CZASWALKI

DUCHOWEJ

Ksià˝ka jest wyrazem wdzi´cznoÊci Bogu za 80. rocz-nic´ pierwszych objawieƒ or´dzia Bo˝ego Mi∏osierdziaw P∏ocku Êw. Faustynie i upami´tnieniem 800. rocznicyurodzin b∏. Salomei. Jest zach´tà do podj´cia duchowychzmagaƒ z si∏ami osobowego z∏a, które trwajà od wieków.

Korzystajmy z màdroÊci Êwi´tych, którzy ukazujànam, jak odnosiç zwyci´stwo!

ks. Micha∏ D∏utowski

CZASWALKI

DUCHOWEJ

≥

Zaczynam dzieƒ walkà i koƒcz´ go walkà, zaledwiesi´ uprzàtn´ z jednà trudnoÊcià, to na jej miejsce powstajedziesi´ç do zwalczenia, ale nie martwi´ si´ tym, bo wiemdobrze, ˝e jest to czas walki…

Êw. Faustyna, Dzienniczek, 606

WST¢P

S∏aw j´zyku bój chwalebny,Dzieje walki niezrównanej,

I opiewaj tryumf Krzy˝aHymnem pe∏nym uwielbienia,

Na nim bowiem OdkupicielBy∏ zabity, lecz zwyci´˝y∏.

(fragment hymnu Godziny czytaƒ

Wielkiego Tygodnia)

Jezus przed m´kà mówi∏ do uczniów o walce, jakà b´dzie musia∏ stoczyç w Ogrójcu z ksi´ciemciemnoÊci. Potem oddali∏ si´ od nich na odleg∏oÊçrzutu kamieniem. Te wydarzenia zajmujà centralnemiejsce w Ewangelii wed∏ug Êw. ¸ukasza. Oto tu,w tym ogrodzie – jak w t∏oczni oliwek – Jezusmia˝d˝ony grzechami ludzkoÊci wszystkich poko-leƒ, podda∏ si´ woli Ojca Niebieskiego. Z∏o˝y∏ siebiew ofierze, pozwoli∏ ukrzy˝owaç swojà wol´. B´dàcw boju, gorliwiej si´ modli∏ (por. ¸k 22, 44). Wal-czy∏ o ka˝dego cz∏owieka, nie zniech´ci∏a goniewdzi´cznoÊç i odniós∏ zwyci´stwo dla ka˝degoz nas.

Czas walki duchowej nie skoƒczy∏ si´. Jezus, kie-dy mia∏ byç zdradzony w Ogrodzie Oliwnym, mó-wi∏ do Êw. Piotra: „Czuwajcie i módlcie si´, abyÊcie

5

nie ulegli pokusie” (Mt 26, 41a). Brak czujnoÊcisprawia, ˝e ulegamy lenistwu i dajemy pole dodzia∏ania królestwu ciemnoÊci. Nawet król Dawid,pomazaniec Bo˝y, upad∏ tragicznie, kiedy zapo-mnia∏ o czuwaniu i modlitwie.

KiedyÊ KoÊció∏ – ten ziemski – by∏ okreÊlany jako walczàcy i taki jest do dziÊ. Zmagania dwóchrzeczywistoÊci duchowych: dobra i z∏a wcià˝ trwajà.Chocia˝ pielgrzymujemy do miejsca, które przygo-towa∏ nam Chrystus w niebie, to nie dojdziemy doniego inaczej ni˝ przez przyj´cie krzy˝a i naÊlado-wanie Jezusa. To nie jest ∏atwe i wymaga, przywspó∏pracy z ∏askà Bo˝à, pokonania licznych trud-noÊci.

Niewielu ludzi zdaje sobie spraw´ z tego, ˝ew rzeczywistoÊci, w której ˝yjemy, trwa ustawicz-na walka królestwa Bestii przeciwko Królestwu Bo-˝emu. Polem walki jest nasze ˝ycie, zaÊ celem – du-sza cz∏owieka. Istnienie tej walki ukazuje PismoÂwi´te, poczàwszy od Ksi´gi Rodzaju do Apokalip-sy. S∏owo Bo˝e nawiàzuje ciàgle do tematu walkiduchowej. Natomiast bardzo wielu ludzi nie zdajesobie w ogóle sprawy z istnienia osobowego z∏a.Jest ono dla nich ideà, ludzkà s∏aboÊcià, jakimÊ mi-tem, ale nigdy inteligencjà osobowà. Ograniczajàcsi´ tylko do tego, co widzialne, stajà si´ w∏aÊnieofiarami z∏ych duchów. W tym miejscu pragn´ za-cytowaç jednoznaczne s∏owa papie˝a Jana Paw∏a IIz 31 grudnia 1993 r., które wyg∏osi∏ w koÊciele Êw. Ignacego Loyoli w Rzymie podczas homilii:

„Antychryst jest wÊród nas – zawo∏a∏ Jan Pa-we∏ II. – Poczàtek nowego roku otwiera horyzonty,

6

które choç nie pozbawione przeb∏ysku Êwiat∏a, sàmroczne i groêne, nie mo˝emy przymykaç oczuna to, co nas otacza. Musimy nazwaç po imieniuZ∏ego. Nie mo˝emy przeoczyç faktu, ˝e wraz z kul-turà mi∏oÊci i ˝ycia na Êwiecie rozpowszechnia si´inna cywilizacja, cywilizacja Êmierci, b´dàca bezpo-Êrednim dzie∏em Szatana i stanowiàca jeden z prze-jawów zbli˝ajàcej si´ Apokalipsy”.

W tej duchowej walce, która ustawicznie trwa,mamy do czynienia nie tylko z jednym z∏ym du-chem, ale z ca∏ymi ich legionami. To naprawd´ niesà ˝arty, tote˝ warto otrzàsnàç si´ z oÊwieceniowe-go racjonalizmu i przyjàç prawd´ o tej nieznanejnam, a jednak obecnej rzeczywistoÊci. ˚ycie wielumistyków i Êwi´tych, którzy mieli znacznie g∏´bszewejrzenie w te sprawy, ukazuje niezwyk∏y realizmtej rzeczywistoÊci.

Beztroska wspó∏czesnego cz∏owieka wobec tegozagro˝enia jest przera˝ajàca. Zdobywa si´ on na ra-towanie ˝ab przed rozjechaniem na autostradzie,a jednoczeÊnie dokonuje zamachu na ˝ycie pocz´-tych dzieci w ∏onach matek. Lekcewa˝y si´ dzisiajpowszechnie potrzeb´ troski o swojà dusz´. CzyktoÊ jeszcze przejmuje si´ grzechem Êmiertelnym?

W naszych czasach kultura zosta∏a zdominowa-na przez niechrzeÊcijaƒskie wartoÊci, w ∏atwy spo-sób rozpowszechniajàce si´ przez globalizm. Mediacz´sto stajà si´ narz´dziem z∏a osobowego. Przyk∏a-dem sà liczne k∏amliwe informacje majàce na celudzielenie ludzi mi´dzy sobà i uprzedmiotowieniecz∏owieka. Z∏y duch pos∏uguje si´ nimi, a˝eby kon-tynuowaç swoje dzie∏o zniszczenia, kusiç i dopro-

7

wadziç do upadku. Warto przytoczyç tu s∏owa kar-dyna∏a Karola Wojty∏y: „Stoimy dziÊ wobec osta-tecznej konfrontacji mi´dzy KoÊcio∏em a antyko-Êcio∏em, pomi´dzy Ewangelià a antyewangelià”(wypowiedê z Kongresu Eucharystycznego w Fila-delfii w 1976 r.). Ta próba si∏ wcià˝ trwa i KoÊció∏musi jà podjàç. Czy Êw. Piotr nie przekazuje namostrze˝enia o z∏ym duchu, który jak lew ryczàcyszuka kogo po˝reç? (por. 1 P 5, 8).

Naszà obronà wobec z∏a osobowego jest, ujmu-jàc to w ogromnym skrócie, ˝ycie w stanie ∏askiuÊwi´cajàcej i Êwiadectwo mi∏oÊci. Lecz czy to jestwystarczajàca odpowiedê? Na pewno nie, dlategozapraszam do przeczytania zawartych tu wskazaƒo walce duchowej, które, mam takà nadziej´, przy-bli˝à nas do ostatecznego zwyci´zcy – Jezusa Chry-stusa. Jego tryumf przez Maryj´ jest coraz bli˝szy.Zbawiciel pokona∏ przeciwnika i to jest naszà na-dziejà. Pisze o tym Êw. Jan Ewangelista: „Wy dzieci,jesteÊcie z Boga i zwyci´˝yliÊcie ich, poniewa˝wi´kszy jest Ten, który w was jest, od tego, któryjest w Êwiecie” (1 J 4, 4).

Na przyk∏adzie ˝ycia duchowego Êw. Faustyny,przede wszystkim pragn´ ukazaç sposób realizacjipodstawowego powo∏ania ka˝dego z nas. Tym pod-stawowym powo∏aniem jest Êwi´toÊç. Fausty-na konsekwentnie dà˝y∏a do niej przez ca∏e ˝yciepoprzez modlitw´, czyny mi∏osierdzia, sakramentpokuty i Eucharysti´. Szczególnym rysem jej drogijest or´dzie Bo˝ego Mi∏osierdzia. To w nim znajdu-jemy êród∏o wszechmocy Boga wobec naszej s∏abo-Êci. Siostra Faustyna pozostawi∏a nam w swoim

8

dzienniku duchowym ca∏y program, jak mamyzwyci´˝aç przeciwnika naszego zbawienia. To dzi´-ki mi∏osierdziu Boga mamy wcià˝ nadziej´ na oso-bistà Êwi´toÊç, realizowanà przez szczere nawróce-nie. Odwrócenie si´ od drogi proponowanej przezZ∏ego i wejÊcie na drog´ pokuty i mi∏osierdzia jestnajlepszà szczepionkà na choroby dusz ludzkichobecnej chwili.

Uczymy si´ wcià˝ na nowo, jak z tej ostatecznejwygranej, która dokona∏a si´ na krzy˝u, czerpaç ∏a-sk´ m´stwa i màdroÊci. Jezus zapewnia∏ Êw. Fausty-n´, ˝e da jej moc do walki: „Jam jest si∏à twojà, ja cidam moc do walki” (Êw. Faustyna, Dzienniczek, War-szawa 2010, dalej: Dz., 1485). Zbawiciel poucza∏Âwi´tà, a przez to ka˝dego z nas, ˝e zmaganie z si-∏ami z∏a potrwa do ostatniego tchnienia ˝ycia:„walka trwaç b´dzie do Êmierci, ostatnie tchnieniezakoƒczy jà” (Dz. 1597). Walczmy wi´c od teraz doostatniej sekundy naszego ˝ycia.

I. DZIA¸ANIE Z¸EGO DUCHA

PRZECIWNIK – KIM JEST I JAK DZIA¸A?

Upad∏e anio∏y sà to istoty duchowe, które zbun-towa∏y si´ przeciw woli Boga, gdy˝ nie chcia∏y Mus∏u˝yç. Te istoty radykalnie, w sposób wolny i nie-odwo∏alny, odrzuci∏y Boga (por. Katechizm KoÊcio-∏a Katolickiego, dalej: KKK, 392). Tradycja chrzeÊci-jaƒska mówi, ˝e êród∏em ich buntu przeciw Boguby∏a pycha. Lucyfer, najpot´˝niejszy z anio∏ów, by∏zapatrzony w siebie i odrzuci∏ mi∏oÊç Boga. Chcia∏byç ponad Nim, zapragnà∏ czci dla siebie, nie zgo-dzi∏ si´ na wywy˝szenie natury ludzkiej. Nie by∏w stanie uznaç w hierarchii bytowej nad sobà – Jezusa Chrystusa, drugiej Osoby Trójcy Âwi´tej,który b´dàc Bogiem-Cz∏owiekiem, by∏ jako cz∏o-wiek kimÊ ni˝szym od niego, bo ograniczonym ma-terià. Upadek Lucyfera i anio∏ów, które za nim po-sz∏y, jest tym wi´kszy, gdy˝ i wi´ksze ni˝ nasze by-∏o ich poznanie mi∏oÊci Boga i ich bliskoÊç z Nim.Jezus okreÊla Lucyfera „ojcem k∏amstwa” i „zabój-cà” (por. J 8, 44).

Prawdziwà pora˝kà demonów jest ÊwiadomoÊç,˝e – mówiàc obrazowo – „ich miejsce” w niebie zaj-mà ludzie odkupieni Krwià Baranka. Robià wi´cwszystko, by do tego nie dopuÊciç. Bez przerwy,

10

bez chwili odpoczynku, szukajà jakiejÊ „szczeliny”w ludzkiej duszy, by wsàczaç tam swój Êmiertelnyjad nieufnoÊci wobec Boga i oddzieliç cz∏owiekaod Niego. Z∏y duch mo˝e opanowaç cz∏owiekai wtedy ten staje si´ jego narz´dziem. Demony majà wp∏yw nie tylko na pojedyncze osoby, alena ca∏e spo∏eczeƒstwa i mogà dokonywaç w nichwielkich szkód duchowych (por. KKK 395). Potwierdzajà to akty ludobójstwa w XX wieku, po-pe∏niane przez Rosjan i Niemców.

Demony to istoty o wiele inteligentniejsze odcz∏owieka. Do walki z ka˝dym z nas majà opraco-wanà strategi´ i konsekwentnie jà realizujà. Docz∏owieka docierajà poprzez grzech lub pod posta-cià pozornego dobra. Ludzie kierujàcy si´ po˝àdli-woÊciami cia∏a lgnà do ich pu∏apek jak muchy do lepu. Pycha, egoizm i wynikajàca z tego nienawiÊçszczególnie upodabniajà cz∏owieka do z∏ego ducha.Celem demona jest dzielenie: ludzi od Boga, od sie-bie nawzajem, wprowadzanie ducha zam´tu i nie-zgody. Sà wrogami ludzkiego szcz´Êcia, sprowadza-jà cz∏owieka na samo dno.

Bo˝e Mi∏osierdzie – objawiajàce si´ przez wsta-wiennictwo Anio∏ów Stró˝ów, Êwi´tych i nadewszystko Matki Bo˝ej oraz samego Zbawiciela– jest jedynà nadziejà cz∏owieka. Ludzkie Êrodki za-wodzà, nale˝y si´ uciec do Najwy˝szego. W tej kon-frontacji nikt nie mo˝e byç pewny siebie. Ka˝dymusi uwa˝aç, by nie upaÊç tak nisko, jak z∏e duchy.

Do rozwa˝enia: Zaczynam dzieƒ walkà i koƒcz´go walkà... (Dz. 606).

11

HISTORIA PIERWSZEJ PRZEGRANEJ I JEJ SKUTKI

Ludzie wspó∏czeÊni nie chcà s∏yszeç o grzechu.Prowadzi to do tego, ˝e i spowiedê wydaje im si´niepotrzebna. Tak zwany postmodernizm i wp∏ywprotestantyzmu w KoÊciele rzymskokatolickimsprawi∏y, ˝e w niektórych paƒstwach zachodnichkonfesjona∏y pokry∏y si´ kurzem, gdy˝ g∏os Bogaw ludzkich sumieniach zosta∏ zag∏uszony. Tymcza-sem grzech jest najwi´kszym dramatem ludzkiegoistnienia. Lekcewa˝enie grzechu jest szaleƒstwem!Przyjrzyjmy si´ tej bolesnej prawdzie, której konse-kwencje widaç w M´ce Jezusa Chrystusa.

„W wyniku grzechu pierworodnego, któryw swej istocie by∏ odwróceniem si´ cz∏owiekaod mi∏ujàcego ludzi Boga i wejÊciem w s∏u˝b´ Sza-tana, doczesny Êwiat sta∏ si´ krainà nienawiÊci i nie-sprawiedliwoÊci; sta∏ si´ Êwiatem Antychrysta” (ks. J. Szymborski, Droga wÊród bezdro˝y, s. 85).Grzech pierworodny Adama i Ewy uruchomi∏ ca∏àlawin´ z∏a. „Po tym pierwszym grzechu prawdziwa«inwazja» grzechu zalewa Êwiat...” (KKK 401). War-to wi´c si´ zastanowiç, czym jest grzech i jakie sàjego skutki, bo to broƒ przeciwnika. Warto jà po-znaç, by umieç jà unieszkodliwiç oraz wiedzieç,w jaki sposób pos∏uguje si´ nià diabe∏.

Grzech pierworodny by∏ brakiem zaufania Ewyi Adama wobec mi∏oÊci Stwórcy (por. KKK 397).Wà˝ zniszczy∏ wi´ê z Bogiem przez jad nieufnoÊci.Wzbudzi∏ wàtpliwoÊç s∏owami: „Czy rzeczywiÊcieBóg powiedzia∏: Nie jedzcie owoców ze wszystkichdrzew tego ogrodu?” (Rdz 3, 1). Potem ju˝ by∏a ich

12

uleg∏oÊç wobec dalszego k∏amstwa, ˝e b´dà jak Bóg.Pocz´∏a si´ wtedy pycha, która doprowadzi∏a pierw-szych ludzi do niepos∏uszeƒstwa wobec woli Boga.Dalsze skutki takiej postawy to: Êmierç, cierpienie,l´k, upokorzenie, nadu˝ycie wolnoÊci, obraza Bo˝ejmi∏oÊci, zerwanie przymierza z Bogiem, oddanie si´pod panowanie z∏a osobowego. U cz∏owieka pozo-stajàcego pod jego wp∏ywem dochodzi do parali˝uwoli, przekazywania z∏a innym, ucieczki od praw-dy, sk∏onnoÊci do z∏a, utraty szcz´Êcia i zerwaniakomunii z Bogiem.

Sytuacja cz∏owieka i Êwiata po grzechu pierworod-nym sta∏a si´ dramatyczna (por. KKK 409). Sobór Wa-tykaƒski II streszcza jà w s∏owach: „W ciàgu bowiemca∏ej historii ludzkiej toczy si´ ci´˝ka walka przeciwmocom ciemnoÊci; walka ta zacz´ta ongiÊ u poczàtkuÊwiata, trwaç b´dzie do ostatniego dnia, wed∏ug s∏o-wa Pana” (Sobór Watykaƒski II, Konst. Gaudium etspes, 37). Czas walki duchowej wcià˝ trwa i skoƒczysi´ z powtórnym przyjÊciem naszego Pana JezusaChrystusa na koƒcu czasów. Ale uwaga! Nadejdzieten dzieƒ i znajdziemy si´ w potrzasku, i ju˝ nie b´dzie mi∏osierdzia, lecz czas sprawiedliwoÊci.

Oto kilka okreÊleƒ grzechu z DzienniczkaÊw. Faustyny: przepaÊç z∏oÊci i niewdzi´cznoÊci(por. Dz. 72), (grzech jest) z∏oÊcià w cz∏owieku (por.Dz. 408), jak wiele kosztuje jeden, jedyny grzech(Dz. 685), niczego nie powinnam si´ l´kaç, próczgrzechu (Dz. 1394). Jezus powiedzia∏ Âwi´tej, któryz grzechów najbardziej Go rani: „NajboleÊniej raniàmnie grzechy nieufnoÊci” (Dz. 1076). Âw. Jan MariaVianney mówi∏, ˝e grzech jest: katem Boga, Êmiercià

13

duszy, ucieczkà od przyjaciela, krzy˝owaniem Chry-stusa, upodobnieniem do zwierz´cia (por. homilia Jana Marii Vianneya o grzechu, w: A. Monnin SJ,Zapiski z Ars, Warszawa 2009, s. 145-155).

Wymieniajàc kolejne imiona grzechu, mo˝emypowiedzieç, ˝e jest on: nieufnoÊcià, k∏amstwem,pychà, egoizmem. A wi´c przeciwstawmy mu na-sze ˝ywe zaufanie do Boga, którego domaga∏ si´ Je-zus od Êw. Faustyny, proszàc, by namalowa∏a obrazz podpisem: „Jezu ufam Tobie”. Ten akt to jest lekna grzech nieufnoÊci wobec tak wielkiej mi∏oÊci Boga. Przeciwstawmy prawd´ k∏amstwu – Jezusprzyszed∏ daç Êwiadectwo prawdzie – a wi´c niebójmy si´ prawdy o w∏asnych grzechach, o tym, ˝enic nie mo˝emy sami z siebie. Pysze przeciwstaw-my uni˝enie przed Panem i pokor´, która jest posta-wà bycia s∏ugà jak Maryja, która mówi: „Oto ja S∏u-˝ebnica Paƒska” – jest to postawa odwrotna do po-stawy tego, który nie chcia∏ s∏u˝yç.

Grzechy dzielimy na Êmiertelne i powszednie.Wyró˝niamy jeszcze grzechy g∏ówne, grzechy prze-ciwko Duchowi Âwi´temu, grzechy wo∏ajàce o po-mst´ do nieba, grzechy cudze (np. brak reakcjina z∏o, które ktoÊ pope∏nia∏). Aby zosta∏ pope∏nionygrzech Êmiertelny, muszà byç równoczeÊnie spe∏-nione trzy warunki (por. KKK 1857):

• ci´˝ka materia grzechu (wykroczenie przeciw-ko dziesi´ciu przykazaniom);

• ÊwiadomoÊç, ˝e to, co czyni´, jest grzechem;• ca∏kowita zgoda na to.Grzech powoduje sk∏onnoÊç do z∏a i tak oto po-

wstajà z∏e nawyki, które mo˝na u∏o˝yç w katalog

14

grzechów g∏ównych. Grzech ma dwa aspekty. Jestwinà wobec Boga i pociàga za sobà kar´. Wina jestprzebaczona w sakramencie pojednania. Cz∏owiekprzez grzech zrywa przyjaêƒ z Bogiem, odchodziod Niego. Do komunii z Bogiem powraca przez sa-krament pokuty, który nie dzia∏a jednak automa-tycznie. Pe∏ne usuni´cie kary doczesnej za pope∏nio-ne grzechy nast´puje wówczas, kiedy si´ nawracamydo Boga i podejmujemy pokut´, przyjmujemy w pe∏-ni dary odkupienia przez ˝arliwe ˝ycie sakramental-ne oraz przyjmowanie daru odpustu zupe∏nego.

Ludzie wspó∏czeÊni lekcewa˝à kar´ doczesnà,myÊlàc, ˝e sakrament pojednania wszystko za∏atwii nie zmieniajà swego ˝ycia. Jest to wielkie niebez-pieczeƒstwo przejawiajàce si´ w arogancji i beztro-sce wobec w∏asnego zbawienia. Kiedy stanà w obli-czu Êmierci, na pewno chcieliby wówczas zrobiçwszystko, by przyjàç Bo˝e Mi∏osierdzie, lecz prze-wa˝nie jest na to za póêno. Dali si´ zaÊlepiç grze-chowi i ma to tragiczne skutki.

Postanowienie: Postaram si´ przy ka˝dej spo-wiedzi o g∏´bokà skruch´ i ˝al za grzechy.

Do rozwa˝enia:...brzydz´ si´ najmniejszym grze-chem (Dz. 1728).

DWIE W¸ADZE DUSZY – CEL ATAKU PRZECIWNIKA

Nie jest ∏atwo zrozumieç, czym jest dusza. Pod-stawowa prawda wiary mówi nam, ˝e jest nie-Êmiertelna. Wiemy równie˝, ˝e to dusza o˝ywia

15

cia∏o ludzkie. Dusza ludzka ma natur´ duchowà. Sà w niej dwie sfery – zmys∏owa i ponadzmys∏owa.Sfera zmys∏owa duszy jest wspólna cz∏owiekowii zwierz´ciu. Do niej nale˝à zmys∏y zewn´trzne(pi´ç zmys∏ów), zmys∏y wewn´trzne ∏àcznie z wy-obraênià, pami´cià zmys∏owà oraz uczuciowoÊç.Z tej ostatniej rodzà si´ nami´tnoÊci, czyli uczuciatj. mi∏oÊç, nienawiÊç, pragnienie, wstr´t, radoÊç,smutek itp. W uproszczeniu mo˝emy powiedzieç,˝e ta sfera duszy cz∏owieka jest pod dzia∏aniem Boga Ojca, który jest Stworzycielem.

Ponad sferà zmys∏owà dusza ma dwie w∏adze:rozum i wol´. Rozum mo˝emy przyporzàdkowaçdo Jezusa Chrystusa, który jest s∏owem Ojca – Lo-gosem, prawdà objawionà, wprowadzajàcà ∏adw ˝ycie. Wola ludzka jest oddana Duchowi Âwi´te-mu, który nam udziela si∏y do Êwiadczenia o Nimi trwania przy Nim, mimo przeÊladowaƒ.

Bóg jest obecny w duszy cz∏owieka w sposóbszczególny i trynitarny. Przenika jà i uÊwi´ca, pozo-stajàc w niej jak w swej w∏asnoÊci. Jego przebywaniew duszy piecz´tuje ∏aska uÊwi´cajàca. Ona wprowa-dza nas w ˝ycie nadprzyrodzone, b´dàce udzia∏emw ˝yciu wewn´trznym Boga, zaprowadza duchowàharmoni´ wynikajàcà z ˝ycia z Bogiem. Dusza w sta-nie ∏aski uÊwi´cajàcej promieniuje pokojem.

„¸aska uÊwi´cajàca jest darem habitualnym, sta∏ài nadprzyrodzonà dyspozycjà udoskonalajàcà samàdusz´, by uzdolniç jà do ˝ycia z Bogiem i do dzia∏aniamocà Jego mi∏oÊci” (KKK 2000). ¸aska, jak mówi ka-techizm, jest przychylnoÊcià Boga, wprowadza nasw wewn´trzne ˝ycie Trójcy Âwi´tej (por. KKK 1997).

16

Przez nieoceniony dar sakramentu chrztu jesteÊmyuwolnieni od grzechu pierworodnego i powo∏ani dobycia przybranymi synami Boga. Jako dzieci Bo˝emo˝emy odtàd nazywaç Boga Ojcem.

