Symbolika świątyni muzułmańskiej

Materiał przygotowany w ramach programu Centrum Edukacji

Obywatelskiej „Cztery strony Warszawy. Młodzi przewodnicy

po wielokulturowej Warszawie”, dofinansowanego ze środków

Urzędu m.st. Warszawy.

Stro

na1

Małgorzata Rusiłowicz

Temat zajęć: Symbolika świątyni muzułmańskiej – poznajemy meczet

Obszar nauczania: IV etap edukacyjny (szkoła ponadgimnazjalna)

Czas: 2 godziny lekcyjne

Treści nauczania zgodne z podstawą programową:

Uczeń wymienia mniejszości narodowe i etniczne oraz grupy migrantów (w tym uchodźców)

żyjące obecnie w Polsce i przedstawia przysługujące im prawa; na podstawie samodzielnie

zebranych materiałów charakteryzuje jedną z tych grup (jej historię, kulturę, obecną sytuację);

Pytanie kluczowe: Czym jest dla muzułmanów meczet?

Cele lekcji

Po zajęciach uczeń:

będzie znał podstawowe filary islamu oraz praktyk religijnych muzułmanów,

będzie w stanie nazwać podstawowe elementy znajdujące się w meczecie

będzie znał funkcję i symbolikę poszczególnych elementów meczetu

wskaże różnice pomiędzy islamem a innymi wyznaniami.

NaCoBeZu

trafny podział zadań pomiędzy członków zespołu,

atmosfera panująca podczas pracy,

umiejętność zaplanowania pracy i współdziałania w grupie,

umiejętność prezentacji opracowanego materiału,

wypowiadanie się pełnymi zdaniami,

aktywny udział w zajęciach.

Metody i formy pracy: burza mózgów, pogadanka, wykład, mapa skojarzeń, dyskusja, praca

indywidualna, praca w grupach, praca z tekstem.

Pomoce dydaktyczne:

Załącznik nr 1 – Materiał dla ucznia i nauczyciela. Meczet w Warszawie

Załącznik nr 2 – Materiał dla ucznia. Meczet i jego funkcje

Załącznik nr 3 - Materiał dla ucznia. Z wizytą w meczecie

SCENARIUSZ ZAJĘĆ





Stro

na2

Film o budowie meczetu w Warszawie (dostępny na stronie:

www.youtube.com/watch?v=g3h7X3U6J1I, czas trwania: 2 min. 47 s.)

Film pt. „Zrozumieć islam”(dostępny w Internecie na stronie:

http://www.youtube.com/watch?v=OJrgF8cra24, czas trwania: 46 min. 39 s.)

Film: azan (wezwanie na modlitwę) w wykonaniu muezzina w Mekce (dostępny w

Internecie na stronie: http://www.youtube.com/watch?v=cgq-UxPUkOA, czas trwania: 3

min. 19 s.)

Środki dydaktyczne: arkusze szarego papieru, markery, kartki samoprzylepne, laptop,

rzutnik, dostęp do Internetu

Słowa klucze: muzułmanin, islam, Koran, meczet, muezin, minaret

Bibliografia

W planowaniu zajęć możesz wykorzystać również inne teksty i publikacje np.:

a) J. Bielawski, Islam, religia państwa i prawa, Warszawa 1973.

b) J. Bielawski, Islam, Warszawa 1980.

c) J. Bielawski, Prawo muzułmańskie, w: Główne kultury prawne współczesnego świata,

Warszawa 1995.

d) J. Danecki , Kultura islamu. Słownik, Warszawa 1997.

e) A. Marek, Islam. Podstawowe informacje, Warszawa 2006,

f) A. Marek, A. S. Nalborczyk, Nie bój się islamu. Leksykon dla dziennikarzy, Warszawa

2005.

g) F. Robinson, Świat islamu, Warszawa 1996.

h) M. Ruthven, Islam. Bardzo krótkie wprowadzenie, Warszawa 1998.

i) Z. Sardar, M.W. Davies, Islam, Warszawa 2005.

j) M. i U. Tworuschka, Islam. Mały słownik, Warszawa 1995.

Przydatne strony internetowe

a. https://sites.google.com/site/oislamie/slownik-islamu/slownik-modlitw

b. https://sites.google.com/site/oislamie/slownik-islamu

c. http://www.muzulmanie.com/

d. www.islam.info.pl

e. www.al-islam.org.pl

f. www.islam.fora.pl

https://sites.google.com/site/oislamie/slownik-islamu/slownik-modlitw

https://sites.google.com/site/oislamie/slownik-islamu

http://www.muzulmanie.com/

http://www.islam.info.pl/

http://www.al-islam.org.pl/

http://www.islam.fora.pl/





Stro

na3

Zajęcia nr 1

1. Rozpoczęcie: zapisz na tablicy temat zajęć i pytanie kluczowe.

2. Pierwszą część zajęć rozpocznij od krótkiego wprowadzenia – wykładu na temat

meczetu: Meczet jest świątynią muzułmańską. Wszystkie określenia meczetu pochodzą

od arabskiego słowa masdżid – często pojawiającego się w Koranie. Masdżid w

dosłownym tłumaczeniu oznacza „miejsce bicia pokłonów” (przestrzeń, w której

wierni klękają i biją pokłony oddając w ten sposób cześć Bogu – wypełniają w ten

sposób rytuał modlitwy będący codziennym obowiązkiem religijnego muzułmanina).

