Trempała SKRYPT.pdf

download Trempała SKRYPT.pdf

of 119

Transcript of Trempała SKRYPT.pdf

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    1/119

    PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZOWIEKAW BIEGU YCIA

    Janusz Trempaa

    SKRYPT

    Opracowanie: Katarzyna Brglewicz, Paulina Chrostowska, leksan!ra "u!ek,#eronika $rankowska, %ag!alena Kania, %arta Kr&l, 'i!ia %aysz, nna %ro(ek,

    leksan!ra )t*pnik, %ateusz )za+la, Katarzyna &(ycka, %artyna #asylkowicz

    -niwersytet Jagiello.ski, psychologia stosowana /011

    %2%O #)34)TKO 3C56C%4 "O 3PO3772 )26 3 T89C2 PO"6C372K;

    1

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    2/119

    Rozdzia 1 - KSZTATOWANIE SI NAUKOWEJ PSYCHOLOGIIROZWOJU CZOWIEKA

    # pocztkowym okresie nauki skupienie na !ociowespoci HLM rA( wczanie !ziecka w >wiat !orosych. r&(nica !zieckoL!orosy to tylko wzrost i sia powierzchowne zwizki uczuciowe uprze!miotowienie !zieci !zieci.stwo G szy+ko miro!owiska

    wpyw ilozoii Kartez

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    3/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    4/119

    i !zieci prowa!zi !zienniki rozwore!nie< o+serwacli o !zieciach 1E0E zasa!nicze o+szary zainteresowania: inteligenc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    5/119

    P,a%$ o&,$(0 /i4dz"*o3$##$go rnol! Desell 1FF0L1ER1:

    merykanin, pogl!y o korzeniach +iologicznych "arwin, Coghill o! "A wyni&s przekonanie o r&wnolego>ci wzrostu izycznego i psychicznego,

    po!kre>lanie znaczenia naturalistyczne< o+serwac

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    6/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    7/119

    interesowa si* psychologi spoeczn, wychowania, tw&rczo>ci !ziecka wprowa!zi po

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    8/119

    P,z$d/io)8 zada#ia i dzia" *(26%z$(#$3 2("%7oogii ,oz*o3o*$3 !wa sposo+y uRozdzia 9

    Rozdzia :

    Rozdzia ; - TEORIE ROZWOJU PSYCHICZNEGO

    $unkc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    9/119

    $&oogi%z#a (o%3oogi%z#$ dia$&)"%z#$ &0)0,o*o-7i()o,"%z#$

    Bronen+renner1F

    5eighurst 1R'einson 1M

    'erner /1iegl /0

    #ygotski 1E

    /A # Polsce: Tyszkowa, PrzetacznikLDierkowska, Por*+ska, 7iemczy.ski, O+uchowski,Pietrasi.ski, Trempaa

    1< T$o,ia 2("%7oa#ai)"%z#a =,$0da teorii $rue!a nie spenia po!stawowego wymogu teorii naukowe

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    10/119

    in!ywi!uac

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    11/119

    @< T$o,ia 0%z$#i$ (i4 S&i##$,a )kinner L prze!stawiciel neo+ehawioryzmu w /A poA ?? wieku prze!miotem poznania mog +yU

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    12/119

    a&o/oda%3aG reorganizac

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    13/119

    na logicznym relatywi=mie2NA poziom autonomiczny G struktura zachowanie regulowane przez

    autonomiczn struktur* Ja na!rz*!nym celem rozwo

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    14/119

    zachowania instynktowne zachowania kierunkowe i celowe zachowania instynktowne nie s cakowicie wro!zone i w pewnym stopniu wymaga

