TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

download TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

of 20

Transcript of TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    1/20

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    2/20

    2/ Udra%nianie dróg oddechowych 

    a/ Nieprzytomny poszkodowany bez zablokowanych dróg oddechowych. 

    - odchylenie podbródka lub zastosowanie manewru wysuni"cia %uchwy do przodu. 

    - rurka nosowo-gard ' owa 

    - u ' o%enie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej – bocznej ustalonej. 

    b/ Poszkodowani z niedro%no$ci# dróg oddechowych lub zagro%eni niedro%no$ci#: 

    - odchylenie podbródka lub zastosowanie manewru wysuni"cia %uchwy doprzodu. 

    - rurka nosowo-gard ' owa 

    - pozwól poszkodowanemu przyj#& tak# pozycj", która najlepiej zapewni dro%no$&  jego dróg oddechowych, w '#cznie z pozycj# siedz#c#. 

    - u ' o%enie poszkodowanego w pozycji bezpiecznej – bocznej ustalonej. 

    - je$li dotychczasowe czynno$& wdro%one $rodki oka%# si" nieskuteczne: 

    - zastosowanie chirurgicznej konikotomii / z lidokain#, je$li poszkodowany jestprzytomny/  

    3/ Oddychanie 

    a/ W przypadku post"puj#cej niewydolno$ci oddechowej, stwierdzonego b#d) podejrzewanego urazu klatki piersiowej, nale%y rozwa%y& wyst#pienie odmyop ' ucnowej i odbarczy& odm" poprzez nak ' ucie klatki piersiowej po stroniewyst#pienia rany ig '#/cewnikiem w rozmiarze 14-g, o d ' ugo$ci 3.25 cala w drugiejprzestrzeni mi"dzy%ebrowej w linii $rodkowo-obojczykowej. 

    Upewnij si", %e wprowadzaj#c ig '" nie kierujesz jej w okolice linii $rodkowosutkowej lub serca. Innym dopuszczalnym miejscem wk ' ucia jest 4 lub 5 przestrze( mi"dzy%ebrowa w linii pachowej przedniej (AAL).

    b/ Wszystkie otwarte i ss#ce rany klatki piersiowej powinny by& natychmiastzabezpieczone opatrunkiem uszczelniaj#cym (okluzyjnym), chroni#c je izabezpieczaj#c przed przemieszczeniem. Nale%y obserwowa&  poszkodowanego wcelu mo%liwo$ci wyst#pienia kolejnej odmy op ' ucnowej.

    c/ Poszkodowani z umiarkowanym/powa%nym urazem czaszkowo-mózgowym (TBI)powinni otrzyma& dodatkowy tlen, je%eli jest dost"pny, w celu utrzymania saturacjitlenem > 90%.

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    3/20

      4/ Krwawienie 

    a/ Sprawd) poszkodowanego w celu wykluczenia niezdiagnozowanegokrwotoku i zabezpieczenia wszystkich )róde '  krwawienia. Je%eli nie za ' o%ono opaskiuciskowej nale%y to zrobi&  w celu kontrolowania, zagra%aj#cego %yciu, krwotokuzewn"trznego. Opask" nale%y za ' o%y& 2-3 cale (5 – 7.5cm) powy%ej rany.

    b/ Na krwotoki, na które nie stosuje si" opaski uciskowej lub zalecane jest zdj"cietakiej opaski /je$li przewiduje si", %e czas ewakuacji b"dzie przekracza '   dwiegodziny/ zastosuj opatrunek Combat Gauze jako czynnik hemostatyczny z wyboru.

    Opatrunek ten nale%y zastosowa&  z 3 minutowym bezpo$rednim uciskiem. Przedzdj"ciem opaski uciskowej z poszkodowanego, który by '   reanimowany z powoduwstrz#su hipowolemicznego upewnij si", %e jego stan ulega poprawie, np.wyczuwalne jest prawid ' owe t"tno na t"tnicach obwodowych, poszkodowany jest

    przytomny, prawid ' owo reaguje – je%eli nie ma urazu czaszkowo-mózgowego. Je#lina ran$  na ko%czynie dolnej nie mo&na zastosowa'  opaski uciskowej i niemo&na jej zabezpieczy'  poprzez zastosowanie czynników hemostatycznych/ 

    opatrunków, nale&y rozwa&y'  natychmiastowe zastosowanie mechanicznego

    bezpo#redniego ucisku przy pomocy zalecanych urz(dze%, takich jak np.

    Combat Ready Clamp (CRoC). 

    c/ Dokonaj ponownej oceny zastosowanej uprzednio opaski uciskowej. Ods ' o( ran" izdecyduj czy opaska jest potrzebna. Je$li tak, zdejmij opask" z munduru i umie$& j# bezpo$rednio na skórze 2-3 cale (5 – 7.5cm) powy%ej rany. Je$li opaska nie jest

    konieczna, nale%y zastosowa& inne techniki kontroli krwawienia. 

    d/ Je%eli czas i sytuacja taktyczna pozwala, nale%y sprawdzi& t"tno na odcinkudystalnym ko(czyny. Je$li jest ono wci#% obecne nale%y zacisn#& mocniej opask" lubu%y& kolejnej, zak ' adaj#c j# powy%ej pierwszej, aby wyeliminowa& t"tno.

    e/ Ods ' o( okolice za ' o%enia opasek uciskowych i oznacz te miejsca niezmywalnymmarkerem w taki sposób, aby by ' o wida& godzin" za ' o%enia opaski na ran".