3. Obejrzyj z uczniami film dotyczący budowy nowego meczetu w Warszawie

(www.youtube.com/watch?v=g3h7X3U6J1I, czas trwania: 2 min. 47 s.). Po projekcji

przeprowadź krótką dyskusję na temat protestów związanych z jego budową: Co jest

ich źródłem? Zapytaj uczniów z czym większość ludzi kojarzy islam.

4. Zawieś na tablicy kartki z wcześniej wydrukowanymi terminami: sanktuarium,

meczet, mihrab, minbar, minaret, muezzin, muhir. Rozdaj uczniom (1 komplet dla 2

uczniów) zdjęcia meczetu znajdującego się w Warszawie przy ulicy Wiertniczej

(Załącznik nr 1 – Materiał dla ucznia i nauczyciela. Meczet w Warszawie).

Zdjęcia zawieś również na tablicy w następującej kolejności:

Przebieg zajęć

1 2

3

4 5

6





Stro

na4

5. Podkreśl, iż od stuleci meczet był dla muzułmanów nie tylko miejscem modlitwy.

Pełnił i nadal pełni wiele innych funkcji. Rozdaj uczniom tekst Adama Wąsa pt.

„Meczet i jego funkcje”(załącznik nr 2 – Materiał dla ucznia. Meczet i jego

funkcje). Poproś, aby na jego podstawie wybrali/zaznaczyli informacje na temat

podstawowych funkcji meczetu oraz pojęć: minaret, muezzin, chutba, minbar.

6. Powróć do zawieszonych na tablicy zdjęć meczetu w Warszawie oraz pojęć.

a) Omów z uczniami zdjęcie nr 1: zapytaj jaką funkcję pełni minaret i muezzin.

Poinformuj uczniów, że warszawski meczet znajdujący się w dzielnicy Wilanów przy

ulicy Wiertniczej nie jest typowym muzułmańskim domem modlitwy, lecz adaptowaną w

1933 roku willą. Nie posiada minaretu, dlatego też wierni nie są wzywani przez muezzina

na modlitwę. Zaproponuj uczniom obejrzenie i wysłuchanie azanu (wezwania na

modlitwę) lub jego fragmentu w wykonaniu muezzina w Mekce (dostępnego w Internecie

na stronie: http://www.youtube.com/watch?v=cgq-UxPUkOA, czas trwania: 3 min. 19 s.).

Wyjaśnij i pokaż na zdjęciu mihrab.

Mihrab (nisza znajdująca się w ścianie meczetu; wskazująca kierunek Mekki).

Przestrzeganie tego kierunku, tzw. kibli jest jednym z warunków ważności modlitwy.

Początkowo muzułmanie modlili się w kierunku Jerozolimy. O zmianie kierunku

modlitwy zdecydował sam Prorok Mahomet. Mihrab często zdobiony jest inskrypcjami

oraz mozaikową i stiukową dekoracją lub połączonymi łukiem kolumnami.

b) Przejdź do zdjęcia numer 2: poproś, aby uczniowie opisali wystrój wnętrza (sali

modlitewnej) widocznej na fotografii. Wszystkie propozycje zapisuj pod zdjęciem

zwieszonym na tablicy np.:

podłoga pokryta dywanem/ wykładziną a nie posadzką/terakotą,

brak figur i obrazów (Allaha i proroków),

brak ołtarza,

obecność mimbaru (kazalnicy) oraz mihrabu.

c) Poproś, aby uczniowie przyjrzeli się zdjęciom nr 2- 6 zastanowili się i powiedzieli,

jakie funkcje pełnią określone elementy jego wystroju. Poproś, aby przyjrzeli się

mihrabowi – opisali jego kształt i zdobienia Na bieżąco uzupełniaj wypowiedzi

uczniów podając dodatkowe informacje:

musalla - miejsce modlitwy; sala w meczecie w której odmawia się modlitwy,

zazwyczaj w meczetach są poza innymi pomieszczeniami dwie sale modlitewne -

jedna dla mężczyzn, druga dla kobiet . Podczas modlitwy w meczecie kobiety nie

mogą przebywać w części dla mężczyzn, podobnie jak mężczyźni w części

przeznaczonej dla kobiet. Jeżeli w meczecie znajduje się tylko jedna sala do modlitwy

wówczas kobiety ustawiają się za mężczyznami. W żadnym wypadku nie mogą stać

obok siebie. Powód takiego ustawienia lub oddzielnych części przeznaczonych dla

kobiet jest prozaiczny – modlące się kobiety skupiałyby uwagę mężczyzn skorych do





