Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy...

56
Uklady elektroniczne 2 Uklady elektroniczne 2 dr inż. Marcin Kociolek Zaklad Elektroniki Medycznej dr inż. Marcin Kociolek Zaklad Elektroniki Medycznej Lódź 2012 2 Informacje ogólne Informacje ogólne Wykladowca: Dr inż. Marcin Kociolek adiunkt w Instytucie Elektroniki PL Kontakt: mail: [email protected] http://www.eletel.p.lodz.pl/kociolek telefon: +48 42 631 26 38 pokój: 205 (II piętro) B9 Konsultacje: sprawdzać w kalendarzu: http://www.eletel.p.lodz.pl/kociolek/timetable2010.html 3 Informacje o zajęciach Informacje o zajęciach 3 punkty ECTS - 75 ÷ 90 g. pracy (1 ECTS – 25 ÷ 30 h) Wyklad: 15 g (9 g studia niestacjonarne) Laboratorium: 15 g (9 g studia niestacjonarne) Praca wlasna 45 ÷ 60 (15 tyg. semestru i 3 tyg. sesji) 57 ÷ 72 (9 zjazdów w semestrze i 3 w sesji) 4 Zaliczenia - wyklad Zaliczenia - wyklad 1) 5 kolokwiów cząstkowych ,20 min co trzecie zajęcia pierwsze na 3 zajęciach. (studia niestacjonarne 4 kolokwia na zjazdach od 2 do 5) Z każdego kolokwium można otrzymać 0÷6 punktów. Ocena końcowa to suma punktów uzyskanych ze wszystkich kolokwiów podzielona przez 5 (przez 4 na studiach niestacjonarnych). Ocena 4 zalicza przedmiot. Pierwsze kolokwium można poprawić. Osoba, która do godziny 8.00 w dniu pisania kolokwium, poinformuje mnie mailowo o niemożliwości uczestniczenia na zajęciach, na których odbywa się kolokwium, ma prawo do napisania takiego kolokwium w terminie dodatkowym. W ostatnim tygodniu semestru lub pierwszym tygodniu sesji będzie wyznaczony termin uzupelniający na poprawę pierwszego kolokwium lub/i uzupelnienie brakujących kolokwiów dla uprawnionych studentów. W tym terminie student ma może napisać maksymalnie 2 kolokwia. 5 Zaliczenia - wyklad Zaliczenia - wyklad 2) Rozbójnik (kolokwium z calości materialu) dwa terminy w sesji + jeden w sesji poprawkowej. Ocena 3 za uzyskanie ilości punktów > polowy maksymalnej liczby punkt na teście Uwagi: Wyniki kolokwiów będą umieszczone na mojej stronie internetowej w ciągu 5 dni roboczych po kolokwium. Prace będą dostępne do wglądu w godzinach moich konsultacji przez 5 dni roboczych po publikacji wyników. (dla studiów niestacjonarnych na godzinach przyjęć przed wykladem na kolejnym zjeździe ) Laboratorium: Ustalają prowadzący z zakladu Ukladów Elektronicznych i Termografii 6 Plan wykladu Plan wykladu 1. Szumy ukladów aktywnych 2. Uklady scalone wzmacniaczy mocy 3. Uklady scalone wzmacniaczy pasmowych 4. Analogowe filtry aktywne czasu ciąglego i dyskretnego 5. Analogowe uklady mnożące i jego zastosowania 6. Pętla fazowa i jej zastosowania 7. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia fazowego 8. Programowalne uklady analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane uklady scalone 10. Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe

Transcript of Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy...

Page 1: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

Układy elektroniczne 2Układy elektroniczne 2

dr inż. Marcin KociołekZakład Elektroniki Medycznej

dr inż. Marcin KociołekZakład Elektroniki Medycznej

Łódź 2012 2

Informacje ogólneInformacje ogólne

Wykładowca:Dr inż. Marcin Kociołek adiunkt w Instytucie Elektroniki PŁ

Kontakt: mail: [email protected]://www.eletel.p.lodz.pl/kociolektelefon: +48 42 631 26 38pokój: 205 (II piętro) B9

Konsultacje:sprawdzać w kalendarzu:http://www.eletel.p.lodz.pl/kociolek/timetable2010.html

3

Informacje o zajęciachInformacje o zajęciach

3 punkty ECTS - 75 ÷ 90 g. pracy

(1 ECTS – 25 ÷÷÷÷ 30 h)Wykład:

15 g (9 g studia niestacjonarne)

Laboratorium:15 g (9 g studia niestacjonarne)

Praca własna

45 ÷ 60 (15 tyg. semestru i 3 tyg. sesji)

57 ÷ 72 (9 zjazdów w semestrze i 3 w sesji)

4

Zaliczenia - wykładZaliczenia - wykład

1) 5 kolokwiów cząstkowych ,20 min co trzecie zajęcia pierwsze na 3 zajęciach. (studia niestacjonarne 4 kolokwia na zjazdach od 2 do 5)– Z każdego kolokwium można otrzymać 0÷6 punktów. – Ocena końcowa to suma punktów uzyskanych ze wszystkich

kolokwiów podzielona przez 5 (przez 4 na studiach niestacjonarnych).

– Ocena ≥ 4 zalicza przedmiot. – Pierwsze kolokwium można poprawić. – Osoba, która do godziny 8.00 w dniu pisania kolokwium,

poinformuje mnie mailowo o niemożliwości uczestniczenia na zajęciach, na których odbywa się kolokwium, ma prawo do napisania takiego kolokwium w terminie dodatkowym.

– W ostatnim tygodniu semestru lub pierwszym tygodniu sesji będzie wyznaczony termin uzupełniający na poprawępierwszego kolokwium lub/i uzupełnienie brakujących kolokwiów dla uprawnionych studentów. W tym terminie student ma może napisać maksymalnie 2 kolokwia.

5

Zaliczenia - wykładZaliczenia - wykład

2) Rozbójnik (kolokwium z całości materiału) dwa terminy w sesji + jeden w sesji poprawkowej. Ocena 3 za uzyskanie ilości punktów > połowy maksymalnej liczby punkt na teście

Uwagi:• Wyniki kolokwiów będą umieszczone na mojej stronie

internetowej w ciągu 5 dni roboczych po kolokwium. • Prace będą dostępne do wglądu w godzinach moich

konsultacji przez 5 dni roboczych po publikacji wyników. (dla studiów niestacjonarnych na godzinach przyjęć przed wykładem na kolejnym zjeździe )

Laboratorium:Ustalają prowadzący z zakładu Układów Elektronicznych i Termografii

6

Plan wykładuPlan wykładu

1. Szumy układów aktywnych2. Układy scalone wzmacniaczy mocy3. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych4. Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego5. Analogowe układy mnożące i jego zastosowania6. Pętla fazowa i jej zastosowania7. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania9. Specjalizowane układy scalone10. Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe

Page 2: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

7

Pan laboratoriumPan laboratorium

Laboratorium: 15h (L215, B9)(9h na studiach niestacjonarnych)

– zasilacz liniowy

– wzmacniacz mocy

– korektor barwy

– odbiornik FM

– przedwzmacniacz mikrofonowy

8

UWAGA !UWAGA !

Prezentowane na wykładzie slajdy nie zawierają całej wiedzy potrzebnej do zaliczenia przedmiotu elektronika. Wiedza przekazywana jest na wykładzie. Warto prowadzić notatki. Zalecane jest równieżsięganie do wskazanej literatury.

9

Plan wykładuPlan wykładu

1. Szumy układów aktywnych2. Układy scalone wzmacniaczy mocy3. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych4. Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego5. Analogowe układy mnożące i jego zastosowania6. Pętla fazowa i jej zastosowania7. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania9. Specjalizowane układy scalone10. Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe

10

Szumy układów elektronicznychSzumy układów elektronicznych

Literatura:Józef Boksa, Analogowe układy elektroniczne, BTC,

Warszawa 2007Waldemar Nawrocki, Krzysztof Arnold, krzysztof Lange,

Układy Elektroniczne, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 1999

Stanisław Kuta, Wykład układy Elektroniczne, szumy w układach elektronicznych, AGH http://student.agh.edu.pl/~mborowka/UE/wyklad/R1.17.ppt

Fabrizio Bonani, Giovanni Ghione, Noise in Semiconductor Devices: Modeling and Simulation Springer (Kindle Edition - 6 Sep 2001)

11

Szumy układów elektronicznychSzumy układów elektronicznych

SzumZakłócenieZniekształcenie

12

Szumy układów elektronicznychSzumy układów elektronicznych

Szum:Niepożądany sygnał o przypadkowo zmieniających się w czasie parametrach generowany w elementach urządzenia elektronicznego

Zakłócenie:Niepożądany sygnał zewnętrzny, zaburzający pracęurządzenia elektronicznego

Zniekształcenie:Przewidywalna zmiana przebiegu sygnału użytecznego wprowadzana przez urządzenie elektroniczne wynikająca z właściwości danego urządzenia

Page 3: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

13

Szumy układów elektronicznychSzumy układów elektronicznych

Szum to niepożądane zakłócenie użytecznego sygnału. Nazwa pochodzi z analogii do szumu słyszanego.

Szum może blokować, zakłócać lub zmieniać znaczenie informacji niesionej przez sygnał.

Sygnał o przypadkowo zmieniających się w czasie parametrach generowany w elementach urządzenia elektronicznego

http://en.wikipedia.org/wiki/Noise_(electronics)http://en.wikipedia.org/wiki/Noise 14

Szumy układów elektronicznychSzumy układów elektronicznych

Rodzaje szumu:• termiczny (cieplny),• śrutowy,• 1/f,• wybuchowy,• magnetyczny,• jonowy,• lawinowy,• generacyjno rekombinacyjny,• …

15

Szum termiczny (cieplny)Szum termiczny (cieplny)

Jest to główne źródło zakłóceń w układach elektronicznych. Za ich powstawanie odpowiada ruch elektronów swobodnych oraz ich oddziaływanie (zderzenia) z drgającymi jonami w sieci krystalicznej materiału. Szumy termiczne występują w każdym materiale przewodzącym o niezerowej rezystancji.

Przewidziany przez A. Einsteina w 1907rZaobserwowany przez J. B. Johnsona z Bell Labs w 1928Opisany wzorem przez H Nyquista z Bell Labs

16

Szum termiczny (cieplny)Szum termiczny (cieplny)

Wartość średniokwadratową napięcia szumu termicznego na zaciskach opornika

fTRkv B ∆= 42 wzór Johnsona-Nyquista

gdzie:R – rezystancja [Ω]∆f - pasmo częstotliwości szumu [Hz], kB - stała Boltzmanna = 1,38x10-23 [J/K]T - temperatura [K].

Moc szumu termicznego

fTkR

v

P B ∆=

=

2

2

17

Szum termiczny (cieplny)Szum termiczny (cieplny)

R

R

VnV

In Rlub

Gęstość widmowa kTdf

dPgn ==

18

Szum termiczny (cieplny)Szum termiczny (cieplny)

Główne właściwości szumu termicznego:• jego występowanie dotyczy elementów o

niezerowej rezystancji, • jest skutkiem pobudzenia termicznego

elektronów, • jego widmo jest w równomiernie rozłożone w

częstotliwości (przybliżenie poprawne w zakresie od 0 do ok. 1013 Hz),

• jego moc jest proporcjonalna do temperatury i szerokości pasma

Page 4: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

19

Szum śrutowySzum śrutowy

Są to fluktuacje prądu elektrycznego, związane z ziarnistą naturą ładunku elektrycznego. Powstają w przypadku przepływu nośników przez barierę potencjału, dlatego też można je zaobserwować w złączu p-n. Szum śrutowy jest szumem białym i charakteryzuje sięnormalnym rozkładem wartości chwilowych oraz stałągęstością widmową energii.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Szum_%C5%9Brutowy 20

Szum śrutowySzum śrutowy

http://pl.wikipedia.org/wiki/Szum_%C5%9Brutowy

Gdzie:e - ładunek elektronu 1,6x10-19 [C],I - wartość średnia prądu [A],∆f - pasmo częstotliwości szumu [Hz]

Wartość skuteczną fluktuacji prądu

feIISZ ∆= 2 wzór Schottky'ego:

21

Szum śrutowySzum śrutowy

Główne właściwości szumu śrutowego:• jego występowanie dotyczy elementów posiadających

barierę potencjałów (np. złącza p-n), • jest skutkiem kwantowej struktury prądu, • jego widmo jest w równomiernie rozłożone w

częstotliwości, • jego pomiary pozwalają na wyznaczenie wielkości

ładunku elementarnego

22

Szum typu 1/f (małoczęstotliwościowy)

Szum typu 1/f (małoczęstotliwościowy)

Szum ten obserwowany jest we wszystkich rodzajch elementów elektronicznych

Przyczyna powstawania szumu 1/f jest na razie niewyjaśniona.

Jedna z hipotez głosi, że jest on spowodowany fluktuacjami przewodności na styku pomiędzy dwoma materiałami w elemencie elektronicznym. Ta hipoteza wyjaśnia dlaczego ten szum występuje w elementach elektronicznych o zróżnicowanej budowieInna teoria głosi że jest on rezultatem kilku różnych mechanizmów fizycznych w których dominuje generacja i rekombinacja ładunków w defektach struktury krystalicznej półprzewodnika

23

Szum typu 1/f (małoczęstotliwościowy)

Szum typu 1/f (małoczęstotliwościowy)

( ) αfkfS

1=

Gęstość widmowa szumu 1/f :

Wartość współczynnika α jest zwykle bliska 1 zawiera sięw zakresie (0,7 – 2).Szum 1/f dla: α= 1 nazywany jest szumem różowymα= 2 nazywany jest szumem czerwonym

24

Szum wybuchowySzum wybuchowy

Występuje w postaci impulsów o zazwyczaj stałej amplitudzie, przypadkowej częstotliwości i czasie trwania.Jest on spowodowany przez wady w materiale elementu elektronicznego (np. defekt w złączu p-n)

Właściwości:• Czas trwania impulsów wynosi zwykle od milisekund do

kilkudziesięciu sekund • Częstotliwość mniejsza od 1kHz• Amplituda o jeden lub dwa rzędy

wielkości większa od amplitudyszumu termicznego

Page 5: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

25

Parametry szumoweParametry szumowe

n

s

P

PSNR =

Rs

Vs

Vn

In Układbezszumowy

inout SNRSNR =

inout SNRFSNR ×=

Dla układu bezszumowego

Dla układu rzeczywistego

Gdzie: F współczynnik szumów układu F>1

26

Parametry szumoweParametry szumowe

snnnsnsntotaln RIcVVIRVV 222222_ +++=

Gdzie:Vn-total – całkowite zastępcze napięcie szumów sprowadzone do wejścia układuVns – napięcie szumu generowanego przez źródło sygnałuc – współczynnik korelacji między Vn i In