W∏aÊnie to wewn´trzne ˝ycie z Bogiem, ta niesa-mowita godnoÊç dziecka Bo˝ego jest celem atakuprzeciwnika. Chce on zaw∏adnàç duszà cz∏owieka,wniknàç do jej wn´trza, a˝eby zdobyç jego ducho-we centrum. Swój atak zaczyna zwykle od ni˝szejsfery duszy, czyli sfery zmys∏owej, odpowiadajàcejza wyobraêni´, uczucia, pami´ç. Diabe∏ obserwujesfer´ psychicznà cz∏owieka i ma mo˝liwoÊç oddzia-∏ywania na nià. Ukierunkowanie jego jest wcià˝ tosamo – doprowadziç cz∏owieka do grzechu.

W przestrzeni psychicznej cz∏owieka mogà poja-wiaç si´ ró˝ne wp∏ywy z∏a, np. brak przebaczeniaczy nienawiÊç. Z∏o zniekszta∏ca postrzeganie rze-czywistoÊci lub konkretnych osób (osàdzanie). Pro-blemy w komunikacji z ludêmi mogà rodziç si´z grzechu. Widaç to na przyk∏ad w z∏ej interpretacjis∏ów, które s∏yszymy. KtoÊ powiedzia∏ s∏owa, któ-rymi chcia∏ kogoÊ doceniç, a ta osoba zrozumia∏a, ˝esobie z niej ˝artuje. Innym przyk∏adem mo˝e byçwidzenie tylko z∏a w danej osobie bez jej dobrychcech charakteru.

Cz∏owiek poddaje si´ pod niewol´ Z∏ego szcze-gólnie przez przywiàzanie do dóbr materialnych.W psychice cz∏owieka powstaje l´k, czy wr´cz pa-rali˝, na myÊl o ich utracie. Szczególnie destrukcyj-ne sà wszystkie zachowania wzmacniajàce pych´(por. Ewangelia wed∏ug Êw. Mateusza, rozdz. 5-7).Po wprowadzeniu zam´tu w sferze uczuç i pra-

17

gnieƒ, z∏o osobowe posuwa si´ dalej, oddzia∏ujàcna rozum i wol´ cz∏owieka. Cz∏owiek, który nie za-cznie si´ modliç i wo∏aç o pomoc w chwili pokusy,traci g∏ow´. Jego myÊlenie jest oci´˝a∏e i zaçmione.Nie wyobra˝a on sobie skutków z∏a, które mogàna niego spaÊç poprzez z∏e wybory. Widzi jedyniedoraênà korzyÊç – tak by∏o np. z grzechem Dawida.

Diabe∏ doprowadza cz∏owieka do takiego stanu,˝e przestaje on logicznie myÊleç. Mo˝na to okreÊliçnawet radykalniej, ˝e z∏o wy∏àcza myÊlenie u danejosoby. Ta bezrefleksyjnoÊç doprowadza cz∏owieka dostanu, w którym upodabnia si´ do zwierz´cia. „Zwie-rz´ nie ma rozumu, kieruje si´ instynktem. Podobniecz∏owiek, który upodabnia si´ do zwierz´cia, traci ro-zum i pozwala si´ kierowaç ˝àdzom swego cia∏a” (A. Monnin SJ, Zapiski z Ars, s. 150). JeÊli za zgodà ro-zumu na grzech pójdzie zgoda woli, cz∏owiek prze-grywa. Ulega grzechowi, tracàc, jeÊli jest to grzechÊmiertelny, stan ∏aski uÊwi´cajàcej. Skutkami zezwo-lenia na z∏o sà póêniejsze problemy z mo˝liwoÊciàrozró˝nienia, co jest dobre, a co z∏e i brak umiej´tno-Êci oceny swojej sytuacji ˝yciowej w prawdzieprzed samym sobà, przed ludêmi, przed Bogiem. Cowi´cej – cz∏owiek mo˝e staç si´ niewolnikiem grze-chu, o czym mówi Jezus w Ewangelii.

Zniewolenie rozumu

Cz∏owiek, który sam zaczyna decydowaç, co jestdobre, a co z∏e stawia si´ w miejsce Boga, przez coêle postrzega samego Boga, siebie i Êwiat, w którym˝yje. Prowadzi to do has∏a „róbta co chceta”. Niczym

18

nieograniczona wolnoÊç wyboru staje si´ wa˝niejszaod mi∏oÊci, a wiadomo, do czego to prowadzi.

Istniejà dwa rodzaje zniekszta∏cania prawdyprzez z∏o osobowe. Jest to dzia∏anie na zasadziekrzywego zwierciad∏a. Pierwsza ingerencja z∏a oso-bowego polega na pomniejszeniu jakiegoÊ istotnegoproblemu czy te˝ zadania lub obowiàzku. Docho-dzi wówczas do lekcewa˝enia wa˝nych problemów˝yciowych w rodzinie czy ˝yciu w∏asnym. Drugiedzia∏anie to z kolei wyolbrzymianie problemówtam, gdzie one sà ma∏e lub ich w ogóle nie ma, czylitzw. „burza w szklance wody”.

Bardzo wa˝ne jest wi´c poznanie prawdyi uwolnienie si´ od czysto subiektywnych odczuç.Trzeba pozwoliç, aby ktoÊ inny zobiektywizowa∏spojrzenie na moje ˝ycie. Wielkà rol´ mo˝e odegraçtutaj màdre kierownictwo duchowe lub przyjaêƒz osobà màdrà i doÊwiadczonà, bezinteresownà wo-bec mnie. W wielu sytuacjach nie trzeba od razuszukaç psychologa, by dowiedzieç si´, co mam ro-biç. Wystarczy mieç chocia˝ jednà szczerà i uczci-wà osob´, z którà mo˝na wspólnie spojrzeç na na-szà przysz∏oÊç i ró˝ne problemy. Ludzie wspó∏cze-Êni cierpià, bo nie majà czasu na prawdziweprzyjaênie i muszà p∏aciç obcym. Osobà, która po-zwoli mi zobaczyç prawd´, mo˝e byç paradoksalnienawet ktoÊ, kogo nie lubi´.

Uczmy si´ wi´c s∏uchaç Boga, ludzi i ró˝nych ˝y-ciowych zdarzeƒ, by potem usuwaç b∏´dy. Cz´stojednak ludzie uciekajà przed prawdà i wybierajà to,co ∏atwiejsze, tworzàc swoje w∏asne dekalogi i nor-my post´powania. Brak osobistej modlitwy i refleksji

19

nad sobà jest poczàtkiem wewn´trznego chaosui dezintegracji osobowoÊci, czego dowodem sà licz-ne samobójstwa, nawet bardzo m∏odych ludzi, orazproblemy uzale˝nieƒ. Prowadzi to do ˝ycia w k∏am-stwie i odci´cia si´ od êród∏a uzdrowienia, które jestw Bogu. To Chrystus jest odpowiedzià na wszyst-kie pytania wspó∏czesnego cz∏owieka. Ludzie jed-nak nie majà czasu na refleksj´ nad sobà lub sà zarozumiali.

Choroba woli

Skutki grzechu sà straszne. Cz∏owiek wchodzàcraz w kolein´ grzechu, wyrabia w sobie ∏atwoÊç po-wracania do niej. Bez szybkiej reakcji na grzech mo˝e powstaç uzale˝nienie, a skutki grzechu mogàtrwaç w sferze psychicznej cz∏owieka do koƒca ˝y-cia. Spowiedê b´dzie zawsze ratunkiem, lecz po-wracanie do grzechu mo˝e staç si´ z czasem nieza-le˝ne od naszej woli. Dochodzi do duchowegoubezw∏asnowolnienia nas przez Z∏ego, który za po-mocà grzechu zdobywa stopniowo w∏adze naszejduszy. Cz∏owiek zaczyna sobie zdawaç spraw´, ˝eju˝ nie radzi sobie sam. Widaç to szczególniew przestrzeni grzechów seksualnych. Musi to zro-biç, chocia˝ tego nie chce i to go upokarza. WyjÊçz takiego stanu jest bardzo trudno, lepiej wi´c doniego nie dopuszczaç.

Na wol´ cz∏owieka diabe∏ zastawia trzy zasadzki:• z∏y dobór celów – cz∏owiek wybiera to, co nie

jest zgodne z wolà Boga;

20

• parali˝ woli – „nie poradz´ sobie”;• nadmierne uaktywnienie woli – „uratuj´ losy

Êwiata” (por. ks. Jan Szymborski, Egzorcyzmya moce ciemnoÊci, Warszawa 2007, s. 9).

Te dwie w∏adze duszy – rozum i wol´ – mo˝eprowadziç tylko mi∏oÊç Bo˝a, inaczej ∏atwo o po-my∏k´ i zejÊcie na manowce. Diabe∏ ma mo˝liwoÊçoddzia∏ywania na nasze cia∏o, psychik´, rozum, wol´, nie mo˝e jednak mieç wp∏ywu na dusz´ cz∏o-wieka, jeÊli cz∏owiek Êwiadomym aktem mu jej nieodda. Z∏y nie ma te˝ dost´pu do modlitwy myÊlnej,a wi´c takiej, która jest modlitwà wewn´trznà bezwypowiadania s∏ów na g∏os (por. Jerzy Zieliƒski,Walka duchowa, Kraków 2004, s. 20).

Postanowienie: W uroczystej modlitwie ofia-ruj´ Bogu przez Maryj´ dwie w∏adze duszy – ro-zum i wol´. Postaram si´ te˝ nikogo nie osàdzaçi widzieç wi´cej dobra w drugim cz∏owieku.

Do rozwa˝enia: Czekam na dusze, a one sà dlamnie oboj´tne. Kocham je tak czule i szczerze, a one minie dowierzajà – s∏owa Jezusa skierowane do Êw. Faustyny (Dz. 1447).

Modlitwa: Maryjo, oddaj´ Tobie mojà pami´ç,moje myÊli i uczucia. OczyÊç je swoim wstawien-nictwem z wszelkiego k∏amstwa, braku wybacze-nia... (mo˝na wymieniç konkretne wydarzenia z ˝ycia).Naucz mnie kontemplowaç Boga, zapatrzeç si´w Jego nieskoƒczonà mi∏oÊç. Naucz mnie widzieçdobro w drugim cz∏owieku. Oddaj´ Tobie mojà wol´. Prosz´, wzmocnij jà. Wyrwij mnie ze z∏ychnawyków, a daj mi wytrwa∏oÊç w dobrych posta-

21

nowieniach, które uczyni∏em podczas ostatniej spo-wiedzi. Pragn´, by ca∏a moja dusza wielbi∏a Bogatak, jak Twoja. Amen.

POKUSY I ICH POKONYWANIE

Pokusa jest to dzia∏anie z∏ego ducha, by nas spro-wadziç na drog´ grzechu, a przez niego do Êmierciwiecznej (por. Jk 1, 15). Z∏y chce, byÊmy zeszliz drogi cnoty, przestali pe∏niç wol´ Boga. Pokusajest wi´c propozycjà osobowego z∏a, jego ofertà skie-rowanà do cz∏owieka. Celem pokusy jest nasz buntprzeciw Bogu i Jego planowi mi∏oÊci wobec nas.

Pokusy odnoszà si´ do sfery psychicznej, ducho-wej i cielesnej. Ca∏y organizm fizyczno-duchowycz∏owieka jest nara˝ony na destrukcyjny wp∏ywnaszego przeciwnika. Istnieje ogromna skala ró˝no-rodnoÊci pokus i ich cz´stotliwoÊci. Mo˝emy je po-dzieliç na zewn´trzne i wewn´trzne, czyli ciele-

sne (pi´ç zmys∏ów) i duchowe (sfera uczuç i pra-gnieƒ, rozumu, woli itp.). Diabe∏ doskonale znanasze s∏aboÊci i odpowiednio do nich opracowujeswoje scenariusze doprowadzenia nas do upadku– czyli grzechu, abyÊmy utracili stan komunii z Bo-giem (∏aski uÊwi´cajàcej). JeÊli ktoÊ nie troszczy si´o czystoÊç sumienia, b´dzie ∏atwo ulega∏ pokusie.

Sumienie pozwala nam odró˝niç, co jest dobre,a co z∏e. Diabe∏ wi´c musi ok∏amaç cz∏owieka, bywybra∏ z∏o, gdy˝ ze swej natury wybiera on dobro.Lecz jeÊli cz∏owiek nie modli si´, nie ˝yje ˝yciem sa-kramentalnym, nie podejmuje pokuty za grzechy,

22

to wówczas w konfrontacji z pokusami przegrywa.JeÊli zaÊ staramy si´ byç wierni i strze˝emy drogiprawdy, Bóg wska˝e nam sposób pokonania pokusyi nie dopuÊci do naszego upadku. „Wierny jest Bógi nie dozwoli was kusiç ponad to, co potraficieznieÊç, lecz zsy∏ajàc pokus´, równoczeÊnie wska˝esposób jej pokonania, abyÊcie mogli przetrwaç” (1 Kor 10, 13).

Pokusy mo˝na porównaç do pocisków, które majà w nas zabiç ˝ycie w komunii z Bogiem. Majàrównie˝ na celu zniech´ciç nas do pracy nad Êwi´-toÊcià. Jednak jeÊli przez to doÊwiadczenie kuszeniaprzejdziemy zwyci´sko, wówczas pokusy przyczy-niajà si´ do naszego udoskonalenia. Mo˝na wi´c si∏´ przeciwnika obróciç przeciw niemu samemu.

Zwyci´stwo w pokusach daje nam co najmniejpi´ç dóbr duchowych:

• Pierwsze dobro – pokusa ukazuje nam naszes∏aboÊci, przypomina prawd´, ˝e jesteÊmy s∏abi i potrzebujemy nieustannie pomocywszechmogàcego Boga. W czasie tej próbymo˝na uczyniç akt skruchy, który nas oczysz-cza i mo˝e przejÊç w uwielbienie Boga w Jegomi∏osierdziu. To zaÊ powoduje wzrost cnotypokory.

• Drugie dobro – z naszych udr´k w walce z po-kusami mo˝na uczyniç ofiar´ dla Boga i z∏o˝yçjà jako wynagrodzenie za grzechy.

• Trzecie dobro – przez pokonywanie pokus zy-skujemy doÊwiadczenie duchowe. Zdobywa-my pewnà praktycznà wiedz´ w walce zez∏em osobowym.

23

• Czwarte dobro – uzyskujemy wzmocnienieduchowe, pewnego rodzaju zahartowaniew boju.

• Piàte dobro – to nasza przysz∏a chwa∏a w nie-bie, jeÊli pokonamy kuszenie do z∏a.

Tak wi´c pokusy sà konieczne dla rozwoju du-chowego. Bóg wprawdzie dopuszcza kuszenie z∏egoducha, ale daje zawsze tyle ∏aski, by pokonaç jegoataki.

WALKA Z POKUSAMI NA PODSTAWIE EWANGELII

WED¸UG ÂW. ¸UKASZA

Jezus pe∏en Ducha wyszed∏ na pustyni´ przygo-towaç si´ do misji i stoczyç walk´ z si∏ami ciemno-Êci. Przebywa∏ tam 40 dni, lecz dopiero pod koniec,kiedy jego cia∏o by∏o najbardziej wyczerpane, przy-stàpi∏ do niego diabe∏. Prowokowa∏ Go, by przemie-ni∏ kamienie w chleby. Jezus nie chcia∏ ujawniaçswojej mocy, choç móg∏ to zrobiç, gdy˝ wiedzia∏, ˝eto nie by∏o wolà Ojca. Jezus pokonuje w nas l´ko ˝ycie, l´k przed Êmiercià. L´ki egzystencjalne po-kazujà, ˝e prawdziwym pokarmem jest On sam– Bóg. Tak wi´c nigdy nie s∏uchaj Z∏ego i nie paktujz nim.

Póêniej, jak podaje Ewangelia wed∏ug Êw. ¸uka-sza, diabe∏ w sposób prymitywny kusi Jezusa ch´-cià posiadania w∏adzy, szcz´Êciem bez Boga, nak∏a-nia do oddania mu pok∏onu. Jest to pokusa wielko-Êci, ch´ci podporzàdkowania sobie innych i wp∏y-wania na ich losy. Ka˝dy grzech cz∏owieka jest

24

ho∏dem z∏o˝onym z∏u, oddaniem si´ jemu na s∏u˝-b´. Jezus zaÊ mówi, ˝e tylko Bogu samemu mo˝-na s∏u˝yç.

Trzecia pokusa dotyczy∏a skoku z naro˝nikaÊwiàtyni w Jerozolimie. Jezus pokonuje ch´ç byciazauwa˝onym. JeÊli wykona∏by polecenie Szatana,zosta∏by zauwa˝ony i podziwiany przez tych, któ-rzy byli przy Êwiàtyni. A wi´c chodzi tu o wzgl´dyludzkie, o robienie czegoÊ na pokaz.

Jezus w czasie pokusy nie robi nic, tylko oddajesi´ wewn´trznej modlitwie. I taka te˝ ma byç naszaobrona – nie iÊç za propozycjà z∏a, nie podejmowaç˝adnej dyskusji, bo natychmiast przegramy. Jezusbroni si´ s∏owem Bo˝ym, obna˝ajàc jednoczeÊniespekulacje Z∏ego, który do swych planów równie˝u˝ywa s∏owa Bo˝ego. Jezus wygrywa t´ konfronta-cj´ dzi´ki wolnoÊci, jakà daje Mu ca∏kowite wyrze-czenie si´ siebie dla woli Ojca Niebieskiego. Ta wola zaÊ to mi∏oÊç, która nie szuka swego, nie szu-ka poklasku i karmi si´ wy∏àcznie mi∏oÊcià. Wyrze-czenie si´ pragnieƒ cia∏a, ch´ci w∏adzy, ch´ci uzna-nia daje nam Bóg przez ∏ask´ mi∏oÊci do Niego.

Diabe∏ przegra∏, ale odstàpi∏ do czasu. Warto pa-mi´taç, ˝e wygrana bitwa nie przesàdza jeszczeo wygranej wojnie. Tak wi´c mamy si´ ca∏y czasprzygotowywaç do walki z pokusami – inaczejprzegramy. Dlatego tak bardzo wa˝ne sà s∏owa Je-zusa: „Czuwajcie i módlcie si´”, to znaczy – bàdêcieprzygotowani w∏aÊnie do walki, trwajcie w Mi∏oÊcimojej.

25

O POKUSACH NA PODSTAWIE

DZIENNICZKA ÂW. FAUSTYNY

Pokusy dotyczà ka˝dego cz∏owieka na wszyst-kich etapach jego rozwoju duchowego. Zmieniajàsi´ tylko ich rodzaje i cz´stotliwoÊç, lecz zawszemusimy z nimi stoczyç walk´. Kilka cennych wska-zówek i uwag na temat pokus znajdziemy w Dzien-niczku Êw. Faustyny.

Âwi´ta wyró˝nia pokusy zewn´trzne i we-wn´trzne:

• Zewn´trzne dotyczà naszych relacji z ludêmiitp. Faustyna broni∏a si´ przed nimi, unikajàcokazji do grzechu (por. Dz. 93). Przyczynà ta-kich pokus mogà byç z∏e przyjaênie, od któ-rych trzeba si´ odciàç.

• Pokusy wewn´trzne Âwi´ta odpiera∏a przezwchodzenie w obecnoÊç Bo˝à i zachowywaniepokoju ducha (por. Dz. 93). Sam Jezus uczy∏ jà:„pokusy nie powinny ci ani na chwil´ zamàciçspokoju wewn´trznego...” (Dz. 1488).

Pierwsza podstawowa zasada, którà przekaza∏Faustynie Jezus, brzmi: „nie walcz sama z pokusà”(Dz. 1560). Jest to przypomnienie, ˝e w tej sytuacjijest ze mnà Bóg, nie jestem wi´c sam. Tak wi´c dopokonania pokusy wa˝na jest wiara. Dzi´ki niej od-krywamy obecnoÊç niezwyci´˝onego Odkupiciela.

W drugiej wskazówce Jezus poleca∏ Faustynieods∏oniç pokusy przed spowiednikiem, bo wtedytracà one swojà si∏´ (por. Dz. 1560). Spotkanie z Je-zusem w sakramencie pojednania jest szczególniepomocne, by otrzymaç pouczenie i rozgrzeszenie

26

z grzechów, co wzmacnia równie˝ dusz´ cz∏owieka.Spowiednik jest osobà towarzyszàcà i dajàcà Êwia-t∏o s∏owa Bo˝ego i moc przebaczenia i pokoju. Âw. Faustyna w chwili ci´˝kich pokus, szczególniewewn´trznych, ratowa∏a si´ pos∏uszeƒstwem wo-bec spowiednika (por. Dz. 628).

Trzecia wskazówka Zbawiciela to zamykanie si´w Jego Sercu (por. Dz. 1760), a wi´c uciekanie si´ doêród∏a mi∏oÊci i mi∏osierdzia. Jest to zaproszenie dowejÊcia w g∏´bi´ samego Boga i schronienia si´w Nim. Dokonuje si´ to przez zjednoczenie z Jezu-sem Chrystusem w sakramencie Eucharystii. Takwi´c Jego mi∏oÊç umacnia w nas wiernoÊç i chroninas przed zdradà. Mi∏oÊç Serca Jezusa Chrystusajest miejscem bezpiecznym, bo chroni nasprzed grzechem.

Czwarta wskazówka to odwaga w walce, któramo˝e przestraszyç wroga. Odwag´ daje nadzieja.Jest ona pewnoÊcià, ˝e nie ulegn´ pokusie i wyp∏y-wa z zaufania wobec wszechmocy Boga. Gdy jeste-Êmy zjednoczeni z Bogiem, przeciwnik nie odwa˝ysi´ nas zaatakowaç, gdy˝ wie, ˝e przegra (por.Dz. 1760). Pokusy wi´c mogà si´ przyczyniç do wy-robienia w nas wytrwa∏oÊci i cierpliwego znoszeniaprzeciwnoÊci w ˝yciu – czyli cnoty m´stwa (por.Jk 1, 2). Dzi´ki darowi m´stwa jesteÊmy zdolni domodlitwy mimo wielkich udr´czeƒ i zniech´cenia(por. Dz. 872). Tak wi´c trzy cnoty – wiara, nadziejai mi∏oÊç – sà konieczne do obrony przed pokusà,gdy˝ przybli˝ajà nas do Obroƒcy.

Âw. Faustyna przygotowywa∏a si´ te˝ do walkiz pokusà przez praktyki pokutne. åwiczy∏a si´

27

w tym, co by∏o przeciwne do jej s∏aboÊci i natural-nych sk∏onnoÊci ulegania grzechowi. Powinno si´wi´c nieustannie mieç nastawienie pokutne, by zga-siç po˝àdliwoÊci cia∏a (por. Jk 1, 15). I tak na przy-k∏ad, jeÊli upada∏a przez pych´, to upokarza∏a si´przed Panem, le˝àc krzy˝em itp. Âw. Faustyna pod-czas pokus rozwa˝a∏a te˝ M´k´ Jezusa Chrystusai z Jego ran czerpa∏a si∏y. Innym razem broni∏a si´znakiem krzy˝a: „uczyni∏am krzy˝ykiem znak krzy-˝a Êw., natychmiast bestia si´ uspokoi∏a i znik∏a”(Dz. 713). By nie upadaç w grzechach j´zyka, çwi-czy∏a si´ w milczeniu. Wa˝nà pomocà dla niejw trudnoÊciach by∏a Maryja – nadzieja i pociechaw udr´czeniach. Zawsze by∏a zjednoczona równie˝ze swoim Anio∏em Stró˝em, który jà umacnia∏.

Hartujmy si´ wi´c wczeÊniej, by – kiedy przyj-dzie pokusa – ∏atwiej jà pokonaç. Pokusa, jak mówi∏Êw. Faustynie Jezus, jest okazjà do sk∏adania Jemudowodów wiernoÊci (por. Dz. 1560), mo˝e wi´cprzyczyniç si´ do naszej póêniejszej chwa∏y w nie-bie. Âw. Jakub nazywa b∏ogos∏awionym cz∏owieka,który opar∏ si´ pokusie, oraz daje zapewnienie, ˝eotrzyma wieniec ˝ycia (por. Jk 1, 12).

Podsumowanie:

Czego potrzebujemy w zmaganiu si´ z pokusà?• ∏aski Bo˝ej danej szczególnie w trzech cnotach

– wierze, nadziei i mi∏oÊci;• bycia w stanie ∏aski uÊwi´cajàcej (˝ycie sakra-

mentalne);• praktykowania ascezy w ˝yciu;• poÊrednictwa Êwi´tych;

28

• rozwa˝ania M´ki Chrystusa;• korzystania z sakramentaliów.Postanowienie: B´d´ si´ stara∏ codziennie,

a szczególnie podczas doÊwiadczania pokus, ∏àczyçsi´ z NajÊwi´tszym Sercem Jezusa i NiepokalanymSercem Maryi.

Do rozwa˝enia: W czwartek, kiedy sz∏am do celi,ujrza∏am nad sobà Hosti´ Êw. w wielkich jasnoÊciach.Wtem us∏ysza∏am g∏os, który mi si´ wydawa∏, ˝e wycho-dzi znad Hostii: „W niej twoja si∏a, ona ci´ broniç b´dzie”(Dz. 616). „Teraz po∏ó˝ g∏ow´ na piersiach moich,na sercu moim i zaczerpnij z niego si∏y i mocy na wszyst-kie cierpienia, bo gdzie indziej nie znajdziesz ulgi, pomo-cy ani pociechy” – s∏owa Jezusa skierowane do Êw. Faustyny (Dz. 36).

NIEUFNOÂå WOBEC SIEBIE

CzymÊ elementarnym w ˝yciu duchowym jestnieufnoÊç wobec siebie. Taka postawa jest konieczna,by uniknàç bolesnych pora˝ek. Potwierdzajà to licz-ne cytaty z Pisma Êw., m.in.: „Niech przeto ten, komu si´ zdaje, ˝e stoi, baczy, aby nie upad∏” (1 Kor 10, 12). UfnoÊç w swoje mo˝liwoÊci duchowe,intelektualne itp. buduje pych´, a ta rujnuje cz∏owie-ka ca∏kowicie.