Stro

na5

podziwiania ich wdzięków, co „odciągałoby” ich od modlitwy. Zapytaj uczniów, co

ich zdaniem symbolizuje kopuła umieszczona nad musallą? (kopuła symbolizuje

sklepienie niebieskie; jest zwieńczona półksiężycem).

chumra – mata wystarczająca do oparcia twarzy oraz rąk na ziemi podczas modlitwy,

brak figur i obrazów w meczecie wynika z obowiązującego w islamie zakazu

przedstawiania oblicza Boga oraz postaci ludzkich i zwierzęcych. Dlatego też,

główną dekorację meczetów od początku ich istnienia była i jest kaligrafia oraz

arabeska. Na ścianach wiszą tzw. muhiry (wykaligrafowane fragmenty Koranu) lub

wypisane 99 imion Allaha.

d) Omów zdjęcia nr 4, 5 i 6: W meczetach na ścianach często umieszcza się

zdjęcia/obrazy muzułmańskich sanktuariów (fotografia nr 4), drzewo

genealogiczne islamskich proroków (fotografia nr 5) oraz muhiry (fotografia nr 6).

Zajęcia nr 2

1. Rozpocznij od ponownego przyjrzenia się zdjęciom meczetu z poprzednich zajęć.

Poproś, aby uczniowie wskazali na zdjęciach charakterystyczne elementy

architektoniczne o charakterze religijnym, spróbowali je nazwać i wyjaśnili ich

funkcję. Uzupełniaj podawane przez nich informacje.

2. Podziel uczniów, tym razem na 4 grupy. Poleć, aby każda z nich na podstawie

opracowanych materiałów (załącznik nr 3 - Materiał dla ucznia. Z wizytą w

meczecie) przygotowała informacje a następnie przedstawiła je w krótkiej formie na

forum klasy. Na przygotowanie i prezentację grupy będą miały po 25 minut.

GRUPA I – informacje o zasadach przestrzegane przez muzułmanina przed udaniem

się do meczetu, wejściem i wyjściem ze świątyni,

GRUPA II - informacje o roli imama w meczecie, zasadach jego wyboru oraz osób

mogących pełnić jego funkcję,

GRUPA III – informacje na temat uczestnictwa kobiet w modlitwach odbywających

się w meczecie oraz zasadach ustawienia imama i wiernych w meczecie,

GRUPA IV – informacje na temat zasad obowiązujących muzułmanina w czasie

piątkowej modlitwy w meczecie oraz języku, w którym odbywają się kazania.

3. Poproś uczniów o zaprezentowanie na forum klasy wyników pracy grup. Na bieżąco

koryguj ewentualne błędy i uzupełniaj braki.

4. Praca w parach, Rozdaj każdej parze tekst pt. „Co islam mówi o wojnie?” (załącznik

nr 9 - Materiał dla ucznia. Co islam mówi o wojnie?) Poleć, aby uczniowie

przeczytali tekst robiąc na nim notatki tj. stawiając: ? – nie rozumiem, ! – ważna

myśl, istotna prawda, coś odkryłem/-am. Poproś uczniów o podzielenie się na forum

spostrzeżeniami, uwagami na temat przeczytanego fragmentu.

5. Na zakończenie zajęć:

zaproponuj uczniom stworzenie wspólnie z nimi nowej mapy mentalnej dotyczącej

podstawowych założeń islamu, skojarzeń dotyczących stosunku uczestników zajęć

do muzułmanów i wyznawanej przez nich religii oraz meczetu,





Stro

na6

zapytaj uczniów, które wiadomości zdobyte w czasie zajęć były ich zdaniem

najciekawsze a które zaskakujące? Czy zdobyta na lekcjach wiedza zmieniła ich

stosunek do wyznawców islamu?

6. Powróć do pytania kluczowego: Jaką religią jest islam? Przeprowadź krótką dyskusję

na ten temat.