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    15/119

    1;< Ko#%$2%3a (a/o,$aiza%3i Ma(o*a struktura psychiczna czowieka i

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    16/119

    cztery ery cyklu (ycia:2A !zieci.stwo i !orastanie

    22A wczesna !oroso>U222A wiek >re!ni2NA p&=na !oroso>U

    ka(!a era mo(e trwaU okoo /H lat, a koniec

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    17/119

    eksterioryzacci psychicznych Iz wewn*trz Inazewntrz

    Cechy szczeg&lne procesu rozwoU rozwi

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    18/119

    rozw&< czowieka trwa cae (ycie i o+ewia!czenie, aktywno>U i >ro!owisko wcho!z ze so+ w d"#a/i%z#$ i#)$,a&%3$W 3groma!zone !o>wia!czenia po ich opracowaniu poznawczym, aektywnym i

    ewaluatywnym w aparacie psychicznym, sta

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    19/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    20/119

    tak(e zainiclenia o,a()a#i$ i *i$& /odzi$'%z"L 2,o%$( 2$,(o#aiza%3i dziaa'- mo!y czowiek

    ksztatu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    21/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    22/119

    ozw&<

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    23/119

    zorientowane na zmienne zorientowane na oso+*

    HA1A1A Po!ecie skoncentrowane na zmiennych sA na oso+ieozr&(nienie tych po!eU zaproponowa Block, a temat pog*+i %agnussonA -

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    24/119

    prze+iega

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    25/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    26/119

    HA/A/A )trategie tra!ycy

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    27/119

    1/ +a!anie poprzecznieLsekwency

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    28/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    29/119

    Rozdzia ? ROZWJ PRENATALNY

    Komrka jajowa- oocyt Plemnik

    1 na 400 1 na 5 mln

    przez 24 h (zdolno do zapodnienia! kier"j# $i% receptorami w%ch"& ktre wytwarza ich ') (w#chaj# $o*iezapach komrki jajowej i $t#d wiedz#& +dzie le,!

    elektrochemiczny mechanizm "niemoliwiaj#cy przedo$tanieinnych plemnikw (+dy jeden $o*ie wlezie!

    tylko 10 . dociera do jajowod"

    7a2oida#a i%z+a: zespolenie / chromosom&w mamy z /chromosomami taty 99 a0)o(o/" i 1 %7,o/o(o/ 2%io*" L ten

    proces trwa: 97 2odzia z"go)"- Mo,0a ; dzi$' Ba()0a ; do &i&0($) &o/6,$& < o)o%zo#$ +o#! za,od$& * /a%i%"8 z +a()o/$,6* )a,%za za,od&o*a V +o#"

    2odo*$ i ),oo+a() &o(/&i8 &)6,$ 2o)$/ (i4 z/i$#i! * o5"(&or&!L i tyoL :, zaczyna pracowaU cewa sercowa YLpierwsze ruchy;

    /E

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    30/119

    ; T"dzi$'L powstaci ciaaLgaki oczne na+iera

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    31/119

    Lintensywny rozw&< p*cherzyk&w m&zgowych, nerwu wzrokowego i ucha wewn*trznegoRoz*63 2odo*"

    -%za( ),*a#ia )"dzi$' - #a,odzi#"Lwi*ksza o!porno>U na !ziaanie teratogen&wALza+urzenia po!u] $8TOPT2

    : /i$(i!% 5"%ia z,65#i%o*a#i$ * za&,$(i$ )$/2$,a/$#)0

    Lwyprostowu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    32/119

    wyra=nie uormowany m&(!(ek w m&zgu: mapa ruchowa i czuciowa ciaa narz! Cortiego aktywna kora czoowa i ciemieniowa uczucia, wola, inteligencci, pami*U wzrost licz+y kom&rek w korze wzrokowela!kowy /H cm, 1M0 !ag wagi 10 !u(ych ruch&w na go!zin* ruchy o!!echowe klatki piersiowe< /F ty!zie.: ssanie, przeykanie

    smy miesic!o //0 !ag wagi, peny wzrost VH cmsk&ra r&(owa i wyga!zonamielinizacci, wa(y 1 kg !zi*ki a!om Fcm/ powierzchni

    )ystem chemosensoryczny

    )mak: V miesicL wra(liwo>U na smak w&!po!owych, H miesic: ku+ki smakowe w gar!le,na po!nie+ieniu, policzkach, caym ne >ro!owisko prenatalne: R0LM0 !+ na

