Usa

112
Elementarz USA 1

Transcript of Usa

Page 1: Usa

ElementarzUSA

1

Page 2: Usa

2

Elementarz USA

Stany Zjednoczone leżą w Ameryce Północnej na zachodniej półkuli. Kraj składa się: z części kontynentalnej, w której zlokalizowanych jest 48 stanów amerykańskich; stanu Alaska, który położony jest w północno-zachodniej części kontynentu amerykańskiego oraz z archipelagu Wysp Hawajskich położonych na Oceanie Spokojnym. Ponadto Stany Zjednoczone sprawują kontrole nad 14 terytoriami zależnymi, położonymi na Pacyfiku i Karaibach. Od północy Stany Zjednoczone graniczą z Kanadą, a od południa z Meksykiem oraz posiadają granice morską z Rosją, Kubą i Bahamami. Powierzchnia: 9,8 mln km2, ludność: 315 mln, stolica: Waszyngton D.C., waluta: dolar USA =100 centów (wrzesień 2014 r. 1 dol. to 3,2 zł).

Page 3: Usa

3

Elementarz USA

System politycznyStany Zjednoczone Ameryki są konstytucyjną republiką federalną obejmującą 50 stanów oraz jeden federalny okręg stołeczny (Dystrykt Kolumbii). Głową państwa jest prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych. Prezydent tworzy rząd i sprawuje ogólne kierownictwo nad polityką państwową. W skład gabinetu wchodzą wiceprezydent i i szefowie departamentów – odpowiedników polskich ministerstw. Więcej informacji o składzie i zadaniach administracji federalnej: http://www.whitehouse.gov/administration/cabinetParlament amerykański czyli Kongres składa się z dwóch izb: niższej Izby Reprezentantów (435 członków wybieranych na kadencję trwającą 2 lata} i wyższej Senatu (100 członków, których kadencja wynosi 6 lat, z tym, że co dwa lata wymieniana jest 1/3 składu izby), w których zasiadają w przytłaczającej większości członkowie tylko dwóch partii politycznych - Partii Demokratycznej i Partii Republikańskiej.

Page 4: Usa

4

Elementarz USA

Wymiar sprawiedliwości sprawują sądy federalne i Sąd Najwyższy USA (9 sędziów, w tym przewodniczący), który jest naczelnym organem sądowniczym (bada zgodność ustaw z konstytucją).Ponieważ Stany Zjednoczone są państwem federalnym, poszczególne stany cieszą się znaczną autonomią. Każdy stan ma własną konstytucję, godło, odrębny system prawny (mogą występować różnice w warunkach prowadzenia działalności gospodarczej czy stawkach podatkowych). własną administrację, parlamenty i system sądowy. Działalność ustawodawcza parlamentów stanowych może obejmować zagadnienia, które nie zostały uregulowane na szczeblu federalnym lub które zostały delegowane na szczebel stanowy. Poza stanem Nebraska wszystkie parlamenty są dwuizbowe, podobnie jak Kongres na szczeblu federalnym. Na czele stanu stoi gubernator, wybierany w wyborach powszechnych na 2- lub 4-letnią kadencję, sprawuje władzę wykonawczą.

Page 5: Usa

5

Elementarz USA

Większość stanów wchodzących w skład Stanów Zjednoczonych ma przynajmniej dwa szczeble administracji lokalnej – hrabstwa (counties) i gminy (municipalities). Jednak niektóre stany, np. Hawaje dzielą się tylko na hrabstwa, w innych, jak np. Massachusetts, Connecticut hrabstwa pozbawione są osobowości prawnej, którą mają władze miejskie. Niektóre gminy dzielą się na dalsze jednostki.Różnice kulturowe Stany Zjednoczone są społeczeństwem wielokulturowym, wielorasowym i wielonarodowościowym. Amerykanie natomiast postrzegani są jako ludzie energiczni, pełni wiary i optymizmu, którzy nie boją się podejmować ryzyka w interesach. Chwalimy sobie ich miłe usposobienie, podziwiamy otwartość i charakterystyczny amerykański uśmiech. Życie amerykanów opiera się na optymizmie i pozytywnej energii. Mimo wielkiej różnorodności wśród obywateli, istnieje jednak główny nurt amerykańskiej kultury świata biznesu.

Page 6: Usa

6

Elementarz USA

Większość amerykańskich negocjatorów jest bardzo wyczulona na punkcie czasu. Z reguły nie prowadzą oni długich rozmów wstępnych, tylko przechodzą od razu do konkretów. Postaw więc na merytorykę i szybko sformułuj podstawowe warunki kontraktu a zainteresujesz swojego rozmówcę. Nie należy przeciągać rozmowy gdy biznesowy partner spogląda nerwowo na zegarek, to jest to sygnał, że najwyższy czas przejść do meritum. Amerykanie cenią również punktualność, spóźnienie na umówione spotkanie dłużej niż 10 minut może być odebrane jako przejaw braku dyscypliny lub nieuprzejmość.Amerykanie słyną ze swojej nie ceremonialności i szybkiego przechodzenia na „ty”, nawet z ludźmi których dopiero co poznali. Znani są również ze swojego dążenia do zrównania ludzi pod względem warunków życiowych i dochodów a indywidualne osiągnięcia są dla nich ważniejsze niż klasa społeczna. Głównym językiem interesów jest oczywiście angielski – amerykanie wychodzą z założenia że jest to język międzynarodowy, dlatego bardzo słabo znają inne jeżyki obce. W kontaktach interpersonalnych cenią szczerą wymianę informacji oraz bezpośredniość.

Page 7: Usa

7

Elementarz USA

Przynależność do międzynarodowych organizacji politycznych i gospodarczych Ze względu na swoją pozycje globalnego mocarstwa Stany Zjednoczone należą do najważniejszych organizacji międzynarodowych. USA są członkiem takich organizacji jak: Azjatycki Bank Rozwoju, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej, Międzynarodowa Organizacja Pracy, , Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Organizacja Narodów Zjednoczonych, Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego, Organizacja Państw Amerykańskich, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Północnoamerykański Układ o Wolnym Handlu, Światowa Organizacja Handlu, Współpraca Ekonomiczna Azji i Pacyfiku, grupa G-8.

Page 8: Usa

8

Co warto wiedzieć o gospodarce

Page 9: Usa

9

Co warto wiedzieć o gospodarce

GospodarkaStany Zjednoczone utrzymują pozycję największej i najbardziej zaawansowanej pod względem technologicznym gospodarki na świecie. W 2013 r. PKB sięgnęło 126,8 bln dolarów.W amerykańskiej gospodarce dominuje sektor prywatny (87 proc. dochodu narodowego), cechuje się ona również dużym stopniem innowacyjności. W strukturze produktu krajowego brutto największy udział mają usługi (79 proc.), następnie przemysł (19,2 proc.) i rolnictwo (1,1 proc.). Gospodarka amerykańska charakteryzuje się wielką koncentracją kapitału i produkcji. Branżowe i ponadbranżowe koncerny wytwarzają ok. 70 proc. produkcji przemysłowej w kraju, kontrolują handel wewnętrzny, rynek finansowy, a zwłaszcza obrót papierami wartościowymi; są również głównymi eksporterami kapitału prywatnego

Page 10: Usa

10

Co warto wiedzieć o gospodarce

Największe koncerny amerykańskie są związane z przemysłem samochodowym (General Motors, Ford Motor, Chrysler Group), paliwowym (Exxon, oraz Mobil, Texaco, Chevron, Amoco), elektrycznym i elektronicznym (General Electric, IBM), chemicznym (Dow Chemical, Du Pont) oraz spożywczym (Coca Cola, Philip Morris), lotniczym (Boeing); przedsiębiorstwa handlowe: Wall Mart Stories i Sears Roebuck utrzymują sieć sprzedaży we wszystkich prawie stanach. Główne amerykańskie firmy produkcyjne i usługowe są jednocześnie największymi podmiotami gospodarczymi świata.

Page 11: Usa

11

Co warto wiedzieć o gospodarce

Okres światowej recesji 2008-2009 spowodował potrzebę wprowadzenia programów finansowo-gospodarczych m.in.: Troubled Asset Relief Program 2008 (wsparcie dla instytucji finansowych), American Recovery and Reinvestment Act 2009 (program stymulacji i ożywienia) i American Jobs Act 2011 (program dla nowych miejsc pracy), The Budget Control Act 2011 (konsolidacja budżetu), które pozwoliły na wyjście USA z sukcesem z okresu spowolnienia gospodarczego, kosztem jednak olbrzymiego zadłużenia, które przekroczyło już 100 proc. amerykańskiego PKB i pod koniec września 2014 sięgnęło 17,7 bln dolarów. Dzięki temu jednak, ze amerykańska gospodarka po okresie kryzysu dźwignęła się na nogi możliwe stało się zakończenie jesienią 2014 r. programu tzw. luzowania ilościowego.

Page 12: Usa

12

Co warto wiedzieć o gospodarce

Ekspansję gospodarki zapewnia rosnący sektor produkcyjny z ok. 60 proc. udziałem w eksporcie USA. Produkcja dóbr trwałego użytku przeżywa w USA ożywienie z uwagi na niskie ceny gazu (co było możliwe opracowaniu i udoskonalaniu przez ostatnie dwie dekady technologii wydobycia gazu łupkowego) i coraz bardziej konkurencyjne koszty pracy.Siłą napędową gospodarki jest eksport. Realizacja narodowej inicjatywy na rzecz rozwoju eksportu National Export Initiative (NEI) zakłada znaczący wzrost eksportu USA do końca 2014 r. i przyrost nowych miejsc pracy. Towarzysząca NEI strategia dla eksportu National Export Strategy zapewnia wsparcie obejmujące: małe i średnie przedsiębiorstwa, promocję eksportu, przyznanie puli kredytów eksportowych, działania na rzecz redukcji barier w handlu. NEI będzie kontynuowana pod nazwą NEI/NEXT.

Page 13: Usa

13

Co warto wiedzieć o gospodarce

USA zachęcają rodzime przedsiębiorstwa do inwestycji oraz tworzenia miejsc pracy w kraju (insourcing) a nie poza jego granicami, pod hasłem „bring jobs back home” oraz „Putting America Back to Work”. Promowana jest produkcja w kraju pod hasłami „Made in America” oraz „Made in Rural America” (wzmocnienie regionów). Zagraniczni inwestorzy otrzymują wsparcie z programu SelectUSA, promującego inwestycje w Stanach Zjednoczonych.USA posiadają najwyższy na świecie poziom importu, przy równocześnie wysokim deficycie obrotów towarowych. Największymi partnerami handlowymi są: Chiny, Kanada, Meksyk. USA lokują na tych rynkach około 41 proc. swojego eksportu a importują ok. 47 proc.. Spośród państw UE czołowymi partnerami dla USA są: Niemcy, Wlk. Brytania, Francja, Holandia.

Page 14: Usa

14

Co warto wiedzieć o gospodarce

W 2014 roku te pozytywne tendencje się utrzymały. Według US Census Bureau w okresie styczeń-lipiec polski eksport wzrósł w porównaniu z takim samym okresem poprzedniego roku o 5,7 proc. i osiągnął wartość 2,93 mld USD. Import z USA wyniósł w tym czasie 2,15 mld USD i był o prawie 10 proc. mniejszy niż rok wcześniej. W polskim eksporcie nadal dominuje sprzęt transportowy, komputery i elektronika, oraz maszyny nieelektryczne, ale na uwagę zasługuje 20 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2013 roku wzrost wartości eksportowanych chemikaliów – w sumie 206,5 mln USD.

Page 15: Usa

15

Co warto wiedzieć o gospodarce

Warto podkreślić zmianę w strukturze obrotów towarowych między Polska a Stanami Zjednoczonymi, jakie zaszły w ostatnich kilkunastu latach. Od 2000 roku wyraźnie wzrosło znaczenie maszyn i urządzeń oraz sprzętu transportowego, a zmalało – metali i wyrobów metalurgicznych, wyrobów ceramicznych, produktów chemicznych i spożywczych. W rezultacie, w 2012 r. eksport był zdominowany przez dwie grupy wyrobów, tj. maszyny i urządzenia oraz sprzęt transportowy. Stanowiły one ponad 53 proc. polskiego eksportu na rynek amerykański, tj. o 18 pkt. proc. więcej niż w 2000 r. Udział metali i wyrobów metalurgicznych, wyrobów ceramicznych, produktów chemicznych i spożywczych zmniejszył się natomiast w analizowanym okresie blisko dwukrotnie, do poziomu nieco ponad 19 proc.

Page 16: Usa

16

Co warto wiedzieć o gospodarce

PerspektywyDla rozwoju dalszych kontaktów kluczowe znacznie będzie miało negocjowane obecnie porozumienie UE-USA o transatlantyckiej strefie wolnego handlu (Transatlantic Trade and Investment Partnership - TTIP). Podstawowe korzyści płynące z podpisania i wdrożenia TTIP to zgodnie z szacunkami Komisji Europejskiej m.in. powstanie dodatkowych 2,5 mln miejsc pracy i efekty gospodarcze dla całej UE w wysokości 119 mld euro rocznie oraz 95 mld euro dla USA. Umowa o transatlantyckim partnerstwie handlowym i inwestycyjnym ma także zapewnić wzrost handlu dwustronnego oraz zagwarantować otwarcie rynku amerykańskiego na małą i średnią przedsiębiorczość.Przeprowadzone analizy potwierdzają, że umowa z USA pobudzi rozwój gospodarek po obu stronach Atlantyku. która ma obniżyć taryfy celne i znieść bariery pozataryfowe. Z szacunków AmCham wynika, że średni poziom stawek celnych w eksporcie z Unii na rynek amerykański wynosi 3,5 proc. a w przypadku importu ze Stanów do UE - 5,2 proc.

