Uniwersytet w Białymstoku - PRAKTYCZNY PORADNIK JAK … · 2015-12-04 · Uniwersytet Medyczny w...

OFERTA EDUKACYJNA

UNIWERSYTETUMEDYCZNEGO

W BIAŁYMSTOKU

UNIWERSYTETUW BIAŁYMSTOKU

POLITECHNIKIBIAŁOSTOCKIEJ

P O D L A S K A G A Z E T A M A T U R Z Y S T Ó W 1 / 2 0 1 0

EDUKATORpytania egzaminacyjnez języka polskiego,matematyki, biologii, języka angielskiego

PRAKTYCZNY PORADNIK

POZNAJCIEKAWYCHLUDZI Z PODLASIA

JAK OPANOWAĆPRZEDMATURALNY

STRES?

m

k

l: x+2y-7=0

D(-2;2)

C(0;6) B

E(3;2)

A(1;2)

Y

X

Spis treści

ureka!ERada Programowa :prof. dr hab. inż. Tadeusz Citko, Rektor Politechniki Białostockiejprof. dr hab. Jacek Nikliński, Rektor Uniwersytetu Medycznegow Białymstoku prof. dr hab. Jerzy Nikitorowicz,Rektor Uniwersytetu w BiałymstokuJerzy Kiszkiel, Podlaski KuratorOświaty Waldemar Kurpiewski,Dyrektor Okręgowej KomisjiEgzaminacyjnej

Patronat HonorowyMaciej Żywno, Wojewoda Podlaski

Redaktor naczelny: Jarek ŻukowskiRedaktor prowadzący:Zuzanna DominówRedakcja: Anna Andrejczuk,Arkadiusz Kaczanowski, UrszulaKowalczyk, Krystyna Juszczuk--Buszko, Katarzyna Masłowska,Wojciech Napora, MałgorzataSawicka, Radosław ZieniewiczWspółpraca: Agnieszka Halicka (PB),Ewa Kropiwnicka (UMB), HannaSarosiek (UMB), MałgorzataSadłowska-Suprun (UwB)

Wydawca: Publikator Sp. z o.o.15-113 Białystok, ul. Gen. Andersa 38 tel. (0-85) 65-39-000, fax (0-85) [email protected]

Publikacja przygotowana na zleceniei sfinansowana przez:Politechnikę BiałostockąUniwersytet w BiałymstokuUniwersytet Medyczny w Białymstoku

Redakcja nie zwraca niezamówionych materiałów oraz zastrzega sobieprawo do ich skracania. Redakcja nieponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych reklam. Copyright by Publikator Sp. z o.o.Wszystkie materiały objętesą prawem autorskim.

Zdjęcia:Okładka oraz inne nie oznaczonew żaden sposób Shutterstock

Dzieje się2. Karawana jedzie dalej3. Podlaska marka Juwenaliów4. 60 lat minęło5. Piękniejsza strona technologii6. Olga Tokarczuk wśród studentów /

Oko w oko z łosiem / Wiosenne pobudzenie

Twój wybór7. Wakat dla żaka /

Wietrzenie umysłów8. Trafiony – zamówiony9. Nie jesteśmy kujonami

10. Zareaguj mechanicznie11. Zdobyć „czerwoną planetę”12. Zawód bez uziemienia13. Nauka (nie)idzie w las14. Mnożenie możliwości15. Wystudiowane piękno16. Kierunek z perspektywami17. Studia z uśmiechem18. Miejsce dla fizyka

o wrażliwej duszy19. Kształć się i podróżuj

z Erasmusem20. Białystok wybrał mnie

Edukator21. Matura gradowa chmura22. Oswoić potwora

Przykładowe zadania maturalne24. Matematyka28. Język polski32. Biologia36. Język angielski

40. Blisko, coraz bliżej42. Sonda – Humanista

vs. matura

Luzuj43. „Akadera” bliska sercu /

Pojedynki w samo południe 44. Jubileuszowy AZS45. Ciekawe miejsca46. Ludzie i ich pasje48. Kalendarium

najciekawszych imprez

Spis treści

Chciałabymstudiować ratownictwo

Spis tresci:Eureka 19.4.2010 9:23 Page 1

Liga Kabaretów • RYWALIZACJA ŚMIECHU WARTA

2

Dzieje sięDzieje się

Świadkami tragicznych zdarzeń była publiczność, która 16 marca po brze-gi wypełniła kawiarnię Fama. Fani dobrego humoru potrafią docenić praw-dziwe poświęcenie. Przekonał się o tym chociażby kabaret Inaczej. Bo choć

panowie swój pełen czarnego humoru występ zakończyli jako nieboszczycy, to napewno nie mają czego żałować. Pośmiertnie odznaczono ich drugim miejscem.

Żywe trupy z Inaczej wytrwale depczą po piętach prowadzącemu, jeszcze ży-wemu Kabaretowi nr 2. Wydaje się jednak, że na szczycie ogólnej klasyfikacjiwszystko jest już przesądzone Przewaga liderów jest już chyba nie do nadrobie-nia dla pozostałych ekip. Inteligentne skecze, dobrze napisane teksty podparte nie-złą grą – to ich atuty. Docenia to publiczność, która właśnie za tego typu rozrywkątęskni – ocenia Jacek Janowicz, jeden z organizatorów Ligi.

Prawdziwa batalia toczy się natomiast o miejsce trzecie. Tu łeb w łeb idą FunFatal oraz Lepsi niż Wczoraj. Pod nieobecność Lepszych na podium wskoczyła bry-gada jedynego w Białymstoku całkowicie żeńskiego kabaretu. Panie z Fun Fatalmają dobry repertuar, długie nogi i mnóstwo dystansu do siebie, a to z kolej dajeim silne poparcie zarówno damskiej jak i męskiej części widowni.

Jak się wszystko zakończy? Ostateczne rozdanie przed nami. V kolejka Ligi już11 mają, a 8 czerwca rozdanie trofeów i podsumowujący Koncert Laureatów. Zo-baczymy komu będzie wtedy do śmiechu?

ARKADIUSZ KACZANOWSKI

FOT. PAWEŁ MICHAŁOWSKI (WWW.FOTOMICHALOWSKI.COM)

ŚRODOWISKO KABARETOWEJacek Janowicz, założyciel kabaretuWidelec, jeden z pomysłodawcówLigi Kabaretów

Jaka jest białostocka publiczność?Jesteśmy otwarci na nowości,

ale nie bezkrytyczni. Debiutancimogą liczyć na życzliwe, ciepłeprzyjęcie. Nasza publiczność dajeszansę każdemu, wie bowiem, żenie od razu Kraków zbudowano.Ale kolejne występy są obserwo-wane coraz uważniej i widownia bezlitośnie punktuje brakchęci ulepszania repertuaru. Występy w Famie są kameral-ne. To dobrze, bo przy ogromnej publiczności średnia ocze-kiwań równa poprzeczkę ku dołowi. U nas jest ona naprawdęwysoko postawiona.

To już ósmy sezon. Czy udało się odkryć jakąś gwiazdę, którą moż-na by karawaną wysłać w Polskę?

Idea, Stypa, Bajeczka to kabarety, które na mniejszych fes-tiwalach już zdobywają wyróżnienia. Są rozpoznawalne. Wie-rzę, że Kabaret nr 2 też to czeka. Małe sukcesy już są, terazpotrzeba czegoś większego – może wygrania PAKI? Co waż-ne: „Liga” zmobilizowała artystów do pokazania się. Byłu nas zarówno kabaret gimnazjalny jak i seniorów, gdzie śred-nia wieku oscylowała wokół 70 lat! Idea „Ligi” wyszła na-wet poza Podlasie czy Polskę – przyjeżdżały do nas zespołyz Kalisza, Bochni czy Białej Podlaskiej, nie mówiąc już o ka-barecie Polonez z Grodna. Sami spróbujemy też również ru-szyć „w teren”, by pod hasłem „Karawana jedzie dalej” po-kazać kabarety z Ligi poza Białymstokiem.

Liga z jednej strony ma konsolidować środowisko kabareciarzy,a zarazem opiera się na czystej rywalizacji – gra idzie przecieżo pieniądze. W jaki sposób udaje się wam połączyć ogień z wodą?

Rywalizacji nie da się nigdzie uniknąć, to ona nakręca ry-nek, sprawia, że się rozwijamy. Ale między kabaretami niema wrogości. Gdy ktoś zapomni rekwizytów, albo coś mu sięzepsuje, to inne zespoły zawsze pomogą. To nie są zawodysportowe, gdzie wygrywa ten, kto będzie pierwszy. Tu wy-grywa ten, kogo zaakceptuje publiczności, kto trafi w jej gus-ta. Poza tym zaletą Podlasia jest jego chłonność – jest miejs-ce na nowe kabarety i jest na nie przede wszystkim zapo-trzebowanie. Nie ma potrzeby bić się między sobą, lepiejstworzyć grupę, która będzie godnie reprezentować region.Żeby nikt nie mógł powiedzieć, że mamy tylko Widelec.

Karawana jedzie dalejTrzy trupy, kilku aresztowany

ch

i jeden mandat – oto bilans IV kolejki Ligi

Kabaretów Białostockiej Pustyni Kabaretowej.

WIEDZIEĆ WIĘCEJLiga Kabaretów Białostockiej Pustyni Kabaretowej gra już od ośmiu se-zonów. Wymyślili ją i zorganizowali, wspólnie z BOK, ludzie z kabare-tu Widelec. Zasady są proste: w każdej z kolejek uczestnicy mają po 15minut na występ, które potem ocenia publiczność oraz jury. Najlepsi nakoniec rozgrywek otrzymują nagrody pieniężne. Proste? Jeszcze jak, aleza to skuteczne: tereny pustynne zredukowano na Podlasiu do minimum.

Fot.

arch

iwum

pry

wat

ne

Gdy pytam organizatorów Juwenaliów o historię im-prezy, reakcja jest zawsze podobna: Chyba jestemza młody, by pamiętać początki. Po czym dodają,

że wszystko musiało zacząć się jeszcze w poprzedniej epo-ce. Pewnie, jak jeszcze ich na świecie nie było.

Mimo lat na karku, impreza co roku zdaje się na nowozyskiwać świeżość. Juwenalia to ważny punkt w życiu aka-demickim. Na kilka dni można oderwać się od nauki, spot-kać rzesze znajomych, którzy rozeszli się swego czasu poróżnych uczelniach. Poza tym, to ostatnia taka okazja, byprzed sesją naprawdę doskonale się pobawić – stwierdzaDominik Stępień, student II roku filologii angielskiej, od-powiedzialny za organizację imprezy ze strony UwB.

W ubiegłym rokuPodlaskie studenckie święto z roku na rok nabierało

rozmachu. Ubiegłoroczna edycja z pewnością przeszła dohistorii jako najlepiej i najciekawiej zorganizowane DniKultury Studenckiej w województwie podlaskim – pod-kreślają organizatorzy. Tytuł Podlaskiej Marki Roku, o któ-ry się starają, ma potwierdzić ich opinię. Był to pomysłnaszej koleżanki Urszuli Radzewicz. Nasze szanse? Są real-ne. Juwenalia to najpopularniejsza i mająca największąwidownię impreza koncertowa w Białymstoku, któraprzyciąga rzesze młodych ludzi z całego kraju – ocenia po-tencjał promocyjny imprezy Robert Matyszewski, studentV roku Zarządzania i Marketingu PB, główny koordynatororganizacji tegorocznych Juwenaliów. Dzięki ubiegło-rocznemu sukcesowi dostaliśmy w tym roku o 20 tys. zł

Święto studentów • JUWENALIA Dzieje sięDzieje się

3

Życie studenckie co rok toczy się wokół dwóch punktów:sesji i Juwenaliów. Bądźmy szczerzy: temat egzaminówmało nas w tej chwili interesuje.

więcej na organizację – dodaje, sugerując, że przez to impreza będzie miałajeszcze większy rozmach.

Na ubiegłoroczną edycję też nie można było narzekać. Był „Alternamiot”,czyli coś dla fanów muzyki elektronicznej. Do tego IX Forum Motoryzacji – grat-ka dla miłośników pojazdów dwu-, cztero- i więcej-kołowych. Koneserzy am-bitnej muzyki bawili się na koncertach Maćka Maleńczuka i zespołu CzesławŚpiewa. Do tego Dni Kultury Ulicy i Juwenalia Na Sportowo dla osób lubią-cych aktywnie spędzać czas. No i wisienka u tortu – Wybory Miss Studentek.Wiadomo, komu podobało się najbardziej…

A co jeszcze przed namiTegoroczne Święto Kultury Studenckiej ma już wyznaczony termin: między

12 a 16 maja Białystok będzie własnością żaków. Na początek parada z ichudziałem przemaszeruje na Kampus Politechniki. Tłum przebierańców, nie-zwykłe pojazdy i dziwne stwory na długą chwilę staną się zmorą kierowców.To taki coroczny, ogromny happening.

Organizatorzy są jednak powściągliwi co do dalszych konkretów. Podkreślają,że większość występów jest w trakcie umawiania. Dla dobra negocjacji nie chcązdradzać, kogo biorą pod uwagę. – Będą trzy dni koncertowe i wiele ciekawychimprez towarzyszących. Na przykład wraz ze studentami z Erasmusa prze-prowadzimy kulinarny eksperyment – koledzy będący na wymianie studenckiejprzygotują dla Białostoczan swoje narodowe potrawy – zdradza Robert.

A koncerty? Ma być podobnie jak przed rokiem: artystyczne, kameralne kon-certy na auli, a potem plenerowe spotkanie z muzyką rockową, rozrywkowąi hip-hopem. I do tego targi edukacyjne na Rynku Miejskim, gdzie licealiści będąmogli zapoznać się z ofertą białostockich uczelni.

Przy organizacji współpracują przedstawiciele uczelni wyższych zrzeszonychw „Porozumieniu Uczelni Białostockich”. Nie ma jednak u nas podziału za-dań wedle przynależności do uczelni. Współpracujemy ze sobą w grupach mie-

Podlaskamarka Juwenaliów

szanych, wedle tego, do czego akurat potrzeba ludzi – opo-wiada Dominik. Praktycznie wszystko robią studenci. Bar-dzo pomaga nam Rafał Gólcz, aktualnie pracownik PB, kie-dyś też i koordynator Juwenaliów. Wszystkie decyzje, podej-mujemy w sztabie, który się składa z około 30 osób – doda-je Robert. Jego kolega z zespołu jeszcze uzupełnia: Każdy znas działa zarówno na szczycie, jak i u podstaw. Na przy-kład teraz zajmuję się załatwianiem zespołów i kontaktemz władzami uczelni, a w trakcie imprezy równie dobrze mogępomagać przy ustawianiu barierek. Ot, i mamy kolejny do-wód na to, że student potrafi wszystko.


FOT. JAKUB GWIAZDOWSKI (WWW.JAKUBGWIAZDOWSKI.ART.PL)

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku • 60-LECIE UMB

4


Wiele się zmieniło na Uniwersytecie Medycznym w Białymsto-ku od momentu, w którym w 1949 r. Jerzy Sztachelski, zało-życiel i doctor h.c. AMB, wystąpił z inicjatywą utworzenia Aka-

demii Medycznej w Białymstoku.

HistoriaNa przestrzeni sześćdziesięciu lat udało się m.in. oddać do użytku

w 1962 r. Państwowy Szpital Kliniczny, powołać w 1968 r. Oddział Sto-matologii, utworzyć w 1977 r. Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Ana-lityki Medycznej, powiększyć w 1988 r. bazę naukowo-dydaktycznąo Dziecięcy Szpital Kliniczny oraz otworzyć w 1990 roku Oddział Pielęg-niarstwa na Wydziale Lekarskim, a następnie w 2003 roku przekształcićw trzeci wydział o aktualnej nazwie Wydział Nauk o Zdrowiu. Ciągle roz-wija się i modernizuje baza naukowo-dydaktyczna, powstają nowe zakładyi kliniki oraz jednostki naukowo badawcze takie jak Centrum MedycynyDoświadczalnej czy Euroregionalne Laboratorium Analiz Farmaceutycznychobejmujące swoim obszarem działania Litwę, Polskę i Obwód Kaliningradzki.

KadraDzięki tym i wielu innym inwestycjom oraz zaangażowaniu nauko-

wemu swoich pracowników UMB może dziś poszczycić się w pełni pro-fesjonalną kadrą i nowoczesnym zapleczem dydaktycznym. Liczba 96profesorów tytularnych oraz 95 doktorów habilitowanych na 750 nau-czycieli akademickich daje jeden z najwyższych wskaźników i plasuje Uni-wersytet w czołówce wszystkich uczelni w kraju. Uniwersytet Medycz-ny w Białymstoku posiada 11 uprawnień do nadawania stopnia dokto-ra: nauk medycznych – 9; nauk farmaceutycznych – 1; nauk o zdrowiu– 1 (w tym 4 uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego).

SukcesyKonsekwentnie od lat realizowana jest polityka naukowa, co w ak-

tualnym rankingu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego WydziałLekarski klasyfikuje na pierwszym, zaś Wydział Farmaceutyczny na czwar-tym miejscu wśród jednoimiennych wydziałów w kraju. Na Uczelni wy-dawane są dwa pisma o zasięgu międzynarodowym „Advances in Medi-

cal Sciences” i „Folia Histochemica et Cytobiologica”. Aktualnie UniwersytetMedyczny w Białymstoku ma podpisane umowy o współpracy i wymianienaukowej z 17 zagranicznymi ośrodkami.

Oferta edukacyjna Uczelni jest stale dostosowywana do potrzeb roz-wijającego się rynku pracy. UMB kształci obecnie na czternastu kierunkachw systemie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. Wyzwaniem ostat-nich lat było uruchomienie w 2004 roku 6-letniego programu naucza-nia w języku angielskim na kierunku lekarskim.

O wysokiej randze białostockiej Uczelni świadczy również możliwośćzagranicznych wyjazdów naukowych w ramach programów Erasmus,„IFMSA – Polska” i PTFarm „Młoda Farmacja”. Na praktyki wakacyjnei studia (od 6 miesięcy do 1 roku) wyjeżdża każdego roku kilkudziesięciustudentów UMB.

Uczelnia pozyskała i nadal aplikuje o środki z Unii Europejskiej. Kon-tynuowana jest budowa budynku dydaktycznego Wydziału Nauko Zdrowiu i Euroregionalnego Centrum Farmacji. Uczelnia pozyskałateż środki na modernizację lokalową i aparaturową jednostek dydak-tycznych w ramach działań – wspieranie innowacji.

Bardzo wielkie znaczenie dla Uczelni, a także Miasta i Regionu ma po-zyskanie środków z budżetu państwa na rozbudowę i modernizację Uni-wersyteckiego Szpitala Klinicznego. Za kilka lat będziemy dysponowaćjedną z najlepszych klinicznych baz dydaktycznych w Polsce – dodajeprof. Lech Chyczewski, rzecznik prasowy UMB.

Po spełnieniu przez Uczelnię ustawowych warunków, dnia 22 mar-ca 2008 roku weszła w życie ustawa o nadaniu Akademii Medycznejw Białymstoku nazwy Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. To nie tyl-ko prestiżowa nazwa, ale także mobilizacja do dalszego rozwoju. Głów-nym celem na przyszłość jest umiędzynarodowienie uczelni – rozwija-nie coraz szerszej współpracy naukowo-dydaktycznej z krajami euro-pejskimi, ale także z USA i Japonią. Współpraca z Uniwersytetem Ha-mamatsu University School of Medicine w Japoniii przewiduje wymia-nę studentów, pracowników naukowych oraz prowadzenie wspólnychprojektów badawczych. Od przyszłego roku akademickiego Uniwersy-tet Medyczny kształcić będzie w systemie amerykańskim studentów z USA.

WOJCECH NAPORA, FOT. UMB

W tym roku mija sześćdziesiąt lat od czasu, gdy mocą Rozporządzenia RadyMinistrów z 3 lutego 1950 roku powołano Akademię Lekarską w Białymstoku,jako pięćsetny wydział lekarski na świecie i dziesiąty w powojennej Polsce.

OBCHODY JUBILEUSZU

Głównym punktem obchodów Jubileuszu 60-le-

cia UMB będzie Centralna Inauguracja Roku

Akademickiego Uczelni Medycznych, która od-

będzie się 8 października 2010 r. W przeddzień

uroczystości przewidziano Konferencję Rekto-

rów Akademickich Uczelni Medycznych. Za-

planowano również wiele imprez towarzyszą-

cych obchodom Jubileuszu, m.in. podczas

Podlaskiego Festiwalu Nauki i Sztuki (17-27

maja), jeden dzień będzie poświęcony UMB, 22

czerwca w ramach Dni Miasta Białegostoku bę-

dzie zorganizowany Jarmark Akademicki na

Rynku Kościuszki, 23 czerwca w auli Pałacu Bra-

nickich odbędzie się koncert muzyki dawnej.

DZIEWCZYNY NA POLITECHNIKI • Politechnika Białostocka Dzieje sięDzieje się

5

Studia techniczne kojarzone są z mężczyznami.Świadczą o tym też liczby – tylko 30% studentówpolitechnik stanowią kobiety. Sytuację tę sukce-

sywnie zmienia ogólnopolska akcja „Dziewczyny na po-litechniki” (organizowana przez Fundację „Perspektywy”),do której przyłączyło się 12 uczelni technicznych, w tymteż Politechnika Białostocka. W ramach kampanii na rzeczwykorzystania predyspozycji intelektualnych piękniejszejczęści społeczeństwa 22 kwietnia 2010 roku odbędzie siędzień otwarty. W jego trakcie licealistki pod opieką, nie-co starszych koleżanek-studentek poznają zalety studio-wania na uczelni technicznej. (zd)

NIE ULEGAJMY STEREOTYPOMdr Jolanta Koszelew, prodziekan do spraw studenckich i dydaktykina Wydziale Informatyki Politechniki Białostockiej

Jak kobiety postrzegane są na politechnice jako studentki, a potem jakowykładowcy?

Nie jestem absolwentką politechniki. Wybrałam kierunek po-krewny – matematykę, na Uniwersytecie Warszawskim filia w Bia-łymstoku (obecnie UwB). Ukończyłam go całkiem niezłym wy-nikiem, ale bardzo ciągnęło mnie do informatyki. Przypadkiem

promotor mojej pracy magisterskiej wspomniał mi, że Ośrodek Elektronicznej Tech-niki Obliczeniowej (wtedy na Politechnice nie było jeszcze instytutu ani WydziałuInformatyki) potrzebuje nauczyciela akademickiego przedmiotów związanych z pro-gramowaniem. Skorzystałam z tej okazji i jestem tu od 20 lat.

Ma więc Pani porównanie – studiowała Pani na kierunku, na którym występuje równo-waga między studentami a studentkami. Znalazła się Pani na Wydziale zdominowanymprzez mężczyzn. Jak wypada ta konfrontacja?

Dziewczyny mają tę przewagę nad chłopakami, że są pracowite, systematyczne,sumienne i wewnętrznie zdyscyplinowane. Regularne jeśli chodzi o wywiązywaniesię z obowiązków. Istnienie jednak obiegowa opinia, że bardziej predysponowani doinformatyki są mężczyźni. To zdecydowanie szowinistyczny pogląd. Warto pamię-tać, że na informatyce kobiet jest dużo mniej, więc próba nie jest reprezentatywna.Trudno na tej podstawie wyciągać daleko idące wnioski.

Jak absolwentki postrzegane są na rynku pracy?Liczba dziewczyn na politechnice ciągle pozostawia wiele do życzenia. Moi, pra-

cujący już absolwenci, często skarżą się, że brakuje im w zespołach dziewczyn. Po-trzebne są z dwóch powodów. Po pierwsze żeby łagodzić męską atmosferę i napię-cia. Po drugie kobiety są lepszymi organizatorami pilnują terminów, umów. Podob-ne doświadczenia mam też z zespołami, które biorą udział w konkursie Imagine Cup.W ubiegłym roku zakwalifikowały się do finału krajowego dwie drużyny. Jedna męs-ka, druga w 50% damska. Męska część drużyny mieszanej stwierdziła, że nie chcąpracować z dziewczynami, bo są systematyczne i uporządkowane, a oni wolą tą swo-ją atmosferę pracy nocami w ostatniej chwili. Myślę, że była to tylko przekora bo wefekcie zajęli wyższą lokatę niż drużyna męska.

A jak Pani odnajduje się w zmaskulinizowanym środowisku?Jak robiłam doktorat (1999 rok) to zdarzało się, że w grupach konferencyjnych

byłam jedyną kobietą. W tej chwili już tak nie jest, choć nadal pozostajemy w mniej-szości. Uważam jednak, że oceniając człowieka, jego umiejętności, predyspozycjetemat płci powinno się zostawić daleko z tyłu.

Piękniejsza strona technologii

DLACZEGO POLITECHNIKA?Urszula Radzewicz, studiuje na WydzialeZarządzania Politechniki Białostockiej

Wybrałam uczelnię techniczną bo: To stu-dia interdyscyplinarne, łączące wiedzę- me-nedżerską z wiedzą techniczną. Jestemprzekonana, że zagwarantują mi dobry start.Moje studia zaskoczyły mnie: Zaczynającstudia na politechnice miałam mieszane

uczucia. Obawiałam się, że nie poradzę sobie z przedmiota-mi ścisłymi. Okazało się, że nie taki diabeł straszny jak go ma-lują. Miło się tak zawieść.Najbardziej na studiach lubię: Ludzi, których spotkałam. Jes-teśmy zgraną grupą. Możemy na siebie liczyć zarównow kwestiach związanych ze studiowaniem, jak i prywatnych.W przyszłości będę pracować jako: Słyszałam, że nadajęsię do pracy w korporacji. Wolałabym jednak pracować w fir-mie produkcyjnej na kierowniczym stanowisku.W wolnym czasie: W tej chwili zajmuję się organizacją Ju-wenaliów, odpowiadam m.in. za pozyskanie sponsorów.Gdy uda mi się wygospodarować czas najczęściej poświęcamgo na spotkania z przyjaciółmi.Feminizm to: Trudno mówić o feminizmie, bo w moim od-czuciu nie istnieje takie zjawisko. Kiedyś kobiety walczyłyo swoje prawa, teraz wykonują te same zawody co mężczyźni.Płeć nie stanowi ograniczenia.

Marta Karpiuk, studiuje na Wydziale Elek-trycznym Politechniki Białostockiej

Wybrałam uczelnię techniczną bo: Zawszefascynowała mnie technika i jej nowinki. Moje studia zaskoczyły mnie: Jako ab-solwentka liceum ogólnokształcącego, niewiedziałam czym będą laboratoria i zasta-nawiałam się, czy jako kobieta sprostam wy-maganiom na zajęciach. Okazało się, że są

one praktyczną wersją wykładów i trochę logiki wystarcza bywszystko „ogarnąć”.Najbardziej na studiach lubię: Studia to nowe doświadczenia,znajomości i możliwość rozwoju własnej osoby. W liceum byłowszystko poukładane, nauczyciele mówili Ci co masz robić.Tu masz samodzielność. Uczysz się pracy w grupie, zarzą-dzania czasem, robisz projekty.W przyszłości będę pracować jako: Finalnie, marzy mi sięwłasna firma, ale do wszystkiego potrzebny jest pomysł, do-świadczenie i kapitał. W wolnym czasie: Ludzie mają mnóstwo pomysłów, każdyma inne zdolności, inny potencjał. Można wiele zdziałać pra-cując w grupie. Dobrym tego przykładem jest aktywność w Sa-morządzie Studentów. Są jednak dni, kiedy chcę odpocząćdosłownie od wszystkiego, wtedy sięgam po książkę i czytam.Feminizm to: Feminizm to przeciwstawienie się stereotypom,np. że kobiety nie nadają się na Wydział Elektryczny. Ważnesą jednak predyspozycje i zamiłowanie.

Politechnika Białostocka 22 kwietnia zaprasza na Dzień Otwarty Tylko dla Dziewczyn. Początek: godz. 10.30 w auli I Wydziału Elek-trycznego, ul. Wiejska 45 D. W programie: spotkania z kobietami – nau-kowcami, rozmowy ze studentkami, zwiedzanie laboratoriów i pracowni.www.dziewczynynapolitechniki.pl

Akcja „Dziewczyny na politechniki”, mimo że kojarzy się z hasłem „Kobiety na traktory”nie ma nic wspólnego z propagandą PRL-u. Przyświeca jej prosty cel: zachęcić licealistkido studiowania na kierunkach technicznych.

Uniwersytet w Białymstoku • WYDARZENIA

6


Laureatka Nagrody Nike 2008 (za po-wieść „Bieguni”), opowiadała o te-rapeutycznej funkcji literatury, ro-

zumieniu feminizmu, ideale mężczyzny i,

przede wszystkim, o swojej najnowszej po-wieści. Przez meandry pisarstwa Tokar-czuk przeprowadził czytelników, znako-micie prowadzący spotkanie, prof. DariuszKulesza z Instytutu Filologii Polskiej UwB.Autorka nie kryła zadowolenia, że roz-mawia z prawdziwym specjalistą.

Cieszę się, że nasza uczelnia zaprosiłanajlepszą współczesną polską pisarkę –mówi Monika Andrejczuk, studentka Vroku prawa na Uniwersytecie w Białym-stoku. Klimat spotkania był niepowta-rzalny, zwłaszcza gdy Tokarczuk czytałafragmenty swojej książki. To pisarka, któ-rą cenią zarówno czytelnicy, jak i krytycy.Nie sposób kryć radości, gdy przyjeżdża doBiałegostoku.

Na spotkaniu, oprócz studentów, poja-wili się także wykładowcy oraz licealiści.I nie ma co się dziwić – twórczość Olgi To-karczuk jest znana i czytana przez różnepokolenia i środowiska. (ann)

Wiosenne pobudzenie

Wpięciodniowym obozie zorganizo-wanym przez Instytut BiologiiUwB uczestniczyło 43 studentów

z Białegostoku, Poznania i Krakowa. Co-dziennie od rana do wczesnego popołudniatyraliera naganiaczy, brodząc w śniegu,przeczesywała las. Nudne zajęcie? KrzysztofDeoniziak, student I roku (II stopnia) ochro-ny środowiska UwB, podobnie jak resztauczestników wyjazdu jest innego zdania. Niemogłem stracić takiej okazji. Tego typu obo-zów nie ma wiele, trudno zdobyć takie do-świadczenie. Okazało się, że populacja łosi naterenie parku jest duża. Każdemu z nas uda-ło się widzieć kilka, kilkanaście sztuk. Trud-no mówić jednak o dokładniej liczbie zwierząt,czekamy jeszcze na szacunkowe wyliczenia.Wrażenia niezapomniane - to duża przyjem-ność obserwować zwierzęta, w naturalnymśrodowisku podczas zimowej aury.

Przy okazji liczono również inne zwierzę-ta – przede wszystkim sarny, jelenie, dziki

i zające. Wiosną planowane są loty ta-ksacyjne, mające na celu oszacowanie wy-stępowania łosi na terenach bagiennych.W IB prowadzone są także analizy ge-netyczne łosi z całej Polski. Badania sta-nowią część zleconego przez Ministra Śro-dowiska dwuletniego programu „Strate-gia ochrony i gospodarowania populacjąłosia w Polsce”, kierowanego przezprof. Mirosława Ratkiewicza z UwB. Wy-niki badań prowadzonych przy udzialenaukowców i studentów z UwB, mają sta-nowić podstawę do dyskusji w jaki spo-sób należy gospodarować populacją łosiaw Polsce i czy nadal powinien obowią-zywać zakaz polowań na ten największygatunek spośród zwierząt łownych wy-stępujących w naszym kraju.

Strona internetowa programu dostępnabędzie wkrótce pod adresem Instytutu Bio-logii: biologia.uwb.edu.pl. (tw, zd)

konsultacja: dr Anetta Borkowska

Oko w oko z łosiemW lutym studenci biologii Uniwersytetu w Białymstoku wzięli udział w akcjiliczenia łosi w Biebrzańskim Parku Narodowym.

Olga Tokarczuk wśród studentówNa zaproszenie Wydziału Filologicznego UwB przybyła do BiałegostokuOlga Tokarczuk. Spotkanie z tą znaną pisarką cieszyło się ogromnympowodzeniem. A wydziałowa aula wypełniona była do ostatniego miejsca.

