Systemy informacyjne w zarządzaniu - wykład 2017-03-30 · Systemy informatyczne Źródło: Kuraś...

Systemy informacyjne w zarządzaniu - wykład 2017-03-30

© Patrycja Klimas 1

SYSTEMY INFORMACYJNE

W ZARZĄDZANIU

Patrycja KlimasKatedra Teorii Zarządzania

System informacyjny – definicje bazowe

• System – zbiór obiektów, związanych częściami,połączonych wzajemnie w określony sposób

• cele, funkcje, struktura, rodzaje wejść, rodzaje wyjść, procesytransformacji wejść na wyjścia, otoczenie, cechy specyficzne

• Informacja –dane zawarte w komunikacie, zinterpretowaneprzez odbiorcę, mające dla niego znaczenie i wnoszące dojego świadomości element nowości, czyli zmniejszające jegoniewiedzę

• System informacyjny – wyodrębniony czasowo iprzestrzennie układ przetwarzania informacji, będącyzbiorem celowo ze sobą powiązanych elementów.

Miejsce systemu informacyjnego w przedsiębiorstwie

Źródło: Tadeusiewicz 2014

SI jako zbiór powiązanych

procesów informacyjnych



System informacyjny

System informacyjny – wyodrębniony czasowo iprzestrzennie układ przetwarzania informacji, będącyzbiorem celowo ze sobą powiązanych elementów:

• Źródła danych

• Metody gromadzenia danych

• Metody przetwarzania danych

• Kanały przepływu informacji

• Środki materialne

• Ludzie

• Miejsca przeznaczenia informacji


Funkcje SI

SI jako wsparcie dla zarządzania przedsiębiorstwem powinien dostarczać:

• Informacji dobrej jakości zróżnicowanym decydentom

• Metod i narzędzi do analizy tych informacji

• Technologii usprawniających procesy informacyjne

Globalne funkcje SI

• Ewidencyjno-kontrolna

• Technicznego przygotowania

• Planowania i regulacji

• Analityczna

• Zadaniowa

• Wspomagania decyzji

Cele wdrażania SI

• Główny – możliwie najszybsze dostarczenieużytkownikowi informacji dobrej jakości będącejodpowiedzią na tematy interesujące go w danymmomencie.

• Pochodny – maksymalne usprawnienie procesówzarządzania.



Szczegółowe cele wdrażania SI

1. ułatwianie gromadzenia informacji

2. usprawnianie analizy zebranych danych i informacji

3. możliwość ustrukturalizowania procesu informacyjnego

4. ułatwienie dostępu do zasobów wiedzy i ekspertyz

5. ułatwienie swobodnego transferu danych, informacji,wiedzy

6. eliminacja zbędnych pośredników z procesu

7. ułatwienie monitorowania przebiegu procesuinformacyjnego

8. automatyzacja procesu informacyjnego

System informatyczny, a system informacyjny


Elementy systemu informatycznego

• Sprzęt techniczny (hardware)

• Oprogramowanie (software)

• Bazy danych

• Technologia komunikacji

• Ludzie

• Organizacja

• Informacja



System informatyczny

Formalna definicja systemu informatycznego

SI = {P, I, T, O, M, R, N}

1. P – personel korzystający z systemu

2. I – dane i informacje

3. T – zbiór urządzeń i narzędzi technologii informatycznej

4. O – zbiór stosowanych rozwiązań organizacyjnych

5. M – zbiór metainformacji

6. R – relacje pomiędzy elementami systemu informatycznego

7. N – infrastruktura i otoczenie systemu informatycznego

Stosowanie SIt w kontekście SI

• System informatyczny – skomputeryzowana „część” systemu informacyjnego

• Całkowicie skomputeryzowany system informacyjny = system informatyczny*


Implementacja SI, SIt

SI istnieją obiektywnie!

„Dobrowolność”, a raczej wymóg

lub konieczność wdrażania SIt

1. Rozwój wiedzy• ilość

• jakość

• złożoność

2. Specjalizacja • działań

• zasobów informacji

3. Globalizacja




Systemy informacyjne

vsSystemy

informatyczne

Źródło: Kuraś 2011


Luka informacyjna

Związana jest przede wszystkim z czynnikiem niepewnościoraz dostępnością informacji w czasie przeznaczonym napodjęcie decyzji.

• Nieosiągalność kompletu informacji

• Ryzyko decyzyjne

Źródło: Kemball-Cook, 1973

Zalew dostępnych informacji

(information overload)


Potrzeba zapełnienia luki informacji wdrożenia SIwspartego SIt zależy od:

• Profesji

• Domeny działalności

• Pozycji danej osoby w hierarchii organizacji / Organizacji na rynku

• Czynników motywujących pozyskiwanie informacji

• Potrzeby podjęcia decyzji



Podsumowanie

System informatyzowany – którego funkcjonowanie ma być ulepszonedzięki wprowadzeniu lub udoskonaleniu systemów komputerowych.

System zarządzania

System informacyjny

System informatyczny

Informacje

System decyzyjny …

…… … …

Podsumowanie

Źródło: Szymonik 2015

Dane – Informacje – Wiedza - Mądrość




Dane dla SI

• Dane reprezentują fakty.• W systemach zarządzania wspomaganych komputerowo dane są

kodowane za pomocą odpowiednich symboli.

