TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH · „Paliwa Alternatywne ... Instalacja...

20
T ERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH jako metoda pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Regulacje prawne, zasady kwalifikacji, proces koncesjonowania. „Paliwa Alternatywne Waste to Energy - Energia z odpadów” Konin/Licheń, 9 - 10 czerwca 2016 r.

Transcript of TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE ODPADÓW KOMUNALNYCH · „Paliwa Alternatywne ... Instalacja...

TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE

ODPADÓW KOMUNALNYCH

jako metoda pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych.

Regulacje prawne, zasady kwalifikacji, proces koncesjonowania.

„Paliwa Alternatywne – Waste to Energy - Energia z odpadów”Konin/Licheń, 9-10 czerwca 2016 r.

Instalacja termicznego przekształcania odpadów – definicjaart. 2 pkt 14 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii

(Dz. U. z 2015 r., poz. 478, z późn. zm.)

PODSTAWY PRAWNE #1

2

Instalacja odnawialnego źródła energii będąca spalarnią odpadów lub współspalarnią

odpadów w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21,

z późn. zm.), w której część wytwarzanej energii elektrycznej i ciepła pochodzi z ulegającej

biodegradacji części odpadów przemysłowych lub komunalnych, pochodzenia roślinnego

lub zwierzęcego, w tym odpadów z instalacji do przetwarzania odpadów oraz odpadów

z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, w szczególności osadów ściekowych, zgodnie

z przepisami o odpadach w zakresie kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego

przekształcania odpadów.

3

Spalarnia odpadów – definicjaart. 3 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach

(Dz. U. z 2013 r., poz. 21, z późn. zm.)

Zakład lub jego część przeznaczone do termicznego przekształcania odpadów

z odzyskiem lub bez odzysku wytwarzanej energii cieplnej, obejmujące instalacje

i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego przekształ-

cania odpadów wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do powietrza,

kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów oraz instalacjami związanymi

z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem odpadów dostarczonych

do termicznego przekształcania oraz instalacjami związanymi z magazynowaniem

i przetwarzaniem substancji otrzymanych w wyniku spalania i oczyszczania gazów

odlotowych; jeżeli współspalanie odpadów odbywa się w taki sposób, że głównym celem tej

instalacji nie jest wytwarzanie energii ani wytwarzanie produktów materialnych, tylko

termiczne przekształcenie odpadów, wówczas instalacja ta uważana jest za spalarnię odpadów.

PODSTAWY PRAWNE #2

4

Spalarnia odpadów – w świetle ustawy o odpadachart. 3 ust. 1 pkt 26 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach

(Dz. U. z 2013 r., poz. 21, z późn. zm.)

W myśl art. 159 ustawy o odpadach, część energii odzyskanej z termicznego

przekształcania odpadów zawierających frakcje biodegradowalne może stanowić energię

z odnawialnego źródła energii, jeżeli są spełnione warunki techniczne zakwalifikowania

części energii odzyskanej z termicznego przekształcenia odpadów jako energii

z odnawialnego źródła energii.

Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, warunki

techniczne kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego

przekształcania odpadów jako energii z odnawialnego źródła energii, kierując się

możliwościami technicznymi, frakcjami biodegradowalnymi zawartymi w określonych

rodzajach odpadów oraz ochroną środowiska.

PODSTAWY PRAWNE #3

5

Zgodnie z art. 250 ust. 1 ustawy o odpadach, w okresie 36 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy,

konieczne jest wydanie nowych rozporządzeń z jednoczesnym uchyleniem Rozporządzenia Ministra

Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części

energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych (Dz. U. z 2010 Nr 117, poz. 788).

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r., w związku z upływem 36 miesięcy od dnia

wejścia w życie ustawy o odpadach, już nie obowiązuje, jednakże nowe przepisy wykonawcze nie zostały

jeszcze wydane.

Co dalej?

PODSTAWY PRAWNE #4

6

Do dnia dzisiejszego powstał tylko projekt z dnia 3 grudnia 2015 r. rozporządzenia Ministra Środowiska

w sprawie warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskiwanej z termicznego przekształcania

odpadów - https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12275001

PODSTAWY PRAWNE #5

7

Projekt (§3 pkt 1) wprowadza definicję frakcji biodegradowalnej, tj. ulegającą biodegradacji część

odpadów przemysłowych i komunalnych, pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, w tym odpadów

z instalacji do przetwarzania odpadów oraz odpadów z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków,

w szczególności osadów ściekowych.

