Techwk4sp

32
WIES¸AW KORPIKIEWICZ PROGRAM NAUCZANIA DLA KLAS IV–VI SZKO¸Y PODSTAWOWEJ Gdynia 2008 TECHNIKA

Transcript of Techwk4sp

Page 1: Techwk4sp

WIES¸AW KORPIKIEWICZ

PROGRAM NAUCZANIA DLA KLAS IV–VI SZKO Y PODSTAWOWEJ

G d y n i a 2 0 0 8

TECHNIKA

Page 2: Techwk4sp

Projekt ok∏adki: Artur TarasiewiczRedaktor prowadzàcy: Grzegorz SzczepaniakRedakcja j´zykowa: Piotr SalewskiRedakcja graficzna i sk∏ad: S∏awomir MalitkaKorekta: Anna Wierzchowska, Marlena Dobrowolska

Program dopuszczony do u˝ytku szkolnego przez Ministra Edukacji Narodowej i wpisany do wy-kazu programów nauczania techniki w klasach IV–VI szko∏y podstawowej na podstawie opinii rze-czoznawców: dr. in˝. Mieczys∏awa Rudnickiego i mgr. Marka Sadowskiego.

Numer dopuszczenia: DKOW-5002-34/08

© Copyright by Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o. & Wies∏aw KorpikiewiczGdynia 2008Wszelkie prawa zastrze˝one. Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcyzabronione.5-8/V

Wydawca:Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o.81-212 Gdynia, ul. Hutnicza 3tel. centrali 058 679 00 00e-mail: [email protected]://www.operon.pl

ISBN 978-83-7461-714-7

Page 3: Techwk4sp

Spis treÊci

1. Uwagi o realizacji programu nauczania techniki w klasach IV–VI szko∏y podstawowej 4

2. Cele dydaktyczne, wychowawcze i umiej´tnoÊci 6

3. TreÊci nauczania 9

3.1. BHP 10

3.2. Wychowanie komunikacyjne 10

3.3. Drewno i materia∏y drewnopochodne 13

3.4. Mój pierwszy rysunek techniczny 16

3.5. W∏ókiennictwo 18

3.6. Tworzywa sztuczne 20

3.7. Budownictwo mieszkaniowe 22

3.8. ˚ywienie 24

3.9. Elektromechanika 27

4. Ocena osiàgni´ç ucznia 28

3

Page 4: Techwk4sp

4

Program nauczania dla drugiego etapu kszta∏cenia (klasy IV–VI szko∏y podstawowej)stwarza mo˝liwoÊci wielostronnego rozwoju zdolnoÊci poznawczych uczniów, którzyza pomocà narz´dzi, urzàdzeƒ i maszyn potrafià zrealizowaç zadania i çwiczenia przy-dzielone przez nauczyciela.

Obcowanie z technikà w ˝yciu codziennym powinno inspirowaç dzieci do podejmo-wania aktywnoÊci w dziedzinie poznania urzàdzeƒ, maszyn, narz´dzi i wykorzystaniaich do zadaƒ manualnych. Podejmowanie wysi∏ku do wykonania jakiegoÊ zadania prak-tycznego lub çwiczenia umo˝liwia dziecku docenienie w∏asnej pracy i poszanowaniedzia∏alnoÊci innych ludzi.

Wyniki pracy na lekcjach zale˝à w znacznej mierze od trafnego wyboru tematuprzez nauczyciela, starannego przemyÊlenia toku lekcji oraz przygotowania materia-∏ów i narz´dzi. Wybrany temat zaj´ç powinien wynikaç z rzeczywistej potrzeby, a wy-konywany przedmiot lub çwiczenia powinny byç u˝yteczne dla ucznia w nauce, zaba-wie, grze. Zagadnienia techniczne wyst´pujàce przy wykonywaniu przedmiotu lubçwiczenia powinny mieç w∏aÊciwy stopieƒ trudnoÊci, a przy tym dotyczyç równie˝usprawnienia pracy indywidualnej bàdê zespo∏owej.

Zaj´cia lekcyjne powinny byç realizowane nie tylko w sali lekcyjnej i szkole, ale tak˝ei poza szko∏à (ulica, zak∏ad pracy, las, rzeka, boisko itp.).

W programie tym, obok uczenia si´ i pracy, przewidziano tak˝e zabaw´, która jest dladziecka przyjemnoÊcià, pozwalajàcà zaspokoiç potrzeb´ ruchu i dzia∏ania. Zabawa spe∏-nia wa˝nà funkcj´ edukacyjnà, gdy˝ kszta∏tuje ÊwiadomoÊç poszanowania przyj´tychnorm, umiej´tnoÊç wspó∏dzia∏ania, a tak˝e umiej´tnoÊç wygrywania i przegrywania.

W nauczaniu techniki nauczyciel, przechodzàc do wykonywania zadania praktyczne-go, omawia cel pracy, ustala plan pracy i sposób wykonania zadania. Uczniowie wyko-nujà prac´ indywidualnie lub zespo∏owo. W koƒcowej fazie nale˝y omówiç wyniki pra-cy lub çwiczeƒ wykonanych przez uczniów oraz wystawiç ocen´.

Po pierwszym etapie nauczania wczesnoszkolnego uczniowie w klasach IV–VI pozna-jà nast´pujàce zagadnienia:

– wychowanie komunikacyjne, w tym obs∏uga roweru, zdobycie karty rowerowej i przygotowanie do karty motorowerowej;

1. Uwagi o realizacji programunauczania techniki w klasach IV-VI szko∏y podstawowej

Page 5: Techwk4sp

5PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

– bezpieczeƒstwo i higiena pracy;– podstawy rysunku technicznego;– drewno i materia∏y drewnopochodne, a tak˝e narz´dzia i maszyny s∏u˝àce do ob-

róbki drewna;– materia∏y w∏ókiennicze, ich przeznaczenie i zastosowanie;– dom, jego konstrukcja, instalacje wodne, gazowe, elektryczne, wyposa˝enie i za-

gospodarowanie mieszkaƒ;– ˝ywienie, obs∏uga urzàdzeƒ gospodarstwa domowego;– podstawy elektromechaniki.Program ten nie narzuca nauczycielowi realizowania treÊci wed∏ug jakiejÊ przewi-

dzianej kolejnoÊci. Materia∏ nauczania, który b´dzie realizowany w klasie, mo˝na przy-stosowaç do okreÊlonego Êrodowiska (miasto, wieÊ), mo˝na niektóre zagadnieniauszczegó∏owiç, a niektóre tylko zaznaczyç. Ka˝de zagadnienie tematyczne mo˝na po-dzieliç na jednostki lekcyjne, mo˝liwe do realizowania doÊç elastycznie w zale˝noÊci odwyposa˝enia pracowni.

Jednostki lekcyjne mo˝na powtarzaç i poszerzaç. Tak jest z zagadnieniami tematycz-nymi odnoÊnie wychowania komunikacyjnego, które realizujemy przez ca∏y cykl naukiw klasach IV–VI, nie tylko na godzinach z techniki.

Rozwiàzywanie zadaƒ technicznych wyst´pujàcych na lekcjach za pomocà narz´dzi,maszyn, symboli i rysunku stwarza formy aktywnoÊci poznawczej u uczniów, w tympragmatyki technicznej, wyobraêni technicznej oraz myÊlenia technicznego.

Program jest tak skonstruowany, aby nauczyciel po uwzgl´dnieniu mo˝liwoÊci i po-trzeb swoich uczniów oraz w∏asnych warunków pracy móg∏ sobie pozwoliç na swo-bodne i elastyczne podejÊcie do treÊci programowych.

W nauczaniu techniki i wychowania komunikacyjnego nale˝y poprowadziç zaj´cia w taki sposób, aby wykorzystaç czynnoÊci manualne uczniów podczas realizacji edu-kacji technicznej oraz informacji medialnej.

Page 6: Techwk4sp

6

G∏ównym celem kszta∏cenia w drugim etapie nauki jest nauczenie uczniów samo-dzielnego myÊlenia oraz zapewnienie im optymalnego rozwoju intelektualnego, a zw∏aszcza:

– przekazanie uczniom wiedzy o otaczajàcej nas technice;– wdra˝anie do samokszta∏cenia, rozwijania zdolnoÊci i zainteresowaƒ technicznych;– budzenie wra˝liwoÊci i wyobraêni technicznej;– wyrabianie umiej´tnoÊci racjonalnego wspó∏˝ycia z kolegami i kole˝ankami przy

wykonywaniu çwiczeƒ i zadaƒ praktycznych;– wdra˝anie do samodzielnego myÊlenia i dzia∏ania;– wyrabianie umiej´tnoÊci pos∏ugiwania si´ narz´dziami i urzàdzeniami techniczny-

mi. Niniejszy program ukierunkowany jest na dziecko, na jego potrzeby, mo˝liwoÊci

i dà˝enia. Ukierunkowany jest na rozbudzanie motywacji ucznia i jego ciekawoÊci in-telektualnej, budowanie pozytywnego obrazu siebie oraz kszta∏towanie umiej´tnoÊciprzydatnych w ˝yciu.

Dobór jednostek metodycznych podporzàdkowany jest znanej tezie: „Technik´ two-rzà nieliczni, ale wszyscy korzystajà z jej udogodnieƒ”.

Cele dydaktyczneNauczanie techniki w drugim etapie kszta∏cenia powinno:a) wprowadzaç uczniów w problemy i zagadnienia techniczne wyst´pujàce w ich

otoczeniu i Êrodowisku;b) umo˝liwiaç uczniom zdobywanie umiej´tnoÊci technicznych w zale˝noÊci od wie-

ku dzieci i stopnia ich rozwoju;c) dostarczaç uczniom materia∏ów, dzi´ki którym mogliby rozwijaç umiej´tnoÊci

niezb´dne przysz∏ym u˝ytkownikom i twórcom techniki;d) rozbudzaç zainteresowania problemami techniki wÊród ch∏opców i dziewczàt;e) budowaç podstawy do dalszego pog∏´biania wiedzy technicznej;f) prezentowaç zagadnienia techniczne, tak aby ich poznanie i opanowanie sprawia∏o

satysfakcj´ zarówno bardziej zdolnym, jak i mniej zdolnym uczniom;g) wspomagaç uczenie si´ innych przedmiotów, np. matematyki, Êrodowiska, sztuki,

wychowania komunikacyjnego;

2. Cele dydaktyczne, wychowawcze i umiej´tnoÊci

Page 7: Techwk4sp

7PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

h) pokazywaç mo˝liwoÊci i sposoby korzystania z wielu materia∏ów i narz´dzi;i) wspomagaç ró˝ne formy nauczania – nauczanie indywidualne, nauczanie w ma-

∏ych grupach;j) nauczyç bezpiecznego korzystania ze zdobyczy techniki, uwzgl´dniajàc instrukcj´

obs∏ugi urzàdzeƒ i maszyn;k) uzupe∏niaç program nauczania o zagadnienia poÊwi´cone przemys∏owi regional-

nemu, rzemios∏u i tradycjom regionalnym;l) formu∏owaç cele nauczania, tak aby mo˝na by∏o oceniç post´py uczniów w na-

uce;m)podkreÊlaç zwiàzek mi´dzy zaj´ciami technicznymi a innymi przedmiotami prze-

widzianymi w programie nauczania.

Cele wychowawczePraca wychowawcza na lekcjach techniki w klasach IV–VI powinna ukszta∏towaç ta-

kie postawy i umiej´tnoÊci, aby uczeƒ móg∏:a) dostrzegaç pi´kno przyrody i zjawisk w niej zachodzàcych;b) szanowaç Êrodowisko naturalne cz∏owieka i przeciwdzia∏aç jego zagro˝eniom;c) byç przekonanym o mo˝liwoÊciach obiektywnego poznawania Êwiata;d) mieç ÊwiadomoÊç ograniczonych mo˝liwoÊci naszego poznania;e) przejawiaç postaw´ badawczà wobec otaczajàcej nas rzeczywistoÊci;f) doceniaç rol´ wiedzy w rozwoju naszej cywilizacji;g) dostrzegaç zagro˝enia dla cz∏owieka i naszego Êrodowiska wynikajàce z rozwoju

techniki;h) wspó∏pracowaç w zespole w celu osiàgni´cia zamierzonych efektów;i) doceniaç rol´ pracy zespo∏owej;j) prezentowaç i uzasadniaç swoje poglàdy i przekonania;k) wykazywaç cierpliwoÊç i dok∏adnoÊç w pracy;l) byç wspó∏odpowiedzialnym za u˝ytkowanie wspólnych zasobów informacyjnych;m)odczuwaç satysfakcj´ i radoÊç poznania;n) mieç poczucie w∏asnej wartoÊci;o) prezentowaç dociekliwoÊç i postaw´ badawczà;p) prezentowaç postaw´ rzetelnoÊci przygotowania si´ do zaj´ç lekcyjnych;r) prezentowaç postaw´ samodzielnoÊci w podejmowaniu decyzji;s) pracowaç umiej´tnie w grupie;t) przestrzegaç zasad BHP.

