STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W …opsgoleniow.pl/wp/STRATEGIA RPS 2016-2020...

Załącznik do Uchwały Nr …...........................

Rady Miejskiej w Goleniowiez dnia …… 2016 r.

STRATEGIA ROZWIĄZYWANIAPROBLEMÓW SPOŁECZNYCH

W GMINIE GOLENIÓW NA LATA 2016 – 2023

PROJEKT Z DNIA 4 MARCA 2016R.

Goleniów, 2016

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Goleniów na lata 2016-2023

Opracowanie:

Zbigniew ŁukaszewskiMonika Garncarek

Warsztaty z mieszkańcami prowadził:Zbigniew Łukaszewski

Wykorzystano materiały:

Business Mobility International Spółka z o.o.ul. Drewsa 4E; 61 – 606 Poznań orazPoakcesyjnego Programu Wspierania Obszarów Wiejskich


SPIS TREŚCI STRONA

WPROWADZENIE 4

I. Uwarunkowania prawne i zasady opracowania Strategii 5

II. Uwarunkowania Strategii wynikające z członkostwa w Unii Europejskiej oraz polityki społecznej realizowanej na różnych szczeblach administracji

7

CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNO-ANALITYCZNA 12

I. Uwarunkowania demograficzne 13

II. Problemy społeczne – charakterystyka grup zagrożonych wykluczeniem społecznym 14

1. Bezrobocie 16

2. Niepełnosprawność i długotrwała lub ciężka choroba 22

3. Ubóstwo 24

4. Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych 25

5. Bezdomność 27

6. Alkoholizm 28

7. Narkomania 29

8. Seniorzy 30

III. Pomoc społeczna – podstawowe dane statystyczne 34

IV. Aktywność społeczna 36

V. Analiza SWOT 37

CZĘŚĆ STRATEGICZNA 39

I. Misja 40

II. Cele strategiczne, cele szczegółowe, kierunki działań oraz wskaźniki 41

1. Cel strategiczny I - Wzmocnienie rodziny 41

2. Cel strategiczny II – Poprawa warunków życia seniorów 43

3. Cel strategiczny III – Działanie na rzecz poprawy jakości życia osób niepełnosprawnych 45

4. Cel strategiczny IV – Rozwój edukacji społecznej 45

5. Cel strategiczny V – Wspieranie rozwoju społeczności lokalnych 47

ZARZĄDZANIE REALIZACJĄ STRATEGII 48

I. Wdrażanie, monitoring i ewaluacja 49

II. Finansowanie 50

SPIS WYKRESÓW 51

SPIS TABEL 52

3


WPROWADZENIE

4


I. Uwarunkowania prawne i zasady opracowania Strategii

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest narzędziem polityki społecznej gminy

a obowiązek jej opracowania wynika wprost z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12

marca 2004 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 163 ze zmianami): „Do zadań własnych gminy o charakterze

obowiązkowym należy opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywanie problemów społecznych ze

szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów

alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka”.

Nie brakuje opinii, że obecnie funkcjonujący system rozwiązywania problemów społecznych raczej np.

utrwala biedę, niż pozwala z niej wyjść. Przez ponad 25 lat system, który miał w założeniu wspierać

i pomagać, był w niewielkim stopniu zmieniany i nie spełniał swojej roli. Dla 1,3 mln rodzin w Polsce stał się

sposobem na życie, w którym najistotniejsze jest funkcjonowanie od zasiłku do zasiłku. Wyzwania XXI

wieku, złożoność ludzkich problemów wymagają jednak elastycznej, sprawnie reagującej struktury

społecznej, która funkcjonuje w oparciu o sześć zasad rozwoju społecznego.

Zasada 1. Wyrównywanie szans i podnoszenie jakości życia.

Odnosi się do postrzegania mieszkańców danej społeczności lokalnej jako całości. Nadmierna

polaryzacja społeczna prowadzi do napięć i konfliktów społecznych. Osobom wymagającym wsparcia

społecznego należy umożliwić jednakowe szanse dla osiągnięcia zaspokojenia potrzeb życiowych. Działania

powinny respektować zasadę pomocniczości zgodnie, z którą w pierwszej kolejności potrzeby winny być

zaspakajanie poprzez rodzinę, społeczność lokalną a dopiero w dalszej kolejności przez gminę czy państwo.

W działaniach winno dążyć się do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem

lokalnym. Rozwiązywanie problemów społecznych w istocie wpływa na podnoszenie jakości życia

w społeczności lokalnej.

Zasada 2. Wsparcie dla istniejących inicjatyw prospołecznych.

Poprzez tę zasadę dąży się do dokonania wzmocnienia potencjału lokalnych instytucji działających

w sferze społecznej. Ich znaczenie jest ogromne z punktu widzenia integracji społecznej, zaspakajania

potrzeby przynależności. Działalność wielu instytucji trzeciego sektora oparta jest o działalność

wolontarystyczną. Zapewnia to zarówno możliwość zwiększania zaangażowania społecznego mieszkańców,

jak i rozwój potencjału danej organizacji.

Zasada 3. Tworzenie nowych inicjatyw prospołecznych wspierających integrację społeczną.

Ważne aby scenariusze, które dotyczą rozwiązywania problemów pojawiających się w społeczności

lokalnej, pozwalały na zaspokojenie potrzeb społecznych, rozwiązanie problemów oraz zacieśnienie więzi

miedzy mieszkańcami. Charakterystyczne jest jednak to, iż inicjatywy takie powoli „zamierają” i bez dalszego

wsparcia nie mają szans na zrealizowanie wielu ciekawych przedsięwzięć. Inicjatywy społeczne wymagają

5


wsparcia w dłuższej perspektywie czasowej -niewystarczające są działania związane z pomocą

w uruchomieniu/sformalizowaniu przedsięwzięcia, ale potrzebna jest pomoc w dalszym funkcjonowaniu.

Zasada 4. Tworzenie działań o szerokim zasięgu.

Problemy społeczne mają wielowymiarowy charakter i ich rozwiązanie wymaga systemowych

rozstrzygnięć, zintegrowanej współpracy instytucjonalnej. Oddziaływanie na poszczególne problemy

społeczne pozwala i winno oddziaływać na inne sfery.

Zasada 5. Tworzenie działań o długotrwałych efektach.

Działania winny mieć charakter długodystansowy. Nie powinny koncentrować się jedynie na

rozwiązaniu doraźnym, ale zapewniać oddziaływanie na kilka lat.

Zasada 6. Działania profilaktyczne.

Przedsięwzięcia winny dążyć do ograniczania problemów społecznych poprzez wczesną interwencję

oraz działania zapobiegawcze.

Realizacja wymienionych zasad nie jest możliwa bez partycypacyjnego modelu powstawania

Strategii. Stąd problematyka problemów społecznych i sposobów ich rozwiązania była m. in. przedmiotem

dwóch warsztatów prowadzonych z pracownikami Ośrodka Pomocy Społecznej w Goleniowie (po 20 osób)

i warsztatów z mieszkańcami Gminy Goleniów w świetlicy na Osiedlu Helenów (30 osób). Analogiczne

spotkania (30 osób i 12 osób) zostały zorganizowane w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej

w Goleniowie. W trakcie spotkań, obok analizy problemów, została opracowana analiza SWOT, określono

również misję, cele i realizujące je działania. Warsztaty zrealizowano w okresie wrzesień-październik 2015 r.

Podsumowując podkreślić należy, iż proces tworzenia Strategii Rozwiązywania Problemów

Społecznych w Gminie Goleniów na lata 2016-2023, miał charakter kompleksowy. Obejmował m.in.

konsultacje społeczne, warsztaty i dyskusje. W czasie pracy ze społecznością lokalną wykorzystywano

warsztatowe metody aktywizujące uczestników: „mapy myśli”, „burze mózgów”, dyskusje wielokrotne, open

space. Strategia w niniejszym opracowaniu uwzględnia opis badanego środowiska, socjologiczną analizę

społecznej świadomości (analiza SWOT), która identyfikuje potencjał tkwiący w analizowanej społeczności.

Powyższe przełożone na Misję oraz propozycje działań dają pełny obraz wyzwań stojących przed wspólnotą

Gminy Goleniów.

6


II. Uwarunkowania Strategii wynikające z członkostwa w Unii Europejskiej orazpolityki społecznej realizowanej na różnych szczeblach administracji

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Goleniów na lata 2016-2023 odnosi się

do realnych potrzeb społeczności lokalnych, uwzględniając jednocześnie wytyczne wskazane w innych

dokumentach strategicznych regulujących działania w obszarze problemów społecznych, zarówno na

szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym oraz lokalnym.

Strategia koresponduje z następującymi dokumentami:

Uwarunkowania wynikające z członkostwa Polski w Unii Europejskiej

Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającegowłączeniu społecznemu

Cele:1. Zatrudnienie – 75% osób w wieku 20-64 lat powinno mieć pracę.2. Edukacja – co najmniej 40 % osób w wieku 30-34 powinno mieć wykształcenie wyższe- ograniczenie liczby uczniów przedwcześnie kończących edukację do poziomu poniżej 10 %.3. Walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym – zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem iwykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln.

Inicjatywy przewodnie:

Mobilna młodzież – poprawa jakości na wszystkich poziomach edukacji i szkoleń.

Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia – poprawa jakości miejsc pracy i warunków pracy,dostosowanie kwalifikacji pracowników do potrzeb rynku pracy.

Europejski program walki z ubóstwem – pomoc osobom wykluczonym i umożliwienie im aktywnegouczestnictwa w życiu ekonomicznym i społecznym.

Uwarunkowania wynikające z polityki społecznej realizowanej na szczeblu kraju

Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju

Strategia obejmuje trzy obszary, którym podporządkowano określone cele oraz kierunki interwencji:

1. Obszar konkurencyjności i innowacyjności gospodarki:

a) Innowacyjność gospodarki i kreatywność indywidualna

Cel: Poprawa dostępności i jakości edukacji na wszystkich etapach oraz podniesienie konkurencyjnościnauki.

Kierunki interwencji: - Stworzenie powszechnie dostępnej oferty wczesnej edukacji i opieki wysokiej jakości, nastawionej nawspomaganie rodziców wychowujących dzieci w wieku 0-5 lat.

b) Polska Cyfrowa

c) Kapitał ludzki

Cel: Rozwój kapitału ludzkiego poprzez wzrost zatrudnienia i stworzenie „workfare state”.

Kierunki interwencji:- Zmiana zasad funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia w kierunku zwiększenia ich efektywności.- Przeprowadzenie zmian w systemie zabezpieczenia społecznego oraz podatkowym, tak aby zwiększyć

7


opłacalność i skłonność do podejmowania pracy.- Zapewnienie dalszego rozwoju elastycznych form zatrudnienia i umożliwienie przez to łączenia życiarodzinnego z karierą zawodową.- Stworzenie warunków dla wzrostu liczby osób niepełnosprawnych zatrudnionych na otwartym rynku pracy.- Promocja dzietności poprzez zmniejszenie kosztów związanych z opieką oraz wychowaniem dzieci,szczególnie wynikających z łączenia kariery zawodowej z życiem rodzinnym.- Stworzenie kompleksowego systemu wspierania usamodzielniania się młodej generacji, tak abyograniczyć okres niepewności i w pełni wykorzystywać ich potencjał zawodowy i społeczny (np.kreatywność, otwartość, elastyczność).- Zapewnienie jak najlepszej adresowalności świadczeń i zasiłków i rozwój ekonomii społecznej, tak aby zjednej strony stymulowały i wspierały korzystanie z usług publicznych oraz z drugiej ograniczały ryzykomarginalizacji spowodowanej ubóstwem.- Wprowadzenie nowych rozwiązań zapewniających powszechność opieki nad osobami niesamodzielnymioraz poszerzenie oferty opieki instytucjonalnej, tak aby odpowiedzieć na wyzwania związane ze starzeniemsię społeczeństwa i zapewnić wsparcie rodzinom, w których znajdują się osoby niesamodzielne.- Zapewnienie realnego wsparcia rodzinom wielodzietnym zabezpieczającego je przed ryzykiemwykluczenia społecznego.- Po określeniu „zawodów deficytowych”, przetestowanie rożnych instrumentów pozyskiwania pracownikówzagranicznych, których niedobór będzie odczuwalny w kolejnych latach.- Wdrożenie instrumentów podnoszących jakość świadczonych usług zdrowotnych i efektywność systemuochrony zdrowia.- Dostosowanie systemu ochrony zdrowia do prognozowanych do roku 2030 zmian demograficznych, wszczególności wzmocnienie działań na rzecz infrastruktury i zasobów kadrowych w obszarach opieki nadmatką i dzieckiem oraz osobami starszymi.- Zwiększenie dostępności do wysokiej jakości usług zdrowotnych w priorytetowych, wynikających zuwarunkowań epidemiologicznych, dziedzinach medycyny (np. kardiologia, onkologia, neurologia,medycyna ratunkowa, ortopedia i traumatologia, psychiatria).- Opracowanie i wdrożenie międzysektorowych rozwiązań systemowych i działań wzmacniającychkształtowanie postaw prozdrowotnych zwiększających dostępność do programów zdrowotnych(profilaktycznych, rehabilitacyjnych) w celu zmniejszenia zachorowalności i umieralności w szczególności zpowodu chorób cywilizacyjnych.- Stworzenie modelu aktywności intelektualnej, społecznej i zawodowej osób starszych opartego nawykorzystywaniu ich potencjałów i zapobieganie wykluczeniu społecznemu.- Wzrost poziomu aktywności fizycznej społeczeństwa poprzez poprawę warunków umożliwiających jejuprawianie na każdym etapie życia.

d) Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko

2. Obszar równoważenia potencjału rozwojowego regionów Polski:

a) Rozwój regionalny

Cel: Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju dla rozwijania i pełnegowykorzystania potencjałów regionalnych.

