W NUMERZE:

Podsumowanie imprez

leninowskich

411

Znaczki poczty w T yilisie

A

Wspomnienia filatelistyczne

Bloczek 7+ 3 01 z serii „Arrasy wawelskie" (P• str. 527) przedstawia arras (cacy) z saty-

rami z serii groteskowej

Nr 23 (362) ROK XVII

WARSZAWA 1 GRUDNIA 1970

Zygmunt Kalamaga

Podsumowanie imprez leninowskich tu PZF Fragmenty przemówienia v-prezesa Z.G.PZF Z. Kalamagi na Ogólnopolskim Spotkaniu Akty-

wu z okazji otwarcia MWF „Lenin J Jego Idee" w Krakowie

REAUZUJAC zadania przewidziane uchwałą Zarządu Głównego PZF o ob-

chodach setnej rocznicy urodzin W.I. Le-nina, aktyw nasz zorganizował na terenie kraju 410 pokazów i 53 wystawy, udostęp-niając je 546 tysiącom zwiedzających. Eks-ponowano 3669 zbiorów w 10 908 gablo-tach. O rozmiarze tych wystaw i pokazów świadczyć może fakt, że gdyby ustawić gabloty z tych ekspozycji w jednym szere-gu, miałby on długość ok. 11 kilometrów. Srednio, co ósme koło PZF było organi-zatorem pokazu lub wystawy i co 50 czło-nek naszego Związku eksponował swoje zbiory na wystawach i pokazach.

Wystawiennictwo filatelistyczne o tema-tyce leninowskiej rozwijało się intensyw-nie we wszystkich Okręgach w kraju, można jednak wymienić niektóre szczegól-nie aktywne Okręgi, jak np.: warszaw-ski — 83 wystawy i pokazy, poznański -46, krakowski — 70, opolski — 54, byd-goski — 46, koszaliński — 16.

Między innymi czynne były 2 pokazy najlepszych polskich zbiorów filatelistycz-nych, zorganizowane w zakładach noszą-cych imię Włodzimierza Lenina, a miano-wicie w Hucie im. Lenina w Krakowie i w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w Gdań-sku oraz wystawa w Elektrociepłowni im. Lenina w Lodzi.

W Hucie im. Lenina organizatorami po-kazu były kola PZF nr 5, 113 i 120 -była to inauguracja naszych obchodów 100-nej rocznicy urodzin W.I. Lenina.

Poczynająca od tego dnia, otwierano przeciętnie po 2 ekspozycje filatelistyczne dziennie. Spośród olbrzymiej liczby zorga-nizowanych starannie wystaw i pokazów, omówię wyrywkowo niektóre, aby ukazać zaangażowanie aktywu, sposób organizacji i treść ekspozycji. W Białymstoku Zarząd Okręgu PZF wspólnie z Muzeum Ruchu Rewolucyjnego zorganizował pokaz pt. „Lenin i Jego Idee", który zwiedziło ok. 20 tys. mieszkańców miasta. Równocześ-nie z ekspozycją zbiorów filatelistycznych wyświetlano filmy o tematyce leninowskiej oraz umożliwiono zwiedzającym przesłu-chiwanie płyt z oryginalnymi nagraniami przemówień W. Lenina.

We Wrocławiu staraniem Okręgowej Ko-misji Młodzieżowej PZF, przy współudzia-le Zarządu Wojewódzkiego TPPR, zorga-nizowano Okręgową Dolnośląską Wystawę Młodzieżową „Lenin na znaczkach poczto-

wych". Zgromadziła ona zbiory 52 mło-dych wystawców. O dużym nią zainte-resowaniu świadczy 12 tys. zwiedzających, w tym 70 wycieczek młodzieży szkolnej.

Staraniem koła PZF w Ostrowi Mazo-wieckiej i Zarządu Okręgu PZF w War-szawie zorganizowano objazdową wysta-wę filatelistyczną, która odwiedziła 14 miejscowości wiejskich w powiecie. W jej organizacji dużej pomocy udzielił również Dom Kultury Radzieckiej w Warszawie. W toku jej trwania wygłoszono 26 poga-danek, w tym 11 dla młodzieży wiejskiej. W trzech przypadkach wystawę zwiedziły całe wiejskie podstawowe organizacje par-tyjne, organizując swe zebrania z okazji obchodów rocznicy. W pięciu przypadkach wystawa ta była centralną imprezą ob-chodów w danej miejscowości.

Aktywiści kół wojskowych PZF — zor-ganizowali wystawę w Warszawie z okazji 100-lecia urodzin W.T. Lenina, która spot-kała się z dużym uznaniem zwiedzających.

Staraniem Zarządu Okręgu w Lublinie przy pomocy finansowej Z.S.S. „Społem" zorganizowano w Lublinie Krajową Spec-jalistyczną Wystawę Filatelistyczną „Le-nin i Jego Idea" (430 gablot).

Zarząd Okręgu PZF w Szczecinie był organizatorem pokazu zbiorów leninow-skich dla uczestników VIII konferencji sprawozdawczo-wyborczej Zarządu Woje-wódzkiego ZMS w Szczecinie.

Przed otwarciem Wystawy w Krakowie: prze-mawia przew. Komitetu Organizacyjnego Lucjan

Piekarz tot. St. Gawlifiski

523

Każda z zorganizowanych ekspozycji ma swoją historię i swój piękny dorobek, trudno je wszystkie przedstawić w krót-kiej ocenie. Przytoczone tu nieliczne przy-kłady świadczą dobitnie, że nasze pozor-nie mato znaczące kolekcjonerstwo umoż-liwia kształtowanie oblicza człowieka (i to bynajmniej nie tylko młodego), roz-wijanie jego intelektu, utrwalanie uczuć partiotycznych i internacjonalistycznych -a więc realizowanie tych treści, jakie za-wiera nasz program społeczno-wychowaw-czy.

fot. St. Gawliński Minister Łączności doc. dr Edward Kowalczyk (pośrodku) przed Pawilonem Wystawowym Biu-ra Wystaw Artystycznych w Krakowie, gdzie

mieści/a sig Wystawa

Najpoważniejszym naszym przedsięwzię-ciem było zorganizowanie Międzynarodo-wej Wystawy Filatelistycznej „Lenin i Je-go Idee" (p. nr 19, str. 411, nr 22, str. 489 i in.). O randze i znaczeniu tej wy-stawy świadczy fakt, że przybyty na nią oficjalne delegacje związków filatelistów z ZSRR, Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Rumunii i Węgier.

Działalność nasza nie ograniczała się tylko do wystawiennictwa filatelistyczne-go.

Tegoroczny konkurs filatelistyczny „Ma-raton" poświęcony był tematyce leninow-skiej. Wzięło w nim udział ponad 29 tys. uczestników z 1123 kół szk. PZF. Oznacza to w przybliżeniu, ze' co drugi uczestnik PZF brał udział w ogłoszonym przez nas konkursie. Zdobywcy pierwszych miejsc

w finale ogólnopolskim otrzymali w na-grodę udział w wycieczce do Moskwy.

Podjęliśmy również działalność propa-gandową. Aktywiści PZF wygłosili 955 po-gadanek dla młodzieży w szkołach, klu-bach, świetlicach i kolach PZF o życiu i dziele W. Lenina, ilustrując ich treść pięk-nymi znaczkami pocztowymi.

Wydaliśmy w kwietniu w nakładzie 2500 egz. specjalną pog:lankę o Leninie i leninianach filatelistycznych, jako pomoc do prowadzenia zebrań kot PZF, których do tej pory odbyło się 611. Również w kwietniu ukazała się w nakładzie 30 000 egz. specjalna gazetka ścienna, propagu-jąca zbieractwo znaków pocztowych o te-matyce leninowskiej. Wydana w ostatnich dniach w nakładzie 15 000 egz. na 20-lecie PZF kolejna gazetka ścienna omawia tak-że naszą działalność w obchodach 100 rocz-nicy urodzin Lenina.

W dwutygodniku „Filatelista" i w biu-letynach wydawanych przez poszczególne Zarządy Okręgów PZF ukazało się do tej pory 37 artykułów omawiających proble-matykę leninowską w filatelistyce.

Ogniwa PZF wspólnie z redakcjami po-szczególnych czasopism i dzienników ogło-siły 37 konkursów filatelistycznych, m. in. Zarząd Okręgu PZF w Kielcach wspólnie z redakcją „Słowa Ludu" ogłosił konkurs filatelistyczny, na który wpłynęło 1286 odpowiedzi. Podobny konkurs ogłosi/ Za-rząd Okręgu PZF w Opolu wspólnie z „Trybuną Opolską". Zarząd Okręgu PZF w Krakowie ogłosił liczne konkursy wspól-nie ze wszystkimi redakcjami czasopism wychodzących w Krakowie.

W wielu okręgach ogłoszono konkursy na opracowanie gazetek ściennych lub projektów znaczków pocztowych o tema-tyce leninowskiej. Przeprowadzono je m.in. w Krakowie, Opolu, Rzeszowie, Byd-goszczy, Koszalinie.

Z okazji poszczególnych wystaw wyda-no 17 katalogów, w których obok infor-macji katalogowych znalazły się artykuły i opracowania propagujące zbieractwo znaków pocztowych o tematyce leninow-skiej. Na szczególne wyróżnienie zasługu-ją katalogi MWF „Lenin i Jego Idee -Kraków 70" „i Krajowej Wystawy Filate-listycznej „Lenin 100" w Warszawie.

W uroczystościach otwarcia naszych wy-staw i pokazów brali udział przedstawi-ciele władz partyjnych i państwowych, najczęściej protektorami byli I sekretarze Komitetów Powiatowych PZPR, nad na-szą Międzynarodową Wystawą Filateli-styczną protektorat objął zastępca członka Biura Politycznego KC PZPR wicepremier Rządu PRL tow. Piotr Jaroszewicz. Od władz terenowych otrzymywaliśmy pomoc organizacyjną i finansową.

524

W prasie codziennej i w periodykach ukazało się do dnia 5.X. br. ponad 800 ar-tykułów i notatek, mówiących o naszej pracy, wystawach i imprezach związanych z obchodami 100 rocznicy urodzin W. Le-nina. O naszym dorobku mówi również ponad 80 kasowników okolicznościowych upamiętniających obchody leninowskie.

Dokonując oceny realizacji uchwały Z.Gł. PZF o obchodach 100 rocznicy uro-

dzin W. Lenina (p. nr 3, str. 342) stwier-dzić możemy z poczuciem dużego zado-wolenia, że została ona w pełni wykona-na.

Mamy ofiarny, oddany, mocno zaanga-żowany aktyw. W realizacji naszego prog-ramu brało udział ponad 3000 działaczy PZF na wszystkich szczeblach organiza-cyjnych. Prezydium Z. Gl. PZF postano-wiło wyróżnić najbardziej zasłużonych dyplomami uznania.

Borys Balaszow

ZNACZKI TYFLISKIEJ POCZTY MIEJSKIEJ

W Latach 1857-58 poczta miejska w Tyflisie (obecnie stolica Gruzji — miasto Tbilisi) posługiwała się specjalnymi znacz-kami. Ostatnio udało się odnaleźć doku-menty, z których wynika, że te niesły-chanie rzadkie „rarytasy" filatelistyczne były pierwszymi oficjalnymi znaczkami pocztowymi używanymi na terytorium imperium Rosyjskiego. Poniżej zamiesz-czamy ciekawą informację o tych znacz-kach, napisaną przez redaktora naczelne-go miesięcznika „Filatelija SSSR" Borysa Bałaszowa. (Red.)