Materiał dla ucznia i nauczyciela - Meczet w Warszawie

Zdjęcie nr 1

Załącznik nr 1





Stro

na7

Zdjęcie nr 2





Stro

na8

Zdjęcie nr 3

Zdjęcie nr 4





Stro

na9

Zdjęcie nr 5

Zdjęcie nr 6

źródło: zdjęcie nr 1,2, 3:

http://www.wiadomosci24.pl/artykul/w_warszawie_powstaje_meczet_127753.html, [28

sierpnia 2013]; zdjęcie nr 4: http://www.polskaniezwykla.pl/web/gallery/photo,183883.html,

[28 sierpnia 2013]; zdjęcie nr 5: http://www.cim.org.pl/artykul/kilka-s%C5%82%C3%B3w-o-

wycieczce-warszawskiego-meczetu, [28 sierpnia 2013]; zdjęcie nr 6:

http://www.planetaislam.com/historia/tatarzy/04B.HTM, [28 sierpnia 2013]

http://www.wiadomosci24.pl/artykul/w_warszawie_powstaje_meczet_127753.html

http://www.polskaniezwykla.pl/web/gallery/photo,183883.html

http://www.cim.org.pl/artykul/kilka-słów-o-wycieczce-warszawskiego-meczetu

http://www.cim.org.pl/artykul/kilka-słów-o-wycieczce-warszawskiego-meczetu

http://www.planetaislam.com/historia/tatarzy/04B.HTM





Stro

na1

0

Materiał dla ucznia. Meczet i jego funkcje

Adam Wąs, Meczet i jego funkcje

W języku arabskim istnieją dwa pojęcia odnoszące się do meczetu: masdżid i dżami’.

Pierwszy oznacza budowlę, w której – przez rytualne bicie pokłonów – oddaje się cześć

Bogu. Drugi termin odnosi się również do budowli, ale służącej przede wszystkim do

zgromadzeń muzułmanów na piątkową modlitwę południową. Każdy dom modlitwy,

niezależnie od rozmiarów, może służyć jako masdżid. Natomiast dżami’, czyli – najogólniej

mówiąc – „meczet piątkowy” gromadzi wiernych nie tylko na modlitwę, ale także na

wysłuchanie szczególnego piątkowego kazania (chutby). W przekonaniu wielu muzułmanów

ten rodzaj meczetu powinien istnieć w każdym mieście, z racji jego symbolicznej (i często

politycznej) funkcji.

Współcześnie różnica pomiędzy obydwoma typami nie jest już tak wyraźna jak w

przeszłości. W pewnym sensie meczet odgrywa w społeczności muzułmańskiej podobną rolę

jak kościół dla wspólnot chrześcijańskich. Rola meczetu jest jednak bardziej kompleksowa.

W nim muzułmanie modlą się, wysłuchują piątkowych kazań, zbierają i rozdzielają

obowiązkową jałmużnę (zakat), uczestniczą w lekcjach religii i wsłuchują się w komentarze

do koranicznego przesłania. Meczet nabiera szczególnego charakteru podczas ramadanu,

gromadząc – zwłaszcza pod koniec postu – liczne rzesze muzułmanów na nocnej modlitwie i

recytacji Koranu. Meczet pełni także wiele funkcji, które nie mają religijnego charakteru.

Służy on jako forum dyskusji i zebrań oraz jako miejsce ogłaszania sądów i tzw. fatwy, czyli

formalnej opinii, wydanej przez prawnika muzułmańskiego (muftego).

Islamska świątynia związana jest też z cyklem życia muzułmanina. Jej odwiedzanie staje

się powszechne przy dokonywaniu obrzezania, zawieraniu związków małżeńskich,

rozwiązywania kwestii spornych i modlitw pogrzebowych. W codziennym życiu meczet jest

dla wielu, zwłaszcza dla biednych, miejscem schronienia. Jako instytucja stanowi on istotny

element współczesnych centrów islamskich i odgrywa podstawową rolę w kształtowaniu

tożsamości wspólnoty muzułmańskiej. Meczet jest także miejscem, gdzie podejmuje się

religijną działalność edukacyjną na wszystkich poziomach. Dzieci i młodzież poznają zasady

wiary w istniejących przy meczecie bardziej lub mniej zorganizowanych szkołach

koranicznych (madrasa). Nauczyciel siedzący wśród uczniów lub studentów to nie tylko

praktyka z początku istnienia islamu, ale obraz, który można zobaczyć także dziś.

Również uczeni muzułmańscy wybierają meczet jako miejsce spotkań i dyskusji. W tym

kontekście warto zaznaczyć, że znane i cenione współczesne uniwersytety powstały właśnie

na bazie meczetów (na przykład Al-Azhar w Kairze czy Az-Zajtuna w Tunisie). Poza tym

Załącznik nr 2





Stro

na1

1

przy meczecie z reguły tworzone są instytucje, które podejmują ważne dla muzułmanów

sprawy społeczne, polityczne i religijne.