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    34/119

    7ihuis: V stany opisu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    35/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    36/119

    punkt&w !ocelowych r&(nicowanie si* neuron&w

    powsta

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    37/119

    11 cho!zi przy trzymaniu za o+ie r*ce

    1/ H1d !zieci: samo!zielne kroki stoi +ez trzymania si*

    ;DRoz*63 2oz#a#ia / pierwsze lata (ycia: OK8) )87)O%OTO4C374 wgA Piageta

    wiczenie o!ruch&w: mo!yikac

    przesta

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    38/119

    a o!czytywanie intenc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    39/119

    po+u!zenia U

    intensywno>U i pr&g reakcU na intererencU uwagi

    oth+art, 5wang: ci !o reagowania na +&l, wyra(aniu pozytywnychemoc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    40/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    41/119

    w wieku / lat: sownik czynny wynosi o! 10 !o H00 s&wA

    TATar!i /00F wypenianie Kwiestionariusza ozwoU matki/ #ra(liwo>U emoc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    42/119

    /za+awa samotna proste na>la!owanie, za+awa r&wnolegaV za+awa asoc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    43/119

    Leekt zewn*trzno>ci: zanika po / miesicach o! uro!zenia nie zwracanie uwagi na oczy i ustaA

    Rozwj Noworodek Niemowldo 8 m..

    Mae dziecko8-18 m..

    Mae dziecko18-36 m.

    Fizyczny Przy!oowanie do"rodowika#odr$c%y# !anyn$ i cz$wania

    Faza ek&anji'miany w$kadzienerwowymRo"nicienarz(dw i$kadw ciaa

    Ro"nicie)alze zmianyw $kadzienerwowym

    *olniejze ro"nicie*yd$anie ylwe!ki

    Mo!oryczny !a+ilizacja

    &o!awy lokomocja mani&$lacja

    $noi ,ow w&ozycji na+rz$c%$

    o+ro!y wok oiciaaiadanierozwj c%wy!$dowolne,o&ro!e,o#doniowo-okciowe,o#noycowe,o#&e!kowe,o

    amodzielnec%odzeniemani&$lacjanie&ecy/iczna

    0ie,alo&R$c%y !a+ilizacyjnePrzekokiPrakjeMani&$lacja&ecy/icznaPocz(!ki ry$nk$

    Perce&cja 2a&!ycznado!ykowamak$'a&ac%$Roz&oznaje !warzi ,o ma!ki

    &o&rawa o!ro"ciwzrok$widzenie ,+i

    Perce&cja!ao"ci#ka!e,orii

    My"lenie reakcjeodr$c%owe

    rozwj c%ema!wczynno"ciowyc%w!rnyc%

    !ao"4&rzedmio!$

    czynneek&erymen!owanie

    re&rezen!acjeym+oliczne

    Pami4 Pami4 wrae5okre$ &odowe,o

    Pami4roz&oznawcza

    Pami4odtwrcza

    kry&!y zdarze5wzro! !rwao"ci izakre$ &amiciekwiwalen!y !ra!e,ii&amiciowyc%

    zyk $enieaworzenie

    e!yPierwze owa2olo/razy

    rama!ykalizacjamowy

    Poznanie &oeczne na"ladowaniemimiki i ,e!w

    &ierwze ,e!ywkazywania

    wkazywanie&ro!o

    deklara!ywne#&oeczneodnozenie

    Nazywanie &ra,nie5

    7on!ak!y &oeczne &ierwzein!erakcje !warz(w !warz# $!aleniery!m$ n$ ikarmienia

    ync%roniama!ka-dziecko/aza&rzed&rzywi(zaniowa

    &rzywi(zanie doo&iek$nao+erwacja ina"ladowanieza+awy inne,odziecka

    &ocz(!ki w&lnejza+awy do&enianierl

    *yraanie emocji &acz- ek&rejadykom/or!$

    $"miec%&oeczny&od!awoweemocje zo"4#!rac%

    lk e&aracyjny emocjeamo"wiadomo"ciowezazdro"4# w!yd#d$ma

    V

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    44/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    45/119

    r&wnowagi i rytmiczno>ci, chopcy osigaciach siowych czyenergetycznychAsamo!zielno>U w u+ieraniu si* VLH rA , w toalecie o! rA , przy U w

    posugiwaniu si* o&wkiem

    Z/ia#" * 0&adzi$ #$,*o*"/

    post*pu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    46/119

    planowanie, iniclanyA ozw&< tych unkc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    47/119

