SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY

GIMNAZJUM NR 1

IM. MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE W GÓRZE

WSTĘP

Szkolny Program Wychowawczy i Szkolny Program Profilaktyki, realizowane

w latach ubiegłych poddane zostały modyfikacji, polegającej na scaleniu obydwu programów

w niniejszy, uwzględniając aktualną sytuację wychowawczą w szkole oraz wytyczne zawarte

w nowej podstawie kształcenia ogólnego.

Potrzeby i zasoby szkoły - zakresu wychowania i profilaktyki – diagnozowane są corocznie

na podstawie:

Ankiety rozpoznawczej realizowanej w klasach pierwszych,

Rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami, ich rodzicami

i nauczycielami,

Bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć

świetlicowych i pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach

pozaszkolnych,

Analizy niepowodzeń szkolnych dokonywanej systematycznie, nie rzadziej niż co

semestr,

Analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania

interwencji wychowawczych, którą stanowią dzienniki lekcyjne, klasowe zeszyty

uwag, dokumentacja pedagoga i psychologa szkolnego, notatki służbowe,

indywidualnie zawierane kontrakty.

Wnikliwa analiza posiadanych informacji pozwoliła wyłonić podstawowe problemy

występujące w szkole, którymi są:

Naruszenia dyscypliny szkolnej,

Agresja i przemoc rówieśnicza

Wagary

Zachowania ryzykowne – palenie papierosów, alkoholizowanie się i narkotyzowanie

Specyficzne problemy okresu dorastania (konflikty, zachowania opozycyjno-

buntownicze, trudności emocjonalne, adaptacyjne, lęki, akceptacja własnego i ciała,

i inne)

Nieumiejętność korzystania z zasobów Internetu.

Analizując zagrożenia występujące wśród uczniów i ich rodziców uwzględniono również

problemy istniejące w środowisku lokalnym. W gminie Góra występuje duże bezrobocie. W

wielu przypadkach rodzice naszych uczniów podejmują pracę zarobkową na terenie państw

Unii Europejskiej. Część uczniów wywodzi się z rodzin popegeerowskich, zamieszkujących

tereny wiejskie. Niesie to za sobą szereg negatywnych konsekwencji związanych z realizacją

podstawowych funkcji rodziny.

W związku z tym wyróżniliśmy następujące obszary problemowe:

Bezrobocie i zubożenie rodzin

Niska samoocena dzieci i ich rodziców (szczególnie po utracie pracy przez rodziców,

zarobkowy wyjazd za granicę)

Deprywacja kulturowa

Zaburzone więzi rodzinne, a tym samym wpływy wychowawcze środowiska

rodzinnego, co skutkuje nadmiernym wpływem, nie zawsze korzystnego środowiska

rówieśniczego

Trudności w wyrównywaniu szans edukacyjnych i wychowawczych z terenów

wiejskich.

I. WIZJA SZKOŁY I MODEL ABSOLWENTA

Jesteśmy szkołą wspierającą rodziców w wychowaniu dobrego, kulturalnego, wykształconego

i odpowiedzialnego człowieka, który osiągnie sukces w życiu rodzinnym, społecznym

i zawodowym. Naszym uczniom służymy pomocą w wytyczaniu drogi, wybieraniu celów

oraz dążeń życiowych, ukierunkowanych na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna.

Wprowadzamy ich w świat wiedzy. Wychowujemy w duchu patriotycznym i uniwersalnych

wartości humanistycznych. Kształtujemy postawy uczniów minimalizujące negatywny wpływ

zagrożeń rozwojowych.

Absolwent Gimnazjum nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Górze:

1. Jest przygotowany do dalszego kształcenia, posiada ogólną wiedzę i kluczowe

umiejętności, niezbędne we współczesnym świecie, do których należą przede

wszystkim:

- posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno-

komunikacyjnymi,

- wyszukiwanie, selekcjonowanie i krytyczna analiza informacji,

- rozpoznawanie własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się

- pracy zespołowej.

