,,UMYSŁ NIE JEST NACZYNIEM, KTÓRE NALEŻY NAPEŁNIĆ, LECZ OGNIEM,

KTÓRY TRZEBA ROZNIECIĆ„

PLUTARCHZebrała i opracowała: Mirosława Korczynska

NAUKA JEST NAJBARDZIEJ NAUKA JEST NAJBARDZIEJ EFEKTYWNA WÓWCZAS, EFEKTYWNA WÓWCZAS,

KIEDY SPRAWIA RADOŚĆ.KIEDY SPRAWIA RADOŚĆ. Peter Kline

The Everyday Genius

SZKOŁA POWINNA BYĆ MIEJSCEM NAJLEPSZEJ

ZABAWY.

Decydujące znaczenie dla podnoszenia motywacji mają:

1. Wyraźnie określone cele nauczania, właściwa organizacja zajęć, ukazywanie korzyści płynących z uczenia

się.

2. Stosowanie metod aktywizujących, sprzyjających rozwijaniu samodzielnego, krytycznego myślenia oraz budzeniu zainteresowań.

3. Tworzenie właściwej atmosfery w klasie.

4. Wspieranie ucznia, stosowanie właściwych wymagań, docenianie jego osiągnięć. Przyjazny, polegający na zaufaniu stosunek nauczyciela do ucznia.

Jak najlepiej wykorzystać decydujący okres od urodzenia do dziesiątego roku życia?

AKTYWIZACJA UCZNIÓWAKTYWIZACJA UCZNIÓW

Ogół poczynań dydaktycznych i wychowawczych, umożliwiających zwiększenie stopnia aktywności uczniów w realizacji celów kształcenia. Sprzyja wzrostowi efektywności kształcenia, przyczynia się do rozwijania zainteresowań i postaw twórczych.

METODY AKTYWIZUJĄCE

Grupa metod nauczania, którą charakteryzuje to, że w procesie kształcenia aktywność uczniów przewyższa aktywność nauczyciela.

METODY AKTYWZUJĄCETo pomoce i wskazówki, dzięki którym

uczeń poszerza swoją wiedzę,

pogłębia swoje zainteresowania,

rozwija nowe pomysły i nowe idee,

komunikuje się z innymi, uczy się

dyskutować, spierać na różne

tematy.

METODY AKTYWIZUJĄCE to sposoby działania, które pomogą uczniom: Twórczo myśleć. Komunikować się. Przyswoić bez trudu nową

wiedzę. Dyskutować i spierać się na

różne tematy. Rozwinąć własne pomysły i idee. Wnioskować. Pogłębić zainteresowania

wspólną sprawą.

Wprowadzając metody aktywizujące

należy pamiętać o podstawach

psychologicznych dotyczących

preferencji i percepcji uczniów,

koncentracji i dekoncentracji,

aktywizowania i wyciszania.

STOŻEK DELE'A

STOŻEK DELE'A

Ludzie generalnie pamiętają:

10% tego co słysząWykładWykład

DemonstracjaDemonstracja

DyskusjaDyskusja

InscenizacjaInscenizacja

20% tego co widzą

40% tego o czym rozmawiają

90% tego co robią

PAMIĘTAJ O ZASADACH Nie wykluczamy nikogo z zabawy. Nie dzielimy uczniów na lepszych

i gorszych. Nie zmuszamy do zabawy. Nauczyciel także uczestniczy

w zabawie. Każdy ma prawo do popełniania

błędów.

WARUNKI NAUCZANIA W SPOSÓB AKTYWNYPOSTAWA NAUCZYCIELA

Prowadzenie lekcji aktywnymi metodami wymaga zmiany postawy nauczyciela.