    Zdo#o>za2a/i4)"*a#ia

    T,*ao>2,z$%7o*"*a#ia i#D

    O,ga#iza%3a i#D *2a/i4%i

    S),a)$gi$ 2a/i4%io*$

    L VLR latki potrai rozpoznaUprze!mioty nawet po roku!la por&wnania trwao>U

    pami*ci latk&w wyra(a si*w miesicach

    L wspomnienia z przeszo>cipotrai przywoywaU re!nie< zmienia si* z

    wiekiem G /latki potraio!tworzyU z szeregu !wielicz+y, latki trzy a Mlatkipi*U licz+

    ten wymiar pami*ci!ecy!uleU

    zmiany rozwo

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    48/119

    E&(2$,"/$#) ISTOMINY 1;Fci pami*ci o! kontekstuA Powt&rzony nast*pnieprzez Jago!zi.skA #ykazano, (e pami*U !zieci J8)T zale(na o! kontekstu G w sytuacnicy wytwarzali o+razy

    ruch&w i przeksztace.A #i*ksza pewno>U sie+ie !zieci popularnych sprzyciami my>lowymi !ziecka s: 2o,6*#"*a#i$8 (z$,$go*a#i$8&a("i&a%3apo!lega

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    49/119

    Sz$,$go*a#i$ $/2i,"%z#$g!y !zieci pr&+u

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    50/119

    eprezentacle cao>ci lu+ cz*>ci rzeczywisto>cizewn*trzne< lu+ wewn*trznego >wiata U !o wnioskowania o stanach wewn*trznych innych os&+ na po!stawieo+serwowalnych zachowa. i traktowania ich

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    51/119

    L tru!no>U w wypowia!aniu s&w zawiera

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    52/119

    Kompetenc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    53/119

    ich innymA 3!olno>U i skonno>U !o m&wienia o emoc

    pomyki u !zieci z przy

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    54/119

    g!y !ziecko

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    55/119

    !o wielko>ci wyrz!zone< szko!yA

    #ewn*trznym przewo!nikiem w rozr&(nianiu !o+ra o! za la!u

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    56/119

    "zieci prze!szkolne ma

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    57/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    58/119

    a tak(e z 2,z"%i#a#i$/ ("#a2(, czyli !egenerowaniem z+*!nych pocze. nerwowych,rozw&< wy(szych proces&w i czynno>ci poznawczych, npA mowa, czytanie, uwagaselektywna, kreatywno>UA

    3aczynaloweA

    OperacU, r&(nych aspekt&w o+serwowanego stanuA

    3!olno>U !o logicznego rozwizywania pro+lem&w mo(liwa

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    59/119

    nowych orm reprezentac

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    60/119

    zwi*kszenie (2,a*#o%i /$%7a#iz/6* &o#),oi, rozw&< unkcci pami*ciowych i potrai przewi!ywaU swo

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    61/119

    m&wiU o opanowaniu przez !ziecko po!staw A

    Roz*63 0/i$34)#o%i %z")a#ia !o ok V klasy umieU rozumienia suchanego tekstu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    62/119