PewnoÊç siebie w oczach Bo˝ych jest obrzydli-wa, bo zwykle taki cz∏owiek szuka póêniej w∏asnejchwa∏y, che∏piàc si´ w∏asnymi osiàgni´ciami bezdzi´kczynienia za pomoc Stwórcy. Zbytnia ufnoÊçwobec siebie jest liczeniem tylko na siebie, a nie

29

na Boga. Dzia∏anie cz∏owieka przy takim nastawie-niu jest pozbawione mocy Bo˝ej. Przyobleczone niàzaÊ sà wszystkie dzie∏a pokornych i tych, którzyufajà Panu. JeÊli ufasz sobie, Êciàgasz na siebie prze-kleƒstwo pychy i nie zbierasz s∏odkich duchowychowoców p∏ynàcych z dzi´kczynienia Bogu. Mówio tym Êw. Pawe∏: „Lecz w∏aÊnie w samych sobieznaleêliÊmy wyrok Êmierci: aby nie ufaç sobie sa-memu, lecz samemu Bogu...” (2 Kor 1, 9). Nie Êcià-gajmy wi´c na siebie przegranej, ostrzega nas Apo-sto∏ Narodów. JeÊli pragniesz Êmierci, to ufaj sobie,bo w ten sposób wydajesz na siebie samobójczywyrok. Ufajàc Bogu, otrzymujesz zawsze ocalenie.

Psychologia zach´ca do ufania sobie, lecz nie wie,jak to jest niebezpieczne w wymiarze duchowym.Pi´kni, wykszta∏ceni, m∏odzi ludzie, ˝yjàc w klima-cie cywilizacji Êmierci, majà zatrwa˝ajàcà pewnoÊçsiebie. ZnajomoÊç j´zyków obcych, wiedza, znajo-moÊci, bogactwo materialne rodziców mogà staç si´ca∏kiem solidnym fundamentem do tego, aby rozpo-czàç budowanie na sobie. W duszach tych ludzimocno jest wyryte has∏o – „bàdê pewny siebie!”.Bàdê pewny siebie, bo tylko wtedy mo˝esz coÊ osià-gnàç. Staje si´ to ich przykazaniem i determinuje ichstyl ˝ycia, prowadzàc w efekcie do zagubienia, oso-bistych dramatów i ˝ycia w iluzji.

Ufaj, ale nie sobie, tylko Panu! Ufaj Jemu przezpami´ç swoich upadków. Alkoholik ufa sobie i ca∏yczas jest pewny, ˝e sam da sobie rad´ z na∏ogiem.A wszyscy w jego rodzinie widzà, ˝e nic si´ niezmieni. UfnoÊç, którà pok∏adamy w sobie, jest za-Êlepieniem serca i cz´sto brakiem ufnoÊci wobec

30

Boga. A to jest w oczach Odkupiciela jednym z naj-boleÊniejszych grzechów. „NajboleÊniej ranià Mniegrzechy nieufnoÊci” – powiedzia∏ Pan Jezus do Sio-stry Faustyny (Dz. 1076). Trzeba odciàç si´ od za-ufania sobie samemu. JeÊli ktoÊ buduje na sobie, do-Êwiadczy pora˝ki w tym, co chcia∏ osiàgnàç, co so-bie za∏o˝y∏, szybko ulegnie zniech´ceniu i ci´˝komu b´dzie powstaç.

Do nieufnoÊci wobec w∏asnych si∏ przekonujenas równie˝ refleksja nad cz´stymi upadkamipo spowiedzi mimo postanowienia poprawy. Psal-mista mówi – ka˝dy cz∏owiek jest k∏amcà. Nie ok∏a-muj siebie, ˝e coÊ mo˝esz bez pomocy ∏aski Bo˝ej.Âw. Piotr by∏ pewny siebie, mówi∏ do Jezusa: „˚yciemoje oddam za Ciebie” (J 13, 37), a krótko po tymzapar∏ si´ Go, mówiàc: „Nie znam Go, kobieto”(¸k 22, 57).

Nawrócenie Piotra, a tym samym nowy etap jego ˝ycia rozpoczà∏ si´ w momencie uznania, ˝enic nie mo˝e uczyniç sam z siebie, ale mo˝e wszy-stko, ufajàc bezgranicznie Zmartwychwsta∏emu.T́ prawd´ ilustruje fragment Ewangelii wed∏ug Êw. Jana o po∏owie ryb. Piotr nic nie z∏owi∏ przez ca∏à noc, kiedy liczy∏ na w∏asne si∏y, a zapomnia∏o Zbawicielu, bez którego nic nie mo˝emy. Jezusopowiedzia∏ nawet przypowieÊç o tych, co zbytniosobie ufali. Byli pewni siebie, bo spe∏niali licznepraktyki religijne i posiadali wiedz´. Pysznili si´przed Nim swoimi sukcesami, a gardzili innymi.Tymczasem to celnik, religijny ignorant, który bi∏si´ w piersi i b∏aga∏ Bo˝ego zmi∏owania, zosta∏ wy-s∏uchany podczas modlitwy, a nie faryzeusz.

31

Bo˝e, wylecz nas z b∏´dów przed nami ukrytych,wyzwól z pok∏adania nadziei w sobie (por. ¸k 18,9-14).

Jednego mog´ byç pewien, a mianowicie tego, ˝ez Bogiem mog´ dokonaç wszystkiego. To nie ufnoÊçwobec siebie jest poczàtkiem nawrócenia, leczzwrócenie si´ do Boga, a˝eby ˝ebraç o Jego mi∏osier-dzie. Cz∏owiek pewny siebie s∏u˝y sobie, a nie Bogui to jest tragiczne. Fundamentem Êwiàtyni Bogaw sercu cz∏owieka jest cnota pokory. Przypomi-na nam o tym Maryja w s∏owach: „Oto ja s∏u˝ebni-ca Paƒska”. Jestem wi´c s∏ugà i wykonuj´ poleceniaPana i Jego obietnicom ufam. Pokorna s∏u˝ba Bogunie umniejsza cz∏owieka, lecz ubogaca i pomna˝aw nim radoÊç.

Postanowienie: Przy ka˝dym podj´tym dzia∏a-niu b´dà prosi∏ Boga i Maryj´ oraz moich umi∏owa-nych Êwi´tych o pomoc.

Do rozwa˝enia: Jezu, ufam Tobie.

II. PODJ¢CIE WALKI

ZAUFANIE BO˚EMU MI¸OSIERDZIU

SPOSOBEM NA POKONANIE L¢KU

Czasy, w których ˝yjemy, sà ogarni´te parali˝u-jàcym l´kiem, a wsz´dzie tam, gdzie on istnieje,mo˝emy si´ spodziewaç owoców dzia∏ania z∏egoducha. Królestwo Bo˝e to królestwo pokoju, któryp∏ynie z prawdy, ˝e „Bóg w Jezusie Chrystusie dokoƒca nas umi∏owa∏” (por. J 13, 1). Sam Jezus Chry-stus jest okreÊlany mianem Ksi´cia Pokoju. Jegoprzeciwnik mo˝e byç nazwany ksi´ciem l´ku, po-niewa˝ l´k bardzo ÊciÊle ∏àczy si´ z grzechem, z ule-g∏oÊcià wobec k∏amstwa (propozycji z∏a). Dlaczegowi´c ludzie wybierajà k∏amstwo? Bo Bóg nie jestpierwszy w ich sercach. Porzucajàc wol´ Boga okre-Êlonà przykazaniami mi∏oÊci, sami wchodzàw przestrzeƒ nienawiÊci Z∏ego. On natomiast dajeim to, czego nie chcieli i uwodzàc iluzjà szcz´Êcia,wprowadza w zam´t, l´k, nienawiÊç, samotnoÊç.

L´k istnieje pod ró˝nymi postaciami. Raz b´dzieto l´k o w∏asne zdrowie, o przysz∏oÊç, o rodzin´, in-nym razem pojawià si´ l´ki egzystencjalne, l´ki spo-wodowane ambicjami i inne. Dlaczego jest ich takwiele? Dlatego, ˝e wspó∏czesny cz∏owiek jest hedo-nistà, ˝yje bardzo cz´sto pragnieniem przyjemnoÊci

33

cielesnych. W∏asne „ja” jest najwa˝niejsze i jeÊli jestono zagro˝one, powstaje sytuacja l´kowa. Ulegajàcl´kowi, stajesz si´ niewolnikiem. „Ka˝dy, kto pope∏-nia grzech, jest niewolnikiem grzechu” (J 8, 34).

Cz´sto rezultatem l´ku jest podj´cie propozycjiz∏a. Doskonale widaç to na przyk∏adzie wydarzeƒbiblijnych: faryzeusze i uczeni w PiÊmie zabili Jezu-sa, bo bali si´, ˝e ludzie pójdà za Nim. Bali si´ utra-ty w∏adzy, pozycji i w koƒcu tego, ˝e Rzymianiezniszczà ich Êwiàtyni´. Obawiali si´ zmian: „Có˝zrobimy wobec tego, ˝e ten cz∏owiek czyni wieleznaków? Je˝eli Go tak pozostawimy, to wszyscyuwierzà w niego, a przyjdà Rzymianie i zniszczànasze miejsce Êwi´te i nasz naród” (J 11, 48). „Tegowi´c dnia postanowili Go zabiç” (J 11, 53).

DziÊ ludzie cz´sto ulegajà l´kowi, którego skut-kiem sà pracoholizm, materializm, ciàg∏e zabiega-nie. W efekcie tryumfuje z∏y duch, bo cz∏owiek za-troskany o sprawy materialne zapomina o ˝yciuduchowym, brakuje mu czasu na modlitw´ i relacjaz Bogiem schodzi na dalszy plan, czego skutkiemjest Êmierç ˝ycia duchowego i oddzielenie od êród∏a∏aski. Cz∏owiek bez zjednoczenia z Bogiem jestprzegrany. Jak mo˝esz cz∏owieku pokonaç sam z∏otego Êwiata?! JeÊli nie trwasz w Bogu, ju˝ wch∏on´-∏a ci´ mentalnoÊç cywilizacji Êmierci.

Bóg nie zostawia cz∏owieka samego w walce zez∏em, które m.in. dzia∏a przez l´k. Otwieraprzed nim nowà perspektyw´ i proponuje zaufaçJemu, naszemu Ojcu. Wszechmogàcy daje trzy jak-˝e mocne s∏owa: Jezu, ufam Tobie. Sà one funda-mentem ˝ycia z Bogiem, ˝ycia w pokoju Chrystusa,

34

nowego ˝ycia. Te s∏owa sà dla nas ska∏à, z której jakniegdyÊ Moj˝esz wyprowadzi∏ wod´, tak dziÊ Jezuswyprowadza êród∏o nadziei. Sà one ska∏à NowegoPrzymierza z Ewangelii wed∏ug Êw. Mateusza. Tojest nasz kamieƒ w´gielny do budowania KrólestwaBo˝ego w naszym ˝yciu. „Jezu, ufam Tobie” to mo-dlitwa podobna do kamienia z procy Dawida, którypokona∏ Goliata, to miecz obosieczny mia˝d˝àcyk∏amstwo. „Jezu, ufam Tobie” to promieƒ s∏oƒcazmartwychwstania.

„...poznacie prawd´, a prawda was wyzwoli”(J 8, 32). S∏owa te sà zach´tà do poznania Boga, po-znania Jego niesamowitoÊci, która w szczególnysposób objawia si´ w Bo˝ym Mi∏osierdziu. Ono zaÊjest nie tylko czu∏à obecnoÊcià Najwy˝szego, aleobietnicà, ˝e ile razy upadniemy, tyle razy mo˝emypowstaç ze skruchà. Ile razy b´dziemy szczerze wo-∏aç do Boga przez Rany Jezusa Chrystusa, tyle razyogarnie nas Jego odkupienie.

O, niezwyci´˝ony Bo˝e Mi∏osierdzia, daj mitrwaç ca∏y czas w tej prawdzie, która wyzwalai przywraca nadziej´! Jezu, ufam Tobie, bo przecie˝komu móg∏bym ufaç, jak nie Tobie. Ju˝ dosyç megodoÊwiadczania zawodu. Ty jeden do koƒca, ca∏ko-wicie, bez zastrze˝eƒ jesteÊ godzien, bym nie tylkoTobie zaufa∏, lecz tak˝e Tobie si´ poÊwi´ci∏. Jezu,ufam Tobie – przyjmuj´ Twojà pomocnà d∏oƒ jakwskrzeszona przez Ciebie dziewczynka z Ewangelii(por. Mt 9, 25). Zabierz mój l´k. Niechaj Twe Imi´Êwieci nade mnà.

Twój Bóg chce, byÊ Mu zaufa∏, a On dokona resz-ty w walce duchowej. Wejdê w Niego przez Êwia-

35

domoÊç Jego obecnoÊci, staraj si´ Go poznaç. JeÊliodkryjesz pe∏ni´ Jego objawienia Mi∏oÊci w ukrzy-˝owanym Chrystusie, sam zapragniesz Mu zaufaç.

Postanowienie: B´d´ çwiczyç si´ w bezgranicz-nym zaufaniu wobec Mi∏osiernego Boga wewszystkich wydarzeniach ˝ycia, szczególniew tych, w których doÊwiadczam l´ku. B´d´ cz´stomówi∏ Jezusowi, ˝e jest zawsze pierwszy w moimsercu.

Do rozwa˝enia: Pragn´, abyÊ g∏´biej pozna∏a mojà mi∏oÊç, jakà pa∏a moje serce ku duszom, a zrozu-miesz to, kiedy b´dziesz rozwa˝aç mojà m´k´ – s∏owaJezusa skierowane do Êw. Faustyny (Dz. 186).

UMIERANIE DLA GRZECHU

Co do mnie, to nie daj Bo˝e, bym si´ mia∏ chlubiçz czego innego, jak tylko z krzy˝a Pana naszego, JezusaChrystusa, dzi´ki któremu Êwiat sta∏ si´ ukrzy˝owanydla mnie, a ja dla Êwiata (Ga 6, 14).

JeÊli pragniesz pokonaç przeciwnika, powinieneÊbyç przekonany do walki. Wygrasz, jeÊli zaufaszBogu, który b´dzie walczy∏ za ciebie. Pi´kny przy-k∏ad podaje Stary Testament przy Exodusie, kiedyto Bóg obieca∏ Moj˝eszowi, ˝e to On b´dzie walczy∏w obronie Izraelitów.

Trzeba na poczàtku odpowiedzieç sobie na kilkapytaƒ: Czy gotowy jesteÊ na trwa∏e zmiany? Czychcesz zerwaç ze starymi nawykami? JeÊli si´ wa-hasz, to lepiej pozostaƒ w Egipcie. Nawrócenie wy-

36

maga radykalizmu. Tu nie ma miejsca na d∏ugie za-stanawianie. PójÊcie za Jezusem to zgoda na umie-ranie dla grzechu i rodzenie si´ dla mi∏oÊci teraz!Czy chcesz wybraç si´ tà drogà za Jezusem? To na-prawd´ jedyna droga. JeÊli nià nie pójdziesz, wybie-rzesz przeci´tnoÊç. Aby wyruszyç ku Êwi´toÊci, po-trzebujemy jednak Êcis∏ej komunii z Bogiem.

Jezus mówi: „JeÊli kto chce pójÊç za Mnà, niechsi´ zaprze samego siebie, niech weêmie krzy˝ swóji niech Mnie naÊladuje” (Mt 16, 24).

Taka postawa wymaga sta∏ej gotowoÊcina umieranie dla siebie. JednoczeÊnie jest to rodze-nie si´ nowego cz∏owieka z Wody i Ducha. Te wy-magania stawia∏ Jezus Aposto∏om, kiedy nakazy-wa∏ im nie zabieraç w drog´ sanda∏ów, dodatkowe-go p∏aszcza, pieni´dzy. A˝eby osiàgnàç Êwi´toÊçpowinienem podjàç bardzo mocnà decyzj´ i bardzogoràco tego pragnàç. Inaczej nie b´d´ móg∏ przejÊçprzez kolejne etapy podporzàdkowywania si´ wy-maganiom Ewangelii. Nie b´d´ w stanie przezwy-ci´˝yç w sobie pychy tego Êwiata i po˝àdliwoÊcicia∏a. Krzy˝, który jest trudem, cierpieniem itp.– Krzy˝ Chrystusowy – dodaje si∏ w chwilach za∏a-maƒ i w kryzysach wiernoÊci. To z Niego zst´pujeDuch Âwi´ty, to przy Nim dokonuje si´ nasze du-chowe obmycie we Krwi i Wodzie Baranka Bo˝ego.

Krzy˝ jest jednak dla mnie przede wszystkimb∏ogos∏awionym narz´dziem, którym Bóg rzeêbinowe stworzenie i odtwarza pi´kno duszy, któregrzech zniszczy∏. „Dzi´ki krzy˝owi przyoblekamysi´ w Chrystusa i porzucamy starego cz∏owieka”(Kazanie Êw. Teodora, Liturgia godzin, 2 tydzieƒ

37

Okresu Wielkanocnego). Mówiàc o Êmierci, mamna myÊli Êmierç dla grzechu. JeÊli komuÊ to si´ uda,jest zwyci´zcà i odziedziczy wieniec chwa∏y. Âmierçdruga, czyli nasze odejÊcie z tego Êwiata nie b´dziewówczas zaskoczeniem i dramatem, lecz radosnymprzejÊciem do chwa∏y zmartwychwstania. „Zwy-ci´zcy Êmierç druga na pewno nie wyrzàdzi szkody”(Ap 2, 11). W teologii duchowoÊci Êmierç pierwszajest okreÊlana jako drugie nawrócenie.

Âw. Pawe∏ radykalnie mówi o potrzebie pierw-szej Êmierci. „UmarliÊcie bowiem i wasze ˝ycie jestukryte z Chrystusem w Bogu” (Kol 3, 3). Cz∏owieknie osiàgnie zjednoczenia z Bogiem bez màdroÊcikrzy˝a. Pierwsza Êmierç to przejÊcie przez prób´ za-kwestionowania samego siebie, swoich mo˝liwoÊciduchowych, fizycznych, moralnych, intelektual-nych, przejÊcie przez seri´ oczyszczeƒ z naszej pychy. ¸àczy si´ to z wybieraniem ostatniego miej-sca, przyjmowaniem cierpienia, np. choroby bez na-rzekania, a tak˝e z duchem s∏u˝by itp. To upodab-nianie si´ do Jezusa Chrystusa ujmuje Êw. Pawe∏w s∏owach: „upodabniajàc si´ do Jego Êmierci dojd´jakoÊ do pe∏nego powstania z martwych” (Flp 3, 10).Jezus mówi o tym w rozmowie z Nikodemem jakoo narodzeniu na nowo z Wody i z Ducha.

Pierwszy krok w kierunku ˝ycia nadprzyrodzo-nego dokonuje si´ podczas chrztu Êwi´tego. Wtedyzostajemy zrodzeni z wody. Jest to symbol zanu-rzenia w Âmierci i Zmartwychwstaniu Zbawiciela.

Drugi krok nast´puje w momencie naszegoprzyj´cie krzy˝a dzi´ki mocy Ducha Âwi´tego (zro-dzenie z Ducha). Oznacza to Êmierç starego cz∏o-

38

wieka, by móg∏ narodziç si´ nowy. Âmierç mojegopierwszego „ja”, w którym jest du˝o pychy i ego-izmu, jest mo˝liwa dzi´ki pokucie. Podejmujàc jà,moje „ja” jest coraz bardziej przenikane przez Oso-b´ Boga i Jemu podporzàdkowywane. Gdy moje„ja” si´ umniejsza, robi miejsce Bo˝emu „Ty” wemnie. Oblubienica upodabnia si´ do Oblubieƒcai osiàga stan, o którym mówi Êw. Pawe∏: „Teraz ju˝zaÊ nie ja ˝yj´, lecz ˝yje we mnie Chrystus”(Ga 2, 20). Nast´puje wtedy – jak okreÊla to teolo-gia duchowoÊci – drugie nawrócenie. Potwierdzajàto s∏owa Êw. Ambro˝ego, który mówi o dwóch ro-dzajach nawrócenia w KoÊciele. „KoÊció∏ ma wod´i ∏zy: wod´ chrztu i ∏zy pokuty” (Êw. Ambro˝y, Epi-stulae, 41, 12: Pl 16, 1116 B). Mój krzy˝ przyj´tyz wiarà staje si´ b∏ogos∏awieƒstwem dla mnie i dlatych, wÊród których ˝yj´.

Z Krzy˝a Chrystusa czerpi´ moc Ducha, by wy-trzymaç na w∏asnym. ZejÊcie z Niego staje si´ prze-granà. Dlatego Jezus wo∏a: „kto wytrwa do koƒca,ten b´dzie zbawiony” (Mt 24, 13; Mk 13, 13). Zba-wiciel, myÊlàc o narodzeniu na nowo, powiedzia∏:„trzeba, by wywy˝szono Syna Cz∏owieczego”(J 3, 14). To znaczy, aby Go uwielbiono i przyj´toz dzi´kczynieniem Jego ∏ask´, aby pito z Jego ran ˝y-ciodajny napój Krwi i Wody (Eucharystia): „JeÊliktoÊ jest spragniony, a wierzy we Mnie – niechprzyjdzie do Mnie i pije!” (J, 7, 37). Rany otrzymanew boju zamieniajà si´ w êród∏a radoÊci. Ziarno musiobumrzeç, by wyda∏o z siebie ˝ycie. Moja pierwszaÊmierç b´dzie Êwi´toÊcià. Moja druga Êmierç b´dziezmartwychwstaniem do chwa∏y Boga.

39

Ten, komu uda si´ pozostaç w Chrystusie, jestnowym stworzeniem. Jest to mo˝liwe tylko dzi´kiÊmierci pierwszej. „JeÊli wi´c ktoÊ pozostajew Chrystusie, jest nowym stworzeniem. To, codawne, min´∏o, a oto wszystko sta∏o si´ nowe” (2 Kor 5, 17). Âmierç pierwsza – to drugie nawróce-nie. Pierwsze dokona∏o si´ przez sakrament chrztu,drugie dokonuje si´ przez dobrowolnà odpowiedêna nieskoƒczonà mi∏oÊç Boga i realizowane jestprzez podj´cie pokuty. Idê wi´c do wolnoÊci krzy-˝a. Bóg da ci wszystko, czego potrzebujesz na tejdrodze. Nie ma innej i lepszej drogi ni˝ ta wàskai trudna, bo tylko ona jest prawdà i tylko na niejznajdziesz Zmartwychwstanie.

Postanowienie: Zastanowi´ si´ nad mojà wal-kà, nad postanowieniem poprawy od ostatniej spo-wiedzi. Czy uczyni∏em jedno konkretne postano-wienie i czy je realizuj´?

Do rozwa˝enia: Niezmiernie mi jest mi∏e to twojestanowcze postanowienie zostania Êwi´tà. B∏ogos∏awi´wysi∏kom twoim i dostarcz´ ci sposobnoÊci do uÊwi´ceniasi´. Bàdê uwa˝nà, aby nie usz∏a ˝adna sposobnoÊç, któ-rà ci poda moja opatrznoÊç do uÊwi´cenia – s∏owa Jezu-sa skierowane do Êw. Faustyny (Dz. 1361).

NAWRÓCENIE OD ZARAZ

Patronem nawrócenia od zaraz jest Êw. Ekspe-dyt. By∏ on ˝o∏nierzem rzymskim i kiedy zdecydo-wa∏ si´ przyjàç chrzeÊcijaƒstwo, pojawi∏ si´

40

przy nim du˝y kruk i zaczà∏ g∏oÊno wo∏aç: cras, cras,cras, co w j´zyku ∏aciƒskim oznacza „jutro”. Âwi´tyzdenerwowa∏ si´ i zdepta∏ kruka, krzyczàc: „hodie”,to znaczy „dzisiaj”. Dzisiaj stan´ si´ chrzeÊcijani-nem – zdecydowa∏. Dlatego jako swój atrybut Êwi´-toÊci Ekspedyt trzyma krzy˝ z napisem „hodie”.Gdy chcemy zrobiç coÊ dobrego, diabe∏ mówi po-tem, jutro, nigdy... i roÊnie w ten sposób stos nieza-∏atwionych spraw, powstaje spi´trzenie zadaƒ dowykonania. Nie mówiàc ju˝ o zaniedbaniach na-tchnieƒ Bo˝ych! Anio∏ Pana chce nam powiedzieç– „teraz”. Teraz nasta∏o panowanie Baranka Bo˝e-go. Teraz mam zrobiç to, co mi polecono, bo póêniejzapomn´. Âw. Faustyna pisa∏a: „Dla mnie jest tylkochwila obecna droga” (Dz. 2). I tak powinno byç,gdy˝ mamy wp∏yw tylko na teraêniejszoÊç. Aniprzysz∏oÊç, ani przesz∏oÊç nie sà w naszej mocy(por. tam˝e).

JeÊli jest mi trudno czyniç dobro tu i teraz, poko-naç np. swoje lenistwo, to pomóc mo˝e mi myÊl, ˝eczyni´ to dla Jezusa, dla wynagrodzenia za grzechyitp. JeÊli te˝ trudno jest mi si´ modliç lub podjàç jakàÊ pokut´, wówczas warto jest wzbudziç w du-chu jakàÊ konkretnà intencj´, a wtedy i modlitwa,i pokuta stanà si´ ∏atwiejsze. Zawsze jednak po-winienem prosiç o ∏ask´ uczynkowà do wykona-nia jakiegoÊ zadania, prosiç o b∏ogos∏awieƒstwo dowykonania tego, co mi zlecono. Wzmocnienie woli otrzymujemy te˝ przez ∏ask´ sakramentu pokuty.

41

Z¸A I DOBRA MODLITWA

„Ten lud czci Mnie wargami, lecz sercem swym dalekojest ode Mnie” (Mt 15, 8).

Âw. Jakub naucza, ˝e ludzie na modlitwie nie sàwys∏uchani, bo êle si´ modlà (por. Jk 4, 3). Wa˝newi´c jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, co zro-biç, aby nasza modlitwa by∏a skuteczna, a tak˝e, cozrobiç, aby uchroniç si´ przed pok∏adaniem nadzieitylko w zewn´trznej formie modlitwy. Gdy si´ bli-˝ej przyglàdamy naszej modlitwie, to cz´sto okazujesi´, ˝e wymaga ona udoskonalenia. Zaniedbaniaw tej dziedzinie powodujà, ˝e nie oddajemy Bogunale˝nej czci oraz nie otrzymujemy b∏ogos∏awio-nych owoców modlitwy.

