UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU

KATEDRA GERIATRII I GERONTOLOGII PRACOWNIA TERAPII ZAJĘCIOWEJ

Zapraszamy na 2. Konferencję Naukowo-Szkoleniową

INNOWACJE W TERAPII ZAJĘCIOWEJ

PERSPEKTYWA MIĘDZYNARODOWA – NAUKA, EDUKACJA, PRAKTYKA

w dniach 5 i 6 marca 2019 roku

miejsce obrad: Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Centrum Biologii Medycznej ul. Rokietnicka 8, sala 1010

Patronat honorowy konferencji prof. dr hab. med. Andrzej Tykarski, Rektor Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Patronat naukowy konferencji Polskie Towarzystwo Gerontologiczne Oddział Poznański

Council of Occupational Therapists for the European Countries

European Network of Occupational Therapy in Higher Education

Research in Occupational Therapy and Occupational Science

Polskie Towarzystwo Psychiatryczne

Sekcja Arteterapii

Sekcja Psychiatrii Środowiskowej i Rehabilitacji

2

Komitet Naukowy

Dr Michael K. Iwama PhD, MSc, BScOT, BSc (School of Health & Rehabilitation Sciences, Massachusetts General Hospital, Institute of Health Professions, Dean & Professor, USA)

Dr Marie-Antoinette van Kuyk-Minis (HAN University of Applied Sciences, Nijmegen, Holandia; President of ENOTHE) Dr Alison Laver-Fawcett (York St John University, School of Health Sciences, Wielka Brytania; ROTOS Vice Chair) Dipl.Med.Päd. Joachim Rottenecker (Verbund für Ausbildung und Studium in den Therapieberufen; Verband

Deutscher Ergotherapie-Schulen e.V., Niemcy, President) Ursula Gubler Thomann (ZHAW School of Health Professions, Winterthur, Szwajcaria; ENOTHE Board Member) Niall Turner, MSc, BSc [Curr. Occ Ther] (Department of Medical Gerontology, School of Medicine, Trinity College

Dublin, Irlandia; Irish Journal of Occupational Therapy, Editor-in-Chief; Member ROTOS Standing Committee) prof. dr hab. Kornelia Kędziora-Kornatowska (Katedra i Klinika Geriatrii, Collegium Medicum UMK, Bydgoszcz) prof. dr hab. Małgorzata Kotwicka (Katedra i Zakład Biologii Komórki, UM w Poznaniu) prof. dr hab. Ryszard Marciniak (Katedra i Zakład Edukacji Medycznej, UM w Poznaniu) prof. dr hab. Krzysztof Olszewski (Pracownia Komunikacji Intermedialnej, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie) prof. dr hab. Alicja Przyłuska-Fiszer (Katedra Psychospołecznych Podstaw Zdrowia i Rehabilitacji, AWF w Warszawie) prof. dr hab. Anna Skrzek (Katedra Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu, AWF we Wrocławiu) prof. dr hab. Marek Szyryk (Katedra Fotografii, Szkoła Filmowa w Łodzi) prof. dr hab. Katarzyna Wieczorowska-Tobis (Pracownia Geriatrii, Katedra i Klinika Medycyny Paliatywnej, UM w Poznaniu) dr hab. Robert Bartel, prof. UAP (Katedra Rzeźby i Działań Przestrzennych, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu) dr hab. Grażyna Borowik-Pieniek, prof. UP (Katedra Malarstwa, Rysunku i Rzeźby, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) dr hab. Przemysław Lisiński, prof. UMP (Katedra Rehabilitacji i Fizjoterapii, UM w Poznaniu) dr hab. Bożena Ostrowska, prof. AWF (Katedra Terapii Zajęciowej, AWF we Wrocławiu) dr hab. Mariola Pawlaczyk, prof. UMP (Katedra Geriatrii i Gerontologii, UM w Poznaniu) dr hab. Wiesław Ziółkowski, prof. AWFiS (Zakład Bioenergetyki i Żywienia, AWFiS w Gdańsku) dr hab. Ewa Gajewska (Katedra i Klinika Neurologii Wieku Rozwojowego, UM w Poznaniu) dr hab. Elżbieta Skorupska (Katedra Rehabilitacji i Fizjoterapii, UM w Poznaniu) dr hab. Dorota Talarska (Katedra Profilaktyki Zdrowotnej, UM w Poznaniu; Przewodnicząca Oddziału Poznańskiego PTG) dr Rafał Bugaj (Katedra Terapii Zajęciowej, AWF we Wrocławiu) dr Aleksandra Chmielnicka-Plaskota (Instytut Edukacji Artystycznej, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie;