Page 17: Usa

17

Co warto wiedzieć o gospodarce

USA są rynkiem otwartym, średnia stawka celna jest relatywnie niska, choć występują niekiedy tzw. kominy taryfowe. Wśród dziesięciu najważniejszych grup towarów w polskim imporcie z USA (według działów HS), najwyższe stawki celne obowiązywały w przywozie tworzyw sztucznych i wyrobów z nich (6,18 proc.), pojazdów nieszynowych oraz ich części, (5,81 proc.), a także chemikaliów organicznych (4,41 proc.). W pozostałych działach HS stawki były niższe niż 3 proc., a dostawy produktów farmaceutycznych odbywały się na zasadzie bezcłowej.Dlatego w negocjacjach kładzie się nacisk na bariery pozataryfowe. Szczególne regulacje występują w zakresie wymagań sanitarnych i fitosanitarnych, co powoduje utrudnienia dla eksportu rolnego, zwłaszcza świeżych towarów, surowców i półproduktów. AmCham szacuje się, iż podrażają one koszt eksportu z UE do USA o 73 proc., a eksport z USA do UE o 57 proc.

Page 18: Usa

18

Co warto wiedzieć o gospodarce

Czasem go wręcz uniemożliwiają. Np. ustawa Jonesa z 1920 roku wymaga, by transportu ładunków między amerykańskimi portami dokonywały wyłącznie amerykańskie statki. Podobne ograniczenia dotyczą również przewozów lotniczych w USA – rynek wewnętrzny obsługują amerykańskie linie.Z kolei pochodząca z 1933 roku ustawa Buy American Act preferuje firmy i towary amerykańskie przy przetargach publicznych. To problem tym trudniejszy do rozwiązania, że transatlantyckie porozumienie negocjuje rząd federalny, a w kwestii przetargów bardzo dużo mają do powiedzenia władze stanowe. Stany Zjednoczone stosują również instrument kontroli eksportu (Export Administration Regulations, EAR) w przypadku produktów i technologii stwarzających możliwość podwójnego zastosowania tj. zarówno do celów komercyjnych jak i militarnych (dual-use).

Page 19: Usa

19

Co warto wiedzieć o gospodarce

Problem produktów i technologii podwójnego zastosowania dotyczy wielu sektorów m.in. telekomunikacji, informatyki, energetyki (np. w przypadku USA – komponenty do reaktorów jądrowych, energia elektryczna, gaz ziemny), chemikaliów, napędów, przetwarzania materiałów. Stąd m.in. oczekiwanie, że TTIP przyczyni się do uwolnienia eksportu gazu.

Do najważniejszych z perspektywy Polski obszarów negocjacji TTIP należą:Kwestie regulacyjne UE i USA analizują możliwość zwiększenia zgodności przepisów w kluczowych dla handlu transatlantyckiego branżach: farmaceutycznej, kosmetycznej, chemicznej i motoryzacyjnej.

Page 20: Usa

20

Co warto wiedzieć o gospodarce

Taryfy celneZniesienie lub ograniczenie taryf celnych przyczyni się do znacznego zmniejszenia kosztów wymiany handlowej między USA i UE.Energetyka. Wynika to ze znacznych różnic w cenach energii w Polsce i USA. W ocenie przedstawicieli Ministerstwa Gospodarki konieczne jest tu wyeliminowanie ograniczeń eksportowych w eksporcie gazu z USA, co pozwoli na dostęp do tańszego surowca i stworzy konkurencyjność na europejskim rynku energetycznym.RolnictwoPrzedstawiciele rządu podkreślają konieczność umiejętnego włączenia do negocjacji kwestii związanych z dostępem do rynków rolnych. Istotne są regulacje sanitarne i fitosanitarne, kwestia maksymalnego dopuszczalnego poziomu pozostałości pestycydów oraz podejście w stosowaniu biotechnologii w uprawie roślin i produkcji żywności.

Page 21: Usa

21

Co warto wiedzieć o gospodarce

MŚPTTIP stanowi szansę rozwoju dla małych i średnich firm, które dotychczas rezygnowały z wchodzenia na rynek amerykański ze względu na bariery pozataryfowe. Zniesienie, a nawet zmniejszenie barier pozataryfowych w wyniku TTIP zachęciłoby MŚP do wejścia na rynek amerykański.

Page 22: Usa

22

Co warto wiedzieć o gospodarceInwestycje amerykańskie w PolsceStany Zjednoczone są największym pozaeuropejskim inwestorem w Polsce. Zgodnie z danymi NBP, stan bezpośrednich inwestycji zagranicznych z USA w Polsce na koniec 2012 r. wyniósł 10,7 mld USD ( wobec 9,6 mld USD rok wcześniej), co daje USA pozycję 8 inwestora w Polsce (pierwsza siódemka to: Niemcy, Niderlandy, Francja, Luksemburg, Włochy, Hiszpania, Szwecja) oraz daje USA udział 4,6 proc. w całkowitej wartości bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce (235,1 mld USD na koniec 2012 r.). Amerykańskie firmy były jednymi z pierwszych inwestorów zagranicznych, które zdecydowały się zainwestować w Polsce, stąd w pierwszych latach transformacji udział amerykańskich inwestycji w całości BIZ w Polsce był znacznie wyższy.

Page 23: Usa

23

Co warto wiedzieć o gospodarce

Dane amerykańskiego Biura Analiz Ekonomicznych (BEA) wykazują wyższe kwoty inwestycji amerykańskich firm w naszym kraju – 14,2 mld dolarów, co czyni Polskę , celem inwestycyjnym numer jeden dla USA spośród wszystkich krajów Europy Środkowej i Wschodniej (łącznie z Rosją 14,0 mld USD i Ukrainą 0,8 mld USD). Udział Polski w skumulowanej wartości amerykańskich inwestycji za granicą wyniósł ok. 0,3 proc..Amerykańska Izba Handlowa (AmChamb) zwraca jednak uwagę, że po doliczeniu inwestycji pośrednich łączna kwota inwestycji jest prawie trzykrotnie wyższa. W sporządzonym wspólnie z KPMG raporcie szacuje, że realna wartość amerykańskich inwestycji przekracza 90 mld zł. Różnica wynika z tego, że amerykańskie firmy często inwestują w Polsce poprzez kraje trzecie (Niderlandy, Luksemburg, Niemcy i in.).Według GUS, na koniec 2012 r. działało w Polsce blisko 800 spółek z udziałem kapitału USA, które zatrudniały w Polsce łącznie około 200 tys. osób, co czyni Stany Zjednoczone jednym z najważniejszych zagranicznych pracodawców.

Page 24: Usa

24

Co warto wiedzieć o gospodarce

Co ciekawe większość firm z udziałem amerykańskiego kapitału to małe podmioty – 476 z nich zatrudniała do 9 osób. Dla 131 firm z USA inwestycje w Polsce przekraczały 1 mln USD. Według sekcji PKD, amerykańskie inwestycje są ulokowane głównie w: przetwórstwie przemysłowym (59 proc.), działalności finansowej i ubezpieczeniowej (12 proc.), w handlu i naprawach pojazdów samochodowych (10 proc.). Niemal 75 proc. amerykańskiego kapitału koncentruje się w województwach mazowieckim i wielkopolskim.Spośród ważniejszych decyzji inwestycyjnych USA w Polsce w ostatnich latach należy wymienić inwestycję Sikorsky Aircraft Corp. w PZL Mielec. Największe inwestycje przy wsparciu PAIiIZ, to m.in.: Dell (ok. 200 mln EUR), PGW (50 mln EUR), Unicorn Chemical LLC (48 mln EUR), Goodrich Landing (46 mln EUR), Delphi (41 mln EUR), 3M (42 mln EUR), TRW (40 mln EUR), Procter & Gamble (40 mln EUR), AAM Holdings (39 mln EUR), Johnson Controls (36 mln EUR), Exide Technologies (35 mln EUR), Cooper Standard (25 mln EUR).

Page 25: Usa

25

Co warto wiedzieć o gospodarce

USA zainteresowane są tworzeniem centrów obsługujących procesy biznesowe (BPO), oraz ośrodków badawczo-rozwojowych (R&D) i technologicznych. W październiku spółka Amazon ogłosiła otwarcie 3 centrów logistycznych w Polsce do roku 2015. USA zajmują aktualnie pierwsze miejsce pod względem obsługiwanych przez PAIiIZ inwestycji wg. kraju pochodzenia. Na koniec lipca 2014 roku. PAIiIZ obsługiwała 164 projekty wartości 3,1 mld EUR, które miały stworzyć ok. 33,6 tys. miejsc pracy> Na firmy amerykańskie przypadalo z tego 44 projektów wartości ok. 653 mln EUR.Amerykańscy inwestorzy angażują się w nowoczesne działy gospodarki. Szczególnie dużo amerykańskich inwestycji jest w branży nowoczesnych usług dla biznesu oraz branży badawczo-rozwojowej. Według danych Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych ABSL, w 2014 roku działało w Polsce 156 centrów biznesowych i badawczo-rozwojowych z amerykańskim kapitałem, które zatrudniały razem ponad 46 tys. osób.

Page 26: Usa

26

Co warto wiedzieć o gospodarce

Najwięcej osób (17,3 tys.) zatrudniają centra usług wspólnych (ang. Shared Services Center – SSC), co stanowi blisko 40 proc. ogólnego zatrudnienia w SSC w Polsce. Na drugim miejscu pod względem zatrudnienia są amerykańskie BPO i ITO, zatrudniające 15,6 tys. osób, czyli 28 proc. ogółu zatrudnienia w tych branżach. W centrach B+R z amerykańskim kapitałem znalazło zatrudnienie 10,6 tys. osób, co stanowi blisko połowę personelu zatrudnionego we wszystkich zagranicznych centrach badawczo-rozwojowych w Polsce. - Obecnie, aż co drugi pracownik zatrudniony w centrach badawczo-rozwojowych z zagranicznym kapitałem w Polsce pracuje dla firmy amerykańskiej –wynika ze wspomnianego raportu KPMG i Am Chamb.

Page 27: Usa

27

Co warto wiedzieć o gospodarce

5 największych amerykańskich spółek w Polsce Lp. Spółka Branża1. General Motors Manufacturing Przemysł motoryzacyjny 2. CMC Zawiercie S.A. Metale, hutnictwo3. Bank Handlowy S.A. (Citi) Bankowość4. Delphi Poland S.A. Przemysł motoryzacyjny, części5. Procter & Gamble Polska Sp. z o.o. Towary konsumpcyjne (FMCG) Wg PAIiIZ, KPMG, AmCham

Page 28: Usa

28

Co warto wiedzieć o gospodarce

Zaangażowanie polskich firma za Atlantykiem jest znacznie mniejsze. Chociaż wartość polskich inwestycji w Stanach Zjednoczonych jest stosunkowo niewielka, od 2010 roku utrzymują się one na znacznie wyższym poziomie. W 2012 roku polskie inwestycje w USA wyniosły 6,3 mld zł, co stanowiło 90 proc. krajowych inwestycji w regionie Ameryki Północnej i Środkowej. Z danych zebranych przez ambasadę RP w Waszyngtonie wynika, że obecnie w Stanach Zjednoczonych działa co najmniej 40 polskich firm, część z nich jednak jedynie poprzez swoje przedstawicielstwa lub biura handlowe. Znaczna część podmiotów, które zdecydowały się zainwestować w USA, prowadzi działalność w branży informatycznej i nowoczesnych technologii. Polskie firmy upodobały sobie przede wszystkim Kalifornię, Florydę, Nowy Jork, Georgię i Illinois.

Polskie inwestycje w Stanach Zjednoczonych

Page 29: Usa

29

Co warto wiedzieć o gospodarce

Wśród firm, które mocniej zaznaczyły swoją obecność na amerykańskim rynku można wymienić m.in. - KGHM, który kupując w 2012 roku kanadyjską firmę Quadra FNX, która posiada kopalnie nie tylko w Kanadzie, ale także w Stanach Zjednoczonych i Chile. Kopalnia w Arizonie (Carlota Mine) zajmuje się ługowaniem na hałdach, a w Nevadzie (Robinson Mine) odkrywkowym wydobyciem miedzi i złota. Com.40 - Com.40 - firma specjalizująca się w produkcji mebli i artykułów dekoracyjnych, zarówno masowych, jak i premium weszła na rynek amerykański, otwierając fabrykę spółki córki. W 2009 roku była to trzecia co do wielkości zagraniczna inwestycja typu greenfield w Stanach Zjednoczonych. Budowa fabryki w stanie Wirginia pochłonęła ponad 30 mln dolarów, a w czasie następnych 7 lat miało w niej znaleźć zatrudnienie około 800 pracowników. Odbiorcą produktów z tego zakładu jest grupa IKEA Selena - która specjalizuje się w produkcji chemii budowlanej, sprzedaje swoje towary na rynek amerykańskich od 2001 roku.

Page 30: Usa

30

Co warto wiedzieć o gospodarce

W celu zwiększenia skali działalności w USA, w 2008 roku spółka otworzyła zakład produkcyjny w stanie Indiana, wytwarzający towary na rynek amerykański, kanadyjski i meksykański. Ze względu na poprawiające się wyniki finansowe w tamtejszym regionie firma zdecydowała się na poszerzenie oferty produktowej pod koniec 2013 roku.Inglot - Polski producent kosmetyków na wejście na rynek amerykański zdecydował się w 2009 roku – pierwszy punkt sprzedaży został otwarty w Nowym Jorku. Od tego czasu firma prowadziła w Stanach Zjednoczonych ekspansywną politykę. Obecnie Inglot posiada w USA już 31 punktów sprzedaży w ośmiu różnych stanach, z czego najwięcej znajduje się w Kalifornii.AmRest – operator sieci restauracji. W 2008 r. wkroczył na rynek amerykański, gdzie nabył 80 proc. udziałów Applebee’s - drugiego co do wielkości franszyzobiorcy w Stanach Zjednoczonych.HTL-STREFA - otworzyła w 2007 roku w Atlancie spółkę zależną w celu zwiększenia obecności w USA. W Atlancie firma posiada także linię do pakowania produktów oraz magazyn. Z Atlanty HTL-STREFA rozwija swój biznes w regionie obu Ameryk.