Umiej´tnoÊciPodstawowe umiej´tnoÊci, które powinien posiàÊç uczeƒ w tak zwanym drugim eta-

pie uczenia si´ to: planowanie, organizowanie w∏asnego uczenia si´, efektywne komu-nikowanie si´, praca indywidualna i w zespole, pos∏ugiwanie si´ narz´dziami i techno-logià informacyjnà.

Umiej´tnoÊç to sprawne pos∏ugiwanie si´ w∏aÊciwymi wiadomoÊciami przy wykony-waniu konkretnych zadaƒ lub çwiczeƒ. Umiej´tnoÊci mogà byç manualne lub intelek-tualne, przyj´te Êwiadomie przez ucznia, przechowywane w pami´ci a˝ do wykonaniaokreÊlonego zadania lub çwiczenia.

Page 8: Techwk4sp

82. Cele dydaktyczne, wychowawcze i umiej´tnoÊci

W nauczaniu techniki w drugim etapie kszta∏cenia uczeƒ powinien posiàÊç nast´pu-jàce umiej´tnoÊci:

a) bezpieczne pos∏ugiwanie si´ narz´dziami przy wykonaniu zadaƒ praktycznych;b) rozumienie instrukcji obs∏ugi maszyn, urzàdzeƒ technicznych i sprz´tu gospodar-

stwa domowego;c) rozumienie poleceƒ nauczyciela odnoÊnie zagadnieƒ technicznych;d) organizowanie miejsca pracy i nauki w szkole oraz w domu;e) organizowanie zabaw i prac indywidualnych i zespo∏owych;f) samodzielne rozwiàzywanie problemów przy wykorzystaniu ró˝nych informacji

technicznych;g) rozpoznawanie zagro˝eƒ wynikajàcych z ruchu pojazdów oraz samodzielne poru-

szanie si´ po drogach publicznych, po zdobyciu karty rowerowej;h) bezpieczne i kulturalne zachowanie si´ w Êrodowisku uczniowskim;i) wyrobienie zainteresowaƒ technicznych do samodzielnego przetworzenia, ulep-

szania, modernizowania; j) wykorzystywanie wybranych materia∏ów, narz´dzi i urzàdzeƒ w dzia∏alnoÊci ma-

nualnej;k) wykorzystywanie zjawisk i procesów przyrodniczych znajdujàcych si´ w otoczeniu

ucznia do wykonania çwiczeƒ i zadaƒ wytwórczych;l) planowanie procesów przetwórczych do wykonania gotowego wyrobu;m)planowanie i oszcz´dne gospodarowanie materia∏ami;n) wykorzystanie informacji z ró˝nych êróde∏ do planowania dzia∏aƒ technicznych;o) umiej´tne zaplanowanie dzia∏aƒ wytwórczych w dobie cywilizacji technicznej;p) rozpoznawanie zagro˝eƒ zwiàzanych z ochronà Êrodowiska.

Page 9: Techwk4sp

9

Przedmiot technika spe∏nia wa˝nà funkcj´ w procesie wychowania przez prac´,kszta∏cenia politechnicznego i orientacji zawodowej. Celem tego przedmiotu jest roz-wijanie kultury pracy, kultury technicznej, poznanie narz´dzi i sposobów obróbki.

Program dla techniki realizuje materia∏ nauczania zwiàzany z dzia∏ami:– bezpieczeƒstwo i higiena pracy;– wychowanie komunikacyjne;– drewno i materia∏y drewnopochodne;– wprowadzenie do rysunku technicznego, rzutowanie, wymiarowanie figur geome-

trycznych, przekroje;– w∏ókiennictwo;– tworzywa sztuczne;– ˝ywienie;– budownictwo mieszkaniowe;– elektromechanika.

3. TreÊci nauczania

Page 10: Techwk4sp

103. TreÊci nauczania

3.1

. B

HP

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– p

otr

afi r

ozp

ozn

aç z

agro

˝en

ia–

wie

, z

jaki

m z

agro

˝en

iem

zw

iàza

-n

y je

st p

osz

czeg

óln

y zn

ak b

ezp

ie-

czeƒ

stw

a–

rozr

ó˝n

ia p

osz

czeg

óln

e n

arz´

dzi

ai w

ie,

do

cze

go

s∏u

˝à–

zna

zag

ro˝e

nia

wys

t´p

ujà

ce p

rzy

ob

s∏u

dze

urz

àdze

ƒ p

od

nap

i´-

ciem

prà

du

ele

ktry

czn

eg

o

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– w

skaz

anie

w k

lasi

e m

iejs

c i u

rzà-

dze

ƒ n

ieb

ezp

iecz

nyc

h d

la z

dro

wia

i ˝y

cia

ucz

nia

– o

wie

nie

i in

terp

reta

cja

znak

ów

bezp

iecz

stw

a zn

ajd

ujà

cych

si´

w p

raco

wn

i–

om

ów

ien

ie z

asad

po

s∏u

giw

ania

si´

nar

z´d

ziam

i–

sch

arak

tery

zow

anie

zag

ro˝e

ƒ w

y-st

´p

ujà

cych

prz

y p

ràd

zie e

lek-

tryc

znym

pre

zen

tacj

a zn

akó

w o

db

lask

ow

ych

znaj

du

jàcy

ch s

i´ w

wyp

osa

˝en

iuu

czn

ia

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– ak

tyw

nie

ucz

est

ni-

czy

w p

rop

ago

wa-

niu

bezp

iecz

-st

wa

w p

raco

wn

ite

chn

iczn

ej i p

oza

nià

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje p

oj´

cia

BH

P i z

agro

˝eƒ

w

sal

i le

kcyj

nej

– p

ozn

aje z

nak

izw

iàza

ne z

bezp

ie-

czeƒ

stw

em

– p

ozn

aje n

ow

e n

a-rz

´d

zia

i u

mie

j´t-

nie

po

s∏u

gu

je s

i´n

imi

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

BH

P w

pra

-co

wn

i te

ch-

nic

znej

Lp.

1.

3.2

. W

ych

ow

anie

ko

mu

nik

acyj

ne

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– w

ie,

jak

zach

ow

aç s

i´ n

a u

licy,

po

-tr

afi p

rzejÊ

ç b

ezp

iecz

nie

prz

ez

jezd

ni´

– o

cen

ia z

agro

˝en

ia w

ynik

ajàc

e

z ru

chu

po

jazd

ów

– p

otr

afi w

yko

naç

zn

ak d

rog

ow

y i o

bja

Êniç

, co

ozn

acza

– ro

zpo

znaj

e z

nak

i d

rog

ow

e

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– o

bse

rwac

ja z

nak

ów

dro

go

wyc

hzn

ajd

ujà

cych

si´

wo

kó∏ sz

ko∏y

i w

dro

dze

do

m–s

zko

∏a–d

om

– in

terp

reta

cja

znak

ów

dro

go

wyc

hzn

ajd

ujà

cych

si´

w n

ajb

li˝sz

ymo

tocz

en

iu–

zap

ozn

anie

z p

oj´

ciem

prz

ejÊ

cia

prz

ez

jezd

ni´

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– w

yra˝

a s∏

ow

nie

spo

strz

e˝e

nia

zwià

zan

e z

po

zna-

wan

iem

dro

gi p

u-

blic

znej i je

j o

zna-

czen

ia z

nak

ami

dro

go

wym

i

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje z

nak

i d

ro-

go

we o

raz

zasa

dy

po

rusz

ania

si´

po

dro

gac

h p

ub

licz-

nyc

h–

op

ano

wu

je n

awyk

ito

war

zysz

àce

prz

ech

od

zen

iu

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Znak

i d

rog

ow

e

Lp.

2.

Page 11: Techwk4sp

11PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– p

otr

afi sk

oja

rzyç

zn

ak g

rafi

czn

y z

op

isem

– w

ie,

co o

znac

zajà

zn

aki in

form

a-cy

jne,

nak

azu

i z

akaz

u–

po

traf

i p

rzejÊ

ç p

rzez

jezd

ni´

ozn

aczo

znak

iem

dro

go

wym

– re

spekt

uje

zas

ady

syg

nal

izac

jiÊw

ietl

nej

– zn

a za

sad

´ d

zia∏

ania

syg

nal

izat

ora

na

skrz

y˝o

wan

iu u

lic–

wie

, co

ozn

acza

jà p

osz

czeg

óln

eko

lory

Êw

iate

∏–

zna

i p

otr

afi za

insc

en

izo

waç

ru

chd

rog

ow

y n

a sk

rzy˝

ow

aniu

– u

mie

po

kaza

ç n

a p

lan

szy,

jak

po

-ru

szaç

si´

po

skr

zy˝o

wan

iu,

aby

nie

ule

c w

ypad

kow

i–

om

awia

nie

bezp

iecz

stw

a w

yni-

kajà

ce z

ru

chu

po

jazd

ów

– potr

afi p

raco

waç

i baw

iç s

i w

gru

pie

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– p

reze

nta

cja

Ko

deks

u D

rog

ow

eg

o–

insc

en

izac

ja p

oru

szan

ia s

i´ p

od

rod

ze p

ub

liczn

ej

– o

pan

ow

anie

naw

ykó

w s

po

glà

da-

nia

w lew

o,

pra

wo

i lew

o p

rzy

prz

ejÊ

ciu

prz

ez

jezd

ni´

– an

aliz

ow

anie

po

staw

ucz

nia

jak

ou

˝ytk

ow

nik

a d

róg

op

is b

ud

ow

y zn

akó

w d

rog

ow

ych

– p

reze

nta

cja

znak

ów

od

bla

sko

wyc

hzn

ajd

ujà

cych

si´

w w

ypo

sa˝e

niu

ucz

nia

– w

dra

˝an

ie d

o u

czen

ia s

i´ z

nak

ów

dro

go

wyc

h–

wyj

aÊn

ien

ie p

oj´

ç zw

iàza

nyc

h z

ezn

akam

i d

rog

ow

ymi (z

nak

i in

for-

mac

yjn

e,

znak

i za

kazu

, zn

aki n

a-ka

zu)

– o

bja

Ênie

nie

zas

ad d

zia∏

ania

syg

na-

lizat

ora

Êw

ietl

neg

o s

tojà

ceg

o n

ask

rzy˝

ow

aniu

ulic

– an

aliz

a sk

rzy˝

ow

ania

ulic

w m

iej-

scu

zam

iesz

kan

ia i p

od

ob

ne u

sta-

wie

nie

na

pla

nsz

y–

prz

ep

row

adze

nie

sym

ula

cji p

oru

-sz

ania

si´

pie

szyc

h i p

oja

zdó

w n

ask

rzy˝

ow

aniu

– o

pis

ywan

ie i p

oka

zan

ie m

iejs

cn

ieb

ezp

iecz

nyc

h i s

twar

zajà

cych

koliz

j´–

dys

kusj

a n

a te

mat

zap

ob

ieg

ania

wyp

adko

m

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– p

osz

erz

a w

iad

o-

mo

Êci o

po

rusz

a-n

iu s

i´ p

oja

zdó

wn

a sk

rzy˝

ow

aniu

dró

g

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

prz

ez

jezd

ni´

– p

ozn

aje o

tocz

en

ied

rog

i z

do

mu

do

szko

∏y o

raz

wo

kó∏

szko

∏y–

do

sko

nal

i u

mie

j´t-

no

Êç r

ozr

ó˝n

ian

iazn

akó

w d

rog

o-

wyc

h

– ro

zum

ie w

spó∏z

ale˝

-noÊc

i pom

i´dzy

ru-

chem

pie

szyc

h

a ru

chem

poja

zdów

– p

ozn

aje z

agro

˝en

iaw

ynik

ajàc

e z

ru

chu

po

jazd

ów

– in

scen

izu

je n

ap

lan

szy

ró˝n

e s

y-tu

acje

dro

go

we

– pozn

aje

poj´

cia

„znak

i dro

gow

e”,

„prz

ejÊc

ie d

la p

ie-

szyc

h”,

„sy

gnal

izac

ja

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Skrz

y˝o

wan

iad

róg

Lp.

Page 12: Techwk4sp

123. TreÊci nauczania

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– re

spekt

uje

zas

ady

i re

gu

∏y r

uch

ud

rog

ow

eg

o,

baw

iàc

si´ z

ko

leg

a-m

i i ko

le˝a

nka

mi

– ro

zpo

znaj

e p

osz

czeg

óln

e z

esp

o∏y

row

eru

– w

ymie

nia

ich

naz

wy

i p

rzezn

acze

-n

ie–

po

traf

i o

wiç

i p

rzep

row

adzi

çp

rost

e n

apra

wy

i ko

nse

rwac

je z

e-

spo

∏ów

ro

wero

wyc

h–

po

traf

i ko

rzys

taç

z ro

weru

i z

daç

eg

zam

in n

a ka

rt´ r

ow

ero

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– u

stal

en

ie r

eg

u∏ za

baw

y n

a p

lan

szy

– ro

zwija

nie

zai

nte

reso

waƒ

ru

chem

dro

go

wym

– p

reze

nta

cja

zesp

o∏ó

w r

ow

eru

– an

aliz

a p

osz

czeg

óln

ych

zesp

o∏ó

wro

weru

i o

wie

nie

ich

prz

ezn

a-cz

en

ia–

wyk

orz

ysta

nie

˝nyc

h ê

ród

e∏

info

rmac

ji d

o p

ozn

ania

pra

wid

∏o-

wej o

bs∏

ug

i ro

weru

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– tr

osz

czy

si´ o

sw

o-

je z

dro

wie

i d

ba

o b

ezp

iecz

stw

oin

nyc

h

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

Êwie

tln

a”,

„dro

ga

dla

ro

weró

w”

– p

ozn

aje b

ud

ow

´

i o

bs∏

ug

´ r

ow

eru

– p

ozn

aje in

stal

acj´

ele

ktry

czn

à ro

weru

– p

ozn

aje z

esp

o∏y

mech

anic

zne

row

eru

– st

osu

je w

pra

ktyc

ep

ozn

ane z

agad

nie

-n

ia–

po

znaj

e z

asad

yja

zdy

na

row

erz

e–

uÊw

iad

amia

so

bie

po

trze

b´ k

orz

ysta

-n

ia z

e Ê

rod

ka lo

ko-

mo

cji ro

wero

wej

– u

Êwia

dam

ia s

ob

ieza

gro

˝en

ia z

wià

za-

ne z

jaz

row

e-

rem

– p

rzest

rzeg

a b

ez-

pie

czeƒ

stw

a w

po

-ru

szan

iu s

i´ r

ow

e-

rem

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Bu

do

wa

i o

bs∏

ug

a ro

-w

eru

Lp.

