzone i nabyte ściany klp. Sutek. Drogi

odpływu chłonki z sutka. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W23 Rozwój i zaburzenia rozwojowe tchawicy i płuc. Płuca i opłucna: budowa i topografia, mechanika

oddychania. Śródpiersie: ograniczenia, podział, zawartość i topografia. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,

AU5

W24 Unaczynienie, unerwienie i topografia serca. Czynność serca. Ogólna budowa serca.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W25 Metody obrazowania serca (ECHO). AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W26 Rozwój serca. Wady rozwojowe serca i dużych naczyń. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W27 Obrazowanie struktur klatki piersiowej - rtg, CT. Anatomiczne podstawy badania fizykalnego klatki

piersiowej i brzucha. Odmienności w badaniu pediatrycznym. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

JAMA BRZUSZNA, PRZESTRZEŃ ZAOTRZEWNOWA, NARZĄDY MOCZOWO-PŁCIOWE I DNO

MIEDNICY

W28 Pojęcie brzuch a jama brzuszna. Ściany jamy brzusznej. Miejsca zmniejszonej oporności tych ścian.

Przepukliny (kanał pachwinowy i udowy). AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W29 Wybrane zagadnienia z budowy i topografii wątroby, dróg żółciowych wewnątrz i zewnątrz

wątrobowych. Trzustka - wybrane zagadnienia z budowy i topografii. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,

AU5

W30 Rozwój i najczęściej spotykane wady układu pokarmowego i otrzewnej. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,

AU5

11

W31 Unaczynienie narządów jamy brzusznej. Układ żyły wrotnej. Krążenie oboczne. Naczynia i węzły

chłonne jamy brzusznej. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W32 Przestrzeń zaotrzewnowa i jej zawartość. Układ moczowy. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W33 Układ rozrodczy męski i żeński. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W34 Wybrane zagadnienia z rozwoju układu moczowego i rozrodczego. Wady rozwojowe

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

W35 Jama brzuszna, przestrzeń zaotrzewnowa oraz narządy miednicy w odrazach rtg, TK, MR i USG.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

KOŃCZYNA GÓRNA i KOŃCZYNA DOLNA

W36 Wybrane zagadnienia praktyczne z anatomii układu mięśniowo-szkieletowego kończyny górnej.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W37 Objawy uszkodzenia nerwów i naczyń kończyny górnej. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W38 Anatomia dużych stawów - ramiennego, biodrowego i kolanowego - aspekty kliniczne: artroskopia,

endoprotezoplastyka. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W39 Topografia obręczy kończyny dolnej, uda, goleni i stopy. Unaczynienie i unerwienie kończyny dolnej

– mechanizm odpływu krwi żylnej, objawy porażenia nerwów AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

W40 Anatomia radiologiczna kończyn. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

PROGRAM ĆWICZEŃ

OSTEOLOGIA

C1 Kręgi szyjne, piersiowe, lędźwiowe, kość krzyżowa. Kręgosłup jako całość. Połączenia kręgów. Żebra,

mostek. Połączenia żeber z kręgosłupem i mostkiem. Klatka piersiowa jako całość.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C2 Obojczyk i łopatka. Kość ramienna, promieniowa i łokciowa. Kości ręki. Połączenia w obrębie kończyny

górnej. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C3 Kość miedniczna. Kość udowa, rzepka, kość piszczelowa i strzałkowa. Kości stopy.

Miednica jako całość. Połączenia w obrębie kończyny dolnej. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C4 Czaszka: kość potyliczna, ciemieniowa, czołowa, klinowa i sitowa. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C5 Kość skroniowa, szczęka, kość podniebienna, jarzmowa, łzowa, nosowa, małżowina nosowa

dolna, lemiesz żuchwa, kość gnykowa. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C6 Czaszka jako całość: ściany, doły i jamy czaszki. Połączenia kości czaszki. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C7 Anatomia kości i stawów w badaniach obrazowych rtg, CT, MRI. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C8 Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE

OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY

C9 Podział mózgowia – powierzchnia zewnętrzna (z pominięciem szczegółowego opisu powierzchni

półkul). Opony mózgowia i rdzenia kręgowego. Naczynia OUN (główne pnie tętnicze, koło tętnicze

mózgu, zatoki opony twardej, ż. szyjna wewnętrzna). Powierzchnia zewnętrzna i przekroje rdzenia

kręgowego. Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C10 Kresomózgowie – półkula mózgu, powierzchnie półkuli, brzegi, szczelina międzypółkulowa, podział na

płaty, bieguny, bruzdy i zakręty. Kresomózgowie środkowe : ciało modzelowate, sklepienie, spoidło

przednie, przegroda przezroczysta. Komora boczna części, rogi, ograniczenia, splot naczyniówkowy.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C11 Międzymózgowie – budowa zewnętrzna. Podwzgórze. Wzgórzomózgowie.

Otwór międzykomorowy. Komora trzecia. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C12 Pień mózgu – powierzchnia grzbietowa i podstawna. Miejsca wyjścia nerwów czaszkowych. Móżdżek.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C13 Anatomia przekrojów – przekrój pośrodkowy mózgu. Jądra podkorowe. Istota biała półkul, komora

boczna, pokrywa śródmózgowia, nakrywka, odnogi mózgu, komora czwarta. Unaczynienie

poszczególnych części OUN. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C14 Lokalizacja czynnościowa w korze mózgu. Płat węchowy, płat limbiczny. Twór i układ siatkowaty.

Lokalizacja jąder nerwów czaszkowych. Drogi wstępujące i zstępujące. Drogi rdzenia kręgowego.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C15 Anatomia radiologiczna OUN (CT, MRI, angiografia). AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C16 Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE

GŁOWA I SZYJA

C17 Skóra, budowa, przydatki skóry. Granice i okolice szyi. Mięśnie szyi: mostkowo-obojczykowo-sutkowy,

nadgnykowe, podgnykowe, pochyłe. Trójkąty szyi. Powięź szyi. Przestrzenie międzypowięziowe szyi.

Mięsień szeroki szyi. Splot szyjny. Żyły szyi. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C18 Gruczoł tarczowy. Gruczoły przytarczyczne. Pęczek naczyniowo-nerwowy szyi. Tętnica szyjna wspólna.

12

Krtań i tchawica – topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie. Gałęzie początkowego odcinka t.

szyjnej zewnętrznej: t. tarczowa górna, t. językowa, t. twarzowa. Odcinek szyjny n. błędnego. Nerw.

dodatkowy. Zwoje szyjne pnia współczulnego. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C19 Mięśnie wyrazowe twarzy. T. twarzowa – odcinek główny. Nerw twarzowy – topografia, gałęzie,

objawy porażenia centralnego i obwodowego. Ślinianka przyuszna. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C20 Dół podskroniowy – ograniczenia, zawartość. Tętnica szczękowa. Mięśnie żucia. Jama nosowa – zatoki

przynosowe, miejsca ujść. Nerw węchowy. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C21 Nerw trójdzielny. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C22 Jama ustna – ściany, zęby, dziąsła. Zwarcie, zgryz. Język – budowa, czynność, unaczynienie,

unerwienie. Nerw podjęzykowy – objawy porażenia. Podniebienie – podział, budowa, unaczynienie,

unerwienie. Cieśń gardzieli. Migdałki podniebienne.

Nerw językowo-gardłowy. Gardło – położenie, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie. Podział

jamy gardła. Przestrzeń przygardłowa. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C23 Opona twarda mózgowia – uwidocznienie po odpiłowaniu sklepienia czaszki, zatoki opony twardej.

Wyjścia nn. czaszkowych w obrębie dołów czaszki. Mięśnie gałki ocznej. Unerwienie mięśni gałki

ocznej – objawy porażenia. Narząd łzowy. Uwidocznienie zawartości oczodołu po odpreparowaniu

ściany górnej. Anatomia warstwowa głowy i szyi. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C24 Narząd wzroku. Budowa gałki ocznej. Narząd przedsionkowo-ślimakowy. Ucho zewnętrzne. Ucho

środkowe – ograniczenia i zawartość jamy bębenkowej. Kość skroniowa. Ucho wewnętrzne – błędnik

kostny, błędnik błoniasty. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C25 Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE

KLATKA PIERSIOWA i GRZBIET

C26 Dostępne badaniu punkty kostne, linie topograficzne na tułowiu. Okolice grzbietu. Mięśnie piersiowo-

ramienne, powierzchowne mięśnie grzbietu - przyczepy, przebieg, topografia, czynność, unaczynienie,

unerwienie, objawy porażenia. Jama pachowa, jej ściany i zawartość. Korzenie, pęczki i nerwy splotu

ramiennego w jamie pachowej. Tętnice, żyły i węzły chłonne jamy pachowej, ich gałęzie, dopływy,

przebieg i zespolenia. Naczynia i nerwy ścian klp - naczynia i nerwy międzyżebrowe, naczynia

piersiowe wewnętrzne, ich gałęzie, zakres unaczynienia i unerwienia. Budowa i zawartość przestrzeni

międzyżebrowej. Gruczoł sutkowy- położenie, budowa, unaczynienie krwionośne i chłonne, unerwienie.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C27 Gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych - przebieg, zakres, unerwienia. Powięź powierzchowna

grzbietu, powięź karkowa, powięź piersiowo-lędźwiowa. Trójkąt lędźwiowy, przestrzeń czworoboczna

lędźwi. Mięsień prostownik grzbietu - jego poszczególne części, przyczepy, przebieg, czynność,

unerwienie. Powięź piersiowo-lędźwiowa i jej znaczenie. Unerwienie skóry karku i potylicy. Nerwy

potyliczne większy, mniejszy i trzeci - przebieg, zakres unerwienia. Mięśnie podpotyliczne - przyczepy,

przebieg, czynność, unerwienie. Trójkąt podpotyliczny. Kanał kręgowy. Nakłucie lędźwiowe –

podstawy anatomiczne. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C28 Jama klp, jej podział. Opłucna - podział, przebieg, unaczynienie, unerwienie. Tchawica i oskrzela

główne. Płuca – położenie, topografia, budowa, czynność, unaczynienie, unerwienie. Korzeń płuca.

Pojęcie segmentu płucnego. Segmenty płuca prawego i lewego. Grasica.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C29 Serce – kształt, wielkość, położenie. Szczegółowe ukształtowanie i budowa ścian poszczególnych części

serca. Unaczynienie tętnicze i żylne serca. Unerwienie serca (splot sercowy powierzchowny i głęboki).

Rzut sylwetki serca i rzuty zastawek na przednią ścianę klp. Osierdzie. Wielkie naczynia wychodzące i

wchodzące do serca (aorta, pień płucny, żyły płucne, żyła główna górna i dolna), ich przebieg i

topografia. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C30 Przełyk - położenie, topografia, budowa, unaczynienie. Aorta - podział, topografia poszczególnych

części, gałęzie aorty, ich przebieg (pień ramienno-głowowy, tt. szyjne wspólne i podobojczykowe, tt.

międzyżebrowe tylne, tt. przeponowe). Nerw błędny, odcinek piersiowy – przebieg, topografia, gałęzie.

Pień współczulny - odcinek piersiowy – położenie, gałęzie, zakres unerwienia. Przewód piersiowy -

początek, topografia, ujście, czynność. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C31 Śródpiersie - jego podział i zawartość poszczególnych jego części. Przepona – przyczepy, unaczynienie,

unerwienie, czynność. Otwory przepony - miejsca zmniejszonej odporności, przepukliny przeponowe.

Nerw przeponowy – przebieg, gałęzie, zakres unerwienia, objawy porażenia.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C32 Narządy klatki piersiowej w badaniach obrazowych rtg, TK, MRI. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C33 Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE

13

JAMA BRZUSZNA, PRZESTRZEŃ ZAOTRZEWNOWA, NARZĄDY MOCZOWO-PŁCIOWE I DNO

MIEDNICY

C34 Podział topograficzny przedniej ściany brzucha - okolice. Unaczynienie i unerwienie ścian brzucha ze

szczególnym uwzględnieniem znaczenia żył podskórnych dla krążenia obocznego żylnego. Mięśnie

przedniej ściany brzucha – (mm: skośne, poprzeczny, prosty), mm czworoboczny lędźwi – ich

przyczepy, czynność, unerwienie. Budowa i znaczenie ścian jamy brzusznej. Kanał pachwinowy i kanał

udowy. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C35 Powierzchnia wewnętrzna przedniej ściany jamy brzusznej. Naczynia nabrzuszne górne i dolne, ich

znaczenia dla krążenia obocznego (tętniczego). Pojęcie przestrzeni zaotrzewnowej. Narządy leżące w tej

przestrzeni. Mięśnie tylnej ściany brzucha: czworoboczny lędźwi, lędźwiowy większy i mniejszy,

biodrowy - ich przyczepy, topografia, czynność. Splot lędźwiowy – jego korzenie, położenie, gałęzie

splotu do ściany brzucha. Nerwy splotu lędźwiowego - ich odcinki wewnątrzbrzuszne. Stosunki ogólne

otrzewnej i narządów jamy brzusznej. Otrzewna ścienna i trzewna. Pojęcie narządu zewnątrz - i

wewnątrz – otrzewnowego. Podział jamy otrzewnej. Więzadła i zachyłki otrzewnej. Sieć większa i

mniejsza. Otwór sieciowy. Krezka jelita. Podział części brzusznej przewodu pokarmowego. Położenie

poszczególnych narządów w jamie brzusznej. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C36 Pień trzewny - położenie, gałęzie, ich przebieg i zakres unaczynienia oraz połączenia między nimi.

Żołądek - kształt, położenie, topografia, budowa ścian, unaczynienie, unerwienie, czynność. Jelito

cienkie – podział, położenie, budowa ścian. Dwunastnica – dokładna topografia, ukształtowanie

powierzchni wewnętrznej, unaczynienie, unerwienie, czynność. Jelito czcze i kręte - różnica w budowie

ściany. Tętnica krezkowa górna – położenie, gałęzie, ich przebieg, zakres unaczynienia. Unerwienie

żołądka i jelita cienkiego. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C37 Jelito grube - podział, topografia poszczególnych części jelita grubego, unaczynienie i unerwienie.

Ujście krętniczo-kątnicze. Wyrostek robaczkowy - położenie, budowa, znaczenie. Wątroba - kształt,

położenie, topografia, ukształtowanie powierzchni, budowa

(płaty, zraziki anatomiczne i czynnościowe) unaczynienie odżywcze i czynnościowe, czynność.

Pęcherzyk żółciowy, przewody wątrobowe i przewód żółciowy wspólny - położenie, topografia,

czynność unaczynienie i unerwienie. Tętnica krezkowa dolna- odejście, gałęzie ich przebieg i zakres

unaczynienia, zespolenia. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C38 Trzustka - położenie, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność.

Przewód trzustkowy - warianty połączenia z przewodem żółciowym wspólnym i ujścia do dwunastnicy.

Śledziona - położenie, topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie. Żyła krezkowa górna i żyła

krezkowa dolna - dopływy, przebieg, ujście. Żyła wrotna. Krążenie wrotne. Drogi krążenia obocznego

żylnego w przypadku przeszkody w przepływie krwi przez żyłę wrotną. Krążenie płodowe.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C39 Aorta brzuszna, jej topografia, gałęzie. Żyła główna dolna - topografia, dopływy. Tętnica biodrowa

wewnętrzna – przebieg, gałęzie ścienne i trzewne, ich przebieg i zespolenia na obwodzie (również z

gałęziami tętnicy biodrowej zewnętrznej). Znaczenie tych zespoleń dla krążenia obocznego w górnej

części kończyny dolnej. Część lędźwiowa i krzyżowa pnia współczulnego. Splot aortowy brzuszny i

sploty pochodne. Splot podbrzuszny górny i dolny. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C40 Nerki - położenie, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność. Osłonki nerek, ich

znaczenie. Nadnercza - położenie, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność. Moczowód

– przebieg, topografia (u mężczyzny i u kobiety), budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność. Pęcherz

moczowy - położenie, topografia, unaczynienie i unerwienie, budowa ściany, trójkąt pęcherzowy.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C41 Narządy płciowe męskie. Gruczoł krokowy - położenie, topografia. Budowa, unaczynienie, unerwienie,

czynność. Jądro - położenie, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność. Nasieniowód - przebieg,

topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie. Bańka nasieniowodu. Pęcherzyki nasienne. Powrózek

nasienny - elementy składowe, osłonki powrózka, jego przebieg wewnątrz- i zewnątrzbrzuszny. Prącie –

położenie, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność. Cewka moczowa męska - położenie,

topografia, unaczynienie, unerwienie. Moszna – budowa, czynność. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C42 Powtórzenie budowy miednicy. Części kostne, więzadła, płaszczyzny i wymiary miednicy. Narządy

płciowe wewnętrzne żeńskie. Więzadło szerokie, więzadła jajnika i macicy. Jajnik – położenie,

topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność (cykl jajnikowy). Jajowód - przebieg,

topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność. Macica – położenie prawidłowe, odmiany

położenia, topografia, budowa, unaczynienie, unerwienie, czynność (cykl miesięczny). Omaciczne i

przymaciczne. Pochwa – położenie, topografia, budowa, unaczynienie i unerwienie. Cewka moczowa

żeńska - przebieg, topografia. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C43 Dno miednicy. Krocze i okolica kroczowa. Przepona miednicy i przepona moczowo-płciowa - elementy

14

mięśniowe i powięziowe. Przestrzenie międzypowięziowe miednicy i ich znaczenie. Kanał zasłonowy.

Dół kulszowo-odbytniczy i kanał sromowy. Tętnica sromowa wewnętrzna – przebieg, gałęzie,

zespolenia. Nerw sromowy - przebieg, gałęzie, zakres unerwienia, objawy porażenia. Podstawy

anatomiczne jamy brzusznej i miednicy w CT, NMR, USG AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C44 Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE

KOŃCZYNA GÓRNA

C45 Splot ramienny, tętnica pachowa. Okolice kończyny górnej. Mięśnie obręczy kończyny górnej -

przyczepy, przebieg, unerwienie, unaczynienie, czynność, objawy porażenia. Nerwy splotu ramiennego

dla mięśni obręczy - przebieg, zakres unerwienia. Otwory pachowe - przyśrodkowy i boczny. Powięź

ramienia, przegrody międzymięśniowe. Nerwy i żyły podskórne ramienia. Mięśnie ramienia –

przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie, objawy porażenia. Tętnica ramienna i żyły ramienne –

przebieg, gałęzie, zakres unaczynienia, zespolenia. Pęczek naczyniowo-nerwowy ramienia. Nerw

pachowy i nerw mięśniowo-skórny - przebieg, gałęzie, zakres unerwienia, objawy porażenia.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4, AU5

C46 Mięśnie przedramienia, grupa przednia, boczna i tylna – przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie,

objawy porażenia. Dół łokciowy – ograniczenia, zawartość. Tętnice przedramienia: promieniowa i

łokciowa – przebieg, gałęzie, zespolenia. Sieć tętnicza łokciowa i nadgarstkowa, ich znaczenie dla

krążenia obocznego. Nerw pośrodkowy, nerw łokciowy i nerw promieniowy – przebieg, gałęzie, zakres

unerwienia. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C47 Troczek prostowników i zginaczy ręki. Kanał nadgarstka, jego zawartość. Rozcięgno dłoniowe, jego

znaczenie. Nerwy skórne dłoni i grzbietu ręki. Sieć żylna ręki. Mięśnie kłębu i kłębiku oraz mięśnie

środkowe ręki - przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie, objawy porażenia. Końcowe odcinki tętnicy

promieniowej i łokciowej w obrębie ręki. Łuki dłoniowe: powierzchowny i głęboki, gałęzie odchodzące

od łuków. Pochewki ścięgien mięśni zginaczy i prostowników oraz ich znaczenie. Końcowe odcinki

nerwów: pośrodkowego i łokciowego dla mięśni ręki. Objawy porażenia nerwów ruchowych kończyny

górnej w jej różnych częściach. Miejsca powierzchownego przebiegu naczyń tętniczych i żylnych na

kończynie górnej (miejsca wyczuwania tętna i wkłuwania się do naczyń) Miejsca powierzchownego

przebiegu dużych pni nerwowych na kończynie górnej (miejsca badania palpacyjnego pni nerwowych,

miejsca znieczuleń przewodowych). AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C48 Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE

C49 SPRAWDZIAN ROCZNY - Egzamin praktyczny próbny

KOŃCZYNA DOLNA

C50 Splot krzyżowy - korzenie splotu i jego gałęzie. Powtórzenie: kości, stawy i więzadła kończyny dolnej,

splot lędźwiowy. Kształty zewnętrzne i okolice kończyny dolnej. Oś konstrukcyjna. Powięź szeroka i

powięź pośladkowa, przegrody międzymięśniowe uda. Żyły podskórne i nerwy skórne uda. Węzły

chłonne pachwinowe. Rozstęp mięśni i rozstęp naczyń. Kanał udowy. Rozwór odpiszczelowy. Mięśnie

obręczy kończyny dolnej - przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie, objawy porażenia. Mięśnie uda -

grupa przednia, przyśrodkowa i tylna - przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie, objawy porażenia.

Trójkąt udowy, kanał przywodzicieli. Tętnica i żyła udowa - przebieg, topografia, gałęzie i dopływy,

zespolenia. Nerw udowy i nerw zasłonowy - przebieg, gałęzie, zakres unerwienia. Naczynia zasłonowe -

przebieg, gałęzie, zespolenia, zakres unaczynienia. Nerwy i naczynia pośladkowe górne i dolne -

przebieg, gałęzie, zespolenia, zakres unerwienia i unaczynienia. Otwór nad- i podgruszkowy.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C51 Powięź goleni, przegrody międzymięśniowe goleni. Troczek zginaczy, troczki prostowników i mięśni

strzałkowych. Nerwy skórne i żyły podskórne goleni. Mięśnie goleni - grupa przednia, boczna i tylna -

przyczepy, przebieg, czynność, unaczynienie i unerwienie, objawy porażenia. Dół podkolanowy -

ograniczenia, zawartość, topografia przebiegających tam naczyń i nerwów. Nerw kulszowy - przebieg,

topografia, gałęzie. Nerw piszczelowy i nerwy strzałkowe - przebieg na goleni, gałęzie, zakres

unerwienia. Tętnica podkolanowa i jej gałęzie. Tętnica piszczelowa przednia i tylna - przebieg, gałęzie,

zakres unaczynienia. Sieć tętnicza kolana. AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C52 Kanał kostki przyśrodkowej. Troczek zginaczy, troczki prostowników i mm. strzałkowych. Pochewki

ścięgniste mięśni długich biegnących z goleni na stopę. Prostownik palców krótki i długi - przebieg

ścięgien na grzbiecie stopy. Rozcięgno podeszwowe. Krótkie mięśnie stopy (mm. palucha i palca V,

mm. wyniosłości pośredniej) - przyczepy, przebieg, czynność, unerwienie. Końcowe odcinki nerwów

strzałkowych i nerwy podeszwowe (od nerwu piszczelowego) - ich przebieg, gałęzie skórne i

15

mięśniowe, zakres unerwienia. Końcowe odcinki tętnicy piszczelowej przedniej i tylnej: łuki tętnicze

podeszwowy i grzbietowy, ich znaczenie, gałęzie od nich odchodzące. Objawy porażenia nerwów

kończyny dolnej po ich uszkodzeniu na różnych poziomach. Miejsca powierzchownego przebiegu

naczyń tętniczych i naczyń żylnych kończyny dolnej - miejsca wyczuwania tętna i miejsca wkłuwania

się do naczyń. Miejsca powierzchownego przebiegu dużych pni nerwowych na kończynie dolnej.

AW1,AW2,AW3,AU3,AU4,AU5

C53 Repetytorium tematyczne. ZALICZENIE

C54 ZALICZENIE ZALEGŁOŚCI

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Aby w pełni wykorzystać czas ćwiczeń student obowiązany jest przychodzić na zajęcia przygotowany teoretycznie z

aktualnego materiału oraz obowiązuje znajomość materiału ze wszystkich poprzednio odbytych ćwiczeń.

Kartkówki

W celu weryfikacji przygotowania studentów na każdych ćwiczeniach zdają oni krótki sprawdzian pisemny. W

przypadku zaliczenia wszystkich kartkówek z danego preparatu student otrzymuje dodatkowe 5 pkt do

kolokwium teoretycznego z danego działu.

Kolokwium

program ćwiczeń jest podzielony na tzw. preparaty:

1.Osteologia. (Cykl osteologii kończy się kolokwium ustno-praktycznym (przy preparacie).

drugi termin - poprawkowy - ma miejsce w ciągu jednego z kolejnych dwóch ćwiczeń.

Termin trzeci (w przypadku nie zaliczenia dwóch poprzednich terminów) może mieć miejsce w drugiej połowie maja

lub czerwcu przed sesją letnią po zakończeniu kursu anatomii.

