„ , IJ

V I

VASEli li ,, t~ I 1\ 1 j

I

Brygada I

szlifierza l{arhana

- ~ „ .• I - -. .„

Teatr Nowy

Czy wiesz, że ... ... 12 listopada 1949 teatralna brygada Kazimierza Dejmka otworzyła nowy etap dzialalności łódzkiego

teatru premierą Brygady szlifierza Karhana? Przed­stawienie by ł o manifestem teatralnego socjalizmu -sztuka mówi ła o robotnikach i do nich była skiero­wana. Jasno wpisany w nią został projekt zmiany rzeczywistoś ci, nie tylko teatralnej .

~ 3

~ :i' 3 .~

~ z i

I "'

:i ł .-

' 'O I 0: :a I 2 ł ~ I o I 'jl I o I :-1 -

· ~ I <O

' " : §-' 3: ' I ::' ' ~ ' ,.. · " ' ::

-.

. "

. --~ ··-..; ~ .

VAS i lł ANiA ~ := ~,=· .-,· . , Blftada szlifierza

·przekład: Helena Walicka

Karhana Reżfseria . Remigiirsz Brzyk

.,

- .. -Opra.cowanie tekstu i dramaturgia

. Tqm ek· Śpiewak . ..,.. ·. Scenografia

Justyna Łagowska , • 1

:. Ęostiumy . .· Agata Skwarczyńska

Ruch sceniczny

. : . . .· . ·-,. .;-: . ·. . ·:~.- , ·. . • f f • „ „ .••

Wy.S·i~ują: ~ : ~' . • ~ M ·łdh:a ł Bieliń.ski, Wofciech B ł , i\ . ' "!). Monika Bnc~ o.w i ~, Marek Cic huc1c i~ . "l· Dy~itr Hon>w.ko,. Be a.ta Ko lak-, . ;' ·~ Datrn_sz Kowalsk.1~ Mirosława Olbms·ka~· . Krnysztof Pyziak, Kamila Sal\.VeJo vticz,:-t ' Grzegorz Sobota, Slawomir ·Sulej: : : · ,,.

· Bartosz Tn~zyński, Zuzanna Wietżbj ń s k a, -. Katarzyna Zuk oraz , .... . \ ·

Izabela Chlewiń s ka/ Aleksandra Sc1bo·r ; . , gościnni'e \ . ' .

asystent reżysera

Bartosz Tiuzy'n§ki „„ • .

iRspicjent

Tere ta Hajman · ;

.· •. ?"

.. I '

.:.~! zabela Cblew_. „,---~~..;+~....;.,...... . . li , "". -"".--~ - - •

Pre-itłera;-_1 IistÓp'aaa 2008

-s c""ea~ pn~y ul. A. Sfruga 90- - -. „-... _-: - "'I „ ~

• ' , I

. / „ . · ~

-"' „ ~ N

Dzisiaj też nie brakuje przeciwnik(>w wystawiania Brygady. ..

,Socrealizm od dziesięciole~i jest na s traco ozycji. Nie

ma do czego wracać . Zastanawiam się , j~ są intencje re- ,

alizatorów. Jeśli to ma być zabawa w wyśmianie socrealizmu

i sztuki produkcyjnej. to wydaje mi się dosyć łatwe, czy na­

wet za łatwe , poniżej pewnej klasy. Nie daj Boże , że ten tekst

p o trak towany zostanie jak klasyka i wystawiony na poważ­

nie. Martwi mnie myśl , że można by grać sztuki produkcyj ­

ne na ser io. - Janusz Majcherek, krytyk tea tralny.

Przeciwłfy sięgnięciu po ten tekst jest również Jan Prokop,

his toryk literatury:

Idea zwalc za nia kapitalizmu za pomocą socjalizmu wydaje

się szalona. Socjalizm w parodystycznej formie można poka­

zywać w muzeum osobliwości, a nie jako coś wartościowego

prezentować na deskach teatru repe rtuarowego. Oczywiście

uczniowie w liceum powinni zobaczyć pierwsze strony Trybu­

ny Ludu z la t 50. Dzięki temu tamte czasy będą przechowywać w pamięci jako coś ponurego, tak jak obozy koncentracyjne .