W tradycyjnych metodach kształcenia jest on przede wszystkim ekspertem i znawcą przedmiotu. W metodach aktywizujących musi być równocześnie:

doradcą – który jest gotów

udzielić uczniom możliwej rady,

ale nie narzuca gotowego

rozwiązania. Uczniowie mają do

niego zaufanie.

przewodnikiem – planuje

i przygotowuje takie sytuacje,

w których uczniowie mogą

wykazać się inicjatywą i

aktywnością.

obserwatorem i słuchaczem

– który obserwuje pracę uczniów,

wyciąga wnioski i na tej

podstawie stara się planować

nowe sytuacje edukacyjne.

uczestnikiem procesu

dydaktycznego – który

cieszy się z każdej sytuacji,

gdy może się czegoś nauczyć

od swoich uczniów.

pomocnikiem – jest gotów

w każdej chwili służyć uczniom

pomocą, lecz nie ogranicza ich

samodzielności.

krytycznym przyjacielem –

uważnie obserwuje proces uczenia

się ucznia po to, aby przekazać mu

rzetelną informację zwrotną, która

- z jednej strony – podkreśli

osiągnięcia i sukcesy, z drugiej

stanowić będzie bodziec do poprawy.

Nauczyciel pracujący w sposób

kreatywny przeżywa ,,wewnętrzne

odrodzenie”, odnajduje w sobie

inspirację i motywację do

przyjmowania coraz to nowych

wyzwań, odkrywa nie znane wcześniej

możliwości pedagogiczne i

metodyczne.

RODZAJE AKTYWNOŚCI EMOCJONALNA INTELEKTUALNA SENSORYCZNA MOTORYCZNA WERBALNA RECEPCYJNA

Krasnoludek

Jest jedną z technik integracyjnych. Można go stosować na różnych przedmiotach. Jest to pomoc w ręku dziecka, np. piłeczka, grzechotka, maskotka. Krasnoludkiem może być ,,coś", czym można do siebie rzucać, co przyciąga wzrok dziecka.

Możemy kończyć nim zdanie

Dzieci siedzą w kręgu. Rzucamy ,,Krasnoludka"

i mówimy: Krasnoludek jest... (dziecko, które otrzymuje rzucony przedmiot kończy zdanie).

Obowiązuje tu zasada nie powtarzania wcześniej usłyszanych zakończeń i mówi tylko ta osoba, która trzyma w ręku ,,Krasnoludka ".

Pajęczynka lub Kłębek Nazwa tej techniki pochodzi od efektu

końcowego, który powstaje w wyniku zabawy z kłębkiem nici.

Stosuje się je w klasach I - III na różne sposoby. Dzieci przy pomocy kłębka mogą poznawać swoje imiona, mówić o sobie coś dobrego, uczyć się dodawać

i odejmować, tworzyć opowiadania.

Wariant integracyjny „Poznajemy imiona koleżanek i kolegów".

Wszystkie dzieci siedzą w kręgu. W prawej ręce nauczyciel trzyma kłębek wełny, nawija nitkę na palec wskazujący lewej ręki i rzuca prawą ręką do wybranego dziecka mówiąc jakąś pozytywną cechę: „Rzucam do Oli, bo ona ładnie gra". Po rzuceniu kłębka do wszystkich dzieci powstaje sieć. Po zakończeniu zabawy dzieci odrzucają kłębek do koleżanek i kolegów, od których go otrzymały powtarzając ich relację słowną.

Tę samą technikę można zastosować do opowiadania odtwórczego

Dzieci tak samo siedzą w kręgu. Podobnie rzucamy kłębkiem, rozpoczynając opowiadanie, np. ,,Dawno, dawno temu, na dalekiej Północy, żyli Eskimosi w małych domkach zbudowanych ze śniegu".

Wybrane dziecko nawija kłębek tak samo i odtwarza dalej opowiadanie.

Korzystając z Pajęczynki można zakończyć zajęcia, rzucając kłębek i mówiąc ,,do widzenia" krótko podsumowując zajęcia.

Dziecko, które złapało kłębek rzuca tak samo, aż nauczyciel poprosi jedno do przecięcia pajęczynki – co będzie symbolizowało zakończenie zajęć.

Graffiti

Jest techniką dzięki której można wytworzyć i wzmocnić w grupie dobry klimat oraz kształcić u dzieci myślenie twórcze.