Sprawa obiegu pocztowego tyfliskich znaczków pocztowych była do niedawna zagadką dla wszystkich badaczy. Odkryw-ca tej unikalnej emisji K. Szmidt w ar-tykule opublikowanym w roku 1924 w nr 7 pisma „Sowietskij fiłatelist" wyraził po-gląd, że znaczki miejskie Tyflisu zostały wydane oraz wprowadzone do obiegu pocztowego „w każdym razie przed 1855 rokiem". Inny zbieracz — S. Kuzowk:n, przeglądając „Kalendarz kaukaski" z lat 1857-1859 doszedł do wniosku, że znacz-ki poczty miejskiej Tyflisu mogły wejść do obiegu w roku 1857 i znajdować się w nim w okresie od listopada—grudnia te-goż roku do ł marca 1858 roku.

Ostatnio studiując historię poczty rosyj-skiej badacz B. A. Kamiński znalazł sze-reg dokumentów opublikowanych w ga-zetach kaukaskich w połowie ubiegłego wieku, na podstawie których można ściś-le określić datę wejścia tych znaczków do obiegu. Oto wnioski B. A. Kamińskie-go, będące rezultatem analizy znalezio-nych przezeń dokumentów:

1. Znaczki tyfliskiej poczty miejskiej, zatwierdzone przez Namiestnika Kaukas-kiego jako tzw. „pieczęcie stemplowe" na-leży uznać za pierwsze oficjalne (nie lo-kalne, tzw. „ziems•kie") znaczki wydane w Rosji i traktować je jako znaki pocz-towe tej rangi co koperty stemplowe (ca-łostki z wydrukowanym znakiem opłaty pocztowej) Petersburga i Moskwy z lat 1845-46 i znaczki poczty miejskiej emi-sji 1863 r.

2. Znaczki tyfliskie weszły do obiegu pocztowego 20 czerwca 1857 roku.

3. W obiegu znajdowały się one ponad rok.

Szczegółowe wywody B, A. Kamińskie-go na ten temat oparte o odnalezione do-kumenty, opublikowane zostały w tego-rocznym sierpniowym numerze miesięcz-nika „Fiłatelija SSSR".

Tadeusz Gryżewski

Wspomnienia filatelistyczne Prowadząc szeroką korespondencję

handlową w okresie II Rzeczypospolitej zauważyłem, że w pewnym okresie du-żo listów poleconych z USA poginęło.

Nie zwróciłbym na to specjalnej uwa-gi, gdyby nie opowiadanie urzędnika poczty Warszawa 1, z okresu rządów sanacyjnych.

Opowiedział mi o działalności „czar-nego gabinetu" z owych czasów.

Ponieważ w jednym z ostatnich nu-merów Wrocławskich Wiadomości Fila-telistycznych, Aleksander Snieżko zaj-muje się takimi gabinetami, działający-mi w Polsce w XVIII i XIX wieku, niech mi wolno będzie dorzucić garść informacji o gabinetach XX wieku, na podstawie opowiadania mego interloku-tora.

Sanacyjne czarne gabinety, były pub-

525

liczną tajemnicą. W obu izbach parla-mentarnych posłowie i senatorowie skła-dali wnioski o ich skasowanie. Oczy-wiście, władze rzędów sanacyjnych ab-solutnie tym się nie przejmowały i w dalszym ciągu korespondencja, mimo za-strzeżeń konstytucyjnych, była cenzuro-wana.

Na pierwszym piętrze gmachu pocz-towego przy placu Wareckim, gdzie mie-ścił się urząd pocztowy Warszawa 1, był wydzielony gabinet z koszem stojącym na środku.

Do tego właśnie kosza pracownicy sor-towni mieli obowiązek wrzucać wszelkie listy adresowane do znanych osób, bę-dących w opozycji do rządu sanacyjne-go i wszystkie listy nadchodzące z ZSRR.

Po skończeniu sortowania zjawiał się tajemniczy urzędnik, który otwierał i czytał „podejrzane" listy.

Wydał on później zarządzenie, aby również i przesyłki nadchodzące z Ame-ryki podlegały jego kontroli.

To zarządzenie spowodowało liczne reklamacje o ginięciu listów z zawar-tością dolarową.

Niefortunny cenzor musiał zawiesić swą „polityczną" działalność i zająć na parę lat pomieszczenie, które zabezpie-czone było kratkami.

if

91;edawno przeprowadziłem towarzys-ką rozmówkę z emerytowanym dyrekto-rem tramwajów miejskich inż. Sarace-nem, który — jak to się mówi — jest zbieraczem z dziada pradziada. Zbiór odziedziczył po ojcu, a ojciec mial jeszcze szereg ciekawych obiektów po dziadku. Między innymi odziedziczył sporo kopert, ofrankowanych znaczkiem polskim z 1860 roku. W jednym z listów dołączone były dwa znaczki na odpowiedź. Mój inżynier, jako już dojrzały filatelista, świetnie te znaczki pamięta. Byk to parka z dolnego prawego narożnika z marginesem, przy tym u dołu znaczki nie byty perforowa-ne, jak również pierwszy znaczek z pra-wej strony miał brak ząbkowania piono-wego z obu stron, a tym samym drugie-mu brakowało perforacji pionowej z pra-wej strony. Cały zbiór z opisaną parką spalił się w czasie wojny.

Z cenami i rzadkością znaczków nig-dy nic nie wiadomo. Z międzynarodowej wystawy filatelistycznej w Wiedniu „Wipa" dostałem piękny blok. Będąc w

1934 roku na Wystawie w Katowicach sprzedałem go za 30 zł, a już w parę miesięcy póznie j cena na niego wzrosła nie bywale.

W ramach stale otrzymywanych no-wości z różnych krajów Europy aostałem po cenie nominalnej plus drobna pro-wizja 30 sztuk znaczków z Dolfussem po 10 sz. Ponieważ miały to być znacz.ś l obiegowe, a ich wartość nominalna wy-nosita stosunkowo dużo, sprzedałem za-ledwie parę sztuk. Resztę uważałem, że nie warto trzymać i odesłałem z powro-tem. Wiadomo jakie ceny osiągnęły te znaczki po „Anschlusie", ale kto to mógł przewidzieć.

iE Jak wiadomo, z zapasów Muzeum

Poczt sprzedawane byty różne polskie znaczki, wycofane z obiegu. Między in-nymi sprzedawano też serie z Wystawy Filatelistycznej w Katowicach. Nie pa-miętam dokładnie ceny, ale była ona ra-czej niska, w stosunku do nakładu zna-czków.

Jeden z polskich kapitalistów, a jed-nocześnie dyrektor banku dowiedział się, że liczba tych znaczków, którymi rozpo-rządza Muzeum jest stosunkowo niedu-ża. W krótkim czasie wykupił cacy za-pas. Zaczął dyktować „swoje" ceny; nie wiem czy ta spekulacja mu się udała, bo na znaczki te było stosunkowo male zapotrzebowanie.

Innym, ale podobnym spekulantem okazał się niejaki Izaak Igler, bogaty nafciarz z Jasła. W 1937 roku ogarnal ludzi szał na bloczki. Mój spekulant dał zlecenie kupna 5000 bloków „Daposty", za które płacił po 8 złotych za parę, rów-nież nabył kilkaset bloków francuskiego „Pexibu", płacąc niewspółmierną cenę, w stosunku do nominału.

W 1937 roku Angielskie Kolonie wy-dały znaczki z okazji koronacji Jerzego VI. Pamiętając o tym, że znaczki Kolonii wydane na pamiątkę srebrnego jubileu-szu Jerzego V znacznie wzrosły lo ce-. nie, obstalował u mnie po sto serii zna-czków, licząc na ich zwyżkę. Znaczki do-starczyłem, jakkolwiek miałem duże trudności z przydziałem dewiz (byty już wtedy poważne ograniczenia).

Mój spekulant przeliczył się, znaczki, w które wsadził tyle pieniędzy nie osiąg-nęły nigdy zawrotnych zwyżek, na któ-re tak liczył.

526

e)//[41P-1- POLSKIE W grudniu Poczta Polska wprowadzi do

obiegu serię złożoną z 7 znaczków i 2 blo-ków z reprodukcjami arrasów wawelskich.

Rysunki poszczególnych wartości przed-stawiają (w nawiasach podajemy zamó-wione nakłady):

60 gr — daniel, fragment arrasu (6,5 mln),

1.15 zł — bocian, fragment arrasu (4 mln),

1.35 z/ — pantera walcząca ze smokiem, fragment arrasu (5 mln),

2 zl — głowa mężczyzny, fragment ar-rasu „Potop" (3,5 mln),

2.50 zł — dziecko z ptakiem, fragment arrasu „Adam uprawiający rolę" (2,5 mln),

4 zl — Pan Bóg, Adam i Ewa, frag-ment z arrasu „Rajska szczęśliwość" (1,3 mln),

4.50 zł arras groteskowy z inicjałami króla, całość (1 mln),

5.50 zł (blok) — arras z herbem Pol-ski, całość (0,9 mln),

7 -4- 3 zł (blok) — arras z satyrami, całość (0,9 mln).

Doplata do bloku ze znaczkiem o no-minale 7 zł przeznaczona jest na rzecz Polskiego Związku Filatelistów.

Znaczki wykonano wielobarwną roto-grawiurą, w formacie 31,25 X 51 mm, blo-ki 54 X 81 mm, na papierze kredowa-nym.

Arkusz sprzedażny zawiera 50 znaczków. Projekty opracowała art.-plastyk Helena

Matuszewska. Zbiór arrasów wawelskich zapoczątko-

wał król Zygmunt August. Nabył on w latach 1548-1567 we Flandrii 350 sztuk arrasów do dekoracji wnętrz Zamku Kra-kowskiego na Wawelu.

Do zbioru należały wspaniałe serie fi-guralne, jak Raf., Potop, Wieża Babel, serie krajobrazowo-zwierzęce oraz serie z kompozycjami groteskowymi. Centralne punkty w tych ostatnich stanowiły herby Polski i Litwy albo łacińskie inicjały króla Zygmunta Augusta — „SA".

Zbiór arrasów powiększyli następni kró-lowie — Zygmunt III i Władysław IV.

Tragiczne dla unikalnej kolekcji wawel-skiej były wojny szwedzkie w XVII wie-ku. Z „potopu" ocalało tylko 156 arrasów, wywiezionych przed działaniami wojen-nymi na Spisz.

Szereg tkanin używano następnie do de-koracji sal Zamku Warszawskiego — nowej stolicy królewskiej.

W okresie rozbiorów Polski władze car-skie wywiozły w 1795 roku cenną kolek-cję arrasów do Rosji.

In December 1970 the Polish Post is going to issue . a set of postage stamps composed of seven stamps and two mi-niatura sheets depicting the Arras Tapes-tries preserved at the Royal Castle of Wa-wel in Cracow.

Particular stamps depict the following Arras Tapestries (quantities ,printed arę given in brackets):

60 gr — fallow deer, a fragment of an Arras Tapestry (6.5 million),

zł. 1.15 — stork, a fragment of an Ar-ras Tapestry (4 million),

zł. 1.35 — a panther fighting with a dragon, a fragmente of an Arras Ta-pestry (5 million),

zł. 2.00 — a head of a man, a fragment of the Arras Tapestry entitled „Flood" (3.5 million),

zł. 2.50 — a child with a bird, a frag-ment from the Arras Tapestry entitled „Adam Tilling the Soli" (2.5 million),

zł. 4.00 — Our Lord God, Adam and Eve, a fragment from the Arras Tapestry entitled „Felicity of the Paradise",

zł. 4.50 — the grotesque Arras Tapestry, with the Polish King's cipher (1 million),

zl. 5.50 — a miniaturę sheet — The Ar-ras with the Coat-of-Arms of the Kingdom of Poland (0.9 million),

zł 7.00+3.00 — a miniature sheet -The Arras Tapestry with Satyrs (0.9 mil-lion).

The surcharge of the latter miniaturę sheet is meant for the Polish Federat on of Philatelists.