W drugiej edycji konkursu „Żubr budzi Podlasie”nagrodzono pięć projektów z ponad setkizgłoszonych. Aż dwa z nich stworzyli studenciUniwersytetu w Białymstoku. Każdy z autorówotrzyma grant na realizację przedsięwzięcia.

Jury nagrodziło: „Inspire Happening Weekend w Bia-łymstoku”, projekt Jarosława Gula, studenta wydziałuprawa UwB i „Dzień Kultury Ulicy vol. III” – pomysł

grupy socjologów z UwB, którzy zwyciężyli też w ple-biscycie publiczności.

„Inspire Happening Weekend w Białymstoku” zakła-da realizację happeningów na Rynku Kościuszki. Pomysłten wziął się po prostu... z obserwacji – mówi JarosławGul. Chciałem ożywić Białystok, trochę na wzór wydarzeń,które w sezonie wiosenno-letnim, wypełniają rynki i de-ptaki dużych miast, na przykład Krakowa. Jak zapewnialaureat, w połowie maja tego roku, na ulicach Białegos-toku, pojawią się utalentowani muzycy, kabarety, mi-mowie, ludzie trudniący się przygotowaniem „fire show”,czy robiący ogromne bańki mydlane. Będzie też mistrzświata w układaniu kostki rubika. Na realizację przed-sięwzięcia Jarosław Gul otrzymał 20 tys. zł.

Podlasianie wyróżnili projekt Dzień Kultury Ulicy vol.III. Ma on na celu przybliżenie mieszkańcom Białegosto-ku kultury hip-hopu. Młodzi socjolodzy – pomysłodawcyimprezy – dostali na ten cel 17 tys. zł. Inicjatorzy impre-zy zapowiadają m.in.: malowanie graffiti, beatbox, pokazyfreestyle’u, występy b-boyów, konferencję na temat historiihip-hopu na świecie i w regionie oraz wydanie publikacjidotyczącej białostockiej sceny hip-hopowej. Wiosna w Bia-łymstoku zapowiada się interesująco. (mas)

Fot. Monika Andrejczuk

Fot. UwB

„O pieniądzach się nie mówi, pieniądze się ma”.Ale studentów ta przysłowiowa prawda jakoś niedotyczy. Bo choć pomagają rodzice i jest stypen-dium, to w kieszeni często pusto. Dlatego zabierają się za zarabianie już na studiach.

DZIAŁALNOŚĆ BIURAKARIER W ROKU AKADEMICKIM2008/2009• Biuro Karier UwB po-

zyskało ponad 104oferty pracy (52 ofertypracy stałej i 52 ofertypracy dorywczej) oraz50 ofert programówpraktyk i staży.

• Z możliwości uzyska-nia kontaktu do praco-dawcy skorzystałookoło 300 osób.

• Z możliwości porad-nictwa zawodowegoskorzystało około 30osób.

• Od momentu założe-nia licznika na stronieBiura Karier, dziennieodwiedza ją około 50osób.

Studenci szukają pracy, którą mogliby pogodzić ze stu-diami. Pomaga im w tym Biuro Karier Uniwersytetu w Bia-łymstoku. Na początku marca zorganizowało targi pra-cy. Odwiedziło je przeszło pół tysiąca osób.

Chętnych coraz więcejDo Biura Karier może przyjść każdy, kto jest studentem,

bądź absolwentem UwB, ale też każdej innej uczelni wy-ższej – mówi Marcelina Wojno, kierownik Biura Karier.– Dane studenta są wpisywane do bazy. Biuro otrzymu-jąc oferty od pracodawców, robi selekcję wstępną i infor-muje osoby, które najbardziej odpowiadają profilowi. Każ-dy może też poszukiwać pracy przeglądając stronę in-ternetową Biura Karier (www.bk.uwb.edu.pl). Umieszczonesą na niej wszystkie oferty. Jednak kontakt z pracodaw-cą możliwy jest tylko za pośrednictwem Biura.

Marcelina Wojno podkreśla, że liczba studentów, któ-rzy chcą dorabiać, od lat systematycznie rośnie. Pra-codawcy są na ogół wyrozumiali i elastyczni, jeśli cho-dzi o godziny pracy. Nasza działalność to nie tylko pra-ce tzw. dorywcze. Posiadamy również oferty stażyi praktyk oraz prac stałych – dodaje Marcelina Wojno.

Biuro Karier funkcjonuje również po to, by wpływaćna dalszy rozwój karier właśnie. Dzisiejszy rynek pracyjest bezwzględny. Pracodawcy często poszukują osób mło-dych, tuż po studiach, ale już z doświadczeniem. Jedynąreceptą jest więc zdobycie pierwszych szlifów zawodowychjeszcze podczas nauki – podkreśla kierownik Biura Ka-rier UwB.

BIURO KARIER • Uniwersytet w Białymstoku Twój wybórTwój wybór

Wakat dla żaka

7

Humaniści w natarciuZ doświadczeń pracowników Biura wynika, że studenci

są bardziej świadomi niż jeszcze kilka lat temu. Z tegopowodu już od pierwszego roku zaczynają poszukiwaćokazji, które umożliwią spełnienie oczekiwań przy-szłych pracodawców. Nie wszyscy studenci mają takiesame możliwości znalezienia pracy. Najmniej ofert cze-ka na humanistów. Tymczasem humanista jest bardziejelastyczny i może się świetnie sprawdzić na wielu sta-nowiskach – wyjaśnia Marcelina Wojno.

Dlatego na początku marca na Wydziale FilologicznymUwB po raz pierwszy odbyły się targi skierowane do hu-manistów. Na studentów czekały oferty pracy, stażu, prak-tyk dwunastu pracodawców. Ważną częścią targów byłytowarzyszące im warsztaty. Dotyczyły m.in. pracy dzien-nikarskiej, samopoznania, metod radzenia sobie ze stre-sem oraz wystąpień publicznych. Na warsztaty zgłosiłosię mnóstwo chętnych – cieszy się kierownik Biura Ka-rier. Na każde był nadkomplet. Jesteśmy zadowoleni, żetrafiliśmy w potrzeby i oczekiwania studentów. Poważniesię też zastanawiamy, czy w przyszłym roku nie zorga-nizować kolejnych targów pracy. Być może będę to targibiologiczno-chemiczne.

MAŁGORZATA SAWICKA

Studenci wraz z trenerem Wojciechem Błachno na kilka śnieżnychdni, od 14 do 21 lutego, wyruszyli do Białki Tatrzańskiej koło Za-kopanego. Dotarli tam wbrew przeszkodom logistycznym związanymz funkcjonowaniem PKP. Mimo trudności, zadowoleni i uśmiechnię-ci zameldowali się w pensjonacie „U Chramca”, którego nazwa po-chodzi od nazwiska pierwszego zakopiańskiego górala z wyższym wy-kształceniem. A stamtąd – na stok!

Kilkunastu studentów Uniwersytetu w Białymstokuwyruszyło w lutym na obóz w góry. Cel: jazda nanartach i snowboardzie – w niektórych przypad-kach nauka jazdy. Efekt: wspaniały! Do tego kilkazawartych przyjaźni i mnóstwo miłych wspomnień,pomijając kilkanaście stłuczeń i siniaków.

Warunki mieliśmy świetne – mówi Piotr Brański, uczestnik wyprawy.Do naszej dyspozycji było kilkanaście wyciągów narciarskich, stokiidealne dla osób o różnych umiejętnościach narciarskich, ski-busy, którebezpłatnie woziły turystów na trasy. Marzy nam się teraz letni wyjazd. Możespływ kajakowy? (mas)

Wietrzenie umysłów

Fot. UwB

Fot. UwB

Uniwersytet w Białymstoku • CO STUDIOWAĆ?

8


Obecnie Uniwersytet w Białymstoku proponuje stu-dentom 22 kierunki studiów i 42 specjalności. Conowego planuje w przyszłym roku akademickim?

Pojawią się bibliotekoznawstwo i informa-cja naukowa oraz międzynarodowe stosunkigospodarcze. Myślimy też o filozofii. Kadrowojesteśmy na uruchomienie tego kierunku przy-gotowani, ale za wcześnie, by obiecywać, kie-dy dokładnie powstanie.

UwB kładzie nacisk na tworzenie nowychspecjalności, które uatrakcyjniają istniejące kie-runki studiów. Już w ubiegłym roku pojawiłosię sporo nowości. A na rok 2010/2011 za-planowaliśmy specjalności na kierunku chemia,takie jak: analityka chemiczna, chemia żyw-ności, chemia materiałowa. Na matematyce dru-giego stopnia pojawi się matematyka finan-sowa, a na informatyce grafika komputerowai multimedialna, informatyka w medycynie, in-teligentne metody obliczeniowe oraz technologieinternetowe i mobilne. Trzeba podkreślić, że sąto plany, a o tym, które specjalności rzeczywi-ście zostaną uruchomione, zadecydują wybo-ry kandydatów. Co ważne, nowe specjalnościtworzone są w oparciu o wyniki ankiet, jakieposzczególne wydziały przeprowadzały wszkołach średnich.

Ile przygotowano miejsc na najbliższy rok akade-micki?

Przygotowaliśmy 3320 miejsc na studiachstacjonarnych, w tym 2180 na studiach pierw-szego stopnia, 940 na studiach drugiego stop-nia oraz 200 na jednolitych studiach magis-terskich. Nie powiększamy limitu miejsc w sto-sunku do roku ubiegłego, a raczej urozmaica-my ofertę kierunków i specjalności.

Jaki jest warunek przyjęcia na studia?Procentowe wyniki z matury przeliczane są

na punkty na podstawie prostego wzoru. Z ja-kiego przedmiotu czy przedmiotów – zależy odwybranego przez studenta kierunku. Na pod-stawie punktacji tworzona jest tzw. lista ran-kingowa. Kolejność na tej liście decyduje o przy-jęciu na studia.

Rekrutacja na studia na UwB prowadzona jest odkilku lat poprzez system Internetowej RejestracjiKandydatów (IRK)...

Nasza „Irka”, bo tak żartobliwie nazywamyelektroniczny system rejestracji kandydatów, niejest skomplikowana. Młodzi ludzie świetnie so-bie z tym systemem radzą. My dystrybuujemyulotki informacyjne dotyczące jego obsługi, a oso-by pełniące dyżury w Centrum Rekrutacyjnymzawsze chętnie udzielą pomocy tym, którzy mająjakieś wątpliwości lub problemy z obsługą. Byzgłosić się na studia, wystarczy wejść na stro-nę http://irk.uwb.edu.pl/, założyć konto, wypełnićformularze, uiścić opłatę rekrutacyjną na indy-widualny numer konta bankowego i... już. Wprzypadku studiów, na które nie ma limitówmiejsc, od razu można złożyć dokumenty do Wy-działowej Komisji Rekrutacyjnej lub dziekana-tu wydziału. Jeśli natomiast chodzi o kierunki,na których limity są, musimy już tylko cierpli-wie czekać na informację (na indywidualne kon-to w IRK), czy zostaliśmy przyjęci, czy nie. Jeślinie – warto sprawdzić ponownie, ponieważ wy-cofywanie kandydatur jest obecnie na porząd-ku dziennym, co rzecz jasna, wprowadza zmia-ny na listach.

Jakie kierunki są najbardziej oblegane?Tu nie zmienia się wiele od lat. Pod wzglę-

dem ilości zgłaszających się osób prym wiodą:prawo, pedagogika, filologia angielska i sto-sunki międzynarodowe. Jednak pod względemstosunku złożonych podań do przygotowanychmiejsc zdecydowanie króluje administracja(10 osób na 1 miejsce). Ze względu na liczbęosób przypadających na jedno miejsce do lis-ty najpopularniejszych kierunków należałobydodać także europeistykę i socjologię. Skoromowa o popularnych kierunkach – przed ro-kiem stworzyliśmy filologię francuską od pod-staw, pojawiły się głosy podważające sen-sowność tego posunięcia, a okazało się, że po-trzeba taka istnieje. Na 25 miejsc zgłosiły się92 osoby!

Skąd się bierze popularność tych kierunków?

Teoretycznie powinny decydować potrzebyrynku, ale kto potrafi precyzyjnie powiedzieć, iluprawników czy pedagogów jest rzeczywiście po-trzebnych? Na pewno powodzeniem cieszą siękierunki społecznie uznane, zapewniające w ży-ciu finansowe powodzenie. Myślę, że w więk-szości wybory studentów są podyktowane zwy-kłym, życiowym rozsądkiem. Stąd, jak sądzę, za-interesowanie kierunkami studiów, którychukończenie może zaowocować zatrudnieniemm.in. w budżetówce, gwarantującej bezpieczną,stabilną pracę, również w czasach kryzysu.

W ofercie edukacyjnej UwB są tzw. kierunki za-mawiane. Co to oznacza?

Lista kierunków zamawianych stworzonazostała przez Ministerstwo Nauki i Szkolnict-wa Wyższego w celu zapewnienia wystarcza-jącej podaży odpowiednio wykwalifikowanychspecjalistów nauk ścisłych. Uczelnie prowa-dzące wybrane kierunki otrzymują dofinanso-wanie, które przeznaczane jest na uatrakcyj-nienie studiowania, np. na staże, studenckieobozy naukowe, zaproszenie światowej sławywykładowców, organizację kursów wyrów-nawczych z matematyki i fizyki lub kursy da-jące dodatkowe kwalifikacje i uprawnieniazawodowe. Studenci tych kierunków mająszanse na stypendia w wysokości 1.000 zł.Mam sygnały, że o granty na kierunki zama-wiane w roku akademickim 2010/2011 będą sięstarać: ochrona środowiska, chemia, fizyka, ma-tematyka i informatyka.

Czy wprowadzenie programu dotyczącego kie-runków zamawianych, a wraz z nim stypendiów dlanajlepszych studentów, wpłynęło na ilość chętnychstarających się o przyjęcie na te kierunki?

Zdecydowanie tak, widać to po ubiegło-rocznej rekrutacji na matematykę i informaty-kę. Mam jednak nadzieję, że to nie tylkowpływ stypendiów, ale też tego, że dzięki do-finansowaniu studiowanie na tych kierunkachstało się po prostu bardziej atrakcyjne.

Dziękuję za rozmowę

Trafiony-zamówionyO tym, co Uniwersytet w Białymstoku szykuje w nowymroku akademickim 2010/2011, z prof. Elżbietą Awramiuk,prorektor ds. dydaktycznych i studenckich na UwB rozmawia Małgorzata Sawicka

STYPENDIA MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO • Uniwersytet w Białymstoku Dzieje sięDzieje się

9

S ty pe nd iaZA CO? Minister przyznaje dwa rodzaje stypendiów – za wyniki naukowe i spor-

towe. Kryteriów jego otrzymania jest kilka. Starający się o stypendium nauko-we student musi posiadać osiągnięcia naukowe i wykazywać się aktywnościąnaukową oraz uzyskać średnią nie niższą niż 4,50 (jeżeli najwyższą oceną w ska-li ocen jest 5,00), 4,70 (jeżeli najwyższą oceną w skali ocen jest 5,50), w koń-cu 5,00 (jeżeli najwyższą oceną w skali ocen jest 6,00).

ILE? Miesięczna wysokość stypendium ministra wynosi 1.300 zł. Stypendia wy-płacane są przez uczelnie przez okres 10 miesięcy w roku akademickim (począwszyod 1 października). W przypadku gdy ostatni rok studiów trwa, zgodnie z planemstudiów, jeden semestr, stypendia wypłacane są przez okres 5 miesięcy.

GDZIE SZUKAĆ INFORMACJI? Informacje o stypendiach można znaleźć na stro-nie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego: www.mnisw.gov.pl

Nie jesteśmykujonami

Najwięcej, bo aż 20 stypendiów trafiło do rąk żakówz Wydziału Ekonomii i Zarządzania. Oficjalne wręczeniedyplomów odbyło się w marcu na radzie wydziału.

Debiutanci i rekordziściPaweł Turel, rekordzista (otrzymał stypendium po raz

trzeci) podkreśla, że taka nagroda dopinguje do dzia-łania. Zdarzyło mi się otrzymywać bardzo dobre ocenyna egzaminie z przedmiotów, które mi wybitnie nie pa-sowały. Myśl o stypendium – w trudnych chwilach – mo-bilizowała mnie po prostu do nauki. Zależało mi, żebywypracować dobry wynik i utrzymać średnią na wyso-kim poziomie.

Olga Małachwiej, kolejna tegoroczna nagrodzonapodkreśla, że świat stypendystów, wbrew pozorom, niekręci się tylko wokół nauki. Dodaje: Tak zwanych kujo-nów na wydziale nie brakuje, oni jednak stypendiów niedostają. Trzeba mieć jeszcze w sobie ducha działacza –angażować się w pracę w kołach naukowych, czy w in-nych organizacjach. Robić coś poza uczeniem się.

To prawda – przyznaje Paweł Turel. – Powinno się zna-leźć czas i na naukę, i na dodatkową działalność. Wartoteż trochę „pożyć”, wyjść na imprezę ze znajomymi. Dzię-ki temu człowiek uczy się lepszej organizacji czasu.

Czy zatem stypendyści rezygnują z życia studenckie-go? Wręcz przeciwnie, w ich gronie, jak nieoficjalnie przy-znają, zdarzają się i tzw. imprezowicze.

Nie tylko ocenyPrzy przyznawaniu stypendiów – jak zauważyła Olga

Małachwiej – nacisk kładziony jest także na działalnośćdodatkową. Co to może być? Praca w kole naukowym,publikacje, udział w pracach badawczych oraz w kon-kursach i festiwalach, nagrody zdobyte na olimpia-dach, certyfikaty potwierdzające znajomość języków ob-cych i wiele, wiele innych.

Przy stypendiach sportowych premiowane są wynikisportowe, za które uważa się: udział w igrzyskacholimpijskich lub igrzyskach paraolimpijskich, zajęcie odpierwszego do piątego miejsca w mistrzostwach świata,mistrzostwach Europy, uniwersjadach, akademickichmistrzostwach świata, akademickich mistrzostwach Eu-ropy lub w zawodach tej rangi dla osób niepełnospraw-nych lub też zajęcie od pierwszego do trzeciego miejscaw mistrzostwach Polski lub mistrzostwach Polski osób nie-pełnosprawnych.

TEKST I ZDJĘCIE: MAŁGORZATA SAWICKA

Prestiż, pieniądze, ale przede wszystkim poczucie sukcesu –to wszystko zapewnia stypendium Ministra Nauki i SzkolnictwaWyższego. Otrzymało je 39 studentów Uniwersytetu w Białymstoku.

Politechnika Białostocka • MECHANIKA I BUDOWA MASZYN

10

Ttwój wybórTwój wybór

Zareaguj mechanicznieJesteś umysłem ścisłym i zastanawiasz się nad wyborem studiów?Sprawdź ofertę Politechniki Białostockiej, bo wzrastazapotrzebowanie na absolwentów uczelni technicznych. Polecamymechanikę i budowę maszyn, która objęta jest przez MinisterstwoNauki i Szkolnictwa Wyższego programem kierunków zamawianych.

Program kierunków zamawianych ma spełnić kon-kretny cel – zwiększyć ilość absolwentów kierunkówo kluczowym znaczeniu dla gospodarki. Pierwsze re-

zultaty już są – przyznaje prof. Zdzisław Kondrat, pro-dziekan ds. studenckich i dydaktyki na Wydziale Mecha-nicznym PB. W 2009 roku, w ramach I edycji, „odnoto-waliśmy wzrost zainteresowania kierunkami objętymiprogramem ministerialnym. Wydział Mechaniczny przystąpiłwięc do II edycji konkursu MNiSW na kierunki zamawia-ne. Dokumentacja została przygotowana i wysłana, po-zostaje czekać na rozstrzygnięcie. A czekać warto. Stypendiaw wysokości 1.000 zł miesięcznie, o które mogą ubiegaćsię studenci mechaniki i budowy maszyn (MiBM). Podstawądo ich przyznania będą wyniki uzyskane w procesie re-krutacji, czyli rezultaty egzaminów maturalnych. Otrzy-mywanie pieniędzy w kolejnych semestrach uzależnionejest od średniej ocen, jaką student uzyska za poprzedni se-mestr. W roku akademickim 2009/2010 stypendia przy-znano 44 studentom MiBM. W nowym projekcie (na roknastępny) przewidziano gratyfikacje finansowe dla 50 osób.

W praktyceWażnym elementem programu kierunków zamawianych

są zajęcia wyrównawcze. Do aktualnego programu nau-czania wprowadzono 30 dodatkowych godzin matema-tyki w semestrze (prowadzone w 20-osobowych grupachćwiczeniowych). W ramach nowego projektu na rokakademicki 2010/2011 również takie zajęcia są zapla-nowane. Przewidziane zostały także zajęcia wyrównaw-cze z fizyki. Kolejną propozycją zaadresowaną do stu-

dentów będą wykłady, które poprowadzą zarówno autorytety naukowe z całego kra-ju, jak i przedstawicie różnych gałęzi przemysłu. W planie są także dodatkowe zajęciaz języka angielskiego utrwalające słownictwo branżowe oraz kurs pierwszej pomocy.

Projekt zakłada również wyjazdy techniczne, czyli wycieczki do zakładów pracy, bądźna targi. Nowością ma być dofinansowanie do praktycznych prac dyplomowych – nazakup materiałów oraz oprzyrządowania. Atrakcyjnym punktem programu będą płat-ne staże studenckie w przemyśle. Szansę na ich odbycie dostanie 25 studentów. Abyzwiększyć zaangażowanie opiekuna stażu w zakładzie pracy i zmotywować studen-ta, obie strony otrzymają pieniądze. Staże te przewidziane są po trzecim roku studiówi będą trwały miesiąc w okresie wakacyjnym.

ANNA ANDREJCZUK

NASI STUDENCIprof. Zdzisław Kondrat, prodziekan ds. studenckich i dydaktyki na Wydziale Mechanicznym Politechniki Białostockiej

Proszę scharakteryzować kandydata na studenta mechaniki i budowy maszyn?Z całą pewnością jest to osoba z umysłem ścisłym. Duże znaczenie ma oczywiście

znajomość matematyki, ale także fizyki. Przyszły student powinien być świadomy, żeczeka go wykonywanie obliczeń, doświadczeń, projektowanie i konstruowanie.

Jakie perspektywy zatrudnienia mają absolwenci tego kierunku?Ukończenie mechaniki i budowy maszyn gwarantuje zdobycie wykształcenia, któ-

re jest dość uniwersalne. Absolwenci mogą pracować w firmach wytwarzających ma-szyny – jako konstruktorzy, technolodzy, specjaliści w działach logistyki, handlu, a tak-że w różnorodnych zakładach wytwórczych na stanowiskach kierowników działów,głównych mechaników, które to stanowiska wiążą się z odpowiedzialnością za utrzy-manie maszyn w stanie gotowości technicznej. W ramach tego kierunku kształcimyrównież specjalistów w branży motoryzacyjnej.

MAMY POWODY DO DUMYWydział Mechaniczny może poszczycić aktywnie działającymi kołami naukowymi.Rokrocznie organizowane przez AUTO-MOTO-CLUB Forum Motoryzacji, na stałe wpi-sało w kalendarz białostockich imprez. Imponujące jest także zaplecze technicz-ne wydziału. Studenci mają do dyspozycji 7 pracowni wyposażonych w 140 nowo-czesnych komputerów. Wrażenie robi również powierzchnia laboratoriów, gdzie stu-denci korzystając z urządzeń badawczych i diagnostycznych, konstruują pojazdy.

ZAWÓD JUŻ WYBRAŁEMMarek Pietrow, studentI roku mechaniki i budo-wy maszyn PolitechnikiBiałostockiejZawód inżyniera uważamza prestiżowy, dlatego teżwybrałem politechnikę.Studiuję mechanikę i bu-dowę maszyn, ponieważchcę uzyskać umiejętno-ści pozwalające na rozpo-częcie pracy w wybranymprzeze mnie zakładzie

przemysłowym. Wyznaję zasadę: wybierz zawód,hobby możesz realizować we własnym zakresie.

Fot.

Jaku

b G

wia

zdow

ski (

ww

w.ja

kubg

wia

zdow

ski.a

rt.pl

)

MRM MagmaProjekt budowy robota mobilnego Mag-ma jest realizowany wspólnie przez Wy-dział Mechaniczny Politechniki Biało-stockiej oraz Instytut Fizyki, Astronomiii Informatyki Stosowanej UMK w Toru-niu, i stowarzyszenie Mars Society Pol-ska. Marsjański Robot Mobilny Magmaprzeznaczony jest do zdalnego wyko-nywania zadań typowych dla prac eks-ploracyjnych na powierzchni innychplanet Układu Słonecznego, w szcze-gólności na Marsie. Posiada niezależnezawieszenie oraz osobny napęd na każ-

de z czterech kół. Do nawigacji i obser-wacji terenu służy peryskop z zamonto-

waną kamerą i aparatem fotograficznym.Głównym wyposażeniem robota jest manipu-

lator umożliwiający pobieranie próbek gruntu orazwykonywanie drobnych prac inżynieryjnych i operator-

skich. (Rys. zespół projektowy MRM MAGMA)

zdobyć„czerwonąplanetę”

AUTOMATYKA I ROBOTYKA • Politechnika Białostocka Twój wybórTwój wybór

OD U-BOOTA DO ROBOTA. Filmy, książki, relacje i zdjęciaz podboju kosmosu ogromnie oddziałują na wyobraźnię,zwłaszcza młodego człowieka. Jeśli ma się dodatkowo ta-lent i zainteresowania techniczne, to w zasadzie jest sięstraconym dla nauk humanistycznych. Można tę pasję ska-nalizować w dwóch dziedzinach: albo zająć się motoryzacją,albo wybrać coś znacznie ciekawszego – przynajmniej dlamnie – tworzenie pojazdów do badania kosmosu.Moja przygoda zaczęła się banalnie, od sklejania karto-nowych modeli. Jestem kolejnym pokoleniem wychowanymna „Małym Modelarzu”. Później przyszła pora na poważ-ne zadania – „naprawiałem”, z różnym skutkiem, domo-we sprzęty. Z taką przeszłością mogłem trafić tylko na po-litechnikę, dostałem się na budownictwo. Wtedy też zupełnieprzypadkiem odkryłem stronę internetową Mars Society Pol-ska. Kontakt z tą organizacją był punktem zapalnym, po-stanowiłem skonstruować mojego pierwszego robota –AMPB (Automatyczny Marsjański Pojazd Badawczy).W 2007 roku pojechałem z nim na Festiwal Marsjański, or-ganizowany przez Mars Society Polska w Krakowie.

POJAZDY DO EKSPLORACJI MARSA. Wyjazd ten sporo zmie-nił w moim życiu. W Krakowie spotkałem ludzi ze Stu-denckiego Koła Astronautycznego z Politechniki War-szawskiej i wspólnie postanowiliśmy, że weźmiemyudział w konkursie robotów marsjańskich University Ro-ver Challenge (Uniwersyteckim Turnieju Łazików), od-bywających się na pustyni w stanie Utah w USA. Prze-niosłem się też na inny kierunek – na automatykę i ro-botykę na Wydziale Mechanicznym.Na zawody pojechaliśmy dopiero dwa lata później.W rywalizacji ze studentami z nowego kontynentu za-jęliśmy 6 miejsce. Rozbudziło to nasz zapał oraz wia-rę we własne możliwości. W roku 2010 na konkursieUniversity Rover Challenge Polskę będą reprezentowaćdwa zespoły: nasz białostocko-toruński z projektem Mag-ma oraz z Politechniki Warszawskiej. Nasz robot współ-zawodniczyć będzie o miano najlepszej konstrukcjiz pracami zespołów z USA, Kanady i Włoch.

Jako dziecko znosił do domu kable, pręty, pudełka oraz inne– jego zdaniem – użyteczne rzeczy. Jako nastolatekdekomponował i komponował ponownie, w znanym tylkosobie porządku, stare sprzęty zasilane energią. Uwielbiaksiążki Lema i firmy Camerona. Wojciech Głażewski jeststudentem III roku automatyki i robotyki na Wydziale Mechanicznym Politechniki Białostockiej oraz koordynatorem projektu, którego celem jest skonstruowanie orazzaprezentowanie robota marsjańskiegow konkursie University Rover Challenge 2010.

11

BAZA MARSJAŃSKA. Zadanie na teraz to osiągnięcie przeznaszego robota jak najwyższej pozycji w konkursie.W przyszłości chciałbym pogłębiać swoją wiedzę o „czer-wonej planecie”. Uczestniczę w projekcie budowy BazyMarsjańskiej w Polsce. Rozmowy na ten temat są już bar-dzo zaawansowane, rozważamy kilka możliwych loka-lizacji, np. w okolicach Kielc. To byłaby duża rzecz. Pol-ska baza byłaby trzecim tego typu obiektem na świecie,a pierwszym w Europie. Pozostałe znajdują się na,wspominanej już, pustyni w Utah oraz na arktycznej wy-spie Devon. W założeniu baza ma być przeznaczona za-

równo do celów naukowych, edukacyjnych jak teżi turystycznych. (zd)

WARTO ODWIEDZIĆMRM Magma powstajew modelarni na WydzialeMechanicznym PB. Tomiejsce otwarte dlawszystkich, którzy pragnąrealizować pasje kon-strukcyjne. Powstają turównież kartonowe, plasti-kowe i drewniane modelesamolotów, okrętów, wo-zów bojowych itp.

Fot.

arch

iwum

pry

wat

ne

TEŻ TU STUDIOWAŁEMdr inż. Maciej Zajkowski, Wydział Elektryczny Politechniki BiałostockiejCała moja kariera związana jest z Wydziałem – tu studiowałem i broniłem doktorat, a te-raz prowadzę zajęcia i koordynuję prace w Kole Naukowym LUX. O ile w laboratoriumstaram się być przewodnikiem po nowych ścieżkach wiedzy, to na spotkaniach koładominuje partnerska współpraca. Prowadzę również unikalne badania nad specjalnymrodzajem światłowodów. Nasze rozwiązania znajdują zastosowanie na przykład w re-klamie czy muzealnictwie – wymyśliliśmy techniki, które pozwalają oświetlać eksponatyw bezpieczny sposób.

Wykładowcy twierdzą zgodnie: elektrotechnika, to trudne i wymagające stu-dia. Zaprzeczamy obiegowym opiniom o studiowaniu: u nas nie można przy-gotowywać się wyłącznie na egzamin. Materiał trzeba przerabiać na bieżą-

co, większość zajęć jest obowiązkowa, a studenci są systematycznie rozliczani ze swychobowiązków – stwierdza dr hab. inż. Marian Dubowski, prodziekan ds. nauki WydziałuElektrycznego PB. Dziekan Wydziału dr hab. inż. Mirosław Świercz dodaje: Są szko-ły, w których pelerynę Supermana dostaje się na powitanie. Nasi studenci dostają jąna koniec w formie dobrego startu do kariery zawodowej.

TrudnościJak wysokie wymagania stawiane studentom wpływają na liczbę chętnych? Dzie-

kan nie ukrywa: Dostać się na elektrotechnikę, to nie problem. Sztuką jest utrzymaćsię na studiach. Dyplom co roku otrzymuje około 120-130 osób, które kończą studiaw regulaminowym czasie. To trochę więcej niż połowa zaczynających naukę. Perspek-tywy jednak są obiecujące. Mamy pełne prawa akademickie – zaznacza dr hab. inż.Marian Dubowski – bez problemu można przejść u nas wszystkie szczeble kariery nau-kowej włącznie z habilitacją. W związku z posiadanymi uprawnieniami możemy rów-nież wnioskować o nadanie tytułu profesora.

Elektrotechnika oferuje dwie specjalności: z zakresu automatyki przemysłowej i tech-niki mikroprocesorowej oraz elektroenergetyki i techniki świetlnej. Uczniowie powinniwiedzieć, że po naszych studiach mają niemal pewną pracę, nawet „tylko” z tytułem in-żyniera – przekonuje dr inż. Sławomir Kwiećkowski, prodziekan do spraw studenckichi dydaktyki.