Gdy c = 0: 22222_ nsnsntotaln VIRVV ++=

Rs

Vs

Vn

In

27

Współczynnik szumówWspółczynnik szumów

2

2222

2

2_

ns

nsnsn

ns

totaln

V

VIRV

V

VF

++==

[ ]2

2222

10log10ns

nsnsn

V

VIRVdBF

++=

Rs

Vs

Vn

In

28

Szumy elementów biernychSzumy elementów biernych

Rezystor:• Szum cieplny• Szum nadmiarowy (o charakterze 1/f ) powodowany przepływem

prądu przez niejednorodną ziarnistą strukturę materiału rezystywnego

Kondensator• Pomijalny szum cieplny• Szum nadmiarowy (1/f)• Szumy kondensatora filtruje pojemność kondensatora włączona

równolegle do ich źródłaCewka• Szum cieplny• Szum Barkhausena (w cewkach z rdzeniem) powstający z fluktuacji

pola magnetycznego w rdzeniu

29

Szumy diod półprzewodnikowychSzumy diod półprzewodnikowych

• Szum cieplny• Szum śrutowy

rsVnt

Ins

rd

30

rbb'

1k

21

re

2

1

Vb

Ib If

Ic

ic=Bib

c

e

b

e

Szumy tranzystorów BJTSzumy tranzystorów BJT

•Szum cieplny rezystancji rozproszenia bazy•Szum śrutowy prądu bazy•Szum śrutowy prądu kolektora•Szum 1/f

Page 6: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

31

Szumy w układach elektronicznychSzumy w układach elektronicznych

• http://www.national.com/analog/power/ldo#low_noise

• http://www.national.com/ds/LM/LM340.pdf• http://focus.ti.com/lit/ds/symlink/ina114.pdf

32

Plan wykładuPlan wykładu

1. Szumy układów aktywnych2. Układy scalone wzmacniaczy mocy3. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych4. Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego5. Analogowe układy mnożące i jego zastosowania6. Pętla fazowa i jej zastosowania7. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania9. Specjalizowane układy scalone10. Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe

Układy scalone wzmacniaczy mocyUkłady scalone wzmacniaczy mocy

Literatura:Józef Boksa, Analogowe układy elektroniczne,

BTC, Warszawa 2007Zbigniew Nosal, Jerzy Baranowski, Układy

Analogowe Liniowe, Wydawnictwa Naukowo Techniczne Warszawa 2003

Douglas Self, Audio Power Amplifier Design Handbook, Elsevier 2006

G. Randy Slone, High-Power Audio Amplifier Construction Manual McGraw-Hill 1999

33 34

Układy scalone wzmacniaczy mocyUkłady scalone wzmacniaczy mocy

1. Zagadnienia związane ze wzmacniaczami mocy

2. Klasy wzmacniaczy mocy3. Przykłady układów scalonych

wzmacniaczy mocy

35

Wzmacniacze mocyWzmacniacze mocy

• Układ elektroniczny którego zadaniem jest dostarczenie żądanej mocy do obciążenia

• Ostatni wzmacniacz w szeregu bloków funkcyjnych (stopień wyjściowy)

• Sprawność jednym z najważniejszych parametrów charakteryzujących wzmacniacz mocy

36

Wzmacniacze mocyWzmacniacze mocy

• Moc nie dostarczona do obciążenia jest zamieniana na ciepło.

• Duże amplitudy sygnałów powodujązniekształcenia nieliniowe.

• Do analizy pracy wzmacniaczy mocy nie można stosować modeli małosygnałowych

Page 7: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

37

Parametry wzmacniacza mocyParametry wzmacniacza mocy

• moc wyjściowa (podawana w watach przy określonym poziomie sygnału wejściowego)

• pasmo przenoszonych częstotliwości • współczynnik sprawności energetycznej

(podawany w procentach) • współczynnik zniekształceń nieliniowych

38

Sprawność wzmacniaczaSprawność wzmacniacza

P P P Pi s o d+ = +

Pi – moc wejściowaPs – moc pobrana ze źródła zasilaniaPo – moc wyjściowaPd – moc rozproszona w układzie

Zasada zachowania mocy

%100⋅=s

o

P

Pη sprawność

39

Zniekształcenia amplitudyZniekształcenia amplitudy

0 0.5 1 1.5 2 2.5-4

-2

0

2

4

vs(t)

, mV

0 0.5 1 1.5 2 2.5-40

-20

0

20

40

time, ms

vo(t)

, mV

mVt

ttvi

)]6000sin(2

)2000sin(3[)(

ππ

+=

°=∠=°=∠=

0)3(5.2)3(

0)1(10)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

©A. Materka

40

Zniekształcenia fazyZniekształcenia fazy

0 0.5 1 1.5 2 2.5-50

0

50

voA

(t), m

V

0 0.5 1 1.5 2 2.5-50

0

50

time, ms

voC

(t), m

V

0 0.5 1 1.5 2 2.5-50

0

50

voB

(t), m

V

°=∠=°=∠=

0)3(10)3(

0)1(10)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

°−=∠=°−=∠=

135)3(10)3(

45)1(10)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

°−=∠=°−=∠=

45)3(10)3(

45)1(10)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

41

Zniekształcenia fazyZniekształcenia fazy

Sygnał wejściowy suma dwóch sinusoid:

1. częstotliwość = 1 kHz; amplituda = 2V

2. częstotliwość = 3 kHz; amplituda = 1V

Symulacja w programie MatLab:

m–file: PhaseDistortion.m

300 próbek

częstotliwość próbkowania = 100 kHz

42

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-20

0

20

Zniekształcenia fazyZniekształcenia fazy

°=∠=°=∠=

0)3(4)3(

0)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

°=∠=°=∠=

45)3(4)3(

0)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

Page 8: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

43

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-20

0

20

Zniekształcenia fazyZniekształcenia fazy

°=∠=°=∠=

0)3(4)3(

0)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

°=∠=°=∠=

45)3(4)3(

45)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

44

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

Zniekształcenia fazyZniekształcenia fazy

°=∠=°=∠=

0)3(4)3(

0)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

°=∠=°=∠=

90)3(4)3(

30)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

45

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

Zniekształcenia fazyZniekształcenia fazy

°=∠=°=∠=

0)3(4)3(

0)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

°=∠=°=∠=

180)3(4)3(

180)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

46

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-2

0

2

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

0 50 100 150 200 250 300-1

0

1

0 50 100 150 200 250 300-10

0

10

Zniekształcenia fazyZniekształcenia fazy

°=∠=°=∠=

0)3(4)3(

0)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

°=∠=°=∠=

15)3(4)3(

125)1(4)1(

kHzkHzA

kHzkHzA

V

V

47

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

Warunki niewystępowania zniekształceń liniowych:

1. Warunek amplitudy: stałe wzmocnienie w całym paśmie sygnału użytecznego A(f) = const dla f ∈(fL,fh);

2. Warunek fazy: przesunięcie fazowe równe 0°, przesunięcie fazowe = 180°, przesunięcie fazowe proporcjonalne do częstotliwości w całym paśmie sygnału użytecznegoϕ(f) = 0°, ϕ(f) = 180° , ϕ(f) = k*f dla f ∈(fL,fh)

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

48

3

21

84

U1ALM358AM

-5

V1

VSRC2

5

V2

VSRC2

1K

R1

Res1

10K

R2

Res1

GND

GND

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Amplitude: 200mV

Frequency: 100Phase: 0

Vs1VSIN

VinVout

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 0AC Phase: 0Amplitude: 100mV

Frequency: 300Phase: 0

Vs2VSIN

Page 9: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

49

1.000 10.00 100.0 1.000k 10.00k 100.0k 1.000M 10.00M 100.0MFrequency (Hz)

(V

)

1.000 2.000

3.000

4.000 5.000

6.000

7.000

8.000 9.000

10.00 11.00

vout

1.000 10.00 100.0 1.000k 10.00k 100.0k 1.000M 10.00M 100.0MFrequency (Hz)

(D

eg)

-25.00 0.000

25.00

50.00

75.00

100.0

125.0 150.0 175.0

200.0

225.0 PHASE(vout)

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

50

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-300.0m

-200.0m

-100.0m

0.000m

100.00m

200.0m

300.0mvin

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-2.500 -2.000

-1.500

-1.000

-0.500

0.000

0.500 1.000 1.500

2.000

2.500 vout

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

51

FFT of "Transient Analysis" Chart, length = 128

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000m

25.00m

50.00m

75.00m

100.0m

125.0m

150.0m

175.0m

200.0mvin

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000

0.250

0.500

0.750

1.000

1.250

1.500

1.750

2.000 vout

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

52

3

21

84

U1ALM358AM

-5

V1

VSRC2

5

V2

VSRC2

1K

R1

Res1

10K

R2

Res1

GND

GND

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Amplitude: 200mV

Frequency: 20KPhase: 0

Vs1VSIN

VinVout

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 0AC Phase: 0Amplitude: 100mV

Frequency: 60KPhase: 0

Vs2VSIN

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

53

1.000 10.00 100.0 1.000k 10.00k 100.0k 1.000M 10.00M 100.0MFrequency (Hz)

(V

)

1.000 2.000

3.000

4.000 5.000

6.000

7.000

8.000 9.000

10.00 11.00

vout

1.000 10.00 100.0 1.000k 10.00k 100.0k 1.000M 10.00M 100.0MFrequency (Hz)

(D

eg)

-25.00 0.000

25.00

50.00

75.00

100.0

125.0 150.0 175.0

200.0

225.0 PHASE(vout)

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

54

0.000u 25.00u 50.00u 75.00u 100.0u 125.0u 150.0uTime (s)

(V

)

-250.0m-200.0m

-150.0m

-100.00m-50.00m

0.000m

50.00m

100.0m150.0m

200.0m250.0m

vin

0.000u 25.00u 50.00u 75.00u 100.0u 125.0u 150.0uTime (s)

(V

)

-2.000 -1.500

-1.000

-0.500

0.000

0.500

1.000 1.500 2.000

2.500

3.000 vout

Page 10: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

55

FFT of "Transient Analysis" Chart, length = 128

0.000k 100.0k 200.0k 300.0k 400.0k (Hz)

(V

)

0.000m

25.00m

50.00m

75.00m

100.0m

125.0m

150.0m

175.0m

200.0mvin

0.000k 100.0k 200.0k 300.0k 400.0k (Hz)

(V

)

0.000

0.250

0.500

0.750

1.000

1.250

1.500

1.750

2.000 vout

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

56

3

21

84

U1ALM358AM

-5

V1

VSRC2

5

V2

VSRC2

1K

R1

Res1

10K

R2

Res1

GND

GND

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Amplitude: 200mV

Frequency: 30kPhase: 0

Vs1VSIN

VinVout

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 0AC Phase: 0Amplitude: 100mV

Frequency: 90kPhase: 0

Vs2VSIN

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

57

0.000u 20.00u 40.00u 60.00u 80.00u 100.0uTime (s)

(V

)

-300.0m

-200.0m

-100.0m

0.000m

100.00m

200.0m

300.0mvin

0.000u 20.00u 40.00u 60.00u 80.00u 100.0uTime (s)

(V

)

-3.000

-2.000

-1.000

0.000

1.000

2.000

3.000 vout

Zniekształcenia linioweZniekształcenia liniowe

58

FFT of "Transient Analysis" Chart, length = 128

0.000k 100.0k 200.0k 300.0k 400.0k 500.0k 600.0k 700.0k (Hz)

(V

)

0.000m

25.00m

50.00m

75.00m

100.0m

125.0m

150.0m

175.0m

200.0mvin

0.000k 100.0k 200.0k 300.0k 400.0k 500.0k 600.0k 700.0k (Hz)

(V

)

0.000

0.250

0.500

0.750

1.000

1.250

1.500

1.750

2.000 vout

59

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

3

21

84

U1ALM358AM

-5

V1

VSRC2

5

V2

VSRC2

1K

R1

Res1

10K

R2

Res1

GND

GND

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Amplitude: 200mV

Frequency: 100Phase: 0

Vs1VSIN

VinVout

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 0AC Phase: 0Amplitude: 100mV

Frequency: 300Phase: 0

Vs2VSIN

60

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

-1.500 -1.000 -0.500 0.000 0.500 1.000 1.500 vs1 (V)

(V

)

-5.000

-4.000

-3.000

-2.000

-1.000

0.000

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000 vout

Page 11: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

61

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-250.0m-200.0m

-150.0m

-100.00m-50.00m

0.000m

50.00m

100.0m150.0m

200.0m250.0m

vin

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-2.500 -2.000

-1.500

-1.000

-0.500

0.000

0.500 1.000 1.500

2.000

2.500 vout

62

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

FFT of "Transient Analysis" Chart, length = 128

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000m

25.00m

50.00m

75.00m

100.0m

125.0m

150.0m

175.0m

200.0mvin

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000

0.250

0.500

0.750

1.000

1.250

1.500

1.750

2.000 vout

63

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

3

21

84

U1ALM358AM

-5

V1

VSRC2

5

V2

VSRC2

1K

R1

Res1

10K

R2

Res1

GND

GND

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Amplitude: 400mV

Frequency: 100Phase: 0

Vs1VSIN

VinVout

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 0AC Phase: 0Amplitude: 200mV

Frequency: 300Phase: 0

Vs2VSIN

64

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-500.0m-400.0m

-300.0m

-200.0m-100.00m

0.000m

100.0m

200.0m300.0m

400.0m500.0m

vin

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-5.000 -4.000

-3.000

-2.000

-1.000

0.000

1.000 2.000 3.000

4.000

5.000 vout

65

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

FFT of "Transient Analysis" Chart, length = 128

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000m

50.00m

100.0m

150.0m

200.0m

250.0m

300.0m

350.0m

400.0mvin

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000 vout

66

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

3

21

84

U1ALM358AM

-5

V1

VSRC2

5

V2

VSRC2

1K

R1

Res1

10K

R2

Res1

GND

GND

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Amplitude: 800mV

Frequency: 100Phase: 0

Vs1VSIN

VinVout

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 0AC Phase: 0Amplitude: 400mV

Frequency: 300Phase: 0

Vs2VSIN

Page 12: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

67

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-1.000

-0.750

-0.500

-0.250

0.000

0.250

0.500

0.750

1.000 vin

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-5.000 -4.000

-3.000

-2.000

-1.000

0.000

1.000 2.000 3.000

4.000

5.000 vout

68

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

FFT of "Transient Analysis" Chart, length = 128

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000m

100.0m

200.0m

300.0m

400.0m

500.0m

600.0m

700.0m

800.0mvin

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000 vout

69

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

3

21

84

U1ALM358AM

-5

V1

VSRC2

5

V2

VSRC2

1K

R1

Res1

10K

R2

Res1

GND

GND

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Amplitude: 1600mV

Frequency: 100Phase: 0

Vs1VSIN

VinVout

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 0AC Phase: 0Amplitude: 800mV

Frequency: 300Phase: 0

Vs2VSIN

70

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-2.000

-1.500

-1.000

-0.500

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000 vin

0.000m 5.000m 10.00m 15.00m 20.00m 25.00m 30.00mTime (s)

(V

)

-5.000 -4.000

-3.000

-2.000

-1.000

0.000

1.000 2.000 3.000

4.000

5.000 vout

71

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

FFT of "Transient Analysis" Chart, length = 128

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000

0.250

0.500

0.750

1.000

1.250

1.500

1.750

2.000 vin

0.000k 0.500k 1.000k 1.500k 2.000k (Hz)

(V

)

0.000

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000 vout

Zniekształcenia nielinioweZniekształcenia nieliniowe

72

Zniekształcenia nieliniowe powodujądodawanie do sygnału wyjściowego harmonicznych nie występujących w sygnale wejściowym

Page 13: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

73

Współczynnik zawartości harmonicznych THD (ang.Total Harmonic Distortion)

Współczynnik zawartości harmonicznych THD (ang.Total Harmonic Distortion)

stosunek wartości skutecznej wyższych harmonicznych sygnału, do wartości skutecznej składowej podstawowej, mierzony dla sygnału sinusoidalnego

1

2

2

V

VTHD

n

k k∑ ==gdzie: V1 - skuteczna wartość napięcia składowej podstawowejVk - skuteczna wartość napięcia k-tej harmonicznej

1

2

22

V

VVNTHD

n

k kn ∑ =+

=+gdzie: Vn - skuteczna wartość napięcia szumu w paśmie pomiaru.