The stamps are printed in multichrome rotogravure in 31.25X51 mm size, while the miniatura sheets in 54X81 mm size, on coated paper. Commercial panes of 50 stamps. The stamps have been desig-ned by Helena Matuszewska.

The collection of the Arras Tapestries was started by the Polish King, Sigis-m und A ugustus (1520-1572). In the years 1548-1567 he bought 350 Arras Tapestries in Flanders. These tapestries had to decorate the interior of the Royal Castle of Wawel in Cracow.

Magnificent figural series of the Arras Tapestries belonged to that collection: e.g. the Paradise, the Flood, the Babel To-war. Another series depicted landscapes and animal shapes. There also was a se-ries with grotesque drawings and compo-sitions. The focussing points in the latter series were coats-df-arms of Poland and

527

1470 %W.1 1970 ...„<1.°C

SOO-LECle i:cffilłł k„,,

SnIssra iesick *ił

411%

/ - DiHNEWZ.70

x xx ,t0.70 rĘv

8%0'

LAT 9", •• 5 _ • 20

9-k e. crROLNkU-'

LB P q141.00."

_tj,. ł 9 o 20

1970

51.»tPR2V-U40517.ng.

k GOANSK at -,,14.10 , 1970

20

XXV LAT' tG utdrwEa 5YTErit 02_1_05

AIECQ

2.1 48 J.6

C 01

T, Y Os' 'v Z, WA94.TJ

RANOWSHIF 00010WE

49

Po rewolucji w latach 1921-25 rząd radziecki zwróci/ Polsce odnalezione 136 sztuk, a wśród nich główne serie figu-ralne — Raj, Potop i inne.

Druga wojna światowa skazała piękny zbiór na nową tułaczkę. Dla ocalenia wspaniałych tkanin przed hitlerowcami -wywieziono je początkowo do Rumunii, następnie do Francji i dalej do Kanady, skąd wróciły na swe miejsca w królew-skich komnatach dopiero w 1961 roku. Kłopoty związane z rewindykacją arrasów z Kanady to już historia ostatnich kilku-nastu lat, znana z opisów w prasie in-formacyjnej.

Stemple okolicznościowe

DOPIT wydaly zezwolenia na stosowanie: 0-10.X1. w Upt. Szczecin 1 datownika — XX-

lecie dzialalnoSci Palaeu Młodzieży w Szczeci-nie (zezw. z 2.X/.).

Upt. Łódź 1 datownika XIV Krajo-wy Zjazd Autorów Odczytów Pedagogicznych w Łodzi (zezw. z 10.X1.).

15.XI. w Llpt. Olsztyn 1 datownika — IX Wo-jewódzki Zjazd Delegatów Stronnictwa Demo-kratycznego (zezw. z 5.XI.).

23.XI. i 6.711. w TJpt. Łódź 1 dwóch datow-ników — Wystawa Młodych Mistrzów Techr:- ki — Członkowie LOK z techniką na ty (zezw. z 10.X/.).

1-5.7/11. w Upt. Katowice 1 datownika — Eu-ropejskie Spotkanie Mlodych Górników.

w Upt. Pita 1 datownika — „Dzień Gór-nika".

LXII. w Upt. Kielce 1 datownika — Dzień Górnika — Pokaz Kola nr 37 — Neolityczna Kopalnia — Krzemionki Opatowskie.

w Upt. Kraków 1 datownika — Uroczy-ste zakończenie obchodów w Okręgu Krakow-skim PZF — Setna rocznica urodzin W.I. Le-nina.

6.7/11. w Upt. Łódź 1 datownik — Ogólno-polska Narada Aktywu LOK.

w Upt. Łódź 1 (stoisko w gmachu Po-litechniki, Al. Politechniki 6) datownika — Mię-dzynarodowe Sympozjum Naukowe.

10.XII. w Upt. Warszawa ł datownika — XXV-lecie ONZ.

Lithuania, as well as t he Latin, cipher of the King Sigismund Augustus — „SA".

The collection of the Arras Tapestries at Wawel was quite unique. The years of Swedish Wars in 17th c. were fatal for the collection. Out of the „Flood" (as these wars are called in Poland) only 156 Ta-pestries were saved. They were those hid-den a t Spisz (southernmost part of Po-land) to take them away Prom the baattle-fields of the war.

During the partitions of Poland the tsarist authorities took away the valuable collection of Arras Tapestries to Russia in 1795.

After the Revolution of 1918 within the years 1921-1925, the Sowiet Government returned Poland 136 Arras Tapestries fo-und in Russia. Among them there were the main figural series: the Paradise, the Flood and others.

The Second World War banished the beautiful collection away from Poland. In order to save the magnificent tapestries from the hitlerites they were firat remo-ved to Rumania, then to France, and thence to Canada. The Arras Tapestries returned to their own places at the Wa-wel Castle in Cracow only in 1961. The worries and difficulties connected with the revindication of the Arras Tapestries from Canada belong to the latest history and are known from articles in mass in-formation media, particularly press.

Stempel pierwszego dnia obiegu znaczka z okazji VIII Konkursu Planistycznego Im. Fryderyka Chopina.

«1 WIELKI aV41,1,,

iói-0 10/7'D..5*IKOLA5fit i0orWi?

20 1.9 •T rJ

•Or rtaf AW,M11.€ T117111C.W IQ

deffilik EOCTC9:0 ■C44CR ,;<

V W g „„„,,,,,5Z?..■:11.:1, \YI-rne1 SA. k. .

i°41,cry,A51 20

2411112 1912 "'"`"" o

0111/WALCLANIA RUNU 11101U

20

Arew1151.113.1.01.1111.11051U riCARA/ IRRA..0x0141 R1(ASORERU1115.1,70

No RWA« Bk7Au9xu-1.1.501

.15-LIN -1 • 11.1,1970

,4,173.1970 Ls1

KONEEFNC.JA -1:111.1C31.1

1

R4 R:ACYJUM1 1.1 TELAKIKkRi i! A W R0590DAR.1, 5,ROJC1',

22

Re: DNI CZŁUG031311 1.51065011,42.0AR.A.1.1.,

CZŁUCHOW 061t1

+1.41 1111 :Itl 1•.15 nil

15 15 51 1970

MIME1

MUZEUM AR 1%'9?,E0?,2

Ctf.111 C".„

'.25.11.70:- HASK W PRADIZIACH /

I3K1 22 PO

2 5.29 E s r rwAl

J s&.Z,,% W .!:. .. 42 ri■N-'

tOnv...31w0 M.YCZNE --

2:."."'".'''''""""'3 44,kinCERS#4. KAT01310E1-30X1.1970, 22 88 I • 165'' gs

20

asno.17r)

2WLA,T POLITEc.RNŃI KRAKOWSKIEJ

,1,1111aLlid3,\\7,

Liczba pod kasownikiem wskazuje numer „Filatelisty", w którym zamieściliśmy zapowiedź o jego stosowaniu

'ZAGRANICZNE ■i0Q

AFAR I ISSA. 6.XI. — 2 znaczki „Tresura koni": 50 fr (skoki) i 60 fr (jazda konna).

AFGANISTAN. 15.VI. — 1 znaczek ,Dzień Matki" Z. sig (matka I dziecko).

ALBANIA. 3.IX. — 3 znaczki „50. rocznica bitwy pod Vlo-ni": 15, 25 q ł 1.60 1 (frag-menty walki).

ALGIERIA. 11.IX. — 1 zna-czek „Nowa hala wystawowa dla 7. Międzynarodowych Tar-gów w Algierze": 60 c (widok nowej hali i emblemat Tar-gów).

ANDORRA. 3 znaczki „Malar-stwo — freski z kotelnia St. Jean de Caselles": 30, 40 ł 80 c.

AUSTRALIA. I4.X. — 1 zna-czek „Bole Narodzenie": 6 c (Madonna z Dzieciątkiem).

AUSTRIA. 6.XI. — 1 znaczek uzupelniający dawna serie „Sport": 2 sz (bieg kobiet przez plotki).

27.X1. — 1 znaczek „Boże Narodzenie": 2 sz (reproduk-cja.).

BELGIA. 73:E. — 1 znaczek serii stalej „40-lecie urodzin króla Baudouina": 3.50 fr (profil króla).

BERLIN ZACHODNI. 12.X1. — 1 znaczek z dopłatą „Bo-że Narodzenie": 10+5 Pf (anion.

BULGARIA. — 8 znaczków Kwitnące kaktusy": 1, 2, 3,

5, 8, 10, 13 i 20 st. 4 znaczki „Expo 70"; 1, 2,

3 t 22 st (ludowe tańce bul-galSkie)

CHILE. 11.VID. — 2 znaczki lotnicze „10 Międzynarodowy Kongres Zwalczania Raka -Huston, USA": 0,40 i 2 e (waż

płonąca pochodnia). CSRS. 21.IX. — 1 znaczek

„50-lecie Rudeho Prava.. : 60 h (strona tytułowa gazety).

23,2K, — 6 znaczków „Emble-maty starodawnych domów Pragi, Brna i Bratysławy": 90 h (fragmenty Wieży Mosto-wej w Pradze), 60 h (lew ze starej wieży ratuszowej w Brnie), 1 kcs (kamień z wie-ży ratuszowej w Bratysławie), 1,40 kcs (herb na Bramie Mi-chata w Bratysławie), 1,60 kro (morawski orze; na gotyckiej bramie ratusza w Brnie) i 1,80 kcs (emblemat na ka-mieniczce Starego Miasta w Pradze).

CZAD. 22.1V. — 1 znaczek — ..100-lecie urodzin W. L Le-

nina": 110 fr (podobizna Le-nina).

10.X. — 5 znaczków „Sztu-ka i rzemioslo": 1 fr (gar-barz), 2 fr (farbiarz), 3 fr

(olejarz), 4 fr (nosiwoda) i 5 fr (kotlarz).

5.VILE. — 1 znaczek lotniczy „Afrykańskie linie lotnicze": 30 IT (samolot Mm DC „Fort Lamy" w locie).

DAHOMEJ. 20.3711. — 2 znacz-ki „Europafrique": 40 1 70 fr (Merkury, mapy Europy i Af-ryki).

LVIII. — 2 znaczki „10-lecie Niepodleglości": 30 i 90 fr (repr. orderu).

DOMINIKAŃSKA REP. 2 znaczki „Nowy budynek UPU": 6 c i lotn. 10 c (bu-dynek UPIJ z lotu ptaka).

2 znaczki ,,Międzynarodowy Rok Edukacji": 9 c i lotn. 15 e (emblemat).

ETIOPIA. 21.1X. — 3 znacz-ki „Organizacja Jedności Af-ryki": 20 c (mapa Afryki), 30 e (flaga Etiopii) ł 40 c (bu-dynek ONZ w Addis Abebie).

2.XI — 1 znaczek _Konfe-rencja SALT": 0.50 rnk (kula ziemska z zaznaczeniem te-rytoriów ZSRR i USA oraz miejsca spotkań w Finlandii, golaska oliwna i wstega o fiń-skich barwach narodowych).

FRANCJA. 10.X. — 3 .1-1135.- let serii „Historia Francji": 48 c (podobizna kard. Riche-lieu), 45 c (Ludwik XIV), 45 c

529

(bitwa pod Fontenoy w 1745 r.).

26.X. — 1 znaczek „25-lecie ONZ": 80 c (emblemat ONZ

siedziby ONZ w N. Jorku i Genewie).

9.XI. — 1 znaczek serii -ma-larstwo": 1 er („Tancerka z bukietem kwiatów" — E. De-gas).

GHANA. 10.V111. — 4 znacz-ki ,,Międzynarodowy Rok Na-uczania'•: 4 np (doksztalca-nie dorosłych — nauczycłal I studenci), 121", np. (dzieci róż-nych ras), 20 np (symbole mą-drości ł wiedzy oraz emble-mat Roku) i 40 np (ogród dla dzieci).

