SZKOŁA EKSPLOATACJI...

PROGRAM RAMOWY SZKOŁY 2010

ZAPROSZENIE DO PISANIA REFERATÓW

SZKOŁAEKSPLOATACJI

PODZIEMNEJBIULETYN INFORMACYJNY

RELACJA ZE SZKOŁY 2009

PATRON MEDIALNY

PONAD100 LATDZIAŁALNOŚCI

WyjàtkowoÊç

Wysokowydajne systemy strugowe firmy Bucyrus pozwalają na efektywną eksploatację niskich pokładów. W pokładach średniejmiąższości przewyższają osiągnięciami kombajny węglowe.

Cechy charakterystyczne zapewniane wyłącznie przez firmę Bucyrus: precyzyjny dobór głębokości skrawania niezależnie od twardości węgla,zalegania pokładu czy zaburzeń geologicznych. Dzięki pełnej automaty-zacji systemy mogą pracować bez personelu w ścianie. Regulacja nachylenia oraz możliwość szybkiej zmiany wysokości pozwalają łatwosprostać pofałdowanym pokładom, wyższa moc urabiania niż kombajnwęglowy w niskich i średnich pokładach.

Wyjątkowe efekty – tylko z firmą Bucyrus.

www.bucyrus.com

Reliability at work

Automatyczne Systemy Strugowe

Technologia Eksploatacji Ścianowej

AD_PlowSystems_PL_150x220:Layout 1 23.01.2009 15:31 Uhr Seite 1

biuletyn informacyjnySzkoła

Eksploatacji

Podziemnej

Organizatorzy:Instytut GSMiE PANKatedra Górnictwa Podziemnego AGH

Biuro Szkoły:Adres: ul. Wybickiego 731-261 KRAKÓW

tel./fax: (012) 632-13-24fax: (012) 632-35-24centrala: (012) 632-33-00 wew. 121

Internet: http://www.szkolaeksploatacji.plEmail: [email protected]

Komitet Organizacyjny:

Jerzy Kicki (przewodniczący),

Jacek Jarosz (wiceprzewodniczący),

Artur Dyczko (sekretarz),

Agnieszka Stopkowicz,

Piotr Saługa,

Jacek Sobczyk,

Michał Kopacz,

Wacław Andrusikiewicz,

Barbara Marchewczyk (sekretariat),

Krzysztof Stachurski,

Małgorzata Boksa,

Dominik Galica.

Korespondenci Zagraniczni:

Jacek Paraszczak (Kanada),

Mietek Rataj (Australia),

Mladen Stjepanovic (Serbia),

Gienady Gajko (Ukraina),

Roman Dyczkowski (Ukraina),

Yuan Shujie (Chiny),

Anton Sroka (Niemcy).

SZKOŁA

EKSPOLATACJI

PODZIEMNEJ

Spis treściPo Szkole Osiemnastej przed nami...Dziewiętnasta 2

Ramowy program Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2010 3

Informacje dla Autorów 5

Hotel**** QUBUS, Kraków – miejsce organizacji SEP 2010 6

Propozycje tematyczne programu Szkoły 2010 7

Techniki i technologie przyszłości w procesie pozyskiwania

i wykorzystania surowców mineralnych 7

Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż 7

Efektywna gospodarka skałą płonną – środek obniżenia kosztów 7

Ryzyko w górnictwie 8

Monitoring procesu wydobycia – urządzenia, systemy 8

Zbrojenie i likwidacja ścian – mechanizacja, organizacja pracy

– klucz do poprawy wydajności 8

Drogi obniżenia kosztów pozyskiwania surowców 8

Informatyka w górnictwie 8

XVIII Szkoła Eksploatacji Podziemnej – relacja z wydarzeń 10

Sesja Plenarna 10

Jubileusz 90-lecia Prof. Stanisława Knothe 12

Obrady w sesjach tematycznych 12

Wspólne zdjęcie uczestników XVIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej 16

Forum dyskusyjne: „Kombajny czy strugi?” 18

Forum dyskusyjne: „Czas pracy w górnictwie” 18

Seminarium: „Polskie górnictwo wobec działań Unii Europejskiej –

od akcesji do prezydencji” 18

Raport Wyższego Urzędu Górniczego 18

Konkursy: Kopalnia Roku i Bezpieczna Kopalnia 19

Złoty Sponsor Szkoły Eksploatacji Podziemnej 20

Turniej Wiedzy Górniczej 21

XVIII Szkoła Eksploatacji Podziemnej w ocenie uczestników – a jednak w Krakowie 22

Oferta reklamowa XIX Szkoły Eksploatacji Podziemnej 26

XIX SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ

Znowu pewnie zaskoczę liczne grono przy-jaciół i sympatyków Szkoły, ale ten tytuł to nic innego tylko pokłosie czasów, w których ciągle przyspieszamy. Kończąc i świętując zakończenie ostatniej Szkoły musimy myśleć już o kolejnej. Pięknie o tych czasach napisała nasza wspaniała noblistka Wisława Szymbor-ska w ostatnio wydanym tomiku poezji „Tutaj” (wiersz „Nieczytanie”): „Żyjemy dłużej, ale mniej dokładnie i krótkimi zdaniami”. Sądzę jednak, że nas organizatorów Szkoły bardziej charakteryzuje końcówka tego wiersza „a my na piątym biegu i – odpukać – zdrowi”. Jak długo – nie wiemy, ale póki co stawiamy so-bie coraz trudniejsze wyzwania i... myślę, że nie najgorzej je realizujemy. Szkoła Osiemna-sta zgromadziła, jak donoszą moi skrupulatni koledzy, ponad 370 uczestników. Odbyła się w magicznym Krakowie, mieście gdzie znacz-na część Uczestników spędziła najpiękniejsze lata studenckie i chętnie do niego wraca, bo przecież jak pisał Jan Sztaudynger „Kraków to pryzmat, przez który pięknieje ojczyzna”. Oba-wialiśmy się niskiej frekwencji i nie wszyscy wśród organizatorów byli do tych przenosin nastawieni pozytywnie. Jeszcze raz jednak pragnę podkreślić, iż o zmianie zadecydował fakt braku jakichkolwiek działań mających na celu podniesienie standardu naszego dotych-czasowego miejsca pobytu w Centrum Kon-

gresów i Rekreacji „Orle Gniazdo” w Szczyrku. Inne propozycje pobytu w górach też z róż-nych względów kolejno odpadały.

Szkoła Osiemnasta przeszła do historii. O jej szczegółach, statystykach i oczekiwa-niach Uczestników piszemy w innym miejscu. Pewnie sprawiliśmy znowu niespodziankę oprawą artystyczną Szkoły, ale to przecież wypadkowa tradycji i miejsca jakim jest Kra-ków, a w nim Teatr im. Juliusza Słowackiego oraz wielu naszych wspaniałych sponsorów, których wielokrotnie wymieniamy w różnych miejscach biuletynu i cieszymy się z ich suk-cesów. Dzięki sponsorowi Szkoły firmie Elgór + Hansen w 200 rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego w teatrze jego imienia obejrze-liśmy najpopularniejszy spektakl 2008 roku „Tango Piazzola”, w świetnej oprawie muzycz-nej twórcy tanga argentyńskiego, do którego muzyki będziemy jeszcze pewnie wracać nie-raz.

I ja miałem też swoje zaskoczenia. Pierwsze z nich to wspaniała frekwencja na kilku sesjach, w czasie których sala była pełna, a nieruchawa obsługa hotelu potrzebowała kilkudziesięciu minut aby dostawić krzesła. Drugie zaskocze-nie, to mimo ciągle docierających do mnie głosów, iż „Orle Gniazdo” to niepowtarzalne klimaty, stanowiła decyzja Uczestników, którzy w ankietach w zdecydowanej większości opo-

wiedzieli się za tym, aby kolejna Szkoła odbyła się w Krakowie.

Skoro tak to warto napisać już o Szkole Dziewiętnastej, bo już za niespełna 200 dni w okresie 22-26 lutego 2010 roku będzie mia-ła miejsce kolejna jej edycja z tradycyjnymi, a także z nowymi tematami. I tak, sesja ple-narna to kontynuacja ubiegłorocznej tematyki pod hasłem „Techniki i technologie przyszło-ści w procesie pozyskiwania i wykorzystania surowców mineralnych”. Przemysł surowców mineralnych ciągle stoi przed ogromnymi wy-zwaniami, które zdecydują o jego obliczu na wiele lat. Podejmowane działania i wysiłki za-prezentujemy w tej sesji. Będzie to coraz bar-dziej dojrzała koncepcja syntezy węglowo-ją-drowej, czy poszukiwanie nowych rozwiązań w zakresie urabiania w procesach podziemnej eksploatacji złóż, bądź poszukiwanie nowych możliwości poszerzenia bazy surowcowej. Dla nikogo zajmującego się gospodarką surowca-mi mineralnymi nie ulega wątpliwości, iż su-rowce mineralne się kiedyś wyczerpią. Kryzys gospodarczy pozwala nieco odetchnąć dysku-sjom na ten temat, bo ich zużycie spada, ale to nie zwalnia nas od myślenia o ich przyszłości i lepszym ich wykorzystaniu.

