W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak...

20
wcm.opole.pl - sierpień 2009 ISSN 1689-6858 W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek Wypoczynkowy

Transcript of W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak...

Page 1: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 �

ISSN 1689-6858

W numerze:Oddział Laryngologii

Dział ŻywieniaOśrodek Wypoczynkowy

Page 2: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009�

Oddział LaryngologiiOddział Laryngologii Wojewódzkiego Centrum Medycznego w Opolu

działa w tej lokalizacji od listopada 1995 roku (poprzednio mieścił się w bu-dynku szpitala przy ulicy Katowickiej). Od października 1981r. do końca 2001r. funkcję ordynatora pełnił dr n. med. Bogdan Ko-chanowski, mający bogate doświadczenie w operacjach onkologicznych w zakresie głowy i szyi, nabyte w Klinice Laryngologii w Zabrzu oraz sprawił, że ten zakres opera-cji zaczął być wykonywany również w Opo-lu. Pod jego kierunkiem 11 lekarzy przeszło kompleksowo całą drogę specjalizacyjną uzyskując I a następnie IIº specjalizacji. Po-nadto był opiekunem zawodowym dla 6 le-karzy którzy uzyskali Iº specjalizacji, oraz opiekunem 9 innych, którzy uzyskali IIº spe-cjalizacji. Dzięki jego zachęcie i wsparciu, 2 asystentów obroniło prace doktorskie. Jerzy Jakubiszyn następca od stycznia 2002 roku dr Kochanowskiego:

„...przyszedłem do Opola mając Iº stopień specjalizacji i opanowane pod-stawy rzemiosła laryngologicznego. Ale tej „dużej” laryngologii uczyłem się w Opolu pod kierunkiem „Swojego Mistrza” dr med. Bogdana Kochanow-skiego, który na zawsze pozostanie moim Szefem”.

Oddział dysponuje 42 łóżkami, w salach 2- i 4-osobowych. Kadrę specja-listyczną tworzy zespół lekarzy: Grażyna Sawicka-Kampa – zastępca Ordy-natora, Tomasz Rekucki, Iwona Kraszewska-Godoś, Robert Stępień, Marzena Szejner-Maj, Kornelia Bernacka, Jolanta Muszyńska-Chowaniec – specjalista audiolog w Wojewódzkiej Przychodni Audiologicz-nej, Halina Jakobi-Róż, Aleksandra Hołubecka-Sak, Krystyna Augustyn – specjalista foniatra, Zbi-gniew Leszczyński. Rezy-dentami w trakcie szkole-nia specjalizacyjnego są Aldona Wicher i Urszula Wojciechowska-Pawlik. Dwunastu lekarzy posiada IIº specjalizacji - w tym 2 jest równocześnie dokto-rami nauk medycznych.

dr n. med. Bogdan Kochanowski

Page 3: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 �

Ordynatorem Oddziału jest dr n. med. Jerzy Zbigniew Jakubiszyn, ur. 9.02.1954 w Bytomiu. Wydział Zabrzański Śląskiej Akademii Medycz-nej ukończył w roku 1978 z wyróżnieniem.

W latach 1978 - 1982 – odbył staż w Górni-czym Zespole Opieki Zdrowotnej w Bytomiu, a następnie pracował jako młodszy asystent Od-działu Laryngologii. Od 1.12.1982 do 14.04.1986 był asystentem Poradni Laryngologicznej w Ze-spole Opieki Zdrowotnej w Opolu.

Od 15.04.1986 w Wojewódzkim Centrum Medycznym w Opolu na stanowiskach: asy-stent, starszy asystent, zastępca ordynatora, a od marca 2002 ordynator Oddziału Laryngologii. Od 1.03.2002 jest Konsultantem Wojewódzkim w dziedzinie otorynolaryngologii. Iº specjalizacji

uzyskał w listopadzie 1982, kierownikiem specjalizacji był dr n. med. Stanisław Stawiński. IIº specjalizacji uzyskał w marcu 1987, kierownikiem specjalizacji był dr n. med. Bogdan Kochanowski. Tytuł doktora nauk medycznych otrzymał w grudniu 1994 - tematem pracy była „Ocena wpływu lokalizacji i zaawanso-wania raka krtani na częstość występowania przerzutów do regionalnych wę-złów chłonnych” - promotor prof. dr hab. n. med. Tatiana Gierek.

Jest kierownikiem specjalizacji: 4 osób - Iº, 2 osób - IIº, w nowym trybie - 4 osoby (z tego 1 jeszcze w trakcie stażu specjalizacyjnego).

Odbył staże zagraniczne: w Klinice Laryngologii w Limoges (Francja), w Klinice Laryngologii w Recklinghausen (RFN).

