tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich...

12

Click here to load reader

Transcript of tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich...

Page 1: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

1

TEMATY Z JĘZYKA POLSKIEGO

NA WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO W ROKU SZKOLNYM 2014 - 2015

LITERATURA

1. Polaka portret własny - od realizmu do karykatury. Omów sposoby kreowania wizerunku

bohatera literackiego na przestrzeni epok. Uwzględnij kontekst historyczny i kulturowy.

2. Scharakteryzuj i zinterpretuj wymowę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira.

3. Portret inteligenta w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.

4. Obraz pracy w literaturze. Analizując wybrane dzieła, omów stosunek człowieka

do pracy oraz obowiązków względem siebie i innych.

5. Wpływ rodziny na kształtowanie jednostki. Zanalizuj zagadnienie na podstawie wybranych tekstów literackich z różnych epok.

6. Wydarzenia historyczne jako źródła inspiracji literackich. Omów zagadnienie w oparciu

o wybrane utwory.

7. Obraz samotności w literaturze. Analizując celowo wybrane teksty, omów sposoby jego prezentowania.

8. Wpływ doświadczeń z dzieciństwa na dalsze losy bohaterów literackich. Omów zagadnienie na podstawie utworów pochodzących z różnych epok.

9. Dramaty Witkacego, Różewicza i Mrożka jako wyzwanie wobec tradycji. Omów zagadnienie na przykładach wybranych utworów.

10. Twórczość Jana Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok. Omów problem na przykładzie wybranych utworów.

11. Wpływ książek na losy i wybory życiowe postaci literackich. Omów problem, analizując

wybrane dzieła różnych epok.

12. Bohaterowie literaccy wobec wyzwań swoich czasów. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów literackich wyróżnionych Nagrodą Nobla. Uwzględnij konteksty biograficzne i kulturowe.

13. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach.

14. Rodzina, mąż, żona – różne ujęcia tych samych motywów. Omów, odwołując się do utworów z literatury polskiej i obcej.

15. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw II wojny i próbują

odbudować swój świat wartości.

Page 2: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

2

16. Na podstawie wybranych utworów z XIX i XX wieku przedstaw różne wizerunki dworków

w literaturze polskiej.

17. Liryka religijna wczoraj i dziś. Interpretując wybrane utwory, omów jej ewolucję i sposoby wyrażania uczuć.

18. Miłość jako doświadczenie w biografii bohaterów romantycznych i pozytywistycznych.

Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.

19. Na podstawie wybranych przez siebie przykładów literackich omów związki literatury odrodzenia z tradycją antyczną.

20. Aby istnieć, człowiek musi się buntować (A. Camus). Omów źródła i sens buntu, analizując portrety wybranych bohaterów literackich.

21. Bohaterowie literaccy wobec ważnych pytań egzystencjalnych. Omów zagadnienie

na podstawie wybranych utworów.

22. Człowiek wobec problemów życia. Analizując wybrane powieści-parabole, porównaj i oceń postawy bohaterów (np. Proces F. Kafki, Dżuma A. Camusa).

23. Porównaj wizerunki polskiego inteligenta w wybranych przez siebie utworach

(np. S. Wyspiańskiego, S. Żeromskiego, S. Mrożka).

24. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach z różnych epok (np. Kordian, T. Judym).

25. Spadkobiercy tradycji romantycznej i pozytywistycznej w utworach Stefana Żeromskiego. Analizując losy wybranych bohaterów, przedstaw ich postawy (np. T. Judym, S. Baryka).

26. Przedstaw i oceń rozważania pisarzy o kondycji człowieka. Analizując celowo wybrane

utwory, uwzględnij kontekst filozoficzny (np. Makbet W. Szekspira, Zbrodnia i kara F. Dostojewskiego, Dżuma A. Camusa).

27. Przedstaw sposoby wykorzystania formy sonetu, analizując wybrane teksty różnych epok (np. sonety F. Petrarki, A. Mickiewicza, L. Staffa).