Kontynuujemy też sesję poświęconą tema-tyce ryzyka w górnictwie. Wierzymy, że ciągła obecność tej sesji w programie szkoły zwróci

Po Szkole Osiemnastej przed nami... Dziewiętnasta

2 SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ – BIULETYN INFORMACYJNY


SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ – BIULETYN INFORMACYJNY 3

uwagę na konieczność zmian w kształceniu, a także doskonaleniu umiejętności kadry inży-nierskiej w kopalniach. Mamy jednak świado-mość, iż sesja ta jest tylko pewnego rodzaju receptą oraz zbiorem studiów i przypadków pod hasłem jak radzić sobie z ryzykiem w róż-nych sytuacjach, a nie solidnym przedsięwzię-ciem edukacyjnym.

Jak pewnie większość naszych przyjaciół dostrzeże spoglądając na program Szkoły Dziewiętnastej zabrakło w nim International Mining Forum, stałego spotkania, które doku-mentowane było w angielskim wydawnictwie dawnej Balkemy AA. Kolejne w roku 2010, jak wszystko wskazuje, odbędzie się w ... Wiet-namie. Zorganizowane zostanie wspólnie z naszymi wietnamskimi przyjaciółmi w koń-

cu września przyszłego roku i towarzyszyło będzie 91. spotkaniu Komitetu Światowej Organizacji Kongresów Górniczych, w Zatoce Halong jednej z najpiękniejszych zatok świata umieszczonej podwójnie na liście UNESCO. Równolegle będzie się odbywał Krajowy Zjazd Górników Wietnamskich. Organizatorzy przewidują bardzo ciekawy program imprez towarzyszących o charakterze technicznym. Pierwsze rozmowy już się odbyły w trakcie spotkania Międzynarodowego Komitetu Świa-towej Organizacji Kongresów Górniczych w maju b.r. w Sankt Petersburgu. Sądzimy, że w IMF weźmie udział też liczna grupa uczestni-ków z pobliskich Chin.

Rok 2010 zaczyna się w Chinach 10 lutego i upłynie pod znakiem tygrysa, który w horo-

skopie chińskim obdarzony jest wyjątkowo opiekuńczymi przymiotami będąc jednocze-śnie walecznym i zdolnym do wielkich i wznio-słych uczuć. Wierzę zatem, że rok tygrysa bę-dzie szczęśliwy dla wszystkich Uczestników Szkoły, a w szczególności wszystkich zainte-resowanych tym przedsięwzięciem, o którym będziemy informować na bieżąco. A tym-czasem musimy przygotować kolejną Szkołę i obok referatów zaproponowanych przez Ko-mitet Organizacyjny zapraszamy wszystkich do zgłaszania referatów i prezentacji, których pełny wykaz opublikujemy w kolejnym Biule-tynie w końcu b.r.

W imieniu Komitetu Organizacyjnego Jerzy Kicki



XIX Szkoła Eksploatacji Podziemnej

RAMOWY PROGRAM

Miejsce: Kraków;

Hotel „QUBUS”, Teatr im. J. Słowackiego,

Akademia Górniczo-Hutnicza

Termin: 22.02-26.02.2010 r.

Poniedziałek 22.02.2010

12:00-23:00 Rejestracja uczestników w hotelu „QUBUS”12:00-13:00 Obiad14:00-19:00 Obrady Sesji Plenarnej pt.: „Techniki i technologie przyszłości w procesie pozyskiwania i wykorzystania surowców mineralnych”19:00-20:00 Kolacja19:30-22:30 Wieczór promocyjny połączony z koncertem muzycznym

Wtorek 23.02.2010

08:00-13:00 Obrady w sesjach – hotel „QUBUS”Ryzyko w górnictwie• Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż• Monitoring procesu wydobycia – urządzenia, systemy•

13:15-15:00 Obiad15:00-19:00 Obrady w sesjach c.d.

Efektywna gospodarka skałą płonną – środek obniżenia kosztów• Zbrojenie i likwidacja ścian – mechanizacja, organizacja pracy – klucz do poprawy wydajności• Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż•

19:00-20:30 Kolacja 20:30-22:00 Wieczór Promocyjny Szkoły Eksploatacji Podziemnej połączony z koncertem muzycznym

Środa 24.02.2010

07:00-16:00 Wycieczki naukowo-techniczne13:00-14:30 Obiad 14:00-19.00 Obrady w sesjach:

Informatyka w górnictwie • Zarządzanie bezpieczeństwem pracy w kopalniach• Drogi obniżenia kosztów pozyskiwania surowców•

19:00-20:00 Kolacja 20:30-22:30 Wieczór promocyjny połączony koncertem



Czwartek 25.02.2010

Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie09:00-13:00 Obrady w Sesji Plenarnej13:00-14:30 Obiad (foyer Teatru im. J. Słowackiego) 14:30-17:45 Sesja Plenarna c.d.17:45-18:15 Przerwa kawowa (foyer Teatru im. J. Słowackiego)18:15 Uroczysta Gala Konkursowa XIX Szkoły Eksploatacji Podziemnej Raport WUG na temat stanu bezpieczeństwa w górnictwie polskim za rok 2009 Ogłoszenie wyników Konkursów Kopalnia Roku i Bezpieczna Kopalnia19:00-19:15 Wspólne zdjęcie uczestników Szkoły 201019:30 Koncert20:30 Uroczyste spotkanie towarzyskie (foyer Teatru im. J. Słowackiego)

Piątek 26.02.2010

Aula Główna Akademii Górniczo-Hutniczej09:00-10:30 Turniej Wiedzy Górniczej – ELIMINACJE11:00-12:00 Turniej Wiedzy Górniczej – FINAŁ12:00-12:30 ZAKOŃCZENIE OBRAD XIX Szkoły Eksploatacji Podziemnej

INFORMACJE DLA AUTORÓWSzkoły Eksploatacji Podziemnej 2010

Zapraszamy do zgłaszania referatów w przedstawionych obszarach tematycznych:Techniki i technologie przyszłości w procesie pozyskiwania i wykorzystania surowców mineralnych • Nowe techniki i technologie w eksploatacji podziemnej złóż• Zbrojenie i likwidacja ścian – mechanizacja, organizacja pracy – klucz do poprawy wydajności• Monitoring procesu wydobycia – urządzenia, systemy • Efektywna gospodarka skałą płonną – środek obniżenia kosztów• Drogi obniżenia kosztów pozyskiwania surowcówInformatyka w górnictwie • Ryzyko w górnictwie• Zarządzanie bezpieczeństwem pracy w kopalniach•

Ważne daty:do 15.09.2009 – zgłaszanie tematów referatów wraz ze streszczeniami,

do 15.10.2009 – przesłanie referatu opracowanego zgodnie z wymaganiami wydawniczymi (max. 10 stron A-4, wg wskazówek edytorskich; plik „formatka.doc” do pobrania ze strony www.szkolaeksploatacji.pl.

do 25.01.2010 - wniesienie opłaty konferencyjnej w wysokości:A) 305 zł z VAT – opłata zniżkowa dla autora referatu obejmuje:

jednodniowy pobyt z noclegiem w dniu wygłaszania referatu• materiały konferencyjne z wydrukowanym referatem;•

B) pełna opłata wg karty uczestnictwa (do pobrania ze strony Szkoły)

Szczegółowe informacje na stronie: www.szkolaeksploatacji.pl oraz w Sekretariacie Szkoły:

IGSMiE PAN, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków, e-mail: [email protected]. tel./fax: 012 632 13 24

Do zobaczenia w lutym na obradach XIX Szkoły Eksploatacji Podziemnej.



Hotel**** QUBUS Kraków

– miejsce organizacji

Szkoły Eksploatacji Podziemnej 2010Czterogwiazdkowy Hotel Qubus szczyci się znakomitą lokalizacją. Poło-żony jest nad brzegiem Wisły, tuż przy zabytkowej i niezwykle popular-nej dzielnicy Kazimierz, 1,5 km od Sukiennic oraz Zamku na Wawelu.

Hotel Qubus Kraków oferuje klimatyzowane, komfortowe pokoje z te-

lewizorem oraz bezpłatny, nieorganiczny dostęp do Internetu. Z hotelu roztaczają się wyjątkowe widoki na Stare Miasto, które można podziwiać

z najwyższych pięter hotelu, gdzie znajduje się luksusowy, przeszklony basen, dwie sauny (sucha i parowa), centrum fitness oraz jacuzzi.

