Urszula Doliwa - Radio NET...114 Urszula Doliwa Tabela 1 Słuchalność internetowego Gadu Radia na...

Urszula Doliwa

Radio internetowe realnaalternatywa dla rozgłośnikoncesjonowanychMedia ndash Kultura ndash Komunikacja Społeczna 6 112-122

2010

Urszula Doliwa

Radio internetowe - realna alternatywa dla rozgłośni koncesjonowanych

Słowa kluczow e radio Internet radio internetow e m edia społeczne m edia obywatelskie Key w ords radio Internet Internet radio com m unity m edia civil m edia

Ju ż w 2007 ro k u n iem al trzy m iliony Polakoacutew słuchało ra d ia w In te rn e shycie - to liczba k toacute ra robi w rażen ie1 Co więcej ja k p okazu ją b ad an ia dyshyn am ik a p rzy ro s tu słuchaczy ra d ia in terne tow ego je s t w iększa niż w zrostu liczby osoacuteb ko rzysta jących z In te rn e tu 2 Co p raw da wciąż je s t daleko do rea lizac ji scen ariu sza prognozow anego przez E lżb ie tę A nders w a rty k u le opublikow anym n a łam ach bdquoŻyciardquo w 2001 roku w k toacute ry m jego au to rk a z a shypow iadała że bdquow ciągu najb liższych 10 la t rad ioodb iorn ik i analogow e z n a jshydą się n a śm ie tn ik u h is to rii a ich m iejsce zajm ie k o m p u te rrdquo3 ale is to tn a pozycja tego m ed ium n a ry n k u m ed ialnym je s t już chyba fak tem P o lska szybko goni USA gdzie w 2008 ro k u 33 m iliony A m erykanoacutew w w ieku co najm niej 12 la t s łu ch a każdego tygodnia stac ji przez In te rn e t4 W arto więc zadać py tan ie co k ry je się dzisiaj pod h as łem bdquoradio in te rn e to w erdquo i sk ąd b ierze się jego popularność

Radio internetowe - warunki funkcjonowania

P ierw szym rad iem in tern e to w y m n a św iecie było In te rn e t T alk Radio założone przez C a rla M alam u d a w 1993 ro k u 5 P ierw szym polsk im rad iem in tern e to w y m było praw dopodobnie Radio N et k toacute re zaczęło n adaw ać pięć la t poacuteźniej - w 1998 roku Tw oacutercą R ad ia N e t był M ichał M arcin ik6 Obecshyn ie w Polsce is tn ie je już k ilk a se t stac ji in terne tow ych a w S tan ach ich liczba sięga k ilk u n a s tu tysięcy7

1 P Piewski Radio on-line wyprze tradycyjne [online] ltwwwmoneyplgt dostęp03042008

2 Tamże3 E Anders Stacja radiowa w Internecie bdquoŻycierdquo 2001 nr 250 s 214 km 33 miliony Amerykanoacutew słucha radia w sieci [online] ltwirtualnemediaplgt doshy

stęp 170320085 L Olszański Dziennikarstwo internetowe Warszawa 2006 s 176 Por [online] ltonexthostinfoemsoftshc6htmgt dostęp 200520087 S Augustyniak Internetowe radio piękna przeszłość i piękna przyszłość [online]

ltwwwinterstandartplnews73105htmlgt dostęp 19032008

R adio in te rn e to w e - r e a ln a a lte rn a ty w a d la rozg łośn i koncesjonow anych 1 1 3

Z acznijm y od kroacute tk iego p rzed s taw ien ia w arunkoacutew w jak ich funkcjonu ją rozgłośnie in te rn e to w e w Polsce Po p ierw sze należy stw ierdzić że In te r shyn e t s ta je się w Polsce powoli m ed ium m asow ym Z b ad a ń CBOS p rzep ro shyw adzonych w 2008 ro k u w ynika że blisko połow a dorosłych Polakoacutew m ia shyła już dostęp do In te rn e tu w dom u P raw ie dwie p ią te dorosłych Polakoacutew używ ało em aila C h ętn ie też ko rzy stan o z innych u s łu g in terne tow ych W lu ty m 2008 ro k u 15 Polakoacutew kupiło coś przez In te rn e t P rzek o n a lishyśm y się roacutew nież do z a le t te lefon ii in terne tow ej (używ ał jej p raw ie co p ią ty in te rn a u ta )8 D ostęp do In te rn e tu a tak że um iejętność k o rz y s ta n ia z jego m ożliwości s ta je się więc coraz bardziej pow szechna co oczywiście w płyshyw a pozytyw nie n a rozwoacutej rad iofonii in terne tow ej W arto zauw ażyć że już w 2007 ro k u co czw arty in te rn a u ta s łu ch a ł ra d ia w sieci J a k donosi P io tr P iew sk i w raporcie n a te m a t ra d ia in ternetow ego Polacy częściej w ykorzyshys tu ją In te rn e t do s łu ch an ia ra d ia niż śc iąg an ia filmoacutew lub poszuk iw an ia p racy9