28. Człowiek wobec zła. Omów wpływ zła na osobowość i system wartości człowieka

w wybranych utworach literackich (np. Makbet W. Szekspira, Zbrodnia i kara F. Dostojewskiego).

29. Mity narodowe w literaturze polskiej. Zanalizuj i przedstaw sposoby ich tworzenia

i demaskowania w wybranych utworach. Uwzględnij kontekst historyczny i kulturowy (np. Pamiętniki J. Ch. Paska, Wesele S. Wyspiańskiego).

30. Człowiek XX wieku w poszukiwaniu wartości i sensu życia. Przeanalizuj i oceń postawy wybranych bohaterów. Uwzględnij kontekst filozoficzny i historyczny (np. Przedwiośnie S. Żeromskiego, Dżuma A. Camusa).

Page 3: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

3

31. Spadkobiercy tradycji romantycznej w literaturze polskiej. Analizując wybrane utwory, przedstaw różne kreacje bohaterów.

32. W poszukiwaniu własnej tożsamości. Przedstaw wpływ doświadczeń życiowych

na ukształtowanie światopoglądu bohatera, analizując wybrane utwory literackie.

33. Mity polskiego romantyzmu. Ich kontynuacje i polemiki z nimi w literaturze spadkobierców. Przedstaw problem na wybranych utworach Orzeszkowej, Prusa, Sienkiewicza, Żeromskiego, Wyspiańskiego.

34. Rozważ problem powinności rządzących wobec narodu na podstawie twórczości Jana

Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego, Juliana Ursyna Niemcewicza i Czesława Miłosza.

35. Motyw wędrówki w literaturze. Przedstaw jego najciekawsze realizacje. Wypowiedź zilustruj odpowiednimi utworami.

36. Mity jako ważne tworzywo literatury. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych

utworów.

37. Podróż w życiu bohaterów literackich. Omów motyw, odwołując się do wybranych tekstów powstałych w różnych czasach i okolicznościach.

38. Człowiek i jego wyobrażenie o Bogu. Scharakteryzuj odczucia i przeżycia towarzyszące ludziom szukającym prawdy, analizując utwory liryczne różnych czasów.

39. Polska i Polacy w satyrycznym zwierciadle stworzonym przez pisarzy dawnych i współczesnych. W opracowaniu tematu odwołaj się także do utworów znanych z lektury pozaszkolnej.

40. Historia jako temat literacki. Omów jej rolę i funkcję w kreowaniu rzeczywistości dzieła literackiego na przykładach wybranych dzieł.

41. Outsiderzy i niepogodzeni ze światem. Omów portrety bohaterów zbuntowanych i wyalienowanych, odwołując się do wybranych utworów literackich.

42. Portrety ludzi obłąkanych i szalonych. Przedstaw różne kreacje takich postaci i ich funkcje w wybranych utworach literackich.

43. Polskie hymny – utwory o narodzie i jego tożsamości. Przeanalizuj wybrane teksty,

przedstawiając ich wartość i sposób oddziaływania na zbiorowość.

44. Czy tylko realizm...? Przedstaw różne ujęcia świata wykreowanego w literaturze, analizując utwory z literatury polskiej i obcej.

45. Wzorce życia szczęśliwego w literaturze europejskiej i rodzimej. Czy mogą stanowić punkt odniesienia dla współczesnego człowieka? Rozważ problem, odnosząc się do utworów pochodzących z różnych epok.

46. Człowiek w sytuacji kafkowskiej. Rozważ problem, analizując wybrane utwory literatury

XX wieku.

Page 4: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

4

47. Polska powieść w kontekście europejskim. Czy rodzima literatura potrafiła ukazać świat i człowieka tak, jak uczynili to np. Balzac, Dostojewski czy Kafka? Zanalizuj i porównaj przynajmniej trzy wybrane utwory.

48. Na wybranych przykładach tekstów XX wieku rozważ, w jaki sposób młodość wpływa

na dalsze życie bohatera literackiego.