Przewodnicząca Sekcji Arteterapii PTP) dr Artur Kochański (Przewodniczący Sekcji Psychiatrii Środowiskowej i Rehabilitacji PTP) dr Marta Podhorecka (Zakład Terapii Zajęciowej i Aktywizacji Społeczno-Zawodowej, Katedra Geriatrii, Collegium

Medicum UMK, Bydgoszcz) dr Wojciech Sternak (Katedra Fotografii i Genologii Dziennikarskiej, Uniwersytet Warszawski) dr Wojciech Strzelecki (Katedra i Zakład Psychologii Klinicznej, UM w Poznaniu) mgr Andrzej Zygmuntowicz (Związek Polskich Artystów Fotografików, Przewodniczący Rady Artystycznej) dr Mirosława Cylkowska-Nowak (Pracownia Terapii Zajęciowej, Katedra Geriatrii i Gerontologii, UM w Poznaniu) dr Sławomir Tobis (Pracownia Terapii Zajęciowej, Katedra Geriatrii i Gerontologii, UM w Poznaniu)

Komitet Organizacyjny

dr Anna Klatkiewicz dr Barbara Purandare mgr Anna Lewczuk lek. Magdalena Pawlaczyk mgr Sabina Siwiec lic. Jakub Żelawski

Partnerzy konferencji

Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych

„Iskra”

3

Szanowni Państwo,

Terapia zajęciowa jest obecna w kształceniu akademickim w Polsce od 2012 roku. To innowacyjne wyzwanie podjęło już łącznie sześć uczelni (w Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Warszawie, Gdańsku i Bydgoszczy). W minionym roku akademickim szósty rocznik absolwentów studiów licencjackich zakończył swoją edukację, kolejny rocznik jest w trakcie studiów. Chętni spośród absolwentów będą mieli możliwość kontynuowania kształcenia na poziomie magisterskim – w Akademii Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie oraz w Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Pozostali absolwenci rozpoczynają praktykowanie zawodu terapeuty zajęciowego, podejmując próbę wdrożenia nowego, innowacyjnego sposobu myślenia o terapii zajęciowej, ugruntowanego modelami praktyki i realizowanego w ramach ustrukturyzowanego procesu.

Kadra naukowo-dydaktyczna uczelni kształcących terapeutów zajęciowych prowadzi badania naukowe w zakresie unikatowego pola badawczego, jakim jest occupational science. Raporty badawcze i doniesienia publikowane są w czasopismach naukowych krajowych oraz renomowanych czasopismach zagranicznych. Ukazują się monografie tematyczne oraz rozdziały dotyczące terapii zajęciowej w opracowaniach zbiorowych. Polscy badacze stają się rozpoznawalni w perspektywie międzynarodowej.

Sądzimy, że warto spojrzeć na te wczesne polskie doświadczenia w zakresie terapii zajęciowej w perspektywie międzynarodowej oraz podjąć próbę odpowiedzi na narzucające się pytania. Czy i w jakim stopniu innowacja wdrażana w Polsce odzwierciedla tendencje międzynarodowe w sferze badań naukowych, edukacji i praktyki? W jakim zakresie zachowywana jest dotychczasowa specyfika krajowa?

Konferencja „INNOWACJE W TERAPII ZAJĘCIOWEJ” odbędzie się 5 i 6 marca 2019 roku w Centrum Biologii Medycznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, przy ul. Rokietnickiej 8.

Organizatorem wydarzenia jest Pracownia Terapii Zajęciowej Katedry Geriatrii i Gerontologii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Problematyka konferencji:

Innowacyjne rozwiązania w terapii zajęciowej – nauka, edukacja, praktyka.

Problemy i kontrowersje wokół zastosowań innowacji w terapii i opiece.

Kreatywność jako przestrzeń działań terapeutycznych.