12

Zawód bez uziemieniaPoltechnika Białostocka • ELEKTROTECHNIKATwój wybórTwój wybór

Wydział Elektryczny ma ponad 60 lat doświadczeń. Mimo to jego mury tchną świeżością – to jedenz najnowszych i najnowocześniejszych budynków Politechniki Białostockiej. Profesjonalna kadra,w pełni wyposażone laboratoria, pracownie komputerowe, bogata biblioteka – to tylko część z atutówWydziału.

STUDIUJEMY NA WYDZIALE ELEKTRYCZNYMJolanta Choromańska (pierwsza od lewej): Wybiera-jąc te studia wiedziałam, że idę na kierunek, na którympraktyka łączy się z teorią. Takie doświadczenie jestprzydatne w naszej przyszłej pracy. Poza tym wartowspomnieć, że Wydział dysponuje świetnym zapleczemdydaktycznym.Kamil Kiełczewski: Pracy jest sporo i bywają semes-try, gdy jesteśmy mocno obłożeni nauką. Ale warto, boperspektywa dobrze płatnej pracy odpowiednio mo-tywuje do wysiłku. Nasi wykładowcy są wysoko cenieniw kraju i czujemy, że dobrze nas przygotowują do za-wodu.Renata Leszczuk: Studenci poszczególnych specjal-ności zazwyczaj stanowią mocno zintegrowaną grupę.Przez kolejne semestry przechodzą tylko najlepsi, a łą-czy nas wspólna pasja.

AktywnośćW niektórych dziedzinach stanowimy krajową czołów-

kę – oceniają wykładowcy. Nasze badania w technice świet-lnej i światłowodowej to prawdziwa szkoła naukowa, któ-rej osiągnięcia znajdują zastosowanie w iluminacjach i pro-jektowaniu sprzętu oświetleniowego. Nowatorskie projektyrealizują już studenci w ramach kół naukowych. Właśnieopracowujemy specjalne urządzenie z klawiaturą świetl-ną, o które poprosiła nas kobieta chorująca na stwardnienierozsiane. Umożliwi jej ono komunikację ze światem ze-wnętrznym zaledwie za pomocą ruchów głowy – opowia-da dr inż. Maciej Zajkowski, opiekun Koła NaukowegoLUX. Różne formy aktywności studentów są też sposobemna integrację. Dzięki naszemu autorskiemu projektowi, ja-kim jest „Elektroliga”, udało się nam wyłonić największych„ fanatyków elektryczności” na Wydziale – żartuje KamilKiełczewski, przewodniczący Samorządu Studentów Wy-działu Elektrycznego PB. „Elektroliga” to zawody, w cza-sie których sprawdzamy swoje umiejętności i wiedzę z elek-tryki i elektroniki. Uczelnia bez problemu do tego celu udo-stępnia nam laboratoria i sprzęt – dodaje Renata Leszczukze Studenckiego Koła Stowarzyszenia Elektryków Polskich,które współorganizowało zawody.

TEKST I ZDJĘCIA: ARKADIUSZ KACZANOWSKI

Na skraju Puszczy Białowieskiej, w Hajnówcepierwsze szlify leśników zdobywa drugi rocznikstudentów. Powstały w 2002 roku Zamiejscowy

Wydział Zarządzania Środowiskiem kształcił dotąd spe-cjalistów do spraw ochrony przyrody. Powstanie kierun-ku leśnictwo było naturalną koleją rzeczy. Wydziałwspółpracuje z Zakładem Lasów Naturalnych InstytutuBadawczego Leśnictwa w Białowieży, w którym wielu nau-kowców ma stopnie i tytuły z zakresu leśnictwa. Oni stwo-rzyli trzon naszej kadry – tłumaczy dr hab. Marcin Smo-leński, dziekan.

Wydział znajduje się w centrum miasta i mieści sięw dwóch budynkach. Są tam pracownie komputerowe,laboratoria chemiczne, gleboznawcze, mikrobiologicznei toksykologiczne. Do tego obszerna biblioteka. Groma-dzimy księgozbiór, który jest systematycznie uzupełnia-ny o bieżącą literaturę fachową – opowiadają władze wy-działu. Studenci mają też nieograniczony dostęp do ma-teriałów badawczych, dokumentacji oraz bibliotek placóweknaukowych w Białowieży, z którymi współpracuje naszaplacówka.

StudiowanieWydział oferuje 3,5-letnie studia inżynierskie (stacjo-

narne i zaoczne) ze specjalnością gospodarowanie na ob-szarach przyrodniczo cennych. Aktualnie na kierunku jest180 studentów. Na pierwszym roku zgłębiają przedmio-ty podstawowe, takie jak fizyka czy chemia. Potem po-jawiają się treści kierunkowe: geologia i geomorfologia,gleboznawstwo leśne, hodowla lasu, gospodarka łowieckaczy nauka o drzewach – dendrologia. Ofertę dydaktycz-ną wieńczą przedmioty specjalistyczne związane z mar-ketingiem ekologicznym, prawodawstwem i politykąekologiczną Unii Europejskiej.

Niewątpliwym atutem kierunku jest lokalizacja Wy-działu. Dla studentów leśnictwa w Poznaniu czy Krako-wie zajęcia praktyczne wymagają organizacji kłopotliwejwyprawy poza miasto. Tutaj takie zajęcia można prze-prowadzić w zasadzie od ręki! Pobliskie Nadleśnictwo Haj-nówka skupia się na kwestiach ochrony przyrody – tu nażywym materiale młodzi leśnicy uczą się chronić lasy. Po-łożone kilkanaście kilometrów dalej Nadleśnictwo Bielsk,to przykład typowego technicznego nadleśnictwa pro-dukcyjnego – doskonałe miejsce, by nauczyć się zarzą-dzania pozyskiwaniem i transportem drewna.

Powoli rozwija się też życie studenckie. Na uczelni dzia-ła Koło Naukowe Fizyki Środowiska, którym kieruje dr Mi-chał Piwnik. Pod jego okiem studenci badają fizyczne

aspekty zanieczyszczeń środowiska. Wkrótce działalność rozpocznie StudenckieKoło Naukowe Leśników pod przewodnictwem dr. hab. Adolfa Korczyka. Człon-kowie tej organizacji będą m.in. brać udział w wyprawach terenowych, celempoznawania zbiorowisk roślinności.

PrzyszłośćJednostki Lasów Państwowych, gospodarstwa leśne lasów komunalnych,

parki narodowe i krajobrazowe, instytucje ochrony przyrody, administracja sa-morządowa czy leśne zakłady naukowo-badawcze – to tylko kilka z poten-cjalnych miejsc pracy, jakie czekają na absolwentów leśnictwa. Nic w tym dziw-nego, w końcu spektrum umiejętności młodych inżynierów leśnictwa będzienaprawdę szerokie: od zarządzania lasem w zakresie hodowli, przez projek-towanie, organizowanie i prowadzenie gospodarstw leśnych, po tajniki gos-podarki łowieckiej. A to tylko część tego, czego nauczą się w ramach studiów.


LEŚNICTWO • Politechnika Białostocka Twój wybórTwój wybór

13

Leśnictwo to novum na Politechnice Białostockiej– w jej ofercie pojawiło się dopiero w 2008 roku.Kształci specjalistów, którzy pomogą ocalić,pielęgnować oraz zarządzać lasami Polski.

Nauka (nie)idzie w las

TRWAŁA TRADYCJADawid Żywica, student I roku leśnictwa Politechniki BiałostockiejLeśnictwo i myślistwo są żywą tradycjąmojej rodziny. Kurpiowskie korzeniei nauki ojca, który jest myśliwym, spra-wiły, że las stał się moją pasją. Moimcelem jest praca w Lasach Państwo-wych, choć – na razie – po zdobyciu ty-tułu inżyniera planuję kontynuowaćnaukę. Leśnictwo to młody kierunek,życie akademickie dopiero się w Haj-nówce tworzy. Więzi między studenta-mi nie są jeszcze zbyt mocne, ale wielezależy od nas. Planuję na przykład po-wołać koło naukowe, które zintegrujeludzi o wspólnych pasjach. Podobnychinicjatyw wśród studentów na naszymkierunku jest więcej.Fot. archiwum prywatne

Fot. PB

Politechnika Białostocka • MATEMATYKA

14

Twój wybórTwój wybór

Mnożenie możliwościZamiast zastanawiać się w nieskończoność, dzielić włos naczworo, zacznij liczyć na siebie – studiuj matematykę na WydzialeInformatyki Politechniki Białostockiej. Przekonasz się, że wybórtego kierunku to mnożące się korzyści.

Wrankingu najlepszych zawodów opublikowa-nych przez CareerCast w 2009 roku na czele ze-stawienia znalazł się matematyk, na drugim ak-

tuariusz, a na trzecim statystyk. W roku bieżącym naszczycie listy nastąpiła niewielka zmiana. Na pierwszymmiejscu pojawił aktuariusz, czyli specjalista wykorzys-tujący wiedzę matematyczną w sektorze ubezpieczenio-wym. Jaki z tego wniosek? Wykształcenie matematycz-ne umożliwia znalezienie prestiżowej, dobrze płatnej pra-cy. Nie od dziś wiadomo, że żadna gospodarka nie będziesię rozwijała, gdy zabraknie matematyków. Tych niestety,jest coraz mniej. Zagrożenie to zostało dostrzeżone, a re-sort nauki zaczął szukać rozwiązań problemu, typując doprogramu kierunków zamawianych właśnie matematy-kę. W programie tym uczestniczy również PB.

KorzyściZ obserwacji kadry naukowej PB wynika, że stypen-

dia w wysokości 1.000 zł miesięcznie, które otrzymująstudenci kierunków zamawianych, działają motywują-co. Dzięki wsparciu ministerstwa młodzi ludzie uczest-niczą też w dodatkowych wykładach i zajęciach wyrów-nawczych z matematyki. Mają także więcej godzin języ-ka angielskiego, na których szczególny nacisk kładzio-ny jest na sformułowania matematyczne. Ponadto or-ganizowane są także ćwiczenia z programem do pisaniatekstów matematycznych – LaTeX. Przyszli matematycymają do dyspozycji również skrypty, konspekty zajęć i go-towe przykłady rozwiązywania zadań.

ANNA ANDREJCZUK

GDZIE SZUKAĆ DODATKOWYCH INFORMACJI?

Politechnika Białostocka, w ramach Dni Otwartych

Wydziału, Forum Pracodawców, a także dzięki ak-

tywnemu uczestniczeniu w Podlaskim Festiwalu

Nauki i Sztuki, stara się dotrzeć do uczniów i ma-

turzystów zainteresowanych naukami ścisłymi. Wy-

dział Informatyki utworzył Centrum Popularyzacji

Matematyki „Signum”. Celem Centrum jest pro-

mowanie nauki, ukazanie matematyki w interesu-

jącej perspektywie. Twórcom tego przedsięwzię-

cia zależy na zainteresowaniu młodzieży studiami

matematycznymi i technicznymi.

NAJPIERW PASJAdr Anna Poskrobko, Katedra Matematyki,Wydział Informatyki Politechniki BiałostockiejKandydat na studia mate-matyczne powinien prze-de wszystkim lubić mate-matykę. Na tych studiach

trzeba dużo pracować, jednak włożony trudprzekłada się później na wymierne korzyści. Napewno zyskuje się elastyczność i kreatywność,zwiększa się szybkość podejmowania decyzji.Studiowania matematyki nie należy kojarzyćz tzw. wkuwaniem. Chodzi raczej o zdobycieumiejętności operowania pewnym językiem opi-sującym zależności i związki między pojęciami.Obecny program studiów matematycznych sta-nowi połączenie matematyki i informatyki. Zdo-byta wiedza otwiera przed absolwentem szerokiwachlarz możliwości: od finansów, przez giełdę,po modelowanie matematyczne.

NA POMOC NAUCEdr Dorota Mozyrska,Katedra Matematyki,Wydział Informatyki Politechniki BiałostockiejBrak specjalistów w dzie-dzinach nauk ścisłychzostał zauważony w Eu-ropie. Uczelnie chętnie

przystępują do konkursów ogłaszanych przezMinisterstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego,gdyż jest to ogromna szansa na udzieleniewsparcia studentom wybranych kierunków. Jed-nym z tzw. kierunków zamawianych jest matema-tyka. Na Wydziale Informatyki PB kierunek tenistnieje od roku akademickiego 2008/09. Rok2009/10 był drugim naborem na te studia. Obaroczniki objęte są projektami kierunków zama-wianych.

ŁAD I HARMONIANoemi Cieślińska, studentka II roku mate-matyki na Politechnice BiałostockiejMatematyka zawsze byłamoją pasją i wiążę z niąprzyszłość. Fascynująmnie gry logiczne orazmatematyczne. Od

ubiegłego roku nieformalnie spotykamy się nawydziale, po zajęciach, aby pograć w takie gryi doskonalić nasze umiejętności myślenia logicz-nego. W tym roku, mam nadzieję, zarejestrujemynaszą działalność jako Koło Naukowe Miłośni-ków Gier Logicznych. Wprawdzie na WydzialeInformatyki istnieją różne organizacje, ale takiejjeszcze nie ma. W matematyce pasjonuje mniejej wszechstronność. Ta nauka nie ograniczaczłowieka tylko do jakiejś jednej umiejętności.Mam wrażenie, że ucząc się matematyki możnarozwijać się bardziej harmonijnie. Myślę, że ma-tematyka pozwala dostrzec ład, harmonię i pięk-no w otaczającym świecie.

15

Twój wybór

MAMY NOWOCZESNE ZAPLECZEprof. ElżbietaSkrzydlewska,dziekan WydziałuFarmaceutyczne-go z OddziałemMedycyny Labo-ratoryjnej Uniwer-sytetu Medyczne-go w BiałymstokuPerspektywy i ry-nek pracy dla

osób, które ukończą studia na kierunkukosmetologia są bogate. Absolwencinasi będą przygotowani z kosmetologiipraktycznej dzięki zajęciom w dwóch no-wocześnie wyposażonych jednostkach.Natomiast absolwenci uzupełniającychstudiów magisterskich, dzięki zajęciomprowadzonym w świetnie wyposażonychspecjalistycznych jednostkach dydak-tycznych Wydziału FarmaceutycznegoUMB będą mieli możliwość wykony-wania także zawodu technologa kos-metycznego. Będą mogli projekto-wać, badać i udoskonalać kosmety-ki nowej generacji.

DUŻE SZANSE NA ZATRUDNIENIEdr MałgorzataKnaś, Zakład Bio-chemii Farmaceu-tycznej Uniwersy-tetu Medycznegow BiałymstokuProgram studiówstaraliśmy się skon-struować w tensposób, by absol-wenci opuszczają-cy mury naszej

uczelni mieli jak najszersze spektrummożliwości znalezienia pracy. Będą więcmogli użytkować i badać kosmetyki sto-sowane przez społeczeństwa zarównow zaciszu domowym, jak i w salonie kos-metycznym. Nasi absolwenci będą rów-nież przygotowani do uczestnictwaw procesie nauczania zawodu następ-nych kosmetologów w ramach jednostekdydaktycznych powstających w całymkraju.

Perspektywy pracy dla absolwentówKosmetologii Uniwersytetu Medycznegow Białymstoku wyglądają obiecująco.

KOSMETOLOGIA • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Twój wybórTwój wybór

KOSMETOLOGIA MOJĄ PASJĄPaulina Ściana, studentka I roku kosmetologii na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku

Od 5 roku życia wiedziałam, że chcę być lekarzem, tak jak tata. W III klasie gimnazjum zmieniłam jednak plany.Nie udało mi się oswoić z widokiem krwi. Wybrałam stomatologię. Niestety ilość kandydatów na jedno miejsce byłazastraszająca. Nie dostałam się. Pomysł kosmetologii podsunęła mi mama. Argumentowała, że jest to nowy kie-runek z akademickim systemem nauczania, że mam zdolności manualne oraz duże poczucie estetyki. Udało się,choć nie było tak łatwo jakby się mogło wydać na początku.

Kosmetologia to nie studium kosmetyczne?Zdecydowanie... Poziom kształcenia jest wysoki. Przez pierwszy semestr mieliśmy te same przedmioty do zali-czenia co koleżanki i koledzy z kierunków: lekarskiego i lekarsko-dentystycznego. Zajęcia praktyczne odbywa-ją się w nowoczesnych laboratoriach. Mamy też inne perspektywy znalezienia pracy po zakończeniu nauki. Dy-plom kosmetologa uprawnia nas do pracy w instytutach przy tworzeniu i opracowywaniu nowych receptur kos-metyków. Możemy także prowadzić gabinety odnowy biologicznej. Uzyskujemy jednocześnie wiedzę i umiejęt-ności takie jak absolwenci studium kosmetycznego – możemy pracować w gabinecie kosmetycznym lub hur-towni z kosmetykami.

Czyli jest ciężko...Tak, ale czy to problem (śmiech)? Mamy dużo, bardzo dużo nauki. Wszelkie trudności jest mi w stanie wyna-grodzić satysfakcja, którą poczułam, gdy po raz pierwszy już po 3 miesiącach nauki na chemii kosmetycznejzrobiłam SWÓJ PIERWSZY KREM. „Obdzieliłam” nim niemal wszystkie panie z mojej rodziny. To ogromna przy-jemność tworzyć rzeczy użyteczne, a jednocześnie bliskie sercu każdej kobiety. Fantastyczne są też zajęciapraktyczne. Odkrywamy na nich, że każda z nas jest inna, ma inny rodzaj skóry, inne wymagania. Zabiegi prze-prowadzamy na sobie nawzajem. Uczymy się jakie środki dobrać w zależności od typu „urody”.

Oddałaś się kosmetologii bez reszty?Stała się moją pasją, sposobem na życie. Już w tej chwili planuję, że po studiach otworzę ośrodek SPA. Sprawdziłam nawet jakiefundusze z Unii Europejskiej mogę pozyskać na ten cel. Wiem, że pomogą mi też rodzice. Chciałabym zachęcić wszystkich matu-rzystów do wiary we własne siły. Sama jestem takim przypadkiem, któremu za pierwszym razem nie udało się zdać matury na tyledobrze, aby dostać się na UMB. Spróbowałam po raz drugi i nie żałuję...

Na 50 przygotowanych miejsc, podania złożyło448 osób. To 8,96 osoby na jedno miejsce! Tak ogrom-nym zainteresowaniem cieszył się nowy kierunek –kosmetologia – wprowadzony do oferty edukacyjnejprzez UMB w roku akademickim 2009/2010.

Studia na tym kierunku trwają 3 lata (6 seme-strów). Można je również kontynuować na dwu-letnich uzupełniających studiach magisterskich.

W programie, skonstruowanym na potrzeby tegokierunku, wydzielono dwie grupy przedmiotów:

przedmioty podstawowe, takie jak biologia z ge-netyką, chemia, anatomia, biofizyka, fizjologia, pa-tofizjologia i biochemia oraz przedmioty kierun-kowe z zakresu m.in. kosmetologii pielęgnacyjnej,kosmetologii upiększającej, dermatologii, estety-ki, elementów wizażu oraz charakteryzacji, me-dycyny estetycznej. Konkurencja dla kosmetyczekna rynku ciągle rośnie. Jednak zdaje się, że ab-solwenci kosmetologii na UMB mogą spać spo-kojnie. (mas, zd)

Paulina wraz z koleżankami z roku prezentowały

swoje umiejętności podczas Targów Zdrowia i Urody

w Galerii Alfa w Białymstoku.

Fot.

Arch

iwum

pry

wat

ne

Fot. UMB

Wystudiowane piękno

Program nauczania na trzyletnich stu-diach I stopnia (plany obejmują teżutworzenie również studiów II stop-

nia) zgodny jest z najwyższymi standardamikształcenia wymaganymi przez Radę GłównąSzkolnictwa Wyższego, a utworzenie kierun-ku wymagało Zgody Ministerstwa Naukii Szkolnictwa Wyższego.

Jest to kierunek interdyscyplinarny, sku-piający wiele dyscyplin medycznych (foniatria,audiologia, psychiatria, neurologia), filolo-gicznych (językoznawstwo, pedagogika) i naukścisłych (akustyka, informatyka, fizyka) –mówi dr hab. Bożena Kosztyła-Hojna, kie-rownik Zakładu Fonoaudiologii Kliniczneji Logopedii Uniwersytetu Medycznego w Bia-łymstoku. Inspiracją do utworzenia nowego kie-runku była refleksja naukowa nad zaburze-niami mowy i zachowań związanych z proce-sem komunikacji językowej z otoczeniem.Wspomniana interdyscyplinarność pozwalana kompleksową diagnozę zachowań ludzkichzwiązanych z zaburzeniami językowymi i natworzenie adekwatnych programów terapeu-tycznych związanych z patologią głosu, mowyi słuchu – dodaje dr hab. Bożena Kosztyła-Hojna. Poprawny głos, mowa oraz wydolny na-rząd słuchu zapewniają prawidłową komuni-kację z otoczeniem.

PrzedmiotyProgram studiów obejmuje m.in. takie za-

gadnienia, jak: otolaryngologia, otoneurologia,patologia głosu i mowy oraz narządu słuchui równowagi, metody diagnozy i terapii jąkaniai mowy bezwładnej, socjo- i psycholingwisty-ka. Rozpoczynając zajęcia na logopedii z fono-audiologią spodziewałam się, że będą to nudne,wypełnione teorią wykłady. Tymczasem mile sięrozczarowałam – podkreśla Anita Kuszczak, stu-dentka I roku logopedii z fonoaudiologią. Już napierwszym roku mamy wiele zajęć praktycznych,podczas których obecni są także pacjenci. Poz-najemy takie metody badań, jak laryngoskopiapośrednia, otoemisja akustyczna. Uczęszczamyna zajęcia z emisji głosu, podczas których uczy-my się technik oddychania, relaksacji, dykcji.

Do dyspozycji studentów pozostają także pra-cownie wyposażone w wysokospecjalistycznysprzęt. Mamy wiele urządzeń pomiarowych, ga-binet (odpowiednio wyciszony) do wykonywaniaaudiometrii tonalnej, urządzenia do pomiaru od-ruchów strzemiączkowych, błon bębęnkowych itp.– wylicza Anita Kuszczak. Dużym plusem jestto, że wykładowcy pozwalają nam na korzysta-nie z tych urządzeń również poza godzinami za-jęć, dzięki czemu lepiej możemy poznać ich moż-liwości, również testując urządzenia na sobie.

KRYSTYNA JUSZCZUK-BUSZKO, FOT. UMB

16

PO ZAKOŃCZENIU STUDIÓWAbsolwent kierunku logopedia z fonoaudiolo-gią znajdzie pracę jako logopeda lub jako fo-noaudiolog – będzie posiadał umiejętnośćdiagnozowania zaburzeń głosu, mowy i słuchu.Tego rodzaju specjalistów poszukują placów-ki zdrowia (poradnie logopedyczne, foniat-ryczne, audiologiczne, otolaryngologiczne),organizacje kulturalno-oświatowe (rozgłośnie ra-diowe i telewizje, muzea, domy kultury, przed-szkola, szkoły podstawowe), a także pracow-nie i zakłady kryminalistyczne (pracownie fo-noskopii) oraz domy pomocy społecznej.

WIEDZA POPARTA PRAKTYKĄKarolina Ładosz, studentka I roku logopediiz fonoaudiologią Uniwersytetu Medycznegow BiałymstokuLogopedia z fonoaudiologią jest interesującymkierunkiem studiów na UMB, a jego ukończeniewiąże się ze znalezieniem atrakcyjnej, dobrzepłatnej pracy. Wiele placówek oświatowych,kulturalnych, służby zdrowia itp. potrzebujespecjalistów z zakresu logopedii i to nie tylko dopracy z dziećmi, ale także z osobami dorosłymi,w tym po różnego rodzaju zabiegach.Zajęcia pomimo tego, że wymagają od nas sys-tematyczności w przyswajaniu wiedzy, są jed-nocześnie bardzo ciekawe. Ogromnym plusemjest dostępność sprzętu specjalistycznego,który już teraz mamy okazję testować. Metodybadawcze poznajemy również poprzez bez-pośredni kontakt z pacjentem, oczywiście podczujnym okiem wykładowcy.

Kierunek z perspektywamiWysoki poziom nauczania, dostęp do dobrej jakości specjalistycznego sprzętu oraz perspektywaznalezienia interesującej pracy sprawiają, że logopedia z fonoaudiologią jest atrakcyjną propozycją dlategorocznych maturzystów. Należy też dodać, że to kierunek unikatowy w skali kraju.

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku • LOGOPEDIA Z FONOAUDIOLOGIĄTwój wybórTwój wybór

Zawód technika dentystycznego doskonale sprawdzasię w czasach coraz większej dbałości społeczeństwao zdrowie oraz wygląd fizyczny. Któż z nas nie ma-

rzy o pięknym i nieskazitelnym uśmiechu rodem z holly-woodzkiego filmu? Często jednak niedociągnięcia natury,czy efekty chorób można naprawić, a ogromną pomoc w tejmaterii przynoszą technicy dentystyczni. Techniki denty-styczne są kierunkiem I stopnia (dawne studia licencjac-kie), na którym studenci poznają zasady wykonywania róż-nego rodzaju protez dentystycznych. Oprócz przedmiotówzawodowych (technik: protetycznej i ortodontycznej, pod-staw chirurgii stomatologicznej, materiałoznawstwa tech-niczno-dentystycznego, modelarstwa i rysunku) młodziadepci tego kierunku mają w programie nauczania równieżprzedmioty ogólne, takie jak: anatomia, histologia, pierw-sza pomoc, epidemiologia, zdrowie publiczne, ochrona śro-dowiska, ekonomia, organizacja i zarządzanie pracowniątechniki dentystycznej. Oczywiście plan kształcenia jest takskonstruowany, aby bez problemu kontynuować naukę nastudiach II stopnia (dawne studia magisterskie) na kierunkuzdrowie publiczne – mówi prof. Maria Gołębiewska, kie-rownik Zakładu Protetyki Stomatologicznej UMB.

A po studiach?Absolwent kierunku techniki dentystyczne będzie po-

siadać wiedzę z zakresu techniki dentystycznej oraz pod-staw nauk społecznych. Studia przygotują go do wyko-nywania i naprawy uzupełnień protetycznych oraz apa-ratów ortodontycznych. Z kolei przedmioty z zakresu naukspołecznych mają za zadanie przygotować absolwenta dopodjęcia pracy na własny rachunek lub pracy zespołowej– w zespole stomatologicznym. Jak zaznacza prof. MariaGołębiewska: Po ukończeniu tego kierunku są bardzo sze-rokie perspektywy podjęcia pracy. Ogromna liczba gabinetówstomatologicznych i stale rosnące zapotrzebowanie na wy-konanie protez decydują o tym, że zdolny technik denty-styczny nie będzie miał praktycznie żadnego problemu zeznalezieniem pracy. Głównym miejscem zatrudnienia będąprywatne pracownie techniczno-dentystyczne lub też Za-kłady Opieki Zdrowotnej (chociaż tradycyjne ZOZ-y, podobniejak inne gałęzie stomatologii, uległy w znacznej większo-ści sprywatyzowaniu). Najlepszą formą podjęcia pracy jestsamozatrudnienie i założenie własnej pracowni, co wymagajednak nakładów finansowych.

TEKST I ZDJĘCIA: KATARZYNA MASŁOWSKA

TECHNIKI DENTYSTYCZNE • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Twój wybórTwój wybór

17

Studia z „uśmiechem”Techniki dentystyczne to nowo otwarty kierunek studiów naUniwersytecie Medycznym w Białymstoku. Absolwenci tejspecjalności z pewnością nie będą mogli narzekać na brakciekawej oraz dobrze wynagradzanej pracy.

PRZEWAŻAJĄ ZAJĘCIA PRAKTYCZNEKatarzyna Kołodziejczyk, studentka I rokukierunku techniki dentystyczne Uniwer-sytetu Medycznego w BiałymstokuTak jak większość studentów chciałam do-stać się na stomatologię. Nie udało się.Techniki dentystyczne wybrałam troszecz-kę „w ciemno”. Nie wiedziałam, czego sięspodziewać – był to pierwszy nabór na tenkierunek. Jednak już po pół roku nauki wie-

działam, że dobrze trafiłam. Studia bardzo mi odpowiadają.Ich główną zaletą jest duża liczba ćwiczeń. Nie „wkuwamy”tylko suchej teorii, tak jak to było podczas nauki w szkole, aleod początku roku akademickiego mamy zajęcia praktyczne,przygotowujące nas do podjęcia pracy. Poza tym jest tu nie-zwykle miła kadra naukowa, która zawsze służy radą i pomocą.W takiej atmosferze z pewnością łatwiej się przyswaja trud-ne zagadnienia (a takich nie brak).

KTO SIĘ DOBRZE SPRAW-DZI NA KIERUNKU TECH-NIKI DENTYSTYCZNE?Kandydat powinien charak-teryzować się zdolnościamimanualnymi, plastycznymioraz mieć zainteresowaniaprzyrodnicze i medyczne.Cechy charakteru, jakimi po-winien legitymować się stu-dent to: spokój, cierpliwość iwytrwałość w dążeniu douzyskania efektu. Niezbędnajest też dobra wyobraźniaprzestrzenna (trzeba ocza-mi wyobraźni dostrzegaćefekt końcowy wyglądu pro-tezy). Student powinien teżbrać pod uwagę koniecz-ność stałego rozwoju zawo-dowego oraz dokształcaniasię – postęp w technikachdentystycznych, materiałach,urządzeniach jest wręcz la-winowy.

Studenci I roku kierunkutechniki dentystyczne pod-czas zajęć praktycznych.

Inspiracją do stworzenia tego kierunku był fakt, że dotychczasowy system kształceniaelektroradiologów, oparty na dwuletnich szkołach pomaturalnych, nie dawał takichmożliwości awansu zawodowego, jakie zapewniają studia (I, II lub III stopnia). Ty-

tuł technika elektroradiologii nie zaspakajał też ambicji współczesnej młodzieży. Wy-chodząc naprzeciw zainteresowaniom i aspiracjom maturzystów (jak również dosto-sowując system kształcenia do wymogów unijnych – trzystopniowego systemu kształ-cenia) otworzyliśmy taki kierunek na naszym Uniwersytecie – mówi prof. Sławomir Ter-likowski, prodziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu UMB. Oprócz Białegostoku elektro-radiologię można studiować tylko w Poznaniu i Gdańsku. Na uwagę zasługuje rów-nież fakt, że to właśnie pracownicy białostockiej uczelni są autorami standardów nau-czania na tym kierunku.

W opinii studentówZdaniem Andrzeja Naliwajko, studenta I roku (technika elektroradiologii z 25-let-

nim stażem pracy) możliwości podniesienia kwalifikacji są jednym z powodów prze-mawiających za podjęciem tych studiów: Moją pasją jest diagnostyka klasyczna, czy-li wykonywanie zdjęć rentgenowskich. Współczesne techniki obrazowania wymagają sta-łego podnoszenia kwalifikacji oraz wyższego wykształcenia. Z mojej praktyki wynika,że najważniejszymi predyspozycjami, jakie powinien posiadać kandydat na studentaelektroradiologii są: wysoka odporność na stres (praca z cierpiącymi pacjentami, częs-to po wypadkach), szybkość, precyzja oraz zdecydowanie w podejmowaniu decyzji. Wy-konanie odpowiedniego zdjęcia rentgenowskiego, które ma pomóc w postawieniu do-brej diagnozy lekarskiej jest w pracy elektroradiologa podstawą. Wioleta Krasowska,studentka III roku zwraca natomiast uwagę na to, iż studenci uczą się w niewielkichgrupach i mają bardzo dużo zajęć praktycznych: Argumentami przemawiającymi, zapodjęciem studiów na elektroradiologii są: ciekawe zajęcia (przede wszystkim praktyczne)oraz bardzo otwarta, kompetentna kadra naukowa, znajdująca zawsze czas, by od-

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku • ELEKTRORADIOLOGIA

18


Elektroradiologia – to unikatowy kierunek funkcjonujący odtrzech lat na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku.Doskonale odnajdą się na nim maturzyści, których pasją jestfizyka, medycyna oraz nauki humanistyczne.