Page 13: Techwk4sp

13PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– ro

zpo

znaj

e d

rzew

a ig

last

e i liÊ

cia-

ste

– p

otr

afi o

pis

aç i o

wiç

bu

do

drz

ew

a–

wym

ien

ia p

osz

czeg

óln

e e

lem

en

typ

rzekr

oju

po

prz

ecz

neg

o d

rzew

a–

okr

eÊl

a za

po

mo

cà s

∏oi w

iek

drz

e-

wa

– w

ymie

nia

ob

jaw

y i o

cen

ia s

kutk

io

dd

zia∏

ywan

ia z

anie

czys

zcze

ƒ p

ro-

du

kcyj

nyc

h i k

om

un

ikac

yjn

ych

na

drz

ew

a–

po

traf

i w

ymie

niç

, n

a co

jest

nar

a-˝o

ne d

rew

no

prz

ezn

aczo

ne d

oo

bró

bki

– zn

a g

atu

nki

dre

wn

a–

po

traf

i p

os∏

ug

iwaç

si´

nar

z´d

zia-

mi,

prz

ep

row

adzi

ç çw

icze

nia

i d

o-

Êwia

dcz

en

ia,

aby

zbad

aç w

∏aÊc

i-w

oÊc

i d

rew

na

– p

otr

afi an

aliz

ow

aç,

dys

kuto

waç

i w

ycià

gaç

wn

iosk

i n

a te

mat

prz

e-

pro

wad

zon

ych

do

Êwia

dcz

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– p

rzep

row

adze

nie

ob

serw

acji

drz

ew

zn

ajd

ujà

cych

si´

w o

tocz

e-

niu

ucz

nia

– ko

nta

kt z

nad

leÊn

ictw

em

– o

pis

wyg

làd

u i z

asi´

gu

drz

ew

– o

pis

i p

oka

zan

ie p

rzekr

oju

po

-p

rzecz

neg

o d

rzew

a–

prz

ep

row

adze

nie

ob

serw

acji

drz

ew

prz

y za

k∏ad

zie p

rod

ukc

yj-

nym

i p

rzy

tras

ie k

om

un

ikac

yjn

ej

– b

adan

ie d

rew

na

na

kurc

zen

ie s

i´,

p´cz

nie

nie

, p

acze

nie

, tw

ard

oÊç

,Êc

iera

lno

Êç i g

´st

oÊç

– d

oÊw

iad

czen

ia o

kreÊl

ajàc

e w

∏aÊc

i-w

oÊc

i d

rew

na

– o

bse

rwac

ja w

celu

wyc

iàg

ni´

cia

wn

iosk

ów

z b

adaƒ

pró

bek

dre

wn

a–

anal

iza

prz

ep

row

adzo

nyc

h d

o-

Êwia

dcz

– d

ysku

sja

na

tem

at w

∏aÊc

iwo

Êci

dre

wn

a

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– sz

anu

je i c

hro

ni

Êro

do

wis

ko n

atu

-ra

lne

– p

osz

erz

a w

iad

o-

mo

Êci o

gat

un

-ka

ch i w

∏aÊc

iwo

-Êc

iach

dre

wn

a–

prz

eja

wia

wra

˝li-

wo

Êç n

a p

i´kn

op

rzyr

od

y

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje d

rzew

a liÊ

cias

te i

igla

ste

ora

z ic

h n

azw

y–

rozu

mie

˝nic

ew

yst´

pu

jàce

mi´

-d

zy d

rzew

ami

– ks

zta∏

ci u

mie

j´tn

o-

Êci o

dcz

ytyw

ania

wie

ku d

rzew

a na

pod

staw

ie p

rzekr

o-

ju p

op

rzecz

nego

– p

ozn

aje w

∏aÊc

iwo

Êci

dre

wn

a–

pra

ktyc

znie

prz

e-

pro

wad

za d

oÊw

iad

-cz

en

ia o

kreÊl

ajàc

ew

∏aÊc

iwo

Êci d

rew

na

– o

pan

ow

uje

um

ie-

j´tn

oÊc

i po

s∏u

giw

a-n

ia s

i´ n

arz´

dzi

ami

– ro

zum

ie w

ag´

prz

ep

row

adzo

nyc

hd

oÊw

iad

czeƒ

rozu

mie

wp

∏yw

Êro

-d

ow

iska

na

drz

ew

a,kt

óre

ro

snà

w le

sie

i prz

y sz

kole

– w

yrab

ia p

ocz

uci

eo

dp

ow

ied

zial

no

Êci

za s

tan

Êro

do

wis

kan

atu

raln

eg

o

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Gat

un

ki i w

∏a-

sno

Êci d

rew

na

Lp.

3.

3.3

. D

rew

no

i m

ater

ia∏y

dre

wn

op

och

od

ne

Page 14: Techwk4sp

143. TreÊci nauczania

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– ro

zpo

znaj

e m

aszy

n´ d

o o

bró

bki

dre

wn

a–

wyj

aÊn

ia z

adan

ia p

osz

czeg

óln

ych

ob

iekt

ów

w t

arta

ku–

klas

yfik

uje

tar

cice

i m

ateri

a∏y

dre

wn

op

och

od

ne

– w

ymie

nia

prz

ezn

acze

nie

i z

asto

so-

wan

ie p

osz

czeg

óln

ych

mat

eri

a∏ó

w

– ro

zró

˝nia

dre

wn

o i m

ateri

a∏y

dre

wn

op

och

od

ne

– w

ymie

nia

, d

o c

zeg

o u

˝yw

a si

´d

rew

na

w g

osp

od

arst

wie

do

mo

-w

ym i p

rzem

yÊle

– w

ymie

nia

, g

dzi

e s

tosu

je s

i´ m

ate-

ria∏

y d

rew

no

po

cho

dn

e–

po

daj

e p

rzyk

∏ad

y za

sto

sow

ania

dre

wn

a i m

ateri

a∏ó

w d

rew

no

po

-ch

od

nyc

h w

go

spo

dar

stw

ie d

o-

mo

wym

, d

om

u,

szko

le i p

rzem

y-Êl

e

– p

otr

afi w

ymie

niç

i w

skaz

aç n

arz´

-d

zia

do

ob

rób

ki d

rew

na

– zn

a p

rzezn

acze

nie

po

szcz

eg

ól-

nyc

h n

arz´

dzi

i m

aszy

n–

zna

i potr

afi o

pis

aç b

udow

´ nar

z´-

dzi

a i w

skaz

aç je

go c

z´Êç

skr

awaj

àcà

– p

otr

afi o

wiç

zag

ro˝e

nia

wys

t´-

pu

jàce

po

dcz

as p

os∏

ug

iwan

ia s

i´p

ozn

anym

i nar

z´d

ziam

i i m

aszy

na-

mi

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– p

rzep

row

adze

nie

ob

serw

acji

w t

arta

ku p

od

czas

ob

rób

ki d

rew

na

– o

bse

rwac

ja n

ajw

a˝n

iejs

zej m

aszy

-n

y w

tar

taku

(tr

aka)

identy

fiko

wan

ie o

bie

któw

w t

arta

-ku

, ta

kich

jak

hal

a p

rod

ukc

yjna,

roz-

dzi

eln

ia t

roci

n i

susz

arnia

dre

wna

– p

reze

nta

cja

i o

pis

tar

cicy

, o

klein

y,sk

lejk

i, p

∏yty

pilÊ

nio

wej i p

∏yty

wió

-ro

wej

– ro

zpo

znaw

anie

tar

cicy

i m

ateri

a-∏ó

w d

rew

no

po

cho

dn

ych

– d

ysku

sja

na

tem

at p

rzezn

acze

nia

dre

wn

a i m

ateri

a∏ó

w d

rew

no

po

-ch

od

nyc

h w

go

spo

dar

stw

ie d

o-

mo

wym

ora

z p

rzem

yÊle

– p

reze

nta

cja

wyr

ob

ów

z d

rew

na

i m

ateri

a∏ó

w d

rew

no

po

cho

dn

ych

– ro

zpo

znaw

anie

sp

rz´tó

w w

yko

na-

nyc

h z

dre

wn

a i z

mat

eri

a∏ó

wd

rew

no

po

cho

dn

ych

– p

reze

nta

cja

nar

z´d

zi i m

aszy

n d

oo

bró

bki

dre

wn

a zn

ajd

ujà

cych

si´

w p

raco

wn

i i o

wie

nie

ich

prz

e-

znac

zen

ia–

op

is b

ud

ow

y n

arz´

dzi

(w

skaz

anie

cz´Êc

i sk

raw

ajàc

ej)

– u

Êwia

do

mie

nie

zag

ro˝e

nia

wys

t´-

pu

jàce

go

po

dcz

as u

˝ytk

ow

ania

pre

zen

tow

anyc

h n

arz´

dzi

i m

a-sz

yn

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– tr

osz

czy

si´ o

bez-

pie

czeƒ

stw

o s

wo

jei in

nyc

h,

wid

zàc

pra

c´ w

tar

taku

– w

∏aÊc

iwie

oce

nia

po

st´p

ow

anie

pra

-co

wn

ikó

w t

arta

ku

– p

osz

erz

a w

iad

o-

mo

Êci o

dre

wn

ie

i m

ateri

a∏ac

hd

rew

no

po

cho

d-

nyc

h–

szan

uje

i c

hro

ni

Êro

do

wis

ko n

atu

-ra

lne

– tr

osz

czy

si´ o

sw

o-

je z

dro

wie

i d

ba

o b

ezp

iecz

stw

ow

∏asn

e i in

nyc

h,

po

s∏u

gu

jàc

si´ n

a-rz

´d

ziam

i i u

rzà-

dze

nia

mi d

o o

b-

rób

ki d

rew

na

– p

rzest

rzeg

a za

sad

BH

P

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje p

rac´

w

tar

taku

– p

ozn

aje p

oj´

cie

„tra

k”–

po

znaj

e o

bie

kty

w t

arta

ku–

rozp

ozn

aje t

arci

c´i m

ateri

a∏y

dre

w-

no

po

cho

dn

e

– o

pan

ow

uje

um

ie-

j´tn

oÊç

ro

zró

˝nia

-n

ia d

rew

na

i mat

e-

ria∏

ów

dre

wn

op

o-

cho

dn

ych

– d

ost

rzeg

a, c

o w

y-ko

nan

e jest

z

dre

wn

a, a

co

z

mat

eria∏

ów

dre

w-

no

po

cho

dn

ych

– ro

zum

ie p

ocz

uci

eo

dp

ow

ied

zial

no

Êci

za s

tan

nas

zych

la-

sów

– p

ozn

aje n

arz´

dzi

a i m

aszy

ny

do

ob

-ró

bki

dre

wn

a–

ró˝n

icu

je n

arz´

dzi

aw

ed

∏ug

ich

prz

e-

znac

zen

ia–

rozu

mie

ro

l´ n

arz´

-d

zi i

mas

zyn

prz

yo

bró

bce

dre

wn

a

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Ob

rób

ka

i p

rzeró

bd

rew

na,

mat

e-

ria∏

y d

rew

no

-p

och

od

ne

Prz

ezn

acze

nie

dre

wn

a i m

a-te

ria∏

ów

dre

w-

no

po

cho

dn

ych

Nar

z´d

zia

i ma-

szyn

y d

o o

b-

rób

ki d

rew

na

Lp.