Pozostałe cykle tematyczne kończą się kolokwiami teoretycznymi (test) oraz praktycznymi (szpilki):

2.Ośrodkowy układ nerwowy.

3.Głowa i szyja.

4.Klatka piersiowa i grzbiet.

5.Jama brzuszna, przestrzeń zaotrzewnowa, narządy moczowo-płciowe i dno miednicy.

6.Kończyna górna.

7.Kończyna dolna.

Kolokwium teoretyczne z modułów 2, 3, 4 oraz 5 składa się z 36 pytań - 1min na pytanie, można uzyskać 36

pkt. Kolokwium teoretyczne z modułów 6 i 7 składa się z 18 pytań - 1min na pytanie, można uzyskać 18 pkt. Tym

samym ze wszystkich kolokwiów teoretycznych można uzyskać 180 pkt w ciągu roku akademickiego (4x po 36 pkt +

2x po 18 pkt) oraz 35 pkt. dodatkowych za sprawdziany ćwiczeniowe.

W trakcie każdego kolokwium praktycznego należy rozpoznać 18 struktur oznaczonych wskaźnikami z

numerem (szpilka). Czas na rozpoznanie 30 sek. Pierwsze 6 to struktury podstawowe – punkty bazowe: można

uzyskać 0 lub 2pkt a do zaliczenia kolokwium należy rozpoznać 5 z nich tzn. uzyskać 10 pkt. Pozostałe szpilki

oceniane są na 0, 1 lub 2 pkt. Maksymalna liczba punktów za kolokwium praktyczne to 36 pkt. Uzyskanie co

najmniej 10 pkt z części bazowej stanowi warunek niezbędny do zaliczenia pozostałych punktów. Wynik z części

bazowej poniżej 10 pkt oznacza że tylko te punkty są zaliczone, a dalsza część nie jest oceniana. Liczba zdobytych

punktów z kolokwium z Kończyny górnej oraz z kolokwium z Kończyny dolnej mnożona jest przez współczynnik

0,5. W sumie w ciągu roku akademickiego można uzyskać 180 pkt. (4x po 36 pkt + 2x po 18 pkt). Szczegółowe

zasady zdawania części praktycznej patrz strona www Zakładu: anatomia.wum.edu.pl.

Kolokwium odbywa się dla wszystkich studentów danego rzutu na początku ćwiczeń. Z chwilą rozpoczęcia

kolokwium brak wstępu na sale prosektoryjną. Osoby spóźnione tracą termin.

Do zaliczenia kursu anatomii i dopuszczenia do egzaminu niezbędne jest zaliczenie łącznie:

- zdanie kolokwium z osteologii w I lub II terminie;

- zaliczenie w każdym semestrze 60% sprawdzianów na ćwiczeniach;

- zdobycie z pozostałych kolokwiów łącznie 117 pkt za kolokwia teoretyczne i 117 pkt za kolokwia praktyczne.

Osoby, które w pierwszym albo w drugim semestrze zaliczyły mniej niż 60% sprawdzianów przygotowania

studenta do ćwiczeń podchodzą na koniec drugiego semestru do dopuszczającego kolokwium testowego z całości

materiału.

Osoby, które uzyskały mniej niż 117 pkt. za kolokwia teoretyczne testowe podchodzą na koniec drugiego

semestru do dopuszczającego kolokwium testowego z całości materiału.

16

Poziom zaliczenia teoretycznego kolokwiów dopuszczających 65%.

Osoby, które uzyskały mniej niż 117 pkt za kolokwia praktyczne podchodzą w końcu maja do dopuszczającego

kolokwium praktycznego z całości materiału. Warunek zaliczenia to: zaliczenie pkt. bazowych i uzyskanie w łącznej

punktacji co najmniej 65%.

Dopuszczające kolokwia teoretyczne i praktyczne odbywają się po zakończeniu kursu anatomii – jest to termin

ostateczny.

Sprawdzian roczny - egzamin praktyczny próbny

Pod koniec kursu anatomii organizowany jest próby egzamin praktyczny służący powtórzeniu i utrwaleniu

zdobytej w trakcie ćwiczeń wiedzy. Udział w sprawdzianie jest obowiązkowy, uzyskany wynik nie wpływa na

zaliczenie ćwiczeń.

Nie spełnienie powyższych warunków oznacza nie zaliczenie roku i niedopuszczenie do egzaminu.

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1. – W6.

Wykłady i ćwiczenia

W1 – W40

C1 - C54

Obserwacja pracy studenta

na ćwiczeniach

Kartkówka na każdym ćw.

,

Egzamin praktyczny i testowy

zaliczenie kartkówek na 60%

zaliczenie cyklu tematycznego w

formie praktycznej (szpilki) i

pisemnej (test)

zaliczenie Osteologii jest ustne na

ocenę

Egzamin 65%

Przedmiot kończy się egzaminem

na ocenę. Uzyskanie ≥ 65%

poprawnych odpowiedzi

U1. – U10.

Wykłady i ćwiczenia

W1 – W40

C1 - C54

Obserwacja pracy studenta

na ćwiczeniach

Kartkówka na każdym ćw.

,

Egzamin praktyczny i testowy

zaliczenie kartkówek na 60%

zaliczenie cyklu tematycznego w

formie praktycznej (szpilki) i

pisemnej (test)

zaliczenie Osteologii jest ustne na

ocenę

Egzamin 65%

Przedmiot kończy się egzaminem

na ocenę. Uzyskanie ≥ 65%

poprawnych odpowiedzi

PRZYKŁADOWE METODY WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

w zakresie wiedzy: Egzamin ustny (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy);

Egzamin pisemny – student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/;

test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania

odpowiedzi)

w zakresie umiejętności: Egzamin praktyczny; Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/; Mini-

CEX (mini – clinical examination) ; Realizacja zleconego zadania; Projekt, prezentacja

w zakresie kompetencji społecznych:

Esej refleksyjny; Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego; Ocena 360° (opinie

nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników); Samoocena ( w tym portfolio

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu:

Warunkiem zaliczenia ćwiczeń, semestru, roku i dopuszczenie do egzaminu z Anatomii jest czynny udział w

wykładach i ćwiczeniach oraz uzyskanie zaliczenia z każdego tematu ćwiczeń (60% sprawdzianów na ćwiczeniach)

17

i kolokwiów. Zaliczenie wszystkich sprawdzianów z danego cyklu pozwala na zdobycie dodatkowych 5 pkt. do

kolokwium teoretycznego.

Egzamin praktyczny i testowy obejmuje cały materiał ćwiczeniowy i wykładowy.

Egzamin z Anatomii odbywa się w sesji letniej i składa się z części praktycznej i teoretycznej - testowej.

Warunkiem zdania egzaminu jest pozytywne zaliczenie obu części. Nie zaliczenie jednej części praktycznej lub

teoretycznej oznacza ocenę niedostateczną z całości egzaminu.

Egzamin praktyczny

Egzamin praktyczny polega na rozpoznaniu 60 struktur anatomicznych (wraz ze stroną) z czego pierwsze 20 to tzw.

struktury bazowe (lista ok. 300 struktur bazowych jest podana w sylabusie i na stronie internetowej Zakładu), są to

najważniejsze struktury anatomiczne, brak ich znajomości uniemożliwia zaliczenie egzaminu. Rozpoznanie struktury

bazowej jest oceniane na 0 pkt lub 2 pkt. Pozostałe struktury w części pozabazowej oceniane są odpowiednio na 0 pkt

lub 1 pkt lub 2 pkt. Warunkiem zaliczenia egzaminu praktycznego jest uzyskanie minimum 36 pkt za struktury

bazowe oraz minimum 76 pkt. z całości egzaminu, brak uzyskania wymaganej liczby punktów bazowych jest

traktowane jako nie zaliczenie części praktycznej i tym samym całości egzaminu.

Egzamin testowy

Egzamin teoretyczny – testowy składa się ze 120 pytań, aby go zaliczyć należy odpowiedzieć na 76 pytań.

Metody weryfikacji efektów uwzględniają: zakres materiału, wymagania i sposoby oceny określone w Sylabusie

oraz ogólne zasady zaliczeń zawarte w Regulaminie Studiów.

W celu obiektywnego potwierdzenia wiedzy i umiejętności należy uwzględnić odpowiednie stopniowanie wynikające

z określonych kryteriów oceny

Suma punktów z egzaminu praktycznego i testowego.

ocena kryteria

2,0 (ndst) Brak osiągnięć zakładanych efektów kształcenia, stopień

opanowania mniejszy 0-151

3,0 (dost)

Osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia, z

pominięciem niektórych aspektów lub z poważnymi

nieścisłościami, stopień opanowania wiedzy 152-169

3,5 (ddb)

Osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia, z

pominięciem niektórych aspektów lub z poważnymi

nieścisłościami, stopień opanowania wiedzy 170-187

4,0 (db)

Osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia, z

pominięciem niektórych aspektów lub z poważnymi

nieścisłościami, stopień opanowania wiedzy 188-205

4,5 (pdb)

Osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia, z

pominięciem niektórych aspektów lub z poważnymi

nieścisłościami, stopień opanowania wiedzy 206-223

5,0 (bdb)

Osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia, z

pominięciem niektórych aspektów lub z poważnymi

nieścisłościami, stopień opanowania wiedzy 224-240

Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych: oceniane

są na podstawie obserwacji studenta na zajęciach, analizując aktywność i zaangażowanie na zajęciach

UWAGA!

Sam fakt posiadania przy sobie (nie mówiąc już o używaniu) z jakichkolwiek pomocy naukowych oraz środków

łączności (TELEFON KOMÓRKOWY, SMARTFON) oraz wszelkiego rodzaju urządzeń elektronicznych

wyposażonych w aparat fotograficzny i/lub kamerę. Utrwalanie treści testu w całości lub jego części poprzez

przepisywanie i/lub fotografowanie podczas trwania testu jest surowo zabronione. Stanowi dostateczną podstawę do

unieważnienia danej formy sprawdzianu wiedzy i przyznania studentowi zerowej liczby punktów

9. Literatura

18

LITERATURA ZALECANA do wyboru

1/ Anatomia Człowieka podręcznik dla studentów W.Woźniak

2/Anatomia Człowieka W.Sylwanowicz (red.Sokołowska Pituchowa) PZWL

3/ Anatomia Człowieka A.Bochenek M.Reicher T I-V PZWL (wybrane rozdziały)

4/ Anatomia Ośrodkowego Układu Nerwowego dla Studentów H.Dobaczewska

5/ Anatomia Kliniczna Głowy i Szyi R.Aleksandrowicz, B.Ciszek PZWL

6/ Zarys Anatomii Człowieka A.Krechowiecki, F.Czerwiński PZWL

7/ Mianownictwo Anatomiczne R.Aleksandrowicz PZWL

8/ Mała Anatomia Kliniczna B.Ciszek, K.Krasucki, R.Aleksandrowicz PZWL

ATLASY KLASYCZNE - przykłady

1/ Sobotta Atlas Anatomii Człowieka T I-II dowolne wydanie

2/ Kiss Atlas Anatomii dowolne wydanie

3/ Bertollini Atlas Anatomii dowolne wydanie

4/ Sinielnikow Atlas Anatomii dowolne wydanie

5/ Petra Kopf-Meier dowolne wydanie

6/ Prometeusz dowolne wydanie

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA – przykładowe propozycje

1/ Anatomia Topograficzna i Stosowana W. Łasiński T I-III PZWL

2/ Anatomia Prawidłowa Człowieka T.Marciniak RU ZSP AM Wrocław

3/ Anatomia Czynnościowa Ośrodkowego Układu Nerwowego B.Gołąb PZWL

4/ Anatomia Głowy dla Stomatologów W.Łasiński PZWL

5/ Anatomia tom I i II - Lippert Urban & Partner

6/ Anatomia Człowieka A.Bochenek M.Reicher T I-V PZWL

7/ dostępne na rynku słowniki mian anatomicznych (np. Terminologia Anatomica)

ATLASY FOTOGRAFICZNE - przykłady

1/ Kolorowy Atlas Anatomii Człowieka Mc.Minn i wsp. dowolne wydanie

2/ Anatomia Człowieka Rohen,Yokochi dowolne wydanie

3/ Atlas Anatomii Vajda

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład 40 1.3

Seminarium

Ćwiczenia 160 5.3

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do zajęć 315 10,4

Przygotowanie studenta do zaliczeń 90 3

Samokształcenie. Przygotowanie referatu. 30 1

Razem 635 21

11. Informacje dodatkowe

19

Na terenie Zakładu działa Studenckie Naukowe Koło Anatomiczne. W Kole pracują sekcje:

neuroanatomiczna, anatomii klinicznej płodu i układu sercowo-naczyniowego, anatomii narządu ruchu

Członkiem koła może zostać student, który zdał egzamin z anatomii z wynikiem pozytywnym. Tym samym

student odbywający kurs anatomii przewidziany programem studiów nie może być członkiem koła lub jeśli był nim

wcześniej musi zawiesić członkostwo do czasu zdania egzaminu w celu uniknięcia konfliktu interesów

W drugim semestrze roku akademickiego rozpoczną się fakultatywne wykłady poświęcone Anatomii

Klinicznej (wtorek 17:00 - 18:30). Są to monograficzne wykłady przeznaczone dla studentów wszystkich lat studiów

oraz specjalizujących się lekarzy.

W drugim semestrze rozgrywany jest turniej wiedzy anatomicznej „Scapula Aurea” dla studentów I roku

wydziałów lekarskich i wydziału lekarsko-dentystycznego. Troje zwycięzców zostaje zwolnionych z egzaminu z

anatomii z oceną celującą. Wyłoniona w toku konkursu reprezentacja uczelni bierze udział w Ogólnopolskim

Konkursie Wiedzy Anatomicznej Scapula Aurea.

Punkty bazowe (2018/2019)

Zasady zdawania egzaminu praktycznego i kolokwiów (liczba stanowisk odnosi się do egzaminu )

1. Na każdym z trzydziestu stanowisk należy rozpoznać dwa punkty oznaczone szpilkami.

2. Czas na 1 stanowisko 60 sek.

3. Preparatów nie wolno dotykać przemieszczać i odwracać albowiem następna zdająca osoba nie będzie miała

szansy na rozwiązanie sprawdzianu.

4. Maksymalna ocena za jedną szpilkę 2 pkt.

Przykładowe warianty oceny szpilka wbita w t. tarczową górną lewą

o a. thyroidea sup. sin. 2p.

o a. thyroidea sup. dx. 1p.

o a. thyroidea sup. 1p

o t. tarczowa górna lewa 1p.

o t. tarczowa górna prawa 0p.

o t. tarczowa górna 0p.

o a. thyroidea 0p.

o lewa lub sin. 0p

5. Uwaga! Prawidłowe rozpoznanie struktury pojedynczej w sposób sugerujący jej parzystość lub

zwielokrotnienie = 0p.

np. trachea dx. Falx cerebri sin. Tentorium cerebelli sup.

6. Pierwsze 20 szpilek będzie wbite w punkty bazowe czyli podstawowe struktury anatomiczne których

praktyczna znajomość odróżnia wiedzę lekarza od wiedzy przedstawicieli innych zawodów medycznych.

Tutaj ocena będzie tylko na 2pkt albo na 0pkt bez wariantów pośrednich. Np.: przy oznaczenie lewej

t.szyjnej wspólnej jedyną pozytywna odpowiedź to:

o a.carotis communis sin. 2p.

o a.carotis communis dx. 0p

o a.carotis communis 0p.

o a.carotis 0p.

o t.szyjna wspólna lewa 0p.

o t.szyjna wspólna prawa 0p.

o t.szyjna wspólna 0p.

o t.szyjna 0p

W grupie dwudziestu punktów bazowych można popełnić 2 błędy. Większa liczba błędów powoduje automatyczne

niezaliczenie i praca nie jest dalej sprawdzana. Oznacza to, że aby zaliczyć egzamin należy uzyskać w tej części 36

pkt.

Punkty bazowe I semestru

OSTEOLOGIA I ARTROLOGIA

20

CRANIUM

1. Otwory i kanały zawierające nerwy czaszkowe oraz

o canalis caroticus,

o meatus acusticus externus,

o canalis nasolacrimalis,

o fossa hypophysialis,

o protuberantia occipitalis externa,

o sulcus sinus sagitalis sup.

o sulcus sinus trsv.

o sulcus sinus sigmoidei.

o alveolus dentalis

Nie trzeba podawać nazwy kości, w której przebiega kanał, ale trzeba podać stronę

2. Kości czaszki

o Os frontale

o Os ethmoidale

o Os temporale

o Os sphenoidale

o Os parietale

o Os occipitale

o Maxilla

o Os zygomaticum

o Os palatinum

o Os nasale

o Mandibula

COLUMNA VERTEBRALIS

1. części kręgu (corpus, arcus, processus spinosus) i nazwa własna (atlas, axis, prominens) lub odcinek np.

processus spinosus vertebrae cervicalis

2. dens axis

3. os sacrum, facies auricularis

4. os coccygis

5. promontorium

6. discus intervertebralis

THORAX

1. costa + strona

2. costa prima

3. sternum

MEMBRUM SUPERIUS

1. Scapula: angulus inf., cavitas glenoidalis,

2. Clavicula

3. Humerus: caput, collum chirurgicum, epicondyli

4. Radius

5. Ulna

6. Kości nadgarstka (umieć rozróżnić bez podania strony)

7. Kości śródręcza ( rozpoznać os metacarpi bez strony i numeru)

8. Paliczki ( rozpoznać paliczek bez strony i numeru + phalanx distalis)

6, 7, 8 – jeśli na szkielecie zmontowanym należy, podać stronę

MEMBRUM INFERIUS

1. Os coxae : crista iliaca, fossa iliaca, acetabulum, os pubis, tuber ischiadicum

2. Femur: caput, collum, trochanter maior et condylus medialis et lateralis

3. Patella (bez strony)

4. Tibia: malleolus medialis

5. Fibula: malleolus lateralis

6. Kości stępu ( umieć rozróżnić bez podania strony)

7. Kości śródstopia (jak kości śródręcza)

8. Paliczki (jak w k. górnej)

6, 7, 8 – jeśli na szkielecie zmontowanym należy, podać stronę

21

SYSTEMA NERVOSUM CENTRALE

1. a. basilaris

2. a. carotis interna

3. medulla oblongata

4. pyramis medullae oblongatae

5. pons

6. radix n. trigemini

7. ventriculus IV

8. vermis cerebelli

9. hemispherium cerebelli

10. tonsilla cerebelli

11. mesencephalon

12. aqueductus mesencephali

13. crus cerebri

14. thalamus

15. corpus pineale

16. ventriculus tertius

17. corpus mamillare

18. chiasma opticum

19. nucleus caudatus

20. nucleus lentiformis

COLLUM

1. m. sternocleidomastoideus

2. a. carotis communis

3. a. carotis interna

4. a. carotis externa

5. v. iugularis interna et externa

6. trachea

7. glandula thyroidea

8. os hyoideum

9. prominentia laryngis

10. epiglottis

11. plica vocalis

CAPUT

1. a. facialis

2. glandula parotis

3. labium superius

4. labium inferius

5. rima oris

6. palpebra sup.

7. palpebra inf.

8. nasus externus

9. mentum

10. m. maseter

11. m. temporalis

12. gingiva

13. lingua

14. palatum durum

15. palatum molle

16. uvula

17. tonsilla paltina

18. tonsilla pharyngea

19. ostium pharyngeum tubae auditivae

20. sinus maxillaris

21.capsula interna

22.ventriculus lateralis

23.plexus choroideus

24.hipocampus

25.septum pellucidum

26.corpus callosum

27.insula

28.lobus temporalis

29.lobus frontalis

30.lobus occipitalis

31.lobus parietalis

32.sulcus lateralis

33.sulcus centralis

34.fissura longitudinalis cerebri

35.Tractus olfactorius

36.bulbus olfactorius

37.medulla spinalis

38.hypophysis cerebri

12.cartilago thyroidea

13.m. digastricus

14.n. hypoglossus

15.glandula submandibularis

16.a. subclavia

17.v. subclavia

18.plexus brachialis

19.n. vagus

20.n. phrenicus

21.m. scalenus ant.

21.sinus frontalis

22.sinus sphenoidalis

23.concha nasalis inf.

24.concha nasalis media

25.ganglion trigeminale

26.n. alveolaris inf.

27.n.lingualis

28.a. maxillaris

29.a. temporalis spf.

30.falx cerebri

31.tentorium cerebelli

32.sinus sagitalis sup

33.sinus transv.

34.sinus sigmoideus

35.n. opticus

36.bulbus oculi

37.cavum tympani

38.auris interna

22

Punkty bazowe II semestru

THORAX, DORSUM

1. a. axillaris

2. m. pectoralis maior

3. m. latissimus dorsi

4. n. ulnaris,

5. n. medianus

6. n.musculocutaneus

7. n. radialis

8. n. axillaris

9. m. intercostalis ext.

10. m. intercostalis int.

11. a. thoracica interna

12. n. intercostalis

13. pleura parietalis

14. truncus sympathicus

15. esophagus

16. trachea

17. n. vagus

18. n. phrenicus

19. v. brachiocephalica

20. v. cava sup.

21. v. cava inf.

22. v. azygos

23. ductus thoracicus

24. aorta ascendens

25. arcus aortae

26. truncus brachiocephalicus

27. a. carotis communis dx et sin

28. a. subclavia sin et dx.

29. aorta descendens

30. truncus pulmonalis

ABDOMEN, SPATIUM RETROPERITONEALE ET ORGANA UROGENITALIA

1. funiculus spermaticus

2. umbilicus

3. m. rectus abdominis

4. linea alba

5. lig. inguinale

6. m. obl. ext. abdominis

7. peritoneum parietale

8. omentum maius

9. ventriculus

10. cardia ventriculi

11. fundus ventriculi

12. curvatura ventriculi minor et maior

13. pylorus

14. bulbus duodeni

15. duodenum

16. mesenterium

17. jejunum

18. ileum

19. caecum

20. apendix vermiformis

21. colon ascendens

31.a. pulmonalis

32.bronchus principalis dex.,/ sin.

33.vena pulmonalis sup

34.vena pulmonalis inf

35.apex pulmonis

36.lobus superior pulmonis

37.lobus medius pulmonis dx.

38.lobus inferior pulmonis

39.apex cordis

40.atrium sin.

41.auricula sin.

42.atrium dx.

43.auricula dx

44.m. papillaris (określić której komory)

45.valva aortae

46.valva trunci pulmonalis

47.valva bicuspidalis

48.valva tricuspidalis

49.septum interventriculare

50.fossa ovalis

51.ventriculus sinister

52.ventriculus dexter

53.a. coronaria sin

54.a. coronaria dx

55.sinus coronarius

56.diaphragma

57.m. erector spinae

58.m. trapesius

59.m. serratus ant.

41.vesica fellea

42.m. psoas maior

43.m. iliacus

44.n. femoralis

45.n. obturatorius

46.a. iliaca communis, externa et

interna

47.v. iliaca communis, externa et

interna

48.a. v. renalis

49.ren

50.pelvis renalis

51.glandula suprarenalis

52.ureter

53.vesica urinaria

54.truncus symphaticus

55.nodi lymphatici lumbales

23

22. colon transversum

23. colon descsendens

24. colon sigmoideum

25. rectum

26. lien

27. pancreas

28. lig hepatoduodenale

29. ductus choledochus

30. vena portae

31. lobus sinister

32. lobus dexter

33. lobus caudatus

34. lobus quadratus

35. ligamentum teres hepatis

36. aorta

37. v. cava inf

38. truncus celiacus

39. a et v. mesenterica sup.

40. a. et v. mesenterica inf

MEMBRUM SUPERIUS

1. m. subscapularis

2. m. infraspinatus

3. m. supraspinatus

4. m. deltoideus

5. m. biceps brachii

6. m. triceps brachii

7. m. brachioradialis

8. m. flexor carpi radialis

9. m. flexor carpi ulnaris

10. m. flexor digitorum spf.

11. m. flexor digitorum prof.

12. m. extensor digitorum communis

13. thenar

14. hypothenar

MEMBRUM INFERIUS

1. m. iliacus

2. m. psoas maior

3. m. gluteus maximus

4. m. gluteus medius

5. m. gluteus minimus

6. m. quadriceps femoris

7. m. sartorius

8. m.adductor magnus

9. tractus iliotibialis

10. m. gastrocnemius

11. m. soleus

12. tendo Achilli

13. m. tibialis ant

14. a. v. femoralis

Punkt bazowy może pojawić się w dalszej części sprawdzianu i wtedy należy opisać go szerzej aby uzyskać

maksymalną ocenę np. punkt bazowy ulna sin. w dalszej części sprawdzianu należy uwzględnić w jaką część kości

łokciowej wbito szpilkę np. tuberositas ulnae sin.