Radio in te rn e to w e to te rm in tru d n y do zdefin iow ania N iek toacute rzy tym m ian em są sk łonn i określać w szelkie stacje n ad a jące w In tern ec ie tak że te d la k toacute rych sieć je s t tylko dodatkow ym - obok tradycyjnego - k an a łem tran sm is ji In n i są zd an ia że stac je in te rn e to w e to tak ie k toacute rych m ożshyn a słuchać tylko w In tern ec ie W tym a rty k u le szczegoacutelna u w ag a zo s ta shyn ie zw roacutecona n a te d rugie choć ja k p okazu ją b ad an ia Polacy za pośred shyn ictw em sieci s łu ch a ją przede w szystk im rozgłośni k toacute re n a d a ją roacutewnież w sposoacuteb tradycy jny N ajbardziej p o p u la rn e polskie rad io in te rn e to w e n a shydające w yłącznie w sieci - G adu Radio - znalazło się w b ad an iach słuchal- ności ra d ia przez In te rn e t prow adzonych przez SMGKRC dopiero n a 22 m iejscu (tab e la 1)

R ad ia in terne tow ego chę tn ie s łu ch a się w m iejscu pracy T ak zw any p rim e tim e w irtu a ln y ch rozgłośni p rzy p ad a zw ykle jed n ą dwie godziny po czasie najw iększej słuchalności rozgłośni tradycy jnych10

U ruchom ien ie rozgłośni in te rn e to w ej nie s tanow i w iększego problem u W In te rn ec ie n ie b rak u je stron n a k toacute rych m ożna znaleźć inform acje ja k w ciągu k ilk u godzin przerobić domowy k o m p u te r n a stac ję in te rn e to w ą K rąg odbiorcoacutew tak ie j s tac ji je s t je d n a k z konieczności bardzo ograniczony Do u ru ch o m ien ia n iew ielkiej s tac ji in tern e to w ej z praw dziw ego zd a rzen ia p o trzeb a je d n a k niew iele więcej N a p rzy k ład R adio A ktyw ne - s tu d en ck a rozgłośn ia in te rn e to w a - rozpoczynało działalność posiadając dw a kom shyp u tery p ro s tą konso letę i dw a m ikrofony dynam iczne Do u ru ch o m ien ia rozgłośni konieczne okazało się roacutew nież łącze in te rn e to w e i jedno pom ieszshyczenie z podstaw ow ym i m eblam i Z czasem dokupiono bardzo p rzy d a tn y

8 Badanie CBOS było realizowane od 7 do 10 marca 2008 r na reprezentatywnej proacutebie Polakoacutew Zob kk - pap Prawie połowa Polakoacutew ma Internet w domu [online] ltwwwwitual- nemediaplgt dostęp 14042008

9 P Piewski dz cyt10 L Olszański dz cyt s 18

1 1 4 U rsz u la D oliw a

T a b e l a 1Słuchalność internetowego Gadu Radia na tle słuchalności stacji koncesjonowanych

Nazwa stacji Zasięg miesięczny (w tysiącach)

Zasięg dzienny (w tysiącach)

RMF FM 22 690 8 655ZET 20 612 7 460PR I 13 552 4 620PR III 11 742 2 196ESKA SIEĆ 11 229 3 675AGORA SIEĆ 8 596 1 877PAKIET ZŁOTE PRZEBOJE 7 429 1 349RMF MAXXX 4 590 1 038WAWA 3 367 528SIEĆ RADIA PLUS 2 908 307PR KATOWICE 2 303 285PR BIS 2 225 175RADIOSTACJA 1 876 451TOK FM 1 715 427ESKA WARSZAWA 1 531 439ESKA WROCŁAW 1 526 519PAKIET KATOWICKI 1 412 252PR RAM WROCŁAW 1 384 181PAKIET WARSZAWSKI 1 380 271PR KRAKOacuteW 1 327 106ZŁOTE PRZEBOJE KAROLINA KATOWICE 1 319 224GADU RADIO 1 300 250PR WROCŁAW 1 299 145ZŁOTE PRZEBOJE POGODA WARSZAWA 1 291 246PR MERKURY POZNAŃ 1 289 194PR KIELCE 1 272 213CLASSMAN ŁOacuteDŹ 1 232 178

Źroacutedło Badania SMGKRC październik - grudzień 2007 grupa badanych w wieku 15+

zd an iem członkoacutew redakcji kom preso r dźw ięku11 Podobny zestaw u rz ą shydzeń n iezbędnych do u ru ch o m ien ia rozgłośn i podaje Ł ukasz S ejfert ze s tu shydenckiego R ad ia E m ite r Z apew nia że n a zak u p w spom nianego sp rzę tu w ystarczyło k ilk a la t tem u 6 tysięcy z ło tych12

Ile kosztu je roczne u trzy m an ie n iew ielkiej s tac ji in terne tow ej B ad ashyn ia ank ietow e przeprow adzone w 2006 roku w śroacuted pracow nikoacutew in te rn e to shywych rozgłośni stu d en ck ich w ykazały że kw oty te m ogą być bardzo roacuteżne (tab e la 2)