2. Akceptuje siebie mając świadomość mocnych i słabych stron.

3. Pracuje nad własnym rozwojem, budując swój system wartości rozwija swoje pasje

i zainteresowania.

4. Jest aktywny i twórczy – potrafi zaprezentować i obronić swoje zdanie, szanuje tych,

którzy mają odmienne poglądy.

5. Potrafi wybrać właściwe wzorce moralne.

6. Umie rzetelnie pracować, ma szacunek dla pracy, jest samodzielny i odpowiedzialny.

7. Potrafi samodzielnie i krytycznie myśleć oraz podejmować właściwe decyzje.

8. Jest wrażliwy na otaczającą przyrodę, piękno natury, szanuje człowieka i środowisko

naturalne.

9. Potrafi radzić sobie z zagrożeniami życia codziennego oraz rozwojowymi.

II. GŁÓWNE CELE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE

1. Uświadomienie wartości służących osobowemu rozwojowi uczniów.

2. Kształtowanie zdrowego stylu życia i inspirowanie harmonijnego rozwoju.

3. Kształtowanie wrażliwości moralnej oraz potrzeby poznawania samego siebie.

4. Budzenie zainteresowań szeroko rozumianą przestrzenią własnego kraju, Europy i świata

oraz swobodnej w niej orientacji.

5. Uświadomienie wartości związanych z ogólnoludzkim dziedzictwem kulturowym.

6. Rozwijanie wiedzy o problemach cywilizacyjnych współczesnego świata oraz

o możliwościach i potrzebie ich rozwiązywania.

7. Pogłębianie poczucia przynależności do ogólnie pojmowanej wspólnoty ludzkiej.

8. Budowanie poczucia własnej wartości i przydatności działania na rzecz wspólnego dobra.

9. Uświadomienie idei wolności poprzez rozumienie i poszanowanie elementarnych praw

człowieka.

10. Kształtowanie i propagowanie poprawnego i pięknego języka ojczystego, nie tylko na

lekcjach, w szkole, ale i poza szkołą.

11. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych.

12. Kształtowanie samoświadomości uczniów, samoszacunku i odpowiedzialności.

13. Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i radzenia sobie w sytuacjach

trudnych.

14. Dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów oraz nauczycieli w środowisku szkolnym.

III. STRATEGIE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE

Cele i zadania programu realizowane będą w oparciu o następujące strategie wychowawczo-

profilaktyczne:

Strategie informacyjne – dostarczenie informacji na temat celów i treści kształcenia

oraz efektów pracy, jasne kryteria oceniania, wskazywanie mocnych i słabych stron

ucznia.

Strategie komunikacyjne – wyrażanie emocji, inicjowanie dyskusji umożliwiających

wyrażanie własnych poglądów, szczerości i otwartości w dyskusji, podejmowanie

tematów trudnych, dotyczących jednostki i grupy.

Strategie współdziałania – podejmowanie współpracy z uczniem i jego rodzicami,

wspólne rozwiązywanie problemów i konfliktów, inspirowanie współpracy między

uczniami.

Strategie modelowania – bycie wzorem, autorytetem dla ucznia, wskazywanie reguł

i norm postępowania na lekcji, w szkole i w otoczeniu innych ludzi.

Strategie doświadczania – stwarzanie różnorodnych sytuacji wychowawczych,

aktywne i refleksyjne pełnienie ról w klasie i w szkole, dzielenie się efektami własnej

pracy z innymi.

Strategie alternatyw – stwarzanie warunków do wyboru różnej aktywności przez

ucznia oraz różnych strategii umożliwiających mu korzystanie z własnych zasobów

i niwelowanie indywidualnych deficytów.

Strategie interwencyjne – pomoc w identyfikacji i rozwiązywaniu zaistniałych

problemów, udzielania wsparcia w sytuacjach trudnych.

