strategia rozwiązywania problemów społecznych miasta mielca na ...

STRATEGIA ROZWIZYWANIA PROBLEMW SPOECZNYCH MIASTA MIELCA

NA LATA 2014-2021

Mielec 2014

Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych w Mielcu

2

SPIS TRECI

CZ I. PROCEDURA TWORZENIA GMINNEJ STRATEGII ROZWIZYWANIA

PROBLEMW SPOECZNYCH ........................................................................................................ 7

WSTP .................................................................................................................................................. 7

ROZDZIA I. Prawne podstawy opracowania strategii .................................................................................. 11

1) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z pn. zm.) ...... 11

2) Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 594

z pn. zm.) ...................................................................................................................................................... 12

3) Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spoecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 182

z pn. zm.). ...................................................................................................................................................... 12

4) Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o wiadczeniach rodzinnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r.,

poz. 1456). ........................................................................................................................................................ 16

5) Ustawa z dnia 4 kwietnia 2014r.o ustaleniu i wypacie zasikw dla opiekunw.19

6) Ustawa z dnia 7 wrzenia 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentw (tekst jednolity:

Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z pn. zm.). .......................................................................................................... 20

7) Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2011 r. Nr 43,

poz. 225 z pn. zm.) ......................................................................................................................................... 20

8) Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (tekst jednolity: Dz. U. z 2011r.

Nr 231, poz.1375 z pn. zm.) ........................................................................................................................... 22

9) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dziaalnoci poytku publicznego i wolontariacie (tekst jednolity:

Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz.1536 z pn. zm.) ............................................................................................... 22

10) Ustawa z dnia 26 padziernika 1982 r. o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziaaniu alkoholizmowi.

(tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 z pn. zm.) ................................................................................. 24

11) Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziaaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2012r.

poz.124 z pn. zm.) .......................................................................................................................................... 24

12) Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity:

Dz. U. z 2013 r., poz.674 z pn. zm.) .............................................................................................................. 25

13) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493

z pn. zm.) ...................................................................................................................................................... 26

14) Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastpczej (tekst jednolity:

Dz. U. z 2013 r., poz.135 z pn. zm.) .............................................................................................................. 26

15) Uchwaa Nr 221 Rady Ministrw z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego

programu wspieranie finansowego gmin w zakresie doywiania Pomoc pastwa w zakresie doywiania

na lata 2014-2020 (M.P. z 2013r. poz. 1024) .................................................................................................... 27


3

16) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spdzielniach socjalnych (Dz. U. Nr 94, poz. 651 z pn. zm.) ..... 28

17)Ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszka

chronionych, noclegowni i domw dla bezdomnych (Dz. U. Nr 251, poz. 1844) ............................................ 28

18) Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw publicznych

(tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz.1027 z pn. zm.) ..................................................................... 28

19) Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r.,

poz. 966 z pn. zm.) ......................................................................................................................................... 29

20) Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz. U. z 2012r., poz. 1059

z pn. zm.) ....................................................................................................................................................... 30

21) Ustawa z dnia 7 wrzenia 1991 r. o systemie owiaty (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256,

poz. 2572 z pn. zm) ........................................................................................................................................ 30

ROZDZIA II ...................................................................................................................................................... 31

2.1 DOKUMENTY PRAWNE I PROGRAMOWE RADY EUROPY ............................................................ 31

2.1.1. EUROPEJSKA KARTA SPOECZNA z 18.10.1961 r. ......................................................................... 31

2.2. DOKUMENTY PRAWNE I PROGRAMOWE UNII EUROPEJSKIEJ ................................................ 31

2.3. KRAJOWE DOKUMENTY PROGRAMOWE ......................................................................................... 32

2.3.1. STRATEGIA ROZWOJU KRAJU 2020-Aktywne spoeczestwo, konkurencyjna gospodarka,

sprawne pastwo ................................................................................................................................................ 33

2.3.2. Uchwaa Nr 104 Rady Ministrw z dnia 18 czerwca 2013 r. w sprawie przyjcia Strategii Rozwoju

Kapitau Ludzkiego 2020 (M. P. z 2013 r., poz. 640)........................................................................................ 34

2.3.3. Uchwaa Nr 61 Rady Ministrw z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie przyjcia Strategii Rozwoju

Kapitau Spoecznego 2020 (M. P. z 2013 r., poz. 378) .................................................................................... 36

2.3.4. Uchwaa nr 209 Rady Ministrw z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie przyjcia Programu Fundusz

Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 - 2020 ................................................................................................... 37

2.3.5.Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Spoecznej na lata 2014 - 2020 .................................................... 37

2.3.6. Krajowy Program Przeciwdziaania Ubstwu i Wykluczeniu Spoecznemu 2020. ................................ 38

2.3.7.Program Operacyjny Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebujcym 2014 2020 ........ 39

CZ II. DIAGNOZA ..................................................................................................................... 41

ROZDZIA I. Charakterystyka gminy ............................................................................................................ 41 1.1. Opis spoeczno gospodarczy .................................................................................................................... 41

Mielec, jako orodek subregionalny .............................................................................................................. 41 Historia .......................................................................................................................................................... 42 Gospodarka, rynek pracy i poziom bezrobocia ............................................................................................. 43 Handel i usugi .............................................................................................................................................. 46 Transport ....................................................................................................................................................... 48 Zabytki .......................................................................................................................................................... 48


4

Suba zdrowia .............................................................................................................................................. 50 Kultura ........................................................................................................................................................... 50 Samorzdowe Centrum Kultury ................................................................................................................... 50 Pozostae wiksze placwki kultury .............................................................................................................. 51 Stowarzyszenia kulturalne ............................................................................................................................. 51 Owiata .......................................................................................................................................................... 52 Prasa .............................................................................................................................................................. 54 Podzia administracyjny Mielca .................................................................................................................... 54

Instytucje i urzdy administracji publicznej................................................................... ,55 Religia ........................................................................................................................................................... 56 Sport .............................................................................................................................................................. 56 Obiekty sportowe i rekreacyjne MOSiR ....................................................................................................... 57 Inne miejsca imprez rekreacyjnych i zawodw sportowych ......................................................................... 58

1.2. Dane spoeczno - demograficzne ................................................................................................................ 59 A. Ludno ..................................................................................................................................................... 59

B. Mieszkania ................................................................................................................................................. 70 C. Szkolnictwo .............................................................................................................................................. 74 D. Bezrobocie ................................................................................................................................................ 77

ROZDZIA II. Diagnoza problemw spoecznych gminy .............................................................................. 90 2.1 DANE DOTYCZCE POMOCY SPOECZNEJ ...................................................................................... 90

A. Dane oglne...90 B. Finanse .................................................................................................................................................... 100 C. Klienci- sytuacja rodzinna, finansowa, mieszkaniowa ........................................................................... 115

