Vouchery oświatoweVouchery oświatowe

Sposób na polską edukację?

Kamila Kanafa

Czym jest bon edukacyjny

• talon, kupon

• mający wartość pieniężną równą średnim kosztom kształcenia dziecka

• pozwalający rodzicom/uczniom na wolny wybór szkoły

• „pieniądz idzie z uczniem”

Historia bonów

• 2000 lat temu (!) prawnik Pliniusz Młodszy nieefektywność szkół opłacanych ze środków publicznych

• Adam Smith „The Wealth Of Nations” – potrzeba wyboru i konkurencji w edukacji

• Milton i Rose Friedman „Wolny wybór” („Free To Choose”) – twórcy obecnej teorii bonów edukacyjnych

• współcześni wielcy ekonomiści, laureaci Nagrody Nobla: Gary S. Becker, James M. Buchanan, Friedrich Hayek, George Stigler

Co daje bon edukacyjny

• poszerza wolność edukacyjną obywateli

• uruchamia mechanizmy RYNKU edukacyjnego

• pobudza konkurencyjność między szkołami

• pozwala szkole na uzyskanie rzeczywistej autonomii

• ogranicza oświatową administrację

Zagadnienia teorii wyboru publicznego a vouchery

• równość w wyborze

• równość w użyteczności i wykorzystaniunierówność kosztów i zasobównierówność możliwościselekcja ryzyka („zbieranie śmietanki”)

Potencjalne efekty i bariery stosowania bonów

• Efekty: wprowadzenie zasady: "pieniądz idzie za

uczniem", skorygowanie nierównowagi podziału

subwencji na oświatę podstawową i ponadpodstawową,

ułatwienie restrukturyzacji sieci szkolnej

Potencjalne efekty i bariery stosowania bonów

• Barierybariery finansowe (zarówno rodzin, jak i

państwa)selekcja uczniówniechętne nastawienie związków

nauczycielskich

Stosowanie bonów na świecie

• Stany Zjednoczone

• Szwecja

• Irlandia

• Niderlandy

• Chile

Historia bonów w Polsce

• Upadek komunizmu

• Szalone lata dziewięćdziesiąte

• Stan obecny

• Opinie i komentarze

Pytania do dyskusji

• Czy system voucherów może być remedium na bolączki polskiej oświaty?

• Czy któryś z etapów edukacji nie musi/nie powinien być finansowany przez państwo (innymi słowy, na co powinien opiewać standardowy voucher)?

Dziękuję za uwagę!Dziękuję za uwagę!