IV. ZADANIA DO REALIZACJI

1. Działania adresowane do wszystkich uczniów

Zadania Formy realizacji Uwagi

Zapoznanie uczniów z

obowiązującymi

regulaminami, w tym

prawami i obowiązkami

ucznia

Omówienie na lekcjach

wychowawczych organizacji roku

szkolnego, podstawowych

zapisów statutu, ze szczególnym

zwróceniem uwagi na zapisy

WSO, Szkolnego Programu

Wychowawczo-Profilaktycznego

oraz procedur szkolnych.

Zwrócenie szczególnej uwagi na

poziom frekwencji w klasach.

Opracowanie procedury

ujednolicającej zasady

określające wygląd i strój ucznia

oraz konsekwencje ich łamania

wychowawcy

(wrzesień)

Na bieżąco

wychowawcy

Zespół

wychowawczy

Tworzenie bezpiecznego,

wolnego od agresji,

przemocy i uzależnień

środowiska wychowawczego

szkoły.

Zapoznanie uczniów z zapisami

statutu dotyczącymi zakazu

używania środków

uzależniających, opuszczania

szkoły podczas zajęć lekcyjnych,

oraz procedurami interwencji

szkoły w sytuacjach

ryzykownych zachowań uczniów.

Realizowanie działań

profilaktycznych zmierzających

do wyeliminowania zagrożeń

związanych z paleniem

papierosów, zażywaniem

alkoholu, narkotyków i dopalaczy

Systematyczne monitorowanie

boiska, toalet i pomieszczeń

szkoły, wskazanych przez

uczniów jako niebezpieczne, w

ramach dyżurów pełnionych

przez nauczycieli i

zainstalowanego monitoringu.

Dbanie o przestrzeganie przez

uczniów zakazu stosowania

agresji w środowisku szkolnym.

wychowawcy

(wrzesień),

całoroczny nadzór

Wychowawcy,

pedagog, psycholog

Dyrekcja i

nauczyciele

dyżurujący

wszyscy

pracownicy szkoły,

całorocznie

Propagowanie szacunku dla

kultury i tradycji oraz

zdrowego stylu życia, i

twórczego samorozwoju

Kultywowanie tradycji i

obrzędowości narodowej,

lokalnej i szkolnej.

Omawianie tematyki z tego

zakresu na lekcjach

Wychowawcy

Wychowawcy

wychowawczych.

Zachęcanie uczniów do udziały w

akcjach profilaktycznych i

charytatywnych (Dzień Bez

Papierosa, Światowy Dzień

Walki z AIDS, Wielka Orkiestra

Świątecznej Pomocy,

wolontariat).

Organizowanie spotkań ze

specjalistami z zakresu

profilaktyki uzależnień.

Organizowanie szkolnych

kampanii, debat i konkursów.

Opracowywanie gazetek

tematycznych, plakatów, ulotek.

Aktualizacja gablot osiągnięć

szkolnych, tablic dyplomowych.

Komunikaty gratulacyjne

System stypendialny

Nauczyciele

Pedagog, psycholog

Nauczyciele, SU

Uczniowie

Opiekun

2. Działania alternatywne adresowane do wszystkich uczniów

Szkoła organizuje liczne i różnorodne zajęcia pozalekcyjne przeznaczone dla uczniów

pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie

jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności. Celem tych zajęć jest:

Rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów

Poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania

Rozwijanie uzdolnień i talentów uczniów

Udzielanie pomocy edukacyjnej uczniom napotykającym na trudności

w uczeniu się

Zagospodarowanie wolnego czasu ucznia

Dbałość o kondycję zdrowotną

Integrowanie i kształtowanie postawy aktywności społecznej

Kształtowanie właściwych postaw życiowych

Wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Zadania Formy realizacji Uwagi