    R/

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    63/119

    Oczywi>cie nie post*py w pisaniu i czytaniu ma ,odzi%awcze>nie< +ya to U

    !ost*pno>U ta o!nosi si* !o: wra(liwo>ci ro!zica, gotowo>ci !o u!zielenia wsparcia !la!ziecka, zainteresowaniem komunikac dzi$%&a * g,02i$G akceptac stopie. akceptacci

    dzi$%&o 2o20a,#$G U czonk&w grupyA Jest

    lu+iane !zi*ki otwarto>ci, optymistycznemu usposo+ieniu, towarzysko>ci i wysokimkompetencnik&w ocenia ci, niech*ci !o!zielenia si* w za+awieA

    dzi$%&o ig#o,o*a#$G wi*kszo>U r&wie>nik&w w og&le go nie zauwa(aA Tak(e nie potrainawizaU interakcU emoc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    64/119

    O&,$( z$*#4),z#" O&,$( 0/"(o*" O&,$( ,$$&("3#"

    # >re!nim !zieci.stwie !o ok Hr(Awie!za !zieci !otyczy g&wniepu+licznie !ost*pnych aspekt&wprze(yU emoc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    65/119

    Przeci i poznaUA# tym okresie wyst*puci, li !zieckonie mo(e pora!ziU so+ie ze stawianymi mu wymaganiamiA 8rikson nazywa to antynomi2,a%o*i)o>-2o%z0%i$ #i5(zo%iD8ektem tego sta!ium

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    66/119

    )tosunek !o stereotyp&w pci ma znaczenie !la po!eU !olnych ko.czyn zwi*ksza si* w stosunku !o ko.czyn g&rnych i tuowia co

    powo!uro!ka ci*(ko>ci ciaa ku g&rze ipogorszenie statyki ciaa 3miany w m&zgu

    o Po!wy(szona po!atno>U na negatywne o!!ziaywania >ro!owiskao 3mnieci su+stancwia!czenia

    Iplastyczno>cio D*sto>U su+stancU su+stanc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    67/119

    ozw&< cech pciowychLto(samo>U +iologicznao Cechy pciowe !zielimy na

    PierwszorzdneL gruczoy pciowe gona!yW w tym

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    68/119

    ozw&< poznawczy$unkcU operowania zestawemregu nawiata iswoich interakc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    69/119

    #ie!za konceptualna wie!za I!laczegoo Proces&w poznawczych i kompetenccie< prze(ywacie stosunk&w mi*!zylu!zkich

    o ChopcyL wzrasta uczucie pogar!y i uczuU negatywnych zwizanych z aktywno>ci Przyczyny l*ku

    o )zy+ko>U zmian izycznycho )ymptom poczucia ni(szo>ci i +raku samowystarczalno>ci pr&+a zmiany poprzez

    zachowania ma

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    70/119

    "epres

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    71/119

    Id$#)"i&a%3a o(o+o*aL wzrost >wia!omo>ci innych lu!zi ci i !o>wia!czeniaA

    %o!zie(

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    72/119

    Postawa i!eologiczna -kierunkowanie zawo!owe

    o )tatuty to(samo>ci oparte na: %ksploraciL psychologiczny proces pog*+iania samo>wia!omo>ci !rog

    rozpatrywania alternatywnych rozwiza., eksperymentowania z so+ iotoczeniem, co cz*sto przyczynia si* !o rozwizania kryzysu

    Zaanga)owanieG oso+i>cie sormuowane plany i cele, warto>ci,przekonania, kt&re na!a

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    73/119

    7i(szy poziom neurotyzmu, wsty!u i wykorzystania klasycznychmechanizm&w o+ronnych

    #y(sza sumienno>U i ekstrawersci, w

    tym s!y moralne, opiera

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    74/119

    )!y prospoeczne i konwenc

    Potrze#a samotnociG ci z!rowego procesu !ocirozwoU !o autoanalizy, (yciow aktywno>U w zakresie uczenia si*,my>lenia, wprowa!zania innowacci artystyczne

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    75/119

    )amotno>U prze(ywana w okresie !zieci.stwa i mo!o>ci mo(e +yU pre!ykatorempowa(nych pro+lem&w przystosowawczych, tru!no>ci i niepowo!ze. szkolnych,przest*pczo>ci i zachowa. ryzykownych w serze seksualne