56.excavatio rectouterina

57.uterus

58.vagina

59.tuba uterina

60.ovarium

61.lig. latum uteri

62.testis

63.epidydymis

64.ductus deferens

65.prostata

66.urethra masculina

67.corpus cavernosum penis

68.glans penis

69.scrotum

70.urethra feminina

71.Labium maius pudendi

72.labium minus pudendi

73.clitoris

74.anus

75.m. levator ani

15.a. axillaris

16.a. brachialis

17.a. radialis

18.a. ulnaris

19.v. basilica

20.v. cephalica

21.n. medianus

22.n. radialis

23.n. ulnaris

24.n. musculocutaneus

25.unguis (okreslic którego palca)

15.a. v. poplitea

16.a. tibialis ant. / post.

17.v. saphena magna

18.n. ischiadicus

19.n. femoralis

20.n. tibialis

21.n. peroneus communis

22.lig. patellae

23.lig. cruciatum genus (określić

ant., post.)

24.unguis (okreslic którego palca)

24

HISTOLOGIA Z EMBRIOLOGIĄ

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: WYDZIAŁ LEKARSKI

Program kształcenia: LEKARSKI – jednolite magisterskie

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/ przedmiotu: HISTOLOGIA Z EMBRIOLOGIĄ

Kod przedmiotu: 44651

46367

Jednostka/i prowadzące kształcenie:

Katedra i Zakład Histologii i Embriologii

Zakład Transplantologii i Centralny Bank Tkanek

CENTRUM BIOSTRUKTURY

ul. Chałubińskiego 5

02-004 WARSZAWA

STRONA INTERNETOWA: http://histologia.wum.edu.pl

tel/fax 22-629-52-82

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. Jacek Malejczyk

Rok studiów: 1

Semestr studiów: 1 i 2

Typ modułu/przedmiotu: Podstawowy

Osoby prowadzące:

1. dr Olga Aniołek

2. lek. Barbara Bikowska-Opalach

3. dr Łukasz Biały

4. mgr Agnieszka Czajkowska

5. dr hab. Ryszard Galus

6. dr hab. Tomasz Grzela

7. dr Grzegorz Gut

8. lek. Agata Hevelke

9. lek. Łukasz Hutnik

10. dr hab. Anna Hyc

11. dr hab. Anna Iwan

12. dr hab. Izabela Janiuk

13. dr Ewa Jankowska Steifer

14. dr hab. Jarosław Jóźwiak

15. dr hab. Artur Kamiński

16. dr Marek Kujawa

17. dr Małgorzata Litwiniuk

18. prof. dr. hab. Jacek Malejczyk

19. prof. dr. hab. Gayane Martirosian

20. prof. Stanisław Moskalewski

21. dr hab. Izabela Młynarczuk-Biały

22. dr Justyna Niderla-Bielińska

23. mgr Joanna Olkowska-Truchanowicz

24. dr hab. Dorota Radomska-Leśniewska

25

25. lek. Monika Siedlecka

26. dr hab. Piotr Skopiński

27. lek. Martyna Smolińska

28. lek. Alicja Sztokfisz-Ignasiak

29. dr Aneta Ścieżyńska

30. dr hab. Dariusz Śladowski

31. dr Izabela Uhrynowska-Tyszkiewicz

32. prof. dr hab. Paweł Włodarski

Erasmus TAK/NIE: Tak

Osoba odpowiedzialna za sylabus: Prof. Jacek Malejczyk

Liczba punktów ECTS: 10

2. Cele kształcenia

Celem nauczania Histologii z Embriologią i Cytologią jest zapoznanie studentów kierunku lekarskiego z budową

komórek, tkanek i narządów oraz powiązaniami budowy komórek i tkanek z pełnionymi przez nie funkcjami.

Stanowi to podstawę do późniejszego nauczania biochemii, fizjologii i histopatologii.

Program zawiera molekularne aspekty oddziaływań międzykomórkowych i uwzględnia podstawy fizjologii

wybranych narządów.

W czasie zajęć z embriologii człowieka, omawiane są wczesne stadia rozwojowe zarodka oraz proces formowania

się listków zarodkowych i powstawania pierwotnych tkanek i narządów.

3. Wymagania wstępne

Wiedza z zakresu biologii, chemii na poziomie liceum ogólnokształcącego.

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol

przedmiotoweg

o efektu

kształcenia

Treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu

kierunkowego

Symbol tworzony

przez osobę

wypełniającą

sylabus

(Kategoria: W-

wiedza,

U-umiejętności,

K-kompetencje)

Efekty kształcenia określają co student powinien wiedzieć, rozumieć i

być zdolny wykonać po zakończeniu zajęć. Efekty kształcenia wynikają

z celów danego przedmiotu. Osiągnięcie każdego z efektów powinno

być zweryfikowane, aby student uzyskał zaliczenie.

Numer kierunkowego

efektu kształcenia

zawarty w

Rozporządzeniu Ministra

Nauki bądź Uchwały

Senatu WUM

właściwego kierunku

studiów

W1

Zna mianownictwo anatomiczne, histologiczne i embriologiczne w

języku polskim i angielskim

A.W1.

W2 Zna podstawowe struktury komórkowe i ich specjalizacje funkcjonalne

A.W4.

W3 Zna mikroarchitekturę tkanek, macierzy pozakomórkowej oraz

narządów

A.W5.

W4

Zna stadia rozwoju zarodka ludzkiego, budowę i czynność błon

płodowych i łożyska oraz etapy rozwoju poszczególnych narządów

A.W6.

W5

Zna enzymy biorące udział w trawieniu, mechanizm wytwarzania

kwasu solnego w żołądku, rolę żółci, przebieg wchłaniania produktów

B.W18.

26

trawienia oraz zaburzenia z nimi związane

W6

Zna przebieg i regulację funkcji rozrodczych u kobiet i mężczyzn

B.W27.

U1 Obsługuje mikroskop optyczny – także w zakresie korzystania z

immersji

A.U1.

U2

Rozpoznaje w obrazach z mikroskopu optycznego lub elektronowego

struktury histologiczne odpowiadające narządom, tkankom, komórkom

i strukturom komórkowym, dokonuje opisu i interpretuje ich budowę

oraz relacje między budową i funkcją

A.U2.

U3 Posługuje się w mowie i piśmie mianownictwem anatomicznym,

histologicznym oraz embriologicznym.

A.U5.

K1 Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego

dokształcania się K.S4

5. Formy prowadzonych zajęć

Formy Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład

(w tym e-learning) 10 1 Liczba studentów 1 roku

Seminarium 30 22 25

Ćwiczenia 60 39 10

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Wykłady (W):

W1. Mechanizmy hematopoezy, implikacje kliniczne – A.W1; A.W4; A.U5; K.S4

W2. Włókno mięśniowe w zdrowiu i chorobie, czyli dlaczego Herkules łeb hydrze urwał – A.W1; A.W4; A.U5;

K.S4

W3. Omówienie zależności hormonalnych - podwzgórze - przysadka - jajnik - macica. Powstawanie owocytów i

plemników, cykl menstruacyjny – A.W1; A.W4; A.W6; A.U5; B. W27; K.S4

W4. Zapłodnienie komórki jajowej, rozwój zarodka do stadium blastocysty – A.W1; A.W6; A.U5; B. W27; K.S4

W5. Implantacja, regulacja implantacji przez czynniki wzrostu i różnicowania, naturalna utrata ciąży,

immunologiczne bariery zapłodnienia, nieprawidłowe miejsca implantacji, rozwój zarodka przedsomitarnego,

pęcherzyk żółtkowy pierwotny – A.W1; A.W6; A.U5; B. W27; K.S4

W6. Rozwój trofoblastu i kosmówki, pęcherzyk żółtkowy ostateczny, powstawanie cewy nerwowej i grzebienia

nerwowego, różnicowanie się mezodermy, tworzenie naczyń krwionośnych, powstawanie fałdu głowowego i

ogonowego oraz fałdów bocznych, różnicowanie się endodermy, łuki i kieszonki gardłowe, wędrówki

komórek, tworzenie chimer – A.W1; A.W6; A.U5; B. W27; K.S4

W7. Powstawanie jamy owodni i łożyska, różnicowanie się doczesnej, pępowina, krążenie płodowe, regulacja

objętości płynu owodniowego, bliźnięta, powstawanie wad rozwojowych – A.W1; A.W6; A.U5; B. W27; K.S4

W8. Odbudowa i degradacja tkanek łącznych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

W9. Angiogeneza - implikacje terapeutyczne – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

W10. Wyzwania współczesnej medycyny – A.W1; A.W4; A.U2; A.U5; K.S4

Seminaria(S – po 1 godzinie) i ćwiczenia (c – po 2 godziny):

S1. Mikroskop, technika histologiczna – A.W1; A.W4; A.U1; A.U5; K.S4

C1. Różnorodne typy komórek. Zasady pracy z mikroskopem świetlnym – A.W1; A.W4; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S2. Mikroskop elektronowy. Przedziały komórkowe i ich funkcje – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C2. Ultrastruktura organelli cytoplazmatycznych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U2; A.U5; K.S4

S3.Ultrastruktura jądra komórki – A.W1; A.W5; A.U5; K.S4

C3. Podział komórki – A.W1; A.W4; A.U2; A.U5; K.S4

S4. Specjalistyczne struktury powierzchni nabłonka – A.W1; A.W4; A.U5; K.S4

C4. Tkanka nabłonkowa, gruczoły – budowa histologiczna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S5. Rodzaje tkanki łącznej właściwej. Funkcje tkanki łącznej właściwej i tkanki tłuszczowej – A.W1; A.W4; A.W5;

27

A.U5; K.S4

C5. Tkanka łączna właściwa – budowa histologiczna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S6. Rodzaje i funkcje tkanki chrzęstnej i tkanki kostnej – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C6. Budowa tkanki chrzęstnej i tkanki kostnej – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S7. Rozwój różnych rodzajów tkanki kostnej – przebudowa kości – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C7. Powstawanie kości – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S8. Organizacja i funkcje obwodowego układu nerwowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C8. Tkanka nerwowa. Budowa histologiczna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S9. Organizacja i funkcje tkanki mięśniowej – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C9. Tkanka mięśniowa – budowa histologiczna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S10. Szpik i wytwarzanie komórek krwi – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C10. Ocena morfologii komórek krwi i szpiku – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S11. Układ krążenia, budowa i funkcja komórek śródbłonka – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C11. Struktura histologiczna naczyń krwionośnych i limfatycznych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S12. Omówienie i demonstracja preparatów histologicznych – histologia ogólna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C12. Poprawianie niezaliczonych tematów ćwiczeń (wejściówek). Dopuszczenie do kolokwium semestralnego.

Przedkolokwialne pokazy preparatów histologicznych – histologia ogólna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1;

A.U2; A.U5; K.S4

S13. Omówienie i demonstracje preparatów histologicznych – histologia ogólna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C13. Przedkolokwialne pokazy preparatów histologicznych – histologia ogólna – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2;

A.U5; K.S4

S14. Funkcje gruczołów wydzielania wewnętrznego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; B.W27; K.S4

C14. Budowa histologiczna gruczołów wydzielniczych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; B.W27; K.S4

S15. Powstawanie komórek rozrodczych żeńskich – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; B.W27; K.S4

C15. Budowa histologiczna żeńskiego układu płciowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; B.W27; K.S4

S16. Powstawanie komórek rozrodczych męskich – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; B.W27; K.S4

C16. Budowa męskiego układu płciowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; B.W27; K.S4

S17. Mechanizmy embriogenezy – A.W1; A.W4; A.W5; A.W6; A.U5; B.W27; K.S4

C17. Budowa zarodka, błon płodowych i łożyska – A.W1; A.W4; A.W5; A.W6; A.U1; A.U2; A.U5; B.W27; K.S4

S18. Układ chłonny – typy komórek i ich funkcje – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C18. Budowa histologiczna i funkcje narządów limfatycznych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S19. Funkcje struktur jamy ustnej; rozwój zęba – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C19. Układ pokarmowy (1) - budowa zęba, ślinianek i błon śluzowych jamy ustnej – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1;

A.U2; A.U5; K.S4

S20. Gruczoły żołądka i jelit - budowa i funkcja – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; B.W18; K.S4

C20. Układ pokarmowy (2) – budowa histologiczna poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego – A.W1;

A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; B.W18; K.S4

S21. Funkcje wątroby i trzustki – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; B.W18; K.S4

C21. Układ pokarmowy (3) - budowa histologiczna gruczołów układu pokarmowego. Tkanka limfatyczna układu

pokarmowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; B.W18; K.S4

S22. Funkcje poszczególnych odcinków układu oddechowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C22. Budowa histologiczna układu oddechowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S23. Funkcje nerek – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C23. Budowa histologiczna układu moczowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S24. Funkcje skóry, rozwój gruczołu mlekowego – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C24. Budowa histologiczna skóry i jej przydatków – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S25. Budowa oka, funkcje siatkówki – A.W1; A.W4; A.W5; A.U5; K.S4

C25. Budowa histologiczna centralnego układu nerwowego i narządów zmysłów – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1;

A.U2; A.U5; K.S4

S26. Poprawianie niezaliczonych tematów ćwiczeń (wejściówek). Dopuszczenie do kolokwium semestralnego.

Omówienie i demonstracje preparatów histologicznych – histologia szczegółowa – A.W1; A.W4; A.W5;

A.W6; A.U5; B.W27; K.S4

C26. Przedkolokwialne pokazy preparatów histologicznych – histologia szczegółowa – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1;

A.U2; A.U5; K.S4

S27. Omówienie i demonstracje preparatów histologicznych – histologia szczegółowa – A.W1; A.W4; A.W5; A.W6;

A.U5; B.W27; K.S4

C27. Przedkolokwialne pokazy preparatów histologicznych – histologia szczegółowa – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1;

A.U2; A.U5; K.S4

S28. Omówienie i demonstracje preparatów histologicznych – przed Egzaminem z Histologii i Embriologii – A.W1;

A.W4; A.W5; A.W6; A.U5; B.W27; K.S4

28

C28. Przedegzaminacyjne pokazy preparatów histologicznych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S29. Omówienie i demonstracje preparatów histologicznych – przed Egzaminem z Histologii i Embriologii – A.W1;

A.W4; A.W5; A.W6; A.U5; B.W27; K.S4

C29. Przedegzaminacyjne pokazy preparatów histologicznych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

S30. Omówienie i demonstracje preparatów histologicznych – przed Egzaminem z Histologii i Embriologii – A.W1;

A.W4; A.W5; A.W6; A.U5; B.W27; K.S4

C30. Przedegzaminacyjne pokazy preparatów histologicznych – A.W1; A.W4; A.W5; A.U1; A.U2; A.U5; K.S4

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotow

ego efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia

Kryterium

zaliczenia

W1 – W6,

U1 – U3

Wykłady / Seminaria /

Ćwiczenia Sprawdzian cząstkowy, kolokwia

Minimum 60% prawidłowych

odpowiedzi

K1 Wykłady / Seminaria /

Ćwiczenia

Obserwacja zachowania studenta

podczas zajęć, rozmowa, pozytywna

opinia prowadzącego

Posługiwanie się opisanymi

kompetencjami, ocena pracy

całorocznej przez asystenta.

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu: Egzamin II-stopniowy: praktyczny i testowy

ocena kryteria

2,0 (ndst) Do 59% - ocena niedostateczna nie zalicza przedmiotu

3,0 (dost.) 60 – 68%

3,5 (ddb) 69 – 76%

4,0 (db) 77 – 84%

4,5 (pdb) 85 – 92%

5,0 (bdb) 93 – 100%

9. Literatura

1. „Histologia” – Sawicki W., Malejczyk J. PZWL, Warszawa, ostatnie wydanie

2. „Langman Embriologia – T.W. Sadler wyd. XIII” – polskie wydanie pod red. J. Malejczyk, M. Kujawa, Urban &

Partner, Wrocław 2017

3. „Embriologia i wady wrodzone. Od zapłodnienia do urodzenia” – Moore K.L., Persaud T.V.N, Torchia M.G.,

Elsevier Saunders, Wrocław, 2013

4. Wheather. Histologia. Podręcznik i atlas” Young B., Lowe J.S., Stevens A., Heath J.W. – Tłumaczenie polskie

pod red. J. Malejczyka, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010

5. „ Histologia” A. Stevensand, J Lowe

6. „ Anatomia mikroskopowa zwierząt domowych i człowieka” J. Kuryszko, J Zarzycki

7. “Embriologia” – Bartel H., PZWL, Warszawa, 2014

8. „ Histologia” K. Ostrowski

9. „ Molekularne podstawy rozrodczości człowieka i innych ssaków” M. Kurpisz wyd. Termedia

10.Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów

ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

29

Wykład 10

Seminarium 30

3

Ćwiczenia 60

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do zajęć 100 4

Przygotowanie do zaliczeń 75 3

Inne, (jakie?)

Razem 275 10

11.Informacje dodatkowe

Przy Katedrze i Zakładzie Histologii i Embriologii działają trzy koła studenckie:

1. SKN - Opiekunami Koła są dr Izabela Młynarczuk-Biały i dr hab. Ryszard Galus http:

//histologia.wum.edu.pl - Studenckie Koło Naukowe

2. SKN Inżynierii Tkankowej - Opiekunem Koła jest Prof. dr hab. Małgorzata Lewandowska-Szumieł

[email protected]

3. Studenckie Koło Naukowe NEMO - Opiekunem Koła jest dr hab. Jarosław Jóźwiak.

Regulamin zajęć z Histologii i Embriologii dla studentów kierunku lekarskiego

2019/2020

Organizacja zajęć

1. Nauczanie Histologii i Embriologii odbywa się w formie ćwiczeń, seminariów i wykładów.

2. Obecność na ćwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa. Spóźnienia przekraczające 15 minut będą

traktowane jak nieobecność.

3. Ćwiczenia rozpoczynają się objaśnieniami, które są obowiązkową częścią ćwiczeń.

4. Studenci przystępują do zajęć przygotowani merytorycznie. Zakres materiału objętego ćwiczeniem jest

podany w „Programie zajęć”. Przygotowanie studentów do zajęć jest sprawdzane przez asystenta.

5. W trakcie ćwiczeń studenci omawiają z asystentem zagadnienia objęte tematem ćwiczenia oraz oglądają

preparaty mikroskopowe, schematy i elektronogramy. Obrazy tkanek i narządów oglądanych pod

mikroskopem należy narysować i opisać (legenda do rysunku) w zeszycie. Mikroskopy są rozmieszczone na

stołach, lub wypożyczane pod zastaw legitymacji studenckiej. Po zakończeniu oglądania preparatów należy

wyłączyć oświetlenie mikroskopu i przykryć mikroskop pokrowcem. Wynoszenie z sal ćwiczeniowych

preparatów, elektronogramów, mikroskopów lub ich części jest zabronione.

6. W okresie przedkolokwialnym i przedegzaminacyjnym każda grupa studencka może wypożyczyć komplet

preparatów demonstracyjnych. Zestawy można wielokrotnie wymieniać. Przed oddaniem/wymianą zestawu,

należy uporządkować preparaty wg załączonej listy. Za zgubienie lub zniszczenie preparatów studenci

ponoszą odpowiedzialność finansową.

Zaliczenie wejściówek

1. Aby uzyskać zaliczenie ćwiczeń student musi uzyskać minimum 60% całkowitej liczby punktów ze

wszystkich wejściówek z zajęć, z określonego działu (histologia ogólna, embriologia, histologia

szczegółowa).

2. Jeżeli student nie osiągnął z wejściówek 60%, to musi zaliczyć wszystkie wejściówki z tematów, gdzie nie

osiągnął 60% punktów. Nieuzyskanie minimum 60% punktów z każdej, z poprawianych wejściówek

skutkuje niedopuszczeniem do kolokwium/egzaminu.

3. Asystenci po zakończeniu semestru zobowiązani są do przekazania informacji o studentach kwalifikujących

się do dodatkowego zaliczenia wejściówki oraz podania tematu niezaliczonego ćwiczenia.

Zaliczenie zajęć

1. Warunkiem zaliczenia semestru jest udział w ćwiczeniach i seminariach oraz zaliczenie wszystkich

ćwiczeń.

2. Warunkiem zaliczenia ćwiczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny ze znajomości materiału przewidzianego

30

na dane ćwiczenie oraz wykonanie rysunków preparatów i ich poprawne opisanie.

3. Dni, w których wyznaczono terminy ćwiczeń i kolokwiów są dniami zajęć obowiązkowych.

4. Dopuszcza się nieobecność na 2 ćwiczeniach w semestrze. Ze względu na charakter ćwiczeń oraz

organizację zajęć nie ma możliwości odrabiania nieobecności. Nieobecność na 3 zajęciach, powoduje

niezaliczenie semestru i niedopuszczenie do kolokwium bez względu na powód nieobecności.

Zaliczenie

1. Terminy kolokwiów są uzgadniane z Radą Pedagogiczną i nie podlegają zmianie.

2. Warunkiem dopuszczenia do kolokwium jest udział w ćwiczeniach i seminariach oraz zaliczenie wszystkich

ćwiczeń.

3. Kolokwia z histologii ogólnej i szczegółowej złożone są z części praktycznej i teoretycznej.

4. Kolokwium z embriologii nie ma części praktycznej.

5. Kolokwia organizowane dla całego kursu w pierwszym i drugim terminie mają formę testów. Pozostałe

odbywają się w formie ustalanej przez Kierownika Katedry.

6. Testy kolokwialne są złożone z 50 pytań.

7. Kryteria zaliczenia kolokwium ustalane są przez Kierownika Katedry po przeprowadzeniu testu, przy czym

zakłada się, że wymagane jest co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi w teście.

8. Wszelkie zastrzeżenia lub nieprawidłowości dotyczące przebiegu kolokwium lub egzaminu pisemnego

student powinien zgłosić w formie pisemnej członkom Zespołu Egzaminacyjnego bezpośrednio po

zakończeniu kolokwium lub egzaminu. („Regulamin Egzaminów Pisemnych Warszawskiego Uniwersytetu

Medycznego”, pkt 16.)

9. Każde kolokwium można zdawać dwukrotnie. W przypadku niezaliczenia w obu terminach studentom

przysługuje prawo do zdawania w trzecim terminie.

10. Część praktyczną kolokwium należy zaliczyć przed wyznaczonym terminem poprawkowym kolokwium

testowego. Jeżeli student nie zaliczy części praktycznej kolokwium, nie będzie dopuszczony do dalszych

terminów kolokwium testowego.

11. Studenci mogą sprawdzać swoje karty pytań i odpowiedzi tylko przez 3 dni robocze od ogłoszenia

wyników. Tylko studenci, którym brakuje do zaliczenia maksymalnie 2 punktów, mogą sprawdzać

swoje karty pytań i odpowiedzi.

Egzamin końcowy

1. Egzamin z przedmiotu obejmuje treści objęte programem ćwiczeń, seminariów i wykładów.

2. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zdanie wszystkich kolokwiów przewidzianych programem.

3. Terminy egzaminów są uzgadniane z Radą Pedagogiczną i nie podlegają zmianie.

4. Egzamin składa się z dwóch niezależnych części: praktycznej i teoretycznej.

5. Niezaliczenie części praktycznej lub teoretycznej skutkuje oceną niedostateczną z egzaminu.

6. Kierownik Katedry może wyrazić zgodę na zdawanie egzaminu w formie ustnej studentom, którzy uzyskali

z kolokwiów średnią nie niższą niż 4½. O taką zgodę student powinien wystąpić do Kierownika Katedry na

piśmie (formularz podania dostępny na stronie internetowej Katedry).

7. W przypadku nieobecności na egzaminie lub kolokwium spowodowanej przyczynami zdrowotnymi, student

zobowiązany jest dostarczyć zwolnienie lekarskie w ciągu trzech dni roboczych od dnia wyznaczonego

egzaminu, pod rygorem wpisania oceny niedostatecznej.

8. W razie niezaliczenia egzaminu poprawkowego, na wniosek studenta Dziekan może wyznaczyć egzamin

komisyjny.

Egzamin praktyczny

• Egzamin praktyczny polega na rozpoznaniu 10 preparatów histologicznych. Minimalna liczba rozpoznanych

preparatów wynosi 6. Za każdy dodatkowo rozpoznany preparat student uzyskuje 1 punkt, a w przypadku

rozpoznania 10 preparatów - 5 punktów.

• Studenci, którzy nie zaliczyli w pierwszym terminie części praktycznej egzaminu przystępują do testu,

którego pozytywny wynik będzie traktowany, jako wynik egzaminu poprawkowego (student zdaje wówczas

ponownie jedynie egzamin praktyczny).

• Studenci, którzy zaliczyli w pierwszym terminie część praktyczną egzaminu, a nie zdali testu, nie muszą

przystępować ponownie do egzaminu praktycznego w drugim terminie egzaminu (student zdaje wówczas

ponownie jedynie egzamin teoretyczny).

Egzamin teoretyczny

• Część teoretyczna egzaminu odbywa się w formie testu złożonego ze 100 pytań z zakresu histologii ogólnej

i szczegółowej oraz z embriologii.