W hotelu znajduje się również doskonale wyposażone centrum biz-nesowe i konferencyjne, restauracja „Ogień” serwująca znakomite po-trawy, a także Piano Bar „After work” i klub jazzowy Mile Stone, w któ-rych panuje wyjątkowa atmosfera.



SESJA PLENARNA

Techniki i technologie przyszłości

w procesie pozyskiwania

i wykorzystania surowców

mineralnych

Przyszłość polskiej energetyki w synergii węglowo-jądrowej1. Reaktory jądrowe typu HTR jako skondensowane źródło ciepła2. Wizualizacja i animacja jako ważny element w procesie pozyski-3. wania surowców mineralnychMonitoring bezpieczeństwa zakładu górniczego jako strategicz-4. ne wsparcie wszelkich decyzji w zarządzaniu procesem produk-cyjnym w kopalniEfektywne techniki i technologie eksploatacji kopalin z dna mórz 5. i oceanów – fakty i mity na progu XXI wieku Szanse i uwarunkowania zagospodarowania kopalin z dna mórz 6. i oceanów Projekt zgazowania węgla w ZA Puławy jako przykład dywersy-7. fikacji surowcowejZeroemisyjny kompleks energo-chemiczny – unikalny przykład 8. działania proekologicznego wykorzystującego węgiel kamien-nySubstytucja gazu ziemnego w Polsce alternatywą dla importu – 9. uwarunkowania ekonomiczneSzanse i możliwości wtórnej eksploatacji odpadów poflotacyj-10. nych rud miedzi

Nowe techniki i technologie

w eksploatacji podziemnej złóż

Praktyka eksploatacji pokładów węgla kamiennego o nachyle-1. niu powyżej 30 stopni w warunkach KWK KrupińskiZastosowania sprężarek kontenerowych – praktyczne i ekono-2. miczne aspekty w KWK BudrykEkonomiczne i praktyczne aspekty połączenia kopalń Borynia 3. i ZofiówkaWykorzystanie komputerowej analizy obrazu do wyznaczania 4. przekrojów wyrobisk Nowe techniki i technologie na drodze do poprawy stateczności 5. wyrobisk korytarzowych w kopalniach KGHM Polska Miedź SA Nowe możliwości badań rozwoju nieciągłości przed frontem 6. ściany Perspektywy urabiania mechanicznego w kopalniach rud miedzi7. Torkretowanie jako technologia dla izolacji stropu i wyrobisk 8. w kopalniach – nowe możliwości

Praktyczne aspekty mintoringu wentylacji kopalń – nowe możli-9. wości tendencje rozwojuModel numeryczny złoża węgla kamiennego i jego praktyczne 10. zastosowaniaWykorzystanie techniki renowacyjnej dla określenia prawdopo-11. dobnego miejsca przenoszenia się wybuchu w kopalniBariery geotechniczne ograniczające wpływ deformacji niecią-12. głych na terenach górniczych – praktyczne aspekty stosowaniaNowatorskie rozwiązania kontroli i remontu szybu na przykła-13. dzie szybu Andrzej IX w KWK Brzeszcze-SilesiaAnaliza porównawcza kombajnu MR 340 i kombajnów AH 5R 14. i AH 75 – doświadczenia LW Bogdanka SA Kombajn chodnikowy MB 670 – doświadczenia i możliwości 15. stosowania

Skała płonna – środek obniżenia

kosztów

Aspekty prawne zagospodarowania zwałowisk po górnictwie 1. węgla kamiennegoBadania jakości wód podziemnych w rejonie zwałowisk – prak-2. tyczne aspekty badańKierunki zagospodarowania terenów pogórniczych – dylematy 3. i uwarunkowaniaZagrożenie pożarowe na zwałowiskach odpadów powęglowych 4. – praktyczne aspekty zwalczania i profilaktykaOdpady górnicze ze składowisk odpadów w Piekarach Śląskich 5. – warunki gospodarczego wykorzystaniaRewitalizacja terenów pogórniczych na przykładzie działań 6. KHW SAWpływ ilości skały płonnej na efektywność eksploatacji syste-7. mem ścianowym – praktyka

Ryzyko w górnictwie

Koszty ryzyka w systemie rachunku kosztów 1. Ryzyko zmiany cen surowców a efektywność przedsięwzięcia 2. górniczego Zarządzanie ryzykiem warunkowym w przedsiębiorstwie 3. Miary ryzyka w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych 4. Zarządzanie ryzykiem w procesie realizacji projektów informa-5. tycznychRyzyko w projektach informatycznych – rejestracja i praktyka 6. działania Zarządzanie ryzykiem w przedsięwzięciach informatycznych 7. Problem akceptacji ryzyka w akcjach ratowniczych w kopal-8. niach podziemnych

Propozycje tematyczne programu Szkoły 2010

Monitoring procesu wydobycia –

urządzenia, systemy

Monitoring i analiza rozkładów stężenia pyłów generowanych 1. przez maszyny urabiające Monitoring pracy kombajnów – nowe spojrzenie 2. Monitoring zagrożenia metanowego jako element wspomaga-3. nia decyzji w zarządzaniu procesem produkcyjnym w kopalniKierunki rozwoju metod rejestracji zjawisk sejsmicznych4. Automatyczna aerometria górnicza – kluczowy element strate-5. gicznych decyzji w zarządzaniu procesem produkcyjnymMonitoring aktywności sejsmicznej wyrobiska – na drodze do 6. geofizycznego systemu dyspozytorskiego

Zbrojenie i likwidacja ścian –

mechanizacja, organizacja pracy –

klucz do poprawy wydajności

Wpływ czasu zbrojenia i likwidacji na efektywność eksploatacji 1. systemem ścianowymZbrojenie i likwidacja ścian – rozwiązania KWK Ziemowit 2. Zbrojenie i likwidacja ścian – rozwiązania KWK Jankowice3. Dobre praktyki w procesie zbrojenia i likwidacji ścian w LW Bog-4. danka S.A.

Informatyka w górnictwie

System wspomagania decyzji w procesie zarządzania wydo-1. byciem węgla z wykorzystaniem rozwiązań informatycznych i monitoringu produkcji w wielozakładowym przedsiębiorstwie górniczym – od koncepcji do realizacjiInformatyczny System Zarządzania Eksploatacją Złoża w KGHM 2. Polska Miedź S.A. – od koncepcji do realizacjiPraktyczne doświadczenia z wdrożenia systemu klasy CMMS 3. (Computerised Maintenance Management Systems) w Dzia-łach Maszyn Dołowych Oddziałów Górniczych KGHM Polska Miedź S.A.Wykorzystanie zawansowanych technologicznie rozwiązań in-4. formatycznych w zakresie logistyki materiałowej i zakupowej w KGHM Polska Miedź S.A.Nowoczesny system raportujący kompleksowym rozwiązaniem 5. w zakresie wsparcia biznesowego logistyki materiałowej w Ja-strzębskiej Spółce Węglowej – doświadczenia z wdrożeniaSystemy automatyki przemysłowej, sterowania i monitoringu 6. z funkcjami diagnostyki „on-line” w Oddziałach Górniczych KGHM Polska Miedź S.A.

Automatyzacja procesów technologicznych i integracja syste-7. mów sterowania i dystrybucji informacji w KGHM Polska Miedź S.A. – szanse i wyzwaniaZinformatyzowany systemem sterowania pracą maszyn i urzą-8. dzeń górniczych „e-kopalnia” środkiem do ciągłego nadzoru nad procesami zachodzącymi w kopalniPraktyczne doświadczenia w zakresie realizacji informatycznego 9. systemu prowadzenia numerycznego modelu złoża na potrzeby Kompanii Węglowej S.A.Numeryczny model złoża KWB Bełchatów S.A. ze szczególnym 10. uwzględnieniem aktualizacji wyrobisk górniczych z zastosowa-niem fotogrametrii cyfrowejWpływ zmienności modelu przestrzennego złoża na parame-11. try prowadzonej eksploatacji. O potrzebie modelowania złoża w warunkach polskich kopalń węgla kamiennego – mity i rze-czywistość w świetle doświadczeń LW Bogdanka S.A.Geo-relacyjny system GIS w warunkach podziemnej kopalni 12. węgla kamiennego. Nowatorskie zarządzanie treścią w syste-mach CAD w LW Bogdanka S.A.Niektóre elementy projektowania procesu eksploatacji zło-13. ża węgla kamiennego LW Bogdanka S.A. w warunkach dużej zmienności parametrów jakościowych z wykorzystaniem narzę-dzi informatycznych – analiza przypadkuKoncepcja integracji dokumentacji kartograficznej KHW S.A. 14. w środowisku Bentley Microstation XMZarządzanie projektami w przedsiębiorstwie górniczym – klu-15. czowe zasady udanych projektówInformatyczny system inicjowania elektronicznego zapalników 16. NITRONIC do strzelań masowych w kopalniach wydobywają-cych rudy metaliKontrola kluczowych procesów biznesowych w KGHM Polska 17. Miedź SA przy wykorzystaniu narzędzia Business Intelligence

Drogi obniżenia kosztów

pozyskiwania surowców

Obudowa kotwiowa – praktyczne przykłady obniżenia kosztów 1. drążenia wyrobiskProefektywnościowe działania obniżające koszty wydobycia 2. w LW Bogdanka S.A.Obudowa kotwiowo-cięgnowa szansą obniżenia kosztów obu-3. dowy wyrobisk korytarzowychKoncentracja produkcji – środek obniżenia kosztów wydobycia 4. – wymiar praktycznyZmiany w technologii wzbogacania i przeróbce węgla środkiem 5. do obniżenia kosztów jego pozyskiwaniaEnergooszczędne kombajny chodnikowe w warunkach pol-6. skich kopalń



W październiku 2009 uruchomiona zostanie XVII edycja:

z kursem górniczym przeznaczonym dla pracowników przedsiębiorstw, w których obowiązuje prawo geologiczne i górnicze.