11 Według informacji przekazanych 13 maja 2006 roku przez Michała Wojtyrę - jednego z założycieli Radia Aktywnego

12 U Doliwa Radio studenckie w Polsce Olsztyn 2008 s 135


T a b e l a 2Roczny budżet internetowych stacji studenckich

Nazwa stacji Kwota (zł)AKTYWNE 40 000SFERA 26 000EGIDA 1500 + koszty zakupu sprzętuSAR 3 000

Źroacutedło U Doliwa Radio studenckie w Polsce Olsztyn 2008 s 136

Tom asz L ida - założyciel in terne tow ego R ad ia ART - szacuje że roczshyne u trzy m an ie stac ji kosztu je około 25 tysięcy z ło tych13 Głoacutewne w yda tk i zw iązane z prow adzen iem rozgłośni to op ła ty za lokal serw er łącze in shyterne tow e a tak że op ła ty z ty tu łu k o rz y s ta n ia z p raw au to rsk ich T rzeba przyznać że coraz więcej polskich rozgłośni in terne tow ych p łaci o rg an iza shycjom zbiorowego z a rzą d zan ia p raw am i au to rsk im i

K ary za n ie lega lne k o rzy stan ie z utw oroacutew są dość dotkliw e P ie rw szą rozgłośn ią in te rn e to w ą za m k n ię tą za n iep łacen ie ta n tie m było Radio Rebe- l ia 14 Było to w 2006 roku S p e k ta k u la rn ą akcję w zw iązku z niew yw iązy- w an iem się z obow iązku w noszen ia o p ła t za k o rzy stan ie z p raw au to rsk ich p rzep row adziła policja roacutew nież w opolskim R ad iu Sygnały Zajęto sp rzę t radiow y i ponad 600 płyt S tudenck ie R adio Sygnały było zm uszone zaw ieshysić sw oją dzia ła lność15

T a b e l a 3Stawki z tytułu korzystania z praw autorskich Stowarzyszenia Autoroacutew ZAiKSZawartość utworoacutew muzycznych

i słowno-muzycznych w programie Procent dochodoacutew stanowiący stawkę

Do 10 110-25 225-40 340-50 450-60 550-70 6Powyżej 70 7

Źroacutedło Tabela stawek wynagrodzeń autorskich Stowarzyszenia Autoroacutew ZAiKS za nadawanie utworoacutew w sieciach interaktywnych (webcasting) zatwierdzona 28022008 roku uchwałą zarządu Stowarzyszenia Autoroacutew ZAiKS [online] lthttpwwwzaiksorgplportalzaiks zax_JakDzialaFirstjspsysparameters=packed=(true)ampparameters=IndexPath=(IND EX$1657INDEX$1658INDEX$1665ID=INDEX$1665)whereClause=(ZAX_STATUS= 0394039032AND032ZAX_MIEJSCE=JAK_DZIALAPODSTAWY_PRAWNEZA- TWIERDZONE_TABELE)wstep=(n)gt dostęp 28122010

13 Według informacji przekazanych 7 maja 2008 roku przez Tomasza Lidę - założyciela internetowego Radia ART

14 Por [online] ltonexthostinfoemsoftshc_n27htmgt dostęp 2205200815 A Dmitruczuk Co czeka Radio Sygnały bdquoGazeta Wyborcza - Opolerdquo 2007 nr 61 s 2


T ak zw ane ta n tie m y są je d n a k dość w ysokie S taw k a licencyjna n a jshybardziej znanej o rgan izacji zarządzającej p raw am i au to rsk im i - S tow arzyshyszen ia A utoroacutew ZAiKS - zależy od dochodoacutew uzyskiw anych z prow adzoshynej działa lności (tab e la 3) W iększość stac ji in te rne tow ych d z ia ła je d n ak n a za sad ach non-profit i n ie uzysku je dochodoacutew Podm ioty tego ty p u p łacą staw k ę zrycza łtow aną ( tab e la 4)

T a b e l a 4Stawki Stowarzyszenia Autoroacutew ZAiKS stosowane w przypadku braku dochodoacutew

Liczba słuchaczy (technicznie możliwych do uzyskania) Stawka miesięczna

1-50 100 zł51-100 200 zł101-250 400 zł251-500 800 zł501-1000 1 000 zł1001-10 000 2 000 złPonad 10 000 4 000 zł

Źroacutedło Tabela stawek wynagrodzeń autorskich Stowarzyszenia Autoroacutew ZAiKS

S tow arzyszen ie A utoroacutew ZAiKS to n ie jed y n a organizacja do k toacuterej tw oacutercy in terne tow ych rozgłośni radiow ych są zobow iązani odprow adzać tan tiem y S k ład k i od stac ji in terne tow ych pob iera roacutew nież S tow arzyszeshyn ie A rtystoacutew W ykonawcoacutew U tw oroacutew M uzycznych i Słow no-M uzycznych SAWP I t a o rgan izac ja po siad a spec ja lną tabelę w ed ług k toacute rej pob ierane są op ła ty ( tab e la 5)

T a b e l a 5Stawki Stowarzyszenia Artystoacutew Wykonawcoacutew Utworoacutew Muzycznych

i Słowno-Muzycznych SAWP


1-50 50 zł51-100 100 zł101-200 150 zł201-500 200 złZa każde rozpoczęte 100 powyżej 500 20 zł