Kierunki interwencji: - Rewitalizacja obszarów problemowych w miastach.

b) Transport

3. Obszar efektywności i sprawności państwa:

a) Kapitał społeczny

Cel: Wzrost społecznego kapitału rozwoju.

Kierunki interwencji:- Przygotowanie i wprowadzenie programu edukacji obywatelskiej na wszystkich poziomach edukacji, wperspektywie uczenia się przez całe życie.

8


- Promowanie działań szkół i innych podmiotów w zakresie realizacji projektów społecznych.- Promocja partycypacji społecznej i obywatelskiej.- Zwiększenie obecności kultury w życiu codziennym ludzi poprzez stałe zwiększenie dostępności zasobówkultury i kształcenie nawyków kulturowych.

b) Sprawne państwo

Strategia Rozwoju Kraju 2020

Średniookresowa Strategia wyznaczająca trzy obszary strategiczne, w ramach których wyróżnić należynastępujące cele i kierunki interwencji:

Obszar strategiczny I. Sprawne i efektywne państwo.Cel 3. Wzmocnienie warunków sprzyjających realizacji indywidualnych potrzeb i aktywności obywatela.Kierunek interwencji: Rozwój kapitału społecznego.

Obszar strategiczny II. Konkurencyjna gospodarka. Cel. 4. Rozwój kapitału ludzkiego. Kierunki interwencji: Zwiększenie aktywności zawodowej, poprawa jakości kapitału ludzkiego.

Obszar strategiczny III. Spójność społeczna i terytorialna.Cel. 1. Integracja społeczna. Kierunki interwencji: Zwiększenie aktywności osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym,zmniejszenie ubóstwa w grupach najbardziej nim zagrożonych.

Cel 2. Zapewnienie dostępu i określonych standardów usług publicznych. Kierunki interwencji: Podniesienie jakości i dostępności usług publicznych, zwiększenie efektywnościsystemu świadczeń usług publicznych.

Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego 2020

Głównym celem SRKL jest rozwijanie kapitału ludzkiego, wydobywanie potencjałów osób w taki sposób,aby mogły w pełni uczestniczyć w życiu społecznym, politycznym i ekonomicznym na wszystkich etapachżycia.Cele szczegółowe:- wzrost zatrudnienia- wydłużenia aktywności zawodowej i zapewnienie lepszej jakości funkcjonowania osób starszych- poprawa sytuacji osób i grup zagrożonych wykluczeniem społecznym- poprawa zdrowia obywateli oraz podniesienie efektywności opieki zdrowotnej- podniesienie poziomu kompetencji i kwalifikacji obywateli.

Uwarunkowania wynikające z polityki społecznej realizowanej na szczeblu regionu(ważniejsze dokumenty strategiczne obowiązujące w Województwie Zachodniopomorskim)

Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020

Cel 5. Budowanie otwartej i konkurencyjnej społeczności.Cele kierunkowe:5.1. Rozwój infrastruktury społecznej na obszarach wiejskich.5.3. Budowanie społeczeństwa uczącego się.5.6. Poprawa przestrzennej i zawodowej struktury rynku pracy, wzrost mobilności zawodowej ludności.

Cel 6. Wzrost tożsamości i spójności społecznej regionu.Cele kierunkowe:6.1. Wzmacnianie tożsamości społeczności lokalnych.6.2. Wspieranie rozwoju demokracji lokalnej i społeczeństwa obywatelskiego.6.3. Wzmacnianie więzi i warunków funkcjonowania rodziny.6.4. Zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego – zwiększenie poczucia bezpieczeństwaludności.6.5. Opieka i wspieranie aktywności osób w wieku poprodukcyjnym.6.6. Rozwój sportu i rekreacji, promocja zdrowego stylu życia.6.7. Stworzenie spójnego systemu realizacji zadań ochrony zdrowia i bezpieczeństwa zdrowotnego.6.8. Wspieranie działań aktywizujących rynek pracy.

9


6.9. Przeciwdziałanie procesom marginalizacji społecznej.6.10. Stworzenie systemu realizacji zadań polityki socjalnej.

Region dla Rodziny Wojewódzki Program Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej na lata2014-2020

Cel I. Wzmocnienie kondycji rodziny w Województwie Zachodniopomorskim.

Zadania:1.1. Powołanie, we współpracy z powiatami, sieciowej Regionalnej Akademii Rodziny (RAR).1.2. Prowadzenie cyklicznych warsztatów, szkoleń i spotkań wymiany doświadczeń dla kadry i specjalistówRAR.1.3. Wdrożenie Regionalnej Karty Rodziny i Regionalnej Karty Seniora.

Cel II. Wspieranie samorządów i wspólnot lokalnych w realizacji systemowych działań na rzeczSeniorów, Rodziny i pieczy zastępczej.

Zadania:2.1. Doradztwo w zakresie tworzenia lokalnych programów działań na rzecz Rodziny.2.2. Upowszechnianie innowacyjnych, przyjaznych rozwiązań w sferze sportu, rekreacji, kultury i opieki nadSeniorami.2.3. Prowadzenie doradztwa, superwizji i szkoleń dla służb społecznych pracujących z Rodziną, RodzinąZastępczą i Seniorami.2.4. Dofinansowanie inicjatyw oddolnych na rzecz Rodziny.2.5. Dofinansowanie inicjatyw oddolnych na rzecz Seniorów.2.6. Konkurs o nagrodę Marszałka Województwa i tytuł „Samorząd Przyjazny Rodzinie”.

Cel III. Upowszechnianie wartości Rodziny i wieku dojrzałego.

Zadania:3.3. Organizacja kampanii społecznych na rzecz promocji wartości wieku dojrzałego oraz Rodziny, zeszczególnym uwzględnieniem dużej Rodziny.

Cel IV. Aktywizacja środowiska seniorów.

Zadania:4.1. Opracowanie i wdrożenie innowacyjnego programu turnusów aktywizacyjnych dla seniorów.4.2.Wypracowanie modelu środowiskowej aktywizacji Seniorów.4.3. Utworzenie Regionalnego Centrum Monitoringu i Wolontariatu Seniorów.4.4. Wspieranie rozwoju sieci Uniwersytetów III Wieku.

Uwarunkowania wynikające z polityki społecznej realizowanej na szczeblu gminy

Strategia Rozwoju Gminy Goleniów na lata 2014-2023

Cel strategiczny 3. Połączenie poszczególnych zakresów wsparcia społecznego w OPS.

Inicjatywy strategiczne:1. Program edukacji społecznej.

Większość wąsko sformułowanych programów interwencji społecznej, wywoływanych przez wycinkoweustawy, odwołuje się do potrzeby działań z zakresu edukacji społecznej, dotykających wybranychzagadnień podejmowanych przez poszczególne ustawy. Skoordynowanie i połączenie tych działań wspójny i realistyczny program edukacji społecznej, realizowany na wiele starannie dobranych sposobów,przyczyni się do większej skuteczności edukacji. Powinno to przynieść stopniowe zmniejszenie ilości izakresu przypadków wymagających interwencji publicznej w dziedzinie wsparcia społecznego.

2. Zasób mieszkaniowy gminy jako obszar wsparcia społecznego.

Wsparcie społeczne w zakresie zaspakajania potrzeb mieszkańców i rodzin wymaga zintegrowania zdziałaniami prowadzonymi przez OPS. Stanowi to istotny składnik interwencji publicznej, odwołujący się dotego samego rozpoznania sytuacji społecznej osób ubiegających się o to wsparcie, wywiadu

10


środowiskowego, środowiskowej pracy socjalnej.

3. Utworzenie dziennego domu opieki.

Przewiduje się utworzenie dziennego domu opieki, jako jednego z elementów przystosowania systemuopieki zdrowotnej w gminie do potrzeb związanych ze wzrostem w gminie liczby osób wymagającychopieki. To rozwiązanie wzbogaci i uczyni bardziej racjonalnym obecny wachlarz rozwiązań w zakresieoferowanego wsparcia społecznego dla mieszkańców gminy, będąc sprawdzonym, skutecznym iracjonalnym kosztowo wsparciem dla osób wymagających opieki, i dla ich rodzin.

4. Utworzenie sieci środowiskowego wsparcia seniorów.

Rosnąca w gminie liczba osób w wieku senioralnym wymaga wyjścia naprzeciw ich potrzebom.Rozwiązaniem, które jest proponowane, jest organizacja środowiskowych sieci wsparcia dla seniorów(gmina przyjazna dla 70+), z wykorzystaniem możliwości oferowanych obecnie przez Internet i telefoniękomórkową, na terenie Goleniowa w oparciu o OPS, a na terenach wiejskich w oparciu o sołectwa i szkoływiejskie. Karta Seniora może stanowić uzupełniający element tego rozwiązania sieciowego.

5. Wdrożenie programu wsparcia rodziny w gminie.

Wsparcie dla rodziny stanowi bardzo istotny element polityki społecznej, w świetle występujących zjawiskdemograficznych i socjologicznych. Zagadnienia wsparcia dla rodziny były przedmiotem debaty publicznejw gminie, i zostały wskazane jako istotna płaszczyzna nowych integracyjnych działań OPS. Wynika z niegopotrzeba zbadania możliwości dołączenia gminy Goleniów do Szczecińskiej Karty Rodziny, bądźanalogicznej karty metropolitalnej.

Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2015 – 2017 w Gminie Goleniów

Cel 1. Zapobieganie powstawania sytuacji kryzysowych wymagających interwencji oraz rozwiązywanie jużistniejących.Cel 2. Wspieranie rodzin przejawiających problemy opiekuńczo-wychowawcze służące przywróceniu jejzdolności do prawidłowego wykonywania funkcji.Cel 3. Zapewnienie dostępności usług w zakresie opieki i poradnictwa specjalistycznego.Cel 4. Podniesienie jakości świadczonych usług w zakresie wspierania rodziny.

Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodziniena lata 2012 – 2016

Cel główny: Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, zwiększenie dostępności i skuteczności profesjonalnejpomocy oraz ochrona ofiar przemocy w rodzinie.

Cele szczegółowe:1. Skuteczne i efektywne zwalczanie przemocy w rodzinie.2. Zapewnienie osobom doznającym przemocy bezpieczeństwa i skutecznej pomocy.4. Zmiana postawy mieszkańców wobec przemocy w rodzinie poprzez działania informacyjno-edukacyjne.

11


CZĘŚĆ DIAGNOSTYCZNO-ANALITYCZNA

12


I. Uwarunkowania demograficzne

Zgodnie z ewidencją stałych mieszkańców prowadzoną przez Wydział Administracji i Spraw

Społecznych Urzędu Gminy i Miasta w Goleniowie na dzień 31 grudnia 2015 r. gminę zamieszkiwało łącznie

34 404 osoby (w tym 12 570 na wsi i 21 834 w mieście). Pod względem wieku najliczniejszą grupę stanowiły

osoby w wieku 18-60 lat, natomiast pod względem płci populacja kobiet.

Statystykę stałych mieszkańców wg wieku oraz płci na przestrzeni lat 2011-2015 prezentuje wykres nr1 i 2.

Wykres nr 1. Statystyka stałych mieszkańców wg wieku

Źródło: Opracowanie własne - dane WAS UGiM w Goleniowie.* kobiety 18-59 lat, mężczyźni 18-60 lat** kobiety 60-81 lat, mężczyźni 61-81 lat

Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje się w Gminie Goleniów:

- systematyczny spadek liczby osób w przedziale wiekowym 0-17 lat – spadek w roku 2015 o 0,33 %

w porównaniu do roku 2011 oraz w przedziale 18-60 lat o 3,03 %;

- systematyczny wzrost liczby osób w wieku 61-81 lat (wzrost w roku 2015 o 3,03 % w porównaniu do roku

2011) oraz pow. 81 lat (wzrost w roku 2015 o 0,33 % w porównaniu do roku 2011).

Wzrost populacji w wieku pow. 61 lat potwierdza wieloletnie prognozy alarmujące o zjawisku starzenia

się społeczeństwa. Taka tendencja wymaga od samorządu odpowiedniego przygotowania się, a więc

podjęcia długofalowych działań i opracowania skoordynowanych kierunków polityki senioralnej wobec

mieszkańców gminy.

Wykres nr 2. Statystyka stałych mieszkańców wg płci

Źródło: Opracowanie własne - dane WAS UGiM w Goleniowie.

13

2011 2012 2013 2014 20150

5000

10000

15000

20000

1658

0

1665

1

1670

7

1674

7

1669

0

1753

8

1762

3

1769

4

1775

1

1771

4

mężczyzna

kobieta

2011 2012 2013 2014 20150

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

19,77% 19,61% 19,64% 19,53% 19,44%

63,64% 63,04% 62,08% 61,37% 60,61%

14,18% 14,83% 15,67% 16,44% 17,21%2,41% 2,52% 2,60% 2,66% 2,74%

pow.81

61-81**

18-60*

0-17


Struktura ludności według płci, od kilku lat nie ulega większym zmianom. Każdego roku populacja

kobiet kształtuje się na poziomie 51,4 % ogółu mieszkańców gminy.

