→Tablica 18

22

Głowa szyja tułów Tablica 18

18 Mięśnie właściwe (głębokie) grzbietu ( ryc. 2.76–2.79, 2.81–2.84, 2.96)

I Pasmo boczne

Pasmo boczne mięśni właściwych grzbietu pokrywa w odcinku szyjnym i lędźwiowym pasmo przyśrodkowe, więc określa się je mianem powierzchow-nej warstwy mięśni głębokich grzbietu. Należą do nich przebiegające pionowo wiązki mięśniowe mięśnia biodrowo-żebrowego, mięśnia najdłuższego oraz mięśni międzypoprzecznych. Skośnie ku górze (kolcowo-poprzecznie) przebiegają rozbieżnie mięśnie płatowate. Mięśnie dźwigacze żeber przebie-gają skośnie ku bokowi i dołowi w kierunku żeber.

a Układ krzyżowo-kolcowyMięsień biodrowo-żebrowy lędźwi (m. iliocostalis lumborum)Gałęzie tylne nn. lędźwiowych

P.: wspólnie z mięśniem najdłuższym klatki piersiowej od:wyrostków kolczystych kręgów lędźwiowych,powierzchni grzbietowej kości krzy-żowej,tylna jedna trzecia grzebienia biodro-wego,powięź piersiowo-lędźwiowa

K.: kąty żeber od 12. do 5. Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczneskurcz obustronny: prostowanie

Mięsień biodrowo-żebrowy klatki piersiowej (m. iliocostalis thoracis)Gałęzie tylne nn. piersiowych

P.: żebra od 12. do 7., przyśrodkowo od kątów żeber

K.: kąty żeber od (6.) 7. do 1. Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczneskurcz obustronny: prostowanie

Mięsień biodrowo-żebrowy szyi (m. iliocostalis cervicis)Gałęzie tylne nn. szyjnych

P.: żebra od 7. do (4.) 3., przyśrodko-wo od kątów żeber

K.: guzki tylne wyrostków poprzecz-nych kręgów szyjnych od 6. do (4.) 3.

Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczne;skurcz obustronny: prostowanie

23

Kończyna górna kończyna dolna nerwy czaszkowe Tablica 18

18 Mięśnie właściwe (głębokie) grzbietu (ciąg dalszy)

Mięsień najdłuższy klatki piersiowej (m. longissimus thoracis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki kolczyste kręgów lędź-wiowych, powierzchnia grzbietowa kości krzyżowej, często wyrostki su-teczkowate 2. i 1. kręgu lędźwiowe-go, jak również wyrostki poprzeczne 12. do 6. kręgów piersiowych

K.: przyśrodkowa część: wyrostek suteczkowaty 5. kręgu lędźwiowego, wyrostki dodatkowe, 4. do 1. kręgów lędźwiowych, wyrostki poprzeczne kręgów piersiowychboczna część: blaszka głęboka powięzi piersiowo-lędźwiowej, od 12. do 2. żebra przyśrodkowo od kątów żeber

Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczne,skurcz obustronny: prostowanie

Mięsień najdłuższy szyi (m. longissimus cervicis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki poprzeczne kręgów piersiowych od 6. do 1. oraz szyjnych od 7. do 3.

K.: guzki tylne wyrostków poprzecz-nych kręgów szyjnych od 5. do 2.

Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczneskurcz obustronny: prostowanie

Mięsień najdłuższy głowy (m. longissimus capitis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki poprzeczne kręgów od 3. piersiowego do 3. szyjnego

K.: tylny brzeg wyrostka sutkowatego Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczneskurcz obustronny: prostowanie

24



b Układ międzypoprzeczny Mięśnie międzypoprzeczne boczne lędźwi (mm. intertransversarii laterales lumborum) (w ścisłym znaczeniu ze względu na pochodzenie nie są to mięśnie właściwe grzbietu, lecz są pochodzenia brzusznego)Gałęzie przednie nerwów rdzeniowych

P.: guzowatość biodrowa,wyrostki żebrowe i wyrostki dodatko-we kręgów lędźwiowych od 5. do 1.,wyrostek poprzeczny 12. kręgu piersiowego

K.: wyrostki żebrowe kręgów lędźwio-wych od 5. do 1.,guzowatość biodrowa


Mięśnie międzypoprzeczne przyśrodkowe lędźwi (mm. intertransversarii mediales lumborum)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki dodatkowe kręgów lędź-wiowych od 4. do 1.

K.: wyrostki suteczkowate kręgów lędźwiowych od 5. do 2.


Mięśnie międzypoprzeczne klatki piersiowej (mm. intertransversarii thoracis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki poprzeczne kręgów piersiowych od 12. do 10.