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    76/119

    do,o(o>lu+ aza #o*i%30(zaokres o! 1F !o /H rA (A! w tym okresie mo!y czowiek eksperymentuci

    po!e

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    77/119

    k naU suchu G /0 G 0 rA (AW p&=nie< nast*pule!zenie syszalno>ci !=wi*k&wwysokichl w okresie wczesne< !oroso>ci wyst*pu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    78/119

    si* szcz*>liwsze w por&wnaniu z oso+ami samotnymi+ m*(czy=ni czerpi wi*ce< satysakcci! w pierwsze< azie zwizku cz*sto zapa!a

    przypisane s im o+owizki z r&(nych !zie!zin, zgo!nie z ich z!olno>ciami i preerenc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    79/119

    aza (2$%"i&a%3i1F L// rA (A L zaw*(enie potencU !o my>lenia a+strakcy

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    80/119

    generowanie wielu rozwiza. !okonywanie oceny u(yteczno>ci rozwiza. o!krywanie wewn*trznych sprzeczno>ci w o+r*+ie pro+lemu ulenie !ialektyczne:

    a iegel i Basseches: !ialektyk* my>lenia wymusza !ialektyczna natura rzeczywisto>ci+ my>lenie !ialektyczne pozwala +u!owaU r&(noro!ne przekonania o!no>nie !o systematyczniezmienia

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    81/119

    g sta!ium 2o#ad2a,ad"g/a)"%z#$G wprowa!zany porz!ek !otyczy z+ioru para!ygmat&wtylko niekt&rzy o!krywcy, npA Kopernik

    %y>lenie intersystemowe i autonomiczne zintegrowane:a 'a+ouie G Nie: my>lenie !orosych charakteryzowane

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    82/119

    uniwersalnych zasa! sprawie!liwo>ci, r&wno>ci, szacunku !la (ycia czowieka

    Czynniki warunkuci rozwizywania konliktu moralnegoA

    %etaanalizy !w&ch niezale(nych +a!a. wskazu G omanowska: zmiany w oso+owo>ci s wynikiem nieustanne< rekonstrukccioso+istego !o>wia!czenia, s prze

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    83/119

    poziomem religici ni( ich r&wie>nicy z p&=nieci:a +a!ania meto! 78OL$22 Pi*cioczynnikowy Kwestionariusz Oso+owo>ci G w okresie o! 1F !o0 rA (A o+ni(a si* poziom 7eurotyzmu, 8kstrawersci na !o>wia!czenie, a wzrasta

    poziom -go!owo>ci i )umienno>ci

    + skale %P %ulti!imensional Personality uestionnaire G po!wy(szenie si* poziomu wzakresie )amokontroli, Osigni*U i -nikania krzyw!yW o+ni(anie si* >re!niego poziomu takich cechU konstruowana U nie !otyczy wy+ranych!zie!zin, npA politykihwzorzec progresywnych zmian to(samo>ci os&+ !orosych: status moratorium G to(samo>U

    osigni*ta G moratorium G to(samo>U osigni*ta

    F

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    84/119

    i oso+y z to(samo>ci osigni*t wcze>nie charakteryzu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    85/119

    zacho!zcychA Pracu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    86/119

    /A 'einson: pro+lemem >re!nie< !oroso>ci

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    87/119

    L wykorzystywano !o tego techA L sort i test CP2Lwyniki Lsort +yy po!!ane analizie czynnikowe< L wyo!r*+niono ich R: asertywno>U, wiar* wsie+ie, ciepo, spolegliwo>U, +ezpo>re!nio>U, zaanga(owanieW nastpi wzrost ciepa po V0 rA(FA Ba!ania %urraya r&wnie( nie potwier!ziy sta+ilno>ci oso+owo>ci w tym okresie (yciaEA "zi*ki +a!aniom )teensa i 8!war!sa okazao si*, (e w wieku >re!nim wzrasta znacznie