Przyczyny z∏ej modlitwy mogà byç nast´pujàce:• PoÊpiech – wypowiadanie s∏ów szybko i bez-

myÊlnie.• Pycha – „nie musz´ uczyç si´ modlitwy, sam

wiem najlepiej jak si´ modliç, nie potrzebuj´niczyjej pomocy”.

• Duchowy egoizm – traktowanie modlitwy jako Êrodka do zaspokojenia swoich potrzebemocjonalnych (myÊl´ o sobie, swoich potrze-bach i nastrojach, a nie o Bogu).

• Rutyna – wypowiadanie s∏ów bez zrozumie-nia treÊci, automatyczne „odklepywanie pacie-rzy”.

• Modlitwa „iloÊciowa” – myÊlenie, ˝e im wi´-cej, tym lepiej, kosztem jakoÊci.

42

• Litera prawa – modl´ si´, bo musz´ – trakto-wanie modlitwy tylko jako przykrego obo-wiàzku, ci´˝aru, który musz´ dêwigaç.

Warunkiem ka˝dej dobrej modlitwy jest uÊwia-domienie sobie podstawowej prawdy, a mianowi-cie, ˝e ka˝da modlitwa jest darem Boga i odpo-

wiedzià na Jego mi∏oÊç. Warto przygotowaç si´do modlitwy przez pewne czynnoÊci duchowe, a˝e-by doÊwiadczyç g∏´bi spotkania z Bogiem. Aby na-sza modlitwa by∏a wartoÊciowa, nale˝y prosiçTrójc´ Âwi´tà o cnoty teologalne, to znaczy:wiar´, nadziej´ i mi∏oÊç. Za ka˝dym razem, kie-dy rozpoczynamy modlitw´ ró˝aƒcowà, prosimyo te dary duchowe. Na poczàtku ka˝dej modlitwystaƒmy w obecnoÊci Bo˝ej. Mo˝emy wówczasw duszy wypowiedzieç nast´pujàce s∏owa: „Dzi´-kujemy, Panie, ˝e nas wybra∏eÊ, abyÊmy staliprzed Tobà i Tobie s∏u˝yli” (fragment II Modlitwyeucharystycznej). Zaczynajàc modlitw´, uÊwiada-miamy wi´c sobie obecnoÊç Tego, który Jest, któryby∏ i który przychodzi z ∏askà.

Potrzebne jest przy tym zewn´trzne i we-

wn´trzne wyciszenie. W skupieniu mo˝e nampomóc podniesienie oczu w kierunku nieba – jestono przecie˝ tronem Boga – i spojrzenie np. w kie-runku jakiegoÊ Êwi´tego obrazu. W obecnoÊci Bo˝ejs∏owa modlitwy b´dà wypowiadane ze zrozumie-niem, b´dà pe∏ne nadziei i mi∏oÊci, a myÊli nie b´dàuciekaç do jakichÊ innych spraw, powodujàc naszerozproszenie.

43

Akt wiary

Warunkiem dobrej modlitwy jest wzbudzeniew sobie aktu wiary. Bez wiary modlitwa b´dzie ja-kimÊ udawaniem, wype∏nionym jedynie pustymis∏owami i gestami. Wiara le˝y wi´c u podstaw ka˝-dej modlitwy, jest jak brama, przez którà przecho-dzi si´ do spotkania z Bogiem.

Akt pokory

Nast´pnà czynnoÊcià duchowà jest wzbudzeniew sobie aktu pokory. Z wiarà ÊciÊle ∏àczy si´ poko-ra. Wyp∏ywa ona ze zrozumienia, kim jest Ten,na którego czekam i do którego wo∏am, i kim jestem ja – proch ziemi, który otrzyma∏ tchnienie˝ycia od swego Stwórcy. Modlitwa Liturgii godzinrozpoczyna si´ od s∏ów: „Bo˝e, wejrzyj ku wspo-mo˝eniu memu. Panie, pospiesz ku ratunkowi memu”. Czy nie jest to pokorne wo∏anie o pomoc,przy poczàtku spotkania z Bogiem?

Kiedy wchodz´ do domu, zdejmuj´ buty. Tak samo przy modlitwie trzeba wyzbyç si´ brudu py-chy, która jest najwi´kszà przeszkodà w modlitwie.Pokora daje mi te˝ zrozumienie w∏asnych ograni-czeƒ, tote˝ powinienem na poczàtku modlitwy poprosiç o pomoc Ducha Âwi´tego, Matk´ Bo˝à,Anio∏a Stró˝a i swoich Patronów.

Tak usposobiony mog´ rozpoczàç w∏aÊciwà mo-dlitw´.

44

Akt nadziei

Podczas spotkania z Bogiem obdarzam Go swoimzaufaniem tak, jak dziecko, które ufa swojemu silne-mu ojcu. Cz´sto podczas modlitwy przychodzà ró˝-ne rozproszenia i pokusy, ̋ e trzeba coÊ zrobiç w∏aÊnieteraz i ˝eby w tym celu najlepiej przerwaç modlitw´.Nadzieja z∏o˝ona w Bogu pozwala nam przy Nimtrwaç i kontynuowaç modlitw´ mimo pokus.

To dzi´ki nadziei nie ulegamy zwàtpieniu.„A b∏ogos∏awiony jest ten, kto nie zwàtpi we Mnie”(Mt 11, 6). Nadzieja jest po∏àczona z m´stwemi ofiarowaniem si´ Wszechmogàcemu. „Dla Bogabowiem nie ma nic niemo˝liwego” (¸k 1, 37). Te s∏owa sà zwiastowaniem tobie nieograniczonychmo˝liwoÊci Boga i to w∏aÊnie dzi´ki nadziei mó-wisz Jemu „tak”, nawet jeÊli doÊwiadczasz wielucierpieƒ.

Akt mi∏oÂci

B´dàc w bliskoÊci Boga, podczas modlitwyw sposób naturalny wypowiadamy swojà mi∏oÊçdo Niego. Jest Ona wa˝niejsza ni˝ proÊba zanoszo-na do Niego na modlitwie.

Wiara, pokora oraz nadzieja le˝à u podstaw mo-dlitwy, jednak jej centrum stanowi mi∏oÊç. Tamgdzie jest mi∏oÊç, tam jest te˝ modlitwa serca. Bezmi∏oÊci b´dziemy tylko czciç Boga wargami, a ser-cem b´dziemy daleko od Niego. To w∏aÊnie mi∏oÊçusuwa wszelkie przeszkody, jest jak strza∏a si´gajàcacelu – Serca Bo˝ego. Z takim usposobieniem powin-

45

niÊmy odprawiaç ka˝dà modlitw´: czy to Liturgi´godzin, czy ró˝aniec, czy inne modlitwy.

Pami´tajmy, ˝e nie∏atwo jest dojÊç do spotkaniaz Bogiem. Modlitwa jest cz´sto utrudniana przezprzeciwnika zbawienia i wià˝e si´ z wysi∏kiem,i nie zawsze przynosi zadowolenie. JeÊli jednak mi-mo wszystko pozostajemy jej wierni, to jest onabardzo mi∏a Bogu i owocna. JeÊli b´dziemy wy-trwali, nauczymy si´ ˝yç modlitwà, stanie si´ onajak oddech, jak bicie serca, nie b´dzie mia∏a poczàt-ku ani koƒca, lecz b´dzie trwaniem w mi∏oÊci na-szego Odkupiciela (por. J 15, 9).

Modlitwa jest jak otwarcie oczu, by od razu wy-znaç Umi∏owanemu:

„Wielbi dusza moja Pana... bo wejrza∏ na uni˝e-nie S∏u˝ebnicy swojej...” (¸k 1, 46. 48).

Bo˝e, okryj mnie swojà obecnoÊcià, nasyç Twedziecko swoim pokojem.

Bo˝e, niech ten dzieƒ b´dzie z Tobà z∏àczony jakÊwiat∏o z dniem.

Bo˝e, przecie˝ nawet ka˝dy w∏os na mej g∏owiejest policzony, Ty znasz mnie lepiej ni˝ ja sam siebie,pragn´ wi´c dziÊ poznaç Twojà ∏askawoÊç, Ciebie.

Bo˝e, ciszo moja, po∏ó˝ swe Serce na moim.Bo˝e, poÊlij mnie, przemieƒ w promieƒ Twego

mi∏osierdzia, a˝eby ka˝dy cz∏owiek zaufa∏ Tobie.

Postanowienie: Przed modlitwà postaram si´o wewn´trzne wyciszenie i wzbudz´ akt wiary, po-kory, nadziei, mi∏oÊci.

Do rozwa˝enia: Kto nie jest ze Mnà, jest przeciwkoMnie; i kto nie zbiera ze Mnà, ten rozprasza (Mt 12, 30).

46

SAKRAMENT POKUTY

– SAKRAMENTEM UZDROWIENIA

KoÊció∏ zawsze pragnie odnowy – nieustajàce-go odradzania si´ do wiernoÊci wobec wymagaƒEwangelii. Najlepszym odnowieniem si∏ ducho-wych dla cz∏owieka jest zawsze pokuta i szczerenawrócenie. Przypomnia∏a o tym Matka Bo˝aw Osuchowie w 1910 r. Oto fragment Jej or´dzia:„Czyƒcie pokut´ i nawróçcie si´ szczerze do Stwór-cy, bo inaczej zginiecie”.

Takie mo˝liwoÊci szczerego nawrócenia dajenam sakrament pokuty. Odkryjmy wi´c jego pi´k-no i skutecznoÊç. Cz´sto ludzie nawracajà si´ tylkopowierzchownie, nie docierajàc do g∏´bi swej duszy,a to w∏aÊnie tam zakorzeniony jest grzech.

SpoÊród siedmiu sakramentów istniejà dwa, po-przez które KoÊció∏, z pomocà Ducha Âwi´tego, kon-tynuuje dzie∏o Syna Bo˝ego – dzie∏o uzdrawiania. Sànimi sakrament pokuty i sakrament namaszczeniachorych. Pierwszy z nich nazywany jest te˝ sakra-mentem nawrócenia, „poniewa˝ urzeczywistniaw sposób sakramentalny wezwanie Jezusa do na-wrócenia, wskazuje drog´ do Ojca, od którego cz∏o-wiek oddali∏ si´ przez grzech” (KKK 1423).

Ka˝dy cz∏owiek podejmuje w ˝yciu prac´ nadsobà. Prawid∏owy rozwój danej osoby odbywa si´przy ciàg∏ym doskonaleniu si´. Od tego nie ma „wa-kacji”. Kszta∏tujemy siebie, dbajàc o rozwój intelek-tualny, psychiczny, fizyczny, spo∏eczny itp. Jednaknajwa˝niejszym zadaniem stojàcym przed namijest rozwój duchowy. Niestety, cz´sto zatrzymuje

47

si´ on u osób ochrzczonych na poziomie przygoto-wania do pierwszej Komunii Âwi´tej.

Osoba wierzàca ma mo˝liwoÊç podj´cia pracynad rozwojem duchowym w szczególny sposób w∏a-Ênie poprzez sakrament pokuty. Wspomagana ∏askàBo˝à mo˝e dojÊç w krótkim czasie do Êwi´toÊci. Oso-ba niewierzàca natomiast pozbawia si´ tej wspierajà-cej ∏aski i próbuje o w∏asnych si∏ach, ró˝nymi meto-dami pracowaç nad sobà i swoim charakterem.

W KoÊciele Êwi´tym mamy najlepszà sprawdzo-nà metod´ rozwoju cz∏owieka poprzez realizacj´pi´ciu warunków dobrej spowiedzi. W jednym mo-mencie, dzi´ki ∏asce Bo˝ego Mi∏osierdzia, mo˝emybyç uwolnieni z grzechów i ich skutków. Potem po-dejmujemy si´ wytrwa∏ej pracy nad pokonywa-niem z∏ych nawyków i czynienia lepszym siebiei Êwiata, w którym ˝yjemy. Tak tu, jak i w ka˝dymsakramencie, musimy mieç ÊwiadomoÊç pierwszeƒ-stwa ∏aski Bo˝ej, by uniknàç pokusy pelagianizmu(przewartoÊciowania mo˝liwoÊci cz∏owieka bezwspó∏pracy z Bogiem).

Cz´sto mówi si´ o tzw. formacji permanentnej,której najwa˝niejszym fundamentem jest w∏aÊniepi´ç warunków dobrej spowiedzi, które b´d´ chcia∏opisaç w Êwietle objawieƒ Êw. Faustyny. Wiara musi pozostaç wiarà i nie nale˝y jej zbytnio racjo-nalizowaç. Nie pomogà ˝adne wyk∏ady i konferen-cje, jeÊli zabraknie ∏aski sakramentu pokuty. Có˝nam z nawet bardzo obszernej wiedzy o Bogu, jeÊlinie podejmiemy wezwania do nawrócenia. To, cowzmacnia wol´ cz∏owieka, to w∏aÊnie sakramentpokuty i wytrwa∏a modlitwa.

48

49

Poznajmy to, co jest tak bliskie a zarazem zapo-mniane, by wejÊç na drog´ mi∏oÊci, podczas którejBóg b´dzie nas uzdrawia∏ z tràdu grzechu: „A gdyszli, zostali uzdrowieni” (¸k 17, 14b).

Rachunek sumienia

Pami´taj, ˝e stoisz zawsze przed oczyma Boga, którywidzi skrytoÊç serca i zna tajniki duszy (Êw. BazyliWielki).

Coraz cz´Êciej cz∏owiek wspó∏czesny siada zroz-paczony i mówi, ˝e ju˝ nie daje rady i w tej swojejbezradnoÊci przychodzi do KoÊcio∏a, szukajàc ratunku. I ta jego intuicja jest dobra, bo przecie˝ nadzieja jest w Zmartwychwsta∏ym, który czekana utrudzonych i spragnionych!

JeÊli pragniemy komuÊ pomóc duchowo, powin-niÊmy go przygotowaç do spowiedzi. JeÊli sami niepotrafimy tego uczyniç, to przynajmniej wystarczydanà osob´ zach´ciç i przekonaç, ˝e w spowiedziChrystus uzdrawia i czyni to przez kap∏ana. Rachu-nek sumienia powinien byç uczyniony przedewszystkim z dziesi´ciu przykazaƒ i siedmiu grze-chów g∏ównych. Pomocna mo˝e byç równie˝ for-mu∏a Spowiedzi powszechnej dotyczàca myÊli, mowy, uczynków i zaniedbania.

Jest absolutnie pewne, ˝e jeÊli chcesz w pe∏ni wy-rzec si´ Szatana i jego spraw, to powinieneÊ byç cz∏o-wiekiem nieustannego rachunku sumienia. Nie nale˝ymyÊleç o wp´dzaniu si´ w poczucie winy, w jakieÊskrupu∏y, lecz jakby o przeglàdaniu si´ w zwierciadleBo˝ej Mi∏oÊci, którym to zwierciad∏em jest Syn Bo˝y.

Pisa∏a o tym Êw. Klara, wpadajàc w zachwyt nadubóstwem, pokorà, niewys∏owionà mi∏oÊcià Naj-wy˝szego Króla: „Popatrz na poczàtek zwierciad∏a,na ubóstwo po∏o˝onego w ˝∏obie i owini´tego w pie-luszki. O przedziwna pokoro, o zdumiewajàce ubó-stwo!” (Godzina czytaƒ, wspomnienie Êw. Klary,11 sierpnia).

Takim zwierciad∏em, który da∏ nam Bóg do ra-chunku sumienia jest obraz Bo˝ego Mi∏osierdzia.Zaprasza nas, by pójÊç dalej, w g∏´biny Serca Jezu-sa, przyciàga nas, by usunàç wszelkie przeszkodystojàce na drodze do bezgranicznego ofiarowaniasi´ Jego Mi∏oÊci. Spotkanie z niewys∏owionà dobro-cià Boga i w∏asnà niedoskona∏oÊcià rodzi ˝al zagrzechy, który to ˝al, poprzez szczere ∏zy, rzeêbi wemnie trwa∏e nawrócenie.

Rachunek sumienia jest wi´c na poczàtku kon-templacjà Mi∏oÊci Mi∏osiernej Boga. Po tej kontem-placji czyni´ refleksj´ z ˝ycia, danego dnia, zastana-wiam si´, co by∏o uczynione, powiedziane, przemo-dlone z mi∏oÊci. Potem przechodz´ do refleksji nadrzeczywistoÊcià moich s∏aboÊci, cieni i mroków,które sà te˝ na obrazie Bo˝ego Mi∏osierdzia. ˚ycieduszy to nie tylko wyrywanie chwastów (z∏e na-wyki, grzechy), lecz równie˝ sadzenie pi´knychkwiatów (cnoty, dobre uczynki). Dlatego dobry ra-chunek sumienia prowadzi do ˝alu za grzechu,mocnego postanowienia poprawy i uwielbienia Bo-˝ego Mi∏osierdzia.

Bóg przy ka˝dej spowiedzi pragnie w nas two-rzyç wspania∏à przestrzeƒ dla swej mi∏oÊci. Skut-kiem sakramentu pokuty jest stan ∏aski uÊwi´cajà-

50

cej przywracajàcy harmoni´ Êwiàtyni Pana, któràjest ka˝dy z nas.

Rachunek sumienia powinien byç robiony ka˝-dego dnia wieczorem, czasem równie˝ w po∏udnie.Daje to mo˝liwoÊç çwiczenia si´ w cnotach. Rachu-nek sumienia raz w tygodniu czy w miesiàcu to zama∏o. W codziennym rachunku sumieniu nale˝yzwróciç uwag´ na to, by nie zastanawiaç si´ tylkonad dobrze znanymi grzechami, lecz te˝ nad tymiukrytymi. Dobrze jest ka˝dego dnia przy modlitwieporannej powróciç do tego, nad czym pracuj´od ostatniej spowiedzi. Nale˝y pomodliç si´ do Boga o ∏ask´, by mnie uchroni∏ od upadku, a w wie-czornym rachunku sumienia przypomnieç sobie, ileby∏o wygranych, a ile upadków. Za zwyci´stwa po-dzi´kowaç, za przegrane przeprosiç.

Wskazówki:

• Przy modlitwie porannej postanowiç, ˝e niechc´ pope∏niç ˝adnego grzechu, szczególnie tego, nad którym pracuj´ od ostatniej spowie-dzi (tu go nazwaç) i poprosiç o ∏ask´ wytrwa-nia w tym postanowieniu.

• Wieczorem zrobiç rachunek sumienia z poran-nego postanowienia poprawy.

• Rachunek sumienia mo˝na zrobiç z czynów(mi∏osierdzia wobec duszy i cia∏a), s∏ów mi∏o-siernych, modlitwy (zastanowiç si´ nad jako-Êcià modlitwy, czy nie uleg∏em lenistwu du-chowemu, czy modli∏em si´ za siebie i in-nych?).

51

Gdy ∏àczymy si´ z Jezusem Mi∏osiernym, wtedynam ∏atwiej dawaç Êwiadectwo o Bo˝ym Mi∏osier-dziu, bo wynika ono z naszego przemienionegown´trza. ¸àczymy si´ z Bogiem przez mi∏oÊç, któràpoznajemy w PiÊmie Êw. i Eucharystii. Tak wi´c toz ˝ycia duchowego rodzi si´ Êwiadectwo ˝ycia.

Rachunek sumienia z czynów:

• Czy czyni∏em jakieÊ dobro bezinteresowniez mi∏oÊci do Boga i drugiego cz∏owieka?

• Czy potrafi∏em si´ podzieliç z innymi tym, coposiadam?

• Czy potrafi∏em komuÊ ofiarowaç swój czas?

Rachunek sumienia ze s∏ów mi∏osiernych:

• Czy wszystkie moje s∏owa by∏y wypowiedzia-ne dzisiaj w pokorze przed Bogiem i drugimcz∏owiekiem?

• Czy zauwa˝a∏em dobro w drugim cz∏owieku,cieszy∏em si´ nim i o nim mówi∏em?

• Czy mówi∏em s∏owa trudnej prawdy z mi∏o-Êcià, gdy np. upomina∏em drugà osob´, widzàcz∏o, które czyni?

• Czy nie oskar˝a∏em kogoÊ i nie pot´pia∏em?• Czy zbyt cz´sto nie narzeka∏em?• Czy nie k∏ama∏em?• Czy za du˝o nie mówi∏em o sobie i o innych? • Czy nie porównywa∏em si´ z innymi?• Czy przeprosi∏em osoby, które skrzywdzi∏em?• Czy nie mówi∏em lekcewa˝àco o Bogu, spra-

wach zwiàzanych z wiarà i drugim cz∏owie-kiem?

52

Rachunek sumienia z modlitwy:

• Czy modli∏em si´ rano i wieczorem?• Czy modli∏em si´ wi´cej ni˝ tylko rano i wie-

czorem?• Czy z uwagà wypowiada∏em s∏owa modli-

twy?• Czy podczas modlitwy dzi´kowa∏em te˝ Bogu

i uwielbia∏em Go?• Czy potrafi∏em podczas modlitwy milczeç

i trwaç w obecnoÊci Bo˝ej?• Czy podczas modlitwy myÊla∏em wi´cej o Bogu

ni˝ o sobie i swoich sprawach?• Czy wspomaga∏em modlitwà osoby potrzebu-

jàce pomocy?

Rachunek sumienia na podstawie s∏ów Jezusa

skierowanych do ks. Ottavio Michelliniego:

• Czy jesteÊcie przekonani o potrzebie powa˝-nego przeglàdu waszego ˝ycia?

• Czy wasze ̋ ycie jest ca∏kowicie chrzeÊcijaƒskie,czy te˝ cz´Êciowo lub zupe∏nie pogaƒskie?

• Czy pragniecie opracowaç nowy plan ˝yciawewn´trznego, nowy sposób ˝ycia wiarà, na-dziejà i mi∏oÊcià, ˝yciem ∏aski?

• Czy pragniecie czyniç to samo, co inni, ale sta-ranniej, by trwaç w walce z mocami z∏a,w prawdziwym wysi∏ku modlitwy i pokuty?

• Czy pragniecie uciszaç ha∏asy dooko∏a was(a jest ich tyle!), by s∏uchaç w milczeniu i sku-pieniu wezwaƒ z góry, by pomóc sobie usunàçgro˝àce niebezpieczeƒstwa?

53

• Czy pragniecie mieç ˝ywe i szczere nabo˝eƒ-stwo do Matki Jezusa i waszej Matki?

• Czy przyjmujecie Jej wezwanie do umartwie-nia i pokuty?

• Czy pragniecie powróciç ˝ywo i szczerze doJezusa w Eucharystii?

Postanowienie: Postaram si´ o codzienny ra-chunek sumienia z czynów, s∏ów, modlitw.

Do rozwa˝enia: Bo by∏em g∏odny, a daliÊcie MijeÊç; by∏em spragniony, a daliÊcie Mi piç; by∏em przyby-szem, a przyj´liÊcie Mnie; by∏em nagi, a przyodzialiÊcieMnie; by∏em chory, a odwiedziliÊcie Mnie; by∏em w wi´-zieniu, a przyszliÊcie do Mnie (Mt 25, 35-36).

˚al za grzechy

...çwiczyç si´ b´d´ w skrusze; nie tylko przy spowie-dzi, ale przy ka˝dym rachunku sumienia wzbudzaç w so-bie ˝al doskona∏y, a szczególnie, kiedy si´ po∏o˝´ na spo-czynek (Dz. 377).

Spójrzmy na Krew Chrystusa i przekonajmy si´, jakjest drogocenna dla Jego Ojca; przelana dla naszego zba-wienia... (Êw. Klemens Rzymski).

Módl si´ ze ∏zami skruchy, a ka˝da twa proÊba b´-dzie wys∏uchana (Ewagriusz z Pontu).

W momencie poznawania w∏asnych grzechówdobrze jest podczas modlitwy uÊwiadomiç sobieobecnoÊç Ukrzy˝owanego i patrzàc na Jego rany,zdaç sobie spraw´ z podj´tego za mnie cierpienia.Rozwa˝ana w ten sposób ofiara mojego usprawie-dliwienia powinna wzbudziç we mnie ból duszy

54

z powodu mojej niewdzi´cznoÊci i zdrad Umi∏o-wanego.

˚al za grzechy powinien byç z∏àczony z wcze-Êniejszym rachunkiem sumienia, który jest aktempokory i przez niego Bóg udziela nam wiele ∏ask.Przez ten akt oddajemy te˝ Bogu chwa∏´ i radujemyJego Serce. ˚al za grzechy jest poczàtkiem uzdrowie-nia z choroby grzechu, przywróceniem ∏adu po kata-strofie niewiernoÊci wobec mi∏oÊci Bo˝ej. ¸zy z po-wodu ˝alu za grzechy oczyszczajà dusz´ z pychy i sàzapowiedzià radoÊci ˝ycia w ∏asce uÊwi´cajàcej, któ-ra jest dla duszy jak s∏oƒce po deszczu. Przyk∏adem˝alu za grzechy jest postawa Êw. Mari Magdalenyz Ewangelii wed∏ug Êw. ¸ukasza. „A oto kobieta, któ-ra prowadzi∏a w mieÊcie ̋ ycie grzeszne, dowiedziaw-szy si´, ˝e [Jezus] goÊci w domu faryzeusza, przynio-s∏a flakonik alabastrowy olejku i stanàwszy z ty∏uu Jego stóp, p∏aczàc, zacz´∏a ∏zami oblewaç Jego sto-py i w∏osami swej g∏owy je wyciera∏a. Potem ca∏owa-∏a Jego stopy i namaszcza∏a je olejkiem” (¸k 7, 37-39).