Na uwagę zasługuje fakt, że we wczesnym islamie nie przywiązywano wielkiej wagi do

miejsca, gdzie odmawiano modlitwę. Zgodnie z tradycją, Mahomet miał głosić, że

„meczetem”, a więc miejscem modlitwy, jest cały świat. Dlatego też pierwsi muzułmanie

zanosili swe modły niemalże wszędzie. Następca Mahometa, Abu Bakr, na przykład zwykł

modlić się w swoim ogrodzie. Jedynym miejscem, gdzie pierwsi muzułmanie gromadzili się

w Mekce na modlitwie, była Kaaba. Natomiast po przejściu do Medyny w 622 r. do rangi

symbolu urósł dziedziniec powstały przy domu Mahometa. Tam prorok nie tylko nauczał i

wygłaszał kazania, ale przyjmował gości i załatwiał sprawy administracyjne, a nawet

handlowe i polityczne. Podobny charakter miały meczety, które były zakładane przez

przechodzące stopniowo na islam poszczególne plemiona arabskie.

O meczecie jako miejscu modlitwy mówi Koran m.in. w surze „Światło”: „W domach,

które Bóg pozwolił wznieść i w których wspomina się Jego imię – głoszą Jemu chwałę o

świcie i o zmierzchu; tych ludzi nie odciąga ani handel, ani kupno od wspominania Boga,

odprawiania modlitwy i dawania jałmużny” (24, 36-37). Mimo iż za życia Mahometa i krótko

po jego śmierci żydom i chrześcijanom wolno było wstępować do meczetu bez większych

problemów, w miarę upływu czasu praktykę tę zaczęto ograniczać ze względu na

podkreślanie rytualnej czystości. Generalnie jednak niemuzułmanom zezwala się na

odwiedziny meczetu przy zachowaniu określonych zasad. Dotyczą one zdejmowania butów i

właściwego stroju, obowiązującego zwłaszcza kobiety.

źródło: A. Wąs, Meczet i jego funkcje, [online], http://info.wiara.pl/doc/176310.Meczet-i-

jego-funkcje.

Materiał dla ucznia

Z wizytą w meczecie

GRUPA I:

1. Na podstawie tekstu przygotujcie informacje i krótką scenkę na temat zasad

przestrzeganych przez muzułmanina przed udaniem się do meczetu, wejściem i

wyjściem ze świątyni.

2. Zaprezentujcie wyniki pracy na forum klasy.

Koran 9:18 { I będzie odwiedzać świątynie Allaha tylko ten, kto wierzy w Allaha i w

Dzień Ostatni; ten kto odmawia modlitwę; ten kto daje jałmużnę, ten kto obawia się

tylko Allaha.}

[…] Meczet od zarania islamu jest głównym ośrodkiem nauczania zasad wiary i

praktyki religijnej, pełni funkcję sali sądowej, jest również centrum socjalnym –

Załącznik nr 3

http://info.wiara.pl/doc/176310.Meczet-i-jego-funkcje

http://info.wiara.pl/doc/176310.Meczet-i-jego-funkcje





Stro

na1

2

miejscem spotkań muzułmanów. Islam zaleca budowę meczetów, nakazuje utrzymanie

w nich czystości jak również zaleca umiar w ich przyozdabianiu.

Zalecane suplikacje (du’a) przed udaniem się do meczetu, wejściem i wyjściem.

Przed udaniem się do meczetu zaleca się recytację:

Allahumma dż'al fi qalbi nuran ła fi lisani nuran,Allahumma dż'al fi sam'i nuran ła fi

basari nuran; Ła dż'al min khalfi nuran ła min amami nuran; ła dż'al min fauqi nuran,

ła min tahti nuran, Allahumma 'atini nuran (Boże, oświeć me serce, oraz oświeć mój

język; Boże, oświeć moje ucho, i oświeć moje oko, oświeć (rzeczy) za mną, przede mną

nade mną i obok mnie. Boże, oświeć mnie.)

Wchodząc do meczetu, należy przekroczyć próg prawą stopą i powiedzieć:

audhu bil-lahil-adhim ła bi ładżhihil karim ła sultanihil qadim min asz-szajtani r-

radżim. Bismillahi, Allahumma salli 'alla Muhammadin. Allahumma aghfirli dhunubi

ła aftahli abłaba rahmatika. (Uciekam się do Allaha, Znamienitego, w Jego

Chwalebnej Istocie i Wiecznym Zwierzchnictwie przed szatanem przeklętym. W imię

Allaha, pobłogosław Muhammadowi. Boże, wybacz me grzechy i otwórz przede mną

wrota Twej łaski. )

Wychodząc z meczetu, przekracza się próg lewą stopą, mówiąc:

Allahumma aghfirli dhunubi ła aftahli abłaba fadlika. Allahumma 'asimni min asz-

szajtani r-radżim. (Allahu, wybacz me grzechy i otwórz przede mną bramy Twej

szczodrości, Boże, uchroń mnie przed szatanem przeklętym)

Według hadisów, Prorok powiedział, iż modlitwa w Świętym Meczecie (Masdżid al-

Haram) w Mekce, nagrodzona zostanie sto tysięcy razy; w meczecie Proroka w Medynie

tysiąc razy, a modlitwa w meczecie al-Aqsa w Jerozolimie, nagrodzona zostanie 250 razy […]

Po wejściu do meczetu, sunna zaleca, aby wierny zmówił dwa rakaty (zanim usiądzie).