Do udziału zapraszamy absolwentów oraz studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych Wydziału Górnic-twa i Geoinżynierii, którzy w tym roku otrzymają dyplom ukończenia studiów.

Absolwenci Studiów uzyskają uprawnienia do wykonywania zawodu inspektora i specjalisty ds. bhp oraz zajmowania stanowisk kierowniczych w służbach bhp zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 2 listopada 2004 r. w sprawie służby bhp.

Zakres kształcenia Studiów obejmuje m.in. zagadnienia prawa pracy, wypadków i chorób zawodowych, zagro-żeń ze strony środowiska materialnego, metodyki oceny ryzyka zawodowego, ergonomii i systemów zarządzania bhp oraz doskonalenia pedagogicznego.

Tematyka kursu górniczego będzie dotyczyć także zakresu działalności organów nadzoru górniczego, przepisów i systemów zarządzania bhp w zakładach górniczych, czynników szkodliwych dla zdrowia i zagrożeń w górnic-twie oraz ratownictwa górniczego.

Zajęcia na Studiach prowadzone będą przez uznanych specjalistów związanych z problematyką bezpieczeństwa pracy, m. in. nauczycieli Akademii Górniczo-Hutniczej oraz przedstawicieli Wyższego Urzędu Górniczego i Pań-stwowej Inspekcji Pracy.

Studia trwają dwa semestry, zjazdy będą odbywać się co dwa tygodnie: w piątki (po południu) i w soboty.

Całkowity koszt udziału w Studiach wynosi 3600,00 zł. Dla osób pokrywających koszty osobiście istnieje możli-wość opłat ratalnych.

Wymagane dokumenty: podanie, kwestionariusz osobowy i karta zgłoszenia (do pobrania ze strony interneto-wej), należy składać w Katedrze Górnictwa Podziemnego Akademii Górniczo-Hutniczej, 30-059 Kraków, al. Mic-kiewicza 30, pokój nr 12, parter – pawilon A-4; osobiście w godzinach 9.00-14.00 lub przesyłką poleconą.

O przyjęciu na Studia Podyplomowe decyduje kolejność zgłoszeń.

Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie

Wydział Górnictwa i Geoinżynierii

Studia Podyplomowe w zakresieBezpieczeństwa i Higieny Pracy

Szczegółowe informacje można uzyskać na stronie internetowej: www.spdbhp.agh.edu.pl,telefonicznie pod numerem: 012 617-20-74 lub pocztą elektroniczną: [email protected].

Zapraszamy na Studia Podyplomowe w zakresie Bezpieczeństwa i Higieny Pracy!

XVIII SZKOŁA EKSPLOATACJI PODZIEMNEJ


Po raz pierwszy w swojej 18-letniej historii, Szkoła zawitała do Krakowa. Złożyło się na to wiele przyczyn, z których najważniejszą były zwiększa-jące się niedogodności w naszym poprzednim miejscu obrad. Po kilku miesiącach poszukiwań odpowiedniego ośrodka o dostatecznej bazie noclegowej wybór padł na hotel „Cracovia” w Krakowie. Bogatsi o do-świadczenia wyniesione z organizacji – w Krakowie właśnie – dwóch kongresów górniczych: polskiego w roku 2007 i światowego – rok póź-niej, podjęliśmy decyzję o zaproszeniu naszych uczestników do tego magicznego, stołeczno-królewskiego miasta. Wątpliwości co do słusz-ności tej decyzji było wiele i to nawet w gronie organizatorów. Z per-spektywy kilku tygodni od zakończenia Szkoły wiemy, że to był trafny wybór. Świadczą o tym zebrane w ankietach głosy uczestników, którzy w większości wyrazili aprobatę dla nowego miejsca organizacji naszej konferencji. Podobne głosy docierają do nas od usatysfakcjonowanych sponsorów tegorocznej Szkoły, którzy wysoko ocenili całą konferencję, a zwłaszcza wydarzenia dwóch dni w Teatrze im. J. Słowackiego. Jak zwykle bardzo liczymy się z tymi opiniami i zawsze bierzemy je pod uwagę.

Trafność decyzji o nowej lokalizacji potwierdziła też stosunkowo duża liczba uczestników, która pomimo nadciągającego kryzysu przekroczyła 370 osób. Sprawiła to zapewne atmosfera Krakowa, ale także – mamy taką nadzieję – atrakcyjna tematyka Szkoły, która w tym roku zdomi-nowała była przez zagadnienia poruszane podczas dwóch sesji plenar-nych oraz dwóch sesji o charakterze forum dyskusyjnego. Zarówno te, jak i kolejne sesje, były transmitowane na bieżąco do Internetu dzięki firmie Sandvik Mining and Construction, która wsparła w tym roku tę nowoczesną formę upowszechniania nauki i techniki.

SESJA PLENARNAPierwsza sesja plenarna, na którą dowiózł uczestników specjalny „szkol-ny” tramwaj, rozpoczynająca obrady Szkoły „na deskach” Teatru im. J. Słowackiego poświęcona była nowym technologiom przyszłości w pozyskiwaniu i wykorzystaniu surowców mineralnych, a otworzył ją referat prof. Józefa Dubińskiego i dr. inż. Jana Roguta (GIG) na temat nowej wizji kopalni, w której węgiel poddawany jest zgazowaniu. Re-ferat wzbudził żywą dyskusję, bo temat zgazowania węgla jest ciągle

XVIII Szkoła Eksploatacji Podziemnej – relacja z wydarzeń

Teatr im. J. Słowackiego przez dwa dni był miejscem obrad Szkoły 2009



kontrowersyjny, a i oczekiwania coraz bardziej konkretne. O zgazowa-niu węgla, tym razem brunatnego, mówił prof. Jan Palarski (Politech-nika Śląska). W ramach pozostałych referatów tej sesji wysłuchaliśmy: prof. Wiesława Blaschke z IGSMiE PAN („Oczyszczanie węgla przed spalaniem pierwszym etapem programu technologii czystego węgla”),

prof. Marka Niecia (IGSMiE PAN) w wystąpieniu na temat uwarunkowań geologicznych eksploatacji otworowej, dr. Marka Ściążko i Krzysztofa Dreszera z Instytutu Przeróbki Chemicznej Węgla w referacie o uwarun-kowaniach technicznych i ekonomicznych nowych technologii wyko-rzystania węgla oraz prof. Zofię Stępniewską (KUL) w referacie traktują-

Dyrektor Głównego Instytutu Górnictwa, prof. Józef Dubiński „na deskach” Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie

Jubileusz 90-lecia prof. Stanisława Knothe



cym o pionierskim wykorzystaniu bakterii w procesie odmetanowania kopalń.

Z dużym zainteresowaniem przyjęta została także relacja z wykonania upadowej odstawczo-transportowej w KWK „Marcel” zaprezentowana przez autorów z kopalni oraz firmy Becker Elektrotechnika – głównego realizatora projektu. Upadowa ta, to największa i najważniejsza inwesty-cja w Kompanii Węglowej S.A. oddana do użytkowania w 2008 roku. Została ona wyposażona w nowatorskie rozwiązanie, jakim jest spe-cjalnie zaprojektowany na potrzeby KWK „Marcel” kompleksowy, zinte-growany system zasilania i sterowania zastosowany w ciągu odstawy urobku z poziomu 400 m na powierzchnię.