Absolwent studiów na kierunku elektroradiologiajest przygotowany do samodzielnego pełnienia rolizawodowej. Wykonywanie zawodu nie jest ogra-niczone przyznaniem dokumentu „Prawo wyko-nywania zawodu” ani koniecznością ciągłości za-trudnienia w zawodzie.

Warto wiedzieć!

prof. Sławomir Terlikowski, prodziekan Wydziału Nauko Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

Jakimi cechami, umiejętnościami powinien charakte-ryzować się kandydat na studenta elektroradiologii?Najlepiej, aby taka osoba łączyła w sobie zainteresowaniamedyczne, techniczne, fizyczne, jak również cechowała sięwysokimi umiejętnościami społecznymi (praca w zespole,wysoki poziom empatii i komunikatywności). Studenci

zdobywają nie tylko wiedzę medyczną, paramedyczną, ale również pewneumiejętności dotyczące organizacji miejsca pracy. Absolwent będzie odpo-wiadał za przygotowanie miejsca pracy i przygotowanie pacjenta do bada-nia (poinformowanie go o przebiegu badania, często uspokojenie) oraz ob-sługę sprzętu i wykonanie badania. Badania wykonane przez elektroradiologasą analizowane przez cały zespół diagnostyczno-terapeutyczny, w którym elek-troradiolog jest swoistym koordynatorem i liderem.

Jakie perspektywy zawodowe mają absolwenci elektroradiologii?Absolwenci elektroradiologii zajmują się szeroko rozumianą diagnostyką, po-cząwszy od wykonywania podstawowych badań radiologicznych, poprzez ba-dania ultrasonograficzne do najnowszych technik, takich jak tomografia kom-puterowa, czy rezonans magnetyczny. Zatrudnienie znajdą też w kardiologiiinwazyjnej oraz fonoaudiologii (diagnostyki słuchu). Kierunek, w którym mogąsię realizować to także radioterapia, obecnie bardzo szeroko stosowana w le-czeniu schorzeń nowotworowych pierwiastkami promieniotwórczymi. Dyna-miczny rozwój technik obrazowania oraz sprzęt o najwyższych parametrachwymaga obsługi przez wszechstronnie wykształconych specjalistów, od któ-rych oczekiwana jest wiedza o budowie aparatury, sposobach jej działania,a także podstawowe wiadomości z zakresu anatomii i fizjologii człowieka orazstanów chorobowych, ich diagnozowania i objawów radiologicznych.

powiedzieć na pytania studentów. Do najciekawszych przedmiotówzaliczyłabym: medycynę nuklearną, onkologię i zajęcia z aparaturymedycznej, na których poznajemy nie tylko obsługę, ale też skompli-kowane mechanizmy działania poszczególnych rodzajów sprzętu. Wy-brałam kierunek przyszłościowy, z dużymi perspektywami na podję-cie pracy (chociażby na nowo budowanym oddziale radiologii miejs-cowego szpitala PSK).

KATARZYNA MASŁOWSKA, FOT. UMB

Miejsce dla fizykao wrażliwej duszy

STUDIOWANIE ZA GRANICĄ • Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Twój wybórTwój wybór

19

Studia to nie tylko nauka ale także poszerzaniehoryzontów i zdobywanie kwalifikacji zawodowych.Przekonał się o tym niejeden student UniwersytetuMedycznego w Białymstoku, który uczestniczyłw wyjeździe zagranicznym na studia i praktyki,zorganizowanym przez uczelnię.

NIEZAPOMNIANA PRZYGODAMarta Sajewicz, studentka V rokukierunku lekarskiego na Uniwersy-tecie Medycznym w BiałymstokuJestem bardzo zadowolona z odby-tych 3-miesięcznych praktyk orazrocznych studiów na UniwersytecieDuisburg-Essen w Zagłębiu Ruhry.Dzięki uczestnictwu w programie Eras-mus zdobyłam doświadczenie i wie-dzę. Podczas asystowania przy ope-racjach chirurgicznych mogłam za-

poznać się z najnowszą aparaturą medyczną oraz organi-zacją i kulturą pracy w szpitalach niemieckich. Wyjazd napraktyki dał mi nie tylko możliwość nawiązania przyjaźni nacałe życie, ale także podniesienia poziomu znajomości ję-zyka niemieckiego. Najmilsze wspomnienia budzi we mnieotwartość i pomoc na jaką mogłam liczyć wśród osób, z któ-rymi współpracowałam podczas praktyk.

BOGATE DOŚWIADCZENIAAlicja Smalec, studentka V rokukierunku lekarsko-dentystycznegoUniwersytetu Medycznego w Bia-łymstokuWspaniale wspominam studia na Uni-wersytecie Medycznym w Kownie.Zajęcia w języku angielskim prowadzilinajlepsi litewscy specjaliści. W trakciedwóch semestrów większość czasuzajmowały mi ćwiczenia praktyczne,dzięki którym zdobyłam doświadcze-

nie niezbędne w pracy stomatologa. Nawiązałam równieżwiele znajomości, które przeobraziły się w przyjaźnie.Erasmus to nie tylko nauka, ale też przygoda. Poprzez po-dróże poznaje się wielu nowych ludzi oraz inne kultury.

OPŁACALNA WYMIANAprof. Irina Kowalska, uczelnianykoordynator Programu ErasmusWydziału Lekarskiego; Klinika En-dokrynologii, Diabetologii i Cho-rób Wewnętrznych UniwersytetuMedycznego w BiałymstokuUniwersytet Medyczny w Białymsto-ku realizuje działania w ProgramieErasmus od 2004 r. Uczelnia sukce-sywnie rozszerza zakres mobilności,podpisując nowe umowy bilateralne

z uczelniami zagranicznymi. Od 2007 r. uczelnia pozyskałaRozszerzoną Kartę Erasmusa, umożliwiającą wymianę stu-dencką obejmującą praktyki wakacyjne. Każdego rokuwczesną wiosną odbywa się rekrutacja studentów na wy-jazdy na studia oraz praktyki. Na stronie internetowej uczel-ni w Regulaminie Wyjazdów dostępne są informacje do-tyczące kryteriów kwalifikacyjnych. Decydujące znaczenie,oprócz znajomości języka obcego - wykładanego na wy-branej uczelni, ma średnia ocen z dotychczasowych lat stu-diów, aktywność w kołach naukowych, innych organiza-cjach i stowarzyszeniach studenckich oraz opieka nad za-granicznymi studentami Erasmusa, studiującymi na naszejuczelni. Realizacja części studiów na uczelni partnerskiejw ramach programu LLP Erasmus przynosi studentowi wie-le korzyści. Oprócz poznania innych sposobów nauczania,organizacji ochrony zdrowia w poszczególnych pań-stwach Unii Europejskiej, pozwala poznać kulturę i językdanego kraju, uczy tolerancji, przyczynia się do lepszegostartu w życiu zawodowym. Uniwersytet Medyczny w Bia-łymstoku został w październiku 2008 r. uhonorowany wy-różnieniem „Uczelnia Przyjazna Mobilności”, podczaskonkursu zorganizowanego z okazji 10-lecia ProgramuErasmus w Polsce.

Kształć się i podróżujz Erasmusem

Fot. UMB

Fot.

UM

B

Z życia wzięte

20


MATURA. Mój egzamin dojrzałości to przełom. Byłam bardzo cie-kawa tego co stanie się później. Wiedziałam, że wyjadę z Za-mbrowa, mojego rodzinnego miasta. Zacznę studiować, spoty-kać nowych ludzi, mieszkać w akademiku. Perspektywa taogromnie mnie pociągała, choć wiedziałam że oznacza zmiany.Miałam plany, których nie udało się mi zrealizować...STUDIA. Zdawałam do Szkoły Głównej Handlowej. Wybra-łam tę uczelnię trochę za namową brata, głęboko w sercumiałam też zakorzenione przekonanie, że ukończenie SGHjest gwarancją sukcesu w życiu zawodowym. Miałam rokprzerwy w nauce. Z perspektywy czasu wiem, że był tookres bardzo ważny. Odwiedzałam w Warszawie znajomychz liceum, wszyscy tam studiowali bo Białystok był miejscemomijanym szerokim łukiem. Stolica nie przekonała mnie. Tonie było miasto dla mnie. Nie odpowiadał mi pęd, gonitwai wyobrażenie ludzi o szczęściu, sukcesie. To był także czas,w którym przygotowywałam się do egzaminu na architekturę naPolitechnice Białostockiej. Jak się okazało z sukcesem. Każdy jest ko-walem swojego losu. Niezależnie od tego czy studiuje w Warszawie,Londynie, czy w Białymstoku ma takie same szanse rozwijać się i reali-zować swoje pasje.PRACA. Założyliśmy firmę jeszcze na studiach. Nigdy nie brałam poduwagę tego, że przerwę studia by pracować, że pojadę za granicę, zaro-bię pieniądze i wrócę. Zaczynaliśmy w piątkę, małym zespołem. Praco-waliśmy dużo, ale to normalne na początku. Obecnie nasza firma liczy50 osób, wykonywaliśmy i wykonujemy zalecania dla firm z całegokraju i zagranicy. Współpracowaliśmy m.in. z Erą, Alico, Allianz, PZU,Citi Handlowy, nasze portfolio jest szerokie i nie sposób wymienić całe-go. Chciałabym też zaprzeczyć wszelkim obiegowym opiniom – z Bia-łymstoku, z pewnością można prowadzić dynamiczną, międzynarodo-wą firmę. Możliwość pracy zdalnej jest nieograniczona, nie są też kło-potliwe osobiste spotkania z klientami: dwie godziny i jesteśmy w War-szawie. Naszym problemem jest mała rotacja pracowników. Z jednejstrony fajnie bo mamy stabilny zespół, a z drugiej wiemy że potrzebyjest dopływ „świeżej krwi”. Najwięcej kłopotów sprawia nam znalezie-nie account-ów oraz osób do działów strategii, kreacji. Całkiem dobrzeradzimy sobie z naborem na stanowiska informatyczne. Większość ob-sługi IT to absolwenci informatyki PB. Od naszych pracowników ocze-kujemy otwartości, gotowości do poznawania i uczenia się, wbrew po-zorom nie chodzi tylko o kwestie zawodowe, ale również o pasje. Chcie-libyśmy aby byli to ludzie ciekawi życia i świata.MIEJSCE DO ŻYCIA. Białystok to miasto przyjazne do życia. Za nicnie zamienię możliwości „szybkiego” wyjazdu za miasto. Wsiadamw samochód i dosłownie za 10 minut jestem na łące lub w lesie. Łatwotu też oddzielić pracę od życia prywatnego. Nie wiem dlaczego ludziepracują w Warszawie do 21. Czy dlatego że mają tyle zadań, czy dlate-go że tam wszyscy tak pracują? (zd)

Białystok wybrał mnieMiała studiować w Warszawie, na kierunku utożsamianym z wysoką pozycją społeczną oraz dostatnimżyciem. Stało się inaczej. Dzisiaj Agnieszka Kudraszow jest założycielem oraz wiceprezesem InfinityGroup, znanej w kraju i za granicą agencji zajmującej się strategią, kreacją i komunikacją w internecieoraz w nowych mediach.

ZATRZYMANE W KADRZENajtrudniejszy przedmiot:

Kiedy studiowałam niesławną zresztą legendą owiana była geo-

metria i mechanika budowli. Niemiałam z nimi problemu. Sen z po-

wiek spędzało mi natomiast liter-nictwo, nie cierpiałam go.

Najtrudniejszy egzamin: Fizyka budowli, mimo że zaliczyłam

przedmiot za pierwszym podej-ściem bardzo go się bałam, bo to

ogromny zakres wiedzy teoretycz-nej do przyswojenia.

Postać kultowa:Tu chyba nie będą oryginalna – nawszystkich, mam tu na myśli kole-

żanki i kolegów ze studiów, a takżeinne osoby które miały okazję się

z nim spotkać, ogromne wrażenie ro-bił prof. Maciej Gutowski, wykładow-ca historii architektury. Wspominamygo (zmarł nagle w 1998 r.) jako czło-

wieka z ogromną wiedzą, świadomo-ścią architektury i świata. Kolejną po-stacią jaka zapadła mi w pamięć jest

dr Jerzy Maria Ullman, ceniony zaerudycję, sposób prowadzenia wy-

kładów oraz rozmów ze studentami.Ulubione miejsce:

Zdecydowanie akademiki, to w nich życie studenckie

jest najbardziej prawdziwe.Do końca życia zapamiętam:

Pierwszy tydzień studiów. Cały rokpojechał na plener do Supraśla. By-

liśmy chyba ostatnią, grupą któraw taki sposób inicjowała przygodęz architekturą. Szkoda bo to fanta-styczny pomysł oraz wartościowe

doświadczenia. Warsztaty z rysunku,malarstwa to jedno, nie do przece-

nienia jest natomiast niezapomnianyklimat, zawieranie nowych znajomo-ści, imprezy i rozmowy po świt. Wra-cając byliśmy znającą się, zintegro-

waną grupą.Najtrudniejsze po studiach:

Życie na własny rachunek. Rzeczy-wistość rynkowa, ale po kilku miesią-

cach mogliśmy „stanąć na nogi” i nawet odnaleźć uroki prowadzenia

własnej firmy.

Fot.

arch

iwum

pry

wat

ne

Informacje • MATURA 2010 EdukatorEdukator

21

Matura już za pasem. Już „stara“, znana budziłaspore emocje, tak wśród maturzystów, jak i wśródich rodziców. A cóż mówić o nowej, która jest nie-pokorna i co rusz przynosi zmiany. Jak Pan oce-nia nastroje przyszłych maturzystów ich rodzicówna „pięć minut przed“?

Model tzw. nowej matury od kilku lat jest jużutrwalony w świadomości uczniów. Rzeczy-wiście pojawiają się niewielkie zmiany, ale niesą one radykalne. Egzamin maturalny jest jed-nym z najważniejszych wydarzeń w życiukażdego człowieka. Decyduje przecież o szan-sach przyjęcia na wybrany kierunek studiówi uczelnię, a to z kolei w ogromnym stopniuwpływa na przebieg kariery zawodowej i miejs-ce młodego człowieka w dorosłym życiu. Zro-zumiałe jest więc, że maturzystom i ich rodzi-com towarzyszy nastrój powagi, koncentracji,wyczekiwania, a także niepokoju.

W tym roku wraca, po kilkudziesięciu latach, ma-tura obowiązkowa z matematyki. Nie sposób byłonie zauważyć, że wiadomość ta wywołała spore po-ruszenie. Czy słusznie?

To jedna z tych poważnych maturalnychzmian. Mimo, iż ministerstwo zapowiedziałopowrót obowiązkowej matematyki 3 lata temu,to dopiero w tym roku wywołało to szczegól-ne emocje w społeczeństwie, chyba nawetwiększe niż w samych szkołach. Poruszenie

społeczne wywołali dziennikarze, podobniezresztą jak czynią to w innych sprawach,nadmiernie podgrzewając atmosferę i wyol-brzymiając zagrożenia.

Czy Pana zdaniem przywrócenie obowiązkowej ma-tury z matematyki jest słusznym posunięciem?

Obowiązkowa matematyka na maturze maswoich zwolenników i przeciwników. Wśróduczniów jest wielu jej niechętnych. Dla nich tododatkowy egzamin, do którego trzeba się przy-gotować. Ludzie zawodowo związani z edu-kacją w większości pozytywnie oceniają tęzmianę. Ja też tak uważam. Mimo, że mam hu-manistyczne wykształcenie i zainteresowa-nia, doceniam znaczenie wiedzy matematycz-

nej w ogólnym wykształceniu człowieka. Niebez znaczenia jest też potrzeba rozszerzeniakształcenia politechnicznego dla rozwoju cy-wilizacyjnego naszego kraju. Obowiązek zda-wania egzaminu maturalnego z matematyki bę-dzie temu sprzyjać.

Za maturzystami pierwszy sprawdzian - próbna ma-tura. Jak Pan ocenia jej wyniki?

Uważam, że na tym etapie przygotowań byłyzadowalające. Nie zgadzam się z alarmistycznymikomentarzami, które pojawiły się w prasie.

A poziom trudności egzaminu z matematyki?Egzamin próbny na poziomie podstawowym

nie był zbyt trudny i podobnego poziomutrudności spodziewam się na maturze w maju.Uważam, że tak właśnie powinno być. To mabyć egzamin dla wszystkich uczniów, nie tyl-ko tych dobrych z przedmiotów ścisłych, ale tak-że dla humanistów.

Gdyby próbny egzamin maturalny z matematyki,był prawdziwym egzaminem, to zdałoby go 76%maturzystów. To pańskim zdaniem, satysfakcjo-nujący wynik?

Na tym etapie przygotowań do matury,w listopadzie 2009 roku, ten wynik był niezły.

Zwracam uwagę, że złożyły się na niego wy-niki uczniów z różnych typów szkół, np. z li-ceów uzupełniających gdzie zdało ok. 10%, z li-ceów profilowanych (ok. 38%) i z liceów ogól-nokształcących (ok. 87%). Są to wyniki tylkonieco gorsze w stosunku do wyników majowegoegzaminu maturalnego ze wszystkich przed-miotów w ostatnich latach. Przecież prawdzi-wą maturę zdaje w Polsce ok. 80% uczniów róż-nych typów szkół, w tym ok. 90% absolwentów„ogólniaków”.

Czy zatem wyniki „prawdziwej“ matury z mate-matyki mają szanse być lepsze?

Jestem pewien, że w maju wyniki będą lep-sze! Na podstawie matury próbnej maturzyści

otrzymali informację o swoich brakach i dobrzewykorzystają czas na przygotowanie się do ma-jowego egzaminu.

Matura to też egzamin z umiejętności radzeniasobie ze stresem. Ma Pan na to jakieś sprawdzo-ne sposoby?

Najważniejszy jest dobry plan przygotowańrozpisany na cały rok szkolny i konsekwentnajego realizacja. W rezultacie musi przyjść prze-konanie o właściwym przygotowaniu i pewnośćsiebie. Tę pewność, wiarę w siebie trzeba w so-bie utrzymywać i wzmacniać. Mimo to, stres bę-dzie towarzyszyć zdającym, to naturalne. Dzia-ła on mobilizująco i pozwala utrzymać odpo-wiedni poziom koncentracji. Trzeba go kontro-lować, nie można pozwolić, by przyniósł nastrojepaniki i utratę wiary w swoje możliwości. Ta-kiej postawy i jak najlepszych wyników życzęwszystkim podlaskim maturzystom.

Dziękuję za rozmowę

NAJWAŻNIEJSZY JESTDOBRY PLAN PRZYGOTO-WAŃ I KONSEKWENTNAJEGO REALIZACJA

O nastrojach uczniów i rodziców „na pięć minut przed” egzaminemdojrzałości i „pięć minut po” próbnej maturze z Jerzym Kiszkielem,podlaskim kuratorem oświaty rozmawia Małgorzata Sawicka

Matura– gradowa chmura

w części ustnej lub tylko w części pisemnej lub w obu częściach. Tyl-ko na poziomie rozszerzonym: język polski, matematyka, język obcy no-wożytny – ten sam, który wybrał w części obowiązkowej (ustny i pi-semny).

Dodatkowych egzaminów z pewnością wielu chciałoby uniknąć, aletu bój idzie o całą przyszłość – o uczelnię – o której maturzysta marzy.Dlatego warto włożyć w maturę trochę wysiłku i nie iść po linii naj-mniejszego oporu.

A w dodatku...Przedmioty dodatkowe bardzo często wymagane są przez uczelnie

wyższe w celach rekrutacyjnych. A poza tym ważna jest weryfikacjawłasnej wiedzy. Do egzaminów z przedmiotów dodatkowych może przy-stąpić każdy maturzysta, który wyrazi taką wolę w deklaracji.

Jak wybierać przedmioty dodatkowe? Najlepiej pod kątem plano-wanych studiów, kierując się wymaganiami określonych, wymarzonychuczelni. Trzeba być dobrym planistą i mieć kilka wariantów do wybo-ru. Może się to przydać w przypadku niepowodzenia w staraniach o przy-

jęcie na wybrane studia w danymroku, albo w przypadku zmiany pla-nów studiowania (przenoszenia się zestudiów) – bez potrzeby zdawania do-datkowych przedmiotów na maturzew kolejnych latach.

Nierówny stopień trudności zadańegzaminacyjnych z poszczególnychprzedmiotów w danym roku i w ko-lejnych latach powoduje, że lepiejzdawać kilka przedmiotów pokrew-nych niż tylko jeden ryzykując, że aku-

rat w tym roku ten przedmiot będzie trudniejszy od innych.Jak już decyzje są podjęte, pozostaje przystąpić do egzaminu. Wy-

pełnione arkusze z każdego przedmiotu są sprawdzane i oceniane przezegzaminatorów zewnętrznych, przeszkolonych. Wynik egzaminu będziewyrażony w procentach. Wynik egzaminu z dodatkowego przedmiotunie ma wpływu na zdanie egzaminu, ale odnotowuje się go na świa-dectwie dojrzałości.

Zdany, niezdanyEgzamin jest zdany, jeżeli zdający z każdego z trzech obowiązkowych

przedmiotów (w przypadku języków zarówno w części ustnej, jak i pi-semnej), uzyskał minimum 30% punktów możliwych do uzyskania zadany egzamin na zadeklarowanym poziomie. Natomiast egzamin uwa-ża się za niezdany w trzech przypadkach. Jeżeli zdający z któregokol-wiek egzaminu obowiązkowego, w części ustnej lub pisemnej, otrzy-mał mniej niż 30% punktów możliwych do uzyskania na zadeklaro-wanym poziomie. Jeżeli w trakcie egzaminu stwierdzono, że zdający pra-cuje niesamodzielnie lub jeśli w trakcie sprawdzania prac egzaminator

Matura 2010 • INFORMACJE

22

EdukatorEdukator

Oswoić potworaJako jeden z najważniejszych życiowych egzaminów, matura wiąże się z różnymiemocjami. Wśród nich są i te zdecydowanie negatywne. Najbardziej boimy się tego,co nieznane - zatem najlepiej jest dowiedzieć się jak najwięcej o maturze, przepi-sach z nią związanych i możliwościach, jakie daje.

Tegoroczni maturzyści część procedur mają już zasobą. Do końca września ubiegłego roku każda oso-ba, która zamierza podejść w tym roku do matury

musiała złożyć tzw. deklarację. Zawiera ona m.in. listęprzedmiotów, które będą zdawane – obowiązkowych i do-datkowych, wybrane tematy z języka polskiego.

Muszę i mogęObowiązkowe są egzaminy z: języka polskiego – ustny,

dla którego nie określa się poziomu, i pisemny na pozio-mie podstawowym, języka obcego nowożytnego – ustnyi pisemny na poziomie podstawowym, matematyki – pi-semny na poziomie podstawowym. Absolwenci szkół i od-działów z nauczaniem języka danej mniejszości narodo-wej, oprócz obowiązkowych egzaminów wymienionych wy-żej, zdają dodatkowo egzamin ustny i pisemny z językamniejszości narodowej. Natomiast absolwenci szkół lub od-działów dwujęzycznych, którzy wybrali jako przedmiot obo-wiązkowy język obcy nowożytny będący drugim językiemnauczania, zdają go zarówno w części ustnej, jak i pisemnejna jednym poziomie określonym w standardach wymagańegzaminacyjnych.

Absolwent może zdawać w danej sesji do sześciuprzedmiotów dodatkowych na poziomie podsta-

wowym albo rozszerzonym: język obcy nowo-żytny, inny niż obowiązkowy – egzamin

ustny i pisemny, biologia, chemia, fizykai astronomia, geografia, historia, his-

toria muzyki, historia sztuki, wie-dza o społeczeństwie, wiedza

o tańcu, filozofia, informa-tyka, język łaciński i kul-

tura antyczna, językkaszubski – tylko

INNY TERMIN MATURYZ jakim miesiącem matura się kojarzy? Coza pytanie – z majem oczywiście. Egzaminmaturalny jest przeprowadzany jeden razw roku – od maja do września. Jednak oso-by, które z ważnych przyczyn zdrowotnychlub losowych nie mogą przystąpić do eg-zaminu maturalnego z jednego lub więcejprzedmiotów w maju, mogą złożyć do dy-rektora OKE wniosek, za pośrednictwemdyrektora szkoły, o wyrażenie zgody naprzystąpienie do egzaminu z danego przed-miotu lub przedmiotów w terminie dodat-kowym w czerwcu.

EdukatorEdukator

23

INFORMACJE • Matura 2010

stwierdza niesamodzielność rozwiązywania zadań eg-zaminacyjnych. W obu tych przypadkach dochodzi dounieważnienia egzaminu.

Może się zdarzyć niepowodzenie. Co wtedy? Absolwent,który przystąpił do wszystkich egzaminów z przedmio-tów obowiązkowych w części ustnej i pisemnej i nie zdałjednego egzaminu (ustnego lub pisemnego), może przy-stąpić ponownie do egzaminu z tego przedmiotu, na tymsamym poziomie w sesji poprawkowej w sierpniu. Ab-solwent, który nie zdał egzaminu z określonego przed-miotu obowiązkowego, może przystąpić ponownie do eg-zaminu z tego przedmiotu w kolejnych sesjach egzami-nacyjnych przez 5 lat. Natomiast po upływie 5 lat od datypierwszego egzaminu taki absolwent, zdaje powtórny eg-zamin w pełnym zakresie.

Wynik uzyskany na maturze można też poprawić. Ab-solwent, który uzyskał świadectwo dojrzałości, ma pra-wo przystąpić ponownie do egzaminu maturalnego, za-równo w części ustnej, jak i części pisemnej, z jednegolub więcej przedmiotów w celu podwyższenia wyniku.

MAŁGORZATA SAWICKA

część pisemna egzaminu maturalnegomaj 2010 godzina 9:00 godzina 14:00

4 wtorek język polski (poziom podstawo-wy, pp)

język polski (poziom rozszerzony, pr)

5 środa matematyka (pp) matematyka (pr)6 czwartek język angielski (pp) język angiel-

ski w klasach dwujęzycznychjęzyk angielski (pr)

7 piątek wiedza o społeczeństwie (pp)wiedza o społeczeństwie (pr)

historia sztuki (pp) historia sztuki (pr)

sobota, niedziela10 poniedziałek biologia (pp) biologia (pr) historia muzyki (pp) historia muzyki

(pr)11 wtorek język niemiecki (pp) język nie-

miecki w klasach dwujęzycz-nych

język niemiecki (pr)

12 środa język hiszpański (pp) język hisz-pański w klasach dwujęzycz-nych

język hiszpański (pr)

13 czwartek geografia (pp) geografia (pr)

wiedza o tańcu (pp) wiedza o tańcu(pr)

14 piątek język rosyjski (pp) język rosyjski (pr)sobota, niedziela17 poniedziałek historia (pp) historia (pr) chemia (pp) chemia (pr)18 wtorek informatyka (pp) informatyka

(pr)język łaciński i kultura antyczna (pp)język łaciński i kultura antyczna (pr)

19 środa język francuski (pp)język francuski w klasach dwu-języcznych

język francuski (pr)

20 czwartek fizyka i astronomia (pp) fizykai astronomia (pr)

filozofia (pp) filozofia (pr)

21 piątek języki mniejszości narodowych(pp) język kaszubski (pp) językwłoski (pp)

języki mniejszości narodowych (pr)język kaszubski (pr) język włoski (pr)

22 sobota przedmioty zdawane w języku obcymgodz. 9:00 matematyka, historia, geografia,

biologia, chemia, fizyka

HARMONOGRAM EGZAMINU MATURALNEGO W 2010 R

przedmioty arkusze czas trwania (min)*język polski, matematyka,język mniejszości

poziom podstawowy 170poziom rozszerzony 180

matematyka w języku obcym 80języki obce nowożytne poziom podstawowy 120

poziom rozszerzony część I 120część II 70

języki obce dla klas dwuję-zycznych

część I 90część II 150

informatyka poziom podstawowy część I 75część II 120

poziom rozszerzony część I 90część II 150

filozofia, historia, historiamuzyki, historia sztuki, ję-zyk łaciński i kultura anty-czna, wiedza o społeczeń-stwie, wiedza o tańcu

poziom podstawowy 120

poziom rozszerzony 180

arkusz w języku obcym 80

biologia, chemia, fizykai astronomia,geografia

poziom podstawowy 120poziom rozszerzony 150arkusz w języku obcym 80

język kaszubski poziom podstawowy 120poziom rozszerzony 180

CZAS TRWANIA POSZCZEGÓLNYCH CZĘŚCI EGZAMINU MATURALNEGO

* Czas trwania egzaminu może być przedłużony w przypadku dostosowań określonych w komunikacie dy-rektora CKE.• Arkusz w języku obcym z biologii, chemii, fizyki i astronomii, geografii, historii, matematyki rozwiązują ab-

solwenci klas dwujęzycznych, w których przedmioty te były nauczane w języku obcym nowożytnym.• Przerwy między poszczególnymi częściami egzaminu z języków obcych nowożytnych zdawanych na po-

ziomie rozszerzonym lub według standardów wymagań dla klas dwujęzycznych trwają 30 minut.• Przerwy między poszczególnymi egzaminami z przedmiotów zdawanych w języku obcym (22 maja 2010

roku) trwają 15 minut.

Rady nie od parady1. Masz obowiązek znać przepisy prawa dotyczące eg-

zaminu maturalnego zawarte w:• procedurach organizowania i przeprowadzania

egzaminu maturalnego opracowanych przez Cen-tralną Komisję Egzaminacyjną;

• wewnątrzszkolnej instrukcji przygotowania i orga-nizacji egzaminu maturalnego, które są dostępne,np.: w czytelni szkolnej i na szkolnej stronie inter-netowej.

2. Musisz pamiętać swój numer Pesel i kod zdającego.3. Musisz znać zasady kodowania prac.4. Używasz wyłącznie długopisu lub pióra piszącego

czarnym kolorem.5. Nie wolno ci się spóźnić na egzamin.6. Okrycia, torby należy zostawić w szatni. Do sali eg-

zaminacyjnej wolno wnieść jedynie przybory do pi-sania.

7. Przed wejściem na salę egzaminacyjną masz obo-wiązek okazać dowód tożsamości ze zdjęciem.

8. Nie wolno ci opuszczać sali egzaminacyjnej podczasegzaminu.

9. Na sali egzaminacyjnej nie możesz mieć telefonu ko-mórkowego ani innych urządzeń, których dźwiękmoże zakłócić przebieg egzaminu.

10. Unieważnienie egzaminu zdającego może nastąpićw przypadku stwierdzenia niesamodzielnej pracyzdającego lub zakłócania przez niego przebiegu eg-zaminu. W takim przypadku, zdający może przy-stąpić do egzaminu w kolejnej sesji egzaminacyjnej.

11. Zakłócenie prawidłowego przebiegu egzaminuprzez zdającego polega, m.in. na:• porozumiewaniu się z innymi zdającymi;• wygłaszaniu uwag i komentarzy;• posiadaniu urządzeń telekomunikacyjnych;• opuszczeniu ustalonego miejsca bez zezwolenia.

12. Wyniki egzaminu ustnego ogłasza przewodniczącyzespołu egzaminacyjnego bezpośrednio po zakoń-czeniu egzaminu grupy zdających (tzn. 5-10 minut poopuszczeniu sali przez ostatniego ze zdającychumieszczonych na liście zdających). Wszyscy zda-jący egzamin w danym dniu są zobowiązani stawićsię na ogłoszenie wyników przez przewodniczącego.

Zadania maturalne • MATEMATYKA

24

EdukatorEdukator

MATEMATYKA: przykładowe zadania maturalne poziomu rozszerzonego

Zadanie 1

Wykres funkcji przesunięto o wektor [–2,1],

a następnie przesunięty wykres przekształcamy przez symetrięwzględem początku układu współrzędnych. Znajdź wzórfunkcji g i wyznacz jej dziedzinę.

