Sztuka Nubii

Mapa Nubii

Nubia, Grupa A (3500-2800r. p.n.e.) naczynie dekorowane łodzią z wiosłami,

Muzeum Nubijskie, Asuan, Egipt

Grupa A, naczynko do palenia kadzidła zdobione reliefem wklęsłym

ok. 3000 r. p.n.e.

Grupa A

paleta kosmetyczna używana do rozcierania antymonu

Muzeum Nubijskie, Asuan

ceramika typu ‘skorupka od jajka’

nazywana tak z uwagi na bardzo cienkie ścianki naczyń

Grupa C

groby figurki zwierzęce znalezione w grobie w Anibie

ok. 2000 r. p.n.e. Lipsk, Muzeum Egipskie

Grupa C, głowy kobiecych figurek, wypalana glina. Lipsk, Muzeum Egipskie

Grupa C, ceramika pochodząca z Faras w Górnej Nubii, ok. 2000-1600 p.n.e.

Grupa C – naczynie do picia z Faras (1900- 1550 p.n.e.)‏

Łucznicy nubijscy w armii egipskiej, Muzeum Egipskie, Kair

Egipski fort w Buhen – miejscowości położonej poniżej drugiej katarakty

ok. 1860 r. p.n.e.

Deffufy w Kermie

Kerma

naczynie znalezione w Kermie (1700–1550 r. p.n.e.)

Przykład czerwono - czarnej ceramiki z okresu Kermy (2600-1550 p.n.e.)

Kultura Kermy, tygielek znaleziony w Aniba

Kerma. Okres klasyczny (1650-1500 p.n.e.), charakterystyczne dla tego okresu

są naczynia ceramiczne w kształcie tulipanów

Świątynia Ramzesa II w Abu Simbel, Nowe Państwo (okres dominacji Egiptu

nad Nubią)‏

Gebel Barkal

Ruiny świątyni Amona

w Gebel Barkal (Sudan)‏

Nubijscy dygnitarze z grobowca Huy’a – wicekróla Nubii, ok. 1320 r. p.n.e.

Faraon Taharka

Piramidy w Nuri, okres Napata

Naczynia alabastrowe ze złotą i srebrną dekoracją, okres Napata

ok. 593–568r. p.n.e. Nuri, Sudan

Branzoletka z wizerunkiem Hator, okres meroicki ok. 100 r. p.n.e.

Gebel Barkal, Sudan

Biżuteria należąca do królowej Amanishakheto rządzącej królestwem

Kusz w I w. p.n.e.

wpływy egipskie i hellenistyczne

Ceramika z Meroe, 2 wiek p.n.e.

Głowa znaleziona na cmentarzysku w Argin, piaskowiec, II-II wiek n.e.

Muzeum Narodowe, Chartum

Świątynia w Musawwarat as-Safra wzniesiona przez króla Arnechamani w

latach 235 – 218 p.n.e. (okres meroicki)‏

Fragment badań wykopaliskowych w świątyni Amona, wzniesionej przez króla

Natekamani.

Tzw. ‘kiosk rzymski’ znajdujący na terenie zespołu świątyń w Naga’a i

stanowiący mieszaninę stylów egipskich i grecko-rzymskich

Posąg świętego barana (symbolu boga Amona) pochodzący z alei prowadzącej

do świątyni boga Amona. Zespół świątyń w Naga’a.

Świątynia boga Amona (I w. p.n.e./ I w. n.e.) znajdująca się na terenie zespołu

świątyń w Naga’a. Sanktuarium. Ołtarz z ikonografią oraz inskrypcją króla

Natekamani i królowej Amanitore

Świątynia boga Amona (I w. p.n.e. / I w. n.e.). Sanktuarium.

Ołtarz z inskrypcją króla Natekamani i królowej Amanitore

Relief przedstawiający kuszyckiego boga Apedemaka

Świątynia boga Amona. Sala hypostylowa. Stela królowej Amaniszaketo.

Rewers: tekst meroicki. Awers: płaskorzeźba przedstawiająca królową i boginię

Meroe.

