„Nie jest ważne by być lepszym niż ktoś inny, ale by być lepszym niż wczoraj.”

WYJAŚNIENIE

Moim zainteresowaniem są sztuki walki. Osobiście trenuję MMA (Mixed

Martial Arts), czyli mieszane sztuki walki. Jest to dyscyplina sportowa, w której

zawodnicy sztuk i sportów walki walczą wręcz przy dużym zakresie

dozwolonych technik. Dopuszcza się wszystkie techniki dozwolone w innych

sportach walki bez broni. Mieszane sztuki walki wyrażają jeden ze

współczesnych kierunków rozwoju sztuk walki – zapewnienie widowiska

sportowego, w którym walka toczy się przy jak najmniejszych ograniczeniach,

ale jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka śmierci i poważnych, trwałych

obrażeń ciała.

NAZWA

Nazwa „Mixed martial arts” niekiedy jest błędnie stosowana zamiennie z określeniem „vale

tudo” (tak nazywały się organizowane w Ameryce Południowej turnieje, od których

wywodzą się współczesne mieszane sztuki walki). Zawody w formule vale tudo

charakteryzują się jednak o wiele mniejszą liczbą ograniczeń, a sama nazwa nie jest

określeniem sportu czy sztuki walki. Oficjalnie pierwszy raz sformułowanie "Mixed martial

arts" zostało użyte przez reportera Howarda Rosenberga 15 listopada 1993 w jego relacji z

gali UFC dla gazety Los Angeles Times[1].

Walki MMA pierwotnie określano ze względów marketingowych (zwłaszcza w USA)

również jako „No Holds Barred” (NHB), czyli „bez chwytów zabronionych”. Stąd niekiedy

mieszane sztuki walki do dziś nazywane są „walkami bez reguł”. Jest to mylący termin,

gdyż jak w każdej dyscyplinie sportu i w tej obowiązują ściśle określone reguły

współzawodnictwa.

Niektórzy dziennikarze sportowi używają również terminu wszechstylowa walka wręcz.

HISTORIA MMA

Pierwszym udokumentowanym sportem walki przypominającym dzisiejsze MMA

był pankration (stosuje się też spolszczoną pisownię „pankracjon”), w którym stosowano

różne techniki z klasycznych greckich zapasów i pięściarstwa. Obok pięściarstwa (pygme)

i zapasów (pale), znajdowały się one w programie antycznych igrzysk olimpijskich.

Współczesne mieszane sztuki walki swój rodowód wywodzą od organizowanych od lat 20.

XX wieku brazylijskich turniejów vale tudo oraz sięgających lat 70. japońskich zawodów

zwanych kakutougi. Początkowy okres rozwoju sportu przypadł na pierwszą połowę lat

90., kiedy w USA w zorganizowano pierwszy oficjalny turniej MMA pod nazwą UFC

1 (1993), a w Japonii założono organizacje Shooto i Pancrase.

Obecnie zawody w formule MMA odbywają się na całym świecie. Do najbardziej znanych

organizacji o globalnym zasięgu należą m.in. UFC, Bellator i M-1 Global, oraz do 2007

roku PRIDE FC, 2012 DREAM i do 2013 Strikeforce.

REGUŁY

Rywalizacja toczy się zarówno w stójce, jak i parterze. W typowych walkach MMA

dozwolone są rzuty, ciosy pięściami ,kopnięcia, dźwignie, duszenia. Zabronione są

natomiast techniki stwarzające znaczne niebezpieczeństwo dla zdrowia zawodników.

W regulaminach większości organizacji czy zawodów zakazane jest zwykle: gryzienie,

zahaczanie (wkładania palców w otwory fizjologiczne, np. usta czy nos), atakowanie

genitaliów, oczu i krtani, uderzanie głową, uderzanie w kręgosłup, stosowanie dźwigni

na małe stawy, czyli palce. Często organizatorzy wprowadzają dodatkowe

ograniczenia, zabraniając np. ciosów łokciami, dźwigni na kręgosłup, dźwigni

skrętowych na kolana, wykonywania rzutów skutkujących upadkiem rywala na głowę

albo kopnięć w parterze. Jeszcze bardziej restrykcyjne reguły obowiązywały dawniej w

niektórych japońskich organizacjach (np. Pancrase czy RINGS), gdzie zabronione były

uderzania w parterze, czy też uderzania zaciśniętą pięścią.