74

Poziomy THD w technice audioPoziomy THD w technice audio

• 10% (-20dB) - poziom zniekształceń wyraźnie odczuwalny (dyskwalifikujący urządzenie audio)

• 1% (-40dB) - poziom akceptowalny w prostych systemach odtwarzania dźwięku, odczuwalny w systemach hifi przez słuchaczy o wyrobionym słuchu muzycznym.

• 0,1% (-60dB) - poziom ogólnie akceptowany z wyjątkiem wysokiej klasy systemów hifi

• 0,01% (-80dB) - poziom reprezentatywny dla sprzętu hifi wysokiej klasy (np. odtwarzacze CD), akceptowany przez audiofilów

• 0,001% (-100dB) - poziom w zasadzie poza możliwościami systemów audio. Spotykany w odbiornikach radiowych wysokiej jakości.

• 0,0001% (-120dB) - poziom zbliżony do najniższych poziomów audio możliwych obecnie do zmierzenia w najkorzystniejszych warunkach.

75

Notacja (zapis) decybelowaNotacja (zapis) decybelowa

dBAA vvdB ||log20=

dBAA iidB ||log20=dBGGdB log10=

G=100 → 20 dB, G=10 → 10 dB, G=1 → 0 dB,G=0.1 → -10 dB.

Av = 100 → 40 dB, Av = 10 → 20 dB, Av = 1 → 0 dB,Av = 0.1 → -20 dB.

Wzmocnienie napięciowe

Wzmocnienie prądowe

Wzmocnienie mocy

iLvdBdB RRAG =⇔=76

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Q12N3904

1K

RcRes1

22K

Rb1Res1

1.9K

Rb2Res1

10V

V1

VSRC2

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Offset: 0Amplitude: 10mFrequency: 1K

VsVSIN

10uF

Cin

Cap

GND GND GND

Vb

Vout

77

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

0.000m 1.000m 2.000m 3.000m 4.000m 5.000mTime (s)

(V

)

-10.00m

-7.500m

-5.000m

-2.500m

0.000m

2.500m

5.000m

7.500m

10.00mvin

0.000m 1.000m 2.000m 3.000m 4.000m 5.000mTime (s)

(V

)

0.000

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000 vout

78

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Q12N3904

1K

RcRes1

22K

Rb1Res1

3.3k

Rb2Res1

10V

V1

VSRC2

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Offset: 0Amplitude: 10mFrequency: 1K

VsVSIN

10uF

Cin

Cap

GND GND GND

Vin

Vout

Page 14: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

79

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

0.000m 1.000m 2.000m 3.000m 4.000m 5.000mTime (s)

(V

)

-10.00m

-7.500m

-5.000m

-2.500m

0.000m

2.500m

5.000m

7.500m

10.00mvin

0.000m 1.000m 2.000m 3.000m 4.000m 5.000mTime (s)

(V

)

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000 vout

80

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Q12N3904

1K

RcRes1

22K

Rb1Res1

10K

Rb2Res1

10V

V1

VSRC2

DC Magnitude: 0AC Magnitude: 1AC Phase: 0Offset: 0Amplitude: 10mFrequency: 1K

VsVSIN

10uF

Cin

Cap

GND GND GND

Vin

Vout

81

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

0.000m 1.000m 2.000m 3.000m 4.000m 5.000mTime (s)

(V

)

-10.00m

-7.500m

-5.000m

-2.500m

0.000m

2.500m

5.000m

7.500m

10.00mvin

0.000m 1.000m 2.000m 3.000m 4.000m 5.000mTime (s)

(V

)

0.000

0.250

0.500

0.750

1.000

1.250

1.500 vout

82

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

1K

RcRes1

10V

V1

VSRC2

GND GND

Vin

Vout

Initial Value: 0VPulsed Value: 10VRise Time: 100usFall Time: 100usPulse Width: 5msPeriod: 10ms

VsVPULSE

1K

R2

Res1

Q1IRFP241

83

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

Wzmacniacz mocy przykładowa realizacja

0.000m 10.00m 20.00m 30.00m 40.00m 50.00mTime (s)

(V

)

0.000 1.000

2.000

3.000 4.000

5.000

6.000

7.000 8.000

9.000 10.00

vin

0.000m 10.00m 20.00m 30.00m 40.00m 50.00mTime (s)

(V

)

-2.500

0.000

2.500

5.000

7.500

10.00

12.50 vout

84

PWMPWM

2

R_loadRes1

10V

V1 VSRC2

GND GND

Vin

Vout

Q2IRFP241

D1D Schottky

0.01mH

L_loadInductor

DC Magnitude: 0VAC Magnitude: 1VAC Phase: 0Initial Value: 0VPulsed Value: 5VTime Delay: .1usRise Time: 1nsFall Time: 1nsPulse Width: 0.1nsPeriod: 1us

VsVPULSE

Page 15: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

85

PWMPWM

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(V

)

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

5.000 vin

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(A

)

-0.500 -0.042 0.417 0.875 1.333 1.792 2.250 2.708 3.167 3.625 4.083 4.542 5.000

r_load[i]

86

PWMPWM

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(V

)

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

5.000 vin

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(A

)

-0.500 -0.042 0.417 0.875 1.333 1.792 2.250 2.708 3.167 3.625 4.083 4.542 5.000

r_load[i]

87

PWMPWM

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(V

)

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

5.000 vin

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(A

)

-0.500 -0.042 0.417 0.875 1.333 1.792 2.250 2.708 3.167 3.625 4.083 4.542 5.000

r_load[i]

88

PWMPWM

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(V

)

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

5.000 vin

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(A

)

-0.500 -0.042 0.417 0.875 1.333 1.792 2.250 2.708 3.167 3.625 4.083 4.542 5.000

r_load[i]

89

PWMPWM

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(V

)

0.000

0.500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

5.000 vin

0.000u 5.000u 10.00u 15.00u 20.00u 25.00u 30.00uTime (s)

(A

)

-0.500 -0.042 0.417 0.875 1.333 1.792 2.250 2.708 3.167 3.625 4.083 4.542 5.000

r_load[i]

90

Klasy wzmacniaczy mocyKlasy wzmacniaczy mocy

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000-100

0

100

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000-1

0

1

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000-100

0

100

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000-100

0

100

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000-100

0

100

Sygnałwe

Klasa A

Klasa B

Klasa C

Klasa D

IDC ≠0

IDC = 0Jeżeli

sygnał = 0

Wymagajądo pracy

obwodów rezonansowych

Sprawność≅≅≅≅ 100%

Page 16: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

91

Charakterystyka przejściowaCharakterystyka przejściowa

0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000 vbe (V)

(A

)

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250

1,500

1,750

2,000

2,250

2,500 r_load[i]

92

Klasa 2BKlasa 2B

+amp

VS R

L

-amp

93

Zniekształcenia skrośne w klasie 2BZniekształcenia skrośne w klasie 2B

Time

0s 5ms 10ms 15ms 20ms 25ms 30ms 35ms 40msV(R1:1)

-4.0V

0V

4.0V

Time

8.0ms 8.5ms 9.0ms 9.5ms 10.0ms 10.5ms 11.0ms 11.5ms 12.0msV(R1:1)

-2.0V

0V

2.0V

94

Zniekształcenia skrośne w klasie 2BZniekształcenia skrośne w klasie 2B

Time

0s 5ms 10ms 15ms 20ms 25ms 30ms 35ms 40msV(R1:1)

0V

2.0V

SEL>>

V(R6:1)-4.0V

-2.0V

0VV(V2:+)

-4.0V

0V

4.0Vinput

-amp

+amp

95

Klasa ABKlasa AB

Time

9.0ms 9.2ms 9.4ms 9.6ms 9.8ms 10.0ms 10.2ms 10.4ms 10.6ms 10.8msV(R1:1)

0V

500mVSEL>>

V(R6:1)-2.0V

-1.0V

0VV(V2:+)

-2.0V

0V

2.0Vinput

-amp

+amp

96

Klasa 2ABKlasa 2AB

Time

0s 5ms 10ms 15ms 20ms 25ms 30ms 35ms 40msV(R1:1)

-4.0V

0V

4.0VV(V2:+)

-4.0V

0V

4.0V

SEL>>

input

out

Page 17: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

97

Bezpieczny obszar pracy SOA (ang. Safe operation area)

Bezpieczny obszar pracy SOA (ang. Safe operation area)

98

Układy scalone wzmacniaczy mocy.Układy scalone wzmacniaczy mocy.

• LM380 2.5W Audio Power Amplifier

• TDA7052 1 W BTL mono audio amplifier

• LM4780 Overture™ Audio Power Amplifier Series Stereo 60W, Mono 120W Audio Power Amplifier with Mute

• TDA8920B 2 x 100 W class-D power amplifier

• Class D Audio Amplifier Design International amplifier http://www.irf.com/product-info/audio/classdtutorial.pdf

99

Plan wykładuPlan wykładu

1. Szumy układów aktywnych2. Układy scalone wzmacniaczy mocy3. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych4. Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego5. Analogowe układy mnożące i jego zastosowania6. Pętla fazowa i jej zastosowania7. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania9. Specjalizowane układy scalone10. Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe

100

Układy scalone wzmacniaczy pasmowych i impulsowych

Układy scalone wzmacniaczy pasmowych i impulsowych

Literature:

Józef Boksa, Analogowe układy elektroniczne, BTC, Warszawa 2007

Waldemar Nawrocki, Krzysztof Arnold, Krzysztof Lange, Układy Elektroniczne, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 1999

Zbigniew Nosal, Jerzy Baranowski, Układy Analogowe Liniowe, Wydawnictwa Naukowo Techniczne Warszawa 2003

101

Układy scalone wzmacniaczy pasmowych i impulsowych

Układy scalone wzmacniaczy pasmowych i impulsowych

1. Wprowadzenie2. Związki między charakterystykami

częstotliwościowymi i przebiegami czasowymi układów liniowych

3. Przykładowe układy scalone wzmacniaczy pasmowych i impulsowych

102

Wzmacniacze szerokopasmowei impulsowe

Wzmacniacze szerokopasmowei impulsowe

Bezwzględna szerokość pasma przenoszenia jest bardzo duża

Przykładowe zastosowania:– odbiorniki telewizyjne

(30Hz - 6MHz)– Oscyloskopy

(DC do kilku GHz) – urządzenia radarowe

(do kilkunastu GHz)– łączność światłowodowa

(100kHz – 25GHz)

( ) MHzff lh >−

10>l

h

f

f

Page 18: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

103

Odpowiedź impulsowa wzmacniaczyOdpowiedź impulsowa wzmacniaczy

1K

R_loadRes1

Initial Value: 0Pulsed Value: 1V

Time Delay: 10uRise Time: .01usFall Time: .01usPulse Width: 20uPeriod: 40u

V_signalVPULSE

GNDGND

5

Vcc

VSRC2

V_inV_out

Vcc

1K

Rf

Res1

8

1

4

3

2U1ALM358AN

1K

R1

Res1GND

-5

Vccn

VSRC2

104

Odpowiedź impulsowa wzmacniaczyOdpowiedź impulsowa wzmacniaczy

0,000u 20,00u 40,00u 60,00u 80,00uTime (s)

(V

)

-1,000

-0,500

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000 v_in

0,000u 20,00u 40,00u 60,00u 80,00uTime (s)

(V

)

-0,500

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500 v_out

105

Odpowiedź impulsowa wzmacniaczyOdpowiedź impulsowa wzmacniaczy

FFT of "Trans ient Analysis" Chart, length = 128

0,000k 200,0k 400,0k 600,0k 800,0k (Hz)

(V

)

0,000m

100,0m

200,0m

300,0m

400,0m

500,0m

600,0m

700,0m

800,0mv_in

0,000k 200,0k 400,0k 600,0k 800,0k (Hz)

(V

)

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250

1,500 v_out

106

Odpowiedź impulsowa wzmacniaczyOdpowiedź impulsowa wzmacniaczy

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(V

)

0,000

0,200

0,400

0,600

0,800

1,000

1,200 netr1_2

107

0,000u 10,00u 20,00u 30,00u 40,00u 50,00u 60,00u 70,00u 80,00uTime (s)

(V

)

-1,000

-0,500

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000 v_inv_out

Odpowiedź impulsowa opóźnienie sygnału

Odpowiedź impulsowa opóźnienie sygnału

108

Odpowiedź impulsowa opóźnienie sygnału

Odpowiedź impulsowa opóźnienie sygnału

8,000u 9,000u 10,00u 11,00u 12,00u 13,00u 14,00u 15,00u 16,00uTime (s)

(V

)

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000 v_inv_out

Vmp

stabov

stabov%10

0%10 tttd −=

dt

0t %10t

Page 19: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

109

Odpowiedź impulsowa opóźnienie sygnału

Odpowiedź impulsowa opóźnienie sygnału

8,000u 9,000u 10,00u 11,00u 12,00u 13,00u 14,00u 15,00u 16,00uTime (s)

(V

)

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000 v_inv_out

Vmp

stabov

stabiv%50

%50%50 iod ttt −=

dt%50it %50ot

stabov%50

110

0,000u 10,00u 20,00u 30,00u 40,00u 50,00u 60,00u 70,00u 80,00uTime (s)

(V

)

-1,000

-0,500

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000 v_inv_out

Odpowiedź impulsowaczas narastania/opadania zbocza

Odpowiedź impulsowaczas narastania/opadania zbocza

111

Odpowiedź impulsowaczas narastania/opadania zbocza

Odpowiedź impulsowaczas narastania/opadania zbocza

8,000u 9,000u 10,00u 11,00u 12,00u 13,00u 14,00u 15,00u 16,00uTime (s)

(V

)

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000 v_inv_out

tr t90%t10%

stabilized

stabilized

r

VtV

VtV

ttt

0100

0900

1090

%10)(

%90)(

)(

⋅=

⋅=−=

stabovstabov•%90

stabov•%10

112

0,000u 10,00u 20,00u 30,00u 40,00u 50,00u 60,00u 70,00u 80,00uTime (s)

(V

)

-0,250

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250

1,500

1,750

2,000

2,250 v_outv_in

Odpowiedź impulsowa – przesterowaniaOdpowiedź impulsowa – przesterowania

113

10,000u 13,333u 16,667u 20,000u 23,333u 26,667u 30,000uTime (s)

(V

)

1,900

1,930

1,960

1,990

2,020

2,050

2,080

2,110

2,140

2,170

2,200 v_outv_in

Odpowiedź impulsowa – przesterowaniaOdpowiedź impulsowa – przesterowania

stabov

stabo

o

v

vanieprzesterow max=

maxov

staboo vvanieprzesterow −=max

114

0,000u 10,00u 20,00u 30,00u 40,00u 50,00u 60,00u 70,00u 80,00uTime (s)

