W i t a m

Sprawy organizacyjne:Osoby które mogą pomoc:Instruktorzy Regionalni ds. SIP

Maciek LigockiSzczytno.Zaglasu@olsztyn.lasy.gov.pl

Koordynator ds. SIP

Tomasz Jarczyk – RDLP OlsztynTomasz.Jarczyk@olsztyn.lasy.gov.pl

Sprawy organizacyjne:

Sprawy organizacyjne:

Sprzęt-komputeryurządzenia peryferyjne-plotery-drukarki -skanery -digitiazery

Oprogramowanie-oprogramowanie GIS-oprogramowanie baz danych-oprogramowanie sieciowe

Ludzie-Administratorzy-Menadżerowie-Użytkownicy -Klienci-Obsługa

GIS=SIP

Dane-dane wektorowe-dane rastrowe-dane atrybutowe-zdjęcia (lotnicze satelitarne)

Metody-standardy-procedury-specyfikacje

Obieg informacji w Systemach Informacji Przestrzennej

Gromadzenie danych

(analogowe, cyfrowe)

Dostarczenie danych użytkownikom (decydentom)

Przestrzeń geograficzna

Podjęcie decyzji

Analiza danych

Sprzęt

5000-10000zł

Oprogramowanie 5000-50000zł

Dane ? ∞ zł

Piramida kosztów Systemów Informacji Przestrzennej

„Systemów Informacji Przestrzennej się nie kupujeSystemy Informacji Przestrzennej się tworzy……”

Nowogrodzki L. 1994

Funkcje GIS:

Pozyskiwanie

Przechowywanie

Wyszukiwanie

Publikowanie

Prezentowanie

Analizowanie

Pozyskiwanie danych• Ze źródeł analogowych: skanowanie dygitalizacja

Ze źródeł „numerycznych”: Wektoryzacja na ekranie GPS Fotorametria i teledetekcja

Pozyskiwanie danych cd.

Wymiana danych z innymi instytucjami np. PODGiK (EWMAPA), ARiMR, Sieć Natura 2000 (GeoMedia), współrzędne geograficzne – pomiar w terenie

Pozyskiwanie danych cd.

Przechowywanie danychFormat rastrowy – określenie zeskanowanego obrazu (mapy papierowej, zdjęcia lotniczego)

Format wektorowy – obiekt posiadający określone współrzędne definiujące ich położenie i zachowujący ciągłość topologiczną

Elementy rzeczywistości przedstawione poprzez podstawowe klasy obiektów

Punkty

sklepy

Linie

ulice

Powierzchnie

budynki

Skala Mapy• Skala mapy ma wpływ na rozmiar i kształt obiektów…..

Wielka skala

Mniejszy obszar więcej szczegółów

Mała skala

Większy obszar mniej szczegółów

Wyszukiwanie danych przestrzennych•Identyfikowanie wskazanych obiektów

•Identyfikowanie o oparciu o wskazane kryterium

Analiza widoczności z dostrzegalni p-poż

przy założeniu widoczności 10 km

$

$

$

$$

$$

$$

$

$$

$$

$$

$

$

$

$

$

$

$

$

$

$

$

$

$

$$

$

$$

$

dSTAREJAB£ONKI

NOWERAMUKI

JAGIE£EK

STRZA£OWO

SZCZYTNO

JEDWABNO

GÓROWOI£AWECKIE

WICHROWO

WIELBARK

SPYCHOWO

MI£OM£YN

KORPELE

ZAPOROWO

OLSZTYNEK

MYSZYNIEC

MR¥ GOWO

PARCIAKI

DOBROCIN

ORNETA

M£YNARY

BARTOSZYCE

WIPSOWO

PRZASNYSZ

KUDYPY

SROKOWO

LIDZBARK

CIECHANÓW

OSTRO£ÊKA

I£AWA

SUSZ

DWUKO£Y

NIDZICA

OLSZTYN

Analiza widoczności z dostrzegalni p-poż

przy założeniu widoczności 15 km

I Kategoria zagro¿enia po¿arowegoII Kategoria zagro¿enia po¿arowegoIII Kategoria zagro¿enia po¿arowego

Widocznoœæ z wie¿ p-po¿ (za³. 15 km)$ Istniej¹ ce wie¿e p_po¿

Symulacja oddziaływania drogi publicznej – założenie 25 m

Lokalizacja zarzewia ognia wg współrzędnych geograficznych podanych z odbiornika GPS

þ

70

7172

152

148151

177

150

176178

110

149

179

109105

180

111

181

153

107

182

108 106

112

183

154

184

156

113

155157

114

N

EW

S

1000 0 1000 2000 Meters

3 minuty

Obszar serwisowy z opcj¹ "Compact area"Obszar dostêpny w czasie 3 minut

Zbiorniki wodneþ Punkt czerpania wody

Drogi asfaltowe

Drogi leœne

Zasięg dostępności terenu w czasie trzech minut od punktu czerpania wody

Analiza szybkości dojazdu do źródła ognia z punktów czerpania wody

Prezentowanie i publikowanie danych:

Ols ztyn

Os tro³êka

Nidzica

Os tróda

Pis z

Szczy tno

Mr¹ gowo

I³awaOls ztynek

Myszyniec

Dobre Mias to

L

as

y

I³

aw

sk

ie

Pu

s

zc z a P i s k a

L a s y N a p i w o d z k o

-

Ra

mu

dz

ki

e

Pu

sz

cz

a

Bi

a³ a

DWUKO£ Y

SUSZ

I£ AWA

OSTRO£ÊKA

CIECHANÓW

LIDZBARK

SROKOWO

NIDZICA

KUDYPY

PRZASNYSZ

WIPSOWO

BARTOSZYCE

M£ YNARY

ORNETA

DOBROCIN

PARCIAKI

MR¥ GOWO

MYSZYNIEC

OLSZTYNEK

ZAPOROWO

KORPELE

MI£ OM£ YNOLSZTYN

SPYCHOWO

WIELBARK

WICHROWO

GÓROWOI£ AWECKIE

JEDWABNOSZCZYTNO

STRZA£ OWO

JAGIE£EK

NOWERAMUKI

STAREJAB£ ONKI

STREFA 16

STREFA 17

STREFA 19a

Stopnie zagro¿enia po¿arowegoBrak zagro¿eniaZagro¿enie I - ma³e Zagro¿enie II - du¿eZagro¿enie III - katastrofalne