Page 15: Techwk4sp

15PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– ro

zpo

znaj

e c

z´Êc

i sk

∏ad

ow

e z

ada-

nia

wyt

rcze

go

na

rysu

nku

tech

nic

znym

– p

otr

afi w

yko

rzys

taç

nar

z´d

zia

i p

o∏à

czyç

ele

men

ty p

rac

wyt

r-cz

ych

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– ko

rzys

tan

ie z

rys

un

ków

tech

nic

z-n

ych

po

glà

do

wyc

h–

pre

zen

tacj

a n

ajcz

´Êc

iej sp

oty

ka-

nyc

h p

o∏à

czeƒ

ele

men

tów

dre

w-

nia

nyc

h i e

lem

en

tów

dre

wn

op

o-

cho

dn

ych

– p

roje

kto

wan

ie p

rac

z za

sto

sow

a-n

iem

∏àc

zen

ia m

ateri

a∏ó

w z

a p

o-

mo

cà k

leju

, g

wo

êdzi

, w

kr´tó

w–

pra

ktyc

zne w

yko

rzys

tan

ie n

arz´

-d

zi p

rzy

wyk

on

aniu

pra

c

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– d

ba

o b

ezp

iecz

-st

wo

w∏a

sne i in

-n

ych

po

dcz

as w

y-ko

nyw

ania

pra

c z

dre

wn

a–

do

cen

ia r

ol´

pra

cyze

spo

∏ow

ej

– w

spó

∏pra

cuje

w

zesp

ole

w c

elu

osi

àgn

i´ci

a za

mie

-rz

on

ych

rezu

lta-

tów

– p

rzest

rzeg

a za

sad

BH

P

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– w

yjaÊ

nia

i u

Êwia

da-

mia

so

bie

zag

ro˝e

-n

ia w

yst´

pu

jàce

po

dcz

as u

˝ytk

ow

a-n

ia p

ozn

anyc

h n

a-rz

´d

zi i m

aszy

n d

oo

bró

bki

dre

wn

a

– p

ozn

aje r

ysu

nki

pre

zen

tujà

ce p

ra-

ce w

ytw

órc

ze

z d

rew

na

i m

ate-

ria∏

ów

dre

wn

op

o-

cho

dn

ych

– p

ozn

aje s

po

sob

y∏à

czen

ia d

rew

na

i m

ateri

a∏ó

w d

rew

-n

op

och

od

nyc

h–

sto

suje

w p

rakt

yce

spo

sob

y ∏à

czen

iaele

men

tów

dre

w-

nia

nyc

h i d

rew

no

-p

och

od

nyc

h

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

¸àcz

en

ie d

rew

-n

a i m

ateri

a-∏ó

w d

rew

no

po

-ch

od

nyc

h(p

race

z d

rew

-n

a)

Lp.

Page 16: Techwk4sp

163. TreÊci nauczania

3.4

. M

ój p

ierw

szy

rysu

nek

tec

hn

iczn

y

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– w

ie,

jak

wyg

làd

a p

ism

o t

ech

nic

z-n

e i d

o c

zeg

o s

∏u˝y

– p

otr

afi n

apis

aç w

yraz

y p

ism

em

tech

nic

znym

– d

ost

rzeg

a ró

˝nic

e p

om

i´d

zy p

i-sm

em

zw

yk∏y

m a

tech

nic

znym

– w

ie,

co t

o jest

ark

usz

pap

ieru

form

atu

A4

– w

ie,

jak

wyg

làd

a ry

sun

ek

w w

ido

-ku

– zn

a g

rub

oÊç

lin

ii ko

ntu

row

ej

prz

ed

mio

tu,

linii

prz

ery

wan

ej, o

sisy

metr

ii–

po

traf

i za

po

mo

cà p

rzyr

zàd

ów

do

ryso

wan

ia s

two

rzyç

rys

un

ek

w w

i-d

oku

– w

ymie

nia

i w

skaz

uje

p∏a

szcz

yzn

yp

rzy

rzu

tow

aniu

– p

otr

afi zr

zuto

waç

prz

ed

mio

t n

aje

dn

à p

∏asz

czyz

– p

otr

afi zr

zuto

waç

prz

ed

mio

t n

ad

wie

p∏a

szcz

yzn

y (r

zut

g∏ó

wn

y i rz

ut

z g

óry

)–

po

traf

i zr

zuto

waç

prz

ed

mio

t

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– o

pis

i r

ozp

ozn

awan

ie p

ism

a te

ch-

nic

zneg

o–

pre

zen

tacj

a p

ism

a te

chn

iczn

eg

o–

prz

ep

row

adze

nie

zaj

´ç

w ç

wic

ze-

niu

pis

ma

tech

nic

zneg

o–

anal

iza

wyr

azó

w n

apis

anyc

h p

i-sm

em

tech

nic

znym

– p

reze

nta

cja

arku

szy

pap

ieru

ry-

sun

kow

eg

o z

zaz

nac

zen

iem

fo

r-m

atu

A4

– w

yjaÊ

nie

nie

po

j´ci

a „w

ido

k”–

prz

ed

staw

ien

ie z

asad

tw

orz

en

iary

sun

ków

w w

ido

ku–

anal

iza

linii

rysu

nko

wyc

h w

yst´

-p

ujà

cej w

rys

un

ku–

po

znan

ie s

po

sob

u r

yso

wan

ia

w w

ido

ku–

pre

zen

tacj

a ry

sun

ków

stw

orz

o-

nyc

h w

wid

oku

– w

yjaÊ

nie

nie

po

j´ci

a rz

uto

wan

iap

rzed

mio

tu n

a p

∏asz

czyz

n´ p

od

-st

awo

(rzu

t g

∏ów

ny)

, n

a p

∏asz

-cz

yzn

´ z

ry (

rzu

t z

ry)

i n

ap

∏asz

czyz

n´ b

ocz

(rzu

t b

ocz

ny)

– o

bse

rwac

ja i p

ozn

anie

pra

ktyc

zne

rzu

tow

ania

prz

ed

mio

tu n

a tr

zyp

∏asz

czyz

ny

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– w

ykaz

uje

do

k∏ad

-n

oÊç

i c

ierp

liwo

Êçw

pis

aniu

pis

mem

tech

nic

znym

– w

ykaz

uje

do

k∏ad

-n

oÊç

w t

wo

rzen

iury

sun

ków

w w

ido

-ku

– w

ykaz

uje

cie

rpli-

wo

Êç i d

ok∏

adn

oÊç

w r

zuto

wan

iup

rzed

mio

tów

– w

yko

nu

je d

ok∏

ad-

nie

i p

recy

zyjn

ierz

uty

na

trzy

p∏a

sz-

czyz

ny

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje p

oj´

cie

„pis

mo

tech

nic

z-n

e”

– ro

zpo

znaj

e i s

tosu

-je

pis

mo

tech

nic

z-n

e w

pra

ktyc

e–

po

znaj

e i a

nal

izu

jew

ymia

ry a

rku

sza

pap

ieru

fo

rmat

uA

4

– p

ozn

aje w

ybra

ne

linie

do

tw

orz

en

iary

sun

ku w

wid

oku

– p

ozn

aje s

po

sob

ytw

orz

en

ia r

ysu

nku

w w

ido

ku–

do

sko

nal

i u

mie

j´t-

no

Êci tw

orz

en

ia r

y-su

nkó

w w

wid

oku

– ro

zum

ie z

ale˝n

oÊc

ip

om

i´d

zy t

rzem

ap

∏asz

czyz

nam

ip

rzezn

aczo

nym

id

o r

zuto

wan

ia–

po

znaj

e i n

abyw

ao

raz

do

sko

nal

iu

mie

j´tn

oÊc

i

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Pis

mo

tech

-n

iczn

e i f

orm

a-ty

ark

usz

y p

a-p

ieru

rys

un

ko-

weg

o

Two

rzen

ie r

y-su

nkó

w w

wi-

do

ku

Rzu

tow

anie

prz

ed

mio

tu n

aje

dn

à, d

wie

,tr

zy p

∏asz

czy-

zny

Lp.

4.

Page 17: Techwk4sp

17PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

na

trzy

p∏a

szcz

yzn

y

– w

ie,

co t

o jest

wym

iaro

wan

iep

rzed

mio

tu–

po

traf

i w

skaz

aç i n

arys

ow

aç lin

i´w

ymia

row

à i p

om

ocn

iczà

lin

i´w

ymia

row

à–

po

traf

i w

pis

aç lic

zb´ w

ymia

row

à i w

staw

iç o

dp

ow

ied

ni zn

ak,

sym

-b

ol w

ymia

row

y–

po

traf

i zw

ymia

row

aç n

arys

ow

any

prz

ed

mio

t w

ed

∏ug

prz

yj´ty

ch z

a-sa

d w

ymia

row

ania

– ro

zpo

znaj

e,

wsk

azu

je i w

yjaÊ

nia

b∏´

dy

w w

ymia

row

aniu

– w

ie,

w jak

i sp

osó

b p

ow

staj

à p

rze-

kro

je–

po

traf

i n

arys

ow

aç p

rzekr

ój w

y-b

ran

ej fi

gu

ry–

po

traf

i zw

ymia

row

aç p

rzekr

ój w

e-

d∏u

g z

asad

wym

iaro

wan

ia

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– w

yjaÊ

nie

nie

po

j´ç

zwià

zan

ych

z

wym

iaro

wan

iem

prz

ed

mio

tu n

ap

∏asz

czyê

nie

– o

wie

nie

i p

rakt

yczn

e p

oka

za-

nie

zn

acze

nia

wyr

azó

w:

linia

wy-

mia

row

a, p

om

ocn

icza

lin

ia w

y-m

iaro

wa,

lic

zby

wym

iaro

we,

znak

iw

ymia

row

e–

pre

zen

tacj

a sp

oso

w w

ymia

ro-

wan

ia p

rzed

mio

tu n

arys

ow

aneg

on

a p

∏asz

czyê

nie

po

dst

awo

wej

– u

Êwia

do

mie

nie

, ˝e

b∏à

d w

wym

ia-

row

aniu

mo

˝e s

po

wo

do

waç

nie

-b

ezp

iecz

ne s

kutk

i

– o

bse

rwac

ja i p

ozn

anie

pra

ktyc

zne

po

wst

awan

ia p

rzekr

oju

– p

ozn

anie

sp

oso

w w

ymia

row

a-n

ia p

rzekr

ojó

w

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– w

ykaz

uje

do

k∏ad

-n

oÊç

w w

ymia

ro-

wan

iu p

rzed

mio

-tó

w–

pre

zen

tuje

po

sta-

w´ s

amo

dzi

eln

oÊc

ip

od

czas

wym

iaro

-w

ania

– w

ykaz

uje

do

k∏ad

-n

oÊç

prz

y ry

sow

a-n

iu p

rzekr

oju

– d

oce

nia

ro

l´ w

ie-

dzy

od

no

Ênie

ry-

sun

ku t

ech

nic

zne-

go

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

sam

od

zieln

ego r

zu-

tow

ania

prz

edm

iotu

na

trzy

p∏a

szcz

yzny

– p

ozn

aje z

nac

zen

iew

ymia

row

ania

prz

ed

mio

tu–

pozn

aje

lini´

wym

ia-

row

à, p

om

ocn

iczà

lini´

wym

iaro

wà,

liczb

´ w

ymia

row

à i z

nak

i wym

iaro

we

– ro

zum

ie i o

pan

o-

wu

je u

mie

j´tn

oÊc

iw

ymia

row

ania

prz

ed

mio

tu w

e-

d∏u

g o

bo

wià

zujà

-cy

ch z

asad

– an

aliz

uje

pra

wid

∏o-

woÊc

i wym

iaro

wan

ia

– ro

zum

ie p

oj´

cie

po

wst

awan

ia p

rze-

kro

jów

– o

pan

ow

uje

um

ie-

j´tn

oÊç

rys

ow

ania

prz

ekr

oju

i jeg

ow

ymia

row

ania

– an

aliz

uje

pra

wid

∏o-

wo

Êç n

arys

ow

ane-

go

prz

ekr

oju

i w

y-m

iaro

wan

ia

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Wym

iaro

wan

iery

sun

ków

Prz

ekr

oje

i ich

wym

iaro

wan

ie

Lp.