Uczestniczył w wielu kursach i konferencjach m.in.: w Klinice Otolaryngo-logii w Krakowie – „Operacje poprawiające słuch”, Klinice Otolaryngologii w Warszawie – „Kurs chirurgii ucha”, (we współpracy z Mayo Clinic), „Chirurgia rekonstrukcyjna w otolaryngologii - wybrane problemy”, „Praktyczne podejście do guzów głowy i szyi”, „Chirurgia perlaka kości skroniowej”, „II Międzynaro-dowy Kurs Mikrochirurgii Ucha”, Europejska Szkoła Onkologii w Mediolanie – „Head and Neck: part III”, Uniwersytet w Maastricht – „Vertigo”, Konferencja naukowo-szkoleniowa otolaryngologów polskich i francuskich, Szczyrk - Warsztaty laryngologicz-ne w dziedzinie rynologii, rynochirurgii i otochirur-gii, Zakopane - Konferen-cja „Otologia praktyczna i kliniczna”, Klinika Oto-laryngologii w Białymsto-

sala dziecięca

Page 4: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009�

ku - Konferencja „Rehabilitacja głosu i oddychania u chorych po całkowitej laryngektomii z wykorzystaniem systemu Provox”, Warszawa - Konferencja otolaryngologów polskich i francuskich „Diagnostyka i leczenie chorób ucha wewnętrznego”, Szczyrk - Konferencja „Rynologia - umiejętności praktycz-ne”, Opole - Konferencja „Wczesne wykrywanie i rehabilitacja zaburzeń słuchu u dzieci”, 2006 - Indianapolis - Kurs “Post-Laryngectomy Voice Rehabilita-tion”, Warszawa - Konferencja “Current Concepts in Head and Neck Surgery and Oncology”, Poznań - I Interdyscyplinarna Konferencja „Zwężenia krtanio-wo-tchawicze”. Ponadto był uczestnikiem Zjazdów Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów - Chirurgów Głowy i Szyi, sympozjów sekcji onkolo-gicznej, rynologicznej i laryngologii dziecięcej tego Towarzystwa, spotkań ordynatorów oddziałów laryngologicznych w Licheniu. Jest współautorem 5 publikacji w Otolaryngologii Polskiej, współautorem publikacji w Okulistyce Polskiej, współautorem sprawozdania zjazdowego w Otolaryngologii Polskiej.

Należy do Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów - Chirurgów Głowy i Szyi od 1979 roku, aktualnie wiceprzewodniczący Zarządu Oddziału Śląsko - Opolskiego, członek Komisji Rewizyjnej PTORL w kadencji 2006-2008. Ponadto był członkiem Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Opolu - 1993-1997, Przewodniczącym Okręgowej Rady Lekarskiej Opolu w latach 1997-2005, sekretarzem Okręgowej Rady Lekarskiej w Opolu od 2005, człon-kiem Naczelnej Rady Lekarskiej od 1997 (od 2005 jako przedstawiciel NRL, członek komisji egzaminacyjnej Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego

z otorynolaryngologii), członek Opolskiej Rady Zdrowia Publicznego przy Marszałku Woje-wództwa Opolskiego - od 1.02.2005.

W grudniu 2008 odznaczony medalem “Me-ritus pro Medicis” (najwyższe odznaczenie sa-morządu lekarskiego).

Kadra pielęgniarek liczy 17 osób. Pielęgniar-ką oddziałową jest Elżbieta Mycer (zdj. obok) posiadająca specjalizację z pielęgniarstwa za-chowawczego, absolwentka studium medycz-

nego w Opolu. W zawo-dzie pielęgniarskim od 1975 r., a w oddziale la-ryngologicznym od roku 1996. Zastępczynią jest mgr Maria Przewoźnik. W oddziale pracuje 15 pielęgniarek, 1 pielęg-niarz, 2 kuchenkowe i 3

od lewej: D. Hendra, M. Jędrysik, K. Fudala, A. Winnicka, na fotelu - E. Mycer

Page 5: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 �

porządkowe. Sprawy or-ganizacyjne i dokumenta-cja medyczna prowadzona jest przez sekretarkę me-dyczną Barbarę Szubert. Za salę zabiegową, endo-skopową i opatrunkową odpowiedzialne są: Mał-gorzata Czempora – pie-lęgniarka po kursie pie-lęgniarstwa operacyjnego oraz Krystyna Grzeszczyk – specjalistka z zakresu pielęgniarstwa anestezjo-logicznego i intensywnej terapii.

Ordynatorowi Oddziału Laryngologii podlega również Wojewódzka Przy-chodnia Laryngologiczna, w skład której wchodzi Poradnia Konsultacyjna, Poradnia Audiologiczna oraz Poradnia Logopedyczna.

Oddział Laryngologii WCM Opole jest jedynym oddziałem w wojewódz-twie opolskim, który ma pełną akredytację do prowadzenia specjalizacji z za-kresu tej specjalności. Oddział dysponuje 6 miejscami szkoleniowymi, 5 z nich jest aktualnie obsadzonych. Rocznie przyjmuje ok. 2000 pacjentów, wykonując ponad 1,5 tysiąca operacji, z czego 2/3 w znieczuleniu ogólnym.

Jednym z podstawowych profilów działalności Oddziału jest leczenie ope-racyjne pacjentów z nowotworami złośliwymi w obrębie głowy i szyi (krta-ni, gardła, jamy ustnej, nosa i zatok, ślinianek, węzłów chłonnych szyjnych). W okresie od października 1982 do końca czerwca 2009 roku wykonano 1282 operacje z powodu raka krtani - 875 operacji całkowitego usunięcia krtani oraz 407 różnych operacji częściowego wycięcia krtani.

Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż-czyzn, czwartym w kolejności występowania nowotworem złośliwym u męż-czyzn, zajmuje siódme miejsce jako przyczyna zgonu z powodu nowotworu złośliwego u mężczyzn.