Page 31: Usa

31

Co warto wiedzieć o gospodarce

BarieryMimo, że stany Zjednoczone są postrzegane słusznie jako kraj na wskroś wolnorynkowy, w którym ceni się konkurencję zagranicznie inwestorzy mogą podlegać ograniczeniom. Są one szczególnie widoczne w takich sektorach, jak przewozy morskie, energetyka i komunikacja. Oprócz tych sektorów, w różnych przepisach znajdują się postanowienia o preferencjach dla krajowych dostawców. Szczególnie istotne są ograniczenia w dostępie do sektora badawczo-rozwojowego (R&D). Uzasadnieniem dla ograniczenia są przede wszystkim względy bezpieczeństwa. Przykładem aktu prawnego regulującego te kwestie jest Foreign Investment and National Security Act (FINSA) z 2007 roku, zgodnie z którym prezydent Stanów Zjednoczonych jest uprawniony do dokładnego przeglądu zagranicznych nabyć, połączeń, przejęć lub inwestycji w USA, jeśli te przeglądy skutkują m.in. poniesieniem przez inwestora kosztów prawnych i ekonomicznych.

Page 32: Usa

32

Co warto wiedzieć o gospodarce

Dodatkowo wiele aspektów amerykańskiego prawa podatkowego generuje dodatkowe trudności dla zagranicznych inwestorów. Są one głównie związane z wymaganiami odnośnie sprawozdawczości oraz warunków redukcji stawek. Można tu wręcz mówić o dyskryminacji, ponieważ w zakresie sprawozdawczości firmy narodowe i zagraniczni inwestorzy są traktowani nierówno system ulg podatkowych często bowiem preferuje podmioty krajowe. Jako pewne utrudnienie można uznać obowiązek uzyskiwania przez obywateli polskich wiz wjazdowych do Stanów Zjednoczonych, co może być problemem w przypadku zatrudniania polskiego personelu w amerykańskiej filii. Należy jednak dodać, że w przypadkach przyjazdów biznesowych odmowy udzielania wiz są w praktyce

Page 33: Usa

33

Co warto wiedzieć o gospodarce

CertyfikatyChociaż to Unia Europejska kojarzy się z rozbudowaną biurokracją, to jeśli chodzi o ochronę własnego rynku, Stany Zjednoczone mają bynajmniej nie mniejszą liczbę regulacji, które dla wielu eksporterów i inwestorów mogą okazać bardzo trudną do przeskoczenia barierą.

Najpierw cłoZanim jednak towar trafi na amerykański rynek, musi najpierw pokonać granicę. Wszystkie produkty importowane do USA muszą przejść procedurę oclenia. Agencją odpowiedzialną za pobieranie cła jest US Customs and Border Protection (CBP, www.cbp.gov ).

Page 34: Usa

34

Co warto wiedzieć o gospodarce

CBP nie weryfikuje posiadania odpowiednich licencji czy pozwoleń (w przypadku konieczności posiadania takowych), ale o dokumenty takie mogą poprosić inne urzędy. Stawki celne naliczane są zazwyczaj jako procent od wartości handlowej importowanego towaru. Spis stawek celnych oraz wytyczne klasyfikacji towarów znajdują się w Harmonised Tariff Schedule (www.usitc.gov/tata/hts/index.htm ). Zgodnie z amerykańskimi regulacjami prawnymi odpowiedzialność za właściwą klasyfikację towarów i wycenę stawek celnych ponosi importer. Jeżeli na dokumentach handlowych nie ma podanej transakcyjnej wartości importowanych towarów, CBP ma prawo do wyceny towaru np. poprzez wycenę takiego samego lub podobnego towaru. Amerykańscy importerzy korzystają zazwyczaj z usług agentów celnych, którzy informują, jakie zaświadczenia przy imporcie danego towaru do USA są wymagane. Warto również pamiętać, że oprócz ograniczeń na szczeblu federalnym mogą występować bariery również na poziomie poszczególnych stanów.

Page 35: Usa

35

Co warto wiedzieć o gospodarce

Federalne agencjeW przypadku wielu grup towarowych wymagane jest bowiem uzyskanie wielu zezwoleń certyfikatów. Podmioty gospodarcze działające na terytorium USA muszą spełniać szereg wymagań federalnych i stanowych regulujących standardy bezpieczeństwa, :ochrony środowiska, prawa pracy, prawa antymonopolowego i praw konsumenta. Za regulacje związane z wprowadzaniem poszczególnych grup towarowych na rynek amerykański odpowiedzialne są federalne agencje i to one decydują, czy dany produkt zostanie dopuszczony na rynek. Najważniejsze z nich to:• Food and Drug Administration (FDA, www.fda.gov) - agencja rządowa będąca częścią Department of Health and Human Services (Ministerstwa Zdrowia i Świadczeń Społecznych). Ministerstwo to stoi na straży przestrzegania prawa stworzonego do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa amerykańskich konsumentów – reguluje kwestie dotyczące żywności, kosmetyków, farmaceutyków, urządzeń medycznych a także urządzeń elektronicznych emitujących promieniowanie.

Page 36: Usa

36

Co warto wiedzieć o gospodarce

Standardy określane przez FDA dotyczą zarówno dóbr wyprodukowanych w USA, jak i importowanych. Urząd ten posiada szerokie prawa do monitorowania, badania i powstrzymania importu podejrzanej żywności i leków.• Consumer Product Safety Commission (CPSC, www.cpsc.gov) - agencja rządowa której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa produktów konsumenckich na terytorium USA. Organizacja ta nakłada na importera obowiązek zapewnienia powyższego bezpieczeństwa, ponieważ to od niego zależy wybór towarów importowanych do USA. CPSC posiada uprawnienia do testowania towarów w każdym momencie przepływu przez kanał dystrybucji, może też skierować wniosek do CBP (Customs and Border Protection) o zablokowanie dostępu do amerykańskiego rynku towarom, które nie spełniają federalnych przepisów dotyczących bezpieczeństwa.

Page 37: Usa

37

Co warto wiedzieć o gospodarce

• US Department of Agriculture (USDA, www.usda.gov) – reguluje wymagania i właściwości w zakresie mięs, produktów mlecznych, drobiu i produktów wytwarzanych z jaj, importowanych do USA. Produkty te muszą być wytworzone na farmach spełniających wymagania do produkowania płodów rolnych mogących być eksportowanych do USA. Towarom eksportowanym do USA musi towarzyszyć szczegółowa dokumentacja pozwalająca na identyfikację producenta towaru.• Environmental Protection Agency (EPA, www.epa.gov) – agencja rządowa odpowiedzialna przede wszystkim za przestrzeganie wytycznych ochrony środowiska oraz ograniczeń zawartych w federalnych statusach dotyczących środowiska. Najważniejsze z nich to:- Clean Air Act – zbiór zapisów kontrolujących odpowiedzialność za zanieczyszczenia powietrza, zarówno ze źródeł stacjonarnych jak i mobilnych, pojazdów motorowych jak i instalacji produkcyjnych,

Page 38: Usa

38

Co warto wiedzieć o gospodarce

- Federal Water Pollution Control Act (Clean Water Act) – zbiór zapisów regulujących odpowiedzialność za zanieczyszczenia wód na terytorium USA,- Comprehensive Environmental Response, Compensation and Liability Act – zapisy regulujące zasady składowania niebezpiecznych odpadów,- Resource Conservation and Recovery Act – reguluje powstawanie, magazynowanie, transport, utylizację i obchodzenie się z niebezpiecznymi odpadami.• Federal Trade Commission (FTC, www.ftc.gov) – urząd stojący na straży federalnego prawa antymonopolowego oraz ochrony konsumentów. FTC bada poszlaki wskazujące na istnienie monopoli, włączając w to także ceny dumpingowe oraz praktyki uzgadniania cen z innymi producentami. Zadaniem FTC jest zapewnienie konkurencyjności i efektywności rynku USA.

Page 39: Usa

39

Co warto wiedzieć o gospodarce

Eksporterzy, które chcą wprowadzić swoje produkty na rynek muszą – zależnie od branży – uzyskać zgodę jednej z wyżej wymienionych agencji, które mogą zażądać dodatkowych certyfikatów od wskazanych instytucji certyfikujących i atestujących. Szczegóły na stronach internetowych, koniecznych informacji powinien udzielić również agent celny. Zezwolenia i certyfikaty, a więc ograniczenia pozataryfowe stanowią obecnie główną barierę w rozwoju wymiany handlowej między Unią Europejską (w tym rzecz jasna Polską) i Stanami Zjednoczonymi i temu właśnie problemowi poświęcona jest lwia część negocjacji umowy o transatlantyckim wolnym handlu (TTIP). Chodzi przede wszystkim o wzajemne uznawanie certyfikatów – tzn. jeżeli dany produkt został dopuszczony do obrotu na obszarze Unii Europejskiej, to aby nie musiał ponownie przechodzić procedury weryfikacyjnej w Stanach Zjednoczonych, tym bardziej że kryteria przyznania certyfikatu są po obu stronach oceanu bardzo zbliżone.

Page 40: Usa

40

Co warto wiedzieć o gospodarce

Według szacunków Amerykańskiej Izby Handlowej te pozataryfowe ograniczenia mogą dla przedsiębiorstw generować około 60-80 proc. dodatkowych kosztów ponoszonych na dostosowanie swoich produktów i usług do wymagań regulacyjnych

Przykładowe bariery Problem w zakresie wzajemnego nieuznawania standardów i certyfikatów dotyczy szeregu sektorów, m.in. samochodowego, farmaceutycznego, telekomunikacyjnego, chemicznego itp. W skrajnych przypadkach, spełnienie odrębnych wymagań regulacyjnych (m.in. technicznych, jakościowych, bezpieczeństwa, środowiskowych) oznacza produkowanie tego samego (funkcjonalnie) wyrobu w dwóch wersjach – jednej przeznaczonej na rynek amerykański, drugiej przeznaczonej na rynek UE. Dobrym przykładem ilustrującym ten problem jest przemysł samochodowy (dotyczy to zarówno gotowych samochodów jak i podzespołów).

Page 41: Usa

41

Co warto wiedzieć o gospodarce

Innym przykładem, która cierpi na podwójnym certyfikowaniu jest branża chemiczna. Obecnie brak spójnych procedur związanych z regulacjami w zakresie metod wytwarzania, jakości oraz dystrybucji wyrobów chemicznych. USA oraz Unia Europejska stosują inny model regulacji tego sektora, co oznacza bardzo duże utrudnienie dla wzajemnego handlu. W przypadku wyrobów chemicznych kluczowymi regulacjami w tym zakresie jest U.S. Toxic Substances Control Act (TSCA) oraz regulacje REACH po stronie UE (Registration, Evaluation and Authorization of Chemicals). Różnice w przyjętych standardach i procedurach powodują m.in. wzrost kosztów dla producentów chcących eksportować swoje produkty (m.in. prowadzenie podwójnej dokumentacji, dostosowanie systemów produkcyjnych spełniających warunki TSCA oraz REACH) oraz ograniczenia wielkości handlu.

Page 42: Usa

42

Co warto wiedzieć o gospodarce

Dla niektórych grup dostawców utrudnieniem może być Ustawa Lacey’a – regulacje USA obejmujące m.in. przepisy w sprawie zwalczania nielegalnej wycinki lasów, które wprowadzają wymóg posiadania przez importera szczegółowego świadectwa pochodzenia w przypadku produktów wykorzystujących drewno, co z kolei nie jest wymagane w przypadku amerykańskich producentów. Procedury te są często czaso i kosztochłonne i w efekcie są barierą w handlu dla wielu branż (np. eksportu łodzi turystycznych do USA).Szczególnie drastyczne wymagania dotyczą importu do USA towarów rolno-spożywczych. Ustawa Bioterrorism Act of 2002 nakłada na importerów i producentów obowiązek rejestracji w FDA.

Page 43: Usa

43

Co warto wiedzieć o gospodarce

Eksport produktów spożywczych do USA wymaga zarówno spełnienia wymogów Urzędu Celnego (U.S. Customs and Border Protection, CBP), jak i Food and Drug Administration (FDA). W świetle przepisów CustomsModernization Act (Mod Act) cała odpowiedzialność prawna wynikająca z udzielenia informacji dotyczącej wartości, klasyfikacji taryfowej, oraz odpowiedniej stawki celnej spoczywa na importerze. Niezwykle istotne jest upewnienie się, podlegają zupełnie innym stawkom ceł. CBP zaleca korzystanie z usług licencjonowanych agencji celnych (licensed custom brokers), w celu zaoszczędzenia czasu i kosztów związanych z importem do USA, szczególnie w przypadku pierwszego kontaktu z rynkiem amerykańskimImport żywności do USA podlega regulacjom FDA. Wszystkie przepisy FDA są corocznie uaktualniane i publikowane w Title 21, Code of Federal Regulations (21 CFR). Są one dostępne w niektórych bibliotekach oraz na stronie internetowej FDA.

Page 44: Usa

44

Co warto wiedzieć o gospodarce

Importowane produkty są kontrolowane w porcie dostawy. W sytuacji nie spełnienia wymagań i nie przedstawienia odpowiednich pozwoleń i dokumentów towar może nie zostać wpuszczony na terytorium USA. Zgodnie z The Bioterrorism Act of 2002 importer ma obowiązek: 1) wysłania do FDA tzw. zawiadomienia o nadejściu dostawy żywności z zagranicy (prior notice); 2) rejestrowania w FDA zakładów wytwarzających żywność 3) prowadzić dokładną dokumentację.Szereg produktów przed wprowadzeniem do obrotu podlega obowiązkowi potwierdzenia ich bezpieczeństwa i właściwego oznakowania. Substancje dodane do żywności powinny być ogólnie „uznane za bezpieczne” lub zaakceptowane przez FDA. Akceptacja produktu przed wprowadzeniem na rynek oparta jest o naukową dokumentację dostarczoną przez producenta. Ponadto, próbki produktu muszą być poddane analizie w laboratoriach FDA.

