1PRZEGLĄD  SPAWALNICTWA Vol. 89 1/2017

przeglad

Welding Technology Review

Vol. 89 Nr 1/2017

Rok

zał

ożen

ia 1

928

PL IS

SN 0

033-

2364

In

dex

3712

5 C

ena

w p

renu

mer

acie

17

zł (w

tym

5%

VAT

)

MiesięcznikNaukowo-Techniczny

Weld your way.

Każde zadanie produkcyjne, w celu osiągnięcia najlepszych rezultatów, wymaga indywidualnego

podejścia do technologii. Aby nasi Klienci mogli wytwarzać najwyższej klasy produkty, firma

Cloos oferuje im swoje wieloletnie doświadczanie w zakresie spawania wraz z szeroką gamą

produktów. Niezależnie czy zadnie wymaga prostego ręcznego czy skomplikowanego zautoma-

tyzowanego systemu – Cloos zawsze dostarcza rozwiązania na najwyższym technologicznym

poziomie.

Cloos Polska Sp. z o.o. | ul. Stawki 5 | 58-100 Świdnica | tel. (74) 851 86 60 | www.cloos.pl

Ludzie są wyjątkowi tak jak technologia spawania

NEWSLETTER2017

1PRZEGLĄD  SPAWALNICTWA Vol. 89 1/2017

FORUM SPAWALNIKÓW POLSKICH

SPIS TREŚCI

MIESIĘCZNIK NAUKOWO-TECHNICZNY AGENDA WYDAWNICZA SIMP

Nr 1/2017 PL ISSN 0033-2364 Volumen 89

PATRONAT I STAŁA WSPÓŁPRACA / PATRONAGE AND PERMANENT COOPERATION

REDAKTOR NACZELNY / EDITOR-IN-CHIEFProf. Tomasz Chmielewski – Politechnika Warszawska

Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO / DEPUTES EDITOR-IN-CHIEFMgr inż. Włodzimierz Jacek Walczak – Linde Gas Polska; ds. Współpracy z Przemysłem / Industry Cooperation Affairs

SEKRETARZ / SUBMISSION OFFICERLic. Norbert Kozłowski

GRAFIK / GRAPHICSmgr Anna Kociemba

REDAKTOR STATYSTYCZNY / STATISTICAL EDITORmgr Marcin R. Konopka

REDAKTOR JĘZYKOWY / LANGUAGE EDITORDamian Bandurski

AGENDA WYDAWNICZA SIMP – PRZEGLĄD SPAWALNICTWAul. Świętokrzyska 14a, 00-050 Warszawatel.: 22 827 25 42e-mail: redakcja@pspaw.plwww.pspaw.pl

WYDAWCA / PUBLISHER

Prof. Jan Pilarczyk – Instytut Spawalnictwa w Gliwicach, Przewodniczący / PresidentProf. Andrzej Ambroziak – Politechnika Wrocławska, Zastępca / Vice-President

Prof. Alexander I. Balitskii – National Academy of Science, UkrainaDr.-Ing. Pawel Baryliszyn – Volkswagen Aktiengesellschaft, Wolfsburg, NiemcyProf. Gilmar Ferreira Batalha – Polythenic School of University Sao Paulo, BrazyliaDr inż. Hubert Drzeniek – Amil Werkstofftechnologie, Berlin, NiemcyProf. Nikolaos Gouskos – University of Athens, GrecjaProf. Gieorgij M. Grigorenko – National Academy of Science, UkrainaProf. Jolanta Janczak-Rusch – EMPA, Swiss Federal Laboratories for Materials Science and Technology, SzwajcariaProf. Andrzej Kolasa – Politechnika Warszawska, PolskaProf. Valeriy D. Kuznetsov – Kyiv Polytechnical Institute, UkrainaProf. Jerzy Łabanowski – Politechnika Gdańska, PolskaProf. Leonid M. Łobanow – National Academy of Science, UkrainaProf. Jerzy Nowacki – Zachodniopomorski Uniwerystet Technologiczny w SzczecinieProf. George Papadopoulos – University of Athens, GrecjaProf. Borys Je. Paton – National Academy of Science, UkrainaDr inż. Jan Plewniak – Politechnika Częstochowska, PolskaDr inż. Anna Pocica – Politechnika Opolska, PolskaProf. Jacek Senkara – Politechnika Warszawska, PolskaProf. Andrzej Skorupa – Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków, PolskaProf. Božo Smoljan – University of Rijeka, ChorwacjaProf. Mirko Sokovic – University of Ljubljana, SłoweniaProf. Zhu Sheng – National Key Laboratory for Remanufacturing, Pekin, ChinyProf. Edmund Tasak – Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków, PolskaProf. Johannes Wilden – University of Applied Sciences, Krefeld, NiemcyProf. Hongyan Zhang – University of Toledo, USAPrezes Marek Bryś – Messer Eutectic Castolin, Polska