To powtarzanie, iż dane dotyczą mężczyzn jest dlatego tak istotne, że rak krtani jest nowotworem złośliwym o największej dysproporcji występowania u obu płci – występuje ponad 10-krotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Jest to nowotwór bardzo mocno związany ze stylem życia (angielskie określenie „life style cancer”). Zdecydowana większość naszych pacjentów to osoby pa-lące i jednocześnie nadużywające alkoholu. Połączenie tych dwóch czynników sprawia, że prawdopodobieństwo wystąpienia raka krtani jest ponad 300 razy większe niż u osoby niepalącej i niepijącej.

Każda utrzymująca się dłużej niż 2 tygodnie chrypka powinna być oceniona przez laryngologa, ponieważ może być objawem wstępnym rozwijającego się raka, czy tak zwanego stanu przedrakowego, który wymaga interwencji zabie-gowej. Do wizyty u laryngologa powinny też pacjenta skłonić bóle przy przeły-kaniu, często promieniujące do ucha oraz uczucie przeszkody w gardle.

od lewej: M. Chwałek, K. Grzeszczyk, M. Czempora, J. Duraj, M. Przewoźnik, R. Cichoń, na fotelu - E. Mycer

Page 6: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009�

Pacjenci po operacji całkowitego usunięcia krtani pozbawieni są narządu, w którym powstaje głos. Muszą nauczyć się posługiwania mową zastępczą. Wykształcenie tego nowego sposobu porozumiewania się z otoczeniem jest podstawowym celem rehabilitacji pooperacyjnej. W rehabilitacji mowy zastęp-czej udział biorą dr Krystyna Augustyn specjalista foniatra oraz mgr Alicja Wo-jakowska logopeda.

Rehabilitacja pacjenta po takiej okaleczającej operacji to także pomoc psy-chologiczna. Pacjenci łatwiej akceptują konieczność poddania się temu za-biegowi widząc innych pacjentów, którzy są już po operacji, porozumiewają się przy pomocy mowy zastępczej, czasami nawet wracają do pracy. Takiego wsparcia udziela tym pacjentom stowarzyszenie osób laryngektomowanych, które powstało pod patronatem Oddziału w 2002 roku.

Pacjenci z rakami pozostałych okolic w obrębie głowy i szyi stanowili o wiele mniejszy procent leczonych chorych. W wyżej podanym okresie ope-rowano 96 pacjentów z rakiem języka, 31 pacjentów z rakiem dna jamy ustnej, 36 pacjentów z rakiem podniebienia miękkiego, 64 pacjentów z nowotworem złośliwym masywu szczękowo-sitowego. Wykonano również 389 operacji z powodu nowotworu ślinianki przyusznej, ale w tym przypadku były to w przeważającej większości nowotwory łagodne.

Drugim aspektem działalności Oddziału są operacje endoskopowe nosa i zatok obocznych nosa.

Czynnościowa chirurgia endoskopowa zatok obocznych nosa (skrót z języka angielskiego - FESS) to najnowsza metoda leczenia przewlekłego zapalenia za-tok. Początki jej istnienia sięgają lat 50-tych XX wieku, ale ustanowienie stan-dardów postępowania i upowszechnienie tej metody datuje się dopiero od końca lat 70-tych ubiegłego stulecia. Jest to więc stosunkowa młoda dziedzina chirur-gii laryngologicznej. Wykonuje się ją w znieczuleniu ogólnym, przy pomocy optyki endoskopowej pozwalającej na wprowadzeniu do jamy nosowej i zatok przynosowych specjalnych mikronarzędzi chirurgicznych. Obraz, który widzi operujący jest znacznie powiększony podobnie, jak pod mikroskopem. Trzeba bowiem pamiętać, że pole operacyjne w obrębie jam nosa i zatok przynoso-

wych jest niezwykle małe i przypomina sytuację, w której chirurg musi wy-konać zabieg przez „dziur-kę od klucza”. Stosowa-nie optyki powiększającej umożliwia dużą precyzję przy usuwaniu zmian cho-robowych, zastosowanie znieczulenia ogólnego za-pewnia należyty komfort zarówno pacjentowi, jak i chirurgowi.

Celem operacji jest przywrócenie prawidło-wego przepływu powie-od lewej: dr n. med. T. Rekucki i J. Jakubiszyn oraz piel. operacyjna E. Nowak

Page 7: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 �

trza przez nos i wentylacji zatok przynosowych. Efekt ten uzyskuje się przez udrożnienie przewodów nosowych usuwając ewentualnie istniejące polipy nosa (około 80% wszystkich przypadków), wykonując plastykę skrzywionej prze-grody nosa oraz udrażniając ujścia naturalne zatok (szczękowych, czołowych, klinowych i komórek sitowych). Udowodniono bowiem, że zapewnienie zato-kom przynosowym prawidłowej wentylacji nie tylko zmniejsza podatność na kolejne zachorowania, ale i przyczynia się do wycofania się już istniejących zmian o charakterze przewlekłym (zmian obrzękowych i przerostowych błony śluzowej). Nawroty polipów nosa oraz zaostrzeń przewlekłego stanu zapalne-go zatok są znacząco rzadsze. Należy dodać, że sama operacja nie jest zakoń-czeniem procesu leczenia, ale niejako jego rozpoczęciem. Tak samo ważnym elementem leczenia przewlekłego zapalenia zatok, jak zabieg chirurgiczny, jest opieka pooperacyjna, wymagająca przestrzegania przez pacjenta i lekarza ści-słego reżimu wizyt kontrolnych, w czasie których dokonuje się oczyszczania jam nosa z powstającej tam wydzieliny, strupów itp.