K.: wyrostek dodatkowy i sutecz-kowaty 1. kręgu lędźwiowego do poziomu wyrostka poprzecznego 11. kręgu piersiowego


Mięśnie międzypoprzeczne tylne szyi (mm. intertransversarii posteriores cervicis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: guzki tylne wyrostków poprzecz-nych kręgów szyjnych od 6. do 1.

K.: guzki tylne wyrostków poprzecz-nych kręgów szyjnych od 7. do 2.


Mięśnie międzypoprzeczne przednie szyi (mm. intertransversarii anteriores cervicis) (w ścisłym znaczeniu słowa nie są to mięśnie głębokie, lecz pochodzenia brzusznego)Gałęzie przednie nerwów rdzeniowych

P.: guzki przednie wyrostków po-przecznych kręgów szyjnych od 6. do 1.

K.: guzki przednie wyrostków po-przecznych kręgów szyjnych od 7. do 2.


25



c Układ kolcowo-poprzecznyMięsień płatowaty szyi (m. splenius cervicis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych szyjnych

P.: wyrostki kolczyste kręgów od 3. piersiowego do 6. szyjnego,więzadło nadkolcowe

K.: guzki tylne wyrostków poprzecz-nych kręgów szyjnych od (3.) 2. do 1.

Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczne, rotacja kręgosłupa szyjnego i głowy w swoją stronęskurcz obustronny: prostowanie kręgo-słupa szyjnego

Mięsień płatowaty głowy (m. splenius capitis)Gałęzie tylne nerwów szyjnych

P.: wyrostki kolczyste kręgów szyj-nych od 3. do 7.,więzadło karkowe

K.: wyrostek sutkowaty (kresa karko-wa górna)

Cz.: skurcz jednostronny: zginanie boczne, rotacja kręgosłupa szyjnego i głowy w swoją stronęskurcz obustronny: prostowanie kręgo-słupa szyjnego

d Mięśnie dźwigacze żeber Mięśnie dźwigacze żeber (mm. levatores costarum) (mięśnie dźwigacze żeber długie na swym przebiegu omijają jedno żebro, a mięśnie dźwigacze żeber krótkie przyczepiają się do sąsiedniego dolnego żebra)Gałęzie tylne nerwu rdzeniowego szyjnego [C8] oraz nn. rdzeniowych piersiowych [Th1–Th10]

P.: wyrostki poprzeczne kręgów od 9. piersiowego do 7. szyjnego

K.: żebra od 12. do 1., bocznie od kątów żeber

Cz.: unoszenie żeber,zginanie boczne i obrót kręgosłupa

26



II Pasmo przyśrodkowe

Pasmo przyśrodkowe głębokich mięśni grzbietu w odcinku szyjnym i lędźwiowym położone jest pod pasmem bocznym i określane jest również jako warstwa głęboka mięśni właściwych grzbietu. Należą do nich przebiegające pionowo pasma mięśniowe mięśni międzykolcowych oraz mięsień kolcowy. Skośnie ku górze i przyśrodkowo zbiegają się (poprzeczno-kolcowe) mięśnie skręcające, mięśnie wielodzielne oraz mięsień półkolcowy.

a Układ kolcowy Mięśnie międzykolcowe lędźwi (mm. interspinales lumborum)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki kolczyste kręgów lędź-wiowych od 5. do 1.

K.: górny brzeg grzebienia krzyżowe-go pośrodkowego,wyrostki kolczyste kręgów lędźwio-wych od 5. do 2.

Cz.: segmentowe prostowanie

Mięśnie międzykolcowe klatki piersiowej (mm. interspinales thoracis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki kolczyste kręgów piersio-wych od (12.) 11. do 2. (1.)

K.: wyrostki kolczyste (kręgu lędźwio-wego 1.) i kręgów piersiowych od 12. do 3. (2.)


Mięśnie międzykolcowe szyi (mm. interspinales cervicis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki kolczyste kręgów szyj-nych od 7. do 2.

K.: wyrostki kolczyste od 1. kręgu piersiowego do 3. kręgu szyjnego


27



Mięsień kolcowy klatki piersiowej (m. spinalis thoracis) (w miejscu początkowym jest ściśle związany z mięśniem najdłuższym klatki piersiowej, a w miejscu przyczepu końcowego z mięśniami wielodzielnymi)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki kolczyste kręgów lędź-wiowych od (3.) 2., 1. do 12.–10. kręgów piersiowych

K.: wyrostki kolczyste kręgów piersio-wych od (10.) 9. do 2.


Mięsień kolcowy szyi (m. spinalis cervicis)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki kolczyste kręgów piersio-wych od (4.) 3.–1. do 7.–6. kręgów szyjnych

K.: wyrostki kolczyste kręgów szyj-nych od (6.) 5. do 2.