Page 18: Techwk4sp

183. TreÊci nauczania

3.5

. W

∏óki

enn

ictw

o

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– ro

zpo

znaj

e w

∏ókn

a i w

ie,

w jak

isp

osó

b i z

cze

go

pro

du

kow

ane

– p

otr

afi p

rzep

row

adzi

ç d

oÊw

iad

-cz

en

ia z

w∏ó

knam

i i w

ycià

gn

àçw

nio

ski

– o

kreÊl

a n

a p

od

staw

ie m

ete

k n

au

bio

rze in

form

acje

do

tycz

àce

tem

pera

tury

pra

nia

i p

raso

wan

iao

raz

spo

sob

ów

su

szen

ia

– w

ykaz

uje

zai

nte

reso

wan

ie s

po

so-

bem

po

wst

awan

ia t

kan

in–

po

traf

i w

ymie

niç

cz´

Êci sk

∏ad

ow

ekr

osn

a–

rozp

ozn

aje w

tka

nin

ie w

àtek

i o

sno

– o

kreÊl

a sp

loty

w t

kan

inie

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– o

pis

i p

rzed

staw

ien

ie w

∏óki

en

na-

tura

lnyc

h i s

ztu

czn

ych

– p

rzep

row

adze

nie

bad

aƒ o

kreÊl

a-jà

cych

zac

ho

wan

ie s

i´ w

∏óki

en

po

d w

p∏y

wem

cie

p∏a

, iz

ola

cji,

po

-ch

∏an

ian

ia w

od

y, s

pr´

˝yst

oÊc

i–

anal

iza

mete

k w

szyt

ych

do

go

to-

wej o

dzi

e˝y

– ro

zpo

znaj

e w

∏ókn

a n

atu

raln

e p

o-

cho

dze

nia

ro

Êlin

neg

o i z

wie

rz´ce

-g

o

– o

pis

i p

rzed

staw

ien

ie p

ow

staw

a-n

ia t

kan

in d

awn

iej (n

a kr

oÊn

ie)

– p

rzed

staw

ien

ie n

a sc

hem

acie

po

-w

staw

ania

tka

nin

wsp

ó∏c

zeÊn

ie–

rozp

ozn

awan

ie w

tka

nin

ie w

àtku

i o

sno

wy

– an

aliz

a w

yglà

du

tka

nin

y –

rozp

ozn

awan

ie s

plo

tów

tka

nin

y

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– p

rzed

staw

ia p

ost

a-w

´ p

ozn

awcz

à i b

adaw

czà

wo

bec

w∏ó

kien

nat

ura

l-n

ych

i s

ztu

czn

ych

– w

spó

∏pra

cuje

w

zesp

ole

po

dcz

asçw

icze

ƒ w

celu

osi

àgn

i´ci

a za

mie

-rz

on

ych

rezu

lta-

tów

– p

reze

ntu

je d

oci

e-

kliw

oÊç

i p

ost

aw´

po

znaw

czà

do

ty-

czàc

à p

rod

ukc

jitk

anin

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

–p

ozn

aje w

∏ókn

an

atu

raln

e i s

ztu

cz-

ne

– n

abyw

a u

mie

j´t-

no

Êci ro

zró

˝nia

nia

w∏ó

kien

– ro

zum

ie z

ale˝n

oÊç

po

mi´

dzy

w∏ó

k-n

em

nat

ura

lnym

i sz

tucz

nym

– zn

a i p

otr

afi w

yja-

Êniç

za

po

mo

càd

oÊw

iad

czen

iaw

∏aÊc

iwo

Êci w

∏ó-

kien

– o

dcz

ytu

je in

for-

mac

je z

naj

du

jàce

si´ n

a m

etk

ach

go

tow

ych

ub

raƒ

– ro

zum

ie z

asad

´d

zia∏

ania

kro

sna

i zn

a je

go

bu

do

– p

rzep

row

adza

pra

ktyc

zne b

ada-

nie

tka

nin

i r

ozr

ó˝-

nia

wàt

ek

ora

zo

sno

– ro

zpo

znaj

e s

plo

tyw

tka

nin

ie

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Mat

eri

a∏y

nat

u-

raln

e i s

ztu

czn

est

oso

wan

e w

ew

∏óki

en

nic

twie

– cz

ytan

ieo

znac

zeƒ

Pro

du

kcja

tka

-n

in

Lp.

5.

Page 19: Techwk4sp

19PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– w

ymie

nia

nar

z´d

zia

do

ob

rób

kim

ateri

a∏ó

w w

∏óki

en

nic

zych

tak

ieja

k: n

o˝y

ce,

ig∏y

– p

otr

afi ko

rzys

taç

z n

arz´

dzi

i z

na

zag

ro˝e

nia

, ja

kie m

og

à w

ystà

piç

po

dcz

as p

racy

– w

ie,

do

cze

go

s∏u

˝y ˝

ela

zko

i z

na

jeg

o b

ud

ow

´

– zn

a sp

oso

by

prz

yszy

wan

ia g

uzi

-kó

w–

po

traf

i p

rzyg

oto

waç

mat

eri

a∏ d

osz

ycia

ora

z p

os∏

ug

iwaç

si´

ig

∏à

i n

itkà

zna

bu

do

w´ m

aszy

ny

do

szy

cia

i w

ie,

do

cze

go

s∏u

˝y–

po

traf

i za

∏o˝y

ç n

itk´

do

lnà

i g

ór-

ora

z u

ruch

om

iç m

aszy

– u

˝yw

a p

raw

id∏o

wo

nar

z´d

zi p

rzy

prz

ygo

tow

aniu

mat

eri

a∏u

do

szy

-ci

a–

po

traf

i sz

yç n

a m

aszy

nie

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– p

od

zia∏

, p

rzed

staw

ien

ie n

arz´

dzi

i u

rzàd

zeƒ

sto

sow

anyc

h d

o o

b-

rób

ki i ∏àc

zen

ia m

ateri

a∏ó

w w

∏ó-

kien

nic

zych

– p

reze

nta

cja

tych

nar

z´d

zi,

zew

skaz

anie

m z

agro

˝eƒ

, ja

kie m

og

àw

ystà

piç

po

dcz

as p

racy

– p

reze

nta

cja

gu

zikó

w i s

po

sob

yic

h p

rzys

zyw

ania

– p

rzyg

oto

wan

ie m

ateri

a∏u

do

szyc

ia (

pro

jekt

, kr

oje

nie

, fa

stry

-g

ow

anie

)–

wyk

on

anie

szy

cia

za p

om

ocà

ig∏y

i n

itki

– p

reze

nta

cja

i za

po

znan

ie s

z m

aszy

do

szy

cia

– d

em

on

stro

wan

ie z

esp

o∏ó

w m

a-sz

yny

do

szy

cia

– p

rakt

yczn

a o

bs∏

ug

a m

aszy

ny

do

szyc

ia,

zak∏

adan

ie n

itki

rnej

i d

oln

ej

– p

rzyg

oto

wan

ie m

ateri

a∏u

do

szyc

ia m

aszy

no

weg

o (

pro

jekt

,kr

oje

nie

, fa

stry

go

wan

ie)

– çw

icze

nie

szy

cia

na

mas

zyn

ie

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– p

reze

ntu

je p

ost

a-w

´ p

ozn

awcz

à w

o-

bec

nar

z´d

zi d

oo

bró

bki

mat

eri

a-∏ó

w w

∏óki

en

ni-

czyc

h–

od

czu

wa

saty

sfak

-cj

´ i r

ado

Êç p

ozn

a-n

ia

– p

rzest

rzeg

a za

sad

BH

P p

od

czas

prz

y-sz

ywan

ia g

uzi

ków

,sz

ycia

r´cz

neg

o

i m

aszy

no

weg

o–

pre

zen

tuje

po

sta-

wy

sam

od

zieln

oÊc

io

raz

˝ycz

liwo

Êci

wo

bec

kole

˝an

ek

i ko

leg

ów

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje n

arz´

dzi

ad

o o

bró

bki

mat

eria-

∏ów

w∏ó

kiennic

zych

– d

osk

onal

i um

iej´

t-noÊç

pos∏

ugiw

ania

si´ t

ymi n

arz´

dzi

a-m

i–

uÊw

iad

amia

so

bie

zag

ro˝e

nia

prz

yo

bró

bce

mat

eri

a-∏ó

w w

∏óki

en

ni-

czyc

h

– p

ozn

aje g

uzi

ki

i sp

oso

by

ich

prz

yszy

wan

ia–

sto

suje

w p

rakt

yce

znaj

om

oÊç

szy

cia

r´cz

neg

o–

po

znaj

e m

aszy

do

szy

cia

– n

abyw

a u

mie

j´t-

no

Êç j

ej

ob

s∏u

gi

– o

pan

ow

uje

um

ie-

j´tn

oÊç

prz

ygo

to-

wan

ia m

ateri

a∏u

do

szy

cia

– p

otr

afi p

raco

waç

na

mas

zyn

ie d

osz

ycia

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Po

s∏u

giw

anie

si´ n

arz´

dzi

ami

do

ob

rób

kim

ateri

a∏ó

ww

∏óki

en

nic

zych

Szyc

ie r

´cz

ne

i m

aszy

no

we

Lp.

Page 20: Techwk4sp

203. TreÊci nauczania

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– w

yjaÊ

nia

, co

to

two

rzyw

asz

tucz

ne

– w

ie,

w jak

i sp

osó

b o

ne p

ow

staj

à–

po

traf

i za

po

mo

cà d

oÊw

iad

czeƒ

okr

eÊl

iç,

czym

ch

arak

tery

zujà

si´

two

rzyw

a te

rmo

pla

styc

zne i t

er-

mo

utw

ard

zaln

e–

wym

ien

ia i n

azyw

a n

ajw

a˝n

iejs

zetw

orz

ywa

sztu

czn

e–

na

po

dst

awie

ob

serw

acji

po

traf

iw

skaz

aç,

gd

zie m

ajà

zast

oso

wa-

nie

tw

orz

ywa

sztu

czn

e–

po

traf

i w

ymie

niç

naz

w´ i s

ymb

ol

po

znan

eg

o t

wo

rzyw

a sz

tucz

neg

o–

wie

, d

o c

zeg

o p

rzezn

aczo

ne s

à i g

dzi

e m

ajà

zast

oso

wan

ie p

ozn

a-n

e t

wo

rzyw

a sz

tucz

ne

– w

ie,

˝e s

ymb

ole

na

wyr

ob

ach

z

two

rzyw

szt

ucz

nyc

h s

à o

zna-

czen

iam

i h

and

low

ymi

– w

yko

nu

je p

od

staw

ow

e d

oÊw

iad

-cz

en

ia p

rzy

ob

rób

ce t

wo

rzyw

sztu

czn

ych

– d

ost

rzeg

a w

∏aÊc

iwo

Êci tw

orz

ywsz

tucz

nyc

h,

któ

re p

od

leg

a∏y

ob

-ró

bce

– p

od

czas

pra

c w

ytw

órc

zych

po

tra-

fi s

kleiç

, zn

ito

waç

, sk

r´ci

ç i zs

zyç

two

rzyw

a sz

tucz

ne

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– w

pro

wad

zen

ie p

oj´

cia

„tw

orz

ywo

sztu

czn

e”

– o

wie

nie

zas

ady

po

wst

awan

iatw

orz

yw s

ztu

czn

ych

– p

od

zia∏

tw

orz

yw s

ztu

czn

ych

na

term

op

last

yczn

e i

term

ou

twar

-d

zaln

e o

raz

ich

w∏a

Êciw

oÊc

i–

prz

ed

staw

ien

ie n

ajw

a˝n

iejs

zych

two

rzyw

szt

ucz

nyc

h (

˝yw

ic)

– p

reze

nta

cja

two

rzyw

szt

ucz

nyc

hzn

ajd

ujà

cych

si´

w n

aszy

m o

tocz

e-

niu

i o

wie

nie

ich

zas

toso

wan

ia–

zest

awie

nie

po

szcz

eg

óln

ych

tw

o-

rzyw

szt

ucz

nyc

h,

okr

eÊl

en

ie ich

naz

w i p

rzyd

ziele

nie

im

od

po

-w

ied

nic

h s

ymb

oli,

np

. p

olic

hlo

rek

win

ylu

– P

CV,

po

listy

ren

– P

S, p

o-

liam

id –

PA

, z

zazn

acze

nie

m,

˝eje

st t

o ich

naz

wa

i sy

mb

ol h

an-

dlo

wy

– p

rzep

row

adze

nie

bad

aƒ t

wo

rzyw

sztu

czn

ych

na

dzi

a∏an

ie c

iep

∏a,

na

od

dzi

a∏yw

anie

nar

z´d

ziam

i sk

ra-

waj

àcym

i–

ob

serw

acja

i a

nal

iza

stan

u t

wo

-rz

yw s

ztu

czn

ych

po

po

szcz

eg

ól-

nyc

h o

bró

bka

ch–

zap

ozn

anie

si´

ze s

po

sob

ami ∏à

-cz

en

ia t

wo

rzyw

szt

ucz

nyc

h n

a

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– d

oce

nia

ro

l´ w

ie-

dzy

w r

ozw

oju

na-

szej cy

wili

zacj

i–

pre

zen

tuje

po

sta-

w´ b

adaw

czà

wo

-b

ec

ota

czaj

àcyc

hn

as t

wo

rzyw

sztu

czn

ych

– sz

anu

je Ê

rod

ow

isko

nat

ura

lne c

z∏o

wie

-ka

– p

rzest

rzeg

a p

rzep

i-só

w B

HP

um

iej´

tnie

pra

cuje

sam

od

zieln

ie

i w

gru

pie

– w

spó

∏pra

cuje

w z

e-

spo

le w

celu

osi

à-g

ni´

cia

zam

ierz

o-

nyc

h r

ezu

ltat

ów

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– ro

zum

ie p

oj´

cie

„tw

orz

ywo s

ztucz

-ne”

– p

ozn

aje s

po

sob

yp

ow

staw

ania

tw

o-

rzyw

szt

ucz

nyc

h–

rozu

mie

˝nic

ep

om

i´d

zy t

wo

rzy-

wam

i te

rmo

pla

-st

yczn

ymi a

ter-

mo

utw

ard

zaln

ymi,

spra

wd

za je d

o-

Êwia

dcz

aln

ie–

zna

zast

oso

wan

ietw

orz

yw s

ztu

cz-

nyc

h–

zna

rod

zaje

tw

o-

rzyw

szt

ucz

nyc

h,

po

traf

i prz

ydzi

eliç

im n

azw

y i s

ymb

ole

– u

Êwia

dam

ia s

ob

ieza

gro

˝en

ia w

yst´

-p

ujà

ce p

rzy

ob

rób

-ce

cie

pln

ej tw

o-

rzyw

szt

ucz

nyc

ho

raz

prz

y o

bró

bce

mech

anic

znej

– za

po

znaj

e s

i´ p

od

-cz

as o

bró

bki

z w

∏a-

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Pro

du

kcja

i z

a-st

oso

wan

ietw

orz

ywsz

tucz

nyc

h –

ozn

acze

nia

Ob

rób

ka i ∏à-

czen

ie t

wo

rzyw

sztu

czn

ych

Lp.