• Mogą być rejestrowane, przetwarzane i przesyłane.

• Dane są przesyłane do świadomości odbiorcy w postaci komunikatu.

• Choć same dane nie mają znaczenia ani celu, to dobór odpowiednichsymboli może narzucać lub sugerować ich określoną interpretację.

• Dane są to tylko nieprzetworzone fakty, liczby,zakodowane zdarzenia.

• Dane poddane przetworzeniu i analizie = informacje

Informacje w SI

Treść o określonym znaczeniu o czymś, dla kogoś i ze względu nacoś, wyrażana za pomocą znaków językowych lub/ipozajęzykowych [Lyons, 1984]

Treść zaczerpnięta ze świata zewnętrznego, która zwiększawiedzę lub zmniejsza niewiedzę decydującego, niepewność i

nieokreśloność sytuacji decyzyjnej [Wierzbicki, 1981]

Informacja to dane zawarte w komunikacie, zinterpretowaneprzez odbiorcę, mające dla niego znaczenie i wnoszące do jegoświadomości element nowości, czyli zmniejszające jegoniewiedzę.

!!! By dane stały się informacją niezbędny jest ich odbiorca

.

Informacje w SI

Informacja:

• czynnik zwiększający wiedzę o otaczającej rzeczywistości

• niewyczerpywalny zasób organizacji

• przetworzona i przeanalizowana postać danych

Problem redundancji (nadmiaru) informacji !

Kluczowe informacje w systemie gospodarczym(ekonomicznym) np. przedsiębiorstwie to informacjeekonomiczne, zarządcze i metainformacje.



Informacje w SI

• Ekonomiczne – o wszelkich faktach ekonomicznych,gospodarczych

• Makro- i mikroekonomiczne, wartościowe, ilościowe ijakościowe, wewnętrzne i zewnętrzne, prospektywne(planistyczne, prognostyczne), retrospektywne (statystyczne,sprawozdawcze, ewidencyjne), periodyczne i ciągłe,jednostkowe i zagregowane

• Zarządcze – wykorzystywane w procesie zarządzania

• strategiczne, taktyczne, operacyjne

• Metainformacje – opisujące system informacyjny i jegozasoby informacyjne

Informacje ekonomiczne w SI

• Faktograficzne – opisują stan obiektu przez wskazanie cechy i jejwartości.

• Techniczne – dotyczą obiektów technicznych i własności technicznych,fizyko-chemicznych

• Techniczno-ekonomiczne – dotyczą obiektów technicznych i własnościekonomicznych

• Semantyczne – określają znaczenie (semantykę) obiektu.

• Proceduralne – opisują sposób działania

• Normatywne – określają normy nakładane na obiekt lubwyznaczają warunki jego funkcjonowania

• Klasyfikacyjne (taksonomiczne) – stanowią kryteria rozpoznawaniaklasy, do której obiekt należy

• Strukturalne – opisują budowę (strukturę) obiektu.

Informacje w SI

Rodzaje informacji wg czasu• Retrospektywne

• Bieżące

• Prospektywne

Rodzaje informacji wg Senn’a [1990]

• Pokrzepiające

• Rozwojowe

• Ostrzegawcze

• Planistyczne

• Operacyjne

• Opiniodawcze

• Kontrolowane



Informacje w SIFunkcje informacji

• Informacyjna (powiadamiająca)

• Decyzyjna

• Sterująca

• Modelowania

• Kapitałotwórcza

• Pomiarowa

• Demokratyzująca

• Kulturotwórcza

Informacje w SI

Własności informacji

• Istnieją obiektywnie

• Interpretacja subiektywna

• Jedna informacja = jedna cech

• Różnorodność

• Niewyczerpywalność

• Nie zużywają się

• Multiplikatywność

Informacje dobrej JAKOŚCI

• Przydatność

• Poprawność

• Użyteczność (operatywność, skuteczność)

• Doznaniowość

• Opłacalność (oszczędność, efektywność)

• Rzetelność

• Kompletność (wystarczalność)

• Istotność (znaczenie użytkowe, waga)

• Odpowiedniość

• Dokładność

• Aktualność

• Szczegółowość

• Jednoznaczność

• Zrozumiałość

• Wiarygodność

• Selektywność

• Adresowalność

• Terminowość



Wiedza w SI

„Wiedza to płynne połączenie ukształtowanego

doświadczenia, wartości, informacji kontekstowej i

ekspertyzy, które zapewniają model oceny oraz pozwalają

wcielić nowe doświadczenia i informacje. Swój początek i

odniesienie znajduje w umysłach ludzi posiadających

wiedzę. Jest osadzona w dokumentach, repozytoriach,

procedurach, procesach, praktykach i normach

organizacyjnych” [Davenport i Prusak, 1998: 5].