MIĘDZYNARODOWA RADA PROGRAMOWA / INTERNATIONAL SCIENTIFIC COMMITTEE

Dr inż. Paweł Cegielski – Politechnika Warszawska – Maszyny Urządzenia Materiały / Machines Devices MaterialsProf. Leszek A. Dobrzański, dr h.c. – Politechnika Śląska – Nowe materiały / New MaterialsProf. Zbigniew Mirski – Politechnika Wrocławska – Lutowanie i klejenie / Brazing and BondingProf. Jacek Słania – Instytut Spawalnictwa w Gliwicach – Praktyka spawalnicza /Welding PracticeMgr inż. Bogusław Olech – Polskie Towarzystwo Badań Nieniszczących SIMP, Oddział w SzczecinieProf. Władysław Włosiński, dr h.c. – Polska Akademia Nauk – Zaawansowane technologie / Advanced TechnologiesDr inż. Kwiryn Wojsyk – Politechnika Częstochowska – Konstrukcje spawane i zgrzewane / Welded structures

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

REDAKTORZY DZIAŁÓW / ASSOCIATE EDITORS

przeglad

Welding Technology Review

ROK ZAŁOŻENIA 1928 DAWNIEJ

9 pkt

Dyrektor Michał Kozłowski – ESAB Polska, PolskaPrezes Mirosław Nowak – Technika Spawalnicza Poznań, PolskaWiceprezes Adam Ogrodnik – Urząd Dozoru Technicznego, PolskaDyrektor Zbigniew Pawłowski – Lincoln Electric Bester, PolskaPrezes Andrzej Piłat – Związek Zakładów Doskonalenia Zawodowego, PolskaPrezes Jacek Rutkowski – Kemppi PolskaDr inż. Krzysztof Sadurski – Lincoln Electric Bester, PolskaPrezes Andrzej Siennicki – CLOOS Polska, PolskaPrezes Jacek Świtkowski – GCE Polska, PolskaDr inż. Marek Węglowski – Akademia Spawania

KOMITET DS. WSPÓŁPRACY Z PRZEMYSŁEM / COMMITTEE OF INDUSTRY COOPERATION

Paweł Cegielski *Analiza uwarunkowań zapewnienia prawidłowej trajektorii w zrobotyzowanych aplikacjach spawania łukowego MIG/MAGAnalysis of proper trajectory assurance in robotized applications of MIG/MAG Welding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Marek Petz – Przemysłowy Instytut Automatyki i PomiarówZrobotyzowane stanowiska spajania i cięcia zbudowane przez Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów . . . . . . . . . . . . . . . . 13

RYWAL-RHCMWOS – MOST Welding Orbital SystemPrzełomowe rozwiązanie dla najbardziej wymagających aplikacji . . . . . . . . . . . . . . . 18

Jacek Słania, Piotr Malczewski *Normowanie prac spawalniczych przy spawaniu orbitalnymStandardization of welding in the orbital welding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

TECHNIKA SPAWALNICZA POZNAŃZastosowanie zrobotyzowanych stanowisk do różnych aplikacji na przykładzie rozwiązań firmy Technika Spawalnicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

SUPRA ELCO / igm Robotersysteme AGAutomatyczny system spawania zrobotyzowanego Pick and Place . . . . . . . . . . . . . 28

Ilona Jastrzębska, Marcin Głowacki, Dariusz Cyganek, Ryszard Jastrzębski, Dariusz Przytuła *Metodologia uczenia operatorów robotów przemysłowych do spawania drutem litym i proszkowymApproach to the methodology for training of operators in GMAW and FCAW automated welding processes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Paweł Cegielski, Aleksandra Skublewska, Paweł Gawroński, Mateusz Ostrysz, Michał Dylewski, Mateusz Gajowniczek *Zrobotyzowane drukowanie 3D części maszyn metodami spawalniczymiRobotized 3D printing of the machines parts with welding methods . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Marcin Drabarz; Tomasz Chmielewski *Wpływ tlenu resztkowego w gazie formującym na wybrane właściwości grani złącza stali 304L spawanego TIG orbitalnieThe influence of the residual oxygen in the forming gas on selected properties of the 304L steel root joint welded by orbital TIG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Nowość WydawniczaDr inż. Kazimierz Ferenc (IWE)Podręcznik Spawania Zagadnienia ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