Dżabir bin Abdullah powiedział: „Kiedy Prorok wygłaszał kazanie w piątek, do meczetu

wszedł mężczyzna. Prorok zapytał go: ‚Czy odmówiłeś modlitwę?’. Ten zaprzeczył. Prorok

powiedział: „Stań i odmów dwa rakaty”. [Bukhari]

źródło: Elżbieta al-Sale, Księga modlitwy, [online],

https://sites.google.com/site/oislamie/ksiega-modlitwy.

GRUPA II:

1. Na podstawie tekstu przygotujcie informacje na temat roli imama w meczecie, zasad

jego wyboru oraz osób mogących pełnić jego funkcję.


[…] Imamem (prowadzącym modlitwę) powinna być osoba, która jest najbardziej

zawansowana w recytacji Koranu, biorąc pod uwagę ilość zapamiętanych sur, znajomość

tafsiru1, oraz poziom umiejętności zasad recytacji – tadżłid. Jeżeli są dwie osoby, które

reprezentują taki sam poziom recytacji, wówczas należy przyjąć kryterium zakresu wiedzy o

sunnie, jeżeli wiedza obu osób jest taka sama, wówczas należy ustalić, która z nich

1 tafsir – komentarz do Koranu obejmujący wszystkie aspekty jego objaśniania

https://sites.google.com/site/oislamie/ksiega-modlitwy





Stro

na1

3

wyemigrowała wcześniej (hidżrah), następnie, przyjmuje się kryterium wieku (pierwszeństwo

ma osoba starsza). Modlitwę powinny prowadzić osoby cieszące się największym

autorytetem, aczkolwiek mogą czynić to inni w ich obecności, pod warunkiem uzyskania

zezwolenia.

Imamem dla mężczyzn i kobiet (w meczecie) może być jedynie mężczyzna. Należy

zaznaczyć, że kobieta w Islamie może pełnić funkcję imama – aczkolwiek tylko w sytuacji,

kiedy kobiety modlą się w grupie w domu, wówczas modlitwę prowadzi jedna z nich. Kobieta

w żadnym wypadku nie może być imamem dla mężczyzn.

Imam może poprosić wiernego o zastępstwo (istikhlaf) w prowadzeniu modlitwy. (np. z

powodu złego samopoczucia, konieczności wykonania łudu).

Imamem może być dziecko. […] Modlitwę może prowadzić niewidomy. Prorok uczynił

podczas swojej nieobecności zarządcą Medyny Ibn Umm Maktum, który był niewidomy i

prowadził modlitwę.

Wierny, który odmawia modlitwę obowiązkową może być imamem osoby

odmawiającej modlitwę nadobowiązkową, jak również osoba odmawiająca modlitwę

nadobowiązkową może prowadzić osobę odmawiającą modlitwę obowiązkową. Oparte jest to

na fakcie, że Mu’adh odmawiał isza (modlitwę nocną) za Prorokiem, następnie wracał do

swych ludzi, dla których prowadził modlitwę isza. Dla niego modlitwa ta była dobrowolna,

zaś dla jego ludzi - obowiązkowa.

[…] Imam, który nie jest w stanie stać, może modlić się siedząc. Prorok podczas

choroby prowadził modlitwę siedząc; kiedy zauważył, że wierni za nim stali, nakazał im

gestem, aby usiedli.

[…] Kobieta nie może być imamem dla mężczyzn, aczkolwiek może być imamem dla

kobiet, jeśli modlą się one poza meczetem, np. w domu.

Mamun lub muqtadi to wierny, który naśladuje imama podczas modlitwy. Nie może on

wyprzedzać imama ani w recytacji takbiru zmieniającego pozycję, ani przy przyjmowaniu

pozycji. […] Jeśli imam popełni błąd recytując surę Otwierającą lub werset Koranu, wierny

powinien poprawić go recytując głośno werset, który imam opuścił. Jeżeli imam recytuje na

głos, wierni powinni słuchać go w ciszy i skupieniu. Jeżeli imam recytuje szeptem, wówczas

wierny recytuje szeptem tak, aby słyszeć samego siebie nie będąc słyszanym przez innych.

[…] Słowo dżama’ah - oznacza grupę, wywodzi się ze słowa dżama’a – „zbierać,

gromadzić”; w świetle szariatu, oznacza grupę, którą stanowi oprócz imama – jedna lub

więcej osób (osoba dorosła, dziecko, kobieta, mężczyzna). Modlitwy zbiorowe to modlitwy

obowiązkowe odmawiane w ciągu dnia oraz modlitwa piątkowa, dżumm’ah – obowiązek

uczestniczenia w grupowym ich odmawianiu w meczecie został nałożony na mężczyzn (dla

kobiet jest dobrowolny).