Źroacutedło Tabela wynagrodzeń zatwierdzona uchwałą Zarządu SAWP z 16 marca 2005 roku i zakshytualizowana uchwałą z 23 kwietnia 2008 roku (Dział Księgowości SAWP)

Zw iązek S tow arzyszeń A rtystoacutew W ykonawcoacutew STOART to ko le jna o rshyganizacja k toacute ra m a odpow iednie tab e le przygotow ane d la stac ji in te rn e to shywych (tab e la 6) W ysokość sk ład k i to 06 w szystk ich wpływoacutew bez VAT


W p rzy p ad k u stac ji n iekom ercyjnych obow iązują s taw k i m in im alne Poshyn ad to w pierw szym ro k u - działa lności n iekom ercyjne stacje in tern e to w e m ogą liczyć n a 50 u p u stu

T a b e l a 6Stawki Związku Stowarzyszeń Artystoacutew Wykonawcoacutew STOART

Liczba potencjalnych jednoczesnych wejść na portalstronę Stawka miesięczna

Do 100 112 złOd 101 do 1000 225 złZa każde następne 1000 możliwych wejść 57 zł

Źroacutedło Tabela stawek wynagrodzeń za korzystanie z artystycznych wykonań utworoacutew muzyczshynych i słowno-muzycznych - pole eksploatacji Internet [online] lthttpwwwstoartorg plindexoplaty3oplaty_tabgt dostęp 27122010

P ozostaje jeszcze Zw iązek P roducentoacutew Audio-Video ZPAV k toacute ry re shyp rezen tu je producentoacutew fonogram oacutew (p ły t CD i innych nośnikoacutew ) I tu obow iązują s taw k i ryczałtow e (tab e la 7) Podobnie ja k w p rzy p ad k u STO- ART-u n a pew ne u lg i w o p ła tach m ogą liczyć nowo pow stałe rozgłośnie in shyternetow e

T a b e l a 7Stawki Związku Producentoacutew Audio-Video ZPAV


Do 50 100 złOd 51 do 100 200 złOd 101 do 200 300 złOd 201 do 500 400 złZa każde następne rozpoczęte 100 25 zł

Źroacutedło Tabele stawek wynagrodzeń Związku Producentoacutew Audio-Video ZPAV [online] lthttp wwwzpavplplikidopobraniatabela_webcastingpdfgt dostęp 27122010

W p rak ty ce oznacza to że n aw e t n iew ielka stacja k toacute rej może słuchać zaledw ie k ilk u odbiorcoacutew jednocześnie i k toacute ra n ie m a żadnych przychodoacutew m usi co m iesiąc p rzekazać do o rgan izacji zbiorowego za rzą d u p raw am i a u shyto rsk im i ponad 300 złotych Pow oduje to zn aczn ą fru strac ję twoacutercoacutew tych rozgłośni czego dowodem są chociażby w pisy pod a r ty k u ła m i in te rn e to w y shym i n a te m a t konieczności p łacen ia za k o rzy stan ie z utw oroacutew - ja k n a p rzy shyk ład ten dość dosadny au to rs tw a bdquoC ichutkiegordquo

Mam radio internetowe kurde do 20 słuchaczy teraz powiększam go do 50 ale ani ja ani żadni prezenterzy nie pobieramy z niego żadnych korzyści gramy tylko dla przyjemności wiec nie rozumiem po jakiego mam płacić za to16

16 Cichutki [online] lthttpwebinsideplnews-4644-radio-internetowe-wymogi-licencje- -i-oplatyhtmlgt dostęp 27122010 (w cytacie zachowano pisownię oryginalną)


P łacen ie w szystk im organizacjom zbiorowego z a rzą d zan ia p raw am i au to rsk im i to d la w ielu rozgłośni spore w yzw anie Z naczna część z n ich ogran icza się po p ro s tu do u iszczan ia o p ła t licencyjnych na jbardzie j znanej i skutecznej w ich śc iąg an iu - S tow arzyszen iu A utoroacutew ZAiKS

K oszty s ta łe n iew ielk iej rozgłośni in terne tow ej m ożem y łatw o p rześle shydzić w chodząc n a s tro n y Rodzim owierczego R ad ia In ternetow ego k toacute re przyjęło zasadę że zaroacutew no wpływy ja k i w y d a tk i ra d ia są jaw n e i każdoshyrazowo re je stro w an e n a stron ie W śroacuted kosztoacutew sta łych ra d ia m ożna tam znaleźć trzy pozycje um ow a licencyjna z ZAiKS w w ysokości 100 złotych za m iesiąc o p ła ta z a k o rzy stan ie z se rw era - 50 złotych za m iesiąc oraz ta k zw any w ebhosting - 45 złotych za m iesiąc

S kąd stacje in te rn e to w e b io rą p ien iądze n a sw oją działalność W w iękshyszości te często bardzo n iew ielk ie stacje są u trzym yw ane przez twoacutercoacutew i w spoacutełpracow nikoacutew rozgłośni k toacute rzy oproacutecz tego że pośw ięcają swoacutej czas n a tw orzenie p rog ram u często w sp ie ra ją ta k ą in icjatyw ę finansow o N a s tro n ach in terne tow ych w iększości s tac ji m ożna też znaleźć apele z p rośbą o w sparcie finansow e podobne do tego k toacute ry um ieszczono n a s tro shyn ie Rodzim ow ierczego R ad ia In ternetow ego