W: K. Kowalewicz , Kontrowersyjna premiera w Teatrze Nowym

Gazeta Wyborcza t.ódź , 2 wrześni a 2008

,

Czy wiesz, że . .. ... pierwsze ś rubokręty poj awiły s i ę w Londynie około ro ku 1780? Stolarze odkryli, że uzyskaj ą

lepsze rezultaty, wkręcając śruby, za pomocą wkrę­

taka (czyli śrubokręta). niż wbijając je młotkiem .

• . r I

.r

. „

W dzisiejszej akademickiej polityce pomysł na zajęcie się

Leninem od razu rodzi dwa zastrzeżenia: tak, dlaczego nie,

żyjemy w liberalnej demokracji, marny wolność i możemy

mfśleć o czym chcemy ... oczywiście o ile traktujemy Lenina

w sposób „obiektywny, krytyczny i naukowy" , a nie podcho­

dząc do niego z nostalgicznym uwielbieniem, i jeśli p onad­

to przyjmuj e my perspektywę mocno osadzoną w politycz­

nym porządku demokracji , w horyzoncie praw człowieka -

chodzi o bolesną lekcję, jaką możemy wyciągnąć z doświad­

czenia XX-wiecznego totalitaryzmu.

Cóż da się na to powiedzieć? Problem leży w kolejnych ukry­

tych zastrzeżeniach, które można z łatwością ujawnić za p o­

mocą „konkre tnej an<4izy konkretnej sytuacji", jakby to ujął

sam'Lenin. „Wierność d emokratyczne mu konsensowi" ozna­

cza akceptację obecnego porządku , czyli konse nsu liberal­

no-parlame ntarnego, który wyklucza na wstę itl jakiekolwiek

poważne zaskwestionowanie sp osobu, w · · porządek lib e­

ralno-de mokratyczny sam jest zamieszany w fe n oIJle n , k tóry

oficjalnie potępia . Rze cz jasna wyklucza to j aką!Colwiek po­

ważną próbę Wyobrażenia sobie i n n e g o Pf"Ządku spo­

łeczno-politycznego. Mówiąc w skrócie, oznaeza to: mó i pisz

cokolwiek ci się p odoba - pod warunkiem.że nie kwe!ltionu­

jesz ani zakłócasz obowiązującego politycznego kortsensu.

Wszystko jest dozwolone, nawe t p ochwalane , jako temat kry­

tyczny: p e rspektywa globalnej k atastrofy e kologiczn ej ; po­

gwałcenia praw człowieka; sek , homofob ia , antyfe minizm;

prze moc rosnąc nie lko w odległych krajach, ale równi ·

w naszych m e galopolis; luka pomiędzy Pierwszym i Trzecim

Światem, pomiędzy bogatymi i_~dnymi; druzgocz

Czy wiesz, że ... . „ frezarka należy do najmłodszych (ale i najbar­dziej skomplikowanych) obrabiarek skrawających? Pierwszą frezarkę zbudował w 1818 roku amery­kański inżynier Eli Whitney. Poza ruchem obroto­wym freza, obrabiarka ta miała samoczynny prze­suw stołu na którym mocowane były obrabiane przedmioty.

-

s~ego, niż dost

cyjne pieniądze na JJUJl dotyczące te go, jak walczyć z-nowymi formami etycznej, re­

ligijnej lub seks sto~ iej przemocy. Problem w tym, że

wszystko to pojawia się na tle fundamentalnego Denkverbot:

zakazu myślenia. [ ... l[w] mome ncie, w którym poważniekwe-- . stionujemy istniej ąf:y lrb; ralny konsens, wystawiamy się na

zarzuty orzucenia naukowej obiektywności na rzecz prze­

brzmiałej pozycji ideologicznej. Dziś, prawdziwa wolność my­

ślenia oznacza wolność kwestionowania panującego liberal­

no-demokratycznego, „postideologicznego" konsensu -

albo nie znaczy nic. Oto leninowskie stanowisko, z którego

nie można ani nie powinno się ustępować.

Slavoj Żi~ek: Rewolucja u b ram . Pisma wybra e z roku 1917

Istnieją nie tylko trudności natury technicznej, znaj dują się one raczej w ludziach

VASElł KANIA Miej marzenia tak wielkie

jak tylko możesz. I tak się stało.