(V

)

-0,250

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250

1,500

1,750

2,000

2,250 v_outv_in

Odpowiedź impulsowa – zafalowaniaOdpowiedź impulsowa – zafalowania

Page 20: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

115

10,000u 13,333u 16,667u 20,000u 23,333u 26,667u 30,000uTime (s)

(V

)

1,900

1,930

1,960

1,990

2,020

2,050

2,080

2,110

2,140

2,170

2,200 v_outv_in

Odpowiedź impulsowa – zafalowaniaOdpowiedź impulsowa – zafalowania

stabov

maxov

maxovt 116

0,000u 10,00u 20,00u 30,00u 40,00u 50,00u 60,00u 70,00u 80,00uTime (s)

(V

)

-0,250

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250

1,500

1,750

2,000

2,250 v_outv_in

Odpowiedź impulsowa – opadanie sygnałuOdpowiedź impulsowa – opadanie sygnału

117

Odpowiedź impulsowa – opadanie sygnałuOdpowiedź impulsowa – opadanie sygnału

10,00u 15,00u 20,00u 25,00u 30,00u 35,00u 40,00uTime (s)

(V

)

1,850

1,875

1,900

1,925

1,950

1,975

2,000

2,025

2,050

2,075

2,100 v_outv_in

V∆

118

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

5.6K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 100nRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 800nPeriod: 1600nAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND GND

600

Rs

5KR_i

5pF

C_o

100K

R_o

GND

50m*V(%1,%2)G1

GVALUE

Vin Vout

119

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0MFrequency (Hz)

0,000

50,00

100,0

150,0

200,0

250,0

300,0 vout_p1/vin_p1vout_p2/vin_p2vout_p3/vin_p3

120

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

0,000u 0,500u 1,000u 1,500u 2,000u 2,500u 3,000u 3,500uTime (s)

(V

)

0,000m

0,250m

0,500m

0,750m

1,000m

1,250m

1,500m

1,750m

2,000mvin

0,000u 0,500u 1,000u 1,500u 2,000u 2,500u 3,000u 3,500uTime (s)

0,000m

50,00m

100,0m

150,0m

200,0m

250,0m

300,0m350,0m

400,0m

450,0m

500,0m-1*vout_p1-1*vout_p2-1*vout_p3

Page 21: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

121

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

5.6K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 100nRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 800nPeriod: 1600nAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND GND

600

Rs

5KR_i

100K

R_o

GND

50m*V(%1,%2)G1

GVALUE

Vin Vout

3nF

C_in

122

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

0,000

50,00

100,0

150,0

200,0

250,0

300,0 vout_p1/vin_p1vout_p2/vin_p2vout_p3/vin_p3

123

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

0,000u 0,500u 1,000u 1,500u 2,000u 2,500u 3,000u 3,500uTime (s)

(V

)

0,000m

0,250m

0,500m

0,750m

1,000m

1,250m

1,500m

1,750m

2,000mvin

0,000u 0,500u 1,000u 1,500u 2,000u 2,500u 3,000u 3,500uTime (s)

-500,0m

-400,0m

-300,0m

-200,0m

-100,00m

0,000m

100,0m200,0m

300,0m

400,0m

500,0m-1*vout_p1-1*vout_p2-1*vout_p3

124

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(V

)

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250

1,500

1,750

2,000

c_f[capacitance] = 3.000n (sw eep 3 of 4)

netc_f_2_p1netc_f_2_p2netc_f_2_p3

125

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

0,000u 0,500u 1,000u 1,500u 2,000u 2,500u 3,000u 3,500uTime (s)

(V

)

-1,000m

-0,500m

0,000m

0,500m

1,000m

1,500m

2,000m

2,500m

3,000m

c_f[capacitance] = 3.000n (sw eep 3 of 4)

netc_f_2_p1netc_f_2_p2netc_f_2_p3

126

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

Odpowiedź impulsowa a charakterystyka częstotliwościowa

5.6K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 100nRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 800nPeriod: 1600nAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND GND

600

Rs

5KR_i

100K

R_o

GND

50m*V(%1,%2)G1

GVALUE

Vin Vout

3nF

C_in

20K

R_f

5pF

C_o

100pF

C_f

Page 22: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

127

Odpowiedź impulsowa podsumowanieOdpowiedź impulsowa podsumowanie

• Odpowiedź impulsowa określa dynamiczne zachowanie wzmacniacza

• Występuje 5 rodzajów zniekształceńodpowiedzi impulsowej:– opóźnienie– „łagodne” (nieostre) zbocze– przesterowanie– zafalowania– opadanie

128

Związki między charakterystykami częstotliwościowymi a przebiegami czasowymi

Związki między charakterystykami częstotliwościowymi a przebiegami czasowymi

( ) ( )

= −

s

skLth 1 Odpowiedź układu na skok jednostkowy 1(t)

Gdzie :k(s) – operatorowa funkcja przenoszenia układu

( ) ( )( ) ( )tjkth

tjkth

t

t

ω

ω

ω

ω

∞→→

→∞→

=

=

limlim

limlim

0

0

Odpowiedź w zakresie grzbietu impulsu może byćpowiązana z przebiegiem charakterystyki k(jω) w zakresie małych częstotliwości.

Odpowiedź w zakresie czoła impulsu może byćpowiązana z przebiegiem charakterystyki k(jω) w zakresie dużych częstotliwości.

129

Związki między charakterystykami częstotliwościowymi a przebiegami czasowymi

Związki między charakterystykami częstotliwościowymi a przebiegami czasowymi

( )

h

sk

sk

ω+

=1

0

Jednobiegunowa transmitancja dolnoprzepustowa

( ) ( )htekth ω−−= 11 0

%10%90 tttr −= ( )

( ) 0

0

1.0%10

9.0%90

kth

kth

tt

tt

=

=

=

=

hhhhhr ff

t35,0

2

198,2198,2105,0303,2 ≈==−=πωωω

130

Związki między charakterystykami częstotliwościowymi a przebiegami czasowymi

Związki między charakterystykami częstotliwościowymi a przebiegami czasowymi

( )s

ksk

lω+=

1

0

Jednobiegunowa transmitancja górnoprzepustowa

( ) ltekth ω−= 01

( ) ( )( ) l

l

l

tlt

t

tek

ekk

h

thhV

ω

ωω

ω 1

0

00 11

11

0

0<<

−−

≈−=−=−=∆

131

Wzmacniacz WEWzmacniacz WE

Q12N2222

GND

5

Vcc VSRC2

VinI1

ISRCGND

0,000 2,000 4,000 6,000 8,000 10,00 vcc (V)

(A

)

-0,250

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250 q1[ic]

132

Wzmacniacz WEWzmacniacz WE

0,000 0,200 0,400 0,600 0,800 1,000 i1 (A)

(A

)

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250

1,500

1,750

2,000

2,250

2,500 q1[ic]

Q12N2222

GND

5

Vcc VSRC2

Vin

5

Vb

VSRC2

Page 23: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

133

Wzmacniacz WEWzmacniacz WE

0,000 2,000 4,000 6,000 8,000 10,00 i1 (A)

(A

)

-2,000

-1,000

0,000

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

8,000 q1[ic]

Q12N2222

GND

5

Vcc VSRC2

Vin

5

Vb

VSRC2

134

Wzmacniacz WEWzmacniacz WE

10K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 1uRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 8uPeriod: 16uAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND

GND

50Rs

200KR_p1

Vin

Vout

1uF

C_in

16KR_p2

5KR_c

GND

Q12N2222

GND

10Vcc

VSRC2

1uF

C_out

V_b

V_c

V_s

Operation pointv_cc 10,00 Vv_c 5,730 Vq1[ic] 854,1uAv_b 596,4mV

135

Wzmacniacz WEWzmacniacz WE

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

0,000

25,00

50,00

75,00

100,0

125,0

150,0 vout/vinOperation point

v_cc 10,00 Vv_c 5,730 Vq1[ic] 854,1uAv_b 596,4mV

136

Wzmacniacz WEWzmacniacz WE

0,000u 5,000u 10,00u 15,00u 20,00u 25,00u 30,00u 35,00uTime (s)

(V

)

-0,250m

0,000m

0,250m

0,500m

0,750m1,000m

1,250m

1,500m1,750m

2,000m

2,250mv_s

0,000u 5,000u 10,00u 15,00u 20,00u 25,00u 30,00u 35,00uTime (s)

(V

)

-25,00m

0,000m

25,00m

50,00m75,00m

100,0m

125,0m

150,0m

175,0m

200,0m

225,0m-1*vout

Operation pointv_cc 10,00 Vv_c 5,730 Vq1[ic] 854,1uAv_b 596,4mV

137

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

0,000

25,00

50,00

75,00

100,0

125,0

150,0

175,0

200,0 vout_p1/vin_p1vout_p2/vin_p2vout_p3/vin_p3

Wzmacniacz WEzmiana punktu pracy

Wzmacniacz WEzmiana punktu pracy

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,823 Vv_c_p2 4,156 Vv_c_p3 1,860 Vq1[ic]_p1 635,3uAq1[ic]_p2 1,169mAq1[ic]_p3 1,628mAv_b_p1 588,4mVv_b_p2 605,0mVv_b_p3 614,2mVq1[ib]_p1 7,830uAq1[ib]_p2 12,41uAq1[ib]_p3 16,22uA

138

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

(D

eg)

-450,0

-400,0

-350,0

-300,0

-250,0

-200,0

-150,0

-100,0

-50,00

0,000

50,00 PHASE(vout_p1/vin_p1)PHASE(vout_p2/vin_p2)PHASE(vout_p3/vin_p3)

Wzmacniacz WEzmiana punktu pracy

Wzmacniacz WEzmiana punktu pracy

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,823 Vv_c_p2 4,156 Vv_c_p3 1,860 Vq1[ic]_p1 635,3uAq1[ic]_p2 1,169mAq1[ic]_p3 1,628mAv_b_p1 588,4mVv_b_p2 605,0mVv_b_p3 614,2mVq1[ib]_p1 7,830uAq1[ib]_p2 12,41uAq1[ib]_p3 16,22uA

Page 24: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

139

0,000u 5,000u 10,00u 15,00u 20,00u 25,00u 30,00u 35,00uTime (s)

-50,00m

0,000m

50,00m

100,0m

150,0m

200,0m

250,0m

300,0m

350,0m

400,0m

450,0m-1*vout_p1-1*vout_p2-1*vout_p3

Wzmacniacz WEzmiana punktu pracy

Wzmacniacz WEzmiana punktu pracy

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,823 Vv_c_p2 4,156 Vv_c_p3 1,860 Vq1[ic]_p1 635,3uAq1[ic]_p2 1,169mAq1[ic]_p3 1,628mAv_b_p1 588,4mVv_b_p2 605,0mVv_b_p3 614,2mVq1[ib]_p1 7,830uAq1[ib]_p2 12,41uAq1[ib]_p3 16,22uA

140

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

10K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 1uRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 8uPeriod: 16uAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND

GND

50Rs

200KR_p1

Vin

Vout

1uF

C_in

16KR_p2

5KR_c

GND

Q12N2222

GND

10Vcc

VSRC2

1uF

C_out

V_b

V_c

V_s

V_CCOperation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

141

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

0,000

25,00

50,00

75,00

100,0

125,0

150,0 vout_p1/vin_p1vout_p2/vin_p2vout_p3/vin_p3

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

142

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

(D

eg)

-450,0

-400,0

-350,0

-300,0

-250,0

-200,0

-150,0

-100,0

-50,00

0,000

50,00 PHASE(vout_p1/vin_p1)PHASE(vout_p2/vin_p2)PHASE(vout_p3/vin_p3)

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

143

0,000u 5,000u 10,00u 15,00u 20,00u 25,00u 30,00u 35,00uTime (s)

-50,00m

0,000m

50,00m

100,0m

150,0m

200,0m

250,0m-1*vout_p1-1*vout_p2-1*vout_p3

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

Wzmacniacz WEzmiana pojemności sprzęgających

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

144

Wzmacniacz WEzmiana obciążeniaWzmacniacz WE

zmiana obciążenia

10K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 1uRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 8uPeriod: 16uAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND

GND

50Rs

200KR_p1

Vin

Vout

1uF

C_in

16KR_p2

5KR_c

GND

Q12N2222

GND

10Vcc

VSRC2

1uF

C_out

V_b

V_c

V_s

V_CC

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

Page 25: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

145

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

0,000

25,00

50,00

75,00

100,0

125,0

150,0 vout_p1/vin_p1vout_p2/vin_p2vout_p3/vin_p3

Wzmacniacz WEzmiana obciążeniaWzmacniacz WE

zmiana obciążeniaOperation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

146

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

(D

eg)

-450,0

-400,0

-350,0

-300,0

-250,0

-200,0

-150,0

-100,0

-50,00

0,000

50,00 PHASE(vout_p1/vin_p1)PHASE(vout_p2/vin_p2)PHASE(vout_p3/vin_p3)

Wzmacniacz WEzmiana obciążeniaWzmacniacz WE

zmiana obciążeniaOperation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

147

0,000u 10,00u 20,00u 30,00uTime (s)

-25,00m

0,000m

25,00m

50,00m

75,00m

100,0m

125,0m

150,0m

175,0m

200,0m

225,0m-1*vout_p1-1*vout_p2-1*vout_p3

Wzmacniacz WEzmiana obciążeniaWzmacniacz WE

zmiana obciążeniaOperation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 5,730 Vv_c_p2 5,730 Vv_c_p3 5,730 Vq1[ic]_p1 854,1uAq1[ic]_p2 854,1uAq1[ic]_p3 854,1uAv_b_p1 596,4mVv_b_p2 596,4mVv_b_p3 596,4mVq1[ib]_p1 9,744uAq1[ib]_p2 9,744uAq1[ib]_p3 9,744uA

148

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

10K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 1uRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 8uPeriod: 16uAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND

GND

50Rs

200KR_p1

Vin

Vout

1uF

C_in

16KR_p2

5KR_c

GND

Q12N2222

GND

10Vcc

VSRC2

1uF

C_out

V_b

V_c

V_s

V_CC

50R_e

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,306 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 7,060 Vq1[ic]_p1 738,9uAq1[ic]_p2 653,7uAq1[ic]_p3 588,0uAv_b_p1 611,2mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 631,0mVq1[ib]_p1 8,746uAq1[ib]_p2 7,996uAq1[ib]_p3 7,407uA

149

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

0,000

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00 vout_p1/vin_p1vout_p2/vin_p2vout_p3/vin_p3

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,306 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 7,060 Vq1[ic]_p1 738,9uAq1[ic]_p2 653,7uAq1[ic]_p3 588,0uAv_b_p1 611,2mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 631,0mVq1[ib]_p1 8,746uAq1[ib]_p2 7,996uAq1[ib]_p3 7,407uA

150

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00G 1,000TFrequency (Hz)

(D

eg)

-400,0

-350,0

-300,0

-250,0

-200,0

-150,0

-100,0

-50,00

0,000 PHASE(vout_p1/vin_p1)PHASE(vout_p2/vin_p2)PHASE(vout_p3/vin_p3)

