Układy krystalograficzne

Układ krystalograficznyUkład krystalograficzny - - system klasyfikacji kryształów ze względu system klasyfikacji kryształów ze względu na układ wewnętrzny cząsteczek w sieci na układ wewnętrzny cząsteczek w sieci krystalicznej. System krystalicznej. System wyróżnia siedem układów, w których wyróżnia się 32 klasy wyróżnia siedem układów, w których wyróżnia się 32 klasy krystalograficzne. Każda klasa ma inny rodzaj symetrii w układzie krystalograficzne. Każda klasa ma inny rodzaj symetrii w układzie atomów w krysztale.atomów w krysztale. Większość kryształów przyjmuje formę regularnego wielościanu.

Elementami symetrii budowy kryształów są:płaszczyzny symetrii osie symetriiśrodek symetrii

Układ regularny ( sześcienny)

Układ krystalograficzny, w którym wszystkie trzy osie maja jednakową dł. i są,

w stosunku do siebie, prostopadłe.

Do układu regularnego należą kryształy o największej liczbie elementów symetrii. Na jednym krysztale mogą występować równocześnie 3 osie czterokrotnej symetrii, 4 osie trzykrotnej symetrii i 6 osi dwukrotnej symetrii ; ponadto 9 płaszczyzn symetrii i środek symetrii.

Typowi przedstawiciele tej grupy:

-Czworościan – tetraedr- Sześcian - Ośmiościan foremny – oktaedr- Dwunastościan rombowy, pięciokątny- Czterdziestoośmiościan.

W tym układzie krystalizuje ok.12% minerałów; np.: miedź, srebro i złoto rodzime, diament, galena, halit, fluoryt, uraninit, spinel, piryt, skutterudyt.

Układ tetragonalny

Układ krystalograficzny, w którym trzy osie są w stosunku do siebie prostopadłe, dwie z nich mają taką samą długość i leżą w jednej płaszczyźnie, a trzecia oś (oś główna) jest od nich dłuższa, lub krótsza.

Typowi przedstawiciele grupy:

-czworokątne graniastosłupy -piramidy -trapezoedr- podwójne piramidy

W tym układzie krystalizuje ok.. 10 % minerałów; np. rutyl, anataz, cyrkon, kasyteryt, apofylli, skapolity, wulfenit.

Układ heksagonalny

Układ heksagonalny – układ krystalograficzny, w którym trzy z czterech osi leżą w jednej płaszczyźnie, mają jednakową długość, a kąt między nimi wynosi 120°. Czwarta oś jest osią sześciokrotną, ma inną niż pozostałe długość i jest do nich prostopadła.

- sześciokątne graniastosłupy - sześciokątne piramidy (ostrosłupy) - dwunastokątne piramidy - podwójne piramidy

Typowi przedstawiciele tej grupy:

W tym układzie krystalizuje ok.. 8% minerałów, np..: grafit, kwarc, nefelin, wurcyt, piromorfit, mimetezyt.

Układ trygonalny

W układzie trygonalnym trzy z czterech osi leżą w jednej płaszczyźnie, mają jednakową długość, a kąt między nimi wynosi 120°. Czwarta oś jest osią trzykrotną i jest prostopadła do pozostałych trzech. Osie i kąty są takie same jak w układzie heksagonalnym, jednak przekrój podstawowej formy graniastosłupa nie jest sześciokątny lecz trójkątny.

Typowymi postaciami krystalograficznymi tej grupy są:- trójstronne graniastosłupy - piramidy trójkątne - romboedr -skalenoedr

W tym układzie krystalizuje około 9% minerałów; np. kalcyt, magnezyt, syderyt, smithsonit, brucyt, hematyt, korund, bizmut rodzimy, pirargyryt, turmalin, milleryt, kwarc niskotemperaturowy, cynober, ilmenit, dolomit, willemit, dioptaz, fenakit.

Układ rombowy

Układ krystalograficzny, w którym trzy osie różnej długości są w stosunku do siebie prostopadłe.

Typowymi przedstawicielami tej grupy są:- pinakoidy- słupy - piramidy rombowe - rombowe piramidy podwójne

W tym układzie krystalizuje około 22% minerałów; np. siarka rodzima, antymonit, aragonit, baryt, celestyn, anglezyt, anhydryt, oliwin, topaz, chryzoberyl, hemimorfit, prehnit, zoisyt, epsomit, enstatyt, bronzyt, hipersten, antofyllit, gedryt, stefanit.

Układ jednoskośny

Układ krystalograficzny, w którym są trzy osie różnej długości, z czego dwie są w stosunku do siebie prostopadłe, a trzecia jest ustawiona skośnie.

Typowymi przedstawicielami tej grupy są:- pinakoidy (dwuściany podstawowe) o -nachylonych ścianach wierzchołkowych - graniastosłupy o nachylonych ścianach wierzchołkowych (słupy z daszkami)

W tym układzie krystalizuje około 32% minerałów; np. ortoklaz, mika, gips, realgar, aurypigment, malachit, azuryt, epidot, natrolit, mezolit, diopsyd, jadeit, egiryn, omfacyt, spodumen, augit, aktynolit, tremolit, glaukofan, crossyt, riebeckit, hornblenda, olivenit.

Układ trójskośny

Układ krystalograficzny, w którym wszystkie trzy osie mają różną długość i są do siebie ukośnie nachylone.

Typowymi przedstawicielami tej grupy są:- pediony

W tym układzie krystalizuje około 7% minerałów; np. mikroklin, amazonit, plagioklazy, aksynit, turkus, rodonit, dysten = cyjanit, chalkantyt, sassolin, albit.

Źródła:

http://pl.wikipedia.org/