Stro

na1

4

GRUPA III:

1. Na podstawie tekstu przygotujcie informacje na temat uczestnictwa kobiet w modlitwach

odbywających się w meczecie oraz zasad ustawienia imama i wiernych w meczecie.


[…] Kobiety mogą brać udział w modlitwach zbiorowych w meczecie, pod warunkiem,

że unikać będą ubrań, ozdób i perfum mogących przyciągać uwagę, wywoływać

zainteresowanie mężczyzn. […] Mężatka powinna zapytać o zgodę męża, a kobieta

niezamężna - ojca lub opiekuna.

Udział kobiet w modlitwach z okazji święta al-fitr2 oraz święta al-adha

3 jest

obowiązkowy […].

[…] Zgodnie z sunną wierni powinni ustawić się przed rozpoczęciem modlitwy w

równych rzędach stykając się ramionami, zrównując linię palców u stóp. Imam nie powinien

rozpoczynać modlitwy, dopóki nie jest zadowolony z utworzonych rzędów.

[…] Rzędy w modlitwie zbiorowej biorą swój początek od środka rzędu za imamem,

który stoi naprzeciwko mirhabu, niszy wskazującej qibla – kierunek Kaby w Mekce. Wierni,

dołączają do rzędów z prawej i lewej strony.

Jeśli w meczecie nie ma oddzielnej sali modlitewnej dla kobiet, kobiety ustawiają się za

mężczyznami (z tyłu meczetu).

Ustawienie podczas modlitwy, imam i naśladowcy:

jeśli obecny jest jeden wierny (mężczyzna) i imam, wierny staje po prawej stronie

imama.

jeśli oprócz imama są dwaj mężczyźni, obaj powinni stanąć za imamem.

jeśli grupa składa się z dwóch mężczyzn i jednej kobiety, Imam staje z przodu, drugi

mężczyzna po jego prawej stronie. Kobieta z tyłu - za nimi.

jeśli grupa składa się z jednego mężczyzny, jednego chłopca i jednej kobiety, oprócz

imama, imam staje z przodu, mężczyzna po jego prawej stronie, chłopiec po lewej,

kobieta zaś staje z tyłu. Mężczyzna i chłopiec mogą stanąć obaj po prawej stronie

imama, jest to akceptowane. Jeśli modlitwa jest nadobowiązkowa – mogą uformować

rząd za imamem, aczkolwiek poprawność takiego ustawienia podczas modlitwy

obowiązkowej jest dyskusyjna.

jeśli grupa składa się z kilku mężczyzn, chłopców oraz kobiet, pierwszy rząd za

imamem formują mężczyźni, potem chłopcy, a na samym tyle – kobiety (i

dziewczynki).

Jeśli modlitwę zbiorową odprawiają w domu dwie kobiety, ta która pełni funkcję

imama, staje krok do przodu przed kobietą (ją naśladującą) która ustawia się po

prawej stronie imama.

Jeśli modlą się trzy kobiety, kobieta-imam stoi po środku pierwszego rzędu, a obie

naśladujące ustawiają się po jej prawej i lewej stronie.

Jeśli kobiet jest więcej dołączają do rzędu, starając się aby imam był w środku.

2 al-fitr (Ramadan Bajram ,Święto Przerwania Postu, zwane również Al-Id as-Saghir) – święto

dziękczynienia obchodzone w islamie na zakończenie świętego miesiąca postu – ramadanu. 3 al-adha (Kurban Bajram ,Święto Ofiarowania) – najważniejsze święto muzułmańskie

upamiętniające ofiarę Abrahama i jego posłuszeństwo wobec Boga

http://pl.wikipedia.org/wiki/Islam

http://pl.wikipedia.org/wiki/Ramadan

http://pl.wikipedia.org/wiki/Abraham





Stro

na1

5

Jeśli nie starczy miejsca w pierwszym rzędzie, kobieta ustawia się z tyłu za Imamem

(formuje drugi rząd).

Dżummu’ah to cotygodniowa modlitwa zbiorowa ofiarowywana w piątek w meczecie o

czasie modlitwy zuhr. Wykonywana w meczecie zastępuje modlitwę zuhr; składa się z 2

rakatów odmawianych po kazaniu (khutba) wygłaszanym przez imama.



GRUPA IV:

1. Na podstawie tekstu przygotujcie informacje na temat zasad obowiązujących

muzułmanina w czasie piątkowej modlitwy w meczecie oraz języku, w którym

odbywają się kazania.


[…] Przed udaniem się do meczetu na dżumm’ah4, należy wziąć kąpiel, obciąć

paznokcie (jeżeli są zbyt długie), uperfumować się (tylko mężczyźni) a następnie po

wykonaniu oczyszczenia (łudu5 lub ghusl

6) nałożyć czyste ubranie.