49. Tematyka historyczna jako tworzywo literatury polskiej w XIX i XX wieku. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.

50. Postaci baśniowe (fantastyczne) i ich funkcja w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych

przykładach.

51. Na wybranych przykładach literackich różnych epok, przedstaw i oceń oblicza polskiego sarmatyzmu.

52. Przeżycia osobiste jako przedmiot refleksji artystycznej. Omów problem, odwołując się

do utworów z literatury XIX i XX wieku.

53. Przedstaw i oceń bohaterów literackich o skomplikowanej osobowości. W prezentacji wykorzystaj przykłady bohaterów z różnych epok (np. R. Raskolnikow, Z. Ziembiewicz).

54. Śmiech, żart, kpina, groteska jako metoda wzbudzania refleksji na temat sensu życia. W jaki

sposób realizują to utwory np. Moliera, Krasickiego, Gombrowicza?

55. Rodzice i dzieci w utworach literackich różnych epok. Na wybranych przykładach przedstaw związki uczuciowe i konflikty postaw (np. Maciej Boryna – Antek, Stomil i Eleonora - Artur).

56. Czarne charaktery w literaturze. Przedstaw i oceń ich postawy wobec świata w wybranych

tekstach lekturowych i pozalekturowych.

57. Monologi w literaturze. Przedstaw ich funkcje i znaczenie, analizując wybrane teksty z literatury polskiej i obcej.

58. Przyczyny zła w świecie. Przeanalizuj refleksje twórców literatury różnych epok

rozstrzygających jeden z najważniejszych problemów ludzkości.

59. Praca miarą wartości człowieka. Przedstaw problem na podstawie wybranych utworów literackich.

60. To się dziś czyta... Modni pisarze i modne książki...

Omów – na przykładach 2-3 twórców spoza szkolnego kanonu – przyczyny popularności niektórych autorów i książek. Sformułuj własną opinię na ten temat.

61. Literatura XX wieku o domu i rodzinie – na serio i z dystansem. Omawiając zagadnienie, odwołaj się do wybranych utworów.

Page 5: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

5

62. Motyw strachu w literaturze. Przedstaw problem, analizując wybrane utwory literackie z różnych epok.

63. Literackie obrazy par. Omów najciekawsze przykłady, interpretując wybrane utwory.

64. Science fiction a fantasy. Odwołując się do wybranych tekstów literatury fantastycznej,

omów podobieństwa i różnice w kreacji świata przedstawionego w tych odmianach powieści.

65. Łagry i lagry widziane oczyma byłych więźniów. Przedstaw różne spojrzenia, wykorzystując twórczość i biografię wybranych pisarzy.

ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI

1. Jak twórcy literatury i sztuki patrzą na przyrodę? Omów sposoby ukazywania przyrody

na podstawie wybranych przez siebie dzieł.

2. Wpływ pieniądza na życie człowieka. Omów problem, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe.

3. Barokowe widzenie świata. Analizując wybrane dzieła, przedstaw sposób artystycznego

kreowania rzeczywistości.

4. Oblicza miłości w różnych tekstach kultury. Omów zagadnienie, odwołując się do literatury i innych dziedzin sztuki (np. malarstwa, muzyki, rzeźby).

5. Odwołując się do literatury i sztuki polskiej, przedstaw różne ujęcia problematyki Holokaustu.

6. Filmowe komedie romantyczne i ich związki z konwencją baśniową. Omów, analizując wybrane dzieła.

7. Postacie biblijne w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów, analizując wybrane dzieła.

8. Syberia w oczach Polaków. Przedstaw i porównaj różne obrazy tego miejsca, przywołując stosowne konteksty historyczne, literackie, malarskie i muzyczne.

9. Wampiry, sobowtóry, upiory. Jaką rolę odgrywają bohaterowie z zaświatów

w przekazywaniu prawdy o człowieku? Przedstaw swoje rozważania, odwołując się do dzieł literackich i filmowych.