ROZWIĄZANIE:Przesuwając wykres funkcji o wektor mamy f(x – p)+q, zatem:

przekształcamy przez symetrię :

zatem:

ustalamy dziedzinę funkcji g:mianownik musi być różny od zera

Odpowiedź: Dziedziną funkcji g jest zbiór: R- {–1,4}

Zadanie 2Tomek hoduje rybki akwariowe. Rok temu rybki żyworodne sta-nowiły 20% liczby wszystkich rybek w akwarium Tomka. Obecnieliczba rybek żyworodnych jest o 50% większa, a liczba rybek jajo-rodnych zwiększyła się o 18,75%. Jaki odsetek stanowią obecnierybki żyworodne?

ROZWIĄZANIE:Wprowadzamy oznaczenia:x – ilość wszystkich rybek w akwarium0,2x – ilość rybek żyworodnych0,8x – ilość rybek jajorodnych

po zmianie:ilość rybek żyworodnych =0,2x + 0,5•0,2x = 0,2x + 0,1x = 0,3xilość rybek jajo rodnych =0,8x + 0,1875•0,8 x = 0,8x + 0,15= 0,95x

obliczamy odsetek rybek żyworodnych:

Odpowiedź: Odsetek rybek żyworodnych obecnie wynosi 24%.

Zadanie 3Wyznacz zbiór A'∩B jeżeli

Rozwiązujemy nierówność:

Rozwiązujemy nierówność:

Odpowiedź: A'∩B={–2;2}

Zadanie 4Boki trójkąta zawierają się w prostych: x – y=0, x + y – 4 = 0, x – 3y = 0. Oblicz objętość bryły powstałej z obrotu tego trójkątadookoła najdłuższego boku.

ROZWIĄZANIE:Szukamy współrzędnych wierzchołków trójkąta rozwiązując ukła-dy równań złożone z równań prostych zawierających boki trójkąta:

B

A B

= −∞ − > ∪ { }= −{ }

( ;

' ;

2 2

2 2∩

m m mm mm m mm m

3 2

3 2

2

2

8 2 42 4 8 0

2 4 2 04

+ ≤ +− − + ≤

− − − ≤−

( ) ( )( )( −− ≤

− + − ≤2 0

2 2 2 0)

( )( )( )m m m

A

czyli AB m

= −∞ −( ) < − > ∞( )=< − − >

=

; ; ;

' ; ) ( ;{

2 11 2

2 1 12

∪ ∪

∪

∈∈ + ≤ +R m m m; }3 28 2 4

2 54

1

2 5 44

1

14

01 1

2

2

2 2

2

2

2

mmm m

mmm

m m

−−

≥

− − +−

≥

−−

≥ − +( )( )(( )( )m m− +

≥2 2

0

A m Rm

mi B m R m m m

A

= ∈ −−

≥ = ∈ + ≤ +{ ; } { ; } 2 54

1 8 2 42

23 2

== ∈ −−

≥ ≠ ≠ −{ ; };m Rm

mm m i m

2 54

1 2 22

2

0 30 95 0 3

1000 3125

100 24,

( , , )• %

,,

• % %x

x+= =

x x

x

2

1

3 4 0 9 4 4 25

53 5

21

− − = ∆ = − −( ) =

= = − = −∆ x2

3 52

4= + =

g xx x

x x( ) = − + +

− −

2

2

4 53 4

????

f xx xx x

f xx x

x x−( ) = − −

− −− −( ) = − + +

− −

2

2

2

2

4 53 4

4 53 4

f xx

x xx

x x x( ) = + −

+ − + −+ = −

+ + − − −+ =

=

2 32 2 6

11

4 4 2 61

2 2( ) ( )xx

x xx x x

x xx xx x

−+ −

+ = − + + −+ −

+ = + −+

13 4

11 3 4

3 41

4 532

2

2

2

2 −− 4

f xx

x x( ) = −

− −3

62

(–;;–2) –2 (–2;2) 2 (2;+;)

m+2 – 0 + + +

m – 2 – – – 0 +

m – 2 – – – 0 +

– 0 + 0 +

(–;;–2) –2 (–2;–1) –1 (–1;1) 1 (1;2) 2 (2;+;)

m–1 – – – – – 0 + + +

m+1 – – – 0 + + + + +

m–2 – – – – – – – 0 +

m+2 – 0 + + + + + + +

+ 0 – 0 + 0 – 0 +

MATEMATYKA • Zadania maturalneEkukatorEdukator

25

I. II.

……………….......…. ……………….......….

2x – 4=0 –2y = 0 2x= 4 2 – y = 0 y = 0x = 2 y = 2 x = 0A = (2;2) B = (0;0)

III.

……………….......….

–4y=–4 x+1–4=0

y=1 x=3

C=(3;1)

Obliczamy długości boków trójkąta ABC korzystając ze wzoru nadługość odcinka

Sprawdzamy, czy trójkąt ABC jest prostokątny:

10=10 zatem na podstawie twierdzenia odwrotnego do tw. Pitagorasa trójkąt jest prostokątny.

W wyniku obrotu tego trójkąta wzdłuż najdłuższego boku otrzy-mamy dwa stożki złączone podstawami. Ich promieniem będziewysokość trójkąta opuszczona na przeciwprostokątną. Jej dłu-gość obliczymy korzystając z pola trójkąta ABC.

bok /BC/ jest sumą wysokości obu stożków. Liczymy wysokośćkażdego stożka, korzystając z tw. Pitagorasa:

Objętość bryły jest równa sumie objętości obu stożków:

Odpowiedź: Objętość powstałej bryły wynosi .

Zadanie 5Punkty A=(1,–2), D=(–2,2) są kolejnymi wierzchołkami trapezuABCD. Prosta x+2y – 7=0 jest osią symetrii tego trapezu. Znajdź pozostałe wierzchołki trapezu.

ROZWIĄZANIE:Prosta l: x+2y – 7=0 jestosią symetrii trapezu. Prostezawierające boki trapezu sąwięc prostopadłe do pros-tej l. Szukamy równania pro-stej k zawierającej bok AB,jest to prosta prostopadłado l i zawierająca punkt A.

warunek prostopadłości prostych: a1• a2 = –1

zatem a2 = 2

prosta aby znaleźć współczynnik b podstawiamywspółrzędne punku A:

szukamy punktu wspólnego prostych k i l :

x y S= = = ( )3 2 3 2; ;

h r AC12 2 2+ = 0 2 5 7= − +, x

− = − +

= − +

⎧⎨⎪

⎩⎪

y x

y x

2 412

3 5,

k y x: = −2 4

y x b b b= + − = + = −2 2 2 4

− = −12

12a

k y x b: = +2

l x yy x

l y x

:

: – ,

+ − == − +

= +

2 7 02 7

12

3 5

8 1015

3π j( )

V =⎛

⎝⎜

⎞

⎠⎟ • +

⎛

⎝⎜

⎞

⎠⎟ • =1

32 10

5105

13

2 105

4 105

8 1075

2 2

π π π ++

= = ( )

32 1075

40 1075

8 1015

3

π

π π j

V r h= 13

2π

h

h

h

12

22

12

1

2 105

2

24 10

252

85

25

25

105

+⎛

⎝⎜

⎞

⎠⎟ =

= − • = − =

= =

hh h2 110 10105

4 105

= − = − =

P AB AC

P BC r

r

r

= • = • =

= •

• =

= =

12

12

8 2 2

12

12

10 2

4

10

2 1

/ / / /

/ /

005

10 8 22 2 2( ) = ( ) + ( )

/ /

/ /

/ / ( ) ( )

BC

AB

AC

= + =

= + =

= − + − =

3 1 10

2 2 8

3 2 1 2 2

2 2

2 2

2 2

− − + =− =

⎧⎨⎪

⎩⎪x y

x y4 0

3 0

x yy

+ − =− =

⎧⎨⎪

⎩⎪4 0

3 3 0

− + =− =

⎧⎨⎪

⎩⎪x y

x y0

3 0

x yx y− =+ − =

⎧⎨⎪

⎩⎪04 0

x yx y− = −− =

⎧⎨⎪

⎩⎪0 1

3 0/ ( )

m

k

l: x+2y-7=0

D(-2;2)

C(0;6) B

E(3;2)

A(1;2)

Y

X

B(0;0)

A(2;2)

rC(3;1)

Y

X

Zadania maturalne • MATEMATYKA

26

EdukatorEdukator

X

d

pa

a

H

Wierzchołek B leży po drugiej stronie prostej l. Punkt S jest środ-kiem odcinka AB. Korzystając ze wzoru na współrzędne środkaodcinka obliczamy współrzędne wierzchołka B trapezu.

W analogiczny sposób obliczamy współrzędne wierzchołka C.Leży on na prostej m równoległej do prostej k oraz po drugiejstronie prostej l. Proste równoległe mają ten sam współczynnikkierunkowy

szukamy współrzędnych punktu przecięcia się prostych m i l;

Punkt P jest środkiem odcinka CD.

Odpowiedź: Współrzędne szukanych wierzchołków trapezuwynoszą: B = (5; 6) i C = (0 ;6).

Zadanie 6Krawędź podstawy graniastosłupa prawidłowego sześciokątnegoma długość a. Najdłuższa przekątna graniastosłupa jest czteryrazy dłuższa od najkrótszej przekątnej podstawy. Oblicz objętośćgraniastosłupa.

ROZWIĄZANIE:Wprowadzamy oznaczenia:a – dana krawędź podstawyp – krótsza przekątna podstawyd – dłuższa przekątna podstawyx – najdłuższa przekątna graniastosłupaH – wysokość graniastosłupa

Wiemy, że:

Obliczamy H korzystając z twierdzenia Pitagorasa:

Obliczamy objętość:

Odpowiedź: Objętość graniastosłupa prawidłowego sześcio-

kątnego wynosi .

Zadanie 7Janek wygrywa w szachy z Kasią z prawdopodobieństwem 0,9a z Jurkiem z prawdopodobieństwem 0,3. Z kim powinien roze-grać pierwszą partię, aby mieć większą szansę wygrania dwóchkolejnych partii, jeżeli gra składa się z trzech partii i kolejne partierozgrywa na przemian z Kasią i Jurkiem?

ROZWIĄZANIE:Wprowadzamy oznaczenia:Wk – wygrana z Kasią Wj – wygrana z JurkiemPk – przegrana z Kasią Pj – przegrana z JurkiemZdarzenie A – Janek wygrywa co najmniej dwie kolejne partierozpoczynając grę od partii z Kasią

Zatem:A = {(Wk, Wj, Wk);(Wk, Wj, Pk);(Pk, Wj, Wk)}

Obliczamy prawdopodobieństwo:P({Wk, Wj, Wk}) = 0,9 • 0,3 • 0,9 = 0,243P({Wk, Wj, Pk}) = 0,9 • 0,3 • 0,1 = 0,027P({Pk, Wj, Wk}) = 0,1 • 0,3 • 0,9 = 0,027

Tak więc: P(A) = 0,243 + 0,027 + 0,027 = 0,297

Zdarzenie B – Janek wygrywa co najmniej dwie kolejne partierozpoczynając grę od partii z JurkiemB ={(Wj, Wk, Wj);(Wj, Wk, Pj);(Pj,Wk,WJ)}

Obliczamy prawdopodobieństwo zdarzenia B:P({Wj, Wk, Wj}) = 0,3 • 0,9 • 0,3 = 0,081P({Wj, Wk, Pj}) = 0,3 • 0,9 • 0,7 = 0,189P({Pj, Wk, Wj}) = 0,7 • 0,9 • 0,3 = 0,189

Zatem :P(B) = 0,081 + 0,189 + 0,189 = 0,459

Tak więc: P(B) > P(A)

Odpowiedź: Janek powinien rozpocząć grę od partii z Jurkiem.

Zadanie 8Dany jest wielomian stopnia trzeciego W(x). Rysunek przedstawiawykres tej funkcji wielomianowej. Jedynymi miejscami zerowymitego wielomianu są liczby (-2) oraz 1, a pochodna W'(-2) = 18.

a) Wyznacz wzór tego wielomianu.b) Wyznacz równanie prostej stycznej do wykresu tego wielo-

mianu w punkcie o odciętej x=3.

ROZWIĄZANIE:Ad. a) Miejsca zerowe to x = –2 i x = 1,

3 33 3 3a j( )

V P Ha

a a jp= • = • =64

3 2 11 3 332

3 3( )

x d H

H x d a a a a a

H

2 2 2

2 2 22 2 2 2 24 3 2 16 3 4 44

2

= +

= − = ( ) − ( ) = − =

= 111a

B x y= ( ),

pa

a

x p a

= =

= =

2 32

3

4 4 3

C x y

x y

x y

x

= ( )− + +⎛

⎝⎜⎞⎠⎟= −( )

− + = − + =

=

;

; ;22

22

14

22

12

24

0 yy C= = ( )6 0 6;

y x

y x

y x

y x

= +

= − +

⎧⎨⎪

⎩⎪

= +

− = −

⎧⎨⎪

⎩⎪

=

2 612

3 5

2 612

3 5

0 2 5

,

,

, ++= − = = −

2 51 4 14

,( ; )x y P

m y x b Db

b m y x

: ( ; )( )

:

= + = −= − += = +

2 2 22 2 2

6 2 6

x y B= = = ( )5 6 5 6;

12

322

2+ = − + =x y

12

22

3 2+ − +⎛

⎝⎜⎞⎠⎟= ( )x y

; ;

MATEMATYKA • Zadania maturalneEkukatorEdukator

27

więc W(x) = a(x+2)(x – 1)2, a≠0

Obliczamy pochodną: W'(x)=a(x – 1)2 + 2a(x – 1)(x+2)

Obliczamy W'(–2) = a(–2 – 1)2+2a(–2 – 1)(–2+2)a•(–3)2 = 9a

Z warunków zadania wiemy, że W’(–2) = 18, więc:9a = 19, to a = 2

W(x) = 2(x+2)(x – 1)2 = (2x+4)(x2 – 2x+1) = = 2x3 – 4x2 + 2x + 4x2 – 8x +4 = 2x3 – 6x +4

Tak więc : W(x) = 2x3 – 6x +4

Ad. b) Obliczamy wartość wielomianu i pochodnej w punkciestyczności:W(3) = 2 • 33 – 6 • 3 + 4 = 40W'(3) = 2(3 – 1)2 + 2 • 2(3 – 1)(3+2) = 8+40 = 48

Równanie stycznej: y – y(x0) = y(x0)(x – x0)

Punkt styczności (3;40)y – 40 = 48(x–3)y = 48x – 144+40y=48x – 104

Odpowiedź: Styczna do wykresu wielomianu ma równanie: y = 48x – 104

Zadanie 9. Wyznacz wszystkie liczby całkowite dla których funkcja

przyjmuje wartości dodatnie.

ROZWIĄZANIE:Współczynnik a funkcji jest dodatni, zatem funkcja przyjmuje war-tości dodatnie dla D < 0.

Obliczamy D:

podstawiamy x=2k i x>0

Tak więc:

Stąd:

czyli:

Odp: Funkcja przyjmuje wartości dodatnie dla wszystkich liczbcałkowitych mniejszych od 3.

Zadanie 10 Rozwiąż równanie:

ROZWIĄZANIE:Korzystamy ze wzoru:

stąd:

mnożymy obie strony równania przez sin a

korzystamy ze wzoru:

Stąd:

Zatem:

Odp: Rozwiązaniem równania są kąty .α π π= + ∈2

k k C,

10

10

2sin

cossin

sin

cos sinsin

ααα

α

α αα

+ − =

+ − =

α π π= + ∈2

k k C,

α π0 2=

cos lub cosα α= + =0 1 0

cos cosα α +( ) =1 0

cos cos2 0α α+ =

sin cos cos sin2 2 2 0α α α α+ + − =

sin cos2 2 1α α+ =

1 02+ − =cos sinα α

1sin

sin sinα

α α α+ − = −ctg

cosπ α α2+

⎛⎝⎜

⎞⎠⎟= −sin

12

0sin

cosα

α π α+ + +⎛⎝⎜

⎞⎠⎟=ctg

x C k∈ ≤, 2

0 2 5< <k

x ∈ −( )15;

x x

x x

2

1 2

4 5 0

16 4 5 36 36 64 6

21

4 62

− − <

∆ = + • = ∆ = =

= − = − = +

∆ = 2 4 1 254

2 4 2 52 2k k k k( ) − • • +

⎛⎝⎜

⎞⎠⎟= − • −

f x x xk k( ) = − + +2 2 254

Zadania maturalne opracowała: Jadwiga Biedrycka, egzaminator, wykładowca Akademii Sukcesu www.as.edu.pl.

–2 1

Y

X

Zadania maturalne • JĘZYK POLSKI

28

EdukatorEdukator

Część I – rozumienie tekstuPrzeczytaj tekst, a następnie wykonaj zadania zamieszczone podnim. Odpowiadaj tylko na podstawie tekstu i tylko własnymi sło-wami – chyba że w zadaniu polecono inaczej.

Od ego do eko1. Ponad 600 mln dolarów ze sprzedaży biletów w okresie świą-

tecznym z nawiązką zwróciło koszty produkcji szacowane na co naj-mniej ćwierć miliarda dolarów. Scenariusz „Avatara” powstał jużw 1994 r., choć idea filmu pokazującego czarodziejski , piękny i har-monijny świat gdzieś daleko w kosmosie narodziła się jeszcze wcześ-niej, bo już w latach 70. XX wieku. Pomysł i scenariusz musiały jed-nak poczekać, aż technologia filmowa rozwinie się na tyle, by spros-tać wyobraźni Camerona. Bo kino to sztuka, w której technika jestnie mniej ważnym środkiem wyrazu niż fabuła i aktorska gra.[...]

2. Zdaniem wielu krytyków technika i efekty trójwymiarowe zdo-minowały wręcz filmowy przekaz „Avatara”, spychając na bok fabułębędąca połączeniem opowieści o Pocahontas i bajek o smurfachz dużą porcją taniej politycznej publicystyki. Postaci bohaterów, za-równo realnych, jak i wirtualnych, pozbawione są jakiejkolwiek psy-chologicznej głębi, a sama historia oprócz bajkowych wątków prze-twarza większość tropów skonsumowanych już wielokrotnie przezkino i kulturę popularną. Coś dla siebie odnajdzie widz pamiętają-cy „Misję”, amator „Matriksa”, miłośnik „Gwiezdnych wojen” i kry-tyk polityki militarnej George’a W. Busha.

3. Niby to wszytko prawda, czy jednak najwspanialsze efekty spe-cjalne wystarczą, by zwabić do kina tłumy widzów, z których, jak po-liczyli skrzętnie Amerykanie, ponad 60 proc, stanowią ludzie w wie-ku przekraczającym 25 lat? Czy James Cameron po to przez dzie-siątki lat hodował swoje marzenie i czekał na odpowiedni moment,by w końcu stworzyć kolejną banalną historię o walce dobra ze złem?

4. Na korzyść Camerona, a przeciwko jego przemądrzałym kry-tykom przemawiają nie tylko płynące szerokim strumieniem dola-ry ze sprzedaży biletów. Pieniądze płyną, bo amerykański reżyserznalazł sposób, by powiedzieć coś ważnego w odpowiedni dla dzi-siejszych czasów sposób.

5. Akcja filmu toczy się w Pandorze, odległej planecie, na którąludzie przybywają po surowce potrzebne dla dalszego trwania cy-wilizacji. Na Pandorze odkrywają tajemniczą substancję o nazwieunobtainium (w przekładzie „nieosiągalna”), której pokłady znajdująsię w centralnym miejscu ekosystemu ludu Na’vi. By dostać się dozłóż, trzeba przepędzić tubylców i zniszczyć ich złożony ekosystem.Ostateczną bitwę wygrywa Pandora, bo cała odpowiada na agres-ję ludzi, mobilizując wszystkie siły planety. Walkę wieńczy scena ewa-kuacji ludzkich niedobitków, którzy opuszczają Pandorę, choć ra-czej nie mają dokąd wracać – Ziemia stała się pierwszą ofiarą eko-logicznej destrukcji. Można tę scenę odczytać jako proekologicz-ną agitkę zwieńczoną przesłaniem „kochajmy Matkę Naturę, mat-ka jest tylko jedna”. Odbiór filmu można jednak usubtelnić, odwo-łując się do takich lektur ostatnich lat jak „Świat bez nas” Alana Weis-mana „The Revenge Of Gaia” („Zemsta Gai”) James Lovelocka, czy„Upadek” Jarenda Diamonda.

6. Opracowania te burzą pogodny obraz ludzkiej cywilizacji, zbu-dowanej na biblijnym nakazie, by człowiek czynił sobie ziemię pod-daną. Człowiek opuścił raj, przestrzeń boskiej harmonii wolnej odprzemocy, namiętności, by w pełni realizować swoją naturę, zdol-ną zarówno do dobra, jak i do zła. Nie wiadomo, skąd jednak wpad-ło człowiekowi do głowy, że w zamian za utratę raju ma stać się ko-roną i panem stworzenia, czymś w rodzaju boskiego namiestnikana ziemi. Wybujały antropocentryzm skutecznie napędzał rozwój ludz-kiej cywilizacji, stając się przy okazji podstawą dzielonego dość po-

wszechnie przekonania, że celem istnienia świata jest obsługa czło-wieka i jego rosnących potrzeb. Oczy przedstawicieli Na’vi, patrzącychw filmie Camerona na maszerujących pokonanych ludzi, mówią to,co Weisman, Lovelock i Diamond w swych książkach: przyszłośćdoskonale obejdzie się bez człowieka. Nie chodzi bowiem o to, żeczłowiek zagraża ekosystemowi, on zagraża samemu sobie. Natura,Gaja, lub Eywa (ekosystem Pandory) doskonale poradzą sobie same.Cameron powtarza na nowo opowieść o raju utraconym, nie po-zostawiając złudzeń, że raj ów można odzyskać jedynie pod postaciącyfrowej, trójwymiarowej utopii. Wystarczy jednak zdjąć przeznaczonedo trójwymiarowej projekcji okulary, by obraz zaczął się zamazywać.

7. Frederick Jameson, wybitny amerykański badacz współczesnejkultury w książce „Archeologies of the Future” („Archeologia przy-szłości”) przypomina, że jak uczył Ernst Bloch, największy badaczutopijnego myślenia, utopia wyraża marzenie o lepszym świecie. Pro-blem w tym jednak, że marzenie to wyraz z budowaną na nim wiz-ją alternatywnego lepszego świata nie może oderwać się od aktualnejrzeczywistości. Byt, jak po marksowsku kwituje Jameson, określanie tylko świadomość, lecz także marzenia. Dlatego właśnie próbarealizacji utopijnych projektów kończy się zazwyczaj katastrofą, a al-ternatywa dla rzeczywistości staje się jeszcze gorsza od niej samej.I jednocześnie utopie okazują się przez swoje zakorzenienie w ma-rzeniu niezwykle silnym instrumentem krytyki i rzeczywistości.

8. Taka krytyką staje się „Avatar”, gdy filmowa opowieść podej-muje kolejne pytania dotyczące istoty natury człowieka i logiki roz-woju ludzkich społeczeństw: czy więcej w człowieku dobra czy zła?Czy dynamika kapitalizmu zależy od jego splotu z chciwością i prze-mocą, czy też możliwa jest mniej złowieszcza alternatywa? Pytaniastare niemal jak świat, podejmował je choćby w 1517 r. Tomasz Mo-rus w swojej „Utopii”. Do jakich jednak odpowiedzi poprowadzą, wo-bec braku możliwości powrotu do raju utraconego i wiedzy, że przy-szłość wcale już człowieka nie potrzebuje?

9. Człowiek wyrzucony z Pandory nie ma wyboru: musi wrócićna ziemię. Przygotowując się do twardego lądowania pozbyć się musipokusy antropocentryzmu, bo jeśli chce uratować swoje człowie-czeństwo, musi zmienić się w ekocentryka. Nie chodzi przy tym o wy-niesienie na sztandary naiwnego ekologizmu. Sprawa jest poważ-niejsza, bo wymaga głębokiej redefinicji kultury rozwijającej się odsetek lat w paradygmacie humanistycznym. [...]

10. Czy więc projekt stworzenia kultury ekocentrycznej i post-humanistycznej zarazem jest tylko kolejną utopią, której realizacjadoprowadzi do katastrofy? Czy też może ludzkość już stoi na kra-wędzi i nie ma nic do stracenia?

11. Od lat odpowiedzi na pytanie o możliwość posthumanis-tycznego świata szuka wielu wybitnych twórców, by wspomnieć „Łow-cę androidów”, arcydzieło Ridleya Scotta z 1982 r. „Avatar” Jame-sa Camerona arcydziełem nie jest, choć jest majstersztykiem. Ame-rykański reżyser postanawia odnowić kluczowy dla człowiekai ludzkości mit. Wie jednak, że ważne jest nie tylko, co się opowia-da, lecz także kiedy i jak się opowiada. Czeka więc z opowieścią cier-pliwie, aż do wysokości zadania dojrzeje potencjał techniczny fab-ryki marzeń. I wie, że jedynym wehikułem zdolnym unieść na nowomitotwórczy potencjał marzenia o raju utraconym jest kultura po-pularna, której klisze i schematy tworzą jedyne dziś uniwersalne i zro-zumiałe powszechnie kody komunikacji.[...]

na podstawie: Edwin Bendyk,Od ego do eko, „Polityka” nr 2 (2738), 9 stycznia 2010

Zadanie 1Wypisz na podstawie akapitu 2 dwa zarzuty, jakie twórcy filmowi przed-stawili reżyserowi „Avatara”............................................................................................................................

JĘZYK POLSKI: przykładowe zadania maturalne poziomu rozszerzonego

JĘZYK POLSKI • Zadania maturalneEkukatorEdukator

29

Zadanie 2Jaką funkcję pełni w akapicie 3 zdanie: „Czy James Cameron poto przez dziesiątki lat hodował swoje marzenie i czekał na odpowiednimoment, by w końcu stworzyć kolejną banalną historię o walce do-bra ze złem?” Zaznacz właściwe odpowiedzi.

a) jest pytaniem retorycznymb) jest wprowadzeniem do kolejnego akapituc) inicjuje polemikę z krytykami „Avatara”d) nie pełni żadnej funkcji

Zadanie 3W jakiej relacji pozostaje akapit 3 i 4?............................................................................................................................

Zadanie 4Wytłumacz, w kontekście akapitu 5, co oznacza słowo „usubtelnić”?............................................................................................................................

Zadanie 5Na podstawie akapitu 6 napisz, jaki obraz człowieka wyłania się z prze-kazu biblijnego? (podaj 3 cechy) ............................................................................................................................

Zadanie 6Jakie przesłanie dotyczące ludzkiej cywilizacji niosą dzieła twórcówwymienionych w akapitach 5 i 6?............................................................................................................................

Zadanie 7Wypisz z akapitu 7 zwrot wyjaśniający termin utopia.............................................................................................................................

Zadanie 8Jaką funkcję Edwin Bendyk przypisuje utopii? (akapit 7)............................................................................................................................

Zadanie 9 Jaką funkcję w tekście pełni odwołanie się do „Utopii” Tomasza Morusa?............................................................................................................................

Zadanie 10Co oznacza w kontekście akapitów 6 i 8 wyrażenie „raj utracony”?............................................................................................................................

Zadanie 11Na podstawie akapitów 6 i 9 wyjaśnij terminy:

• antropocentryzm • ekocentryk

............................................................................................................................

Zadanie 12Wyjaśnij tytuł analizowanego tekstu „Od ego do eko”............................................................................................................................

Odpowiedzi:

lp. proponowana odpowiedź maksymalna

liczba punktów

punkty cząstkowe

1 – efekty trójwymiarowe zdominowały filmowy przekaz– fabuła jest połączeniem opowieści o Pocahontas, bajek o Smurfach i taniej politycznej publicystyki– postaci są pozbawione psychologicznej głębi– fabuła filmu przetwarza tropy skonsumowane wielokrotnie przez kino i kulturę popularną

21 (za wypisa-nie jednego

zarzutu)

2 – b, c 1

3 – odpowiedź na pytanie kończące akapit 3– rozwinięcie akapitu 3 (wystarczy jedna odpowiedź) 1

4 – nadać nowy sens– wzmocnić przesłanie filmu– film przestaje być baśniową opowieścią a nabiera głębokiego sensu (wystarczy jedna odpowiedź)

1

5 – człowiek czyni sobie ziemię poddaną– człowiek jest naturą dualistyczną, zdolną do czynienia dobra i zła– człowiek jest koroną stworzenia– człowiek jest namiestnikiem Boga na Ziemi– celem istnienia świata jest obsługa człowieka i jego rosnących potrzeb

2 1 (za wskaza-nie 2 cech)

6 – w przyszłości nie ma miejsca dla człowieka– człowiek wpływa destrukcyjnie na naturę– kryzys cywilizacji jest efektem działań samego człowieka (wystarczy jedna odpowiedź)

1

7 – utopia wyraża marzenia o lepszym świecie 18 – utopia jest instrumentem krytyki rzeczywistości 19 – pokazuje uniwersalność refleksji Camerona

– pokazuje, że krytykę cywilizacji stworzonej przez człowieka podejmowano już wcześniej (uczeń może posłużyć się cytatem: „pytaniestare niemal jak świat” (wystarczy jedna odpowiedź)

1

10 – świat pełen harmonii, wolny od przemocy, bezpieczny, który opuścił człowiek– świat idealny, do którego nie można już wrócić (wystarczy jedna odpowiedź) 1

11 – antropocentryzm: przekonanie, że człowiek jest centrum wszechświata, stanowi punkt odniesienia– ekocentryk: człowiek przekonany, że ekologia jest najważniejszym elementem życia ludzkiego

2 1 (za jednądefinicję)

12 – pokazanie procesu jaki przeszedł człowiek w postrzeganiu swojego miejsca i roli we wszechświecie – od podporządkowywania sobie natury do podporządkowania się naturze

2 (punktyprzyznajemyza pełną od-

powiedź)

0

13 – pokazuje, że dotychczasowy model cywilizacji gloryfikującej człowieka musi ulec przewartościowaniu– ludzkość stoi na krawędzi katastrofy– mit człowieka i ludzkiej cywilizacji zbudowanej na biblijnej tradycji uległ rozbiciu– krytyka współczesnej cywilizacji (wystarczy jedna odpowiedź)

1

14 – technologia filmowa nie była dostatecznie rozwinięta, by sprostać wyobraźni reżysera– przesłanie filmu wymagało odpowiedniego potencjału techniki filmowej– rozwinięta kultura popularna, docierająca do wszystkich, mogła być odpowiednim nośnikiem przesłania filmu

2 (za dwawskazania)

1 (za jednowskazanie)

15 – za logiczne uzasadnienie wypowiedzi 2 020 pkt

Zadania maturalne • JĘZYK POLSKI

30

EdukatorEdukator

Zadanie 13W akapicie 4 Edwin Bendyk pisze: „Pieniądze płyną, bo amerykańskireżyser znalazł sposób, by powiedzieć coś ważnego w odpowied-ni dla dzisiejszych czasów sposób”. Na podstawie napisz, co waż-nego chciał przekazać w „Avatarze” Cameron?............................................................................................................................

Zadanie 14Na podstawie akapitów 1 i 11 napisz, dlaczego Cameron musiał cze-kać na realizację swego filmu?............................................................................................................................

Zadanie 15Jak sądzisz, czy projekt kultury ekocentrycznej jest kolejną utopią,czy propozycją możliwą do realizacji? Uzasadnij swoją wypowiedź.............................................................................................................................

Część II – umiejętność kompono-wania wypowiedzi pisemnej

Dokonaj analizy i interpretacji podanego fragmentu „Mistrza i Mał-gorzaty”, zwracając uwagę na ukształtowanie tekstu, postawęPiłata wobec Jeszui Ha – Nocri i jej metaforyczny sens.