Spadek liczby urodzeń, starzenie się społeczeństwa i wysoki wskaźnik feminizacji to najbardziej

znaczące zmiany demograficzne jakie będą miały wpływ na dalsze kierunki rozwoju społecznego gminy.

Według prognozy demograficznej na lata 2014-2050 dla województwa zachodniopomorskiego szacuje

się systematyczny spadek liczby mieszkańców. Utrzymywać się będzie ujemny przyrost naturalny, wystąpią

także zmiany w strukturze ludności według miejsca zamieszkania. Do 2050 r. będzie się pogłębiał spadek

liczby ludności zamieszkującej tereny miejskie, podczas gdy spadek liczby ludności wiejskiej spodziewany

jest dopiero po roku 2025. Liczba osób w wieku 65 lat i więcej zwiększy się o 104,2% do 487,5 tys. w 2050r.,

a osób w wieku 80 lat i więcej o 155,1 % do 153,0 tys., przy czym w 2050 r. odsetek tych osób w regionie

będzie wyższy niż przeciętna w kraju.

II. Problemy społeczne – charakterystyka grup zagrożonych wykluczeniemspołecznym

Zjawisko wykluczenia społecznego jest terminem bardzo trudnym do zdefiniowania. Najczęściej

określa się je w kategoriach niemożności uczestniczenia w istotnych aspektach życia społecznego,

gospodarczego, politycznego i kulturalnego danego społeczeństwa. Jest to złożony i dynamiczny proces, na

który wpływają następujące czynniki:

- strukturalne – wpływ warunków ekonomicznych oraz procesów społecznych i demograficznych,

- instytucjonalne – brak lub utrudnione możliwości zaspakajania potrzeb życiowych w wyniku wadliwego

działania instytucji odpowiadających za ich realizację,

- społeczne – niekorzystna sytuacja indywidualna, dyskryminacja.

Wśród najważniejszych grup społecznych w szczególny sposób zagrożonych wykluczeniem, lub już

podlegających temu procesowi, zaliczyć można przede wszystkim: osoby niepełnosprawne i chronicznie

chore, długotrwale bezrobotne, żyjące w ubóstwie, osoby starsze, w tym głównie samotne, osoby

uzależnione od alkoholu i narkotyków, bezdomni, rodziny wielodzietne oraz rodziny przejawiające problemy

opiekuńczo-wychowawcze.

Opierając się na statystykach OPS w Goleniowie w zakresie przyczyn ubiegania się o wsparcie

społeczne nakreślić można dynamikę rozwoju problemów społecznych i grup zagrożonych wykluczeniem na

obszarze gminy.

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, pomocy udziela się z takich przyczyn jak: ubóstwo, sieroctwo,

bezdomność, bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, potrzeba

ochrony ofiar handlu ludźmi, potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradność w sprawach

opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, trudności w integracji osób, które

otrzymały status uchodźcy, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,

alkoholizm lub narkomania, zdarzenia losowe i sytuacje kryzysowe oraz klęska żywiołowa lub ekologiczna.

14


Tabela nr 1. Liczba rodzin korzystających ze wsparcia OPS w Goleniowie ze względu na powódtrudnej sytuacji życiowej z uwzględnieniem procentowego udziału w ogólnej liczbie rodzin

korzystających z pomocy

Wyszczególnienie 2011 % * 2012 % * 2013 % * 2014 % * 2015 % *

ubóstwo 119 10,20 27 2,42 168 14,51 182 17,45 129 14,73

sieroctwo 2 0,17 2 0,18 2 0,17 1 0,09 1 0,11

bezdomność 22 1,88 22 1,97 23 1,99 27 2,59 27 3,08

potrzeba ochrony macierzyństwa

109 9,34 85 7,61 127 10,97 124 11,89 100 11,41

w tym: wielodzietność

83 2,91 57 5,10 76 6,56 81 7,76 73 8,33

bezrobocie 497 42,59 437 39,12 452 39,03 372 35,66 260 29,68

niepełnosprawność 443 37,96 419 37,51 410 35,40 385 36,91 357 40,75

długotrwała lub ciężka choroba

420 35,99 324 29,00 338 29,19 321 30,78 308 35,16

bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczychi prowadzenia gospodarstwadomowego - ogółem

241 20,65 182 16,29 289 24,97 290 27,80 255 29,11

w tym: rodziny niepełne

202 17,31 162 14,50 180 15,54 170 16,30 155 17,69

rodziny wielodzietne 48 4,11 25 2,24 29 2,50 32 3,07 32 3,65

przemoc w rodzinie 7 0,60 7 0,63 11 0,95 8 0,77 9 1,03

alkoholizm 97 8,31 70 6,27 72 6,22 72 6,90 65 7,42

narkomania 9 0,77 5 0,45 6 0,52 6 0,57 6 0,68

trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego

8 0,68 12 1,07 8 0,69 14 1,34 10 1,14

zdarzenie losowe 5 0,43 2 0,18 8 0,69 6 0,57 4 0,46

trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochron uzupełniającą

0 0 0 0 0 0 0 0 1 0,11

Źródło: Opracowanie własne – na podstawie sprawozdań z działalności OPS w Goleniowie za lata 2011-2014 oraz sprawozdania półrocznego i rocznego zudzielonych świadczeń pomocy społecznej – pieniężnych, w naturze i usługach za okres I-XII 2015 (MPiPS-03).

* Procentowy udział w ogólnej liczbie rodzin korzystających z pomocy OPS w Goleniowie (2011 r. - 1167 rodzin, 2012 r. - 1117 rodzin,2013 r. - 1158 rodzin, 2014 r. - 1043 rodziny, 2015 r. - 876 rodzin). Wartości nie sumują się, gdyż w rodzinach występujewieloproblemowość.

Powyższe dane wskazują, że najczęstszymi powodami skutkującymi koniecznością ubiegania się o

wsparcie OPS w Goleniowie było: niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba oraz bezrobocie.

15


Tabela nr 2. Liczba osób w rodzinach korzystających ze wsparcia OPS w Goleniowie ze względu napowód trudnej sytuacji życiowej z uwzględnieniem procentowego udziału w ogólnej liczbie

mieszkańców Gminy

Wyszczególnienie 2011 % * 2012 % * 2013 % * 2014 % * 2015 % *

ubóstwo 277 0,81 49 0,14 408 1,19 437 1,27 277 0,80

sieroctwo 5 0,01 2 0,01 4 0,01 1 0,002 2 0,005

bezdomność 29 0,08 25 0,07 25 0,07 36 0,10 31 0,09

potrzeba ochrony macierzyństwa

577 1,69 407 1,19 578 1,68 580 1,68 486 1,41

w tym: wielodzietność

490 1,44 316 0,92 426 1,24 445 1,29 401 1,16

bezrobocie 1515 4,44 1339 3,91 1221 3,55 1043 3,02 749 2,18

niepełnosprawność 897 2,63 804 2,34 785 2,28 727 2,11 636 1,85

długotrwała lub ciężka choroba

858 2,51 611 1,78 626 1,82 577 1,67 575 1,67

bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwadomowego - ogółem

855 2,51 610 1,78 974 2,83 972 2,82 895 2,60

w tym: rodziny niepełne

628 1,84 494 1,44 542 1,57 491 1,42 470 1,37

rodziny wielodzietne 271 0,79 139 0,40 164 0,48 181 0,52 180 0,52

przemoc w rodzinie 17 0,05 12 0,03 23 0,07 23 0,07 26 0,07

alkoholizm 157 0,46 116 0,34 116 0,34 125 0,36 120 0,35

narkomania 14 0,04 5 0,01 7 0,02 11 0,03 9 0,03

trudności w przystosowaniudo życia po zwolnieniu z zakładu karnego

12 0,03 13 0,04 11 0,03 20 0,06 25 0,07

zdarzenie losowe 12 0,03 6 0,02 19 0,05 19 0,05 8 0,02

trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochron uzupełniającą

0 0 0 0 0 0 0 0 1 0,002

Źródło: Opracowanie własne – na podstawie sprawozdań z działalności OPS w Goleniowie za lata 2011-2014, sprawozdania półrocznego i rocznego zudzielonych świadczeń pomocy społecznej – pieniężnych, w naturze i usługach za okres I-XII 2015 (MPiPS-03) oraz danych WAS UGiM w Goleniowie.

* Procentowy udział w ogólnej liczbie mieszkańców Gminy (2011 r. - 34118, 2012 r. - 34274, 2013 r. - 34401, 2014 r. - 34498, 2015 r. -34404). Wartości nie sumują się, gdyż w rodzinach występuje wieloproblemowość.

1. Bezrobocie

Na przestrzeni ostatnich czterech lat odnotowuje się na rynku pracy spadek poziomu bezrobocia. Na

koniec 2011 r. zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Goleniowie było 1685 osób bezrobotnych

z Gminy Goleniów, w tym 943 kobiety (56 %). Wskaźniki te na dzień 31 grudnia 2015 r. wynosiły

odpowiednio: 884 osoby, w tym 482 kobiety (54 %) - spadek o 801 osób.

16


Wykres nr 3. Liczba bezrobotnych na terenie Gminy Goleniów

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP w Goleniowie.

Procentowy udział liczby bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w Gminie Goleniów

na dzień 31 grudzień każdego roku wynosił:

- rok 2011 – 7,4 % (powiat – 9,3 %)

- rok 2012 – 7,1 % (powiat – 9,1 %)

- rok 2013 – 5,7 % (powiat – 7,6 %)

- rok 2014 – 4,6 % (powiat – 6,1 %)

- rok 2015 – 3,09 % (powiat – 5,2 %).

Procentowy udział osób bezrobotnych w stosunku do ogólnej liczby mieszkańców gminy

w poszczególnych latach kształtował się następująco:

- rok 2011 – 4,94 %

- rok 2012 – 4,75 %

- rok 2013 – 3,86 %

- rok 2014 – 3,09%

- rok 2015 – 2,57 %.

Analizując zjawisko bezrobocia w gminie zaobserwować można, że najliczniejszą grupę pod

względem wieku stanowią osoby w przedziale wiekowym 25-34 lata, zaś najmniejszą osoby mające 60 lat

i więcej. Jednak zaznaczyć należy, że w tej grupie od 2011 roku obserwuje się systematyczny wzrost z 3,14

% w roku 2011 do 8,82 % w roku 2015 (wzrost o 5,68 %). Analogiczna sytuacja ma miejsce wśród osób

w wieku 55-59 lat – wzrost w roku 2015 o 4,82 % w porównaniu do roku 2011.

17

2011 2012 2013 2014 20150

500

1000

1500

20001685 1630

1327

1065884


Tabela nr 3. Liczba bezrobotnych wg przedziałów wiekowych i płci

Rok Wyszczególnienie Liczba osób W tym kobiet % udział do ogółubezrobotnych

2011

Liczba bezrobotnych ogółem 1685 943(55,96%)

100

18-24 292 174 17,33

25-34 500 305 29,67

35-44 323 198 19,17

45-54 339 194 20,12

55-59 178 72 10,56

60-64 53 0 3,15

2012


100

18-24 277 160 16,99

25-34 478 297 29,33

35-44 312 181 19,14

45-54 289 146 17,73

55-59 191 96 11,72

60-64 83 0 5,09

2013


100

18-24 187 104 14,09

25-34 342 204 25,77

35-44 268 158 20,20

45-54 279 140 21,03

55-59 172 91 12,96

60-64 79 0 5,95

2014


100

18-24 131 70 12,30

25-34 306 180 28,73

35-44 220 121 20,66

45-54 201 108 18,87

55-59 141 71 13,24

60 lat i więcej 66 7 6,20

2015


100

18-24 117 67 13,24

25-34 251 169 28,39

35-44 170 101 19,23

45-54 132 66 14,93

55-59 136 68 15,39

60 lat i więcej 78 11 8,82Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP w Goleniowie.

18


W większości rozpatrywanych kategorii bezrobocia w najtrudniejszej sytuacji znajdowały się kobiety.

Na koniec 2011 roku bezrobotne kobiety stanowiły blisko 56% ogółu bezrobotnych z terenu gminy.

W kolejnych latach obserwuje się tendencję spadkową w tym obszarze. W roku 2015 bezrobotne kobiety

stanowiły 54 % ogółu bezrobotnych (spadek o 2%).

Uwzględniając poziom wykształcenia osób bezrobotnych należy wskazać, że wśród mieszkańców

gminy zarejestrowanych w PUP w Goleniowie dominowały osoby z niskim poziomem wykształcenia.

Każdego roku ponad 30% ogółu osób bezrobotnych stanowią osoby posiadające wykształcenie gimnazjalne

i poniżej. Najmniej liczebną grupę bezrobotnych stanowiły osoby z wykształceniem wyższym. Odnotowuje

się jednak wzrost ich ogólnej liczby - w roku 2015 w porównaniu z rokiem 2011 wskaźnik ten wzrósł o 1,26

%.

Tabela nr 4. Liczba bezrobotnych wg wykształcenia i płci


2011

Liczba bezrobotnych ogółem 1685 943 100

wyższe 198 138 11,75

policealne i średnie zawodowe

334 209 19,82

średnie ogólnokształcące 173 119 10,27

zasadnicze zawodowe 445 229 26,41

gimnazjalne i poniżej 535 248 31,75

2012


wyższe 224 170 13,74


309 189 18,96




2013


wyższe 164 114 12,36


248 150 18,69




2014


wyższe 164 110 15,40


191 115 17,93




19


2015


wyższe 115 79 13,01


168 112 19,00



gimnazjalne i poniżej 286 136 32,35Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP w Goleniowie.