§ 4. Do energii wytworzonej z odnawialnego źródła energii kwalifikuje się część energii wytworzonej

w instalacji termicznego przekształcania odpadów odpowiadającą udziałowi energii chemicznej frakcji

biodegradowalnych w całkowitej energii chemicznej paliw dostarczonych do procesu termicznego

przekształcania, zwanym dalej „udziałem OZE”, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1) prowadzone są pomiary masy oraz badania właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów

paliw obejmujące w szczególności oznaczenie wartości opałowej oraz oznaczenie zawartości frakcji

biodegradowalnych w odpadach, zgodnie z referencyjnymi metodami badań określonymi w załączniku

nr 1 do rozporządzenia; badania te są prowadzone zgodnie z normami określającymi wymagania dotyczące

kompetencji laboratoriów badawczych lub wzorcujących, zgodnie z którymi badania te będą wykonywane

w laboratoriach wykazujących się kompetencją techniczną i biegłością w zakresie procedur rozliczeń

i badań, udokumentowaną w rozumieniu tych norm;

PODSTAWY PRAWNE #6

8

2) dokonuje się obliczenia udziału OZE zgodnie z wymaganiami określonymi w § 5 oraz

według metodyki określonej w załączniku nr 2 do rozporządzenia;

3) termiczne przekształcenie odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami określonymi

w przepisach dotyczących termicznego przekształcania odpadów, w tym w zakresie

emisji zanieczyszczeń do powietrza;

4) prowadzona jest dokumentacja dotycząca ilości energii elektrycznej lub ciepła

wytwarzanych w instalacji termicznego przekształcania odpadów oraz wyników badań

właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw, o których mowa w § 6,

niezbędnych do obliczenia udziału OZE.

PODSTAWY PRAWNE #7

9

METODYKA OBLICZANIA UDZIAŁU ENERGII CHEMICZNEJ FRAKCJI BIODEGRADOWALNEJ

Na podstawie badań właściwości fizykochemicznych odpadów dostarczonych do procesu termicznego

przekształcania, wykonanych zgodnie z referencyjnymi metodami badań określonymi w załączniku nr 1

do rozporządzenia oraz w zależności od stosowanych rodzajów paliw w instalacji termicznego

przekształcania odpadów, oblicza się średni udział energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z OZE,

według wzoru:

PODSTAWY PRAWNE #8

E

qMqMqM

qMRqM

Em

j

ORjORj

n

i

OiOi

o

k

KkKk

m

j

ORjORjOj

n

i

fBOifBOi

OZE

111

11

10

E

qMqMqM

qMRqM

Em

j

ORjORj

n

i

OiOi

o

k

KkKk

m

j

ORjORjOj

n

i

fBOifBOi

OZE

111

11

gdzie:

EOZE - ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z odnawialnych źródeł energii, w [MWh lub GJ];

E - ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [MWh lub GJ];

MfBOi - masa frakcji biodegradowalnych zawartych w odpadach przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcjibiodegradowalnych metodą badań (obliczona z wykorzystaniem wyniku oznaczania frakcji biodegradowalnej według normy przenoszącej normę EN15440), w [Mg];

qfBOi - wartość opałowa (w stanie roboczym) frakcji biodegradowalnych odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczaniezawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań (obliczona z wykorzystaniem wyniku oznaczania frakcji biodegradowalnej według normyprzenoszącej normę EN 15440), w [MJ/Mg];

N - liczba rodzajów odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań;

ROj - udział ryczałtowy (0-1) dla odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcjibiodegradowalnych;

MORj - masa całkowita odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, w[Mg];

qORj- wartość opałowa (w stanie roboczym) odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcjibiodegradowalnych, w [MJ/Mg];

m- liczba rodzajów odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;

MKk - masa paliwa innego niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconego termicznie w instalacji termicznego przekształcaniaodpadów, w [Mg];

qKk - wartość opałowa (w stanie roboczym) paliwa innego niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconego termicznie w instalacjitermicznego przekształcania odpadów, w [MJ/Mg];

o - liczba rodzajów paliw innych niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconych termicznie w instalacji termicznego przekształcaniaodpadów;

MOi -masa całkowita odpadów, dla których przyjęto oznaczanie udziału frakcji biodegradowalnych metodą badań [w Mg];

qOi-wartość opałowa (w stanie roboczym) odpadów, dla których przyjęto oznaczanie udziału frakcji biodegradowalnych metodą badań [w MJ/Mg];