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,306 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 7,060 Vq1[ic]_p1 738,9uAq1[ic]_p2 653,7uAq1[ic]_p3 588,0uAv_b_p1 611,2mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 631,0mVq1[ib]_p1 8,746uAq1[ib]_p2 7,996uAq1[ib]_p3 7,407uA

Page 26: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

151

0,000u 10,00u 20,00u 30,00uTime (s)

-25,00m

0,000m

25,00m

50,00m

75,00m

100,0m

125,0m-1*vout_p1-1*vout_p2-1*vout_p3

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,306 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 7,060 Vq1[ic]_p1 738,9uAq1[ic]_p2 653,7uAq1[ic]_p3 588,0uAv_b_p1 611,2mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 631,0mVq1[ib]_p1 8,746uAq1[ib]_p2 7,996uAq1[ib]_p3 7,407uA

152

10K

R_load

Initial Value: 0Pulsed Value: 2mV

Time Delay: 1uRise Time: .1nsFall Time: .1nsPulse Width: 8uPeriod: 16uAC Magnitude: 1V

V_signalVPULSE

GND

GND

50Rs

200KR_p1

Vin

Vout

1uF

C_in

16KR_p2

5KR_c

GND

Q12N2222

GND

10Vcc

VSRC2

1uF

C_out

V_b

V_c

V_s

V_CC

50R_e

100pF

C_eCap

GND

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,731 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 6,731 Vq1[ic]_p 1653,7uAq1[ic]_p 2653,7uAq1[ic]_p 3653,7uAv_b_p1 622,3mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 622,3mVq1[ib]_p 17,996uAq1[ib]_p 27,996uAq1[ib]_p 37,996uA

153

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0MFrequency (Hz)

0,000

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

80,00 vout_p1/vin_p1vout_p2/vin_p2vout_p3/vin_p3

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,731 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 6,731 Vq1[ic]_p 1653,7uAq1[ic]_p 2653,7uAq1[ic]_p 3653,7uAv_b_p1 622,3mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 622,3mVq1[ib]_p 17,996uAq1[ib]_p 27,996uAq1[ib]_p 37,996uA

154

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0MFrequency (Hz)

(D

eg)

-400,0

-350,0

-300,0

-250,0

-200,0

-150,0

-100,0

-50,00

0,000 PHASE(vout_p1/vin_p1)PHASE(vout_p2/vin_p2)PHASE(vout_p3/vin_p3)

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,731 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 6,731 Vq1[ic]_p 1653,7uAq1[ic]_p 2653,7uAq1[ic]_p 3653,7uAv_b_p1 622,3mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 622,3mVq1[ib]_p 17,996uAq1[ib]_p 27,996uAq1[ib]_p 37,996uA

155

0,000u 10,00u 20,00u 30,00uTime (s)

-50,00m

-25,00m

0,000m

25,00m

50,00m

75,00m

100,0m

125,0m

150,0m-1*vout_p1-1*vout_p2-1*vout_p3

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Wzmacniacz WEzmiana sprzężenia zwrotnego

Operation point:v_cc_p1 10,00 Vv_cc_p2 10,00 Vv_cc_p3 10,00 Vv_c_p1 6,731 Vv_c_p2 6,731 Vv_c_p3 6,731 Vq1[ic]_p 1653,7uAq1[ic]_p 2653,7uAq1[ic]_p 3653,7uAv_b_p1 622,3mVv_b_p2 622,3mVv_b_p3 622,3mVq1[ib]_p 17,996uAq1[ib]_p 27,996uAq1[ib]_p 37,996uA

156

Układy scalone wzmacniaczy pasmowych

Układy scalone wzmacniaczy pasmowych

• LM2904,LM358/LM358A,LM258/ LM258A Dual Operational Amplifier

• AD829 High Speed, Low NoiseVideo Op

• AD8597/AD8599 Single and Dual, UltralowDistortion, Ultralow Noise Op Amps

• TL072 TL072A TL072B Low noise JFET dual operational amplifiers

Page 27: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

157

Plan wykładuPlan wykładu

1. Szumy układów aktywnych2. Układy scalone wzmacniaczy mocy3. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych4. Analogowe filtry aktywne czasu ci ągłego i

dyskretnego5. Analogowe układy mnożące i jego zastosowania6. Pętla fazowa i jej zastosowania7. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania9. Specjalizowane układy scalone10. Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe

158

Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego

Literatura:U. Tietze,Ch. Shenck, Electronics circuits, design

and applications, Springer-Verlag, 2001

159

Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego.

Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego.

1. Filtry pasywne2. Charakterystyki filtrów3. Filtry aktywne czasu ciągłego4. Filtry z przełączanymi pojemnościami5. Filtry DSP6. Przykłady scalonych filtrów analogowych

160

FiltrFiltr

Fragment obwodu elektrycznego lub obwodu elektronicznego odpowiedzialny za przepuszczanie lub blokowanie sygnałów o określonym zakresie częstotliwości lub zawierającego określone harmoniczne. (Wikipedia)

161

Filtry idealneFiltry idealne

f

A

1

fH

dolnoprzepustowylow pass

f

A

1

fL

górnoprzepustowyhigh pass

f

A

1

fHfL

pasmowoprzepustowyband pass

f

A

1

fHfL

pasmowozaporowyband stop

162

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(V

)

-0,100 0,000 0,100 0,200 0,300 0,400 0,500 0,600 0,700 0,800 0,900 1,000 1,100

vout/vin

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(D

eg)

-90,00 -80,00 -70,00 -60,00 -50,00 -40,00 -30,00 -20,00 -10,00 0,000 10,00

PHASE(vout/vin)

Pasywny filtr LPPasywny filtr LP

AC Magnitude: 1AC Phase: 0

Offset: 0

Amplitude: 1Frequency: 1KPhase: 0

VsVSIN

GND GND

1K

R1

Res1

100pF

C1Cap

Vin Vout

Page 28: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

163

Pasywny filtr LPPasywny filtr LP

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(V

)

-0,100 0,000 0,100 0,200 0,300 0,400 0,500 0,600 0,700 0,800 0,900 1,000 1,100

vout/vin

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(D

eg)

-200,0

-175,0

-150,0

-125,0

-100,0

-75,00

-50,00

-25,00

0,000 PHASE(vout/vin)

AC Magnitude: 1AC Phase: 0

Offset: 0

Amplitude: 1Frequency: 1KPhase: 0

VsVSIN

GND GND

1K

R1

Res1

100pF

C1Cap

Vin

GND

100pF

C2Cap

Vout

1K

R2

Res1

164

Pasywny filtr LPPasywny filtr LP

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(V

)

-0,100 0,020 0,140 0,260 0,380 0,500 0,620 0,740 0,860 0,980 1,100

vout/vinvout2/vin

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(D

eg)

-200,0

-175,0

-150,0

-125,0

-100,0

-75,00

-50,00

-25,00

0,000 PHASE(vout/vin)PHASE(vout2/vin)

165

Pasywny filtr LPPasywny filtr LP

0,0000M 1,2500M 2,5000M 3,7500M 5,0000MFrequency (Hz)

-0,100 0,020 0,140 0,260 0,380 0,500 0,620 0,740 0,860 0,980 1,100

vout/vinvout2/vin

0,0000M 1,2500M 2,5000M 3,7500M 5,0000MFrequency (Hz)

(D

eg)

-150,0

-125,0

-100,0

-75,00

-50,00

-25,00

0,000 PHASE(vout/vin)PHASE(vout2/vin)

166

Pasywny filtr LPPasywny filtr LP

RCfc ππτ 2

1

2

1 ==

RCc

11 ==τ

ω

0

R1

1k

C11n

τsK

V

VsH

I

O

+==

1

1)(

WikipediaBy: Krishnavedala

167

Filtr LPFiltr LP

Zastosowania:• Zwrotnica w kolumnach głośnikowych –

sterowanie głośnikami niskotonowymi • Nadajniki radiowe – blokowanie emisji

harmonicznych• Filtry telefoniczne przy DSL• Filtry antyaliasingowe na wejściach

przetworników A/D• Filtry wygładzające na wyjściach przetworników

DA

168

Aktywny filtr LPAktywny filtr LP

122

1

2

1

CRfc ππτ

==

1

2

R

RAv −=

12

11

CRc ==τ

ω

AC Magnitude: 1AC Phase: 0

Offset: 0

Amplitude: 1Frequency: 1KPhase: 0

VsVSIN

GND

1K

R1

Res1

100pF

C1

Cap

Vin

Vout

1K

R2

Res1

GND

5

V_ccp

VSRC2

-5

V_ccnVSRC2

2

31A

84

U1ATL072ACD

Page 29: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

169

Aktywny filtr LPAktywny filtr LP

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(V

)

0,100 0,200 0,300 0,400 0,500 0,600 0,700 0,800 0,900 1,000 1,100

vout/vin

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(D

eg)

0,000 20,00 40,00 60,00 80,00 100,0 120,0 140,0 160,0 180,0 200,0

PHASE(vout/vin)

170

Filtry HPFiltry HP

RCfc ππτ 2

1

2

1 ==

RCc

11 ==τ

ω112

1

2

1

CRfc ππτ

==

1

2

R

RAv −=

11

11

CRc ==τ

ω

AC Magnitude: 1AC Phase: 0

Offset: 0

Amplitude: 1Frequency: 1KPhase: 0

VsVSIN

GND

1K

R1

Res1

1uF

C1

Cap

Vin

Vout

1K

R2

Res1

GND

5

V_ccp

VSRC2

-5

V_ccnVSRC2

2

31

A

84

U1ATL072ACD

171

Filtr HP ?Filtr HP ?

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(V

)

-0,100 0,000 0,100 0,200 0,300 0,400 0,500 0,600 0,700 0,800 0,900 1,000 1,100

vout/vin

1,000 100,0 10,00k 1,000M 100,0M 10,00GFrequency (Hz)

(D

eg)

-400,0

-325,0

-250,0

-175,0

-100,0

-25,00

50,00

125,0

200,0 PHASE(vout/vin)

AC Magnitude: 1AC Phase: 0

Offset: 0

Amplitude: 1Frequency: 1KPhase: 0

VsVSIN

GND

1K

R1

Res1

1uF

C1

Cap

Vin

Vout

1K

R2

Res1

GND

5

V_ccp

VSRC2

-5

V_ccnVSRC2

2

31

A

84

U1ATL072ACD

172

Pozostałe typy filtrówPozostałe typy filtrów

• pasmowoprzepustowe• pasmowozaporowe• (notch filter)• grzebieniowy (comb filter)• pełnoprzepustowe (all pass filter)

173

Parametry filtrówParametry filtrów

• Częstotliwość odcięcia (Cutoff frequency) podawana zazwyczaj dla konkretnego tłumienia np 3dB.

• (Roll-off)• Pasmo przenoszenia (Transition band), • Zafalowania w paśmie przenoszenia

(Ripple). • Rząd filtru (The order of a filter)

174

Filtry aktywne wyższych rzędówFiltry aktywne wyższych rzędów

Klasyfikacja ze względu na kształt charakterystyki częstotliwościowej:

• Butterworta (Butterworth filter) • Czebeszewa typ 1 (Chebyshev filter type I)• Czebeszewa typ 2 (Chebyshev filter type II)• Bessela (Bessel filter) • Eliptyczny (Elliptic filter)• Optymalny typu L (Optimum "L" filter )• Gausowski (Gaussian filter) • (Hourglass filter )• (Raised-cosine filter)

Page 30: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

175

Filtr Butterworta (Butterworth filter)Filtr Butterworta (Butterworth filter)

Filtr o maksymalnie płaskiej odpowiedzi

częstotliwościowej (maximally flat magnitude filter)

Wikipediaby Omegatron 176

Butterworth filterButterworth filter

Wikipediaby Inductiveload

n

C

G

jHG

2

20

22

1

)()(

+

=

=

ωω

ωω

177

Filtr Butterworta (Butterworth filter)Filtr Butterworta (Butterworth filter)

32221

1)(

sssV

VsH

I

O

+++==

HL

HL

R

FC

2

12

3

1

1

3

1

4

2

=

=

Ω==

178

Filtr Butterworta (Butterworth filter)Filtr Butterworta (Butterworth filter)

Wikipediaby Alessio Damato

179

Filtr Butterworta (Butterworth filter)Filtr Butterworta (Butterworth filter)

22121212 )(1

1

)(

)()(

sRRCCsRRCsV

sVsH

I

O

+++==

Wikipediaby Guillaume Simard

180

Filtr Butterworta (Butterworth filter)Filtr Butterworta (Butterworth filter)

Wikipediaby PAR

Page 31: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

181

Filtr Czebeszewa typ 1 (Chebyshev filter type I)Filtr Czebeszewa typ 1 (Chebyshev filter type I)

Wikipediaby PAR

+

=

=

Cn

nn

T

jHG

ωωε

ωω

221

1

)()(

182

Filtr Czebeszewa typ 2 (Chebyshev filter type 2)Filtr Czebeszewa typ 2

(Chebyshev filter type 2)

Wikipediaby PAR

+

=

=

Cn

nn

T

jHG

ωωε

ωω

221

1

)()(

183

Filtr Czebeszewa typ 1 (Chebyshev filter type I)Filtr Czebeszewa typ 1 (Chebyshev filter type I)

Wikipediaby Inductiveload

+

=

=

Cn

nn

T

jHG

ωωε

ωω

221

1

)()(

184

Eliptyczny (Elliptic filter)Eliptyczny (Elliptic filter)

Wikipediaby Inductiveload

185

Eliptyczny (Elliptic filter)Eliptyczny (Elliptic filter)

Wikipediaby Alessio Damato

186

Bessela (Bessel filter)Bessela (Bessel filter)

Wikipediaby Par

Page 32: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

187

Filtr Gaussa (Gaussian filter)Filtr Gaussa (Gaussian filter)

Wikipediaby Vierge Marie

188

Filtry aktywne wyższych rzędówFiltry aktywne wyższych rzędów

Klasyfikacja ze względu na kształt charakterystyki częstotliwościowej• Butterworth filter – no gain ripple in pass band and stop band, slow

cutoff • Chebyshev filter (Type I) – no gain ripple in stop band, moderate

cutoff • Chebyshev filter (Type II) – no gain ripple in pass band, moderate

cutoff • Elliptic filter – gain ripple in pass and stop band, fast cutoff • Bessel filter – no group delay ripple, no gain ripple in both bands,

slow gain cutoff• Optimum "L" filter • Gaussian filter – no ripple in response to step function • Hourglass filter • Raised-cosine filter

189

Filtry czasu dyskretnegoFiltry czasu dyskretnego

• Układy z przełączanymi pojemnościami (Switched capacitor)

• Procesory sygnałowe DSP (Digital Signall Processor)

190

Układy z przełączanymi pojemnościami (Switched capacitor)

Układy z przełączanymi pojemnościami (Switched capacitor)

Zasada działania opiera się na przenoszeniu ładunku z i do kondensatorów podczas przełączania łącznikówDo sterowania przełącznikami służąnienakładające się sygnały zegarowe. Stąd w żadnej chwili czasowej nie są załączone wszystkie łączniki.W przeciwieństwie do filtrów czasu ciągłego filtry z przełączanymi pojemnościami bazują na proporcjach pomiędzy pojemnościami a nie na określonych wartościach pojemności