Wraz ze spadkiem liczby osób bezrobotnych maleje liczba osób bezrobotnych będących

w szczególnej sytuacji na rynku pracy. W tej grupie znajdują się osoby do 25 roku życia, długotrwale

bezrobotni, osoby powyżej 50 roku życia, osoby bez kwalifikacji, bez doświadczenia zawodowego i bez

wykształcenia średniego, osoby samotnie wychowujące co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia,

niepełnosprawni oraz osoby, które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia. Na

szczególną uwagę zwrócić należy także na kobiety, które po urodzeniu dziecka nie podjęły zatrudnienia.

W roku 2011 w grupie tej było 1505 osób, zaś w roku 2015 liczba ta spadła o 805 osób i wynosiła 700.

Wśród bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w Gminie Goleniów dominowały

osoby bez wykształcenia średniego oraz długotrwale bezrobotne. W pierwszej grupie w roku 2014

w porównaniu do roku 2011 odnotowano wzrost o 6,48%, w drugiej natomiast niewielki spadek o 0,26 %. Na

wysokim poziomie utrzymuje się liczba osób powyżej 50 roku życia. W tej grupie odnotowano znaczący

wzrost o 11,33 % w roku 2014 w porównaniu do roku 2011.

Tabela nr 5. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na runku pracy


2011


100

do 25 roku życia 292 174 19,40

długotrwale bezrobotni 751 427 49,90

pow. 50 roku życia 421 182 27,93

bez kwalifikacji zawodowych 368 231 24,45

bez doświadczenia zawodowego 351 194 23,32

bez wykształcenia średniego 980 477 65,12

samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 r. życia

198 170 13,16

którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia

33 1 2,19

niepełnosprawni 67 31 4,45

kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka

- 138 -


100

do 25 roku życia 277 160 19,66

20


2012


pow. 50 roku życia 445 177 31,58





197 166 13,98


42 1 2,98



- 129 -

2013


100

do 25 roku życia 187 104 15,77


pow. 50 roku życia 413 171 34,82





134 110 11,30


35 1 2,95



- 98 -

2014


100

do 25 roku życia 131 70 15,63


pow. 50 roku życia 329 141 39,26





101 80 12,05


28 2 3,34



- 84 -

2015


100

do 30 roku życia 250 159 35,71

w tym do 25 roku życia 117 67 16,71


21


pow. 50 roku życia 291 116 41,57

posiadające co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia

118 110 16,86

posiadające co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia

1 1 0,14

niepełnosprawni 52 28 7,43Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP w Goleniowie.

Długotrwałe bezrobocie stanowi istotny problem społeczny, gdyż osoby z tej grupy są w znacznym

stopniu zagrożone marginalizacją społeczną z powodu długotrwałego pozostawania bez pracy. Im krótszy

okres pozostawania biernym zawodowo, tym większe szanse na znalezienie pracy, niż osoba długotrwale

poszukująca pracy.

Udział procentowy osób długotrwale bezrobotnych w stosunku do ogólnej liczby osób bezrobotnych

zarejestrowanych w PUP w Goleniowie kształtował się następująco:

- rok 2011 – 44,57 %

- rok 2012 – 41,90 %

- rok 2013 – 43,18 %

- rok 2014 – 39,06 %

- rok 2015 – 37,44 %.

Osoby niepełnosprawne na rynku pracy stanowią szczególną kategorię społeczną. W każdym

społeczeństwie bowiem istnieje pewien odsetek ludzi, którzy z powodu czynników dziedzicznych,

wrodzonych, w wyniku chorób albo wypadków nie posiadają pełnej sprawności fizycznej czy psychicznej.

Według danych pochodzących z PUP w Goleniowie ogólna liczba zarejestrowanych bezrobotnych osób

niepełnosprawnych w roku 2015 wyniosła 52, z czego kobiety stanowiły 28 osób (5,88 % ogółu bezrobotnych

mieszkańców gminy).

2. Niepełnosprawność i długotrwała lub ciężka choroba

Osoby niepełnosprawne stanowią grupę bardzo zróżnicowaną zarówno pod względem stopnia

i rodzaju niepełnosprawności, wieku, sytuacji na rynku pracy, wykształcenia, miejsca zamieszkania oraz

cech społeczno-demograficznych.

Najczęściej niepełnosprawność jest następstwem urazów lub przewlekłej choroby. Znaczna część

osób w tej grupie obciążona jest od urodzenia. W większości niepełnosprawność ma wymiar ograniczeń

fizycznych np. narządu ruchu, wzroku lub słuchu.

Statystyki OPS w Goleniowie wskazują, że osoby niepełnosprawne w roku 2015 stanowiły jedną

z trzech najliczniejszych grup rodzin korzystających ze wsparcia tej instytucji. Z rożnych form pomocy w tym

roku skorzystało łącznie 357 rodzin (w tym na wsi 137, liczba osób w rodzinie 636).

W systemie pomocy społecznej na dzień 31 grudnia 2015r. figurowało łącznie 431 osób

niepełnosprawnych, w tym 188 kobiet. W roku 2011 ze wsparcia społecznego korzystało 525 osób

niepełnosprawnych, w tym 257 kobiet. Zasiłek pielęgnacyjny w 2015 r. pobierało 676 osób. Liczba osób

22


uprawnionych do pobierania tegoż zasiłku na przestrzeni ostatnich lat maleje. Dla porównania w roku 2011

zasiłek pielęgnacyjny otrzymywało 702 mieszkańców gminy.

Tabela nr 6. Osoby niepełnosprawne w systemie pomocy społecznej według stopniniepełnosprawności (stan na dzień 31 grudnia każdego roku)

Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015

I grupa inwalidzka (znaczny stopień niepełnosprawności) z prawem do zasiłku pielęgnacyjnego (przed wejściem w życie ustawy)

25 35 29 26 22

III grupa inwalidzka (lekki stopień niepełnosprawności) bez prawa do zasiłku pielęgnacyjnego (przed wejściem w życie ustawy)

3 2 2 3 1

Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, na czas nieokreślony

67 66 54 48 52

Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, na czas określony

25 26 34 34 36

Orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, na czas nieokreślony

116 124 97 97 84

Orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, na czas określony

101 102 98 101 90

Orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności, na czas nieokreślony

25 20 23 27 20

Orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności, na czas określony

19 23 26 19 23

Dziecko niepełnosprawne 47 33 36 35 29

Całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji, na czas nieokreślony

12 14 10 7 6

Całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji, na czas określony

3 3 3 2 3

Całkowita niezdolność do pracy na czas nieokreślony

21 20 20 18 22

Całkowita niezdolność do pracy na czas określony 17 18 20 23 20

Częściowa niezdolność do pracy na czas nieokreślony

26 31 29 19 12

Częściowa niezdolność do pracy na czas określony 18 18 26 17 11

Razem 525 535 507 476 431Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych OPS w Goleniowie.

Nierówność możliwości aktywnego uczestnictwa w życiu na różnych płaszczyznach aktywności,

w przypadku osób niepełnosprawnych, pogłębia się wraz z wiekiem. Osoby niepełnosprawne napotykają

szereg trudności m.in. w dziedzinie edukacji, możliwości uczestniczenia w kulturze oraz życiu społecznym.

Bariery pojawiają się również w wykonywaniu pracy zawodowej, która jest niezbędne aby móc godnie

funkcjonować w społeczeństwie.

Rodziny borykające się z problemem długotrwałej i ciężkiej choroby w 2015 r. stanowiły drugą pod

względem liczebności grupę rodzin korzystających ze wsparcia OPS w Goleniowie – 308 rodzin. Choroba

członka rodziny jest bardzo trudną sytuacją, która ma ogromny wpływ na jej prawidłowe funkcjonowanie.

Niemożność wykonywania pracy zawodowej rodzi problemy natury finansowej, z drugiej strony wzrastają

23


wydatki związane z leczeniem oraz zakupem leków, co dodatkowo obciąża budżet domowy. W takich

sytuacjach dochodzi często do konieczność sprawowania stałej opieki nad chorym członkiem rodziny.

Kumulujące się problemy w konsekwencji mogą doprowadzić do poważnych zaburzeń w prawidłowym

funkcjonowaniu w społeczeństwie. Ze wsparcia OPS w roku 2015 w formie usług opiekuńczych skorzystało

71 osób.

W Goleniowie funkcjonuje Środowiskowy Dom Samopomocy (TYP B). Przeznaczony jest on dla

osób pełnoletnich upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, znacznym i umiarkowanym, a także dla

osób z lekkim upośledzeniem umysłowym, gdy jednocześnie występują inne zaburzenia, zwłaszcza

neurologiczne. Osoby te muszą być w stanie zrozumieć, reagować i wykonywać proste polecenia, być

samodzielne w wykonywaniu czynności z zakresu higieny osobistej, nie charakteryzować się zachowaniami

agresywnymi i zamieszkiwać na terenie gminy. Dom zapewnia 30 miejsc, w miarę możliwości przyjmowane

są osoby z innych gmin. Celem Domu jest rewalidacja i rehabilitacja uczestników, a przede wszystkim

poprawa ich funkcjonowania w społeczeństwie. Podstawą działalności ośrodka jest organizowanie

i prowadzenie terapii zajęciowej, mającej na celu usamodzielnienie i aktywizację życiową, społeczną

i zawodową uczestników (w oparciu o współpracę z najbliższym środowiskiem rodzinnym oraz potencjałem

lokalnej społeczności). Od stycznia 2013 r. w ŚDS działa KLUB, który zapewnia m.in. zajęcia terapeutyczne

wspierające proces integracji społecznej dla osób oczekujących na przyjęcie lub byłych uczestników ŚDS.

W 2015 r. z oferty Klubu skorzystało 6 osób.

Zgodnie z danymi Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu, Urzędu Miasta i Gminy w Goleniowie, na

dzień 30 września 2015 r. do placówek oświatowych uczęszczało 154 dzieci niepełnosprawnych mających

orzeczenie do kształcenia specjalnego lub opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka

wystawione przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną. W Ośrodku Rehabilitacyjno-Edykacyjno-

Wychowawczym w Goleniowie kształceniem specjalnym każdego roku objętych jest 5 dzieci z Gminy

Goleniów. W Zespole Szkół w Goleniowie naukę na dzień 4 marca 2016 r. kontynuuje 67 uczniów

zamieszkałych na terenie Gminy Goleniów.

Wychodząc naprzeciw potrzebom osób niepełnosprawnych Gmina Goleniów przystąpiła do prac nad

utworzeniem w Goleniowskim Parku Przemysłowym Zakładu Aktywności Zawodowej (ZAZ), który dałby

pracę osobom niepełnosprawnym nie mającym szans na samodzielne znalezienie zatrudnienia. W 2015 r.

powołano Zespół ds. Zakładu Aktywności Zawodowej oraz rozpoczęto konsultacje z kierownictwem firm GPP

oraz rodzicami i opiekunami osób niepełnosprawnych, które pozwolą na sprofilowanie działalności zakładu

oraz dobór odpowiednich pracowników. Od sierpnia działa także pełnomocnik Burmistrza ds. tworzenia

w Goleniowie ZAZ.

3. Ubóstwo

Ubóstwo to stan, w którym jednostce bądź grupie społecznej brakuje środków na zaspokojenie

podstawowych potrzeb, uznawanych w danym społeczeństwie za niezbędne, np. wyżywienie, ubranie,

mieszkanie, zachowanie zdrowia, uzyskanie odpowiedniego wykształcenia czy też uczestniczenie w życiu

kulturalnym. Zatem z tym zjawiskiem mamy do czynienia, gdy osoba lub rodzina nie ma dochodu lub osiąga

24


go w bardzo niskiej wysokości, nie ma odpowiednich kwalifikacji pozwalających na wejście na rynek pracy

oraz wykazuje cechy utrudniające korzystanie z dostępnych zasobów społecznych np. w skutek uzależnienia

czy też niepełnosprawności.

Wykluczenie społeczne jest w istotny sposób powiązane z występowaniem ubóstwa. Człowiek

doświadczający ubóstwa nie jest zdolny do racjonalnej oceny rzeczywistości, własnych możliwości

i ograniczeń, odczuwa bezradność. Takie postrzeganie problemu sprzyja negatywnej ocenie osób

wymagających pomocy, co najwyżej pozwalając uznać biednych za niezaradnych życiowo, zbędnych

i marginalizowanych członków społeczeństwa.

Biorąc pod uwagę czynniki ekonomiczne z ubóstwem w pomocy społecznej mamy do czynienia gdy

dochód osoby lub rodziny spełnia ustalone kryteria dochodowe w pomocy społecznej:

- do września 2015 r.: 542,00 zł dla osoby samotnie gospodarującej, 456,00 zł dla osoby w rodzinie,

- od października 2015 r.: 634,00 zł dla osoby samotnie gospodarującej, 514,00 zł dla osoby w rodzinie.

Statystyki OPS w Goleniowie wskazują, że w roku 2015 pomocy społecznej z powodu ubóstwa

udzielono 129 rodzinom (w tym na wsi 91, liczba osób w rodzinie 277). Grupa ta stanowiła 14,73 % ogółu

rodzin korzystających ze wsparcia tej instytucji (876 rodzin).

Wsparcie rzeczowe dla osób potrzebujących oferuje m.in. Parafialny Zespół CARITAS przy parafii

pw. św. Katarzyny oraz Polski Komitet Pomocy Społecznej. Caritas w 2015 r. udzielił pomocy 250 osobom

żyjącym w trudnych warunkach (dwa razy w tygodniu wydawano artykuły spożywcze oraz przemysłowe).