„Wpadła pod kolumnadę jaskółka, zatoczyła krąg pod złotym jej pu-łapem, obniżyła lot, nieomal musnęła ostrym skrzydłem twarz sto-jącego we wnęce miedzianego posągu i zniknęła za kapitelem ko-lumny. Być może zamierzała uwić tam gniazdo.Procurator śledził jej lot, myśl miał teraz jasną i lotną, sentencja wy-roku dojrzała. Była taka: hegemon rozpatrzył sprawę wędrownegofilozofa Jeszui, którego zwą także Ha–Nocri, i w jego działalności niedopatrzył się cech przestępstwa. Nie dopatrzył się zwłaszcza żadnegozwiązku między działalnością Jeszui a niepokojami, które niedaw-no miały miejsce w Jeruszalaim.Wędrowny filozof okazał się być obłąkany, w związku z czym pro-curator nie zatwierdza wyroku śmierci wydanego na Ha–Nocri przezMały Sanhedryn. Biorąc jednak pod uwagę to, że utopijne mowy sza-leńca Ha–Nocri mogą stać się przyczyną rozruchów, procurator po-leca wydalić Jeszuę z Jeruszalaim i uwięzić go w Caesarea Strato-nica nad Morzem Śródziemnym, tam gdzie znajduje się rezydencjaprocuratora. Pozostawało podyktować tę sentencję sekretarzowi.Skrzydła jaskółki zafurkotały tuż nad głową hegemona, ptak prze-mknął nad basenem fontanny, wyleciał spod kolumnady na otwar-tą przestrzeń. Procurator podniósł wzrok na więźnia i spostrzegł obokniego gorejący słup pyłu.– To już wszystko? – zapytał sekretarza.– Niestety, nie – nieoczekiwanie odpowiedział tamten i podał Piła-towi następny kawałek pergaminu.– Cóż więc jeszcze? – zapytał Piłat i zasępił się.Kiedy przeczytał podany mu pergamin, jego twarz zmieniła się jesz-cze bardziej. Czy to ciemna krew napłynęła do szyi i twarzy, czy teżstało się coś jeszcze innego, dość że skóra na twarzy procuratoraz żółtej stała się ziemista, a oczy jak gdyby się zapadły w głąb czasz-ki. Powodem tego była z pewnością jak zwykle krew, która napłynęłado skroni i łomotała w nich teraz, ale coś jednocześnie stało się zewzrokiem procuratora. Przywidziało mu się, że głowa więźnia odpłynęłakędyś w bok, a na jej miejscu pojawiła się inna. Ta druga głowa, ły-siejąca, okolona była wieńcem z niewielu złotych listków. Na czolewidniał okrągły wrzód, wyżartą skórę posmarowano maścią. Bezzębne

usta były zapadnięte, dolna warga obwisła i kapryśna.Wydawało się Piłatowi, że znikły gdzieś różowawe kolumny tarasui dalekie dachy Jeruszalaim, widniejące zwykle w dole za ogroda-mi, że wszystko dokoła zatonęło w gęstej zieleni ogrodów Capre-jów. Ze słuchem także stało się coś dziwnego – jakby gdzieś w dalicicho, ale groźnie zagrały trąby i dobiegł wyraźny nosowy głos zna-cząco podkreślający słowa: “Ustawa o obrazie majestatu...”.Pobiegły urywane, chaotyczne, niezwykłe myśli: “Zginął!...”, a po-tem – “Zginęliśmy!...” I błysnęła wśród tych myśli jakaś zupełnie głu-pia, o jakiejś tam nieśmiertelności, przy czym ta nieśmiertelność, niewiedzieć czemu, była przyczyną niezwykłego smutku.Piłat skupił wolę, odpędził widziadła, spojrzeniem powrócił na ta-ras i znowu zobaczył przed sobą oczy więźnia.– Słuchaj, Ha–Nocri – powiedział dziwnie jakoś spoglądając na Je-szuę; twarz procuratora była surowa, ale w oczach czaiła się trwo-ga. – Czy kiedykolwiek mówiłeś coś o wielkim Cezarze? Odpowia-daj! Mówiłeś?... Czy też... nie... mówiłeś. – Słowo “nie” Piłat podkreśliłnieco bardziej, niżby to wypadało na sądzie, a jego spojrzenie prze-kazywało więźniowi jakąś myśl, jakby chciał coś aresztowanemu za-sugerować.– Łatwo i miło jest mówić prawdę – zauważył Jeszua.– Nie muszę wiedzieć – powiedział Piłat głosem gniewnym i przy-tłumionym – czy miło ci, czy nie miło mówić prawdę. Będziesz mu-siał ją powiedzieć. Mów, rozważ każde słowo, jeśli nie pragniesz śmier-ci nie tylko niechybnej, ale i okrutnej.Nikt nie wie, co się stało procuratorowi Judei, dość że pozwolił so-bie na to, by podnieść rękę, jak gdyby osłaniając się przed palącymsłońcem, i spod osłony dłoni, jak zza tarczy, przesłał więźniowi po-rozumiewawcze spojrzenie.– A więc – mówił – czy znasz niejakiego Judę z Kiriatu i co miano-wicie mówiłeś temu człowiekowi o Cezarze, jeśliś mówił?– To było tak – skwapliwie zaczął opowiadać aresztowany. – Przed-wczoraj wieczorem w pobliżu świątyni poznałem pewnego młode-go człowieka, który przedstawił mi się jako Juda z Kiriatu. Zaprosiłmnie do swojego domu w Dolnym Mieście i podejmował mnie tam...– Czy to dobry człowiek? – zapytał Piłat i w jego oczach zabłysnąłdiabelski płomień.– Bardzo dobry i bardzo żądny wiedzy – przytaknął więzień. – Za-interesowały go bardzo moje przemyślenia, podjął mnie nader go-ścinnie...– Zapalił świeczniki... – wtrącił przez zęby Piłat takim samym tonem,a jego oczy połyskiwały.– Tak – ciągnął Jeszua, nieco zdziwiony, że procurator wiedział o tym.– Poprosił mnie, abym zapoznał go z mymi poglądami na władzępaństwowa. Te sprawy ogromnie go ciekawiły.– Cóż wiec mu powiedziałeś? – zapytał Piłat. – Odpowiesz mi może,że nie pamiętasz, co mówiłeś? – ale w głosie Piłata nie było już na-dziei.– Mówiłem o wielu sprawach – opowiadał więzień – także i o tym,że wszelka władza jest gwałtem, zadawanym ludziom, i że nadejdzieczas, kiedy nie będzie władzy ani cesarskiej, ani żadnej innej. Czło-wiek wejdzie do królestwa prawdy i sprawiedliwości, w którym nie-potrzebna już będzie żadna władza.– Mów dalej! Co było potem?– Nic już potem nie było – powiedział aresztowany. – Nagle wbieg-li ludzie, związali mnie i poprowadzili do wiezienia.Sekretarz szybko kreślił, starając się nie uronić ani słowa.– Nie było na świecie, nie ma i nie będzie żadnej władzy wspanial-szej i lepszej dla ludzi niż władanie Cezara Tyberiusza! – zdarty i zbo-lały głos Piłata spotężniał. Procurator, nie wiedzieć czemu, patrzyłz nienawiścią na sekretarza i na eskortę. [...]Kiedy sekretarz i żołnierze eskorty powrócili na swoje miejsca, Pi-łat oznajmił, że zatwierdza wyrok śmierci wydany na przestępcę Je-szuę Ha–Nocri przez zgromadzenie Małego Sanhedrynu, a sekre-tarz zapisał to, co Piłat powiedział. [...]Sprawa została zakończana, nie było już o czym rozmawiać. Ha–Nocri odchodził na zawsze i nikt nie wyleczy procuratora z tych strasz-

! FORMUŁY TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA EGZAMINMATURALNY – POZIOM ROZSZERZONY:

1. analiza i interpretacja tekstu2. analiza i interpretacja porównawcza dwóch tekstów

Zapamiętaj!

JĘZYK POLSKI • Zadania maturalne EkukatorEdukator

31

liwych, nieznośnych bólów głowy, oprócz śmierci nie ma na nie le-karstwa. Ale nie ta myśl niepokoiła teraz Piłata. Przenikał go ten samniepojęty smutek, który ogarnął go już wcześniej, na tarasie. Pro-curator usiłował zrozumieć powód tego smutku. Powód był dziw-ny – procurator miał niejasne wrażenie, że nie dokończył rozmowyze skazanym, a może nie dosłuchał czegoś do końca.Piłat odpędził tę myśl, odleciała natychmiast, tak jak przyszła. Od-leciała, pozostał niepojęty smutek, niepojęty, bo przecież niczegonie mogła tu wyjaśnić inna myśl, która przebiegła jak błyskawica i na-tychmiast zagasła, krótka myśl: „Nieśmiertelność... nadeszła nie-śmiertelność...” Kto ma zostać nieśmiertelnym? Tego procurator niezrozumiał, ale myśl o owej zagadkowej nieśmiertelności sprawiła,że mimo upału zrobiło mu się zimno.– Dobrze – powiedział Piłat. – Niech więc tak będzie.Obejrzał się, rozejrzał się dokoła i zadziwiła go nagła przemiana oto-czenia. Zniknął ociężały od kwiatów krzak róży, zniknęły okalającegórny taras cyprysy i drzewo granatu, i biała statua stojąca pośródzieleni, nawet sama zieleń. Napłynął na to miejsce jakiś purpurowygąszcz, w którym chwiały się i rozpełzały wodorosty, a wrazz wodorostami kołysał się i on sam, Piłat. Uniósł się gniewem, pa-lącym, duszącym, najstraszliwszym, gniewem bezsilności.”

M. Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, Warszawa 2006

SUGEROWANY MODEL ODPOWIEDZIRozwinięcie tematu (można uzyskać maksymalnie 26 punktów)

1. Wstępne rozpoznanie całości (4 pkt)• jest to opowieść Wolanda, który relacjonuje wydarzenia znane

mu z autopsji, ma znamiona wypowiedzi trzecioosobowegoi obiektywnego narratora

• scena nawiązuje do biblijnej sceny przesłuchania Jezusaprzez Piłata

• scena o charaktrze apokryficznym (wprowadzenie elementównieznanych w kanonie ewangelicznym, imię Jeszua Ha- Noc-ri, kreacja Jeszui na osobę słabą, naiwną w ocenie świata i mo-tywów ludzkiego działania; Jeszua to wędrowny filozof

• opowieść Wolanda skierowana jest do Berlioza w Moskwie w la-tach stalinowskich na Patriarszych Prudach

• dwupłaszczyznowość narracji – czasy Piłata i współczesnej Buł-hakowowi Rosji

• Berlioz neguje istnienie Boga i diabła, więc Woland, opowiadająchistorię Jeszui, podaje mu logiczny argument, potwierdzającyistnienie Chrystusa

2. Ukształtowanie wypowiedzi (4 pkt)• kompozycja klamrowa, podkreślona symbolem pojawiającej

się jaskółki• jaskółka jest symbolem odrodzenia, zmartwychwstania (uczeń

zwraca uwagę na reakcję Piłata widzącego pojawiającą się ja-skółkę przed podjęciem decyzji w sprawie Jeszui i po)

• scena ma charakter psychoanalizy człowieka ogarniętego stra-chem przed władzą

• uniwersalny wymiar sceny; kreacja Piłata nawiązuje do krea-cji człowieka naznaczonego lękiem przed władzą absolutną,totalitarną (uczeń zwraca uwagę na korespondowanie scenyw Jeruszalaim z wydarzeniami w Moskwie lat stalinowskich)

3. Postawa Piłata wobec Jeszui (7 pkt)• Jeszua jest dla Piłata wędrownym filozofem, który mądrze mówi,

rozprasza nudę i koi ból, którego pragnie mieć przy sobie (po-stanawia go „uwięzić” we własnej rezydencji)

• rozważania o bliskim spotkaniu z Jeszuą rozjaśniają myśli pro-kuratora „myśl miał jasną i lotną”, co kontrastuje z wcześniejsząpostawą nudy i zniechęcenia

• traktuje Jeszuę pobłażliwie – nie dopatrzył się cech przestęp-stwa, żadnego związku działalności Ha – Nocri z niepokoja-mi w Jeruszalaim

• uważa go za obłąkanego utopistę, co pozwoliło uchylić wyrokMałego Sanhedrynu

• zależy mu na uwolnieniu Jeszui („jego spojrzenie przekazywałowięźniowi jakąś myśl, jakby chciał coś aresztowanemu zasu-gerować, przesłał mu porozumiewawcze spojrzenie”)

• ma świadomość niewinności Jeszui, wie, że filozof został zewzględu na swoją naiwność zmanipulowany

• z nienawiścią ocenia system, którego sam jest elementem, a któ-ry pozwala na oskarżanie ludzi pokroju Jeszui

• stara się ukazać absurdalność poglądów Jeszui, głoszącegotezę, że nie ma złych ludzi

• czuje się osaczony, wie, że nie może pomóc Jeszui, więc krzy-cząc, tłumi swój strach i emocje

• żałuje Jeszui, czuje wobec niego miłosierdzie4. Przyczyny zmiany decyzji Piłata w sprawie Jeszui (5 pkt)

• po przeczytaniu listu Kajfasza jest zmuszony zmienić decyz-ję, bo czyn Jeszui został wpisany w kategorię przestępstw, wy-nikających z obrazy majestatu

• jako namiestnik Cezara musi zareagować, gdyż obrona Jeszuimogłaby być wykorzystana przeciwko niemu – Piłatowi („Zgi-nął! Zginęliśmy!”)

• czuje wyraźny lęk przed arcykapłanem (uczeń wskazujesymptomy lęku: „jego twarz zmieniła się jeszcze bardziej” - przyczytaniu listu; „skóra na twarzy prokuratora z żółtej stała sięziemista, a oczy zapadły w głąb czaszki”; „ krew napłynęła doskroni i łomotała w nich teraz”)

• w obawie przed pomówieniem kapłana zmienia decyzję• Piłat okazuje się tylko trybikiem mechanizmy władzy, przegrywa

jako człowiek• Piłat okazuje się tchórzem, nie potrafi przeciwstawić się ab-

surdalnym decyzjom politycznym• obawia się utraty pozycji• czuje się bezwolny, osaczony przez mechanizmy systemu

5. Metaforyczny sens postawy Piłata (3 pkt)• Piłat staje się symbolem człowieka zniewolonego przez wszel-

ką władzę• pozostaje pod jej wpływem bez względu na konsekwencje po-

dejmowanych decyzji, nawet tych wyniszczających go psychicznie• nie potrafi zdobyć się na odwagę odrzucenia racji stanu nawet

wtedy, gdy godzą w wartości etyczne i moralne• staje się wzorem postawy ludzi, którzy nie potrafili przeciwstawić

się stalinizmowi, zaakceptowali system bez względu na jegonieludzki charakter

• każdy system totalitarny prowadzi do wyniszczenia człowieka,tak pod względem fizycznym, jak i psychicznym

6. Wnioski• pełne podsumowanie (3 pkt) – uczeń dostrzega metaforycz-

ny wydźwięk analizowanej sceny, podkreśla tragizm Piłata i kon-sekwencje jego decyzji; zwraca uwagę na kontekst historycznysceny, pozwalający traktować ją jako komentarz do wydarzeńw Rosji stalinowskiej

• częściowe podsumowanie (2 pkt) – uczeń dostrzega meta-foryczny wydźwięk sceny, dostrzega uwikłanie i bezsilność Pi-łata wobec władzy

• próba podsumowania (1 pkt) – uczeń podkreśla tragizm Piłata

Zadania maturalne opracowała: Anna Kietlińska, egzaminator, nauczyciel języka polskiego w III LO

Suma punktów, które można zdobyć, pisząc pracę na poziomie roz-szerzonym – 40. Oprócz punktów za rozwinięcie tematu, maturzysta otrzy-muje punkty za:kompozycję wypowiedzi – odpowiednio: 2-1-0 pktstyl – odpowiednio: 2-1-0 pktjęzyk – odpowiednio: 8-6-4-2-1-0 pktzapis – odpowiednio: 2-1-1 pkt(kryteria oceny znajdziemy na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej – www.cke.edu.pl)

UWAGA!

Zadania maturalne • BIOLOGIA

32

EdukatorEdukator

Zadania w arkuszach egzaminacyjnych z biologii na poziomie roz-szerzonym sprawdzają umiejętności określone w trzech obszarachstandardów wymagań egzaminacyjnych:I. wiadomości i rozumienie: zdający zna, rozumie i stosuje terminy,

pojęcia i prawa, przedstawia oraz wyjaśnia procesy i zjawiska;II. korzystanie z informacji: zdający wykorzystuje i przetwarza in-

formacje;III. tworzenie informacji: zdający rozwiązuje problemy i interpretu-

je informacje.

Zadanie 1Zaznacz na schemacie układu wydalniczego człowieka miejsce, gdzieodbywa się filtracja krwi.

Zadanie 2Dlaczego wirusy nie znalazły się w systemie klasyfikacyjnym orga-nizmów? Podaj 2 argumenty.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 3W cyklu rozwojowym roślin mamy do czynienia z przemianą pokoleń,czyli występowaniem na przemian pokolenia rozmnażającego siępłciowo i bezpłciowo. Wymień 3 podstawowe różnice między ga-metofitem i sporofitem u paprotników.

Zadanie 4Na czym polega osmoregulacja u protistów słodkowodnych. Podaj1 przykład takiego organizmu.………………………………………………………………………………

Zadanie 5Schemat przedstawia budowę anatomiczną liścia. Podaj 3 cechy róż-niące miękisz palisadowy i gąbczasty.

a) ……………………………………………………………………………b) ……………………………………………………………………………c) ……………………………………………………………………………

Informacja do zadania 6 i 7. Schemat przedstawia elementy budo-wy i cykl życiowy rośliny.

Zadanie 6Wskaż, ilo ploidalne są przedstawione poniżej struktury:ośrodek zalążka ......................... , bielmo ........................... , zarodek .......................... , osłonka zalążka ......................... .

Zadanie 7Podaj po dwie cechy widoczne na schemacie świadczące o tym, żeprzedstawia: a) roślinę okrytonasienną1. …………………………………………………………………………2. …………………………………………………………………………b) roślinę dwuliścienną1. ……………………………………………………………………………2. ……………………………………………………………………………

Zadanie 8 Przyporządkuj typ aparatu gębowego do podanego owada.

1. mucha a gryzący2. osa b kłująco-ssący3. konik polny c liżący4. pchła d gryząco-liżący

1. ........ 2. ........ 3. ........ 4. ........

Zadanie 9Na schemacie przedstawiono dorosłą żabę i jej formę larwalną –kijankę.

Wymień 3 cechy różniące kijankę od dorosłej żaby.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 10Schemat przedstawia regulację hormonalną stężenia glukozy we krwi.

BIOLOGIA: przykładowe zadania maturalne poziomu rozszerzonego

cecha gametofit sporofit…………………….. …………………….. ……………………..…………………….. …………………….. ……………………..…………………….. …………………….. ……………………..

BIOLOGIA • Zadania maturalne EkukatorEdukator

33

Podaj nazwę procesów oznaczonych na schemacie literą A i B.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 11Na schemacie przedstawiono 2 rodzaje stawów. Podaj ich nazwyoraz jedno miejsce gdzie występują.

………………………………………………………………………………

Zadanie 12Oceń prawdziwość zdań, zaznaczając swój wybór znakiem „+” w od-powiedniej kolumnie.

Zadanie 13Tytoń Nicotina tabacum powstał w wyniku skrzyżowania dwóch róż-nych gatunków: Nicotina silvestris (2n = 24) i Nicotina tomentosi-formis (2n = 16), oraz podwojenia liczby chromosomów u otrzy-manego mieszańca. Określ, jak nazywamy proces prowadzący dootrzymania tego typu roślin oraz wylicz ile chromosomów będą za-wierały komórki somatyczne Nicotina tabacum.………………………………………………………………………………

Zadanie 14Osiągnięcia genetyki molekularnej są stosowane na coraz większąskalę. Wykorzystuje się następujące techniki: 1. Technika PCR, 2. Sonda molekularna, 3. Elektroforeza, 4. Badanie genetycznychodcisków palców, 5. Klonowanie. Przyporządkuj nazwy technik doich definicji, wpisując numer techniki przy definicji…… Wykrywanie obecności określonego fragmentu DNA w ge-

nomie.…… Tworzenie wielu kopii wyjściowego DNA.…… Rozdzielenie fragmentów DNA i białek w polu elektrycznym.…… Tworzenie organizmów o tej samej informacji genetycznej.

Zadanie 15Na poniższym rysunku przedstawiono elementy morfotyczne krwi.Wskaż, które nie posiadają jądra komórkowego. Swój wybór uza-sadnij jednym argumentem.

………………………………………………………………………………

Zadanie 16Po umieszczeniu komórki w roztworze hipertonicznym dochodzi doodwodnienia cytoplazmy i odstawania błony komórkowej od ścia-ny komórkowej – zjawisko plazmolizy. Który z wykresów obrazujezmiany wielkości wakuoli podczas plazmolizy?

………………………………………………………………………………

Zadanie 17Uczniowie klasy biologiczno-chemicznej wykonali następujące do-świadczenie:Dwie doniczki z azalią indyjską umieścili w optymalnych warunkach(w miejscu wilgot nym, chłodnym-temp. ok. 16°C. Jedną doniczkęumieścili w większym pojemniku i obłożyli lodem, który ciągle uzu-pełniali. Co trzy dni obie rośliny podlewali taką samą ilością mięk-kiej wody. Po 2 tygodniach roślina w doniczce obłożonej lodem uschła.Sformułuj problem badawczy do rozwiązania którego uczniowie prze-prowadzili to doświadczenie.………………………………………………………………………………Sformułuj hipotezę do tego problemu badawczego.………………………………………………………………………………Uzasadnij słuszność postawionej hipotezy.………………………………………………………………………………

Zadanie 18Rośliny wydzielają wodę nie tylko w postaci pary w procesie trans-piracji, mogą ją wydzielać w postaci płynnej. Zjawisko to występu-je wtedy, kiedy istnieją warunki korzystne do pobierania wody przezkorzenie, a niekorzystne dla transpiracji. Zdarza się to najczęściejpóźnym latem, gdy po ciepłym dniu następuje chłodna noc. Nadranem na wierzchołkach liści traw i na brzegach liści roślin dwuli-ściennych można zaobserwować kropelki płynu.O jakim procesie jest mowa w przytoczonym fragmencie tekstu?………………………………………………………………………………Określ struktury rośliny umożliwiające wydzielanie wody w posta-ci płynnej.………………………………………………………………………………

Zadanie 19Na schemacie przedstawiono cykl rozwojowy robaka pasożytniczego.

Zdanie Prawda Fałsza) Wazopresyna produkowana przez przedni płat przy-

sadki powoduje zwrotne wchłanianie wapnia w ka-nalikach nerkowych.

……… ………

b) Kalcytonina wydzielana przez tarczycę zwiększaresorpcję jonów wapnia z kanalików nerkowych ……… ………

c) Objawem niedoczynności kory nadnerczy jest cho-roba Cushinga ……… ………

d) Leptyna - białko zbudowane ze 146 aminokwa-sów – produkowana przez komórki tłuszczoweu osób otyłych hamuje łaknienie

……… ………

Podaj nazwę gatunkową tego pasożyta.………………………………………………………………………………Nazwij stadia rozwojowe zaznaczone na rysunku cyframi 1 i 2.1 – …………………………………………………………………………2 – …………………………………………………………………………

Zadanie 20Zwykły deszcz jest lekko kwaśny, ponieważ wchłonął nieco dwutlenkuwęgla z powietrza. Kwaśny deszcz jest bardziej kwaśny niż zwyk-ły deszcz, ponieważ wchłonął również takie gazy jak tlenki siarki i tlen-ki azotu. Skąd się biorą w powietrzu te tlenki?……...……………………………………………………………………

Zadanie 21Odporność to zdolność organizmu do unieczynniania i niszczeniaantygenów. Wyróżniamy odporność wrodzoną i nabytą. Odpornośćnabyta może być czynna lub bierna. Z podanych przykładów wy-bierz rodzaje odporności i wpisz ich numery w odpowiednie miejs-ca na schemacie.

1. Zachorowanie na ospę wietrzną2. Surowica przeciwtężcowa3. Kaszel4. Przeciwciała anty – WZW typu B w mleku matki5. Lizozym w ślinie6. Szczepionka Di-Te-Per

Zadanie 22Skóra stanowi zewnętrzną powłokę ciała i składa się z dwóch warstw:naskórka i skóry właściwej. Jej łączna powierzchnia u dorosłego czło-wieka wynosi do 2 m2. Grubość skóry waha się od 0,3 do 4 mm w za-leżności od okolicy ciała.Wyjaśnij, dlaczego należy chronić skórę przed intensywnym dzia-łaniem promieni słonecznych.……...……………………………………………………………………

Zadanie 23W zakładzie genetyki zbadano kariotypy czwórki nienarodzonychdzieci. Po analizie kariogramów odpowiedz na poniższe pytania.Które dzieci będą chłopcami? Jakie mutacje przedstawiają po-szczególne kariotypy?

Zadanie 24Uzupełnij luki tak, aby powstały zdania właściwie opisujące prze-bieg mitozy i mejozy.W wyniku mitozy powstały 2 komórki potomne każda o 2n = 32 chro-mosomy. Ile chromosomów miała komórka macierzysta – ......... .Jeżeli w profazie pierwszego podziału mejotycznego mamy w ko-mórce 30 biwalentów to znaczy, że komórki potomne będą miały................ chromosomów. Redukcja liczby chromosomów w mejoziezachodzi w ................... . Proces crossing-over zachodziw ......................... (podaj fazę i stadium) i polega .............................………………………………………………………………………………

Zadanie 25Rybosomy to drobne ziarniste struktury, zbudowane z RNA i bia-łek, które biorą udział w biosyntezie białka. Zwykle połączone są ra-zem, nicią matrycowego RNA, tworząc łańcuchy - wówczas nosząnazwę polirybosomów. Mogą też być związane z siateczką śród-plazmatyczną.Wymień 2 cechy różniące rybosomy występujące w komórce pro-kariotycznej i eukariotycznej:1 – …………………………………………………………………………2 – …………………………………………………………………………

Zadanie 26Cząsteczka cukru nie wchodzi w skład:

a) nukleozydub) amylopektynyc) chitynyd) lecytyny

Zadanie 27Dwie czarne świnki morskie mają brązowe potomstwo. Co możnapowiedzieć o ich genotypach? Zakładając, że allel warunkujący czar-ne ubarwienie jest dominujący. Uzasadnij swoją odpowiedź wyko-nując krzyżówkę genetyczną.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 28Pasożytniczy tryb życia bruzdogłowca szerokiego wywarł istotny wpływna jego budowę i czynności życiowe. Podaj dwie cechy charakte-rystyczne dla pasożyta wewnętrznego oraz uargumentuj je.1 – …………………………………………………………………………2 – …………………………………………………………………………

Pytania maturalne opracował: Małgorzata Łupińska, egzaminator, nauczyciel biologii III LO w Białymstoku

Odporność

nieswoista swoista..................................

czynna bierna

naturalna sztuczna naturalna sztuczna.............. .............. .............. ..............

Zadania maturalne • BIOLOGIA

34

EdukatorEdukator

Pięcioletnia analiza wyników egzaminu maturalnego z biologii po-zwala stwierdzić, że wiele błędów popełnianych przez maturzys-tów wynika z braku umiejętności konstruowania poprawnej podwzględem językowym, zwięzłej i logicznej odpowiedzi. Zdający niezwracają uwagi na staranność i precyzję udzielanych odpowiedzi.Nie stosują się do zawartego w poleceniu czasownika operacyj-nego – opisz, wyjaśnij, uzasadnij. Stosują niepoprawną terminologiębiologiczną, popełniają błędy językowe w nazwach procesów bio-chemicznych.Przyczyną niepowodzeń zdających jest słabe opanowanie umie-jętności:• czytania polecenia lub treści zadania ze zrozumieniem;• analizy danych przedstawionych w postaci tabeli, rysunku i sche-

matu;• selekcji podanych informacji;• uogólniania i formułowania wniosków.

UWAGA!

BIOLOGIA • Zadania maturalneEkukatorEdukator

35

l.p. odpowiedzi maksymalna liczba punktów punkty cząstkowe

1 nerka 1

2 1. Nie mają budowy komórkowej 2. Nie mają własnego metabolizmu 2 1 punkt za każdą odpo-

wiedź

3 Cecha: Liczba chromosomów: gametofit – 1n, sporofit – 2n; Sposób rozmnażania: gametofit – płciowo, sporofit –bezpłciowo, bezpłciowo; Pokolenie dominujące: gametofit – nie, sporofit – tak 3 1 punkt za uzupełnienie

całego wiersza

4Protisty słodkowodne żyją w roztworze hipotonicznym. Woda dążąc do wyrównania stężeń będzie napływała downętrza organizmu. Obecność wodniczek tętniących pozwala na pozbycie się nadmiaru wody.Przykład - pantofelek

21 punkt za mechanizm 1 punkt za przykład protista

51. Komórki miękiszu palisadowego ułożone są ściśle, zaś gąbczastego luźno 2. Komórki miękiszu palisadowego zawierają dużo chloroplastów, zaś gąbczastego mało 3. Komórki miękiszu palisadowego są wydłużone , zaś gąbczastego owalne

3 Za każdą różnicę po 1 punkcie

6 ośrodek zalążka 2n, bielmo 3n, zarodek 2n osłonki zalążka 2n 2 1 punkt za 2 poprawneodpowiedzi

7 a) Zalążek ukryty jest w słupku – 1 pkt. Zalążek posiada podwójną osłonkę – 1 pkt. b) Zarodek posiada 2 liścienie – 1 pkt. Liście maja unerwienie pierzaste – 1 pkt. 4

8 1 - c, 2 – d, 3 – a, 4 - b 2 1 punkt za 2 poprawneprzyporządkowania

9 Kijanka roślinożerna, dorosła żaba mięsożerna Kijanka oddycha skrzelami zew., dorosła żaba płucami i przez skóręKijanka ma jeden obieg krwi, dorosła żaba dwa obiegi krwi 3 1 punkt za jedną różnicę

10 A - pobudzanie wydzielania glukagonu – 1 pkt. B - pobudzanie wydzielania insuliny – 1 pkt. 2

11 A – staw siodełkowy – staw nadgarstkowo śródręczny kciuka – 1 pkt.B – staw zawiasowy – staw kolanowy – 1 pkt. 2

12 a – F, b – F, c – F, d - P 2 1 punkt za 2 poprawneodpowiedzi

13 Amfiploidia – 1 pkt. 2 x ( 12+8 ) = 40 – 1 pkt. 2

14 2, 1, 3, 5 2 1 punkt za 2 poprawneprzyporządkowania

15 A – płytki krwi, ponieważ są to fragmenty cytoplazmy komórek olbrzymich szpiku kostnego – 1 pkt. C – erytrocyty straciły jądro jako wyraz przystosowania do transportu tlenu – 1 pkt. 2

16 d 1

17Problem badawczy – 1 pkt. Wpływ temperatury na pobieranie wody przez roślinę. Hipoteza – 1 pkt. W niskiej temperaturze gleby roślina nie pobiera wody z podłoża.Uzasadnienie – 1 pkt. Hipoteza jest słuszna, ponieważ zbyt niska temperatura wywołuje u rośliny suszę fizjologiczną.

3 1 punkt za każdą odpowiedź

18 Za wskazanie gutacji (1 pkt) Za określenie struktur, przez które zachodzi gutacja (1 pkt) np. szparki wodne (hydatody,wypotniki), czyli przestwory między dwiema komórkami skórki, które nie wykazują zdolności do wykonywania ruchów.

19 Tasiemiec nieuzbrojony – 1 pkt. 1 – wągier (cysticerkus), 2 – onkosfera – 1 pkt. 2

20 spaliny samochodowe, emisja zanieczyszczeń fabrycznych, spalanie paliw kopalnych takich jak ropa czy węgiel, gazywulkaniczne 1

21 Nieswoista – 3,5; Czynna naturalna – 1; Czynna sztuczna – 6; Bierna naturalna – 4; Bierna sztuczna – 2 3 1 punkt za 2 poprawneprzyporządkowania

22 Ponieważ może dojść do mutacji w materiale genetycznym komórek warstwy rozrodczej naskórka, co prowadzi dozmian nowotworowych 1

23

Chłopcami będą dzieci A, B, D – 1 pkt A – prawidłowy kariotyp } 1 pkt B – trisomia heterosomów C- monosomia heterosomów } 1 pkt D – trisomia chromosomu 21

3 1 punkt za 2 poprawnienazwane mutacje

24

W wyniku mitozy powstały 2 komórki potomne każda o 2n = 32 chromosomy. Ile chromosomów miała komórka ma-cierzysta - 32 . Jeżeli w profazie pierwszego podziału mejotycznego mamy w komórce 30 biwalentów to znaczy, żekomórki potomne będą miały 30 chromosomów. Redukcja liczby chromosomów w mejozie zachodzi w anafazieI. Proces crossing-over zachodzi w profazie I (diplotenie) i polega na wymianie fragmentów chromatyd między chro-mosomami homologicznymi

3

Za podanie definicji cros-sing – over – 1 pkt. Za wy-pełnienie dwóch luk w tek-ście po 1 pkt.