Masa frakcji biodegradowalnych:

MfBOi = Moi x YBOi

gdzie:YBOi – udział frakcji biodegradowalnych określonych na podstawie badań;

11

W przypadku spalarni odpadów termicznie przekształcającej wyłącznie jeden rodzaj odpadów z

wymienionych w Załączniku nr 3 do rozporządzenia oraz paliwo wspomagające, oblicza się średni

udział energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z OZE, według wzoru:

Eoze = Roj (E - Epws)gdzie:

EOZE -ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z odnawialnych źródeł energii, w [MWh lub GJ];

E -ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych w instalacji termicznego przekształcania odpadów,

w [MWh lub GJ];

ROj - udział ryczałtowy (0-1) dla odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy

udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;

Epws-ilość energii elektrycznej lub ciepła ustalonej metodą pośrednią, odpowiadająca energii chemicznej

spalonego paliwa wspomagającego;

12

Załącznik nr 3

Wartość ryczałtowa udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych odpadów

Lp. Rodzaj odpadów Kod odpadu1) ROj2)

Osady ściekowe

1. Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 02 02 04 0,90

2. Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 02 03 05 0,90

3. Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 02 04 03 0,90

4. Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 02 05 02 0,90

5. Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 02 06 03 0,90

6. Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 02 07 05 0,90

7. Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 03 01 82 0,90

8.

Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż

wymienione w 03 03 10 03 03 11 0,90

9.

Odpady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż

wymienione w 04 02 19 04 02 20 0,90

10. Ustabilizowane komunalne osady ściekowe 19 08 05 0,90

11. Szlamy z biologicznego oczyszczania ścieków

przemysłowych inne niż wymienione w 19 08 11 19 08 12 0,90

13

Załącznik nr 3

Wartość ryczałtowa udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych odpadów

Odpady papieru i tektury

12. Papier i tektura 19 12 01 0,90

Odpady drzewne

13.

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir

inne niż wymienione w 03 01 04 – z wyjątkiem czystego

drewna bez powłok lakierniczych

ex 03 01 05 0,90

14.

Odpady z chemicznej przeróbki drewna inne niż

wymienione w 03 01 80

– z wyjątkiem drewna poddawanego procesowi hydrolizy

ex 03 01 81 0,90

15.

Opakowania z drewna

– z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych ex 15 01 03 0,90

16.

Drewno – z wyjątkiem czystego drewna bez powłok

lakierniczych ex 17 02 01 0,90

17.

Drewno inne niż wymienione w 19 12 06

– z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych ex 19 12 07 0,90

18. Drewno inne niż wymienione w 20 01 37 ex 20 01 38 0,90

14

Załącznik nr 3

Wartość ryczałtowa udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych odpadów

Tkaniny i odpady włókien

19. Odpady z wykańczania inne niż wymienione w 04 02 14 04 02 15 0,50

20.

Odpady z nieprzetworzonych włókien tekstylnych

– z wyjątkiem jednorodnych włókien naturalnych ex 04 02 21 0,50

21.

Odpady z przetworzonych włókien tekstylnych

– z wyjątkiem jednorodnych włókien naturalnych ex 04 02 22 0,50

22. Odpady z mokrej obróbki wyrobów tekstylnych 04 02 80 0,50

23. Opakowania z tekstyliów 15 01 09 0,50

24. Tekstylia 19 12 08 0,50

25. Odzież 20 01 10 0,50

26. Tekstylia 20 01 11 0,50

Odpady skóry

27.

Odpady skóry wygarbowanej zawierające chrom (wióry,

obcinki, pył ze szlifowania skór) 04 01 08 0,50

28. Odpady z polerowania i wykańczania 04 01 09 0,50

Inne odpady

29.

Produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne

do spożycia

– z wyjątkiem produktów pozbawionych opakowań

ex 16 03 80 0,90

30. Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 20 03 01 0,42

15

art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r., poz. 1059, z późn. zm.)

Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:

1) wytwarzania paliw lub energii, z wyłączeniem wytwarzania:

a) paliw stałych lub paliw gazowych,

b) energii elektrycznej w źródłach o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nieprzekraczającej

50 MW niezaliczanych do instalacji odnawialnego źródła energii lub do jednostek kogeneracji,

c) energii elektrycznej w mikroinstalacji lub w małej instalacji,

d) energii elektrycznej:

– z biogazu rolniczego,

– wyłącznie z biogazu rolniczego w kogeneracji,

– wyłącznie z biopłynów w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii,

e) ciepła w źródłach o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nieprzekraczającej 5 MW.