    5/ Dost"p do%ylny (IV) 

    - za ' ó% wk ' ucie 18-G lub wenflon, je%eli jest to wskazane. 

    - Je$li wymagana jest resuscytacja i dost"p do%ylny jest niemo%liwy do wykonania,uzyskaj dost"p doszpikowy (IO). 

    6/ Kwas traneksamowy (TXA) 

    Je#li przewiduje si$, &e poszkodowany potrzebuje transfuzji du&ej ilo#ci krwi

    (na przyk ) ad wyst(pi )  u niego wstrz(s hipowolemiczny, jedna lub wi$cej

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    4/20

    amputacji, dr(&(ca rana klatki piersiowej, lub s( dowody rozleg ) ego

    krwawienia) 

    - Nale&y zastosowa' 1 gram kwasu traneksamowego w 100 cc roztworu soli lub

    roztworu Ringera buforowanego mleczanem, tak szybko jak jest to mo&liwe, ale

    NIE pó&niej ni& 3 godziny po urazie. 

    - Podaj kolejny zastrzyk zawieraj(cy 1 gram TXA po zastosowaniu Hextendu

    lub innych p ) ynów.

    Uwaga: Zgodnie z dokumentem Podsekretarza Departamentu Obrony ds.

    Zdrowia z dnia 4 listopada 2011r., u&ycie TXA poza stacjonarnymi placówkami

    opieki zdrowotnej jest dozwolone tylko w przypadku osób bior(cych udzia )  w

    Operacjach Specjalnych.

    7/ Resuscytacja p ' ynowa 

    Sprawd) czy ranny nie dozna '  wstrz#su hipowolemicznego:

    G ' ównymi wyznacznikami wstrz#su s# zaburzenia stanu psychicznego ( przywykluczeniu urazu g ' owy) i s ' abe lub nieobecne t"tno obwodowe. 

    a/ je$li ranny nie jest w stanie wstrz#su: 

    - nie ma potrzeby podania p ' ynów do%ylnie - p ' yny podawane doustnie s# dopuszczalne, je$li poszkodowany

     jest 

    przytomny i mo%e prze ' yka&. 

    b/ Je$li wyst#pi '  wstrz#s: 

    -podaj Hextend, 500 – ml do%ylnie w bolusie

    - Powtórz aplikacj" raz po 30 min, je$li wstrz#s nie ust#pi ' . - Nie podawaj wi"cej ni% 1000ml Hextendu

    c/ Kontynuowanie resuscytacji p ' ynowej musi by& rozwa%one,bior#c pod uwag" wzgl"dy taktyczne i logistyczne, tak, aby nie ryzykowa& zwi"kszenia liczby poszkodowanych. 

    d/ Je#li poszkodowany z zaburzeniami stanu psychicznego w

    zwi(zku z podejrzeniem o wyst(pienie urazu mózgowo-czaszkowego ma s ) abe

    lub nieobecne t$tno obwodowe, nale&y wykona' resuscytacj$ je#li jest to

    konieczne w celu podtrzymania t$tna. 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    5/20

     

    8. Zapobieganie wych ' odzeniu (hipotermii) 

    a/ Zapobiegaj nara%eniu poszkodowanego na wszelkiego rodzaju niekorzystne

    warunki pogodowe. Je%eli jest to mo%liwe, nie zdejmuj z rannego odzie%y ochronnej, je$li musisz j# zdj#&, u ' ó% j# w pobli%u poszkodowanego. 

    b/ Je$li jest to mo%liwe, zmie( mokre ubrania na suche. Po ) ó& poszkodowanego napowierzchni izolowanej mo&liwie jak najszybciej. 

    c/ Zastosuj koc typu Ready-Heat Blanket zapobiegaj(cy hipotermii z zestawu

    kontroli hipotermii (HPMK) na klatk$  piersiow(  poszkodowanego ( nie

    bezpo#rednio na skór$) oraz przykryj go ochraniaczem HRS. 

    d/ Je#li ochraniacz HRS nie jest dost$pny, mo&na zastosowa'  zestaw koców

    typu Ready Heat Blanket i Blizzard Survival Blanket. 

    e/ Je$li wy%ej wymienione materia ' y nie s# dost"pne, u%yj suchych koców, $piworów,pa ' atek lub innego materia ' u, co utrzyma ciep ' o i b"dzie chroni& poszkodowanegoprzed wilgoci#. 

    f/ Podgrzej p ) yny, które trzeba poda' poszkodowanemu drog( do&yln(.

    9. Dr#%#cy uraz oka a/ Je$li mia '  miejsce, lub jest mo%liwo$& wyst#pienia dr#%#cego urazu oka: 

    - wykonaj szybkie polowe badanie wzroku 

    - przykryj oko sztywnym opatrunkiem (BEZ podk ' adkiuciskowej) 

    - Upewnij si", %e poszkodowany, je$li by ' o to mo%liwe dowykonania, po ' kn#'  tabletk" 400 mg moksyfloksacyny ze swojego zestawu bojowego

    z lekami, lub w sytuacji gdy nie by ' o mo%liwo$ci podania tego leku drog# doustn#,otrzyma '  antybiotyk drog# do%yln# lub domi"$niow#. 