Rodzimowiercze Radio Internetowe bdquoRadioWidrdquo jest radiem w całości finanshysowanym z dobrowolnych składek załogi radia oraz słuchaczy Jeżeli podoba Ci się nasze radio i chcesz je wesprzeć finansowo możesz to zrobić wpłacając dowolną kwotę na konto W szystkie wpłaty w całości przeznaczane są na utrzyshym anie radia umowy z ZAiKS-em wynajem serwera przekazującego sygnał rashydia oraz webhosting Każda złotoacutewka jest cenna Serdecznie dziękujemy tym wszystkim ktoacuterzy już wsparli radio17

R ynek rek lam y poprzez rozgłośnie radiow e dopiero się rozw ija N a w sparcie b u d że tu w pływ am i z tego ty tu łu m ogą n a raz ie liczyć głoacutewnie duże stacje k toacute re m ogą się pochw alić se tk am i tysięcy słuchaczy ja k n a p rzy k ład G ad u Radio

Oferta internetowych stacji radiowych

P o d staw ą do p rzep ro w ad zen ia ana lizy o ferty rozgłośni in terne tow ych s ta ł się k a ta lo g polskich stac ji in terne tow ych zna jdu jący się n a s tron ie n adaje com 18 Z za łożen ia w k a ta lo g u ty m um ieszcza się stacje d la k toacute shyrych In te rn e t je s t podstaw ow ym k an a łe m tran sm is ji N ie są w n im więc uw zględnione rozgłośnie koncesjonow ane w p rzy p ad k u k toacute rych ta form a n a d a w an ia je s t jedyn ie dodatkow a A nalizę prow adzono od 14 do 20 m aja 2008 roku

17 [Online] ltradiowidpllibviewartmenuphpid=16gt dostęp 2505200818 Zob [online] lthttpnadajecomkatalogphpaction=allamplang=plgt dostęp 25052008


W k a ta lo g u znajdow ało się w b ad an y m okresie 338 in terne tow ych s ta shycji radiow ych N ie oznacza to jed n ak że ty le stac ji in te rne tow ych działało w Polsce Po p ierw sze należy podkreślić że n ie m a obow iązku re je s tro w ashyn ia s tac ji in te rn e to w ej an i w urzędzie an i w żadnym k a ta lo g u stac ji in te r shynetow ych Po drug ie z d a rza się że ta sam a s tac ja figuru je w k a ta lo g u dw a razy pod nieco in n ą nazw ą K ilka stac ji zostało z identyfikow anych jak o rozgłośnie n ad a jące w eterze a w ięc n ie pow inny się w tym k a ta lo g u z n a shyleźć O sobny problem to sprecyzow anie ja k liczyć in te rn e to w e stacje k toacute re n a d a ją w k ilk u k a n a ła ch jednocześnie co przecież z d a rza się dość często Z reg u ły w tak ich p rzy p ad k ach stac je te fig u ru ją jak o jed en podm iot Są je d n a k w yjątk i P o rta l P o lska S tac ja był rep rezen to w an y w k a ta lo g u przez 12 roacuteżnych kanałoacutew

Liczba p o d an a n a s tro n ie nadaje com je s t n iew iarygodna tak że z in n e shygo powodu W ejście n a stro n ę in te rn e to w ą każdej ze stac ji um ieszczonej w k a ta lo g u pozw ala z ca łą odpow iedzialnością stw ierdzić że w iele z n ich to efem erydy Roacutewnie szybko pow stają ja k zaw iesza ją n ad aw an ie p rogram u Powody są roacuteżne B rak pieniędzy osoacuteb chętnych do w spoacutełpracy w sp arc ia i p rz ek o n an ia o słuszności p row adzen ia działalności L ink i do s tro n in te r shynetow ych znacznej części rozgłośni n ie działały n a n iek toacute rych s tro n ach m ożna było znaleźć inform ację o zaw ieszen iu pracy O sobną g rupę s tan o shyw iły stacje k toacute re po p ro s tu n ie n ad aw ały p rogram u K om pletna an a liz a ak tyw ności w szystk ich stac ji z k a ta lo g u po w ykluczeniu tych k toacute re zo s ta shyły um ieszczone podwoacutejnie lub były stac jam i koncesjonow anym i pozw oliła stw ierdzić że z 332 stac ji nadaw ało tylko 108 a więc jedyn ie je d n a trzecia

Zdecydow aną w iększość n a tej liście s tanow iły stacje k toacute re n ad aw ały tylko m uzykę D om inow ała m uzyka dyskotekow a Aż 45 stac ji ze 108 dz iashyłających deklarow ało że n ad a je ta k i w łaśn ie g a tu n ek m uzyki Część z tych stac ji n ie s tro n iła tak że od p iosenek disco-polo U tw orom dyskotekow ym często tow arzyszyło techno Zdecydow anie m niej s tac ji grało m uzykę rockoshyw ą (20 stacji) i popow ą (18 stacji)