Osoby zainteresowane udziałem są proszone, w terminie od 7 stycznia do 1 lutego 2019 roku (wystąpienie ustne lub poster) albo do 22 lutego 2019 roku (udział bierny), o wypełnienie formularza zgłoszeniowego, który znajduje się w zakładce „rejestracja” na stronie:

http://www.innowacje-tz.ump.edu.pl

Opłata za udział w całości konferencji wynosi 200 złotych; zwolnieni z opłaty są studenci kierunku Terapia Zajęciowa; opłata za udział w jednym, wybranym dniu konferencji (5 albo 6 marca) wynosi 100 złotych. Dodatkowo płatny jest udział w bankiecie – 90 złotych oraz w warsztacie – 40 złotych.

Opłaty należy wnieść najpóźniej do dnia 22 lutego 2019 roku, na poniższy rachunek bankowy:

56 1030 1247 0000 0000 4771 8000 Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, ul. Fredry 10, 61-701 Poznań

W tytule przelewu: Innowacje TZ, imię i nazwisko uczestnika, (dzień jeśli wariant jednodniowy)

4

RAMOWY PROGRAM KONFERENCJI

wtorek, 5 marca 2019 roku Rejestracja: od godz. 900 w Centrum Biologii Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ul. Rokietnicka 8, w hallu głównym 1000-1015 Uroczyste rozpoczęcie konferencji

prof. dr hab. Michał Musielak, Prorektor ds. Organizacji, Promocji i Współpracy z Regionem oraz prof. dr hab. Małgorzata Kotwicka, Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

1015-1230 Sesja programowa (w języku angielskim i niemieckim, z tłumaczeniem na język

polski)

OT-Europe: terapia zajęciowa dla współczesnego społeczeństwa

Terapia zajęciowa: perspektywa niemiecka

1230-1300 Przerwa na kawę

Sesja posterowa 1300-1430 Sesja I

Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty praktyki i badań naukowych

1430-1515 Przerwa na lunch 1515-1730 Sesja II

Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty praktyki i badań naukowych

1730-1745 Przerwa na kawę

1745-1900 2. Polski Szczyt Terapii Zajęciowej PoSTer

Proponowane zagadnienia:

pozycja zawodowa terapeuty zajęciowego w Polsce

projekt ustawy o zawodzie terapeuty zajęciowego

Sala 1010

2000 Uroczysty bankiet Collegium Maius, ul. Fredry 10

5

środa, 6 marca 2019 roku 900-1100 Sesje równoległe

Sesja panelowa: Terapeuta zajęciowy i trudności terapeutyczne oraz radzenie sobie (moderatorka: Mirosława Cylkowska-Nowak)

Sesja III: Innowacje w terapii zajęciowej – kreatywność w terapii

1100-1120 Przerwa na kawę 1120-1330 Sesje równoległe

Sesja kuratorowana: Fotografia jako narzędzie do wychodzenia z opresji (kurator: Sławomir Tobis)

Sesja studencka

Sesja IV: Innowacje w terapii zajęciowej – varia

1330-1400 Przerwa na lunch 1400-1500 Sesje równoległe

Sesja V: Innowacje w terapii zajęciowej – proces terapeutyczny

Sesja VI: Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty teorii i praktyki

Sesja VII: Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty kształtowania środowiska

1500-1515 Podsumowanie i zamknięcie konferencji

wręczenie dyplomów za najciekawsze wystąpienie ustne oraz najlepszy poster.

1515-1800 Warsztaty (równolegle)

aktualny wykaz dostępnych warsztatów znajduje się na stronie www konferencji

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SESJI

7

wtorek, 5 marca 2019 roku, Centrum Biologii Medycznej UMP, sala 1010

1015-1230 Sesja programowa: (w języku angielskim i niemieckim): prowadzenie: prof. Wiesław Ziółkowski, dr Mirosława Cylkowska-Nowak, dr Sławomir Tobis

OT-Europe: occupational therapy for the modern society

Marie-Antoinette Minis The contemporary role of an occupational therapist

Ursula Gubler Thomann, Uta Jakobs Education in Occupational Therapy: transition to the academic level. Changing the professional identity of occupational therapists in Switzerland

Alison Laver-Fawcett Research into Occupational Therapy and Occupational Science: Building the evidence base together

The German perspective of OT Joachim Rottenecker Occupational Therapy in Germany: legal, educational and organizational aspects

1230-1300 Sesja posterowa

1300-1430 Sesja I: Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty praktyki i badań naukowych prowadzenie: prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis, dr Marta Podhorecka