    10. Monitorowanie poszkodowanego 

    Pulsoksymetria powinna by&  dost"pna, aby wesprze&  monitorowaniekliniczne. Wszystkich poszkodowanych z  ) agodnym/powa&nym urazem

    mózgowo-czaszkowym nale&y obj('  monitorowaniem z u&yciem

    pulsoksymetru. Odczyty mog#  jednak by&  myl#ce w sytuacji wstrz#su lubzaawansowanej hipotermii. 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    6/20

      11. Sprawd) i opatrz znalezione rany. 

    12. Upewnij si", %e nie ma dodatkowych ran. 

    13. W razie potrzeby zapewnij znieczulenie

    UWAGA: Nie wolno stosowa' Ketaminy, je&eli u rannego podejrzewa si$ 

    wyst(pienie urazu dr(&(cego oka lub powa&nego urazu czaszkowo-

    mózgowego - TBI (objawami tych urazów jest dr(&(cy uraz mózgu lub uraz

    g ) owy, oraz zaburzona #wiadomo#'). 

    a/ Je$li poszkodowany jest zdolny do walki: leki te powinien zastosowa& samodzielnie, tu% po odniesieniu rany. 

    - Mobic 15 mg raz dziennie podany doustnie 

    - Tylenol, 650 mg dwuwarstwowa tabletka 2 PO co 8 godz 

    b/ Je$li poszkodowany jest niezdolny do walki:

    Uwaga: podaj#c opiaty zawsze miej pod r"k# Naloxon. 

    - w przeciwnym wypadku ranny nie potrzebuje wk ' u& do%ylnych i doszpikowych 

    - Fentanyl w lizaku (oral transmucosal fentanyl citrate ) / OTFC/,800ug

    - ze wzgl"dów bezpiecze(stwa zaleca si" przyklejenielizaka plastrem do palca poszkodowanego. 

    - oce( stan poszkodowanego po 15 minutach 

    - dodaj drugiego lizaka, w drugi policzek, je$li jest tokonieczne do u$mierzenia silnego bólu. 

    - obserwuj czy nie wyst"puj# zaburzenia oddychania 

    ALBO 

    - Ketamina 50-100 mg - domi$#niowo 

    - powtarzaj dawk$ co 30 minut do 1 godziny, w razie potrzeby, w celu

    ograniczenia silnego bólu, lub do momentu, w którym u poszkodowanego

    wyst(pi )  oczopl(s (rytmiczne oscylacje ga ) ek) 

    ALBO 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    7/20

    -Ketamina 50 mg podana do nosa (stosuj(c pojemnik z atomizerem do nosa -

    nasal atomizer device) 

    - powtarzaj dawk$ co 30 minut do 1 godziny, w razie potrzeby, w celu

    ograniczenia nasilaj(cego si$ bólu, lub do momentu, w którym u

    poszkodowanego wyst(pi )  oczopl(s (rytmiczne oscylacje ga ) ek)

    - poszkodowany z zabezpieczonym wk ' uciem do%ylnym lub doszpikowym (IV lub IO):

    - siarczan morfiny, 5 mg IV / IO

    - oce( stan poszkodowanego po 10 min

    - powtórz dawk" po 10 minutach w celu ograniczeniasilnego bólu. 

    -obserwuj czy nie wyst"puj# zaburzenia oddychania

    ALBO 

    - Ketamina 20 mg podawa' powoli przez ponad minut$ stosuj(c wk ) ucie

    do&ylne lub doszpikowe 

    - oce% stan poszkodowanego po 5 - 10 min 

    - powtórz dawk$ po 5-10 minutach, w razie potrzeby, w celu ograniczeniasilnego bólu, lub do momentu, w którym u poszkodowanego wyst(pi )  oczopl(s 

    - Promethazine, 25 mg do%ylnie / domi"$niowo / doszpikowo co 6 godzin wprzypadku nudno$ci lub w celu osi#gni"cia zwi"kszonego efektu przeciwbólowego.

    14. Unieruchomienie z ' ama( szyn# i ponowne sprawdzenie t"tna 

    15. Antybiotyki: zalecane przy wszystkich ranach otwartych odniesionych na polu

    walki. 

    a/ Poszkodowany jest w stanie przyj#& lek doustnie: - Moxifloxacin, 400mg, doustnie, raz dziennie 

    b/ Poszkodowany nie jest w stanie przyj#& leku doustnie 

    / wstrz#s, nieprzytomny/  

    - Cefotetan, 2 g, podany do%ylnie /powoli podawa& przezponad 3-5 min/ lub podawany domi"$niowo co 12 godzin, albo 

    - Ertapenem, 1g do%ylnie/domi"$niowo, raz dziennie 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    8/20

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    9/20

     

    17.Utrzymuj kontakt z poszkodowanym je$li to mo%liwe 

    - podtrzymuj na duchu i uspakajaj 

    - poinformuj poszkodowanego o przeprowadzonych

    dzia ' aniach medycznych. 

    18. Resuscytacja kr#%eniowo-oddechowa (CPR) 

    Reanimacja na polu walki dla ofiar wybuchu lub ofiar z ranami

    dr#%#cymi, u których nie ma wyczuwalnego t"tna, bez oddechu i pozosta ' ych oznak%ycia b"dzie nieskuteczna i nie powinna by& stosowana. 

    Jednak&e poszkodowani z urazem tu ) owia lub urazami wielo

    narz(dowymi, u których nie ma wyczuwalnego t$tna i nie oddychaj(  podczas

    fazy taktycznej pomocy polowej powinni by' poddani obustronnemu zabiegowi

    wk ) ucia ig ) y w celu wykluczenia odmy op ) ucnowej przed zaniechaniem

    udzielania dalszej pomocy. 