2.2. BEZROBOCIE ........................................................................................................................................ 124 2.3. NIEPENOSPRAWNO ..................................................................................................................... 132 2.4. DUGOTRWAA LUB CIKA CHOROBA ...................................................................................... 137 2.5. UZALENIENIA ................................................................................................................................... 138 2.6. BEZRADNO W SPRAWACH OPIEKUCZO WYCHOWAWCZYCH ...................................... 141 2.7. PRZESTPCZO ................................................................................................................................. 146 2.8. PRZEMOC W RODZINIE ....................................................................................................................... 148 2.9. OSOBY STARSZE ................................................................................................................................. 151 2.10. BEZDOMNO ..................................................................................................................................... 156

ROZDZIA III. Mapa problemw spoecznych ............................................................................................ 162 Kadra pomocy spoecznej ............................................................................................................................... 162 Mapa problemw spoecznych-oznaczenia.................................................................................................................163 Osiedla Mielca ............................................................................................................................................... 164

ROZDZIA IV. Analiza mocnych i sabych stron miasta Mielca ................................................................. 169 GWNE UWARUNKOWANIA ZAWARTE W ANALIZIE SWOT ......................................................... 172

ROZDZIA V. Zasoby umoliwiajce rozwizanie problemw spoecznych ............................................. 173 5.1. Edukacja ................................................................................................................................................... 173

5.1.1. Przedszkola .......................................................................................................................... 173 5.1.2. Szkoy ................................................................................................................................... 174

5.1.3. OREW....176 5.2. Kultura ...................................................................................................................................................... 178

5.2.1. Samorzdowe Centrum Kultury.178 5.3. Suba zdrowia.......................................................................................................................................... 178

5.3.1 Szpital Powiatowy im. Edmunda Biernackiego w Mielcu. ................................................... 178 5.3.2 Stowarzyszenie Trzewociowe Nowe ycie z/s 39-300 Mielec, ul. Chopina 8 ............... 178 5.3.3 Mieleckie Stowarzyszenie Chorych na Stwardnienie Rozsiane ........................................... 179

5.4. Zabezpieczenie spoeczne ......................................................................................................................... 180 5.4.1 Orodki wsparcia ................................................................................................................... 180

rodowiskowy Dom Samopomocy..180


5

Dom Dziennego Pobytu .............................................................................................................................. 181 Warsztaty Terapii Zajciowej ...................................................................................................................... 182

5.4.2. Koo Mieleckie Towarzystwa Pomocy im. w. Brata Alberta ............................................. 183 5.4.3. Parafialny Oddzia Caritas Diecezji Tarnowskiej przy Parafii Matki Boej Nieustajcej Pomocy w Mielcu........................................................................................................................... 183 5.4.4. Dom Pomocy Spoecznej im. ks. St. Kard. Wyszyskiego w Mielcu. ................................. 184 5.4.5. wietlica Profilaktyczno-Wychowawcza Stowarzyszenia Rodzin Katolickich DT o/Parafia MBNP w Mielcu ul. Ks. H. Arczewskiego 5. ................................................................................ 185 5.4.6. Towarzystwo Przyjaci Dzieci Oddzia Miejski w Mielcu ......185 5.4.7. Mielecki Uniwersytet Trzeciego Wieku w Mielcu ............................................................... 186

5.4.8. Polski Zwizek Guchych Koo Terenowe.187 5.4.9. Oddzia Rejonowy Polskiego Czerwonego Krzya.188 5.4.10. Powiatowy Urzd Pracy.188

5.4.11. Nazwa instytucji: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Mielcu ................................. 190 5.5. Organizacje pozarzdowe w Mielcu ......................................................................................................... 192

Ekonomia spoeczna .................................................................................................................................... 194 Obywatele.................................................................................................................................................... 194

CZ III. STRATEGIA ROZWIZYWANIA PROBLEMW SPOECZNYCH .................. 195

ROZDZIA I. Misja i wizja gminy .................................................................................................................. 195

ROZDZIA II. Cel gwny, cele strategiczne, operacyjne i dziaania gminnej strategii rozwizywania problemw spoecznych ..................................................................................................................................... 197

Cel gwny strategii: ................................................................................................................................... 197 Cele porednie: ............................................................................................................................................ 197 Cele operacyjne: .......................................................................................................................................... 197 Metody rozwizywania zidentyfikowanych problemw spoecznych: ....................................................... 198

ROZDZIA III. Cele strategiczne, operacyjne i kierunki dziaa ................................................................ 199 1. ZAPOBIEGANIE WYKLUCZENIU SPOECZNEMU OSB I RODZIN DOTKNITYCH PROBLEMEM UBSTWA ............................................................................................................................ 199 2.PRZECIWDZIAANIE BEZROBOCIU ORAZ POMOC NA RZECZ OSB BEZROBOTNYCH ......... 204 3. WSPARCIE RODZINY W REALIZACJI FUNKCJI OPIEKUCZO WYCHOWAWCZYCH, SZCZEGLNIE W RODZINACH DYSFUNKCYJNYCH: WIELODZIETNYCH I NIEPENYCH WYMAGAJCYCH POMOCY W ROZWIZYWANIU TRUDNOCI RZUTUJCYCH NA ROZWJ DZIECI I MODZIEY. ................................................................................................................................ 209 4. STWORZENIE ZINTEGROWANEGO SYSTEMU WSPARCIA NA RZECZ OSB NIEPENOSPRAWNYCH , DUGOTRWALE LUB CIKO CHORYCH ZAPEWNIAJCEGO IM WACIW OPIEK .................................................................................................................................... 211 5. TWORZENIE GMINNEGO SYSTEMU PRZECIWDZIAANIA ALKOHOLIZMOWI, PRZEMOCY W RODZINIE I NARKOMANII ......................................................................................................................... 215 6. STWORZENIE SPRAWNEGO SYSTEMU POMOCY NA RZECZ DZIECI I RODZIN DOTKNITYCH SIEROCTWEM, ZARWNO NATURALNYM JAK I SPOECZNYM ..................................................... 217 7. ZWIKSZENIE AKTYWNOCI YCIOWEJ LUDZI STARSZYCH POPRZEZ POMOC W AGODZENIU TRUDNOCI WYNIKAJCYCH Z WIEKU I STWORZENIE MOLIWOCI UCZESTNICTWA W YCIU SPOECZNYM ............................................................................................ 220 8. ORGANIZACJA WSPARCIA OSB BEZDOMNYCH I ZAGROONYCH BEZDOMNOCI ......... 221 9. PODWYSZANIE JAKOCI PRACY KADRY POMOCY SPOECZNEJ ............................................ 224

ROZDZIA IV. Zasady realizacji gminnej strategii rozwizywania problemw spoecznych .................. 225

ZASADY STRATEGICZNE ........................................................................................................... 225


6

1. Zasada Zrwnowaonego Rozwoju .............................................................................................................. 225

2. Zasada Rozwoju Wielokierunkowego ......................................................................................................... 225

3. Zasada Orientacji na Mieszkacw ............................................................................................................. 225

