Teatr Teatr –– rodzaj sztuki widowiskowej, rodzaj sztuki widowiskowej, w której aktor w której aktor

lub grupa aktorów na żywo daje przedstawienie lub grupa aktorów na żywo daje przedstawienie dla zgromadzonej publiczności.dla zgromadzonej publiczności.

Tworzywem teatru jest aktor, który buduje Tworzywem teatru jest aktor, który buduje dla widza umowną rzeczywistość teatralną. dla widza umowną rzeczywistość teatralną.

Teatr może obyć się bez reżysera, inscenizatora, Teatr może obyć się bez reżysera, inscenizatora, choreografa czy scenografa, ale spektakl choreografa czy scenografa, ale spektakl

bez widzów lub bez aktorów nie jest możliwy. bez widzów lub bez aktorów nie jest możliwy. Terminem Terminem teatrteatr określa się też sam spektakl określa się też sam spektakl teatralny lub też budynek, w którym on jest teatralny lub też budynek, w którym on jest

grany.grany.

Rodzaje widowisk teatralnychRodzaje widowisk teatralnych

- Przedstawienie dramatyczne;Przedstawienie dramatyczne;

- Opera;Opera;

- Operetka (śpiewogra, musical);Operetka (śpiewogra, musical);

- Balet;Balet;

- Pantomima;Pantomima;

- Teatr plastyczny.Teatr plastyczny.

Rodzaje teatruRodzaje teatru- repertuarowy;repertuarowy;- Ogródkowy;Ogródkowy;- Bulwarowy;Bulwarowy;- Radiowy;Radiowy;- Telewizyjny;Telewizyjny;- Uliczny;Uliczny;- Objazdowy;Objazdowy;- Szkolny;Szkolny;- Lalkowy;Lalkowy;- Muzyczny.Muzyczny.

Struktura teatruteksttekst bądź bądź scenariuszscenariusz – jest punktem wyjścia do realizacji spektaklu – jest punktem wyjścia do realizacji spektaklu aktoraktor – decyduje o autonomiczności teatru i jego wyróżnienia od innych – decyduje o autonomiczności teatru i jego wyróżnienia od innych dyscyplin artystycznych; odwiecznym problemem jest pytanie, czy aktor jest dyscyplin artystycznych; odwiecznym problemem jest pytanie, czy aktor jest twórcą, czy jedynie odtwórcą, wykonawcą twórcą, czy jedynie odtwórcą, wykonawcą gestgest, mimika , mimika choreografiachoreografia ruch scenicznyruch sceniczny – uwidacznia zmiany sytuacji scenicznych (jeśli powtarza się – uwidacznia zmiany sytuacji scenicznych (jeśli powtarza się ten sam ruch sceniczny na początku i na końcu, nazywa się to ten sam ruch sceniczny na początku i na końcu, nazywa się to klamrąklamrą) ) czas scenowy – musi być wymierny, konkretny, jest różny w różnych czas scenowy – musi być wymierny, konkretny, jest różny w różnych warunkach historycznych i kulturowych; obecnie spektakl trwa 2-3 h (nie jest warunkach historycznych i kulturowych; obecnie spektakl trwa 2-3 h (nie jest równoznaczny z czasem percepcji); z góry zostaje zagospodarowany przez równoznaczny z czasem percepcji); z góry zostaje zagospodarowany przez dramaturga dramaturga przestrzeń scenicznaprzestrzeń sceniczna – stosowane są różne środki, aby unaocznić widzom – stosowane są różne środki, aby unaocznić widzom miejsce lub sytuację miejsce lub sytuację scenografiascenografia oprawa muzycznaoprawa muzyczna reżyseriareżyseria

Plan widowniPlan widowni

Żródło: Żródło: http://www.google.pl/imgres?http://www.google.pl/imgres?

q=teatr+plan+widowni&hl=pl&gbv=2&biw=q=teatr+plan+widowni&hl=pl&gbv=2&biw=1024&bih=578&tbm=isch&tbnid=1HJlBx81024&bih=578&tbm=isch&tbnid=1HJlBx8

3oCsPaM:&imgrefurl=http://3oCsPaM:&imgrefurl=http://telebimy.blogspot.com/2009/06/ladies-telebimy.blogspot.com/2009/06/ladies-

jazz-festival-2009-jazz-festival-2009-gdynia.html&docid=72AAd2vMGXicoM&igdynia.html&docid=72AAd2vMGXicoM&i

mgurl=http://3.bp.blogspot.com/mgurl=http://3.bp.blogspot.com/_Eqifx4Ax0xM/SkIvGxoLjII/_Eqifx4Ax0xM/SkIvGxoLjII/

AAAAAAAAB7A/88h-H1vO6kk/s400/teatrAAAAAAAAB7A/88h-H1vO6kk/s400/teatr%252B-%252Bplan%252B-%252Bplan

