Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

12
SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE I SYMPTOMY UZALEŻNIENIA OD ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH Opracowała: Dorota Oboza

Transcript of Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Page 1: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

SYGNAŁY OSTRZEGAWCZEI

SYMPTOMY UZALEŻNIENIA

OD ŚRODKÓW PSYCHOAKTYWNYCH

Opracowała: Dorota Oboza

Page 2: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

PAMIĘTAJ !

• Im wcześniej zauważysz zagrożenie i zaczniesz działać, tym skuteczniejsza będzie Twoja pomoc

• Każdy sygnał, jaki dostrzeżesz może być wierzchołkiem „góry lodowej” – tylko specjalista jest w stanie postawić trafną diagnozę skali problemu

• Pamiętaj „Sygnały ostrzegawcze w narkomanii” są bardzo zbliżone często tożsame z trudnościami i problemami wynikającymi z okresu dojrzewania – żadnych nie można bagatelizować, jak również demonizować i stygmatyzować

Page 3: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

Każdy nastolatek próbuje ukryć przed dorosłymi to,

że sięga po środki psychoaktywne. Jednak nawet u tych,

którzy zachowują dużą ostrożność, można zaobserwować pewne specyficzne

„sygnały ostrzegawcze”

Page 4: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

Faza I EKSPERYMENTY

• Dostrzegasz często podświadomie jakąś zmianę, która sprawia, że pojawia się u Ciebie myśl: „Coś z nim jest nie tak”, „Chyba jest chora, coś jej jest”, „Nigdy nie zachowywał się tak wcześniej”

• Uczeń w rozmowie wyraźnie bagatelizuje zagrożenia wynikające z używania środków psychoaktywnych i/lub staje w obronie tych, którzy biorą

• Czujesz zapach papierosów, chemikaliów, marihuany, alkoholu

• Zaobserwowałeś zachowanie charakterystyczne dla upicia alkoholem: słaba koordynacja ruchowa, bełkotliwa mowa, szklisty wzrok

• Zdarza się, że będziesz musiał udzielić dziecku pomocy w związku z wypadkiem lub urazem odniesionym w stanie odurzenia

Page 5: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

FAZA II i IIIDĄŻENIE DO PRZYJEMNOŚCI LUB UNIKANIE PRZYKROŚCI

• Utrata zainteresowań, inicjatywy, aspiracji

• Pogorszenie ocen w szkole, brak prac domowych

• Spóźnianie, wagarowanie

• Izolowanie się

• Manipulowanie w rozmowie, kłamstwa, unikanie rozmów

• Zmiana przyjaciół, zainteresowanie subkulturą narkomańską, zmienił styl ubierania, fryzur, posługuje się slangiem

• Bunt, nieposłuszeństwo, wulgaryzmy, napady złości, gwałtowność, częste konflikty

Page 6: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

FAZA II i IIIDĄŻENIE DO PRZYJEMNOŚCI LUB UNIKANIE PRZYKROŚCI

• Bardzo charakterystycznym sygnałem jest rozszerzenie lub zwężenie źrenic u ucznia, który dotychczas nie miał problemów z akomodacją oka, oczy są często zaczerwienione, łzawiące, używa kropli do oczu

• Wśród jego rzeczy pojawiają się akcesoria narkotyczne /fifki, bibułki, kawałki folii aluminiowej, szkiełka, lusterka, małe foliowe torebeczki z suszem, tabletkami lub proszkiem/

• Kwestionuje szkodliwość narkotyków, wyznaje pogląd, że powinny być zalegalizowane

• Utrzymujące się stany podniecenia, braku apetytu, bezsenności, spadku wagi, ambiwalencji uczuć

Page 7: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

FAZA IVUZALEŻNIENIE

• Obniżenie nastroju wynikające ze świadomości uwikłania i poczucia w pułapce: poczucie winy, bezradność, poczucie krzywdy, lęki, brak zaufania do ludzi, który może mieć obsesyjny, paranoiczny charakter, możliwe myśli samobójcze

• Łamanie prawa: wynoszenie rzeczy z domu, kradzieże, bójki, wandalizm. Możliwy handel narkotykami również prostytucja

• Pogorszenie stanu zdrowia: częste przeziębienia, katar, kaszel, bóle głowy, gardła, mięsni, krwawienie z nosa, zawroty głowy, zaburzenia pamięci, toku myślenia, słowotok, spadek masy ciała, przypadki utraty przytomności

• Zmiany wyglądu: oczy rozbiegane, zaczerwienione, podpuchnięte, „szklane”, skóra zimna, potliwa, opuchnięta, swędząca, zażółcona lub zaczerwieniona, wyraźne ślady po ukłuciach, brak zainteresowania własnym wyglądem i higieną

Page 8: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

FAZA IVUZALEŻNIENIE

W dalszym etapie rozwoju uzależnienia

organizm jest coraz bardziej wyniszczony, głód psychiczny narkotyku

dominuje w świecie doznań wewnętrznych, a depresja trudna jest do zwalczenia,

nawet po zażyciu środka odurzającego. Częste są przedawkowania.