Ml r.HAEL PHELPS .... ~-~ -- --- --„~ - "

Nawet w dEi.s\e j , ostępowej polityce większym zagroże­

niem jest nie tyle pa"syvroość, ile właśnie pseudoaktywnoiió;

wola bycia aktywnym i part~cypacji. Ludzie przez cały czas i.nterweniują, starają si~ , oś zrobić", a nauczyciele akade­

miccy biorą udział W.1/149UlelllseWilYCh debatach. Tymczasem

o wiele trudniej jest się o c i w tym nie uczestniczyć. Bę-

tlący u władzy często nawet wolą krytyczną partycypację od

ciszy - byle tylko włączyć n as do dialogu i upewnić się, że

nasza złowieszcza pasywność została złamana . Wobec tego

rodzaju interpasywności, w której jesteśmy bezustannie ak­

tywni, aby mieć pewność, że tak naprawdę nic się nie zmie­

ni, pierwszym prawdziwie krytycznym krokiem jest wycofa­

nie się w pasywność i odmowa udziału. Ten pierwszy krok

oczyszcza pole dla prawdziwej aktywuości, dla czynu, który

naprawdę zmieni współrzędne publicznej sceny.

Czy wiesz , że ... „. wszystkie wiertła przed wynalezieniem spiralnego miały kształt łyżki łub wklęsłego dłuta? Wiertła spiralne działały szybciej . Stały się narzędziami powszechnego użytku wraz z rozwojem maszyn do ich wyrobu w latach sześćdziesiątych XIX wieku.

... to, co z Brygady. .. zostało dzisiaj to aktualny splot teatru

i polityki. Wygląda on jednak inaczej niż blisko sześćdziesiąt

lat temu. W wystawieniu Brygady szlifierza Karhana dzisiaj

mniej chodzi o rozliczanie z idei, która wcieliła się w r~e<;7-y­wistość w znaczeiG.u Ronkretnego systemu, czy współczesny

kontekst drapi6Q:nej rywalizaGji na rynku pracy. Chodzi ra ­

czej o dyskretny urok ideologii, który pizenika ścieranie się

starego z nowym, indywidualne i zbiorowe man:enia o byciu

razem, o działaniu razem, o politycznym zaangażowaniu. Dzi­

siaj patrzymy na Brygadę .. . przez pryzm at nie tyle politycz­

nej i społeczn&j transformacji (hie chodzi o łc:rytykę lub po­

chwałę ko~unizmu), co przez współczesną myśl polityczn!l

i spąłeczną, która do wszyst~ch k> społecznej i o.Dywatel­

skiej a.ktyWn~ści każe podchodzić podejrzliwie„ Z- drugiej stro-­

ny, zabranie sifl za Bry_gadę dzisiaj, budzi za duży niepokój i dys­

komfort („Zastanawiają mnie_ intencje Iealizę;i.torów ... "), żeby nie

odczuć, że, o ile nie poda się dobrego uzasadnienia, o ile do­

brze nie wytłurnacZy, się swoich intencji, bezpodstawnie i ry­

zykownie narusza się podstawowy zakaz w naszej demokra­

tyczne] przestrzeni- Denkverbot, zakaz myślenia.

Anarchistyczne sympatie ttie pozwalały mi przez długi czas

przyłączyć się całkowicie do rewolucyjnego ruchu. Szuka­

łem po omacku, błądziłem i awetwted gdy praco

jilko repoi-ter prp.sy kom · tyc

stą. Przeszkadzała mi, jak już powie

dyscyplina partyjna. Jedn~k stały k'ontakt z walczącym pro- •

letariatem, z którym się jak9 reporter stykałem w czasie

ostrych klasowych walk i s trajkóyv, ~adził mnie co az bli­

żej do partii.

Po powrocie dó fabryk i, gdzie pracowałem aż do roku 1944,

do momentu ·are~ztowania.przez Gestapo, wstąpiłem do par-

tii komunistyĆzn~J '. Partia miała na moje życie i na moją pra­

cę wpływ zasa~CZY.- Muszę przyznać, że włąś~e p.arti.a zro­

biła mnie tym, czym dzisiaj jest~ Partia wskazała mi drogę ,

i gdyby nie jej po moc, wykoleiłbym się i pozostał poza pto-_,. .

cesem tworzenia, actyID samym poza ludzkim Spo!eczeństwem.