%252Bwidowni.jpg&w=400&h=359&ei=4T%252Bwidowni.jpg&w=400&h=359&ei=4TYET7SoFYP5sgam9eXKDw&zoom=1&iacYET7SoFYP5sgam9eXKDw&zoom=1&iact=hc&vpx=254&vpy=128&dur=120&hovh=t=hc&vpx=254&vpy=128&dur=120&hovh=213&hovw=237&tx=132&ty=118&sig=112213&hovw=237&tx=132&ty=118&sig=112603868872322974221&page=1&tbnh=11603868872322974221&page=1&tbnh=111&tbnw=124&start=0&ndsp=20&ved=1t:41&tbnw=124&start=0&ndsp=20&ved=1t:4

29,r:1,s:029,r:1,s:0

Słowniczek pojęć teatralnychSłowniczek pojęć teatralnych

AfiszAfisz – plakat informujący o mającym się odbyć – plakat informujący o mającym się odbyć przedstawieniu.przedstawieniu.

AktorAktor – artysta grający na scenie. – artysta grający na scenie.

AntraktAntrakt – przerwa w trakcie przestawienia. – przerwa w trakcie przestawienia.

BalkonBalkon – piętro na widowni teatralnej. – piętro na widowni teatralnej.

CharakteryzacjaCharakteryzacja – makijaż, sztuczny zarost – makijaż, sztuczny zarost itp., których celem jest zmiana wyglądu itp., których celem jest zmiana wyglądu aktora.aktora.

CharakteryzatorCharakteryzator – wykonawca charakteryzacji. – wykonawca charakteryzacji.

ChoreografChoreograf – autor choreografii. – autor choreografii.ChoreografiaChoreografia – ruch sceniczny. – ruch sceniczny.Didaskalia Didaskalia – uwagi, wskazówki, objaśnienia autora – uwagi, wskazówki, objaśnienia autora

dramatu, dotyczące sposobu wystawienia utworu; dramatu, dotyczące sposobu wystawienia utworu; tekst poboczny.tekst poboczny.

GarderobaGarderoba – pomieszczenie, w którym przebierają – pomieszczenie, w którym przebierają się aktorzy.się aktorzy.

Inscenizacja Inscenizacja – wystawienie tekstu na scenie; – wystawienie tekstu na scenie; odegranie utworu z podziałem na role.odegranie utworu z podziałem na role.

Kasjer Kasjer – sprzedawca biletów w teatrze.– sprzedawca biletów w teatrze.KulisyKulisy – część sceny ukryta przed oczami widzów; – część sceny ukryta przed oczami widzów;

miejsce zza którego wyłaniają się aktorzy.miejsce zza którego wyłaniają się aktorzy.Kurtyna Kurtyna – ruchoma zasłona oddzielająca scenę – ruchoma zasłona oddzielająca scenę

od widowni.od widowni.

LożaLoża- wydzielone dla kilku (zwykle ważnych) osób - wydzielone dla kilku (zwykle ważnych) osób miejsce na widowni.miejsce na widowni.

OrkiestronOrkiestron – miejsce dla orkiestry. – miejsce dla orkiestry.

ReflektoryReflektory – lampy teatralne. – lampy teatralne.

RekwizytRekwizyt – przedmiot wykorzystany – przedmiot wykorzystany w przedstawieniu.w przedstawieniu.

Reżyser Reżyser – pomysłodawca, twórca przedstawienia – pomysłodawca, twórca przedstawienia kierujący pracą zespołu teatralnego.kierujący pracą zespołu teatralnego.

ReżyseriaReżyseria – pomysł, koncepcja przedstawienia. – pomysł, koncepcja przedstawienia.

RolaRola – tekst wypowiadany przez aktora. – tekst wypowiadany przez aktora.

ScenaScena – miejsce gry aktorów. – miejsce gry aktorów.

Scenariusz Scenariusz – tekst przeznaczony do wystawienia – tekst przeznaczony do wystawienia na scenie.na scenie.

Scenarzysta Scenarzysta – autor scenariusza.– autor scenariusza.

ScenografiaScenografia – oprawa plastyczna – oprawa plastyczna przedstawienia: dekoracje, rekwizyty, przedstawienia: dekoracje, rekwizyty, kostiumy.kostiumy.

Spektakl Spektakl – przedstawienie teatralne.– przedstawienie teatralne.

SuflerSufler – osoba podpowiadająca aktorom – osoba podpowiadająca aktorom tekst przedstawień.tekst przedstawień.

Tekst głównyTekst główny – dialogi bohaterów w – dialogi bohaterów w utworze scenicznym.utworze scenicznym.

WidowniaWidownia – publiczność teatralna; miejsce, – publiczność teatralna; miejsce, w którym zasiadają widzowie.w którym zasiadają widzowie.

BibliografiaBibliografia

http://pl.wikipedia.org/wiki/Teatrhttp://pl.wikipedia.org/wiki/Teatr

Justyna Czernicka: Co to jest teatr? Justyna Czernicka: Co to jest teatr? Scenariusz lekcji bibliotecznej. „Biblioteka Scenariusz lekcji bibliotecznej. „Biblioteka w szkole” 2009, nr 9, s. 20-21w szkole” 2009, nr 9, s. 20-21