    Ta procedura jest identyczna z procedur( opisan( w ww. sekcji 3. 

    19. Dokumentacja przebiegu pomocy udzielonej poszkodowanym. 

    Dokumentuj ocen" kliniczn#, wykonane zabiegi i zmiany w stanie poszkodowanegow Karcie TCCC Poszkodowanego. Przeka%  te informacje wraz z poszkodowanymkolejnej grupie medycznej. 

    PODSTAWOWY PLAN ZARZ*DZANIA DLA TAKTYCZNEJ POMOCYPOSZKODOWANYM PODCZAS EWAKUACJI 

    • Okre$lenie ,,Ewakuacja Taktyczna” obejmuje zarówno ewakuacj" poszkodowanego CASEVAC, jak i ewakuacj" medyczn# MEDEVAC, któreokre$lono w dokumencie Joint Publication 4-02. 

    1. Udro%nienie dróg oddechowych 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    10/20

    a/ Poszkodowany nieprzytomny z dro%nymi drogami oddechowymi 

    - Uniesienie podbródka lub manewr wysuni"cia %uchwy do przodu 

    - za ' o%enie rurki nosowo gard ' owej 

    - U ' o%enie poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej 

    b/ Poszkodowany z niedro%no$ci# dróg oddechowych lub 

    zagro%ony niedro%no$ci# dróg oddechowych 

    - Uniesienie podbródka lub manewr wysuni"cia %uchwy do przodu 

    - za ' o%enie rurki nosowo gard ' owej

    - Pozwolenie poszkodowanemu na przyj"cie dogodnej dla niego pozycji,takiej, która w najlepszy sposób zapewni dro%no$& jego drógoddechowych, w '#cznie z pozycj# siedz#c# 

    - U ' o%enie poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej 

    - Je$li powy%sze $rodki okaza ' y si" nieskutecznezastosuj: 

    - Mask" krtaniow# lub -Intubacj" dotchawicz# lub 

    - Chirurgiczn# konikotomi" (z lidokain# u osób przytomnych) 

    c/ Unieruchomienie kr"gos ' upa nie jest wymagane u osób z urazemdr#%#cym. 

    2. Oddychanie

    a/ U poszkodowanego z post"puj#c#  niewydolno$ci#  oddechow#  i urazem lubpodejrzeniem urazu klatki piersiowej, nale%y rozwa%y&  odm"  op ' ucnow#. Odbarczodm"  poprzez nak ' ucie klatki piersiowej po stronie urazu ig '#/cewnikiem 14-G, od ' ugo$ci 3,25 cala w drugiej przestrzeni mi"dzy%ebrowej w linii $rodkowo-obojczykowej.

    Upewnij si" czy nie wbijasz ig ' y w linii $rodkowo-sutkowej kieruj#c j# w

    stron" serca. Innym dopuszczalnym miejscem wk ' ucia jest 4 lub 5 przestrze( mi"dzy%ebrowa w linii pachowej przedniej (AAL).

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    11/20

      b/ Rozwa% za ' o%enie drenu klatki piersiowej, je$li nie nast"puje widoczna 

    poprawa i/lub przewidywany jest d ' ugi transport. 

    c/ Wi"kszo$& poszkodowanych pola walki nie wymaga podawania tlenu,

    ale  jego podanie mo%e by& korzystne w poni%szych przypadkach:

    - Niski poziom saturacji na odczycie pulsoksymetru,

    - Urazy uszkadzaj#ce mechanizm oddechowy, 

    - Poszkodowany jest nieprzytomny, 

    - Poszkodowany z urazem czaszkowo mózgowym [TBI] (utrzymanie

    saturacji> 90%), - Poszkodowany we wstrz#sie,

    - Poszkodowany znajduj#cy si" na du%ej wysoko$ci. 

    d/ Wszystkie otwarte i/lub ss#ce rany klatki piersiowej powinny by& natychmiast zabezpieczone opatrunkiem okluzyjnym, chroni#c je i zabezpieczaj#cprzed przemieszczeniem. Obserwuj poszkodowanego pod k#tem narastania odmyop ' ucnowej. 

    3.Krwawienie

    a/ Sprawd) poszkodowanego w celu wykluczenia niezdiagnozowanychkrwawie(  i zabezpiecz wszystkie ich )ród ' a. Je%eli wcze$niej nieza ' o%ono opaski uciskowej, nale%y to zrobi& teraz w celu zahamowaniazagra%aj#cego %yciu krwotoku zewn"trznego, jednak tylko w sytuacji,gdy wyst"puje anatomiczne uwarunkowanie do zastosowania opaski lubw celu zabezpieczenia amputacji urazowych. Opask"  nale%y za ' o%y& 

    bezpo$rednio na skór", 2-3 cale (5 – 7.5 cm) powy%ej rany.

    b/ je%eli mamy do czynienia z krwotokiem, który mo%emy ze wzgl"du na jego )ród ' o próbowa& zatrzyma& bezpo$rednim uciskiem rany, gdy zewzgl"du na jego umiejscowienie nie ma mo%liwo$ci zastosowania stazytaktycznej lub gdy usuwamy staz" zast"puj#c j# opatrunkiemuciskowym (gdy np. przewidujemy, %e czas ewakuacji przed ' u%y si" powy%ej dwóch godzin), u%ywamy Combat Gauze jako czynnikahemostatycznego z wyboru. 