Dodatkową atrakcją tej prezentacji było zaproszenie słuchaczy do obejrzenia tego ciekawego obiektu podczas tradycyjnej wycieczki na-ukowo-technicznej organizowanej w środowe przedpołudnie. Za moż-liwość zorganizowania wycieczki dziękujemy tą drogą Prezesowi Kom-

panii Węglowej S.A. Mirosławowi Kugielowi, a za serdeczne przyjęcie Dyrektorowi KWK „Marcel” Wojciechowi Szymiczkowi, Kierownikowi Działu Inwestycji i Przygotowania Produkcji Jackowi Kowalczukowi, Głównemu Inżynierowi Energomechanicznemu Adamowi Siedlaczko-wi, a także Z-cy Dyrektora ds. Marketingu firmy Becker Elektrotechnika Sp. z o.o. – Tomaszowi Koczy.

JUBILEUSZ 90-LECIA PROF. STANISŁAWA KNOTHEPunktem kulminacyjnym pierwszego dnia Szkoły była uroczystość ob-chodów 90-lecia urodzin nestora polskich „górników”, prof. Stanisława Knothe. Jubileusze urodzin zwykle świętowane są wśród najbliższych i przyjaciół. Tym razem Profesor włączył do tego grona również uczest-ników Szkoły, co stanowiło dla nas z jednej strony ogromną mobiliza-cję, ale z drugiej pozwoliło wspólnie przeżyć piękne wzruszające chwile. Osoba Profesora i jego wkład w naukę, i to nie tylko polską, ale i świa-tową, są powszechnie znane. Fakt ten potwierdziły liczne adresy i ży-czenia składane na scenie teatru, przy pełnej widowni przez przedstawi-cieli władz Uczelni, licznych gości z przemysłu, a także wychowanków i współpracowników Profesora. Sam Profesor, wyraźnie wzruszony i za-skoczony takim zainteresowaniem jego osobą, podziękował wszystkim za pamięć, kwiaty i wyrazy sympatii.

Benefis Profesora zwieńczył spektakl pt. „Tango Piazzolla”, na który zaprosiła firma Elgór + Hansen, będąca sponsorem naszego całodnio-wego pobytu w teatrze.

OBRADY W SESJACH TEMATYCZNYCHDrugi dzień Szkoły wypełniony był w całości obradami w sesjach te-matycznych odbywającymi się w gościnnych salach hotelu „Craco-via”. Z uwagi na dużą liczbę referatów wykłady toczyły się w trzech salach równocześnie, co było dotychczas rzadkością podczas obrad Szkoły. Uczestnicy Szkoły mogli brać udział w sesjach zarówno tych tradycyjnych („Bezpieczeństwo pracy w górnictwie” i „Aktualne pro-blemy górnictwa”) jak i tych, które w odrębnej formie pojawiły się u nas po raz pierwszy tj.: „Ryzyko w górnictwie”, „Kierunki popra-wy efektywności robót przygotowawczych” oraz „Sytuacja finanso-wa górnictwa – podnoszenie efektywności i wydajności w polskich kopalniach”. Wszystkie te sesje cieszyły się tak dużą frekwencją, że w pewnym momencie brakowało nawet miejsc siedzących na salach wykładowych.

Zakres tematyczny sesji pt. „Ryzyko w górnictwie” obejmował pro-blematykę ryzyka geotechnicznego i technicznego towarzyszącego działalności górniczej, a także ryzyka zawodowego, na które narażeni są pracownicy kopalń podziemnych. Opublikowane po konferencji ma-teriały tej sesji stanowić będą pierwszą część monografii poświęconej tematyce szeroko rozumianego ryzyka w działalności górniczej.

W ramach sesji „ekonomicznej” pt. „Sytuacja finansowa górnictwa – podnoszenie efektywności i wydajności w polskich kopalniach” wy-głoszono referaty poruszające problematykę efektywnego zarządzania przedsiębiorstwem przez pryzmat właściwego modelowania struktury kapitałów przedsiębiorstwa górniczego. Pojawiły się również referaty z zakresu zarządzania kapitałem obrotowym, czy nowego podejścia do zarządzania kosztami i metodami ich dekretacji w kopalniach. Sesja ta, to kontynuacja tematyki ekonomiczno-finansowej podejmowanej na Szkole w ramach bloku „Strategia działalności górniczej wobec zmien-nych zachowań rynku”. Obrady trwały przez cały dzień. Kontynuacją sesji ekonomicznej było seminarium dotyczące aspektów wyceny gór-niczych przedsięwzięć inwestycyjnych oraz kwestii finansowania dzia-łalności poprzez debiut na giełdzie. W tej części swoimi przemyślenia-

Uczestnicy wycieczki naukowo-technicznej w KWK „Marcel”

Prof. Stanisław Knothe



mi dzielili się eksperci z zakresu klasycznych metod wyceny, symulacji Monte Carlo (symulacji stochastycznej), inżynierii opcji realnych oraz przedstawiciele firmy consultingowej.

Kolejną bardzo ciekawą sesją XVIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej była sesja pt. „Kierunki poprawy efektywności robót przygotowaw-czych”. W ramach sesji wygłoszonych zostało sześć referatów podej-mujących tematykę efektywności prowadzenia robót przygotowaw-

czych. Ponadto podjęto problematykę optymalnego wykorzystania całego systemu technologicznego w danych warunkach kopalnianych, możliwości poprawy, kierunków zmian oraz nowoczesnych rozwiązań, a także najlepszych praktyk na drodze do poprawy efektywności pro-wadzenia robót przygotowawczych. Sesja ta, spotkała się z ogromnym zainteresowaniem uczestników, co niezwykle miło zaskoczyło organiza-torów. Zgodnie z sugestiami uczestników, podczas następnych edycji

Sesje cieszyły się tak dużą frekwencją, że w pewnym momencie brakowało miejsc siedzących na salach wykładowych (sesja „Ryzyko w górnictwie”)

Obrady w sesjach tematycznych

Dyskusje w ramach IMF toczyły się na sali wykładowej i w kuluarach



Szkoły podjęte zostanie zagadnienie prowadzenia i optymalizacji robót likwidacyjno-zbrojeniowych.

Zupełnie wyjątkową atrakcją drugiego dnia Szkoły (niestety tylko dla skromnej części uczestników Szkoły) była możliwość wysłucha-nia hejnału na wieży Bazyliki Mariackiej i to punktualnie o północy. Na wieżę wprowadził nas nie kto inny tylko sam Leszek Mazan – znany wszem i wobec orędownik wszystkiego co z Krakowem i Galicją zwią-zane. Po dziesięciominutowej wspinaczce, z lekką zadyszką po przejściu 239 stopni, 25 osób znalazło się w malutkim pomieszczeniu trębacza

na wysokości 54 metrów nad płytą Rynku Głównego. Hejnalista z tru-dem wydobył instrument i po dwunastokrotnym uderzeniu w dzwon (zaszczytu tego dostąpiła jedna z uczestniczek Szkoły) nad zasypanym śniegiem Krakowem rozległ się czysty głos trąbki od wieków ostrzega-jący wszystkich Krakowian przed nadciągającym niebezpieczeństwem (tak przynajmniej mówi legenda).

Następny dzień Szkoły (środa) wypełniły obrady International Mining Forum (IMF) oraz kolejnej edycji sesji traktującej o informatyce w gór-nictwie, tym razem pod tytułem „Techniki i technologie przyszłości

Podczas sesji „metanowej”

„...nad zasypanym śniegiem Krakowem rozległ się czysty głos trąbki hejnalisty...”



w procesie pozyskiwania surowców mineralnych – Informatyka w Gór-nictwie – praktyka działania”.

Pierwszą część IMF’09 stanowiło Forum Polsko-Serbskie poświęco-ne eksploatacji na dużych głębokościach. Kilkunastu autorów z Polski i z Serbii poruszyło problemy związane z wysokimi ciśnieniami i tem-peraturą, stabilnością wyrobisk, wypiętrzaniem spągu, wyrzutami skał, wentylacją i klimatyzacją, wilgotnością, wysokimi kosztami transportu oraz utrudnieniami komunikacji pojawiającymi przy schodzeniu z eks-ploatacją na coraz większe głębokości. Drugą część IMF’09 zdomino-wała tematyka nowych technik współczesnego górnictwa. Referaty In-ternational Mining Forum wydane zostały tradycyjnie już przez oficynę wydawniczą Taylor & Francis z Londynu (dawna Balkema) i w jej świato-wej sieci są teraz dystrybuowane.