10. Tajemniczość i groza w literaturze romantycznej i we współczesnych horrorach

filmowych. Omów zagadnienie, analizując stosowne przykłady.

Page 6: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

6

11. Omów różne sposoby ukazywania świata mieszczańskiego w prozie pozytywistycznej i modernistycznej oraz w filmie. Odwołaj się do wybranych dzieł.

12. Omów symbol jako środek wyrazu w wybranych dziełach literackich i malarskich

różnych epok.

13. Różne portrety zakochanego mężczyzny w literaturze i filmie. Przedstaw, analizując wybrane utwory.

14. Święty Franciszek z Asyżu w literaturze i sztuce. Przedstaw obraz świętego i świat jego

wartości w dziełach różnych epok.

15. Młodzi gniewni w literaturze i filmie. Omów sposoby prezentacji bohaterów w wybranych tekstach kultury.

16. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje literatury polskiej. Omów wybrane dzieła.

17. Filmy Jerzego Hoffmana jako interpretacje literatury polskiej. Omów wybrane dzieła.

18. Motyw przyjaźni w sztuce. Przedstaw jego znaczenie, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe.

19. Motyw tańca. Omów jego funkcję w wybranych przez siebie utworach literackich i filmach.

20. Motyw Madonny w literaturze i sztuce (np. malarstwo i rzeźba sakralna, poezja średniowieczna, romantyczna, K. K. Baczyńskiego). Przedstaw na wybranych przykładach.

21. Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Na wybranych przykładach przedstaw i porównaj sposoby prezentacji scen.

22. Symbol w literaturze i malarstwie. Omów jego najciekawsze, Twoim zdaniem, przykłady.

Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś przy wyborze. 23. Impresjonistyczne krajobrazy malowane pędzlem i piórem. Na przykładzie wybranych

dzieł epoki modernizmu porównaj literackie i malarskie środki kreacji obrazu. 24. Przedstaw motyw powstania styczniowego, odwołując się do znanych utworów

literackich, malarskich i/lub filmowych. 25. Przyroda ojczysta jako temat, motyw, źródło inspiracji artystycznych. Przedstaw problem,

odwołując się do znanych Ci utworów literackich i malarskich.

26. Omawiając wybrane motywy biblijne i mitologiczne, przedstaw ich funkcjonowanie w tekstach literackich i malarstwie XIX wieku.

27. Czy inne dziedziny sztuki (malarstwo, rzeźba, architektura) mogą mieć wpływ na literaturę? Odpowiedz, analizując wybrane utwory.

Page 7: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

7

28. Przedstaw motyw zbrodni doskonałej na podstawie wybranych dzieł literackich i filmowych lub malarskich.

29. Filmowe adaptacje dzieł literackich jako interpretacje pierwowzoru. Odwołaj się

do wybranych przykładów, dokonując ich oceny.

30. Motywy katastroficzne w kulturze XIX i XX wieku. Omów problem, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe.

31. Przedstaw najciekawsze – Twoim zdaniem – realizacje motywu pojedynku w literaturze i sztuce.

32. Rola poezji śpiewanej. Omów problem, określ adresata i perspektywy rozwoju tego nurtu

twórczości, analizując wybrane utwory. 33. Symbol w sztuce i literaturze XIX i XX wieku – omów jego rolę na wybranych

przykładach. 34. Inspiracje antyczne w kulturze. Scharakteryzuj je, analizując wybrane dzieła literackie

i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, architektoniczne). 35. Powstania narodowe jako temat literatury i sztuki – omów i porównaj wybrane dzieła

malarskie i literackie.

36. Czarny Ląd w literaturze, sztuce i filmie. Porównaj i zanalizuj różne ujęcia tego motywu w wybranych przez siebie dziełach.