W momencie wejÊcia w prawd´ o w∏asnej niemo-cy i grzesznoÊci warto jest to, co mnie zniewala, ofia-rowaç Bogu, na przyk∏ad w nast´pujàcych s∏owach:

Modlitwa: Bo˝e, zabierz ode mnie ten grzech(tu go nazwaç), oddaj´ Ci go. Niech b´dzie przybitydo krzy˝a i zg∏adzony mocà twego Odkupienia.„O Krwi i Wodo, któraÊ wytrysn´∏a z Serca Jezuso-wego jako zdrój mi∏osierdzia dla nas, ufamy Tobie”(3 razy).

Modlitwa powinna prowadziç do mocnego po-stanowienia poprawy.

55

Postanowienie: Po ka˝dym pope∏nionym grze-chu, b´d´ stara∏ si´ jak najszybciej przeprosiç Boga,danà osob´, którà skrzywdzi∏em i podjàç zadoÊç-uczynienie.

Do rozwa˝enia: Grzech jest cierpieniem zada-nym Jezusowi Chrystusowi Ukrzy˝owanemu, dru-giemu cz∏owiekowi, samemu sobie. Grzech to brakwiernoÊci wobec mi∏oÊci Boga.

Mocne postanowienie poprawy

Niezmiernie mi jest mi∏e to twoje stanowcze postano-wienie zostania Êwi´tà – s∏owa Jezusa skierowane doÊw. Faustyny (Dz. 1361).

Najpierw k∏adziemy duchowy fundament domu,strzegàc serca i uÊmierzajàc w nim nami´tnoÊci (autornieznany, XIII w.).

Ci ludzie nie zmieniajà si´ po odbyciu spowie-dzi, którzy lekcewa˝à mocne postanowienie po-prawy. KiedyÊ Êw. Jan Bosko mia∏ sen, w którymwidzia∏ swoich podopiecznych czekajàcych przykonfesjonale do spowiedzi. Ka˝dy z nich mia∏ naszyi p´tle, zaciàgni´te do ty∏u, które trzyma∏y z∏educhy. Ch∏opcy po odejÊciu od kratek konfesjona∏udalej mieli p´tle na szyjach. Jednà z przyczyn nie-mo˝noÊci wyswobodzenia si´ z tych sznurówna szyi, mimo spowiedzi, by∏ brak mocnego posta-nowienia poprawy. Znany jest równie˝ przypadekpewnego penitenta Ojca Pio, którego Âwi´ty odsy-∏a∏ od konfesjona∏u bez rozgrzeszenia pi´ç razy,mówiàc dosadne: „Idê precz!”. Dopiero za piàtymrazem, gdy ów cz∏owiek podjà∏ mocne postanowie-

56

nie poprawy, otrzyma∏ rozgrzeszenie. Jakà posta-w´ wi´c mamy przyjàç, aby do takich sytuacji niedopuÊciç?

• Ca∏à si∏à woli, na jakà tylko mnie staç, wy-rzekn´ si´ Szatana i grzechu, który mnie znie-wala i wzbudz´ w sercu goràce pragnienie wy-trwania w ∏asce uÊwi´cajàcej. Spe∏niajàc tenwarunek dobrej spowiedzi, mo˝na tak˝e po-modliç si´ formu∏à chrzcielnego wyznaniawiary (zaanga˝owanie woli).

• Postaram si´ w przysz∏oÊci unikaç wszelkichokazji do grzechu i wykorzeniç w sobie z∏e na-wyki (zaanga˝owanie rozumu).

• B´d´ si´ çwiczyç si´ w cnocie przeciwnej dopope∏nianego grzechu. JeÊli upadam, np. przezpych´, to postaram Êwiadomie uni˝aç si´przed drugim cz∏owiekiem w myÊlach, s∏o-wach i uczynkach.

• Ka˝dego dnia podczas modlitwy porannejuczyni´ postanowienie poprawy, ca∏kowiciewykluczajàc mo˝liwoÊç upadku danego dnia.

Uwaga! Trzeba zawsze pami´taç o pierwszeƒ-stwie ∏aski. JeÊli nie upad∏em, to tylko dzi´ki ∏asceBo˝ej, z którà wspó∏pracowa∏em.

Szczera spowiedê

...n´dze twoje sp∏on´∏y w ogniu mojej mi∏oÊci… – s∏o-wa Jezusa skierowane do Êw. Faustyny (Dz. 178).

Kiedy wyznasz Panu twe nieprawoÊci, otrzymaszod Niego przebaczenie (Ewagriusz z Pontu).

57

Grzechy powinniÊmy wyznawaç w czasie prze-sz∏ym, np. „k∏ama∏em”, „spóênia∏em si´” itp., bo toju˝ nale˝y do przesz∏oÊci i mocno w to wierz´, ˝ez Bo˝à pomocà nie b´d´ ju˝ pope∏nia∏ tych grzechów.Nie mówmy wi´c: „k∏ami´”, „spóêniam si´” itp.

Spowiedê nie jest ∏atwa ani przyjemna. Szczeraspowiedê jest czasem trudna, ale pami´tajmy, ˝ew∏aÊnie taka nas uzdrawia. Jezus powiedzia∏ Êw. Faustynie: „kiedy grzesznik zwraca si´ do mi∏osier-dzia mojego, oddaje mi najwi´kszà chwa∏´ i jest zaszczy-tem m´ki mojej” (Dz. 378).

Przez szczere wyznanie grzechów umniejszamysi´ przed Bogiem, prosimy o pomoc, a On nas wy-wy˝sza. „...kto si´ uni˝a, b´dzie wywy˝szony”(¸k 18, 14). Bo˝e Mi∏osierdzie ogarnia wówczas t´bolesnà rzeczywistoÊç naszych s∏aboÊci swym le-czàcym przebaczeniem, które wyrywa grzechytkwiàce w duszy. W momencie wyznawania grze-chów Bóg pozwala ci oczyszczaç twoje serce, abysta∏o si´ oazà Jego ˝ycia. Kiedy wyznajesz grzechy,promienie mi∏osierdzia ogarniajà ciebie i przywra-cajà utracone pi´kno twego wn´trza.

Wyznawanie swoich s∏aboÊci jest mówieniemo chorobie ducha. Kap∏an, który rozpozna t´ choro-b´, b´dzie móg∏ daç „lekarstwo” w pouczeniu, poku-cie, Bo˝ym przebaczeniu. Zarówno lekarz, jak i ka-p∏an nie mo˝e uleczyç tego, czego nie rozpozna.O ile lekarz leczy zwykle Êrodkami farmakologicz-nymi, to kap∏an uzdrawia s∏owem i mocà Chrystu-sowego rozgrzeszenia. Aby spowiedê by∏a szczera,warto pami´taç o rozró˝nianiu grzechów. O grze-chu Êmiertelnym mo˝na mówiç dopiero wtedy, gdy

58

b´dà spe∏nione jednoczeÊnie trzy warunki: wa˝-na materia (przekroczenie jednego z 10 przykazaƒ),pe∏na ÊwiadomoÊç i ca∏kowita zgoda.

Przyk∏adem szczeroÊci wobec Boga sà s∏owa cel-nika: „A celnik sta∏ z daleka i nie Êmia∏ nawet oczuwznieÊç ku niebu, lecz bi∏ si´ w piersi, mówiàc: «Bo˝e miej litoÊç dla mnie grzesznika!»” (¸k 18, 13).

ZadoÊçuczynienie

...jeÊli si´ nie nawrócicie, wszyscy podobnie zginiecie(¸k 13, 3).

...Bo˝e, któryÊ jest samà litoÊcià dla najwi´kszychgrzeszników, szczerze pokutujàcych... (Dz. 423).

Lepiej to, co zniszczy∏eÊ grzechem, napraw dzisiajprzez pokut´, zanim z∏o, które uczyni∏eÊ, wróci do ciebie.

ZadoÊçuczynienie jest jednà z form pokuty, jestjak lekarstwo na ran´. Nale˝y naprawiç to, co si´zepsu∏o. Jaki grzech pope∏nia∏em, tak powinienempokutowaç. A wi´c, jeÊli by∏em pyszny, powinie-nem si´ upokarzaç, jeÊli pope∏nia∏em grzechy j´zy-ka, powinienem umartwiaç si´ milczeniem itp.

JesteÊmy jak system naczyƒ po∏àczonych, dlate-go ka˝dy grzech ma wymiar spo∏eczny. Z∏o, którepope∏ni∏em, mo˝e wcià˝ trwaç w drugim cz∏owie-ku, mo˝e nawet trwaç przez pokolenia, np. k∏am-stwo, obmowa, jakiÊ uraz czy krzywda materialna.Trzeba wi´c dotrzeç do tej osoby, wobec której zawini∏em i przeprosiç jà, wynagrodziç jej za to, co by∏o z∏e. Wtedy nast´puje leczenie relacji mi´-dzyludzkich zniszczonych przez grzech. Duchoweodrodzenie mo˝e mieç miejsce tylko w oparciu

59

o fundament prawdy, sprawiedliwoÊci i mi∏o-sierdzia.

ZadoÊçuczynienie jest zmniejszeniem kary do-czesnej za grzechy, pozwala wejÊç na drog´ nawró-cenia. Tak rozpoczyna si´ praca nad sobà, której celem jest mi´dzy innymi kszta∏towanie dobrychnawyków i niwelowanie wad.

Âwi´ta Faustyna podaje w Dzienniczku dwie ko-rzyÊci z dobrej spowiedzi. Do spowiedzi przycho-dzimy (por. Dz. 377):

• po uleczenie;• po wychowanie, gdy˝ dusza nasza potrzebuje

ciàg∏ego wychowywania, jak ma∏e dziecko.Przyk∏adem zadoÊçuczynienia za grzechy jest

postawa Zacheusza. W momencie, kiedy Jezus za-trzyma∏ si´ w jego domu, Zacheusz powiedzia∏:„Panie, oto po∏ow´ mego majàtku daj´ ubogim, a je-Êli kogoÊ w czymÊ skrzywdzi∏em, zwracam po-czwórnie” (¸k 19, 8).

POKUTA UZDROWIENIEM DUSZY I CIA¸A

Nie wystarczy wyciàgnàç z cia∏a strza∏´, ale trzebajeszcze zaleczyç ran´ przez nià zadanà. Tak samo w duszypo otrzymaniu przebaczenia grzechu nale˝y przez pokut´wyleczyç pozostawionà ran´ (Êw. Jan Chryzostom).

W obecnej chwili, kiedy lansuje si´ kult cia∏a,cz∏owiek wspó∏czesny coraz bardziej odkrywa swàduchowà pustk´. Pragnie doÊwiadczaç coraz wi´cejwra˝eƒ, osiàgajàc je, nie osiàga nasycenia, pe∏ni ˝y-cia. Cz∏owiek nie znajdzie trwa∏ej radoÊci w przy-

60

jemnoÊciach cielesnych. One mogà si´ staç dla niegoz∏otà klatkà, z której nie ma wyjÊcia. Sposobemuzdrowienia w tej sytuacji jest droga pokuty zawar-ta w katolickiej ascezie. To ona uzdrawia nas zez∏ych nawyków i zranieƒ pozosta∏ych po grzechach.

Pokuta ma mi´dzy innymi dwa cele. Pierwszy toumocnienie si∏ wewn´trznego cz∏owieka, drugi tozadoÊçuczynienie za grzechy. To dzi´ki niej cz∏o-wiek z ∏askà Bo˝à podporzàdkowuje po˝àdliwoÊcicia∏a jego w∏adzom duchowym: rozumowi i woli.„Je˝eli chcemy, by nasze cia∏o podlega∏o duszy,a dusza Bogu, musimy si´ umartwiaç fizycznie i du-chowo” (kazanie o pokucie Jana Marii Vianneya, w: A. Monnin SJ, Zapiski z Ars, s. 124). Tylko czy-stoÊç serca daje nam prawdziwà wolnoÊç i szcz´-Êcie. Symbolem pi´knej mi∏oÊci jest kwiat ró˝y, leczdo niego prowadzà kolce umartwienia.

Celem pokuty jest równie˝ zadoÊçuczynienie zagrzechy. Nie mo˝na jej uniknàç. Albo jà podejmie-my tu na ziemi, albo b´dzie nam dana o wiele su-rowsza w ˝yciu przysz∏ym, w czyÊçcu. Pokuta jestlekarstwem na choroby ducha spowodowane grze-chem. Warto poddaç si´ temu leczeniu, bo ono opie-ra si´ na màdroÊci Krzy˝a i dlatego jest takie sku-teczne.

Pokuta mo˝e byç dopuszczona na mnie przezBoga lub mog´ jà sam sobie narzuciç, podejmujàc,np. post o chlebie i wodzie. Pierwszy rodzaj poÊwi´-cenia dla wynagrodzenia za grzechy jest o wieletrudniejszy, dlatego ˝e jest ukrzy˝owaniem naszejwoli przez nieoczekiwanà zmian´ planów i na-szych oczekiwaƒ zwiàzanych z przysz∏oÊcià.

61

W duchu pokuty i przeb∏agania za grzechy nale˝y:• pokornie przyjmowaç doÊwiadczenia ˝ycia,

np. niespodziewane upokorzenia, cierpieniespowodowane chorobà lub innymi trudnoÊcia-mi dnia codziennego;

• cierpliwie i rzetelnie wykonywaç obowiàzkistanu, których jest tak wiele, np. ró˝ne zada-nia w domu i pracy zawodowej.

Drugi rodzaj pokuty potrzebny cz∏owiekowi toumartwienie zewn´trzne i wewn´trzne.

Zewn´trzne dotyczy przede wszystkim ascezy

pi´ciu zmys∏ów. Poni˝ej podaj´ uproszczony sche-mat grzechów zwiàzanych z danym zmys∏em orazpropozycje ich leczenia przez pokut´.

• Zmys∏ smaku – grzech ∏akomstwa – post (ilo-Êciowy – jem mniej, jakoÊciowy – odmawiamsobie pewnych pokarmów, np.: mi´sa, s∏ody-czy, ciasta).

• Zmys∏ s∏uchu – grzech zmys∏owy, grzech cu-dzy (s∏uchanie plotek, obmów) – izolacjaod osób gadatliwych.

• Zmys∏ dotyku – grzech rozwiàz∏oÊci, np. ma-sturbacja – umartwienie cia∏a – post o chlebiei wodzie itp.

• Zmys∏ w´chu – grzech pró˝noÊci – ubóstwomaterialne, ja∏mu˝na.

• Zmys∏ wzroku – grzech cudzo∏óstwa – unika-nie spojrzeƒ na drugiego cz∏owieka jak naprzedmiot po˝àdania, nieoglàdanie telewizji,niekorzystanie z Internetu, pokuta jak przygrzechach zwiàzanych ze zmys∏em dotyku.

62

Wszystkie zmys∏y s∏u˝à do przekazywania in-formacji poznawczych ze Êwiata zewn´trznego.Jednak mo˝e na nie równie˝ oddzia∏ywaç z∏y duchprzez rozbudzanie poszczególnych zmys∏ów nie-uporzàdkowanymi pragnieniami. Cz∏owiek kontro-luje zmys∏y przez wra˝liwoÊç sumienia, lecz jeÊlinie prowadzi ˝ycia duchowego, sytuacja mo˝e si´odwróciç i wówczas to zmys∏y przejmujà panowa-nie nad nim, a on sam wpada w na∏óg.

Umartwienie wewn´trzne w∏adz duchowych:

• Psychika – grzech braku ufnoÊci wobec Boga– zawierzenie Jego woli.

• Rozum – grzech pychy – çwiczenie si´ w uni-˝eniu.

• Wola – grzech lenistwa – przezwyci´˝anie le-nistwa przez rzetelne wykonywanie swoichobowiàzków.

Do najwa˝niejszych Êrodków pokuty nale˝ypost. Wyró˝niamy post iloÊciowy (np. mniej jem)i jakoÊciowy (np. powstrzymuj´ si´ od jedzeniami´sa).

Post nie jest ograniczony do kwestii tego, co jemlub czego nie jem. Mo˝e byç rozciàgni´ty na sfer´moich pragnieƒ i po˝àdaƒ, np. nie oglàdam telewi-zji, çwicz´ si´ w cnocie pokory i cierpliwoÊci przezmilczenie itp.

Skutkiem pokuty jest moc duchowa, któràotrzymuje osoba wierzàca w walce ze z∏ym du-chem. Mówi o tym Jezus w Ewangelii wed∏ug Êw. Mateusza: „Ten zaÊ rodzaj z∏ych duchów mo˝-na wyrzucaç tylko modlitwà i postem” (Mt 17, 21).

63

JeÊli podejmujesz post:

• PoproÊ Boga o ∏ask´ postu (si∏y do podj´cie go).• Post powinien byç ofiarowany w konkretnej

intencji.• Nie porównuj si´ z innymi, którzy nie po-

szczà, byÊ nie sta∏ si´ faryzeuszem i nie upad∏jeszcze bardziej przez pych´.

• PoÊç tak, aby to by∏o ukryte przed ludêmi, byÊnie odbiera∏ chwa∏y na ziemi lecz w niebie.

Patrzàc na naszà niemoc wewn´trznà, spostrze-gamy, ˝e jej êród∏em jest brak ascezy ˝ycia. JeÊli niepodejmujemy pokuty, rezygnujemy z mocy Bo˝eji wybieramy letnioÊç wiary.

Do podstawowych czynów pokutnych mo˝emyzaliczyç:

• Powstrzymywanie si´ od szczególnie po˝àda-nych pokarmów.

• Duchowe lub materialne dzie∏a mi∏osierdzia(np. uczynki mi∏osierdzia co do duszy i cia∏a).

• Rezygnacja z jakiejÊ rozrywki na rzecz jakiejÊpraktyki pokutnej, np. modlitwy, lektury du-chowej.

Uczynki mi∏osierdzia wzgl´dem duszy

1. Grzeszàcych upominaç.2. Nieumiej´tnych pouczaç.3. Wàtpiàcym dobrze radziç.4. Strapionych pocieszaç.5. Krzywdy cierpliwie znosiç.6. Urazy ch´tnie darowaç.7. Modliç si´ za ˝ywych i umar∏ych.

64

Uczynki mi∏osierdzia wzgl´dem cia∏a

1. G∏odnych nakarmiç.2. Spragnionych napoiç.3. Nagich przyodziaç.4. Podró˝nych w dom przyjàç.5. Wi´êniów pocieszaç.6. Chorych nawiedzaç.7. Umar∏ych pogrzebaç.

Przyk∏adem podejmowania pokuty jest b∏. Salo-mea, ˝yjàca w Polsce w latach 1211-1268. Cnoty, dopraktykowania których potrzebna jej by∏a postawaascezy: milczenie, odosobnienie, bogomyÊlnoÊç,umartwienie; prowadzà one do odkrycia najwi´k-szego skarbu cz∏owieka na tej ziemi – Serca Jezusa.Salomea doÊwiadczy∏a bliskoÊci Boga i ofiarowa∏aMu siebie. Odrzuci∏a koron´ ziemskiej chwa∏y (by∏a ksi´˝niczkà z rodu Piastów), a przyj´∏a koro-n´ cierniowà ˝ycia w pokucie. Nosi∏a w∏osien-nic´ i stosowa∏a wiele innych praktyk pokutnychznanych w tamtych czasach. Przez wiele lat ˝y∏aw pustelni w Grodzisku ko∏o miejscowoÊci Ska∏a.Jest wspania∏ym przyk∏adem ukrytego ˝ycia z Bogiem.

Dobrze wype∏nione warunki sakramentu pojed-nania, pokuta podj´ta za grzechy prowadzà nas doprzyj´cia kolejnego daru Bo˝ego Mi∏osierdzia dane-go w s∏owie Bo˝ym i NajÊwi´tszym Sakramencie.

Postanowienie: PomyÊl´, jakie pope∏niam naj-cz´Êciej grzechy i podejm´ pokut´ za nie (np. jeÊligrzesz´ brakiem umiarkowania z korzystania

65

z Internetu, to ogranicz´ czas lub cz´stotliwoÊç ko-rzystania z niego).

Do rozwa˝enia: Niechaj poskramianie ˝àdz cia∏aprzyniesie nam zdrowie duszy (fragment modlitwykap∏ana z drugiej soboty Wielkiego Postu).

III. ZWYCI¢STWO

MIECZ DUCHA

Cz´sto nie doceniamy roli modlitwy s∏owem Bo˝ym. Bioràc do r´ki Pismo Âwi´te dotykamy jak-by samego Jezusa Chrystusa, bo ono pulsuje Jego˝yciem. On jest s∏owem Ojca pos∏anym do nas.Bóg-Ojciec oczekuje od nas, ˝e poznamy Syna Bo-˝ego i staniemy si´ Jego naÊladowcami, ˝e b´dzie-my zag∏´biaç si´ w treÊç Pisma Âwi´tego i je realizo-waç w ˝yciu. Oto solidny fundament dla naszego˝ycia w pe∏ni. S∏owo Bo˝e jest dla nas lustrem,w którym mo˝emy zobaczyç z jednej strony pi´k-no Boga, a z drugiej nasze niedoskona∏oÊci. S∏owoBo˝e ma moc stwórczà silniejszà od destrukcji grze-chu i zak∏amania, które grzech ze sobà niesie. Jestmieczem obosiecznym odcinajàcym nas od z∏a tegoÊwiata. S∏owo Bo˝e jest ziarnem, które wrzuconena gleb´ naszych serc, ma zrodziç nowe ˝yciena wzór Syna Bo˝ego. Podczas modlitwy s∏owemBo˝ym zst´puje na nas moc Ducha Âwi´tego.

Poni˝ej podana jest skrócona metoda modlitwys∏owem Bo˝ym.

67

Lectio Divina – Czytanie Bo˝e

Modlitwa wst´pna, np. Psalm 131 lub 139 orazmodlitwa proÊby do Matki Bo˝ej o przyj´cie s∏owaBoga i wcielenie go w ˝ycie. UÊwiadomienie sobieprawdy, ˝e staj´ przed Bogiem.

• Lectio – czytanie tekstu, poznawanie treÊci da-nego fragmentu Pisma Âwi´tego obiektywnie(tego, co jest ogólne), zapoznanie si´ z osoba-mi, miejscem i czasem wyst´pujàcym w wy-branym tekÊcie.

• Meditatio – rozmyÊlanie, co ten tekst oznaczadla mnie subiektywnie (co Bóg mówi do mnieosobiÊcie), zatrzymanie si´ nad tym, co jest dlamnie niejasne lub jest odpowiedzià Boga, ja-kimÊ s∏owem poruszajàcym moje serce.

• Oratio – jest to modlitwa danym tekstem, wej-Êcie w doÊwiadczenie spotkania z Bogiem, np.przez powtarzanie jakiegoÊ wersetu. S∏owaBoga odnosimy tu do konkretnego wymiaru˝ycia.

• Contemplatio – moja odpowiedê dana Bogu.Mo˝e to byç dzi´kczynienie z powodu zrozu-mienia tego, co Bóg do mnie powiedzia∏,uwielbienie jakiegoÊ przymiotu Boga, zachwytnad nim.

Rozwa˝anie s∏owa Bo˝ego powinno prowadziçdo nawrócenia. Przyk∏adem radykalnej przemiany˝ycia pod wp∏ywem s∏ów Jezusa jest Êw. Piotr – na-tychmiast zostawi∏ wszystko, czym si´ zajmowa∏i czynem odpowiedzia∏ na Chrystusowe: „pójdê zaMnà” (por. Mk 1, 16-18).

68

MILCZENIE

Âw. Faustyna wielokrotnie mieczem ducha okre-Êla∏a milczenie. „Milczenie jest mieczem w walceduchowej...” (Dz. 477). Przestrzega∏a o tym w swo-im dzienniku duchowym, piszàc: „Widzia∏am wieledusz, w przepaÊciach piekielnych przez niezacho-wanie milczenia” (por. Dz. 118). Aposto∏ka Bo˝egoMi∏osierdzia stwierdza, ˝e ten miecz ducha „obe-tnie wszystko, co by si´ przyczepiç do duszy chcia-∏o” (Dz. 477). Pisze wprost, ˝e ˝adna dusza gadatli-wa nie dojdzie do Êwi´toÊci. Dlatego ˝e nie jestzdolna do zjednoczenia z Bogiem i nie us∏yszy na-tchnieƒ Ducha Âwi´tego. Âw. Faustyna regu∏´ mil-czenia ceni∏a sobie najbardziej (por. Dz. 375). Âwi´tata milczenie wymienia jako jeden z najwa˝niej-szych czynników pracy cz∏owieka nad ˝yciem we-wn´trznym. Jak czytamy jej Dzienniczku: „Cierpli-woÊç, modlitwa i milczenie – te wzmacniajà dusz´”(Dz. 944). CierpliwoÊç jest królowaniem nad wyda-rzeniami, które nas spotykajà, milczenie jest obro-nà przed prowokacjami z∏a, modlitwa jest ˝yciemw Umi∏owanym.

Siostra Faustyna ca∏y czas pracowa∏a nad tym,by nie upadaç przez grzechy j´zyka. Jej dziennikduchowy jest Êwiadectwem szczegó∏owego rachun-ku sumienia, w którym odnotowywa∏a zwyci´stwai upadki. Trwa∏a w milczeniu, chocia˝ doÊwiadcza-∏a wielu przykroÊci, uczy∏ jà tego Jezus. Da∏ jej za-pewnienie, ˝e ostatnià walk´, jakà b´dzie musia∏astoczyç ze Z∏ym przed Êmiercià, wygra przez ci-choÊç.

69

PodkreÊliç tu warto postaw´ milczenia Zbawi-ciela podczas fa∏szywych oskar˝eƒ przed Sanhedry-nem, podczas procesu skazania na Êmierç przed Pi-∏atem, ostatnich chwil na krzy˝u. Jezus Chrystuspokona∏ demony cichoÊcià i pokorà swego Êwi´tegoSerca.

Pi´knym przyk∏adem cnoty milczenia w sztucesakralnej jest ikona Êw. Anny z fresku Nubijskiego.Âw. Anna trzyma na ustach palec, który jest swegorodzaju Ukrzy˝owaniem mowy niepotrzebnej. Anna kry∏a w sercu tajemnice swej córki Maryi.Przez brak milczenia tracimy tak wiele skarbów Bo˝ej ∏aski. Âw. Faustyna prosi∏a Boga o uzdrowie-nie swej mowy, dokonywa∏o si´ to podczas przyj´-cia przez nià Komunii Âwi´tej (por. Dz. 92). Modli-∏a si´ wtedy, pragnàc, aby jej mowa oddawa∏a Boguuwielbienie Jego Mi∏osierdzia. Pisa∏a, ˝e w j´zykujest ˝ycie lub Êmierç (por. Dz. 119).