OPS w 2015 r. wydał 223 skierowania do otrzymania pomocy żywnościowej w ramach Programu

Operacyjnego Pomoc Żywnościowa z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD).

4. Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych

Rodzina jest naturalnym środowiskiem socjalizującym, trudno zatem przecenić jej znaczenie

w procesie wychowania i adaptacji młodego człowieka do życia w społeczeństwie. Nie zawsze jednak taki

model przebiegu socjalizacji w środowisku rodzinnym jest możliwy do realizacji. Prawidłowe i pozytywne

funkcjonowanie rodziny może zostać zaburzone przez wiele czynników np. długotrwałe bezrobocie,

uzależnienia, w tym przede wszystkim alkoholizm, niewłaściwe wypełnianie obowiązków rodzicielskich,

głęboka patologia, śmierć biologicznych rodziców, choroba. Dezorganizacja tej najważniejszej grupy

społecznej, jaką jest rodzina powoduje, że staje się ona niewydolna wychowawczo.

W 2014 roku wsparciem OPS w Goleniowie objętych było 255 rodzin, w których wystąpił problem

bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, w tym 155 stanowiły rodziny niepełne. Grupa ta

stanowiła 29,11 % ogółu rodzin korzystających ze wsparcia tej instytucji. W roku 2011 wskaźniki te wynosiły

odpowiednio 241 rodzin i 202 rodziny niepełne, co stanowiło 20,65% ogółu rodzin.

Od maja 2012 r. w Gminie Goleniów rodziny przejawiające problemy opiekuńczo-wychowawcze mogą

korzystać ze wsparcia asystenta rodziny. W pierwszym roku obowiązywania ustawy o wspieraniu rodziny

i systemie pieczy zastępczej 51 rodzin objęto wsparciem asystenta, dwa lata później było ich już 72.

25


Wykres nr 4. Liczba rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny

Źródło: Opracowanie własne – na podstawie sprawozdań realizacji zadań z zakresy wspierania rodzin za lata 2012 - 2014.

Praca z rodzinami jest procesem złożonym i długotrwałym. Efekty pracy z rodzinami w przeważającym

stopniu zależą od aktywności rodzin, otwarcia na otrzymane wsparcie, chęci wprowadzenia w swoim życiu

zmian. Objęcie rodziny wsparciem asystenta nie zawsze gwarantuje przywrócenie rodzinie zdolności do

prawidłowego wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych. W roku 2013 i 2014 w stosunku do 5 rodzin

niezbędne były działania interwencyjne, których efektem było umieszczenie dzieci w pieczy zastępczej.

Tabela nr 7. Powody zakończenia współpracy z asystentem rodziny

Wyszczególnienie Liczba rodzin

2012 2013 2014 2015

Liczba rodzin ogółem, z którymizakończono współpracę, w tym:

10 27 25 24

ze względu na osiągnięcie celów 1 10 5 14

ze względu na zaprzestanie współpracyprzez rodzinę

4 3 10 9

ze względu na brak efektów 0 1 0 1

ze względu na zmianę metody pracy 5 13 11 3Źródło: Opracowanie własne – na podstawie danych OPS w Goleniowie.

W roku 2012 z 51 rodzin, które objęte były asystenturą, 10 zakończyło współpracę z asystentem,

w tym 4 z powodu zaprzestania współpracy przez samą rodzinę, 5 ze względu na zmianę metody pracy oraz

jedna ze względu na osiągnięcie celów. W kolejnym roku z 64 rodzin współpracę z asystentem zakończyło

27. Szczegółowe dane w tym zakresie prezentuje tabela nr 7.

Zgodnie z art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy

zastępczej, który nakazuje samorządowi podejmowanie działań wspierających wobec rodzin przeżywających

trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, w Gminie Goleniów realizowany jest Gminny

Program Wspierania Rodziny na lata 2015-2017 przyjęty uchwałą Rady Miejskiej w Goleniowie Nr VI/29/15

z dnia 25 marca 2015 r. (GPWR).

GPWR wyznacza kierunki oraz działania mające na celu wspieranie rodzin przeżywających trudności

w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, w procesie przywracania zdolności tych rodzin do

prawidłowego funkcjonowania, głównie poprzez pracę z rodziną oraz zapewnienie pomocy w opiece

26

2012 2013 2014 20150

10

20

30

40

50

60

70

80

51

6472

67

14 16

27

rodziny ogółem, w tym:

w ramach realizacji projektu systemo-wego "Z bezradności do aktywności"


i wychowaniu dzieci. Realizowane w ramach Programu działania skupiają się nie tylko na dziecku, ale na

całej rodzinie, również w przypadku, gdy dziecko umieszczone zostanie poza rodziną biologiczną, w celu

odzyskania przez nią funkcji opiekuńczej.

Dla poprawy kondycji rodzin ważnym aspektem staje się zapewnienie adekwatnego do potrzeb

poradnictwa specjalistycznego, obejmującego porady prawne, psychologiczne, mediacje czy też terapię

rodzin. Dlatego też m.in. Ośrodek Pomocy Rodzinie, GKRPA, PCPR, OPS, Poradnia Psychologiczno-

Pedagogiczna, placówki oświatowe i organizacje pozarządowe w ramach swoich kompetencji oferują

mieszkańcom nieodpłatny dostęp do porad i konsultacji różnego rodzaju specjalistów. W 2015 r. Ośrodek

Pomocy Rodzinie udzielił wsparcia w postaci terapii i mediacji dla 11 rodzin (22 osoby). Z konsultacji

psychologicznych skorzystało 100 osób (udzielono 215 porad psychologicznych), z porad prawnych

skorzystały 43 osoby. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna terapią rodzin objęła 24 osoby, z poradnictwa

specjalistów (6 psychologów, 5 pedagogów i logopeda) skorzystało 656 osób, udzielono 2151 porad.

5. Bezdomność

Problem bezdomności dotyczy niemal wszystkich grup wiekowych. Przyczyn jest bardzo wiele, ale

jedną z najistotniejszych stanowi brak więzi i oparcia w rodzinie. Dlatego też najbardziej narażone na ryzyko

bezdomności są osoby z rodzin rozbitych lub dysfunkcyjnych, osoby samotne, osoby opuszczające zakłady

karne. Długotrwałe pozostawanie bez pracy prowadzi do utraty wiary we własne możliwości, depresji,

a w konsekwencji do bierności i izolacji. Brak środków do życia po pewnym czasie skutkuje utratą

mieszkania i w rezultacie bezdomnością. Z kolei osobom bezdomnym niezwykle trudno jest znaleźć stałą

pracę, która pozwoliłaby na zmianę warunków życia.

Organizowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej ogólnopolskie badanie liczenia

bezdomnych wskazuje, że w roku 2013 na terenie gminy przebywało łącznie 62 bezdomnych, w tym 8 kobiet

(badanie z 7 na 8 lutego 2013r.). Statystyki kolejnego badania (z 21 na 22 stycznia 2015r.) wskazują, że

liczba bezdomnych zwiększyła się do liczby 72 osób, w tym 4 kobiety.

Tabela Nr 8. Liczba osób bezdomnych z podziałem na miejsce przebywania

Wyszczególnienie 2013 2015

Ogrzewalnie, noclegownie - 26

Schronisko, dom dla osób bezdomnych, hostel 17 0

Szpitale, hospicja, ZOL-e, inne placówki zdrowia 2 1

Zakłady karne, areszty śledcze 21 30

Izby wytrzeźwień, pogotowia socjalne 0 0

Miejsca niemieszkalne 3 3

Pustostany, domki, altany działkowe 15 12

Inne 1 -

Mieszkania wspierane, chronione, treningowe, wynajmowane

3 0

Razem 62 72

Źródło: Opracowanie własne – na podstawie danych OPS w Goleniowie.

27


Z powodu bezdomności każdego roku wsparciem OPS w Goleniowie obejmuje ponad 20 rodzin.

W roku 2015 z różnych form pomocy skorzystało łącznie 27 rodzin (w tym na wsi 16, liczba osób w rodzinie

31).

Na terenie gminy w ramach zadania powierzonego przez Burmistrza Stowarzyszenie Odnowy Wsi

„Grodnica” prowadzi noclegownie dla bezdomnych mężczyzn w Budnie. Placówka liczy 20 miejsc i

przeznaczone jest dla bezdomnych z gmin powiatu goleniowskiego. Do placówki bezdomni kierowani są

przez ośrodki pomocy społecznej. Zgodnie z danymi zawartymi w Ocenie zasobów pomocy społecznej za

rok 2014 schronisko w 2014 r. udzieliło schronienia łącznie 40 osobom, dwa lata wcześniej (2012r.) liczba ta

wynosiła 26 osób.

6. Alkoholizm

Alkoholizm jest jednym z czynników kryminogennych sprzyjających przestępczości. Jako proces

patologiczny szkodzi zarówno osobie uzależnionej, jak i jej najbliższemu otoczeniu. W grupie wielu

problemów społecznych alkoholizm zajmuje szczególne miejsce. Wynika to przede wszystkim z rozmiarów

tego zjawiska oraz społecznych i ekonomicznych kosztów jakie za sobą niesie.

Konsumpcja napojów alkoholowych ma istotny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne zarówno

jednostek, jak i rodzin. Nadużywanie alkoholu powoduje wiele szkód społecznych np. zakłócenie

bezpieczeństwa publicznego, przestępczość, ubóstwo, bezrobocie, przemoc w rodzinie. Członkowie

z najbliższego otoczenia osoby uzależnionej żyją w stanie permanentnego stresu, co staje się przyczyną

występowania u nich stałych zaburzeń związanych z przystosowaniem, określanych mianem

współuzależnienia. Osoby takie wymagają leczenia i mogą uzyskać poprawę stanu zdrowia psychicznego,

jeśli skorzystają z pomocy terapeutycznej.

Każdego roku Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych rozpatruje ponad 100

wniosków o zobowiązanie do podjęcia leczenia odwykowego. W roku 2011 Komisja rozpatrzyła 160

wniosków w 45,6% złożonych przez policję oraz 37,5% przez osoby indywidualne. W roku 2015 złożono 96

wniosków w tym 35 % stanowiły wnioski złożone przez indywidualne osoby oraz 28 % złożone przez policję.

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nadzoruje „Gminny Program Profilaktyki

i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Goleniów na 2015 rok” przyjętego Uchwałą Nr

L/576/14 Rady Miejskiej w Goleniowie z dnia 29 października 2014r.

Na terenie gminy działa także poradnia odwykowa, gdzie uzależnieni od alkoholu mogą uzyskać

pomoc terapeutyczną.

28


Tabela nr 9. Liczba osób korzystających z poradni odwykowej

Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015

Liczba osób uczestniczących w terapii podstawowej

116 120 121 118 98

Liczba osób uczestniczących w terapii pogłębionej

14 14 16 18 16

Liczba osób uczestniczących w terapii DDA

12 12 12 12 12

Liczba osób uczestniczących w terapii podstawowej dla współuzależnionych

12 12 12 12 12

Liczba osób uczestniczących w terapii pogłębionej dla współuzależnionych

12 12 12 6 12

Źródło: Opracowanie własne – na podstawie danych GKRPA.

W 2015 roku wsparciem OPS w Goleniowie objęto 65 rodzin (w tym na wsi 20, liczba osób w rodzinie

120), w których wystąpił problem alkoholizmu. Grupa ta stanowiła 7,42% ogółu rodzin korzystających ze

wsparcia tej instytucji.

7. Narkomania

Narkomania jest bardzo ważnym zagrożeniem we współczesnym świecie. Dzieje się tak głównie

z powodu coraz większej liczby osób uzależnionych od narkotyków i dopalaczy. Grupę tę stanowią

w przeważającej mierze dzieci i młodzież, która nie zawsze zdaje sobie sprawę z zagrożenia. Substancje te

działają niekorzystnie zarówno na rozwój psychofizyczny młodych ludzi, jak i na ich społeczne

funkcjonowanie, np.: problemy w szkole, problemy w relacjach z rodzicami, kłopoty z prawem, niechciane

kontakty seksualne.

Zażywanie narkotyków stanowi obecnie jedną z poważniejszych kwestii społecznych, którą muszą

zajmować się społeczności lokalne. Sytuacja społeczno–gospodarcza powoduje nasilenie się problemów

związanych z obecnością narkotyków i dopalaczy w polskich rodzinach. Są to nie tylko problemy zdrowotne,

ale także problemy dotyczące utrzymania prawidłowych relacji w rodzinie i środowisku tj. problem przemocy,

zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich, zakłócenia porządku publicznego. Ponadto są to problemy

z odnalezieniem się na rynku pracy, problemy z regulowaniem zobowiązań finansowych. Narkotyki powodują

negatywne skutki nie tylko dla osób, które po nie sięgają, ale przede wszystkim wyrządzają szkodę całej

rodzinie.

Na terenie Gminy Goleniów funkcjonuje Powiatowy Punkt Informacyjno-Konsultacyjny dla osób

z problemem narkotykowym. Punkt pracuje równolegle z Poradnią dla Osób z Problemem Alkoholowym i ich

rodzin. Uruchomiono terapię indywidualną dla uzależnionych od narkotyków i grupową dla osób

z uzależnieniem krzyżowym.

W 2015 roku w ramach działalności punktu udzielono 154 porady dla osób z Goleniowa, Maszewa,

Nowogardu, Mostów, Stepnicy i Przybiernowa.

29


Działalność Punktu spotyka się z rosnącym zainteresowaniem nauczycieli, szczególnie pedagogów.