Praca w organizacjach

działających w szkole Samorząd Uczniowski Opiekun SU

Zajęcia pozalekcyjne Koła przedmiotowe i inne koła

zainteresowań

SKS

Aktyw biblioteczny

Zajęcia realizowane w ramach

Opiekunowie kół

projektów unijnych

Organizacja imprez

masowych Wyjścia na spektakle

Spotkania z ciekawymi ludźmi

Warsztaty i plenery artystyczne

Wycieczki klasowe i

międzyklasowe

Dyskoteki szkolne, połowinki,

bal gimnazjalny

Organizacja świąt szkolnych,

państwowych i środowiskowych

Organizacja Dnia Bez Agresji

Osoby

odpowiedzialne

Organizacja i propagowanie

olimpiad, konkursów i

zawodów

Udział w zawodach sportowych

Udział w konkursach wiedzy i

umiejętności

Udział w olimpiadach

przedmiotowych

Opiekunowie

3. Działania skierowane do uczniów klas pierwszych

Główne zadania do realizacji w klasie pierwszej to:

Poznanie uczniów, ich potrzeb i możliwości rozwojowych

Udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu pojawiających się trudności w nauce,

komunikacji i interpersonalnej, pomoc w adaptacji w nowym środowisku szkolnym

Integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców

Wypracowanie form współpracy z rodzicami

Uświadomienie w zakresie zagrożeń płynących z Internetu.

Zadania Formy realizacji Uwagi

Przeciwdziałanie sytuacjom

stresowym Zapoznanie ze szkołą i jej

najbliższym otoczeniem

Klasowe zajęcia adaptacyjne i

integracyjne

Uroczyste pasowanie na

gimnazjalistę

Wychowawcy

Dzień Integracji

Wychowawcy,

Dyrekcja

Kształtowanie oraz

wzmacnianie poczucia

własnej wartości, budowanie

postaw empatii i zaufania

Organizowanie imprez klasowych

w celu bliższego poznania się

(wycieczki, ogniska, dyskoteki,

andrzejki, mikołajki)

Organizowanie warsztatów

tematycznych

Wychowawcy

Wychowawcy,

pedagog, psycholog

Zintegrowanie zespołu

klasowego Ustalenie z klasą kontraktu, który

uwzględnia zasady obowiązujące

obie strony uczeń-nauczyciel

Godziny wychowawcze

poświęcone tematom związanym

z zainteresowaniami uczniów

Wychowawcy

Rozwijanie u uczniów

umiejętności radzenia sobie

z presją rówieśników

Godziny wychowawcze

dotyczące asertywności, radzenia

sobie w sytuacjach trudnych

Wychowawcy,

nauczyciel WDŻ,

psycholog

Kształtowanie umiejętności

pracy w grupie

Zajęcia z zakresu:

Komunikacji interpersonalnej

Budowania zaufania do innych

Poszanowania odmienności

Wszyscy

nauczyciele

Kształtowanie postawy

odpowiedzialności za własne

środowisko szkolne

Godziny oraz rozmowy

wychowawcze

Udział uczniów w samoocenie

Motywowanie uczniów do

korzystania z pomocy pedagoga i

psychologa

Wszyscy

pracownicy szkoły

Szerzenie wśród młodzieży

znajomości prawa i

wyrabianie nawyku

poszanowanie go

Spotkania z kuratorem sądowym pedagog

4. Działania skierowane do uczniów klas drugich

Istotnymi tematami do realizacji w klasie drugiej są:

Umiejętna współpraca z innymi

Profilaktyka uzależnień

Profilaktyka zachowań agresywnych

Świadomość własnych możliwości i ich rozwijanie, koncentracja na samorozwoju

Zadania Formy realizacji Uwagi

Kształtowanie postaw asertywnych

poprzez

- sztukę odmawiania

- wzajemnie wspieranie

- werbalizację potrzeb

psychoedukacyjne zajęcia z

asertywności

realizacja na lekcjach

wychowawczych tematów o

systemie wartości,

kształtowaniu charakteru

spotkania z pedagogiem i

psychologiem

Wychowawcy,

pedagog,

psycholog

Kształtowanie pozytywnego obrazu

siebie poprzez: poznawanie swoich

mocnych stron, docenianie własnych

sukcesów

Organizowanie kół

zainteresowań

umożliwiających uczniom

rozwijanie talentów,

umiejętności, uzdolnień

Promowanie sukcesów

młodzieży poprzez system

nagród, stypendia, dyplomy.

