Systemy Wspomagania Decyzji3 12.10.2010 1 nie samochód - 4 4 15.02.2011 5 tak fabryka 0 1200 5...

Dane tabelaryczne Dane tekstowe Dane sensoryczne Dane multimedialne Podsumowanie

Systemy Wspomagania DecyzjiRodzaje danych oraz ich przetwarzanie

Adam Krasuski

Szkoła Główna Służby PożarniczejZakład Informatyki i Łączności

January 29, 2014

Adam Krasuski Systemy Wspomagania Decyzji


1 Dane tabelaryczne

2 Dane tekstowe

3 Dane sensoryczne

4 Dane multimedialne

5 Podsumowanie



Dane tabelaryczne

ID data # GBA pożar obiekt piętro powierzchnia1 10.02.2012 3 tak blok IV 402 12.12.2012 1 tak dom I 1203 12.10.2010 1 nie samochód - 44 15.02.2011 5 tak fabryka 0 12005 13.12.2013 2 nie śmietnik - 0,46 12.11.2012 4 tak mieszkanie VII 387 17.12.2002 1 tak hala 0 12108 21.02.2001 5 tak garaż 0 1250



Data i czas

Różne formaty reprezentacji danych:

14.12.2012

14.12.12

12.12.14

14 grudnia 2012

14 grudnia 2012 20:30

Porównanie pomiędzy poszczególnymi składowymi:

14.12.2012 – 01.12.1990 → grudzień14.10.2012 20:30 – 01.12.1990 20:12 → godzina 20-sta



Data i czas

Godzina zgłoszenia

Czę

stoś

ć

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24

0.00

0.01

0.02

0.03

0.04

0.05

0.06

0.07 Prawdopodobieństwo przejścia



Atrybuty numeryczne

ID # GBA obiekt pow.1 5 fabryka 12002 1 hala 12103 5 garaż 1250

d(1,2)

d(1,3)

d(2,3

)

d(1, 2) =√

(x1 − x2)2 + (y1 − y2)2 = 10d(1, 3) =

√(x1 − x3)2 + (y1 − y3)2 = 50

d(2, 3) =√

(x2 − x3)2 + (y2 − y3)2 = 40



Normalizacja

Wszystkie atrybuty opisujące obiekt mają taką samą wartość minimalnąjak i maksymalną – opisane są na tej samej skali.Przykład: dzielenie przez wartość maksymalną danego atrybutu.

ID # GBA # GBA norm. obiekt pow. pow. norm.1 5 1 fabryka 1200 0,962 1 0,2 hala 1210 0,973 5 1 garaż 1250 1

d norm(1, 2) = 0, 8d norm(1, 3) = 0, 04d norm(2, 3) = 0, 8



Standaryzacja

●

●

●

●

●●●●●●

●●●

●●

●

●●

1 2 3 4 5 6 7

12

34

56

7

dane[,1]

dane

[,2]

z = x−µσ

ID # GBA # GBA stand. obiekt pow. pow. stand.1 5 0,58 fabryka 1200 -0,762 1 -1,15 hala 1210 -0,383 5 0,58 garaż 1250 1.13

d stand(1, 2) = 1, 78d stand(1, 3) = 0, 89d stand(2, 3) = 2, 29



Dyskretyzacja

ID # GBA # GBA dyskr. obiekt pow. pow. dyskr.1 3 średnia blok 40 średnia2 1 mała dom 120 duża3 1 mała samochód 4 średnia4 5 duża fabryka 1200 b. duża5 2 małą śmietnik 0,4 mała6 4 średnia mieszkanie 38 średnia7 1 mała hala 1210 b. duża8 5 duża garaż 1250 b. duża

# GBA: [1 , 2] → mała; [3, 4] → średnia; [5,∞) → duża;

# powierzchnia: [0 , 2] → mała; [3, 40] → średnia; [41,150] → duża; [151,∞)→ bardzo duża;



Dyskretyzacja

0 5 10 15 20

05

1015

I II III



Atrybuty nominalne i porządkowe

ID pożar obiekt piętro1 tak mieszkanie IV2 tak dom I3 nie samochód -4 tak fabryka 05 nie śmietnik -6 tak mieszkanie VII7 tak hala 08 tak garaż 0

