SYSTEMY KLASYFIKACJI I KODOWANIA

Joanna MichalikZakład Informatyki Medycznej

Akademii Medycznej w Warszawie

Dlaczego stosujemy systemy kodowania?

By uniknąć problemów ze swobodnym tekstem gdy: Wyszukujemy przypadki chorób:

warianty leksykalne, synonimy, brak hierarchii Wybieramy stosowne grupy chorych do obliczeń Chcemy zapewnić wysoką jakość danych

użytkowanych do przetwarzania

Dlatego w systemach kodowania tworzy się standardowe słowniki i systemy pojęć do określania powiązań semantycznych.

Elementy budowy systemu kodowania

Standardowe słowniki i systemy pojęć: Wybrane terminy Opis synonimów Definicje elementów i powiązań między nimi Terminy zwykle oznakowane są alfanumerycznie,

a numerowanie odzwierciedla hierarchiczny układ systemu kodowania np.:

D01 Zabieg w obrębie czaszki, mózgu lub opon mózgowo rdzeniowych

D01.0 Trepanacja czaszkiD01.01 Trepanacja z powodu krwiaka pourazowego

Zastosowanie systemów kodowania

Statystyka medyczna i finanse Komputerowa historia choroby Systemy eksperckie (wspomagania decyzji)

Próbuje się opracować systemy dostatecznie dokładne dla każdego z ww. zastosowań.

Elementy systemów kodowania

Słowniki oparte na ścisłej hierarchii:

ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems)

ICPC (International Classification for Primary Care)

SNOMED (Systematized Nomenclature of Human and Veterinary Medicine)

ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) (1)

Jednowymiarowa klasyfikacja hierarchiczna Składa się z 21 rozdziałów: 2036 kodów 3 pozycyjnych,

12421 kodów 4 pozycyjnych Kody są hierarchiczne i alfanumeryczne Stworzono listę synonimów, definicję pojęć, reguły

kodowania

Główne zastosowanie to statystyka medyczna i ewentualnie wybór określonych przypadków chorobowych do raportów medycznych. Nie nadaje się do badań klinicznych.

ICD (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) (2)

Przykładowa grupa chorób opisanych wg. ICD-10

C25 Nowotwór złośliwy trzustki

C25.0 Głowa trzustki

C25.1 Trzon trzustki

C25.2 Ogon trzustki

C25.3 Przewód trzustkowy

C25.4 Część wewnątrzwydzielnicza trzustki

C25.7 Inna część trzustki

C25.8 Zmiana przekraczająca granice trzustki

C25.9 Trzustka, nie określona

ICPC (International Classification for Primary Care) (1)

3 wymiarowa klasyfikacja, nie hierarchiczna, która uwzględnia:

Przyczynę zgłoszenia się do lekarza Diagnozę lub problem medyczny Proces opieki

Składa się z 17 rozdziałów i 7 składników Kody są 3 pozycyjne, alfanumeryczne System ten umożliwia populacyjne studia zdrowia oraz

systematyczną analizę procesu opieki zdrowotnej

ICPC (International Classification for Primary Care) (2)

Przykład opisu wizyty chorego:60 letni chory zgłosił się z powodu wymiotów i bólu brzucha. Chory skarżył się również na ból obu stawów kolanowych, lewego nadgarstka oraz obrzęków tych stawów.

Przyczyna przyjęcia Czynności medyczne Rozpoznanie

D01 ból brzuchaD10 wymioty

D31 badanie przedmiotowe

D73 Infekcja żołądkowo-jelitowa

L11 obj. dot. nadgarstkaL15 obj. dot. kolan

L41 zdjęcie rentgenowskie

L91 zapalenie stawów

SNOMED (Systematized Nomenclature of Human and Veterinary Medicine) (1)

11 wymiarowa, hierarchiczna klasyfikacja Kody są 8 pozycyjne, alfanumeryczne i hierarchicznePrzykładowy opis zdarzenia medycznego w tej klasyfikacji:

Czynniki A i C spowodowały zmiany morfologiczne M w lokalizacji T, co spowodowało nieprawidłowości funkcjonowania F.

Klasyfikacja stosowana jest do opisu zależności pomiędzy przypadkami.

Zawiera uniwersalne określenia Do jej użytkowania niezbędny jest komputer

Przykład porównujący systemy kodowania

17 letnia kobieta zgłosiła się z powodu zapalenia stawów, gorączki, wysypki rumieniowej. Objawy rozwijały się od 2 tygodni. Po sprawdzeniu, czy nie ma zmian wrzodowych w układzie pokarmowym, zastosowane zostaną sole złota.

Element kodowany SNOMED ICD10 ICPC

Zapalenie stawów D1-207001Zapalenie wielostawowe

M13.9 Zapalenie stawów

L20 obj. ze strony wielu stawów

2 tygodniowy wywiad G-A1001 - -

Płeć żeńska T-DOOAAO - -

17 lat - - -

Gorączka F-03003 R50.9 A03

Podsumowanie

Obecnie istnieje kilka typów systemów kodowania

Każdy z nich ma ograniczone zastosowanie

Powinno prowadzić się prace nad połączeniem i ujednoliceniem systemów kodowania