Wiedza w SI

Nonaka (1992) wyróżnia wiedzę:

• niejawną (ukrytą) - będąca jedynie w umysłach ludzi „tacit knowledge” Polanyi 1958

• Indywidualna

• Ulotna

• „twardą” (konkretną) - jawna, opisana, zawarta wprocedurach i normach

• Obiektywna

• Trwała

Wiedza w SI

• Ezoteryczna vs egzoteryczna

• Ogólna vs specjalistyczna

• Użyteczna vs bezużyteczna

• Jawna vs ukryta

• Otwarta vs ukryta vs ślepa vs nieznana (tzw. modelJohari window)• Ja wiem i inni wiedzą

• Tylko ja wiem

• Tylko inni wiedzą

• Nikt nie wie

Źródło: Kisielnicki 2004



Wiedza w SIWg różnorodności

• Faktograficzna

• Proceduralna

• Semantyczna

• Normatywna

• Strukturalna

Wg różnorodności

• Pewna

• Niepewna

• Hipotetyczna

• Niewiedza

Wg ogólności

• Teoretyczna

• Empiryczna

• Sterująca

Wg ogólności zakresu

• Specyficzna

• Abstrakcyjna

• Interdyscyplinarna

Wiedza dla SI

Cztery główne kategorie wiedzy

1. O faktach – Know What – wiedzieć co

2. O prawach zachodzących w naturze, umyśle człowieka orazw społeczeństwie – Know Why – wiedzieć dlaczego

3. O umiejętnościach ludzi, zespołów, sposobach wykonywaniazadań – Know How – wiedzieć jak

4. O zdolnościach i wiedzy poszczególnych jednostek – KnowWho – wiedzieć kto

5. O czasie - Know When - wiedzieć kiedy

6. O miejscu - Know Where wiedzieć gdzie

Wiedza w SI

Wiedza wydobywana przez technologię komputerową w SI

• Standardowa – pewna, wynikająca z faktów,udowodnionych przesłanek teoretycznych (dedukcja)

• Prosta – proste algorytmy logiczne jak koniunkcja,alternatywa, negacja

• Złożona – wymaga modelowania matematycznego,statystycznego, ekonometrycznego

• Niestandardowa – niepewna częściowo potwierdzonafaktami – indukcja, przypuszczenia



Wiedza w SI

Źródła wiedzy

• Wnętrze (ludzie, urządzenia, …)

• Otoczenie (jednostki indywidualne, organizacje, natura, …)

Transfer wiedzy w SI

• Bezpośredni

• Kanały komunikacji: tradycyjne & cyfrowe

• Pośredni przez sieć komputerową

Cechy wiedzy

• Dominacja wśród innych zasobów

• Niewyczerpywalność

• Symultaniczność

• Nieliniowość

• Niematerialność

• Ulega szybkiej dezaktualizacji

• Możliwość tworzenia różnymi metodami

• Poliwalencja

• Dynamika

Dane – Informacje – Wiedza - Mądrość

• DANE (potencjalne stanowiące informacje) INFROMACJA (dane użyteczne

w realizacji celu) WIADOMOŚĆ (celowo, świadomie przekazana

informacja)

• DANE (pobieranie / selekcja) dane użyteczne (przetwarzanie) Dane

przetworzone (analiza) INFORMACJE (interpretacja, w tym z

wykorzystaniem sztucznej inteligencji) WIEDZA

• DANE INFORMACJA (dane przeanalizowane) WIEDZA (selekcja pod

kątem konkretnych problemów i ukierunkowanie na cel) DECYZJE I

DZIAŁANIA

• MĄDROŚĆ … przyszłość SI ?



Dane – Informacje - Wiedza

Źródło: Grabowski i Zając 2009

Źródło: Klonowski 2004

Elementy systemu informacji





• Środki materialne

• Ludzie

• Miejsca przeznaczenia informacji



• Wewnętrzne / Zewnętrzne


• Pierwotne (bezpośrednie) / Wtórne (pośrednie)

• Otwarte / Zamknięte

• Ilościowe / Jakościowe



Źródła informacji

Źródło: Nowicki i Sitarska 2010



• Ilościowe / Jakościowe


• Scentralizowane / Zdecentralizowane

• Formalne / Nieformalne

• Analogowe / Cyfrowe

• Pionowe / Poziome


Straty informacyjne

• Powstają na skutek zakłóceń i szumówkomunikacyjnych

• Efekt stosowania filtrów przez nadawcę i odbiorcęinformacji

• Filtry techniczne

• Filtry semantyczne

• Filtry pragmatyczne



Elementy systemu informacji• Środki materialne

• Hardware / Software

• Składowe / Kontekstowe

• Ludzie

• Profesjonaliści / Nieprofesjonaliści

• Administratorzy / Użytkownicy

• Miejsca przeznaczenia informacji• Stanowiska pracy• Komórki organizacyjne• Działy• Piony• SJB• Organizacja

Procesy informacyjne

• Generowanie (produkcja) informacji

• Gromadzenie (zbieranie, pozyskiwanie) informacji

• Przechowywanie (utrzymywanie, pamiętanie, magazynowanie, archiwizacja) informacji