OBOWIĄZEK UZYSKANIA KONCESJI

16

Prezes URE, działając na podstawie art. 50 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodziedziałalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 584, z późn. zm.), wzywa w tokupostępowania administracyjnego o udzielenie koncesji na wytwarzanie energiielektrycznej dla instalacji termicznego przekształcania odpadów o przedłożeniem.in. poniżej wymienionych dokumentów:

1) zestawienie obszarów, na których zgodnie z regulaminem utrzymania czystościi porządku na terenie gminy są selektywnie zbierane odpady przeznaczonedo innych procesów odzysku, w tym do procesów recyklingu – wraz z dokumentamito potwierdzającymi (np. zaświadczenia wydane przez wójta /burmistrza/prezydenta miasta);

2) dokumenty poświadczające, że proces termicznego przekształcania odpadówkomunalnych odbywał się będzie zgodnie z warunkami przepisów o odpadachoraz przepisów ochrony środowiska, w tym w zakresie emisji zanieczyszczeńdo powietrza;

3) oświadczenie przedsiębiorcy, że kierownik spalarni odpadów (współspalarniodpadów) posiada świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresiegospodarowania odpadami, wymagane w myśl art. 164 ustawy o odpadach;

PROCES KONCESJONOWANIA #1

17

4) dokument - tzw. „Dokumentacja Uwierzytelniająca (…)” (2 egzemplarze w oryginale), który stanowić będzieintegralną część decyzji koncesyjnej, zawierający w szczególności:

1) informacje potwierdzające, że dana instalacja spełnia warunki techniczne w zakresie przepisów:• rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 października 2012 r.• o odpadach w zakresie kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów;

2) szczegółowy i czytelny schemat ciągu podawania paliw z naniesionymi wszystkimi punktami poboru próbekdo analiz fizykochemicznych odpadów komunalnych wraz z zaznaczonymi ewentualnymi miejscami zrzutu odpadów,w tym informacją o ich opomiarowaniu lub zasadach rejestracji w sytuacji, gdy zrzut paliwa jest dokonywanywyłącznie na potrzeby legalizacji wag;

3) informacje potwierdzające, że zastosowana procedura rozliczeń odbywa się zgodnie z przepisami o miarachw zakresie pomiarów;

4) wykaz rodzajów frakcji biodegradowalnych;

5) wyniki prób eksploatacyjno – ruchowych /ok. 3 strony/ potwierdzające możliwość wykorzystywania w danejjednostce/źródle określonego rodzaju paliwa (odpadów);

6) szczegółowy opis zakresu, częstotliwości i sposobu przeprowadzania badań badania właściwościfizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw obejmujące w szczególności oznaczenie wartościopałowej oraz oznaczenie zawartości frakcji biodegradowalnych w odpadach dostarczonych do procesutermicznego przekształcania;

7) opis systemu kontroli procesu oraz rejestracji i archiwizacji danych;

PROCES KONCESJONOWANIA #2

18

5) dokument - „Opinia o przygotowaniu instalacji i procedur (…)” (2 egzemplarze w oryginale), który

stanowić będzie integralną część decyzji koncesyjnej, zawierający w szczególności potwierdzenie

spełnienia:

• warunków technicznych w zakresie przepisów wspomnianego powyżej rozporządzenia Ministra

Gospodarki z dnia 18 października 2012 r.;

• warunków wynikających z przepisów o odpadach w zakresie kwalifikowania części energii

odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów;

• warunków prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów komunalnych w sposób

zgodnie z warunkami określonymi w przepisach dotyczących termicznego przekształcania odpadów,

w szczególności w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza;

Opinia powinna być przygotowana na podstawie przeprowadzonego audytu instalacji.

PROCES KONCESJONOWANIA #3

19

PODSUMOWANIE:

Pierwsze postępowania administracyjne w przedmiocieudzielenia koncesji na wytwarzanie energii elektrycznejdla instalacji termicznego przekształcania odpadów zakończonewydaniem decyzji częściowych - udzielenie koncesjina wytwarzanie energii elektrycznej w kogeneracji.

Dziękujemy za uwagę!

„Paliwa Alternatywne – Waste to Energy - Energia z odpadów”Konin/Licheń, 9-10 czerwca 2016 r.

Grafiki wykorzystane w niniejszej prezentacji zostały upublicznione na licencji Creative Commons(z wyłączeniem logo URE).