W oddziale laryngologicznym czynnościowe operacje endoskopowe zatok wykonywane są od lat dziesięciu. W roku 2008 wykonano 101 takich operacji.

Działalność Oddziału Laryngologii to także wykonywanie operacji z za-kresu tzw. klasycznej laryngologii czyli operacji migdałków (migdałków gar-dłowych u dzieci, migdałków podniebiennych u dzieci i dorosłych), operacji skrzywionej przegrody nosa, operacji uszu w przebiegu przewlekłego ich zapa-lenia, usuwanie ciał obcych (z nosa, ucha, gardła, krtani, tchawicy, przełyku), szycie ran tej okolicy, nastawianie złamań nosa, pobieranie wycinków do bada-nia histopatologicznego z wszelkich zmian w rejonie głowy i szyi, które budzą podejrzenie nowotworu.

Częstym schorzeniem występującym u dzieci, towarzyszącym nierzadko przerostowi migdałka gardłowego jest wysiękowe zapalenie ucha środkowego. Dzieci z tym schorzeniem gorzej słyszą. Wyniki wykonywanych u nich badań słuchu w Pracowni Audiometrii Wojewódzkiej Przychodni Laryngologicznej są bardzo charakterystyczne i pozwalają na kwalifikowanie tych dzieci do małego zabiegu operacyjnego tak zwanego drenażu jamy bębenkowej (zabieg wykony-wany przy użyciu mikrosko-pu operacyjnego polega na nacięciu błony bębenkowej, odessaniu gęstej wydzieliny śluzowej oraz założeniu do błony bębenkowej dreniku wentylacyjnego o średnicy 1,15 mm). Poprawa słuchu jest natychmiastowa - jest to jeden z bardziej spektaku-larnych zabiegów laryngolo-gicznych. W 2008 roku wy-konano drenaże u 106 dzieci (w zdecydowanej większości obustronnie).

od lewej: A. Haśkiewicz - laborantka audiologiczna, dr J. Muszyńska-Chowaniec - specjalista audiolog oraz E. Kisielewska - laborantka audiologiczna

Page 8: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009�

Pomimo tego, że laryngologia to specjalność chirurgiczna, Oddział Laryn-gologii leczy również niektóre schorzenia zachowawczo. Największy odsetek wśród tych schorzeń stanowią nagłe upośledzenia słuchu oraz zaburzenia ukła-du równowagi, ponadto powodem hospitalizacji bywają krwawienia z nosa, za-palenia krtani (szczególnie występujące u dzieci podgłośniowe zapalenie krta-ni, charakteryzujące się suchym „szczekającym” kaszlem i dusznością), stany zapalne innych narządów tej okolicy zagrażające dusznością.

Nagłe upośledzenie słuchu jest schorzeniem, które zbyt często jest przez pa-cjentów bagatelizowane, a niestety z każdym dniem opóźnienia we wdrożeniu leczenia maleją szanse na uzyskanie poprawy. Dlatego każdy pacjent, u którego dochodzi do nagłego pogorszenia słuchu powinien jak najszybciej być ocenio-ny przez laryngologa, a po wykluczeniu banalnego woszczku jako przyczyny problemu, konieczne jest wykonanie badań słuchu, które rozstrzygną o ewen-tualnej potrzebie pilnej hospitalizacji. Jedna rzecz wymaga jednak wyraźnego podkreślenia – im szybciej pacjent zgłosi się do leczenia tym większe są szanse na uzyskanie poprawy. Każde leczenie jest próbą uzyskania poprawy słuchu – o tym czy uzyskanie tej poprawy jest możliwe pokazują pierwsze dni leczenia.

Zaburzenia w układzie równowagi mają bardzo burzliwy początek. Chory nie umie utrzymać pionowej pozycji, ma zawroty głowy, bardzo często towa-rzyszą temu wymioty. Wdrożenie leczenia na Oddziale sprawia, że w zdecydo-wanej większości przypadków już na drugi dzień pacjenci czują się znacznie lepiej. Pacjenci z takimi zaburzeniami wymagają specjalistycznej diagnostyki, ponieważ gama schorzeń, które objawiają się w swej ostrej fazie w sposób bar-

dzo podobny, jest szeroka. Diagnostykę taką umożli-wia Pracownia Zaburzeń Równowagi Wojewódz-kiej Przychodni Laryngo-logicznej, w której pracują dr n. med. Tomasz Reku-cki (zdjęcie obok) oraz st. technik elektroradiolog Liliana Montana-Czuduk.

Zaburzenia równowagi są w ostatnich czasach co-raz częstszą dolegliwością trapiącą ludzi bez względu na ich wiek. Słowa skargi pacjenta: „Panie doktorze,

mam zawroty głowy” są znane każdemu lekarzowi nie tylko laryngologowi. Jednocześnie należy pamiętać jak różne dolegliwości rozumiane są pod poję-ciem zawrotu głowy. Oprócz klasycznego uczucia wirowania otoczenia, można spotkać: ciemność przed oczami, zapadanie się, chwiejność, niestabilność, fa-lowanie podłoża. Tak duża ilość różnorodnych objawów oznacza dla pacjenta konieczność wizyt zarówno u laryngologa, jak i neurologa, czy okulisty. Należy zauważyć, że wynika to z faktu, iż jedna specjalność medyczna nie posiada ca-łego instrumentarium do diagnostyki tych dolegliwości. Videonystagmografia