Działalność w organizacjach

szkolnych i kołach

zainteresowań

Wolontariat

Dyrekcja,

opiekunowie

Uświadomienie młodzieży zagrożeń

związanych z podejmowaniem

zachowań ryzykownych, promocja

zdrowia

Omawianie tematyki

dbałości o zdrowie na

wszystkich zajęciach i

przedmiotach

Projekcje filmów o tematyce

profilaktycznej

Przygotowanie gazetek

tematycznych

Omawianie tematyki

akceptacji własnego ciała

Wychowawcy,

pedagog,

psycholog,

pielęgniarka,

położna

Kształtowanie postawy tolerancji

wobec innych zachowań i ludzi oraz

kształtowanie umiejętności

minimalizujących zachowania

agresywne

Systematyczne

przypominanie zasad

obowiązujących w grupie i

środowisku szkolnym.

Omawianie tematyki

tolerancji.

Zajęcia poświęcone

emocjom i radzeniu sobie z

nim.

Rozmowy wspierające i

kształtujące właściwe

zachowania.

Omawianie tematyki agresji

i przemocy.

Wychowawcy,

pedagog,

psycholog i

pozostali

pracownicy

Uświadomienie obowiązku

przestrzegania prawa i konsekwencji

łamania go

Spotkania z Inspektorem ds.

Nieletnich KPP w Górze

Doraźne interwencje

inspektora i dzielnicowych

KPP w Górze

pedagog

5. Działania skierowane do uczniów klas trzecich

Istotnymi elementami działań do realizacji w klasie trzeciej są:

Podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli

pierwszej decyzji zawodowej

Radzenie sobie ze stresem w obliczu egzaminu gimnazjalnego

Profilaktyka uzależnień: nikotyna, alkohol, narkotyki, komputer

Efektywne uczenie się.

Zadania Formy realizacji Uwagi

Kształtowanie

odpowiedzialności za siebie

i innych, za podejmowane

decyzje i zachowania

Godziny wychowawcze

dotyczące właściwych wyborów

Działalność w organizacjach

szkolnych i kołach zainteresowań

Wychowawcy

Opiekunowie

Kształtowanie właściwych

postaw wobec uzależnień Zajęcia wychowawcze

Akcje profilaktyczne (spektakle,

gazetki, warsztaty, filmy,

spotkania)

Wychowawcy,

pedagog, psycholog,

koordynator ds.

bezpieczeństwa,

Informowanie o społecznych i

zdrowotnych skutkach

uzależnień, zwalczanie mitów na

temat zachowań ryzykownych

Filmy o uzależnieniach, dyskusje

na godzinach wychowawczych

osoby

odpowiedzialne

Przygotowanie uczniów do

wyboru szkoły

ponadgimnazjelnej

Spotkania z doradcą zawodowym

- warsztaty zawodoznawcze

Udział w akcjach w dniach

otwartych szkół

Udostępnianie informacji i

szkolnictwie ponadgimnazjalnym

Organizowanie spotkań z

przedstawicielami innych szkół,

prezentującymi swoje oferty

edukacyjne

Wychowawcy,

pedagog, psycholog

Kształtowanie kompetencji

radzenia sobie ze stresem Omawianie tematyki stresu na

lekcjach wychowawczych

Warsztaty radzenia sobie ze

stresem.

Psycholog

Kształtowanie kompetencji

efektywnego uczenia się Trening technik uczenia się Psycholog

6. Działania skierowane do nauczycieli

Zadania Formy realizacji Uwagi

Bieżąca aktualizacja wiedzy

z zakresu funkcjonowania

oświaty

Udostępnienie tekstów oraz

omówienie najważniejszych ich

zapisów

Dyrekcja

Monitorowanie potrzeb

nauczycieli w zakresie

doskonalenia umiejętności

wychowawczych

Rozmowy i konsultacje

indywidualne, dyskusje podczas

zebrań rady pedagogicznej

Anonimowe sondaże ankietowe

Bieżąca współpraca w zespole

wychowawczym

Zwiększenie konsekwentności i

ujednolicenie oddziaływań

wychowawczych

Dyrektor, pedagog,

psycholog

Wszyscy

nauczyciele !!!