6.

3.6

. Tw

orz

ywa

sztu

czn

e

Page 21: Techwk4sp

21PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– p

otr

afi w

ymie

niç

tw

orz

ywa

sztu

czn

e w

yko

rzys

tyw

ane p

rzez

prz

em

ys∏ i g

osp

od

arst

wa

do

mo

-w

e–

rozp

ozn

aje o

dp

ady

z tw

orz

ywsz

tucz

nyc

h–

po

traf

i p

rzep

row

adzi

ç d

oÊw

iad

-cz

en

ia z

wià

zan

e z

uty

lizac

jà o

d-

pad

ów

z t

wo

rzyw

szt

ucz

nyc

h–

wie

, co

to

jest

bio

deg

rad

acja

od

-p

adó

w

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

po

dst

awie

meto

d p

ozn

anyc

hw

czeÊn

iej n

a le

kcja

ch

– an

aliz

a tw

orz

yw s

ztu

czn

ych

z

wyk

orz

ysta

nie

m ich

w p

rzem

y-Êl

e i g

osp

od

arst

wie

do

mo

wym

– ro

zpo

znaw

anie

od

pad

ów

z t

wo

-rz

yw s

ztu

czn

ych

z z

azn

acze

nie

mic

h o

gro

mn

ej

iloÊc

i zn

ajd

ujà

cej

si´ n

a sk

∏ad

ow

iska

ch–

prz

ep

row

adze

nie

do

Êwia

dcz

z

uty

lizac

jà t

wo

rzyw

szt

ucz

nyc

hz

zazn

acze

nie

m p

ow

staw

ania

tru

jàcy

ch g

azó

w i t

oks

yczn

ych

po

pio

∏ów

– w

yod

r´b

nie

nie

tw

orz

yw s

ztu

cz-

nyc

h u

leg

ajàc

ych

bio

deg

rad

acji

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– p

reze

ntu

je p

ost

a-w

´ r

zete

lno

Êci

w p

rzyg

oto

wan

iud

o z

aj´ç

lekc

yj-

nyc

h

– d

ost

rzeg

a p

i´kn

op

rzyr

od

y i zj

awis

kw

nie

j za

cho

dzà

-cy

ch–

szan

uje

Êro

do

wis

kon

atu

raln

e c

z∏o

wie

-ka

i p

rzeci

wd

zia∏

aje

go

zag

ro˝e

nio

m

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

Êciw

oÊc

iam

i tw

o-

rzyw

szt

ucz

nyc

h

– p

ozn

aje i d

osk

on

ali

um

iej´

tno

Êç ∏àc

ze-

nia

tw

orz

ywsz

tucz

nyc

h

– ro

zbu

dza

w s

ob

iew

ra˝l

iwo

Êç e

kolo

-g

iczn

à–

rozu

mie

, ˝e

tw

o-

rzyw

a sz

tucz

ne

po

trze

bn

e

w p

rzem

yÊle

i g

o-

spo

dar

stw

ie d

o-

mo

wym

zaÊ

mie

ca-

jà Ê

rod

ow

isko

n

atu

raln

e–

po

znaj

e s

po

sob

yu

tyliz

acji

od

pa-

w–

rozu

mie

˝nic

ep

om

i´d

zy u

tyliz

a-cj

à a

bio

deg

rad

a-cj

à

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Ub

ocz

ne s

kutk

iz

pro

du

kcji

two

rzyw

sztu

czn

ych

Lp.

Page 22: Techwk4sp

223. TreÊci nauczania

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– zn

a m

ateri

a∏y

bu

do

wla

ne i w

ie,

do

cze

go

s∏u

˝à–

po

traf

i w

ymie

niç

mat

eri

a∏y

bu

-d

ow

lan

e z

uw

zgl´

dn

ien

iem

ich

prz

ezn

acze

nia

– p

otr

afi n

arys

ow

aç p

lan

po

zio

my

mie

szka

nia

ora

z p

rzekr

ój p

ion

ow

yb

ud

ynku

– w

yjaÊ

nia

pla

n m

iesz

kan

ia i b

ud

yn-

ku–

wym

ien

ia e

lem

en

ty k

on

stru

kcyj

-n

e b

ud

ynku

i m

iesz

kan

ia

– zn

a in

stal

acje

, kt

óre

zn

ajd

ujà

si´

w d

om

u–

po

traf

i za

po

mo

cà s

ymb

oli

nar

y-so

waç

in

stal

acj´

oÊw

ietl

en

iow

àzn

ajd

ujà

cà s

i´ w

do

mu

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– kl

asyf

ikac

ja i r

ozp

ozn

awan

ie m

a-te

ria∏

ów

bu

do

wla

nyc

h–

anal

iza

mat

eri

a∏ó

w b

ud

ow

lan

ych

znaj

du

jàcy

ch s

i´ w

nas

zym

oto

-cz

en

iu

– ry

sow

anie

lu

b p

roje

kto

wan

ie w

y-m

arzo

neg

o m

iesz

kan

ia–

anal

iza

u˝y

tecz

no

Êci m

iesz

kan

ia

i b

ud

ynku

mie

szka

lneg

o

– p

reze

nta

cja

do

mo

wej in

stal

acji

ele

ktry

czn

ej, jak

o n

iezb

´d

neg

ow

ypo

sa˝e

nia

do

mu

– ro

zpo

znaw

anie

i t

wo

rzen

ie s

che-

mat

ów

id

eo

wyc

h i m

on

ta˝o

wyc

hin

stal

acji

oÊw

ietl

en

iow

ej

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– sz

anu

je Ê

rod

ow

isko

nat

ura

lne c

z∏o

wie

ka–

ma

Êwia

do

mo

Êço

gra

nic

zon

ych

mo

˝liw

oÊc

i n

asze

-g

o p

ozn

ania

– w

ykaz

uje

cie

rpli-

wo

Êç i d

ok∏

adn

oÊç

w p

racy

– d

oce

nia

ro

l´ p

racy

zesp

o∏o

wej

– o

dcz

uw

a sa

tysf

ak-

cj´ i r

ado

Êç p

ozn

a-n

ia–

pre

zen

tuje

po

sta-

w´ r

zete

lno

Êci

w p

rzyg

oto

wan

iud

o z

aj´ç

lekc

yj-

nyc

h

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– ro

zpo

znaj

e m

ate-

ria∏

y b

ud

ow

lan

e

z u

wzg

l´d

nie

nie

mic

h p

rzezn

acze

nia

w b

ud

ow

nic

twie

– ro

zbu

dza

w s

ob

ieza

inte

reso

wan

iako

nst

rukt

ors

kie

– d

osk

on

ali u

mie

j´t-

no

Êci w

pro

jekt

o-

wan

iu m

iesz

kaƒ

i b

ud

ynkó

w m

iesz

-ka

lnyc

h

– p

ozn

aje in

stal

acj´

oÊw

ietl

en

iow

àzn

ajd

ujà

cà s

w d

om

u–

po

znaj

e s

ymb

ole

do

tw

orz

en

ia w

y-˝e

j w

ymie

nio

nyc

hin

stal

acji

– p

rakt

yczn

ie w

yko

-rz

ystu

je in

form

acje

do

tw

orz

en

ia in

-st

alac

ji o

Êwie

tle-

nio

wej w

bu

dyn

-ka

ch m

iesz

kaln

ych

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Mat

eri

a∏y

wyk

o-

rzys

tyw

ane

w b

ud

ow

nic

-tw

ie m

iesz

ka-

nio

wym

Prz

ekr

ój p

ozi

o-

my

i p

ion

ow

ym

iesz

kaƒ

Inst

alac

ja e

lek-

tryc

zna

w b

u-

do

wn

ictw

iem

iesz

kan

iow

ym

Lp.

7.

3.7

. B

ud

ow

nic

two

mie

szka

nio

we

Page 23: Techwk4sp

23PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– zn

a in

stal

acje

wo

dn

o-k

anal

izac

yj-

ne

– p

otr

afi za

po

mo

cà s

ymb

oli

nar

y-so

waç

in

stal

acj´

wo

dn

o-k

anal

iza-

cyjn

à

– zn

a in

stal

acje

grz

ew

cze i g

azo

we

znaj

du

jàce

si´

na

wyp

osa

˝en

ium

iesz

kaƒ

– p

otr

afi za

po

mo

cà s

ymb

oli

nar

y-so

waç

in

stal

acj´

grz

ew

czà

i g

azo

-w

à zn

ajd

ujà

cà s

i´ w

mie

szka

niu

– zn

a sp

rz´ty

zn

ajd

ujà

ce s

i´ n

a w

y-p

osa

˝en

iu m

iesz

kaƒ

– p

otr

afi je

ust

awiç

wed

∏ug

ich

prz

ezn

acze

nia

w o

dp

ow

ied

nim

po

mie

szcz

en

iu m

iesz

kan

ia

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– p

reze

nta

cja

do

mo

wej in

stal

acji

wo

dn

o-k

anal

izac

yjn

ej

– tw

orz

en

ie s

chem

ató

w id

eo

wyc

h

i m

on

ta˝o

wyc

h in

stal

acji

wo

dn

o-

-kan

aliz

acyj

nej

– p

reze

nta

cja

do

mo

wej in

stal

acji

grz

ew

czej i g

azo

wej

– ro

zpo

znaw

anie

i t

wo

rzen

ie s

che-

mat

ów

id

eo

wyc

h o

raz

mo

nta

˝o-

wyc

h in

stal

acji

grz

ew

czej i g

azo

-w

ej

– p

reze

nta

cja

sprz

´tó

w g

osp

od

ar-

stw

a d

om

ow

eg

o z

naj

du

jàcy

chsi

´ n

a w

ypo

sa˝e

niu

mie

szka

nia

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– p

reze

ntu

je d

oci

e-

kliw

oÊç

po

znaw

czà

– p

reze

ntu

je d

oci

e-

kliw

oÊç

po

znaw

czà

– sz

anu

je Ê

rod

ow

isko

nat

ura

lne c

z∏o

wie

-ka

i p

rzeci

wd

zia∏

aje

go

zag

ro˝e

nio

m

– p

reze

ntu

je i u

za-

sad

nia

sw

oje

po

-g

làd

y i p

rzeko

na-

nia

od

no

Ênie

sprz

´tó

w c

od

zien

-n

eg

o u

˝ytk

u

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje in

stal

acj´

wo

dn

o-k

anal

izac

yj-

znaj

du

jàcà

si´

na

wyp

osa

˝en

ium

iesz

kaƒ

– p

ozn

aje s

ymb

ole

do

tw

orz

en

ia in

-st

alac

ji w

od

no

-ka-

nal

izac

yjn

ej

– p

ozn

aje in

stal

acj´

grz

ew

czà

i g

azo

znaj

du

jàcà

si´

w

mie

szka

niu

– p

ozn

aje s

ymb

ole

do

tw

orz

en

ia in

-st

alac

ji g

rzew

czej

i g

azo

wej

– p

ozn

aje s

prz

´t

znaj

du

jàcy

si´

na

wyp

osa

˝en

ium

iesz

kaƒ

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Inst

alac

ja w

od

-n

o-k

anal

izac

yj-

na

w b

ud

ow

-n

ictw

ie

mie

szka

nio

wym

Inst

alac

jag

rzew

cza

i g

a-zo

wa

w b

u-

do

wn

ictw

iem

iesz

kan

iow

ym

Wyp

osa

˝en

iem

iesz

kaƒ

w

sp

rz´ty

co

-d

zien

neg

ou

˝ytk

u

Lp.