• Test zawiera pytania z działu wiedzy ogólnolekarskiej (histologii ogólnej, szczegółowej i embriologii), oraz

pytania z histologii struktur jamy ustnej.

• Kryteria zaliczenia egzaminu ustalane są przez Kierownika Katedry po przeprowadzeniu testu, przy czym

zakłada się, że wymagane jest, co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi w teście.

• Wszelkie zastrzeżenia lub nieprawidłowości dotyczące przebiegu egzaminu pisemnego student powinien

31

zgłosić w formie pisemnej członkom Zespołu Egzaminacyjnego bezpośrednio po zakończeniu egzaminu. (

„Regulamin Egzaminów Pisemnych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego”, pkt 16.)

Ocena końcowa

1. Ocena z egzaminu jest wystawiana na podstawie wyników obu części egzaminu. Na ocenę końcową

składają się punkty uzyskane z obu części egzaminu.

2. Punkty z egzaminu praktycznego są doliczane tylko studentom, którzy spełnili kryteria zaliczenia testu.

3. Punkty z egzaminu praktycznego są doliczane studentom tylko raz. W sesji poprawkowej punkty z

egzaminu praktycznego nie są przyznawane.

Stanowisko Katedry w sprawie ściągania na egzaminach i kolokwiach

Ściąganie na egzaminach i kolokwiach jest naruszeniem zasad etyki oraz Regulaminu Studiów WUM. Osoby

aktywnie i biernie uczestniczące w tym procederze będą karane usunięciem z egzaminu, z oceną niedostateczną.

Dodatkowo Katedra wdroży postępowanie dyscyplinarne wobec osób ściągających.

Osoby aktywnie ściągające to osoby, które odpisują wyniki od innych studentów, bądź korzystające w czasie

egzaminu z niedozwolonych notatek lub urządzeń elektronicznych służących do komunikowania się lub do

przechowywania danych. Wnoszenie takich urządzeń na zaliczenia i egzaminy jest zabronione.

Poprzez bierny udział w ściąganiu rozumie się ułatwianie odpisywania własnych odpowiedzi innym uczestnikom

egzaminu.

Student jest zobowiązany dochować należytej staranności, aby uniemożliwić innym odpisywanie swoich

odpowiedzi.

Kierownik Katedry obliguje Studentów i Egzaminatorów do ścisłego przestrzegania tych zasad.

Stanowisko Katedry w sprawie formy zaliczenia przedmiotu

Studenci, dla których język polski jest językiem obcym podlegają takim samym kryteriom oceny, co studenci

polskojęzyczni i zdają kolokwia i egzamin w formie testu.

32

PIERWSZA POMOC I ELEMENTY PIELĘGNIARSTWA

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia: Kierunek Lekarski

Studia jednolite stacjonarne i niestacjonarne wieczorowe

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Pierwsza pomoc i elementy pielęgniarstwa

Kod przedmiotu: 44656

46372

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

- I Klinika Anestezjologii Intensywnej Terapii

SK Dzieciątka Jezus ul Lindleya 4 02-005 Warszawa

www.anestezjologia1.wum.edu.pl

22 502 17 21

- II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii

CSK Banacha 1a 02-097 Warszawa

22 599 20 02

- Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej

SP Dziecięcy Szpital Kliniczny WUM

Żwirki i Wigury 63A 02-091 Warszawa

22 317 98 61

Kierownik jednostki/jednostek:

dr hab. n. med. Janusz Trzebicki,

dr hab. n. med. P. Andruszkiewicz

dr hab. n. med. Izabela Pągowska-Klimek

Rok studiów I

Semestr studiów I lub II

Typ modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące

dr hab. n. med. P. Andruszkiewicz, dr hab. n. med. Izabela

Pągowska-Klimek, dr hab. n. med. J. Trzebicki, dr n.med. Karolina

Dobrońska, dr n.med. Lidia Jureczko, dr n.med. Małgorzata

Mierzewska-Schmidt, dr n. med. Grzegorz Niewinski, lek. A.

Baranowski, lek. M. Barwijuk, lek. A. Gruźlewska, lek. K.

Jakubowska, lek. J. Kalbowiak, lek. P. Łącki, lek. Jan Pluta, lek. W.

Romaniuk, lek. M. Rykowski, lek. P. Sawicki, lek. A. Święch-

Zarzycka, lek. Łukasz Wróblewski.

Erasmus TAK/NIE tak

Osoba odpowiedzialna za sylabus

dr n. med. L. Jureczko, dr n. med. K. Dobrońska

22 502 17 21, 22 502 17 27

[email protected], [email protected]

Liczba punktów ECTS: 3

2. Cele kształcenia

33

C1. Nauczenie studentów prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej według aktualnych wytycznych

C2. Zapoznanie studentów z metodami oceny podstawowych funkcji życiowych człowieka w stanie zagrożenia

życia

C3. Nauczenie studentów rozpoznawania sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu człowieka

C4. Zapoznanie studentów z podstawowymi czynnościami pielęgniarskimi w opiece domowej i szpitalnej

3. Wymagania wstępne

Znajomość aktualnych wytycznych resuscytacji Europejskiej Rady Resuscytacji - 2015

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Treść przedmiotowego efektu kształcenia Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1 Poznanie aktualne wytyczne resuscytacji krążeniowo-

oddechowej noworodków, dzieci i dorosłych; F.W7.

W2

Zna objawy najczęściej występujących ostrych zatruć, w tym

alkoholami, narkotykami i innymi substancjami

psychoaktywnymi, metalami ciężkimi oraz wybranymi

grupami leków.

C.W44.

U1 Ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości

pacjenta; E.U7.

U2 Rozpoznaje stany bezpośredniego zagrożenia życia E.U14.

U3 Rozpoznaje stan po spożyciu alkoholu, narkotyków i innych

używek E.U15.

U4

Wykonuje podstawowe procedury i zabiegi lekarskie, w tym:

a) pomiar temperatury ciała, pomiar tętna, nieinwazyjny

pomiar ciśnienia tętniczego,

b) monitorowanie parametrów życiowych przy pomocy

kardiomonitora, pulsoksymetrię,

c) badanie spirometryczne, leczenie tlenem, wentylację

wspomaganą i zastępczą,

d) wprowadzenie rurki ustno-gardłowej,

e) wstrzyknięcia dożylne, domięśniowe i podskórne,

kaniulację żył obwodowych, pobieranie obwodowej krwi

żylnej, pobieranie posiewów krwi, pobieranie krwi tętniczej,

pobieranie arterializowanej krwi włośniczkowej,

f) pobieranie wymazów z nosa, gardła i skóry, nakłucie jamy

opłucnowej,

g) cewnikowanie pęcherza moczowego u kobiet i mężczyzn,

zgłębnikowanie żołądka, płukanie żołądka, enemę,

h) standardowy elektrokardiogram spoczynkowy wraz z

interpretacją, kardiowersję elektryczną i defibrylację serca,

i) proste testy paskowe i pomiar stężenia glukozy we krwi;

E.U29.

U5

Wdraża podstawowe postępowanie lecznicze w ostrych

zatruciach;

E.U33.

U6

Postępuje właściwie w przypadku urazów (zakłada opatrunek

lub unieruchomienie, zaopatruje i zszywa ranę);

E.U36.

U7 Zakłada wkłucie obwodowe F.U.5.

34

U8

Wykonuje doraźne unieruchomienie kończyny, wybiera

rodzaj unieruchomienia konieczny do zastosowania w

typowych sytuacjach klinicznych oraz kontroluje poprawność

ukrwienia kończyny po założeniu opatrunku

unieruchamiającego;

F.U8.

U9 Zaopatruje krwawienie zewnętrzne F.U.9.

U10

Wykonuje podstawowe zabiegi resuscytacyjne z użyciem

automatycznego defibrylatora zewnętrznego i inne czynności

ratunkowe oraz udziela pierwszej pomocy

F.U.10.

U11 Ocenia stan chorego nieprzytomnego zgodnie z

obowiązującymi międzynarodowymi skalami punktowymi; F.U21.

K1 Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność

stałego dokształcania się K.S4.

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie

Wykład (e-zajęcia) 15 wszystkie c. kurs

Seminarium 6 1 20

Ćwiczenia

(w tym CSM)

24

(21 CSM) 1 5

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Zajęcia w Klinikach: 9h – (3h ćwiczeń, 6h seminariów) /W1, U1, U2, K1

1) C1/S1 Wprowadzenie – Bezpieczeństwo ratownika, ryzyko zakażenia. Łańcuch przeżycia. Badanie ABCD.

Wyposażenie podstawowe apteczki

2) C2/S2 Działanie systemu ratownictwa, transport pacjenta, pracownie diagnostyczne, SOR, OIT (wyprawa po

szpitalu „szlakiem pacjenta urazowego”)

3) C3/S3 Repetytorium na przypadkach, zaliczenie (test 15 pytań)

Centrum symulacji: 21h ćwiczeń /W1,U1,U2,U3,U4,U5, U6,U7,U8,U9,U10,U11,K1

4) BLS + AED dziecko i dorosły (Uwaga: student, nieprzygotowany teoretycznie do zajęć nie zostanie do

nich dopuszczony)

5) Zaliczenie BLS + AED. Postępowanie z pacjentem po urazie, stany zagrożenia życia.

6) Czynności pielęgniarskie (wstrzyknięcia podskórne, domięśniowe, dożylne, podawanie płynów w infuzji,

pomiar ciśnienia, tętna, podłączenie kardiomonitora, wykonanie EKG).

Wykłady w ramach e-learningu: 15h / W1W2,U1,U2,U3,U4,U5,U6,U7,U8,U9,U10,U11

W1. Przygotowanie do ćwiczeń w centrum symulacji:

1) Kaniulacja naczyń

2) Transport pacjenta w stanie zagrożenia życia

3) Wprowadzenie do zajęć symulacyjnych

W2. Pacjent nieprzytomny

W3. Podstawowe zabiegi resuscytacyjne. Zastosowanie AED.

W4. BLS u dziecka. Stany zagrożenia życia u dzieci.

W5. Pierwsza pomoc w zatruciach

W6. Nagłe zatrzymanie krążenia w sytuacjach szczególnych

W7. Oddechowe i krążeniowe stany zagrożenia życia

W8. Metaboliczne i neurologiczne stany zagrożenia życia

35

W9. Monitorowanie

W10. Historia resuscytacji. Etyczne i prawne zagadnienia związane z udzielaniem pomocy.

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji

efektu kształcenia Kryterium zaliczenia

W1, U1, K1 W, S, C

Realizacja e-wykładów

Sprawdzian

umiejętności

praktycznych i

teoretycznych.

Obecność na zajęciach

Aktywny udział we wszystkich

seminariach i ćwiczeniach.

Zaliczenie wykładów w formie e-learningu

Samodzielne poprowadzenie resuscytacji

krążeniowo oddechowej na poziomie BLS

Rozwiązanie testu – 15 pytań

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu:

ocena kryteria

2,0 (ndst) Niezaliczenie e-wykładów i/lub nieumiejętność przeprowadzenie BLS i/lub 0-7 pkt z testu

3,0 (dost) Zaliczenie e-wykładów, prawidłowe przeprowadzenie BLS oraz 8-9 pkt z testu

3,5 (ddb) Zaliczenie e-wykładów, prawidłowe przeprowadzenie BLS oraz 10 pkt z testu

4,0 (db) Zaliczenie e-wykładów, prawidłowe przeprowadzenie BLS oraz 11-12 pkt z testu

4,5 (pdb) Zaliczenie e-wykładów, prawidłowe przeprowadzenie BLS oraz 13 pkt z testu

5,0 (bdb) Zaliczenie e-wykładów, prawidłowe przeprowadzenie BLS oraz 14-15 pkt z testu

9. Literatura

Literatura obowiązkowa: Wytyczne Resucytcji 2015

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład (e-zajęcia) 15 0.6

Seminarium 6 0.25

Ćwiczenia 24 0.95

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do zajęć 20 0.8

Przygotowanie studenta do zaliczeń 10 0.4

Inne (jakie?)

36

Razem 75 3

11. Informacje dodatkowe

Przed przystąpieniem do zajęć praktycznych w centrum symulacji konieczne jest zaliczenie e-wykładów

Przed 1 zajęciami: W1, W2, W3, W4,

Przed 2 zajęciami: W5, W6, W7, W8

Przed 3 zajęciami: W9, W10

Student nieprzygotowany do ćwiczeń może zostać do nich niedopuszczony.

Wykłady realizowane są w formie e-learningu. e-learning.wum.edu.pl

Należy zalogować się na Platformę WUM jak do usługi SSL-WUM.

Identyfikator (s0 + nr indeksu): s0XXXXX

Hasło: takie samo jak do usługi SSL-WUM

W przypadku nieobecności na zajęciach, konieczne jest odrobienie ich z inną grupą, wszelkie problemy związane z tą

kwestią należy zgłosić Kierownikowi Kliniki.

Zaliczenie przedmiotu i wpis do indeksu odbywają się w Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dziecięcej

SP Dziecięcy Szpital Kliniczny WUM

Żwirki i Wigury 63A 02-091 Warszawa

22 317 98 61

37

STATYSTYKA I INFORMATYKA MEDYCZNA

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów,

np. Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

Kierunek Lekarski, jednolite studia magisterskie,

studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Statystyka i informatyka medyczna

Kod przedmiotu 44662

46378

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny

ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa, CSK blok E, II piętro

Tel. (+48) 22 658 2997

e-mail: [email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: dr n. med. Andrzej Cacko

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): I i II

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): Podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

dr n. med. Andrzej Cacko,

dr hab. n. med. Wojciech Glinkowski,

mgr inż. Bartosz Kaczyński, dr n. med. Maria Karlińska, mgr

Krzysztof Krasuski, lek Joanna Michalik,

mgr Maciej Monkiewicz, dr n. med. Janusz Sierdziński, lek. Mateusz

Struś, mgr inż. Emanuel Tataj,

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

NIE

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

dr n. med. Andrzej Cacko

[email protected]

Liczba punktów ECTS: 2

2. Cele kształcenia

Przedmiot prowadzony jest w dwóch modułach: telemedycyny i biostatystyki. W toku kształcenia w Zakładzie

Informatyki Medycznej i Telemedycyny następuje przygotowanie studenta do wykonywania zawodu medycznego w

dobie informatyzacji opieki zdrowotnej i medycyny opartej na dowodach naukowych (Evidence Based Medicine,

38

EBM). Tematyka zajęć przybliża nowe specjalności i kierunki medyczne: informatykę medyczną, informatykę

kliniczną, telemedycynę, eZdrowie, mZdrowie, rzeczywistość wirtualną oraz bioinformatykę. Podczas realizacji

przedmiotu student zapoznaje się z podstawami biostatystyki, bazami danych, w tym bibliografii, aplikacjami

umożliwiającymi prowadzenie badań naukowych oraz przykładowymi programami przydatnymi w praktyce

zawodowej. Treści nauczania przekazywane są w formie blended-learning na wykładach, seminariach oraz stosowane

praktycznie - na ćwiczeniach z asystentem, przy komputerze lub na tablecie. W trakcie zajęć wykorzystywane są dane

kliniczne zgromadzone w Zakładzie podczas analiz statystycznych oraz przykłady obrazów medycznych.

3. Wymagania wstępne

Informatyka na poziomie szkoły średniej.

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1

Zna podstawowe metody informatyczne i

biostatystyczne wykorzystywane w medycynie, w tym

medyczne bazy danych, arkusze kalkulacyjne i

podstawy grafiki komputerowej

B.W31

W2

Zna podstawowe metody analizy statystycznej

wykorzystywane w badaniach populacyjnych i

diagnostycznych.

B.W32

W3 Zna możliwości współczesnej telemedycyny jako

narzędzia wspomagania pracy lekarza B.W33

U1

Korzysta z baz danych, w tym internetowych i

wyszukuje potrzebną informację za pomocą

dostępnych narzędzi

B.U11

U2

Dobiera odpowiedni test statystyczny, przeprowadza

podstawowe analizy statystyczne oraz posługuje się

odpowiednimi metodami przedstawiania wyników

B.U12

U3 Obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia

dokładność wykonywanych pomiarów B.U10

K1 Kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym

miejscu, K.S2

K2 Przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta K.S3

K3 Posiada świadomość własnych ograniczeń i

umiejętność stałego dokształcania się K.S4

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład

(e-zajęcia) 4 cały kurs

39

Seminarium

(e-zajęcia) 6 20

Ćwiczenia

24 10

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Przedmiot został podzielony na dwa moduły: Informatyka kliniczna i telemedycyna oraz Biostatystyka w praktyce

klinicznej. Zajęcia rozpoczynają się od ćwiczeń z asystentami w siedzibie Zakładu. Dokładny plan dla

poszczególnych grup ogłaszany jest przez Dziekanat. Wykłady e-learningowe publikowane są na Platformie

eWUM w trakcie trwania modułu Informatyka kliniczna i telemedycyna. Moduł Biostatystyka w praktyce

klinicznej rozpoczyna się od seminariów e-learningowych publikowanych na Platformie eWUM

w ustalonych terminach dla grup studenckich odbywających ćwiczenia.

Moduł: Informatyka kliniczna i telemedycyna

W1 - Wykład 1. Telemedycyna – stan prawny i faktyczny. W1, W3, U1, U3, K1, K2, K3.

W2 - Wykład 2. Wyrób medyczny. Oprogramowanie jako wyrób medyczny. Wybór narzędzi

w praktyce zawodowej lekarza. W1, W3, U1, U3, K1, K2, K3.

W3 - Wykład 3. Elektroniczna dokumentacja medyczna. W1, W3, U1, U3, K1, K2, K3.

W4 - Wykład 4. Systemy wspomagania decyzji. W1, W3, U1, U3, K1, K2, K3.

C1 - Ćwiczenie 1. Internet medyczny. Internetowe bazy bibliograficzne – wyszukiwanie informacji medycznych i

metodologia oceny wiarygodności informacji. Evidence-based medicine. W1, W3, U1, U2, U3, K1, K2, K3.

C2 - Ćwiczenie 2. Obrazowanie medyczne – właściwości formatu DICOM. Program do analizy i przetwarzania

obrazów medycznych. Podstawy edycji obrazu - omówienie podstawowych formatów, metody kompresji i ich

właściwości. Dane obrazowe w medycynie – przykłady. W1, W3, U1, U3, K1, K2, K3.

C3 - Ćwiczenie 3. mZdrowie, eZdrowie. Nowe techniki w medycynie. Telemedycyna jako narzędzie

rozwiazywania problemów ochrony zdrowia. Przykłady rozwiązań praktycznych. W1, W3, U1, U3, K1, K2, K3

Moduł: Biostatystyka w praktyce klinicznej

S1 – Seminarium 1. Wprowadzenie do biostatystyki. Zasady prowadzenia badań naukowych - metody

statystyczne. Planowanie badania naukowego – algorytm postępowania. Podstawowe pojęcia i miary statystyczne.

W1, W2, U1, U2, U3, K1, K2, K3.

S2 – Seminarium 2. Wprowadzenie do biostatystyki. Omówienie wybranych testów statystycznych – wybór testu

ze względu na rodzaj zmiennych. Analiza opisowa i weryfikacja hipotez. Interpretacji wyników analizy statystycznej.

Wybrane techniki analizy statystycznej. W1, W2, U1, U2, U3, K1, K2, K3.

C4 - Ćwiczenie 4. Budowa baz danych. Przygotowanie i przetwarzanie danych do obliczeń statystycznych.

Czytelność danych. Wykorzystanie arkusza kalkulacyjnego jako prostej medycznej bazy danych, omówienie funkcji

programu. W1, W2, U1, U2, U3, K1, K2, K3.

C5 - Ćwiczenie 5. Statystyki opisowe. Ocena rozkładu zmiennej. Ćwiczenia na wybranych przykładach

praktycznych. Zapoznanie się z narzędziami do planowania analiz statystycznych, prezentacji (wizualizacji) danych.

W1, W2, U1, U2, U3, K1, K2, K3.

C6 - Ćwiczenie 6. Program do analizy statystycznej – zajęcia praktyczne. Weryfikacja hipotez. Zastosowanie

testów parametrycznych i nieparametrycznych. Ćwiczenia na przykładowych danych klinicznych. W1, W2, U1, U2,

U3, K1, K2, K3.

C7 – Ćwiczenie 7. Program do analizy statystycznej – zajęcia praktyczne. Analiza regresji. . Ćwiczenia na

przykładowych danych klinicznych. Omówienie wybranych przykładów piśmiennictwa. W1, W2, U1, U2, U3, K1,

K2, K3.

C8 – Ćwiczenie 8. Ocena stanu zdrowia populacji - analiza wybranych wskaźników i danych z baz WHO.

Zaliczenie. W1, W2, U1, U2, U3, K1, K2, K3.

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

40

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1-3,

U1-3

K1-K3

W1-W4

S1-S2

C1-C8

Zaliczenie e-zajęć: pytania

testowe i zadania

praktyczne.

Ćwiczenia z asystentem:

aktywność i realizacja

tematu.

Test elektroniczny

(końcowy) – pytania

dotyczące materiału ćwiczeń

oraz e-zajęć.

Zaliczenie e-zajęć

– uzyskanie co najmniej 51%

punktów.

Kontrola wykonania zadania

przez prowadzącego.

Test końcowy – uzyskanie

co najmniej 51% punktów, tylko

3 dostępne próby.

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu:

Ocena zostanie wystawiona na podstawie sumy punktów uzyskanych w trakcie e-zajęć

i na teście końcowym.

Regulamin zajęć:

1) Zajęcia prowadzone przez Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny są obowiązkowe,

z wyjątkiem zajęć fakultatywnych.

2) Studentom przysługuje prawo do jednej nieusprawiedliwionej nieobecności w cyklu zajęć. Większa liczba

nieusprawiedliwionych nieobecności skutkuje brakiem zaliczenia przedmiotu.

3) W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej, student nie ma możliwości odrabiania zajęć.

4) W przypadku nieobecności usprawiedliwionej zwolnieniem lekarskim lub aktywnością w organach

samorządowych Uczelni student jest zobowiązany do odrobienia zajęć w formie uzgodnionej z osobą prowadzącą

zajęcia. Należy zgłosić się do osoby prowadzącej zajęcia bezpośrednio po ustaniu przyczyny nieobecności.

5) Spóźnienie na zajęcia traktowane jest jak nieobecność.

6) Podania dotyczące przepisania zaliczeń i ocen zajęć przyjmowane są przy dwa pierwsze tygodnie semestru. Do

podań należy załączyć sylabus przedmiotu, z którego ma zostać przepisane zaliczenie lub ocena.

7) Zaliczenie przedmiotu odbywa się według schematu zawartego w sylabusie.

ocena kryteria

2,0 (ndst)

Więcej niż 1 nieobecność na ćwiczeniach

z asystentem

Poniżej lub równo 50% punktów z co najmniej jednego

zaliczenia (e-zajęcia lub test końcowy)

3,0 (dost)

51 – 60% punktów, przy czym zarówno z zaliczenia

e-zajęć, jak i zadania praktycznego student musi

otrzymać co najmniej 51% punktów

3,5 (ddb) 61 – 70% punktów, warunek jw.

4,0 (db) 71 – 80% punktów, warunek jw.

4,5 (pdb) 81 – 90% punktów

5,0 (bdb) 91 – 100% punktów

9. Literatura

Literatura obowiązkowa:

Materiały dydaktyczne (e-zajęcia) opublikowane na Platformie WUM.

Andrzej Stanisz - Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach

z medycyny TOM I TOM II. StatSoft Polska, Kraków 2007.

Literatura uzupełniająca:

Wprowadzenie do Excela. Janusz Sierdziński. Materiały uzupełniające opublikowane na Platformie WUM.

Wiesława Regel. Podstawy statystyki w Excelu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

41

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim (w tym zajęcia e-learningowe):

Wykład 4 0,15

Seminarium 6 0,21

Ćwiczenia 24 0,88

Samodzielna praca studenta:

Przygotowanie studenta do zajęć 8 0,29

Przygotowanie studenta do zaliczeń 8 0,29

Przygotowanie do zajęć e-learningowych 5 0,18

Razem 55 2,0

11. Informacje dodatkowe

Pierwsze ćwiczenia odbywają się w siedzibie Uczelni. Terminy wykładów, seminariów oraz ćwiczeń dla

poszczególnych grup podane są w planie zajęć. Na pierwszych ćwiczeniach studenci otrzymają informacje

dotyczące e-zajęć.

Na platformę WUM (e-learning.wum.edu.pl) studenci logują się jak do usługi SSL-WUM, wpisują swój identyfikator

(s0+ nr indeksu): s0XXXXX i podają hasło takie samo, jak do usługi SSL-WUM.

Uprzejmie prosimy, aby każdy student sprawdził przed zajęciami, czy może się zalogować na Platformę WUM. W

razie problemów proszę kontaktować się z działem IT WUM (it.wum.edu.pl).