Zabawy w niedokończone zdanie np. ,,Mam nadzieję, że lekcja będzie ...".

Wywieszamy plakaty z rozpoczętymi zdaniami. Dzieci chodzą po sali i zgodnie ze swoim odczuciem dopisują niedokończone zdania.

Przebieg: Na tablicy napisany jest problem do rozwiązania, na przykład:

,,Jak spędzić dzisiejszy dzień, żeby się nie nudzić?” Dzielimy dzieci na grupy i każdej z nich dajemy plakat z

niedokończonym zdaniem.

„Proponujemy, aby „Na pewno będziemy „Zapewniamy, że

Każda grupa ma za zadanie dokończyć zdania i wpisać je u dołu plakatu oraz zagiąć pod spód tak, aby były niewidoczne dla innych grup.

Plakaty krążą od grupy do grupy zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Przy każdej zmianie plakaty są zaginane pod spód.

Po kilku rundach należy odczytać rozwiązania.

kkula śniegowaula śniegowa

nosi też nazwę nosi też nazwę

dyskusji piramidowejdyskusji piramidowej

Na początku dzieci pracują indywidualnie nad podanym problemem. Następnie łączą się w pary i ustalają wspólne stanowisko. Później łączą się w czwórki, czwórki – w ósemki, ósemki w szesnastki (wszędzie ustalają wspólne stanowisko).

Na końcu następuje prezentacja wspólnie wypracowanego stanowiska. Wcześniej trzeba rozdać kartki. Podawane przez nas kartki symbolizują „kule śniegowe ", które za każdym razem się zwiększają.

Burza mózgów

fabryka pomysłów

giełda pomysłów

jarmark pomysłów

sesja odroczonego wartościowania

Polega na podawaniu różnych skojarzeń i rozwiązań, które niesie wyobraźnia i chwilowy błysk natchnienia. Przeprowadza się ją w trzech etapach:

I - wytwarzanie pomysłów,

II - ocena i analiza zgłoszonych pomysłów,

III - zastosowanie pomysłów i rozwiązań w praktyce.

W fazie formułowania pomysłów liczą się wszystkie i nie można dokonywać ich oceny. Każde dziecko ma prawo podać swój pomysł. Śmiech i hałas są sprzymierzeńcami. Prowadzącym

,,Burzę mózgów" może być uczeń.

W jakim celu stosuje się burzę mózgów?

Jako rozgrzewkę umysłową. Stosuje się ją na początku

zajęć jako pobudzenie uczniów do aktywności umysłowej,

np. zapisz jak najwięcej skojarzeń ze słowem

„deszcz”.Dla ustalenia zakresu posiadanej wiedzy.

Dla utrwalenia wcześniej zdobytej wiedzy. W

tym przypadku „burza mózgów” stanowi I etap pracy,

po niej następuje konfrontacja z wiedzą innych uczniów

i dokonanie wizualizacji w postaci plakatu metodą

mapy pojęciowej.

Dla znalezienia najlepszego rozwiązania jakiegoś problemu.

O czym warto pamiętać?Zastosowanie na lekcjach burzy mózgów pozwala

na:włączanie wszystkich uczniów do pracy,szybkie zgromadzenie dużej ilości pomysłów lub faktów,przeprowadzenie rozgrzewki umysłowej,naukę zwięzłego, precyzyjnego wyrażania myśli,sprawdzenie posiadanej wiedzy,doskonalenie techniki pisania.BURZA MÓZGÓW jest pierwszym etapem

innych metod aktywizujących.

Mapa pojęciowa

mapą mentalną,

mapą mózgu,

mapą myśli

i mapą pamięci

Sposób postępowania

• Nauczyciel formułuje temat, nad którym mają pracować

uczniowie; podaje pisemną lub ustną instrukcję o sposobie i czasie

wykonania.

• Uczniowie w formie „burzy mózgów” gromadzą potrzebne

wiadomości. Ważny jest podział pracy w grupie, jedni poszukują,

inni zapisują lub rysują.