Vasek Kania, wstęp do p olaki . g o wy d ania

Bryg ady szlifierza Kar~apa

Czy wiesz, że ... ... pierwsze narzędzia do wiercenia w kamieniu: wiertła - wykonywane były z krzemienia, kości

zwierząt, a nawet z drewna? Możliwość wierce­nia otworów w kamieniu przy użyciu takich "wierteł" uzyskiwano przez podsypywanie ostrych ziarenek piasku dociskanych przez obracający się kołek , np. drewniany, do wierconego materiału

i wycinających żądany otwór.

,

'tGwarzysze hnłodzi-pnyjaciefe!

Zebrała n a s a j wspólna

sprawa rnł e go i starego

pokolenia ~i-budowej ;­

które razem będą maszero­

wać w awangardzie wielkiej,

szlachetnej i zmieniającej

kierunek biegu historii wal­

k~m: [Nie kłóćcie się], życie narodu, [życie fabry­

ki] w ty~ się wyraża., że jedno pokolenie ustępuje miejsca

d±ugiemu. Miejsca tarych zajmują młodzi. Jednak młodych

nauczają starsi i młodzi muszą się uczyć od starszych. Doty­

czy to nie tylko -zakresu zdobywania kwalifikacji fachowych,

lecz całego życia. Każdy z Was, młodych, wstępujących

w wielką szkołę życia, ma swego s{arsf ego nauczyciela. ,

Takie jest praw życia.

Dworzakowa, kierowniczka parti

(Na pods t wie prze m ówienia Władysława Gomułki ze Zjazdu Konsty tucyjnego Związku Młodzieży Socjalisty cznej . 25 . IV. 195 7 rok u)

~alina Jęgrusik • /

Podobno na polecenie samego Gomitłki

9bjęta zakazem wy:stępowania

w telewizji z o oniętym d e koldem.

W ostatnią sobotę Michael Phelps

zdobył siódmy złoty medal podczas

Olimpiady w Pekinie i stał się „dru­

giłfl człowiekiem na Księżycu". W tej

chwili pływak, dla którego nie ma

rzeczy niemożliwych, jest już w dro­

dze na Marsa.

„Jeśli zdobędzie kolejny medal, będzi.f;!

pierwszym człowiekiem na Marsi~".

[Mój sukces] jest dowodem na to, że wszystko er!, człowiek sobie może wyobrazić, jest w stanie się sprawdzić. W szyst-

1 ko jest możliwe.

Bob [trener] pomógł mi wymarzyć osiągnięcie wszystkiego„

Chciałem zostać medalistą olimpijskim, ustanowić nowe re­

kordy, być wybitnym sportowcem.[ ... ) To on mi powiedział~

miej marzenia tak wielkie jak tylko możesz. I jPk się stało.

Mich ael Ph elps

Teresa Stratas sopran, supergwiazda Metropolitan Ope w No­

wym Jorku. Na kilka lat przerwała karierę operową, angażując

się w pracę u b oku Matki Teresy w hospicjum wiealkucie. .

Stało się dla mnie jasne ,-ae jeśli

po powrocie z-Kalkuty będę kon­

S 1RA1 AS tynuować występy na najwięk­

S I H G S szych operowych scenach świa­

W E I l l ta a moje wynagrodzenie choćby

z_ Je en wieczór przeznaczę na

misję Matki Teresy, to pieniądz

te osiągną bardzo dużo.

T~ies.a Stratas

TEATR NOWY im. K. Dejmka w lodzi ------­Dyrektor naczelny

Janusz Michaluk

Dyrektor artystyczny

Zbigniew Brzoza

Sekretarz literacki

Bozenn,1 Ję d r ze1cz a.

Koordynator pra cy artystycznej

Andrzej Podgórsk i

Dzial Wydarzeń Okoloteatralnych i Wydawnictw

Zd zi sław Jcls k u l "

Rzecznik prasnwy

j o .anta C zop

Kiero wnik Dziatn Promocji

Bo l e sł aw K Galczdk

Kierownik Binra Organizacji Widowni

Elżb i eta K u 1 awińska

Kierown ik Dzialn Techn iczneqo

E rlw ct rrl Ko l tek

Pracowoia elektroaknstyczna

G rzeg o r z Kazm 1e rczak . A dctm Kost1 ze w ski .