    Opatrunek ten nale%y zastosowa& z 3 minutowym bezpo$rednimuciskiem.

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    12/20

    Przed zdj"ciem opaski z ko(czyny poszkodowanego, który by '  resystuo-wany z powodu wstrz#su hipowolemicznego upewnij si" o skuteczno$cipodj"tych czynno$ci (tzn. obecne – prawid ' owe t"tno na t"tnicachobwodowych – dobry stan umys ' owy - bez urazu czaszkowo-

    mózgowego (TBI). Je#li na ran$  na ko%czynie dolnej nie mo&nazastosowa'  opaski i nie mo&na jej zabezpieczy'  #rodkiem

    hemostatycznym/opatrunkiem, nale&y rozwa&y'  natychmiastowe

    zastosowanie mechanicznego bezpo#redniego ucisku przy pomocy

    zalecanych urz(dze% takich jak np. Combat Ready Clamp (CRoC). 

    c/ Je%eli pozwoli na to czas i sytuacja taktyczna, dokonaj ponownejoceny zastosowanej opaski uciskowej. Ods ' o( ran" i zdecyduj czyopaska jest potrzebna. Je$li tak, zdejmij j# z munduru i umie$& bezpo$rednio na skórze 2-3 cale (5 - 7.5 cm) powy%ej rany.

    Je$li opaska nie jest potrzebna, u%yj innych technik hamowaniakrwawienia. 

    d/ Je%eli pozwoli na to czas i sytuacja taktyczna, nale%y sprawdzi& t"tno

    dystalne. Je$li jest ono nadal obecne nale%y zacisn#& mocniej opask" lub u%y& kolejnej tu% obok pierwszej, w celu wyeliminowania tego t"tna. 

    e/ Ods ' o( miejsca za ' o%enia opasek i wyra)nie oznacz je niezmywalnymmarkerem, tak aby by ' o wida& informacj" o godzinie za ' o%enia tegoopatrunku na ran". 

    4. Dost"p do%ylny (IV) 

    a/ Ponownie oce(, czy dost"p do%ylny jest niezb"dny: 

    - Je%eli tak, rozpocznij wk ' ucie ig '# 18G lub za ' ó% wenflon. 

    - Je$li wymagana jest resuscytacja i nie mo%na uzyska& dost"pu

    do%ylnego, u%yj dost"pu doszpikowego (IO).

    5. Kwas traneksamowy (TXA) 

    Je#li przewiduje si$, &e poszkodowany potrzebuje transfuzji du&ej ilo#ci krwi

    (na przyk ) ad wyst(pi )   u niego wstrz(s hipowolemiczny, jedna lub wi$cej

    amputacji, dr(&(ce rany klatki piersiowej lub s(  dowody powa&nego

    krwawienia) 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    13/20

    - Nale&y zastosowa' 1 gram kwasu traneksamowego w 100 cc roztworze soli

    lub roztworze Ringera mo&liwie jak najszybciej, ale NIE pó&niej ni& 3 godziny

    po urazie. 

    - Podaj kolejny zastrzyk zawieraj(cy 1 gram TXA po zastosowaniu Hextendu

    lub innych p ) ynów.

    Uwaga: Zgodnie z dokumentem Podsekretarza Departamentu Obrony ds.

    Zdrowia z dnia 4 listopada 2011r., u&ycie TXA poza stacjonarnymi placówkami

    opieki zdrowotnej jest dozwolone tylko w przypadku osób bior(cych udzia )  w

    Operacjach Specjalnych.

    6. Uraz mózgowo-czaszkowy 

    a) Poszkodowani z umiarkowanym/rozleg ) ym urazem mózgowo-czaszkowym

    musz( by' monitorowani pod k(tem: 

    1) zaburze% #wiadomo#ci 

    2) rozszerzania +renic 

    3) SBP – ci#nienie skurczowe powinno by' na poziomie >90 

    4) Saturacja O2 >90 

    5) Hipotermii 

    6) PCO2 – (ci#nienia parcjalnego dwutlenku w$gla we krwit$tniczej) – (je&eli mo&na wykona' kapnografi$, ten parametr nale&y

    utrzyma' na poziomie 35-40 mmHg 

    7) Dr(&(cego urazu g ) owy (je&eli do niego dosz ) o, nale&y poda' 

    antybiotyki) 

    b) jednostronne rozszerzenie +renic, któremu towarzysz( 

    zaburzenia #wiadomo#ci mo&e #wiadczy' o mo&liwo#ciwyst(pienia wklinowania si$ mózgu (cerebral herniation); je&eli

    zaobserwowa ) e# takie objawy, wykonaj nast$puj(ce czynno#ci w

    celu obni&enia ci#nienia wewn(trzczaszkowego: 

    1) Podaj 250 cc 3 lub 5% hipertonicznego roztworu soli w bolusie

    (hypertonic saline bolus). 

    2) Unie# g ) ow$ poszkodowanego o 30 stopni.

    3) Doprowad+ do hiperwentylacji poszkodowanego 

    a) tempo oddychania 20 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    14/20

    b) nale&y zastosowa' kapnografi$ w celu utrzymania ko%cowo-wydechowego

    CO2 na poziomie od 30 do 35. 

    c) Do wywo ) ania hiperwentylacji nale&y stosowa' mo&liwie jak najwy&sze

    st$&enie tlenu (FIO2). 