Psychoedukacja Umożliwienie udziału w różnych

zewnętrznych formach

szkoleniowych

Organizowanie warsztatów

umiejętności wychowawczych w

ramach WDN

Udostępnianie literatury z

zakresu problematyki okresu

dorastania

Dyrekcja

Biblioteka,

pedagog, psycholog

Udzielanie wsparcie w

sytuacjach kryzysowych i

konfliktowych

Organizowanie spotkań

mediacyjnych z rodzicami i

uczniami (kuratorami,

Inspektorem ds. Nieletnich)

Pomoc w konstruowaniu

kontraktów wychowawczych z

klasą lub uczniem i ego

rodzicami.

Pomoc w rozwiązywaniu

bieżących problemów

wychowawczych

Pedagog, psycholog

7. Działania skierowane do rodziców

Zadania Formy realizacji Uwagi

Monitorowanie potrzeb i

oczekiwań rodziców wobec

sytuacji wychowawczo-

profilkatycznej szkoły.

Rozmowy i konsultacje

indywidualne

Dyskusje podczas wywiadówek

klasowych

Anonimowe sondaże ankietowe

Bieżąca współpraca z radą

rodziców

Wychowawcy,

pedagog, psycholog

Zapoznanie rodziców z

aktami normującymi pracę

szkoły (statut szkoły,

regulaminy, procedury,

niniejszy program

Udostępnianie tekstów oraz

omawianie najważniejszych ich

zapisów podczas wywiadówek

klasowych

Funkcjonowanie strony

internetowej szkoły

udostępniającej dokumenty i

komunikaty

Wychowawcy,

Dyrekcja

Opiekun

Psychoedukacja Wykłady i prelekcje, warsztaty o

tematyce wychowawczej z

udziałem specjalistów

Udostępnianie literatury z

zakresu problematyki z zakresu

okresu dorastania

Kierowanie do placówek

pomocowych

Pedagog,

psycholog,

Dyrekcja

Umożliwienie rodzicom

współdziałania i

decydowania w zakresie

życia szkoły

Zapraszanie rodziców do

współorganizowania lekcji

wychowawczych, imprez i

uroczystości klasowych oraz

ogólnoszkolnych zajęć

pozalekcyjnych

Organizowanie spotkań o

charakterze mediacyjnym uczeń,

nauczyciel, rodzic

Podziękowania kierowane do

Wszyscy

nauczyciele,

dyrekcja

przewodniczący

Rady Rodziców

wychowawcy,

pedagog, psycholog

Wychowawcy,

rodziców za aktywny udział w

życiu szkoły oraz listy

gratulacyjne za osiągnięcia,

sukcesy ich dzieci.

dyrekcja

V. EWALUACJA PROGRAMU

Program będzie podlegał metodycznej ocenie skuteczności. Działania wychowawczo-

profilaktyczne zakładają powodowanie pozytywnych zmian w wiedzy, postawach

i zachowania młodych ludzi. Niezbędne więc będzie sprawdzanie, czy zmiany te rzeczywiście

zachodzą i czy program jest pożądany. Należy sprawdzać, czy zrealizowano zakładane cele

wychowawczo-profilaktyczne i w jakim zakresie, co ułatwiło, a co utrudniło realizację. Taka

kontrola umożliwi podjęcie decyzji o zakończeniu programu, kontynuacji lub wprowadzeniu

korekt podnoszących jego jakość.

Sposoby ewaluacji:

- obserwacja

- wywiad

- ankiety diagnostyczne dla uczniów, rodziców i nauczycieli

- wystawy prac

- ankiety ewaluacyjne

- raporty wychowawców klas

- sprawozdania pedagoga i psychologa

- sprawozdanie pielęgniarki szkolnej

- sprawozdanie ze współpracy z instytucjami wspierającymi proces wychowania

- raport końcowy.