LEGENDA

RDLPGdañsk

RDLPToruñ

RDLPBia³ystok

RDLPWarszawa

RDLP£ódŸ

http://www.lpt2005.pl/map.aspx?id=1

*.shp – rozszerzenie pliku (lub nazwa zwyczajowa) warstwy graficznej (ESRI). Warstwa graficzna składa się z trzech plików:*.shp – treść graficzna (geometria)

Komponenty danych geograficznych

Inne pliki zawierające treść graficzną:*.dgn – MicroStation*.dxf – AutoCADtzw. biblioteki danych na których pracuje GeoMedia

*.dbf - treść bazodanowa (atrybuty)

*.shx – plik łączący oba poprzednie pliki (atrybuty)

Punkt A

Punkt B

Topologia – zależności przestrzenne

Położenie względne obiektów określa ich zależność i relacje:

Z punktu A można dojechać do punktu B

Pkt A leży w stanie Kalifornia a pkt B w stanie Ilinois

Pkt B graniczy z Oceanem Spokojnym

Trasa z pkt A do pkt B ma długość i kierunek itp

Topologia matematycznie modeluje: łączność, sąsiedztwo i zgodność

Topologia – zależności przestrzenne

Numeryczny Model Terenu (NMT) na przykładzie Triangular Irregular Network (TIN)

W ten sposób możemy uzyskać

Wystawę zbocza

Spadek zbocza

Wysokość dowolnego punktu na mapie

Odniesienie przestrzenne danych

• Układy odniesień

• Układy współrzędnych

• Odwzorowania kartograficzne i zniekształcenia

• Odwzorowanie danych

Co to jest odniesienie przestrzenne?

• Dane odniesione do fizycznego położenia na powierzchni Ziemi

-20

-20

0

0

20

20

40

40

60

60

80

80

100

100

120

120

140

140

160

160

180

180

200

200

-80 -80

-60 -60

-40 -40

-20 -20

0 0

20 20

40 40

60 60

Układy współrzędnych

• Szerokość i długość nie są równomiernie rozłożone na całej powierzchni ziemi

• Układ współrzędnych geograficznych

• Kartezjański (płaski) układ współrzędnych

• Miary długości katów są jednolite

X

Y

Dane zwykłe:

X= +

Y= +

X= +

Y= -

X= -

Y= -

X= -

Y= +

Układy odniesienia i ich konwersje

• Podstawa do pomiarów położenia na powierzchni Ziemi• Pomiary są odniesione do geodezyjnego układu i elipsoidy

reprezentującej trójwymiarowy model ZiemiLokalny

układ odniesienia

Geocentryczny układ odniesienia

Powierzchnia Ziemi

Elipsoida odniesienia

np. układ lokalny miasta Olsztyna

np. układ współrzędnych WGS-84

Różne układy odniesienia mają różne wartości współrzędnych dla tego samego punktu na Ziemi

Odwzorowania kartograficzne• Odwzorowania kartograficzne rzutują powierzchnię trójwymiarowe

na płaszczyznę

Gaussa- Krügera

walcowe poprzeczne

Zniekształcenia odwzorowawcze

Kształt

Kąty

Odległość

Powierzchnia

Ziemia (3D) Mapa (2D)

• PUWG 1992 (układ standardu LMN)

odwzorowanie Gaussa - Krügera elipsoida odniesienia GRS 80

X= 600 000mY= 600 000m

Układy współrzędnych geograficznych

•PUWG 2000 odwzorowanie Gaussa - Krügera elipsoida odniesienia GRS 80

4 strefy 15 º 18 º 21º 24º

X=6 650 000m

Y=5 900 000m

Układy współrzędnych geograficznych

• Układ 1965 odwzorowanie quasisterograficzne dla I-IV strefy

odwzorowanie Gaussa - Krügera dla V strefyelipsoida odniesienia Krassowskego

Współrzędne dla

II strefy

X= 4 500 000m

Y= 5 800 000m

• GUGiK 80 odwzorowanie quasi stereograficzne elipsoida odniesienia Krassowskiego

Zastosowanie tylko do dużych skal 1:100 000, 1:50 000

Układy współrzędnych geograficznych

• WGS 84 BLH (stopnie)elipsoida WGS 84system określający pozycję 3D – brak odwzorowaniaB= 20º......L= 53º......

Układy współrzędnych geograficznych cd.

Wykorzystywany min. przez system GPS

• UTM (uniwersalna siatka Merctora)odwzorowanie walcowe, poprzeczne, wiernokątne elipsoidy WGS 84; walec sieczny do elipsoidy symetrycznie do południka osiowego danej strefy

.

Układy współrzędnych geograficznych cd.

Najpopularniejsze komercyjne oprogramowanie GIS

Oprogramowania GIS - freeware

Arc Explorer

ESRI

fGIS

Open Source GIS: GRASS GIS

Er Viewer

Oprogramowania dedykowane LMN

Kontrola LMN

Aktualizator

Trako

• Przeglądarki do Map:

• Mapnik 3.5

• Mapan – Las

• Tatuk – GIS Internetowy Serwer Mapowy