Nie należy spożywać surowego czosnku, cebuli, palić papierosów. Należy umyć zęby.

Należy odmówić modlitwę składającą się z dwóch rakatów po wejściu do meczetu (jest to

tzw. modlitwa na przywitanie meczetu), nawet jeżeli wygłaszający kazanie jest na minbarze.

[…] Należy w ciszy słuchać imama - podczas kazania nie wolno rozmawiać.

Należy odmówić dwa obowiązkowe rakaty dżumm’ah za imamem.

Po modlitwie można odmówić cztery nadobowiązkowe rakaty w meczecie lub co jest bardziej

zalecane – dwa rakaty sunna w domu.

Zalecane jest proszenie Allaha o błogosławieństwo dla Proroka Muhammada oraz z

całego serca wznoszenie próśb do Allaha w piątek. […]W piątek wygłasza się dwa kazania,

oddzielone krótką przerwą. Pierwsze kazanie jest trochę dłuższe od drugiego. Oba nie

powinny być zbyt długie (aby nie minął czas modlitwy).

[…] W obu kazaniach mogą być poruszane (w świetle Koranu i hadisów) problemy dotyczące

muzułmańskiej społeczności. Wierni powinni słuchać w ciszy i skupieniu, albowiem

rozmowy podczas kazania są zabronione i unieważniają dżumm’ah rozmawiającego. […]

Zgodnie z tradycją, kazanie powinno zakończyć się istighfar - prośbą o miłosierdzie Allaha.

Imam przypomina muzułmanom, aby prosili Allaha o błogosławieństwo dla Proroka recytując

4 dżumm’ah –modlitwa piątkowa

5 łudu - obmycie przed modlitwą należy do obowiązków wszystkich muzułmanów, którzy mają dostęp

do wody i są w stanie się umyć, gdyż Allah objawił w Koranie: „O wy którzy wierzycie! Kiedy stajecie do modlitwy, to obmywajcie wasze Twarze i ręce aż do łokci; przetrzyjcie lekko wasze głowy, a nogi myjcie - aż do kostek" (Koran, 5:6) 6 Ghusl- rytualne oczyszczanie polegające na obmyciu całego ciała wodą obejmujące: trzykrotne

umycie rąk, umycie intymnych części ciała; (jest zalecane lecz nieobowiązkowe) wykonanie kompletnego łudu ( tak jak przed modlitwą), polanie wodą całego ciała (również głowy, włosów) - zaczynając od prawej strony, kończąc na lewej, ważne, aby woda dotarła wewnątrz uszu, pępka, pomiędzy palce stóp.






Stro

na1

6

werset 56, Sury 33: Innallaha ła malajkatuhu jusalluna 'alan nabijj (Allah i Jego aniołowie

błogosławią Prorokowi) Ja ajjuhall adhina amanu sallu 'alajhi ła sallimu taslima. (Wy,

którzy wierzycie, módlcie się za niego, i otaczajcie szacunkiem).

Następnie imam recytuje salat 'alan-nabijj (modlitwę za Proroka, tj. drugą część taszahhud);

następnie wznosi prośby o dobro społeczności muzułmańskiej na całym świecie. Po kazaniu,

ogłasza się Iqamę7 a imam recytuje na głos modlitwę. Wykonanie modlitwy dżumm’ah

przypomina modlitwę fadżr, odróżnia je tylko intencja.

Język kazania

Opierając się na podstawowych zasadach kazania, znajdujących potwierdzenie w sunnie,

uczeni zgodni są co do tego, że kazanie powinno poprzedzać modlitwę. Nie ma natomiast

zgody, odnośnie języka w jakim powinno być wygłaszane dlatego też jest kwestią

dyskusyjną, czy może być wykonywane w innym języku niż arabski.

Pomimo różnic opinii uczonych […] większość twierdzi zgodnie, że kazanie można wygłosić

w każdym języku (jeżeli wierni nie rozumieją arabskiego), pod warunkiem, że wychwalanie

Allaha, recytacja Koranu oraz modlitwa za Proroka są w języku arabskim. Jedynym

dowodem, który przytaczają przeciwnicy tego poglądu, jest fakt, że kazania Proroka

wygłaszane były po arabsku. Z drugiej strony, imam Szafi oraz inni twierdzą, że cele kazania

nie zostaną osiągnięte, jeżeli będzie ono wygłaszane w języku niezrozumiałym dla większości

wiernych […]



7 Iqama brzmi podobnie jak azan, wypowiada się ją bezpośrednio przed rozpoczęciem obowiązkowej

modlitwy, w celu ułatwienia wiernym ustawienia się w meczecie w równych rzędach.


Symbolika świątyni muzułmańskiej

Documents

Transcript of Symbolika świątyni muzułmańskiej