191

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

CVq =

InSIn VCq =

OutSOut VCq =

)( InOutSOutOut VVCqqq −=−=

qfI =

fVVCI InOutS )( −=

InOut VVV −=

fCI

VR

S

1==

192

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Vin

Vout

5

Vz

VSRC2

Initial Condition: ONVOFF: 0VON: 2

SW1VSW

10K

RLRes1

GND

Initial Value: -5Pulsed Value: 5

Time Delay: 2u

Rise Time: 1nFall Time: 1n

Pulse Width: 2uPeriod: 4u

V_clkVPULSE

GND

GNDV_clk

V_clk

Initial Condition: ONVOFF: 0VON: 2

SW2VSW

GNDV_clk

1nF

C1Cap

GND

Page 33: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

193

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(A

)

0,000m0,100m0,200m0,300m0,400m0,500m0,600m0,700m0,800m0,900m1,000m

rl[i]

194

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(A

)

0,000m0,100m0,200m0,300m0,400m0,500m0,600m0,700m0,800m0,900m1,000m

rl[i]

195

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(A

)

0,000m0,100m0,200m0,300m0,400m0,500m0,600m0,700m0,800m0,900m1,000m

rl[i]

196

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(A

)

0,000m0,100m0,200m0,300m0,400m0,500m0,600m0,700m0,800m0,900m1,000m

rl[i]

197

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(A

)

0,000m0,500m1,000m1,500m2,000m2,500m3,000m3,500m4,000m4,500m5,000m

rl[i]

198

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(A

)

0,000m0,500m1,000m1,500m2,000m2,500m3,000m3,500m4,000m4,500m5,000m

rl[i]

Page 34: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

199

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

0,000u 50,00u 100,0u 150,0u 200,0uTime (s)

(A

)

0,000m0,500m1,000m1,500m2,000m2,500m3,000m3,500m4,000m4,500m5,000m

rl[i]

200

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Vin

Vout

SW1VSW

GND

Initial Value: -5Pulsed Value: 5

Time Delay: 2u

Rise Time: 1nFall Time: 1n

Pulse Width: 1uPeriod: 2u

V_clkVPULSE

GND

GNDV_clk

V_clk

SW2VSW

GNDV_clk

10pFC1

GND

2

31A

84

U1ATL072ACD

5

V_ccpVSRC2

-5

V_ccnVSRC2

300pF

C2

Cap

GND

Amplitude: 1Frequency: 20K

VsVSIN

10

Rsw1

10

Rsw2

201

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

1,000m 1,020m 1,040m 1,060m 1,080m 1,100mTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

1,000m 1,020m 1,040m 1,060m 1,080m 1,100mTime (s)

(V

)

2,250

2,500

2,750

3,000

3,250

3,500

3,750 vout

202

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

VinVout

SW1VSW

GND

Initial Value: -5Pulsed Value: 5

Time Delay: 2u

Rise Time: 1nFall Time: 1n

Pulse Width: 1uPeriod: 2u

V_clkVPULSE

GND

GNDV_clk

V_clk

SW2VSW

GNDV_clk

10pFC1

GND

2

31A

84

U1ATL072ACD

5

V_ccpVSRC2

-5

V_ccnVSRC2

300pF

C2

Cap

GND

Amplitude: 1Frequency: 20K

VsVSIN

10

Rsw1

10

Rsw2

1K

R_L

100pF

C_L

GND

203

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

Rezystor z przełączanymi pojemnościami

1,000m 1,020m 1,040m 1,060m 1,080m 1,100mTime (s)

(V

)

-5,000 -4,000 -3,000 -2,000 -1,000 0,000 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000

vin

1,000m 1,020m 1,040m 1,060m 1,080m 1,100mTime (s)

(V

)

2,250

2,500

2,750

3,000

3,250

3,500

3,750 vout

204

Układy scalone filtrów analogowychUkłady scalone filtrów analogowych

• LTC1062• LTC1562• LTC1569-7• DF1704• LTC1060• MAX270• MAX271• MAX274• MAX275• MAX280• MAX7480

Page 35: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

205

Plan wykładuPlan wykładu

1. Szumy układów aktywnych2. Układy scalone wzmacniaczy mocy3. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych4. Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i dyskretnego5. Analogowe układy mno żące i jego zastosowania6. Pętla fazowa i jej zastosowania7. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania9. Specjalizowane układy scalone

206

Analogowe układe mnożąceAnalogowe układe mnożące

Literatura:U. Tietze,Ch. Shenck, Electronics circuits, design

and applications, Springer-Verlag, 2001

207 V_V1

0V 2V 4V 6V 8V 10VV(R1:2)

0V

20V

40V

60V

Analogowe układ mnożącyAnalogowe układ mnożący

IN OUTEXP

IN1

OUTIN2

IN OUTLOG

IN OUTLOG

208

Analogowe układ mnożącyAnalogowe układ mnożący

2

31

A

84

U1ATL072ACD

5

67B

84

U1BTL072ACD

2

31

A

84

U2ATL072ACD

5

67 B

84

U2BTL072ACD

Q1BC817-25

Q2BC817-25

Q3

BC817-25

Q4

BC817-25

D1BAR74

D2

BAR74

D3

BAR74

1K

R1

Res1

1K

R2

Res11K

R3

Res1

1K

R4

Res1

1K

R5

Res1

1K

R6Res1

1K

R7Res1GND

GND

GND GND

5

V1

VSRC25

V3

VSRC2

-5

V7

VSRC2-5

V8

VSRC2

GNDGND

1V

V_xVSRC

1V

V_zVSRC

1V

V_yVSRC

GND

GND GND

Vout

GND

209

0,000 0,200 0,400 0,600 0,800 1,000 v_x (V)

(V

)

0,000

0,100

0,200

0,300

0,400

0,500

0,600

0,700

0,800

0,900

1,000 vout

Analogowe układ mnożącyAnalogowe układ mnożący

2

31A

84

U1ATL072ACD

5

67B

84

U1BTL072ACD

2

31A

84

U2ATL072ACD

5

67 B

84

U2BTL072ACD

Q1BC817-25

Q2BC817-25

Q3

BC817-25

Q4

BC817-25

D1BAR74

D2

BAR74

D3

BAR74

1K

R1

Res1

1K

R2

Res11K

R3

Res1

1K

R4

Res1

1K

R5

Res1

1K

R6Res1

1K

R7Res1GND

GND

GND GND

5

V1

VSRC25

V3

VSRC2

-5

V7

VSRC2-5

V8

VSRC2

GNDGND

1V

V_xVSRC

1V

V_zVSRC

1V

V_yVSRC

GND

GND GND

Vout

GND

210

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy)

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy)

12 CCod VVV −=

0 0

VCC

Q1

Q2N2222

Q2

Q2N2222

R11k

R21k

+-

G1

GGAIN = 1

V- V+

111 RIVV CCCC −=

)/exp(11Tid

EEC VV

II

−+=

)/exp(12Tid

EEC VV

II

+=

CCCod IRIIRV ∆=−= )( 21

odV

idV

isV

= 1exp

T

BEESE V

vIi

)2/tanh( Tidsod VVRIV =

Page 36: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

211 V_V3

-200mV -100mV 0V 100mV 200mVV(R2:1,R1:1)

-2.0V

-1.0V

0V

1.0V

2.0V

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy)

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy)

0 0

VCC

Q1

Q2N2222

Q2

Q2N2222

R11k

R21k

+-

G1

GGAIN = 1

V- V+

)2/tanh( Tidsod VVRIV =

212

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy)

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy)

V_V3

-20mV -10mV 0V 10mV 20mVV(R2:1,R1:1)

-1.0V

-0.5V

0V

0.5V

1.0V

0 0

VCC

Q1

Q2N2222

Q2

Q2N2222

R11k

R21k

+-

G1

GGAIN = 1

V- V+

Tid VV 2<<

)2/( TidSod VVRIV =

213

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy)

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy)

V2

V3

VCC

Q1 Q2

R2

Q3 Q4

R3

VCC

Q5 Q6

I11m

0

)2/tanh()2/tanh( 211 TdiTdiod VVVVRIV =

214

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy)

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy)

V_V3

-200mV -100mV 0V 100mV 200mVV(Q1:c,R2:1)

-400mV

-200mV

0V

200mV

400mV

)2/tanh()2/tanh( 211 TdiTdiod VVVVRIV =

215

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

V2V3

00 0

VCC

Q1 Q2

R1 R2

+-

G1

GGAIN = 1

D1 D2

R3

VCC

Q3 Q4

R4

1k

0 0

I1 I2

V- V+

216

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

V_V3

-10V -5V 0V 5V 10VV(R2:1,R1:1)

-20V

-10V

0V

10V

20V

Page 37: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

217

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

V_V3

-10V -5V 0V 5V 10VV(R2:1,R1:1)

-20V

-10V

0V

10V

20V

V_V3

-200mV -100mV 0V 100mV 200mVV(R2:1,R1:1)

-2.0V

-1.0V

0V

1.0V

2.0V

218

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

V2

V3

0 00

VCC

Q1 Q2

R1 R2

+-

G1

GGAIN = 1

R3

5

21R4

5

21

V- V+

219

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

V_V3

-1.0V -0.5V 0V 0.5V 1.0VV(R2:1,R1:1)

-20V

-10V

0V

10V

20V

220

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (dwućwiartkowy) z linearyzacją

V_V3

-1.0V -0.5V 0V 0.5V 1.0VV(R2:1,R1:1)

-20V

-10V

0V

10V

20V

V_V3

-200mV -100mV 0V 100mV 200mVV(R2:1,R1:1)

-2.0V

-1.0V

0V

1.0V

2.0V

221

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

V2

VCC

Q1 Q2

R2

Q3 Q4

R3

VCC

Q5 Q6

I11m

0

I2

1m

0

R4

1k

V3

Q7 Q8

I31m

0

I4

1m

0

R5

1k

R6

VCC

D1 D2

V-

V+

222

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

V_V3

-2.0V -1.0V 0V 1.0V 2.0VV(R3:1,Q4:c)

-400mV

-200mV

0V

200mV

400mV

Page 38: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

223

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

Q9Q10

V2

VCC

Q1 Q2

R2

Q3 Q4

R3

VCC

Q5 Q6

I11m

0

I2

1m

0

R4

1k

V3

Q7 Q8

0

I31m

I4

1m

0

R5

1k

R6

VCC

224

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

Układ mnożący różnicowy (cztero ćwiartkowy) z linearyzacją

V_V3

-2.0V -1.0V 0.0V 1.0V 2.0VV(R3:1,R2:1)

-400mV

-200mV

0V

200mV

400mV

225

Układy mnożące zastosowaniaUkłady mnożące zastosowania

• Modulacja amplitudy• Detekcja amplitudy• Detekcja fazy• Detekcja częstotliwości• Przemiana częstotliwości

226

Plan wykładuPlan wykładu

1. Informacje wstępne.2. Układy scalone wzmacniaczy mocy.3. Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i

dyskretnego.4. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego.5. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania.6. Specjalizowane układy scalone.7. Szumy układów aktywnych.8. Analogowe układy mnożące i jego zastosowania.9. Pętla fazowa i jej zastosowania.10. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych.

227

Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia fazowego.

Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia fazowego.

• Modulacje• Budowa odbiornika radiowego• Detekcja amplitudy• Detekcja częstotliwości• Detekcja fazy• Rozwiązania w układach scalonych

228

ModulacjaModulacja

Sygnał użyteczny )(tvs

Wikipediaby JDavid

Nośna )cos()( tVtvc ω=

Page 39: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

229

Odbiornik radiowyOdbiornik radiowy

Wikipediaby Jonnabuz

230

ModulacjaModulacja

Podstawowe typy modulacji• amplitudy • częstotliwości• fazy

)cos()( cctCtc ϕω +=

Wikipediaby Berserkerus

231

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Wikipediaby Stok

)cos()( cctCtc ϕω +=

)cos()( ttc cω=

)cos()( tMtm mω=

cm ωω <<

[ ][ ] )cos()cos(

)()()(

ttMA

tctmAty

cmm ωϕω ++=+=

))cos((2

))cos((2

)cos()( tM

tM

tAty scscc ωωωωω +−++=232

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

A

Mk =

A

tmk

))(max(=

Wikipediaby Adambro

233

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

))cos((2

))cos((2

)cos()( tM

tM

tAty mcmcc ωωωωω −+++=

mω cω

234

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Wikipediaby Qef

))cos((2

))cos((2

)cos()( tM

tM

tAty mcmcc ωωωωω −+++=

Page 40: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

235

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

• Modulacje amplitudy– DSB-LC (inaczej AM) (ang. Double-Sideband Large Carrier) -

modulacja dwuwstęgowa z nośną– DSB-SC (ang. Double-Sideband Suppressed Carrier) -

modulacja dwuwstęgowa z wytłumioną nośną– SSB (ang. single-sideband modulation) - modulacja

jednowstęgowa (może to być wstęga górna lub dolna) – VSB (ang. vestigial-sideband modulation) - modulacja amplitudy

z częściowo tłumioną wstęga boczną

))cos((2

))cos((2

)cos()( tM

tM

tAty mcmcc ωωωωω −+++=

236

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

[ ] [ ] )cos()cos()()()( ttMAtctmAty cmm ωϕω ++=+=

IN1

IN2 OUT

IN1

OUTIN2

OUT2.000

Rl1k

Vs1

FREQ = 1kVAMPL = 1VOFF = 0

Vs2

FREQ = 2kVAMPL = .5VOFF = 0

Vs3

FREQ = 4kVAMPL = .5VOFF = 0

Vc

FREQ = 20kVAMPL = 1VOFF = 0

00

0

Sygnał

Gen. Nosnej

Modulator

237

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(SUM1:IN2)

-2.0V

-1.0V

0V

1.0V

2.0V

238

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Frequency

0Hz 2KHz 4KHz 6KHz 8KHz 10KHzV(SUM1:IN2)

0V

0.4V

0.8V

1.2V

239

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(Rl:2)

-4.0V

-2.0V

0V

2.0V

4.0V

240

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Frequency

0Hz 5KHz 10KHz 15KHz 20KHz 25KHzV(Rl:2)

0V

0.5V

1.0V

1.5V

2.0V

Page 41: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

241

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

IN1

IN2 OUT

OUT2.000

IN1

OUTIN2

Rl1kVc

FREQ = 20kVAMPL = 1VOFF = 0

0

0

0

Modulator

Sygnał

Gen. Nosnej

V1

TD = .2ms

TF = 1usPW = .5msPER = 1ms

V1 = -1

TR = 1us

V2 = 1V

242

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(V1:+)

-1.0V

-0.5V

0V

0.5V

1.0V

243

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Frequency

1.0Hz 10Hz 100Hz 1.0KHz 10KHz 100KHz 512KHzV(V1:+)

0V

0.5V

1.0V

1.5V

244

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(Rl:2)

-4.0V

-2.0V

0V

2.0V

4.0V

245

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Frequency

0Hz 20KHz 40KHz 60KHz 80KHz 100KHzV(Rl:2)