• Grupy analizują zapisy na kartkach, zbierają kartki o podobnej

treści. Powstają zbiory i podzbiory w zakresie haseł, treści i są

nazywane.

• Grupy tworzą projekt plakatu, przyklejają kartki na arkuszu

papieru, łączą je strzałkami. Wyszukują zależności i powiązania

między elementami na plakacie oraz dopisują brakujące hasła.

Powstaje MAPA POJĘCIOWA.

Stosując tę metodę przedstawiamy cel lekcji

np. Dzisiaj spróbujemy zdefiniować pojęcie „Moja Mała Ojczyzna". Następnie rozdajemy uczniom kartki formatu nie mniejszego, niż A4. Ich zadaniem jest przedstawienie tego pojęcia w formie graficznej za pomocą ilustracji, krótkich słów, symboli i znaków. Po wykonaniu zadania wieszamy wszystkie kartki w widocznym miejscu i prosimy ich autorów o komentarz. Następnie wspólnie wybieramy istotne cechy pojęcia

,,Moja Mała Ojczyzna ".

Prezentacja prac

Jest to bardzo ważny etap pracy. Uczniowie

prezentują przygotowany materiał, utrwalają

wiadomości, ćwiczą jasne i zwięzłe

wypowiadanie się, słuchając – poznają temat z

różnych punktów widzenia i uczą się od siebie

nawzajem.W końcowej fazie uczniowie oceniają swoją

pracę

w grupie, a nauczyciel podkreśla

najcenniejsze dokonania każdego zespołu.

„Jak możemy pomagać mamie?”

Jak mogę pomóc mamie?

Zrobię zakupy

Przypilnujębraciszka

Posprzątampokój

Podlejękwiatki

Wyniosęśmieci

O czym warto pamiętać? Praca z mapą pojęciową nie tylko jest dla

uczniów atrakcyjna, ale przynosi olbrzymie

korzyści:uczy samodzielnego zdobywania wiedzy,uczy posługiwania się poznanymi pojęciami,daje okazję doskonalenia czytania ze zrozumieniem,uczy dokonywania klasyfikacji i uogólnień,uczy uważnego słuchania,angażuje ucznia w różne dziedziny aktywności,daje szansę wykazania się uczniom o różnych zdolnościach,stwarza możliwości współpracy,uczy zadawania pytań i udzielania odpowiedzi.

Promyczkowe uszeregowanie

Jest to technika, która służy do definiowania pojęć, określania cech, zasad oraz hierarchizacji.

Często nazwana jest słonecznym promyczkiem

Polega na tym, iż uczniowie siedzą w kręgu, wewnątrz którego leży narysowane i wycięte koło z napisem np. ,,WZOROWY UCZEŃ ". Rozdajemy uczniom po trzy żółte kartki. Zadaniem każdego z nich jest wpisanie, jakimi cechami powinien charakteryzować się ten uczeń.

Jedno dziecko odczytuje swoje cechy i układa je obok koła.

Następnie, inne dzieci, które mają te same lub bliskie cechy układają je w promyczek.

Później odczytują inne i układają w następne promyczki, aż do wyczerpania kartek.

Cechy podobne układane są w jednym promyczku. Decyzje co do układu cech bliskich podejmują sami uczniowie.

PINGWINEK

sprytny

wytrwały

zaradny

rozumny

inteligentny

mądry

nielot

wędrownyelegancki

zadbany

dostojny

troskliwy

przyjacielski

opiekuńczy

Diamentowe uszeregowanie

Jest techniką znaną pod nazwą ,,karo "

1

2 2

3 3 3

4 4

5

zasada najważniejsza

zasady ważne

zasady mniej ważne

zasada najmniej ważna

Klasę dzielimy na 5 - osobowe grupy.

Każdej grupie rozdajemy w kopercie 9 kart z twierdzeniami, cechami czy zasadami.

Zadaniem poszczególnych grup jest przedyskutowanie poszczególnych zasad i uzgodnienie ich ważności.