4. Zasada Partnerstwa Publiczno-Spoecznego ............................................................................................... 225

5. Zasada Lokalnego zrnicowania celw i narzdzi oddziaywa projektowanie i wdraanie strategii powinno by zrnicowane i odpowiada charakterystyce gminnej spoecznoci lokalnej. ........................ 225

ROZDZIA V. Monitoring i ewaluacja .......................................................................................................... 226

Cechy programw i projektw ....................................................................................................................... 228

Propozycje programw: .................................................................................................................................. 230

PODSUMOWANIE ......................................................................................................................... 231


7

CZ I. PROCEDURA TWORZENIA GMINNEJ STRATEGII ROZWIZYWANIA

PROBLEMW SPOECZNYCH WSTP

Przedmiotem szczeglnej uwagi polityki spoecznej s rnego rodzaju przeszkody ograniczajce moliwo zaspokajania podstawowych potrzeb zbiorowoci ludzkich. Blokady takie okrela si mianem kwestii spoecznych. W jzyku potocznym sowo kwestia znaczy tyle co problem (sprawa, zagadnienie do rozwizania, co trudnego, z czym naley si upora).

Kwestie spoeczne charakteryzuj si wystpowaniem w szerokiej skali skrajnie trudnych sytuacji w yciu jednostek i rodzin. Ich rda tkwi w mechanizmach ycia zbiorowego. Mog by one ograniczane i rozwizywane.

Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych okrela najwaniejsze dziaania, ktre naley zrealizowa, aby zapewni mieszkacom wsplnoty samorzdowej miasta Mielca warunki sprzyjajce rozwojowi spoecznemu oraz wzrostowi poczucia bezpieczestwa w wymiarze spoecznym. Stanowi ona oglny program definiowania i realizacji celw organizacji oraz penienia jej misji.

W zwizku z wejciem Polski w struktury Unii Europejskiej przed wadzami samorzdowymi pojawiy si nowe zadania z zakresu polityki spoecznej, wynikajce z polityki regionalnej Unii Europejskiej. Ponadto zmiany legislacyjne w kraju nakadaj na samorzd realizacj wielu zada sfery spoecznej. Od 1 maja 2004 r. obowizuje nowa ustawa o pomocy spoecznej, przekazujca samorzdom lokalnym realizacj caych obszarw pomocy spoecznej pastwa.

Przed wadzami samorzdowymi oraz instytucjami polityki spoecznej na poziomie lokalnym stoj do rozwizania rnego rodzaju problemy spoeczne. Wystpujce dysproporcje, dotyczce poziomu ycia rodzin, zjawiska zwizane ze sfer ubstwa, niedostatek materialny rodzin, problemy egzystencji osb samotnych i starszych oraz niepenosprawnych, tworz powizany ze sob konglomerat problemw, ktry decyduje w istocie o sposobie odczuwania jakoci ycia przez znaczn cz spoecznoci lokalnej.

W skali kraju, miniony ponad 20-letni okres stopniowego odchodzenia od modelu pastwa opiekuczego wywoa nasilenie si zjawisk spoecznych, takich jak m.in.: 1) rozwarstwienie spoeczne, 2) marginalizacja (wykluczenie) jednostek i duych grup spoecznych, 3) nierwnoci spoeczne w dostpie do pracy, edukacji, kultury, lecznictwa

i uczestnictwa w podziale dochodu narodowego. W zwizku z tym celem realizowanej polityki spoecznej Pastwa i samorzdw

terytorialnych powinno by m.in.: 1) poprawianie pooenia materialnego i wyrwnywanie szans yciowych grup spoeczestwa

ekonomicznie i socjalne najsabszych,


8

2) prowadzenie biecych dziaa osonowych, 3) postrzeganie zagroe spoecznych z wyprzedzeniem, 4) okrelenie publicznych funduszy celowych i administrowanie nimi, 5) okrelenie zada w zakresie socjalnej funkcji pastwa.

Rozwizanie problemw spoecznych jest procesem dugofalowym, dlatego celowe jest strategiczne podejcie do zagadnie ze strefy polityki spoecznej. Wyrazem tego procesu jest Gminna Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych, kierunkujca dziaania wadz samorzdowych i instytucji polityki spoecznej. Wytyczenie strategicznych kierunkw oparte jest na diagnozie problemw spoecznych wystpujcych w Mielcu. Zintegrowane podejcie do problemw sfery spoecznej, zaprezentowane w przedmiotowej Strategii, pozwala na przyjcie nowych rozwiza w celu ograniczenia niekorzystnych zjawisk.

Gminna Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych wskazuje kluczowe kwestie spoeczne wystpujce w spoecznoci lokalnej i wytycza kierunki dziaa na rzecz ograniczania zjawisk niepodanych, a take mechanizmy wzmacniajce efektywno podejmowanych w ramach prowadzonej polityki spoecznej dziaa.

W opracowaniu Gminnej Strategii Rozwizywania Problemw Spoecznych wykorzystano dane bdce w dyspozycji Gminy Miejskiej, Miejskiego Orodka Pomocy Spoecznej w Mielcu, dane uzyskane z: Wojewdzkiego Urzdu Statystycznego, Gwnego Urzdu Statystycznego, Wojewdzkiego i Powiatowego Urzdu Pracy, Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Mielcu, oraz instytucji oraz organizacji wsppracujcych z Orodkiem.

Gminna Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych jest zgodna ze Strategi Rozwoju Kraju na lata 2014-2020, Strategi Rozwoju Kapitau Ludzkiego 2020, Strategi Rozwoju Kapitau Spoecznego 2020, Strategi Wojewdztwa Podkarpackiego, Powiatow Strategi Rozwizywania Problemw Spoecznych dla Powiatu Mieleckiego na lata 2008-2015 i Strategi Rozwoju Spoeczno-Gospodarczego Miasta Mielca na lata 2007-2015 z Prognoz do Roku 2020.

Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych jest zgodna z zasadami pomocniczoci, partycypacji i wspodpowiedzialnoci. Pojcie pomocniczoci oznacza, e struktury wysze (wadza) nie powinny wyrcza struktur niszych, czyli osb, rodzin, grup i spoecznoci lokalnych w tym, z czym mog one sobie poradzi we wasnym zakresie. Ich rol winno by natomiast pobudzanie, podtrzymywanie i wspomaganie struktur niszych oraz wspieranie ich wysikw wwczas, gdy realizacja okrelonych zada przekracza ich moliwoci. W tym ujciu, znaczenia nabiera zasada partycypacji spoecznej, polegajca na wczaniu obywateli w rozwizywanie problemw, czy te zaspokajaniu istniejcych potrzeb. Bardzo istotny staje si aspekt samopomocy, ktrego idea polega na wyzwalaniu i wykorzystywaniu wewntrznych zasobw, a take kompetencji osb, grup i spoecznoci lokalnych.