Page 45: Usa

45

Co warto wiedzieć o gospodarce

Przepisy USA przewidują trzy rodzaje standardów:• standardy identyfikujące produkt, definiujące dany produkt żywnościowy, jego nazwę, składniki oraz wymagana informację na opakowaniu;• standardy dotyczące jakości określające wymagania wykraczające poza ogólne postanowienia FDCA(standardy te nie są równoznaczne ze standardami U.S. Department of Agriculture oraz specjalnymi standardami dla produktów rybołówstwa;• standardy dotyczące zawartości opakowań.Wymagane jest, aby informacja o spełnieniu standardu była umieszczona na opakowaniu. Wszelkie wymagania dotyczące standardów znajdują się w rozdziale 21 CFR 103-169

Page 46: Usa

46

Co warto wiedzieć o gospodarce

PodatkiAmerykański system podatkowy należy do najbardziej skomplikowanych na świecie. Jest to również system kilkustopniowy. Na szczycie podatkowej piramidy jest federalna ordynacja podatkowa. Poniżej znajduje się zbiór systemów podatkowych różnych stanów, które znacznie się od siebie różnią. Systemy stanowe i system federalny są całkowicie niezależne. Może się zdarzyć, że w każdym stanie funkcjonować będzie system podatkowy dla hrabstwa i miasta, który będzie miał zastosowanie dla firmy i wszystkich jej pracowników. W federalnym systemie podatkowym zawierać się będą składki na ubezpieczenie społeczne i federalne. Pracodawca powinien również potrącić podatek stanowy na listach płac pracownika. Podatek obrotowy potrącany jest przy nabywaniu towarów i jest różny nie tylko w poszczególnych stanach, ale czasem nawet i w poszczególnych miastach. Miejscowości mają prawo do podniesienia podatku obrotowego powyżej poziomu ustalonego dla stanu i do zatrzymania tak powstałej nadwyżki

Page 47: Usa

47

Co warto wiedzieć o gospodarce

Szczebel federalny W przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) od 1 stycznia 2013 roku Stanach Zjednoczonych obowiązuje siedem stawek podatku dochodowego - od 10 proc. za indywidualny dochód roczny do 8925 dolarów, aż do 39,6 proc. od indywidualnych dochodów w wysokości ponad 400 tys. dolarów. Dla porównania: w 2012 roku w USA obowiązywało sześć progów podatkowych, z których ostatni wynosił 35 proc. i dotyczył indywidualnych oraz małżeńskich dochodów powyżej 388 tys. dolarów. Federalny podatek od osób prawnych (CIT) wynosi bazowo 35 proc.. Jest to jedna z najwyższych stawek podatku na świecie. Należy jednakże zauważyć, że właściwa stawka podatku po potrąceniach i kredytach w większości przypadków wynosi ok. 12-15 proc.. Wybór właściwej struktury podatkowej stanowi istotną część procesu decyzyjnego inwestora. O tym, że amerykański system podatkowy nie jest zbyt opresyjny świadczy fakt, że podatki stanowią ledwie 27 proc. PKB. Średnia dla krajów OECD (w której mieści się również Polska) to ok. 40 proc.

Page 48: Usa

48

Co warto wiedzieć o gospodarce

Na szczeblu federalnym nakładany jest również podatek akcyzowy, który stanowi 10 proc. wpływów podatkowych. Akcyzą objęte są – podobnie jak w Europie, wyroby tytoniowe i alkoholowe, paliwa, a także broń. Podstawa opodatkowania może być wyrażona zarówno jako ilość wyrobów akcyzowych, jak i ich wartość. W systemie akcyz federalnych dominują akcyzy pobierane od ilości wyrobów akcyzowych, czego przykładem mogą być akcyzy pobierane m.in. od paliw silnikowych, napojów alkoholowych czy wyrobów tytoniowych. Rzadziej zdarza się, by podstawę opodatkowania stanowiła wartość wyrobów akcyzowych. Ma to jednak miejsce m.in. w przypadku opodatkowania usług telefonicznych, ciężarówek i przyczep. Ponadto w systemie federalnym łączy się oba rodzaje podstaw opodatkowania przy opodatkowaniu jednego wyrobu akcyzowego, jak dzieje się to w przypadku m.in. biletów lotniczych na trasy lokalne.

Page 49: Usa

49

Co warto wiedzieć o gospodarce

Stawki podatkowe wyrażone są procentowo lub kwotowo. Niekiedy też zdarza się stosowanie stawek mieszanych, kwotowo-procentowych, jak np. w przypadku opodatkowania biletów lotniczych na trasy lokalne, kiedy podatek wynosi 7,5 proc. wartości biletu oraz 2,75 USD (1,86 euro21) za każdy odcinek lotu.

Podatki stanowe i lokalne Stany Zjednoczone nie mają jednolitych stawek podatku VAT ani podatku konsumpcyjnego. W większości stanów płacony jest podatek obrotowy w wysokości do 7,5 proc. Przepisy podatkowe poszczególnych stanów różnią się i prowadzenie danej działalności w jednym stanie może się bardziej opłacać niż w drugim. Zasady opodatkowania były i nadal są jedną z najważniejszych kwestii, które przedsiębiorcy amerykańscy biorą pod uwagę decydując się na podjęcie działalności gospodarczej w danej formie i w danym stanie. Bez ustalenia konkretnych planów co do działalności oraz dysponowania zyskiem, polscy przedsiębiorcy nie będą w stanie dokonać trafnego wyboru formy prawnej.

Page 50: Usa

50

Co warto wiedzieć o gospodarce

Władze stanowe i lokalne mają również prawo – z tego prawa korzystają – nakładania podatku akcyzowego. Różnice w stawkach między poszczególnymi stanami są bardzo duże, czego przykładem może być opodatkowanie papierosów, które wynosi od 13 USD za 1000 szt. w Virgini do 53 USD za 1000 szt. w stanie Waszyngton. Różne są również mechanizmy nakładania podatku. Według danych Tax Foundation za 2012 rok, najlepszy klimat podatkowy panuje w następujących stanach (wg kolejności w rankingu): Wyoming, Dakota Południowa, Nevada, Alaska, Floryda, New Hampshire, Washington, Montana, Teksas i Utah. Spośród nich, stany Wyoming, Nevada i Dakota Południowa nie pobierają stanowego podatku dochodowego od osób prawnych, ani od osób fizycznych. Z kolei na Alasce nie ma stanowego podatku dochodowego od osób fizycznych, ani stanowych podatków od sprzedaży tzw. sales tax.

Page 51: Usa

51

Co warto wiedzieć o gospodarce

W innych stanach podatki są bardzo zróżnicowane. Na przykład w Connecticut jest sześć stawek podatku PIT – od 3 do 6,5 proc. Stopa stanowego podatku CIT to 7,5 proc., a podatek od sprzedaży towarów i usług to 6,25 proc. Funkcjonują również podatek od usług hotelowych: 12-15 proc. podatek od wypożyczenia lub leasingu samochodu osobowego: 9.35 proc. Jest też podatek od nieruchomości, ale stanowe regulacje mówią tylko o tym, że ma być obliczony od 70 proc. aktualnej wartości rynkowej. Stopę podatku ustalają jednak poszczególne władze miejskie. W Illinois natomiast osoby prywatne płacą liniowy PIT w wysokość 5 proc . Firmy w tym stanie płacą liniowy podatek 9,5 proc. z czego 7 proc stanowi podatek stanowy a 2,5 proc. zastępczy podatek od własności prywatnej. Stopa stanowego podatku od własności to 8,86 proc., ale jest on obliczany od 33,4 proc. wartości nieruchomości prywatnej i 25 proc. wartości rynkowej obiektow handlowych i przemysłowych. Stanowy podatek od sprzedaży wynosi 6,25 proc, ale funkcjonują liczne ulgi i wyłączenia.

Page 52: Usa

52

Co warto wiedzieć o gospodarce

W Pensylwanii stanowy podatek dochodowy netto od osób prawnych wynosi 9,99 proc. ale zwolnione są z niego: towarzystwa deweloperskie, ubezpieczeniowe, banki, fundusze nieruchomościowe, trusty (krajowe i zagraniczne), wybrane organizacje non-profit itp. Stanowy podatek od sprzedaży wynosi 6 proc. , osoby fizyczne płacą 3, 07 proc. liniowy PITRóżnice między stanami są – jak widać duże - i wybór miejsca w którym chce się prowadzić działalność jest ważną decyzją biznesową, że podobne różnice obserwujemy w odniesieniu do regulacji działalności spółek. Stąd możemy powiedzieć, że spółek nie zakłada się „w USA”, lecz w jednym z 50 stanów. Spółka zarejestrowana w jednym ze stanów może prowadzić działalność w pozostałych stanach zwykle po zgłoszeniu prowadzenia działalności w odpowiednim urzędzie każdego ze stanów, w którym prowadzi działalność.

Page 53: Usa

53

Co warto wiedzieć o gospodarce

Mimo, że prawo handlowe poszczególnych stanów jest zasadniczo dość podobne między prawem poszczególnych stanów są istotne różnice. Na przykład, sądy poszczególnych stanów mogą różnie zinterpretować identyczne lub podobne zapisy ustawowe lub umowne. Dlatego też wybór danego stanu na założenie w nim firmy nie jest czystą formalnością, lecz ma wpływ na stosunki wewnętrzne panujące w spółce oraz relacje spółki z podmiotami trzecimi. Wybór ten ma też inne skutki - mimo iż spółka nie prowadzi działalności w stanie, w którym jest zarejestrowana, może zostać w nim pozwana, bądź opodatkowana.

Rodzaje podatkuW zarysie, wyróżnia się dwa typy opodatkowania przedsiębiorstw w Stanach Zjednoczonych: opodatkowanie osób prawnych (corporate taxation), oraz nieopodatkowanie osób prawnych, lecz "przepuszczenie" zysku bądź strat bezpośrednio do wspólników/udziałowców/akcjonariuszy (tzw. pass-through taxation).

Page 54: Usa

54

Co warto wiedzieć o gospodarce

W przypadku corporate taxation, spółka płaci podatek dochodowy. Ponieważ po opodatkowaniu, zysk jest nadal w spółce, jeżeli wspólnik/udziałowiec/akcjonariusz chce skorzystać z przypadającego na niego zysku, musi go wyprowadzić ze spółki (np. jako dywidendę). Wówczas zysk podlega ponownemu opodatkowaniu na szczeblu wspólnika/udziałowca/akcjonariusza. Ten typ opodatkowania stosuje się przede wszystkim w przypadku spółek akcyjnych i niektórych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością (LLC). Mimo podwójnego opodatkowania zysku, taka forma opodatkowania może się nadal opłacać, na przykład ze względu na plany reinwestowania zysku w firmę, bądź korzystniejsze zasady dotyczące kosztów uzyskania przychodu.

Page 55: Usa

55

Co warto wiedzieć o gospodarce

W przypadku pass-through taxation, spółka jako taka nie płaci podatku dochodowego. Spółka informuje urząd podatkowy o dochodzie i stratach przypadających na każdego wspólnika/udziałowca/akcjonariusza, którzy to uwzględniają przypadający na nich dochód lub straty wynikające z działalności spółki we własnych zeznaniach podatkowych. Temu typowi opodatkowania podlegają głównie spółki osobowe, tj. spółka cywilna (general partnerhip), spółka komandytowa (limited partnership), spółka partnerska (limited liability partnership), oraz spółka partnersko-komandytowa (limited liability limited partnership), oraz mniejsze spółki akcyjne (S Corporation). Czasami również spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (LLC) podlega temu typowi opodatkowania.Polscy przedsiębiorcy powinni zapoznać się również z Umową między Rządem Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieganiu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. (http://www.msz.gov. pl/bpt/documents/9927.pdf)

Page 56: Usa

56

Co warto wiedzieć o gospodarce

Obowiązki firmy Każde przedsiębiorstwo zatrudniające pracowników powinno zarejestrować się w federalnym Urzędzie Podatkowym (ang. Internal Revenue Service) i otrzymać numer NIP (ang. Federal Tax Identification Number lub Employer Identification Number). Jeżeli przedsiębiorstwo oferuje pracownikom świadczenia socjalne, zwykle musi uzyskać National Standard Employer Identifier w federalnym Departamencie Zdrowia (ang. Department of Health and Human Services). Prawo stanowe może również wymagać, aby przedsiębiorca zarejestrował się w stanowych urzędach podatkowych.

Page 57: Usa

57

Co warto wiedzieć o gospodarce

Zamówienie publiczneSystem zamówień publicznych w USA jest uregulowany ustawą Federal Acquisition Regulations (FPZP).Wprowadzono ją jako kodyfikację zestawu “jednolitych zasad i procedur” obowiązujących dla wszystkich agencji rządowych w zakresie dokonywanych przez nie zakupów. http://acquisition.gov/FPZP/index.htmlRegulacje te dotyczą wprawdzie agencji federalnych – jednak w przypadkach gdy angażowane są środki federalne zamówienia rządowe na szczeblu stanowym lub lokalnym też podlegają tym przepisom. Na przykład – ponieważ sieć autostrad finansowana jest częściowo ze środków federalnych wszelkie zamówienia w tej dziedzinie podlegają przepisom FPZP.

Page 58: Usa

58

Co warto wiedzieć o gospodarce

Obok przepisów FPZP funkcjonują liczne inne regulacje federalne lub wewnętrzne, specyficzne dla poszczególnych agencji. Na przykład Departament Transportu działa jednocześnie na podstawie przepisów Prawa Zamówień w Transporcie (będącego częścią kodeksu federalnego) i Podręcznika Zamówień w Transporcie (regulaminu wewnętrznego nieskodyfikowanego na szczeblu federalnym). Znaczenie nadrzędne dla wszystkich agencji mają przepisy ustawowe oraz FPZP, często jednak dla rozwiązania przypadków szczególnych występuje potrzeba określenia zasad dodatkowych.Jednym z podstawowych celów FPZP jest ochrona przed korupcją i nieprawidłowym wykorzystaniem środków. Zabieganie, bezpośrednio czy pośrednio, przez pracownika administracji o jakiekolwiek korzyści czy gratyfikacje jest czynem bezprawnym. Tak określone czyny bezprawne mogą sięgać zakresem od otwartych ofert gratyfikacji pieniężnej po propozycje niewymyślne jak oferta rozrywki. W regulacjach FPZP zawarty jest również wyraźny zakaz ujawniania informacji dotyczących ofert do zakończenia postępowania i wyboru oferty.