    UWAGI: 

    - nie doprowadzaj do hiperwentylacji poszkodowanego, je&eli nie wyst$puj( 

    objawy wskazuj(ce na mo&liwo#' wyst(pienia wklinowania si$ mózgu. 

    - Poszkodowanych mo&na hiperwentylowa' tlenem stosuj(c technik$, w której

    u&ywana jest maska z workiem i zaworem.

    7. Resuscytacja p ' ynowa 

    Ponownie oce( poszkodowanego pod k#tem zagro%enia wstrz#semhipowolemicznym (zaburzenia $wiadomo$ci przy wykluczeniu urazów g ' owy i/lubzmiany w t"tnie). Je&eli mo&esz monitorowa' ci#nienie krwi, parametr ci#nieniaskurczowego nale&y utrzyma' na poziomie 80-90 mmHg.

    a/ je$li poszkodowany nie jest we wstrz#sie: 

    - nie ma potrzeby podawania p ' ynów do%ylnie 

    - p ' yny podawane doustnie s# dopuszczalne, je$li poszkodowany jest przytomny imo%e prze ' yka&. 

    b/ Je#li poszkodowany dozna )  wstrz(su i nie dysponujesz preparatami

    krwiopochodnymi (blood products): 

    -Hextend 500 – ml w bolusie /podawany do%ylnie 

    - Powtórz aplikacj" po 30 min je$li wstrz#s nie ust#pi ' . 

    - Kontynuuj resuscytacj$ Hextendem lub roztworem krystaloidów wmiar$ potrzeby, w celu utrzymania po&(danego ci#nienia krwi lub

    uzyskania poprawy klinicznej.

    c/ Je#li poszkodowany jest pod wp ) ywem wstrz(su i dysponujesz

    PRBC – koncentratem krwinek czerwonych, po otrzymaniu zgody

    dowódcy lub w ramach specjalnego protoko ) u ds. post$powania na

    polu walki 

    -Reanimuj poszkodowanego stosuj(c 2 jednostki osocza i

    nast$pnie koncentrat krwinek czerwonych (PRBC) w stosunku 1 :

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    15/20

    1. Je&eli leczenie komponentami krwi nie jest mo&liwe,

    przeprowad+ transfuzj$ #wie&ej pe ) nej krwi. 

    Kontynuowa' resuscytacj$ w celu utrzymania po&(danego

    poziomu ci#nienia krwi lub uzyskania poprawy klinicznej.

    d/ Je#li poszkodowany ze zmienionym stanem psychicznym

    wynikaj(cym z mo&liwo#ci wyst(pienia urazu czaszkowo-

    mózgowego ma s ) abe lub niewyczuwalne t$tno na t$tnicy

    obwodowej, prowadzi' resuscytacj$ p ) ynow( do uzyskania

    wyczuwalnego t$tna na t$tnicy promieniowej.

    Je&eli jest mo&liwo#' monitorowania ci#nienia krwi, nale&y

    utrzyma' ci#nie- 

    nie skurczowe na poziomie co najmniej 90 mm Hg.

    8. Zapobieganie wych ) odzeniu (hipotermii) 

    a/ Zapobiegaj nara%eniu poszkodowanego na wszelkiego rodzajuniekorzystne warunki pogodowe. Je%eli jest to mo%liwe, nie zdejmuj z rannegoodzie%y ochronnej, je$li musisz j# zdj#&, u ' ó% j# w pobli%u poszkodowanego. 

    b/ Je$li jest to mo%liwe, zmie( mokre ubrania na suche. Po ) ó& 

    poszkodowanego na powierzchni izolowanej mo&liwie jak najszybciej. 

    c/ Zastosuj koc typu Ready-Heat Blanket wchodz(cy w sk ) ad

    zestawu do zapobiegania wych ) odzeniu – HPMK - na klatk$  piersiow( 

    poszkodowanego (nie bezpo- #rednio na skór$) oraz przykryj

    go ochraniaczem HRS – heat reflective shell. 

    d/ Je#li HRS nie jest dost$pny, mo&na zastosowa' zestaw koców

    typu Ready Heat Blanket i Blizzard Survival Blanket. 

    e/ Je$li wy%ej wymienione materia ' y nie s# dost"pne, u%yjsuchych koców, $piworów, pa ' atek lub innego materia ' u, co utrzyma ciep ' o i b"dziechroni& poszkodowanego przed wilgoci#. 

    f/ U&yj przeno#nego podgrzewacza p ) ynów, w którym

    mo&na podgrza' wszystkie p ) yny podawane do&ylnie, w tym komponenty krwi.

    g) chro( poszkodowanego przed dzia ' aniem wiatru, je%eli drzwi pomieszczenia, wktórym si" znajduje musz# by& otwarte.

    9. Dr#%#cy uraz oka 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    16/20

     a/ Je$li mia '  miejsce lub jest mo%liwo$& wyst#pienia dr#%#cego urazu oka: 

    - wykonaj szybkie polowe badanie wzroku 

    - przykryj oko sztywnym opatrunkiem (BEZ podk ' adki

    uciskowej) - Upewnij si", %e poszkodowany, je$li by ' o to mo%liwe, 

    po ) kn()  tabletk$ 400 mg moksyfloksacyny ze swojego zestawu bojowego z

    lekami, lub w sytuacji gdy nie by ) o mo&liwo#ci podania tego leku drog( 

    doustn(, otrzyma )  antybiotyk drog( do&yln( lub domi$#niow(. 