Mo˝emy si´ tu odwo∏aç do 3 rozdzia∏u Listu Êw. Jakuba o grzechach j´zyka. Aposto∏ z wielkà si∏à podkreÊla koniecznoÊç opanowania j´zyka, abynie sta∏ si´ powodem Êmierci ca∏ego cz∏owieka.Tym, co pomaga nam nad nim zapanowaç, to mil-czenie. Jezus przypomina, ˝e z ka˝dego s∏owa nie-potrzebnego b´dziemy rozliczeni. Czy nie jest topowód do ˝alu za liczne grzechy i szczerego nawró-cenia? Mo˝emy si´ modliç Psalmem 141 jak aktemstrzelistym, a˝eby nie upaÊç w grzechach mowy:

„Postaw, Panie, stra˝ moim ustomi wart´ przy bramie warg moich!Mojego serca nie sk∏aniaj do z∏ego s∏owa...”

(Ps 141 [140], 3-4).

70

Polecam te˝ praktyk´ b∏ogos∏awienia z wiaràswoich ust. Ten zwyczaj jest obecny w tradycji Ko-Êcio∏a. Kap∏an zaczynajàc modlitw´ Liturgià go-dzin, czyni znak krzy˝a na wargach i mówi: „Panie,otwórz wargi moje, a usta moje b´dà g∏osiç Twojàchwa∏´”.

Pami´tajmy, ˝e w s∏owach naszych jest moc du-chowa dajàca ˝ycie lub Êmierç. Wydobywajmy wi´cs∏owa ze skarbca Bo˝ej mi∏oÊci, stwarzajàc prze-strzeƒ królestwa Boga.

Postanowienie: Pomodl´ si´ rano o czystoÊçmojej mowy (np. fragmentem Ps 141 [140]), z proÊ-bà, abym dziÊ wargami swymi wielbi∏ Bo˝e Mi∏o-sierdzie.

Do rozwa˝enia: J´zyk jest wÊród wszystkich na-szych cz∏onków tym, co bezczeÊci ca∏e cia∏o... (Jk 3, 6).

ADORACJA NAJÂWI¢TSZEGO SAKRAMENTU

– MI¸OÂå ODWZAJEMNIONA

Przed ka˝dà modlitwà powinno si´ wejÊçw obecnoÊç Boga, gdy˝ jest to warunek koniecznydo spotkania z Jezusem. On sam zapewni∏ nas prze-cie˝ w Ewangelii wed∏ug Êw. Mateusza, ˝e jest z nami przez wszystkie dni a˝ do skoƒczenia Êwiata.

ObecnoÊç – u podstaw ka˝dej adoracji le˝y na-sza wiara. Odkupiciel mówi do nas o tym w Ewan-gelii wed∏ug Êw. Jana: „Je˝eli... nie uwierzycie, ˝e JaJestem, pomrzecie w grzechach waszych” (J 8, 24).

71

UÊwiadomienie sobie realnej obecnoÊci Zbawicielajest czymÊ absolutnie fundamentalnym. Inaczej adoracja Jezusa ukrytego w NajÊwi´tszym Sakra-mencie nie mo˝e w ogóle zaistnieç. „Ja Jestem”– s∏owa, którymi nazywa siebie Jezus w EwangeliiJanowej nawiàzujà do imienia Boga, które zosta∏oobjawione w Starym Testamencie Moj˝eszowi: „Je-stem, który Jestem” (Wj 3, 14). Bóg jest wi´c od-wiecznà obecnoÊcià, najbardziej oczywistà i znacz-nie bardziej realnà ni˝ obecnoÊç cz∏owieka, któregospotykam i z którym rozmawiam. Czasami na ta-bernakulum by∏ umieszczany napis „Jestem” jakopodpis samego Boga i przypomnienie dla nas, ˝e otoBóg naprawd´ tu jest i czeka na nas!

Kim On Jest? – Jezus ukryty w Hostii Âwi´tejzostaje przez wiar´ odkryty jako Mi∏oÊç. Serce Jezu-sa jest w tabernakulum. Ta mi∏oÊç bez granic pra-gnie zauwa˝enia i wzajemnoÊci. S∏. Bo˝a RozaliaCelakówna pisa∏a w swoim dzienniku duchowymte s∏owa Jezusa wielokrotnie: „Za ma∏o jestem ko-chany. Nie jestem kochany!”. Âw. Faustyna noto-wa∏a podobne s∏owa: „...za tyle dowodów mi∏oÊci;serce moje napawa si´ samà niewdzi´cznoÊcià…”(Dz. 367).

Wszechmogàcy – Mamy czasami problemyi nie wiemy do kogo z nimi iÊç. JeÊli nie uwierzymy,˝e On Jest, zostaniemy z tymi problemami sami lubb´dziemy chcieli je zag∏uszyç, np. poprzez na∏ogi.Wszechmoc Bo˝a jest tak blisko nas, tylko musimyw to uwierzyç. Musimy uwierzyç w to, ˝e na ado-

72

racji jesteÊmy naprawd´ przed samym StwórcàWszechÊwiata, przed absolutnie nieskoƒczonà Po-t´gà i Mocà.

Nauczyciel – Jezus chce mówiç do nas, lecz cz´-sto nie mo˝e tego uczyniç, bo nie chcemy Go s∏u-chaç, lecz ciàgle mówimy coÊ sami, unikajàc milcze-nia. Âw. Faustyna pisa∏a, ˝e w chwili zakoƒczenianowicjatu w zakonie przesz∏a do nowicjatu przedtabernakulum, gdzie Jezus b´dzie udziela∏ jej naj-pi´kniejszych konferencji. JeÊli wi´c pragn´ odpo-wiedzi Boga na pytania, które Mu stawiam, naj-pierw powinienem nauczyç si´ s∏uchaç.

Adoracja Boga – Cz´sto zamiast adorowaç Boga podczas adoracji NajÊwi´tszego Sakramentu, adorujemy siebie, wi´c nic dziwnego, ˝e szybko ule-gamy zniech´ceniu i w myÊlach „odchodzimy” donaszych problemów i zaj´ç. Zamiast te˝ s∏uchaçBoga, mówimy ciàgle o swoich pragnieniach, cier-pieniach itd. A tymczasem sens adoracji tkwiw tym, aby us∏yszeç, co czuje, myÊli i co chce mipowiedzieç Jezus. „Chc´ abyÊ zapomnia∏a o sobie,abyÊ Mnie pociesza∏a i abyÊ tak myÊla∏a o Mniei tak goràco Mnie ukocha∏a, bym tylko sam zajmo-wa∏ twe myÊli i pragnienia” (s∏owa Jezusa do s∏. Bo˝ejs. Józefy Menéndez). Chcàc spe∏niç t´ proÊb´, trze-ba wywy˝szyç Jezusa, powiedzieç Mu, ˝e jest naj-wa˝niejszy, ˝e zawsze ma pierwsze miejsce w mo-im sercu. „Gdy wywy˝szycie Syna cz∏owieczego,wtedy poznacie, ˝e Ja Jestem...” (J 8, 28).

73

Jezus stawia pytanie: Czy kochasz Mnie?

– Podczas adoracji trzeba znaleêç czas, by powie-dzieç Bogu, ˝e si´ Go kocha. Cz´sto wypowiadamytyle s∏ów, ale opuszczamy te najwa˝niejsze. Powiedzwi´c Jezusowi, ˝e kochasz Go ca∏à swojà duszà, ca-∏ym sercem, rozumem, cia∏em. On czeka na twojàodpowiedê. Nie zra˝aj si´ swoimi s∏aboÊciami, leczmów Jezusowi, ˝e jest Mi∏oÊcià twojego ˝ycia.

„...odpocznij przy sercu moim” – tymi s∏owa-mi Pan Jezus zach´ca∏ Êw. Faustyn´, by przychodzi-∏a do Niego (por. Dz. 902). Ona sama te˝ pisa∏a, ˝eka˝dà wolnà chwil´ sp´dza∏a u Jego stóp. Miejsceumi∏owanego ucznia jest przy Sercu Mistrza i tumusi on szukaç odpoczynku. Jakim jestem przyja-cielem, jeÊli swego Przyjaciela nie odwiedzam i niepami´tam o Nim?

Zjednoczenie – „...Ty sam pod postacià chleba,kiedy przychodzisz do mojego serca. Tu jest ca∏a ta-jemnica mojej Êwi´toÊci. Tu serce moje z∏àczonez Twoim staje si´ jedno…” (Dz. 1489).

Adoracja nieustajàca – Kiedy jestem przed Pa-nem, adoruj´ Go bezpoÊrednio, potem mog´ adoro-waç Go wewn´trznie, po prostu ˝yç z Nim i rozma-wiaç w swoim sercu. Ta pami´ç serca o Umi∏owa-nym jest wype∏nieniem proÊby Jezusa: „Trwajciew mi∏oÊci mojej!” (J 15, 9b). Faustyna wyra˝a tenstan w nast´pujàcych s∏owach: „...uczyni∏am celk´w sercu swoim, gdzie zawsze przestawa∏am z Jezu-sem” (Dz. 16).

74

Dzi´kczynienie – Adoracja jest równie˝ dzi´k-czynieniem za mi∏oÊç Boga i Jego wiernà obecnoÊç.Wieczorem mog´ uwielbiç Jezusa w NajÊwi´tszymSakramencie, dzi´kujàc za przyj´tà danego dnia Ko-muni´ Âwi´tà. Mog´ te˝, tam gdzie akurat jestem,oddaç g∏´boki pok∏on, mówiàc np. „Niechaj b´dziepochwalony PrzenajÊwi´tszy Sakrament” itd. lubmodlitw´ Anio∏a z Fatimy: „Bo˝e mój, wierz´w Ciebie, uwielbiam Ciebie, ufam Tobie i kochamCiebie z ca∏ego serca. Prosz´ Ci´ o przebaczenietym, którzy nie wierzà, nie uwielbiajà Ciebie, któ-rzy nie ufajà Tobie i którzy Ci´ nie kochajà”.

Adoracja niebiaƒska – Tak jak anio∏owie ado-rujà Boga w niebie, tak ja mog´ adorowaç Bogana ziemi. Czy to nie jest wspania∏e? Ta ÊwiadomoÊçpowinna prowadziç do uwielbienia Boga w mi∏o-sierdziu, które mi okazuje. Uwielbienie jest odda-waniem Bogu chwa∏y i uznawaniem Jego pierw-szeƒstwa we wszystkim, jest te˝ okazywaniem ra-doÊci z tego, ˝e On jest. Pami´tamy te˝, ˝e Jezusz Krzy˝a daje nam Maryj´, która pragnie uczyç nasmi∏oÊci i szacunku do Jego Boskiej mi∏oÊci objawio-nej w NajÊwi´tszym Sakramencie.

Âw. Faustyna od NajÊwi´tszego Sakramentu jestprzyk∏adem zjednoczenia z Jezusem eucharystycz-nym. ˚y∏a Komunià Âwi´tà w sposób dos∏owny. Je-zus ukryty w Hostii by∏ dla niej wszystkim, chcia-∏a z mi∏oÊci do Niego staç si´ ca∏opalnà ofiarà. Jejostatni zeszyt dziennika duchowego jest poÊwi´co-ny przygotowaniu do Komunii Âwi´tej. Oto jej s∏o-wa: „Najuroczystsza chwila w ˝yciu moim to chwila,

75

w której przyjmuj´ Komuni´ Êwi´tà. Do ka˝dej Ko-munii Êwi´tej t´skni´ i za ka˝dà Komuni´ Êwi´tàdzi´kuj´ Trójcy PrzenajÊwi´tszej” (Dz. 1804).

Postanowienie: Postaram si´ raz w tygodniuprzez 30 minut adorowaç NajÊwi´tszy Sakramentw tabernakulum lub wystawiony w monstrancji.

Do rozwa˝enia: Chocia˝ niepoj´ta jest wielkoÊçmoja, lecz obcuj´ tylko z maluczkimi – ˝àdam od ciebiedzieci´ctwa ducha – s∏owa Jezusa skierowane do Êw. Faustyny (Dz. 332).

KOMUNIA DUCHOWA

Sakramentalnie Komuni´ Âwi´tà przyjmujemyprzewa˝nie raz ka˝dego dnia, lecz komuni´ duchowàmo˝emy przyjàç o ka˝dej porze i w ka˝dym miejscu.

Nale˝y pami´taç, ˝e zjednoczenie przez sakra-mentalne przyj´cie Komunii Âwi´tej jest osobowànajdoskonalszà formà zjednoczenia z Bogiem. Ko-munia duchowa zaÊ ma zadanie rozpaliç w nas ˝ar mi∏oÊci Bo˝ej do NajÊwi´tszego Sakramentu, przy-pominaç o trwaniu w zjednoczeniu duchowymz Bogiem i przygotowaç do przyj´cia Komunii sa-kramentalnej. Komunia duchowa jest bardziejowocna dla osób w ∏asce uÊwiecajàcej ni˝ Komuniasakramentalna przyjmowana przez osoby w grze-chu Êmiertelnym lub z oboj´tnoÊcià.

UÊwiadamianie sobie obecnoÊci Boga w mojejduszy nie jest autosugestià, lecz dochodzeniem donajpi´kniejszej prawdy, ˝e jestem mieszkaniem

76

dla Niego. Komunia duchowa jest çwiczeniem pa-mi´ci serca cz∏owieka, a˝eby nie zapomnia∏ o naj-wi´kszym darze we wszechÊwiecie, jakim jest Eucharystia. Ta duchowa praktyka doprowadzacz∏owieka do zanurzenia w oceanie Bo˝ego Mi∏o-sierdzia.

Proponowane etapy komunii duchowej:

˚a∏uj za grzechy, proÊ Boga o mi∏osierdzie. Pokora jest zaproszeniem Boga, by do Ciebie przy-szed∏ i Bóg z radoÊcià to czyni, obdarowujàc ∏aska-mi, kiedy oczyszczasz si´ z pychy i zarozumia∏oÊciaktami pokory (jest to wejÊcie w ÊwiadomoÊç, ˝eod Niego wszelkie dobro pochodzi, ty jesteÊ tylkoszafarzem Jego darów, a On w∏aÊcicielem).

„...prawdziwa wielkoÊç jest w mi∏owaniu Bogai w pokorze” (Dz. 424).

Pomódl si´, by Zbawiciel przyby∏ ze swojà ∏a-skà uzdrowienia i byÊ móg∏ zjednoczyç si´ z Nim.Rozpal w sobie pragnienie przyj´cia Go. Mi∏oÊçprzyciàga Umi∏owanego, dlatego po akcie pokorywa˝ny jest akt mi∏oÊci, wypowiedzenie t´sknoty zatym, kogo si´ kocha.

„Wychodz´ na Jego spotkanie i zapraszam Go domieszkania swojego serca, uni˝ajàc si´ g∏´bokoprzed Jego Majestatem” (Dz. 1806).

Przypomnij sobie, kiedy ostatni raz przyjmo-wa∏eÊ Komuni´ sakramentalnie. Jest to momentprzypomnienia sobie, ˝e jestem mieszkaniem Bogai On jest we mnie, a ja w Nim.

„...Komunia Êw. trwa we mnie do nast´pnej Ko-munii Êw.” (Dz. 1302).

77

Ofiaruj si´ Bogu. Jest to czas oddania si´ Boguw bezgranicznym zawierzeniu ca∏ej swojej istoty,oddania dobra, które czyni´ i swojej niewiernoÊci.Âw. Faustyna pisze, ˝e z mi∏oÊci do Jezusa chceprzemieniç si´ dla Niego w hosti´, która oznaczaofiar´ z siebie.

„Chc´ byç ˝ywà hostià dla Ciebie” (Dz. 1826).Trwaj we w∏asnym wn´trzu z Bogiem przez za-

chowanie milczenia. Tu ju˝ niepotrzebne sà s∏owa– pozostaje obecnoÊç Boga, która przenika swoimipromieniami cz∏owieka.

„...Ty sam pod postacià chleba, kiedy przycho-dzisz do mojego serca. Tu jest tajemnica mojej Êwi´-toÊci. Tu serce moje z∏àczone z Twoim staje si´ jed-no, tu ju˝ nie istniejà ˝adne tajemnice, bo wszyst-ko Twoje – moim jest, a moje – Twoim” (Dz. 1489).„...milczeniem wielbi∏am Boga” (Dz. 669). „Milcze-nie jest mowà tak pot´˝nà, ˝e si´ga tronu Boga ˝y-wego...” (Dz. 888).

Z∏ó˝ Bogu dzi´kczynienie za mi∏oÊç, którà cie-bie obdarowuje w NajÊwi´tszym Sakramencie.

„Mi∏a mi jest rozmowa twoja, a dzi´kczynienieotwiera ci nowe skarby ∏ask…” – s∏owa Jezusa skie-rowane do Êw. Faustyny (Dz. 1489).

Âw. Faustyna swój ostatni zeszyt w Dzienniczkuzatytu∏owa∏a „Moje przygotowanie do KomuniiÂwi´tej”. Ten tekst jest jej duchowym testamen-tem, który zostawi∏a wszystkim czcicielom Bo˝egoMi∏osierdzia. Odkry∏a, ˝e NajÊwi´tszy Sakramentjest êród∏em Êwi´toÊci. Zawiera si´ w nim samChrystus (por. KKK 1324). Jest On Królem Mi∏o-sierdzia, który przychodzi. „DziÊ przygotowuj´ si´

78

na przyjÊcie Króla” (Dz. 1810). Apokalipsa Êw. Janaprzypomina obecnoÊç Boga, który pragnie wejÊçw g∏´bi´ naszej istoty: „Oto stoj´ u drzwi i ko∏acz´:jeÊli ktoÊ pos∏yszy mój g∏os i drzwi otworzy, wejd´do niego i b´d´ z nim wieczerza∏, a on ze Mnà”(Ap 3, 20). Nie przegapmy czasu swojego nawie-dzenia (por. ¸k 19, 44).

„Król pragnie twego pi´kna, On twoim panem,oddaj mu pok∏on” (por. Ps 45 [44], 12).

Postanowienie: Postaram si´ podczas wieczor-nej modlitwy przyjàç komuni´ duchowà.

Do rozwa˝enia: Wychodz´ na Jego spotkanie i za-praszam Go do mieszkania swojego serca, uni˝ajàc si´g∏´boko przed Jego majestatem (Dz. 1806).

OCHRONA KOMUNII ÂWI¢TEJ

Przyjmujàc NajÊwi´tszy Sakrament, powinni-Êmy go chroniç. Jezus ukryty, przyj´ty w KomuniiÂwi´tej, czeka na mi∏oÊç wyra˝onà w pami´cio Nim. Nosimy w sobie najwi´kszy skarb i nie po-winniÊmy pozwoliç go sobie ukraÊç lub zniszczyç.Ju˝ w chwili przyj´cia NajÊwi´tszego Sakramentunara˝eni jesteÊmy na rozproszenia. Pi´knie to we-wn´trzne skupienie ukazuje ikona Matki Bo˝ejOstrobramskiej. Splecione r´ce na piersiach chroniàumi∏owanego Syna, który w Maryi jest ukryty.

Ka˝dy z nas jest wezwany do zjednoczenia z Bo-giem, tote˝ powinniÊmy walczyç, by wytrwaçw Jego Mi∏oÊci i zanieÊç jà innym. JesteÊmy prze-

79

cie˝ Êwiàtynià Boga ˚ywego, a bez Niego – ruinà.Wi´ê z Nim jest mo˝liwa dzi´ki trwaniu w pokojuChrystusowym. Pokój Chrystusa ogarnia nas, gdyBóg jest dla nas najwa˝niejszy i potrafimy dla Nie-go wyrzec si´ dobrego imienia, w∏asnoÊci i innychdóbr.

Historia KoÊcio∏a zna pewnego niezwyk∏egoÊwi´tego m´czennika – Tarsycjusza – który jeszczew wieku dzieci´cym zginà∏ w obronie Eucharystii.By∏ to m∏ody Rzymianin, akolita, który ˝y∏ w cza-sie najkrwawszych przeÊladowaƒ KoÊcio∏a za pano-wania cesarza Decjusza. Wydano wtedy zakaz wi-dywania si´ z chrzeÊcijanami skazanymi na Êmierç.W tej sytuacji, zaledwie oko∏o dziesi´cioletni Tarsy-cjusz okaza∏ gotowoÊç pójÊcia do wi´zienia z Chry-stusem eucharystycznym, sàdzàc, ˝e z powodum∏odego wieku uda mu si´ niepostrze˝enie dotrzeçdo uwi´zionych braci i sióstr.

Pewnego dnia, kiedy szed∏ z NajÊwi´tszym Sa-kramentem w kierunku wi´zienia, napad∏a go gru-pa pogaƒskich rówieÊników, zaciekawionych tym,co niesie z takà troskà. Poniewa˝ bardzo tego bro-ni∏, usi∏owali zmusiç go biciem i obrzucaniem ka-mieniami, aby im to pokaza∏. Z pomocà nadszed∏mu ˝o∏nierz rzymski, Kwadratus, setnik, chrzeÊcija-nin, doskonale zorientowany w sytuacji. Przep´dzi∏ca∏à zgraj´, jednak ch∏opca nie da∏o si´ ju˝ urato-waç. Zmar∏ wkrótce z up∏ywu krwi, wskutek ranodniesionych w obronie Chrystusa eucharystycz-nego. Cia∏o Âwi´tego „M´czennika Eucharystii”chrzeÊcijanie pochowali ze czcià w katakumbachÊw. Kaliksta.

80

Postanowienie: B´d´ systematycznie planowa∏czas na adoracj´. Podczas adoracji b´d´ si´ stara∏myÊleç o tym, co Jezus czuje, co On chce mi powie-dzieç.

Do rozwa˝enia: Helena Kowalska przyj´∏a imi´zakonne – s. M. Faustyna od NajÊwi´tszego Sakra-mentu. Czy jako czciciel Bo˝ego Mi∏osierdzia nie po-winienem równie˝ uczyniç tej tajemnicy swojàw∏asnà?

MARYJA – WSZECHPOT¢˚NA POMOC

„JeÊli Ona ci´ wspiera, nie upadniesz; jeÊli ci´os∏ania, nie b´dziesz si´ l´ka∏; jeÊli poprowadzi, niezm´czysz si´; jeÊli Ona ci ∏askawa, dotrzesz do por-tu zbawienia” (Êw. Bernard, Missus est).

Nasze ˝ycie duchowe potrzebuje silnych Êwi´-tych opiekunów i or´downików. Najpot´˝niejszymz nich jest Królowa wszystkich Êwi´tych, Maryja.Wiedzàc dobrze o w∏asnych s∏aboÊciach, a tak˝eniebezpieczeƒstwach zagra˝ajàcych nam w ˝yciuduchowym, nikt nie powinien odwa˝yç si´ iÊço w∏asnych si∏ach. Nasze zbawienie nie jest takoczywiste, jak si´ nam wydaje. Przyjmijmy zatemMatk´ Bo˝à jako najcenniejszy dar ofiarowany namprzez samego Zbawiciela z Krzy˝a.

To Ona pomaga uczniom kontynuowaç dzie∏oJej Syna, dzie∏o odkupienia. Dlatego warto przyjàçpewnà, sprawdzonà przez wielu Êwi´tych, regu∏´˝ycia wewn´trznego: „przez Maryj´, z Maryjà,w Maryi i dla Maryi”. Oznacza to osiàgni´cie naszej

81

Êwi´toÊci za wstawiennictwem Bogarodzicy. Tej za-sady uczy nas Jezus Chrystus, który przez Nià przy-szed∏ na ten Êwiat i przez trzydzieÊci lat ˝y∏ w JejbliskoÊci. Z krzy˝a ofiarowa∏ Jej swego umi∏owane-go ucznia, a zarazem ca∏y KoÊció∏ Êwi´ty. JeÊli odda-my si´ pod opiek´ Maryi, to nasze dzia∏anie b´dziewówczas udoskonalane Jej modlitwà wstawienni-czà. To Ona podejmuje ci´˝ar przeprowadzenia tego, co jest realizacjà woli Boga w moim ˝yciu.

Prze˝ywanie ˝ycia wewn´trznego z Nià i ∏askaJej obecnoÊci chroni nas przed upadkami w grzech.Oddajàc si´ Maryi, trwamy wraz z Nià w tajemni-cy Jej Syna, w której Ona uczestniczy∏a najpe∏niejze wszystkich ludzi. Maryja objawia nam to, co dlawielu jest ukryte. ˚ycie i podejmowanie obowiàz-ków dla Niej chroni nas przed egoizmem, szuka-niem w∏asnej chwa∏y i korzyÊci itp. JeÊli ofiarowa-∏eÊ siebie i wszystko, co posiadasz Maryi, to sta∏eÊsi´ Jej w∏asnoÊcià, osobà Jej poÊwi´conà, zawar∏eÊz Nià duchowe przymierze, które ci daje Jejwszechmocnà opiek´. Przypiecz´towa∏eÊ swoje du-chowe pochodzenie przynale˝noÊcià do Jej potom-stwa. Zawierzajàc Maryi, masz udzia∏ w obietni-cach Tej ukochanej Matki dla swych dzieci: „JeÊlib´dziecie moimi oddanymi dzieçmi, ja b´d´ dla waskochajàcà Matkà” (Sny ksi´dza Bosko, Pietro Zerbino(red.), Warszawa 2006, s. 87).