Punkt jest miejscem, gdzie można wykonać testy na obecność narkotyków lub pobrać je do wykonania

w domu.

Tabela nr 10. Zestawienie udzielonych porad w latach 2011 – 2014

Porady: 2011 2012 2013 2014dla osób zażywających 48 45 46 115

dla rodziców, opiekunów 37 37 39 40Źródło: Opracowanie własne – na podstawie danych Powiatowego Punkt Informacyjno-Konsultacyjny dla osób z problemem narkotykowym.

Z zestawienia wynika, że ilość opiekunów korzystających z porad nie uległa większej zmianie

w porównaniu z poprzednimi latami. Natomiast zauważalna jest tendencja wzrostowa wśród osób

zażywających narkotyki, które zgłaszają się po pomoc.

Statystyki Komendy Powiatowej Policji w Goleniowie wskazują, że najczęściej popełnianym na terenie

gminy przestępstwem związanym z narkotykami jest posiadanie ich w niewielkiej ilości. Ponadto diametralnie

zmienia się sytuacja związana z dopalaczami. W 2014 r. policja w tej sprawie prowadziła 2 postępowania, do

października 2015r. liczba ta wzrosła do 15.

Tabela nr 11. Liczba prowadzonych postępowań i spraw związanych z narkotykami w GminieGoleniów

Wyszczególnienie 2014 2015

Udzielanie narkotyków art. 58 ust. 1 2 2

Udzielanie narkotyków małoletnim art. 58 ust. 2 1 1

Sprzedaż (osiąganie korzyści majątkowych) art. 59ust. 1

2 6

Sprzedaż małoletnim art. 59 ust. 2 1 1

Posiadanie niewielkich ilości art. 62 ust. 1 71 57

Posiadanie art. 62 1 3

Plantacja art. 63 1 4

Kradzież środka odurzającego 1 -Źródło: Opracowanie własne – na podstawie danych KPP w Goleniowie.

8. Seniorzy

Polityka wobec osób starszych określana jest jako polityka interesów osób starszych. Dotyczy potrzeb

i warunków bytu ludzi starszych i ma na celu działania, które w sposób planowy i celowy mają wpłynąć na

poprawę sytuacji życiowej starszych ludzi. Służy temu system świadczeń związanych z zabezpieczeniem

społecznym.

Polityka społeczna zakłada działania na rzecz poprawy tej grupy ludzi ze szczególnym

uwzględnieniem obszarów związanych ze zdrowiem, oświatą, kulturą, organizacją czasu wolnego, pomocą

30


instytucjonalną, zapewnieniem odpowiednich warunków mieszkaniowych i opieki obłożnie chorym oraz

pracą socjalną.

Wykres nr 5. Dynamika wzrostu liczby ludności w grupie wiekowej powyżej 61 lat


Każdego roku w grupie wiekowej powyżej 61 lat przybywa blisko 300 osób. W roku 2015 w Gminie

Goleniów we wskazanym przedziale wiekowym mieszkały 6864 osoby, co stanowiło 19,95% ogółu

mieszkańców gminy. Dla porównania w roku 2011 udział procentowy tej grupy społeczeństwa w ogólnej

liczbie mieszkańców gminy wynosił 14,18 %.

Analogiczna sytuacja przedstawia się w grupie wiekowej powyżej 81 lat. W roku 2011 w Gminie

Goleniów zamieszkiwało 821 osób (2,41 % ogółu mieszkańców gminy), które osiągnęły 81 lat i więcej.

W 2015 roku liczba ta wzrosła do 942 osób, co stanowiło 2,74 % ogółu mieszkańców gminy.

Wykres nr 6. Dynamika wzrostu liczby ludności w grupie wiekowej pow. 81 lat


Emeryci i renciści przede wszystkim ze względu na niskie dochody niepozwalające na zabezpieczenie

wszystkich potrzeb, niezaradność w zakresie samoobsługi wynikająca z choroby lub niepełnoprawności,

korzystają z różnych form pomocy oferowanej m.in. OPS w Goleniowie oraz szereg organizacji

pozarządowych.

31

2011 2012 2013 2014 20150

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

2011 2012 2013 2014 20150

200

400

600

800

1000


Największy wskaźnik liczby rodzin korzystających z usług OPS w Goleniowie wśród emerytów

i rencistów odnotowano w roku 2013. Z różnych form wsparcia skorzystało wówczas łącznie 183 rodziny,

w tym na wsi 46 (liczba osób w rodzinach 261). W roku 2015 liczba ta spadła do 134 rodzin, w tym na wsi 41

(liczba osób w rodzinie 185).

Na terenie Gminy Goleniów działa 12 organizacji skupiających środowisko seniorów. W ramach

działań wspierających ruch seniorów w obszarze budowania sieci współpracy raz na dwa miesiące

organizowane są spotkania, na których są omawiane bieżące problemy oraz planuje się organizację różnego

typu wydarzeń i przedsięwzięć, np. Festiwal Seniorów „Senioralia – Goleniów 2015". Systematycznie

uczestniczą w nich reprezentacje Stowarzyszenia Uniwersytet III Wieku, Stowarzyszenia Seniorów RYTM,

Stowarzyszenia Seniorów RELAKS, Stowarzyszenia Seniorów BARNIM, Stowarzyszenia Emerytów

i Rencistów Policyjnych oraz Związku Emerytów i Rencistów.

Na przestrzeni ostatnich lat środowisko goleniowskich seniorów wielokrotnie pokazywało swój

potencjał oraz gotowość do podejmowania i wspierania różnych inicjatyw zarówno na płaszczyźnie

działalności społecznej, jak i kulturowej czy edukacyjnej. Największym wydarzeniem roku 2015 było

zorganizowanie festiwalu „Senioralia – Goleniów 2015".

W styczniu 2015 r. w Goleniowskim Domu Kultury uruchomiona została świetlica dla seniorów

„RAZEM Z OCHOTĄ”. Świetlica zapewnia różne formy wsparcia dla 15 osób w godz. od 9:00 do 15:00 dwa

razy w tygodniu (poniedziałki i środy) i prowadzona jest przez GDK przy dużym zaangażowaniu i wsparciu

Stowarzyszenia Seniorów „RELAKS” .

W styczniu 2016 r. CARITAS Archidiecezji Szczecińsko – Kamieńskiej uruchomił dwie kolejne

świetlice: w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Goleniowie oraz na Osiedlu Helenów w siedzibie

Klubu Stara Hydrofornia.

W okresie od października do grudnia 2015 r. w środowisku seniorów Gminy Goleniów

przeprowadzono badanie sondażowe wykorzystujące narzędzie badawcze w postaci kwestionariusza

ankiety zawierającej 22 pytania. Ankieterzy wypowiadali się na temat swojej sytuacji rodzinnej, finansowej,

zdrowotnej, możliwości organizowania i spędzania wolnego czasu, poczucia bezpieczeństwa, aktywności

oraz potrzeb z różnych obszarów codziennego funkcjonowania. W sondażu wzięło udział 156 osób. Kobiety

stanowiły blisko 70% ogółu badanych.

Analiza wyników ankiet pozwala odpowiedzieć na pytanie: Jaki jest mieszkaniec Gminy Goleniów

zaliczany do grona osób starszych?

Czuje się szanowany w 62 %.

Swoje życie ocenia pozytywnie: za wspaniałe uznaje je 11 %, udane 47 %, a za ani dobre ani złe 31%.

Poczucie bezpieczeństwa na poziomie ani wysoko ani nisko deklaruje w 68 %.

Samotność stanowi najważniejszy problem dla 39 %.

Ma tyle czasu wolnego ile mu potrzeba w 60%.

W 72% wykorzystuje swój czas wolny jak chce.

32


Co przeszkadza mu w gospodarowaniu swoim czasem zgodnie z własną wolą?

- w 39% nic nie stoi na przeszkodzie, - w 42 % brak środków finansowych, - w 31% stan zdrowia, - w 21% obowiązki rodzinne.

Swój wolny czas często i czasami spędza w następujący sposób:

- 89% ogląda telewizję, - 79% chodzi do kościoła, - 76% słucha radia, - 73% chodzi na spacery, - 70% czyta książki, - 59% spędza czas ze znajomymi poza domem, - 56% uprawia działkę, ogród, - 51% uczestniczy w wieczorkach tanecznych, - 50% spotyka się ze znajomymi w domu, - 42% poświęca się swojemu hobby, - 48% podróżuje, - 47% uprawia sport, - 39% opiekuje się wnukami, - 35% korzysta z komputera, - 31% uczestniczy w działalności jakiejś grupy, - 26% nudzi się,- 8% chciałoby zostać wolontariuszem.

Swoją sytuację finansową ocenia jako: bardzo dobrą 5%, dobrą 24 %, średnią 29 %, słabą 22%, złą

12%.

W 43% nie chce już pracować, w 19% chciałby, ale zdrowie mu nie pozwala, w 14% chciałby, ale nie

ma dla niego pracy i w 9 % jeszcze pracuje.

Czego potrzebuje goleniowski senior:

- w 83% spotkań z ciekawymi ludźmi,- w 81% oferty turystycznej bardziej dostosowanej do osób starszych, - w 74% udostępniania obiektów rekreacyjno–sportowych na preferencyjnych warunkach, - w 70% zajęć z profilaktyki chorób, - w 63 % szkoleń oswajających z nowymi technologiami, - w 54% miejsc, w których mogłyby spędzać czas w godzinach przedpołudniowych, - w 47% zajęć artystycznych, - w 42% usług opiekuńczych, - w 41% stworzenia możliwości pracy.

Szczegółowa analiza wyników badania została zawarta w dokumencie Polityka Senioralna w Gminie

Goleniów na lata 2016-2023, natomiast konkretne działania wraz z kosztorysem zostały ujęte w załączniku

pn. Program Senioralny na rok 2016.

33


III. Pomoc społeczna - podstawowe dane statystyczne

Na przełomie lat 2011-2014 ze wsparcia OPS w Goleniowie korzystało ponad 1000 rodzin. Od wielu

lat obserwuje się tendencję spadkową ogólnej liczby rodzin oraz osób korzystających z pomocy społecznej.

Z jednej strony wynika to z poprawy sytuacji rodzin, emigracji zarobkowej, z drugiej zaś z wprowadzania i

rozwijania nowych form pomocy i samopomocy (wolontariat, praca socjalna, asystent rodziny, partnerstwa

lokalne). W roku 2015 pomocą społeczną objęto 876 rodzin.

Wykres nr 7. Liczba rodzin objętych pomocą społeczną


Wykres nr 8. Liczba osób w rodzinie objętych pomocą społeczną w porównaniu z ogólną liczbąmieszkańców gminy


Jak obrazuje powyższy wykres w 2011 r. 2955 osób objętych było wsparciem pomocy społecznej, co

stanowiło 8,67 % ogółu populacji, w 2012 r. wskaźnik ten wyniósł 8,03 %, w 2013 r. 8,09 %, w 2014 r. 7,26%,

zaś w 2015 r. 5,93 %.

Pod względem liczebności członków rodziny największą grupę objętą pomocą OPS w Goleniowie

stanowią jednoosobowe gospodarstwa domowe (w 2015 r. wartość ta wyniosła 396), natomiast pod

względem liczebności dzieci, rodziny z modelem 2+1 (w 2015 r. 141 rodzin) oraz 2+2 (w 2015 r. 116 rodzin).

34

2011 2012 2013 2014 20150

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

3411

8

3427

4

3440

1

3449

8

3440

4

2955

2752

2782

2505

2039

liczba mieszkańców

liczba osób w ro-dzinie objętych po-mocą społeczną

0

200

400

600

800

1000

1200

14001167 1117 1158

1043

8762011

2012

2013

2014

2015


Ponadto z analiz statystycznych prowadzonych przez OPS w Goleniowie wynika, iż wśród rodzin

korzystających ze wsparcia znaczącą grupę stanowią rodziny niepełne. W roku 2011 tego typu rodzin

widniało w ewidencji 213, zaś w 2015 roku 181.

Wykres nr 9. Liczba rodzin ze względu na formę otrzymywanej pomocy


Jak obrazuje powyższy wykres dominującą formą pomocy oferowaną przez OPS w Goleniowie są

świadczenia pieniężne. Na przestrzeni lat 2011-2014 ponad 70% przyznawanej pomocy mieszkańcom

gminy stanowiły zasiłki w formie finansowej. W roku 2015 wartość ta wyniosła blisko 69 %. Wysokość oraz

cel na jaki zostały przyznane uzależniony był od indywidualnej sytuacji osób lub rodzin oraz zgłoszonych i

zidentyfikowanych podczas wywiadu środowiskowego potrzeb.

Oprócz świadczeń przewidzianych ustawą o pomocy społecznej OPS w Goleniowie realizuje zadania

wynikające z ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do

alimentów (wypłata świadczeń rodzinnych, opiekuńczych i alimentacyjnych). Szczegółowe dane w tym

zakresie prezentuje wykres Nr 10.

Wykres nr 10. Liczba rodzin pobierających świadczenia rodzinne

Źródło: Opracowanie własne - dane OPS w Goleniowie.

35

2011 2012 2013 2014 20150

200

400

600

800

1000

12001035 1004 1043

934

771

425 396 426 389335

św.pieniężne

św. niepieniężne

2011 2012 2013 2014 20150

500

1000

1500

2000 1771 1709 1615 1523 1588

liczba rodzin pobiera-jących świadczenia rodzinne


IV. Aktywność społeczna

Partnerstwo Lokalne Cm²

Partnerstwo „Cm²” (dawne 2 razy M) jest porozumieniem zawartym pomiędzy instytucjami,

organizacjami i przedsiębiorstwami oraz osobami fizycznym.