Zaliczenie (test końcowy) przeprowadzany jest na ostatnich zajęciach w siedzibie Zakładu.

Przy Zakładzie działa Studenckie Koło Naukowe Informatyki Medycznej i Telemedycyny

– opiekun: Emanuel Tataj (kontakt: [email protected])

42

BIOFIZYKA

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów,

np. Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

lekarski, studia 6 letnie jednolite, profil ogólnoakademicki,

stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Biofizyka

Kod przedmiotu(z systemu Pensum): 44649

46365

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka

Wydział Nauki o Zdrowiu WUM

Adres: ul. Chałubińskiego 5 02-004 Warszawa

Telefony: +48 22 6286334

Fax: +48 22 6287846

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. Jacek Przybylski

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): I

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

Prof. Jacek Przybylski, dr Piotr Jeleń, dr Agnieszka Malinowska,

mgr Tomasz Siedlecki, dr Maria Sobol, dr Wojciech Baran

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

Nie

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

Dr Maria Sobol

Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka

Wydział Nauki o Zdrowiu WUM

Adres: ul. Chałubińskiego 5 02-004 Warszawa

Telefony: +48 22 6286334

Fax: +48 22 6287846

[email protected]

Liczba punktów ECTS: 3

2. Cele kształcenia

43

1. Przekazanie studentom pewnego zasobu wiedzy teoretycznej i praktycznej pozwalającej na zrozumienie

fizycznych podstaw procesów życiowych zachodzących w organizmie oraz metod fizycznych stosowanych w

medycynie.

2. Poznanie fizycznej struktury układów biologicznych, fizyczna interpretacja ich funkcji

3. Poznanie fizycznych podstaw metod diagnostycznych

4. Poznanie jakie mechanizmy oddziaływania czynników fizycznych na organizmy żywe są wykorzystywane w

celach terapeutycznych

6. Znajomość czynników fizycznych oddziaływujących na człowieka w jego środowisku

3. Wymagania wstępne

Wiedza z matematyki i fizyki na poziomie szkoły średniej.

Ponadto obowiązuje samodzielne opracowanie zagadnień do ćwiczeń oraz przygotowanie się do seminariów na

podstawie dostępnych instrukcji dotyczących omawianych zagadnień.

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1

zna prawa fizyczne opisujące przepływ płynów oraz

czynniki wpływające na opór naczyniowy przepływu

krwi

B.W5

W2 zna naturalne i sztuczne źródła promieniowania

jonizującego oraz jego oddziaływanie z materią B.W6

W3 zna fizykochemiczne i molekularne podstawy działania

narządów zmysłów B.W7

W4 zna fizyczne podstawy nieinwazyjnych metod

obrazowania B.W8

W5 zna fizyczne podstawy wybranych technik

terapeutycznych, w tym ultradźwięków i naświetlań B.W9

U1

wykorzystuje znajomość praw fizyki do wyjaśnienia

wpływu czynników zewnętrznych, takich jak

temperatura, przyspieszenie, ciśnienie, pole

elektromagnetyczne oraz promieniowanie jonizujące,

na organizm i jego elementy

B.U1

U2

ocenia szkodliwość dawki promieniowania

jonizującego i stosuje się do zasad ochrony

radiologicznej

B.U2

U3 obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia

dokładność wykonywanych pomiarów B.U10

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład 4 Wszystkie grupy

Seminarium 15 22 20

Ćwiczenia 15 44 10

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Wykłady

W1 –Fale akustyczne – wprowadzenie. (W4, W5)

44

W2- Współczesne techniki terapeutyczne. Ochrona radiologiczna (W2, W5, U1, U2)

Seminaria

S1- Elementy termodynamiki. Właściwości błon biologicznych. Transport przez błony biologiczne. Zjawiska

bioelektryczne w błonach: potencjał równowagi, spoczynkowy i czynnościowy. (U1)

S2- Biofizyka układu krążenia ( podstawy fizyczne przepływów, prawa fizyczne płynów doskonałych i

rzeczywistych, własności cieczy –lepkość i napięcie powierzchniowe, układ tętniczy i żylny, opór naczyniowy

przepływu, przepływ laminarny, burzliwy i pulsacyjny). (W1)

S3- Elektryczna czynność serca.(U3)

S4 - Biofizyka układu oddechowego ( ciśnienie parcjalne gazów oddechowych w powietrzu atmosferycznym i w

pęcherzykach płucnych, mechanika oddychania, spirometria). (W1, U1, U3)

S5- Metody obrazowania w medycynie (CT, PET, SPECT, MRI). ( W4)

Ćwiczenia

C1- Fale akustyczne ( budowa układu słuchowego – percepcja i analiza bodźców słuchowych, fizyczne cechy

dźwięku, audiometria tonalna ( przewodnictwo powietrzne i kostne, niedosłuch przewodzeniowy), próby stroikowe).

(W3, U3)

C2- Fizyka ultradźwięków ( wytwarzanie i detekcja fal w ultrasonografii, artefakty). ( W4, W5, U3)

C3-Ultrasonografia dopplerowska ( nowe techniki ultrasonograficzne). (W1, W4, W5, U3)

C4- Układ optyczny oka (powstawanie obrazów w oku ludzkim, akomodacja oka, starczowzroczność, wady wzroku i

ich korygowanie, powiększenie okularowe). (W3, U3, K1)

C5- Promieniowanie rentgenowskie – podstawy fizyczne ( prawo absorpcji, widmo ciągłe i dyskretne, analiza zdjęć

rentgenowskich). (W2, W5, U1, U2, U3, K1)

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1 S2, S4, C3 Rozmowa Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania Test końcowy

W2 L1, L2, C5 Rozmowa/ Kartkówka

składająca się z 5pytań

Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania Test końcowy

W3 C1, C4 Rozmowa/ Kartkówka

składająca się z 5 pytań

Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania. Test końcowy

W4 S5, C2, C3 Rozmowa/ Kartkówka

składająca się z 5 pytań

Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania. Test końcowy

W5 L2, C2, C3, C5 Rozmowa/ Kartkówka

składająca się z 5 pytań

Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania Test końcowy

U1 C5, S1, L1, L2 Rozmowa/Kartkówka składająca

się z 5 pytań

Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania. Test końcowy

U2 C5, L2 Rozmowa/Kartkówka składająca

się z 5 pytań

Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania, Test końcowy

U3 C1-C5, S3 Rozmowa/Kartkówka składająca

się z 5 pytań

Wykonanie ćwiczenia i napisanie

sprawozdania, Test końcowy

8. Kryteria oceniania

45

Forma zaliczenia przedmiotu:

kolokwium pisemne - czas trwania zaliczenia: 90 minut, kolokwium pisemne (60 pytań - testowe), ocenianie pytań-

każde pytanie oceniane w skali od 0-1 punktów, dobra odp. 1p, zła odp. 0 p, minimalna suma uzyskana to 0

punktów, maksymalna liczba punktów 60 punktów

ocena kryteria

2,0 (ndst) 0-35

3,0 (dost) 36-40

3,5 (ddb) 41-45

4,0 (db) 46-50

4,5 (pdb) 51-55

5,0 (bdb) 56-60

9. Literatura

Literatura obowiązkowa: Biofizyka pod red F. Jaroszyka, PZWL 2014,

Biofizyka 500 pytań testowych, P.Jeleń, M.Sobol, J.Zieliński PZWL 2015

Literatura uzupełniająca:

„Wybrane zagadnienia z biofizyki” pod red S. Miękisza, A. Hendricha, Wrocław 1998

„ Podstawy biofizyki” pod red. prof. Pilawskiego

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład 4 0.16

Seminarium 15 0.60

Ćwiczenia 15 0.60

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy

przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność

przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp.

Przygotowanie studenta do zajęć 15 0.60

Przygotowanie studenta do zaliczeń 15 0.60

Przygotowanie do testu końcowego 11 0.44

Razem 75 3

11. Informacje dodatkowe

Regulamin

Ćwiczenia

1. Ćwiczenia laboratoryjne studenci wykonują w grupach minimum 10-cio osobowych

2. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. Każda nieobecność musi być usprawiedliwiona, a ćwiczenie

46

należy odrobić w terminie ustalonym z osobą odpowiedzialną za dydaktykę dla IWL. Usprawiedliwieniem

może być zwolnienie lekarskie, bądź zaświadczenie o zaistnieniu wypadku losowego.

3. Warunkiem zaliczenia każdego ćwiczenia jest zaliczenie części praktycznej ( wykonanie ćwiczenia) oraz

napisanie sprawozdania z ćwiczenia.

4. Obecność na seminariach jest obowiązkowa. Warunkiem zaliczenia seminarium jest czynny udział w

zajęciach.

5. Warunkiem dopuszczenia do kolokwium końcowego jest zaliczenie kartkówki z podstawowych wzorów z

fizyki dotyczących zagadnień omawianych na ćwiczeniach i seminariach.

6. Studenci, którzy nie zaliczyli ćwiczeń laboratoryjnych lub seminariów są niedopuszczeni do zaliczenia

przedmiotu

7. Podczas każdych ćwiczeń laboratoryjnych studenci mogą uzyskać maksymalnie 3 punkty za bardzo dobre

przygotowanie teoretyczne do zajęć. Podczas zajęć laboratoryjnych przeprowadzana jest kartkówka

składająca się z 5 pytań. Za poprawne udzielenie odpowiedzi na 5 pytań student uzyskuje 2punkty, na 4

pytania 2 punkt, na 3 pytania 1 punkt. Na 2 i miej pytań student nie uzyskuje punktów. Punkty uzyskane

podczas kartkówek dotyczących ćwiczeń są dodawane do punktów uzyskanych podczas kolokwium

końcowego i nie podnoszą progu zaliczenia kolokwium.

Kolokwium ( ocena podsumowująca)

1. Kolokwium składa się z 60 pytań testowych jednokrotnego wyboru.

2. Każde pytanie zawiera 4 odpowiedzi. Za zaznaczenie prawidłowej odpowiedzi student uzyskuje 1 punkt.

Maksymalna liczba punktów z kolokwium 60.

3. Pytania dotyczą materiału ćwiczeniowego, seminariów i wykładów.

Warunkiem zaliczenia kolokwium jest uzyskanie 60% punktów.

Studenci, którzy nie uzyskają wystarczającej liczby punktów podczas pierwszego kolokwium, mają prawo

przystąpić do kolokwium poprawkowego. Nie zaliczenie kolokwium w pierwszym terminie i w terminie

poprawkowym równoznaczne jest z niezaliczeniem przedmiotu.

47

ETYKA LEKARSKA Z ELEMENTAMI FILOZOFII

Metryczka

Nazwa Wydziału: WYDZIAŁ LEKARSKI

Program kształcenia (kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów,

np. Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

Lekarski, profil ogólnoakademicki, studia 6-letnie jednolite,

stacjonarne/niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Etyka lekarska z elementami filozofii

Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 44650

46366

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Zakład Etyki Lekarskiej i Medycyny Paliatywnej

Kierownik jednostki/jednostek:

Prof. dr hab. n. med. Tomasz Pasierski

Zakład Etyki Lekarskiej i Medycyny Paliatywnej

Ul. Litewska 14/16

00-581 Warszawa

Tel. 22 116 92 34

e-mail: zakł[email protected]

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): I

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

Prof. dr hab. n. med. Tomasz Pasierski, dr Alicja Domańska, dr

Natalia Szejko

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

Tak

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

Prof. dr hab. n. med. Tomasz Pasierski

Liczba punktów ECTS: 2

Cele kształcenia

1. Wykłady: zapoznanie studentów z filozoficznymi aspektami nauki, teoretyczno-filozoficznymi podstawami etyki

medycznej oraz podstawowymi pojęciami, standardami i regulacjami właściwymi dla etyki lekarskiej.

2. Seminaria: rozwinięcie umiejętności niezbędnych do analizy problemów etycznych, docenienie etycznych aspektów

medycyny dla praktyki zawodowej, oraz umiejętności stosowania obowiązujących regulacji etycznych i prawnych

48

związanych z wykonywaniem zawodu lekarza.

Wymagania wstępne

Brak

Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1

zna i rozumie główne pojęcia, teorie, zasady i reguły

etyczne służące jako ogólne ramy właściwego

interpretowania i analizowania zagadnień moralno-

medycznych

D.W13

W2

zna zasady altruizmu i odpowiedzialności klinicznej i ma

świadomość zasad funkcjonowania zespołu

terapeutycznego

D.W14

W3 zna podstawy medycyny opartej na dowodach D.W20

U1 przestrzega wzorców etycznych w działaniach

zawodowych D.U12.

U2

posiada zdolność rozpoznawania etycznych wymiarów

decyzji medycznych i odróżniania aspektów faktualnych

od normatywnych

D.U13.

U3

przestrzega praw pacjenta, w tym: prawa do ochrony

danych osobowych, prawa do intymności, prawa do

poszanowania godności, prawa do informacji o stanie

zdrowia, prawa do tajemnicy informacji związanych z

pacjentem, prawa do wyrażenia świadomej zgody na

leczenie lub odstąpienie od niego, prawa do świadczeń

zdrowotnych, prawa do zgłaszania niepożądanego

działania produktu leczniczego oraz prawa do godnej

śmierci

D.U14.

U4 wykazuje odpowiedzialność za podnoszenie swoich

kwalifikacji i przekazywanie wiedzy innym D.U15.

U5

rozpoznaje własne ograniczenia, dokonuje samooceny

deficytów i potrzeb edukacyjnych, planuje własną

aktywność edukacyjną

D.U16.

K1 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność

stałego dokształcania się

K.S4

K2 Obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia

dokładność wykonywanych pomiarów

B.U10

K3 Ujawnia szacunek dla innych i tolerancję wobec

odmiennych poglądów i priorytetów życiowych

K4 Ujawnia współczucie dla cierpiących i gotowość do

bezinteresownego niesienia pomocy

K5 Współpracuje w grupie przy rozwiązywaniu medycznych

dylematów etycznych

K6 Szanuje prawo i etyczne wytyczne mające zastosowanie

w medycynie

49

Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład 18 Wszystkie grupy cały kurs

Seminarium 12 1 20

Ćwiczenia

Tematy zajęć i treści kształcenia

W1-Wykład 1: Filozofia i jej główne subdyscypliny. Wiedza, rodzaje nauk; W1

W2-Wykład 2: Wnioskowanie indukcyjne. Humanistyka. Podstawy filozofii nauki; W1, W5

W3-Wykład 3: Teorie prawdy. Filozoficzne i metodologiczne podstawy medycyny opartej na dowodach; W1, W5

W4-Wykład 4: Etyka i profesjonalizm lekarski; W3, W2, U1

W5-Wykład 5: Filozoficzne teorie etyczne; W2, W3, U2

W6-Wykład 6: Regulacja etyczna w medycynie; W1, W3, U2

W7-Wykład 7: Sprawiedliwość w medycynie i prawa pacjenta; W1, W3, U3

W8-Wykład 8: Relacja lekarz-pacjent i świadoma zgoda. Kompetencja decyzyjna pacjenta; W1, W2, U3

W9-Wykład 9: Profesjonalna autonomia lekarska. Paternalizm w medycynie; W4, U1

W10-Wykład 10: Prawdomówność i poufność lekarska; W2, W4, U3.

S1-seminarium 1: Profesjonalizm lekarski; W3; W2, U1, U2, U4, U5, K1, K4

S2-seminarium 2: Świadoma zgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne; U1, U2, U3

S3-seminarium 3: Autonomia i kompetencja decyzyjna pacjenta; W1, W2, U3, U5, K1, K3, K4

S4-seminarium 4: Autonomia profesjonalna lekarza; W4, U1, U3, U5, K4

S5-seminarium 5: Tajemnica lekarska; W2, W4, U1, U3, K4

S6-seminarium 6: Intymność pacjenta; W2, W4, U1, U3, k2, K4

S7-seminarium 7: Etyka początków ludzkiego życia; W2, U1, U3, K1, K2, K3, K4

S8-seminarium 8: Problemy etyczne w pediatrii; W2, U1, U2, U3, K4

S9-seminarium 9: Etyka końca życia; W4, U1, U2, U3, K1, K2, K3, K4

S10-seminarium 10: Konflikt interesów w opiece zdrowotnej; W1, U2, U3, U5, K3, K4.

Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1-W3 W1-W10 Esej na wybrany temat etyczny

Akceptowalne nabycie

umiejętności

U1-U5 S1-S10 Esej na wybrany temat etyczny

Akceptowalne nabycie

umiejętności

K1 S1-S10 Esej na wybrany temat etyczny

Akceptowalne nabycie

umiejętności

Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu: testowy egzamin pisemny

ocena kryteria

2,0 (ndst) Niezrozumienie podstawowych pojęć

3,0 (dost)

50

3,5 (ddb)

4,0 (db)

4,5 (pdb)

5,0 (bdb) Biegła znajomość zagadnień i tekstów

Literatura

Literatura obowiązkowa: 1. P. Łuków, T. Pasierski, Etyka medyczna z elementami filozofii, Wydawnictwo lekarskie

PZWL 2014.

Literatura uzupełniająca: Artykuły naukowe dobierane indywidualnie przez prowadzących seminaria. Literatura

zostanie podana na pierwszych zajęciach.

Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład 18 0,8

Seminarium 12 0,8

Ćwiczenia

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do zajęć 5 0,2

Przygotowanie studenta do zaliczeń 5 0,2

Inne (jakie?)

Razem 40 2

Informacje dodatkowe

1. Student zobowiązany jest do uczestnictwa w zajęciach dydaktycznych realizowanych w formie seminariów.

Dopuszczalna jest jedna nieobecność. Więcej niż jedna nieobecność nieusprawiedliwiona, musi być zaliczona.

2. Student obowiązany jest uczestniczyć osobiście we wszystkich zajęciach zgodnie z terminem wyznaczonym planem

zajęć. W wyjątkowych przypadkach i zgłoszeniu przynajmniej na poprzedzających zajęciach, mając na względzie

dobro studenta, prowadzący może zezwolić na zmianę terminu odbycia zajęć, jednak w miarę istniejących możliwości

praktycznych.

3. Sposób i termin zaliczenia materiału z opuszczonych zajęć należy uzgodnić z prowadzącym przedmiot i jeśli jest

zasadne można zaliczyć u prowadzącego dane zajęcia.

4. Student może w wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych swoim dobrem i ekonomiką studiowania, wystąpić do

dziekana i kierownika zakładu dydaktycznego z prośbą o zaliczenie przedmiotu na podstawie oficjalnego programu

(sylabusa) i dowodów złożenie egzaminu na innym kierunku studiów. Opinia prowadzącego przedmiot w zakresie

merytorycznym stanowi podstawę dla kierownika zakładu.

5. Regulamin podawany jest na pierwszych zajęciach z danego przedmiotu. Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: Prof.

dr hab. Tomasz Pasierski, e-mail: [email protected]

51

PSYCHOLOGIA MEDYCZNA

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (Kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów

np.: Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

lekarski, studia 6 letnie jednolite, profil ogólnoakademicki, studia

stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/20

Nazwa modułu/ przedmiotu: Psychologia medyczna

Kod przedmiotu: 44661

46377

Jednostki prowadzące kształcenie: Zakład Psychologii i Komunikacji Medycznej (2MB)

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. Krzysztof Owczarek

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I rok

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): zimowy

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

dr Joanna Chylińska, dr Tomasz Krasuski, dr Marta Kulpa, dr

Magdalena Łazarewicz, dr Marta Radkiewicz, dr hab. Dorota

Włodarczyk, mgr Urszula Ziętalewicz oraz opcjonalnie - osoby spoza

WUM

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

tak

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

dr hab. Dorota Włodarczyk

ZPiKM ul. Litewska 14/16, pokój 004 (parter)

[email protected]

Liczba punktów ECTS: 1

2. Cele kształcenia

1. Zrozumienie psychospołecznego kontekstu wykonywania zawodu lekarza.

2. Przyswojenie i zrozumienie wybranych psychospołecznych mechanizmów funkcjonowania człowieka w

zdrowiu i chorobie, niezbędnych w praktyce lekarskiej.

3. Poznanie i zrozumienie specyficznych problemów psychospołecznych wybranych grup pacjentów.

4. Nabycie umiejętności wykorzystywania przyswojonej wiedzy i umiejętności psychospołecznych do

rozwiązywania problemów z praktyki medycznej (obserwacja, identyfikacja, planowanie, działanie).

5. Kształtowanie biopsychospołecznego podejścia do pacjenta i kierowania się jego dobrem.

3. Wymagania wstępne

brak

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

52

Lista efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do

efektu

kierunkowego

(kod przedmiotu)_

(numer efektu oraz

jego kategoria W-

wiedza,

U-umiejętności,

K-kompetencje)

W1

zna formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i w

instytucjach, społeczne uwarunkowania różnych form przemocy oraz

rolę lekarza w jej rozpoznawaniu

D.W2.

W2

rozumie znaczenie zdrowia, choroby, niepełnosprawności i starości w

relacji do postaw społecznych, konsekwencje społeczne choroby i

niepełnosprawności oraz bariery społeczno-kulturowe oraz zna aktualną

koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia

D.W3.

W3 rozumie psychospołeczne konsekwencje hospitalizacji i choroby

przewlekłej D.W5.

W4 zna podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania

człowieka w zdrowiu i w chorobie D.W7.

W5 rozumie rolę rodziny w procesie leczenia D.W8.

W6

zna problematykę adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej, etapów

przystosowania do zagrażających wydarzeń i potrzeb pacjentów,

umierania i procesu żałoby rodziny

D.W9.

W7 zna rolę stresu w etiopatogenezie i przebiegu chorób oraz rozpoznaje

mechanizmy radzenia sobie ze stresem D.W10.

U1

uwzględnia w procesie postępowania terapeutycznego subiektywne

potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z uwarunkowań społeczno-

kulturowych

D.U1.

U2 dostrzega oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych i

właściwie na nie reaguje D.U2.

U3 wybiera takie leczenie, które minimalizuje konsekwencje społeczne dla

chorego D.U3.

U4 identyfikuje czynniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznaje przemoc

i odpowiednio reaguje D.U9.

K1 Kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu K.S2

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup

Minimalna liczba

osób

w grupie

Wykład - - -

Seminarium 10 30 -

Ćwiczenia 10 60 -

53

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

S1 – Psychospołeczne aspekty zawodu lekarza – zapobieganie wypaleniu zawodowemu (W7)

S2 – Problematyka stresu i radzenia sobie. Problematyka przemocy (W1, W7, U4, K1)

S3 - Psychospołeczne czynniki warunkujące zdrowie/czynniki ryzyka chorób (W7, U2)

C1 – Jakość życia w chorobie – adaptacja i konsekwencje choroby (W3, W4, W6, U1, U3, K1)

C1 – Psychospołeczne aspekty niepełnosprawności. Psychospołeczne aspekty starości (W2, W5, U1, U3, K1)

C2 – Psychospołeczne aspekty śmierci, umierania, opieki nad pacjentem chorym terminalnie oraz żałoby (W6, U1, U3,

K1)

S4 – Kolokwium

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Symbole form

prowadzonych

zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1-W7 S Kolokwium pisemne – pytania

otwarte

Minimalne akceptowalne przyswojenie

wiedzy

U1-U4

K1

C

Kolokwium pisemne – studium

przypadku

Minimalne akceptowalne opracowanie

zadania wskazujące na opanowanie

wskazanych umiejętności

Ocena umiejętności w oparciu o

obserwację studenta w czasie

wykonywania zadania na

ćwiczeniach

Minimalne akceptowalne wykonanie

zadania pozwalające na osiągnięcie

wyznaczonych celów i rozwiązanie

problemu

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu:

ocena kryteria

Zaliczenie bez oceny

Osiągnięcie kryterium zaliczenia w każdym sposobie

weryfikacji efektu kształcenia + obecności na zajęciach z

możliwością wyrównania zaległości z jednej nieobecności

wg wskazanych zasad (patrz Regulamin przedmiotu na

stronie [email protected])

9. Literatura

Literatura obowiązkowa:

1. Jakubowska-Winecka A., Włodarczyk D. Psychologia w praktyce medycznej. PZWL, Warszawa 2007

2. Herzberger Sh. D. Przemoc domowa. PARPA, Warszawa, 2002, r. 1 i 10

3. Kowalik S. Psychologia rehabilitacji, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2007, r.2

Literatura uzupełniająca:

1. Kübler-Ross E. Rozmowy o śmierci i umieraniu, Media Rodzina of Poznań, Poznań 2001

2. Sapolsky R. M. Dlaczego zebry nie mają wrzodów? Psychofizjologia stresu. PWN, Warszawa 2010

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin

Liczba

punktów

ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

54

Seminarium 10 0,34

Ćwiczenia 10 0,34

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do zajęć 5 0,16

Przygotowanie do zaliczenia 5 0,16

Razem 30 1

11. Informacje dodatkowe

Informacje dotyczące nieobecności, wyrównania zaległości, zmiany grup itp. znajdują się w Regulaminie przedmiotu

na stronie [email protected]

55

HISTORIA MEDYCYNY

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia: Lekarski, studia jednolite magisterskie, profil praktyczny, stacjonarne i

niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Historia medycyny

Kod przedmiotu: 44652

46368

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Studium Historii Medycyny

00-575 Warszawa

ul. Litewska 16, p. 207

tel. 22 116 92 60

e-mail: [email protected]

www.historiamedycyny.wum.edu.pl

Kierownik jednostki/jednostek: dr n. med. Ewa Skrzypek

Rok studiów I

Semestr studiów pierwszy/zimowy lub drugi/letni

Typ modułu/przedmiotu podstawowy

Osoby prowadzące dr n. med. Ewa Skrzypek

mgr Jacek Persa

Erasmus TAK/NIE NIE

Osoba odpowiedzialna za sylabus dr n. med. Ewa Skrzypek [email protected]

tel. 22 116 92 60

Liczba punktów ECTS: 2

2. Cele kształcenia

1. Poznanie rozwoju nauk medycznych na przestrzeni dziejów na świecie i w Polsce.

2. Poznanie najistotniejszych odkryć medycznych i sylwetek najwybitniejszych postaci w historii medycyny.

3. Poznanie historii wybranego sprzętu medycznego oraz szpitalnictwa w Polsce i na świecie.

4. Poznanie historii wybranych chorób, z uwzględnieniem sylwetek najsłynniejszych pacjentów.

5. Omówienie najważniejszych aspektów historii nauczania medycyny w Polsce i na świecie.

2. Wymagania wstępne

Brak wymagań wstępnych.

3. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

56

W1 rozumie kulturowe, etniczne

i narodowe uwarunkowania zachowań ludzkich D.W16

W2

zna historię początków medycyny, medycynę ludów

pierwotnych oraz najdawniejszych cywilizacji, a także

charakterystyczne cechy medycyny średniowiecznej

D.W17

W3 zna cechy medycyny nowożytnej

i jej najważniejsze odkrycia D.W18

W4

zna proces kształtowania się nowych dyscyplin

medycznych oraz osiągnięcia czołowych przedstawicieli

medycyny polskiej i światowej

D.W19

K1 posiada świadomość własnych ograniczeń

i umiejętność stałego dokształcania się K.S4

4. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład 20 1 -

Seminarium 15 22 20

Ćwiczenia - - -

5. Tematy zajęć i treści kształcenia

WYKŁADY

W1 - Wykład 1 - Wykład inauguracyjny – K1

W2 - Wykład 2 – Najważniejsze odkrycia w historii medycyny – W1, W2, W3, W4, K1

W3 - Wykład 3 – O guzkach w pępku i pewnej zakonnicy. Mały słownik eponimów medycznych – W1, W3, W4, K1

W4 – Wykład 4 – Jak to z sekcjami bywało… - W1, W2, W3, W4, K1

W5 - Wykład 5 – Czy Mona Lisa miała podwyższony poziom cholesterolu? Medycyna a sztuka – W1, W2, W3, W4, K1

W6 - Wykład 6 – Kobiety w medycynie na przestrzeni dziejów – W1, W2, W3, W4, K1

W7 - Wykład 7 – Choroby sławnych ludzi – W1, W3, W4, K1

W8 - Wykład 8 – Luminarze warszawskiej medycyny – W3, W4, K1

W9 - Wykład 9 – Doktorzy honoris causa Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i ich pasje – W1, W3, W4, K1

W10 - Wykład 10 – Estetyka w medycynie. Quo vadimus? – W1, W3, W4, K1

SEMINARIA

S1 - Seminarium 1 – Zarys dziejów anatomii i anatomii patologicznej (patomorfologii) – W2, W3, W4, K1

S2 - Seminarium 2 – Zarys dziejów histologii i fizjologii – W2, W3, W4, K1

S3 - Seminarium 3 – Zarys dziejów mikrobiologii i immunologii oraz genetyki – W2, W3, W4, K1

S4 - Seminarium 4 – Zarys dziejów chirurgii i interny – W2, W3, W4, K1

S5 - Seminarium 5 – Zarys dziejów ginekologii i położnictwa oraz pediatrii - W2, W3, W4, K1

S6 - Seminarium 6 – Zarys dziejów neurologii, neurochirurgii i psychiatrii – W1, W2, W3, W4, K1

S7 – Seminarium 7 – Zarys nauczania historii medycyny. Podsumowanie materiału. Zaliczenie – praca w grupach –

- W1, W2, W3, W4, K1

6. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

57

kształcenia

W1-W4; K1

W; S ocena ciągła na zajęciach

aktywny udział w seminariach;

frekwencja;

zaliczenie końcowe

(praca w grupach)

7. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę/praca w grupach

Ocena Kryteria

2,0 (ndst) brak osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia;

stopień przygotowania materiału w grupach ≤ 50%

3,0 (dst)

osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia

z pominięciem niektórych aspektów

lub z poważnymi nieścisłościami;

stopień przygotowania materiału w grupach 51-60%

3,5 (ddb)

osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia

z pominięciem niektórych aspektów

lub z istotnymi nieścisłościami;

stopień przygotowania materiału w grupach 61-70%

4,0 (db)

osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia

z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów;

stopień przygotowania materiału w grupach 71-80%

4,5 (pdb)

osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia

obejmujące wszystkie istotne aspekty

z pewnymi błędami lub nieścisłościami;

stopień przygotowania materiału w grupach 81-90%

5,0 (bdb)

osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia

obejmujące wszystkie istotne aspekty;

stopień przygotowania materiału w grupach 91-100%

8. Literatura

Literatura obowiązkowa:

1. Zarys historii nauczania medycyny w Polsce do roku 1939. Wybrane zagadnienia, pod red. A. Śródki, Wydawnictwo

Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.

2. Historia medycyny, pod red. T. Brzezińskiego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015 (lub inny rok

wydania).

Literatura uzupełniająca:

3. Abraham C.: Niezwykłe dzieje mózgu Einsteina, MUZA SA, Warszawa 2006.

4. Dolnick E.: Nowe życie. Jak największe umysły wszech czasów odkryły, skąd się biorą dzieci?, Znak Horyzont,

Kraków 2019.

5. Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789-1950), pod red. M. Łyskanowskiego, A. Stapińskiego

i A. Śródki, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1990.

6. Fitzharris L.: Rzeźnicy i lekarze. Makabryczny świat medycyny i rewolucja Josepha Listera, Znak, Kraków 2018.

7. Gajda Z.: Do historii medycyny wprowadzenie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2011.

8. Goetz Th.: Cudowny lek. Robert Koch, Ludwik Pasteur i prątki gruźlicy, Znak, Kraków 2015.

9. Gryglewski R. W.: Historia i filozofia medycyny Władysława Szumowskiego na tle rozwoju historii i filozofii

medycyny w Europie i Polsce, Kraków 2010.

10. Mateja A.: Recepta na adrenalinę. Napoleon Cybulski i krakowska szkoła fizjologów, Wydawnictwo Czarne,

Wołowiec 2019.

11. Morris Th.: Sprawy sercowe. Historia serca w jedenastu operacjach, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019.

12. Mukherjee S.: Gen. Ukryta historia, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2017 (lub/i inne książki tego autora).

13. Oshinsky D. M.: Polio. Historia pokonania choroby Heinego-Medina, Prószyński i S-ka, Warszawa 2005.

58

14. Paul G.: 50 faktów z historii medycyny, Oficyna Wydawnicza Alma-Press, Warszawa 2017.

15. Piore A.: Magia bioinżynierii. Ciało, geny i medycyna przyszłości, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,

Kraków 2019.

16. Polskie szkoły medyczne. Mistrzowie i uczniowie. Wybrane zagadnienia, pod red. A. Śródki, Wydawnictwo

Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2016.

17. Shah S.: Epidemia. Od dżumy, przez HIV, po ebolę. Znak Horyzont, Kraków 2019.

18. Shorter E.: Historia psychiatrii. Od zakładu dla obłąkanych po erę Prozaku, WSiP, Warszawa 2005.

19. Skrzypek E.: Poczet doktorów honoris causa, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Warszawa 2016.

20. Thorvald J.: Kruchy dom duszy, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017 (lub/i inne książki tego autora).

21. Watson J. D., Berry A. i Davies K.: DNA. Historia Rewolucji genetycznej, Wydawnictwo CiS, Stare Groszki 2018.

9. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład 20 0,8

Seminarium 15 0,6

Ćwiczenia - -

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy)

Przygotowanie studenta do zajęć 5 0,2

Przygotowanie studenta do zaliczeń 10 0,4

Inne (jakie?) - -

Razem 50 2

10. Informacje dodatkowe

REGULAMIN ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH:

1. Wykłady odbywają się tylko w semestrze zimowym w Auli B Centrum Dydaktycznego Warszawskiego

Uniwersytetu Medycznego, przy ulicy Księcia Trojdena 2a w Warszawie, w środy, w godzinach 9:40–11:10,

w następujących terminach: 16.10.2019, 23.10.2019, 06.10.2019, 13.11.2019, 20.11.2019, 27.11.2019, 04.12.2019,

11.12.2019, 08.01.2020, 15.01.2020.

Zajęcia seminaryjne odbywają się w sali 202, przy ul. Litewskiej 14 w Warszawie, według planu podanego przez

Dziekanat.

2. Nie dopuszcza się zmiany grupy dziekańskiej.

3. Całkowity zakaz używania telefonów komórkowych i innych urządzeń rejestrujących w trakcie zajęć.

4. Student zobowiązany jest do punktualnego stawiania się na zajęciach.

5. Obecność Studenta na wszystkich seminariach jest obowiązkowa. Dopuszcza się jedną nieobecność

nieusprawiedliwioną.

6. W przypadku, gdy Student będzie miał dwie nieobecności zobowiązany jest do zaliczenia tematu jednej z nich

u kierownika Studium Historii Medycyny.

7. W przypadku trzech lub więcej nieobecności, Student będzie miał niezaliczony przedmiot.

8. Zaliczenie przedmiotu dokonywane jest na podstawie:

a. obecności na zajęciach,

b. aktywnego udziału w zajęciach,

c. uzyskania pozytywnej oceny z zaliczenia końcowego (praca w grupach).

59

PODSTAWY BIOLOGII MOLEKULARNEJ

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów,

np. Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

Kierunek Lekarski, studia 6 letnie, stacjonarne/niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Podstawy Biologii Molekularnej

Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 44657

46373

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Katedra i Zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii

ul. Chałubińskiego 5,

02-004 Warszawa

tel. 22 621-26-07

adres internetowy: biologia.wum.edu.pl

e-mail: [email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. n. med. Leszek Szablewski

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): 1

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): 2

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): Podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

1. Julia Dąbrowska, dr n. med.

2. Monika Dybicz, dr n. med.

3. Monika Pliszka, dr n. med

4. Aleksandra Sędzikowska, dr n. med.

5. Agnieszka Sobczyk-Kopcioł, dr n. med.

6. Anna Sulima-Celińska, dr n. med,

7. Leszek Szablewski prof. dr hab. n. med

8. Joanna Twarowska-Małczyńska, dr n. med.

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot

dostępny jest dla studentów w ramach

programu Erasmus):

nie

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

dr n. med. Julia Dąbrowska

e-mail: [email protected]

Liczba punktów ECTS: 2

2. Cele kształcenia

60

1. Celem nauczania jest przekazanie wiedzy, która w powiązaniu z innymi przedmiotami podstawowymi,

powinna umożliwić studentom medycyny szerokie spojrzenie na biologię molekularną.

2. Przedmiot ten stanowi wstęp do wiedzy o chorobach genetycznych człowieka, która będzie przekazywana na

dalszych latach studiów.

3. Biologia molekularna ma stworzyć szeroką podstawę wiedzy o genomie i przebiegu ekspresji informacji

genetycznej u człowieka, który szczegółowo będzie omawiany na kolejnych latach studiów.

3. Wymagania wstępne

1. Student przychodzący na zajęcia powinien zapoznać się z literaturą związaną z tematem danych zajęć.

Szczegółowe wykazy tematów zajęć, a także literatura przedstawione są w gablocie Katedry obok sali nr 8 w

budynku Collegium Anatomicum oraz na stronie internetowej Katedry i Zakładu Biologii Ogólnej i

Parazytologii.

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1 Opisuje struktury I- i II-rzędową DNA i RNA B.W13

W2

Zna funkcje genomu, transkryptomu i proteomu

człowieka; opisuje procesy naprawy i rekombinacji DNA

oraz degradacji DNA, RNA i białek, zna podstawowe

koncepcje regulacji ekspresji genów

B.W14

W3 Zna podstawowe koncepcje regulacji ekspresji genów u

różnych organizmów, w tym modelowych B.W14

W4 Opisuje różne typy determinacji płci u zwierząt C.W3

W5 Opisuje molekularne podłoże mutagenezy B.W14

U1

Posługuje się podstawowymi technikami stosowanymi w

biologii molekularnej np. PCR, elektroforeza kwasów

nukleinowych i białek

B.U9

U2

Interpretuje podstawowe wyniki badań molekularnych i

krytycznie ocenia ich wynik w korelacji z możliwością

wystąpienia choroby genetycznej u pacjenta.

B.U14

U3

Określa korzyści i zagrożenia wynikające z obecności w

ekosystemie organizmów modyfikowanych genetycznie

(GMO)

C.W10

U4 Zna zasady prowadzenia badań naukowych,

obserwacyjnych i doświadczalnych B.W34

U5 obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz ocenia

dokładność wykonywanych pomiarów B.U10

K1 Potrafi zrozumieć złożoność budowy genomu człowieka

a także innych organizmów B.U14

K.S4

Posiada świadomość własnych ograniczeń i rozumie

konieczność stałego dokształcania związaną z

ekspansywnym rozwojem biologii molekularnej

B.U14

61

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład 0 - -

Seminarium 10 21 20

Ćwiczenia 10 21 10

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

1) S1 – Porównanie genomu eukariotycznego i prokariotycznego (B.U14)

2) S2 – Struktura DNA i RNA. Metody izolacji DNA (B.W14). C1 – Izolacja DNA

3) S3 – Porównanie przebiegu procesu replikacji z przebiegiem procesu amplifikacji DNA in vitro (B.U9).

C2 – PCR – modyfikacje i zastosowanie w badaniach naukowych i diagnostyce medycznej (B.U9)

4) S4 – Regulacja ekspresji genetycznej. Funkcje transkryptomu i proteomu człowieka (B.W14).

C3 – RFLP – przebieg i znaczenie (B.U34).

5) S5 – Mutageneza i mechanizmy naprawy DNA (B.W14). C4 – Elektroforeza DNA (B.U9)

6) S6 –Metody uzyskiwania organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) i ich znaczenie we współczesnej

medycynie – (C.W10.) C5 – Klonowanie produktów PCR (B.U9)

7). S7 –. Typy determinacji płci u różnych zwierząt jako przykład regulacji ekspresji genetycznej. Inaktywacja

chromosomu X jako przykład regulacji epigenetycznej. (B.W14).

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1 – W4, S1 – S7

Weryfikacja efektu kształcenia

dokonana zostanie na

podstawie zaliczenia

przeprowadzonego po

zakończeniu zajęć.

Uzyskanie na teście minimum 60%

poprawnych odpowiedzi.

W5, U1-U5, K1 C2 – C6

Zaliczenie poszczególnych

ćwiczeń odbywa się na

podstawie raportu z danych

ćwiczeń zamieszczonego w

zeszycie do ćwiczeń.

Prawidłowy zapis uzyskanych

wyników podczas ćwiczeń oraz

właściwa ich interpretacja.

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu: Podstawą zaliczenia przedmiotu jest: - udział we wszystkich zajęciach, aktywne

uczestnictwo w seminariach oraz uzyskanie oceny pozytywnej z pisemnego testu końcowego. Zaliczenie przedmiotu

odbędzie się po zakończeniu zajęć w Bibliotece WUM. Zaliczenie będzie w postaci testu elektronicznego (pytania

zamknięte, jednokrotnego wyboru). Warunkiem zaliczenia testu jest udzielenie minimum 60% poprawnych

odpowiedzi. Student ma obowiązek zgłosić się na test końcowy w wyznaczonym terminie (pierwszy termin). W

przypadku nie zaliczenia testu w pierwszym terminie, studentowi przysługuje prawo terminu poprawkowego (drugi

termin) ustalonego przez prowadzącego zajęcia. W przypadku nie zaliczenia kolokwium poprawkowego, studentowi

przysługuje prawo do zdawania kolokwium w trzecim terminie (termin ostateczny). Studenci, dla których język polski

jest językiem obcym, podlegają takim samym kryteriom oceny. Przykłady pytań na kolokwium zaliczeniowe są

zamieszczone w materiałach do ćwiczeń.

ocena Kryteria

2,0 (ndst) < 60% poprawnych odpowiedzi

3,0 (dost) 60 – 70%

62

3,5 (ddb) 71- 78%

4,0 (db) 79-84%

4,5 (pdb) 85%-93%

5,0 (bdb) 94 – 1000%

9. Literatura

Literatura obowiązkowa:

1. Genetyka molekularna pod redakcją P. Węgleńskiego. Wydawnictwo Naukowe. PWN, 2006

2. Biologia molekularna w medycynie – Elementy genetyki klinicznej. J. Bal. PWN S.A. 2018

3. Zeszyt do ćwiczeń „Podstawy Biologii Molekularnej – Materiały do ćwiczeń dla studentów I roku I i II

Wydziału Lekarskiego”.

Literatura uzupełniająca:

1. Drewa G., Ferenc T. (red) „Genetyka medyczna. Podręcznik dla studentów” Elsevier Urban & Partner, 2011

2. Brown T.A. „Genomy. Nowe wydanie” Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009

3. Słomski R. (red.) :Analiza DNA; teoria i praktyka” Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w

Poznaniu, 2008

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład 0 0

Seminarium 10 0,3

Ćwiczenia 10 0,4

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): W tym polu opisujemy nakład samodzielnej pracy

przeciętnego studenta konieczny aby zaliczyć przedmiot. W kalkulacji należy uwzględnić m.in. konieczność

przygotowania się do zajęć, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń itp.

Przygotowanie studenta do zajęć 30 0,3

Przygotowanie studenta do zaliczeń 60 1

Inne (jakie?)

Razem 90 2

11. Informacje dodatkowe

1) Studenci mają obowiązek uczestniczyć we wszystkich zajęciach.

2) Na zajęcia studenci powinni być przygotowani z tematu danych zajęć (informacje na ten temat są dostępne w

materiałach do ćwiczeń).

3) Nieobecność na zajęciach jest usprawiedliwiana na podstawie zwolnienia lekarskiego lub zaświadczenia o

zaistniałym wypadku losowym.

4) W przypadku nieobecności usprawiedliwionej student jest zobowiązany do odrobienia zajęć w formie uzgodnionej

z osoba prowadzącą zajęcia. Uzgodnienia te należy poczynić niezwłocznie po ostatnim dniu zwolnienia lekarskiego.

5) W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej, nie ma możliwości odrabiania zajęć.

6) Przekroczenie liczby trzech nieobecności usprawiedliwionych na kolejnych zajęciach uniemożliwia ich odrabianie

i tym zaliczenie przedmiotu w danym semestrze.

7) Ćwiczenia rozpoczynają się punktualnie, spóźnienia będą traktowane jak nieobecność (studenci nie będą

wpuszczani na salę).

8) Na zajęcia 2 – 7 należy przynieść zeszyt do ćwiczeń „Podstawy Biologii Molekularnej – materiały do ćwiczeń dla

63

studentów 1 roku Wydziału Lekarskiego” – do kupienia w Oficynie Wydawniczej WUM

9) Na zajęcia 2 – 6 należy przynieść fartuch laboratoryjny i parę rękawiczek gumowych.

10) Osoby starające się o przepisanie zaliczenia z Podstaw Biologii Molekularnej z poprzednich lat lub z innej

uczelni, piszą podanie do Kierownika Katedry i Zakładu Biologii Ogólnej i Parazytologii – Pana prof. dr hab. n. med.

Leszka Szablewskiego, a po uzyskaniu zgody – do Pana Dziekana. O decyzji Dziekana Sekretariat Katedry i Zakładu

Biologii Ogólnej i Parazytologii musi być poinformowany przed rozpoczęciem zajęć.

11) Nazwa jednostki dydaktycznej: Katedra i Zakład Biologii Ogólnej i Parazytologii, ul. Chałubińskiego 5, 02-004

Warszawa

tel. 22 621-26-07

adres internetowy: biologia.wum.edu.pl

e-mail: [email protected]

12) Koło naukowe przy Katedrze Biologii Ogólnej i Parazytologii—opiekun dr n. biol. Rusłan Salamatin

[email protected]

13) Osoba odpowiedzialna za zajęcia – dr n. med. Julia Dąbrowska. e-mail: [email protected]

64

PROPEDEUTYKA MEDYCYNY UZALEŻNIEŃ

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów,

np. Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

Kierunek lekarski

studia 6 letnie jednolite, profil ogólnoakademicki, stacjonarne i

niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Propedeutyka Medycyny Uzależnień

Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 44659

46376

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Katedra i Klinika Psychiatryczna WUM

00-665 Warszawa, Nowowiejska 27;

tel. +48 22 825 12 36

fax +48 22 825 13 15

Kierownik jednostki/jednostek: Prof. dr hab. Marcin Wojnar

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I rok

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): II semestr

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

doc dr n. med. Sylwia Fudalej

doc dr n. med. Andrzej Jakubczyk

dr n. med. Anna Klimkiewicz

dr n. med. Maciej Kopera

dr n. med. Anna Mach

dr n. med. Dariusz Maciej Myszka

dr n. med. Anna Wnorowska

dr n. med. Piotr Januszko

mgr Małgorzata Abramowska

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

Nie

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

mgr Małgorzata Abramowska

[email protected] ; 22 116 53 43

Liczba punktów ECTS: 1

2. Cele kształcenia

65

1. Zapoznanie studentów z podstawowymi wiadomościami dotyczącymi etiologii, profilaktyki i terapii uzależnień

od substancji psychoaktywnych i uzależnień behawioralnych

2. Zwrócenie uwagi na problemy pojawiające się w pracy z pacjentami uzależnionymi i współuzależnionymi

3. Zaprezentowanie przypadków dyskryminacji w opiece zdrowotnej omawianej grupy pacjentów

3. Wymagania wstępne

brak

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1

zna mechanizmy oraz cele i sposoby leczenia uzależnień

od substancji psychoaktywnych

D.W 11

W2 zna zasady motywowania pacjentów do prozdrowotnych

zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu

D.W 12

W3

zna objawy najczęściej występujących ostrych zatruć, w

tym alkoholami, narkotykami i innymi substancjami

psychoaktywnymi, metalami ciężkimi oraz wybranymi

grupami leków

C.W 44

W4

zna objawy, zasady diagnozowania i postępowania

terapeutycznego w najczęstszych chorobach psychicznych,

w tym:

d) zaburzeniach związanych z przyjmowaniem substancji

psychoaktywnych

E.W 17d

W5

zna formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w

rodzinie i w instytucjach, społeczne uwarunkowania

różnych form przemocy oraz rolę lekarza w jej

rozpoznawaniu

D.W 2

W6

rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej

w procesie komunikowania się z pacjentami oraz pojęcie

zaufania w interakcji z pacjentem

D.W 4

U1 rozpoznaje stan po spożyciu alkoholu, narkotyków i

innych używek

E.U15

U2

planuje postępowanie diagnostyczne, terapeutyczne i

profilaktyczne

E.U16

U3 identyfikuje czynniki ryzyka wystąpienia przemocy,

rozpoznaje przemoc i odpowiednio reaguje

D.U9

U4

dostrzega oznaki zachowań antyzdrowotnych i

autodestrukcyjnych i właściwie na nie reaguje

D.U2

U5

rozpoznaje własne ograniczenia, dokonuje samooceny

deficytów i potrzeb edukacyjnych, planuje własną

aktywność edukacyjną

D.U16,

U6

planuje postępowanie w przypadku ekspozycji

na zakażenie przenoszone drogą krwi

E.U26

U7

wykazuje odpowiedzialność za podnoszenie

swoich kwalifikacji i przekazywanie wiedzy innym

D.U15

K.S1

potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku

kontakt z chorym,

-

K.S2

kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym

miejscu

-

K.S3

przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta

-

66

K.S4

posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność

stałego dokształcania się

-

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład 0 - -

Seminarium 5 22 20

Ćwiczenia 10 44 10

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Seminarium 1: Mechanizmy i uwarunkowania uzależnień – biologiczne, psychologiczne, społeczne. Następstwa

ekonomiczne, prawne i społeczne wynikające z używania substancji psychoaktywnych (W1, W2)

Seminarium 2: Działanie różnych substancji psychoaktywnych na organizm człowieka – intoksykacja i zespół

abstynencyjny, następstwa zdrowotne. Epidemiologia rozpowszechniania, używania i uzależnienia od poszczególnych

substancji w Polsce i na świecie (W3, W4)

Seminarium 3: Rola pracowników służby zdrowia, w tym lekarzy, w udzielaniu pomocy osobom uzależnionym;

rozpoznawanie i leczenie chorób wynikających z nadużywania substancji psychoaktywnych (W5, W6)

Ćwiczenie 1: Identyfikacja osób używających substancje psychoaktywne i znaczenie wczesnego wykrywania i leczenia

zaburzeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych (U1)

Ćwiczenie 2 : Pomoc osobom uzależnionym i możliwości terapii uzależnień – krótkie interwencje terapeutyczne,

wywiad motywacyjny, kierowanie do specjalistycznych ośrodków terapeutycznych. Poziomy terapii – detoksykacja,

intensywne programy terapeutyczne, zapobieganie nawrotom. Omówienie dostępności leczenia w Polsce, organizacje

samopomocowe i inne formy pomocy (U4,U7)

Ćwiczenie 3 : Organizacja profilaktyki uzależnień, główne założenia programów profilaktycznych i zasadnicze strategie

tych programów. ( U2)

Ćwiczenie 4: Współuzależnienie i pomoc rodzinom osób uzależnionych; spotkania z członkami ruchu AA, NA, Al-

Anon. Problem dzieci osób uzależnionych – konsekwencje rozwojowe i psychologiczne, dorosłe dzieci alkoholików

(DDA) (U3, U5)

Ćwiczenie 5: Zapobieganie następstwom zdrowotnym – profilaktyka zakażenia HIV, HCV, HBV; FAS (Płodowy

Zespól Alkoholowy); przemoc fizyczna i psychiczna. (U6)

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1-W6 S kolokwium ustne prawidłowa odpowiedz na 60% pytań

U1-U7 C raporty z ćwiczeń

aktywny udział w ćwiczeniach i

poprawne przygotowanie raportu

K.S1-K.S4 K obserwacja zachowania

studenta

posługiwanie się opisanymi

kompetencjami

8. Kryteria oceniania

67

ocena kryteria

zaliczenie bez oceny jw.