0V

0.5V

1.0V

1.5V

2.0V

246

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

IN1

IN2 OUT

IN1

OUTIN2

OUT0

Rl1k

Vs1

FREQ = 1kVAMPL = 1VOFF = 0

Vs2

FREQ = 2kVAMPL = .5VOFF = 0

Vs3

FREQ = 4kVAMPL = .5VOFF = 0

Vc

FREQ = 20kVAMPL = 1VOFF = 0

00

0

Sygnał

Gen. Nosnej

Modulator

V

Page 42: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

247

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(Rl:2)

-2.0V

-1.0V

0V

1.0V

2.0V

248

Modulacja amplitudyModulacja amplitudy

Frequency

0Hz 5KHz 10KHz 15KHz 20KHz 25KHz 30KHzV(Rl:2)

0V

200mV

400mV

600mV

249

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Wikipediaby Scoofy

Detekcja obwiedni (envelope dedection)

250

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(Signal)

-2.0V

-1.0V

0V

1.0V

2.0V

251

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Frequency

0Hz 2KHz 4KHz 6KHz 8KHz 10KHz 12KHzV(Signal)

0V

5V

10V

252

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(D1:2)

-0.5V

0V

0.5V

1.0V

1.5V

D1

Page 43: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

253

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(D1:2)

-10V

0V

10V

20V

D1

254

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Frequency

0Hz 10KHz 20KHz 30KHz 40KHz 44KHzV(D1:2)

0V

2.0V

4.0V

6.0V

D1

255 Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(C1:2)

0V

5V

10V

15V

20V

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

R1

0

D1

0

C1

256

Frequency

0Hz 2KHz 4KHz 6KHz 8KHz 10KHz 12KHzV(C1:2)

0V

2.0V

4.0V

6.0V

8.0V

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

R1

0

D1

0

C1

257

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

0s 0.4ms 0.8ms 1.2ms 1.6ms 2.0msV(C1:2)

0V

5V

10V

15V

20VR1

0

D1

0

C1

258

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Frequency

0Hz 20KHz 40KHz 60KHz 80KHz 100KHzV(C1:2)

0V

5V

10VR1

0

D1

0

C1

Page 44: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

259

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Frequency

0Hz 2KHz 4KHz 6KHz 8KHz 10KHz 12KHzV(C1:2)

0V

5V

10VR1

0

D1

0

C1

260

SuperdiodySuperdiody

Wikipediaby Inductiveload

Wikipediaby Inductiveload

Wikipediaby Alessio Damato

(Alejo2083)

261

SuperdiodaSuperdioda

-1,000 -0,500 0,000 0,500 1,000 vin (V)

(V

)

-0,250

0,000

0,250

0,500

0,750

1,000

1,250 vout

8

1

4

3

2U1ALM358AN D1

Diode 1N4148

Value: 5V

V1

VSRC2

Value: -5V

V2VSRC2

10K

R_LRes1

GND

Value: 0VVinVSRC

GND

Vout

262

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

8

1

4

3

2U1ALM358AN

Value: 5V

V1

VSRC2

Value: -5V

V2VSRC2

10K

R_LRes1

GND

GND

Vout

Altium Limited

Amplitude: 2mV

Frequency: 500HzPhase: 0

Vs1VSIN

Altium Limited

Amplitude: 1mV

Frequency: 1kHzPhase: 0

Vs2VSIN

Altium Limited

Amplitude: 1mV

Frequency: 2kHzPhase: 0

Vs3VSIN

V_LF

V_HF D1

Diode 1N4001

V1V2

Q

M2

ADDV

Value: 4mV

Vconst

VSRC2

V1V2

Q

M1

MULTV

GND

Altium Limited

Amplitude: 1mV

Frequency: 40kHzPhase: 0

V_carierVSIN

V_LF_P_DC

263

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

0,000m 0,500m 1,000m 1,500m 2,000m 2,500m 3,000m 3,500m 4,000mTime (s)

(V

)

-3,000m

-2,000m

-1,000m

0,000m

1,000m

2,000m

3,000mv_lf

264

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

0,000m 0,500m 1,000m 1,500m 2,000m 2,500m 3,000m 3,500m 4,000mTime (s)

(V

)

0,000m

1,000m

2,000m

3,000m

4,000m

5,000m

6,000mv_lf_p_dc

Page 45: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

265

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

0,000m 0,500m 1,000m 1,500m 2,000m 2,500m 3,000m 3,500m 4,000mTime (s)

(V

)

-7,500u

-5,000u

-2,500u

0,000u

2,500u

5,000u

7,500uv_hf

266

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

Detekcja sygnału AM z układem superdiody

0,000m 1,000m 2,000m 3,000m 4,000mTime (s)

(V

)

-750,0m

-500,0m

-250,0m

0,000m

250,0m

500,0m

750,0mv_hf

0,000m 1,000m 2,000m 3,000m 4,000mTime (s)

(V

)

-100,0m

0,000m

100,00m

200,0m

300,0m

400,0m

500,0m

600,0m

700,0mv_out

267

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

2.0ms 2.2ms 2.4ms 2.6ms 2.8ms 3.0ms 3.2ms 3.4ms 3.6ms 3.8ms 4.0msV(MULT2:IN2)

-20V

-10V

0V

10V

20V

268

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

2.0ms 2.2ms 2.4ms 2.6ms 2.8ms 3.0ms 3.2ms 3.4ms 3.6ms 3.8ms 4.0msV(MULT2:OUT)

0V

50V

100V

150V

200V

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

50kHz12kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

269

Frequency

0Hz 4KHz 8KHz 12KHz 16KHz 20KHz 24KHzV(LOPASS1:IN)

0V

10V

20V

30V

40V

50V

60V

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

6kHz2kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

270

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

2.0ms 2.2ms 2.4ms 2.6ms 2.8ms 3.0ms 3.2ms 3.4ms 3.6ms 3.8ms 4.0msV(R1:2)

0V

20V

40V

60V

80V

100V

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

6kHz2kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

Page 46: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

271

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Frequency

0Hz 4KHz 8KHz 12KHz 16KHz 20KHz 24KHzV(R1:2)

0V

10V

20V

30V

40V

50V

60V

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

50kHz12kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

272

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Time

2.0ms 2.2ms 2.4ms 2.6ms 2.8ms 3.0ms 3.2ms 3.4ms 3.6ms 3.8ms 4.0msV(R1:2)

-20V

-10V

0V

10V

20V

273

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Frequency

0Hz 2KHz 4KHz 6KHz 8KHz 10KHz 12KHzV(MULT2:IN2)

0V

1.0V

2.0V

3.0V

4.0V

5.0V

274

Time

2.0ms 2.2ms 2.4ms 2.6ms 2.8ms 3.0ms 3.2ms 3.4ms 3.6ms 3.8ms 4.0msV(LOPASS1:IN)

-40V

-20V

0V

20V

40V

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

6kHz2kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

275

Frequency

0Hz 4KHz 8KHz 12KHz 16KHz 20KHz 24KHzV(LOPASS1:IN)

0V

4V

8V

12V

16V

20V

24V

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

50kHz12kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

276

Time

2.0ms 2.2ms 2.4ms 2.6ms 2.8ms 3.0ms 3.2ms 3.4ms 3.6ms 3.8ms 4.0msV(R1:2)

-20V

-10V

0V

10V

20V

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

6kHz2kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

Page 47: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

277

Frequency

0Hz 4KHz 8KHz 12KHz 16KHz 20KHz 24KHzV(R1:2)

0V

5V

10V

15V

20V

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

0

V4

FREQ = 10kHzVAMPL = 10VOFF = 0

R11k

IN OUT

6kHz2kHz 1dB

50dB

0

IN1

IN2 OUT

V

278

Detekcja (demodulacja) sygnału AMDetekcja (demodulacja) sygnału AM

Wikipediaby Jonnabuz

279

Detekcja (demodulacja) sygnału FMDetekcja (demodulacja) sygnału FM

Wikipediaby Scoofy

280

Sygnał FM (nośna 7kHz sygnałmodulujący 1kHz

Sygnał FM (nośna 7kHz sygnałmodulujący 1kHz

Time

0s 0.2ms 0.4ms 0.6ms 0.8ms 1.0msV(R1:2) V(V2:+)

-5.0V

0V

5.0V

281

Sygnał FM (nośna 7kHz sygnałmodulujący 1kHz

Sygnał FM (nośna 7kHz sygnałmodulujący 1kHz

Frequency

0Hz 5KHz 10KHz 15KHzV(R1:2)

0V

1.0V

2.0V

3.0V

4.0V

282

Detektor FMDetektor FM

Time

6.0ms 6.4ms 6.8ms 7.2ms 7.6ms 8.0msV(BPASS1:OUT) V(BPASS2:OUT)

-4.0V

0V

4.0V

SEL>>

V(BPASS2:IN)-5.0V

0V

5.0V

1dB 50dB4kHz

5kHz6kHz

7kHz

1dB 50dB7kHz

8kHz9kHz

10kHz

Page 48: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

283

Detektor FMDetektor FM

Time

6.0ms 6.4ms 6.8ms 7.2ms 7.6ms 8.0msV(D1:2) V(D2:2)

-2.0V

0V

2.0V

SEL>>

V(BPASS1:OUT) V(BPASS2:OUT)-4.0V

0V

4.0V

D1

D1N3940

D2

D1N3940

1dB 50dB4kHz

5kHz6kHz

7kHz

1dB 50dB7kHz

8kHz9kHz

10kHz

284

Detektor FMDetektor FM

Time

6.0ms 6.4ms 6.8ms 7.2ms 7.6ms 8.0msV(C1:2) V(C2:2)

0.4V

0.8V

1.2V

1.6V

D1

D2

C1

400n

C2

400n

0

0

1dB 50dB4kHz

5kHz6kHz

7kHz

1dB 50dB7kHz

8kHz9kHz

10kHz

R1

1k

R2

1k

0

0

285

Detektor FMDetektor FM

Time

6.0ms 6.4ms 6.8ms 7.2ms 7.6ms 8.0msV(DIFF1:OUT)

-1.0V

-0.5V

0V

0.5V

1.0V

D1

D2

C1

400n

C2

400n

0

0

IN1

OUTIN2

1dB 50dB4kHz

5kHz6kHz

7kHz

1dB 50dB7kHz

8kHz9kHz

10kHz

R1

1k

R2

1k

0

0

286

Frequency

0Hz 4KHz 8KHz 12KHz 16KHz 20KHzV(DIFF1:OUT)

0V

200mV

400mV

600mV

800mV

Detektor FMDetektor FM

D1

D2

C1

400n

C2

400n

0

0

IN1

OUTIN2

1dB 50dB4kHz

5kHz6kHz

7kHz

1dB 50dB7kHz

8kHz9kHz

10kHz

R1

1k

R2

1k

0

0

287

Detektor FMDetektor FM

Time

6.0ms 6.4ms 6.8ms 7.2ms 7.6ms 8.0msV(R3:2)

-800mV

-400mV

0V

400mV

800mV

D1

D2

C1

400n

C2

400n

0

0

IN1

OUTIN2 IN OUT

4kHz2kHz 1dB

50dB

1dB 50dB4kHz

5kHz6kHz

7kHz

1dB 50dB7kHz

8kHz9kHz

10kHz

R1

1k

R2

1k

0

0

288

Zbalansowany detektor zbocza(balanced slope detector)

Zbalansowany detektor zbocza(balanced slope detector)

V1

FM = 1k

VAMPL = 5VOFF = 0

FC = 7kMOD = 1

D1

D2

C1

400n

C2

400n

0

0

IN1

OUTIN2

0

R31k

IN OUT

4kHz2kHz 1dB

50dB

V

0

1dB 50dB4kHz

5kHz6kHz

7kHz

1dB 50dB7kHz

8kHz9kHz

10kHz

R1

1k

R2

1k

0

0

Page 49: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

289

Detektor FMDetektor FM

Time

6.0ms 6.4ms 6.8ms 7.2ms 7.6ms 8.0msV(DIFF1:OUT)

-0.4V

0V

0.4V

0.8V

1.2V

290

Detektor stosunkowy (Ratio Detector)

Detektor stosunkowy (Ratio Detector)

Trans1

Trans4

100pF

CpriCap

100pF

CsecCap

D1

Diode 1N4149

D2

Diode 1N4149

100pF

C1Cap

100pF

C2Cap

1K

R1Res1

1K

R2Res1

100nF

C3Cap

100pF

C4Cap

1K

R4Res1

100pF

C5

Cap

291

Detektor stosunkowy (Ratio Detector)

Detektor stosunkowy (Ratio Detector)

Trans1

Trans4

D1

Diode 1N4149

D2

Diode 1N4149

1K

R1Res1

1K

R2Res1

100nF

C3Cap

1K

R4Res1

292

Detektor stosunkowy (Ratio Detector)

Detektor stosunkowy (Ratio Detector)

Trans1

Trans4

100pF

CpriCap

100pF

CsecCap

D1

Diode 1N4149

D2

Diode 1N4149

100pF

C1Cap

100pF

C2Cap

1K

R1Res1

1K

R2Res1

100nF

C3Cap

100pF

C4Cap

1K

R4Res1

100pF

C5

Cap

293

Foster-Seeley detectorFoster-Seeley detector

100pF

CpriCap

D1

Diode 1N4149

D2

Diode 1N4149

100pF

C1Cap

100pF

C2Cap

1K

R1Res1

1K

R2Res1

T1

Trans CT

100pF

CsecCap

10mH

L1

RF choke

100pF

C3

Cap

294

Detektor kwadraturowy(Quadrature FM detector)Detektor kwadraturowy

(Quadrature FM detector)

FM

90º

mixer

Przesuwnikfazowy

Page 50: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

295

Detektor kwadraturowy(Quadrature FM detector)Detektor kwadraturowy

(Quadrature FM detector)

00

0

V1

FM = 1kHz

VAMPL = .5VOFF = 0

FC = 447.6kHzMOD = 1

C110p

C2306p

R1

1kIN1

IN2 OUT

L1400uH

296

Detektor FM zliczający impulsyDetektor FM zliczający impulsy

Amplitude: 10VCarrier Frequency: 10kModulation Index: 5

Signal Frequency: 1k

AC Magnitude: 10

V1VSFFM D1

Diode 1N4149

5.6nF

C3Cap220

R1

Res1GND

GND

GND

VinVOut

1

23

U1A

54F00DMQB

56

4U1B

54F00DMQB

1113

12

U1C

54F00DMQB

810

9

U1D

54F00DMQB

297

0,0000m 0,8333m 1,6667m 2,5000m 3,3333m 4,1667m 5,0000mTime (s)

(V

)

-7,500

-5,000

-2,500

0,000

2,500

5,000

7,500

10,00

12,50 vin

0,0000m 0,8333m 1,6667m 2,5000m 3,3333m 4,1667m 5,0000mTime (s)

(V

)

0,000

0,500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

4,000

4,500

5,000 vout

Detektor FM zliczający impulsyDetektor FM zliczający impulsy

Amplitude: 10VCarrier Frequency: 10kModulation Index: 5

Signal Frequency: 1k

AC Magnitude: 10

V1VSFFM D1

Diode 1N4149

5.6nF

C3Cap

220

R1

Res1GND

GND

GND

VinVOut

1

23

U1A

54F00DMQB

56

4U1B

54F00DMQB

1113

12

U1C

54F00DMQB

810

9

U1D

54F00DMQB

298

Detektor fazyDetektor fazy

0 00

IN1

IN2 OUTR11k

V1

FREQ = 1kVAMPL = 1VOFF = 0

V2

FREQ = 1kVAMPL = 1VOFF = 0

PHASE = 0

IN OUT

200Hz100Hz 1dB

50dB

V

V

V

299

Mnożenie sygnałów sinusoidalnychMnożenie sygnałów sinusoidalnych

( )112sin ϕπ +tf ( )222sin ϕπ +tf ( ) ( ) ( ) ( )βαβαβα +−−= cos2

1cos

2

1sinsin

( )11sin ϕω +t ( )22sin ϕω +t ( ) ( )