Widok ogólny na charakterystyczne dla stylu meroickiego strome piramidy,

stanowiące grobowce miejscowych władców i ich rodzin.

Meroe

piramida wraz z przylegającą do niej świątynią grobową

Meroe, nekropolia grobowa

Wykopaliska w Ballana w 1930 roku

(obecnie Ballana znajduje się pod wodami jeziora Nasera)‏

Grób w Ballana, Nubia

Srebrne diademy, Ballana,

Nubia, 3-6 w n.e.

znaleziono je na szkieletach

królów pochowanych w Ballana;

ich dekoracja jest mieszaniną

symboli religijnych ze

Starożytnego Egiptu i sztuki

bizantyjskiej

Muzeum Nubijskie, Asuan

Para srebrnych bransoletek, Ballana, 3-6 wiek n.e. Muzeum Nubijskie, Asuan

Pojemnik do palenia kadzidła z brązu, Ballana, Nubia (forma stylizowanego lwa,

którego głowa się zdejmuje tak by można było włożyć kadzidło do środka; dym

wylatywał przez szczęki, nos i uszy), Muzeum Nubijskie, Asuan

Lampki oliwne w kształcie gołębia (brąz)

i głowy (brąz i srebro)

kultura Ballana, Nubia

Muzeum Nubijskie, Asuan

Nubia chrześcijańska

Katedra w Faras została zbudowana w 707r.

Malowidło z Faras przedstawiające świętą Annę, VIII wiek

Muzeum Narodowe w Warszawie

‘Trzej młodziankowie w ogniu’, malowidło z Faras, X wiek,

Muzeum Narodowe w Chartumie

Archaniołowie Michał (po lewej) i Gabriel (po prawej)

malowidła z Faras, X wiek

Malowidło z Faras, XI wiek

Muzeum Narodowe w Warszawie

Malowidło z Faras – biskup Marianos z Maryją, XI wiek

Muzeum Narodowe w Warszawie

Ruiny kościoła w Qasr Ibrim (VI-X wiek)‏

Pałac królewski w Starej Dongoli

Budowlę przekształcono na meczet w 1317 roku.

Kościól o kolumnach z granitu, Stara Dongola

Banganarti

wnętrze kościoła

widok z lotu ptaka

Fresk wykonany techniką al-secco, kościół w Banganarti

Fresk z Banganarti

II połowa XI wieku

Ahmed el Nur przed malowidłem św. Damiana w Górnym Kościele w Banganarti (Foto. B. Żurawski)

Widok z lotu ptaka na Górny Kościół w Banganarti (Foto. B. Żurawski)‏

Święty Damian

fresk w Banganarti

Malowidło w tzw. Dolnym Kościele (starszym), Banganarti, IX w. lamentujące nagie postaci dusz potępionych

Potępieni to zarówno przedstawiciele rasy białej jak i czarnej

Ekspresja i dynamizm

jakimi emanują postacie zmarłych jest zupełnie obca sztuce

bizantyjskiej tego okresu

Kompozycja nawiązuje

do stylistyki miniatur IX-wiecznych psałterzy

preromańskich

„Zejście Chrystusa do otchłani (Anastasis)” – kopia i fragment

oryginału malowidła z Banganarti

Chrystus depcze Hadesa jednocześnie wyciągając Adama z

otchłani. Za Adamem widnieje postać Ewy.

Europejskie mszały i ewnageliarze z IX w.

1. Ewangeliarz z Ebbo, św. Marek, Reims, 820 r. 2. Mszał biskupa Drogo, Wniebowstąpienie Chrystusa, Metz, ok. 850 r. 3. Ewangeliarz Ady - siotry Karola Wielkiego, VIII/IX w. 1 2 3

Matka Boska orantka, malowidło z Dolnego Kościoła w Banganarti Muzeum Archeologiczne w Poznaniu

Nubia - okres muzułmański

meczet fatymidzki w Asuanie

naczynie z okresu mameluckiego (13 -16 wiek)‏

grobowce w Starej Dongoli

grobowce – mauzolea w Nubii

Współczesne domy nubijskie, Sudan

wyroby współczesne