    potrze+a osigni*U, autonomii i !ominac

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    88/119

    Kryteria: +iologiczne: uchwytne zmiany unkcU: powy(e< E0 lat

    Po!zia na po!okresy G kryterium ciowe:

    iley )taro>U !o+ra, pomy>lna G z!rowie, aktywno>U, integracU za, uci(liwa G choro+a, sa+a kon!ycU zwyczaU pomy>lna succesul ageing, optymalna optimal ageing G +ar!zo !o+ra,

    zmiany neutralne lu+ stymuluU spowalniaU patologiczna impaire! ageing G szy+ko post*pule!zenie wielu

    unkc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    89/119

    !ugowieczni sprawnieniczek

    %echanizmy starzenia si*:Denetyczne czynniki starzenia si* G !ugo>U (ycia zale(na o! wsp&!ziaania wielu gen&w:

    Hi2o)$za g$#6* /i$,%izaprogramowane< >mierci kom&rekW granicgenetycznychW zegara mitotycznego, (ycia G program starzenia zapisany w

    genach, okre>lany przez licz+* po!zia&w kom&rkowych Hi2o)$za )$o/$,o*aG uszczeg&owiona wersmierci, telomery

    ulegamierciW im starszy organizm, tym kr&tsze telomery i mnieci!alszego po!ziau kom&rek okA M0 rA(A kom&rki przecho!z w stanwyczerpania G ale wci( mog o!!ychaU i poruszaU si*

    Hi2o)$za &a(&ad" +4d6* mutacU naich !ziaanie wzrasta z wiekiem

    Hi2o)$za &i#&i$,o*aG w organizmie groma!z si* ska!niki o!pa!owe i

    wchoni*te, niezmeta+olizowane su+stancro!owiska zewn*trznego: Hi2o)$z" +$7a*io,a#$G na !ynamik* starzenia si* wpywa

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    90/119

    w wygl!zie ciaa, unkcU !o wysiku, ograniczona i spowolniona aktywno>Uruchowa, zwi*kszona m*czliwo>UW rezultatem: mnieU na stres,immunologiczna, o+ni(ona wy!olno>U mechanizm&w o!powia!aci a!aptacyliU czy o+ni(enie sprawno>ci izyczne< wynika z naturalnych

    proces&w starzenia si*, a na ile z towarzyszcych im i prze+ytych wcze>nie< chor&+ M#oga 2a)oogia polipatologia: wyst*powanie kilku !olegliwo>ci nieL

    spowo!owane za+urzeniami meta+olizmuW ogranicza sprawno>U narz!&w, utru!niarozpoznanie staro>ci I

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    91/119

    )tyle unkc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    92/119

    3miany psychiczne: )era unkcU +&lowa na wzgl*!nie staym

    poziomie

    L osa+ienie koncentracci iselektywno>ci uwagiL spowolnienie czasu reakcprzypominaniu ciL wynienia sa+ni*cia pami*ci: Procesualne poznawcze G pami*U

    procesem etapowym, zwizanym zprocesem przetwarzania inormacUW sa+aselektywno>U LX w pami*ci operacy

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    93/119

    inteligencnie

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    94/119

    izyczna i umysowa, gimnastyka m&zgu)era intelektualna L stopniowe< !eteriorac

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    95/119

    L cz*sto po

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    96/119

    instrumentalna i spoeczna zmienia si* wwewn*trzn, oso+istL mechanizm kontroli G sytuacU, +rak celu (yciowego,

    osa+ienie uka!u serotoninergicznego)ystem potrze+ i postaw L u os&+ starszych nasilenie potrze+yulego>ci i poni(ania sie+ie nieco wi*kszeu m*(czyzn G u ko+iet wzrost potrze+yautonomiiL nasilenie postawy ulego>ci G prze

