TEMAT: UŁAMKI ZWYKŁE

NACOBEZU : Umiesz dodawać, odejmować,

mnożyć, dzielić, porównywać, skracać i rozszerzać ułamki zwykłe

Wiesz co to są ułamki właściwe i niewłaściwe

Potrafisz zamieniać ułamek niewłaściwy na liczbę mieszaną

UŁAMEK JAKO ILORAZ

2:3 ILORAZ

DZIELNIKDZIELNA

2

3

LICZNIK

KRESKAUŁAMKOWA

MIANOWNIK

UŁAMEK JAKO ILORAZ Ułamek jest ilorazem dwóch liczb.

Dzielna jest licznikiem, a dzielnik mianownikiem. Kreska ułamkowa zastępuje znak dzielenia. Mianownik ułamka wskazuje na ile równych części podzielono całość. Licznik ułamka wskazuje, ile jednakowych części wzięto.

UŁAMKI WŁAŚCIWE Ułamki ½, 2/3 , ¾ , 7/8 ,- itp. są

mniejsze od jedności. Ich liczniki są mniejsze od

mianowników. Nazywamy je ułamkami właściwymi.

UŁAMKI NIEWŁAŚCIWE Ułamki 3/2 , 4/3 , 6/5 , 9/8 - itp. są

większeod jedności. Ich liczniki są większe od

mianownika. Nazywamy je ułamkami niewłaściwymi.

UŁAMKI NIEWŁAŚCIWE= LICZBA MIESZANA

Ułamki niewłaściwe możemy zapisać jako liczbę mieszaną

3/2 = 1 ½

Aby wyłączyć całości z ułamka niewłaściwego dzielimy jego licznik przez mianownik.

ZAMIANA LICZBY MIESZANEJ

Zamiana liczby mieszanej na ułamek niewłaściwy 2 ½ =5/2 ( mianownik mnożymy przez całość i dodajemy licznik, otrzymujemy licznik ułamka a mianownik zostaje bez zmian.)

SKRACANIE UŁAMKÓW Jeżeli licznik i mianownik ułamka

podzielimy przez tę samą liczbę to wartość ułamka nie zmieni się. Takie postępowanie nazywamy skracaniem ułamka lub uproszczaniem ułamka

ROZSZERZANIE UŁAMKÓW Jeżeli licznik i mianownik ułamka

pomnożymy przez tę samą liczbę to wartość ułamka nie zmieni się. Takie postępowanie nazywamy rozszerzaniem

PORÓWNYWANIE UŁAMKÓW RÓWNYCH LICZNIKACH

Jeżeli ułamki mają równe liczniki to ten ułamek jest większy którego mianownik jest mniejszy

PORÓWNYWANIE UŁAMKÓW O RÓWNYCH MIANOWNIKACH Jeżeli ułamki mają równe mianowniki,

to ten ułamek jest większy którego mianownik jest większy

PORÓWNYWANIE UŁAMKÓW RÓŻNYCH MIANOWNIKACH I LICZNIKACH Aby porównać ułamki o różnych

mianownikach i o różnych licznikach musimy je sprowadzić albo do wspólnego mianownika albo do wspólnego licznika

DODAWANIE I ODEJMOWANIE UŁAMKÓW O RÓWNYCH MIANOWNIKACH Dodajemy/ odejmujemy licznik a

mianownik zostaje bez zmian

DODAWANIE I ODEJMOWANIE UŁAMKÓW O RÓZNYCH MIANOWNIKACH Jeżeli ułamki mają różne mianowniki

musimy je najpierw sprowadzić do wspólnego mianownika a następnie dodajemy/ odejmujemy licznik a mianownik zostaje bez zmian

MNOŻENIE UŁAMKÓW PRZEZ LICZBĘ NATURALNĄ Mnożymy licznik ułamka przez

liczbę , a mianownik zostaje bez zmiany

MNOŻENIE UŁAMKÓW PRZEZ UŁAMEK Mnożymy liczniki ułamków i

mianowniki ułamków

DZIELENIE UŁAMKÓW Aby podzielić dwie liczby, należy

dzielną pomnożyć przez odwrotność drugiego