Planowane, w ramach Strategii Rozwizywania Problemw Spoecznych, dziaania bd realizowane na trzech poziomach:


9

1) profilaktyki, czyli zapobieganiu powstawania niekorzystnych zjawisk jako dziaania o charakterze priorytetowym,

2) pomocy doranej (ratownictwo), czyli wiadczeniu natychmiastowej pomocy w sytuacjach kryzysowych,

3) programw naprawczych zmierzajcych do rozwizania lub przynajmniej zminimalizowania problemw spoecznych i lokalnych.

Dziaania bd kierowane gwnie ku rodowiskom wykluczonym spoecznie lub zagroonym tym zjawiskiem. Zgodnie z Narodow Strategi Integracji Spoecznej pod pojciem ,,wykluczenia naley rozumie: brak lub ograniczenie moliwoci uczestnictwa, wpywania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynkw, ktre powinny by dostpne dla wszystkich, a w szczeglnoci dla osb ubogich. S to midzy innymi: publiczna edukacja, porednictwo pracy, ochrona pracy, transport publiczny, sektor mieszkaniowy, administracja publiczna, sektor pozarzdowy i organizacje polityczne, rynek pracy, rynek dbr konsumenckich, rynek usug telekomunikacyjnych, bankowych i innych, prywatna wasno i przedsibiorczo.

Do kategorii osb najbardziej zagroonych zjawiskiem wykluczenia naley zaliczy:

1) dzieci i modzie ze rodowisk niewydolnych wychowawczo, 2) kobiety samotne wychowujce dzieci, 3) ofiary dysfunkcyjnych systemw ycia rodzinnego, 4) osoby bezrobotne, w tym w szczeglnoci dugotrwale oraz kobiety pozostajce poza

rynkiem pracy, 5) osoby o niskich kwalifikacjach, 6) osoby yjce w bardzo trudnych warunkach mieszkaniowych, 7) niepenosprawnych i przewlekle chorych, 8) osoby psychicznie chore, 9) starsze osoby samotne.

Gminna Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych, bdca ,,drogowskazem dziaania wadz samorzdowych i innych instytucji sfery polityki spoecznej, wrd narzdzi stosowanych w celu dokonania pozytywnych zmian podkrela znaczenie ,,pracy socjalnej, rozumianej jako wszelkie dziaania typu prospoecznego, ktrych celem jest podtrzymywanie, chronienie lub rozwijanie interesw jednostek, rodzin, grup i spoecznoci. Celem podejmowanych dziaa bdzie agodzenie skutkw trudnej sytuacji rodzin, usuwanie przyczyn tej sytuacji oraz zapobieganie jej powstawaniu. W tym znaczeniu, dziaania z zakresu pracy socjalnej bd polegay na udzielaniu pomocy wszystkim tym, ktrzy nie posiadaj rodkw do egzystencji godnej czowieka w celu osigniciu najwyszego moliwego stopnia samodzielnoci i niezalenoci od innych.

Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych zorientowana jest na rozszerzenie i pogbienie form pracy socjalnej oraz wspprac z rnymi instytucjami zajmujcymi si pomoc spoeczn w gminie, instytucjami dziaajcymi w szerszym obszarze polityki


10

spoecznej, m.in. w owiacie, kulturze, subie zdrowia i sdownictwie, a take z prokuratur, policj oraz urzdem pracy.

W ujciu strategicznym pomoc spoeczna to nie tylko udzielanie wsparcia materialnego, ale przede wszystkim szeroko rozumiana praca socjalna nastawiona na: wzmocnienie postaw aktywnych, stworzenie systemu wsparcia psychologicznego, poradnictwo prawne oraz wdroenie kontraktu socjalnego, majcego na celu wsplne znalezienie sposobw rozwizania konkretnych problemw i wyjcia z trudnej sytuacji z wykorzystaniem wszelkich dostpnych zasobw tak po stronie klienta czy rodowiska, jak i Miejskiego Orodka Pomocy Spoecznej.

Strategia opracowana zostaa w oparciu o zapisy Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spoecznej. Zgodnie z przywoan ustaw do zada z zakresu pomocy spoecznej realizowanych przez gmin naley m.in. opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwizywania problemw spoecznych.

W czci pierwszej Strategii Rozwizywania Problemw Spoecznych dla miasta Mielca okrelono procedury tworzenia Gminnej Strategii Rozwizywania Problemw Spoecznych, a w szczeglnoci podstawy prawne dotyczce zabezpieczenia spoecznego w Polsce, elementy prawa w zakresie planowania polityki spoecznej w Unii Europejskiej oraz krajowe dokumenty programowe.

W czci drugiej przedstawiono diagnoz, na ktr skada si charakterystyka gminy i diagnoza problemw spoecznych. W czci tej opracowano rwnie map problemw spoecznych, przedstawiono analiz SWOT oraz zasoby umoliwiajce rozwizanie problemw spoecznych.

W czci trzeciej opracowania przedstawiono strategi rozwizywania problemw spoecznych, na ktr skada si: misja i wizja, cel gwny; cele strategiczne; cele operacyjne i proponowane dziaania, suce rozwizywaniu problemw spoecznych. W czci tej scharakteryzowano rwnie zasady realizacji gminnej strategii oraz przedstawiono zasady monitoringu, ewaluacji i wskanikw bdcych podstaw monitoringu. Opisano take cechy i propozycje programw bdcych uszczegowieniem strategii.

Strategia Rozwizywania Problemw Spoecznych bdzie podstaw do przygotowania projektw i programw oraz pozyskiwania rodkw finansowych rzdowych i pozarzdowych, pochodzcych z Unii Europejskiej.

Dokument ten ma charakter otwarty, bdzie poddawany ewaluacji, okresowej weryfikacji i niezbdnym modyfikacjom.


11

ROZDZIA I. Prawne podstawy opracowania Strategii 1) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r.

(Dz. U. Nr 78, poz. 483 z pn. zm.)

W preambule Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyraona jest zasada pomocniczoci, zgodnie z ktr pastwo powinno wspiera obywateli i ich wsplnoty w dziaaniach majcych na celu zaspakajanie ich yciowych potrzeb.

Rozdzia II Konstytucji okrela spraw wolnoci oraz prawa i obowizki czowieka i obywatela. Do wartoci konstytucyjnej zostaa podniesiona godno czowieka, bowiem art. 30 tego rozdziau stanowi, e przyrodzona i niezbywalna godno czowieka stanowi rdo wolnoci i praw czowieka i obywatela oraz e jest nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowizkiem wadz publicznych.