Page 59: Usa

59

Co warto wiedzieć o gospodarce

FPZP obejmuje szczególne postanowienia zakazujących innych form nieprawidłowych praktyk biznesowych. Oferentom zakazane jest “wkupywanie się,” co oznacza składanie ofert poniżej kosztów w nadziei, że kwoty mogą zostać zwiększone po udzieleniu zamówienia (np. poprzez obciążanie za koszty “nieplanowane”) lub że przyszłe zamówienia mogą zostać wygrane po cenach sztucznie zawyżanych. FPZP stwierdza, że agencje powinny chronić się przed praktykami wkupywania się preferując zamówienia wieloletnie, które ustalają koszt ogółem dla całego okresu umowy i gdzie ceny za ilości dodatkowe określone są w zamówieniu.

Publikowanie ogłoszeńKażde zamówienie (bądź jego modyfikacje), o wartości przewidzianej powyżej 25 tys. USD jest obowiązkowo ogłaszane na stronie http://www.fedbizopps.gov/. Korzystanie w tym celu ze scentralizowanej ujednoliconej strony internetowej jest rozwiązaniem najlepszym – daje bowiem wszystkim oferentom równe szanse.

Page 60: Usa

60

Co warto wiedzieć o gospodarce

W większości przypadków ogłoszenie o zamówieniu musi być opublikowane na piętnaście dni przed rozpoczęciem przyjmowania ofert, po czym ogłaszająca agencja musi dawać trzydzieści dni na odpowiedź. Większość agencji również prowadzi własne strony internetowe dla ogłaszania przyszłych potrzeb i prognoz.

Źródła obowiązkoweNie wszystkie zamówienia publiczne są dostępne dla wszystkich podmiotów. Regulacje FPZP wskazują konkretnie „Źródła obowiązkowe” dla niektórych dostaw i usług, do których agencje muszą się zwracać w pierwszej kolejności przy zaspokajaniu swych potrzeb. Przykłady źródeł obowiązkowych to dostawy z Zakładów Federalnej Służby Penitencjarnej i nadwyżki od innych agencji. Do zakupu niektórych stale używanych pozycji (takich jak wyposażenie i materiały biurowe usługi czy drukarskie) agencje korzystają z „Wykazu Dostaw Federalnych” prowadzonego przez Biuro Usług Organizacyjnych (General Services Administration}.

Page 61: Usa

61

Co warto wiedzieć o gospodarce

Kwalifikacje dostawcówAgencje zobowiązane są do przeprowadzania pozytywnej oceny rzetelności dostawcy przed zakupem. Kandydat na dostawcę uznany zostaje za rzetelnego jeśli dysponuje odpowiednim potencjałem finansowym do realizacji projektu; posiada zdolność do sprostania konkretnym warunkom dostawy oraz harmonogramu realizacji; w dotychczasowej pracy wykazał się odpowiednim poziomem jakości realizacji. Ważnym warunkiem dodatkowym wprowadzonym w FPZP jest wymóg, by kwalifikacje te posiadali również poddostawcy. FPZP podkreśla, że najniższa cena nie może być jedynym kryterium przyznania zamówienia.

Metody i rodzaje zamówień rządowychUproszczone procedury zamówień – możliwe przypadku zamówień nie przekraczających 100 tys. USD W przypadku “pozycji komercyjnych” (towarów i usług zwykle nabywanych przez ludność) procedury uproszczone można stosować w zamówieniach o wartości do 5.5 mln USD.

Page 62: Usa

62

Co warto wiedzieć o gospodarce

W przypadku stosowania procedur uproszczonych agencje korzystają z Centralnego Rejestru Dostawców (http://www.ccr.gov/) dla pozyskiwania informacji o sprzedających. Procedura uproszczona umożliwia agencjom obejście pracochłonnych wymogów sporządzania wykazów na potrzeby zakupów o niższej wartości lub obejmujących pozycje systematycznie nabywane. Innym sposobem upraszczania procesu zamówień są tzw. blankietowe umowy zakupów. Umowy takie są stosowane w przypadku powtarzanych zakupów towarów lub usług, polegają one na otwieraniu kont u dostawców. Po przeprowadzeniu przez agencję i zakończeniu otwartego postępowania i po znalezieniu godnego zaufania dostawcy – tworzenie kont u godnych zaufania dostawców będzie oczywiście rozwiązaniem znacznie bardziej efektywnym i ekonomicznym.

Page 63: Usa

63

Co warto wiedzieć o gospodarce

Zapytanie o cenę i procedura negocjacyjnaZamówienia rządowe prowadzone są w dwóch podstawowe rodzajach postępowania – w trybie zapytania o cenę i procedury negocjacyjnej. W większości przypadków stosowany jest tryb zapytania o cenę. Postępowanie przebiega następująco: agencja publikuje ogłoszenie o zaproszeniu do składania ofert i po ich ocenie zapada decyzja o wyborze oferenta. W pewnych sytuacjach agencja może odrzucić wszystkie oferty i rozpocząć postępowanie od nowa. Można by tak postąpić w przypadku podejrzenia zmowy, nieotrzymania żadnej zadowalającej oferty, gdy podmiot publiczny może pozyskać dany towar lub usługę po bardziej atrakcyjnej cenie, i w sytuacjach gdy nie udało się zapewnić pełnej i otwartej konkurencji.W pewnych sytuacjach podmiot publiczny przed rozpoczęciem postępowania w trybie zapytania o cenę może potrzebować dodatkowych informacji od dostawcy. W takich przypadkach stosuje się dwuetapowy tryb zapytania o cenę.

Page 64: Usa

64

Co warto wiedzieć o gospodarce

Etap pierwszy to zaproszenia o propozycje techniczne od dostawcy, które następnie są poddawane ocenie (prośby takie podlegają publikowaniu w ten sam sposób co zwykłe zamówienie). Agencja w oparciu o otrzymane propozycje przygotowuje zamówienie. Po czym stosowane jest zwykłe postępowanie w trybie zapytania o cenę w stosunku do dostawców, który złożyli propozycje i spełniają warunki zamówienia. W pewnych sytuacjach zamawiający może nie być w stanie określić szczegółowo swych potrzeb z góry (np. gdy projekt dałoby się zrealizować na kilka różnych sposobów zaś agencja nie potrafi z góry przesądzić, którą ścieżka byłaby najkorzystniejsza). Procedura negocjacyjna pozwala na znalezienie dostawcy najlepiej spełniającego warunki zamówienia sformułowanego w bardziej otwarty sposób. Agencja często może wystąpić na przykład ze ogłoszeniem wstępnym informując potencjalnych dostawców o projekcie i zapraszając ich do składania propozycji technicznych.

Page 65: Usa

65

Co warto wiedzieć o gospodarce

Rodzaje umów Wśród zamówień rządowych ogólnie można wyróżnić umowy na cenę stałą i umowy po kosztach. Zamówienia udzielane jako umowy po kosztach to np. umowy ustalające po prostu zwrot sprzedającemu poniesionych przezeń kosztów i nic ponadto, bądź tylko zwrot części kosztów (gdy sprzedający spodziewa się uzyskać inne istotne korzyści z wykonania projektu), umowy przewidujące zależność zapłaty kosztów rzeczywiście poniesionych w stosunku do ustalonego maksimum, zapłatę nadwyżki kosztów ponad przyjęty poziom i zakres zależną wyłącznie od oceny przez podmiot publiczny realizacji projektu, czy też umowy typu agencyjnego ustalające zwrot kosztów plus opłatę stałą. Niektóre umowy mogą przewidywać stosowanie zachęt dla dostawców do dobrego wykonania. Zachęty mogą być elementem zarówno umów na cenę stałą, jak umów po kosztach. Przykładem zachęty finansowej może być zamówienie, w którym wartość zapłaty zostaje zmniejszona za przekroczenie ustalonego poziomu kosztów i zwiększona za realizację zamówienia poniżej tego poziomu.

Page 66: Usa

66

Co warto wiedzieć o gospodarce

OgraniczeniaFirmy zagraniczne, zainteresowane zamówieniami rządu amerykańskiego, muszą jednak pamiętać o ograniczeniach, jakie nakładają na nie inne, opisane niżej, regulacje.Ustawa Buy American Act weszła w życie w 1933 roku. Jej celem jest zachęcanie agencji federalnych do nabywania towarów amerykańskich. W 1979 roku Kongres zmienił zasięg ustawy wprowadzając Trade Agreements Act ograniczający zastosowanie Buy American Act do zamówień o wartości poniżej 175 tys. USD.Zgodnie z Buy American Act agencje federalne USA zachęcane są do nabywania towarów wyprodukowanych w kraju. Produkt taki musi być albo wyprodukowany w USA albo składać się co najmniej w 50 procentach z komponentów amerykańskich. W innym przypadku produkt określa się jako nie –amerykański (foreign-made).

Page 67: Usa

67

Co warto wiedzieć o gospodarce

Zgodnie z prawem, wykonawca zobowiązany jest odpowiedzieć na zapytanie ze strony instytucji federalnej, czy produkt jest krajowy czy zagraniczny. Jeżeli inny wykonawca uważa, że wykonawca, któremu przyznany został kontrakt, nieprawidłowo zaklasyfikował produkt jako „amerykański”, może oprotestować wynik przetargu.Buy American Act nie zakazuje amerykańskim agencjom federalnym zakupu produktów zagranicznych, jednak zniechęca do ich nabywania, doliczając do ich ceny „opłatę za oszacowanie kosztów” (evaluation penalty). Urzędnik oceniający oferty dla agencji cywilnych musi dodać 6 proc. tzw. evaluation penalty w przypadku oferty dot. produktu zagranicznego lub 12 proc. evaluation penalty w przypadku, gdy konkurencyjny amerykański wykonawca należy do kategorii „mały business”. Agencje obrony dodają 50 proc. evaluation penalty do oferty zagranicznej. Jeżeli po dodaniu evaluation penalty do ceny zagranicznego produktu, agencja oszacuje, że oferta zagraniczna jest nadal tańsza niż oferta krajowa, może powierzyć realizację zamówienia koncernowi zagranicznemu.

Page 68: Usa

68

Co warto wiedzieć o gospodarce

Kongres wprowadził Trade Agreements Act w celu wypełnienia swoich zobowiązań w ramach Government Procurment Agreement (GPA), umowy międzynarodowej GATT (WTO). Trade Agreements Act zobowiązuje agencje federalne do traktowania produktów pochodzący z krajów, które podpisały GPA na tej samej zasadzie, jak produkty amerykańskie. Jednocześnie ustawa zabrania nabywania produktów z krajów, które nie podpisały GPA.

Trade Agreements Act dzieli produkty na trzy kategorie:1. Produkt jest amerykański, jeśli został wyprodukowany w USA,2. Produkt określony jest jako pochodzący z „kraju wyznaczonego”, jeśli wyprodukowany jest w kraju, który podpisał GPA,3. Produkt określony jest jako pochodzący z „kraju niewyznaczonego”, jeśli wyprodukowany jest w kraju, który nie podpisał GPA.

Page 69: Usa

69

Co warto wiedzieć o gospodarce

Polska jest stroną GPA od momentu wstąpienia do UE (Wspólnota Europejska jest stroną umowy od chwili jej wejścia w życie 1 stycznia 1996 r.).Do zamówień publicznych Departamentu Obrony, zgodnie z 48 Kodeksem Przepisów Federalnych, dostęp mają „kraje kwalifikowane” czyli takie, które podpisały z USA Memorandum of Understanding (dotyczy to tylko krajów członkowskich NATO). Polska nie jest „krajem kwalifikowanym”.Przydatne linkihttp://www.fedbizopps.gov/Strona, na której obowiązkowo ogłaszane są wszelkie zamówienia o wartości łącznej powyżej 25 tys. USD.

Page 70: Usa

70

Co warto wiedzieć o gospodarce

Ochrona własnościFirmy rozważające ekspansję na rynku amerykańskim, w szczególności oferujące innowacyjne rozwiązania technologiczne, powinny już na pierwszych etapach projektu wziąć pod uwagę kwestie ochrony własności intelektualnej. Z punktu widzenia inwestorów ochrona patentowa, lub ochrona innymi dostępnymi prawami własności intelektualnej, stanowi niejednokrotnie warunek do zainwestowania kapitału.Zgodnie z prawem amerykańskim własność intelektualna to wszelkiego rodzaju inwencje twórcze, takie jak: wynalazki, dzieła literackie lub artystyczne oraz symbole, nazwy lub znaki używane w przemyśle i handlu. Prawo własności intelektualnej dzieli się na dwie kategorie:1. Prawa Autorskie (Copyright), obejmujące dzieła literackie, nowele, poematy, sztuki, filmy, dzieła muzyczne, oraz plastyczne, takie jak rysunki, obrazy fotografie 2. Własność Przemysłową, do której zaliczamy: patenty na wynalazki znaki handlowe, oznaczenia geograficzne

Page 71: Usa

71

Co warto wiedzieć o gospodarce

Prawo ochrony własności przemysłowej, jak każde inne prawo własnościowe, gwarantuje twórcy lub właścicielowi patentu, znaku handlowego czy praw autorskich, prawo rozporządzania i czerpania korzyści ze swego dzieła lub wynalazku. Oznacza to, iż tej specyficznej grupie właścicieli przyznano podobne instrumenty prawne dla ochrony swojej własności, jakimi cieszą się posiadacze takich przedmiotów rzeczowych jak samochód czy mieszkanie.