Po uzgodnieniu szeregują według podanego przez nauczyciela wzoru, czyli zasada najważniejsza, zasady ważne, mniej ważne i najmniej ważne.

Po upływie wyznaczonego czasu na przygotowanie przedstawiciele poszczególnych grup przedstawiają zasady według ważności i uzasadniają ich wybór.

Można pozwolić dzieciom na porównanie poszczególnych decyzji grupowych.

Piramida Piramida priorytetówpriorytetów

Piramida priorytetówPiramida priorytetów

Metodę tą stosujemy w dwóch przypadkach:

jako sposób zaprezentowania dokonanych wyborów

jako efekt pracy

Piramida priorytetów jest przydatna do realizacji zagadnień wymagających ustalenia hierarchii ważności.

Uczniowie w grupach opracowują kartki ze swoimi pomysłami (może to być np. odpowiedź na pytanie zadane przez nauczyciela).

Kartki te naklejają na plakacie, na którym narysowana jest piramida.

Najważniejsze hasła umieszczane są na samej górze, najmniej ważne u dołu.

Poszczególne grupy prezentują swoje piramidy i tworzą jedną wspólną.

Metoda ta stwarza okazję do dyskutowania i argumentowania.

„Co jest ważne w przyjaźni?”

bezwarunkowaakceptacja

bezwarunkowaakceptacja

to, że można na siebie liczyć

to, że można na siebie liczyć przebaczanie przebaczanie

uważne słuchanieuważne słuchanie szczerośćszczerość prawdomównośćprawdomówność

wspólniespędzany czas

wspólniespędzany czas

podobne zainteresowania

podobne zainteresowania

podobieństwocharakterów

podobieństwocharakterów ta sama płećta sama płeć

O czym warto pamiętać?Praca z piramidą priorytetów:stwarza okazję do dyskutowania i argumentowania,uatrakcyjnia przyswajanie wiedzy,jest pretekstem do korzystania ze źródeł wiedzy,dla uczniów klas młodszych jest ćwiczeniem w czytaniu, pisaniu i mówieniu.Przykłady tematów: Jakie cechy bohatera zadecydowały o jego sukcesie? Znaczenie wody w życiu człowieka. Co jest najważniejsze w świecie? (np. na podstawie czytanki)

Poker Poker

kryterialnykryterialny

Dzielimy uczniów na 5 - osobowe grupy

Każdej z grup rozdajemy plansze z zapisanym standardem w środku np. „Warunki gwarantujące udaną wycieczkę ". Rozdajemy uczniom 20 kart przedstawiających warunki gwarantujące powodzenie. Wyjaśniamy zasady gry. Dzieci umieszczają karty na różnych obszarach planszy w zależności od kryterium ważności. Jedno dziecko tasuje je i rozdaje graczom.

Rozpoczynający grę odkrywa swoją kartę z najważniejszym warunkiem, głośno odczytuje i układa w polu z kryterium pierwszorzędnym. Kolejni gracze powtarzają tę czynność, aż wszystkie pola będą zajęte. Jeżeli pole jest już zajęte gracz może postawić wniosek o wymianę karty.

Decyzję o wymianie kart podejmuje grupa. Odrzucona karta wraca do właściciela. Przedstawiciele grup odczytują najważniejsze ich zdaniem warunki. Zamiast kart do gry można użyć monety o trzech różnych nominałach, serduszka, słoneczka, itp.

Burza

mózgów

635 To technika, dzięki której można

rozwiązywać różne problemy. Jest modyfikacją ,,burzy mózgów". Różni się tylko sposobem organizacji i przeprowadzenia.

Liczba pierwsza - 6 - oznacza liczbę osób lub grup,

liczba środkowa – 3 - oznacza liczbę rozwiązań,

liczba końcowa - 5 - oznacza liczbę tzw. rundek.

Na widocznym miejscu zapisujemy problem

Dzielimy klasę na sześć grup. Grupy siedzą po obwodzie koła. Każdej grupie rozdajemy ponumerowane

od 1 do 6 formularze. Zadaniem poszczególnych grup jest

wpisanie trzech rozwiązań problemu na formularzu.