• Aktualizacja informacji

• Przetwarzanie (przekształcanie, transformacja) informacji

• Typizacja

• Standaryzacja

• Udostępnianie (upowszechnianie) informacji

• Interpretacja (translacja na język użytkownika) informacji

• Przekazywanie (przesyłanie, transfer, prezentowanie, transmisja) informacji

• Wykorzystanie (użytkowanie) informacji

Procesy informacyjne • Generowanie (produkcja) informacji

• Wytworzenie informacji w ustalonym języku i nadanie jej formywiadomości

• Generator: człowiek lub maszyna

• Gromadzenie (zbieranie, pozyskiwanie) informacji• Identyfikowanie miejsc generowania i jej nośników

• Kontrola jakości informacji

• Zebranie i przemieszczenie nośników z miejsc generowania do miejscgromadzenia

• Tryb: ciągły, cykliczny, alertowy, jednorazowy




Generowanie & Gromadzenie informacji:1. Proces typu 1:1 – 1miejsce generowania : 1 miejsce gromadzenia

2. Proces typu M:1 – wiele miejsc generowania : 1 miejsce gromadzenia

3. Proces typu 1:N – 1 miejsce generowania : wiele miejsc gromadzenie

4. Proces typu M:N – wiele miejsc generowania : wiele miejsc gromadzenia

Bariery gromadzenia informacji ???

DOSTĘPNOŚĆ ŹRÓDEŁ

Ograniczenia generowania informacji ???

Klatka dostępności źródła informacjiKlatki wiedzyKlatki językowe


• Przechowywanie (utrzymywanie, pamiętanie,magazynowanie, archiwizacja) informacji• Ludzie zapamiętują i zapominają informacje

• Systemy techniczne i społeczne przechowują informacje wurządzeniach technicznych (na nośnikach)

• Gdzie i jak przechowywać ?


• Aktualizacja informacji• usuwanie zbędnych i dodawanie potrzebnych informacji,

• optymalizacja technologiczna i organizacyjna przechowalnościinformacji

• Przetwarzanie (przekształcanie, transformacja) informacji• generowanie informacji na podstawie innej informacji według

określonej procedury /algorytmu.

• algorytmy klasyczne i heurystyczne

• ma charakter semiotyczny

• podział informacji na części, selekcja, translacja, eliminacja częściinformacji, reorganizacja struktury informacji



Procesy informacyjne • Typizacja

• Grupowanie w bardziej jednorodne grupy informacji

• Forma agregacji

• Dobór cech różnicujących ???

• Standaryzacja• Zastosowanie stałego schematu tworzenia/przetwarzania treści i/lub

formy informacji

• Forma agregacji

• Rodzaje schematów ???


• Udostępnianie (upowszechnianie) informacji• Obligatoryjność / Fakultatywność

• Interpretacja (translacja na język użytkownika) informacji

• Przypisanie wiadomości do pewnego obiektu, procesu lub zdarzenia.

• Charakter semiotyczny

• Dobór odpowiedniego języka interpretacji !

• Przekazywanie (przesyłanie, transfer, prezentowanie, transmisja) informacji• Transfer informacji do finalnego użytkownika

• użytkownicy indywidualni, korporacyjni i zbiorowi

• Znaczenie czasu !


• Wykorzystanie (użytkowanie) informacji• Zdolność do interpretacji i odtworzenia treści posiadanej wiadomości do

własnych celów przez użytkownika finalnego

• Sposoby wykorzystania informacji:

• Tworzenie wiedzy

• Aktualizacja wiedzy

• Interpretacja wiadomości

• Podejmowanie decyzji

• Sterowanie

• Konsumpcja



Typy systemów informacyjnych

Wg dziedzin zastosowań• Medycyna

• Nauka

• Transport

• Bankowość

• Przemysł

• Handel

• Kultura i Sztuka

Rodzaje SI

Wg zasięgu i zakresu implementacji

• Sektorowe

• Terenowe

• Sektorowo-terenowe

• Sektorowo-problemowe

• Ogólnopaństwowe

Rodzaje SI

Information SystemsSystemy Informacyjne

Operations SupportSystems

Systemy Wsparcia Operacyjnego

Transaction ProcessingSystems

Systemy Transakcyjne

Process Contorl Systems

Enterprise Collaboration Systems(systemy współpracy w

przedsiębiorstwie)

Management SupportSystemsSystemy

Wspomagania Zarzadzania

Management Information SystemsSystemy Informacyjne Zarzadzania

Decision Support SystemsSystemy Wspomagania Decyzji

Executive Information systemsSystemy Informacyjne Kierownictwa



Rodzaje SI

Zakres dziedzinowy

• Cząstkowe

• Jednodziedzinowe

• Wielodziedzinowe

• Proste

• Bazowe

• Rozwinięte

• wspomagane projektowanie wyrobów (CAD), projektowanieprocesów (CAP), zapewnienie jakości (CAQ), wspomaganewytwarzanie (CAM)

• Kompleksowo zintegrowane• Komputerowo zintegrowane zarządzanie (CIM)

Prosty

Rozwinięty

Rodzaje SIZakres wspomagania funkcji zarządzania



ZASIĘG- Systemy masowego komunikowania - Systemy informacyjno-decyzyjne - Systemy specjalistyczne

ZAKRES- obiektowe,- ponadobiektowe.