Prawa autorskie (Copyright)Amerykańskie prawo autorskie (American Copyright Act 1976) nadaje wyłączne prawo twórcy do rozporządzania swoim dziełem w zakresie podejmowania decyzji o:• reprodukcji dzieła – kopiowaniu• wykonaniu utworów pochodnych, opartych na dziele oryginalnym• dystrybucji kopii, poprzez ich sprzedaż, wypożyczanie, wynajem itd.• odtwarzaniu lub przedstawianiu dzieła publicznie

Page 72: Usa

72

Co warto wiedzieć o gospodarce

Ochrona praw autorskich przypisana jest automatycznie każdemu twórcy oryginalnie powstałego dzieła. Współtwórcy dzieła uważani są za jego współwłaścicieli, chyba że inaczej postanowiono w zawartej między nimi umowie. Posiadanie utworu literackiego, manuskryptu, obrazu bądź innego rodzaju dzieła artystycznego, nie jest równoznaczne z posiadaniem ogółu praw autorskich na tym dziele. Niepełnoletni może wystąpić o zarejestrowanie dzieła swego autorstwa, jednakże ten obszar ochrony prawnej, prawo stanowe może regulować w sposób odmienny (należy skorzystać z usług prawnika specjalizującego się w zakresie ochrony praw własności intelektualnej).Amerykańskie prawo autorskie jest dostępne dla wszystkich nieupublicznionych prac, bez względu na narodowość czy miejsce zamieszkania twórcy. Dzieła już upublicznione mogą być chronione przez amerykańskie prawo autorskie, jeśli w dniu pierwszej publikacji co najmniej jeden z autorów: jest narodowości amerykańskiej lub posiada prawo stałego pobytu w USA, bądź jest narodowości państwa lub zamieszkuje na terenie kraju będącego stroną umowy międzynarodowej, bądź jest bezpaństwowcem, bez względu na to gdzie zamieszkuje.

Page 73: Usa

73

Co warto wiedzieć o gospodarce

Przedmiotem prawa autorskiego są utwory: wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne.Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną. Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.Ochroną prawną nie są objęte m.in. idee i pomysły, dokumenty urzędowe i akty normatywne, proste informacje prasowe, elementy utworów pozbawione charakteru twórczego, np.: typowe tabele, znaki firmowe użyte w celach informacyjnychDzieła artystyczne objęte są ochroną prawną od momentu ich powstania, przez cały okres życia twórcy i następne 70 lat po jego śmierci.

Page 74: Usa

74

Co warto wiedzieć o gospodarce

W przypadku współautorstwa, (gdy utwór nie powstał na zlecenie osoby trzeciej) dzieło objęte jest ochroną prawną przez okres życia wszystkich współtwórców, oraz przez kolejne 70 lat po śmierci ostatniego z nich. Ochrona prac powstałych na zlecenie, oraz dzieł twórców anonimowych, trwa 95 lat od daty opublikowania dzieła i 120 lat od daty ustalenia dzieła.

Rejestracja utworuRejestrację utworu uważa się za skuteczną; z dniem otrzymania przez Copyright Office wszystkich wymaganych dokumentów, bez względu na okres czasu potrzebny do ich zweryfikowania przez urzędników biura i przesłania potwierdzenia rejestracji dzieła.

Wniosek rejestracyjny może złożyć:• Autor (lub osoba, na której zamówienie utwór powstał)

Page 75: Usa

75

Co warto wiedzieć o gospodarce

• Wnioskujący o uzyskanie praw autorskich do dzieła (copyright claimant – każdy, kto na podstawie umowy został uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie ochrony prawnej nad danym utworem).• właściciel praw wyłącznych (owner of exclusive rights).• nne osoby upoważnione przez autora do działania w jego imieniu.

Wypełniony wniosek oraz pozostałe wymagane dokumenty (dostępne na stronie http://www.copyright.gov/forms/) należy przesłać pod adres:Library of Congress, Copyright Office, 101 Independence Avenue, S.E. Washington, D.C. 20559-6000

Page 76: Usa

76

Co warto wiedzieć o gospodarce

• Wnioskujący o uzyskanie praw autorskich do dzieła (copyright claimant – każdy, kto na podstawie umowy został uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie ochrony prawnej nad danym utworem).• właściciel praw wyłącznych (owner of exclusive rights).• nne osoby upoważnione przez autora do działania w jego imieniu.Wypełniony wniosek oraz pozostałe wymagane dokumenty (dostępne na stronie http://www.copyright.gov/forms/) należy przesłać pod adres:Library of Congress, Copyright Office, 101 Independence Avenue, S.E. Washington, D.C. 20559-6000

Page 77: Usa

77

Co warto wiedzieć o gospodarce

PatentyUnited States Patent and Trademark Office, USPTO - (Amerykański Urząd ds. Patentów i Znaków Handlowych) jest agencją podległą Amerykańskiemu Departamentowi Handlu. Zadaniem biura jest udzielanie praw wyłącznych (patentów) na przedmioty ochrony własności przemysłowej (inventions), oraz prowadzenie rejestru znaków handlowych (Trademarks Register). http://www.uspto.gov/Patent jest przyznawanym przez United States Patent and Trademark Office, wyłącznym prawem własności, przysługującym wynalazcy na przedmioty przemysłowe. Patent trwa dwadzieścia lat od daty zarejestrowania wynalazku w USPTO, a warunkiem jego trwania jest uiszczanie okresowych opłat. Wynalazki opatentowane w Stanach Zjednoczonych są objęte ochroną prawną jedynie na terytorium USA. Wg amerykańskiego prawa, uzyskanie patentu wyklucza osoby trzecie od produkcji, używania, wystawiania na sprzedaż wynalazku objętego ochroną prawną na terenie USA. Posiadacz patentu, uprawniony jest do egzekwowania swoich praw wynikających z przysługującej mu ochrony, na własną rękę, bez pomocy USPTO.

Page 78: Usa

78

Co warto wiedzieć o gospodarce

Ustawa chroniąca własność przemysłową przewiduje trzy rodzaje patentów:• Patent użytkowy (Utility patent) – może być udzielony każdemu, kto wynajdzie lub odkryje urządzenie, metodę (process), sposób lub technologię produkcji, skład lub strukturę substancji (composition of matter) lub ich unowocześnienia i usprawnienia• Patent na wzór przemysłowy (Design patent)– może być udzielony każdemu, kto wynajdzie nowy, oryginalny wzór lub model o charakterze dekoracyjnym (ornamental design), dla produkowanego artykułu.• Patent roślinny (biotechnologiczny) (Plant patent) - może być przyznany każdemu, kto odkryje odmienny lub nowy gatunek rośliny i dokona jej bezpłciowej reprodukcji

Page 79: Usa

79

Co warto wiedzieć o gospodarce

Korespondencja z USPTO dotycząca spraw patentowych powinna być prowadzona listownie i wysłana na adres: Commisioner for Patents, P.O. BOX 1450, Alexandria, VA 22313-1450. USAWynalazca powinien przeprowadzić wstępne rozpoznanie, wykorzystując udostępnione przez USPTO publikacje i zbiory, czy jego wynalazek nie jest identyczny lub podobny z innym, objętym wcześniejszą ochroną patentową. Wynalazca może również zatrudnić rzecznika patentowego (patent attorneys) lub agenta patentowego (patent agent), którzy odpłatnie przeprowadzą tego rodzaju badanie.

Źródła informacji o istniejących patentach to:• Naukowo-Techniczne Centrum Informacyjne (The Scientific and Technical Information Center) zorganizowane przy USPTO. Oferuje do użytku publicznego ponad 120 000 naukowo-technicznych woluminów w różnych językach, ok. 90 000 periodyków z zakresu własności przemysłowej, 77 oficjalnych zagranicznych dzienników patentowych i innych publikacji wydawanych przez różne organizacje międzynarodowe.

Page 80: Usa

80

Co warto wiedzieć o gospodarce

Centrum udostępnia także informacje nt. 40 milionów patentów, zgromadzonych zarówno w formie dokumentów papierowych, na mikrofilmach jak i na nośnikach CD-ROM.• Patent Search Room, gdzie zainteresowani mają dostęp do zbiorów patentów przyznawanych przez administrację amerykańską od 1790 roku

Osoby, które nie mogą osobiście przeprowadzić wstępnej kontroli patentowej w zbiorach USPTO, mogą zamówić kopie listy patentów, lub listy referencyjnej, sklasyfikowanych według obszarów poszukiwań. Wszelkie zbiory w Patent and Trademark Depository Library (PTDL) są zorganizowane według serii i numeru patentu. PTDL udostępnia także swoje zasoby na płytach CD-ROM. Dokładne informacje dotyczące baz elektronicznych biblioteki oraz świadczonych przez nią usług, można znaleźć na stronie internetowej: www.uspto.gov/web/offices/ac/ido/ptdl/Większość wynalazców korzysta z usług Patent Attorneys i Patent Agents.

Page 81: Usa

81

Co warto wiedzieć o gospodarce

Są to osoby uprawnione przez USPTO do prowadzenia działalności z zakresu doradztwa patentowego. Osoby nie wpisane na oficjalną listę pełnomocników patentowych, dla prowadzenia tego rodzaju usług, nie mogą podejmować żadnych czynności przed USPTO.Różnica między Rzecznikiem Patentowym (Patent Attorney), a Agentem Patentowym (Patent Agent) polega na tym, iż jedynie ten pierwszy ma prawo reprezentować klienta przed sądem we wszystkich sporach patentowych. Oficjalna lista rzeczników i agentów patentowych dostępna jest na stronie internetowej: https://oedci.uspto.gov/OEDCI/Aplikacja patentowa powinna być przygotowana przez prawnika wyspecjalizowanego w danej dziedzinie technologicznej. Czas od złożenia aplikacji do przyznania patentu wydłuża się z roku na rok (obecnie czeka się przeciętnie od 5 do 7 lat). Jednak już po złożeniu aplikacji w Stanach Zjednoczonych można eksploatować wynalazek w określonych okolicznościach. Koszt przeprowadzenia aplikacji to przeciętnie od 10 000 do 20 000 USD.

Page 82: Usa

82

Co warto wiedzieć o gospodarce

Znak Towarowy (Trademark)Przed wypełnieniem formularza zgłoszeniowego, należy zweryfikować bazy USPTO pod kątem możliwości zarejestrowania znaku towarowego. Tego rodzaju badanie może być dokonane za pośrednictwem Internetu, korzystając z systemu TEAS (Trademark Electronic AplicationSystem): http://www.uspto.gov/teas/index.htmlMożna również przeszukać bazę zarejestrowanych znaków handlowych w siedzibie Trademark Public Search Library. Formularz aplikacyjny o rejestrację znaku towarowego może być wypełniony bądź w internecie lub złożony tradycyjnie – za pomocą poczty lub osobiściePo złożeniu wniosku rejestracyjnego, który zadośćuczyni wszystkim przewidzianym prawem wymogom formalnym, USPTO przyporządkuje mu odpowiedni numer seryjny i przekaże dalej do szczegółowej kontroli. Jeżeli USPTO uzna, iż znak towarowy nie powinien zostać objęty ochroną prawną, wnioskodawca otrzyma pisemne uzasadnienie decyzji odmownej, od której ma możliwość się odwołać.

Page 83: Usa

83

Co warto wiedzieć o gospodarce

W przypadku pozytywnej decyzji, USPTO zatwierdza znak towarowy i ogłasza go w oficjalnym publikatorze biura. Następnie doręczone zostaje listowne potwierdzenie podania zarejestrowanego znaku do publicznej wiadomości. W ciągu 30 dni od daty publikacji, każda osoba trzecia, może zgłosić swój sprzeciw, powołując się na ewentualne szkody mogące dla niej wyniknąć z tytułu rejestracji. Jeżeli tego rodzaju sprzeciw nie wpłynie w ciągu 30 dni do biura, USPTO wydaje Certyfikat RejestracjiOchrona prawna znaków towarowych, zarejestrowanych w Federalnym Biurze Patentowym (USPTO), co do zasady nie jest ograniczona w czasie. Niemniej jednak okresowo właściciel znaku towarowego jest zobowiązany do złożenia dokumentów potwierdzających jego używanie w obrocie handlowym. Są to następujące formularze, dostępne na stronach internetowych USPTO http://www.uspto.gov/teas/eTEASpageC.htm

Page 84: Usa

84

Co warto wiedzieć o gospodarce

WindykacjaIstnieje wiele możliwość wyegzekwowania przez przedsiębiorcę polskiego roszczeń wynikających z podpisanej z przedsiębiorca amerykańskim umowy bądź kontraktu, pomimo faktu, iż Polskę i Stany Zjednoczone nie wiążą żadna umowy międzynarodowe, których przedmiotem byłaby jurysdykcja i wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych. Zasadnicze znaczenie dla osób zawierających umowy na terenie Stanów Zjednoczonych ma fakt, iż zgodnie z jednolitym kodeksem handlowym USA (Uniform Commercial Code - UCC) każdy kontrakt o wartości powyżej 500 USD powinien być zawarty na piśmie. W nim strony szczegółowo określają swoje prawa i obowiązki, aby w przyszłości uniknąć sporów sądowych. Fakt ten ma kluczowe znaczenie w późniejszym dochodzeniu roszczeń pieniężnych zarówno na drodze polubownej jak i sadowej.

Page 85: Usa

85

Co warto wiedzieć o gospodarce

Termin przedawnieniaPrzedział czasu, w którym składać można pozew (statute of limitations) oznacza okres w którym, po zaistnieniu spornych okoliczności, można wnosić o ich rozstrzygnięcie przed sądem. W zależności od konkretnego stanu, okres przedawnienia dla umowy zawartej na piśmie wynosi od lat trzech do - piętnastu. Jednakże w przypadku, gdy w momencie zawarcia umowy siedziby handlowe stron umowy międzynarodowej sprzedaży towarów znajdują się w umawiających się państwach (tak jak w przypadku umowy stron polskiej i amerykańskiej) zastosowanie znajdzie uznana przez Polskę Konwencja o przedawnieniu w międzynarodowej sprzedaży towarów sporządzona w Nowym Jorku dnia 14 czerwca 1974 roku. Zgodnie z art. 8 niniejszej Konwencji termin przedawnienia, a wiec termin po którym roszczenia nie mogą być dalej dochodzone z powodu upływu pewnego okresu czasu - wynosi 4 lata, zatem jest krótszy niż termin przedawnienia określany przez prawo wielu stanów.