Szczeglne znaczenie dla zabezpieczenia spoecznego maj przepisy dotyczce wolnoci i praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych. S to:

- art. 65 ust. 5 stanowicy, e wadze publiczne prowadz polityk zmierzajc do penego, produktywnego zatrudnienia poprzez realizowanie programw zwalczania bezrobocia, w tym organizowanie i wspieranie poradnictwa i szkolenia zawodowego oraz robt publicznych i prac interwencyjnych; - art.67 ust.2 stanowicy, e obywatel pozostajcy bez pracy nie z wasnej woli i nie majcy rodkw utrzymania ma prawo do zabezpieczenia spoecznego; - art.68 stanowicy, e kady ma prawo do ochrony zdrowia oraz e wadze publiczne s zobowizane do zapewnienia szczeglnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciarnym, osobom niepenosprawnym i osobom w podeszym wieku; - art.69 stanowicy, e wadze publiczne udzielaj osobom niepenosprawnym, zgodnie z ustaw, pomocy w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji spoecznej; - art.70 stanowicy, e kady ma prawo do nauki oraz e wadze publiczne tworz i wspieraj systemy pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniw i studentw w celu zapewnienia obywatelom powszechnego i rwnego dostpu do wyksztacenia; - art.71 stanowicy, e pastwo w swojej polityce spoecznej i gospodarczej uwzgldnia dobro rodziny; rodziny znajdujce si w trudnej sytuacji materialnej i spoecznej, zwaszcza wielodzietne i niepene oraz matki przed i po urodzeniu dziecka maj prawo do szczeglnej pomocy wadz publicznych; - art. 72 stanowicy, e Rzeczpospolita Polska zapewnia ochron praw dziecka; - art.75 stanowicy, e wadze publiczne prowadz polityk sprzyjajc zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczeglnoci przeciwdziaaj bezdomnoci, wspieraj rozwj budownictwa socjalnego oraz popieraj dziaania obywateli zmierzajce do uzyskania wasnego mieszkania.


12

2) Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz. U z 2013r., poz. 594 z pn. zm.) Gmina to, zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o samorzdzie gminnym, wsplnota samorzdowa oraz odpowiednie terytorium. Do zakresu jej dziaania nale wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeone ustawami na rzecz innych podmiotw (art. 6 ust.1).

W art. 7 ustawy okrelono zakres dziaania i zadania gminy, w tym te nalece do sfery zabezpieczenia spoecznego. Nale do nich w szczeglnoci zadania z zakresu:

1) ochrony zdrowia, 2) pomocy spoecznej, w tym orodkw i zakadw opiekuczych, 3) wspierania rodziny i systemu pieczy zastpczej, 4) gminnego budownictwa mieszkaniowego, 5) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciy opieki socjalnej, medycznej

i prawnej, 6) wsppracy i dziaalnoci na rzecz organizacji pozarzdowych oraz podmiotw

wymienionych w art. 3 ust. 3 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dziaalnoci poytku publicznego i o wolontariacie ( Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z pn. zm.).

Ustawy okrelaj, ktre zadania wasne gminy maj charakter obowizkowy. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zada wasnych wymaga zapewnienia koniecznych rodkw finansowych na ich realizacj w postaci zwikszenia dochodw wasnych gminy lub subwencji.

Ustawy mog nakada na gmin obowizek wykonywania zada zleconych z zakresu administracji rzdowej. Zadania takie gmina moe wykonywa rwnie na podstawie porozumienia z organami tej administracji. Ponadto gmina moe wykonywa zadania z zakresu waciwoci powiatu oraz zadania z zakresu waciwoci wojewdztwa, na podstawie porozumie z tymi jednostkami samorzdu terytorialnego. Gmina otrzymuje wwczas rodki finansowe w wysokoci koniecznej do wykonania zada, o ktrych mowa wyej . 3) Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spoecznej

(Dz. U. z 2013r., poz. 182).

Pomoc spoeczna umoliwia przezwycianie trudnych sytuacji yciowych tym, ktrzy nie s w stanie sami ich pokona, wykorzystujc wasne uprawnienia, zasoby i moliwoci. Pomoc spoeczna wspiera ich w wysikach zmierzajcych do zaspokojenia niezbdnych potrzeb i umoliwia im ycie w warunkach odpowiadajcych godnoci czowieka. Zadaniem pomocy spoecznej jest take zapobieganie trudnym sytuacjom yciowym przez podejmowanie dziaa zmierzajcych do usamodzielnienia osb i rodzin oraz ich integracji ze rodowiskiem.


13

Pomoc spoeczn organizuj organy administracji rzdowej (minister waciwy do spraw zabezpieczenia spoecznego, wojewodowie) i samorzdowej (marszakowie wojewdztw, starostowie na poziomie powiatw oraz wjtowie, burmistrzowie (prezydenci miast) na poziomie gmin. Realizujc zadania pomocy spoecznej wsppracuj oni, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami spoecznymi i pozarzdowymi, Kocioem Katolickim, innymi Kocioami, zwizkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Prawo do wiadcze z pomocy spoecznej przysuguje:

1) osobom posiadajcym obywatelstwo polskie majcym miejsce zamieszkania i przebywajcym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) cudzoziemcom majcym miejsce zamieszkania i przebywajcym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

a) na podstawie zezwolenia na osiedlenie si, zezwolenia na pobyt rezydenta dugoterminowego Wsplnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w zwizku z okolicznoci, o ktrej mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003r. o cudzoziemcach (tekst jednolity: Dz. U. z 2011r. nr 264, poz. 1537 z pn. zm.), lub w zwizku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodcy lub ochrony uzupeniajcej,

b) na podstawie zgody na pobyt tolerowany w formie schronienia, posiku, niezbdnego ubrania oraz zasiku celowego;

3) majcym miejsce zamieszkania i przebywajcym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom pastw czonkowskich Unii Europejskiej, pastw czonkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz czonkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt. 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006r. o wjedzie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjedzie z tego terytorium obywateli pastw czonkowskich Unii Europejskiej i czonkw ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043 z pn. zm.), posiadajcym prawo pobytu lub prawo staego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Prawo do wiadcze w formie interwencji kryzysowej, schronienia, posiku, niezbdnego ubrania oraz zasiku celowego przysuguje cudzoziemcom, o ktrych mowa w art. 53 ust. 1 pkt. 15 oraz art. 53a ust. 2 pkt. 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2003r. o cudzoziemcach.

Osoba lub rodzina ubiegajca si o pomoc spoeczn moe zgosi si do orodka pomocy spoecznej w miejscu zamieszkania (orodki znajduj si w kadej gminie). Decyzje o przyznaniu lub odmowie przyznania pomocy wymagaj uprzednio przeprowadzenia przez pracownika socjalnego rodzinnego wywiadu rodowiskowego. Decyzje w sprawach wiadcze pomocy spoecznej wydawane s w formie pisemnej. Od kadej decyzji suy prawo odwoania.

Prawo do wiadcze pieninych przysuguje osobom i rodzinom, ktrych posiadane dochody nie przekraczaj kryteriw dochodowych ustalonych w oparciu o prg interwencji


14

socjalnej. Kryteria dochodowe podlegaj weryfikacji co 3 lata. Rada gminy, w drodze uchway, moe podwyszy kwoty uprawniajce do zasikw okresowego i celowego.