Page 9: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 �

(VNG) jest nową metodą diagnostyczną zaburzeń równowagi. Wdrażanie jej do praktycznego użytku rozpoczęto w 1989 roku. Opiera się ona na analizie oczopląsu przy pomocy czułej kamery video sprzężonej z komputerem. Bada-nie videonystagmograficzne dzięki swojej dokładności pozwala diagnozować zaburzenia równowagi nie tylko pochodzenia błędnikowego, ale również szyj-nego, czy naczyniowego, a więc z przyczyn będących w kręgu zainteresowania specjalności innych niż laryngologia (np. neurologia). Badanie VNG jest nie

obciążające dla pacjenta, nie wymaga przygotowań, a jego wynik niemal za-wsze pozwala postawić wiarygodną diagnozę dole-gliwości zgłaszanych przez chorego.

Pracownia zaburzeń równowagi WCM w Opolu posiada na swoim wyposa-żeniu videonystagmograf od marca 1997. Od tego czasu do dziś wykonano w niej ponad 8000 badań VNG.

Wojewódzka Poradnia Audiologiczna Wojewódzka Poradnia Audiologiczna rozpoczęła działalność w marcu 1996

roku. Zasięgiem swoim obejmuje województwo opolskie, ale przyjmuje rów-nież pacjentów z województw ościennych. Poradnia zajmuje się diagnostyką i leczeniem zaburzeń słuchu u noworodków, niemowląt, dzieci i dorosłych.

Na początku istnienia poradnia została wyposażona w wysokiej klasy sprzęt diagnostyczny, co pozwoliło na wdrożenie w lipcu 1997 roku programu wczes-nej diagnostyki noworodków i niemowląt z grup wysokiego ryzyka okołoporo-dowego; była wtedy jednym z niewielu ośrodków w Polsce, który wykonywał takie badania, wzorowane na programie Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie, pod kierownictwem prof. H. Skarżyńskiego.

W związku z tym u dzieci z województwa opolskiego bardzo wcześnie (w pierwszym roku życia) były wykrywane zaburzenia słuchu, co pozwalało na natychmiastowe podjęcie protezowania słuchu aparatami słuchowymi i wdro-żenia rehabilitacji mowy. Dzieci te miały warunki do prawidłowego rozwoju oraz bez problemów rozpoczynały i kontynuowały naukę.

Obecnie uczestniczymy w ogólnopolskim, powszechnym programie badań przesiewowych słuchu u noworodków i niemowląt. Badania wspierane są przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy, która z zebranych środków zakupiła sprzęt diagnostyczny oraz zapewnia komunikację ośrodków biorących udział w programie z centralną bazą danych w Centrum Zdrowia Dziecka w Warsza-wie. Program rozpoczął się w październiku 2002, do końca czerwca 2009 roku w poradni przebadano ponad 2800 niemowląt skierowanych po wcześniejszym badaniu otoemisji w oddziałach noworodkowych województwa opolskiego.

st. technik elektroradiolog Liliana Montana-Czuduk przygotowuje pacjenta do badania

Page 10: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009�0

W poradni diagnostykę u małych pacjentów przeprowadza się metodami obiek-tywnymi (otoemisją, mierzeniem potencjałów słuchowych z pnia mózgu - ABR i tympanometrią). Każde dziecko z prawidłowym wynikiem otrzymuje „certy-fikat” wklejany do książeczki zdrowia dziecka.

W każdym przypadku wypełniana jest Karta Diagnostyki Audiologicz-nej, składająca się z 3 części; jedna po-zostaje w dokumentacji poradni, dru-gą otrzymują rodzice dziecka, trzecia jest wysyłana do głównej bazy danych w Centrum Zdrowia Dziecka.

Poradnia zajmuje się również diag-nostyką i leczeniem niedosłuchów przewodzeniowych u starszych dzieci - typu wysiękowego zapalenia ucha,

które są częstym powi-kłaniem infekcji gór-nych dróg oddechowych u przedszkolaków i dzie-ci wczesnoszkolnych. W przypadku braku efektów leczenia am-bulatoryjnego dzieci są kierowane do oddzia-łu laryngologii WCM w Opolu do założenia drenażu jam bębenko-wych. Zajmujemy się również diagnostyką i leczeniem zaburzeń słuchu i narządu rów-nowagi u dorosłych. Po-radnia wyposażona jest w dobrej klasy sprzęt, mający duże możliwo-ści diagnostyczne. Ściśle współpracujemy z Kli-niką Foniatrii i Audiolo-gii w Poznaniu, Kliniką Otolaryngologii w Ka-towicach, Instytutem Fi-zjologii i Patologii Słu-chu w Warszawie oraz z Kliniką Otolaryngolo-gii w Warszawie.

Page 11: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 ��

Stowarzyszenie Osób Laryngektomowanych, wspierające osoby po usunię-ciu krtani powstało w 2002 w marcu z inicjatywy i dużego zaangażowania lekarzy, pacjentów i ich rodzin. Przez wszystkie lata tworzono możliwości od-powiedniej rehabilitacji podopiecznych. Organizowane są spotkania w czasie, których prowadzona jest nauka mowy zastępczej. Zajmują się tym logopedzi z kwalifikacjami do prowadzenia takich zajęć. Przez lata nabierano doświad-czeń, dzięki którym dzisiaj wszyscy są pewni że naprawdę możemy wspierać i pomagać. Jest tylko jeden warunek, pacjent musi tego chcieć.