DZIEDZINA- Podsystem finansowo – księgowy- Podsystem planowania- Podsystem kadrowy- Podsystem zaopatrzenia,- Podsystem magazynowy- Podsystem analizy i ustalania cen- Podsystem obsługi produkcji- Podsystem obserwacji środowiska- Inne …




• SET – Systemy Ewidencyjo-Transakcyjne

(lub Systemy Transakcyjne – ST)

• SID – Systemy Informacyjno-Decyzyjne

• SWD – Systemy Wspomagania Decyzji

• SE – Systemy eksperckie

• SIK – Systemy Informowania Kierownictwa

• SSI – Systemy Sztucznej Inteligencji

• ZSI – Zintegrowane Systemy Informatyczne


Systemy ewidencyjno-transakcyjne – SET

• charakter ewidencyjno-kontrolny

• zorientowane na bieżącą ewidencję działalności gospodarczejobiektu oraz na obsługę transakcji

• realizują proste procedury przetwarzania danych, przygotowują raporty i sprawozdania z bieżącej działalności

• wykorzystywane na najniższym, operacyjnym, szczeblu zarządzania i wspomagają podejmowanie decyzji dobrze ustrukturalizowanych

• mała przydatność dla potrzeb zarządzania

Przykłady SET: ewidencji sprzedaży, rachunkowości i kosztów, gospodarkiśrodkami trwałymi, gospodarki materiałowej, ewidencji środków finansowych,ewidencji zatrudnienia, ewidencji płac itp.

Systemy informacyjno-decyzyjne – SID

• Zapewniają efektywne gromadzenie danych, organizację ichprzepływu i sprawnego dostępu do danych z wykorzystaniemdużych systemów komputerowych.

• Działają w oparciu o bazy danych, które w prosty sposóbprzetwarzają a wyniki prezentują w postaci raportów.

Przykłady SID: finansowo-księgowe, kadry-płace, gospodarka magazynowa.



Systemy wspomagania decyzji – SWD

• Głównym zadaniem jest wspomaganie podejmowania decyzjistrategicznych i taktycznych.

• Wykorzystują bazy metod, które ukierunkowane są napodejmowanie decyzji z częściowo lub słaboustrukturalizowanymi problemami.

Podstawowe obszary stosowania SWD: planowanie działalności gospodarczej, inwestycje, zaopatrzenie, sprzedaż wyrobów i usług, gospodarka finansowa.

Systemy eksperckie/ekspertowe – SE

• Rozwiązują problemy z wykorzystaniem opisu (reprezentacji)wiedzy i procesu rozumowania.

• Generują decyzje w oparciu o bazy wiedzy i mechanizmysztucznej inteligencji. Dzięki temu mogą tworzyć różnorodnemodele sytuacji decyzyjnej, uwidaczniać otrzymanerozwiązania i objaśniać je.

• Do rozstrzygania problemu posługują się programamizawierającymi tzw. reguły heurystyczne, które odzwierciedlająwiedzę ekspertów dziedzinowych.

Systemy eksperckie/ekspertowe – SE

• interpretacyjne

• predykcyjne

• diagnostyczne

• kompletowania

• planowania

• monitorowania

• sterowania

• poprawiania

• naprawy

• instruowania



Systemy informowania kierownictwa – SIK

Są to systemy pozwalające skupić uwagę raczej na ogólnym,sprawnym działaniu firmy, niż na optymalizacji decyzji. Służątemu rozbudowane systemy zapytań oraz indywidualizacjaprzedstawionych raportów i narzędzi komunikacji zsystemem.

SIK – Systemy Informowania Kierwonictwa

• SIK działa na tych danych (z ST), które interesująkonkretne stanowisko kierownicze, związane z określonądziałalnością SG.

Wyjścia z SIK

1. Raporty periodyczne

2. Raporty o sytuacjach wyjątkowych

3. Raporty dotyczące prognoz

SIK NIE WSPOMAGA SAMEGO WYBORU DECYZJI ANI JEJ WARIANTÓW!

SIK – System Informacyjny kierowania

Dwustronne oddziaływanie z:• Dyrekcją, kierownictwem

• Kierownikami działów

• Firmami partnerskimi

• Giełdą

• Bankiem

• Regulatorami (grupami interesu, agencjami regulacyjnymi)

• Publikatorami

• Strategicznymi sojusznikami

• Otoczeniem makro



Efektywność SIK & SWD

• Zgodność z wymaganiami poszczególnych zamawiających

• Szybkość i efektywność kosztowa dostępu do danych i informacji

• Przepływ informacji zgodny ze strukturą organizacyjną i przepływem pracy

Komponenty

• Dane przetwarzane• Jakie informacje są niezbędne?

• Przetwarzanie danych• Jaki jest zakres przetwarzanych

danych?

• Technologia• Jakiego typu hardware i software

jest potrzebny?

• Decydenci• Kto jest odbiorcą przepływajacych

informacji?

Systemy sztucznej inteligencji – SSI

• Są to systemy uczące się na podstawie własnegodoświadczenia.