Na hasło „START" grupy przekazują formularze następnej grupie zgodnie ze wskazówkami zegara.

Dzieci zapoznają się z pomysłami kolegów i wpisują nowe rozwiązania. Na kolejne hasło ,,START" grupy postępują jak wcześniej. Przekazują formularze 5 razy, co pozwoli na zapełnienie 18 rubryk na 6 formularzach.

Pierwszą sesję generowania pomysłów można ograniczyć do sześciu minut, następne zwiększać o minutę każdą. Technikę tę można modyfikować.

Formularz do pracy techniką „635”

Problem ………………………………………………………………………

1. 2. 3.

4. 5. 6.

7. 8. 9.

10. 11. 12.

13. 14. 15.

16. 17. 18.

Rybi szkielet

nazwa tej techniki pochodzi od kształtu przypominającego

„rybi szkielet" znana jest także jako ,,schemat

przyczyn i skutków "

Na plakacie lub tablicy przygotowujemy model przypominający

,,rybi szkielet" w głowie którego wpisujemy dowolny problem. Dzieci za pomocą „burzy mózgów " ustalają główne czynniki, które mogą stanowić powód takiego skutku i wpisują je w tzw. „ości duże". Dzielimy klasę na tyle grup ile jest „dużych ości".

Każda grupa otrzymuje jedną ,,ość” i próbuje odnaleźć przyczyny, które mają wpływ na czynnik główny. Następnie przedstawiciele poszczególnych grup wpisują czynniki szczegółowe w „ości małe". Z zebranej listy danych dzieci wybierają najistotniejsze, wyciągają wnioski i problem jest rozwiązany.

Należy ustalić limit czasu na wykonanie zadania.

Hałas w zakładachpracy

Jak hałas może

spowodowaćutratę słuchu?

Hałas w domuHałas

komunikacyjny

Głośna muzyka

Głośne rozmowy

Praca urządzeń

Samochody

Samoloty

Pociągi

Hałas w szkole

Wrzask na korytarzu

Głośne dyskoteki

Maszyny

Urządzenia wentylacyjne

W jaki sposób, hałas może spowodować utratę słuchu?

Metoda trójkąta Ma charakterystyczny układ - trójkąt

odwrócony wierzchołkiem do dołu, symbolizujący problem, który z jednej strony ma swoje przyczyny - czyli siły podtrzymujące, a z drugiej - siły hamujące przyczyny. Istota metody ogranicza się do zdefiniowania problemu , określenia przyczyn podtrzymujących i wyszukiwania rozwiązań, które by usunęły przyczyny podtrzymujące sytuację problemową.

Dzieci siedzą w kręgu lub w ławkach

Rozdajemy każdemu po dwie kolorowe kartki. Chcielibyśmy wiedzieć,

np. Dlaczego twoje lekcje nie są ciekawe? Polecamy uczniom, by wypisali na jednej kartce wszystko co się im podoba, a na drugiej co im przeszkadza. Każde dziecko odczytuje, a nauczyciel zapisuje na tablicy. Przy powtarzających się, stawiamy kreski.

Rozdajemy dzieciom cenki i prosimy o wybór jednej najważniejszej.

Następnie tworzymy trzy grupy i dajemy każdej plakat z narysowanym trójkątem.

Dzieci wpisują w trójkąt problem do rozwiązania.

Grupy zastanawiają się nad głównymi przyczynami, które podtrzymują problem i zapisują je na podporach z lewej strony.

W dalszej kolejności zastanawiają się jak usunąć przyczyny, podtrzymują problem i zapisują je w linii po prawej. Następnie wybierają swoich przedstawicieli i przedstawiają problemy i sposoby ich rozwiązania. Należy określić czas na wykonanie zadania.

Mapa mentalna

To metoda wizualnego opracowania problemów z wykorzystaniem symboli, słów pisanych, obrazków i rysunków

Podajemy uczniom problem.

Każdemu rozdajemy kartki papieru podzielone na dwie części i kolorowe mazaki.