37. Dziecko – istota bezbronna czy mały buntownik? Przedstaw problem na wybranych

przykładach literackich, malarskich, filmowych. 38. Motyw rewolucji jako temat literatury i sztuki – przedstaw różne ujęcia na przykładzie

wybranych dzieł. 39. Brzydota w literaturze i innych dziedzinach sztuki – przekora, nowa estetyka czy moda?

Oceń to zjawisko estetyczne, odwołując się do wybranych przykładów. 40. Konszachty z nieczystymi siłami. Przedstaw najciekawsze realizacje tego tematu

w wybranych dziełach literackich i filmowych.

41. Nawiązania literackie we współczesnej kulturze masowej. Omów problem, posługując się utworami literackimi, dziełami filmowymi, malarskimi i tekstami reklamowymi.

42. Różne ujęcia Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych dzieł. 43. Młodzi przeciwko starym... Odwołując się do wybranych dzieł literackich

i filmowych, przedstaw konflikty pokoleń jako zjawisko charakterystyczne dla przełomów w sztuce.

44. Motywy tańca śmierci w literaturze i malarstwie. Przedstaw jego najważniejsze realizacje.

Page 8: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

8

45. Literatura i malarstwo. Analizując dzieła literackie i malarskie, omów wzajemne inspiracje między tymi dziedzinami sztuki.

46. W jaki sposób literatura i malarstwo stawały się wykładnią idei, wartości i poglądów swoich czasów? By odpowiedzieć na to pytanie, przeanalizuj dzieła przynajmniej dwóch różnych epok.

47. Duchowy portret ludzi przełomu XX i XXI wieku. Omów, analizując współczesne dzieła filmowe i literackie.

48. Jeszcze nie sfilmowano Bogurodzicy. Twoja ocena zasadności i jakości filmowych adaptacji lektur szkolnych. W swoich rozważaniach odwołaj się do wybranych przykładów.

49. Czy polski film i literatura zdały egzamin z opisu Polski po przejściach? W odpowiedzi na pytanie odwołaj się do obrazów filmowych i przykładów literackich z ostatnich 20 lat.

50. Przemoc, okrucieństwo i nagość – znakiem naszych czasów? Odpowiadając na pytanie, dokonaj konfrontacji literatury i malarstwa dawnych epok z filmem czasów dzisiejszych.

51. Język gry w kulturze współczesnej. Przeanalizuj sytuację odbiorcy dzisiejszych tekstów kultury w odniesieniu do przykładów literackich, filmowych oraz gier komputerowych.

52. Dokonując analizy pierwowzorów literackich oraz ich teatralnych i filmowych adaptacji

(np. Hamlet Szekspira), wskaż istotne podobieństwa i różnice, jakie zachodzą między różnymi dziedzinami sztuki.

53. Klasycyzm jako kanon estetyczny w literaturze, malarstwie i architekturze. Przedstaw

problem, interpretując wybrane dzieła (jeśli to możliwe, uwzględnij zabytki architektoniczne Wielkopolski, np. Poznania lub Kalisza).

54. Barokowe ideały piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Omów temat na wybranych przykładach i – jeśli to możliwe – uwzględnij zabytki architektoniczne swojego regionu.

55. Przedstaw różnorodność autoportretów literackich i plastycznych, odwołując się do twórczości, np. J. Ch. Paska, J. Słowackiego, W. Gombrowicza, V. van Gogha lub innych autorów.

57. Czym naprawdę jest postmodernizm? Spróbuj zdefiniować istotę tego pojęcia, odwołując się do znanych utworów literackich i filmowych dzisiejszych czasów. 58. Przedstaw różne wizerunki człowieka wsi w polskich dziełach literackich i filmowych.

59. Odwołując się do tekstów literackich i kabaretowych oraz filmów, przedstaw satyryczny obraz rzeczywistości PRL-u.

60. Jaki wizerunek Boga odnajdujesz w literaturze i sztuce? Odwołaj się do wybranych dzieł.

Page 9: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

9

61. Porównaj sposób wykorzystania poetyki postmodernistycznej, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. 62. Artysta wobec władzy. Omów związki między sztuką i totalitaryzmem, odwołując się do wybranych dzieł literackich, plastycznych i filmowych. 63. Piękno i brzydota jako pojęcia wyznaczające człowiekowi jego świat. Omów problem, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie.