Kolejna odsłona sesji „Informatyka w górnictwie” zgromadziła re-kordową liczbę 21 referatów, które wygłoszone zostały w pięknej Auli Głównej Akademii Górniczo-Hutniczej. Uczestnicy obecni na sali oraz – dzięki transmisji obrad sesji do Internetu – przed monitorami kom-puterów, mogli wysłuchać wystąpienia prof. Ryszarda Tadeusiewicza wprowadzającego do tematyki sesji, a następnie pozostałych referatów przedstawionych przez autorów reprezentujących przemysł górniczy (KGHM Polska Miedź S.A., LW Bogdanka, KWB Konin), wyższe uczel-nie i instytuty naukowe (AGH, Politechnika Śląska, IGSMiE PAN) oraz

firmy informatyczne (m.in. IBM – sponsor sesji, COIG Katowice, KO-MAG) wdrażające rozwiązania informatyczne w kopalniach. Prezentacje dotyczyły przedstawienia aktualnego stanu informatyzacji polskiego

Obrady sesji „informatycznej” w reprezentacyjnej Auli Głównej

Fotografia grupowa uczestników sesji „informatycznej” w pawilonie A-0 AGH



górnictwa a także wskazania kierunków rozwoju, które aby mogły być realizowane wymagają podjęcia przez menedżerów naszego przemysłu wydobywczego szeregu odważnych decyzji.

Niejako w cieniu tych dwóch głównych wydarzeń trzeciego dnia Szkoły odbyła swe obrady sesja traktująca o metanie pokładów węgla a ściślej o metodach prognozowania zagrożeń, jakie niesie ze sobą ten gaz oraz walce z tymi zagrożeniami. Kilka referatów na temat praktycz-nych sposobów zwalczania zagrożenia metanowego przedstawił Zakład Odmetanowania Kopalń prezentując nowoczesne stacje odmetanowa-nia i ich pracę w warunkach kopalnianych. Bardzo interesujący i nieco kontrowersyjny referat pt. „Czy emisja antropogennego CO2 może mieć wpływ na górnictwo węgla w Polsce?” przygotował na potrzeby tej sesji i wygłosił prof. Bronisław Barchański z AGH. Postawiona przez autora teza negująca globalne ocieplenie przeczy poglądom głoszonym przez większość naukowców i światowe media. Po bliższe szczegóły odsyła-my do materiałów Szkoły 2009.

FORUM DYSKUSYJNE: „KOMBAJNY CZY STRUGI?”Kolejnym ciekawym wydarzeniem tegorocznego spotkania były dwa fora dyskusyjne, które odbyły się w przepięknej scenerii Teatru im. J. Słowackiego. Pierwsze z nich dotyczyło bardzo aktualnego tematu eksploatacji „cienkich” pokładów węgla kamiennego i było próbą odpo-wiedzi na pytanie: jakimi maszynami prowadzić tę eksploatację – struga-mi czy kombajnami. Odpowiedzi starali się udzielić zarówno producenci maszyn górniczych BUCYRUS DBT, SANDVIK i FAMUR jak i naukowcy z AGH, Politechniki Śląskiej i PAN. W dyskusji uczestniczyli oczywiście najbardziej zainteresowani, czyli przedstawiciele tych kopalń, które w najbliższym czasie zajmą się wydobyciem węgla z pokładów o miąż-szości poniżej 1,5 m. Z zapowiedzi wiceprezesa Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. dr. inż. Andrzeja Tora wynikało, że może się to stać już w tym roku i to właśnie z wykorzystaniem techniki strugowej.

FORUM DYSKUSYJNE: „CZAS PRACY W GÓRNICTWIE”W czwartek 19 lutego obyło się również forum poświęcone organizacji czasu pracy w górnictwie. Miejscem obrad był także Teatr im. J. Słowac-kiego. W trakcie tego forum wystąpili przedstawiciele administracji pań-stwowej, m.in. Państwowego Inspektoratu Pracy w Katowicach, eksperci – znawcy prawa w tym zakresie oraz wieloletni praktycy – autorzy różnych koncepcji dotyczących systemów organizacji czasu pracy wdrożonych

w polskim górnictwie. Forum wzbudziło duże zainteresowanie uczestni-ków i wywołało żywą dyskusję. Jako jeden z wniosków można przyto-czyć stwierdzenie, iż bieżące regulacje prawne są słabo dostosowane do potrzeby zwiększania efektywności wykorzystania majątku (zasadniczo maszyn ciężkich) kopalń oraz pracy załogi. Naprzeciw temu postulatowi wychodzi koncepcja opt-out, której pełna ratyfikacja pozwoliłaby reorga-nizować systemy pracy w zgodzie z prawem Unii Europejskiej.

SEMINARIUM: „POLSKIE GÓRNICTWO WOBEC DZIAŁAŃ UNII EUROPEJSKIEJ – OD AKCESJI DO PREZYDENCJI”Czwartkowe popołudnie było tradycyjnie już przeznaczone na wyda-rzenia o dużym ciężarze gatunkowym. Rozpoczęła je sesja pt. „Polskie górnictwo wobec działań Unii Europejskiej – od akcesji do prezyden-cji” prowadzona przez Prezesa WUG dr. inż. Piotra Litwę i prof. Piotra Czaję z AGH, stanowiąca swoiste dopełnienie seminarium naukowego zorganizowanego podczas Szkoły w 2003 roku, pod patronatem UKIE Seminarium pt. „Górnictwo wobec wyzwań Unii Europejskiej”. Tamto spotkanie poprzedzało nasz akces do Unii i w jego ramach postawiono wiele pytań i sformułowano szereg wątpliwości i obaw w odniesieniu do stanu przygotowań całej naszej gospodarki do wejścia UE. O tym, co pozostało z tych obaw oraz jak wygląda nasza sytuacja po pięciu la-tach obecności w strukturach europejskich traktowała tegoroczna sesja naukowa. Podczas niej mieliśmy okazję wysłuchać siedmiu referatów, z wprowadzającym referatem Szefa Urzędu Komitetu Integracji Euro-pejskiej, pana Mikołaja Dowgielewicza, który objął honorowy patronat nad tą sesją.

RAPORT WYŻSZEGO URZĘDU GÓRNICZEGOTradycyjnie już, w czwartkowe popołudnie, Wyższy Urząd Górniczy przedstawił swój raport na temat stanu bezpieczeństwa w górnictwie

Uczestnicy Szkoły podążają szkolnym tramwajem na poranne wykłady do teatru im. J. Słowackiego

Obrady w ramach forum dyskusyjnego „Kombajny czy strugi?” (Wiceprezes JSW, dr inż. Andrzej Tor)

polskim za rok 2008, a następnie podczas uroczystej Gali Konkursowej przystąpiono do ogłoszenia wyników – jak to napisała Trybuna Górni-cza – najważniejszego rankingu w roku, czyli Konkursów Kopalnia Roku i Bezpieczna Kopalnia.

KONKURSY: KOPALNIA ROKU i BEZPIECZNA KOPALNIAKonkurs „Kopalnia Roku” na najlepszą w Polsce kopalnię węgla ka-miennego organizowany jest przez Szkołę Eksploatacji Podziemnej oraz

Górniczą Izbę Przemysłowo-Handlową. W konkursie tym organizatorzy chcą uhonorować kopalnie, które wkładają najwięcej wysiłku na rzecz poprawy wyników ekonomicznych. Konkurs ten wyraźnie wzmacnia wizerunek oraz oferuje zaszczytny tytuł „Kopalni Roku”. Podstawowymi kryteriami konkursu były następujące wskaźniki:

zyskowności produkcji (bez inwestycji) — zł/Mg;• koszt produkcji węgla — zł/Mg;• dzienne wydobycie ze ściany — Mg/ ścianę i dobę;• zatrudnienie/ścianę i dobę;•



Obrady w ramach Forum Dyskusyjnego „Czas pracy w górnictwie” (Paweł Markowski, KGHM Polska Miedź SA)

Seminarium „Polskie górnictwo wobec działań Unii Europejskiej – od akcesji do prezydencji” – otwiera Prezes Wyższego Urzędu Górniczego, dr inż. Piotr Litwa

Coroczny Raport na temat stanu bezpieczeństwa w górnictwie polskim przedstawił Dyrektor Departamentu Warunków Pracy WUG, Cezary Kula

Laureaci i organizatorzy Konkursu Kopalnia Roku



roczna wartość sprzedaży/jednego zatrudnionego;• wydajność ogólna, Mg węgla handlowego/pdn.•

Laureatami Konkursu w kategorii „najlepsza w roku 2008” zostały:I miejsce – KWK „PNIÓWEK”• II miejsce – Lubelski Węgiel „BOGDANKA” SA • III miejsce – KWK „MARCEL”•