Sławomir Tobis Robot w opiece nad osobą starszą: analiza wypowiedzi potencjalnych użytkowników

Teresa Wawro, Monika Pawlak Inspirujące źródło impulsów dotykowych dla seniorów z demencją

Anna Maria Majchrzycka, Anna Ziółkowska Terapia pedagogiczno-gerontologiczna – nowe możliwości w terapii zajęciowej

Monika Stroińska Metoda Montessori Senior – Montessori Lifestyle®

Grzegorz Grygiel Innowacje społeczne w terapii mieszkańców domu pomocy społecznej

Dominika Zawadzka Co nowego w terapii zajęciowej na targach REHACARE 2018?

1515-1730 Sesja II: Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty praktyki i badań naukowych prowadzenie: prof. Mariola Pawlaczyk, dr Andrzej Gryglewicz

Filip Górski, Sabina Siwiec Automatyzacja projektowania i szybkiego wytwarzania zindywidualizowanych wyrobów ortopedycznych i protetycznych

Sabina Siwiec, Mariola Pawlaczyk Terapia ręki z zastosowaniem konsoli Nintendo Switch u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym

Anna Dąbrowska-Zimakowska, Anna Cabak „(Nie)dorosła dorosłość” – wyzwania terapii zajęciowej młodych dorosłych z porażeniem mózgowym

Marcin Białas Noetyczna terapia matek dzieci z niepełnosprawnością intelektualną

Michalina Radzińska Wykorzystanie Czterech Pór Roku Antonio Vivaldiego w Mobilnej Rekreacji Muzycznej

Katarzyna Fedejko Problemy i dylematy w pracy z pacjentem z ograniczonym kontaktem – case study

Bożena Ostrowska, Beata Skolimowska, Tomasz Gołębiowski Ocena ryzyka upadku i lęku przed upadkiem u chorych dializowanych w aspekcie analizy potrzeb adaptacji mieszkań

Beata Skolimowska, Tomasz Gołębiowski, Bożena Ostrowska Problemy życia codziennego a potencjalne obszary interwencji terapeuty zajęciowego w poprawie jakości życia pacjentów dializowanych

8

środa, 6 marca 2019 roku, Centrum Biologii Medycznej UMP 900-1100 Sesja panelowa: Terapeuta zajęciowy i trudności terapeutyczne oraz radzenie sobie

(sala 1010)

moderatorka: Mirosława Cylkowska-Nowak

Enrico Triebel Uwarunkowania prawne wybranych sytuacji trudnych w terapii

Tomasz Popadowski Trudności terapeutyczne w pracy z osobami z niepełnosprawnością intelektualną

Mirosława Cylkowska-Nowak, Wojciech Strzelecki Trudności terapeutyczne w terapii zajęciowej

900-1100 Sesja III: Innowacje w terapii zajęciowej – kreatywność w terapii (sala 1019)

prowadzenie: prof. Marcin Białas, dr Michalina Radzińska

Aleksandra Chmielnicka-Plaskota Techniki arteterapii w psychiatrii

Grażyna Borowik-Pieniek Upowszechnianie twórczości osób niepełnosprawnych jako metoda terapeutycznego wsparcia

Marta Holeksa Recepcja muzyki w procesie indukowania pozytywnego nastroju pacjentom z objawami depresji

Anna Klatkiewicz Masy plastyczne jako forma stymulacji sensorycznej w pracy z wcześniakami – terapia czy zabawa?

Karolina Siodmiak, Kinga Bielska, Ewa Grzelak Książka arteterapeutyczna jako narzędzie pracy terapeuty zajęciowego

Anita Kwiatkowska, Magdalena Janus, Krzysztof Olszewski Strach przed rzeczywistością na przykładzie studenckich działań w Pracowni Komunikacji Intermedialnej

Robert Bartel, Janusz Rybakowski, Filip Rybakowski, Maja Stańko-Kaczmarek, Maria Stankowska Arteterapia oparta na uważności w badaniach w Klinice Psychiatrii Dorosłych w Poznaniu

9

1120-1330 Sesja kuratorowana: Fotografia jako narzędzie do wychodzenia z opresji (sala 1010)

kurator: Sławomir Tobis

Karolina Jonderko Fotografia jako forma autoterapii

Michał Adamski Nie mogę przebrnąć przez chaos

Magdalena Wdowicz-Wierzbowska Mój tata, „moje” wdowy, moja terapia przez fotografię