Page 9: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

UZALEŻNIENIE JEST TO CIĘŻKA, PRZEWLEKŁA CHOROBA

OŚRODKOWEGO UKŁADU NERWOWEGO, KTÓRA PRZEBIEGA POD POSTACIĄ

REMISJI I NAWROTÓW CZĘSTO DOPROWADZAJĄC

DO INWALIDZTWA I/LUB ŚMIERCI

Page 10: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

SYMPTOMY UZALEŻNIENIA

• Przymus używania – silna potrzeba oraz towarzyszące jej uczucie, że jeśli tego nie zrobię, to nie poradzę sobie, będę się czuć gorzej, coś ze mną się stanie. Myśl o zaprzestaniu, powstrzymaniu się budzi opór oraz lęk.

• Sztywny schemat postępowania – powtarzająca się w określonych okolicznościach sekwencja tych samych czynności. Jeżeli coś uruchomi serię zachowań, bardzo trudno ją zatrzymać.

• System przekonań utrwalających nałogowe zachowanie – chodzi najczęściej o pomniejszenie strat, eksponowanie zysków, minimalizowanie potrzeby i możliwości zmiany. Przekonania te uruchamiają się w odpowiedzi na pytanie: „Co by było, gdybyś od razu miał przestać to robić?”.

• Niepowodzenia przy próbach samodzielnej zmiany, mimo ich podejmowania – mogą to być także obietnice, zamiary, niezrealizowane plany.

• Wzrost tolerancji, obserwowany na przestrzeni co najmniej dwóch lat. Tolerancja osiąga tak wysoki poziom, że inni zwracają na to uwagę, reagują zdziwieniem, podziwem: „Ależ ty możesz”, „Jak ty dajesz radę?”.

• Rosnące koszty - negatywne konsekwencje nie powstrzymują od nałogowych zachowań. Należy to obserwować przez okres dwóch lat.

• Objawy odstawienia / zespół odstawienny/ - złe samopoczucie, utrzymujące się przez dłuższy czas po gwałtownym zaprzestaniu nałogowego zachowania, w postaci cierpienia, dyskomfortu. Ponownemu podjęciu zachowania towarzyszy uczucie dużej ulgi i uspokojenia.

• Realne korzyści, jakie daje nałogowe zachowanie/ subiektywne, obiektywne /

Page 11: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

BADANIE OCZU

Jeżeli zauważysz u dziecka:

• Zaczerwienienie spojówek• Łzawienie• Opadnięcie powieki – zakrywa od góry więcej niż

2 mm rogówki• Zaczerwienienie brzegów powiek• Nadmierne rozszerzenie źrenicy – ponad 6 mm• Nadmierne zwężenie źrenicy – poniżej 3 mm

Page 12: Sygnały ostrzegawcze w narkomanii

Opracowała: Dorota Oboza

BADANIE OCZU• Ocena ogólna – obserwacja oczu w warunkach oświetlenia

pokojowego wykazuje zaczerwienienie spojówek, łzawienie, opadniecie powieki, zaczerwienienie brzegów powiek

• Rozmiary źrenic – ocena szerokości źrenic w warunkach oświetlenia pokojowego wskazuje, że są one szersze niż 6 lub węższe niż 3 mm

• Reakcja źrenic na światło – brak akomodacji źrenicy lub jest ona bardzo leniwa

• Obserwacja oczopląsu – podczas wodzenia placem pionowo i poziomo przed oczami występuje oczopląs w jednej lub w każdej pozycji, niemożność wpatrywania się w nieruchomy palec bez drgań gałek ocznych

• Obserwacja ruchu zbieżnego gałek ocznych – przy przesunięciu palca z odległości 15 cm od czubka nosa do czubka nosa, gdzie utrzymywany jest przez 5 sek. Występuje niemożność śledzenia ruchu palca obydwoma oczami, bark ruchu zbieżnego, niemożność utrzymania konwergencji przez 5 sek.