Uczniowie w dowolny sposób przedstawiają tematy.

Wywieszamy prace w widocznym miejscu i prosimy autorów o ich zaprezentowanie.

Następnie przeznaczamy chwilę czasu na refleksje i zastanowienie.

Rozdajemy uczniom po cztery kartki. Na nich mają wpisać hasła kojarzące się im ze szkołą.

Dzielimy uczniów na grupy 4 - 6 osobowe. W grupach uczniowie mieszają wcześniej zapisane kartki. Następnie porządkują w gromadki o podobnej treści.

Jeżeli zachodzi potrzeba tworzą zbiory i podzbiory. Wyklejają je na dużym plakacie. Powstaje wtedy projekt mapy pojęciowej. Następnie dorysowują dopisują nowe hasła, łączą liniami, strzałkami i powstaje mapa mentalna (plakat). Przedstawiciele grup omawiają poszczególne plakaty ze wskazaniem na najważniejsze rzeczy.

Sześć myślących kapeluszy

Metoda przydatna szczególnie tam, gdzie uczniowie muszą współpracować ze sobą i zgodnie ze swoimi predyspozycjami brać udział w rozwiązywaniu problemów.

Autor metody De Bono przypisał sześciu kapeluszom - sześć różnych sposobów myślenia.

Kapelusz biały - to tzw. mały komputerek, który zajmuje się wyłącznie faktami, liczbami i ma do nich obojętne podejście. Nie wydaje żadnych opinii.

Kapelusz czarny - to tzw. pesymista.

Jeśli padają różne opinie, to natychmiast je krytykuje. Widzi braki, zagrożenia i niebezpieczeństwa w proponowanym rozwiązaniu.

Kapelusz czerwony - to człowiek kierujący się emocjami, ktoś, kto przekazuje swoje odczucia ,,na gorąco", kierując się intuicją.

Kapelusz niebieski - to tzw. dyrygent orkiestry, ktoś, kto przewodniczy całej dyskusji. Do niego należy kontrolowanie przebiegu spotkania, przyznawanie głosu poszczególnym mówcom, jak też podsumowanie dyskusji.

Kapelusz zielony - to tzw. innowator, osoba myśląca twórczo. Zadaniem twórcy jest wskazywanie zupełnie nowych oryginalnych pomysłów.

Kapelusz żółty - to tzw. optymista, który widzi sprawy w „różowych okularach".

Jest bardzo pozytywnie nastawiony, wskazuje na zalety i korzyści danego rozwiązania.

Dzieci siedzą w kręgu i losują sześć przygotowanych kapeluszy.

Na tablicy wywieszamy wskazówki dotyczące sposobu myślenia każdego z kapeluszy.

Podajemy problem, np. „Czy w tym roku szkolnym będziemy promować naszą szkołę w środowisku lokalnym, organizując festyn? "

Uczniowie dobierają się w grupy kolorami kapeluszy i przygotowują wspólnie argumenty, kierując się kolorami kapeluszy.

Ponownie dzieci zbierają się w kręgu. Wyłonieni mówcy z każdej grupy referują argumenty.

Możemy zapisać je na tablicy.

Na końcu pytamy się uczniów: Jak czują się w narzuconej im roli?

Układanka, puzzle lub Jigsaw

jej celem jest zachęcenie do szczegółowego, aktywnego opanowania materiału przez scedowanie odpowiedzialności na uczniów.

Każdy uczestnik grupy powinien zostać ekspertem, który przyczynia się do osiągnięć całego zespołu. Aby uzyskać pozytywny rezultat, każde dziecko musi skorzystać z pomocy innego ucznia, każde też musi pomóc innym pozostałym.

Klasę dzielimy na 5 grup po 5 uczniów, tzw. grupy eksperckie

Każda z grup otrzymuje inną część materiału, odczytuje go, dyskutuje, aby każdy uczeń zrozumiał tekst i mógł przekazać wiedzę dalej. Na hasło

„ START" uczniowie dobierają się w grupy tak, aby w każdej nowej znalazł się ekspert od innej partii materiału.