9. Literatura

Literatura obowiązkowa:

1. 1. M. Jarema, J. Jabłońska Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.

Warszawa 2011

2. Psychiatria Skrypt dla studentów. Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 2015

Literatura uzupełniająca:

1. K. Steinbarth-Chmielewska, H. Baran-Furga „Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane

przyjmowaniem substancji psychoaktywnych” Centrum Psychologicznej Pomocy Rodzinie, Warszawa 2004

2. C. K. Erickson „Nauka o uzależnieniach” Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2010

3. R.Philips „Narkotyki” Wydawnictwo Medycyna Praktyczna Kraków 1997

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład 0 0

Seminarium 5 0,3

Ćwiczenia 10 0,5

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do zajęć 10 0,2

Przygotowanie studenta do zaliczeń 0 0

Inne: przygotowanie do ćwiczeń 0 0

Razem 25 1

11. Informacje dodatkowe

Regulamin zajęć:

1. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa.

2. Wszystkie nieobecności należy usprawiedliwiać, a ustalenie sposobu, formy i terminu ich odrabiania należy

uzgodnić z osobą odpowiedzialną za dydaktykę.

3. Spóźnienia przekraczające 15 minut będą traktowane jak nieobecność.

4. Przeniesienie do innej grupy dziekańskiej jest możliwe jeśli pozwala na to liczba studentów w danej grupie.

5. Sprawdzenie stopnia opanowania materiału odbywa się w czasie każdych zajęć i jest warunkiem zaliczenia.

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę – mgr Małgorzata Abramowska [email protected]

22 1165343

www. psych.waw.pl

Możliwość udziału w pracach Studenckiego Psychiatrycznego Koło Naukowego

68

JĘZYK ŁACIŃSKI W MEDYCYNIE

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia

Kierunek lekarski

Studia 6 letnie jednolite

Profil praktyczny

Studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Język łaciński w medycynie

Kod przedmiotu: 44653

46369

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Studium Języków Obcych

Centrum Dydaktyczne, ul.Trojdena 2a

02-109 Warszawa

[email protected], tel. 22 5720863

www.sjo.wum.edu.pl

Kierownik jednostki/jednostek: dr Maciej Ganczar

Rok studiów: I

Semestr studiów : I lub II

Typ modułu/przedmiotu : podstawowy

Osoby prowadzące:

mgr Beata Olędzka

dr Anna Szymańska-Budzińska

tel. 22 5720858

Erasmus TAK/NIE: NIE

Osoba odpowiedzialna za sylabus: mgr Beata Olędzka

[email protected]

Liczba punktów ECTS: 1

2. Cele kształcenia

1. Zapoznanie studenta z łacińsko-greckimi podstawami języka medycznego.

2. Przygotowanie do tłumaczenie i formułowania prostych i złożonych diagnoz medycznych i recept

lekarskich.

3. Ukazanie zależności między językiem łacińskim i innymi językami nowożytnymi.

3. Wymagania wstępne

Brak

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1 Rozumie znaczenie komunikacji werbalnej i

niewerbalnej w procesie komunikowania się z

D.W4.

69

pacjentami oraz pojęcie zaufania w interakcji z

pacjentem.

U1 Krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne, w tym w

języku angielskim, oraz wyciąga wnioski w oparciu o

dostępną literaturę.

D.U17.

K1 Posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność

stałego dokształcania się.

K.S4.

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład - - -

Seminarium - - -

Ćwiczenia 20 30

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Wykładowca – mgr Beata Olędzka

dr Anna Szymańska-Budzińska

C1 Wstęp do języka łacińskiego. Alfabet. Wymowa. Iloczas. Akcent. Ćwiczenia w czytaniu i poprawnym

akcentowaniu W1, U1, K1.

C2 Budowa terminów medycznych. Rzeczownik jako podstawa terminu medycznego W1, U1, K1.

C3 Przymiotnik jako podstawa terminu medycznego. Związek rzeczownika z przymiotnikiem W1, U1, K1.

C4 Liczba mnoga rzeczownika i przymiotnika. Ukazanie podobieństwa w języku angielskim W1, U1, K1.

C5 Wstępne wiadomości o języku greckim. Wyrazy podstawowe łacińsko-greckie w terminologii medycznej.

Ważniejsze przyrostki w terminologii medycznej W1, U1, K1.

C6 Wyrażenia przyimkowe. Ważniejsze przedrostki łacińsko-greckie w terminologii medycznej W1, U1, K1.

C7 Zasady formułowania rozpoznań medycznych i opisów zabiegów leczniczych. Wyrażenia ogólne i skróty

międzynarodowe stosowane w diagnostyce W1, U1, K1.

C8 Formułowanie rozpoznań medycznych i opisów zabiegów leczniczych W1, U1, K1.

C9 Zasady formułowania recepty lekarskiej. Wyrażenia ogólne i skróty międzynarodowe w recepturze W1, U1, K1.

C10 Test końcowy W1, U1, K1.

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

1. Lektorat kończy się zaliczeniem

2. Przedmiotem nauczania jest język specjalistyczny, dostosowany do potrzeb zawodowych przyszłych

absolwentów.

3. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział w zajęciach, pozytywne oceny uzyskane z kolokwiów

cząstkowych oraz pisemnego sprawdzianu końcowego.

4. W przypadku nieobecności:

- dwie nieobecności w semestrze – obie należy zaliczyć w terminie do dwóch tygodni od daty nieobecności

- trzy nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest napisać podanie do kierownika SJO z prośbą o

umożliwienie odrobienia i zaliczenia trzeciej nieobecności w trybie indywidualnym

- cztery i więcej nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest do powtarzania semestru (w wypadku

pobytu w szpitalu lub długotrwałej choroby potwierdzonej zwolnieniem lekarskim student może ubiegać się

o zgodę na zaliczanie nieobecności w sesji poprawkowej).

5. Student ma obowiązek zgłosić się na pisemny sprawdzian zaliczający przedmiot w wyznaczonym terminie.

W przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia sprawdzianu, studentowi przysługuje jeden termin

poprawkowy ustalony przez prowadzącego. Sprawdzian poprawkowy należy zaliczyć nie później niż przed

rozpoczęciem sesji egzaminacyjnej. W przypadku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje drugi

termin poprawkowy zgodnie z regulaminem studiów.

6. Student ubiegający się o zwolnienie z lektoratu (przepisanie oceny) powinien złożyć stosowne podanie do

kierownika SJO w pierwszym tygodniu zajęć. Studentom pierwszego roku oceny nie będą przepisywane.

7. Posiadanie certyfikatu z języka obcego, oceny z lektoratu na innym kierunku studiów w WUM lub innej

uczelni nie zwalnia z uczęszczania na zajęcia przewidziane programem studiów na aktualnym kierunku

studiów.

70

8. Sprawy nieuregulowane niniejszym regulaminem będą rozstrzygane indywidualnie przez kierownictwo SJO.

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1

U1

K1

C 1-10 Kolokwia cząstkowe

Test pisemny 60%

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu:

Kolokwium pisemne – pytania otwarte opisowe. Zaliczenie z oceną.

ocena kryteria

2,0 (ndst) poniżej 60%

3,0 (dost) 60%-69,99%

3,5 (ddb) 70%-79,99%

4,0 (db) 80%-85,99%

4,5 (pdb) 86%-90,99%

5,0 (bdb) 91%-100%

9. Literatura

Literatura obowiązkowa.

Olędzka Beata, Język łaciński dla lekarzy, Warszawa: MediPage 2018.

Literatura uzupełniająca.

Dąbrowska Barbara, Podręczny słownik medyczny łacińsko-polski i polsko-łaciński, Warszawa: Wydawnictwo

Lekarskie PZWL 2005.

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład - -

Seminarium - -

Ćwiczenia 20 0,5

Samodzielna praca studenta: powtórzenie materiału, wykonania pracy domowych, przygotowania się do zaliczeń

Przygotowanie studenta do zajęć 5 0,25

Przygotowanie studenta do zaliczeń 5 0,25

Razem 30 1

11. Informacje dodatkowe

Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Beata Olędzka: [email protected]

71

JĘZYK OBCY W MEDYCYNIE

12. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia lekarski, studia 6 letnie jednolite, profil praktyczny, stacjonarne i

niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu:

Język obcy w medycynie (język angielski, francuski, niemiecki,

rosyjski)

Kod przedmiotu 44654

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Studium Języków Obcych, WUM

Centrum Dydaktyczne,

ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa

tel. 22 5720863

[email protected],

www.sjo.wum.edu.pl

Kierownik jednostki/jednostek: dr Maciej Ganczar

Rok studiów I

Semestr studiów I, II

Typ modułu/przedmiotu kierunkowy

Osoby prowadzące

dr M. Chojnacka, mgr M. Godłoza, mgr A. Gołębiowski, dr K.

Kurczak, dr K. Luto, mgr A. Maczkowska, dr J. Moczyńska, mgr I.

Okulicz, dr Sylwia Pielacha, mgr E. Ratajska, dr K. Sądej-

Sobolewska, dr U. Swoboda-Rydz, mgr B. Tryuk Czapska (jęz.

francuski), mgr M. Strzelak (jęz. niemiecki), mgr P. Hoch (jęz.

rosyjski)

Erasmus TAK/NIE nie

Osoba odpowiedzialna za sylabus dr Kinga Sądej-Sobolewska; [email protected]

Liczba punktów ECTS: 4

13. Cele kształcenia

• Posługiwanie się językiem obcym na poziomie min. B2 wg ESOKJ w zakresie medycyny, z rozróżnieniem

języka tekstów specjalistycznych i komunikacji w środowisku zawodowym oraz języka w komunikacji z

pacjentem.

• Korzystanie z literatury specjalistycznej w języku obcym.

• Robienie prezentacji i plakatów medycznych.

14. Wymagania wstępne

72

Opanowanie wybranego języka na poziomie B1 wg ESOKJ Rady Europy (ocena na świadectwie maturalnym lub

właściwy certyfikat).

15. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W 1

W języku obcym określa czynności fizjologiczne

układów i narządów człowieka.

A.W1.

A.W2.

A.W3.

W2

W języku obcym posługuje się nazewnictwem

anatomicznym budowy ciała ludzkiego.

A.W1

W3

W4

W5

W6

W języku obcym potrafi posługiwać się nazwami:

- najczęściej występujących zaburzeń i jednostek

chorobowych

- objawów przedmiotowych i podmiotowych z

rozróżnieniem terminów specjalistycznych i

stosowanych w komunikacji z pacjentami

- oddziałów szpitalnych i ich części oraz innych

jednostek specjalistycznych

- wyposażenia oddziału szpitalnego i sali operacyjnej

B.W16.

B.W18.

B.W19.

B.W20.

B.W25.

B.W26.

B.W27.

U1

Czyta ze zrozumieniem i krytycznie analizuje

piśmiennictwo medyczne w języku obcym oraz wyciąga

wnioski w oparciu o dostępną literaturę na poziomie

podstawowym.

B.W23

B.W30.

B.W33.

B.W34.

U2

Porozumiewa się z pacjentem i jego rodziną w języku

obcym.

D.U18.

U3

Potrafi opracować i przedstawić w języku obcym

plakat/prezentację multimedialną na tematy związane z

medycyną i edukacją zdrowotną.

B.U11.

B.U13

B.U14

D.U17

U4 Potrafi posługiwać się językiem obcym medycznym w

kontaktach ze środowiskiem studenckim i zawodowym

B.U11.

B.U13

B.U14

D.U17

K.S1

Potrafi nawiązać i utrzymać pełen szacunku kontakt z

chorym.

D.U1

D.U3-8

D.U10

D.U12-14

K.S2

Posiada świadomość własnych ograniczeń w dziedzinie

znajomości języka obcego i umiejętność stałego

dokształcania się.

D.U15-17

73

16. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład - - -

Seminarium - - -

Ćwiczenia 30 + 30 30 20

17. Tematy zajęć i treści kształcenia

C1. Omówienie programu kursu, kryteriów zaliczenia oraz regulaminu SJO. Język prezentacji.

C2/3. Części ciała i narządy.

C4/5. Język opisu anatomicznego.

C6/7. Funkcje i procesy zachodzące w organizmie

C8/9. Szpitale, kliniki, przychodnie.

C10. Specjalności, specjaliści i służby medyczne.

C11. Wyposażenie szpitala, przychodni, gabinetu lekarskiego.

C12/13. Objawy i oznaki.

C14. TEST zaliczeniowy semestralny

C15. Tekst specjalistyczny

C16/17. Objawy i oznaki – ciąg dalszy

C18/19. Ból

C20. Komunikacja z pacjentem – pytania o ból.

C21/22/23. Najczęstsze dolegliwości, schorzenia, jednostki chorobowe.

C24/25/26. Język opisu jednostki chorobowej. Tekst specjalistyczny

C27. Powtórzenie do testu zaliczeniowego.

C28. TEST zaliczeniowy roczny (obejmujący semestry I i II)

C29/30 Omówienie testów. Poprawy. Zaliczenie ustne. Tekst specjalistyczny.

18. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1-6

U1-6

K.S1-K.S2

C1 - 15

aktywny udział w zajęciach

kolokwia pisemne

(sprawdzające znajomość

słownictwa specjalistycznego

i języka medycznego oraz

rozumienie tekstów

medycznych)

prezentacja/plakat

obecność i aktywny udział w

zajęciach (30%); pozytywne oceny

uzyskane z pisemnych kolokwiów

cząstkowych (10%); pozytywna

ocena uzyskana z pisemnego

kolokwium końcowego (30%);

ocena uzyskana z prezentacji

/plakatu o tematyce medycznej

(30%).

19. Kryteria oceniania

Zaliczenie poszczególnych semestrów:

Podstawą zaliczenia semestrów są: obecność i aktywny udział w zajęciach; pozytywne oceny uzyskane z pisemnych

kolokwiów cząstkowych; pozytywna ocena uzyskana z pisemnego kolokwium końcowego; ocena uzyskana z

prezentacji /plakatu o tematyce medycznej.

Kolokwium końcowe po 2. semestrze obejmuje zakres materiału z semestrów 1-2.

ocena kryteria

74

5 (bardzo dobry) 91%-100%

4.5 (ponad dobry) 86%-90,99%

4 (dobry) 80%-85,99%

3.5 (dość dobry) 70%-79,99%

3 (dostateczny) 60%-69,99%

2.0 (niedostateczny) poniżej 60%

20. Literatura

Język angielski

Literatura obowiązkowa:

Joanna Ciecierska, Barbara Jenike: English for Medicine. Warszawa: PZWL 2007.

Literatura uzupełniająca:

Mark Haward Beers, Robert Potter, Thomas Victor Jones, Justin Kaplan, Michael Berkwits [eds.]: The Merck Manual

of Diagnosis and Therapy, 19th ed.

Eric Glendinning, Anne Beverly Holmström: English in Medicine. Cambridge University Press 2010.

Eric Glendinning, Richard Howard: Professional English in Use. Cambridge University Press 2010.

Lynn Bickley: Pocket Guide to Physical Examination. Philadelphia: Lippincott, Williams and Wilkins 2007.

Czasopisma: The Lancet, BMJ, JAMA, Scientific American, Science

Język francuski:

Fassier Thomas, Talavera-Goy Solange: Le français des médecins. PUG 2009.

Literatura uzupełniająca:

Mourlhon-Dallies Florence, Tolas Jacqueline: santé-médecine.com, Paris: CLE International 2007

www.doctissimo.fr

Język niemiecki:

Ganczar Maciej, Rogowska Barbara: Medycyna. Ćwiczenia i słownictwo specjalistyczne. Warszawa: Hueber 2007

Schrimpf Ulrike, Bahnemann Markus: Deutsch für Ärztinnen und Ärzte. Heidelberg: Springer 2010

Literatura uzupełniająca:

Blanck Nathalie: Visite live, Hörbücher: Neurologie, Innere Medizin, Gynäkologie, Chirurgie, Orthopädie. München:

Urban & Fischer (Elselvier) 2003

„Medical Tribune”

Język rosyjski:

Hajczuk Roman: Ruskij jazyk w medycynie. Warszawa: PZWL 2008.

Literatura uzupełniająca:

Medical Tribune D.A. Nelson-Anderson, I.B. Komers: Medicynskij sprawocznik, Sonters Publishing Inc. 1995 Tłum.

na język rosyjski, Wydawnictwo Sowa, Moskwa 2001.

21. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład - -

Seminarium - -

Ćwiczenia 30 + 30 2

Samodzielna praca studenta

Przygotowanie studenta do zajęć 30 1

75

Przygotowanie studenta do zaliczeń 15 0,5

Przygotowanie tekstu specjalistycznego 15 0,5

Razem 120 4

22. Informacje dodatkowe

Regulamin zajęć w Studium Języków Obcych WUM:

1. Studium Języków Obcych (SJO) prowadzi zajęcia z języków nowożytnych i języka łacińskiego zgodnie z

programem studiów obowiązującym na danym kierunku.

2. Lektorat kończy się zaliczeniem lub zaliczeniem na ocenę i egzaminem w zależności od nauczanego języka oraz

kierunku studiów.

3. Przedmiotem nauczania jest język specjalistyczny, dostosowany do potrzeb zawodowych przyszłych absolwentów.

4. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział w zajęciach, pozytywne oceny uzyskane z kolokwiów

cząstkowych oraz pisemnego sprawdzianu końcowego i prezentacji w przypadku języków nowożytnych.

5. W przypadku nieobecności:

- dwie nieobecności w semestrze – obie należy zaliczyć w terminie do dwóch tygodni od daty nieobecności

- trzy nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest napisać podanie do kierownika SJO z prośbą o

umożliwienie odrobienia i zaliczenia trzeciej nieobecności w trybie indywidualnym

- cztery i więcej nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest do powtarzania semestru (w wypadku pobytu w

szpitalu lub długotrwałej choroby potwierdzonej zwolnieniem lekarskim student może ubiegać się o zgodę na

zaliczanie nieobecności w sesji poprawkowej).

6. Student ma obowiązek zgłosić się na pisemny sprawdzian zaliczający semestr w wyznaczonym terminie. W

przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia sprawdzianu, studentowi przysługuje jeden termin poprawkowy

ustalony przez prowadzącego. Sprawdzian poprawkowy należy zaliczyć nie później niż przed rozpoczęciem sesji

egzaminacyjnej. W przypadku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje drugi termin poprawkowy zgodnie z

regulaminem studiów. Student otrzymuje wpis do indeksu od wykładowcy i potwierdza go u kierownika lub

koordynatora zespołu wykładowców SJO. Potwierdzenia nie wymagają oceny wpisywane do e-indeksu.

7. Student ubiegający się o zwolnienie z lektoratu (przepisanie oceny) powinien złożyć stosowne podanie do

kierownika SJO w pierwszym tygodniu zajęć. Studentom pierwszego roku oceny nie będą przepisywane.

8. Forma egzaminu podana jest do wiadomości studentów w przewodniku dydaktycznym dla danego kierunku i roku

studiów.

9. Posiadanie certyfikatu z języka obcego, oceny z lektoratu na innym kierunku studiów w WUM lub innej uczelni nie

zwalnia z uczęszczania na zajęcia przewidziane programem studiów na aktualnym kierunku studiów.

10. Sprawy nieuregulowane niniejszym regulaminem będą rozstrzygane indywidualnie przez kierownictwo SJO.

76

JĘZYK POLSKI W MEDYCYNIE

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia lekarski, studia sześcioletnie jednolite, profil ogólnoakademicki,

stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Język polski w medycynie

Kod przedmiotu 44655

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Studium Języków Obcych, WUM

Centrum Dydaktyczne,

ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa

tel. 22 5720863

[email protected],

www.sjo.wum.edu.pl

Kierownik jednostki/jednostek: dr Maciej Ganczar

Rok studiów I

Semestr studiów I, II

Typ modułu/przedmiotu kierunkowy

Osoby prowadzące mgr Anna Maczkowska

Erasmus TAK/NIE nie

Osoba odpowiedzialna za sylabus mgr Anna Maczkowska ([email protected])

Liczba punktów ECTS: -

2. Cele kształcenia

Posługiwanie się językiem polskim na poziomie min. B2 wg ESOKJ w zakresie medycyny, z rozróżnieniem języka

tekstów specjalistycznych i komunikacji w środowisku zawodowym oraz języka w komunikacji z pacjentem.

Korzystanie z literatury specjalistycznej w języku polskim.

Przygotowywanie i przedstawianie prezentacji medycznych.

3. Wymagania wstępne

Opanowanie języka polskiego na poziomie B1 wg ESOKJ Rady Europy (ocena na właściwym certyfikacie).

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

77

U1 krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne, w tym w

języku angielskim, oraz wyciąga wnioski w oparciu o

dostępną literaturę

D.U17.

K1 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność

stałego dokształcania się K.S4.

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład - - -

Seminarium - - -

Ćwiczenia 30 + 10 1 -

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

C1 – 2 Rozmowa z pacjentem

C3 – 4 Historia choroby. Wywiad internistyczny

C5 – 6 Badanie fizykalne

C7 – 10 Układ krążenia, jego choroby i ich objawy

C11 – 12 Bóle w klatce piersiowej. Pytania o ból

C13 – 17 Układ oddechowy, jego choroby i ich objawy

C18 – 22 Układ pokarmowy, jego choroby i ich objawy

C23 – 26 Układ moczowy, jego choroby i ich objawy

C27 – 28 Dermatologia, choroby skórne i ich objawy

C29 – 31 Choroby zakaźne

C32 – 34 Badania diagnostyczne

C35 – 36 Leki: postaci i dawkowanie

C37 – 38 Organizacja szpitala

C39 – 40 Test pisemny

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

U1 C

aktywny udział w zajęciach

kolokwium pisemne

prezentacja

Zgodnie z pkt. 8

K1 C Obserwacja studenta przez

nauczyciela prowadzącego

zajęcia

obecność i aktywny udział w

zajęciach

8. Kryteria oceniania

Zaliczenie poszczególnych semestrów:

Podstawą zaliczenia semestrów są: obecność i aktywny udział w zajęciach (25%); pozytywna ocena uzyskana z

pisemnego kolokwium końcowego (50%); ocena uzyskana z prezentacji o tematyce medycznej (25%).

ocena kryteria

5 (bardzo dobry) 91% – 100%

4.5 (ponad dobry) 86% – 90,99%

4 (dobry) 80% – 85,99%

78

3.5 (dość dobry) 70% – 79,99%

3 (dostateczny) 60% – 69,99%

2.0 (niedostateczny) poniżej 60%

9. Literatura

Chłopicka-Wielgos Maria, Pukas-Palimąka Danuta, Turek-Fornelska Katarzyna: Co Panu dolega?

Kraków: Fundacja Wspierania Kultury i Języka Polskiego im. Mikołaja Reja 2015.