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    97/119

    %!ro>U transcen!entna G archetypowa, charakterystyczny !la czowieka naU !uchowa transcen!entna G cao>ciowe ustosunkowanie si* !o >wiata, o!wr&cenie

    si* o! >wiata materialnego i spoecznego, !a

    + #ycoanie z aktywnego (ycia +ez poczucia (aluc Prosty styl (ycia! )pa!ek energii (yciowe< G sprzyU (ycia 7a og& !eklarowana na !o>U wysokim poziomie r&!o poczucia wysokiego poziomu ci (ycia: !o+re relacmierci: u lu!zi starszych nie tak silny mierci i zwizanego znim cierpienia, upokorzenia i utraty to(samo>ci I(ycie po (yciu i (al za >wiatem nie takieistotneW mnie< +o

    Po!o+ne reakcmierU sA Ischematy >mierci ksztatowane po! wpywem kultury,tra!ycci

    Pre!ykatory ryche< >mierci przeci, +rak

    aknienia, sucho>U ust, +ezsenno>U, o+strukcci na+&l

    )era psychiczna G znaczne o+ni(enie unkcci emoc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    98/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    99/119

    strukturalizowaniem, przechowywaniem i wykorzystywaniem wie!zyL szerokie rozumienie proces&w poznawczych: a+y zrozumieU zachowanie czowieka nale(y poznaUspos&+ w

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    100/119

    co wiem Jago!zi.ska /00FL wra(liwo>U metapami*ciowaL >wia!omo>U aktu, (e wykonywanie konkretnych czynno>ci sprzy

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    101/119

    Ksztatowanie aktywno>ci poznawczeci Trzecie to wyksztacenie poczucia inicci i wy(sze< warto>ci )ta!ium pite to tworzenie si* to(samo>ci przypa!aU !ominu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    102/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    103/119

    L asymilacwiata to istnie

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    104/119

    ustalonych cel&w i pro

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    105/119

    / proces komunikowania si* i koor!ynac

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    106/119

    Faza rozwoju

    zespou

    Problemy uczestnikw Zadania lidera

    $ormowanie 1A Jakie za!ania mnie czeka

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    107/119

    generowania i prezentowania innymL w wieku RL11 !la !ziecka naci

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    108/119

    ma(e.skiego lu+ uprawnie. zwizanych z a!opc

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    109/119

    !o>wia!cze. lu+ autorelekswia!cz o !ziaaniu mechanizm&wo+ronnych, su(cych !o ochrony oso+y !ostarcza

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    110/119

    @D P,z$/ia#" * 5"%i0 ,odzi#" #a )$ ,oz*o30 3$3 %zo#&6*L teoria "uall G opisowa koncepcci G >wia!omo>U wasne< sp&ci w czasie i przestrzeni

    110

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    111/119

    w r&(nych okresach (ycia, sytuacwia!omo>U wasne< o!r*+no>ci, in!ywi!ualno>ci i niepowtarzalno>ciW

    /A okre>lanie wasne< to(samo>ci to typowy proces poznawczy G po!staw* tworzinormacwia!czenia

    A w okresie !orastania ksztatuwia!omo>U Gokre>lanie wasne< to(samo>ci oraz ksztatowanie si* autonomiiW !ominu

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    112/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    113/119

    L !ecyz

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    114/119

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    115/119

    L trwae zaanga(owanie unkcci spoeczne

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    116/119

    charakterystyceA

    82K)O7L konsekwenclnego rozwizania kryzysu w okresie po=ne< !oroso>ci ci z innymiA )iln stron ego starozumiana mierciA

    P8CKL m&wi o trzecim skutku pomy>lnego rozwizania kryzysu , czyli o g$#$,a)"*#o%i!ziaanie na rzecz pokole.

    #a(ne zaga!nienie %i!go%i 5"%ia- zachowanie cigo>ci wewA i zewA w stosunku !owcze>nie

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    117/119

    Trauma psychicznaProcesy inwolucy

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    118/119

    Okres szkolnyO+owizek szkolny !la #)34)TK2C5 !zieciW istnienie szk& spec

  • 8/10/2019 Trempaa SKRYPT.pdf

    119/119

    W(2o/aga#i$ ,oz*o30 dzi$%i z a0)"z/$/

    wczesne wykrywanie i wczesna interwenc