25 Rybosomy prokariotyczne mają 70 S, a eukariotyczne 80 S – 1 pkt. Rybosomy prokariotyczne zawierają 2 razy więcejr RNA niż białka zaś eukariotyczne 50 % białka i 50 % r RNA – 1 pkt. 2

26 D lecytyna, ponieważ jest fosfolipidem 1

27

Świnki są heterozygotami – 1 pkt. A – allel warunkujący sierść czarną a – allel warunkujący sierść brązową P: Aa x AaG: A, a A, a – 1pktF1 AA, Aa, Aa, aa czarna, czarna, czarna, brązowa

2

28 Oddycha beztlenowo, ponieważ wewnątrz żywiciela nie ma dostępu tlenu i oddychanie beztlenowe jest jedynym spo-sobem uzyskania energii – 1 pkt. Na główce posiada bruzdy, którymi przytwierdza się do ścian jelita, co zapobiega jego usunięciu

2 Po 1 punkcie z cechęi prawidłowe uzasadnienie

Klucz odpowiedzi:

Egzamin trwa w sumie około 30 minut. Po wejściu do sali egzami-nacyjnej i wylosowaniu jednego z zestawów, zdający będzie miał 15minut na przygotowanie się do odpowiedzi, a następnie 15 minutna odpowiedź. Egzamin składa się z dwóch zadań.Zadanie 1. Rozmowa na podstawie materiału stymulującego.Zdający odpowiada na cztery lub pięć pytań egzaminującego. Py-tania te dotyczą w kolejności: opisu materiału stymulującego, jegointerpretacji oraz wyrażania swoich opinii. Czas przeznaczony na tęczęść egzaminu to około 6-7 minut.Zadanie 2. Prezentacja tematu i dyskusja.W tej części zdający prezentuje wybrany przez siebie temat (ma dowyboru jeden z dwóch) a następnie bierze udział w krótkiej dyskusji

z egzaminującym, który zadaje mu kilka pytań dotyczących usłyszanejprzed chwilą wypowiedzi. Prezentacja tematu nie powinna przekraczać3 minut. Pozostały czas (ok. 5 minut) poświęcony będzie na dys-kusję, w czasie której egzaminujący zada pytania dotyczące struk-tury wypowiedzi, treści oraz opinii i argumentów.Oceniając wypowiedź, egzaminator ma do dyspozycji następującątabelę punktacji:

Zgodnie ze standardami egzaminacyjnymi, zdający powinien byćprzygotowany do rozmowy na podstawie materiału stymulującegooraz prezentacji z następujących tematów: CZŁOWIEK, DOM, SZKO-ŁA, PRACA, ŻYCIE TOWARZYSKIE I RODZINNE, ŻYWIENIE, ZAKUPY I USŁU-GI, TURYSTYKA I PODRÓŻE, KULTURA, SPORT, ZDROWIE, NAUKA I TECH-NIKA, ŚWIAT PRZYRODY, PAŃSTOWO I SPOŁECZEŃSTWO, ELEMENTY WIE-DZY O KRAJACH ANGLOJĘZYCZNYCH

Zadanie 1 Rozmowa na podstawie materiału stymulującego.Przeanalizuj przedstawiony materiał i przygotuj się do jego pre-zentacji i rozmowy z egzaminującym na temat:

• zanieczyszczenia środowiska naturalnego• sposobów ochrony przyrody

'REDUCE, REUSE, RECYCLE'

198019902004

USA0

20

15

10

5

China Europe Russia

Per capita CO2 emissions, 1980-2004

Japan India Africa

Zadania maturalne • JĘZYK ANGIELSKI

36

EdukatorEdukator

JĘZYK ANGIELSKI: przykładowe pytania egzaminu ustnego na poziomie rozszerzonym

zadania egzaminacyjne treść wypowiedzi

umiejętności językowe

Zadanie 1. Rozmowa na podstawie materiału stymulującego 6

7

Prezentacja materiału stymulującego 2

Interpretacja, wyrażanie opinii 4

Zadanie 2. Prezentacja tematu i dyskusja 7

Prezentacja tematu 3

Udział w dyskusji, wyrażanie opinii, argumentacja 4

Razem (maksymalnie) 6+7+7 = 20 pkt

JĘZYK ANGIELSKI • Zadania maturalne EkukatorEdukator

37

The figures on pollution control in China reported by local governmentsdropped remarkably this year, while the real environmental situationcontinues to deteriorate.

Pytania (tylko w zestawie egzaminatora)1. Describe the material with reference to the main topic.2. What do the bar chart and the excerpt tell you about CO2 emis-

sions around the world?3. How do you understand the slogan in italics?4. How much depends on individuals and how much on the go-

vernment when it comes to protection of the environment?5. Do you think Polish people are ecologically aware? What ma-

kes you think that?

ODPOWIEDZI:

Pytanie 1The material deals with the subject of ecology. I can see here a pic-ture which shows a polluted city affecting the natural environmentwith toxic gases emitted by factories; the walls in the city are coveredby graffiti and there is rubbish in the forest and litter in the street. Anot-her thing that I can see is a graph that shows the emissions of themain greenhouse gas CO2 in different countries around the world.There’s also an excerpt from a newspaper or a website which dis-cusses the amount of pollution produced by China. At the top the-re is an ecological slogan saying: 'reduce, reuse, recycle'.

WSKAZÓWKI:Pamiętajmy, że przy odpowiedzi na pierwsze pytanie wystarczy ogra-niczyć się do ogólników. Przedstawienie materiału nie wymaga odnas interpretacji i opiniowania. Warto tu jednak pamiętać o charak-terystycznych i użytecznych wyrażeniach, które pomogą nam szyb-ko i skutecznie przedstawić materiał stymulujący. W jego skład muszą wejść przynajmniej trzy z następujących ele-mentów: fotografia (photo), obrazek (picture), rysunek (drawing), ta-bela (table), wykres (graph), diagram słupkowy (bar chart), diagramkolisty (pie chart), cytat (quotation, quote), fragment artykułu prasowegolub książki (excerpt), nagłówek prasowy (heading), wyniki ankiety (sur-vey), przysłowie (proverb). Warto również pamiętać o wyrażeniach,które mówią do czego odnosi się dany element materiału stymulu-jącego: it deals with, it concerns, it refers to, it is concerned with, itillustrates, it might be.

Pytanie 2The bar chart presents the emissions of CO2 around the world andit seems that the largest amount of pollution is produced in the Uni-ted States. The second and third positions on the chart are occu-pied by Russia and Japan. European countries produce less pol-lution than Russia, the United States or Japan put together. It seemsthat in some places the level of emission has decreased in the last14 years, for example in European countries and Russia. However,in Japan and China the amount of CO2 has risen. The newspaperexcerpt seems to confirm this information about China.

Pytanie 3The slogan looks like an encouragement for people to get involvedin preserving the environment and life on our planet. Nowadays peop-le are facing a lot of ecological threats. Factories are producing moreand more greenhouse gases, rivers are polluted by sewage and gar-bage dumps are getting bigger and bigger. This slogan tells us tostart reducing the emissions? of harmful gasses and waste. It alsomotivates people to start reusing various materials. We can for exam-ple reuse plastic and metals from old computers, organic waste asnatural fertilizer in our gardens, or recycle paper, aluminum and glass.This way we can help our natural environment and make our pla-net a cleaner and safer place.

WSKAZÓWKI:Interpretując materiał stymulujący, staramy się wydobyć maksimumtreści z fragmentów, o które jesteśmy pytani. Wymaga to uważnegoprzyjrzenia się materiałowi i wyciągnięcia logicznych wniosków. War-to przy tym pamiętać, że matura z języka angielskiego nie jest spraw-dzianem naszej ogólnej wiedzy, lecz egzaminem językowym. Wymagasię tu od nas uważnego przeczytania tekstu, tabelki, przyjrzenia sięobrazkowi, w celu wyłowienia najistotniejszych informacji.

Pytanie 4I believe that protection of the environment, like all actions, alwaysinvolves the work of individual human beings. It’s always individualswho pick up litter from the streets, install filters in factories or recycle.However, in order to take global action, the support of governmentsis necessary. Only governments can pass laws and regulations thatwill make big companies and corporations care less about their pro-fits and more about ecology. I also think that governments can in-troduce ecological education in schools where young people canlearn the right view on ecological issues and find out what they cando to help our planet. But in my opinion, we shouldn’t wait for theencouragement of the government to do our best. We can take smallsteps to start improving the situation in our neighborhood. We cansave water by taking showers instead of baths. We can switch offunnecessary lights at home. We can travel to school by bike insteadof car.If each of us does a little to preserve the environment, then the si-tuation will improve significantly on the global scale, too.

Pytanie 5In my opinion Polish people are not ecologically aware. I mean, weare probably 'greener' than citizens of third world countries, but westill lack a lot in that area. It’s enough to look around to see that we

Zadania maturalne • JĘZYK ANGIELSKI

38

EdukatorEdukator

still drop litter in the streets; we don’t use bicycles as often as peop-le do it in Holland or Sweden. We still prefer driving to work or scho-ol by car instead of taking a walk. The traffic in the streets is sometimesso heavy and the air is so full of car fumes that we have difficulty breat-hing. Also, we still don’t seem to know what it means to segregaterubbish. Near our blocks there are plastic bottle banks and contai-ners for paper and cardboard, but people keep throwing all kindsof garbage into one common bin. I’m inclined to think that it will takePoland a few decades to reach the level of ecological awareness clo-se to such countries as Norway or New Zealand, but I do hope thatthe young generation of well educated Poles will change that in thefuture and Poland will not be a dark spot on the ecological map ofEurope any more.

WSKAZÓWKI:Wyrażanie swojej opinii, to najłatwiejsze z zadań. W zasadzie, jak mó-wią psychologowie, komunikujemy się z innymi najczęściej po to, abywyrażać nasze upodobania i poglądy. Ta część egzaminu nie powinnawięc przysporzyć trudności, jeśli tylko posiadamy dostateczny za-sób słownictwa i znamy charakterystyczne angielskie zwroty, któresłużą wyrażaniu opinii. Oto niektóre z nich: I’m (absolutely) convin-ced that; I (strongly) believe; in my opinion/view; I’m inclined to be-lieve that; to my mind; it’s evident/obvious that; as far as I’m concerned;I do agree with the view that.

Zadanie 2 Prezentacja tematu i dyskusja.Zapoznaj się z podanymi tematami. Wybierz jeden i przygotujsię do jego prezentacji oraz dyskusji z egzaminującym.

1. Peter Finley Dunn Said: ‘You can lead a man up to universi-ty, but you can’t make him think.’ Does education happen inor outside school? Express your opinion.

2. Money - the root of all evil or the road to happiness? Discuss.

ODPOWIEDZI:

Temat 1There are many approaches to education. Some people believe thatit is the role of schools to teach young people about life. Others thinkthat we can only teach ourselves and that schools are just a dist-raction for bright, intelligent people. But I absolutely agree with thestatement that education happens inside school.Firstly, there’s no denying that schools are an important part of ourlives. We start attending them at the age of six or seven and we stopwhen we are grown up. Going to school takes up 6 to 8 hours of

our daily routine. And during this time we develop and grow bothphysically and mentally. We get a chance to interact with other boysand girls and learn how to cooperate. So school is a perfect placefor learning social skills.Secondly, it’s in school that we get to know letters and learn to read.Our parents hardly ever have time to teach us this basic skill at home.Without the school drill and encouragement we would be illiterate.The same goes for other subjects. Who would teach us mathema-tical skills? Who would explain rudiments of physics and chemistryif we didn’t attend our classes in school. And even if we don’t likeboring lessons and old teachers, we are still exposed to some know-ledge and sometimes even subconsciously absorb it.However, some people may say that school just limits brightminds, that it kills young people’s individuality. In my view it’s not true.Even if school offers very conventional approach to studying, at leastthey show you various possibilities. Einstein who wasn’t a good stu-dent at school and complained about narrow-minded teachers wo-uldn’t have become a great physicist without school. Why? Becau-se he wouldn’t have known that there’s a subject called physics.To sum up, I don’t think it’s fair to say that education happens onlyoutside schools. Maybe they can’t make us become geniuses, butat least they can give us a good start, an opportunity to learn andexplore the world. Without this stimulation, we wouldn’t be able togrow and progress so fast.

WSKAZÓWKI:Zwróćmy uwagę, że wypowiedź na pierwszy temat jest w zasadzierozprawką typu 'opinion essay', tyle że wypowiedzianą na głos i nie-co mniej formalną. Nie obowiązuje to zasada nieużywania skrótówa kompozycja może być nieco luźniejsza. Jednak zasada pozostajeta sama: rozpoczynamy od wstępu, w którym wyrażamy swoją opi-nię, po nim przedstawiamy argumenty na poparcie naszego pun-ktu widzenia, po czym podsumowujemy temat, parafrazując nasząopinię ze wstępu. Każda część wypowiedzi powinna być jasno za-rysowana przy pomocy charakterystycznych 'linking words' (w tek-ście wyróżnione są one tłustym drukiem), które są również cha-rakterystyczne dla wypracowań.Po wysłuchaniu naszej wypowiedzi egzaminator zada nam kilka py-tań. Będą się one odnosić do:

• treści naszej wypowiedzi [np. You said that schools limit brightminds. How does it happen? Could you elaborate (powiedziećwięcej) on that?]

• struktury wypowiedzi (np. Why did you choose this topic? Why did you mention social skills first?)

• opinii i argumentów (np. You strongly agreewith the statement that education happensin school. But what about the time thatwe spend outside school? Do youthink we don’t learn anything valuablethen?)

Temat 2We live in the era of consumption. Huge shop-ping centers, bright advertisements and fre-quent commercials on TV are trying to con-vince us all the time that we need to buy so-mething new. So every day we spend dollarsand zlotys, pay by credit card, take loans justto satisfy our needs. Money is really crucial for ourcivilization because it allows you to exchange your workwith the work of other without bartering goods or ser-vices. But apart from its advantages, money has someimportant drawbacks.To start with, it’s obvious that the world, as we knowit, can’t function without money. Thanks to money youcan buy groceries and go to the cinema. You canbuy a holiday abroad or go to a football match. With

JĘZYK ANGIELSKI • Zadania maturalne EkukatorEdukator

39

money you can satisfy your daily needs. Furthermore, money canmake your dreams come true. You can afford good education, choo-se a school you like anywhere in the world and study there. You cango on a trip around the world and use your plastic money to pay forthe accommodation and food. Finally, money is an effective meansof helping others. When you see people suffering from hunger andpoverty, you can send money to the distant corner of the world andsomebody will use it to relieve suffering.On the other hand, it’s really easy to lose yourself in the consum-ptionist culture. The more money you have, the more you spend.You buy a new gadget every day and soon buying becomes the only

meaning of your life. What’s more, you can discover that money gi-ves you power over other people. If you have money, you are the‘boss’. This can turn into a real addiction. It’s a fact that greed ke-eps growing and the more money you have, the more you want. Soeventually, money can take control over you and change you intoa shallow and immoral creature. Instead of making your dreams cometrue, it can become the only dream you have. Many wars have beenfought because human beings couldn’t control their greed.On balance, every coin has two sides, and this saying is just per-fect to sum up the discussion about money. In my opinion, moneyis something good, something that allows us to pursue our happi-ness and help people in need. But we must be really careful in or-der not to become slaves to money. Money is just coins and bills –what we make of it depends only on us.

WSKAZÓWKI:Druga wypowiedź przypomina rozprawkę za i przeciw. Musimy tu roz-ważyć dobre i złe strony jakiegoś zjawiska lub problemu. I znów po-winniśmy pamiętać o trójdzielnej strukturze naszej wypowiedzi, w któ-rej znajdzie się miejsce na wstęp, rozwinięcie i zakończenie. W tre-ści naszej prezentacji znów muszą pojawić się charakterystyczne sło-wa i frazy wprowadzające argumenty, ukazujące kontrast i podsu-mowujące wypowiedź. Przykładowe pytania egzaminatora, które moglibyśmy usłyszeć:• Why did you start your speech by presenting the advantages of mo-

ney?• You said that many wars have been fought because people couldn’t

control their greed. Can you provide some examples? What warsdid you have in mind?

• How do you understand the term ‘consumptionist’ culture?

Zadania maturalne opracował: Dariusz Kuźniewski, egzaminator, nauczyciel języka angielskiego w III LO w Białymstoku

Długość wypowiedzi ustnej zależy w dużym stopniu od indywi-dualnych umiejętności i temperamentu osoby. Niektórzy mówiąszybko, precyzyjnie dobierając słowa, inni formułują myśli wolniej.Dlatego przed egzaminem warto poćwiczyć mówienie na czas. War-to zacząć od przeczytania na głos jednego ze szkolnych wypra-cowań, by sprawdzić ile czasu zajmuje przeczytanie tekstu od dłu-gości ok. 250 słów. Bardzo istotne jest też wykorzystanie czasuna przygotowanie się. Z 15 minut, które mamy do dyspozycji wprzed egzaminem, większość czasu powinniśmy przeznaczyć naprzemyślenie tematu i zapisanie na kartce papieru planu naszejwypowiedzi z kluczowymi argumentami i charakterystycznymi fra-zami, których będziemy chcieli użyć w czasie rozmowy. Pamię-tajmy, że prezentując temat możesz korzystać z notatek. Jeśli kil-ka razy w czasie egzaminu zerkniemy do notatek, nie obniży tonaszej oceny, a możemy przez uzyskać większą pewność siebiei utrzymać dobre tempo naszej wypowiedzi.Pamiętajcie również, że matura to przede wszystkim rozmowa zludźmi w komisji egzaminacyjnej. Z ludźmi, którzy mają swoje ogra-niczenia. Przy kilkunastu prezentacjach maturalnych w danym dniuciężko jest utrzymać niesłabnącą uwagę. Dlatego warto pamię-tać o tym, by nasza prezentacja była wyrazista i inna od poprzednich.Dobrze by również było, gdyby znalazły się w niej elementy hu-moru lub coś zaskakującego, co przykuje uwagę egzaminatorów.Nie bójcie się być kontrowersyjni!

UWAGA!

Poradnik • PRZYGOTOWANIA DO MATURY

40

EdukatorEdukator

Jesteś drażliwy, szybko się dekoncentrujesz, czasami dopada Cię lęk i masz kłopo-ty ze spaniem? Jesz za dużo, albo nie masz apetytu? Jak nic dopadł Cię przedma-turalny stres! Jak tysiące twoich rówieśników, którzy z niepokojem czekają na maj.

Optymalny stres jest niezbędny, by nas zmobilizować do działania. Bez niego trud-no by było zebrać siły do pracy. Stres sprawia, że zaczynamy organizować rzeczywis-tość wokół siebie i opracowujemy strategię radzenia sobie z nim.

Co możesz zrobić, żeby stres Ciebie nie zablokował? Potrzebujesz silnej grupy wspar-cia! Dużo rozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi. Zwierzaj im się ze swoich obaw przedegzaminem, pytaj o rady (np. jaki materiał bardziej sobie utrwalić, gdzie znaleźć od-powiednie pomoce do nauki). Niczego nie warto tłumić w sobie. Szukaj oparcia w bli-skich, przyjaznych Ci osobach.

BARBARA ŻUKOWSKA

PRACOWNIA PSYCHOTERAPII I PSYCHOEDUKACJI INTEGRA W BIAŁYMSTOKU

Blisko,coraz bliżej

Egzamin maturalny coraz bliżej – narasta napięcie, rośnie ciśnienie?Pojawiają się „czarne wersje wydarzeń”? Myślisz że na pewno niezdasz, nie zdążysz z materiałem albo zatniesz się i nic nie powiesz,i nic nie napiszesz? Albo jeszcze gorzej – zabraknie Ci kilku punktów,żeby dostać się na wymarzoną medycynę.

Włącz „pozytywne myślenie”1. Pamiętaj, że wielu – tak jak i Ty – będzie zdawało teneg zamin (to pocieszające, że są inni współtowarzyszeniedoli). Wielu też już ten egzamin zdało przed Tobą –jest to wykonalne!2. Pomyśl, że skoro dotarłeś tak daleko, nie ma powo-du, dla którego końcowy egzamin ma się okazać niepo-wodzeniem.3. Miej świadomość, że przez te wszystkie lata naukizdobyłeś dużo wiedzy, a w ostatniej klasie na pewnopowtórzyłeś i stale powtarzasz wszystkie zagadnieniado maturalnych przedmiotów.4. Nie zadręczaj się myśleniem, czego jeszcze nieumiesz (nawet profesor nie wie wszystkiego). Zwracajraczej uwagę na to, ile już powtórzyłeś, co umiesz, ilewiesz – resztę utrwalaj.5. Mów „stop” zadręczającym Cię myślom. Możesz nadnimi zapanować.

Dobra organizacja czasuPrzemyśl i przeorganizuj jeżeli to konieczne gospodarowanie swoim cza-sem – odpowiedz sobie na pytanie, ile czasu przeznaczasz dziennie naczynności podstawowe (jedzenie, spanie, higiena), ile na czynności związa-ne ze szkołą lub nauką, ile na czas wolny. Planuj każdy dzień. Stawiaj sobierealistyczne cele. Pamiętaj, że planując każdy z nas ma tendencje do zawy-żania oczekiwań. Każdą wstępną wersję planu zredukuj o 1/3. Konieczniew swoim planie równoważ czas pracy z aktywnym wypoczynkiem – zapla-nuj czas na hobby, kontakty towarzyskie, spacer, sport. Szu-kaj aktywności, które pozwolą Ci nie myślećo maturze, żeby Twój umysł mógłsię zregenerować, a emo-cje zwentylować.

EdukatorEdukatorPRZYGOTOWANIA DO MATURY • Poradnik

Przeprogramuj swoje nastawienie!Zbawienny wpływ na zapanowanie nad stresem mają wizualizacje. To techni-ka pozwalająca w wyobraźni przeżyć trudną sytuację. Nasz organizm reagujena sygnały, które płyną z naszej wyobraźni, tak jakby reagował na rzeczywis-te sygnały. Wyobraź sobie na przykład, że odkrajasz plaster cytryny i bierzeszgo do ust. Czy Twoje ślinianki nie zaczęły mocniej pracować, czy nie odczu-łeś większej ilości śliny? Jeśli tak się stało, to znakomity dowód, jak nasze wy-obrażenia mogą mieć wpływ na to, co dzieje się w naszym organizmie. Spróbuj wyobrazić sobie najbardziej stresujący Cię egzamin. Krok po kroku– jak jesteś ubrany, kiedy wchodzisz na salę, jakie pytania zadają Ci egzami-natorzy i, że są to pytania, na które znasz odpowiedź. Wyobraź sobie jak od-powiadasz na te pytania i z radością wychodzisz z egzaminu. Technika tastosowana jest m. in. przez grupy antyterrorystyczne, profesjonalnych poli-cjantów, którzy wizualizują sobie sceny napaści, interwencji, działania w nie-obliczalnych warunkach – i ćwiczą w wyobraźni ruchy i akcje, które powinniw tym czasie podejmować. Jakkolwiek to samo robią w czasie rzeczywistychtreningów – jednak niektóre sceny – ze względu na trudność w ich wiernymodwzorowaniu w rzeczywistości – przerabiają w umyśle. Efektem tych ćwi-czeń jest to, że w czasie, kiedy natkną się na nie w rzeczywistych warunkach– będą już wiedzieli jak reagować i co robić. Mogą być nawet zaskoczeni,ponieważ pomimo tego, że oni sami świadomie mogą nie wiedzieć, co robićw danej sytuacji ich mózg – wyćwiczony w tych sytuacjach wcześniejszymićwiczeniami – będzie wiedział co zrobić i zrobi dokładnie to, do czego byłprzyzwyczajany.Spróbuj wyobrazić sobie sytuację ustnego egzaminu – salę egzaminacyjną,profesora, przed nim rozłożone kartki z pytaniami. Obserwuj całą scenęz punktu jakby zawieszonego nad całą sceną, np. z górnego rogu sali.Widzisz to zamieszanie i nerwy towarzyszące egzaminowi. Ktoś wychodziz sali – z ponurą miną, niemal płacząc. Ale Ciebie to nie dotyczy. Widzisz sie-bie, jako całkowicie spokojną osobę, w tym całym poruszeniu i strachu in-nych. Uśmiechasz się, rozmawiasz, żartujesz z kolegami wokół, którzy dziwiąsię jak możesz być tak spokojny.I oto – z sali pada głos:(twoje nazwisko) – Zapraszamy do środka. Wywołują ciebie. Widzisz jak z pewnym siebie krokiem, w pełni zrelaksowanywchodzisz do sali egzaminacyjnej. Siadasz przed profesorem, siadasz pew-nie, z uśmiechem. Jesteś pewien tego czego się nauczyłeś i wiesz, że żadnepytania z tego tematu cię nie zaskoczą, ponieważ na wszystkie znasz odpo-wiedzi. Widzisz jak profesor poleca ci wybrać jedną z leżących kartek z pyta-niami. Słyszysz pierwsze pytanie. Zamyślasz się i odpowiadasz po chwili –płynnie, pewnym głosem, rozrysowujesz mu na kartce niezbędne wzoryi schematy.Profesor zadaje ci następne pytanie – ty, zamyślasz się momencik, zapytujeszgo o co mu dokładnie chodzi. On precyzuje, a ty znów – bez problemu odpo-wiadasz na pytanie. Nauczyciel jest usatysfakcjonowany twoją odpowiedzią.Widzisz jak wstaje i wyciąga rękę – gratulując ci odpowiedzi i zdania egzami-nu. Wstajesz również, ściskasz jego rękę, dziękujesz mu i z promiennymuśmiechem wychodzisz z sali.Oto przykład wizualizacji, którą mógłbyś sobie przeprowadzić w przypadkuegzaminu ustnego. Treść wydarzeń jest obojętna – ważnym jest widok sie-bie – jako opanowanej spokojnej, uśmiechającej się osoby w całej tej napię-tej sytuacji. Odczucie spokoju i pewności siebie towarzyszące ci podczasegzaminu.Jeśli będziesz wykonywać takie ćwiczenia systematycznie przez kilka tygodni– strach przez rzeczywistym egzaminem będzie miał już wyłamane zęby, jesz-cze zanim cię dopadnie.

Trójkąt RRDNie zapomnij o „trójkącie dobrego samopoczucia”– ruch, relaks, dieta. Szczególnie w tym czasie za-dbaj o dietę i sen! Poproś rodziców, żeby Cięw tym wsparli.Osobom będącym pod wpływem stresu zaleca siędietę bogatą przede wszystkim w świeże warzywai owoce. Nie tylko są one źródłem cennych witamini minerałów, których niedobór często związany jestze stresem, ale dodatkowo zawierają liczne flawo-noidy – substancje, z których wiele ma uspokajają-ce i poprawiające nastrój działanie. W menu niemoże zabraknąć wody mineralnej, niegazowanej.Na dzień powinny przypaść minimum 2 litry. Wodaprzywróci energię i załagodzi objawy stresu. Może-my pić niegazowane napoje, świeże soki np. z zielo-nych warzyw. Także herbata z melisy ma działaniebardzo uspokajające i wyciszające.

Oddychaj brzuchemOddychanie brzuchem podstawą wszystkich technikrelaksacyjnych! Już w starożytnych Indiach i Chinachodkryto, że najskuteczniejszym sposobem na wyci-szenie jest rytmiczny głęboki oddech. Większość znas oddycha źle – wyłącznie piersiami, więc płytko,co sprawia, że nie następuje całkowita wymiana po-wietrza, które zalega w dolnej części płuc. To z koleiblokuje nasze energetyczne kanały i sprawia, że niepozbywamy się stresu.Codziennie wieczorem przed zaśnięciem oddychajgłęboko. Wprowadzając powietrze do brzucha, starajsię oczyścić umysł z wszelkich myśli, wyrównać od-dech, rozluźnić ciało. Jeżeli nauczysz się pogłębione-go oddychania okaże się ono skuteczną pomocą wsytuacji tuż przed egzaminem, kiedy stres narasta la-winowo. Nie zapomnij wtedy o oddychaniu!

Sonda • NA DZIEŃ PRZED MATURĄ

42

EdukatorEdukator

Katarzyna LuczewskaWybór studiów, to najczęściej wybór opłacalnej drogi zawodowej, jednak w moim wypad-ku mijałoby się to z celem: będąc na profilu humanistycznym trudno marzyć o zostaniuprzedsiębiorcą handlowym. Przyznaję: matematyka jest naszą zmorą. Jednak liczymy, żetest będzie łatwy – w końcu jako pierwsi zdajemy ją po bardzo długiej przerwie. Dodatko-wo zdaję WOS i geografię, choć nie jest mi za bardzo potrzebna do dalszej edukacji – to ra-czej dla sprawdzenia własnej wiedzy. Przygotowuję się w ramach zajęć szkolnych. Nauczycielepotrafią motywować do nauki i porządkują nam wiedzę.

Lidia OlędzkaCele mam jasne od dawna: kierunek filologia angielska i możedodatkowo francuska. Chcę pracować jako stewardessa, a tamznajomość języków obcych jest bardzo przydatna. Dlatego zda-ję niemiecki i angielski. Oczywiście największą obawę stanowimatematyka. W naszej klasie nie ma osoby, która by nie cho-dziła na płatne korepetycje. Wiem, że wszystko robię dla sie-bie, a taka motywacja skłania do systematyczności. Na an-gielskie słówka mam taki sposób: spisuję słowa piosenki, apotem nieznane wyrazy porównuję ze słownikiem. Alboucząc się czasowników nieregularnych zestawiam odpo-wiedniki angielskie i niemieckie, bez polskich. To pozwala od-kryć zależności i reguły. Ważny jest też nauczyciel: nasza an-glistka ma doświadczenie ze szkół prywatnych, co widać w me-todach pracy.

Karol SkindzierInteresuje mnie albo prawo, albo historia, która jest moim hobby. Zdaję więc rozszerzoną historię i WOS.Matematyka? Do połowy drugiej klasy nie było jasne czy będzie na maturze. Wielu z nas wybierało tenprofil właśnie po to, by na przedmiotach ścisłych się nie skupiać. A tu ktoś w ostatniej chwili zrobił namniespodziankę. A przecież już od gimnazjum powinno się nas przygotowywać pod tym kątem – wte-dy nie byłoby tych wszystkich obaw. A historia? Ważne jest systematyczne powtarzanie chronologii dati faktów – to pozwala dostrzec związki. Dobrą metodą jest skojarzenie daty z czymś realnym – godzi-ną, numerem autobusu. Z WOS-em jest łatwiej - wystarczy na bieżąco śledzić wydarzenia. Można bez-karnie surfować po Internecie i oglądać wiadomości w TV. Dobrze, że nasi nauczyciele nie pozwalająnam spocząć na laurach - to motywuje do dalszej pracy.

Izabela ZachowiczMoim celem jest Akademia Teatralna, gdzie ważne są eg-zaminy wstępne, a matura daje jedynie kilka punktów. Byprzygotować się do nich chodzę na zajęcia do Teatru Dra-matycznego i korzystam z tymczasowych warsztatów, któ-re organizowane są przez np. domy kultury. Zapisałam sięnawet do szkolnego chóru, by ćwiczyć śpiew. A matura? Tro-chę obaw jest, zwłaszcza o matematykę. Choć sugerowa-no nam, że może pojawić się na maturze, to chyba sami niebardzo chcieliśmy tego przyjąć do wiadomości. Dopiero wpołowie drugiej klasy zaczęło to do nas docierać. Pewniemało kto u nas ma plany z nią związane, dlatego skupia-my się głównie na tym, by po prostu ją zdać. Jednak pró-bne matury przeraziły nas na tyle, że wszyscy teraz cho-dzimy na korepetycje.

