UKŁAD SŁONECZNY

Bardzo dawno temu…System

geocentryczny

Później….System

heliocentryczny

Do 24 sierpnia 2006r…

Od 24 sierpnia 2006r!

Układ Słoneczny to układ planetarny Słońca. Składa się, zaczynając od środka, z następujących obiektów:

Słońca 4 skalistych planet - Merkurego, Wenus, Ziemi i Marsa oraz

ich księżyców pasa planetoid 4 gazowych planet - Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna oraz

ich księżyców różnych niewielkich obiektów leżących poza orbitą Neptuna, w

tym: • obiektów pasa Kuipera, w tym między innymi Plutona,

do niedawna zaliczanego do planet (obecnie jest on traktowany jako planeta karłowata)

• obłoku Oorta (hipotetycznego).

Zgodnie z oficjalnym podziałem uchwalonym na XXVI Zgromadzeniu OgólnymIAU 24 sierpia 2006 r., każdy z obiektów Układu obiegających Słońce należy dojednej z 3 kategorii:• planety (8)• planety karłowate (jak dotąd oficjalnie 3, w praktyce przynajmniej

kilkadziesiąt)• małe ciała Układu Słonecznego (bardzo duża liczba).

Słońce

MerkuryMerkury to najbliższa Słońcu planeta i ósma pod względem wielkości. Merkury ma mniejszą średnicę niż Ganymedes i Tytan, ale jest bardziej masywny.

Krążąc tak blisko Słońca i nie posiadając atmosfery, która zachowałaby ciepło w nocy, Merkury odznacza się dużymi wahaniami temperatury na powierzchni: od -180 do +430 °C.

Wenus

Na Wenus w szczytach chmur występują bardzo silne wiatry (350 km/godz), lecz przy powierzchni są one bardzo wolne, nie przekraczając prędkości kilku kilometrów na godzinę.

Ciśnienie wenusjańskiej atmosfery przy powierzchni wynosi 90 atmosfer (czyli tyle mniej więcej ile wynosi ciśnienie na głębokości 1 kilometra w ziemskich oceanach).

Gęsta atmosfera wytwarza efekt cieplarniany, który podnosi temperature o 400 K do ponad 740 K

Wenusjańska powierzchnia jest w rzeczywistości bardziej gorąca niż powierzchnia Merkurego, pomimo tego, że znajduje się on prawie dwa razy bliżej Słońca.

Wulkany naleśnikowe

Ziemia

Mars

Temperatura powierzchni Marsa ulega dużym wahaniom - w dzień sięga niemal 30°C, natomiast w nocy spada do -90°C (na biegunach nawet do -130°C).

Średnie ciśnienie atmosferyczne waha się w granicach 750 paskali (czyli około 0.75% ciśnienia atmosferycznego na Ziemi).

Księżyce Phobos i Deimos

Ceres

Jowisz to piąta i największa planeta układu słonecznego Jowisz ma dwa razy większą masę niż inne razem wzięte planety (318 razy większy od Ziemi

Jowisz

Wielka Czerwona Plama

W Lipcu 1994, Kometa Shoemaker-Levy 9 uderzyła w Jowisz ze spektakularnymi rezultatami (lewo). Efekty były widoczne nawet przy użyciu amatorskiego teleskopu. Gruzy po uderzeniu były widziane nawet rok po nim przez HST.

Shoemaker-Levy 9

Zderzenie fragmentu W. Odstęp czasu między pierwszym a czwartym zdjęciem 7 sek

Zderzenie fragmentu G

Io Europa

Ganimedes Kallisto

Saturn

Bardzo szybka, podobnie jak u innych planet tej grupy, rotacja Saturna powoduje wybrzuszenie obszarów równikowych oraz ułożenie rozmytych żółtawych chmur w poziome, równolegle do równika pasma.

Saturn to jedyna planeta o średniej gęstości mniejszej od gęstości wody

Zmiana nachylenia pierścieni Saturna

UranCharakterystyczną turkusową barwę nadaje Uranowi domieszka metanu znajdującego się w atmosferze, który pochłania czerwony kolor.

Uran posiada bardzo cienkie i słabo widoczne pierścienie, których bezpośrednio nie da się zaobserwować z Ziemi.

Nachylenie osi planety do płaszczyzny orbity wynosi około 90°. To daje złudzenie toczenia się planety po orbicie wokół Słońca

Neptun

Wielka Ciemna Plama olbrzymi huragan wielkości Ziemi

Jaskrawo błękitny kolor jego atmosferypochodzi od metanu.

Na Neptunie wieją najszybsze wichry Układu Słonecznego - ich prędkość dochodzi do 2500 km/godz.

24 sierpnia 2006 r. na Zgromadzeniu Ogólnym Międynarodowej Unii Astronomicznej w Pradze odebrano Plutonowi status planety, określając go jednocześnie mianem "planety karłowatej"

Pluton

Księżyce zewnętrzne31 października 2005 roku ogłoszono o odkryciu dwóch kolejnych niewielkich księżyców Plutona. Zostały one zaobserwowane na zdjęciach wykonanych przez teleskop Hubble'a w dniach 15 maja i 18 maja 2005. Księżyce otrzymały nazwy Hydra i Nix.

Jest to kolejne po przyznaniu numeru katalogowego Plutonowi postanowienie Minor Planets Center dotyczące nazewnictwa nowo skatalogowanych obiektów. Równocześnie Eris została opatrzona numerem 136199.

Księżyc Eris został nazwany Dysnomia, które to imię nosiła w mitologii córka Eris. Jest to również nazwa schorzenia neurologicznego, polegającej na zaburzeniach mowy i pamięci.

Planeta karłowata 2003 UB313 (przezywana również Xena), której odkrycie w zeszłym roku stało się jedną z przyczyn zmiany klasyfikacji planet w Układzie Słonecznym zyskała wreszcie imię. Biorąc pod uwagę zamieszanie, porównywalne do Wojny Trojańskiej, jakiego stała się przyczyną, otrzymała imię najbardziej odpowiednie z możliwych - Eris, jak grecka bogini niezgody.

Eris