• Podstawowe narzędzie: sieci neuronowe składające się zesztucznych neuronów przetwarzających sygnaływejściowe w pojedynczy sygnał wyjścia. Zbiorypołączonych neuronów tworzą sieć, której struktura iorganizacja jest rezultatem uczenia się oraz gromadzeniadoświadczeń.



Zintegrowane systemy informatyczne – ZSI

• Modułowo zorganizowany system informatyczny,obsługujący wszystkie sfery działalności przedsiębiorstwa

Zintegrowane systemy informatyczne – ZSI

W systemach tych wymagana jest realizacja kilku poziomów integracji:

• Integracja systemu informacyjnego

• Integracja zastosowań

• Integracja danych

• Integracja systemów




Źródło: Senczyna 2000

Ewolucja klas systemów informacyjnych zarządzania

Klasy systemów informacyjnych zarządzania

Ewolucja klas systemów informacyjnych zarządzania

• MRP/MRP II ERP ERP II



MRP

MRP (Material Requirement Planning) Planowanie PotrzebMateriałowych i sposobów ich zaspokajania

• służy do racjonalizacji planowania wydawanie zleceń zakupu i produkcji dokładnie w takim momencie, aby produkt pojawił się w potrzebnej chwili i w wymaganej ilości

Korzyści

• Redukcja zapasów

• Minimalizacja spóźnień produkcji

• Elastyczność czasowa wykonania zamówień

• Długoterminowe planowanie rozwoju zdolności produkcyjnych

MRP II

Manufacturing Resources Planning – MRP II czyliPlanowanie Zasobów Produkcyjnych - system zarządzaniaprodukcją, dystrybucją i kosztami umożliwiającypodejmowanie decyzji:

• co produkować? Ile? jakimi metodami? i za pomocąjakich środków

Funkcje:

• Budowanie prognozy sprzedaży

• Przyjmowanie i opracowywanie zamówień

• Metodyka analizy zamówień

• Logika pochłaniania prognozy

• Popyt niezależny

MRP II




Schemat funkcjonowania ERP

Enterprise Resource Planning (ERP, zwane także MRP III) -planowanie zasobów przedsiębiorstwa - włączone zostały systemy doradcze z bazami wiedzy oraz metody symulacji wariantów kierowania produkcją.

Optymalizacja procesów

biznesowych

ERPŹródło: Klonowski 2004

ERP II




SIZ w różnych obszarach funkcjonalnych przedsiębiorstw

Logistyczne systemy informacyjne (LSI)

LOGISTYKA optymalne kształtowanie łańcuchówzaopatrzeniowych od momentu pozyskiwania surowców dodostarczania produktu do odbiorcy „właściwy produkt, wewłaściwym miejscu i we właściwym czasie”.

• ZADANIA:• Zredukować zapasy

• Zapewnić ciągłość dostaw

• Zapewnić zbyt, aby towar nie zalegał w magazynie

Logistyczne systemy informacyjne (LSI)

• Przepływy informacyjne inicjują i towarzyszą przepływom dóbrmaterialnych oraz usług w systemie produkcyjnym.

• Integracja przepływu informacji powoduje, że system logistycznyjest skuteczny, otwarty i jest w stanie pokonać bariery pojawiające

się w procesach przepływu.



Logistyczne systemy informacyjne

Cele/ Korzyści wdrażania• synchronizacja procesów zaopatrywania, produkcji i dystrybucji;

• umożliwienie produkcji na zamówienie (ssanie) - w miejsceprodukcji „na magazyn” (tłoczenie);

• redukcja przestojów spowodowanych brakiem materiałów doprodukcji;

• redukcja poziomu utrzymywanych zapasów;

• poprawa obsługi klientów;

• wzrost klimatu zaufania dzięki dobrej komunikacji uczestnikówłańcucha logistycznego;

• możliwość stosowania podpisu elektronicznego, systemu ochrony icertyfikacji, standaryzacji w zakresie biznesu elektronicznego


• planowanie produkcji, a w tym kształtowanie asortymentu

planowanie zagospodarowania hali produkcyjnej, kształtowanieprzepływów materiałowych, szeregowanie zadań na maszynachprodukcyjnych, minimalizacja zapasów produkcji w toku

• prognozowanie wielkości popytu (w czasie i przestrzeni) orazplanowanie zaopatrzenia, w tym wybór dostawcy, prognozowanie

podaży, planowanie możliwości substytucji materiałów i podzespołów

• obsługa klienta, w tym określanie potrzeb i wymagań klientów

• gospodarka magazynowa, w tym planowanie zagospodarowania

magazynu, planowanie przyjęć i wydań, planowanie alokacji zapasów,planowanie rozmieszczenia baz magazynowych (ilość, wielkość),sterowanie zapasami (poziom zapasów bezpieczeństwa)


• planowanie dystrybucji, w tym wybór kanałów dystrybucji,

planowanie przewozów i przemieszczeń (marszrutyzacja), kompletowanierozwozu ładunku, formowanie ładunków, rozmieszczenie towarów wjednostkach ładunkowych

• zarządzanie transportem, w tym kształtowanie struktury

własności taboru transportowego, wybór gałęzi transportu i przewoźnika,przyporządkowanie taboru do zleceń przewozowych i załóg do taboru,sterowanie procesami odnowy taboru

• modelowanie sieci dystrybucyjnej, w tym lokalizacja centrów

logistycznych, baz magazynowo-transportowych, węzłów transportowych,kształtowanie połączeń transportowych między nimi



Produkcja

• Zarządzanie zapasami - raporty o ilości, gatunkach oraz wartości

posiadanych surowców, materiałów, półfabrykatów oraz o ich zużyciu.