    Monitorowanie poszkodowanego 

    W razie potrzeby rozpocznij pulsoksymetri$ oraz inne

    czynno#ci z zastosowaniem urz(dze% elektronicznych maj(ce na celu

    monitorowaniem parametrów &yciowych. Wszyscy poszkodowani z

    umiarkowanym/powa&nym urazem czaszkowo-mózgowym (TBI) powinni

    podlega' obserwacji z zastosowaniem pulsoksymetru. 

    11. Sprawd+ i opatrz znalezione rany, je&eli ta czynno#' nie

    by ) a wykonana wcze#niej. 

    12. Upewnij si$, &e nie ma dodatkowych ran. 

    13. W razie potrzeby zapewnij znieczulenie

    UWAGA: Nie wolno stosowa' Ketaminy je&eli u rannego podejrzewa si$ 

    wyst(pienie urazu dr(&(cego oka lub powa&nego urazu czaszkowo-

    mózgowego (objawami tych urazów jest dr(&(ca rana mózgu lub rana g ) owy,

    oraz zaburzona #wiadomo#'). 

    a/ Je#li poszkodowany jest zdolny do walki: Leki te

    powinien zastosowa' samodzielnie, tu& po odniesieniu rany. 

    - Mobic 15 mg raz dziennie podany doustnie - PO 

    - Tylenol, 650 mg dwuwarstwowa tabletka, 2 PO co 8 godz  

    b/ Je#li poszkodowany jest niezdolny do walki:

    Uwaga: podaj(c opiaty zawsze miej pod r$k( Naloxon. 

    - w przeciwnym wypadku ranny nie potrzebuje wk ) u' 

    do&ylnych i doszpikowych 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    17/20

      - Fentanyl w lizaku (oral transmucosal fentanyl citrate)

     /OTFC/,800ug podany dopoliczkowo 

    - ze wzgl$dów bezpiecze%stwa zaleca si$ przyklejenie

    lizaka plastrem do palca poszkodowanego. 

    - oce% stan poszkodowanego po 15 minutach 

    - dodaj drugiego lizaka, w drugi policzek, je#li jest to

    konieczne do u#mierzenia silnego bólu. 

    - obserwuj czy nie ma zaburze% oddychania 

    ALBO 

    - Ketamina 50-100 mg – podawana domi$#niowo - IM 

    - powtarzaj dawk$ co 30 minut do 1 godziny, w razie potrzeby, w celu

    ograniczenia nasilaj(cego si$ bólu, lub do momentu, w którym u

    poszkodowanego wyst(pi )  oczopl(s (rytmiczne oscylacje ga ) ek) 

    ALBO 

    -Ketamina 50 mg podana do nosa (stosuj(c pojemnik z atomizerem do nosa) 

    - powtarzaj dawk$ co 30 minut do 1 godziny, w razie potrzeby, w celu

    ograniczenia nasilaj(cego si$ bólu, lub do momentu, w którym u

    poszkodowanego wyst(pi )  oczopl(s (rytmiczne oscylacje ga ) ek)

    - ranny z zabezpieczonym wk ) uciem do&ylnym lub doszpikowym (IV lub IO):

    - siarczan morfiny, 5 mg IV / IO

    - oce( stan poszkodowanego po 10 min

    - powtórz dawk" po 10 minutach w celu ograniczenianasilaj#cego si" bólu. 

    -obserwuj czy nie wyst"puj# zaburzenia oddychania

    ALBO 

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    18/20

    - Ketamina 20 mg podawa' powoli przez ponad minut$ stosuj(c wk ) ucie

    do&ylne lub doszpikowe 

    - oce% stan poszkodowanego po 5 - 10 min 

    - powtórz dawk$ po 5-10 minutach, w razie potrzeby, w celu ograniczenianasilaj(cego si$ bólu, lub do momentu, w którym u poszkodowanego wyst(pi )  

    oczopl(s 

    - ca ) y czas obserwuj poszkodowanego pod k(tem zaburze% oddychania i

    nadmiernego pobudzenia

    - Promethazine, 25 mg do%ylnie / domi"$niowo /doszpikowo co 6 godzin w razie potrzeby w przypadku nudno$ci lub w celuosi#gni"cia zwi"kszonego efektu przeciwbólowego.

    13. Ponownie oce( z ' amania i sprawd) t"tna. 

    14. Antybiotyki: zalecane przy wszystkich ranach otwartych 

    a/ Je%eli poszkodowany jest w stanie przyj#& lek doustnie: 

    - Moksyfloksacyna, 400mg, doustnie, raz dziennie 

    b/ Je%eli poszkodowany nie jest w stanie przyj#& lekudoustnie 

    / wstrz#s, nieprzytomny/  

    - Cefotetan, 2 g do%ylnie /powoli podawa& ponad 3-5 min/lub domi"$niowo co 12 godzin albo 

    - Ertapenem, 1g do%ylnie/domi"$niowo raz dziennie 

    16.Oparzenia 

    a/ Oparzenia twarzy, szczególnie te, do których dosz ' o w pomieszczeniach

    zamkni"tych, mog# by& powi#zane z uszkodzeniem dróg oddechowych. Zalecana jest wnikliwa obserwacja stanu dróg oddechowych i saturacji tlenu u takichpacjentów, oraz rozwa%enie wczesnego zabiegu chirurgicznego w celu udro%nieniadróg oddechowych lub desaturacji tlenu. 