Pomoc spoeczna polega w szczeglnoci na:

1) przyznawaniu i wypacaniu wiadcze, 2) pracy socjalnej, 3) prowadzeniu i rozwoju niezbdnej infrastruktury socjalnej, 4) analizie i ocenie zjawisk rodzcych zapotrzebowanie na wiadczenia z pomocy spoecznej, 5) realizacji zada wynikajcych z rozeznanych potrzeb spoecznych, 6) rozwijaniu nowych form pomocy spoecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych

potrzeb.

Zadania gminy I. Zadania wasne gminy o charakterze obowizkowym Do zada wasnych gminy o charakterze obowizkowym naley:

1) opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwizywania problemw spoecznych ze szczeglnym uwzgldnieniem programw pomocy spoecznej, profilaktyki i rozwizywania problemw alkoholowych i innych, ktrych celem jest integracja osb i rodzin z grup szczeglnego ryzyka;

2) sporzdzanie, zgodnie z art. 16a, oceny w zakresie pomocy spoecznej; 3) udzielanie schronienia, zapewnienie posiku oraz niezbdnego ubrania osobom tego

pozbawionym; 4) przyznawanie i wypacanie zasikw okresowych; 5) przyznawanie i wypacanie zasikw celowych; 6) przyznawanie i wypacanie zasikw celowych na pokrycie wydatkw powstaych

w wyniku zdarzenia losowego; 7) przyznawanie i wypacanie zasikw celowych na pokrycie wydatkw na wiadczenia

zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom nie majcym dochodu i moliwoci uzyskania wiadcze na podstawie o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw publicznych;

8) przyznawanie zasikw celowych w formie biletu kredytowanego; 9) opacanie skadek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osob, ktra zrezygnuje

z zatrudnienia w zwizku z koniecznoci sprawowania bezporedniej, osobistej opieki nad dugotrwale lub ciko chorym czonkiem rodziny oraz wsplnie nie zamieszkujcymi matk, ojcem lub rodzestwem;

10) praca socjalna; 11) organizowanie i wiadczenie usug opiekuczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania, z wyczeniem specjalistycznych usug opiekuczych dla osb z zaburzeniami psychicznymi;


15

12) prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chronionych; 13) doywianie dzieci; 14) sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym; 15) kierowanie do domu pomocy spoecznej i ponoszenie odpatnoci za pobyt mieszkaca

gminy w tym domu; 15a) pomoc osobom majcym trudnoci w przystosowaniu si do ycia po zwolnieniu

z zakadu karnego; 16) sporzdzanie sprawozdawczoci oraz przekazywanie jej waciwemu wojewodzie,

rwnie w formie dokumentu elektronicznego, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego;

17) utworzenie i utrzymywanie orodka pomocy spoecznej, w tym zapewnienie rodkw na wynagrodzenia pracownikw;

18) przyznawanie i wypacanie zasikw staych; 19) opacanie skadek na ubezpieczenie zdrowotne okrelonych w o wiadczeniach opieki

zdrowotnej finansowanych ze rodkw publicznych. Zadania wasne gminy: 1) przyznawanie i wypacanie zasikw specjalnych celowych; 2) przyznawanie i wypacanie pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie w formie zasikw, 3) poyczek oraz pomocy w naturze; 4) prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy spoecznej i orodkach wsparcia

o zasigu 5) gminnym oraz kierowanie do nich osb wymagajcych opieki; 6) podejmowanie innych zada z zakresu pomocy spoecznej wynikajcych z rozeznanych

potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programw osonowych; 7) wsppraca z powiatowym urzdem pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy oraz

informacji o wolnych miejscach pracy, upowszechniania informacji o usugach poradnictwa zawodowego i o szkoleniach.

II. Zadania zlecone z zakresu administracji rzdowej realizowane przez gmin: 1) organizowanie i wiadczenie specjalistycznych usug opiekuczych w miejscu

zamieszkania dla osb z zaburzeniami psychicznymi; 2) przyznawanie i wypacanie zasikw celowych na pokrycie wydatkw zwizanych z klsk ywioow lub ekologiczn;

3) prowadzenie i rozwj infrastruktury rodowiskowych domw samopomocy dla osb z zaburzeniami psychicznymi;

4) realizacja zada wynikajcych z rzdowych programw pomocy spoecznej, majcych na celu ochron poziomu ycia osb, rodzin i grup spoecznych oraz rozwj specjalistycznego wsparcia;


16

5) przyznawanie i wypacanie zasikw celowych, a take udzielanie schronienia, posiku oraz niezbdnego ubrania cudzoziemcom, o ktrych mowa w art. 5a;

6) przyznawanie i wypacanie zasikw celowych, a take udzielanie schronienia, posiku i niezbdnego ubrania cudzoziemcom, ktrzy uzyskali zgod na pobyt tolerowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

6) wypacanie wynagrodzenia za sprawowanie opieki. 4) Ustawa o wiadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003r. ( Dz. U. z 2013 r., poz. 1456)

System wiadcze rodzinnych utworzony zosta jako system poza ubezpieczeniowych

wiadcze socjalnych. Celem reformy systemu jest stworzenie spjnego systemu wsparcia rodziny znajdujcej si w trudnej sytuacji materialnej, wychowujcej mae dzieci oraz dzieci uczszczajce do szkoy, w tym niepenosprawne.

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o wiadczeniach rodzinnych przewiduje cztery rodzaje wiadcze rodzinnych i dwa rodzaje kryterium dochodowego w przypadku ubiegania si o zasiek rodzinny wraz z dodatkami. Od dnia 1 stycznia 2013 r. jednorazowa zapomoga z tytuu urodzenia si dziecka i specjalny zasiek opiekuczy uzalenione s od kryterium dochodowego. Aktualnie okres zasikowy trwa od 1 listopada do 31 padziernika nastpnego roku kalendarzowego.

wiadczeniami rodzinnymi s:

1. Zasiek rodzinny oraz dodatki do zasiku rodzinnego; 2. wiadczenia opiekucze: zasiek pielgnacyjny, wiadczenie pielgnacyjne oraz specjalny

zasiek opiekuczy; 3. Zapomoga wypacana przez gminy, na podstawie art. 22 a ustawy o wiadczeniach

rodzinnych; 4. Jednorazowa zapomoga z tytuu urodzenia si dziecka.

Do zasiku rodzinnego przysuguj dodatki z tytuu:

1) urodzenia dziecka, 2) opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, 3) samotnego wychowywania dziecka, 4) wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, 5) ksztacenia i rehabilitacji dziecka niepenosprawnego, 6) rozpoczcia roku szkolnego, 7) podjcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.

Rada gminy w drodze uchway moe przyzna zamieszkaym na terenie jej dziaania osobom jednorazow zapomog z tytuu urodzenia ich dziecka (art. 22 a w/w ustawy).


17

Na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wiadczeniach rodzinnych, prawo do zasiku rodzinnego i dodatkw do tego zasiku przysuguje: 1) rodzicom, jednemu z rodzicw albo opiekunowi prawnemu dziecka; 2) opiekunowi faktycznemu dziecka; 3) osobie uczcej si.