Lechowicz Jolanta, Podsiadły Joanna: Chcę studiować medycynę. Język polski dla cudzoziemców. Łódź:

Wydawnictwo Wing 1998.

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład - -

Seminarium - -

Ćwiczenia 40 -

Samodzielna praca studenta

Przygotowanie studenta do zajęć - -

Przygotowanie studenta do zaliczeń - -

Inne (jakie?) - -

Razem - -

11. Informacje dodatkowe

Regulamin zajęć w Studium Języków Obcych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

1. Studium Języków Obcych (SJO) prowadzi zajęcia z języków nowożytnych i języka łacińskiego zgodnie z

programem studiów obowiązującym na danym kierunku.

2. Lektorat kończy się zaliczeniem lub zaliczeniem na ocenę i egzaminem w zależności od nauczanego języka oraz

kierunku studiów.

3. Przedmiotem nauczania jest język specjalistyczny, dostosowany do potrzeb zawodowych przyszłych absolwentów.

4. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział w zajęciach, pozytywne oceny uzyskane z kolokwiów

cząstkowych oraz pisemnego sprawdzianu końcowego i prezentacji w przypadku języków nowożytnych.

5. W przypadku nieobecności:

- dwie nieobecności w semestrze – obie należy zaliczyć w terminie do dwóch tygodni od daty nieobecności

- trzy nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest napisać podanie do kierownika SJO z prośbą o

umożliwienie odrobienia i zaliczenia trzeciej nieobecności w trybie indywidualnym

- cztery i więcej nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest do powtarzania semestru (w wypadku pobytu

w szpitalu lub długotrwałej choroby potwierdzonej zwolnieniem lekarskim student może ubiegać się o zgodę na

zaliczanie nieobecności w sesji poprawkowej).

6. Student ma obowiązek zgłosić się na pisemny sprawdzian zaliczający semestr w wyznaczonym terminie. W

przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia sprawdzianu, studentowi przysługuje jeden termin poprawkowy

ustalony przez prowadzącego. Sprawdzian poprawkowy należy zaliczyć nie później niż przed rozpoczęciem sesji

egzaminacyjnej. W przypadku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje drugi termin poprawkowy zgodnie z

79

regulaminem studiów. Student otrzymuje wpis do indeksu od wykładowcy i potwierdza go u kierownika lub

koordynatora zespołu wykładowców SJO. Potwierdzenia nie wymagają oceny wpisywane do e-indeksu.

7. Student ubiegający się o zwolnienie z lektoratu (przepisanie oceny) powinien złożyć stosowne podanie do

kierownika SJO w pierwszym tygodniu zajęć. Studentom pierwszego roku oceny nie będą przepisywane.

8. Forma egzaminu podana jest do wiadomości studentów w przewodniku dydaktycznym dla danego kierunku i roku

studiów.

9. Posiadanie certyfikatu z języka obcego, oceny z lektoratu na innym kierunku studiów w WUM lub innej uczelni

nie zwalnia z uczęszczania na zajęcia przewidziane programem studiów na aktualnym kierunku studiów.

10. Sprawy nieuregulowane niniejszym regulaminem będą rozstrzygane indywidualnie przez kierownictwo SJO.

80

PRZYSPOSOBIENIE BIBLIOTECZNE

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (Kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów

np.: Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

Lekarski, studia 6-letnie jednolite, profil ogólnoakademicki,

stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/ przedmiotu: Przysposobienie biblioteczne

Kod przedmiotu: 44660

46376

Jednostki prowadzące kształcenie: Biblioteka Główna, ul. Żwirki i Wigury 63, 02-091 Warszawa,

tel.: (22) 116 60 11, e-mail: [email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: mgr Irmina Utrata

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): 1

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

mgr Irmina Utrata

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

NIE

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

mgr Irmina Utrata, tel.: (22) 116 60 11, (22) 116 60 12

Liczba punktów ECTS: -

2. Cele kształcenia

W zakresie wiedzy:

1. Zna strukturę organizacyjną systemu biblioteczno-informacyjnego WUM

2. Zna ofertę biblioteczną w zakresie zasobów i usług

W zakresie umiejętności:

1. Wie jak samodzielnie i efektywnie korzystać z zasobów i usług Biblioteki Uczelnianej

2. Potrafi wyszukiwać informacje o zbiorach bibliotecznych z wykorzystaniem warsztatu informacyjnego

biblioteki

W zakresie kompetencji społecznych:

1. Uświadamia sobie korzyści wynikające z sięgania po zasoby i usługi bibliotek naukowych

2. Uświadamia sobie potrzebę ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego

3. Wymagania wstępne

1. Student zna zagadnienia technologii informacyjnej, co najmniej w zakresie podstawowej obsługi komputera

oraz korzystania z narzędzi oferowanych przez strony internetowe.

81

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu kierunkowego

(numer)

U1

wykazuje odpowiedzialność za podnoszenie

swoich kwalifikacji i przekazywanie

wiedzy innym;

D.U15.

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład - - -

Seminarium

(e-learning) 2 - -

Ćwiczenia - - -

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

1. Organizacja i struktura systemu biblioteczno-informacyjnego Uczelni – U1

2. Wybrane biblioteki naukowe w Warszawie – U1

3. Charakterystyka zbiorów Biblioteki Głównej i sieci biblioteczno-informacyjnej WUM –U1

4. Podstawowe rodzaje gromadzonych dokumentów – U1

5. Jednostki usługowe Biblioteki – U1

6. Charakterystyka i zasady korzystania z katalogów bibliotecznych – U1

7. Strona www biblioteki – serwis informacyjny do prezentacji zasobów i usług – U1

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia

Kryterium zaliczenia

U1 e-learning Test online

Uzyskanie 67 %

prawidłowych odpowiedzi

na 30 pytań testu

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu: uzyskanie 67% prawidłowych odpowiedzi na 30 pytań testu

ocena kryteria

2,0 (ndst) 0% - 66%

3,0 (dost.) 67% - 76%

3,5 (ddb) 77% - 82%

4,0 (db) 83% - 89%

4,5 (pdb) 90% - 96%

5,0 (bdb) 97% - 100%

9. Literatura

82

Literatura obowiązkowa:

1. Materiały zamieszczone w szkoleniu z Przysposobienia bibliotecznego, dostępne ze strony www Biblioteki

Głównej WUM

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów

ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład - -

Seminarium - -

Ćwiczenia - -

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów

ECTS

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do seminarium - -

Przygotowanie studenta do prowadzenia zajęć - -

Przygotowanie do zaliczeń - -

Inne (jakie?) - -

Razem - -

11. Informacje dodatkowe

83

BHP

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów,

np. Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

Kierunek lekarski, profil praktyczny,

Jednolite studia magisterskie, stacjonarne/wieczorowe

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: BHP

Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 44648

46364

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Zakład Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego

ul. Oczki3, 02-007 Warszawa

tel. 22-621-52-56, 22-621-51-97

[email protected]

Dział Ochrony Pracy i Środowiska

Ul. Oczki 3, I piętro, 02-007 Warszawa

Kierownik jednostki/jednostek: Dr hab. med. Aneta Nitsch-Osuch

Mgr inż. Elżbieta Domaszewicz

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I rok

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): Semestr I

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): Podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

dr inż. Irena Kosińska

mgr inż. Elżbieta Domaszewicz

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

TAK

Osoba odpowiedzialna za sylabus (autor

sylabusa, osoba, do której należy zgłaszać

uwagi dotyczące sylabusa):

Dr inż. Irena Kosińska

[email protected] tel. 664-268-514

Koordynator przedmiotu

Dr inż. Irena Kosińska

[email protected] tel. 664-268-514

Ul. Oczki 3, pokój 216, II piętro

Liczba punktów ECTS:

2. Cele kształcenia

Celem nauczania jest zapoznanie studentów z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwem

pożarowym w trakcie studiów w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, ze szczególnym uwzględnieniem

84

zagrożeń związanych z odbywaniem zajęć praktycznych.

Przedmiot realizowany jest w ramach Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 30

października 2018 roku w sprawie sposobu zapewnienia w uczelni bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i

kształcenia (Dz.U. 2018, poz. 2090). (Na podstawie art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o

szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668 i 2024))

3. Wymagania wstępne

Podstawowa wiedza z zakresu nauk przyrodniczych

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

W1 Zna wpływ abiotycznych i biotycznych (wirusy i

bakterie)czynników środowiska na organizm człowieka i

populację ludzi oraz drogi ich wnikania do organizmu

człowieka; opisuje konsekwencje narażenia organizmu

człowieka na różne czynniki chemiczne i biologiczne

oraz zasady profilaktyki

C.W14

W2 Zna podstawy dezynfekcji, sterylizacji i postepowania

aseptycznego

C.W19

W3 Zna zasady pracy w grupie

D.W15

U1 Planuje postepowanie w przypadku ekspozycji na

zakażenia przenoszone drogą krwi

E.U26

U2 Rozpoznaje własne ograniczenia, dokonuje samooceny

deficytów i potrzeb edukacyjnych, planuje własną

aktywność edukacyjną

D.U16

U3 Krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne, w tym w

języku angielskim, oraz wyciąga wnioski w oparciu o

dostępną literaturę

D.U17

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład (e-learning) 4 (e-learning) Cały rok

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

Realizowane są dwa wykłady, po 2 godziny każdy.

Tematy wykładów:

Wykład 1: (dr inż. Irena Kosińska)

W1.1. Regulacje prawne z zakresu ochrony pracy (prawa i obowiązki studentów w zakresie bezpieczeństwa i

higieny pracy) – W1, W2, U2,

W1. 2. Zagrożenia zdrowia studentów na stanowiskach pracy./nauki w trakcie studiów (fizyczne, chemiczne i

biologiczne) i ochrona przed zagrożeniami. Procedura poekspozycyjna w narażeniu na HIV, HBV, HCV. –

W1, W2, U1, U3,

W1.3 Zasady ergonomii na stanowiskach pracy (stanowisko komputerowe, oświetlenie – podstawowe

zasady).W1,

Wykład 2: (mgr inż. Elżbieta Domaszewicz)

W2.1. Postępowanie w razie wypadków i w sytuacjach zagrożeń (pożar, awaria, zagrożenie terrorystyczne,

powódź itp.), - W1, U2

W2.2 Zasady ewakuacji z budynków. W1, W3, U2,

W2.3. Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej (podstawowe zasady). W1, W3, U3

85

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1-W3

U1-U3

Wykład 1 (e-learning)

Wykład 2 (e-learning)

Test zaliczeniowy:

(20 pytań jednokrotnego

wyboru)

- oceniany wg kryterium

podanego poniżej.

.

Na zaliczenie przedmiotu składa

się:

1. Przygotowanie studenta do

zaliczenia przedmiotu –

zgodnie z tematami zajęć i

treściami kształcenia oraz

obowiązującym

piśmiennictwem

2. W pierwszej kolejności

należy wypełnić ankietę

badającą ogólny stan wiedzy

Studenta na temat zasad

higieny przed rozpoczęciem

rozwiazywania testu

(przeznaczony czas na

wypełnienie ankiety 5 min)

3. Rozwiązanie testu: (test

trwa 10 min)

4. Uzyskanie min 61%

prawidłowych odpowiedzi

zalicza test na 3.0.

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu: test zaliczeniowy na ocenę

ocena kryteria

2,0 (ndst) Otrzymanie <61% poprawnych odpowiedzi z testu,

nieobecność na wykładzie, brak wypełnionej ankiety

3,0 (dost) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 61-

75%

3,5 (ddb) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 76-

80%

4,0 (db) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 81-

85%

4,5 (pdb) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test 86 -

90%

5,0 (bdb) spełnienie wszystkich kryteriów zaliczenia w tym test

>90%

9. Literatura

Literatura obowiązkowa:

1. Ciuruś M.: Procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia. Wydanie II uzupełnione i poprawione,

Warszawa 2013, Wydaw. Instytut Problemów Ochrony Zdrowia Sp. z o.o.

2. Marcinkowski J.(red.): Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych, PZWL, W-wa, 2004

3. www.ciop.pl, www.who.int

Literatura uzupełniająca:

4. Kodeks pracy. Praca zbiorowa. Wyd. LexisNexis (aktualizowane co roku)

5. Kłosiewicz-Latoszek., Kirschner H., Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie. Wyd. WUM, Warszawa

2008.

86

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład (e-learning) 4 (e-learning)

Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy):

Przygotowanie studenta do zajęć 7

Przygotowanie studenta do zaliczeń 14

Razem 25

11. Informacje dodatkowe

1. Zajęcia odbywają się w formie e-learningu na platformie e-learningowej WUM.

2. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywna ocena z testu kończącego kurs e-learningowy i

wypełnienie ankiety. Do testu można przystąpić maksymalnie dwa razy.

3. Zaliczenie przedmiotu odbywa się na platformie e-learningowej, w I semestrze do dnia 17.11.2019 roku,

natomiast ostateczny termin dostarczenia certyfikatu zaliczenia przedmiotu do sekretariatu Zakładu

Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego (ul. Oczki 3, pok. 101), do dnia 15.12.2019 roku.

Uwaga!! – Celem usprawnienia oddawania certyfikatów Starostowie grup proszeni są o zebranie

certyfikatów w grupie dziekańskiej i w zaklejonej kopercie wraz z listą studentów oddających

certyfikat, złożyć w Sekretariacie Zakładu Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego (ul. Oczki 3,

pok. 101).

4. W przypadku niezaliczenia przedmiotu konieczny jest kontakt z koordynatorem przedmiotu - dr inż. Ireną

Kosińską ([email protected], tel. 664-268-514, ul. Oczki 3, p. 216)

5. W Zakładzie Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, ul. Oczki 3, pok. 101, sporządzany jest protokół

końcowy zaliczenia przedmiotu i po zatwierdzeniu przez Kierownika jednostki, przesyłany do Dziekanatu

do końca I semestru.

6. Przepisywanie zaliczenia przedmiotu odbywa się za zgodą Kierownika Zakładu Medycyny Społecznej

i Zdrowia Publicznego dr hab. n. med. Anety Nitsch-Osuch (należy złożyć podanie w sekretariacie Zakładu

p.101, na początku semestru, w którym odbywają się zajęcia).

7. Dr inż. Irena Kosińska została powołana Pełnomocnikiem JM Rektora WUM ds. kontaktu ze studentami w

zakresie BHP (Zarządzenie nr 100/2019 Rektora WUM)

8. Przy Zakładzie Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego działa Koło Naukowe Higieny i Profilaktyki

(kontakt [email protected] ) oraz strona koła: www.skn-higiena-profilaktyka.wum.edu.pl ) ,

tematyka realizowana: Higiena środowiska oraz Żywienie.

87

WYCHOWANIE FIZYCZNE

1. Metryczka

Nazwa Wydziału: Wydział Lekarski

Program kształcenia (kierunek studiów,

poziom i profil kształcenia, forma studiów,

np. Zdrowie publiczne I stopnia profil

praktyczny, studia stacjonarne):

Lekarski, studia 6 letnie jednolite

Profil ogólnoakademicki

Studia stacjonarne i niestacjonarne

Rok akademicki: 2019/2020

Nazwa modułu/przedmiotu: Wychowanie Fizyczne

Kod przedmiotu (z systemu Pensum): 44663

46379

Jednostka/i prowadząca/e kształcenie:

Studium Wychowania Fizycznego i Sportu

02-109 Warszawa

ul. Księcia Trojdena 2c

tel: tel: ( 022) 57 20 528 oraz 57 20 529

[email protected]

Kierownik jednostki/jednostek: Mgr Jerzy Chrzanowski

Rok studiów (rok, na którym realizowany jest

przedmiot): I

Semestr studiów (semestr, na którym

realizowany jest przedmiot): I i II

Typ modułu/przedmiotu (podstawowy,

kierunkowy, fakultatywny): podstawowy

Osoby prowadzące (imiona, nazwiska oraz

stopnie naukowe wszystkich wykładowców

prowadzących przedmiot):

Mgr Jerzy Chrzanowski, mgr Kinga Klaś-Pupar, mgr Anna Sobianek

mgr Bożena Glinkowska, mgr Agnieszka Besler, , mgr Grażyna

Prokurat, mgr Marzena Walenda, , mgr Antoni Stradomski, mgr

Jacek Szczepański, mgr Mariusz Mirosz, mgr Jerzy Skolimowski,

mgr Paweł Krawczyk, mgr Michał Sieńko, mgr Krzysztof Gawin,

mgr Tomasz Koziński, mgr Paweł Miaskiewicz

Erasmus TAK/NIE (czy przedmiot dostępny

jest dla studentów w ramach programu

Erasmus):

Nie

Osoba odpowiedzialna za sylabus (osoba, do

której należy zgłaszać uwagi dotyczące

sylabusa):

z-ca Kierownika mgr Kinga Klaś-Pupar

[email protected]

tel: ( 022) 57 20 528 oraz 57 20 529

Liczba punktów ECTS:

2. Cele kształcenia

1. kultura fizyczna, jako ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań w odniesieniu do ludzkiego ciała,

2. harmonijny rozwój organizmu, wzmacnianie układu ruchowego – stabilizacja budowy ciała, stymulacja

układu krążeniowo – oddechowego i nerwowego,

88

3. hartowanie organizmu na bodźce fizyczne i psychiczne ( m.in. odporność na stres).

4. zapoznanie z zasadami i metodologią programów profilaktycznych w stopniu umożliwiającym czynny

udział w ich projektowaniu, wdrażaniu i realizacji.

3. Wymagania wstępne

Po zapoznaniu się z Ogólnymi Zasadami Rejestracji na Zajęcia z Wychowania Fizycznego każdy student ma

obowiązek zapisania się drogą elektroniczną, poprzez Internet http://www.zapisywf.wum.edu.pl na wybrane

przez siebie ćwiczenia – zajęcia praktyczne. Zasady rejestracji zawierają również informacje dotyczące

studentów posiadających zwolnienie lekarskie z przedmiotu.

4. Przedmiotowe efekty kształcenia

Lista efektów kształcenia

Symbol przedmiotowego

efektu kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia

Odniesienie do efektu

kierunkowego (numer)

Symbol tworzony przez

osobę wypełniającą

sylabus (kategoria: W-

wiedza,

U-umiejętności,

K-kompetencje oraz numer

efektu)

Efekty kształcenia określają co student powinien

wiedzieć, rozumieć i być zdolny wykonać po zakończeniu

zajęć. Efekty kształcenia wynikają z celów danego

przedmiotu. Osiągniecie każdego z efektów powinno być

zweryfikowane, aby student uzyskał zaliczenie.

Numer kierunkowego

efektu kształcenia zawarty

w Rozporządzeniu

Ministra Nauki bądź

Uchwały Senatu WUM

właściwego kierunku

studiów.

W1 zna aktualny stan wiedzy na temat społecznego wymiaru

zdrowia i choroby, wpływu środowiska społecznego

(rodziny, sieci relacji społecznych) i nierówności

społecznych na stan zdrowia oraz społeczno-

kulturowych różnic i roli stresu społecznego

w zachowaniach zdrowotnych i autodestrukcyjnych;

D.W1

W2 zna zasady pracy w grupie D.W15

U1 dostrzega oznaki zachowań antyzdrowotnych

i autodestrukcyjnych i właściwie na nie reaguje

D.U2

U2 rozpoznaje własne ograniczenia (w trakcie wykonywania

podstawowych elementów techniki wybranych dyscyplin

sportowo-rekreacyjnych), dokonuje samooceny

deficytów i potrzeb edukacyjnych oraz planuje własną

aktywność edukacyjną (w zakresie aktywności

ruchowej);

D.U16

U3 przekazuje zdobytą wiedzę na temat kultury fizycznej

innym

Brak

(efekty dodatkowe)

K1 posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność

stałego dokształcania się

K.S4

5. Formy prowadzonych zajęć

Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób

w grupie

Wykład

Seminarium

Ćwiczenia 60 15

6. Tematy zajęć i treści kształcenia

89

Zgodne z programem nauczania wybranej przez studenta dyscypliny sportowej lub rekreacyjnej, które obejmują

rozwój cech motorycznych: siły, szybkości, wytrzymałości, koordynacji ruchowej, zwinności i gibkości. Poznanie

nowych i atrakcyjnych form aktywności ruchowej, w tym „sportów całego życia” (indywidualnych i zespołowych),

zapewniających aktywne uczestnictwo w kulturze fizycznej. Ruch, jako czynnik zapobiegający chorobom

i umacniający zdrowie. Właściwe reagowanie na oznaki zachowań antyzdrowotnych i autodestrukcyjnych.

Szczególnie uzdolnieni sportowo studenci uczestniczą w zajęciach sekcji sportowych i reprezentują Uczelnię

w Akademickich Mistrzostwach Warszawy i Mazowsza oraz w Akademickich Mistrzostwach Polski.

7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia

Symbol

przedmiotowego

efektu

kształcenia

Symbole form

prowadzonych zajęć

Sposoby weryfikacji efektu

kształcenia Kryterium zaliczenia

W1 - W2 C, S

- obserwacja pracy studenta

- ocena aktywności w czasie

zajęć

- testy sprawnościowe, zawody

- systematyczne uczęszczanie na

zajęcia (80% frekwencja tzn. nie

mniej niż 12 zajęć w semestrze)

- udział w testach sprawności

fizycznej, zawodach

U1 - U3 C

- obserwacja pracy studenta

- ocena aktywności w czasie

zajęć

- ocena przygotowania do zajęć

- systematyczne uczęszczanie na

zajęcia (80% frekwencja tzn. nie

mniej niż 12 zajęć w semestrze)

K1 C - obserwacja pracy studenta

- systematyczne uczęszczanie na

zajęcia (80% frekwencja tzn. nie

mniej niż 12 zajęć w semestrze)

8. Kryteria oceniania

Forma zaliczenia przedmiotu: nie dotyczy – studenci otrzymują zaliczenie na podstawie frekwencji na zajęciach.

9. Literatura

Literatura obowiązkowa:

1. Zgodna z programem nauczania wybranej dyscypliny sportowej lub rekreacyjnej – prezentowana na

pierwszych zajęciach.

Literatura uzupełniająca:

1. Jw.

10. Kalkulacja punktów ECTS

Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS

Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

Wykład

Seminarium

Ćwiczenia 60

Samodzielna praca studenta:

Przygotowanie studenta do zajęć

Przygotowanie studenta do zaliczeń

90

Inne (jakie?)

Razem 60

11. Informacje dodatkowe

Studenckie Koło Naukowe „Odnowa biologiczna”, opiekun mgr Anna Sobianek

Studenckie Koło Naukowe „Terapii wodnych i telemedycyny”, opiekun mgr Bożena Glinkowska

Sekcje sportowe i rekreacyjne Klubu Uczelnianego AZS WUM

Regulaminu zajęć oraz informacje dotyczące możliwości odrabiania zajęć z powodu nieobecności znajdują się na

stronie internetowej Studium [email protected] w zakładce Dydaktyka.

91

Program praktyk dla studentów I roku studiów kierunku lekarskiego

Praktyka jest prowadzona na podstawie skierowania/zaświadczenia wydawanego przez Warszawski

Uniwersytet Medyczny.

Po I – szym roku studiów obowiązuje studentów 4 - tygodniowa praktyka (120 godzin)

z zakresu opieki na chorym (pielęgniarstwo) w Klinikach Państwowych Szpitali Klinicznych lub Oddziałach

Szpitalnych Zespołów Opieki Zdrowotnej.

Kierownik Kliniki (Ordynator) lub wyznaczony przez niego opiekun ustala szczegółowy zakres obowiązków i

harmonogram praktyki oraz sprawuje kontrolę nad pracą studenta.

Opiekunem praktyki studenckiej winna być pielęgniarka o odpowiednim przygotowaniu zawodowym i ogólnym

Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona jedynie formalnym zwolnieniem lekarskim. Choroba

dłuższa niż 1 tydzień powoduje konieczność przedłużenia praktyki o odpowiedni okres czasu.

W miarę możliwości student pod nadzorem opiekuna winien wykonywać wszystkie czynności pielęgnacyjne,

pracując w systemie zmianowym obowiązującym w oddziale.

Odbycie praktyki potwierdza opiekun, a praktykę zalicza Kierownik Kliniki lub Ordynator Oddziału.

Celem praktyki opieki nad chorym jest:

1. Zdobycie orientacji w systemie organizacyjnym szpitala.

2. Zaznajomienie studenta z rolą pielęgniarki w procesie pielęgnowania i leczenia chorego.

3. Zdobycie umiejętności wykonywania podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych

(mierzenie temperatury, tętna, ciśnienia krwi, liczby oddechów, techniki słania

łóżka i zmiany pościeli, toaleta chorego, obsługa sanitarna, karmienie chorych,

przygotowanie leków do podania chorym).

4. Nauczenie wykonywania wstrzyknięć podskórnych i domięśniowych oraz

przygotowanie kroplówki dożylnej.