Page 86: Usa

86

Co warto wiedzieć o gospodarce

Postępowanie przedsądoweAby strona dochodząca swoich roszczeń mogła uniknąć kosztów sadowych, które obciążają powoda w przypadku wniesienia sprawy do sadu, warto jest w pierwszej kolejności próbować samemu dotrzeć do dłużnika, aby upomnieć się o dług pisemnie lub telefonicznie. Niewątpliwie już na tym etapie sprawy można zwrócić się o pomoc do kancelarii prawnej lub firmy windykacyjnej, która zajmie się odzyskaniem długu dla wierzyciela. Rynek windykacyjny w Stanach Zjednoczonych jest jednym z największych i najstarszych tego typu na świecie, co oznacza, że wierzyciel ma do wyboru olbrzymią liczbę firm specjalizujących się w odzyskiwaniu przeterminowanych wierzytelności (Collection Agencies) a także agencji zajmujących się zbieraniem, przekazywaniem i udostępnianiem informacji dotyczących dłużników (Credit Reporting Agencies).

Page 87: Usa

87

Co warto wiedzieć o gospodarce

Amerykańskie firmy windykacyjne podzielić można na następujące grupy:• przedsiębiorstwa świadczące usługi na zasadzie outsourcingu (Collection Agencies),• kancelarie prawnicze specjalizujące się w odzyskiwaniu długów (Collection Law Firms) oraz• kupców wierzytelności (tzw. factoring).

Odzyskiwanie zaległości płatniczych względem dostawców usług jest typowym zadłużeniem przekazywanym do powyżej wymienionych instytucji. Zlecenie sprawy firmie windykacyjnej odbywa się poprzez wypełnienie właściwych formularzy on-line a następnie przesłanie (drogą pocztową) dokumentów potwierdzających zawarcie uprzednio pomiędzy stronami umowy (np. faktury, nie mających pokrycia czeków, oświadczenia dłużnika).

Page 88: Usa

88

Co warto wiedzieć o gospodarce

Warty podkreślenia jest fakt, iż firmy windykacyjne działają według prawa federalnego, zwanego Fair Debt Collection Practices Act (FDCPA), regulującego dokładną procedurę ściągania długów oraz mającego zastosowanie wyłącznie do collection agency (nie zaś do samych wierzycieli). Według powyższego firma windykacyjna kontaktuje się z dłużnikiem telefonicznie a następnie przekazuje w ciągu następnych 5 dni list z następującymi informacjami:• Kwota zaległości;• Nazwisko/nazwa wierzyciela;• Informacja, że jeżeli dłużnik nie zakwestionuje zasadności długu w ciągu 30 dni od otrzymania wezwania do zapłaty, dług będzie uznany za uzasadniony.• Informacja, że jeżeli dłużnik zakwestionuje zasadność długu w ciągu 30 dni, poborca długów prześle potwierdzenie długu albo kopię orzeczenia sądowego oraz nazwę i adres pierwotnego wierzyciela, jeżeli jest on różny od obecnego wierzyciela;• Zaniedbanie zakwestionowania zasadności długu nie może być uznane za przyznanie się dłużnika do odpowiedzialności za dług.

Page 89: Usa

89

Co warto wiedzieć o gospodarce

W przypadku braku pozytywnego zakończenia sprawy w ciągu kilku miesięcy, firma taka z reguły kończy działania windykacyjne, zalecając przy tym klientowi skierowanie sprawy na drogę sądową.

KosztyZa ściągnięcie wierzytelności profesjonalne agencje pobierają prowizję około 28 – 33 proc. kwoty długu w zależności od okresu, w którym długi nie są regulowane (dolna granica dotyczy długów krótszych niż 120 dni). Inne firmy windykacyjne mogą też ustalić inne wynagrodzenie, uzależniając wysokość pobieranej prowizji od osoby dłużnika: 25 proc. w przypadku dłużnika - firmy, do 35 proc., gdy jest nim osoba fizyczna. Najwyższe koszty - aż 40 proc. z odzyskanej kwoty firmy pobierają w przypadku samodzielnego przekazania sprawy profesjonalnemu pełnomocnikowi. W takim przypadku wierzyciela będą obciążać dodatkowe koszty obsługi prawnej kancelarii adwokackiej, które zostaną doliczone do głównej kwoty długu i odzyskiwane dla wierzyciela.

Page 90: Usa

90

Co warto wiedzieć o gospodarce

Co istotne wierzyciel nie ponosi kosztów zlecania sprawy w przypadku, gdy długu nie udało się firmie windykacyjnej odzyskać.W przypadku zlecenia sprawy profesjonalnemu pełnomocnikowi, tj. z pominięciem firmy windykacyjnej, koszty, jakie na tym etapie musi ponieść strona są uzależnione od indywidualnych stawek adwokata i nie są unormowane żadnymi przepisami prawa.

W każdym rodzaju spraw postępowanie windykacyjne przebiega w następujących etapach:• postępowanie polubowne przedsądowe,• postępowanie sądowe,• postępowanie przedegzekucyjne polubowne,• postępowanie egzekucyjne.

Page 91: Usa

91

Co warto wiedzieć o gospodarce

Postępowanie polubowne przedegzekucyjne stanowi najważniejszy etap w procesie dochodzenia roszczeń finansowych. Windykacja jest wówczas najtańsza i kończy się w najkrótszym czasie. W warunkach gdy kondycja finansowa dłużnika nie stwarza możliwości polubownego rozwiązania problemu, dąży się do jak najszybszego otwarcia postępowania sądowego. Czasami jednak lepiej jest rozłożyć spłatę należności na raty niż obciążać dłużnika dodatkowymi kosztami postępowania sądowego i egzekucyjnego. W przypadku nowo powstałych długów skuteczność windykacji sięga 70-90 proc.. Dlatego istotnym elementem jest okres przeterminowania należności. Drugim kluczowym elementem, który decyduje o powodzeniu windykacji jest prawidłowe udokumentowanie dochodzonego roszczenia, np. fakturą świadczącą o wydaniu kontrahentowi towaru.

Page 92: Usa

92

Co warto wiedzieć o gospodarce

Właściwość sądu oraz postępowanie przed sądem.W przypadku negatywnego zakończenia postępowania polubownego, kolejnym rozwiązaniem jest wszczęcie postępowania sądowego.Struktura amerykańskiego sadownictwa znacznie się rożni od struktury sadów polskich, dlatego też przed skierowaniem sprawy na drogę sądowa warto zasięgnąć rady adwokata, który będzie reprezentował stronę. Ponadto skierowanie sprawy na drogę sądową powinno być zawsze traktowane jako rozwiązanie ostateczne i niewątpliwie warto przedtem skontaktować się ze stroną przeciwną i poinformować ją o dalszych planach. Taki kontakt z dłużnikiem powinien nastąpić w formie pisemnej zwanej „demand letter", w którym dokładnie wierzyciel powinien określić swoje wymagania oraz wyznaczyć dłużnikowi odpowiedni okres (co najmniej 2 tygodnie) na ustosunkowanie się do nich. Istotnym składnikiem takiego listu jest informacja, iż w razie niespełnienia wymagań, sprawa zostanie skierowana na drogę sądową.

Page 93: Usa

93

Co warto wiedzieć o gospodarce

Drobne sprawy, a wiec o niskim stopniu skomplikowania bądź wysokości przedmiotu sporu, tzn. do kwoty 15.000 USD rozpatrywane są przez Sąd zwany „Small Claims Court". Sąd ten rozpatruje sprawy wynikające głównie z niedotrzymania kontraktów do wspomnianej powyżej granicy lub z tytułu narażenia zleceniodawcy na straty z tytułu niewłaściwego wykonania zamówienia czy wystawienie czeku bez pokrycia.Wierzyciel, który wnosi sprawę do sądu, zwany jest powodem (plaintiff) a sprawę inicjuje się poprzez wypełnienie i złożenie w Sądzie formularza (claim), w którym zawarte powinny być: dane pozwanego, typ roszczenia, opis długu i dodatkowych żądań (np. odsetek za zwłokę zwrotu kosztów sądowych)Do formularza powód jest zobowiązany dołączyć dokumenty potwierdzające swoje roszczenie w postaci rachunków, umowy z pozwanym, czeków, itd. Zanim dojdzie do rozprawy wyznaczane jest nieformalne spotkanie stron tzw. „pre-trial conference”, na którym sprawa może się zakończyć polubownie a gdy nie jest to możliwe zostaje wyznaczony termin rozprawy.

Page 94: Usa

94

Co warto wiedzieć o gospodarce

W przypadku, gdy pozwany nie podejmie formalnej obrony w ciągu 20 dni od doręczenia roszczenia, powód jest uprawniony do uzyskania orzeczenia sądu zwanego wyrokiem zaocznym (default judgement). Jednakże w przypadku podjęcia obrony przez pozwanego i uznaniem przez sędziego, że racja jest po stronie powoda, postępowanie kończy wydanie orzeczenia, które jest nakazem sądowym, w którym stwierdza się, że dłużnik jest dłużny wierzycielowi określoną w pozwie sumę pieniędzy. Orzeczenie to daje wierzycielowi prawo do egzekwowania swoich długów poprzez odebranie dłużnikowi majątku. Prawo w niektórych stanach przewiduje jednak, iż wierzyciel nie może przekroczyć określonego poziomu wartości dochodu majątku, co oznacza, iż wierzyciel nie może pozbawić podstawowych środków do życia dłużnika (tzw. „Judgment proof", czyli chroniony przed windykacją) a ustalenie informacji o aktywach w majątku dłużnika, odbywa się w procesie przez złożenie przez wierzyciela wniosku o ustalenie wartości majątku. („citation to discover asstets").

Page 95: Usa

95

Co warto wiedzieć o gospodarce

Zgodnie z powyższym w przypadku uznania dłużnika za chronionego przed windykacją, wierzyciel nie będzie w stanie odzyskać swojego długu nawet pomimo faktu posiadania orzeczenia sądowego.Mając na uwadze powyższe rozważania stwierdzić należy, iż obecność i pomoc prawnika chociaż nie jest w sądzie wymagana, to jest stronie zalecana. Konieczna jest znajomość terminów proceduralnych przy składaniu wniosków, czy powoływaniu się na dowody rzeczowe. Mimo że w Small Claims Court strona może liczyć na pomoc ze strony sędziego, to jednak nie jest to zasadą i powód nie powinien z góry założyć, że taka pomoc otrzyma. Zaleca się także wierzycielowi, aby skorzystał z pomocy prawnika ograniczając się do wstępnej oceny, czy warto kierować sprawę na drogę sądową i czy uzyskany wyrok da podstawę do wyegzekwowania należności.

Page 96: Usa

96

ABC biznesu

Page 97: Usa

97

ABC biznesu

Prowadzenie działalności gospodarczejFormy działalności gospodarczejDziałalność gospodarczą w USA na mniejszą skalę można prowadzić bezpośrednio zza granicy (bez osobnej firmy w USA). Czasami, zależnie od stanu, działalności prowadzonej zza granicy nie trzeba rejestrować. Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na bardziej stałą obecność na rynku amerykańskim, podstawowymi formami prowadzenia działalności gospodarczej w USA są:

Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji (ang. Sole proprietorship). Forma ta zarezerwowana jest dla osób fizycznych (ewentualnie małżeństw) i nie stwarza korzystnych warunków dla firm prowadzonych przez kilka osób. Szczególne wymagania dotyczące rejestracji działalności gospodarczej zależą od stanu, w którym działalność będzie prowadzona.

Page 98: Usa

98

ABC biznesu

Należy jedynie zgłosić prowadzenie działalności gospodarczej do odpowiedniego urzędu (na ogół jest nim stanowy Departament Stanu). W niektórych stanach nie ma nawet tego wymogu. Firmą zarządza właściciel, czyli osoba fizyczna, która zgłosiła prowadzenie działalności. Pozostałe osoby, niezależnie od swojego wkładu finansowego w firmę, nie mają zagwarantowanych żadnych praw do zarządzania firmą. Podobnie jak w Polsce, osoba fizyczna prowadząca działalność na podstawie wpisu do ewidencji jest w pełni odpowiedzialna za długi firmy.Według prawa amerykańskiego dochody z prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę fizyczną opodatkowane są łącznie z pozostałymi dochodami właściciela z innych źródeł.

Spółka komandytowa (ang. Limited partnership – LP). Jej zastosowanie ogranicza się na ogół do przedsiębiorstw inwestujących w nieruchomości (np. wydobycie surowców naturalnych, centra handlowe i biurowce), głównie ze względu na korzystne zasady opodatkowania i amortyzacji.

Page 99: Usa

99

ABC biznesu

Podobnie jak polska spółka komandytowa, amerykańska spółka komandytowa składa się z co najmniej jednego komplementariusza (ang. general partner) oraz jednego komandytariusza (ang. limited partner). Wspólnikami w spółce komandytowej mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne. W praktyce, ze względu na przedmiot działalności komplementariuszami spółek LP są osoby prawne. Spółkę komandytową zakłada się podobnie jak spółkę cywilną z jednym wyjątkiem. Spółka komandytowa musi złożyć w odpowiednim urzędzie (zależnie od stanu, w Departamencie Stanu bądź w jednym z urzędów lokalnych) zaświadczenie o ograniczonej odpowiedzialności (ang. certificate of limited liability). Firma spółki komandytowej powinna również zawierać wersję słowa limited, informując osoby trzecie o ograniczonej odpowiedzialności komandytariusza. Komplementariusze odpowiadają w pełni całym swoim majątkiem za długi spółki, na identycznych zasadach co wspólnicy w zwykłej spółce cywilnej. Natomiast komandytariusze nie odpowiadają w ogóle za długi spółki. Spółką LP kierować mogą tylko komplementariusze.