WydarzeniaSpotkanie ECWRV w Warszawie! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Maszyny Urządzenia Materiały. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

Kalendarium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Informacje wydawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

* – artykuł recenzowany

2 PRZEGLĄD  SPAWALNICTWA Vol. 89 1/2017

SPIS  OGŁOSZEŃ  REKLAMOWYCH

FANUC Polska Sp. z o.o.ul. Tyniecka 1252-407 Wrocławtel. +48 71 77 66 160sales@fanucrobotics.plwww.fanucrobotics.pl

Lincoln Electric Bester Sp. z o.o.ul. Jana III Sobieskiego 19A58-263 Bielawatel. 48 74 64 61 100fax 48 74 64 61 100www.lincolnelectric.eu

CLOOS Polska Sp. z o.o.ul. Stawki 558-100 Świdnicafirma@cloos.plwww.cloos.pl

PRENUMERATAZamówienia na prenumeratę przyjmujemy przez cały rok, w tym celu należy wypełnić formularz zamieszczony na stronie: www.pspaw.pl/subscription_pl.php, i przesłać go w formie skanu wraz z potwierdzeniem wpłaty na: redakcja@pspaw.pl

Cena rocznej prenumeraty miesięcznika Przegląd Spawalnictwa – 204 zł, półrocznej 102 zł (w tym 5% VAT), 1 egzemplarz poza prenumeratą – 25 zł (w tym 5% VAT), numery archiwalne dostępne do wyczerpania nakładu w cenie 25 zł (w tym 5% VAT).

Zapraszamy do odwiedzenia  

i polubienia naszego profilu na Facebooku

Messer Eutectic Castolin Sp. z o.o.ul. Leonarda da Vinci 544-109 GliwiceTel.: +48 32 230 67 36castolin@castolin.plwww.castolin.com/pl-pl

Rywal RHC Sp. z o.o.ul. Polna 14087-100 Toruńtel. +48 56 669 38 00rywal@rywal.com.plwww.rywal.eu

Instytut Spawalnictwaul. Bł. Czesława 16-1844-100 Gliwicetel. +48 32 231 00 11is@is.gliwice.plwww.is.gliwice.pl

SUPRA ELCOul. Gimnazjalna 301-364 WarszawaT: 22 836 48 10T: 22 877 35 85supraelco@supraelco.waw.pl

Technika Spawalnicza Sp. z o.o.ul. Babimojska 1160-161 PoznańTel.: 61 862 81 61info@techspaw.com.plwww.techspaw.com.pl

Targi Kielce S.A.ul. Zakładowa 125-672 KielceTel. +48 41 365 12 22Tel. +48 41 345 62 61www.targikielce.pl

OTC Daihen Europe GmbHKrefelder Str. 675-67741066 MönchengladbachTel.: +49 (0) 21 61 - 69 49 760info@otc-daihen.dewww.otc-daihen.de

Inverter P500L

Member of DAIHEN Group

CO CZYNI CIĘ ARTYSTĄ PRACUJĄCYM W METALU?

CREATING METAL ARTISTSCi, którzy używają naszej technologii spawania Welbee, mogą stworzyć autentyczne dzie ła sztuki. Stosując nasze ułatwiające pracę urządzenia spawalnicze „high end” można uzyskać mistrzowskie połączenia – od zwykłej stali po stopy specjalne. Tylko tak możesz zostać prawdziwym artystą. www.otc-daihen.de

Moja pasja dla form i materiałów. Moja wizja perfek-cyjnego pojazdu. Moje źródło prądu firmy OTC jest idealnym narzędziem, które pomaga mi podarować formie i strukturze duszę.”

„

Przegle Spawalniczy (PL) Automotive

ET ?

AS/DU 01.12.2014

Format 105 x 297 (+3mm)

Profil isoV2

3578-OTC-az-automotive-Przegle-Spawalniczy-PL-105x297.indd 1 01.12.14 13:20

igm Robotersysteme AGStrasse 2a IZ NOE-Sued2355 Wiener Neudorf, AustriaT: +43 2236 6706 0office@igm-group.cowww.igm.at

Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAPAl. Jerozolimskie 20202-486 Warszawatel. +48 22 87 40 164piap@piap.pl

3PRZEGLĄD  SPAWALNICTWA Vol. 89 1/2017

Dr inż. Kazimierz Ferenc (IWE) Podręcznik SpawaniaZagadnienia ogólne

Przegląd Spawalnictwa anonsuje wydawanie cyklu podręczników prze-znaczonych do kształcenia spawaczy. Trzonem niniejszej serii wydawni-czej jest PODRĘCZNIK SPAWANIA – ZAGADNIENIA OGÓLNE, obejmujący tematykę wspólną dla wszystkich metod spawania, dopełniony co najmniej 10 podręcznikami poświęconymi poszczególnym metodom spawania róż-nych materiałów, które będą ukazywać się w miarę ich opracowywania.