Zasiki rodzinne przysuguj do ukoczenia przez dziecko 18 roku ycia lub nauki w szkole, jednak nie duej ni do ukoczenia 21 roku ycia, albo ukoczenia 24 roku ycia, jeeli kontynuuje nauk w szkole lub w szkole wyszej i legitymuje si orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepenosprawnoci. Zasiek rodzinny przysuguje take osobie uczcej si w szkole lub w szkole wyszej, jednak nie duej ni do ukoczenia 24 roku ycia.

Dodatki do zasiku rodzinnego:

1) Dodatek z tytuu urodzenia dziecka wypacany jednorazowo. 2) Dodatek z tytuu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

przysugujcy osobie uprawnionej do urlopu wychowawczego przez okres: 24 miesicy kalendarzowych; 36 miesicy kalendarzowych, jeeli sprawuje opiek nad wicej ni jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu; 72 miesicy kalendarzowych, jeeli sprawuje opiek nad dzieckiem legitymujcym si orzeczeniem o niepenosprawnoci albo o znacznym stopniu niepenosprawnoci.

3) Dodatek z tytuu samotnego wychowywania dziecka przysuguje samotnie wychowujcym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeeli nie zostao zasdzone wiadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodzicw dziecka, poniewa drugi z rodzicw dziecka nie yje, ojciec dziecka jest nieznany, powdztwo o ustalenie wiadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodzicw zostao oddalone. Dodatek przysuguje rwnie osobie uczcej si, jeeli oboje rodzice osoby uczcej si nie yj.

4) Dodatek z tytuu ksztacenia i rehabilitacji dziecka przysuguje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a take osobie uczcej si, na pokrycie zwikszonych wydatkw zwizanych z rehabilitacj lub ksztaceniem dziecka w wieku do ukoczenia 16 roku ycia, jeeli legitymuje si orzeczeniem o niepenosprawnoci, powyej 16 roku ycia do ukoczenia 24 roku ycia, jeeli legitymuje si orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepenosprawnoci.

5) Dodatek z tytuu rozpoczcia roku szkolnego przysuguje na czciowe pokrycie wydatkw zwizanych z rozpoczciem w szkole nowego roku szkolnego oraz na dziecko rozpoczynajce roczne przygotowanie przedszkolne.

6) Dodatek z tytuu podjcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysuguje w zwizku z zamieszkiwaniem w miejscowoci, w ktrej znajduje si siedziba szkoy ponadgimnazjalnej lub szkoy artystycznej, w ktrej realizowany jest obowizek


18

szkolny i obowizek nauki, a take szkoy podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczcej si, legitymujcej si orzeczeniem o niepenosprawnoci lub o stopniu niepenosprawnoci w zwizku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowoci, w ktrej znajduje si siedziba szkoy, w przypadku dojazdu do szkoy ponadgimnazjalnej, a take szkoy artystycznej, w ktrej realizowany jest obowizek szkolny i obowizek nauki w zakresie odpowiadajcym nauce w szkole ponadgimnazjalnej. Dodatek przysuguje przez 10 miesicy w roku, w okresie pobierania nauki od wrzenia do czerwca nastpnego roku kalendarzowego.

7) Dodatek z tytuu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysuguje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka.

Ustawa o wiadczeniach rodzinnych reguluje kwestie jednorazowej zapomogi z tytuu urodzenia si dziecka, tzw. becikowe, przysugujce na kade ywo urodzone dziecko. O wiadczenie moe ubiega si matka lub ojciec, opiekun prawny albo opiekun faktyczny dziecka jeeli dochd rodziny w przeliczeniu na osob nie przekracza kwoty 1922,00 z.

wiadczenia opiekucze

1) Zasiek pielgnacyjny jest wiadczeniem, ktre przysuguje niepenosprawnemu dziecku, osobie niepenosprawnej w wieku powyej 16 roku ycia, jeeli legitymuje si orzeczeniem o znacznym stopniu niepenosprawnoci i osobie, ktra ukoczya 75 lat a take osobie niepenosprawnej w wieku powyej 16 roku ycia legitymujcej si orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepenosprawnoci, jeeli niepenosprawno powstaa w wieku do ukoczenia 21 roku ycia.

2) wiadczenie pielgnacyjne z tytuu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysuguje matce albo ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, osobie bdcej rodzin zastpcz spokrewnion w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastpczej, innym osobom, na ktrych zgodnie z przepisami ustawy Kodeks rodzinny i opiekuczy ciy obowizek alimentacyjny, z wyjtkiem osb o znacznym stopniu niepenosprawnoci jeeli nie podejmuj lub rezygnuj z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osob legitymujc si orzeczeniem o znacznym stopniu niepenosprawnoci albo orzeczeniem o niepenosprawnoci cznie ze wskazaniami: koniecznoci staej lub dugotrwaej opieki lub pomocy innej osoby w zwizku ze znacznie ograniczon moliwoci samodzielnej egzystencji oraz koniecznoci staego wspudziau na co dzie opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Osobom innym ni spokrewnione w pierwszym stopniu z osob wymagajc opieki, przysuguje wiadczenie pielgnacyjne, w przypadku gdy spenione s cznie nastpujce warunki:

1) rodzice osoby wymagajcej opieki nie yj, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, s maoletni lub legitymuj si orzeczeniem o znacznym stopniu niepenosprawnoci;

2) nie ma innych osb spokrewnionych w pierwszym stopniu, s maoletnie lub legitymuj si orzeczeniem o znacznym stopniu niepenosprawnoci;


19

3) nie ma osb, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub legitymuj si orzeczeniem o znacznym stopniu niepenosprawnoci.

wiadczenie to przysuguje, jeeli niepenosprawno osoby wymagajcej opieki powstaa nie pniej ni do ukoczenia 18. roku ycia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyszej, jednak nie pniej ni do ukoczenia 25. roku ycia zgodnie z nowel ustawy o wiadczeniach rodzinnych wprowadzon ustaw z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o wiadczeniach rodzinnych oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. z 2012r. poz. 1548).

Specjalny zasiek opiekuczy przysuguje osobom, na ktrych zgodnie z przepisami ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuczy - ciy obowizek alimentacyjny, jeeli rezygnuj z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w zwizku z koniecznoci sprawowania staej opieki nad osob legitymujc si orzeczeniem o znacznym stopniu niepenosprawnoci albo orzeczeniem o niepenosprawnoci, cznie ze wskazaniami: koniecznoci staej lub dugotrwaej opieki lub pomocy innej osoby w zwizku ze znacznie ograniczon moliwoci samodzielnej egzystencji oraz koniecznoci staego wspudziau na co dzie opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Specjalny zasiek opiekuczy przysuguje osobie, jeeli czny dochd rodziny osoby sprawujcej opiek oraz rodziny osoby wymagajcej opieki w przeliczeniu na osob nie przekracza kwoty, o ktrej mowa w art. 5 ust. 2.ustawy o wiadczeniach rodzinnych.