64. Sztuka wobec historii. W jaki sposób literatura, malarstwo i film ukazują przeszłość? W swojej prezentacji odwołaj się do przykładów polskich i obcych. 65. Mężczyzna w sztuce. Omów i porównaj portrety mężczyzn, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. W swojej prezentacji wykorzystaj również przykłady z popkultury.

66. Inspiracje muzyczne w literaturze różnych epok. Na wybranych przykładach przedstaw sposoby i cele wykorzystywania motywów muzycznych w literaturze czasów dawnych i współczesnych.

67. Zwierzę jako temat sztuki. Porównaj różne sposoby przedstawiania bohaterów zwierzęcych w literaturze, malarstwie i filmie.

68. Literatura i film obrazujące duchowy portret człowieka naszych czasów. Omów zagadnienie na wybranych dziełach. 69. Cywilizacja naszych czasów – klęska czy triumf człowieka? Rozważ problem, odwołując się do wybranych dzieł plastycznych, filmowych i literackich.

70. Nowy, wspaniały świat, czyli o utopii i antyutopii w literaturze i filmie. Omów zagadnienie, odwołując się do analizowanych przykładów.

Page 10: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

10

JĘZYK

1. Przeanalizuj język poezji B. Leśmiana. Wyjaśnij, w jaki sposób neologizmy budują poetycki świat autora.

2. Określ właściwości języka i stylu wybranej epoki literackiej (na przykładzie dwóch reprezentatywnych dla niej pisarzy).

3. Współczesny język urzędowy. Zanalizuj środki językowe i dokonaj ich oceny pod

względem poprawności.

4. Kultura języka w Internecie. Scharakteryzuj język użytkowników sieci na podstawie samodzielnie zebranego materiału.

5. Styl współczesnych kazań. Dokonaj analizy językowej wybranych tekstów.

6. Scharakteryzuj różne odmiany stylizacji językowej i omów ich funkcję

w wybranych utworach literackich (np. Potop, Gloria victis).

7. Dokonując analizy tekstów towarzyszących reklamom kosmetyków, zaprezentuj kreowany przez owe teksty obraz kobiety.

8. Dokonując analizy reklam samochodów (porównaj reklamy pochodzące z różnych

mediów), spróbuj zaprezentować kreowany przez nie obraz świata.

9. Dokonując analizy frazeologii dziennikarstwa sportowego, oceń jej poprawność. Odwołaj się do konkretnych artykułów prasowych lub/i audycji telewizyjnych.

10. Zanalizuj i oceń nazwy sklepów, kawiarni i restauracji w Twoim regionie. Wyjaśnij,

jakie tendencje współczesnej polszczyzny znalazły w nich odzwierciedlenie.

11. Język kolokwialny jako element wypowiedzi literackiej. Przedstaw problem, analizując utwory z poezji lub/i prozy.

12. Cechy stylu barokowego. Omów zagadnienie na zebranym przez siebie materiale

językowym.

13. Scharakteryzuj cechy stylu pisarza, dokonując analizy językowej wybranych tekstów (np. J. Ch. Paska, J. A. Morsztyna, B. Leśmiana, A. Stasiuka, M. Białoszewskiego).

14. Dokonując analizy zapożyczeń z języka angielskiego (słownictwo, całe wyrażenia, fleksja, pisownia), omów zasadność ich użycia w języku polskim.

15. Na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego omów sposoby bogacenia współczesnego języka.

16. Dokonując analizy zgromadzonego materiału językowego omów rolę żargonu środowiskowego w czasopismach młodzieżowych.

Page 11: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

11

17. Na podstawie zebranego przez siebie materiału językowego scharakteryzuj różne odmiany środowiskowe współczesnej polszczyzny.