Pierwsze spotkanie inicjujące partnerstwo lokalne 2 razy M odbyło się w 2009 r. Uczestniczyli w nim

potencjalni partnerzy reprezentujący poszczególne instytucje. Przez kolejne dwa lata Partnerstwo miało

charakter nieformalny. Porozumienie partnerskie zostało podpisane w 2011 r. przez przedstawicieli 11

podmiotów z terenu Gminy Goleniów. W 2013 r. przekształciło się ono w Partnerstwo Lokalne Cm².

Celem Partnerstwa „Cm²” jest zaangażowanie instytucji, firm, organizacji i osób fizycznych

w zintegrowane działania na rzecz ulic St. Mikołajczyka, A. Mickiewicza, F. Chopina oraz innych ulic

w Goleniowie i miejscowości należących do Gminy Goleniów.

Dla osiągnięcia wymienionego celu partnerzy podejmują następujące działania:

1. przeprowadzają spotkania z mieszkańcami w celu zidentyfikowania potrzeb,

2. opracowują plan działania z udziałem mieszkańców,

3. aktywizują społeczność ulic St. Mikołajczyka, A. Mickiewicza, F. Chopina i innych poprzez

zwiększenie jej wpływu na podejmowane decyzje oraz zaangażowanie społeczności w realizację

wspólnych działań,

4. tworzą system przepływu informacji, współpracy, wspólnej promocji,

5. podejmują działania w celu pozyskiwania środków finansowych na realizację projektów

Partnerstwa.

Partnerstwo działa poprzez członków, ale każdy z nich zachowuje swoją autonomię działania. Członkowie są

odpowiedzialni za opracowanie i realizację projektów, jak również zdobywanie środków na nie.

W ramach działalności Partnerstwa Lokalnego Cm² realizowane są liczne zadania, niektóre z nich

mają charakter cykliczny, jak np.:

Inicjowanie i wspieranie projektów służących budowaniu spójności społecznej promowaniu postawprospołecznych i tożsamości kulturowej: Zabawa karnawałowa.

Pożegnanie zimy ...

Współpraca z Biblioteką.

Warsztaty manualne.

Dzień Sąsiada.

Turniej Piłki Nożnej.

Działania skierowane do osób niepełnosprawnych.

Świąteczna niespodzianka.

Wigilia na Plantach.

Promowanie Partnerstwa Lokalnego:

• Spotkania Partnerstwa Lokalnego Cm².• Współpraca PUP i OPS – dobra praktyka.• Wizyty studyjne.

36


V. Analiza SWOT

Na funkcjonowanie społeczne mieszkańców Gminy Goleniów wpływa wiele czynników, w tym

wybrane, które przedstawiono w ramach analizy SWOT.

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

Wzrost zamożności Gminy.

Działania samorządu wspierające rozwój rynku pracy.

Współpraca międzyinstytucjonalna w sferze działań środowiskowych.

Pozyskiwanie środków pozabudżetowych.

Systematyczna likwidacja barier architektonicznych (osoby niepełnosprawne).

Brak szerokiego wsparcia rodziny w trudnych sytuacjach.

Niewystarczająca ilość lokali komunalnych i socjalnych w dyspozycji Gminy.

Brak grupy „szybkiego i wszechstronnego wsparcia społecznego” (pogotowie psychologiczno-prawne).

Brak kompleksowego planu działań wspierających seniorów.

Braki w zakresie dostępności infrastruktury publiczneji możliwości aktywizacji zawodowej dla osób niepełnosprawnych.

Niski poziom edukacji społecznej.

Niskie zaangażowanie społeczności w rozwiązywanielokalnych problemów.

Słaba dostępność świetlic i szkół wiejskich na potrzeby mieszkańców.

Słabo rozwinięta sieć połączeń transportowych na terenie Gminy Goleniów (wieś- miasto).

SZANSE ZAGROŻENIA

Dostępność zewnętrznych środków finansowych.

Wzmocnienie organizacji pozarządowych i profesjonalizacja ich działalności.

Rozwój gospodarczy i wykorzystanie szans GPP.

Rozwój Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego.

Wspieranie lokalnych przedsiębiorców poprzez doradztwo, edukację (biznes społecznie odpowiedzialny).

Położenie geograficzne (teren przy granicy).

Istniejąca infrastruktura oraz jej rozwój (port lotniczy, kolej, port morski, gazoport).

Walory turystyczne (rozwój agroturystyki, budowa ścieżek rowerowych, szlaki historyczne …).

Rosnący w Europie kryzys emigracyjny i zmniejszenie możliwości wsparcia ze strony Państwa.

Niestabilne rozwiązania prawne.

Silna polaryzacja poglądów politycznych mieszkańców.

Załamanie rynku pracy w rejonie wywołane kryzysemgospodarczym.

Dominacja oferty Szczecina i osłabienie relacji społecznych w Gminie Goleniów.

Niski przyrost naturalny.

Brak rozwiązań systemowych wobec osób „IV wieku”.

Rosnące rozwarstwienie społeczne i tzw. „efekt nożyc”.

37


W trakcie omawiania analizy SWOT pojawiały się dodatkowe informacje i opinie dotyczące

poszczególnych zagadnień.

Według uczestników konsultacji największe nagromadzenie zjawisk negatywnych dotyczy

funkcjonowania rodziny, związane są one z problemami opiekuńczo-wychowawczymi, przenoszeniem

odpowiedzialności za wychowanie dzieci przez rodziców na instytucje, ubóstwem, niskimi kompetencjami

społecznymi rodziny, zbyt niskim przyrostem naturalnym, brakiem opieki nad dzieckiem w godzinach

popołudniowych (matki samotne, pracujące na zmiany), przemocą wśród dzieci, przemocą psychiczną,

fizyczną i internetową (cyberprzemoc), przemocą w rodzinie (w roku 2015 uruchomiono 64 procedury

„Niebieskiej karty”), rozwodami, separacjami, rodzinami rozbitymi. Wpływ na funkcjonowanie rodziny ma

również wysokość bezrobocia, w tym m. in. niskie płace (brak stałych umów - tymczasowość) oraz

powielanie złych schematów życia (wyuczona bezradność). Obserwuje się również słabą aktywność

zawodową klientów OPS. Są to w większości osoby będące w III profilu.

Kolejnym problemem są uzależnienia, w tym brak wsparcia (terapii) dla młodzieży uzależnionej od

Internetu i gier komputerowych oraz uzależnienia od alkoholu i narkotyków, dopalaczy. Wyzwaniem staje się

zwiększenie intensywności działań profilaktycznych na obszarach wiejskich oraz organizacja większej ilości

spotkań ze współuzależnionymi.

Szczególne zainteresowanie wzbudził temat aktywności młodzieży. Stwierdzono: brak autorytetów

wśród młodzieży, brak kompetencji społecznych, rosnącą cyberprzemoc (potwierdzenie zjawiska w

badaniach przeprowadzonych w 2015 r. przez Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej Sądu Rejonowego w

Goleniowie – Projekt „Jestem na Plus - Szkolna Lekcja Prawa”), przemoc w rodzinie i środowisku wśród

młodych, szczególnie na poziomie gimnazjum, uzależnienie młodzieży od alkoholu, narkotyków, dopalaczy i

Internetu. Ponadto, wskazywano na brak polityki młodzieżowej i rosnącą ilość czynów karalnych nieletnich

(dane KPP w Goleniowie wskazują, że nieletni karani byli m.in. za uszkodzenie rzeczy oraz posiadanie

narkotyków).

Stwierdzono również brak długofalowej polityki senioralnej, będącej odpowiedzią na przybywanie

ludzi starszych wymagających opieki i pomocy osób drugich (często pracujących) oraz w przeciwieństwie

miasta, brak aktywności seniorów na obszarach wiejskich.

Wśród problemów społecznych na pierwszy plan wysuwają się działania związane z

niepełnosprawnością, a raczej ich niewielki zasięg. Uczestnicy dyskusji podkreślali słaby rozwój rynku pracy

osób niepełnosprawnych oraz małą aktywność społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych.

Wyżej wymienionym zjawiskom towarzyszy brak szerokich działań edukacyjnych (kampanii

społecznych) i prewencyjnych ze strony służb społecznych.

W społecznościach lokalnych zaobserwowano trudności wpływające na ich funkcjonowanie tj.: brak

pomocy sąsiedzkiej i dezintegrację społeczną, brak reakcji na problemy innych, brak empatii, niskie zaufanie

społeczne, niską aktywność społeczną, konsumpcyjny stosunek do życia.

38


CZĘŚĆ STRATEGICZNA

39


I. Misja

Wspólna praca na rzecz poprawy jakości

życia i likwidacji barier rozwojowych

mieszkańców

Wypracowana podczas spotkań z mieszkańcami misja jest dla nas sposobem funkcjonowania, ideą

nadrzędną, myślą przewodnią. Oznacza, że wszystkie podejmowane działania w zakresie rozwiązywania

problemów społecznych winny być uprzednio konsultowane z zainteresowanymi środowiskami. Wspólnie z

nimi lub przez nie przyjmowane do realizacji.

40


II. Cele, działania oraz wskaźniki

W wyniku konsultacji społecznych postanowiono przyjąć następujące cele:

I - Wzmocnienie rodziny

II – Poprawa warunków życia seniorów

III – Działanie na rzecz poprawy jakości życia osób niepełnosprawnych

IV – Rozwój edukacji społecznej

V – Wspieranie rozwoju społeczności lokalnych

Poszczególnym celom przyporządkowano działania oraz wskaźniki, których wysokość będzie monitorowana w latach 2016, 2019 i 2023. W celu zachowania

spójności Strategii punktem odniesienia każdorazowo była analiza SWOT.

Cel strategiczny I: Wzmacnianie rodzinyDziałanie Podmiot/y

realizujący/eWskaźnik Prognozowana wartość wskaźnika

2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Realizacja Gminnego Programu Wspierania Rodziny

OPS, PCPR, GKRPA, Ośrodek Pomocy Rodzinie, organizacje pozarządowe, placówki oświatowe, ZespółInterdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna, GDK

Coroczne sprawozdanie z realizacji działań

1 1 1 1 1 1 1 1

41


Poradnictwo specjalistyczne (m.in. prawnik terapeuta, psycholog, pedagog)

OPS, Starostwo Powiatowe, Ośrodek Pomocy Rodzinie, GKRPA, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, szkoły, PCPR, Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej Sądu Rejonowego w Goleniowie

Ilość udzielonych porad rocznie 2400 2600 2800 3000 3200 3400 3600 3800

Prowadzenie terapii i mediacji dla rodzin

Ośrodek Pomocy Rodzinie, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, PCPR

Ilość rodzin objętych terapią i mediacją rocznie

20 20 23 25 25 25 25 25

Program oddłużania mieszkań OPS, UGiM, GTBS, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe

% mieszkań zadłużonych, które weszły do programu oddłużeniowego (w odniesieniu domieszkań zadłużonych)

0 20 20 20 20 20 20 20

Zachodniopomorska Karta Rodziny

UGiM, OPS Ilość wydanych kart łącznie 150 150 200 250 280 300 330 350

Ilość podpisanych łącznie umów ROPS/Firma

5 7 15 20 21 22 23 25

Pośrednictwo pracy dla młodocianych i do 25. roku życia

Organizacje pozarządowe, OPS, PUP, Cech Rzemiosł Różnych w Goleniowie

Ilość zatrudnionych osób rocznie 0 0 0 40 40 60 80 80

Kampania społeczna ukazująca problem przemocy w rodzinie

OPS, PCPR, Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Realizacja kampanii społecznej w internecie (You Tube, Facebook, www) oraz w przestrzeni miejskiej i sołectw

0 0 0 1 0 0 1 0

Wspieranie różnych form opieki nad dziećmi wychowywanymi przez samotne matki

OPS (koordynator), UGiM, placówki oświatowe, organizacje pozarządowe

Liczba rodzin objętych wsparciem finansowym OPS rocznie (opłata kosztów opieki)

do 10 do 10 do 10 do10 do 10 do 10 do 10 do10

Organizacja spotkań samotnych matek pozwalających na zidentyfikowanie ich potrzeb

1 1 1 1 1 1 1 1

42


Program „Starszy brat – Starsza siostra”

GDK, placówki oświatowe Ilość par rocznie 15 15 15 15 15 15 15 15

Monitorowanie i ewaluacja zjawisk społecznych pod kątem oceny stopnia realizacji Strategii

UGiM, OPS, PCPR, Ośrodek Pomocy Rodzinie, GKRPA, organizacje pozarządowe działające w obszarze pomocy społecznej

Ilość konferencji/debat rocznie 0 0 0 0 1 0 0 1

Zespół koordynacyjny (reagowanie na ubóstwo rodzin)

OPS, organizacje pozarządowe, parafie Gminy Goleniów, placówki oświatowe

Ilość spotkań zespołu rocznie 1 1 1 1 1 1 1 1

Cel strategiczny II: Poprawa warunków życia seniorówDziałanie Podmiot/y


2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Polityka Senioralna w Gminie Goleniów na lata 2016-2023

UGiM, OPS, stowarzyszenia senioralne, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Realizacja Programu senioralnegow danym roku

1 1 1 1 1 1 1 1

Kampania społeczna „Aktywni dosetki”

OPS, stowarzyszenia senioralne, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Ilość wystaw w przestrzeni publicznej rocznie