Reanimacja osoby laryngektomowanej i tracheotomowanejmetodą usta- usta (stoma)

Page 12: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009��

Dział ŻywieniaDział Żywienia jako jednostka organiza-

cyjna Wojewódzkiego Centrum Medyczne-go rozpoczął swoją działalność w 1994 roku w zakresie żywienia zamkniętego i otwartego od przygotowywania posiłków dla pacjentów Oddziału Okulistyki i Laryngologii wg czter-nastostopniowej palety diet oraz dla perso-nelu szpitala, w postaci śniadań, obiadów, kolacji oraz posiłków tzw. nocnych. Rozwój Szpitala i powstawanie kolejnych oddziałów wpływały na dalszy jego rozwój.

W strukturze organizacyjnej Szpitala Dział Żywienia, którego kierownikiem jest Pani Alina Jadwiga Sznajder znajduje się w pionie Zastępcy Dyrektora ds. lecznictwa dr n. med. Andrzeja Kucharskiego i składa się z następujących komórek: Dietetycz-ki, Księgowość, Kuchnia Główna, Kuchnia

Mleczna, Stołówka, Maga-zyn Żywnościowy.

Dietetyczki - zadania któ-re realizowane są przez die-tetyczki Halinę Buchlę, Kry-stynę Pietruszewską, Elżbietę Włodarczyk, Beatę Niźnikie-wicz, Anetę Galicką to m.in.: planowanie jadłospisu deka-dowego dla pacjentów szpi-talnych na diecie podstawo-wej i lekkostrawnej zgodnie

z normami żywieniowymi oraz planowanie jadłospisu dla kon-sumentów stołówki. Wylicza-nie wartości odżywczej diety podstawowej i lekkostrawnej. Opracowywanie planu wy-dajności produktów dla jed-nej porcji obiadowej na każdy dzień. Sporządzanie zapotrze-bowania na produkty żywnoś-ciowe. Nadzór nad sporządza-niem posiłków.

A. Sznajder i S. Gawryś

Page 13: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 ��

Księgowość - rolą księgowości jest dokumentowanie przychodów i rozcho-dów towaru pod względem ilościowym i wartościowym, przekazywanie fak-tur do zapłaty, dokumentowanie ilości sporządzanych posiłków w rozbiciu na ośrodki kosztowe, kalkulacja kosztów żywienia, rozliczanie żywienia zgodnie z otrzymanymi środkami. W księgowości żywnościowej pracują Barbara Gro-niec i Aurelia Polak-Świercz.

Kuchnia Główna, w której pracuje 2 szefów: Stanisław Gawryś i Zbigniew Haberski oraz kucharze i pomoce kuchenne J. Kośny, M. Feusette, T. Nowak, H. Aleksanderek, S. Bialucha, G. Surowaniec, R. Wielichowska, I. Bialucha, D. Prokopowicz, V. Król, J. Rubaszewska, E. Praczuk, H. Dadak, A. Paluch, K. Pawlisz. Do najważniej-szych zadań należy przygo-towywanie posiłków dla pa-cjentów oraz pracowników szpitala, ocena organoleptycz-na produktów żywnościowych i potraw, odkładanie i prze-chowywanie próbek z przy-gotowanych potraw, udział w planowaniu jadłospisu de-kadowego, udział w prze-targach na zakup artykułów żywnościowych oraz monito-rowanie krytycznych punktów kontrolnych.

Kuchnia Mleczna - przyjmuje zlecenia z oddziałów w zakresie diet dla dzieci rocznych i niemowląt, myje i dezynfekuje butelki dla niemowląt, wy-konuje testy pracy sterylizatora, monitoruje krytyczne punkty kontrolne. W kuchni pracuje kierownik Kazimiera Kobyłka oraz M. Stryczewska, M. Widok, M. Kawka, S. Salwa, E. Weidler.

Stołówka - zajmuje się serwowaniem obiadów stołówkowych pracownikom szpitala i członkom rodzin, opiniowaniem produktów przekazywanych z kuchni,

sprzedażą kart abonamentowych, organizacją spotkań i uroczystości okolicznościowych, utrzymaniem właściwego stanu sanitarnego. Co-dziennie wydawanych jest ok. 160 obiadów, są to posiłki diety podsta-wowej, lekkostrawnej oraz wegeta-riańskiej. O estetykę wydawanych posiłków oraz estetykę Sali dba-ją: B. Mianowska, J. Szydłowska, M. Gromotka i D. Kozioł.

Jadłospisy opracowują: kierow-nik stołówki Urszula Letka oraz z-ca kierownika działu żywienia, dietetyk Krystyna Pietruszewska.

J. Kośny i T. Nowak

od lewej: J. Szydłowska, B. Mianowska, D. Kozioł, K. Pietruszewska, M. Gromotka, U. Letka

Page 14: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009��

Magazyn Żywnościowy - najkrócej rolę jego można przedstawić w nastę-pujących słowach: zamawianie, przyjmowanie, przechowywanie i wydawanie towaru. W komórce tej pracują Zofia Stankiewicz – kierownik oraz L. Matukin, Z. Gawrylin, G. Komorowska.