GORNA WOLTA. 2.X. — 2 znaczki lotnicze „25-lecie ONZ": 60 fr (go)ąb 1 emble-mat ONZ), 200 fr (emblemat ONZ 1 2 gołębie).

GRENADA, IX. — z okazji MWF „Philympia" 4 znaczki serii ..Apollo 11": 25, 35, 50 c

1 dol. przedrukowano napi- sem „PHILYMPIA'London 1970".

HISZPANIA. LWI. — dal-szy I znaczek serii „Kobiece stroje ludowe": 6 pt (kobieta w stroju z okolic Segovil).

21.1X. — 6 znaczków ..Pisa-rze": 50 c (Coneha iwina -nowelistka). I pt (Glinian de Casrro — dziennikarz). 1.50 nt (Juan Ramnn .Timaaaz — sara. laureat Nagrody Nobla). 2 pt (Gustavn AdoUn Becauar — noria). 2.50 nt (Mitnie) p= Unamuno — S.70 nr (Jose Maria Gabriel y Ga-lon — nocni).

HONDURAS. 15.V1.11. — 5 znaczków lotniczych dla upa-miętnienia poległych przy ga-szeniu pożaru lasu: 5 1 10 e (podobizny poległych), 12 c (mapa i emblematy), 20 c i 1 1 (herb, emblematy i flaga). Wydano również blok z wszy-stkimi znaczkami.

LNDONEZJA. 1737111. — 1 znaczek „25-lecie Niepodlegioś-cl": 40 rp (pomnik Niepodle-glości).

IRAN. laarl. — 1 znaczek „50-lecie szkoty polotnYch": 8 ri (bocian z dzieckiem).

JAMAJKA. I2.X. — 3 znacz-ki „100-lecie stliłby telegra-ficznej": 3 c (okręt kablowy -Dacia"), 10 c (zakładanie ka-bla). 50 c (mapa Jamaiki i trasa kabla i aparat Morsead.

JEMENU Pd LUDOWA REP. 2.VU. — 4 znaczki ,.Stroje lu-dowe": 10, 15, 30 I 50 f (stro-je z okolic Adenu i sąsied-nich regionów).

JORDANIA. 3 znaczki „Ko-nie": 10, 20, 15 f (różne rasy koni).

KAMERUN. 19.X. — 2 znacz-ki „Tancerze": 30 i 50 fr.

KOLUMBIA, 1 znaczek „25- lecie ONZ": 1 dol. (emblemat ONZ i napis .,Pokój, Spra-wiedliwość, Postęp").

LVIII. — 1 znaczek „Czer-wony Krzyż": 5 c (dłonie trzymające dziecko).

KRL-D. 1970 — 4 znaczki „Nowy system rolny w rejo-nie Sukchon": 2 jun (elek-trownia wodna), 5 jun (zme-chanizowany sprzęt rolny), 10 jun 1 40 jun (maszyny rolni-cze).

KUBA. 2337111. — I znaczek ..10-lecie kubańskiego Związku Kobiet": 3 c (kobieta, flaga i emblemat Związku).

LESOTHO. 27.X. — 5 znacz-ków ..Turystyka": 25 c (sklep z kapeluszami), 5 c !Potów pstrągów), 10 c (Jazda na ku-cyku). 12, ', c (jazda na nar-tach w górach) i 20 c (hotel w IVIaseru).

MALAJZJA. 31.V/11. — 4 znaczki serii stałej „Motyle": 25 c, 30 ę, 50 c i 75 c.

MALAWI. aIX. — 2 znaczki serii stale) „Ptaki": 1 i 2 sh (Yv. 98 i 100) przedrukowano nową wartością 10 t 1 20 t.

MALEDIWY. 26.V11. — 2 znaczki .10-lecie Międzynaro-dowej Morskiej Organizacji Konsultatywnej (IMCO)": 50 r (statek i boja), 1 r (statek pasażerski i latarnia morska).

MALI. 13.VII. — 4 znaczki lotnicze Światowa Łączność kosmiczna": 105 Sr (Intelsat III), 200 fr (Molnia I), 300 fr (PB — stacja naziemna) 1 500 fr (projekt „Symphonia").

MAROKO. 25.V. — 2 znacz-ki z dopłatą na Czerwony Póficsiężyc z repr. marokań-skiej biżuterii: 25 + 5 fr (na-szyjnik) i 50 + 10 fr (wisiorek).

9.V11. — 1 znaczek ,,Rolni-cza produkcja Maroka": przedrukowano z okazji na-rodowego spisu ludności nowa wartościa 0.25 t napisem arab-skim „Census 1970".

MONAKO. XII. — 1 zna-czek „200-lecie urodzin Lud-wika van Beethovena'•: 1.30 fr (podobizna kompozytora).

NEPAL. 11.171. — 3 znaczki „Jeziora•': 5 p (Gossikund). 25 p (Phewatal) 1 1 r (Kara

11.171. — 1 znaczek „51-lecie urodzin króla Mahendra": 50 p (podobizna króla w halmie na tle panoramy Himalajów).

NIGER. 16.1X. — 2 znaczki lotnicze „Expo 70'•: 100 fr (gejsze na tle wystawy w no-cy) 1 150 fr (nocny widok wystawy).

NOWA ZELANDIA. 1.X. — 3 znaczki ,.Bole Narodzenie":

c (A. Correggla — Hałd Dzieciątku), 3 c (witraż w ko-ściele prezbiteriańskim w In-vercargik) i 10 c (wieża koś-ciota rzym.-kat. w Sockburn).

NRD. 22.IX. — 6 znaczków z repr. obrazów art. mol. Ktithe Kollwitz, Ernst Bartach ł Otto Nagel: 10 Pf (Nagel: -Robotnik leśny"). 20 Pf (Na-pal: „Portret dziewczynki"), 25 Pf (Kollwitz: reprodukcja plakatu ..Nigdy więcej wol-ny"), 30 Pf (Kollwitz: „Matka z dzieckiem na ręku"), 40 Pf (Bartach: „Głowa z pomnika w Gastrow) i 50 P1 (Bartach: „Flecista").

1.X. — 2 znaczki „Braterstwo broni": łO 1 20 Pf (emblemat manewrów z napisem „WAF-FEN — BRUDER — SCHAFT•'.

NRF. 12.X1. — 1 znaczek z doptatą „Boże Narodzenie": 10 + 5 Pf (anioł).

PAKISTAN. 5.X. — 1 znaczek ,.Dzien. dzieci": 20 p (chło-piec i dziewczynka w strojach ludowych).

PERU. 6.VIIL — 1 blok znaczkowy z 5 znaczków pro-pagujących turystykę: 2.50 S (widok wnętrza twierdzy w Puruchuco-Lima), 3 s (ruiny twierdzy ..Słońca•• w Trujillo), 4 s (Brama Kamienna W Say-saguaman-Cuzco), 5 c (widok jeziora Titicaca z bramy mu Pumy'• w Pomata), 10 s (widok ruin Machu Pichca w cuzzó).

RUMUNIA. 1 znaczek „75- lecie rumuńskiej floty han-dlowej": 55 b (statek handlo-wy i flaga).

1 znaczek „Międzynarodowe Targi w Bukareszcie'•: 1.50 1 (hala wystawowa i szyb nafto-wy).

daVANDA. 24.V111. — 8 znacz-ków „Expo 70"; 20 c (kwiat i paw), 30 c (ofiarna i repr. obrazu Yukihiko Ya-suda), 50 c (kobieta i repr. obrazu Nampu Katayamy), 1 /r (Wieża Stoika i repr. ob-razu), 3 /r (dom japoński i siedzący Budda), 5 fr (pagoda i repr. obrazu Shuho Yama-kawa), 20 fr (pismo „Omat-suri'• i palec cesarski w Kyo-to), 70 1r (emblemat Expo I drzeworyt „Galopujący jeż- dziec"). .

SENEGAL. 22.117. — 1 zna-czek i 1 blok znaczkowy „ZOO rocznica urodzin W. I. Leni-na••: 30 fr I blok 50 fr (po-dobizna Lenina).

22.V111. — 2 znaczki lotni-cze „Planowanie miast i u-przemysłowienie": 30 fr (ku-ter rybacki i zaklady rybne) i 100 fr (widok Dakaru z lotu ptaka).

SINGAPUR. LVIII. — 3 znaczki „Dzień Święta Naro-dowego": 15, 50 c i 1 dol. (wojsko).

SYJAM. 9.X11. — 1 znaczek ,a. Azjatyckie Zawody Spor-towe": 1 b (król zapalający znicz).

SYRYJSKA REP. ARABSKA. 21.VIII. — 2 znaczki lotnicze „Pożar meczetu Al-Aqsa": 15 i 60 p (meczet w płomieniach).

530

SZWECJA. 28.114. — ł zna-czek serii stałej „Górnictwo": 1 kr (górnik z wiertarką).

TOGO. 8.VIII. — 5 znaczków „Expo 70" : 2 fr (pawilon Sanyo i flagi) oraz 4 znaczki 20, 30, 50 1 60 fr drukowane łącznie w paskach po 4 szi• i przedstawiające pawilony brytyjski, francuski, radziecki i japoński.

TURCJA. 28.X. — 3 znaczki „Wystawa Znaczków Ankara 70": 10 k (kwiaty ze znacz-ków), 50 k (dobosz), 60 k (pomnik AtatBrka). Wydano również blok maczkowy 130 k (kwiaty i ptak).

URUGWAJ. 5.VIII. — 4 znaczki „Expo 70": 25 p (Fu-dżljama), 25 p (gejsze), 25 p (wieża Siarka), 25 p (totem

— symbol młodzieżowy); na wszystkich znaczkach jest em-blemat -Expo" i herb Urug-waju. Znaczki są drukowane na jednym arkuszu.

USA. 19.IX. — 1 znaczek „Pomnik w Górach Skalis-tych-: 6 c (plaskorzezba w granicie).

WATYKAN. 8.X. — 3 znacz-ki „25-lecie ONZ": 20 1 (glo-wa Adama z fresku Michała Anioła w Kaplicy Sykstyń-skiej). 90 1 (głowa Ewy z tego samego fresku), 220 1 (gałązka oliwna). Na wszystkich znacz-kach jest emblemat ONZ.

WĘGRY. 4.IX. — 1 czworo-blok „Sojuz 9": 4 x 2.50 ft (różne stadia lotu oraz podo-bizny 2 kosmonautów). Moc obiegową ma tylko blok jako całość.

21.IX. — 1 znaczek „VII Regionalny Kongres FAO":

ft (emblemat FAO 1 statua przedstawiająca matkę kroją-cą chleb dla dzieci).

WLOCITY. 26.IX. — 1 zna-czek „400. rocznica zgonu Ja-copo Tattis, architekta włos-kiego" : 50 1 (loggia dzwon-nicy na placu św. Marka w Wenecji).

WYBRZEŻE KOSCI SŁONIO-WEJ. Ie,VII. — 4 znaczek lot-niczy serii malej: 200 fr igo-ra Niangbo).

WYSPA SW. HELENY. 2.X1. — ł znaczki „Mundury woj-skowe"; 4 d (oficerska czapka i tarcza z 1812 r.), ka z r. 1818), 1 s

9 d 3 d

(czap- (czap-

ka z r. 1816) 1 1 sh 11 (czapka podchorążego z 1813 r.).

WYSPA SW. WINCENTEGO. 23.XI. — 4 znaczki „Boże Na-rodzenie" 8 i 35 c (Madonna z Dzieciątkiem — G. Bellini), 25 c I 50 c (Hold pasterzy -L. le Main).

ZSRR. 31.VIII. — 1 znaczek „2. Kongres Radzieckiego Związku Filatelistów": 4 kop (znaczek, lupa, list).