1 0 0 0 0 0 0 0

Ilość godzin lekcyjnych rocznie 30 0 0 0 0 0 0 0

Ilość otwartych wykładów rocznie 6 0 0 0 0 0 0 0

Ilość nakręconych materiałów filmowych rocznie

5 0 0 0 0 0 0 0

Kampania społeczna „Bezpieczny senior”

OPS, stowarzyszenia senioralne, KPP, Miejska i

Ilość wystaw w przestrzeni publicznej rocznie

0 0 1 0 0 0 0 1

43


Powiatowa Biblioteka Publiczna

Ilość otwartych wykładów rocznie 0 0 2 0 0 0 0 3

Ilość nakręconych materiałów filmowych rocznie

0 0 2 0 0 0 0 3

Organizacja imprez promującychdziałalność organizacji senioralnych

Organizacje senioralne, OPS, GDK, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Ilość imprez promujących działalność organizacji senioralnych rocznie

1 1 1 1 1 1 1 1

Promocja Goleniowskiej Koperty Życia

UGiM, OPS, sołectwa, placówki służby zdrowia

Ilość sołectw i osiedli objętych promocją

34 0 0 0 34 0 0 0

Goleniowski Fundusz AktywizacjiSeniorów

OPS, stowarzyszenia senioralne

Ilość zrealizowanych inicjatyw rocznie

30 30 30 30 30 30 30 30

Zachodniopomorska Karta Seniora

UGiM, OPS Ilość wydanych kart łącznie 150 150 200 250 280 300 330 350

Ilość podpisanych łącznie umów ROPS/Firma

5 7 15 20 21 22 23 25

Wzmocnienie kompetencji opiekuńczych i kondycji psychicznej opiekunów osób starszych oraz rozszerzenie usług opiekuńczych

OPS Ilość uczestników rocznie 15 15 15 15 15 15 15 15

Ilość osób objętych pomocą w formie rozszerzonych usług opiekuńczych

0 0 8 8 8 8 8 8

Utworzenie świetlic dla seniorów UGiM, organizacje pozarządowe

Ilość funkcjonujących świetlic rocznie

3 3 3 3 3 3 3 3

Utworzenie Domu Dziennego Pobytu dla osób starszych

UGiM, organizacje pozarządowe, OPS

Ilość funkcjonujących Domów Dziennego Pobytu

0 0 0 1 1 1 1 1

Utworzenie mieszkań chronionych dla osób starszych

UGiM, GTBS, OPS Ilość mieszkań 0 0 0 1 1 1 1 1

44


Cel strategiczny III: Działanie na rzecz poprawy jakości życia osób niepełnosprawnychDziałanie Podmiot/y


2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Utworzenie Zakładu Aktywności Zawodowej

UGiM Ilość miejsc pracy 0 0 0 100 100 110 120 140

Zajęcia terapeutyczne w formie warsztatów przygotowujących dowykonywania zawodu

UGiM, OPS, organizacje pozarządowe

Liczba uczestników warsztatów 0 40 0 0 0 0 0 0

Utworzenie mieszkań chronionych dla osób niepełnosprawnych

UGiM, GTBS, OPS Ilość mieszkań 0 0 0 1 1 1 1 1

Funkcjonowanie bezpłatnego punktu oddania i wypożyczania sprzętu

OPS, Pielęgniarstwo Środowiskowo-Rodzinne

Ilość wypożyczonego sprzętu rocznie

39 40 40 40 40 40 40 40

Edukacja i działania integracyjne(niepełnosprawni-sprawni)

OPS, organizacje pozarządowe, placówki oświatowe,ŚDS, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Ilość działań rocznie 3 3 3 3 3 3 3 3

Cel strategiczny IV: Rozwój edukacji społecznejDziałanie Podmiot/y


2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Kampania społeczna „Empatyczni-Sympatyczni”

OPS, GDK, organizacje pozarządowe, placówki oświatowe, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Ilość wystaw w przestrzeni publicznej

0 0 0 0 1 0 0 0

Ilość godzin lekcyjnych 0 0 0 0 30 0 0 0

Ilość akcji ulicznych, happeningów 0 0 0 0 2 0 0 0

45


Ilość nakręconych materiałów filmowych

0 0 0 0 5 0 0 0

Promocja ogólnopolskich numerów „telefonów zaufania”

OPS , Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Realizacja kampanii społecznej w internecie (You Tube, Facebook, www)

0 1 0 1 0 1 0 1

Kampania społeczna promująca zdrowy styl życia

OPS, GDK, GKRPA, organizacje pozarządowe, placówki oświatowe, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna, OSiR

Ilość wystaw w przestrzeni publicznej

0 1 0 0 0 1 0 0

Ilość otwartych wykładów 0 3 0 0 0 3 0 0

Ilość materiałów zgłoszonych do konkursu filmowego

0 10 0 0 0 10 0 0

Realizacja kampanii w internecie (You Tube, Facebook, www)

0 1 0 0 0 1 0 0

Ilość akcji ulicznych, happeningów 0 2 0 0 0 2 0 0

Podnoszenie kompetencji pracowników służb społecznych

OPS, GKRPA, Ośrodek Pomocy Rodzinie, Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, PCPR

Ilość przeszkolonych osób rocznie 30 30 30 30 30 30 30 30

Działania prewencyjne typu „Spotkania przy kawie” w środowiskach lokalnych

OPS, KPP, PUP Ilość spotkań w Goleniowie rocznie

3 3 3 3 3 3 3 3

Ilość spotkań na obszarach wiejskich rocznie

2 2 2 2 2 2 2 2

Szkolenie liderów i animatorów społecznych

OPS, GDK, organizacje pozarządowe, grupy nieformalne

Ilość szkoleń rocznie 0 0 0 1 1 1 1 1

Poradnik Seniora OPS, stowarzyszenia senioralne

Nakład poradnika 1500 0 0 0 0 0 0 0

46


Cel strategiczny V: Wspieranie rozwoju społeczności lokalnychDziałanie Podmiot/y


2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Utworzenie Centrum Aktywności Lokalnej

UGiM, OPS, organizacje pozarządowe

Modernizacja budynku przy ul. Wojska Polskiego

0 0 1 1 1 1 1 1

Ilość podmiotów współtworząca ofertę CAL

0 0 5 10 10 10 10 10

Wolontariat w Goleniowie GDK, OPS, organizacje pozarządowe

Liczba wyróżnionych wolontariuszy z okazji Międzynarodowego Dnia Wolontariusza rocznie

60 60 60 60 60 60 60 60

Akcja popularyzacyjna „Od przedszkola do seniora” - dlaczego warto być wolontariuszem (idea wolontariatu)

GDK, OPS, organizacje pozarządowe, placówki oświatowe, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna

Ilość godzin zajęć lekcyjnych 10 10 10 10 10 10 10 10

Partnerstwo Cm2 Członkowie partnerstwa Ilość zorganizowanych spotkań partnerskich rocznie

4 4 4 4 4 4 4 4

Ilość partnerów uczestniczących wspotkaniach rocznie

10 10 10 10 10 10 10 10

Ilość inicjatyw, do których włącza się min. trzech partnerów rocznie

4 4 4 4 4 4 4 4

Rozwój ruchu sąsiedzkiego OPS, GDK, organizacje pozarządowe

Ilość inicjatyw, które uzyskały wsparcie w realizacji rocznie, w tym np. turniej ulic

0 0 0 3 3 3 3 3

Organizacja imprez promującychdziałalność organizacji pozarządowych

UGiM, GDK, organizacje pozarządowe

Ilość imprez rocznie 1 1 1 1 1 1 1 1

Ilość organizacji biorących udział w imprezie rocznie

10 10 10 10 10 10 10 10

47


ZARZĄDZANIE REALIZACJĄ STRATEGII

48


I. Wdrażanie, monitoring i ewaluacja

I ETAPPodjęcie uchwały w sprawie przyjęcia Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla

Gminy Goleniów na lata 2016-2023 przez Radę Miejską w Goleniowie

II ETAPOpublikowanie tekstu Strategii na stronach internetowych, przekazanie tekstu dokumentu

realizatorom, jednostkom organizacyjnym, partnerom społecznym.

III ETAPPowołanie przez Burmistrza Gminy Goleniów Zespołu ds. wdrażania, monitoringu i ewaluacji

realizacji Strategii i wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za zarządzanie Strategią.

IV ETAP Realizacja zadań określonych w Strategii przez podmioty odpowiedzialne.

V ETAP

Coroczna ocena stopnia realizacji Strategii dokonywana przez Zespół ds. wdrażania,

monitoringu i ewaluacji Strategii na bazie informacji przygotowanej przez realizatorów

poszczególnych działań i wypracowanie przez Zespół rekomendacji dla realizatorów Strategii.

W przypadku stwierdzonych przez Zespół ds. wdrażania, monitoringu i ewaluacji zmian

społecznych mających zdecydowany wpływ na realizację Strategii i konieczność jej

aktualizacji, zostanie złożony wniosek wraz z uzasadnieniem i projektem zmian do Rady

Miejskiej o aktualizację niniejszego dokumentu.

VI ETAP

Przedstawienie przez Zespół ds. wdrażania, monitoringu i ewaluacji Strategii sprawozdania z

realizacji Strategii do 30 kwietnia 2020 r. wraz z propozycją jej aktualizacji Burmistrzowi Gminy

Goleniów a następnie Radzie Miejskiej. Raport końcowy wraz z rekomendacjami na kolejny

okres planowania strategicznego zostanie sporządzony i dostarczony do 30 kwietnia 2024 r.

49


Elementy zarządzania realizacją Strategii:

Odpowiedzialność za koordynację realizacji Strategii ponosić będzie osoba wyznaczona przez

Burmistrza Gminy Goleniów. Realizacja Strategii oceniana będzie na podstawie corocznych spotkań Zespołu

ds. wdrażania, monitoringu i ewaluacji realizacji Strategii, w trakcie których analizowane będą informacje

uzyskiwane od bezpośrednich realizatorów poszczególnych działań. W pierwszym kwartale 2020 i 2024 r.

zostaną zorganizowane debaty publiczne z udziałem podmiotów zaangażowanych w realizację nt. celów i

stopnia realizacji Strategii. Osiągnięte wskaźniki oraz wnioski z debat będą podstawą do sporządzenia

raportów.

II. Finansowanie

Środki finansowe na działania zaplanowane w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie

Goleniów na lata 2016-2023 pochodzić będą w szczególności z:

1. budżetu gminy,

2. budżetu państwa w ramach dotacji na dofinansowanie zadań

własnych,

3. budżetu państwa na finansowanie realizacji zadań zleconych,

4. funduszy europejskich,

5. innych programów i grantów.

Zakłada się, że cele i działania określone w Strategii będą wyznaczały kierunki finansowania polityki

społecznej gminy. Uwzględniane będą także przy konstruowaniu budżetu w kolejnych latach. Zapisy

dokumentu będą również podstawą starań o pozyskiwanie środków zewnętrznych na finansowanie

określonych przedsięwzięć.

50


SPIS WYKRESÓW

Str.

Wykres nr 1. Statystyka stałych mieszkańców wg wieku 13

Wykres nr 2. Statystyka stałych mieszkańców wg płci 13

Wykres nr 3. Liczba bezrobotnych na terenie Gminy Goleniów 17

Wykres nr 4. Liczba rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny 26

Wykres nr 5. Dynamika wzrostu liczby ludności w grupie wiekowej powyżej 61 lat 31

Wykres nr 6. Dynamika wzrostu liczby ludności w grupie wiekowej pow. 81 lat 31

Wykres nr 7. Liczba rodzin objętych pomocą społeczną 34

Wykres nr 8. Liczba osób w rodzinie objętych pomocą społeczną w porównaniu z ogólną liczbą mieszkańców gminy

34

Wykres nr 9. Liczba rodzin ze względu na formę otrzymywanej pomocy 35

Wykres nr 10. Liczba rodzin pobierających świadczenia rodzinne 35

51


SPIS TABEL

Str.

Tabela nr 1. Liczba rodzin korzystających ze wsparcia OPS w Goleniowie ze względu napowód trudnej sytuacji życiowej z uwzględnieniem procentowego udziału w ogólnej liczbierodzin korzystających z pomocy

15

Tabela nr 2. Liczba osób w rodzinach korzystających ze wsparcia OPS w Goleniowie zewzględu na powód trudnej sytuacji życiowej z uwzględnieniem procentowego udziału wogólnej liczbie mieszkańców Gminy

16

Tabela nr 3. Liczba bezrobotnych wg przedziałów wiekowych i płci 18

Tabela nr 4. Liczba bezrobotnych wg wykształcenia i płci 19

Tabela nr 5. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na runku pracy 20

Tabela nr 6. Osoby niepełnosprawne w systemie pomocy społecznej według stopniniepełnosprawności (stan na dzień 31 grudnia każdego roku)

23

Tabela nr 7. Powody zakończenia współpracy z asystentem rodziny 26

Tabela Nr 8. Liczba osób bezdomnych z podziałem na miejsce przebywania 27

Tabela nr 9. Liczba osób korzystających z poradni odwykowej 29

Tabela nr 10. Zestawienie udzielonych porad w latach 2011 – 2014 30

Tabela nr 11. Liczba prowadzonych postępowań i spraw związanych z narkotykami w GminieGoleniów

30

52

STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W …opsgoleniow.pl/wp/STRATEGIA RPS 2016-2020...

Documents

Transcript of STRATEGIA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH W …opsgoleniow.pl/wp/STRATEGIA RPS 2016-2020...