Dlatego naprawd´ warto poÊwi´ciç si´ Jej ca∏ko-wicie. T́ koniecznoÊç wyra˝a wizja Êw. ks. JanaBosko dotyczàca dwóch kolumn. Jest ona opisemwalki przeciwników wiary z KoÊcio∏em Êwi´tym:Wielki statek symbolizowa∏ KoÊció∏ Chrystusowy,

82

przy jego sterze by∏ papie˝, przeciwników symboli-zowa∏a niezliczona iloÊç ma∏ych statków, którez wÊciek∏oÊcià chcia∏y zatopiç ∏ódê piotrowà. Naglepojawiajà si´ dwie kolumny – pierwsza, na którejznajdowa∏ si´ posàg Niepokalanej i druga z Naj-Êwi´tszym Sakramentem na szczycie. Statkowi uda-∏o si´ wp∏ynàç pomi´dzy nie. Za∏oga przywiàza∏a∏ódê ∏aƒcuchami do kolumn i w tym momencie sy-tuacja zmieni∏a si´ radykalnie. Wszystkie okr´ty nie-przyjacielskie zacz´∏y uciekaç, rozpraszaç si´ i zde-rzaç, niszczàc si´ wzajemnie. Wizja ta poucza nas,˝e mamy z∏àczyç nasze ˝ycie z obecnoÊcià Maryii NajÊwi´tszego Sakramentu, przywiàzaç si´ do tychfilarów ˝ycia duchowego, a odniesiemy zwyci´stwo.

Byç w jednoÊci z Maryjà, to znaczy kochaç JejNiepokalane Serce, modliç si´ przez Jej Serce i naÊla-dowaç Jej cnoty. Serce Maryi jest êród∏em Bo˝ej ∏a-ski, miejscem szczególnego przebywania TrójcyÂwi´tej. Jest ono skarbnicà ∏ask i z niego wyp∏ywa-jà takie dobra duchowe, jak pokora, pos∏uszeƒstwo,milczenie, czystoÊç, mi∏oÊç, mi∏osierdzie, ofiarnoÊç,które pozwalajà wejÊç w za˝y∏à komuni´ z Bogiem.Maryja, szczególnie przez swe Niepokalane Pocz´-cie, jest najdoskonalszà, ˝ywà ikonà zjednoczeniaz Bogiem. To w∏aÊnie Ona uczy jak najlepiej trwaçprzy Bogu. Pi´knie to wyra˝a ikona Matki Bo˝ejOstrobramskiej. Pochylona g∏owa Maryi Êwiadczyo wewn´trznej jednoÊci z Bogiem. Z∏o˝one na pier-siach d∏onie kryjà i tulà tajemnic´ pocz´tego Syna Bo˝ego. W skrzy˝owaniu d∏oni Maryi jeste-Êmy równie˝ my sami, trwajàcy w duchowej walce.O tej prawdzie Êwiadczà tak˝e s∏owa Matki

83

Bo˝ej z Guadalupe wypowiedziane do Indiani-na Êw. Juana Diego: „Niech twoje serce si´ nie nie-pokoi. Nie bój si´ tej choroby ani ka˝dej innej cho-roby lub udr´czenia. Czy Mnie tu nie ma, kto jesttwojà Matkà? Czy nie ma ci´ w fa∏dach mojegop∏aszcza, w skrzy˝owaniu moich ramion? Czy niejestem twoim zdrowiem? Czy nie jesteÊ szcz´Êliwyw obr´bie mojej opieki? Czego jeszcze chcesz? Cze-go jeszcze pragniesz? Nie martw si´ ani nie bàdêrozpraszany przez cokolwiek”.

Maryja da∏a Êw. Faustynie wskazówki dla osóbwypraszajàcych Mi∏osierdzie Bo˝e: „˚ycie waszema byç podobne do ˝ycia mojego, ciche i ukryte,macie nieustannie si´ jednoczyç z Bogiem i prosiçza ludzkoÊcià i przygotowaç Êwiat na powtórneprzyjÊcie Boga” (Dz. 625).

Do Niepokalanego Serca Maryi upodabnia nascichoÊç i ukrycie. Te cechy, wskazujàce na pokor´,przyczyniajà si´ do naszego post´pu w zjednocze-niu z Bogiem. Oznaczajà one ca∏kowite przekreÊle-nie pychy, co nie jest ∏atwe, bo zwykle nie jesteÊmych´tni do milczenia, pozostawania w ukryciu i wy-bierania ostatniego miejsca. Bez pokory nie zdo∏a-my jednak niczego zbudowaç w ˝yciu duchowymi uchroniç si´ przed pychà tego Êwiata. CichoÊçi ukrycie tworzà przestrzeƒ dla odkrywania obec-noÊci Boga, postawy zas∏uchania w Jego g∏os, rodzàs∏odkà za˝y∏oÊç z Oblubieƒcem. Nie mo˝na znaleêçêród∏a wody ˝ywej w ha∏asie i rozproszeniu ludzki-mi sprawami. Trzeba, tak jak Maryja, odciàç si´od zewn´trznych przeszkód, by wejÊç w g∏´bi´ spo-tkania serc. Dzieje si´ to wtedy, gdy Bóg zajmuje

84

pierwsze miejsce w duszy. O cichoÊci i pokorzeprzypomina nam sam Jezus w szóstym dniu no-wenny przed Êwi´tem Bo˝ego Mi∏osierdzia. Stwier-dza, ˝e dusze ciche sà najbardziej podobne do JegoSerca oraz okreÊla je mianem ziemskich anio∏ów(por. Dz. 1220).

Maryja nie tylko udziela nam wskazówek o ˝y-ciu duchowym, lecz sprawia, ˝e jesteÊmy z Jej Sy-nem. Âwiadczà o tym s∏owa modlitwy „Pod Twojàobron´”: „z Synem swoim nas pojednaj, Synowiswojemu nas polecaj, Synowi swojemu nas odda-waj”. W duchowej rzeczywistoÊci, jak Matka, prze-nosi swe dzieci w bezpieczne miejsca królowaniaBoga. Jej Êwi´te Macierzyƒstwo to czu∏a obecnoÊç,która kszta∏tuje naszà ÊwiadomoÊç, ˝e jest przy nasNiebieska Matka! Maryja wychowuje nas do pog∏´-bionego ˝ycia sakramentalnego, uczy nas kontem-placji Boga, przygotowuje do otrzymania darówDucha Âwi´tego, pokonuje demony, które chcà namprzeszkodziç w osiàgni´ciu zbawienia.

JeÊli chcesz przyspieszyç swà drog´ do Êwi´toÊci,zawierz si´ Maryi i staraj si´ prze˝ywaç ka˝dydzieƒ z Maryjà, w Maryi i dla Maryi. Ta ∏àcznoÊçz Matkà Jezusa i naszà Matkà jest b∏ogos∏awio-na i konieczna, niewypowiedziana w swym bogac-twie. To Ona pomo˝e ci zmia˝d˝yç g∏ow´ w´˝a,który kàsa i Êmiertelnie rani jadem grzechu: „albo-wiem gdzie Ty wejdziesz, tam ∏ask´ nawróceniai uÊwi´cenia wypraszasz” (fragment z Aktu oddaniasi´ Niepokalanej Êw. Maksymiliana).

Przyj´cie Maryi za Matk´ jest realizacjà testa-mentu z Krzy˝a, który jest dla nas drogà do Odku-

85

piciela. Otwórz wi´c swe ˝ycie duchowe na przyj´-cie Âwi´tej Bo˝ej Rodzicielki, Ona b´dzie kierowaçtobà na drogach wiary, a zarazem ty sam zaopiekujsi´ Nià tak, jak umi∏owany uczeƒ Zbawiciela.

W sposób szczególny realizujemy mi∏oÊç do Ma-ryi przez nabo˝eƒstwo pi´ciu pierwszych sobótmiesiàca. Wtedy odpowiadamy na wo∏anie Niepo-kalanego Serca z Fatimy, wzywajàce do wynagrodze-nia za grzechy przez: spowiedê, Komuni´ Âwi´tà,odmawianie ka˝dego dnia cz´Êci ró˝aƒca Êw., pi´tna-stominutowà medytacj´ nad tajemnicami ró˝aƒca.Maryja mówi∏a cz´sto do dzieci z Fatimy: kiedy si´modlicie na ró˝aƒcu, jesteÊcie ze Mnà.

Wielki czciciel Maryi – Êw. Maksymilian MariaKolbe – g∏osi∏, ˝e Jezus, który przyszed∏ na ziemi´przez Maryj´, pragnie, abyÊmy szli do Niego te˝przez Nià. To Ona zna najlepiej Jezusa i wie, jak nasdo Niego zaprowadziç.

Jako duchowe dziecko Maryi, adoptowane przezNià na chrzcie Êwi´tym, jesteÊmy zobowiàzani oka-zywaç Jej swà pami´ç, cz´sto wyra˝aç naszàwdzi´cznoÊç, ˝yç w Jej bliskoÊci. JeÊli wszystko Jejoddasz, niczego ci nie zabraknie, by osiàgnàç ˝yciewieczne. JeÊli mówisz do Niej: „jestem ca∏y Twój”,to Ona mówi: „ca∏e bogactwo Serca Mojego jest dlaciebie”.

Postanowienie: Rano pomodl´ si´ s∏owami:„Maryjo, wszystko chc´ dzisiaj czyniç z Tobà,w Tobie i dla Ciebie!”.

Do rozwa˝enia: Maryjo, prowadê mnie, kierujmnà (Dz. 11).

86

Dlaczego modlimy si´ do Maryi?• Maryja dope∏nia nasze modlitwy swoimi, czy-

niàc je skuteczniejszymi.• Bóg chce udzielaç swojego b∏ogos∏awieƒstwa

przez T́ , która jest „∏aski pe∏na”.• Bóg sam wywy˝szy∏ Maryj´ przez wcielenie

i ukoronowanie w niebie, dlatego pragnie, byMatka Bo˝a by∏a czczona i wielbiona.

• Maryja jest Wszechmocà B∏agajàcà.• Ona jest najÊciÊlej zjednoczona z Odkupicie-

lem i najlepiej uczy tego zjednoczenia. • Zjednoczenie z Maryjà prowadzi do zjedno-

czenia z Bogiem.

To przez Serce Maryi przyjdzie ostateczne zwy-ci´stwo Boga w tym czasie walki duchowej, kiedytak wielu ludzi ginie pora˝onych grzechem Êmier-telnym. To pokora S∏u˝ebnicy Paƒskiej zmia˝d˝ypych´ tego Êwiata i oczyÊci ludzi z wszelkiej herezjii oboj´tnoÊci wobec Mi∏oÊci Stwórcy. Serce Maryijest êród∏em pe∏ni ∏ask Bo˝ego Mi∏osierdzia. Na-szym zadaniem jest odpowiedê na wo∏anie Mat-czynego Serca do szczerego nawrócenia i ofiarowa-nia si´ Jemu. To dzi´ki sile mi∏oÊci NiepokalanegoSerca Matki Bo˝ej b´dziemy mogli pokonywaç w∏a-sne s∏aboÊci i dà˝yç do doskona∏ego zjednoczeniaz Bogiem. To dzi´ki sile tego Serca zrealizujemyswoje ˝yciowe zadania i przyczynimy si´ do przy-bli˝enia ery Bo˝ego Mi∏osierdzia w naszej Ojczyê-nie i na Êwiecie.

DODATEK

OR¢DZIE BO˚EGO MI¸OSIERDZIA

Jezus przekaza∏ Êw. Faustynie w latach 1931-1938or´dzie do ca∏ej ludzkoÊci. Jest pi´ç form – sposobówuczenia Mi∏osierdzia Bo˝ego i ratowania dusz, któreginà („Dusze ginà mimo mojej gorzkiej m´ki” – s∏o-wa Jezusa; Dz. 965). Formy kultu Bo˝ego Mi∏osier-dzia to nadzwyczajne Êrodki, którymi Bóg chce do-trzeç do ludzi – do cz∏owieka, który Mu nie wierzyi ma fa∏szywe poj´cie o Nim – by ka˝dy pozna∏ Jegomi∏oÊç, zaufa∏ Mu i przyjà∏ ∏ask´ odkupienia. Jezuspowiedzia∏ Êw. Faustynie o „czasie Mi∏osierdzia”(w którym obecnie ˝yjemy) i „czasie sprawiedliwo-Êci” (który ma przyjÊç). Mamy staç si´ aposto∏amitego or´dzia, aby ka˝dy cz∏owiek uwielbia∏ Bo˝e Mi-∏osierdzie, póki trwa czas Bo˝ego przebaczenia.

1. ObrazObjawienia z 22 lutego 1931 roku w P∏ocku:„Podaj´ ludziom naczynie, z którym majà przy-

chodziç po ∏aski do êród∏a mi∏osierdzia. Tym naczy-niem jest obraz z podpisem: Jezu, ufam Tobie”(Dz. 327).

Obraz ten jest ikonà Mi∏osierdzia Bo˝ego. Uka-zuje mi∏oÊç Boga i Jego przebaczenie, które jest sil-

88

niejsze od ludzkiego grzechu. Ukazuje Jezusa Zmar-twychwsta∏ego, który przychodzi z mocà DuchaÂwi´tego (por. J 20, 19-23). Przez ten obraz Bógchce udzielaç swoich ∏ask. Przedstawione jest tamêród∏o Bo˝ego Mi∏osierdzia, którym jest Serce Jezu-sa – wychodzà z niego promienie mi∏osierdzia,a Bóg chce ogarnàç nimi ka˝dego cz∏owieka. Niebie-ski promieƒ oznacza sakramenty chrztu i pokuty,czerwony – sakrament Eucharystii.

Cz∏owiek przyjmuje bogactwo ∏ask Bo˝ego Mi-∏osierdzia przez akt ufnoÊci wobec Boga, wyra˝onyaktem strzelistym: „Jezu, ufam Tobie!”.

Obietnica Jezusa: Obiecuj´, ˝e dusza, która czciç b´-dzie ten obraz, nie zginie. Obiecuj´ tak˝e, ju˝ tu na ziemi,zwyci´stwo nad nieprzyjació∏mi, a szczególnie w godzin´Êmierci. Ja sam broniç jà b´d´ jako swojej chwa∏y (Dz. 48).

2. Âwi´toObjawienia z P∏ocka i Wilna:„Pragn´, aby Êwi´to Mi∏osierdzia by∏o ucieczkà

i schronieniem dla wszystkich dusz, a szczególniedla biednych grzeszników” (Dz. 699).

Jest to Êwi´to obchodzone w pierwszà niedziel´po Wielkanocy, w dniu tym Bóg ustanowi∏ Êwi´toswojego najwi´kszego przymiotu – Mi∏osierdzia.Pragnie, aby to by∏ dzieƒ powrotu wszystkich sy-nów marnotrawnych, dzieƒ ich nawrócenia, bymóg∏ ich obdarowaç swoim przebaczeniem, chwa-∏à, by mogli zaczàç ˝ycie na nowo jako synowieKrólestwa Bo˝ego.

Obietnica Jezusa: W dniu tym otwarte sà wn´trz-noÊci mi∏osierdzia mego, wylewam ca∏e morze ∏ask na

89

dusze, które si´ zbli˝à do êród∏a mi∏osierdzia mojego; któradusza [w tym dniu] przystàpi do spowiedzi i Komunii Êw.,dostàpi zupe∏nego odpuszczenia win i kar; w dniu tymotwarte sà wszystkie upusty Bo˝e, przez które p∏ynà ∏aski; niech si´ nie l´ka zbli˝yç do mnie ˝adna dusza, chocia˝by grzechy jej by∏y jako szkar∏at (Dz. 699).

3. Koronka do Bo˝ego Mi∏osierdzia Objawienia z 13 wrzeÊnia 1935 roku w Wilnie:„Odmawiaj nieustannie t´ koronk´, której ci´

nauczy∏em” – s∏owa Jezusa skierowane do Êw. Fau-styny (Dz. 687).

Modlitwa koronki do Bo˝ego Mi∏osierdzia po-wsta∏a w sposób nadprzyrodzony wtedy, gdy Fau-styna zacz´∏a s∏owami, które s∏ysza∏a w swoimwn´trzu, modliç si´, by odsunàç sprawiedliwà kar´Bo˝à (por. Dz. 474). Jezus okreÊli∏ t´ modlitw´ jako„znak na czasy ostateczne, po nim nadejdzie dzieƒsprawiedliwy” (Dz. 848); mówi∏ o niej jako o modli-twie przeb∏agalnej: „Modlitwa ta jest na uÊmierze-nie gniewu mojego...” (Dz. 476). Odmawiajàc t´modlitw´, ofiarowujemy Bogu Ojcu Jezusa – Jegocz∏owieczeƒstwo i Bóstwo – jako ofiar´ przeb∏agal-nà za ka˝dego kto t´ modlitw´ odmawia i za grze-chy ca∏ego Êwiata.

Obietnica Jezusa: O, jak wielkich ∏ask udziel´ du-szom, które odmawiaç b´dà t´ koronk´, wn´trznoÊci mi∏o-sierdzia mego poruszone sà dla odmawiajàcych t´ koron-k´ (Dz. 848). Kap∏ani b´dà podawaç grzesznikom jakoostatnià desk´ ratunku; chocia˝by by∏ grzesznik najza-twardzialszy, je˝eli raz tylko zmówi t´ koronk´, dostàpi∏aski z nieskoƒczonego mi∏osierdzia Mojego (Dz. 687).

90

Zatwardziali grzesznicy, gdy jà odmawiaç b´dà, nape∏-ni´ dusze ich spokojem, a godzina Êmierci ich b´dzieszcz´Êliwa... Gdy t´ koronk´ przy konajàcych odmawiaçb´dà, stan´ pomi´dzy Ojcem a duszà konajàcà nie jakoS´dzia sprawiedliwy, ale jako Zbawiciel mi∏osierny(Dz. 1541).

4. Godzina Mi∏osierdziaObjawienia z 10 paêdziernika 1937 roku w Kra-

kowie:„...jak zegar bije trzecià godzin´, zanurzaj si´

ca∏a w mi∏osierdziu moim... W tej godzinie sta∏a si´∏aska dla Êwiata ca∏ego – mi∏osierdzie zwyci´˝y∏osprawiedliwoÊç” (Dz. 1572).

Jezus mówi o godzinie 15.00 jako o godzinie ∏a-ski, którà mo˝emy prze˝ywaç ka˝dego dnia. Jest tomoment Jego Êmierci. Nie przegranej, lecz zwyci´-skiej, w której Bóg pokona∏ swojà mi∏oÊcià do cz∏o-wieka ka˝dy grzech. Jezus pragnie, aby w tej godzi-nie powierzaç Mu grzeszników i by towarzyszyçMu w Jego opuszczeniu. Jest to czas triumfu Boga,który chce, aby Jego mi∏osierna mi∏oÊç by∏a przyj´-ta i przez to uwielbiona. Jest to czas, kiedy Jezusudziela nam swojego Ducha, kiedy oddaje namtchnienie swojego ˝ycia we Krwi i Wodzie wytry-skujàcej z Jego Serca. Jezus poleca∏ Êw. Faustynie, byw tym czasie (o ile jej obowiàzki na to pozwolà)stara∏a si´ odprawiaç Drog´ krzy˝owà. A jeÊli niema na to czasu, to by przez chwil´ uczci∏a Jego Ser-ce w NajÊwi´tszym Sakramencie. JeÊli nie mog∏abyç w tym momencie w kaplicy, to aby chocia˝

91

przez krótkà chwil´ pogrà˝y∏a si´ w modlitwie tam,gdzie przebywa∏a.

Obietnica Jezusa: W godzinie tej uprosisz wszyst-ko dla siebie i dla innych… (Dz. 1572). W tej godzinienie odmówi´ duszy niczego, która mnie prosi przez m´k´mojà… (Dz. 1320).

5. Apostolstwo or´dzia Mi∏osierdzia Bo˝egoObjawienia z 1936 roku w Krakowie:„Podaj´ ci trzy sposoby czynienia mi∏osierdzia

bliênim: pierwszy – czyn, drugi – s∏owo, trzeci– modlitwa; w tych trzech stopniach zawiera si´pe∏nia mi∏osierdzia i jest niezbitym dowodem mi∏o-Êci ku mnie. W ten sposób dusza wys∏awia i oddajeczeÊç mi∏osierdziu mojemu” (Dz. 742).

„Pragn´ zaufania od swych stworzeƒ, zach´cajdusze do wielkiej ufnoÊci w niezg∏´bione mi∏osier-dzie moje. Niechaj si´ nie l´ka do mnie zbli˝yç duszas∏aba, grzeszna, a choçby mia∏a wi´cej grzechów ni˝piasku na ziemi, utonie wszystko w otch∏ani mi∏o-sierdzia mojego” (Dz. 1059). Jezus chce, aby ka˝dywierzàcy w Niego ukazywa∏ Jego mi∏osierdzie in-nym ludziom poprzez czyn, s∏owo i modlitw´,a przez to stawa∏ si´ w Êwiecie ikonà Boga niosàcegopomoc cz∏owiekowi. Ta postawa z∏àczona z ufnoÊciàwobec Boga jest piàtym sposobem oddawania czciMi∏osierdziu Bo˝emu. Apostolstwo or´dzia Mi∏osier-dzia Bo˝ego nie mo˝e si´ ograniczaç tylko do modli-twy koronkà do Bo˝ego Mi∏osierdzia, rozwa˝aniagodziny m´ki Jezusa, kontemplacji obrazu, lecz mawyra˝aç si´ w konkretnych czynach mi∏osierdziawobec bliênich oraz bezgranicznà ufnoÊcià Bogu.

92

Obietnica Jezusa: Dusze te w godzin´ Êmierci niedoznajà przera˝enia. Mi∏osierdzie moje os∏oni je w tejostatniej walce… (Dz. 1540). One sà ˝ywym odbiciemmojego litoÊciwego serca. Dusze te jaÊnieç b´dà szczegól-nà jasnoÊcià w ˝yciu przysz∏ym, ˝adna nie dostanie si´do ognia piekielnego, ka˝dej szczególnie broniç b´d´ w jejÊmierci godzinie (Dz. 1224).

NABO˚E¡STWO PI¢CIU SOBÓT MIESIÑCA

Istotà objawieƒ Matki Bo˝ej w Portugalii (chodzio tzw. objawienia Matki Bo˝ej Fatimskiej) jest prze-kazanie Êwiatu nabo˝eƒstwa wynagradzajàcego zagrzechy pope∏nione przeciwko Niepokalanemu Ser-cu Maryi. Jest ono nazwane nabo˝eƒstwem pi´ciusobót miesiàca. Maryja mówi∏a, ˝e dzi´ki niemuwiele dusz b´dzie uratowanych przed piek∏em,a na Êwiecie zapanuje pokój. „Przed chwilà widzieliÊciepiek∏o, dokàd idà dusze biednych grzeszników. Aby ura-towaç ich [tj. grzeszników], Bóg pragnie ustanowiçw Êwiecie nabo˝eƒstwo do mojego Niepokalanego Serca.JeÊli to, co ja mówi´, zostanie uczynione, wiele dusz zosta-nie uratowanych i b´dzie pokój” (s∏owa Matki Bo˝ejz 13 lipca 1917 r., Fatima).

Matka Bo˝a ukaza∏a si´ s. ¸ucji 10 grudnia 1925 r.w Pontevedra i objawi∏a treÊç tego nabo˝eƒstwa:„Spójrz, moja córko, na moje Serce ukoronowanecierniami, które niewdzi´czni ludzie bez ustankuwbijajà w Nie przez swoje bluênierstwa i brakwdzi´cznoÊci. Przynajmniej ty staraj si´ Mnie po-cieszyç. W godzin´ Êmierci obiecuj´ przyjÊç na po-

93

moc z ∏askami potrzebnymi do zbawienia tym, któ-rzy przez pi´ç miesi´cy w pierwsze soboty odpra-wià spowiedê, przyjmà Komuni´ Âwi´tà, odmówiàjeden ró˝aniec i przez pi´tnaÊcie minut rozmyÊlanianad pi´tnastu tajemnicami ró˝aƒcowymi towarzy-szyç mi b´dà w intencji zadoÊçuczynienia”.

Grzechy, za które wynagradza si´ tym nabo˝eƒ-stwem:

• bluênierstwa przeciwko Niepokalanemu Pocz´-ciu Maryi;

• bluênierstwa przeciw Jej Dziewictwu; • bluênierstwa przeciw Jej Boskiemu Macie-

rzyƒstwu i nieuznawanie w Niej Matki ludzi; • zniewa˝anie czynione przez tych, którzy

wpajajà w serca dzieci oboj´tnoÊç, pogard´,a nawet odraz´ do Niepokalanej Matki;

• obraz´ czynionà przez tych, którzy zniewa-˝ajà Jà w Jej Êwi´tych wizerunkach.

Cztery warunki nabo˝eƒstwa pierwszych sobótmiesiàca:

1) W pierwsze soboty miesiàca przystàpiç dospowiedzi z intencjà wynagrodzenia za grzechy po-pe∏nione przeciw Niepokalanemu Sercu Maryi.Mo˝na tak˝e skorzystaç z ∏aski sakramentu pojed-nania wczeÊniej, byleby w tym dniu byç w stanie∏aski uÊwi´cajàcej, bez grzechu ci´˝kiego.

2) Przyjàç Komuni´ Âwi´tà w pi´ç pierwszychsobót miesiàca w powy˝szej intencji.

3) Odmówiç pi´ç tajemnic ró˝aƒcowych.4) Przez pi´tnaÊcie minut rozwa˝aç tajemnice

ró˝aƒcowe, ofiarujàc t´ medytacj´ w wymienionejintencji.

94

POMOC DUCHOWA DLA UZALE˚NIONYCH

1) Pami´taj, ˝e sam nie dasz rady, potrzebujeszpomocy Boga, Maryi, Êwi´tych, ludzi dobrej woli.

2) Ofiaruj si´ Bogu i Maryi przez przyj´cie szka-plerza Êwi´tego* lub cudownego medalika**. Oddaj Jezusowi Ukrzy˝owanemu swoje uzale˝nienie i za-ufaj Mu. Cz´sto powtarzaj s∏owa: „Jezu, ufam Tobie”. On nie przyszed∏ na Êwiat, by ciebie pot´-piç, lecz uwolniç z mocy Z∏ego i daç ˝ycie Bo˝e.

3) Wyrzeknij si´ Szatana i grzechu, by nie pano-wa∏ nad tobà. Zerwij kontakt z ludêmi, z którymipope∏nia∏eÊ grzech. Zostaw to, co ciebie zatruwa∏o.U˝ywaj soli egzorcyzmowanej i wody Êwi´conej.