W szesnastu rozdziałach PODRĘCZNIKA SPAWANIA – ZAGADNIENIA OGÓLNE scharakteryzowano następujące tematy: przegląd podstawo-wych procesów spawania, zasady budowy i działania urządzeń spawal-niczych, złącza spawane, ich właściwości i oznaczanie na rysunkach (wg EN 2553:2013), naprężenia i odkształcenia, pękanie połączeń i za-pobieganie im, niezgodności spawalnicze i ich badanie, BHP, szkolenie i egzaminowanie spawaczy (wg PN-EN ISO 9606-1:2013), a także przykła-dowe pytania egzaminacyjne z odpowiedziami.

Obecnie w opracowaniu są specjalistyczne tomy serii PODRĘCZNIK SPAWANIA, będące uzupełnieniem tomu bazowego o wiedzę dostosowa-ną do specyfiki kursu w zakresie metody spawania oraz głównych grup materiałowych, a mianowicie:– Podręcznik spawania aluminium i jego stopów metodą TIG (styczeń

2017)– Podręcznik spawania stali nierdzewnych metodą TIG (luty 2017)– Podręcznik spawania aluminium i jego stopów metodą MIG (marzec

2017)– Podręcznik spawania stali niestopowych metodą TIG (marzec 2017)– Podręcznik spawania stali niestopowych metodą MAG (kwiecień

2017)– Podręcznik spawania stali niestopowych metodą MMA– Podręcznik spawania stali nierdzewnych metodą MAG – Podręcznik spawania stali nierdzewnych metodą MMA– Podręcznik spawania miedzi i jej stopów metodą TIG – Podręcznik spawania gazowego i cięcia stali

Treść serii wydawniczej jest spójna ze zintegrowanym systemem modułowego szkolenia spawaczy, opracowanym przez Europejską Federację Spawalniczą (EWF) i zalecanym przez Międzynarodowy Insty-tut Spawalnictwa (IIW). Ze względu na ten walor i wysoki poziom meryto-ryczny serii wydawniczej została ona objęta patronatem Urzędu Dozoru

NOWOŚĆ WYDAWNICZA

ISBN 978-83-87982-92-8format: B; oprawa: miękka; stron: 188

Podręcznik spawania – Zagadnienia ogólne

Technicznego i Instytutu Spawalnictwa. Podręcznik ba-zowy, wraz z tomem specjalistycznym, stanowią pełny, nowoczesny, zwięźle podany kursantowi/czytelnikowi materiał dydaktyczny do każdej metody spawania.

Z cyklu podręczników, przeznaczonych przede wszystkim dla słuchaczy, wykładowców i instruktorów na kursach spawania, mogą korzystać również techno-lodzy i inspektorzy nadzoru spawalniczego w spawal-niczych zakładach produkcyjnych.

1 egzemplarz książki: 36 zł (w tym 5% VAT)

W celu zamówienia książki należy przesłać skan formularza wraz z potwierdzeniem wpłaty na adres: redakcja@pspaw.pl

Agenda Wydawnicza SIMP Przegląd Spawalnictwaul. Świętokrzyska 14a, 00-050 Warszawa

tel.: 22 827 25 42 | e-mail: redakcja@pspaw.pl

Wpłaty należy dokonać na rachunek bankowy: Bank BPH S.A. Oddział w Warszawie 45 1060 0076 0000 3200 0043 1836

KAZIMIERZ FERENC PODRĘCZNIK SPAWANIA Zagadnienia ogólne

Podpis_____________________________________________________

Imię i nazwisko

Kontakt do osoby zamawiającej (e-mail)

Adres

NIP

Firma/Osoba prywatna

Oświadczam, że jestem podatnikiem VAT i upoważniam firmę do wystawienia faktury bez podpisu

Zamawiam książkę Podręcznik spawania Zagadnienia ogólne w liczbie ....... egz.

4 PRZEGLĄD  SPAWALNICTWA Vol. 89 1/2017

KOMPLEKSOWE ROZWIĄZANIA SPAWALNICZE

www.lincolnelectric.pl