Page 24: Techwk4sp

243. TreÊci nauczania

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– w

ie,

jak

zach

ow

aç s

i´ p

rzy

sto

le–

po

traf

i zr

ob

iç h

erb

at´ i p

rzyg

oto

-w

aç p

ocz

´st

un

ek

– re

spekt

uje

reg

u∏y

i z

asad

y o

bo

-w

iàzu

jàce

prz

y st

ole

– w

ie,

dla

czeg

o p

otr

zeb

ne s

à re

gu

-la

rne i u

rozm

aico

ne p

osi

∏ki

– ro

zum

ie w

yra˝

en

ie „

zdro

wa

˝yw

-n

oÊç

”–

um

ie p

rzyr

zàd

zaç

kan

apki

– u

mie

prz

ygo

tow

aç m

iejs

ce d

osp

o˝y

wan

ia p

oka

rmó

w–

um

ie p

rzyg

oto

waç

i z

apak

ow

açka

nap

ki d

o s

zko

∏y n

a d

rug

ie Ê

nia

-d

anie

– w

ymie

nia

sku

tki n

iew

∏aÊc

iweg

o˝y

wie

nia

– zn

a p

rac´

ku

char

za

– w

ymie

nia

i r

ozp

ozn

aje p

rod

ukt

ysp

o˝y

wcz

e–

po

rzàd

kuje

pro

du

kty

spo

˝yw

cze

ze w

zgl´

du

na

po

cho

dze

nie

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– o

wie

nie

w∏a

Êciw

eg

o z

ach

ow

a-n

ia s

i´ p

rzy

sto

le–

prz

ygo

tow

anie

po

cz´st

un

ku z

∏o-

˝on

eg

o z

herb

aty

i p

alu

szkó

w–

dys

kusj

a n

a te

mat

zac

ho

wan

iasi

´ o

sób

prz

y st

ole

i w

to

war

zy-

stw

ie

– o

wie

nie

war

toÊc

i p

osi

∏kó

wp

od

wzg

l´d

em

ilo

Êcio

wym

i jak

o-

Êcio

wym

– o

wie

nie

sp

oso

w p

rzyg

oto

-w

ania

kan

apek

– d

ysku

sja

na

tem

at w

∏aÊc

iweg

o˝y

wie

nia

, p

rzech

ow

ywan

ia ˝

yw-

no

Êci o

raz

est

ety

ki ich

sp

o˝y

wa-

nia

na

prz

yk∏a

dzi

e w

spó

lneg

o p

o-

si∏k

u

– w

ywia

d w

skl

ep

ie s

po

˝yw

czym

na t

em

at

po

cho

dze

nia

po

dst

a-

wo

wyc

h a

rtyk

u∏ó

w s

po

˝yw

-cz

ych

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– p

reze

ntu

je p

ost

a-w

y ˝y

czliw

e w

ob

ec

kole

w–

wsp

ó∏p

racu

je

w z

esp

ole

w c

elu

osi

àgn

i´ci

a za

mie

-rz

on

ych

rezu

lta-

tów

– p

rzest

rzeg

a h

igie

-n

y o

sob

iste

j p

od

-cz

as s

tyka

nia

si´

z

˝yw

no

Êcià

– tr

osz

czy

si´ o

zd

ro-

wie

sw

oje

i in

nyc

h

– p

rzeja

wia

po

staw

´b

adaw

czà

wo

bec

ota

czaj

àcej n

asrz

ecz

ywis

toÊc

i

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje z

asad

y za

-ch

ow

ania

si´

prz

yst

ole

– w

yko

nu

je p

rak-

tycz

ne ç

wic

zen

iazw

iàza

ne z

zac

ho

-w

anie

m s

i´ p

rzy

sto

le

– p

ozn

aje s

k∏ad

nik

iw

cho

dzà

ce w

sk∏

adp

oka

rmó

w o

raz

ich

rol´

w o

rgan

izm

ie–

po

znaj

e p

oj´

cia

„od

˝yw

ian

ie”

i „zd

row

a ˝y

wn

oÊç

”–

stosu

je w

pra

ktyc

eza

sady

zwià

zane

z prz

yrzà

dza

nie

m

i spo˝y

wan

iem

prz

ygoto

wan

ych

kanap

ek–

rozu

mie

zal

e˝noÊc

im

i´dzy

nie

w∏a

Êci-

wym

˝yw

ienie

m a

zdro

wie

m c

z∏ow

ieka

– ro

zró

˝nia

pro

du

kty

spo

˝yw

cze w

ed

∏ug

ich

po

cho

dze

nia

– p

ozn

aje s

k∏ad

nik

i

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Sztu

ka z

ach

o-

wan

ia s

i´ p

rzy

sto

le

War

toÊc

i o

d-

˝yw

cze m

i´s,

w´d

lin,

ryb

. Kan

apki

Po

dzi

a∏ p

rod

uk-

tów

sp

o˝y

w-

czyc

h

Lp.

8.

3.8

. ˚y

wie

nie

Page 25: Techwk4sp

25PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– p

os∏

ug

ujà

c si

´ t

abela

mi,

po

daj

ep

rzyk

∏ad

y p

rod

ukt

ów

sp

o˝y

w-

czyc

h z

awie

rajà

cych

du

˝e ilo

Êci

bia

∏ka,

cu

kró

w,

b∏o

nn

ika,

t∏u

sz-

czó

w,

wit

amin

, so

li m

inera

lnyc

h

– w

yjaÊ

nia

po

j´ci

e o

d˝y

wia

nia

i je-

go

zn

acze

nie

dla

org

aniz

mu

– w

ykaz

uje

, ˝e

po

trze

by

po

karm

o-

we lu

dzi

zal

e˝à

od

˝nyc

h c

zyn

-n

ikó

w–

po

traf

i u

∏o˝y

ç ca

∏od

zien

ny

jad

∏o-

spis

dla

wyb

ran

ej g

rup

y o

sób

– p

otr

afi sk

alku

low

aç k

osz

ty z

wià

-za

ne z

prz

ygo

tow

anie

m Ê

nia

da-

nia

, o

bia

du

, ko

lacj

i

– p

otr

afi w

ymie

niç

pro

du

kty

spo

-˝y

wcz

e p

och

od

zen

ia r

oÊl

inn

eg

o

i zw

ierz

´ce

go

– w

yjaÊ

nia

prz

yczy

ny

zmu

szaj

àce

nas

do

prz

ech

ow

ywan

ia p

rod

uk-

tów

sp

o˝y

wcz

ych

– zn

a m

eto

dy

fizy

czn

e,

bio

log

iczn

ei ch

em

iczn

e s

toso

wan

e p

rzy

prz

ech

ow

ywan

iu p

rod

ukt

ów

sp

o-

˝yw

czyc

h–

wym

ien

ia p

rzyc

zyn

y i sk

utk

i z∏

eg

o

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– d

oko

nan

ie p

od

zia∏

u p

rod

ukt

ów

spo

˝yw

czyc

h

– tw

orz

en

ie p

raw

id∏o

weg

o jad

∏o-

spis

u w

zal

e˝n

oÊc

i o

d r

ó˝n

ych

czyn

nik

ów

– d

ysku

sja

na

tem

at z

asad

w∏a

Êci-

weg

o ˝

ywie

nia

– p

rzed

staw

ien

ie k

osz

tów

zw

iàza

-n

ych

z p

rzyg

oto

wan

iem

Ên

iad

a-n

ia,

ob

iad

u,

kola

cji

– d

ysku

sja

na

tem

at z

asad

w∏a

Êci-

weg

o s

po

sob

u p

rzech

ow

ywan

ia˝y

wn

oÊc

i–

prz

ed

staw

ien

ie m

eto

d f

izyc

z-n

ych

, b

iolo

gic

znyc

h i c

hem

icz-

nyc

h s

toso

wan

ych

prz

y p

rzech

o-

wyw

aniu

pro

du

któ

w s

po

˝yw

-cz

ych

– p

rzed

staw

ien

ie z

ale˝n

oÊc

i m

i´d

zyn

iew

∏aÊc

iwym

prz

ech

ow

ywan

iem

˝yw

no

Êci a

zdro

wie

m c

z∏o

wie

ka

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– tr

osz

czy

si´ o

sw

o-

je z

dro

wie

i d

ba

o b

ezp

iecz

stw

osw

oje

i in

nyc

h

– p

rzeja

wia

po

staw

´b

adaw

czà

wo

bec

ota

czaj

àcej n

asrz

ecz

ywis

toÊc

i

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

pro

du

któ

w s

po

-˝y

wcz

ych

– d

osk

on

ali u

mie

j´t-

no

Êç a

nal

izo

wan

iata

bel i w

ykre

sów

do

tycz

àcyc

h p

ro-

du

któ

w s

po

˝yw

-cz

ych

i ich

sk∏

adn

i-kó

w p

oka

rmo

wyc

h

– ro

zum

ie z

ale˝n

oÊç

po

trze

b p

oka

rmo

-w

ych

lu

dzi

od

˝-n

ych

czy

nn

ikó

w–

nab

ywa

um

iej´

t-n

oÊç

w t

wo

rzen

iuja

d∏o

spis

u o

raz

ma

Êwia

do

mo

Êç k

osz

-tó

w z

wià

zan

ych

z

prz

ygo

tow

anie

mp

osi

∏ku

– p

otr

afi za

bezp

ie-

czyç

˝yw

no

Êçp

rzed

zep

suci

em

– zn

a sp

oso

by

prz

e-

cho

wyw

ania

˝yw

-n

oÊc

i

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Zasa

dy

i n

orm

y˝y

wie

nia

Spo

sob

y p

rze-

cho

wyw

ania

˝yw

no

Êci

Lp.

Page 26: Techwk4sp

263. TreÊci nauczania

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

prz

ech

ow

ywan

ia p

rod

ukt

ów

sp

o-

˝yw

czyc

h

– ro

zpo

znaj

e u

rzàd

zen

ia t

ech

nic

z-n

e s

toso

wan

e w

go

spo

dar

stw

ied

om

ow

ym i w

ie,

jaki

e jest

ich

prz

ezn

acze

nie

– zn

a b

ud

ow

´ t

ych

urz

àdze

ƒ i z

a-sa

dy

ich

dzi

a∏an

ia–

po

traf

i o

bs∏

ug

iwaç

urz

àdze

nia

sto

sow

ane w

go

spo

dar

stw

ie d

o-

mo

wym

– p

otr

afi w

ymie

niç

i n

azw

aç o

wo

ce–

zna

war

toÊc

i o

d˝y

wcz

e o

wo

ców

– w

yjaÊ

nia

pro

ces

po

wst

awan

iao

wo

ców

– p

otr

afi o

bra

ç i w

yczy

Êciç

ow

oce

ora

z p

rzyg

oto

waç

sa∏

atk´

ow

o-

cow

à–

um

ie p

rzyg

oto

waç

mie

jsce

do

spo

˝yw

ania

po

si∏k

ów

– p

otr

afi p

oka

zaç

i n

azw

aç w

arzy

-w

a–

po

traf

i p

rzyg

oto

waç

sa∏

atk´

z

war

zyw

– zn

a w

arto

Êci o

d˝y

wcz

e w

arzy

w

i w

ie,

˝e w

arzy

wa

sà p

otr

zeb

ne

dla

org

aniz

mu

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– d

ysku

sja

na

tem

at u

rzàd

zeƒ

sto

-so

wan

ych

w g

osp

od

arst

wie

do

-m

ow

ym s

∏u˝à

cych

do

prz

ech

o-

wyw

ania

˝yw

no

Êci,

utr

zym

ania

czys

toÊc

i, u

spra

wn

iajà

cych

nam

pra

c´–

pre

zen

tacj

a ty

ch u

rzàd

zeƒ

, o

-w

ien

ie b

ud

ow

y, z

asad

dzi

a∏an

ia

i ko

rzys

tan

ia z

nic

h

– an

aliz

a p

ow

staw

ania

ow

ocó

w–

rozp

ozn

awan

ie o

wo

ców

po

wy-

glà

dzi

e–

pre

zen

tacj

a o

wo

ców

i o

wie

nie

spo

sob

ów

prz

ygo

tow

ania

sa∏

atki

– d

ysku

sja

na

tem

at w

arto

Êci o

d-

˝yw

czej o

wo

ców

– an

aliz

a p

ow

staw

ania

war

zyw

– p

reze

nta

cja

i ro

zpo

znaw

anie

wa-

rzyw

– o

wie

nie

sp

oso

w p

rzyg

oto

-w

ania

sa∏

atki

war

zyw

nej

– d

ysku

sja

na

tem

at w

arto

Êci o

d-

˝yw

czej w

arzy

w

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– B

HP

po

dcz

as o

b-

s∏u

gi sp

rz´tu

go

-sp

od

arst

wa

do

mo

-w

eg

o

– w

spó

∏pra

cuje

w

zesp

ole

w c

elu

osi

àgn

i´ci

a za

mie

-rz

on

ych

rezu

lta-

tów

– p

rzest

rzeg

a za

sad

BH

P

– w

spó

∏pra

cuje

w

zesp

ole

w c

elu

osi

àgn

i´ci

a za

mie

-rz

on

ych

rezu

lta-

tów

– p

rzest

rzeg

a za

sad

BH

P

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje u

rzàd

zen

iate

chn

iczn

e u

∏a-

twia

jàce

pro

wa-

dze

nie

go

spo

dar

-st

wa

do

mo

weg

o

– ro

zum

ie z

asad

yd

zia∏

ania

tyc

hu

rzàd

zeƒ

– p

os∏

ug

uje

si´

tym

iu

rzàd

zen

iam

i–

prz

est

rzeg

a za

sad

– p

ozn

aje p

roce

sp

ow

staw

ania

ow

o-

ców

– ro

zum

ie r

ol´

ow

o-

ców

w ˝

yciu

cz∏

o-

wie

ka–

wd

ra˝a

si´

do

sys

-te

mat

yczn

eg

o s

po

-˝y

wan

ia o

wo

ców

– p

ozn

aje p

roce

sp

ow

staw

ania

wa-

rzyw

– ro

zum

ie r

ol´

wa-

rzyw

w ˝

yciu

cz∏

o-

wie

ka–

wd

ra˝a

si´

do

sys

-te

mat

yczn

eg

osp

o˝y

wan

ia w

arzy

w

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Urz

àdze

nia

go

-sp

od

arst

wa

do

-m

ow

eg

o

Ow

oce

w ˝

y-w

ien

iu c

z∏o

wie

-ka

. Sa

∏atk

ao

wo

cow

a

War

zyw

a w

˝y-

wie

niu

cz∏

ow

ie-

ka.