Zrozumienie roli żywienia pozwala uniknąć wielu chorób

mgr Alina Jadwiga Sznajder

Żywienie wpływa na wyniki leczenia szpitalnego; niedożywienie przedłuża pobyt w szpitalu i jest przyczyną częstego występowania zakażeń wewnątrz-szpitalnych.

Przestrzeganie zasad prawidłowego żywienia pozwala na zachowanie ko-rzystnego stanu zdrowia i powinno być traktowane szczególnie podczas poby-tu w szpitalu jako integralna część procesu terapeutycznego, współdecydująca o efektywności leczenia i szybkości powrotu do zdrowia.

Z wielu badań wynika, że niedożywienie pacjentów i pogłębianie się tego procesu podczas hospitalizacji negatywnie wpływa na przebieg choroby i re-konwalescencję, powoduje wydłużenie pobytu chorego w szpitalu i w konse-kwencji zwiększa koszty leczenia. Koszty te jak wynika z piśmiennictwa mogą być wyższe od 35 % do 75 %, w zależności od konieczności stosowania dodat-kowych środków na leczenie powikłań. Badania potwierdzają wyższe ryzyko powstawania powikłań i zgonu między innymi w czasie i po zabiegach chirur-gicznych u pacjentów ze złym stanem odżywienia. U niedożywionych pacjen-tów poddawanych podczas pobytu w szpitalu zabiegom chirurgicznym, powi-kłania występują 2-3 razy częściej niż u pacjentów prawidłowo odżywionych, a ich pobyt w szpitalu może wydłużyć się nawet o 90 % (Ch. Gallagher-Alfred i WSP. 1996, C Chima i WSP. 1997).

Niedożywienie, będące wynikiem choroby, może być nieuniknione. Istnieje jednak wiele innych czynników wpływających na niekorzystny stan odżywie-nia pacjenta, którym można zapobiegać. Niedobory finansowe szpitala nie po-zwalające na podaż prawidłowej diety, wadliwie zbilansowane posiłki o nieod-powiedniej wartości odżywczej na skutek dostępu do produktów niskiej jakości żywieniowej mogą doprowadzić do niedoborów bądź niekorzystnych nadmia-rów składników odżywczych. Inną przyczyną powikłań podczas leczenia, może być brak wczesnego rozpoznania niedożywienia i nie stosowanie odpowiednich diet.

Liczne badania wskazują, iż problem nieprawidłowego żywienia występuje w wielu krajach na świecie (A.J. Singer, K. Werter, M. Nestle 1998, S. Simon 1991). Żywienie pacjentów w szpitalach w Polsce od lat budzi wiele zastrzeżeń i w wielu przypadkach nie spełnia zasad racjonalnego żywienia (L. Szponar, T. Mieleszko 1985, L. Szponar i WSP. 1998, L. Szponar i H. Turlejska 1993). Przetargi na dostawę artykułów spożywczych dla szpitali, gdzie w 100 % de-cyduje cena wygrywają dostawcy żywności najniższej jakości. Ogólnopolskie wyniki badań stanu zdrowia ludności wskazują na szereg nieprawidłowości i odchyleń stanu zdrowia ludności między innymi na tle wadliwego żywienia

Page 15: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 ��

(L. Szponar, W Sekuła, Z. Niedziałek i WSP. 1996). Wobec faktu, iż w Polsce w szpitalach przebywa rocznie 5 mln. Pacjentów, oznacza to, iż ok. 13 % lud-ności w kraju może być potencjalnie narażona na ryzyko niedoborów podczas hospitalizacji, szczególnie pacjenci leczeni długoterminowo.

W Wojewódzkim Centrum Medycznym realizacja norm żywieniowych w skali ostatniego miesiąca kształtuje się na poziomie; białko w 73 %, tłuszcze 87 %, węglowodany 96 %, witamina C 122 %, prowitamina karoten 105 %. Jest to realizacja na dobrym poziomie na tle pozostałych szpitali w Polsce. Normy witamin realizujemy dzięki tańszej w tym miesiącu zieleninie; pietruszce zie-lonej i koperkowi. Ciągle jednak jesteśmy zmuszeni do korzystania przeważnie z warzyw mrożonych ponieważ świeże są dla nas jeszcze za drogie. Oprócz młodych ziemniaków wprowadzamy młode buraczki. Ograniczone środki fi-nansowe uniemożliwiają nam wprowadzenie dodatku warzywnego do kolacji. Pracujemy nad tym, aby nie przekraczać norm soli w posiłkach.

Alina Sznajder, absolwentka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Studia podyplomowe w Wydziale Nauk o Żywieniu Człowieka, na kierunku: Nowoczesne Zarządzanie i Organizacja w Gastronomii - audytor systemu HACCP; absolwentka Uniwersytetu Opolskiego: Pedagogika Pracy uzyskane Specjalności: Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, Higiena Pracy; Me-dycznego Studium Zawodowego w Krakowie o specjalności: Dietetyczka; Tech-nikum Gastronomicznego w Iwoniczu-Zdroju o specjalności: Technik technolog żywienia zbiorowego. Nauczyciel Mianowany w Zespole Szkół Zawodowych w Chróścinie oraz wykładowca na Politechnice Opolskiej - wydział Rehabili-tacji. Od roku 1993 w PS ZOZ Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu na stanowisku kierownik działu żywienia.