M yli się je d n a k ten k to uw aża że po lska rad io fon ia in te rn e to w a m a jedyn ie tak i określm y to m ało am b itn y w ym iar W k a ta lo g u figurow ało w iele ciekaw ych n iestan d a rd o w y ch in icjatyw radiow ych i to n ie tylko ze w zględu n a rodzaj nadaw ane j m uzyki ale także a może przede w szy stshyk im n a to co p rezen tow ano n a an ten ie w w arstw ie słownej N a szczegoacutelshyn ą uw agę za s łu g u ją chociażby dwie stacje o p rofilu k u ltu ra ln y m działa jące w K rakow ie Radio ART i Radio bez K itu N a ich an ten ie nie brakow ało audycji au to rsk ich re lac ji z w ydarzeń k u ltu ra ln y ch a tak że arty stycznych form radiow ych tak ich ja k n a p rzy k ład rep o rtaż Radio ART specjalizow ashyło się ponadto w m uzyce pow ażnej Radio bez K itu staw iało z kolei n a p ro shym ow anie n iezależnych środow isk arty stycznych i ga tunkoacutew m uzycznych rzadko spo tykanych n a an ten ie stac ji nada jących w eterze

Z przeprow adzonej ana lizy w yn ika roacutew nież że zn aczn a część stac ji in shyterne tow ych s ta ra ła się pełn ić funkcję rozgłośni lokalnej (np E n e rs ta c ja z Nowej Rudy Radio F a b ry k a z Tczewa Radio Śrem R adio Vis is tn ie jące


przy S tow arzyszen iu K u ltu ra ln y m bdquoProw incjardquo w Żywcu) S porą g rupę s ta shynow iły też stacje o p rofilu re lig ijnym (Radio K atolik ew angeliczne Radio C hrześcijan in rad io kościoła M isja Ł ask i Bożej w W arszaw ie ggwopl s ta shycja A dw entystoacutew D nia Sioacutedm ego - Radio N adzieja p l R odzim ow iercze R ashydio In te rn e to w e bdquoWidrdquo)

W obszarze za in te reso w ań twoacutercoacutew rozgłośni in te rne tow ych zna lazły się roacutew nież dzieci (B abyR adiopl Radio B ajka) kibice (Radio iGol Radio W idzew s tac ja L egia Live) s tu d en c i (A kadem ickie Radio Sygnały - Opole R adio A ktyw ne - W arszaw a Radio E g ida - Katow ice S tu d en ck a A gencja R adiow a - G dańsk S tudenck ie Radio Frycz - K rakoacutew Radio U n iw ersy te t - Bydgoszcz R adio 17 - K rakoacutew )

W k a ta lo g u znalazło się też Radio Nagofm n a k toacuterego an ten ie m ożna było posłuchać audycji n a te m a t re lac ji dam sko-m ęskich czy R adio-H eashyven M uzyka i T olerancja k ieru jące swoacutej p ro g ram do hom o sek su alistoacute w 19

S tacje in te rn e to w e tw orzą zaroacutew no niew ielk ie g ru p k i zapaleńcoacutew ja k i duże g rupy m edialne N a p o rta lu T ubap l tw orzonym przez G rupę R adioshyw ą Agory m ożna było w m onitorow anym okresie słuchać 13 stac ji zaroacutew no koncesjonow anych ja k i in terne tow ych P o p u la rn y p o rta l W irtu a ln a Polshysk a oferow ał z kolei 10 kanałoacutew w tym cz tery typowo m uzyczne i sześć tem atycznych W śroacuted tych o s ta tn ich znajdow ał się k a n a ł jak b y specja ln ie skrojony n a po trzeby in te rn au toacute w noszący nazw ę bdquoDo p racy rdquo Podobno sp raw ia że bdquoroboczogodzinyrdquo m ija ją szybciej

M ożliwości ra d ia in terne tow ego doceniają roacutew nież g iganci po lsk ieshygo e te ru tak ie stacje ja k RM F FM czy E ska N a p o rta lu m iastom uzyki pl m ożna było w 2008 ro k u słuchać 36 stac ji z logo RM F Były to zaroacutew no stacje n ad a jące w eterze ja k i s tacje w yłącznie in terne tow e W arto n a tej s tro n ie zwroacutecić uw agę n a eLO RM F - rad io tw orzone przy w sp arc iu g rupy RM F FM przez i d la licealistoacutew K ilka kanałoacutew in terne tow ych oferowało też n a swoich stro n ach in terne tow ych tak że R adio E ska

Roacuteżnorodności w śroacuted stac ji in terne tow ych n ie b rak u je M ożna pow ieshydzieć że n iem al każdy może w ybrać z tej oferty coś d la siebie Polacy udoshyw ad n ia ją że n ie obca je s t im id ea p racy społecznej i je s t to zdrow y objaw coraz bardziej dojrzałej polskiej dem okracji W szak je d n a z podstaw teo rii dobrze funkcjonujących dem okracji to ak tyw ność obyw ateli Im obyw ateshyle są bardziej ak ty w n i w swoich lokalnych środow iskach m iejscach p ra shycy kościołach ty m lepiej są poinform ow ani i w sposoacuteb bardziej odpow ieshydzialny i św iadom y g łosu ją20 T rudno je d n a k oprzeć się w rażen iu że część z tych stac ji funkcjonuje w In te rn ec ie z konieczności a n ie z w yboru Twoacutercy R ad ia bez K itu R ad ia ART in terne tow ych stac ji lokalnych i studenck ich