Sa∏a

tka

wa-

rzyw

na

Lp.

Page 27: Techwk4sp

27PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Osi

àgn

i´ci

a u

czn

ia

(wia

do

mo

Êci i u

mie

j´tn

oÊc

i)U

czeƒ

:

– zn

a sy

mb

ole

ele

men

tów

ele

k-tr

yczn

ych

– p

otr

afi ko

jarz

yç s

ymb

ol z

ele

-m

en

tem

ele

ktry

czn

ym–

po

traf

i n

arys

ow

aç i o

dcz

ytaç

na-

ryso

wan

y sc

hem

at

– zn

a sy

mb

ole

mech

anic

zne c

z´Êc

im

aszy

n–

po

traf

i ko

jarz

yç s

ymb

ol z

ele

-m

en

tem

mas

zyn

y–

po

traf

i n

arys

ow

aç i o

dcz

ytaç

na-

ryso

wan

y sc

hem

at m

ech

anic

zny

pro

steg

o u

rzàd

zen

ia

Pro

ced

ury

o

siàg

ania

ce

lów

– p

rzed

staw

ien

ie s

ymb

oli

ele

men

-tó

w e

lekt

rycz

nyc

h–

koja

rzen

ie s

ymb

oli

z ele

men

tam

iele

ktry

czn

ymi

– an

aliz

a sc

hem

ató

w e

lekt

rycz

nyc

h

– p

rzed

staw

ien

ie s

ymb

oli

okr

eÊl

ajà-

cych

ele

men

ty c

z´Êc

i m

aszy

n–

koja

rzen

ie s

ymb

oli

cz´Êc

i m

aszy

nz

cz´Êc

iam

i–

anal

iza

sch

em

ató

w m

ech

anic

z-n

ych

Cel

e w

ycho

waw

cze

Ucz

:

– p

rzest

rzeg

a za

sad

yB

HP

prz

y ∏à

czen

iuo

db

iorn

ikó

w p

ràd

uele

ktry

czn

eg

o–

pre

zen

tuje

po

sta-

w´ s

amo

dzi

eln

oÊc

iw

po

dejm

ow

aniu

decy

zji

– p

reze

ntu

je p

ost

a-w

´ r

zete

lno

Êci

w p

rzyg

oto

wan

iud

o z

aj´ç

lekc

yj-

nyc

h–

od

czu

wa

saty

sfak

-cj

´ i r

ado

Êç p

ozn

a-n

ia

Cel

e d

ydak

tycz

ne

Ucz

:

– p

ozn

aje s

ymb

ole

ele

men

tów

ele

k-tr

yczn

ych

– o

dcz

ytu

je s

chem

a-ty

ele

ktry

czn

ew

raz

z ry

sun

kam

ip

og

làd

ow

ymi

– ko

jarz

y sy

mb

ole

z

ele

men

tam

i ele

k-tr

yczn

ymi

– p

ozn

aje s

ymb

ole

ele

men

tów

me-

chan

iczn

ych

cz´

Êci

mas

zyn

– o

dcz

ytu

je s

chem

a-ty

mech

anic

zne

wra

z z

rysu

nka

mi

po

glà

do

wym

i–

koja

rzy

sym

bo

le

z cz

´Êc

iam

i mas

zyn

Zag

adnie

nia

te

mat

yczn

e

Ele

men

ty ∏à-

czen

ia o

db

ior-

nik

ów

prà

du

ele

ktry

czn

eg

o

Ele

men

ty c

z´-

Êci m

aszy

np

rzen

osz

àcyc

hru

ch

Lp.

9.

3.9

. Ele

ktro

mec

han

ika

Page 28: Techwk4sp

28

Propozycja zawarta w „Podstawie programowej dla drugiego etapu kszta∏cenia w kla-sach IV–VI” wskazuje, ˝e ka˝dy uczeƒ powinien wykazaç si´ okreÊlonym zasobem wiado-moÊci, umiej´tnoÊci teoretycznych i praktycznych.

Funkcja dydaktyczna oceny szkolnej polega na tym, ˝e, jako miernik wyników pracyucznia, ocena:

– ujawnia jego braki i osiàgni´cia, bez czego utrudnione jest posuwanie si´ w zdobywa-niu wiedzy;

– stwarza podstawy do porównywania wyników pracy poszczególnych uczniów, klas i szkó∏, bez których niemo˝liwe jest doskonalenie procesu dydaktycznego.

Ocenianie ucznia wywiera na niego okreÊlony wp∏yw: – budzi w nim zami∏owanie do nauki; – zach´ca do czynienia wysi∏ków w zdobywaniu wiedzy.Rozró˝nia si´ metody oceny uczniów:a) konwencjonalne:

– ustne – stosowane najcz´Êciej;– pisemne – gdy materia∏ nauczania w zakresie pewnego dzia∏u zosta∏ wyczerpany;– sprawdzanie umiej´tnoÊci praktycznych (bada si´ nie tylko umiej´tnoÊci wykonywa-

nia czynnoÊci, ale równie˝ wiedz´, która warunkuje prawid∏owy sposób wykonania);– na bie˝àco podczas çwiczeƒ praktycznych;

b) testowe, na przyk∏ad: test z przepisów ruchu drogowego, krzy˝ówka.Ze wzgl dów wychowawczych ka˝da praca ucznia powinna byç oceniana jawnie. W przy-

padku pracy zespo∏owej nale˝y mieç na uwadze zarówno wk∏ad pracy poszczególnychuczniów, jak i ca∏ego zespo∏u, oraz umiej´tnoÊç wspó∏dzia∏ania ze sobà poszczególnychcz∏onków grupy. W ocenianiu wa˝nà rol odgrywa dokonana przez ucznia samokontrola wy-konywanych prac oraz ocena kolegów i kole˝anek, z którymi si kontaktuje i wspó∏pracuje.

Ocena spe∏nia tak˝e zadania wychowawcze, jeÊli jest obiektywna, sprawiedliwa, umoty-wowana i jawna.

Nauczyciel nie powinien porównywaç uczniów, lecz oceniaç ka˝dego z osobna. Nie dzie-li si´ uczniów na zdolnych i s∏abych, bowiem ka˝dy mo˝e odnosiç sukces na miar´ swoichmo˝liwoÊci. Ocena wymaga od nauczyciela wnikliwego obserwowania uczniów i analizowa-nia efektów procesu kszta∏cenia. Ocenianie dostarcza uczniowi wskazówek do osiàganiasukcesu w uczeniu si´.

Ustalenie prawid∏owego kryterium oceny wynika z programu nauczania, wiadomo-Êci i umiej´tnoÊci, jakie posiad∏ uczeƒ, ich stopnia zrozumienia i zastosowania.

4. Ocena osiàgni´ç ucznia

Page 29: Techwk4sp

29PROGRAM NAUCZANIA DLA SZKO Y PODSTAWOWEJ • TECHNIKA

Wynikiem kontroli ucznia jest ocena (ustna bàdê pisemna), stanowiàca wa˝ny Êro-dek podnoszenia na wy˝szy poziom procesu nauczania. Ocenà ucznia mo˝e byç: sto-pieƒ (cyfra), punkty w odpowiedniej skali, opis. Ocen´ mo˝na tak˝e wyraziç gestem,rozwini´tym uzasadnieniem, opinià, charakterystykà.

Ocena jest dla ucznia bardzo wa˝nym argumentem, dlatego te˝ çwiczenia i zadaniawykonane przez ucznia powinny byç omówione, przedyskutowane i odpowiedniosklasyfikowane.

G∏ówne wymagania odnoÊnie oceny uczniów to:– przedmiot kontroli i ocena (wykonane zadanie przez ucznia, w jaki sposób, co b´-

dziemy oceniaç i jakie b´dà kryteria oceniania);– zebranie dostatecznego materia∏u do wystawienia uczniowi oceny;– konkretnoÊç ocen i ich ewidencja;– jawnoÊç ocen;– przekonanie ucznia, ˝e si´ czegoÊ nauczy∏.Aby u∏atwiç nauczycielom ocenianie w drugim etapie edukacji, w przedmiocie tech-

nika proponuj´ opieraç si´ g∏ównie na obserwacji zaanga˝owania si´ ucznia podczaszaj´ç, wykonaniu pracy, çwiczenia, zadania przydzielonego uczniowi lub grupieuczniów.

Dotyczy to:– aktywnoÊci na lekcjach, korzystania z informacji technicznej, samodzielnego my-

Êlenia przy wykonaniu pracy lub zadania;– organizacji i przestrzegania BHP na stanowisku pracy oraz wykorzystania narz´dzi,

urzàdzeƒ i maszyn zgodnie z przeznaczeniem;– wysi∏ku, zaanga˝owania i samodzielnoÊci w pracy;– oryginalnoÊci, dok∏adnoÊci i estetyki wykonanej pracy lub zadania.Sposób oceny ucznia pozostawiam w r´kach nauczycieli, gdy˝ to oni b´dà opraco-

wywaç wewnàtrzszkolny system oceniania.Na zakoƒczenie sugeruj´ zestawienie kryterium ocen, jakie powinny byç postawio-

ne w zwiàzku ze zdobytymi umiej´tnoÊciami teoretycznymi i praktycznymi.

Lp. Ocena Opanowanie umiej´tnoÊci i aktywnoÊç na lekcjach techniki

Uczeƒ:

Posiadana wiedzaUczeƒ:

1. Ocena celujàca

1. Potrafi samodzielnie zdobywaç potrzebnàwiedz´ i wiadomoÊci wykraczajàce poza pro-gram nauczania.

2. Wychodzi z samodzielnymi inicjatywamirozwiàzania konkretnych problemów tech-nicznych.

3. Wykazuje bieg∏oÊç w pos∏ugiwaniu si zdo-bytymi wiadomoÊciami i umiej tnoÊciami.

4. Sprawnie pos∏uguje si narz´dziami i urzà-dzeniami technicznymi zgodnie z BHP.

5. Osiàga sukcesy w olimpiadach przedmioto-wych z techniki.

Posiada wiedz´ wykracza-jàcà poza zakres materia∏uprogramowego.

Kryteria ocen

Page 30: Techwk4sp

304. Ocena osiàgni´ç ucznia

Lp. Ocena Opanowanie umiej´tnoÊci i aktywnoÊç na lekcjach techniki

Uczeƒ:

Posiadana wiedzaUczeƒ:

2. Ocena bardzo dobra

1. Sprawnie korzysta ze wszystkich dost´p-nych i wskazanych przez nauczyciela êróde∏informacji.

2. Samodzielnie potrafi rozwiàzaç problemy i zadania postawione przez nauczyciela, wy-korzystujàc nabyte umiej tnoÊci.

3. Sprawnie pos∏uguje si narz´dziami i przy-borami technicznymi zgodnie z BHP.

4. Umiej tnie wykorzystuje dokumentacjtechnicznà, materia∏y i narz´dzia.

Opanowa∏ materia∏ na-uczania przewidziany pro-gramem.

3. Ocena dobra

1. Potrafi korzystaç ze wszystkich poznanych w czasie lekcji êróde∏ informacji.

2. Umie wykorzystaç wiadomoÊci podczas roz-wiàzywania zadaƒ wytwórczych.

3. Poprawnie pos∏uguje si narz´dziami i przy-borami.

4. Wykonuje zadane przez nauczyciela zadaniawytwórcze z drobnymi niedociàgni ciami.

Opanowa∏ materia∏ pro-gramowy w stopniu za-dowalajàcym.

4. Ocena dostateczna

1. Potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzy-staç z podstawowych êróde∏ informacji.

2. Potrafi samodzielnie wykonaç proste zada-nie postawione przez nauczyciela.

3. Opanowa∏ wiadomoÊci na poziomie pod-staw programowych.

4. Ma trudnoÊci w odczytywaniu dokumentacjii rysunku technicznego.

5. Wykonuje zadane przez nauczyciela zadanianieestetycznie.

Opanowa∏ podstawoweelementy wiadomoÊciprogramowych pozwala-jàce mu na rozumienienajwa˝niejszych zagad-nieƒ.

5. Ocena dopuszczajàca

1. Ma powa˝ne braki w wiedzy na poziomiepodstawy programowej.

2. Nie zna przeznaczenia poszczególnychnarz´dzi i przyrzàdów oraz nie potrafi zor-ganizowaç stanowiska pracy.

3. Wykonuje zadane przez nauczyciela zada-nia niezgodnie z dokumentacjà i nieeste-tycznie.

Jego wiedza ma powa˝nebraki, które mo˝na usu-nàç w d∏u˝szym okresienauczania.

6. Ocena niedostatecz-na

1. Nie potrafi rozwiàzaç zadaƒ postawio-nych przez nauczyciela.

2. Nie potrafi pos∏ugiwaç si´ narz´dziami i przyrzàdami podczas wykonywania za-daƒ wytwórczych.

3. Nie wykazuje zainteresowania przedmio-tem.

Braki w wiedzy sà tak du-˝e, ˝e nie rokujà one na-dziei na ich usuni´cie na-wet przy pomocy na-uczyciela.

Page 31: Techwk4sp

31Notatki

Page 32: Techwk4sp

32Notatki