    b/ Oszacuj ca ' kowit# powierzchni" cia ' a /TBSA/ dotkni"t# oparzeniami zaokr#glaj#c do 10 % stosuj#c Regu '" Dziewi#tek 

    c/ Opatrz poparzone powierzchnie suchym, ja ' owym opatrunkiem. W przypadku rozleg ' ych oparze( ( ponad 20%), nale%y rozwa%y& 

    umieszczenie poszkodowanego w ochraniaczu /HRS/ Heat-Reflective Shell lub kocutypu /BSB/ Blizzard Survival Blanket, które znajduj# si" w zestawie do

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    19/20

    przeciwdzia ' ania hipotermii, w celu unikni"cia hipotermii i zas ' oni"cia oparzonychpowierzchni cia ' a. 

    d/ Resuscytacja p ' ynowa /uzupe ' nianie p ' ynów/ (USAISRzgodnie z Regu '# Dziesi#tek) 

    - Je$li oparzenia s# wi"ksze ni% 20% ca ' kowitej powierzchni 

    cia ' a, uzupe ' nianie p ' ynów nale%y rozpocz#& niezw ' oczniepo uzyskaniu dost"pu do%ylnego lub doszpikowego. Resuscytacj" nale%y rozpocz#& od podania mleczanu Ringera, roztworu soli fizjologicznej lub Hextendu. W

    przypadku u%ycia Hextendu, nie nale%y poda& wi"cej ni% 1000 ml leku, a nast"pniemo%emy w miar" potrzeby uzupe ' ni& poziom p ' ynów mleczanem Ringera i sol# fizjologiczn#. 

    -Wst"pna obj"to$& p ' ynu podawanego do%ylnie lubdoszpikowo jest obliczana jako procent powierzchni oparzenia (%TBSA) X 10cc/godz

    dla doros ' ych wa%#cych w przedziale od 40-80 kg 

    - Na ka%de 10 kg POWY*EJ 80 kg, nale%y zwi"kszy& wst"pny przep ' yw- 

    o 100 ml/godz 

    -Je$li wyst"puje równie% wstrz#s hipowolemiczny, standardresuscytacji p ' ynowej stosowany w takim przypadku ma priorytet nad tymstosowanym wy '#cznie przy oparzeniach. Nale%y podawa& p ' yny do%ylnie lubdoszpikowo wg wytycznych TCCC wymienionych w sekcji 5. 

    e/ W celu znieczulenia bólu powodowanego przez oparzenia

    mo%na zastosowa& $rodki przeciwbólowe zgodnie z Wytycznymi TCCCwymienionymi w sekcji 11. 

    f/ Terapia antybiotykowa w leczeniu przedszpitalnym nie jest

    zasadnicza dla samych oparze(, ale antybiotyki powinny by& podane wg WytycznychTCCC wymienionych w sekcji 13, aby zapobiec infekcjom ran dr#%#cych. 

    g/ Wszystkie zabiegi medyczne z zakresu TCCC mog# by& wykonywane

    na lub przez poparzon# skór" poszkodowanego.

    h/ Poparzony poszkodowany jest szczególnie zagro%ony hipotermi#. W tej faziepomocy dodatkowy nacisk powinien by& po ' o%ony na zastosowanie czynno$cichroni#cych przed wych ' odzeniem i ogrzanie p ' ynów podawanych do%ylnie. 

    16. Spodnie przeciwwstrz#sowe (PASG) mog# by& wykorzystanedo ustabilizowania z ' ama( miednicy i kontrolowania krwawienia do brzucha i

  • 8/17/2019 TCCC_(_TC3)_-_Wytyczne_2012 TAKTYCZNA POMOC RANNYM.pdf

    20/20

    miednicy. Zastosowanie i utrzymywanie ich na poszkodowanym powinno by& dok ' adnie monitorowane. Ww. spodnie s# niewskazane dla poszkodowanych zurazem klatki piersiowej i urazem czaszkowo-mozgowym.

    17. Resuscytacja kr#%eniowo-oddechowa(CPR) podczas fazytaktycznej ewakuacji poszkodowanego (TACEVAC) 

    a) poszkodowani z urazem tu ) owia lub urazami wielo- 

    narz(dowymi, u których nie ma wyczuwalnego t$tna

    i nie oddychaj( podczas TACEVAC powinni by' poddani 

    obustronnemu zabiegowi wk ) ucia ig ) y w celu wykluczenia

    odmy 

    op ) ucnowej przed zaniechaniem udzielania dalszej

    pomocy. 

    Niniejsza procedura jest identyczna z procedur( opisan( 

    w ww. sekcji

    b) Resuscytacja kr(&eniowo-oddechowa mo&e by' wykonywana w

    tej fazie pomocy medycznej, o ile poszkodowany nie odniós )  

    #miertelnych ran, jego stan wskazuje na mo&liwo#' wykonaniazabiegu, oraz zostanie on przewieziony do punktu zabezpieczenia

    medycznego w krótkim czasie. Resuscytacja kr(&eniowo-

    oddechowa nie powinna by' wykonywana kosztem misji lub

    zaniechania czynno#ci ratuj(cych &ycie innych poszkodowanych.

    19. Dokumentacja przebiegu pomocy udzielnej poszkodowanym. 

    Dokumentuj ocen" kliniczn#, wykonane zabiegi i zmiany w stanie poszkodowanegow Karcie TCCC Poszkodowanego. Przeka% te informacje wraz z poszkodowanymkolejnej grupie medycznej.