19 Działalność stacji nadających programy słowno-muzyczne ktoacutere figurowały w analizoshywanym katalogu została nieco szerzej opisana w artykule U Doliwa Elektroniczne media społeczne w Polsce Stan obecny i perspektywy rozwoju bdquoStudia Medioznawczerdquo 2010 nr 4 s 65-78

20 G Stokes Democracy and Citizenship w Democratic Theory Today Challenges for the 21st Century red A Carter G Stokes Cambridge 2002 s 37


nie m ieliby nic przeciw ko p row adzen iu działa lności w e terze B a rie rą nie do p o konan ia są w ysokie koszty tak ie j działa lnośc i i b ra k rozw iązań sy ste shymowych k toacute re pozw oliłyby te koszty obniżyć W Polsce n ie is tn ie je system realnego w sp arc ia d la m ałych rozgłośni środowiskow ych

N a zn a k p ro te s tu przeciw ko tej sy tu ac ji p o w sta ła w 2005 ro k u N iezashyleżn a In ic ja ty w a N adaw cza N IN A pod k ierow nictw em założyciela R ad ia ART T om asza Lidy C elem tej in icjatyw y w sp ieranej przez in te rn e to w e i p irack ie stacje radiow e było doprow adzenie do zm iany polskiego p raw a m edialnego tak by założenie n iew ielkiej rozgłośni osiedlowej lub w iejskiej o m ałej mocy (do 10 w atoacutew ) n ie w ym agało u zy sk a n ia koncesji Ich zasięg n ie p rzek racza łb y 10 kilom etroacutew S tacje tak ie nadaw ałyby p ro g ram in te shyg ru jący lokalne środow iska W dużych aglom eracjach n a jednej często tlishywości m ogłoby istn ieć n aw e t k ilk a stacji P raw o do em isji m iałby każdy k to o trzym ałby zgodę od U rzęd u R egulacji T elekom unikac ji i Poczty oraz lokalnego sam orządu Twoacutercoacutew N IN Y za insp irow ały ro zw iązan ia system oshywe przy ję te w USA gdzie id ea rozgłośni m ałej mocy (LPFM - Low Pow er FM) się sp raw d ziła21 W arto je d n a k w spom nieć że w iele innych p ań stw tak że dok łada s ta ra ń by w sp ierać ta k zw ane co m m u n ity radio - m ałe s ta shycje radiow e tw orzone z m yślą o lokalnych społecznościach bądź ad resu jące swoacutej p ro g ram do m niejszości k toacute rych po trzeby n ie są zasp o k a jan e przez m ed ia tradycy jne D ziałalność N IN Y nie m ia ła jed n ak ja k do tąd w pływ u n a k s z ta łt polskiego u staw o d aw stw a w tym zak resie

Podsumowanie

W Polsce o fe rta rozgłośni in te rne tow ych je s t szeroka Oproacutecz licznych stac ji g rających tylko m uzykę is tn ie je roacutew nież w iele podm iotoacutew k toacute re tw oshyrz ą am b itn y p rog ram k ierow any do środow isk lokalnych bądź innych sposhyłeczności (relig ijnych narodow ych ku lturow ych) W iele z n ich d z ia ła tylko w In tern ec ie bo n ie m a szan s n a w ejście w eter W ysokie koszty zw iązashyne z prow adzen iem rozgłośni koncesjonow anej oraz b ra k pomocy ze strony p a ń s tw a d la tego ty p u projektoacutew sp raw ia ją że n ad aw an ie w sieci s ta je się jed y n ą m ożliw ą form ą dzia łan ia

B rak w sp arc ia odczuw ają też stacje in te rne tow e k toacute re n ie m a ją am bishycji n a d a w an ia w eterze Ich twoacutercy prow adząc działa lność społeczną do k toacute rej dop łacają z w łasnej k ieszeni czu ją się niedocenieni W ysokie op łaty zw iązane z k o rzy stan iem z p raw au to rsk ich sp raw ia ją że w iększość stacji in terne tow ych nie p łaci ta n tie m w szystk im organizacjom u p raw nionym do ich pob ieran ia D om orośli d z ien n ik arze obyw atelscy m u szą się więc liczyć z tym że k toacuteregoś d n ia za p u k a do ich s tu d ia policja i za rek w iru je sp rzę t radiow y P onad to U s taw a o p raw ie au to rsk im i p raw ach pokrew nych przew iduje za p rzestęp stw o bezpraw nego rozpow szechn ian ia n aw e t k a rę