Eksperci kolejno relacjonują, czego nauczyli się w swoich grupach. Następnie wracają do swoich grup i konfrontują zdobytą wiedzę całościową, sprawdzają, czy wszyscy nauczyli się wszystkiego. Określamy czas na wykonanie zadań.

Zabawa na hasło

To jedna z propozycji pedagogiki zabawy

Stosowana jest podczas zajęć lekcyjnych oraz uroczystościach szkolnych. Szczególnie ważny jest efekt końcowy, który uzależniony jest od podziału zadań i współpracy. Elementem mobilizującym i dyscyplinującym jest ograniczenie czasowe.

Impreza na hasło to połączenie dwóch metod

Wykonanie zadania + metoda pracy we współpracy. Dzielimy klasę na cztery grupy. Każda grupa ma zadanie do wykonania w oddzielnych pomieszczeniach. Po upływie wyznaczonego czasu grupy spotykają się w jednej sali i prezentują to, co przygotowały.

Kosz i walizeczkaKosz i walizeczka

Rozdajemy uczniom kartki formatu A4 z narysowanym koszem i walizeczką. Zadaniem uczniów jest wpisanie w kontury walizeczki cech pozytywnych bohatera, a w kontury kosza tego, co jest godne potępienia i wyrzucenia. Należy określić czas wykonania zadania.

Tarcza strzeleckaTarcza strzelecka

pomoce atmosfera

koledzyprowadzący

Służy sprawdzeniu wiedzy i umiejętności strzelca

Strzelcem może być uczeń jak też nauczyciel. Za pomocą tarczy możemy ocenić lekcje, fakty, wydarzenia.

Strzał w dziesiątkę oznacza pełną perfekcję, a strzał poza tarczę - to pudło.

Na tablicy lub szarym papierze rysujemy tarczę strzelecką, uwzględniając - wybrane aspekty lekcji.

Rozdajemy uczniom po cztery strzały (cenki)

i opuszczamy na moment salę zajęć, pozwalając uczniom na strzelanie.

Wynik powyższej ewaluacji informuje, jak uczniowie ocenili atmosferę zajęć i zastosowane pomoce. Za pomocą tarczy strzeleckiej możemy ocenić prawie wszystko.

Rybi szkieletRybi szkielet

Na plakacie przygotowujemy rybi szkielet. Obok ości dużych rysujemy po dwie buźki, jedną uśmiechniętą, drugą smutną. W główne ryby umieszczamy to, co chcemy by dzieci oceniły.

Rozdajemy dzieciom po osiem kartek samoprzylepnych w dwóch kolorach. Dzieci na kartkach żółtych wpisują to, co im się podobało na lekcji, a na niebieskich, to co im się nie podobało. W ten sposób dzieci dokonują oceny lekcji. Technikę tę można wykorzystać przy ocenie faktów, zdarzeń, bohatera.

Mój dzień w szkole

Mój dzień

w szkole

ATMOSFERAW KLASIE

ZADANIA

ATMOSFERANA PRZERWIE

GRY I ZABAWY

Przy omawianiu metod aktywizujących należy przedstawić warunki skuteczności tych metod.

Są one następujące:

Zaangażowanie i twórczość prowadzącego – metoda jest tylko narzędziem, skutki zależą od osoby, która te metody wykorzystuje.

Utrzymanie porządku w grupie - prowadzący musi być przekonany, że zapanuje nad grupą.

Organizacja przestrzeni - powinno być możliwe swobodne utworzenie w sali jednego kręgu krzeseł dla wszystkich uczestników.

Przygotowanie materiałów pomocniczych - papier, flamastry, farby.

Gospodarowanie czasem - należy zarezerwować czas na przeprowadzenie metody i podsumowanie - ma to być zaproszenie do dalszej rozmowy.

Nie przepracowałem ani jednego dnia w swoim życiu.

Wszystko, co robiłem, to była przyjemność.

Thomas Edison

DziękujęDziękuję