24.IX. — 1 znaczek „75-1e-cle urodzin W. J. Kikwidzesa: 4 kop (podobizna bohatera wojny domowej).

24.IX. — 1 znaczek „M-le-cie Uniwersytetu w Erewa-waniu": 4 kop (budynek uni-wersytetu).

KaLeJdOcKoP I znów musimy powędrować nad Za-

tokę Perską i Omanską — do ostawio-nych szejkanatów. Dawno już tam nie zaglądaliśmy a wydaje nam się, że właśnie w tym zakątku *świata znajduje się najbardziej niebezpieczne źródło dla dzisiejszej filatelistyki. Bo chyba dla ni-kogo nie pozostawia najmniejszej wąt-pliwości, że właśnie z tych kraików plu-ną zatrute strzały godzące w zbieraczy. Przecież te państewka zaatakowały fila-telistykę światową lawiną niepotrzebnych — super spekulacyjnych wydań i w ten sposób zniechęciły wielką ilość filateli-stów do zbierania. Oczywiście, te wszy-stkie operacje „filatelistyczno-wydawni-cze" odbywają się pod batutą rekistów — wielkich hurtowych firm filatelisty-cznych z siedzibą w Stanach Zjednoczo-nych.

Wszystkie te akcje spekulacyjne, prze-prowadzane na b. dużą skalę, są na ogól znane w świecie filatelistycznym.

Natomiast pewną nowością są wiado-mości napływające z szejkanatów, które wskazują, że wreszcie tamtejszym wła-dzom otworzyły się oczy i zaczynają pro-testować. Mają już dosyć wyzysku i wy-raźnis dążą do pozbycia się „rekinów".

Nie oznacza to wstrzymania inflacji, lecz wysiłek w kierunku wyzwolenia się od zależności obcych firm.

Tak na przykład prawdziwa „wojna" o prawo wydawania znaczków wybuchła ostatnio w szejkanacie Fudżeira. Jak do-tąd wszystkie emisje dla tego szejkana-tu byty drukowane na zamówienie fir-my „Kenny International Corporation". D/a utrzymania pozorów, zamówienia na znaczki należało kierować do Urzędu Pocztowego w Pudżeira. Jednak i tak wspomniana firma lwią część zamówień, wysyłała bezpośrednio ze swego biura. Miała też, jak się zdaje, swój własny datownik.

Mimo zachowania wszelkich pozorćw, stwierdzono, że wiele emisji dla Fudżeiry nigdy „nie miało przyjemności" ogląda-nia swego rodzinnego kraju! Właśnie te wydania z całą pewnością nie mają żad-nej wartości filatelistycznej i można je jedynie traktować jako niepocztowe na-lepki-zabawki.

I nagle Wybuchła bomba. Od 1 maja 1970 roku na teren Fudżeiry wkroczyl nowy konkurent „Middle East Company". Jak się zdaje, właśnie ta firma podpi-sała korzystniejszy kontrakt z władzami

531

szejkanatu. Od tej pory dawny kasow-nik został ogłoszony jako nielegalny, a wprowadzono nowy — okrągły.

Aby jakoś zalegalizować nowe wyda-nia i zachęcić filatelistów ao zbierania — rozesłano wiele listów, które mają po-zory użytkowych a nie filatelistycznych. Wiele takich „oryginalnych listów" by-ło reprodukowanych przez rćżne perio-dyki filatelistyczne.

Lecz firma „Kenny International Cor-poration" bynajmniej nie zrezygnowała i „wojna filatelistyczna" nad Zatoką trwa w całej pełni. Nie ulega wątpliwości, że doprowadzi ona do kompletnej zagłady wydań Fudżeiry i może dobrze się sta-nie, że niektórym naiwnym filatelistom otworzą się oczy. Podobno nawet w Fu-dżeira podzielono tereny wpływów na dwie firmy. Jeśli tak — to będziemy

mieli wydania dwóch rywalizujących firm i dojdzie do jeszcze większego zalewu spekulacyjnych znaczków.

Jak pisze jedno z pism filatelistycz-nych, na terenie wspomnianego szejka-natu panuje bałagan pocztowo-emisyjny, że nikt już dziś nie jest w stanie się rozeznać, które wydania są legalne, a które są czystym obiektem spekulacji i fantazji. W konkluzji pismo doradza, aby zbieracze absolutnie wstrzymali się od kupowania takich winietek.

Należy przypuszczać, że podobne kon-flikty powstaną również na terenach po-zostałych szejkanatów, co ostatecznie do-prowadzi, na szczęście, do zakończenia „epoki" szejkanackiej — a filateliści ode-tchną z ulgą.

Kazimierz Grysiewskl

W S T A ira v TECHNIKA 71 — POZNAŃ

z okazji

W ramach ekspozycji urządzanych z okazji VI Kongresu Techników Polskich, organizuje Okręg Poznański PZF Wystawę — Filatelistycz-ną „Technika 71 — Poznań".

Wystawa otwarta będzie od 31 stycznia do 14 lutego 1971. r. w górnej części hali nr 14 Międzynarodowych Targów Poznańskich.

Przewiduje się pokazanie — na 545 ekranach (po 1 rez) okoto 120 zbiorów filatelistycznych związanych tematycznie — w szerokim ujęciu — z techniką• Odpowiadające poziomowi wystawy krajowej eksponaty, zakwalifikowane zostaną przez okręgowe komisje wystaw PZF. Ekspozy-cja podzielona zostanie następująco:

ł Klasa oficjalna IL „ pozakonkursowa III „ konkursowa

a — wystawcy dorośli b — „ mlodzieżowl c — literatura d — filumenistyka

W klasie oficjalnej pokazane będą, związane tematycznie z „techniką", fragmenty zbiorów

znaków pocztowych Muzeum P. ł T. we Wro-cławiu.

Przewiduje się również wystawienie przez ,,Art" projektów znaków pocztowych o tej te-matyce.

Na wystawie czynne będą stoiska PPF „Ruch., PZF, oraz poczty, która stosować będzie oko-licznościowy kasownik.

ROMA 70

SUKCES POLSKICH WYSTAWCÓW

W okazałym gmachu Pałacu Kongreso-wego (Palazzo dei Congressi) w nowocze-snej dzielnicy Rzymu EUR odbyła się w dniach od 2 do 5.X. wystawa filatelistycz-na „ROMA 70". Wystawa ta była punk-tem kulminacyjnym filatelistycznych ob-chodów 100-lecia (z okazji setnej rocznicy zjednoczenia 'Włoch) i stała się jedną z największych imprez filatelistycznych bie-żącego roku. Protektorat nad wystawą objął prezydent Republiki Włoskiej, a w komitecie honorowym były najwybitniej-sze osobistości Włoch z przewodniczącym Senatu na czele. Swiadczy to o bardzo wysokiej randze imprezy.

Ekspozycja była imponująca i ciekawa. W klasie oficjalnej pokazano eksponaty włoskiego Ministerstwa Poczty i Teleko-

532

R 2-10 10 L—ił congreś"c5ful fliatelice rtalltnu ROMA EUzl

3. TJroczystoSo wpisania do złotej księgi ALBO DORO

4, Kongres Filatelistów Włoskich

doo orAu Jac)

\tzWpa

ASSftifILEA RLE6.FEDERAZ. TRA SOCIETA' FILATHACHE

, ROMA EUR/4-10-70 Serdzip.l. ser,' distanail

munikacji, Państwowego Instytutu Poligra-ficznego oraz Watykańskiego Muzeum Fi-latelistycznego.

Interesująco przedstawiały się ekspona-ty Włoskiego Ministerstwa P. i T. Poka-zano z bogatych zbiorów Muzeum Poczto-wego oryginalne dokumenty i eksponaty ilustrujące historię poczty tego kraju. Obok starych mundurów, dyliżansów itp. można. było obejrzeć zrekonstruowany bu-dynek urzędu pocztowego z XVIII wieku. Poza tym pokazano obszerne fragmenty zbiorów znaków pocztowych z działu fi-latelistycznego Muzeum Pocztowego. Eks-pozycja Włoskiego Państwowego Instytutu Poligraficznego zapoznawała zwiedzają-cych — w specjalnych ruchomych gablo-tach — z poszczególnymi, fazami produkcji znaczków pocztowych.

Zbiory indywidualnych wystawców wło-skich oraz licznie zaproszonych gości za-granicznych eksponowano w klasach: ho-norowej, pozakonkursowej i konkursowej. Najsilniej reprezentowane były — rzecz zrozumiałą — zbiory znaczków włoskich. Oglądać można było m. in. największe znane zbiory specjalizowane starych państw włoskich, Lombardii-Wenecji i Państwa Kościelnego, zawierającego licz-ne rzadkości i unikaty.

Równie interesujące zbiory pokazano w specjalnym dziale obejmującym znaczki kolonii i poczt włoskich za granicą, wło-skiej poczty lotniczej i Watykanu. Spe-cjalny dział poświęcono zbiorom tema-tycznym, wśród których znalazły się rów-nież dwa eksponaty polskie, zaproszone przez organizatorów wystawy. Obydwaj polscy wystawcy Zdzisław Biadasz i Ber-nard Stępczyński odnieśli wielki sukces zdobywając dla nas dwa medale pozła-cane.

Bogato przedstawiał się program wysta-wy. W czasie jej trwania zorganizowano szereg imprez towarzyszących, z których na specjalne podkreślenie zasługuje Festi-

wal Filmów Filatelistycznych trwający przez cały okres wystawy.

Liczni filateliści zjechali na Kongres Filatelistów Włoskich oraz Walny Zjazd

Delegatów Włoskiej Federacji Filatelisty-cznej. Uroczyście odbywała się ceremonia wpisania zasłużonych działaczy filateli-stycznych do złotej księgi (ALBO D'OR0).

Poczta włoska stosowała z okazji im-prez filatelistycznych 100-lecia 6 datow-ników okolicznościowych:

*o

210 1070 o rrvi p.~

dislaccali

FlIATEL Ic E*%̀ '"

o s—)festivalo

Q film o

_I=9 R 0%laateE luien E1 °E3 3-10-70 Servit i p.1

1. Filatelistyczne Imprezy 100-lecia — RO-MA 70

2. Festiwal Filmów Filatelistycznych

5. Walny Zjazd Delegatów Włoskiej Federa-cji Filatelistycznej

6. V Kongres zbieraczy tematyki europej-skiej.

Na wystawie czynne były 3 stoiska pocztowe, z których jedno ulokowano we wspomnianym zrekonstruowanym budyn-ku pocztowym z XVIII wieku.

Jan Witkowski

533

Wielkość i upadek Hartmuta Schwenna

Wszystko rozegrało się w ciągu nie więcej niż siedmiu lat.. W 1963 roku młody, dwudziestosiedmioleni nikomu nieznany czeladnik cukierniczy w Werni-gerode, Hartmut Schwenn, zbiegł z Nie-mieckiej Republiki Demokratycznej, aby ,.spróbować szczęścia" w drugim, bogat-szym, państwie niemieckim — NRF. Jed-nakże nie jako piekarz ciastek czy tor-tów, o nie! Będąc jeszcze wyrostkiem, zajmował się on mianowicie skupywa-niem co cenniejszych znaczków poczto-wych u swoich współobywateli w NRD i... szmuglowaniem ich do Zachodniego Berlina. Uzbierała mu się tam po pew-nym czasie okrągła sumka 50 000 marek, która• stała się zaczątkiem jego później-szej fortuny.

Już w trzy lata później czołowe pisma filatelistyczne NRF i zachodniej Europy, zaczęły publikować całostronicowe ogio-. szenia firmy Schwenn we Frankfurcie nad Menem, a nieco później — filii tejże firmy w Zurichu. Ogłoszenia zapowiada-ły kolejne aukcje, na których oferowa-no najbardziej wyszukane rarytasy fila-telistyczne. Ogółem Schwenn przeprowa-dził 24 tego rodzaju aukcje i sprzedał na nich walory filatelistyczne za okrąg-ło 100 milionów marek.