Zainteresowania: turystyka indywidualna; zmotoryzowana, piesza, rowe-rowa i wioślarska, ekologiczna uprawa ogrodu, gotowanie i zdrowe żywienie, narty, jazda konna, hodowla zwierząt (koty, psy, króliki), literatura (zimą), psy-chologia, socjologia, historia regionów, ekonomia.

Posiada umiejętność organizowania żywienia zbiorowego w oparciu o syste-my jakości GHP, GMP i HACCP oraz doświadczenie w przekazywaniu wiedzy na tematy: żywieniowe i profilaktyki.

Page 16: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009��

Ośrodek Wypoczynkowy „OPOLANIN” w Pobierowie

Wrzesień miesiącem ciszy, spokoju i atrakcyjnego wypoczynku - są jeszcze wolne miejsca – zapraszamy!

Ceny w PLN od 30.08 do 19.09.2009 za 1 dzień pobytu

Dodatkowe informacje: dziecko do 3 lat bez świadczeń – za cały okres pobytu – 100,- (do 3 dni gratis)CENA OBEJMUJE: Nocleg, wyżywienie 3 razy dziennie (śniadanie w for-mie bufetu, obiad i kolacja serwowana), podatek VAT.

PUBLICZNY SAMODZIELNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ WO-JEWÓDZKIE CENTRUM MEDYCZNE, AL. Witosa 26, 45-418 OPOLE

Rezerwacja tel. 077 452 02 72, fax. 077 452 04 98www.zds.wcm.opole.pl [email protected] www.opolanin-pobierowo.pogodzinach.net

Wpis do Rejestru Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych Województwa Opolskiego pod nr 018.

Page 17: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 ��

Page 18: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009��

od lewej: Aniela Lewicka (pracownik żywienio-wy), Zuzanna Demel (szefowa kuchni – od 12 lat przyjeżdża z Wisły, ażeby smacznie gotować w okresie gdy funkcjonuje ośrodek. W tym roku Pani Zuzanna 17 września kończy 71 lat - wszyst-kiego najlepszego), Maria Zwierzykowska i Teresa Jankowska (kucharki)

od lewej Janusz Jureczko – konserwator oraz Janusz Gruszczyński pracownik go-spodarczy, który od 14 lat przyjeżdża do pracy z Ostrowii Mazowieckiej

od lewej kelnerki Edyta Leśniewska, Olga Dajek, Maria Mędrala (kierownik ośrodka), oraz Joanna Świgoń, Aniela Lewicka

Maria Mędrala od 14 lat kieruje ośrodkiem tak jak szefowa kuchni pochodzi z Wisły

Page 19: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009 ��

Identyfikacja wizualnaZgodnie z zarządzeniem Dyrektora PS ZOZ Wojewódzkiego Centrum Me-dycznego z dnia 25 marca 2002 w celu m.in. identyfikacji pracownika oraz komórki organizacyjnej, wprowadzono dla poszczególnych grup pracowników identyfikatory, charakteryzujące się poszczególnymi kolorami:

• niebieski – lekarze,• różowy – pielęgniarki,• żółty – służby techniczne niemedyczne,• zielony – pracownicy Zakładu Diagnostyki Obrazowej, Zakładu Mikrobio-logii, Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej, Zakładu Rehabilitacji, Zakładu Patomorfologii, Zakładu Medycyny Sądowej oraz Apteki,• pomarańczowy – Dyrekcja i pracownicy administracji,• brązowy – pracownicy Działu Żywienia oraz Pralni,• czerwony – pracownicy Sekcji Porządkowej,• biały – inni pracownicy zatrudnieni na czas określony (np. lekarze stażyści, rezydenci itp.).• jasnozielony - sekretarki medyczne i rejestratorki,• jasnoniebieski - sanitariusze i ratownicy medyczni

Poniżej przedstawiamy wzór identyfikatora:

a) na górze identyfikatora:- po lewej: logo PS ZOZ WCM w Opolu,- po prawej: napis PS ZOZ Wojewódzkie Centrum Medyczne w Opolu,b) na środku:- komórka organizacyjna,- tytuł naukowy (np. lek. med., dr n. med., pielęgniarka dyplomowana, starszy technik, itp.),- imię i nazwisko,- zajmowane stanowisko.

Pierwsza str. okładki: dr n. med. J. Jakubiszyn oraz piel. K. Grzeszczyk w trakcie badaniaOstatnia str. okładki: dr n. med T. Rekucki podczas zabiegu operacyjnego

Page 20: W numerze: Oddział Laryngologii Dział Żywienia Ośrodek ... · terapii. Ordynatorowi ... Rak krtani jest najczęstszym nowotworem złośliwym głowy i szyi u męż- ... grody nosa

wcm.opole.pl - sierpień 2009�0

Publiczny Samodzielny Zakład Opieki ZdrowotnejWojewódzkie Centrum Medyczne45-418 Opole, Al. W. Witosa 26e-mail: [email protected] www.wcm.opole.plRedaktor Naczelny „wcm.opole.pl” - Wiesław Duda, e-mail: [email protected] Sekretariat Dyrektora (0-77) 45 20 745, 54 13 745, fax (0-77) 45 20 123 Kancelaria (0-77) 45 20 124, 54 13 124 Informacja dla pacjentów (0-77) 45 20 711, 54 13 711, (0-77) 45 79 067 Rejestracja Główna (0-77) 45 20 111, 54 13 111Skład i druk: Eurocent, 45-049 Opole, ul. Dwernickiego 4, tel. 077 44 10 777, [email protected]