21 Uwolnić eter [online] ltwirtualnemediaplgt dostęp 18072005


pozbaw ienia wolności do la t dwoacutech22 W prow adzenie jednej niższej s taw shyk i d la w szystk ich o rgan izacji za rządzających p raw am i au to rsk im i z pew shynością w płynęłoby n a rozwoacutej tego sek to ra rad io fon ii in tern e to w ej i lepsze sam opoczucie twoacutercoacutew tych deficytowych a je d n a k jak że w artościow ych in icjatyw Ich sy tu ac ji n ie zm ien i je d n a k now elizacja U staw y o p raw ie a u shyto rsk im i p raw ach pokrew nych z 8 lipca 2010 roku J e s t w niej co p raw d a m ow a o tym że organizacje zbiorowego z a rzą d zan ia są zobow iązane zaw ieshyrać po rozum ien ia dotyczące w spoacutelnego poboru w ynagrodzeń za k o rzy stan ie z przedm iotoacutew p raw pokrew nych ale tylko w zak res ie ściśle określonego pola ek sp lo a tac ji - o d tw arzan ia23

S u m m a r y

Internet radio - true alternative for licensed radio broadcasting

Internet radio is developing very quickly and is gaining bigger and bigger audience There is a lot o f internet radio in itiatives in very diverse communities Internet radio is created by secondary school students students cultural associations Catholic Church and representatives of other religions What is the ground of such a big interest in creating internet radio One of the most important reasons is relatively sm all running cost and contemporary model of licensed radio system Current media system does not offer real support for small community orientated radio stations what practically m akes their activity on air impossible Polish audience in order to hear stations from beyond of so called ldquom ainstream rdquo uses more and more often internet radio stations The goal of th is article is to make a short overview of the internet radio broadcasting in Poland

22 Artykuł 116 Ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych23 Ustawa z 8 lipca 2010 roku o zmianie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewshy

nych oraz Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (DzU z 2010 roku nr 152 poz 1016)

Urszula Doliwa

Radio internetowe - realna alternatywa dla rozgłośni koncesjonowanych

Słowa kluczow e radio Internet radio internetow e m edia społeczne m edia obywatelskie Key w ords radio Internet Internet radio com m unity m edia civil m edia

Ju ż w 2007 ro k u n iem al trzy m iliony Polakoacutew słuchało ra d ia w In te rn e shycie - to liczba k toacute ra robi w rażen ie1 Co więcej ja k p okazu ją b ad an ia dyshyn am ik a p rzy ro s tu słuchaczy ra d ia in terne tow ego je s t w iększa niż w zrostu liczby osoacuteb ko rzysta jących z In te rn e tu 2 Co p raw da wciąż je s t daleko do rea lizac ji scen ariu sza prognozow anego przez E lżb ie tę A nders w a rty k u le opublikow anym n a łam ach bdquoŻyciardquo w 2001 roku w k toacute ry m jego au to rk a z a shypow iadała że bdquow ciągu najb liższych 10 la t rad ioodb iorn ik i analogow e z n a jshydą się n a śm ie tn ik u h is to rii a ich m iejsce zajm ie k o m p u te rrdquo3 ale is to tn a pozycja tego m ed ium n a ry n k u m ed ialnym je s t już chyba fak tem P o lska szybko goni USA gdzie w 2008 ro k u 33 m iliony A m erykanoacutew w w ieku co najm niej 12 la t s łu ch a każdego tygodnia stac ji przez In te rn e t4 W arto więc zadać py tan ie co k ry je się dzisiaj pod h as łem bdquoradio in te rn e to w erdquo i sk ąd b ierze się jego popularność

Radio internetowe - warunki funkcjonowania

P ierw szym rad iem in tern e to w y m n a św iecie było In te rn e t T alk Radio założone przez C a rla M alam u d a w 1993 ro k u 5 P ierw szym polsk im rad iem in tern e to w y m było praw dopodobnie Radio N et k toacute re zaczęło n adaw ać pięć la t poacuteźniej - w 1998 roku Tw oacutercą R ad ia N e t był M ichał M arcin ik6 Obecshyn ie w Polsce is tn ie je już k ilk a se t stac ji in terne tow ych a w S tan ach ich liczba sięga k ilk u n a s tu tysięcy7

1 P Piewski Radio on-line wyprze tradycyjne [online] ltwwwmoneyplgt dostęp03042008

2 Tamże3 E Anders Stacja radiowa w Internecie bdquoŻycierdquo 2001 nr 250 s 214 km 33 miliony Amerykanoacutew słucha radia w sieci [online] ltwirtualnemediaplgt doshy

stęp 170320085 L Olszański Dziennikarstwo internetowe Warszawa 2006 s 176 Por [online] ltonexthostinfoemsoftshc6htmgt dostęp 200520087 S Augustyniak Internetowe radio piękna przeszłość i piękna przyszłość [online]

ltwwwinterstandartplnews73105htmlgt dostęp 19032008


























Do 10 110-25 225-40 340-50 450-60 550-70 6Powyżej 70 7


























































Podsumowanie






S u m m a r y






























Do 10 110-25 225-40 340-50 450-60 550-70 6Powyżej 70 7


























































Podsumowanie






S u m m a r y



























































Podsumowanie






S u m m a r y







S u m m a r y





Urszula Doliwa - Radio NET...114 Urszula Doliwa Tabela 1 Słuchalność internetowego Gadu Radia na...

Documents

Transcript of Urszula Doliwa - Radio NET...114 Urszula Doliwa Tabela 1 Słuchalność internetowego Gadu Radia na...