Mięsień kolcowy głowy (m. spinalis capitis) (niestały mięsień, przyczep początkowy wspólny z mięśniem półkolcowym)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki kolczyste kręgów pier-siowych od 3.–1. do 7.–5. kręgów szyjnych

K.: łuska kości potylicznej pomiędzy kresą karkową najwyższą a kresą karkową górną w pobliżu guzowato-ści potylicznej zewnętrznej



28


b Układ poprzeczno-kolcowy Mięśnie skręcające (mm. rotatores) (wśród nich wyróżnia się mięśnie skręcające szyi, mięśnie skręcające klatki piersiowej oraz niestale występujące mięśnie skręcające lędźwi. Mięśnie skręcające krótkie przebiegają między sąsiadującymi kręgami, natomiast mięśnie długie omijają jeden kręg).Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki suteczkowate kręgów lędźwiowych,wyrostki poprzeczne kręgów piersio-wych,wyrostki stawowe dolne kręgów szyjnych

K.: nasada wyrostków kolczystych kręgów lędźwiowych od 3. do 1., piersiowych od 12. do 1. oraz szyj-nych od 7. do 2.

Cz.: skurcz jednostronny: segmentowe zginanie boczne, obrótskurcz obustronny: segmentowe prostowanie

Mięśnie wielodzielne (mm. multifidi) (są szczególnie silne w części lędźwiowej kręgosłupa i na przebiegu omijają 2 do 4 kręgów)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: powierzchnia grzbietowa kości krzyżowej,więzadło krzyżowo-biodrowe tylne,tylna część grzebienia biodrowego,wyrostki suteczkowate kręgów lędź-wiowych,wyrostki poprzeczne kręgów piersio-wych,wyrostki stawowe dolne kręgów szyjnych od 7. do 4.

K.: wyrostki kolczyste kręgów lędź-wiowych od 5. do 1., piersiowych od 12. do 1. oraz szyjnych od 7. do 2.

Cz.: skurcz jednostronny: segmentowe zginanie boczne, obrótskurcz obustronny: segmentowe prostowanie

Mięsień półkolcowy klatki piersiowej (m. semispinalis thoracis) (jego włókna omijają na przebiegu od 5 do 7 kręgów)Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki poprzeczne kręgów pier-siowych od (12.) 11. do 7. (6.)

K.: wyrostki kolczyste kręgów od (4.) 3. piersiowego do 6. szyjnego

Cz.: skurcz jednostronny: obrót kręgo-słupa i głowy w stronę przeciwną;skurcz obustronny: prostowanie

29



Mięsień półkolcowy szyi (m. semispinalis cervicis) Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki poprzeczne kręgów od (7.) 6. piersiowego do 7. szyjnego

K.: wyrostki kolczyste kręgów szyj-nych od 6. do 3.

Cz.: skurcz jednostronny: obrót krę-gosłupa i głowy w stronę przeciwną, zginanie boczneskurcz obustronny: prostowanie

Mięsień półkolcowy głowy (m. semispinalis capitis) Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych

P.: wyrostki poprzeczne kręgów od (8.) 7. piersiowego do 3. szyjnego

K.: łuska kości potylicznej, pomiędzy kresą karkową najwyższą a kresą karkową górną, blisko linii pośrodko-wej

Cz.: skurcz jednostronny: obrót krę-gosłupa i głowy w stronę przeciwną, zginanie boczneskurcz obustronny: prostowanie

III Mięśnie karku (mięśnie podpotyliczne) ( ryc. 2.77, 2.78, 2.81–2.83)

Mięsień prosty głowy tylny większy (m. rectus capitis posterior major)Nerw podpotyliczny (gałąź grzbietowa nerwu szyjnego [C1])

P.: wyrostek kolczysty kręgu obroto-wego

K.: środkowa jedna trzecia kresy karkowej dolnej

Cz.: skurcz jednostronny: obraca i zgi-na głowę w swoją stronęskurcz obustronny: bierze udział w do-kładnym ustalaniu pozycji i kinematyki stawów głowy, prostowanie

Mięsień prosty głowy tylny mniejszy (m. rectus capitis posterior minor)Nerw podpotyliczny (gałąź grzbietowa nerwu szyjnego [C1])

P.: guzek tylny łuku tylnego kręgu szczytowego

K.: przyśrodkowo poniżej kresy karkowej dolnej

Cz.: skurcz jednostronny: obraca i zgi-na głowę w swoją stronęskurcz obustronny: bierze udział w do-kładnym ustalaniu pozycji i kinematyki stawów głowy, prostowanie

→Tablica 18

Documents

Transcript of →Tablica 18