I oto pewnego dnia, jesienią bieżącego roku, ogłoszenia firmy Sehwenn uzupeł-nione zostały wytłuszczonym napisem „linter neuer Regie" — pod nowym kie-rownictwem. Schwenn rozstai się ze swoim srebrnym młotkiem licytacyjnym i syt chwały — oraz pieniędzy — wy-niósł się z interesu. Mówiąc dokładniej został zeń raczej usunięty.

Jak do tego doszło możemy się do-wiedzieć z jednego z ostatnich numerów popularnego, zachodnioniemieckiego ty-godnika „Der Spiegel", który ogłosił swe-go rodzaju nekrolog Schwenna.

Jak się okazuje z tego nekrologu Sehwenn już w 1966-7 roku został praw-dziwym milionerem i niekoronowanym królem filatelistycznym. Swoją fortunę zawdzięczał zaś nie tylko własnemu spry-towi, ale — może przede wszystkim -poparciu i opiece pewnego chytrego fi-nansisty, Meyer-Beera, również zresztą uciekiniera z NRD. Związał się on z dwoma szwajcarskimi domami bankowy-mi „Philacredit" i „Teliana", które spe-cjalizowały się w udzielaniu kupcom fi-latelistycznym pożyczek na zakup droż-szych walorów. Meyer-Beer nie żałował awansów Schwennowi, który dzięki te-mu mógł objeżdżać dosłownie cały świat w poszukiwaniu cenniejszych zbiorów i

poszczególnych rarytasów. Za otrzymane kredyty płacił lichwiarski procent dwa-dzieścia od sta, ale i tak jeszcze zdołał — w okresie spekulacyjnego boomu os-tatnich lat — zbić majątek. Wykupił 7 znanych firm filatelistycznych, m. in. stary dom aukcyjny Heinricha Kdhlera i założył holdingowe przedsiębiorstwo w Zurichu.

Schwenn chwalił się, że „postawił n ). nogi" całą branżę. Wydawał reguIarae ponad 10 procent swoich obrotów na re-klamę i nakręcał w ten" sposób koniunk-turę, z czego istotnie korzystali i inni kupcy. Ale jego „przyjaciel" Meyer-Beer czuwał. Czekał tylko, aby Schwennowi powinęła się noga. Niepowodzenie zaczę-ło się od założenia domu towarowego „Mauritius", za pośrednictwem którego Schwenn sprzedawał wszystkie filateli-styczne utensylia — od klaserów do (po-złacanych!) pincetek. „Mauritius" kosz-tował Schwenna kilka milionów, ale po dwóch i pól latach istnienia przyniósł 4 miliony.., strat.

Schwenn postanowił wykaraskać się z tarapatów za pomocą pomysłowego tric-ku. Wpadł na pomysł, aby uczynić ze znaczków rzeczywiste akcje giełdowe. W tym celu wydał 15 milionów marek (pie-niędzy dostarczał oczywiście usłużny Meyer-Beer) na zakup wszystkich . do-stępnych na rynku znaczków NRF i Ber-lina Zachodniego z pierwszych lat po-wojennych. Popakował je w pakiety o wartości 500 do 10 000 marek wartości rynkowej i zaoferował bankom w celu odsprzedaży szukającym lokaty klientom. Schwenn zobowiązał się przy tym pisem-nie, że każdy nabywca będzie mógł w ciągu dwóch lat zwrócić mu owe „znacz-kowe akcje", jeżeli nie osiągnie na wol-nym rynku oczekiwanego zysku 10-15 procent. Co więcej, za każde półrocze tego gwarancyjnego okresu, Schwenn obiecał wypłacać trzy procent w formie oprocentowania. Był to odsetek niezły w okresie stabilizacji monetarnej w NRF, ale od kilkunastu miesięcy i tutaj zaczę-ła szaleć inflacja, a wraz z tym wzro-sło niebywale oprocentowanie bankowe, czyniąc ofertę Schwenna coraz mniej atrakcyjną.

Tak więc, wbrew oczekiwaniom Schwe-nna, większość banków zwróciła mu po pewnym czasie pakiety znaczków, bo po prostu nikt ich nie chciał.

I wówczas gwiazda sprytnego speku-lanta zaczęła blednąć. Meyer-Beer, wy-stępując we własnym imieniu oraz w imieniu swoich mocodawców, zażądał od

534

Schwenna zwrotu milionowych sum, któ-re mu zawierzono. A gdy ten ostatni nie zdołał ich restytuować, pozbawiono go całego imperium filatelistycznego, które zbudował ; na otarcie lez zostawiono mu „skromną" sumkę 1,5 miliona marek.

Przez szereg lat Schwenn był praw-dziwym królem filatelistycznym. To jemu

RECENZJE Kosmiczeskaja Filatelija — Kata/og-Spra-wocznik — J. B. Gurewicz i W. L Szczer-bakow. Wyd. Wszechzwiązkowe Towarzy-stwo Filatelistów i Centralna Agencja Reklamowo-Informacyjna „Sojuzpieczat", Moskwa 1970. Stron 133, nakład 30 tys., cena 65 kop.

Miłośnicy tematyki kosmicznej .w fila-telistyce otrzymali niezwykle cenny pod-ręcznik. Jest to katalog-informator obej-mujący wszystkie znaki pocztowe: znacz-ki, całostki i kasowniki o tematyce kos-micznej i lotów do stratosfery, wydanych przez pocztę radziecką w latach 1933--1968_

Praca podzielona jest na 4 części obej-mujące: 1. znaczki, 2. całostki z rozbiciem na: a. koperty z wydrukowanym znakiem opłaty, b. ilustrowane widokówki z dru-gostronnie wydrukowanym znakiem opła-ty, c. pólilustrowane całostki — karty pocztowe, d. karty pocztowe tzw. „stan-dardowe" bez dodatkowych rysunków, z tematyką kosmiczną na znaczku opłaty, 3. kasowniki, 4. „dodatki" — noty biogra-ficzne lotników strato- i kosmonautów, wykazy autorów znaczków i całostek o te-matyce kosmicznej, zestawienia tematycz-ne itp.

Informator Gurewicza i Szczerbakowa jest przykładem dobrej roboty zarówno autorów jak i wydawcy. Wszystkie znaki pocztowe są reprodukowane, co w przy-padku- calostek i kasowników jest dla zbieracza pomocą wyjątkowo cenną. Opi-sy zawierają szczegółowe dane filateli-styczne: kolory znaczków i ich podstawo-we odmiany. rodzaje papieru, druku, ząb-kowania, nazwiska autorów a także me-rytoryczne informacje, co poszczególny znaczek pocztowy przedstawia, jakiego wydarzenia dotyczy oraz podstawowe da-ne o tym wydarzeniu. Jest to w sumie prawdziwa _encyklopedia w pigułce" wie-dzy o tym temacie.

Na szczególne podkreślenie zasługuje szata graficzna wydawnictwa. Chociaż ukazało się ono jako broszura popularna, wydrukowano ją na dobrym papierze ilu-

chyba w poważnym stopniu „zawdzię-czamy" spekulacyjny boom sprzed kilku lat. Na szczęście odszedł. Czy „unter neuer Regie" firma Schwenn stanie się solidniejsza i mniej nastawiona na spe-kulacyjne zyski — pokaże przyszłość.

Zygmunt Szymański

stracyjnym, dzięki czemu reprodukcje są wyraźne i czytelne. Wszystkie kasowniki zostały przerysowane, ich odbitki są więc idealne. Na marginesie kasowników war-to zwrócić uwagę, że nareszcie zbieracze nie będą mieli wątpliwości, które z nich stosowała poczta zgodnie z obowiązujący-mi w ZSRR przepisami, a które są pry-watną lub półprywatną „lipą". W sumie jest to więc pozycja niezbędna w podręcz-nej bibliotece każdego interesującego się tą tematyką zbieracza. Jedyny „zarzut" jaki można postawić temu opracowaniu jest objęcie przez nie wydawnictw tylko do końca 1968 roku. Niestety, od momentu oddania pracy do składu do chwili pod-pisania jej do druku upłynęło... 16 mie-sięcy, co w temacie tak dynamicznym jak

,kosmonautyka musiało spowodować znacz-ne obniżenie jej aktualności już w mo-mencie pojawienia się na księgarskim rynku.

Cezary Rudziński

Katalog Yvert et Tellier 1971 w trzech tradycyjnych tomach: I — Francja i fran-cuska strefa wpływów, 736 stron, 8 fr. fr.; II Europa, 943 str., 28 fr. fr.; III — Afry-ka, Ameryka, Azja, Oceania, 1446 str., 32 fr. fr.

Przeglądając nowe wydanie, ukazującego się od 75 lat, popularnego u nas „Yverta" można zauważyć, że na ogól zwyżkowały liczne znaczki z XIX wieku, przy pewnej stabilizacji znaczków XX-wiecznych.

Zwyżkowały m. in. starsze znaczki Fran-cji, W. Brytanii i kolonii.

Spośród znaczków PRL seria „Wodzów" pozostała bez zmian. Nieznacznie zwyż-kowała „Edukacja": z 60 fr. na 70, z 80 na 85 i z 60 na 70 oraz „Marks": z 35 na 40 i z 5 na 7.50. „ONZ" pozostały bez zmian, seria cięta — 35.

Bloki i arkusiki: bylo fr. jest fr.

„Stratosfera"

200.— 225.- „Kultura" „Edukacja" 150.— 160.—

bez zmian bez zmian „Bojownicy"

120.— 135.— „FIS" — arkusiki bez zmian „Szermierka" — arkusik bez zmian „Tokio" — arkusik

ra

535

J. H. Krebs, Tausend Tips flir Briefmar-kensamnaler, str. 120 z ilustracjami i ta-belami. Verlag Hans Groth, Zug (Szwaj-caria) 1969. Cena fr. szw. 4.90.

Książeczka pod interesującym tytułem „1000 wskazówek dla zbieracza znacz-ków", daje to, co w tytule obiecuje. Wprawdzie 1000 wskazówek raczej w niej nie ma, chociażby z tego powodu, że wie-le z nich się powtarza, ale to co jest, zasługuje na to, aby się z nią zapoznać.

Oto niektóre tytuły rozdziałów ze spi-su treści; sens zbierania znaczków, zna-czek jako przyjaciel i nauczyciel, sposo-by powiększania zbiorów, spieniężanie znaczków, spekulacja znaczkami, zakłada-nie zbioru, przyszłość filatelii, czasopisma fachowe i piśmiennictwo, wskazówki do-tyczące katalogów i książek, praktyczne wskazówki na codzień, o prawidłowym zbieraniu, najpiękniejsza kasa oszczędnoś-ci świata. Duża część tych rozdziałów kończy się wskazówkami ujętymi zwięźle, w jednym zdaniu.

Omawiane dziełko jest opracowane przez doświadczonego filatelistę, dobrze zorientowanego w tendencjach rynku eu-ropejskiego. Nas razi zbytnie podkreś-lanie korzyści finansowych związanych ze zbieraniem znaczków, a śmieszy tros-ka o spadkobierców, dziedziczących zbio-ry po zmarłych filatelistach (którzy za życia powinni — wg autora — utrzymy-wać swój zbiór w takim stanie, tak przygotowany, aby w razie przeniesie-nia się filatelisty do wieczności, spadko-biercy nie mieli kłopotu z korzystną sprzedażą zbioru).

Colin Narbeth — Investing in Stamps (Inwestowanie w znaczki), str. •154, z licz-nymi rycinami, wykresami i tabelami, Stanicy Paul and Co. Ltd., London 1968, Cena 25 sh.