• Harmonogramowanie produkcji - efektywne wykorzystywanie

urządzeń produkcyjnych w dostosowaniu do pracochłonnościprodukowanych wyrobów.

• Zaopatrzenie materiałowo-techniczne - zapotrzebowanie na

surowce, materiały, części

• Ewidencja zużycia czasu pracy - kto, kiedy, przy jakich operacjach

produkcyjnych pracował, ewidencjonowanie przerw w pracy i ich powody.

• Kontrola jakości wykonanej produkcji - sprawdzanie jakości

wyrobów

• Spedycja i odbiór - wysyłka wyrobów gotowych, fakturowanie,

odbiór dostaw

Produkcja


Produkcja




Computer Integrated ManufacturingZintegrowane Komputerowo Wytwarzanie

Marketing

• Badanie rynku - badanie gustów, tendencji rynkowych, działań

konkurencji.

• Rozwój produktu - powiązania pomiędzy popytem rynkowym na

dane towary a stojącą do dyspozycji SG techniką i technologią produkcji.

• Analiza i ustalanie cen – marża docelowa versus cena docelowa

• Promocja własnej produkcji - reklama, targi, wystawy itp.

• Zarządzanie relacjami z klientami (CustomerRelationship Management) – jeden z kluczowych czynników

strategicznych , polegający na selekcjonowaniu informacji o klientachw celu optymalizacji długoterminowych korzyści. CRM wymagawprowadzenia filozofii i kultury zarządzania zorientowanej na klienta,zapewniającej efektywne procesy: marketingu, sprzedaży i serwisu

MarketingTypowe funkcje CRM • analiza profilu klienta

• ewidencja i ciągła aktualizacja danych o kontaktach z klientami orazgromadzenie wiedzy o ich potrzebach, motywacjach i zachowaniach,

• mierzenie kosztów w zakresie marketingu, sprzedaży i usług oraz zysków zposzczególnych klientów,

• korzystanie z wiedzy o kliencie do ciągłego polepszania wynikóworganizacji w procesie uczenia się na podstawie sukcesów i porażek,

• planowanie, obsługa i analiza kampanii reklamowych oraz ofertowych,

• integracja działań marketingu, sprzedaży i usług dla osiągnięcia wspólnychcelów,

• analiza skuteczności i efektywności instrumentów marketingu,

• operacyjna obsługa sprzedaży wyrobów i usług,

• analiza sprzedaży,

• integracja kanałów dystrybucji,

• analiza satysfakcji i lojalności klienta,

• .



Finanse

• Planowanie, budżetowanie oraz sterowanie zasobamifinansowymi

• Rachunkowość kosztów - określenie na co i w jaki sposób

wydawane są środki pieniężne, organizacja i monitoring centrówodpowiedzialności.

• Zarządzanie funduszami - ocena wystarczalności zasobów

pieniężnych do pokrycia zobowiązań, realizacji inwestycji itp.

• Rachunkowość finansowa - ewidencjonowanie i analiza transakcji

pieniężnych gotówkowych i bezgotówkowych, analiza ekonomiczno-finansowa

• Sprawozdawczość finansowa – przygotowanie, realizacja, kontrola

sprawozdań finansowych

• Inwestycje finansowe – monitoring portfela inwestycyjnego, analiza

techniczna kursów (akcji, walut, cen surowców)

ZZL

• Rekrutacja i selekcja

• Normowanie stosunków i warunków pracyzatrudnionych pracowników – ewidencjowanie i rozliczenie

umów, zobowiązań wobec pracowników, system motywacji i ocenypracowniczej

• Ewidencja pracy - wynagrodzenia, urlopy, ubezpieczenia, zwolnienia z

tytułu choroby (analiza absencji), ewidencja czasu pracy (w tym przerwzawinionych i niezawinionych)

• Kartoteka kadrowa - dane personalne o poszczególnych

pracownikach, harmonogram szkoleń obligatoryjnych (np. bhp, licencjazawodowa) oraz fakultatywnych.

Zarządzanie wiedzą


• Wspomaganie procesów wiedzy: tworzenia, przechowywania,

analizowania, wykorzystania, dzielenia się, ochrony etc.

• Biuletyny elektroniczne (elektronicznych (newsletter, słowniki, encyklopedie,biblioteki publikacji itp.), poczta elektroniczna, grupy dyskusyjne, tele-konferencje, obsługa Entranetu, repozytoria wiedzy, repozytoria przypadków,bazy kompetencji,



Inne systemy

EDI – elektroniczna wymiana standardowo sformatowanychdanych przy minimalnym udziale ludzi.

• Zastosowania: w handlu, transporcie, przemyśle, administracji do

przesyłania formularzy zamówień, potwierdzeń, zleceń wysyłkowych itp.