Wie s ł aw Rozn i a to wski .

Sl,iwo mH Sol dr ski . Ryszard So s owsk i .

Luqan Weg ner

Pracowoie kr awieckie:

j ;ww 1g d Prosnia k . H'l. l na W ie l och .

C zesław Sobczynski . Stefa n TrOJClOOws \:t

Stolarnia

Pawe ł j<1s2czak Roben Kędzie rski

Slasarnia

Le zek P,1 w l ,1k Ra fa ł Ró żans ki

C bara kt e ryza to rn i a

Bożend Kob ierzyck c1. Ma l go r z;i t;i Zaw;i zk;i-Lewi k

Re kwizytorzy

M;irzen;i Lucz .i k Piotr Malec

Pracownia plasty cu a

Dorota C i ach . J<1 11)sl ci W Kl uszczynskl

Tapicer

Pi ot r N owosi el ski

Garderobiane

Teresd Cichon . Bea to Łuc za k .

Ki ys ty n c1 l e c ::kulskd

Obslnqa iceny

j <1cek ugustyniak . Piotr Budne1. Les ::ek Paw lak

G1 ze o rz Pawłowski .

A dm Sobczyn sk i. M a1Pk Szymansk1

Modystka

Ba1b a 1a D ygu a

D UZA SALA

Ray Cooney

Mayday Ewa Drozdowska

·:1 g H C h t\ h<l.et~r~na

Krzesiwo Alan Ayckbourn

Wszystko z miłości wg Moliera

Don Juan w p rZ f '10 I O"H Jn lu

G . A . Burger

Przygody barona Mlinchhausena

NOWY PRZEDSTAWI.A

Agata Biziuk

Kukułka Nava Sernel

Yo tam Geraldine Aron

Mój boski rozwód

MAtA SALA

Ferdinand Bruckner

Choroba młodości Henryk Kleist

Rozbity dzban Eric-Emmanuel Schmitt

Małe zbrodnie małżeńskie Edna Mazya

Zabawy„. Fiodor Dostojewski

Stawrogin Wieczór autorski 'N p r zy· rCJ10-N d.r11\.I

Ofelia is not Death Jarosław Jwaszk1ew1cz

Słońce w kuchni

Rezerwacja i sprzedaż biletów oraz informacje:

Biuro obsługi widzów czynne od poniedziałku do piątku w

godzinach 10.00-16.00, przyirnuie rezerwacie

biletów grupowych i udziela informacji

o repertuarze;

tel./fax (042) 630 20 86

lub 633 44 94 wew. 306

e-mail: bilety@nowy.p l

Kasy t eatru Duża Sala ul. Więckowskiego 15

tel. (042) 636 05 92 lub 633 44 94 wew . 305;

kasa czynna od wtorku do piątku w godzinach

09.00-19.00, w soboty w godzinach 12.00-19.00

oraz godzinę przed rozpoczęciem przedstawień

granych w niedziele, swięta i do południa.

Mała Sala ul. Zachodnia 93

tel. (042) 633 44 94 wew. 3 17;

kasa czynna godzinę prze d

rozpoczęciem p rze dstawierua.

W obu kasach można kupować b il e ty

na przedstavriema g·rane zarówno

na Dużej jak i na Małej Sa.li.

Rezerwacja biletów:

telefonicznie w kasach teatru

przez internet, e-rnail: bilety@nowy. pl

t. l 1LIL' j bllS7C'.'.'IC 7

- ---~---------------------------------------------------------Sponsorzy i partnerzy teatru:

li "'1!1"' ... ... """""""'

1111ur1111r111r

·: j: Da lkia '°" ••• f ll fłl l . 11•11

lri-J i •

www.jaszpol.pl

JASZPOL SP. Z O.O. AUTORYZO WANY KONCESJONER RENAULT I DACIA LÓDŻ. UL BRUKOWA 2 TEL. 042 61 2 12 22 ZGIERZ . U L.ŁODZKA 28 TEL 042 7Hi 26 52 SKIERNIEWICE. UL.BUCZKA 2 TEL ll46 833 26 90