Książka Colina Narbetha zajmuje się głównie tematem na ogól niechętnie oma-wianym w szerszym gronie filatelistów, będącym jednak głównym motorem pasji kolekcjonerskiej dużej części zbieraczy. Autor dzieli się swoim doświadczeniem przede wszystkim z rodakami i dlatego przykłady ilustrujące jego wywody są oparte głównie o materiał angielski. Te-matowi głównemu poświęcono rozdziały: inwestowanie i zabawa, pułapki, klasy-ki, licytacje, trendy cen licytacyjnych, zwyżki i zniżki cen, sprzedaż. Oprócz tematu głównego, autor omawia również inne ciekawe zagadnienia, które ujął w rozdziałach: przybory filatelistyczne, spe-cjalizacja, historia poczty itd.

Szczególnie przyjemne dla Polaka są te części książki, które autor poświęcił znacz-

kom polskim. Ponad 2 strony zawdzięcza-my, przebywającemu w Anglii znanemu polskiemu filateliście, Mirosławowi Bo-. janowiczowi. Mianowicie ofiarował on w roku 1966 Muzeum Brytyjskiemu zbiór obejmujący wydania dotyczące historii poczty polskiej w okresie lat 1939 do 1949. Autor omawianej książki zachwy-ca się tą kolekcją i opisuje ją szcze-gółowo. Drugie polonicum nie dotyczy, ściśle biorąc, znaczków ale jednej oso-bliwości ze zbioru Augustyny Fitzgerald, poświęconego poczcie lotniczej. Chodzi tu o afisz propagandowy skierowany prze-ciw gubernatorowi Frankowi, zrzucony przez samolot amerykański nad Warsza-wą w roku 1943.

Romuald Klimek

NOTATKI za ŚWIATA „Philympia" była wielkiem sukcesem

Z notatki w „Il Collezionista" dowia-dujemy się, że wystawę „Philympia" w Londynie zwiedziło 100 tysięcy osób. Jeżeli weźmiemy pod uwagę i to, że na wysta-wie nie sprzedawano żadnych bloków czy serii znaczków zastrzeżonych dla wysta-wy, jak WIPA, Philatec, Praha i inne, to trzeba przyznać, że takim sukcesem mało wystaw może się poszczycić.

Wystawa kosztowała 275 tys. funtów i koszty opłacono z wpływów za bilety wstępu na wystawę, opłat wystawców za ramy oraz opłat za stoiska kupieckie, któ-rych było 163. Witryny wystawiennicze z „Philympia" zakupili organizatorzy wy-stawy belgijskiej, która odbędzie się w 1972 roku w Brukseli.

Zakupy zbiorów generalnych

Kilka poważniejszych firm europejskich ogłasza zakup zbiorów generalnych około 30 krajów europejskich i zamorskich. Ze znaczków tematycznych zakupywane są tylko Olimpiady. Poszukiwane są m. in. znaczki Bułgarii, Czechosłowacji, NRD i Jugosławii.

Exfilca 70

Taki tytuł miała międzynarodowa wy-stawa filatelistyczna zorganizowana w Caracas (Wenezuela). Patronatu wystawie udzielił rząd Wenezueli. Na wystawę, któ-ra otwarta jest od 27.XI. do 6.XII. br., przyjmowano zbiory całego świata, lotni-cze i tematyczne oraz literaturę.

536

Zdobycie kosmosu na 33 medalach

Firma Intercoins, jak podaje „Il Colle-zionista", wydała 33 medale ze scenami zdobycia kosmosu i portretami kosmona-utów. Ten cykl zaczyna medal z Gaga-rinem. Świetnie wykonane medale mają średnicę 45 mm i są bite w zlocie, sre-brze i brązie. Medal zloty (wydano 1000 serii) kosztuje 80 dolarów, medal srebrny (3000 serii) — 10 dolarów, a cena medalu brązowego (wybito 6000 serii) wynosi 4,5 dolara.

Baissa & Haussa

Pismo „Der Sammler—Dienst" analizu-je sytuację na rynku filatelistycznym w NRF, gdzie istnieje 500 firm filatelistycz-nych. Do tego wiele klubów prowadzi tak zwaną wymianę zeszytową „Rundsen-dezirkel", nie licząc wielu filatelistów, któ-rzy anonimowo prowadzą niemały handel.

Od dłuższego czasu daje się zauważyć, że tak zwane „modne" tematy tracą co-raz bardziej na popularności. Podobne ob-jawy notuje się w stosunku do znaczków NRF i Berlina Zachodniego, wydanych po 1960 roku. Za to bardzo popularnym kra-jem stała się Jugosławia i Portugalia,

Zbiory polskich znaczków na „Philympia"

Wśród deszczu kilkuset złotych, pozła-canych i srebrnych medali, jakie przydzie-lono wystawcom w dniu zamknięcia wy-stawy „Philympia", było kilka cennych wyróżnień za zbiory znaczków polskich. Oto ich pobieżny przegląd: M. A. Bojano-wicz z Londynu w klasie honorowej, pa-ni Th. H. Poulie ze Szwajcarii za zbiór generalny Polski — medal pozłacany ze specjalną nagrodą, dr J. Kudrewicz z Chicago za zbiór Polski — duży medal srebrny, podobne odznaczenia za zbiory polskie otrzymali: Jan Z. E. Berek z Lon-dynu i B. W. Trzeciecki, także z Londy-nu. Poza tym Jan Z. E. Berek otrzymał brązowy medal w klasie literatury za opracowanie polskich poczt polowych.

Zdobywca medali

Były holenderski filatelista-wystawca, obecnie mieszkający w Szwajcarii, wysta-wia na wszystkich wystawach FIP, po-cząwszy od 1956 roku, kilka zbiorów ge-neralnych, które z roku na rok uzupełnia i ulepsza, zyskując przez to wyższe od-znaczenia. Dobrym przykładem jest tu zbiór Albanii, za który Poulie otrzymał na „Philympia" złoty medal, gdy jeszcze kilka lat temu zbiór ten premiowany był tylko srebrem. Pozłacane medale zdobył za: Niemcy, Holandię, Bułgarię. Drugi złoty otrzymał za Indie Holenderskie. Dii-

ży srebrny — za pocztę. lotniczą, srebrne — za Litwę i Lotwę. Zbiór polskich znacz-ków odstąpił swej żonie.

Rzym — Tokio (1920-70)

Jak już podawaliśmy, z okazji złotego jubileuszu lotu z Rzymu do Tokio, Poczta Wioch wydała, dwa pamiątkowe znaczki. Natomiast wojskowe lotnictwo włoskie po-wtórzyło ten lot na podobnej maszynie, pilotowanej przez Artura Ferrarin, prze-wożąc pamiątkową korespondencję, stem-plowaną także na postojach w Izmirze, N. Delhi, . Bangkoku; Singapurze, Manili, Tokio i Osaka. Komplet 8 listów wraz z fotografiami lotu kosztuje ca 10 dolarów.

01-Fa

MAŁY POKAZ FILATELISTYCZNY

GODNY WIELKIEJ WYSTAWY MIEOZYNARODGWEJ

Obok sali w Ratuszu Toruńskim, której odbywało się spotkanie Plenum Zarządu Głównego z aktywem filatelistycz-nym, gospodarze zorganizowali mały po-kaz zbiorów 4 wystawców. Ograniczono się do krótkiej ustnej informacji o ich wystawieniu. Nawet nie wszyscy uczest-nicy zebrania zajrzeli do tych niewielkich muzealnych salek. A pokazano tam zbio-ry, jakie nie często widzi się na naszych wystawach. Co za materiał filatelistycz-ny i jakie opracowanie...

fot. W. Zyla — Toruń Wystawcy przed swymi zbiorami (od lewej): M. Ways, J. sawczak-Knihiniekt. J. Piotrow-

ska, M. Sytek i L. Poplelewski

Eksponowano: 1. Specjalizowany zbiór znaczków Bośni

i Hercegowiny zaboru austriackiego 1912--18 — J. Sawczaka-Knihinickiego (zna-ny zresztą już z innych wystaw).

2. Specjalizowane zbiory: znaków plebi-scytowych, wydania krakowskiego, „wo-dzów" i poczty Okręgu Pocztowego Słu-żewo 1815-1870, zbiór tematyczny To-ruń 1815-1869 — Leszka Popielewskiego.

3. Specjalizowane zbiory znaczków Da-nii 1857-1929 i Austrii 1850-1897 oraz

537

zbiór ostemplowań Bydgoszczy (okres przedfilatelistyczny) — Mariana Sytka.

4. Zbiory specjalizowane: Znaczki Pocz-towe na Ziemiach Polskich 1880-1944, Usterki na znaczkach w walucie markowej i ł wydaniu w walucie zlotowej — Maria-na Waysa.

Osobliwości stempli polskich Barwne mechaniczne stemple okolicz-

nościowe (wirniki)

Do stemplownic mechanicznych (wirni-ków) stosuje się z reguły czarny tusz pocztowy, znane są jednak przypadki sto-sowania w Polsce tuszu o innych barwach:

a) Krynica XIV Zjazd Polskiego Towa-rzystwa Ginekologicznego 30.V.-1.V1.1960 (znany 31.V.60 — fioletowy),

b) Warszawa 10 Sports Tourist Wyciecz-ki Zagraniczne (znany z maja 1966 -czerwony)

c) Warszawa — Pałac Kultury i Nau-ki Sports Tourist Wycieczki Zagraniczne (znany z września 1966 — czerwony)

d) Bydgoszcz 2 • 2s • Strzeż dziecko przed wypadkiem drogowym (znany z lu-tego i marca 1963 — czerwony)

e) Olsztyn 2 • 1s • Chrońmy zabytki kultury Dni Ochrony Zabytków (znany z czerwca 1967 — czerwony).

NOWY WIATR W KOMISJI TEMATYCZNEJ FIP

Pismo niemieckie „Deutsche Zeitung fdr Briefmarkenkunde" z dnia 20.X.70 dono-si o ciekawych wynikach z ostatnich na-rad roboczych Komisji Tematycznej FIP, która od ostatniego tegorocznego Kongre-su FIP obraduje już w nowym twórczym składzie.

W centrum ostatnich obrad stola spra-wa nowego podloża kwalifikacji zbiorów tematycznych.

Nowe założenia, jak podaje „DBZ", prze-widują tylko dwie grupy zbiorów, a mia-nowicie:

a) zbiory tematyczne b) zbiory okolicznościowe. Do zbiorów tematycznych zaliczane są

zbiory zamknięte określonym motywem znaczka, bloczka, na przykład: kwiaty, pta-ki, statki. Naturalnie opracowanie zbioru powinno być pogłębione o stemple moty-wowe i karty pocztowe. Temat „Statki" np. może być rozszerzony o trasy linii że-glugowych, sławnych marynarzy, porty, latarnie morskie, pocztę okrętową, jeżeli wstępne założenia zbioru wyraźnie to określają.

Do grupy zbiorów okolicznościowych za-licza się takie zbiory, które nie mają te-matycznego opracowania oraz zbiory znaczków jubileuszowych, jak: 100-lecie UIT, 25 lat ONZ, jubileusze UPU itd.

Najistotniejszą sprawą związaną z tym podziałem" jest to, że na wystawach filat. te grupy zbiorów oceniane będą według różnych zasad, a mianowicie: zbiory te-matyczne według regulaminu punktowe-go, a zbiory okolicznościowe według zasad dla zbiorów generalnych, specjalistycznych i klasycznych.

F.B.

CZYTEINICY ~-4". Dwukrotny jubileusz

W numerze 18/70 „Filatelisty" podano informację, że Upt. Wrocław 1 stosował w dniach 12-20 września 1970 r. stempel okolicznościowy „125 lat kolei w Polsce — Ogólnopolska Wystawa Modelarstwa Kolejowego". Nie byłoby w tym nic dziw-nego gdyby nie to, że Upt. Wrocław 2 w maju 1967 r. stosował stempel z oka-zji „125 lat kolei żelaznej w Polsce Wro-cław — Oława" (p. „Filatelista" nr 12 z 1967 r., str. 230). A zatem nasuwa się pytanie, w którym roku powstała kolej w Polsce — w roku 1842 czy w roku 1845?