+=°+=2

sin90sincosπααα

( ) ( )( ) ( )

−++++

+−+−=

=

++++−

+−+−=

=+++−−+−=

=++

2sin

2

1

2sin

2

1

2sin

2

1

2sin

2

1

cos2

1cos

2

1

sinsin

21212121

21212121

21212121

2211

πϕϕωωπϕϕωω

πϕϕωωπϕϕωω

ϕϕωωϕϕωω

ϕωϕω

tttt

tttt

tttt

tt

( ) ( )παα +=− sinsin

300

Detektor fazyDetektor fazy

Time

0s 1.0ms 2.0ms 3.0ms 4.0msV(MULT1:OUT)

0V

0.5V

1.0VV(MULT1:IN2) V(V1:+)

-1.0V

0V

1.0V

SEL>>

( ) ( )

−++

+=

=

−+++

++−=

=+

22sin

2

1

2sin

2

1

2sin

2

1

2sin

2

1

sinsin

πϕωπϕ

πϕωωπϕωω

ϕωω

t

tttt

tt

Page 51: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

301

Detektor fazyDetektor fazy

Time

0s 1.0ms 2.0ms 3.0ms 4.0msV(MULT1:OUT)

0V

0.5V

1.0VV(MULT1:IN2) V(V1:+)

-1.0V

0V

1.0V

SEL>>

( ) ( )

−++

+=+2

2sin2

1

2sin

2

1sinsin

πϕωπϕϕωω ttt

302

Detektor fazyDetektor fazy

Frequency

0Hz 1.0KHz 2.0KHz 3.0KHz 4.0KHzV(MULT1:OUT)

0V

0.5V

1.0V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)0V

1.0V

2.0V

( ) ( )

−++

+=+2

2sin2

1

2sin

2

1sinsin

πϕωπϕϕωω ttt

303

Detektor fazyDetektor fazy

Time

0s 1.0ms 2.0ms 3.0ms 4.0msV(MULT1:OUT)

-1.0V

0V

1.0V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)-1.0V

0V

1.0V

( ) ( )

−++

+=+2

2sin2

1

2sin

2

1sinsin

πϕωπϕϕωω ttt

304

Detektor fazyDetektor fazy

Time

0s 1.0ms 2.0ms 3.0ms 4.0msV(MULT1:OUT)

-1.0V

0V

1.0V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)-1.0V

0V

1.0V

( ) ( )

−++

+=+2

2sin2

1

2sin

2

1sinsin

πϕωπϕϕωω ttt

305

Detektor fazyDetektor fazy

Time

0s 1.0ms 2.0ms 3.0ms 4.0msV(MULT1:OUT)

-1.0V

-0.5V

0V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)-1.0V

0V

1.0V

( ) ( )

−++

+=+2

2sin2

1

2sin

2

1sinsin

πϕωπϕϕωω ttt

306

Detekcja fazyDetekcja fazy

Time

0s 2ms 4ms 6ms 8ms 10msV(MULT1:OUT)

-40V

0V

40V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)-5.0V

0V

5.0V

Page 52: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

307

Detekcja fazyDetekcja fazy

Frequency

0Hz 1.0KHz 2.0KHz 3.0KHz 4.0KHzV(MULT1:OUT)

0V

5V

10V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)0V

5V

10V

308

Detekcja fazyDetekcja fazy

Time

1.000s 1.002s 1.004s 1.006s 1.008s 1.010sV(LOPASS1:OUT)

0V

10V

20V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)-5.0V

0V

5.0V

309

Detekcja fazyDetekcja fazy

Frequency

0Hz 1.0KHz 2.0KHz 3.0KHz 4.0KHzV(LOPASS1:OUT)

0V

5V

10V

SEL>>

V(MULT1:IN2) V(V1:+)0V

5V

10V

310

Detekcja fazyDetekcja fazy

IN1

IN2 OUT

R11k

V1

FREQ = 1kHzVAMPL = 5VOFF = 0

000

V3

FM = 100Hz

VAMPL = 5VOFF = 0

FC = 1kHMOD = 1

IN OUT

600Hz300Hz 1dB

50dB

Detektor fazy

311

Phase-locked loop (PLL)Phase-locked loop (PLL)

PLL jest systemem sterowania, który generuje sygnałmający ustaloną zależność do fazy sygnału odniesienia.

Układ PLL reaguje zarówno na zmianę fazy i częstotliwości sygnału wejściowego. Częstotliwośćsygnału wyjściowego jest automatycznie zwiększana lub zmniejszana w taki sposób aby częstotliwość i faza sygnału wyjściowego odpowiadała częstotliwości i fazie sygnału wejściowego

PLL jest przykładem układu sterowania wykorzystującego ujemne sprzężenie zwrotne.

Wikipedia

312

Phase-locked loop (PLL)Phase-locked loop (PLL)

Zastosowania:• telekomunikacja radio, telecommunications, • technika komputerowa,• inne zastosowania elektroniczne.

Zadania:• Generacja sygnałów o stabilnej częstotliwości,• Odzyskiwanie sygnałów z zaszumionych kanałów komunikacyjnych,• Dystrybucja sygnałów zegarowych w układach cyfrowych np. w

mikroprocesorach.

Kompletne układy PLL mogą być wbudowywane jako bloki funkcyjne do układów scalonych. Dzięki temu technika PLL jest szeroko wykorzystywana w nowoczesnych urządzeniach elektronicznych pracujących w zakresie częstotliwości od ułamków Hz do wielu GHz.

Wikipedia

Page 53: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

313

PLL schemat blokowyPLL schemat blokowy

Phasedetector

VoltageControlledOscillator

Si SoLowPassFilter

SE

314

PLL – n-krotnego zwielokrotniania częstotliwości wzorcowej

PLL – n-krotnego zwielokrotniania częstotliwości wzorcowej

Phasedetector

VoltageControlledOscillator

Si SoLowPassFilter

SE

Freq.Divider

RefGenerator

315

PLL – układ n-krotnego podziałuczęstotliwości wzorcowej

PLL – układ n-krotnego podziałuczęstotliwości wzorcowej

Phasedetector

VoltageControlledOscillator

Si SoLowPassFilter

SERefGenerator

Freq.Divider

316

PLL układ dowolnej (wymiernej) modyfikacji częstotliwości wzorcowej

PLL układ dowolnej (wymiernej) modyfikacji częstotliwości wzorcowej

Phasedetector

VoltageControlledOscillator

Si SoLowPassFilter

SERefGenerator

Freq.Divider

Freq.Divider

317

PLL jako demodulator FM demodulator

PLL jako demodulator FM demodulator

Phasedetector

Si LowPassFilter

SE

VoltageControlledOscillator

318

Plan wykładuPlan wykładu

1. Informacje wstępne.2. Układy scalone wzmacniaczy mocy.3. Analogowe filtry aktywne czasu ciągłego i

dyskretnego.4. Detektory amplitudy, częstotliwości i przesunięcia

fazowego.5. Analogowe układy mnożące i jego zastosowania.6. Pętla fazowa i jej zastosowania.7. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania.8. Specjalizowane układy scalone.9. Szumy układów aktywnych.10. Układy scalone wzmacniaczy pasmowych.

Page 54: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

319

Programowalne układy analogowe i ich zastosowania

Programowalne układy analogowe i ich zastosowania

Podstawowe informacje na temat układów programowalnych i reprogramowalnych

1. Pojęcia podstawowe - założenia budowy i działania układów programowalnych

2. Komórka pamięci jako podstawowy element składowy układów programowalnych - budowa, technologie wykonania

3. Elementy konstrukcyjne układów programowalnych - przegląd4. Interfejsy programujące: koncepcja układów ISP, IAP, interfejs JTAG,

dynamiczne reprogramowanie w systemieII. Klasyfikacja układów programowalnych, cechy charakterystyczne,

preferencje zastosowa1. Cyfrowe układy programowalne PLD (PAL/GAL, PLA, CPLD, FPGA)2. Cyfrowe układy programowalne bazuące na rdzeniach procesorów oraz

programowalne ukady peryferyjne3. Analogowe ukady programowalne, ukady hybrydowe4. Ukady PSoC (Programmable System-on-Chip)

320

Programowalne układy analogowe i ich zastosowania literatura

Programowalne układy analogowe i ich zastosowania literatura

• http://wwwzpt.tele.pw.edu.pl/artykuly/an_uk_pro.pdf• Jacek Dębowski, „Programowalne układy analogowe

przy sterowaniu diodami high-power LED”http://www.elektronikab2b.pl/component/option,com_content/Itemid,58/id,1684/view,article/

• Latice „ispPAC Overview”http://www.latticesemi.com/lit/docs/datasheets/pac/pacover.pdf

• Latice „ispPAC 10”http://www.latticesemi.com/lit/docs/datasheets/pac/pac10.pdf

Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe (ADC, DAC)

Przetworniki analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe (ADC, DAC)

• Przetwarzanie sygnału cyfrowego na analogowy

• Konstrukcje przetworników• Błędy przetwarzania • Przykładowe scalone przetworniki

analogowo cyfrowe i cyfrowo analogowe

321

Sygnały analogowe i cyfroweSygnały analogowe i cyfrowe

Sygnał Analogowy – ciągła funkcja czasuSygnał Dyskretny - zdefiniowany w

dyskretnych chwilach czasu t0, t1, t2, …takich, że : ti - ti-1=∆t gdzie ∆t jest okresem próbkowania

Sygnał Cyfrowy – ciąg liczb reprezentujący skwantowanie wartości próbek

Próbkowanie sygnału analogowegoPróbkowanie sygnału analogowego

©D. Młynarski

Sygnały dyskretneSygnały dyskretne

Twierdzenie Kotelnikova-Shannona :Sygnał analogowy x(t) może być bezbłędnie

zrekonstruowany na podstawie jego dyskretnej wersji jeżeli:

1. x(t) ma ograniczone pasmo, tzn. X(f)=0, dla f≤fh2. częstotliwość próbkowania fs = 1/∆t równa lub

większa 2fh

Sygnał dyskretny jest nadal sygnałem analogowym ale nie jest ciągłą funkcją czasu.

Page 55: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

Kwantyzacja sygnału dyskretnegoKwantyzacja sygnału dyskretnego

©D. Młynarski

Sygnały cyfroweSygnały cyfrowe

sygnałanalogowy

układpróbkujący(Sampler)

sygnałdyskretny

kwantyzator(Qantizator)

sygnałcyfrowy

Przetwornik analogowo cyfrowyAnalog–to–Digital Converter

Kodowanie sygnału cyfrowegoKodowanie sygnału cyfrowego

©D. Młynarski

Electronic Circuits 2010 328

Przetwornik analogowo cyfrowyPrzetwornik analogowo cyfrowy

Sygnałanalogowy Układ

Próbkującopamiętający

Sygnałdyskretny

Kwantyzator

Sygnałcyfrowy

Analog–to–Digital Converter

Koder

CodedDigitalSignal

Rekonstrukcja sygnału analogowegoRekonstrukcja sygnału analogowego

1 0 0

1 0 1

1 1 0

1 1 1

3-bitcode words

0 1 1

0 1 0

0 0 1

0 0 0

Amplitude

time, t

Analog signal

Reconstruction

Quantisationerror

©A. Materka

Sygnały cyfroweSygnały cyfrowe

Liczba dyskretnych (skwantowanych) poziomów sygnału

k=8 -> N = 256 k=16 -> N = 65536 k=24 -> N = 16 777 216

10-bit – pomiary przemysłowe,16-bit – odtwarzacz kompaktowy24-bit – przetwarzanie obrazów kolorowych (3 x 8

bitów, inaczej 8 bitów na kolor)

N k= 2

Page 56: Układy elektroniczne 2eletel.p.lodz.pl/kociolek/Dydaktyka/W_UE2_2012.pdf8. Programowalne układy analogowe i ich zastosowania 9. Specjalizowane układy scalone 10. Przetworniki analogowo

Zalety cyfrowego przetwarzania sygnałówZalety cyfrowego przetwarzania sygnałów

Wynikaj ące z wła ściwo ści układów cyfrowych• elastyczność (układy cyfrowe są programowalne),• mniejsza tolerancja elementów,• niższa czułość na czynniki zewnętrzne (np. temperaturę i

wewnętrzne (starzenie się elementów, dryft),• dokładność przetwarzania sterowana za pomocą

długości słowa reprezentującego próbki,• układy są powtarzalne (nie wymagają strojenia),• brak wzmacniania szumu -> nieskończona liczba

kolejnych operacji.,• łatwa realizacja w postaci układów scalonych (brak

dużych indukcyjności i pojemności).

Zalety cyfrowego przetwarzania sygnałówZalety cyfrowego przetwarzania sygnałów

powi ązane z ograniczeniami elektroniki analogowej

• „idealna pamięć” do przechowywania sygnałów nieskończenie długo-> sygnały o małej częstotliwości mogą być przetwarzane bez potrzeby użycia dużych L i C

• filtry o liniowej fazie nieosiągalne w technice analogowej,

• systemy adaptacyjne,• dokładne transformaty sygnałów,• przetwarzane sygnałów 2D i 3D.

Wady cyfrowego przetwarzania sygnałówWady cyfrowego przetwarzania sygnałów

• większy pobór mocy (nie istnieją pasywne układy cyfrowe),

• ograniczenie do przetwarzania stosunkowo małych częstotliwości,

• w przypadku przetwarzania sygnałów analogowych wymagają skomplikowanych przetworników AC i CA

• kłopoty z przetwarzaniem na sygnał cyfrowy bardzo słabych i bardzo silnych sygnałów -> wymagane układy analogowe do wstępnego przetwarzania sygnałów,

• Ta sama informacja w postaci cyfrowej wymaga większego pasma niż w postaci analogowej.

Właściwości układów analogowychWłaściwości układów analogowych

• mniejsza dokładność,

• wrażliwość na szum,

• możliwość przetwarzania sygnałów o dużej częstotliwości, małych i dużych sygnałów.

Nowoczesne i przyszło ściowe systemy elektroniczne zawieraj ą zarówno analogowe jak i cyfrowe obwody. Takie układy nazywane są układami mieszanymi.

Przetworniki ADPrzetworniki AD

• http://ww1.microchip.com/downloads/en/devicedoc/21841a.pdf

• http://www.maxim-ic.com/app-notes/index.mvp/id/641/CMP/ELK-11

• http://www.analog.com/library/analogDialogue/archives/39-06/architecture.html

• http://www.beis.de/Elektronik/DeltaSigma/DeltaSigma.html

• http://en.wikipedia.org/wiki/Analog-to-digital_converter

• http://www.maxim-ic.com/app-notes/index.mvp/id/1870

• http://www.analog.com/static/imported-files/data_sheets/AD7714.pdf

335