Organizatorami konkursu Bezpieczna Kopalnia są: Wyższy Urząd Gór-niczy, Fundacja „Bezpieczne Górnictwo” im. prof. Wacława Cybulskie-

go oraz Szkoła Eksploatacji Podziemnej. Cele jakie przyświecają temu konkursowi to propagowanie działań prowadzących do osiągnięcia przez polskie górnictwo światowych standardów bezpieczeństwa pracy oraz premiowanie kopalń osiągających najlepsze wyniki z zakresu bhp w górnictwie. Głównymi kryteriami, jakimi kierowano się przy wyborze najlepszych kopalń były:

brak wypadków śmiertelnych i ciężkich w ostatnich trzech la-• tach;liczba wypadków lekkich w kopalniach bez wypadków śmiertel-• nych i ciężkich;liczba kolejnych dni bez wypadku w roku konkursu;• występujące zagrożenia naturalne wg stopni, kategorii i klas;• liczba załogi (w tym zatrudnienie pod ziemią);• wielkość wydobycia.•

Laureatami konkursu Bezpieczna Kopalnia w roku 2008, w kategorii „ko-palnie węgla kamiennego” zostały:

I miejsce – KWK „JANKOWICE”• II miejsce – ZG „PIEKARY”• III miejsce – KWK „KAZIMIERZ JULIUSZ”, KWK „BRZESZ-• CZE-SILESIA”

Wielka Kapituła postanowiła przyznać wyróżnienie dwóm kopalniom:KWK „CHWAŁOWICE”• KWK „WIECZOREK”•

W kategorii „kopalnie rud miedzi” w roku 2008, Kapituła Konkursu Bezpieczna Kopalnia nie przyznała wyróżnienia, z uwagi na zaistniałe wypadki śmiertelne.

ZŁOTY SPONSOR SZKOŁY EKSPLOATACJI PODZIEMNEJPodczas uroczystej gali konkursowej w trakcie XVIII Szkoły Eksploata-cji Podziemnej już po raz czternasty mieliśmy możliwość podziękować tym wszystkim, którzy przyczyniają się do rozwoju idei Szkoły. Formą wdzięczności jest symboliczna statuetka „Złotego Sponsora”. Statuetka jest jedynie symbolicznym ukłonem złożonym tym wszystkim firmom, które z nami współpracują. Dzięki ich pomocy Szkoła Eksploatacji Pod-ziemnej mogła osiągnąć obecny kształt i być z niesłabnącym zaintereso-waniem odbierana w środowisku górniczym już przez osiemnaście lat.

Do tej pory w konstelacji „Złotych Sponsorów” Szkoły znajdowało się 27 firm. Kolejnym 28 „Złotym Sponsorem” Szkoły Eksploatacji Pod-

Laureaci i organizatorzy Konkursu Bezpieczna Kopalnia

BUCYRUS – Złoty Sponsor Szkoły A.D. 2009 (dr inż. Michał Myszkowski odbiera symboliczną statuetkę)

ziemnej została w tym roku firma BUCYRUS DBT (producent w pełni zautomatyzowanych, wysokowydajnych systemów strugowych po-zwalających na efektywną eksploatację niskich pokładów węgla ka-miennego).

Uroczysta gala konkursowa A.D. 2009 zakończyła się wspaniałym koncertem w wykonaniu Salonowej Orkiestry Żeńskiej przy KWK „Sta-szic” z trójką solistów specjalnie na ten koncert zaproszonych. Wspania-ła muzyka i kreacje dam z orkiestry dorównywały szlachetnym brzmie-niom sopranów i basów śpiewaków serwując słuchaczom prawdziwą ucztę duchową kończącą właściwie w sposób oficjalny XVIII Szkołę Eksploatacji Podziemnej.

TURNIEJ WIEDZY GÓRNICZEJOstatnim wydarzeniem Szkoły 2009 był IV Turniej Wiedzy Górniczej, w którym wzięli udział studenci uczelni technicznych kształcących in-żynierów na wydziałach górniczych. Tegorocznymi laureatami zostali: I miejsce Robert Król (AGH), II miejsce Tomasz Bochenek (AGH) i III miejsce Michał Bienek (Politechnika Śląska).

XVIII Szkoła za nami. Zaczynają się przygotowania do kolejnej w 2010 roku. Odbędzie się ona w dniach 22-26 lutego, w Krakowie w hotelu „Qubus” i miejmy nadzieję, że w lepszej sytuacji gospodarczej. Czego sobie i państwu życzy Komitet Organizacyjny Szkoły Eksploatacji Pod-ziemnej.



Uroczysty finał Gali Konkursowej XVIII Szkoły Eksploatacji Podziemnej – Koncert muzyki klasycznej na scenie Teatru im. J. Słowackiego

Laureaci i organizatorzy Turnieju Wiedzy Górniczej 2009

Od roku 1996 poddajemy kolejne Szkoły Eksploatacji Podziemnej oce-nie uczestników i wykładowców. Uczestnicy XVIII Szkoły mieli również możliwość wyrażenia swojego zdania. Anonimowe ankiety – podobnie jak w latach ubiegłych – pytały o ocenę poziomu Szkoły i jej pozycji pro-gramowych. Można było przyznawać oceny w skali od 1 do 5. W części drugiej ankiety, z uwagi na przeniesienie Szkoły do Krakowa oraz lo-kalizację obrad i imprez towarzyszących w różnych częściach miasta, oprócz tradycyjnych kwestii dotyczących potrzeby uzupełnienia progra-mu i prośby o osobiste komentarze, pojawiły się następujące pytania: „Czy uważasz przeniesienie Szkoły ze Szczyrku do Krakowa za przedsię-wzięcie udane?” oraz „Czy uważasz, że impreza powinna odbywać się w jednym obiekcie?”.

W tym roku otrzymaliśmy rekordową liczbę 180 ankiet. Wydaję się, że jedną z przyczyn wpłynięcia tak dużej liczby ankiet była kontrower-syjna decyzja o przeniesieniu konferencji ze Szczyrku do Krakowa. Tak, jak się spodziewaliśmy, podzieliła ona uczestników. Cieszy nas, że or-ganizacja Szkoły w Krakowie znalazła uznanie większości uczestników – blisko 52% ankietowanych uznała zmianę miejsca za przedsięwzię-cie udane, 38% – za błąd. Dla 10% badanych było to obojętne bądź osoby te nie miały zdania. Zwolennicy Krakowa podnosili atrakcyjność Królewskiego Stołecznego Miasta, większe możliwości organizacyjne, urozmaicenie programu i wyższy standard obiektu. Z kolei przeciwnicy wskazywali na brak integracji uczestników, rozproszenie imprezy, uciąż-liwe przenoszenie się z miejsca na miejsce, wreszcie brak możliwości rekreacyjnych.

Większość ankietowanych (67%) – zarówno zwolenników jak i prze-ciwników Krakowa – optuje jednakże za organizacją konferencji w jed-nym obiekcie. Wśród zwolenników Krakowa 31% ankietowanych było za, a 19% przeciw. Ta ostania grupa to jednocześnie 1/5 ogólnej liczby wypowiadających się za tegoroczną formułą Szkoły – organizacją ob-rad w różnych atrakcyjnych miejscach miasta. W grupie „przeciwników Krakowa” nieomal wszyscy byli za organizacją imprezy w jednym obiek-cie.

Przeciwnicy Krakowa są więc grupą zwartą i silnie krytykującą tego-roczną formułę. Wystarczy przytoczyć, iż organizacja XVIII Szkoły zo-stała oceniona przez tę grupę na 3.91, istotnie zaniżając średnią ogólną (4.26). Stanowi to kontrast z ocenami byłych Szkół, kształtującymi się zwykle powyżej średniej 4.5. Z wypowiedzi oceniających program tego-rocznej konferencji najwięcej pozytywnych oceny przyznano informacji o Szkole (śr. 4.44) oraz poziomowi publikacji (4.39).

Wszystkim, którzy zadali sobie trud wypełnienia ankiety i oceny tego-rocznej Szkoły, serdecznie dziękujemy.