Marek Szyryk Zawsze wracam do początku

Andrzej Zygmuntowicz Popękane lustro. O uporczywej chęci zatrzymania w pamięci własnej historii

dyskusja plenarna moderatorzy: Sławomir Tobis, Andrzej Zygmuntowicz

1120-1215 Sesja studencka (sala 1019)

prowadzenie: prof. Bożena Ostrowska, dr Anna Dąbrowska-Zimakowska

Aleksandra Małofiej Gerontologopedia w terapii zajęciowej

Arkadiusz Gnabasik, Bożena Ostrowska Pomoce techniczne i nowoczesne technologie wspomagające w aktywizowaniu osób z niepełnosprawnością poznawczą – korzyści i zagrożenia

Paulina Pajor Proces Terapii Zajęciowej z wykorzystaniem nowoczesnych technologii na przykładzie interwencji terapeutycznej u dziecka ze spektrum autyzmu

Kamila Łuszczki, Daniel Szwaja Formy wsparcia i źródła finansowania pomocy dla osób z niepełnoprawnościami- terapeuta zajęciowy profesjonalnym doradcą

1215-1330 Sesja IV: Innowacje w terapii zajęciowej – varia (sala 1019)

prowadzenie: dr hab. Anna Cabak, dr Dominika Zawadzka

Barbara Purandare Terapia zajęciowa w hipoterapii

Anna Lewczuk Dziecko z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi w pracy terapeuty zajęciowego

Mirosława Kanar Znaczenie kształtowania samoświadomości osób z autyzmem w ramach terapii zajęciowej

Miłosz Kuśnierz, Rafał Bugaj, Dominika Zawadzka, Beata Skolimowska, Bożena Ostrowska Programy studiów Terapii Zajęciowej w krajach partnerskich UE – doświadczenia z wyjazdów Erasmus +

Kimatova K, Yermukhanova L, Nazarbaeva R Comparative analysis of the population living in the oil and gas production area and non-production area in the Aktobe region, Kazakhstan – a potential field for occupational therapy?

10

1400-1500 Sesja V: Innowacje w terapii zajęciowej – proces terapeutyczny (sala 1010) prowadzenie: prof. Grażyna Borowik, dr Marta Holeksa

Anna Wojtkowiak-Williams, Reinhard Horstkotte, Jakub Żelawski Interwencje terapeutyczne klownów jako element terapii zajęciowej w instytucjach opieki długoterminowej i oddziałach geriatrycznych

Agnieszka Zygmont Wpływ terapii tańcem na wybrane charakterystyki psychologiczne wśród pielęgniarek onkologicznych

Mirosława Cylkowska-Nowak, Karolina Hoffa, Weronika Knapik, Marta Pawlak, Daria Sobkowiak Ogród terapeutyczny jako przestrzeń dla zajęć pacjentów o różnych charakterystykach zajęciowych

Mariusz Warachim, Aleksander Kolański Możliwość wykorzystania hortiterapii przez terapeutów zajęciowych

1400-1500 Sesja VI: Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty teorii i praktyki (sala 1019)

prowadzenie: prof. Robert Bartel, dr Karolina Siodmiak

Jolanta Spętana O potrzebie implementacji elementów profilaktyki egzystencjalnej w terapii zajęciowej

Agnieszka Sternak M(et)oda integracji sensorycznej jako problem istotny społecznie. Interpret. Analiza fenomenologiczna

Andrzej Gryglewicz Wpływ traumy na funkcjonowanie człowieka

Jagoda Rusowicz Muzykoterapia Neurologiczna – teoria a praktyka

1400-1500 Sesja VII: Innowacje w terapii zajęciowej – aspekty kształtowania środowiska

(sala 2018) prowadzenie: prof. Krzysztof Olszewski, dr Beata Skolimowska

Beata Fabisiak, Robert Kłos BaltSe@nioR: Projektowanie mebli dla seniorów

Maciej Jaworski, Hanna Prądzyńska HEWI – projektowanie bez barier zgodne z DIN 18040

1500-1515 Podsumowanie i zamknięcie konferencji (sala 1010)

wręczenie dyplomów za najciekawsze wystąpienie ustne oraz najlepszy poster.

1515-1800 Warsztaty (równolegle)