4) Znajdê sobie grup´ ludzi, którzy b´dà si´ co-dziennie modliç i przyjmowaç Komuni´ Âwi´tàw twojej intencji, a tak˝e podejmà pokut´.

5) Podejmij systematycznà, solidnà, osobistà mo-dlitw´ rano i w godzinie mi∏osierdzia o 15.00 orazwieczorem. Ustal sobie w∏asnà regu∏´ modlitw co-dziennych oraz ich czas. Dobrze by∏oby te˝, gdybyÊcodziennie odmawia∏ cz´Êç ró˝aƒca Êwi´tego i Ko-ronk´ do Bo˝ego Mi∏osierdzia. Poznaj or´dzie Bo˝e-go Mi∏osierdzia i kieruj si´ nim w ˝yciu. Módl si´

95

* Szkaplerz – dwa ma∏e kawa∏ki sukna po∏àczone ta-siemkami, noszone przez pobo˝ne osoby Êwieckie jako mi-niatura szkaplerza zakonnego.

To znak wyra˝ajàcy macierzyƒskà mi∏oÊç Maryi oraznasze przyj´cie i odwzajemnienie tej mi∏oÊci.

** Cudowny medalik – w 1830 r. s. Katarzynie Labouréukaza∏a si´ Maryja i poleci∏a jego rozpowszechnianie. Sta-nowi on dowód szczególnej opieki Maryi.

cz´sto przed obrazem Bo˝ego Mi∏osierdzia. Podejmijnabo˝eƒstwo pi´ciu pierwszych sobót miesiàca.

6) Podejmij systematyczne ˝ycie w ∏asce uÊwi´-cajàcej. O ile to mo˝liwe, przyjmuj jak najcz´ÊciejKomuni´ Âwi´tà i ponawiaj wtedy osobiste ofiaro-wanie si´ Bogu. Spowiadaj si´ przynajmniej razw miesiàcu, a gdy upadasz, od razu. Nie ulegaj po-kusie zniech´cenia.

7) Poznawaj Boga, byÊ móg∏ Go pokochaç ca∏ymsercem. Bierz udzia∏ w rekolekcjach i spotkaniachgrup modlitewnych, módl si´ Pismem Âwi´tym,czytaj wartoÊciowe ksià˝ki, np. Dzienniczek Êw. Fau-styny, Dziennik duchowy Êw. Ma∏gorzaty Alacoque,Dzieje duszy Êw. Teresy od Dzieciàtka Jezus, Kazaniaproboszcza z Ars (Êw. Jana Marii Vianneya), Mistycz-ne miasto Bo˝e Marii z Agredy, Pasj´ b∏. Anny Kata-rzyny Emmerich itp.

8) Uczestnicz jak najcz´Êciej w Eucharystii i ado-ruj NajÊwi´tszy Sakrament.

9) ProÊ Boga o ∏ask´ podj´cia pokuty, podejmij jàprzez post, modlitw´, ja∏mu˝n´, abyÊ móg∏ uzyskaçszczere nawrócenie.

10) Wyznaczaj sobie ma∏e cele i osiàgaj je, roz-wijaj swoje talenty, które otrzyma∏eÊ od Boga, bomasz ich wiele. Opiekuj si´ rodzinà, w której jesteÊ.Zawierzaj si´ opiece Êw. Józefa. JeÊli Bóg uzdrowi∏ciebie i wyszed∏eÊ z na∏ogu, pomagaj innym uzale˝-nionym.

MODLITEWNIK

MODLITWA RÓ˚A¡COWA

Ta modlitwa jest jakimÊ szczególnym dowodemprzemierza z Matkà Bo˝à. WejÊciem w Jej macie-rzyƒskà opiek´, ubogacaniem ˝ycia osobistego, kon-templacjà wydarzeƒ zbawczych. Jest szczególnieskuteczna, o czym Êwiadczà obietnice przypisanedo tej modlitwy.

Uczyƒ znak krzy˝a i odmów Sk∏ad Apostolski(Wierz´ w Boga Ojca...), nast´pnie jedno Ojcze naszoraz trzy ZdrowaÊ Maryjo. W dalszej kolejnoÊci od-mów jedno Chwa∏a Ojcu. Po tym wst´pie przecho-dzimy do cz´Êci g∏ównej. Wymieniamy pierwszàtajemnic´ i odmawiamy Ojcze nasz, nast´pnie dzie-si´ç ZdrowaÊ Maryjo i jedno Chwa∏a Ojcu. Wymie-niamy drugà tajemnic´ i odmawiamy Ojcze nasz,dziesi´ç ZdrowaÊ Maryjo i jedno Chwa∏a Ojcu.I tak kolejno wszystkie pi´ç tajemnic.

Cz´Êç ró˝aƒca oznacza pi´ç jego tajemnic.WÊród nich wyró˝niamy:

Tajemnice radosne1. Zwiastowanie NMP2. Nawiedzenie Êw. El˝biety3. Narodzenie Pana Jezusa

97

4. Ofiarowanie Pana Jezusa w Êwiàtyni5. Odnalezienie Pana Jezusa w Êwiàtyni

Tajemnice Êwiat∏a 1. Chrzest Jezusa w Jordanie 2. Jezus objawia siebie w Kanie Galilejskiej3. G∏oszenie Królestwa Bo˝ego i wzywanie do

nawrócenia 4. Przemienienie na górze Tabor5. Ustanowienie Eucharystii

Tajemnice bolesne1. Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu2. Biczowanie Pana Jezusa3. Cierniem ukoronowanie Pana Jezusa4. Droga krzy˝owa Pana Jezusa5. Ukrzy˝owanie i Êmierç Pana Jezusa

Tajemnice chwalebne 1. Zmartwychwstanie Pana Jezusa2. Wniebowstàpienie Pana Jezusa3. Zes∏anie Ducha Âwi´tego4. Wniebowzi´cie NMP5. Ukoronowanie NMP na Królowà Nieba i Ziemi

Sk∏ad Apostolski

Wierz´ w Boga, Ojca wszechmogàcego, Stworzy-ciela nieba i ziemi i w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Je-dynego, Pana naszego, który si´ poczà∏ z Ducha Âwi´-tego, narodzi∏ si´ z Maryi Panny, um´czon pod Ponc-kim Pi∏atem, ukrzy˝owan, umar∏ i pogrzebion; zstàpi∏do piekie∏, trzeciego dnia zmartwychwsta∏, wstàpi∏

98

na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmo-gàcego, stamtàd przyjdzie sàdziç ˝ywych i umar∏ych.Wierz´ w Ducha Âwi´tego, Êwi´ty KoÊció∏ powszech-ny, Âwi´tych obcowanie, grzechów odpuszczenie,cia∏a zmartwychwstanie, ˝ywot wieczny. Amen.

Ojcze Nasz (Modlitwa Paƒska)

Ojcze nasz, któryÊ jest w niebie, Êwi´ç si´ imi´Twoje; przyjdê królestwo Twoje; bàdê wola Twojajako w niebie, tak i na ziemi; chleba naszego powsze-dniego daj nam dzisiaj; i odpuÊç nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom; i niewódê nas na pokuszenie; ale nas zbaw od z∏ego.

Pozdrowienie Anielskie

ZdrowaÊ Maryjo, ∏aski pe∏na, Pan z Tobà, b∏ogo-s∏awionaÊ Ty mi´dzy niewiastami, i b∏ogos∏awionyowoc ˝ywota Twojego, Jezus. Âwi´ta Maryjo, Mat-ko Bo˝a, módl si´ za nami grzesznymi teraz i w go-dzin´ Êmierci naszej. Amen.

Uwielbienie Trójcy Âwi´tej

Chwa∏a Ojcu i Synowi, i Duchowi Âwi´temu,jak by∏a na poczàtku, teraz i zawsze, i na wieki wie-ków. Amen.

EGZORCYZMY PRYWATNE

Modlitwa (egzorcyzm) do Matki Bo˝ej

Pot´˝na Niebios Królowo i Pani Anio∏ów Ty, któ-ra otrzyma∏aÊ od Boga pos∏annictwo i w∏adz´, byzetrzeç g∏ow´ Szatana, prosimy Ci´ pokornie, roz-

99

ka˝ hufcom anielskim, aby Êciga∏y Szatanów, st∏u-mi∏y ich zuchwa∏oÊç, a zwalczajàc ich wsz´dzie,stràci∏y do piek∏a.

Âwi´ci Anio∏owie i Archanio∏owie, broƒcie nasi strze˝cie nas. Amen.

Egzorcyzm (poranny)

W Imi´ Boga w Trójcy Âwi´tej Jedynego, Ojcai Syna, i Ducha Âwi´tego uchodêcie duchy z∏e, aby-Êcie nie widzia∏y, nie s∏ysza∏y, nie ujawnia∏y, nieniszczy∏y, nie przeÊladowa∏y, nie wprowadza∏y za-mieszania do naszej pracy i planów.

Nasz Bóg jest waszym Panem i rozkazuje wam:idêcie precz i nie wracajcie. Amen.

Mocà Boga, Mocà Najwy˝szego, Panie, uczyƒnas niewidzialnymi dla naszych wrogów. Amen.

Modlitwa ochronna

Panie Jezu Chryste, dzi´kuj´ Ci za Twoje cierpie-nie, za Twoje konanie, Êmierç i zmartwychwstaniedla naszego zbawienia.

Za wstawiennictwem PrzenajÊwi´tszej Dziewi-cy Maryi prosz´ Ci´, oddal ode mnie wszystkie z∏emoce, z jakiejkolwiek strony napiera∏yby na mniei spraw, aby przepad∏y w otch∏ani piek∏a i nigdy ju˝nie wraca∏y, by nie mog∏y mi szkodziç ani na ciele,ani na duszy, ani w ˝adnych dobrach wewn´trz-nych i zewn´trznych.

Postaw swój zwyci´ski krzy˝ pomi´dzy mnà,a wszystkimi z∏ymi mocami. Udziel mi swojego po-s∏uszeƒstwa wobec Ojca i Ducha Âwi´tego. Staj´w zdroju Twojej Mi∏osiernej Mi∏oÊci i oddaj´ si´ Twe-

100

mu NajÊwi´tszemu Sercu. Ukryj mnie, strze˝ mnie,oczyszczaj, uÊwi´caj i ratuj przez Twojà drogocennàKrew i udziel mi Ducha Âwi´tego w obfitoÊci. Uwiel-biam Ci´, dzi´kuj´ Ci i oddaj´ Ci czeÊç, Panie JezuChryste, z Ojcem w Duchu Âwi´tym. Amen.

O Maryjo bez grzechu pocz´ta, proÊ za nami,którzy si´ do Ciebie uciekamy. Zawierzam si´ dziÊrównie˝ Twojemu Niepokalanemu Sercu. Ukryjmnie pod Twoim p∏aszczem i chroƒ mnieprzed z∏em i przed grzechem.

Dobry, Trzykroç Âwi´ty Bo˝e, chwal´ Ci´ i wy-s∏awiam, proszàc, abyÊ ogarnà∏ swoim b∏ogos∏a-wieƒstwem równie˝ mojà rodzin´, przyjació∏ i zna-jomych. Amen.

Egzorcyzm (chroniàcy przed podzia∏ami)

Âwi´ty Michale Archaniele, daj nam jednoÊçw dzia∏aniu.

Któ˝ jak Bóg!Daj nam m´stwo w przeciwnoÊciach.Któ˝ jak Bóg! Daj nam pokój Syna Bo˝ego.Któ˝ jak Bóg!

FORMU¸A B¸OGOS¸AWIE¡STWA INDYWIDUALNEGO

DLA PRZE˚YWAJÑCYCH TRUDNOÂCI W WIERZE

(MODLITWA O UWOLNIENIE)

B∏ogos∏awieƒstwa mo˝na udzielaç krzy˝em

Jezu Chryste, przez Twoje Êwi´te Imi´, rany zadane podczas m´ki krzy˝owej, pokornie prosz´Boga Ojca, uwolnij N. od dzia∏ania z∏ego ducha. †

101

Umocnij jego/jej wol´ i rozum, by zerwa∏/∏az grzechem i przyjà∏/przyj´∏a Twoje przebaczenie. † Bo˝e Ojcze, oka˝ nad N. swojà wszechmoc mi∏o-sierdzia i przygarnij jego/jà jako swoje dziecko dosiebie, aby na wieki by∏o Twojà w∏asnoÊcià. †

Chwa∏a Ojcu i Synowi, i Duchowi Âwi´temu,jak by∏a na poczàtku, teraz i zawsze i na wieki wie-ków. Amen.

Jezu, ufam Tobie! Jezu, ufam Tobie! Jezu, ufamTobie!

KORONKA DO BO˚EGO MI¸OSIERDZIA

(por. Dz. 474-478; do odmawiania na zwyk∏ej czàstce ró˝aƒca)

Na poczàtku:Ojcze nasz... ZdrowaÊ Maryjo... Wierz´ w Boga...Na du˝ych paciorkach (raz):Ojcze Przedwieczny, ofiaruj´ Ci Cia∏o i Krew,

Dusz´ i Bóstwo Najmilszego Syna Twojego, a Pananaszego, Jezusa Chrystusa, na przeb∏aganie za grze-chy nasze i ca∏ego Êwiata.

Na ma∏ych paciorkach (10 razy):Dla Jego bolesnej M´ki, miej mi∏osierdzie dla nas

i ca∏ego Êwiata.Na zakoƒczenie:Âwi´ty Bo˝e, Âwi´ty Mocny, Âwi´ty NieÊmier-

telny, zmi∏uj si´ nad nami i nad ca∏ym Êwiatem (3 razy).

102

MODLITWA O NAWRÓCENIE GRZESZNIKA

Powiedzia∏ mi dziÊ Jezus: Pragn´, abyÊ g∏´biej po-zna∏a mojà mi∏oÊç, jakà pa∏a moje serce ku duszom,a zrozumiesz to, kiedy b´dziesz rozwa˝aç mojà m´k´.Wzywaj mojego mi∏osierdzia dla grzeszników, pragn´ ichzbawienia. Kiedy odmówisz t´ modlitw´ za jakiegogrzesznika z sercem skruszonym i wiarà, dam mu ∏a-sk´ nawrócenia. Modlitewka ta jest nast´pujàca:

O Krwi i Wodo, któraÊ wytrysn´∏a z Serca Je-zusowego jako zdrój mi∏osierdzia dla nas, ufamTobie (Dz. 186-187).

AKT OSOBISTEGO ZAWIERZENIA SI¢

BO˚EMU MI¸OSIERDZIU

Jezu Mi∏osierny, broƒ mnie przed moimi nie-przyjació∏mi. Przemieƒ mnie w siebie. Moje serce,wola, rozum, cia∏o niech uwielbia nieustannie Twojenieskoƒczone mi∏osierdzie. Pomó˝ mi daç o nimÊwiadectwo. Jezu, ufam Tobie!

MODLITWY ANIO¸A Z FATIMY

Bo˝e mój, wierz´ w Ciebie, uwielbiam, ufam To-bie i kocham Ci´. Prosz´ byÊ przebaczy∏ tym, któ-rzy nie wierzà, Ciebie nie uwielbiajà, nie ufajà Tobiei nie kochajà Ciebie.

Trójco PrzenajÊwi´tsza, Ojcze, Synu i DuchuÂwi´ty, uwielbiam Ci´ ze czcià najg∏´bszà i ofiaruj´Ci bezcenne Cia∏o i Krew, Dusz´ i Bóstwo Pana na-szego Jezusa Chrystusa, obecnego we wszystkich

103

tabernakulach Êwiata, jako zadoÊçuczynienie za znie-wagi, Êwi´tokradztwa i oboj´tnoÊci, które Go znie-wa˝ajà. Przez niezmierzone zas∏ugi Jego NajÊwi´t-szego Serca i za przyczynà Niepokalanego Serca Maryi b∏agam o nawrócenie biednych grzeszników.

AKTY STRZELISTE

Jezu, ufam Tobie.Niepokalane Serce Maryi, bàdê moim ratun-

kiem.Na rany Chrystusa, ca∏à m´k´ Jego, zachowaj

mnie, Bo˝e Ojcze, od z∏a wszelkiego.Âw. Michale Archaniele, broƒ nas w walce, aby-

Êmy nie zgin´li w dniu straszliwego sàdu.

MODLITWA O CZYSTOÂå SERCA

ZdrowaÊ Maryjo... (3 razy) Bo˝e, Ty poprzez Niepokalane Pocz´cie Naj-

Êwi´tszej Maryi Panny zgotowa∏eÊ swojemu Syno-wi godne mieszkanie, a na mocy zas∏ug przewidzia-nej Êmierci Chrystusa zachowa∏eÊ Jà od wszelkiejzmazy. Daj nam, pokornie Ci´ prosimy, za Jej przy-czynà dojÊç do Ciebie bez grzechu, przez ChrystusaPana naszego. Amen.

NajÊwi´tsze Serce Jezusa – módl si´ za nami.Niepokalane Serce Maryi – bàdê naszym ratun-

kiem.Âwi´ty Michale Archaniele – bàdê przy mnie ze

swoimi Anio∏ami, pomagaj mi i módl si´ za mnà.Amen.

104

MODLITWA O ¸ASK¢ POKUTY

Bo˝e, Ojcze Mi∏osierny, Ty wiesz jak jestem bar-dzo zniewolony przez grzech (mo˝na w myÊlach po-wiedzieç jaki). Sam nie dam sobie rady, by z niego si´wyzwoliç. Wiem te˝, ˝e nim bardzo obra˝am Two-jà mi∏oÊç, niszcz´ siebie. Prosz´, daj mi ∏ask´ podj´-cia pokuty za grzechy, przylgni´cia do krzy˝a na-szego Pana Jezusa Chrystusa. Pragn´ zadoÊçuczyniçTobie przez post i modlitw´. Niech Twoje b∏ogos∏a-wieƒstwo wspiera mnie w pokucie (nale˝y podaç, jakb´d´ pokutowa∏ i jak d∏ugo). Wys∏uchaj mojego b∏aga-nia Bo˝e, Ojcze, przez m´k´ Twojego Syna, wsta-wiennictwo Matki Bo˝ej i wszystkich Êwi´tych.

Jako patrona mojej pokuty wybieram… Amen.

PSALM 51 [50]

Zmi∏uj si´ nade mnà, Bo˝e, w ∏askawoÊci swojej,w ogromie swej litoÊci zg∏adê nieprawoÊç mojà.Obmyj mnie zupe∏nie z mojej winyi oczyÊç mnie z grzechu mojego.Uznaj´ bowiem nieprawoÊç mojà,a grzech mój jest zawsze przede mnà.Przeciwko Tobie samemu zgrzeszy∏emi uczyni∏em co z∏e jest przed Tobà.AbyÊ okaza∏ si´ sprawiedliwy w swym wyrokui prawy w swoim sàdzie.Oto urodzi∏em si´ obcià˝ony winài jako grzesznika pocz´∏a mnie matka.A Ty masz upodobanie w ukrytej prawdzie,naucz mnie tajemnic màdroÊci.

105

Pokrop mnie hizopem, a stan´ si´ czysty,obmyj mnie, a nad Ênieg wybielej´.Spraw, abym us∏ysza∏ radoÊç i wesele,niech si´ radujà koÊci, które skruszy∏eÊ.Odwróç swe oblicze od moich grzechówi zma˝ wszystkie moje przewinienia.Stwórz, Bo˝e, we mnie serce czystei odnów we mnie moc ducha.Nie odrzucaj mnie od swego obliczai nie odbieraj mi Êwi´tego ducha swego.Przywróç mi radoÊç Twojego zbawieniai wzmocnij mnie duchem ofiarnym.B´d´ nieprawych naucza∏ dróg Twoichi wrócà do Ciebie grzesznicy.Uwolnij mnie, Bo˝e, od kary za krew przelanàBo˝e, mój Zbawco,niech s∏awi mój j´zyk sprawiedliwoÊç Twojà.Panie, otwórz wargi moje,a usta moje b´dà g∏osiç Twojà chwa∏´.Ofiarà bowiem Ty si´ nie radujesz,a ca∏opalenia, choçbym da∏, nie przyjmiesz.Bo˝e, mojà ofiarà jest duch skruszony,pokornym i skruszonym sercem Ty, Bo˝e, nie gardzisz.Panie, oka˝ Syjonowi ∏ask´ w Twej dobroci,odbuduj mury Jeruzalem.Wtedy przyjmiesz prawe ofiary: dary i ca∏opalenia, wtedy sk∏adaç b´dà cielce na Twoim o∏tarzu.

BIBLIOGRAFIA

Amerio R., Iota Unum, Wydawnictwo Antyk, b.m.r.w.Celakówna R., Wyznania z prze˝yç wewn´trznych,

Wydawnictwo WAM, Kraków 2007.Kowalska F., Dzienniczek, Wydawnictwo Ksi´˝y Ma-

rianów MIC, Warszawa 2010.Lagrange R., Trzy okresy ˝ycia wewn´trznego, Wydaw-

nictwo Ojców Franciszkanów, Niepokalanów2001.

Le Roux M., Jak wygraç walki duchowe, Wydawnic-two Ksi´˝y Marianów MIC, Warszaw 2010.

Menéndez J., Wezwanie do mi∏oÊci, czyli Or´dzie Naj-Êwi´tszego Serca Jezusa do Êwiata i ˝ycie Jego powier-nicy siostry Józefy Menéndez, zakonnicy Zgromadze-nia NajÊwi´tszego Serca Jezusa, Kraków 2007.

Michellini O., Or´dzia Pana Jezusa Chrystusa do kap∏a-nów, Wydawnictwo Maria Vincit, Wroc∏aw 2009.

Monnin A., Zapiski z Ars, Wydawnictwo Ksi´˝yMarianów MIC, Warszawa 2009.

Naumowicz J. (opr.), Filokalia, Wydawnictwo M,Kraków 2007.

Scupoli W., Walka duchowa, Wydawnictwo AA, Kra-ków 2002.

Szymborski J., Droga wÊród bezdro˝y. Elementy doktry-ny katolickiej, Oficyna Wydawniczo-Poligraficz-na Adam, Warszawa 2008.

107

Szymborski J., Egzorcyzmy a moce ciemnoÊci, OficynaWydawniczo-Poligraficzna Adam, Warszawa2007.

Vianney J., Kazania, Wydawnictwo Diecezjalne,Sandomierz 2010.

Zerbino P., Sny ksi´dza Bosko, Wydawnictwo Sale-zjaƒskie, Warszawa 2006.

Zieliƒski J., Walka duchowa, Wydawnictwo Karmeli-tów Bosych, Kraków 2004.

SPIS TREÂCI

Wst´p . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5I. Dzia∏anie z∏ego ducha

Przeciwnik – kim jest i jak dzia∏a? . . . . . . . . . 10 Historia pierwszej przegranej i jej skutki . . . 12 Dwie w∏adze duszy – cel ataku przeciwnika . . 15Pokusy i ich pokonywanie . . . . . . . . . . . . . . . . 22Walka z pokusami na podstawie Ewangelii wed∏ug Êw. ¸ukasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24O pokusach na podstawie DzienniczkaÊw. Faustyny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26NieufnoÊç wobec siebie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

II. Podj´cie walki

Zaufanie Bo˝emu Mi∏osierdziusposobem na pokonanie l´ku . . . . . . . . . . . . . 33Umieranie dla grzechu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Nawrócenie od zaraz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40Z∏a i dobra modlitwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42Sakrament pokuty – sakramentem uzdrowienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Pokuta uzdrowieniem duszy i cia∏a . . . . . . . . 60

III. Zwyci´stwo

Miecz Ducha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67Milczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

109

Adoracja NajÊwi´tszego Sakramentu– mi∏oÊç odwzajemniona . . . . . . . . . . . . . . . . 71Komunia duchowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76Ochrona Komunii Âwi´tej . . . . . . . . . . . . . . . 79Maryja – wszechpot´˝na pomoc . . . . . . . . . 81

Dodatek

Or´dzie Bo˝ego Mi∏osierdzia . . . . . . . . . . . . . 88Nabo˝eƒstwo pi´ciu pierwszych sobót miesiàca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Pomoc duchowa dla uzale˝nionych . . . . . . . 95

Modlitewnik

Modlitwa ró˝aƒcowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97Egzorcyzmy prywatne . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99Formu∏a b∏ogos∏awieƒstwa indywidualnego dla prze˝ywajàcych trudnoÊci w wierze (modlitwa o uwolnienie) . . . . . . . . . . . . . . . . 101Koronka do Bo˝ego Mi∏osierdzia . . . . . . . . . 102Modlitwa o nawrócenie grzesznika . . . . . . . 103Akt osobistego zawierzenia si´ Bo˝emu Mi∏osierdziu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103Modlitwy Anio∏a z Fatimy . . . . . . . . . . . . . . 103Akty strzeliste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104Modlitwa o czystoÊç serca . . . . . . . . . . . . . . 104Modlitwa o ∏ask´ pokuty . . . . . . . . . . . . . . . 105Psalm 51 [50] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

Projekt ok∏adkiPiotr Wawry∏oks. Micha∏ D∏utowski

KorektaJanina Gwóêdê RSCJ

Sk∏ad i ∏amanieBarbara Grom

Cytaty z Dzienniczka Êw. Siostry M. Faustyny Kowalskiej zaczerpni´-to z: Dzienniczek. Mi∏osierdzie Bo˝e w duszy mojej, MIC, Warszawa 2010 © Copyright by Zgromadzenie Sióstr Matki Bo˝ej Mi∏osierdzia,01-014 Warszawa, ul. ˚ytnia 3/9

© by ks. Micha∏ D∏utowski, Warszawa 2011

Za zezwoleniem w∏adzy duchownejks. Stanis∏aw Chabiƒski SAC, cenzorZàbki, 31.01.2011 r.

ISBN 978-83-7031-760-7

APOSTOLICUMWydawnictwo Ksi´˝y PallotynówProwincji Chrystusa Króla ul. Wilcza 8, 05-091 Zàbkitel. 22 771-52-00, 11; fax 22 771-52-07info@apostolicum.plksi´garnia internetowa: www.apostolicum.pl

Druk i oprawa: Drukarnia APOSTOLICUM, Zàbki