18. Na podstawie zebranych przykładów dokonaj analizy językowej napisów na murach.

19. Kicz językowy. Przedstaw zjawisko, analizując cechy języka przykładowych piosenek

(np. nurtu disco polo).

20. Przedstaw komizm słowny i porównaj sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów.

21. Gatunki publicystyki prasowej. Omów na przykładach ze współczesnych czasopism.

22. Granice mojego języka są granicami mojego świata. Co o obrazie świata dzisiejszych młodych ludzi mówi używany przez nich język? W swojej ocenie odwołaj się do analizy tekstów pochodzących z internetowych list dyskusyjnych młodzieży.

23. Jak mówią znani Polacy? Scharakteryzuj język dwóch – trzech przedstawicieli świata

polityki, kultury lub sportu – na podstawie analizy zgromadzonego materiału (teksty prasowe i/lub nagrania).

24. Każda epoka ma swoją nowomowę. Analizując współczesne teksty będące wytworem

marketingu politycznego oraz biurokracji, omów ich związki z językiem totalitarnych dyktatur.

25. Moda w języku. Omów zjawisko, analizując np. teksty publicystyczne, wypowiedzi

prasowe znanych osób lub internetowe blogi.

26. Językowa i pozajęzykowa funkcja tytułu w tekstach literackich i publicystycznych. Przeanalizuj wybrane przykłady.

27. Frazeologia i jej magiczna funkcja we współczesnej reklamie. Stawiając hipotezy, formułując wnioski, odwołaj się do konkretnych przykładów z prasy i telewizji.

28. W sieci różnych kodów. Na wybranych przykładach omów język (języki?), jakim

(jakimi) posługuje się współczesny człowiek.

29. Żart językowy i jego funkcje w różnych gatunkach literackich. Przedstaw zjawisko na wybranych przykładach.

30. Imię, przydomek, przezwisko, nazwisko – polskie nazwy osobowe jako świadectwo procesów socjologicznych i kulturowych. Omów problem, analizując wybrane przykłady.

31. Język współczesnej publicystyki – nowomowa czy poprawna polszczyzna? Omów problem, odwołując się do wybranych tekstów prasowych.

32. Listy kochanków. Omów język miłości na wybranych tekstach z różnych epok.

Page 12: tematy z języka polskiego - zspwrzesnia.pl · Scharakteryzuj i zinterpretuj wymow ę wielkich monologów wybranych bohaterów Williama Szekspira. ... Analizuj ąc wybrane dzieła,

12

33. Odwołując się do satyrycznych tekstów (np. Blubry Starego Marycha), scharakteryzuj cechy dialektu wielkopolskiego.

34. Język instrukcji. Zanalizuj wybrane fragmenty tekstów instruktażowych

z uwzględnieniem ich poprawności, komunikatywności.

35. Dialekty języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów na wybranych przykładach.

36. Mechanizm dowcipu językowego. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane teksty

kabaretowe.

37. Dokonaj analizy języka wybranych postaci literackich, uwzględniając ich osobowość i przynależność środowiskową.

38. Błędy językowe w prasie lokalnej – ich typy i mechanizmy powstawania.

Omów na wybranych przykładach.

39. Błąd językowy źródłem komizmu w wystąpieniach osób publicznych. Omów, analizując zgromadzony materiał badawczy.

40. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały z kampanii

wyborczych.

41. Żart językowy w reklamie. Dokonaj analizy wybranego materiału i omów źródła komizmu.

42. Język piosenki młodzieżowej ostatnich lat odbiciem pokoleniowego stosunku

do rzeczywistości. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.

43. Dokonując analizy języka czasopism młodzieżowych, spróbuj opisać świat, jaki ten język kreuje.

44. Dokonaj analizy języka polityków i oceń jego poprawność. Odwołaj się

do konkretnych przykładów.

45. Etymologia nazwisk. Omów, analizując zebrany materiał językowy. (np. nazwiska z Twojego bloku, klasy, z rodziny).