Rozkład głosów „za” i „przeciw” organizacji Szkoły w Krakowie

XVIII Szkoła Eksploatacji Podziemnej w ocenie uczestników – a jednak w Krakowie Opracował: Piotr Saługa

Rank Pozycja Średnia ocen

1 Poziom organizacyjny – informacja o szkole

4.44

2 Poziom naukowy – publikacje 4.39

3 Poziom naukowy – wykłady 4.28

4 Poziom organizacyjny – organizacja 4.26

Rank Pozycja programowaŚrednia

ocen

1 Jubileusz 90-lecia prof. Stanisława Knothego 4.58

2 Forum dyskusyjne: „Kombajny czy strugi? Kiedy i dlaczego?”

4.37

3 Wieczór promocyjny firmy ELGÓR+HANSEN połączony ze spektaklem pt. „Tango Piazzolla”

4.35

4 Sesja: „Bezpieczeństwo pracy w kopalni” 4.33

5 Forum dyskusyjne: „Czas pracy w górnictwie”

4.33

6 Wycieczka naukowo-techniczna KWK Marcel 4.32

7 Sesja plenarna: „Nowe techniki i technologie w procesie pozyskiwania i wykorzystania surowców mineralnych”

4.32

8 Sesja: „Kierunki poprawy efektywności robót przygotowawczych”

4.32

9 Sesja: „Ryzyko w górnictwie” 4.26

10 Sesja plenarna: „Polskie górnictwo wobec działań Unii Europejskiej - od akcesji do prezydencji”

4.23

11 Sesja: „Techniki i technologie przyszłości w procesie pozyskiwania surowców mineralnych - Informatyka w górnictwie - praktyka działania”

4.22

12 INTERNATIONAL MINING FORUM 2009 4.21

13 Sesja: „Współczesne problemy górnictwa podziemnego”

4.19

14 Wieczór promocyjny – degustacja win w hotelu CRACOVIA

4.19

15 Sesja: „Sytuacja finansowa górnictwa - podnoszenie efektywności i wydajności w polskich kopalniach”

4.12

16 Wieczór w restauracji „Szara” 4.07

17 Seminarium: „Wycena wartości złoża kopalin – aspekty praktyczne”

3.91

Czy uważasz przeniesienie Szkoły ze Szczyrku do Krakowa za udane przedsięwzięcie

18 (10%)

69 (38%)

93 (52%)

TAK NIE „?”

Fundacja dla Akademii Górniczo-Hutniczej

Zarejestrowana w maju 2007 roku Fundacja dla Akademii Górniczo-Hut-niczej im. Stanisława Staszica jest instytucją powołaną do wspierania Uczelni, co zgodnie z postanowieniami Statutu Fundacji realizowane jest w szczególności poprzez:

organizowanie działań mających na celu transfer technolo-• gii i nowych rozwiązań technicznych do jednostek gospodar-czych, promowanie wyników badań własnych oraz wyników badań • prowadzonych w Uczelni i innych placówkach naukowo-ba-dawczych krajowych i zagranicznych za pośrednictwem Inter-netu oraz innych środków przekazu, organizowanie wykładów oraz innych spotkań edukacyjnych • i szkoleniowych, organizowanie i finansowanie pobytu wybitnym naukowcom • w celu prowadzenia wykładów i badań naukowych, pomoc rzeczową i finansową na rzecz środowiska studenckie-• go, organizowanie i współorganizowanie oraz finansowanie kon-• gresów, konferencji i seminariów.

Nasze działania nawiązują do słynnego wezwania Adama Mickiewi-cza z „Ody do młodości”: „Tam sięgaj gdzie wzrok nie sięga, łam czego rozum nie złamie”. Pragniemy realizować przedsięwzięcia wykraczające poza ustalone kanony, wspierając i promując Uczelnię.

Swoje działania dedykujemy wszystkim, którzy nie szczędzą czasu i wysiłku, aby podążała ona w kierunku nowoczesnej formuły uniwer-sytetu technicznego wykorzystującego nowe technologie, stwarzając warunki stałej edukacji.

Wszystkich zainteresowanych współpracą zapraszamy do siedziby Fundacji – pawilon C1 p. 322a.

www.fundacja.agh.edu.pl

P o r t a l k t ó r y s c h o d z i p o d z i e m i e,


ZAKŁAD ODMETANOWANIA KOPALŃ „ZOK” Spółka z o.o.

44-335 Jastrzębie Zdrój ul. Boczna 24tel. 032 47-606-02÷08 fax. 032 47-606-01, e-mail : [email protected]

Mines Methane Drainage Enterprise „ZOK” Ltd.

Od roku 2003 Zakład posiada certyfikat „TÜV NORD” systemu zarzą-dzania na zgodność z normą PN-EN ISO 9001:2001, którego podsta-wową zasadą jest wysoka jakość świadczonych usług i produkowanych wyrobów oraz spełnienie oczekiwań i potrzeb naszych klientów.

W roku 2007 Zakład wdrożył zintegrowany system zarządzania jako-ścią, ochroną środowiska oraz bezpieczeństwem i higieną pracy oparty na normach:

PN-EN ISO 9001:2001 PN-EN ISO 14001:2005 PN-N ISO 18001:2004Zakład zatrudnia pracowników na stanowiskach robotniczych pod

ziemią i na powierzchni.Kadrę inżynieryjno - techniczną zakładu stanowią osoby posiadające

wieloletnie doświadczenie i kwalifikacje w specjalności przewietrzania kopalń, wiertniczej i mechanicznej.

Ogółem zatrudnienie w zakładzie wynosi około 600 osób.Firma prowadzi kompleksowe odmetanowanie górotworu w zróżni-

cowanych warunkach geologicznych kilkunastu kopalń zarówno w celu likwidacji zagrożenia metanowego w czynnych wyrobiskach kopalni jak i dla ujęcia metanu z wyeksploatowanych partii złoża i kopalń zlikwido-wanych w celu całkowitego zczerpania zasobów metanu oraz ochrony terenów pogórniczych.

W ciągu roku zakład ujmuje około 180 mln m3 CH4. Odmetanowanie kopalń węgla kamiennego powoduje zmniejszenie emisji metanu do atmosfery, a jego wykorzystanie w procesach grzewczych, przemy-słowych i technologicznych pozwala na ograniczenie emisji gazów ze spalania węgla kamiennego.

Aktualnie wykorzystuje się w procesach technologicznych około 70% ujętego przez zakład gazu.

Dla odmetanowania górotworu firma wykonuje podziemne otwory drenażowe.

Poza robotami związanymi z odmetanowaniem górotworu zakład wykonuje również wszelkiego typu otwory: odwadniające, techniczne i technologiczne, a dla celów rozpoznawczych i badawczych złoża otwory z pełnym uzyskiem rdzenia do głębokości 800 m. Ponadto za-kład jest wykonawcą międzypoziomowych otworów wielkośrednico-wych o średnicy do 1200 mm i głębokości do 200 m.

Zakład jest uprawnioną jednostką naukowo – badawczą wskazaną przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego do wykonywania zadań rzeczoznawcy w zakresie zagrożenia metanowego w kopalniach węgla kamiennego.

W ramach posiadanych uprawnień zakład prowadzi:badania dla określenia metanonośności węgla,• opracowania prognoz metanowości bezwzględnej wyrobisk •

korytarzowych i eksploatacyjnych,badania zagrożenia metanowego przy zaliczaniu pokładów •

węgla lub ich części do odpowiednich kategorii zagrożenia,ustala zasady zaliczania wyrobisk w polach metanowych •

w podziemnych zakładach górniczych do poszczególnych stopni niebezpieczeństwa wybuchu.

Zakład Odmetanowania Kopalń „ZOK” Sp. z o.o. jest największą firmą w Polsce zajmującą się kompleksowo odmetanowaniem górotworu kopalń węgla kamiennego, projektowaniem technologii odmetanowania, projektowaniem i budową obiektów i urządzeń odmetanowania, podziemnymi robotami wiertniczymi oraz zagadnieniami naukowo-badawczymi związanymi z oceną i likwidacją zagrożeń metanowych. Podstawową działalnością zakładu jest prowadzenie odmetanowania górotworu jako najbardziej skutecznej metody likwidacji zagrożenia metanowego w kopalniach węgla kamiennego i uzyskanie ekologicznego surowca energetycznego dla celów przemysłowych.

PONAD100 LATDZIAŁALNOŚCI

WyjàtkowoÊç

Wysokowydajne systemy strugowe firmy Bucyrus pozwalają na efektywną eksploatację niskich pokładów. W pokładach średniejmiąższości przewyższają osiągnięciami kombajny węglowe.

Cechy charakterystyczne zapewniane wyłącznie przez firmę Bucyrus: precyzyjny dobór głębokości skrawania niezależnie od twardości węgla,zalegania pokładu czy zaburzeń geologicznych. Dzięki pełnej automaty-zacji systemy mogą pracować bez personelu w ścianie. Regulacja nachylenia oraz możliwość szybkiej zmiany wysokości pozwalają łatwosprostać pofałdowanym pokładom, wyższa moc urabiania niż kombajnwęglowy w niskich i średnich pokładach.

Wyjątkowe efekty – tylko z firmą Bucyrus.

www.bucyrus.com

Reliability at work

Automatyczne Systemy Strugowe

Technologia Eksploatacji Ścianowej

AD_PlowSystems_PL_150x220:Layout 1 23.01.2009 15:31 Uhr Seite 1

PROGRAM RAMOWY SZKOŁY 2010

ZAPROSZENIE DO PISANIA REFERATÓW

SZKOŁAEKSPLOATACJI

PODZIEMNEJBIULETYN INFORMACYJNY

RELACJA ZE SZKOŁY 2009

PATRON MEDIALNY

SZKOŁA EKSPLOATACJI...

Documents

Transcript of SZKOŁA EKSPLOATACJI...