• Problemy:• uszkodzeniu może ulec nośnik, w konsekwencji nastąpi strata informacji

• może się zmienić standard zapisu (format, oprogramowanie) utratamożliwości odczytu

Inne systemy

Rynki elektroniczne (RE) – systemy informacyjno –telekomunikacyjne, w którego bazie danych zgromadzonoinformacje na temat różnych przedsiębiorstw z danej branżyoraz ich wyborach na określonym rynku.

• Cechy• ma ważny lub decydujący wpływ na strukturę rynku i zachodzące w

nim procesy

• Funkcje• Dynamizacja i globalizacja rynków; Przyspieszenie reagowania na

zmiany zachodzące na rynku, Przyśpieszenie obiegu informacjihandlowych; Skrócenie terminów zawierania transakcji rynkowych;Zwiększenie konkurencyjności; Likwidowanie zatorów płatniczych.

Inne systemy

• Geographical Information System (GIS) - systemrejestracji i przetwarzania informacji przestrzennych.

• Zadania: wspomaganie procesu podejmowania decyzjiadministracyjnych i gospodarczych w układzieprzestrzennym:• Opracowanie map struktury własności

• Opracowanie map instalacji nad ziemią, na ziemi i pod ziemią

• Organizowanie badań statystycznych w układzie przestrzennym (np. wzakresie rolnictwa, leśnictwa)



WDRAŻANIE

SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH

Projektowanie SI


Definiowanie wymagań SI

Wymagania ogólne - wynikające z cech organizacjiużytkownika, trybu, zakresu i form eksploatacji pakietu

1. Cechy (wymagania) organizacyjne użytkownika –warunki użytkowania

2. Wymagania wobec dostawcy



Definiowanie wymagań SI

3. Wymagania sprzętowe eksploatacji

4. Wymagania dot. oprogramowania

Czynniki jakości SI


Modelprocedury

wyborupakietu

SI




Wdrażanie SI

• Trójkąt planowania projektu SI

• Wybór metodyki realizacji projektu SI

• Metodyki, a role w procesie projektowania

• Metody zwinne (lekkie, ang. agile) – wiemy co chcemyosiągnąć, ale nie wiemy jak

• brak możliwości opracowania struktury podziału pracy,harmonogramu, budżetu

• Współpraca z klientem ponad formalne ustalenia !

Źródło: http://innovationexcellence.com/

Wdrażanie SI - metody zwinne

Wdrażanie nowego SI - ustalenie potrzeb informacyjnych

IDENTYFICKACJA – ANALIZA – SYNTEZA – OCENA

1. Identyfikacja problemu zarządczego

• problem, cele, użytkownicy, atrybuty, relacje

2. Opracowanie modelu opisowego

• lista danych zaspokajających potrzeby

3. Opracowanie modelu strukturalnego

• relacje współzależności, relacje przyczynowo-skutkowe

4. Weryfikacja• zgodność z oczekiwaniami



Wdrażnie nowego SI - ustalenie potrzeb informacyjnych1.BADANIE PRZEZ PRODUKT

• Badanie potrzeb jako produkt uboczny

2.CAŁOŚCIOWE STUDIUM

• Kadra / benchmarking systemowy

3.BADANIA CZYNNIKÓW WARUNKUJĄCYCH POWODZENIE

• Obszary / funkcje/ interesariusze

4.SYSTEM KLUCZOWYCH WSKAŹNIKÓW

• Parametry oceny rynkowej

5.BADANIA WŁASNOŚCI INFORMACJI

• Własności informacji dobrej jakości

Metody Zalety Wady

Wywód teoretyczny Uznanie, obszerność Abstrakcja

Wywiady Konkretność Niekompletność

Ankiety Autentyzm Względy personalne

Obserwacja bezpośrednia Obiektywizm Zależność od sytuacji

Źródło: Flakiewicz 2002

Wdrażanie nowego SI – przebieg wdrożenia

Strategie wprowadzania zmian:1. Perswazja

2. Partycypacja

3. Adaptacja

Strategie przypadków szczególnych:

4. Dokształcanie

5. Negocjacje

6. Przypadki indywidualne

Utrzymanie/Pielęgnacja SI

System informatyczny nie wystarczy zaprojektować iwdrożyć

• „maintenance” czyli „pielęgnacja systemu”.



Audyt SIParametry audytu SI• Dostępność dla użytkowników

• Priorytetowość użytkowników

• Aktualność informacji

• Rzetelność (prawdziwość, wiarygodność) informacji

• Kompletność informacji

• Porównywalność informacji

• Przetwarzalność informacji

• Szczegółowość informacji

• Poufność informacji względem użytkowników

• Niezawodność SI

• Elastyczność SI

• Wydajność SI

• Ekonomiczność SI

• Czas reakcji SI

• Stabilność SI

• Bezpieczeństwo SI

• Łatwość użytkowania SI

POWODZENIA NA ZALICZENIU

Systemy informacyjne w zarządzaniu - wykład 2017-03-30 · Systemy informatyczne Źródło: Kuraś...

Documents

Transcript of Systemy informacyjne w zarządzaniu - wykład 2017-03-30 · Systemy informatyczne Źródło: Kuraś...