ID pożar o mieszkanie o dom o samochód o fabryka o śmietnik o hala o garaż piętro1 1 1 0 0 0 0 0 0 42 1 0 1 0 0 0 0 0 13 0 0 0 1 0 0 0 0 -4 1 0 0 0 1 0 0 0 05 0 0 0 0 0 1 0 0 -6 1 1 0 0 0 0 0 0 77 1 0 0 0 0 0 1 0 08 1 0 0 0 0 0 0 1 0



Atrybuty nominalne i porządkowe

pożar

1

1

1

2

3

4

o_mieszkanie

piętro

(1,4,1)

(1,1,0)



Puste i błędne wartości

ID pożar obiekt piętro1 tak mieszkanie IV2 tak dom I3 nie samochód4 tak fabryka 05 nie śmietnik brak6 nie wiem mieszkanie VII7 tak hala 08 tak garaż 0

- zastąpienie średnią lub najczęściej występującą wartością- zbudowanie modelu wpisywania wartości- wartość losowa- usunięcie wiersza



Dane tekstowe

Przykład:Po dojechaniu na miejsce zdarzenia stwierdzono że w mieszkaniu na Ipiętrze doszło do wybuchu wskutek którego wypadło okno wraz zfutryną. Po dokładnym rozpoznaniu stwierdzono że w pomieszczeniułazienki doszło do pozaru pralki automatycznej z bliżej nieokreślonychprzyczyn.Pralkę ugaszono przy pomocy wody po uprzednim odłączeniunapięcia.W obrębie pralki znaleziono rozerwane opakowanie podezodorancie które mogło spowodować wybuch i powstanie faliuderzeniowej.Ze względu na niemożliwość jednoznacznego określeniaprzyczynu powstania eksplozji na miejsce zadysponowano ekipę policji zKP Białołęka której przekazano pomieszczenie wraz z pralką.Żadna zosób znajdujących się w lokalu nie odniosła obrażeń. Po zakończeniudziałan oddymiono klatkę schodową.Spaleniu uległa pralkaautomatyczna okopceniu ściany mieszkania.



Reprezentacja dokument-słowo

Term-document-matrix (TDM)

słowo/raport Raport 1 Raport 2 Raport 3 Raport nafrykański 1 0 0 0agresywnie 1 0 0 0akademik 1 0 0 1akumulator 0 1 0 0albert 0 0 1 0alkoholowy 1 0 0 1alkomat 1 0 0 0altanka 0 0 1 0antywłamaniowy 0 0 1 0asfalt 0 1 0 0... 0 0 0 0



Częstość słów

Miary częstości słów:

TF (term frequency) częstość słowa – liczba powtórzeń słowa wdokumencie do liczby wszystkich słów w dokumencie.

IDF (inverse document frequency) odwrotna częstość dokumentu –liczba dokumentów w korpusie (zbiorze) do liczby dokumentów, wktórym dane słowo wystąpiło.

TF-IDF = TF x IDF



TDM

słowo/raport Raport 1 Raport 2 Raport 3 Raport nafrykański 0.01 0.00 0.04 0.00agresywnie 0.30 0.03 0.00 0.00akademik 0.20 0.40 0.00 0.30akumulator 0.00 0.00 0.00 0.00albert 0.07 0.00 0.00 0.70alkoholowy 0.20 0.50 0.00 0.00alkomat 0.10 0.00 0.00 0.00altanka 0.00 0.00 0.02 0.01antywłamaniowy 0.00 0.00 0.00 0.00asfalt 0.00 0.00 0.05 0.00



Odmiana wyrazów oraz stop lista

Po dojechaniu na miejsce zdarzenia stwierdzono że w mieszkaniu na Ipiętrze doszło do wybuchu wskutek którego wypadło okno wraz zfutryną. Po dokładnym rozpoznaniu stwierdzono że w pomieszczeniułazienki doszło do pożaru pralki automatycznej z bliżej nieokreślonychprzyczyn. Pralkę ugaszono przy pomocy wody po uprzednim odłączeniunapięcia.W obrębie pralki znaleziono rozerwane opakowanie podezodorancie które mogło spowodować wybuch i powstanie faliuderzeniowej. Ze względu na niemożliwość jednoznacznego określeniaprzyczyn powstania eksplozji na miejsce zadysponowano ekipę policji zKP Białołęka której przekazano pomieszczenie wraz z pralką. Żadna zosób znajdujących się w lokalu nie odniosła obrażeń. Po zakończeniudziałań oddymiono klatkę schodową.Spaleniu uległa pralka automatycznaokopceniu ściany mieszkania.