O wyniku walki decyduje nokaut (również techniczny), poddanie się oraz, jeśli walka

nie zakończyła się przed czasem, decyzja sędziów. W zależności od regulaminu

danych zawodów niekiedy dopuszczalnym rozstrzygnięciem może być też remis.

Walki odbywają się na zwykłym ringu bokserskim lub na ringach różnych kształtów

otoczonych siatką, która zapobiega wypadaniu zawodników poza miejsce walki

(potocznie zwanymi „klatkami”). Ośmiokątny ring używany przez UFC jest określany

„oktagonem” (The Octagon – nazwa jest zastrzeżonym znakiem towarowym).

Zawodnicy zawsze muszą posiadać ochraniacze na zęby oraz rękawice (zwykle

cienkie, umożliwiające chwytanie). Niekiedy dopuszcza się również stosowanie

nagolenników lub ochraniaczy na kolana.

TRENING MMA

W mieszanych sztukach walki praktykuje się tzw. trening przekrojowy, przygotowujący

zawodnika do walki zarówno w stójce, jak i w parterze oraz zwarciu. Akcentowana jest

w nim umiejętność płynnego przechodzenia między tymi trzema dystansami.

Generalnie boks (włączając w to kick-boxing, boks tajski) w połączeniu

z grapplingiem (zapasy, sambo, judo, jujutsu, brazylijskie jiu-jitsu) stanowią podstawę

niemal każdego treningu mieszanych sztuk walki. Rzadziej stosuje się elementy

innych sztuk, takich jak karate czy taekwondo.

TAKTYKA WALKI

W okresie kształtowania się mieszanych sztuk walki współzawodniczyli ze sobą

przedstawiciele rozmaitych stylów. Zawodnicy kilku z nich okazali się bardziej

predestynowani od innych do odnoszenia sukcesów w MMA. Bokserzy i kick-boxerzy

mieli tendencję do dominacji w uderzeniach, zapaśnicy i judocy w obaleniach, zaś

przedstawiciele brazylijskiego jiu-jitsu dominowali w parterze. W rezultacie większość

zawodników MMA można przypisać do jednej z trzech kategorii: „parterowiec”,

„zapaśnik” i „uderzacz”. Obecnie, dzięki treningowi przekrojowemu, większość

czołowych zawodników MMA jest skuteczna we wszystkich trzech płaszczyznach,

osiągając wysoki stopień wszechstronności.

„Parterowiec” (bądź z ang. grappler) specjalizuje się w chwytach. Taktyką tego

typu zawodnika jest dążenie do walki w parterze, gdzie szuka wymuszenia na

przeciwniku poddania za pomocą dźwigni lub duszenia. Chociaż umiejętność

wykonania obalenia ściśle się wiąże ze strategią walki w parterze, czyste, silne

obalenie nie jest dla niego tak ważne jak dla zapaśnika.

„Zapaśnik” preferuje walkę w stójce w zwarciu (tzw. klinczu) i walkę na uderzenia

w parterze. Jego mocną stroną zwykle jest obalenie. Popularnie strategia

zapaśnika jest znana jako „obal i uderzaj” lub „połóż i dołóż” (ang. ground and

pound). Odnosi się to do metody obalenia przeciwnika, osiągnięcia dominującej

pozycji w parterze (np. dosiadu) i zakończenia walki uderzeniami.

„Uderzacz” (bądź z ang. striker) jest zawodnikiem, który preferuje walkę w stójce,

ze względu na swoje umiejętności zadawania uderzeń (tj. kopnięć i ciosów

pięściami). Strategia walki uderzacza to „unikaj zwarcia i uderzaj” (sprawl and

brawl). Odnosi się to do koncentracji na neutralizowaniu obaleń, tak aby samemu

pozostać na nogach i zakończyć starcie ciosami.

MMA W POLSCE

W Polsce odbywają się turnieje amatorskie (w tym mistrzostwa kraju) oraz gale

zawodowe, z których największe organizowane są pod szyldem Konfrontacja Sztuk

Walki. Do pozostałych imprez tego typu zalicza się m.in. Profesjonalna Liga

MMA, Amatorska Liga MMA, Fighters Arena, Fight Exclusive Night, ThunderStrike

Fight League, Arena Berserkerów, Gladiator Arena, Gala Sportów Walki, XCage oraz

nieistniejące już MMA Attack, Pro MMA Challenge, Coloseum, Quest Arena, Iron Fist,

Bałtycki Sztorm, Full Contact Prestige, Turniej Hadaka Waza, Pro Fight, MMA Polska

czy MMA Sport.