Anna Kamieńska Chciałabym studiować na ratownictwie medycznym w Bia-łymstoku, dlatego oprócz rozszerzonego języka polskiego zda-ję również biologię. Nie ma już na ratownictwie egzaminówsprawnościowych, to i tak jest to potem weryfikowane, więcstaram się dbać o kondycję. Oczywiście największą obawę sta-nowi matematyka – jak inni chodzę na korepetycje. Ale i takżartujemy sobie, że w sierpniu spotykamy się na wspólną nau-kę i poprawki. A biologia? Tu materiał trzeba opanować pa-mięciowo. Czasem pomaga przełożenie wiedzy na zrozumie-nie swojego organizmu albo świata wokół. Duże znaczenie mapraca nauczycieli. Młodsi potrafią wymyślić ciekawe, oryginalnei skuteczne metody, ale za to starsi wzbudzają szacunek i po-trafią mocniej zmotywować do pracy.OPRAC; FOT. ARKADIUSZ KACZANOWSKI

Wiadomo, co przeraża maturzys-tów. Tak, tak – właśnie słowo naM. Czy jest na nią sposób? Albojak chociaż poradzić sobie z inny-mi przedmiotami? Zapytaliśmy o to humanistów (kto, jak kto,ale oni M. na pewno kochają) z X LO w Białymstoku.

Humanista vs. matura

pokolenia dziennikarzy, jednocześnie utrzymując dobry po-ziom merytoryczny i przyciągając słuchaczy kontrowersyjnymii „wywrotowymi” audycjami, np. takimi jak: „Punkt wrzenia”,o której sami prowadzący – Sławosz Piecki i Piotr Doliński – mó-wią przewrotnie: rozmawiamy o rzeczach, które najprawdopo-dobniej nigdy was nie interesowały. Co można znaleźć w tej au-dycji? Zaskakujące tematy o zjawiskach, które nie tylko frapu-ją prowadzących, ale jednocześnie denerwują i irytują – a wszystko okraszone świetnym, często absurdalnym hu-morem. Kiedy prowadzący zastanawiali się: co to znaczy byćkobietą? Wkładali rajstopy i komentowali swoje odczucia na an-tenie. Radio „Akadera” promuje klasycznego rocka, a co za tymidzie, edukuje nowe pokolenia, wybierając najlepsze rockowe„smaczki” i oczywiście najnowsze przeboje. Wśród audycji kró-lują: „Prorock niedzielny”, „Strefa 40”, „Alterlista”, „Szafa gra-jąca” oraz „Niebezpieczne związki”. Nie brakuje również sza-lonych konkursów. Popularnością cieszył się plebiscyt pod ha-słem: „Łopata Zimę Wymiata!”, w którym poszukiwane byłonajlepiej odśnieżone podwórko, chodnik, bądź parking oraz ory-ginalny sprzęt odśnieżający. A to przecież nie wszystkie nie-spodzianki w radiu „Akadera”! Ciekawskich – zapraszamy! (uk)

Radio „Akadera” stawia na przy-jazną, wręcz cieplarnianą atmos-ferę pracy – twierdzi Julitta Grzy-

wa, redaktor naczelna stacji. Chcemy, bywszyscy, zarówno dziennikarze, jak i słu-chacze, czuli się z nami dobrze. Dzielimysię z młodymi ludźmi doświadczeniem, podnaszą opieką stawiają pierwsze kroki,w tak trudnym zawodzie, jakim jest dzien-nikarstwo radiowe. Cenimy otwartośći szczerość. Wychodzimy naprzeciw ocze-kiwaniom słuchaczy, staramy się mówićo sprawach, które ich interesują. W ciągukażdego tygodnia, przez „Akaderę” prze-wijają się dziesiątki młodych ludzi. Każdy,kto ma otwarty umysł i serce, może podzielićsię ze słuchaczami swoją pasją, wrażenia-mi z podróży marzeń, czy też zapowiedziećswój koncert.

Ta znana od 45 lat akademicka stacja ra-diowa wciąż się rozwija, kształcąc nowe

43

Impreza skierowana jest do mieszkańców całego województwa. Chcemy zachęcićdzieci, młodzież szkolną i akademicką oraz osoby dorosłe do czynnego uprawianiasportu, zdrowego stylu życia i aktywności ruchowej – podkreśla Krzysztof Remża,prezes Podlaskiej Fundacji Edukacji i Sportu w Białymstoku. Gala ma również ogrom-ną wartość integracyjną – w jednym miejscu spotykają się przedstawiciele środowisksztuk walki z Białymstoku. Udział w przedsięwzięciu wezmą, działające w Białym-stoku, grupy, kluby i sekcje sportowe: kendo, aikido, iaido, karate, taekwondo, kungfu, taiji, capoeira, kravmaga, sumo, koluch styl, jiu jitsu, i inne. Pomysłodawcamii jednocześnie organizatorami są Podlaska Fundacja Edukacji i Sportu oraz Funda-cja M.I.A.S.T.O. Białystok. (uk)

Pojedynki w samo południeII Białostocka Gala Sztuk i Sportów Walki odbędzie się 25.IV, w Akademickim Cen-trum Sportu Politechniki Białostockiej. Wszystkich chętnych zapraszamy na godz. 12.

Twój wybór

„Akadera” bliska sercu

PO GODZINACH • Politechnika Białostocka LuzujLuzuj

SPORTOWY BIAŁYSTOKKrzysztof Remża, prezes Podlaskiej Fundacji Edukacji i Sportu w BiałymstokuMocną stroną Białegostoku, pod względem sportowym, jest bogactwooferty. Trenować tu można niemal każdy styl walki. Ogromną warto-ścią jest również liczba osób, które uczestniczą w zajęciach. Mamypoczucie, że to co robimy jest potrzebne. Na pewno wiele rzeczy moż-na jeszcze poprawić w naszym mieście. Zdarzają się problemy z baząlokalową, dostępem do sprzętu itp. Wierzymy, że tegoroczna „Gala”

będzie okazalsza od poprzedniej. W przyszłości zamierzamy poszerzyć zakres poka-zów, będziemy też zabiegać o organizację różnego rodzaju inicjatyw towarzyszących. Po-mysłów jest wiele: przygotowanie wystaw fotograficznych, zapraszanie znanych spor-towców i gości z zagranicy, czy nawet organizacja pokazowych walk. Pragnę podziękowaćwszystkim uczestnikom ubiegłorocznej I „Gali” oraz osobom, które pomogły przy jej or-ganizacji, a w szczególności rektorowi PB prof. Tadeuszowi Citko i Piotrowi Klimowiczowi.

Chcesz zostać dziennikarzem? Najlepiej zacząć od radia „Akadera”! To prawdziwa kolebkatalentów. To właśnie tutaj zaczynali swoją karierę znani dziennikarze Radia Białystok, m.in.: Włodek Filipowicz, Izabela Serafin, Dorota Sokołowska i wielu innych. Staż i pracaw radiu „Akadera” to przepustka do świata mediów.

JULITTA GRZYWA, REDAKTOR NACZELNA STACJIOd dziecka marzyła, żeby zmieniaćświat, wpływać na los ludzi – tak,aby byli szczęśliwsi. Jej zdaniem,radio ma w sobie magię, spełniawiele marzeń, przenosi w nieznanemiejsca, koi duszę.

www.akadera.bialystok.pl

Fot.

M. M

andr

usz

Fot.

J. M

icha

lis

Uniwersytet Medyczny w Białymstoku • OBCHODY 60-LECIA AZS

44

LuzujLuzuj

60-LECIE AKADEMICKIEGOZWIĄZKU SPORTOWEGO– kalendarium najciekawszych imprez

• Doba Sportu – 12 maja:Rywalizacje sportowe, zabawy i kon-kursy, m.in. skok na bungee, jazdana quadach, mecz piłki nożnej(miejsce: Politechnika Białostocka).

• Doba Sportu – 13 maja:„Bieg Juwenaliów” odbędzie siępodczas „Juwenaliów”. Skierowanyjest do wszystkich studentówi mieszkańców Białegostoku (nie-zależnie od członkostwa w AZS). Or-ganizatorzy zapowiadają równieżwielki turniej „X-boksu” i mecz ulicz-nej piłki koszykowej (miejsce: cen-trum miasta).

• Czerwiec: „Mistrzostwa Białegos-toku w Żeglarstwie” oraz piknikwraz z towarzyszącymi atrakcjami,np. piłka nożna plażowa, siatkówkaplażowa (miejsce: zalew Dojlidy).

• Październik: Impreza sportowapod hasłem „młodzi kontra starsi“,w programie: turnieje koszykówki,siatkówki, piłki nożnej, w którychudział wezmą studenci i pracowni-cy uczelni (miejsce: UniwersytetMedyczny w Białymstoku).

Organizatorem cyklu imprez sporto-wych jest Zarząd Organizacji Środowiskowej AZS woj. podlaskiego.

Nasza bogata 60-letnia historia obfituje we wspa-niałe sukcesy. Mamy w swoim gronie mistrzów Pol-ski i świata. Jubileusz jest właściwym momentem,

aby po latach tym wielkim sportowcom godnie podziękować– powiedział Karol Hackiewicz, prezes klubu uczelnianegoAZS Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Wśród stu-dentów medycyny najbardziej znani są: Albin Czech(mistrz Polski w biegu maratońskim), Ewa Dołmatow-Kuzmińska (srebrna medalistka mistrzostw Europy – wpiłce siatkowej, 64-krotna reprezentantka Polski), JerzyMelcer (pierwszy, powojenny reprezentant „Ziemi Bia-łostockiej” na Igrzyskach Olimpijskich w 1972 roku w Mo-nachium oraz brązowy medalista z Igrzysk Olimpijskichw 1976 roku w Montrealu i 87-krotny reprezentant Pol-ski w piłce ręcznej).

Obecna liczba członków AZS w województwie podla-skim wynosi około 1.540. Do Związku należy też Kon-rad Jackowski, student III roku farmacji na UMB, które-mu działalność w AZS daje dużo satysfakcji i możliwo-ści kreatywnego działania. Moja przygoda zaczęła się odwstąpienia do sekcji siatkówki w klubie uczelnianym. Po-tem byłem łącznikiem pomiędzy Zarządem AZS a stu-dentami. Następnie chciałem rozszerzyć pole swoichdziałań i zaangażowałem się w prace organizacyjne AZS.

URSZULA KOWALCZYK, FOT. UMB

Jubileuszowy AZS

Białostockie akademickie życie sportowekwitnie. Wciąż dzieje się coś ciekawego,np. w maju odbędzie się „Doba Sportu”.To dopiero początek... Co jeszcze przednami w tym roku? Mnóstwo atrakcji spor-towych, zabaw oraz imprez towarzyszą-cych. Wszystko pod znakiem 60-leciaAkademickiego Związku Sportowego.

NASZA MISJAKonrad Jackowski, stu-dent III roku farmacjina Uniwersytecie Me-dycznym w Białymsto-ku, wiceprezes ds. or-ganizacyjnych KlubuUczelnianego AZS

Głównym celem AZSjest upowszechnieniezdrowego i sportowegostylu życia wśród stu-

dentów UMB. Staramy się organizować róż-norodne przedsięwzięcia sportowe, np. dwarazy w roku – wiosną i zimą odbywa się turniejsiatkówki. Wysyłamy też naszych reprezen-tantów na Mistrzostwa Uczelni Medycznych.Studenci działają również w sekcjach: koszy-kówki, piłki nożnej oraz wspinaczkowej. Dużymzainteresowaniem cieszą się także zajęciaz aerobiku i kulturystyki. Warto zaznaczyć, żeangażowanie się w sport stanowi doskonałysposób spędzania wolnego czasu. Jest to do-bry odpoczynek od nauki. Z tego powodu za-chęcam studentów do sportowej rekreacji.

„Otwarte Mistrzostwa w Pływaniu” – to pierwsze tegoroczne (styczeń 2010 r.) przedsięwzięcie z okazji Jubileuszu AZS.

A TO CIEKAWENazwa Kopiluwak pochodzi od gatunku

kawy z południowo-wschodniej Azji. Wytwa-

rza się ją z ziaren pozyskanych z odchodów

łaskuna (lokalna nazwa zwierzęcia brzmi –

luwak). Zjada on tylko najlepsze owoce, któ-

re przechodząc przez przewód pokarmowy

tracą gorzki smak. Kopi luwak (kawa luwak)

jest najdroższą kawą na świecie. „Zbiera” się

jej tylko 300-400 kg rocznie.

KLUBOKAWIARNIA KOPILUWAK • Ciekawe miejsca LuzujLuzuj

45

WBiałymstoku mamy mnóstwo miejsc, w którychmożna spotkać się z przyjaciółmi, całkiem nie-źle zjeść, miło spędzić piątkowe i sobotnie wie-

czory. Każde z nich stara się mieć swój klimat, pierwiastekktóry je wyróżnia. Taki wytrych do serc białostoczan zna-leźli także założyciele Kopiluwak. Mimo że kluboka-wiarnia powstała w październiku ubiegłego roku możepochwalić się liczną rzeszą Przyjaciół, Gości i Bywalców.Co zadecydowało o jej sukcesie? Pomysł, który wpisał sięw potrzeby wielu osób – połączenie restaura-cji/pabu/kawiarni z przestrzenią, w której mogą spotykaćsię różne środowiska, aby ścierać się i prowadzić dialogo kulturze, sztuce oraz literaturze. Dyskusje nie dotyczątylko twórczości pisanej przez duże „T”, to też idealnei otwarte miejsce na promocję zjawisk oraz kultury al-ternatywnej, masowej, undrgroundowej. Misję klubo-kawiarni Kopiluwak najpełniej charakteryzuje jej po-mysłodawca i współzałożyciel Damian Kudzinowski. Jes-teśmy domem kultury, w którym roi się od wydarzeń ar-tystycznych, dyskusji i różnego rodzaju działań ,,świet-licowych“. Pełnym świeżej prasy, dobrych książek i gierplanszowych. Równocześnie jesteśmy kawiarnią z naj-droższą kawą świata i innymi kofeinowymi pysznościa-mi. Można u nas też całkiem przyzwoicie zjeść. Uprawiamykuchnię autorską, której myślą przewodnią jest łączenieróżnych nurtów kulinarnych. Chcemy być nowocześni niezaniedbujemy jednak dobrych wzorów i staramy się na-wiązywać do najlepszych tradycji kulturalnych Białe-gostoku. Tętnimy dobrą energią. Zapraszamy wszystkichkreatywnych i pozytywnie myślących do współpracy.

(zd), fot. Kopiluwak

Przestrzeń białomiejska

Wnętrze kawiarni nawiązuje do estetyki lat 50-tych i 60-tych, ale nie jestrepliką, raczej „snem” założycieli o tamtych czasach.

Klub czy kawiarnia? Czytelnia czy knajpa? Kultura czy rozrywka? Rozmawiać czy jeść?

Na te pytania musisz odpowiedzieć sam. Odwiedź Kopiluwak i sprawdź która z opcji

odpowiada Ci najbardziej.

Czym jest, a czym nie jest Kopiluwak

Ambicją klubokawiarni jest pokazanie świeżej, pozbawionej kompleksów twarzy Bia-

łegostoku. Plany na przyszłość to jeszcze tajemnica, ale wiele o charakterze tego

miejsca mówią imprezy, które zorganizowano w ciągu ostatniego półrocza.

• Modny Białystok przez cały dzień serwował Serdeczny Lunch i Modną Kawę. Pie-

niądze ze sprzedaży wsparły działalność Hospicjum dla Dzieci

• stowarzyszenie ,,Fabryka Bestsellerów” zaprosiło na nową odsłonę cyklu festiwali

literackich 4 PORY KSIĄŻKI• debaty: ,,Miasto Kultury”, „Jakie związki partnerskie w Polsce?”, „Jakiego pisma

potrzebuje Białystok?”, „Dyskryminacja kobiet w życiu publicznym”

• dyskusja pod wymownym tytułem ,,Uniwersytet w Białymstoku im. ??? ???”.

• w Kopiluwaku zagościł Festiwal ŻubrOFFka

• bożonarodzeniowy kiermasz dla miłośników hand made’u

• wieczór autorski z Mateuszem Wernerem, autorem książki ,,Wobec nihilizmu. Gom-

browicz, Witkacy.”• zaproszenie Kopiluwaka przyjęła też Teresa Radziewicz, autorka wyróżnionego Na-

grodą Literacką im. Wiesława Kazaneckiego tomiku poetyckiego ,,Lewa strona”

• otwarcie księgarni PÓJKA Z BAŁKĄ!, w której znajdą się również wyjątkowe gry

i zabawki• spotkanie z Jasiem Kapelą, autorem książki ,,Janusz Hrystus”

• Slam Poetry czyli pojedynek na poetyckie środki wyrazu; temat: polityka

• wystawa komiksów Ryszarda Dąbrowskiego połączona ze spotkaniem autorskim

z twórcą serii komiksowej ,,Likwidator”

JESTEŚMY DUMNI Z:Nagraliśmy dwie płyty. Powstaje materiał na kolejny LP. Kiedy mieliśmy jeszcze demów-kę, w 2005 r., zadebiutowaliśmy na składance Trójki „Minimax”, sygnowanej przez Piot-ra Kaczkowskiego. Fakt, iż ktoś taki zaprosił nas do uczestnictwa w kompilacji był nie ladawyróżnieniem. Jeszcze większym zaskoczeniem było pojawienie się Red Emprez na ogól-nopolskiej liście przebojów 30 ton. Temat z utworu „My possession” przerobiono nawetna dzwonek do telefonu. W między czasie powstał teledysk do utworu „Caress me”.Koncertowaliśmy dwukrotnie w Niemczech, raz na festiwalu Wave Gotik Treffen w Lipskuoraz w Goerlitz, supportując amerykański Cruxshadows. Graliśmy w Czechach, Kalinin-gradzie, Słowacji oraz na Litwie. Występowaliśmy m. in. przed Das ich, Hocico, Closter-keller, Minerve czy ostatnio przed Combichrist. Jeśli chodzi o festiwale to oprócz WGT za-witaliśmy także na wileński fest Kunigunda Lunaria czy rodzimy Castle Party. Gościliśmyna wielu imprezach organizowanych np. przez społeczność Night Watch, TOG. W najbliższymczasie wystąpimy 29 lipca 2010 r. w ramach festiwalu Castle Party w Bolkowie.

Ludzie i ich pasje

46

LuzujLuzuj

Pogodzenie pasji i studiów nie należy do rzeczy prostych. Masa nauki, bieganie po bibliotekach i godziny zajęć potrafią skutecznie zmęczyć. Czy po takciężkim dniu można mieć jeszcze dostatecznie dużo siłna to, aby iść na próbę swojego zespołu? Oczywiście, że tak! Wystarczy tylko mocno tego chcieć. O bliskości muzyki, chronicznym braku czasu i żelaznej konsekwencjiz Adamem Bogusłowiczem, wokalistą zespołu Red Emprez,rozmawia Zuzanna Dominów.

Każdy ma szansę

Red Emprez swoją działalność rozpoczął kilka ładnych lat temu.Każdy z Was był wówczas jeszcze studentem. Czy ciężko jestłączyć tak czasochłonną pasję, jaką jest muzyka, z nauką nauczelni wyższej?

Red Emprez, jako duet, istnieje mniej więcej od czerw-ca 2004 r. Wtedy nie byliśmy już studentami. Ja swoje stu-dia ukończyłem w 2002 r., a Michał rok później. Mogę tyl-ko dodać, że w 2002 roku rozpocząłem studia dokto-ranckie, wobec tego kiedy zacząłem śpiewać w Red Em-prez, byłem swego rodzaju „studentem”. Poza tymw trakcie studiowania byliśmy zaangażowani w masę in-nych projektów muzycznych, tak więc muzyka, jako pas-ja, była nam bliska już od wielu lat. A jak było i jest z cza-sem? Cóż, jakakolwiek pasja, czy jest nią muzyka, czy innyrodzaj aktywności, zawsze zabiera czas. Wiele zależy odwewnętrznej samodyscypliny i silnej woli. Studia, rzeczoczywista, również zajmują czas, jednak jak się czegośchce, osiąga się to.

Każdy z tych zespołów wymagał sporego zaangażowania: pró-by, sesje nagraniowe, trasy koncertowe. Jak to wszystko po-godzić z prozą studenckiego życia?

Gdy byłem studentem, równolegle uczestniczyłemw kilku projektach muzycznych: Dominium, Judy4,Quarter czy Bright Ophidia. Niemal każdego wieczora od1998 do połowy 2006 czas poświęcałem na próby, wy-jazdy, koncerty. W zasadzie taki porządek pracy był jakrytuał. Sądzę, że jedno w jakimś stopniu nakręcało dru-gie. Czasem to właśnie dzięki konkretnym zajęciom nauczelni i próbom z danym zespołem uzmysławiałem so-bie, jaki jest dzień (śmiech), tak więc takie życie też dys-cyplinuje.

A czy samo studiowanie miało jakikolwiek wpływ na rozwój Waszej kariery?Studiowanie z pewnością rozwinęło nas intelektualnie, poza tym dostęp do litera-

tury, a następnie jej świadomy wybór, w jakimś stopniu kształtował również moją mu-zyczną drogę. Jednak z muzyczną wrażliwością jest tak, że albo się ją ma albo nie.

Red Emprez to rozpoznawalna marka w Polsce, jak i poza jej granicami. Czyżby ludzie z Pod-lasia, kończący podlaskie uczelnie wyższe, mieli takie same szanse wybicia poza regionem,jak inni ludzie? A jeśli tak to od czego to zależy?

Każdy ma szansę wybicia się, ale musi tego chcieć. Podlasie to piękny region, wspa-niali, pomysłowi ludzie – zdarza się, że niepotrzebnie zakompleksieni względem innychwielkoprzemysłowych miast. Ludzie ci potrzebują wsparcia, od wielu instytucji. Chciał-bym, by promocja Podlasia nie była tylko promocją „fajnego zaścianka i kiszki ziem-niaczanej”, ale również kultury alternatywnej. Natomiast na sam sukces nie ma goto-wej recepty. Zazwyczaj ma on wielu ojców, a powstaje ze splotów dziwnych okoliczno-ści. Wydaje się, że najwięcej zależy od tego, czy się spotka właściwych ludzi. W pojedynkęjest trudno.

Red Emprez tworzy duet:prawnik Adam Bogusłowicz,absolwent prawa UwB, dzien-nikarz Michał Franczak, ab-solwent socjologii UwB

Fot. archiwum prywatne

Fot.

arch

iwum

pry

wat

ne

Ludzie i ich pasje LuzujLuzuj

47

Jak doszło do tego, że zamieszkaliście na Podlasiu?ANKA: Początkowo tu odpoczywaliśmy od tempa ży-

cia jakie prowadziliśmy w Warszawie. Z czasem stan „tym-czasowy“ postanowiliśmy zamienić na docelowy.

ARTUR: Wychowałem się na Podlasiu. Być może tosentyment i dobre skojarzenia z miejscem, z ludźmi. Mia-łem kilkuletnią przerwę na życie w Warszawie, sporo dłu-gookresowych wyjazdów poza granice Polski – może dzię-ki temu właśnie stwierdziłem, że miejsce to ma autentyzm,do którego mnie ciągnie.

Dlaczego Czeremcha?ANKA: Odpowiada mi wiejski tryb życia, brak bil-

bordów i hipermarketów na horyzoncie, czytelne poryroku. Proste zasady komunikowania się z ludźmi – co niejest zjawiskiem oczywistym w wielu miejscach, w którychzdarzyło mi się mieszkać i pracować.

ARTUR: Kilka lat temu w Warszawie współpracowa-łem przy projektowaniu adaptacji plenerowej rzeźby po-święconej Chopinowi. Praca była zaprojektowana przezMarię Jaremę w 1949 roku, a jej adaptację powierzonorzeźbiarce Wandzie Czełkowskiej. Wiele czasu spędzonegowspólnie musiało skutkować jakaś rozmową - na pierw-szy ogień poszły prymitywne i doskonałe formy siwaków.Okazało się, że zachwyt nad przedmiotami zaprojekto-wanymi przez prostych rzemieślników może stać na rów-ni z wybitnymi pracami światowych artystów. Wtedy wie-działem już, że trzeba coś z tym zrobić.

O swoim projektowaniu mówią: Mindmade. Określenie to bowiem najtrafniejtłumaczy drogę projektową, którą podążają. To obserwacja natury, człowiekai otaczającej go zurbanizowanej przestrzeni, staje się dla nich impulsem do tworzenia niepowtarzalnych rzeczy.

AZE design to: Anna Kotowicz-Puszkarewicz i Artur Puszkarewicz. Dwój-

ka obiecujących młodych projektantów, których prace zdobywają coraz

większe uznanie wśród krytyków i wyrobionych odbiorców. Ich studio

projektowe działa od 2006 roku. Zdobyte wykształcenie stanowi dla mło-

dych twórców doskonały punkt wyjścia do kreowania obiektów i przed-

miotów z pogranicza architektury, grafiki użytkowej i historii sztuki. Obec-

ność polskich elementów folkowych to jeden z wyróżników i głównych

atutów ich oryginalnych prac.

JESTEŚMY DUMNI Z:Część naszych projektów udało sięwdrożyć do produkcji i z powodzeniemsprzedawać nie tylko w Polsce, ale w du-żej mierze poza jej granicami. Tworzymydesign odpowiedzialny społecznie –część naszych produktów wykonują lo-kalni rzemieślnicy. Nasze prace docze-kały się publikacji książkowych (wydaw-nictwo z Hong Kong’u oraz z Berlina)gdzie pojawiają się wśród twórców, któ-rzy są dla nas bardzo ważni. Ostatnio(co jest największym sukcesem) obrusMESSY trafił do kolekcji w Muzeum Na-rodowym Niemiec. W Muzeum Narodo-wym w Warszawie znajduje się od po-czątku tego roku wieszak TENSE orazrównież obrus MESSY.

Mindmade design

Lampy KOKON łączą ludowe rękodziełoi współczesne projektowanie. „Uszyte” zesłomy (Mikołaj Stepaniuk, plecionkarz) na

folkową nutę, idealnie odnajdują się wewspółczesnym świecie.

Wieszak TENSEinspirowany słu-

pami energetycz-nymi wysokiegonapięcia. Wpro-

wadzi do wnętrzaurbanistyczny kli-

mat.

W takim miejscu łatwo prowadzić działalność?ANKA: Przeprowadzka była eksperymentem. Zasta-

nawialiśmy się czy obierając taki kierunek uda nam siębyć w centrum wydarzeń? Wydaje mi się, że pozostającw mieście nie mielibyśmy szansy zajść tu, gdzie jesteś-my. Rezygnując z elementów rozpraszających (np. pra-ca na etat, długotrwałe dojazdy do pracy) mogliśmy sku-pić się na realizacji pasji. Mamy szczęście zajmować siędziedzinami zaliczanymi do tzw. wolnych zawodów, któ-re zwłaszcza w dobie internetu nie wymagają „wysia-dywania w biurze”. Mimo niewątpliwych uroków Podlasianie jest to „łatwe miejsce do prowadzenia działalności“.Stałe łącze internetowe czy zasięg telefonii komórkowejnie jest tu oczywisty, nie w każde miejsce dojedzie kurier.

ARTUR: W każdym przypadku potrzeba kilku czyn-ników, które pojawiają się równocześnie. Mała część z nichto przypadek, zdecydowana większość to ciężka praca,konsekwencja w działaniu i spora determinacja. Trze-ba też przyzwyczaić się różnic w pojmowaniu „cza-su“ pomiędzy ludźmi z miast, a tymi, których życiezwiązane jest bezpośrednio z naturą. Oczywiście dasię to wszystko pogodzić.

ROZMAWIAŁA: ZUZANNA DOMINÓW, FOT. AZE DESIGN

Obrus MESSY przywraca ideę tradycyjnych spot-kań przy stole. A zaaranżowany na nim „bałagan”

sprzyja rozluźnieniu przy wspólnym posiłku.

• W ramach IV Międzynarodowego Labolatorium Artystycznego Młodych 16 kwietnia, godz. 18 odbę-

dzie się koncert z okazji 10-lecia Szkoły Muzycznej I i II st. im. F. Chopina. Miejsce: WOAK, Spodki,

wstęp wolny.

• Feniks Dance Show zaprasza na dni tańca w dniach 17-18 kwietnia, na których wystąpią tancerze

oraz choreografowie programów „Taniec z gwiazdami”, „You can dance”, musicalu „Burn The Floor”, fil-

mu TVN „Kochaj i Tańcz” oraz mistrzowie polski różnych gatunków tańca. Miejsce Feniks Studio Tańca,

informacje o biletach www.feniksdanceshow.pl.

• 21 kwietnia odbędą się „Spotkania ze sztuką” w Śródmieściu. W programie: o godz. 11 spektakl dla

dzieci pt. OPOWIEŚCI STAREGO KREDENSU w wykonaniu Teatru Pod Orzełkiem, od godz. 18 wysta-

wa prac Elżbiety Pietryszyk – malarki „Vedic Art“. Na oba wydarzenia wstęp wolny.

• Przez dwa dni (24 i 25 kwietnia) Białystok opanują Rycerze Okrągłego Spodka i będą zachęcać

do udziału w imprezie edukacyjno-rozrywkowej. W programie m.in. interaktywna wystawa „Ekspery-

mentuj“ z Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, spotkania z autorami fantastyki, gry planszowe, gry

karciane i konsolowe, a także projekcje animacji komputerowych, filmów fabularnych i pokazy niezależ-

nych polskich produkcji z gatunku fantastyki. Drugiego dnia imprezy na uczestników czeka jarmark

średniowieczny, w tym; obozowiska Wikingów, Słowian i Templariuszy oraz kramy i stoiska handlowe

z wyrobami rzemieślników.

• 25 kwietnia odbędzie się II Białostocka Gala Sztuk i Sportów Walki, podczas imprezy zaprezen-

tują się grupy i sekcje sztuk walki i sportów walki działających w Białymstoku. Miejsce: Akademickie

Centrum Sportu Politechniki Białostockiej przy ul. Wiejskiej 41, wstęp wolny.

• Weź udział w konkursie fotograficzno-filmowym „Białystok w kadrze” skierowanym do uczniów

gimnazjów i liceów. Uczestnicy mogą wystartować w dwóch kategoriach: fotograficznej (do 3 zdjęć)

i filmowej (długość filmu maks. 5 minut). Prace należy wykonać przy pomocy telefonu komórkowego. Te-

matem jest szeroko rozumiany Białystok. Termin składania prac upływa 26 kwietnia. Dodatkowych

informacji udziela Dział Promocji Muzeum Podlaskiego, tel. 85 740 77 41, kom. 509 336 740.

• Białystok odwiedzi Bieriozka Moskiewski Balet. Bilety na występ 27 kwietnia dostępne w sklepie

Tango.

• W kinie Forum zagości objazdowa Etiuda & Anima impreza filmowa prezentująca osiągnięcia stu-

dentów szkół filmowych i artystycznych z całego świata oraz dorobek twórców animacji artystycznej.

29 kwietnia obejrzyj niezależną animację Japońską (94’). Bilet: 8 zł.

• Kabaret Neo-Nówka 20 maja przedstawi program pt. „Seks, alkohol i książki”. Informacje o biletach

– kino Pokój.

• Muzeum Podlaskie do 30 maja zaprasza na wystawę „Glina“. Na ekspozycji glina pojawi się w wie-

lu odsłonach – od polepy po wykwintną stołową zastawę. Miejsce: Ratusz (czynny codziennie, oprócz

poniedziałków i dni świątecznych) w godz. 10-17, bilety: normalny – 6 zł, ulgowy – 3 zł.

Zaznacz w kalendarzu

48

Warto tam być • IMPREZYLuzujLuzuj

Uniwersytet w Białymstoku - PRAKTYCZNY PORADNIK JAK … · 2015-12-04 · Uniwersytet Medyczny w...

Documents

Transcript of Uniwersytet w Białymstoku - PRAKTYCZNY PORADNIK JAK … · 2015-12-04 · Uniwersytet Medyczny w...