Lematyzacja

dojechać miejsce zdarzyć stwierdzić mieszkać piętro dojść wybuchwskutek wypaść okno futryna. dokładny rozpoznać stwierdzić łazienkadojść pożar pralka automatyczny blisko nieokreślony przyczyna. pralkaugasić pomoc woda uprzedni odłączyć napiąć. obrąb pralka znaleźćrozerwać opakować dezodorant móc spowodować wybuch powstać falauderzeniowy. wzgląd niemożliwość jednoznaczny określić powstaćeksplozja miejsce zadysponować ekipa policja kp przekazać pomieścićpralka. osoba znajdywać siebie lokal odnieść obrazić. zakończyć oddymićklatka schodowy. spalić ulec pralka automatyczny okopcieć ścianamieszkać.



Lematyzacja cd.

Lematyzacja - pojęcie to jest oznacza sprowadzenie grupy wyrazówstanowiących odmianę danego zwrotu do wspólnej postaci,umożliwiającej traktowanie ich wszystkich jako te samo słowo.



Podobieństwo semantyczne

dojechać miejsce zdarzyć stwierdzić mieszkać piętro dojść wybuchwskutek wypaść okno futryna. dokładny rozpoznać stwierdzić łazienkadojść pożar pralka automatyczny blisko nieokreślony przyczyna. pralkaugasić pomoc woda uprzedni odłączyć napiąć. obrąb pralka znaleźćrozerwać opakować dezodorant móc spowodować wybuch powstać falauderzeniowy. wzgląd niemożliwość jednoznaczny określić powstaćeksplozja miejsce zadysponować ekipa policja kp przekazać pomieścićpralka.



Analiza ukrytych grup semantycznych

słowo/raport Raport 1 Raport 2 Raport 3 Raport 4wybuch 1 0 0 1samochód 0 1 0 0eksplozja 1 0 0 0GBA 0 1 0 0wyrzut 0 0 1 1pożar 1 0 1 0gaśniczy 0 1 0 0



Analiza ukrytych grup semantycznych

Latent Semantic Analysis:

słowo/raport pojęcie 1 pojęcie 2 pojęcie 3wybuch 0,25 -0,12 0,03samochód -0,11 0,19 -0,05eksplozja 0,13 -0,70 -0.02GBA -0,77 0,22 0,01wyrzut 0,02 -0,51 0,07pożar 0,00 0,01 -0.12gaśniczy -0,07 0,32 0.01

7,11 0 00 2,31 00 0,00 0

pojęcie/raport Raport 1 Raport 2 Raport 3 Raport 4pojęcie 1 0,31 -0,43 0,44 0,21pojęcie 2 -0,70 0,61 -0,24 -0,33pojęcie 3 -0,01 0,02 0,02 0,02



Dane sensoryczne

Film



Dane sensoryczne



Dane sensoryczne – analiza



Dane sensoryczne – analiza cd.



Dane multimedialne

Multimedia (łac. multum + medium) – media, stanowiące połączeniekilku różnych form przekazu informacji np. tekstu, dźwięku, grafiki,animacji, wideo.



Prosta metoda decyzyjna



Analiza z użyciem ontologii

Źródło: dzięki uprzejmości Hiranmay Gosh



Analiza z użyciem ontologii cd.

Źródło: dzięki uprzejmości Hiranmay Gosh



Podsumowanie

Różne typy danych mogą być użyte w procesie wspomagania decyzji.

Dokonano przeglądu rodzaju danych oraz metod ich przetwarzaniado celów wspomagania decyzji.

Aby dane mogły być wykorzystane przez modele wspomagającedecyzje muszą być przygotowane.

Typ danych uzależnia metody jakie mogą być użyte do ichprzetworzenia.


Systemy Wspomagania Decyzji3 12.10.2010 1 nie samochód - 4 4 15.02.2011 5 tak fabryka 0 1200 5...

Documents

Transcript of Systemy Wspomagania Decyzji3 12.10.2010 1 nie samochód - 4 4 15.02.2011 5 tak fabryka 0 1200 5...