22.V.1842 roku otwarto kolej żelazną Wrocław — Oława, stanowiącą pierwszy odcinek linii kolejowej Wrocław — My-slawice. Ta linia była budowana na zie-miach polskich przez niemieckie Towa-rzystwo Akcyjne Górnośląskich Kolei Że-laznych, przy czym społeczeństwo polskie dalo duży wkład siły roboczej przy jej budowie. Dlatego data otwarcia kolei Wro-cław — Otawa uważana jest za datę po-wstania kolei w Polce. W okresie między-wojennym za datę powstania polskich kolei żelaznych przyjmowany był dzień 15.VI.1845 r., kiedy oddano do użytku ko-lej Warszawa — Grodzisk, stanowiącą pierwszy odcinek linii kolejowej Warsza-wa — Maczki. Ta kolej byla budowana przez powstałe z inicjatywy społeczeństwa polskiego Towarzystwo Akcyjne Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.

Niezależnie od podanych wyjaśnień wy-daje się, że rocznicę z okazji 125 lat kolei w Polsce należało obchodzić jednokrot-nie.

Bosman »orczyk

538

WYMIANA z zaqttni!e_At

Wymiana moce odbywać się z zachowaniem przepisów cel-nych 1 regulaminu — instruk-cji PZF. (Litery w nawiasach oznacza• iq w jakim języku korespon-dować)

Emile Gomulica, 13 rue de Gournay. Troyes 10, Francja (P, f, r). sergiej Sldorow (17 lat),

Chabarowsk-13, ul. Leningrad-skaja 5-43, ZSRR (r.).

Anatolij I, Nazarow, Togilat-t1-12, Kujbyszewskoj 0131., ab/ jaszcz — 153, ZSRR (r.), flo-ra, fauna.

Stepanowas Valerljus, Kau nas 28, Talkos 42-28, Litewska SRR, (r.).

Sergiej Romanow. Gork1,1-76. AbOn. Jaszczik R 007, ZSRR (r. P. a.)

Jonas Maldttunas, Kaunas 9. Jaunino a, 12-1, Litewska SRR

G. G. Kitajew, Nowosybirsk — 84, K. Marksa 10-34, ZSRR (r. P.)• Manizm Kavaliunas, Viinlus

C, Romo denne 2, Litewska SRR (p. llt. a. r. n. 1. serb butli.), tematyczne.

Leonidu Borodinu, Tjumien• skaja obł., Jalutorowsk, ul. Skorcowa-Stlepanowa 20, kw. 2, ZSRR (r.).

Serglej Gajdukow, Briansk, K. Marksa 12-10, ZSRR, (r. a.), fauna, aport, kosmos.

N. B. Llchtenszteln, Donieck — 32, ul. Cholmlstaja 12-2, ZSRR (r. n f. a.), kosmos, sport, fauna.

Abla Dublin, Brno, Cyrli-ska 3, CSRS (cz.).

Klaus-Dieter Wendt (18 lat), 23 Klei I. Calvinstrasse 24, NRF (n.).

Sabina Vogel, 9443 Raschaui Erzbeb., Ernst-Sch n eller-S tr, 45, NRD (n).

Ursula Schubert, 943 Schwar-zenbergErzgeb., Neuanbau 18. NRD (n).

Ernest R. Franseen, P.O.Box 188. Oregon CIty, Oregon 97045, USA (a).

róWro7s W-etraMffil

Kupię: Francję Zumsteln 1-84, kolonie I-83 czyste kaso-wane, listy, nowodruki, balo-ny itp. J. Woźniak, Warszawa 97, Poste kestante. (155)

Sprzedam większą Ilość pierwszych wartości kolonii angielskich. Kuplę USA, NRF. Wlesner, Warszawa, Lwow ska 15/2. (228)

Sprzedam w Albumach stem-plowaną Francję, Jugosiawię. Norwegię, roczniki FDC Fran• cii czyste Olimpiady, flora, fa-una. Henryk Wardęski, Kar-tuzy, Sciegiennego 18. (261)

Kuplę katalogi Zumstelna i Yverta 1971 oraz znaczki ONZ najchętniej komplet Oferty proszę: W. Zuchora, Sochaczew, skrytka pocztowa nr 2. (262)

Kupie znaczki do tematu oDerby miast". Sprzedam Cze. chostowację, przed- 1 nowo-lenną oraz inne znaczki mo-tywowe, Bolesław Kozak, Duszniki Zdrój, ul. Swierczew. sklego 279. (263)

Kuplę, wymienię loty Zeppe-lina oraz PLL-LOT. Karol Burdzik, Raclbórz, skr. poczt 78. (264)

Poszukuję znaczki, koperty, całostki do tematu ONZ 1 je-go organizacje, dzialalność. Sprzedam lub wymienię znacz-ki Rumunii 1 NRD. Chmie-lowski, Poznań, Dąbrowskiego 66. (265)

Wymienię za znaczki polskie lub kupię: znaczki KtajpedY. Gdańska oraz Estonii 1 Litwy 1941-1944. E. Nurkowiec. Gdańsk, Wojska Polskiego 44 O. (266)

Sprzedam nowe album) „Schaubek" Anglii, Danii, Nie-miec, Polski. Stanisław Mlefor• ski, Pasym, woj. olsztyńskie (267)

Kuple znaczki, listy. calostki Ukrainy wschodniej I zachod-niej oraz Karpackiej Ukrainy 1944-45, kuplę też listy obozów koncentracyjnych, Getto, A.K Eugeniusz Kuś, Warszawa, ul. Swierczewskiego 95/99 m 50. (268)

Nawiążę Wymianę w kraju ł za granicą. szczególnie — Cze-chosłowacja, Niemcy, kraje skandynawskie. W. Stacherzak, Wrocław, Olszewskiego B8. (269)

Sprzedam czystą Rumunię przedruki wymiany waluty serie Zumstein 1425 dn 14115

bloki 1869 AR, 1881 i inne. T. ~nok Cieszyn, Michejdy 127. (270)

Pragnę uzupelnić specjalizo-wany zbiór Polski międzywo-jennej. Proszę o oferty. Mam do odstąpienia dublety Polski międ zy w ojenn ej, Bośni, Cze-choslowacji I Inne. Gątkie-wica, Blelsko-Biala, Karlowl• cza 9. (271)

Foldery znaczki ONZ kupię wymienię. Rajca, Lódt, Woj-ska Polskiego 6014. (272)

Sprzedam czyste PRL, racz-nikami lub calość 1944-89 bez Edukacji, Subskrypcji, KIE odmiany znaków wodnych, biedy komplet FDC. Oferty listy braków z ceną. Jerzy Pyrkasz, Wroctaw, Powstań-ców Śląskich 152/8. (273)

Kuple stemple: Kraków 1912-18 kongres Esperanto, Danzig 1927-19 kongres Espe-ranto, Kraków 1931-23 kon-gres Esperanto I przedwojen-ne zagraniczne do tego terna-tu oraz caiostkl Danzigu zwią-zane z Esperantern. Biesiada, Częstochowa, skrytka 44. (274)

Poszukuję czystego radziec-kiego znaczka Spartakia-da 1 kop. Zumstein 494 oraz czystego polskiego Z 35 „Ode-ta" z gwarancja. Sprzedam stare banknoty rosyjskie niemieckie. Jabionskt, Gdynia, Tatrzańska 5. (275)

Poszukuję tematów: Pade-rewski, Moniuszko, Chopin. Wlenlawskl, Kopernik. Kupie czyste Węgry 1969. Sprzedam czyste PRL 1956-1965. Marek Przetakiewlcz, Płock, Plac Ob-rońców Warszawy 6 m S. (276)

Apollo XI, malarstwo, fau-na, kompletne serie stemplo-wane, nowości zachodnie od-stąpię. wymienię za PRL. nid-czyekl, Poznań 5, skrytka te. (277)

Poszukuje walorów filateli-stycznych do tematów Koper-nik, Lenin, Tatry i Podhale, Stroje, Wyścig Pokoju. St. Miernik, Starachowice 2, ul. żwirki 5. (278)

Kuplę czyste Parki Narodo-we Japonii, Międzynarodowy Rok Turystyki 1967, Alpinizm oraz stemplowane NRF. Ed ward Sikora, Bielsko-Biale, ul. Lenartowleza 19 15. (279)

Redaguje kolegium w ekladzie: Fabian Bura, Tadeusz Grodecki, Tadeusz Hampel, Wiestawa Montewska. Cezary litudzIński,

Zygmunt Szymański

Adres Redakcji: Warszawa, ul. Widok 22, tel. 21-30-13

Wydawca: Agencja Wydawnirza .,Ruch"

Artykułów niezamnwionych redakcja nie zwraca.

Nakład 72 854 Ohi..).74ć 1 ark. Format 135. Papier ilustr. V kl. 70 g 70 x 100

ZNACZEK KASOWANY ŁATWIEJ OCHRONISZ PRZED WPŁYWAMI ATMOSFERYCZNYMI!

PRZED ZABRUDZENIEM OCHRONI GO ALBUM! Albumy

Polski Międzywojennej cz. l-V całość w cenie zł 77.50

oraz karty uzupełniające do Albumu PRL:

1944 - 54 r. - w cenie zł 36.-1955 - 57 r. - w cenie zł 17.—

t 958 - 59 r, - w cenie 21 11.60 1960 - 61 r. - w cenie zł 20.—

1962 - 65 r. - w cenie zł 42.-1966 - 67 r, - w cenie zi 15.-1968 - 69 r. - w cenie zł 15.-

polecajg

sklepy

filatellsiyczne

„Ruch"

ALBUM POLSKICH

ZNACZKÓW POCZTOWYCH

1860-1944

waRszawo rwa BIL,a s., v OWO Itta -1,110,,CIANDOW•

ivautwawir 1.1.0.1,1101.14/No .rrc.t. „n u<I,

III Palistwowe Prze ag lorst■=ffrjrczne „R U C H”

CENA zł 2,50 Cena w prenumeracie kwartalnie 15 .1, półrocznie 30 .1, rocznie 60 zł.

Prenumeraty przyjmowane są do 10 dnia miesiąca poprzedzającego ekres prenumeraty. Prenumeratę na kraj dla czytelników Indywidualnych przyjmują Urzędy Pocztowe oraz listonosze. Czytelnicy indywidualni mogą dokonywać wpiat również na konto PKO Nr 1-6-100020 Centrala Kolportażu Prasy I Wydawnictw -Ruch", Warszawa, ul. Towarowa 20 Wszystkie instytucje państwowe f spoteczne mogą zamawiać prenumerate wyłącznie za

pogrednIctwem Oddziałów I Delegatur „Ruch. w terminie do 25.XI. na rok następny. Prenumeratę ze zleceniem wysyłki za granice, która jest e 40% droższa od krajowej, przyjmuje

Biuro Kolportatu Wydawnictw Zagranicznych „Ruch", Warszawa, ul. Wronia 23 konto PKO Nr 1-13-100024, tel. 20-96-88.

Egzemplarze zdeaktualizowane na uprzednie pisemne zamówienia prowadzi CKPIW „Ruch., Warszawa, ul. Towarowa M

Ogłoszenia przyjmuje Agencja Wydawnicza „Ruch", Warszawa, ul. Koszykowa 64% konto: NBP XIII OM nr 1552-6-131808

Cena ogloszen - J ci za Mowo. Ogloszeil o charakterze handlowym nie przylmujemy. INDEKS 35902 ZG „Ruch" W-wa, zam. 1399-70 K-82