Page 100: Usa

100

ABC biznesu

W przypadku gdy komplementariuszem jest osoba prawna, spółką zarządzać będzie w jej imieniu zarząd bądź osoby mianowane przez tę osobę prawną.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (ang. Limited liability company – LLC) Amerykańska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością różni się od polskiej spółki z o.o. w dwóch zasadniczych aspektach. Po pierwsze, spółka LLC może być kierowana bądź przez zarząd (podobnie jak sp. z o.o.), bądź bezpośrednio przez udziałowców (podobnie jak spółka cywilna). Po drugie, o ile udziałowcy nie ustalą inaczej, spółka LLC nie płaci federalnego podatku dochodowego, płacą go natomiast wspólnicy. Obie te cechy zbliżają spółkę LLC do polskiej spółki cywilnej. Od polskiej spółki cywilnej różni jednak spółkę LLC brak odpowiedzialności materialnej wspólników za długi spółki oraz możliwość powołania organów w spółce (zarządu czy rady nadzorczej).

Page 101: Usa

101

ABC biznesu

Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością może założyć jeden bądź wielu udziałowców. Mogą nimi być zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. Nazwę spółki (firmę) rejestruje się zwykle na szczeblu stanowym. W przypadku spółki LLC nazwa zwykle będzie musiała zawierać słowa company oraz jakąś wersję słowa limited, informującą osoby trzecie, że przedsiębiorstwo prowadzone jest w formie spółki LLC. mZa długi spółki odpowiedzialna jest spółka. Udziałowcy nie odpowiadają swoim majątkiem prywatnym za długi spółki. Zasady opodatkowania spółki LLC zależą od stanu, w którym została utworzona, od liczby wspólników, a także od wyboru wspólników. W większości przypadków spółka LLC nie płaci federalnego podatku dochodowego i podobnie jak w przypadku spółki cywilnej bądź spółki akcyjnej typu S informuje jedynie federalny urząd podatkowy o dochodach bądź stratach przypadających na każdego z udziałowców w danym roku. Federalny podatek dochodowy płacą natomiast udziałowcy.

Page 102: Usa

102

ABC biznesu

Spółka akcyjna (ang. Corporation). Jest formą o wiele bardziej elastyczną niż jej polski odpowiednik. Spółka akcyjna jest osobą prawną, niezależną od swoich akcjonariuszy. Podstawowym dokumentem przy zakładaniu spółki akcyjnej jest tzw. Articles of In- corporation. Chociaż przepisy stanowe mogą się różnić, w Articles of Incorporation określa się zwykle: założycieli spółki, nazwę spółki (firmę), cel spółki (określony bardzo ogólnie), przedstawiciela upoważnionego do otrzymywania pism sądowych w imieniu spółki, adres oficjalnej siedziby spółki oraz liczbę akcji, które spółka może wydać. Długi spółki akcyjnej pokrywane są z majątku spółki, z wyjątkiem sytuacji, w której ochrona prawna spółki akcyjnej zostanie „rozbita” i akcjonariusze odpowiadają za długi spółki, jakby spółka nie istniała (ang. piercing the corporate veil). Jedyną stratą, jaką ponoszą akcjonariusze w przypadku niewypłacalności lub kłopotów finansowych spółki akcyjnej jest spadek jej wartości. Ponieważ opodatkowanie spółek akcyjnych w Stanach Zjednoczonych jest dość skomplikowane, wskazane jest skorzystanie z porad prawnika bądź księgowych przed zdecydowaniem się na tę formę prowadzenia działalności.

Page 103: Usa

103

ABC biznesu

Najogólniej, amerykańskie federalne prawo podatkowe uznaje dwa typy spółek akcyjnych, tzw. S Corporation oraz C Corporation. Tylko mniejsze spółki mogą zostać opodatkowane jako spółki typu S. które nie płacą federalnego podatku dochodowego, a zysk spółki jest opodatkowany jedynie na szczeblu akcjonariuszy. Forma prawna S Corporation jest zarezerwowana tylko dla mniejszych spółek, które spełniają następujące warunki: spółka zarejestrowana jest w Stanach Zjednoczonych, posiada mniej niż 100 akcjonariuszy, akcjonariuszami są osoby fizyczne, masy spadkowe, ewentualnie niektóre trusty, żaden z akcjonariuszy nie jest obcokrajowcem nieposiadającym w Stanach Zjednoczonych prawa stałego pobytu. Spółka partnerska (ang. Limited liability partnership – LLP). Jest formą pochodną amerykańskiej spółki cywilnej, różni się jednak od niej w dwóch kwestiach. Po pierwsze, wspólnicy w spółce partnerskiej nie odpowiadają osobiście w pełni za długi spółki.

Page 104: Usa

104

ABC biznesu

Zależnie od stanu, mogą oni nie odpowiadać za długi spółki wynikające z zaniedbań przez pozostałych wspólników, odpowiadają jednak za długi spółki wynikające z ich własnych zaniedbań. Po drugie, podobnie jak w przypadku amerykańskiej spółki komandytowej, spółka partnerska powstaje jako spółka cywilna, która następnie musi złożyć w odpowiednim urzędzie (zależnie od stanu bądź w Departamencie Stanu, bądź w urzędzie lokalnym) zaświadczenie o ,,ograniczonej odpowiedzialności”.

Spółka partnersko-komandytowa (ang. Limited liability limited partnership – LLLP). Jest spółką komandytową, w której odpowiadają na zasadach identycznych jak w spółce partnerskiej, tj. nie są odpowiedzialni osobiście za długi spółki wynikające z zaniedbań pozostałych wspólników.

Page 105: Usa

105

ABC biznesu

Spółka LLLP musi złożyć dwa typy zaświadczeń ograniczających odpowiedzialność wspólników: oświadczenie stwierdzające, że odpowiedzialność komplementariuszy jest ograniczona na zasadach podobnych do spółki partnerskiej oraz drugie, że odpowiedzialność komandytariuszy jest ograniczona na zasadach typowych dla spółki komandytowej.

Rejestracja spółkiPrzedsiębiorstwa działające na terytorium USA muszą spełniać wymagania zawarte jednocześnie w prawie federalnym, stanowym i lokalnym. Rejestracji firmy dokonuje się na poziomie stanowym, to znaczy, że spółka akcyjna oprócz rejestracji w jednym stanie, musi zgłosić prowadzenie działalności gospodarczej osobno w każdym ze stanów, w których zamierza taką działalność prowadzić. Rejestracji działalności gospodarczej dokonuje się w odpowiednim urzędzie stanowym (na ogół jest to stanowy Departament Stanu).

Page 106: Usa

106

ABC biznesu

Prawa wielu stanów różnią się tym, co uważają za prowadzenie działalności gospodarczej. Wiele prostych czynności związanych z działalnością handlową, np. odbywanie zebrań organów spółek w danym stanie, założenie konta bankowego, prowadzenie sprzedaży poprzez niezależnych dystrybutorów, niektóre formy oferowania produktów czy usług na rynku lokalnym, zaciąganie lub nabycie długu, utworzenie czy nabycie ograniczonych praw rzeczowych, zawieranie pojedynczych umów bądź nabycie nieruchomości, nie są traktowane jak prowadzenie działalności gospodarczej. Proces rejestracji jest zazwyczaj prosty i polega na wypełnieniu formularza, przedłożeniu dowodu zarejestrowania firmy w Polsce, mianowania przedstawiciela do otrzymywania pism procesowych w imieniu firmy i uiszczeniu opłaty, która wynosi od stu do kilkuset dolarów, zależnie od stanu oraz formy prawnej spółki polskiej. W większości stanów zarejestrowanie działalności powoduje, że zarejestrowana firma zagraniczna traktowana jest jako firma lokalna; w związku z czym można ją pozwać w stanie, w którym jest zarejestrowana.

Page 107: Usa

107

ABC biznesu

Zarejestrowanie będzie rodzić konsekwencje podatkowe w tym stanie, a spółki kapitałowe będą zwykle musiały składać roczny raport z działalności w każdym stanie, w którym są zarejestrowane.

LicencjeProwadzenie niektórych typów działalności, w szczególności działalności usługowej, może wymagać w niektórych stanach uzyskania licencji. Większość usług oferowanych przez firmy polskie nie będzie wymagała licencji, należy się jednak zapoznać z przepisami danego stanu. Na przykład usługi z zakresu księgowości, pośrednictwa w handlu nieruchomościami, usługi hotelarskie, gastronomiczne, kosmetyczne, fryzjerskie, weterynaryjne, geologiczne, budowlane, kartograficzne, zagospodarowania przestrzeni, usuwania azbestu, zakładania alarmu, prowadzenia aukcji czy handel alkoholem, tytoniem bądź bronią mogą wymagać uzyskania licencji. Licencje przyznawane są przez różne urzędy, zależnie od przedmiotu działalności objętej licencją oraz stanu, w którym prowadzi się działalność.

Page 108: Usa

108

ABC biznesu

Znaki towarowe i patentyPrzedsiębiorca wchodzący na rynek amerykański powinien zadbać o ochronę własności intelektualnej, przede wszystkim znaków towarowych bądź usługowych i patentów. Znaki towarowe chronione są zarówno na szczeblu federalnym jak i stanowym. Sugeruje się rejestrację na szczeblu federalnym (ważną na ogół na cały kraj) [1], aby uniknąć rejestracji w poszczególnych stanach. Patenty rejestruje się wyłącznie na szczeblu federalnym. W przypadku zarówno znaków towarowych jak i patentów, właściwym jest federalne Biuro Znaków Towarowych i Patentów (United States Patent and Trademark Office http://www.uspto.gov/ ).

Page 109: Usa

109

ABC biznesu

Rejestracja podatkowaKażde przedsiębiorstwo zatrudniające pracowników powinno zarejestrować się w federalnym Urzędzie Podatkowym (Internal Revenue Service) i otrzymać NIP (Federal Tax Identification Number lub Employer Identification Number). Jeżeli przedsiębiorstwo oferuje pracownikom świadczenia socjalne, zwykle musi uzyskać National Standard Employer Identifier wfederalnym Departamencie Zdrowia (Department of Health and Human Services). Prawo stanowe może również wymagać, aby przedsiębiorca zarejestrował się w stanowych urzędach podatkowych.

Konto bankoweJedną z pierwszych czynności, którą powinien wykonać przedsiębiorca po założeniu firmy, jest otwarcie konta w banku. Większość banków ma własne wymagania co do dokumentacji, którą dana spółka (cywilna, komandytowa, z ograniczoną odpowiedzialnością, czy akcyjna) powinna przedstawić w banku otwierając konto. W spółkach kapitałowych, najczęściej wymaga się uchwały zarządu

Page 110: Usa

110

ABC biznesu

(często banki mają już przygotowany tekst uchwały, której przyjęcia przez zarząd wymagają zanim uruchomią konto), przedłożenia kopii Articles of Incorporation w przypadku spółki akcyjnej(corporation) lub Articles of Organization w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (LLC), oraz podania numeru identyfikacji podatkowej.

Problem wizowyW przypadku, gdy firma rozważa inwestowanie w USA, należy też wziąć pod uwagę zapotrzebowanie na siłę roboczą oraz czy zagraniczni obywatele będą zatrudnieni w nowym obiekcie na stałe, czy też będą pracownikami tymczasowymi. Do dokonania inwestycji nie jest konieczne posiadanie wizy, lecz do sprawowania kontroli i zarządzania firmą takiej wizy już się wymaga, często również należy posiadać stosowne pozwolenia na pracę.Sprawy dotyczące wiz i imigracji rozstrzygane są jedynie przez rząd federalny. Pojedyncze stany nie są upoważnione do podejmowania decyzji w tym zakresie.

Page 111: Usa

111

ABC biznesu

Personel nie pochodzący ze Stanów Zjednoczonych, który może zostać oddelegowany do pracy w oddziale firmy nie założonej w USA, powinien rozpocząć czynności niezbędne do uzyskania wizy stosunkowo wcześnie, by otrzymać dokumenty przed wyjazdem za granicę.Istnieje kilka rodzajów wiz, które mogą zostać wydane do celów biznesowych.Wiza B-1 jest krótkoterminową wizą biznesową. Wiza E-1 to wiza wydawana pracownikom zaangażowanym w międzynarodowy handel zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w krajach, których są obywatelami - korzystna opcja, jeżeli celem jest utworzenie połączenia handlowego z krajem pochodzenia posiadacza wizy E-1. Warunkiem do odnowienia tego zezwolenia jest czynne prowadzenie działalności. Wiza E-2 wydawana jest inwestorom, którzy zainwestowali, bądź aktywnie inwestują pokaźny kapitał w przedsiębiorstwo, które sami założyli, i które sami będą prowadzili w Stanach Zjednoczonych. Wiza ta pozwala inwestorowi przyjechać do USA i rozpocząć działalność.

Page 112: Usa

112

ABC biznesu

Wiza EB-5 to zielona karta dla inwestora, stanowiąca jednocześnie drogę do stałego pobytu. Nakład inwestycyjny to minimum 500 000 dolarów, przy obowiązku zatrudnienia co najmniej 10 osób w ciągu dwóch lat i utrzymania firmy przez więcej niż 5 lat.Wiza L-1 umożliwia przeniesienie posiadacza wizy z firmy zagranicznej do firmy w USA. Podlega ona ograniczeniom. Dzięki tej wizie obywatel kraju innego niż Stany Zjednoczone może przenieść się do firmy na jeden rok, z możliwością wydłużenia pobytu do lat trzech. Aplikujący o wizę pracownik musi mieć przepracowany pewien okres w danej firmie.Wiza H-1B to specjalna wiza pracownicza. Podlega ograniczeniom, lecz można ją przedłużyć. Wiza O-1 to wiza o nadzwyczajnej zdolności, uznawana po okazaniu stosownego dowodu.