5)Ustawa z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypacie zasikw dla opiekunw (Dz. U. z 2014r., poz. 567)

Ustawa z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypacie zasikw dla opiekunw wesza w ycie z dniem 15 maja 2014r. i okrela warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypacania zasikw dla opiekunw osobom, ktre utraciy prawo do wiadczenia pielgnacyjnego z dniem 1 lipca 2013 r. w zwizku z wyganiciem z mocy prawa decyzji przyznajcej prawo do wiadczenia pielgnacyjnego. Zasiek dla opiekuna przysuguje osobie, jeeli decyzja o przyznaniu jej prawa do wiadczenia pielgnacyjnego wygasa z mocy prawa na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o wiadczeniach rodzinnych oraz niektrych innych ustaw (Dz. U. poz. 1548 oraz z 2013 r. poz. 1557) z dniem 1 lipca 2013r. Zasiek dla opiekuna przysuguje: 1) za okresy od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia poprzedzajcego dzie wejcia w ycie ustawy, w ktrych osoba speniaa warunki do otrzymania wiadczenia pielgnacyjnego okrelone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o wiadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z pn. zm) w brzmieniu obowizujcym w dniu 31 grudnia 2012r.; 2) od dnia wejcia w ycie ustawy, jeeli osoba spenia warunki do otrzymania wiadczenia pielgnacyjnego okrelone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o wiadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowizujcym w dniu 31 grudnia 2012 r.


20

Postpowanie w sprawie ustalenia prawa do zasiku dla opiekuna organ ustalajcy prawo do wiadcze pielgnacyjnych wszczyna na wniosek osoby ubiegajcej si o zasiek dla opiekuna. Wniosek moe by zoony nie pniej ni w terminie 4 miesicy od dnia wejcia w ycie ustawy. 6) Ustawa z dnia 7 wrzenia 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentw

(tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z pn. zm.).

W ustawie zostay uregulowane: zasady pomocy pastwa osobom uprawnionym do alimentw na podstawie tytuu wykonawczego w przypadku bezskutecznej egzekucji oraz dziaania podejmowane wobec dunikw alimentacyjnych, warunki nabywania prawa do wiadczenia z funduszu alimentacyjnego, zasady i tryb postpowania w sprawach przyznawania i wypacania wiadcze z funduszu alimentacyjnego oraz finansowanie realizacji zada przewidzianych w ustawie.

wiadczenia z funduszu alimentacyjnego wypacane s osobom uprawnionym, tzn. osobom uprawnionym do alimentw od rodzica na podstawie tytuu wykonawczego pochodzcego lub zatwierdzonego przez sd, jeeli egzekucja okazaa si bezskuteczna, do czasu ukoczenia przez ni 18 roku ycia albo w przypadku, gdy uczy si w szkole lub w szkole wyszej do ukoczenia przez ni 25 roku ycia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepenosprawnoci bezterminowo.

Postpowanie wobec dunikw alimentacyjnych

Gmina jest organem prowadzcym postpowanie wobec osb uchylajcych si od pacenia alimentw, a zamieszkujcych na jej terenie.

Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentw reguluje rwnie dziaania podejmowane wobec dunikw alimentacyjnych, na wniosek organu waciwego wierzyciela , ktry przyzna osobie uprawnionej prawo do wiadcze z funduszu alimentacyjnego lub na wniosek osoby uprawnionej.

7) Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym ( Dz. U. z 2011r. Nr 43, poz. 225 z pn. zm.)

Ustawa okrela zasady zatrudnienia socjalnego. Zatrudnienie socjalne skierowane jest w szczeglnoci do:

1) bezdomnych realizujcych indywidualny program wychodzenia z bezdomnoci, w rozumieniu przepisw o pomocy spoecznej;

2) uzalenionych od alkoholu, po zakoczeniu programu psychoterapii z zakadzie lecznictwa odwykowego;

3) uzalenionych od narkotykw lub innych rodkw odurzajcych, po zakoczeniu programu terapeutycznego w zakadzie opieki zdrowotnej;


21

4) chorych psychicznie, w rozumieniu przepisw prawa psychicznego; bezrobotnych, w rozumieniu przepisw o zatrudnieniu i przeciwdziaaniu bezrobociu, pozostajcych bez pracy przez okres co najmniej 36 miesicy;

5) zwalnianych z zakadw karnych, majcych trudnoci w integracji ze rodowiskiem w rozumieniu przepisw o pomocy spoecznej;

6) uchodcw, realizujcych indywidualny program integracji w rozumieniu przepisw o pomocy spoecznej, ktrzy podlegaj wykluczeniu spoecznemu i ze wzgldu na swoj sytuacj yciow nie s w stanie wasnym staraniem zaspokoi swoich podstawowych potrzeb yciowych i znajduj si w sytuacji powodujcej ubstwo oraz uniemoliwiajcej lub ograniczajcej uczestnictwo w yciu zawodowym, spoecznym i rodzinnym.

Zgodnie z ustaw o zatrudnieniu socjalnym przez zatrudnienie socjalne naley rozumie zapewnienie w/w osobom moliwoci uczestnictwa w zajciach prowadzonych przez centra integracji zawodowej, kluby integracji zawodowej i zatrudnienia wspieranego.

Centra integracji zawodowej mog by tworzone przez wjta, burmistrza i prezydenta miasta i dziaaj w formie gospodarstwa pomocniczego, zgodnie z przepisami o finansach publicznych.

Centrum Integracji Spoecznej realizuje reintegracj zawodow i spoeczn przez nastpujce usugi:

1) ksztacenie umiejtnoci pozwalajcych na penienie rl spoecznych i osiganie pozycji spoecznych dostpnym osobom nie podlegajcym wykluczeniu spoecznemu;

2) nabywanie umiejtnoci zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyszenie kwalifikacji zawodowych;

3) nauk planowania ycia i zaspokajania potrzeb wasnym staraniem, zwaszcza przez moliwo osignicia wasnych dochodw przez zatrudnienie lub dziaalno gospodarcz;

4) uczenie umiejtnoci racjonalnego gospodarowania posiadanymi rodkami pieninymi.

Po zakoczeniu uczestnictwa w zajciach w Centrum Integracji Spoecznej, a w uzasadnionych przypadkach take przed jego zakoczeniem, na wniosek kierownika, pracownika socjalnego Centrum lub uczestnika powiatowy urzd pracy moe skierowa uczestnika do pracy u pracodawcy lub w Centrum.

Uczestnicy mog podj wspln dziaalno gospodarcz na zasadach okrelonych w ustawie z dnia 16 wrzenia 1982r. - Prawo spdzielcze (Dz. U. z 2013r., poz. 1443). W/w zatrudnienie jest wspierane finansowo ze rodkw Funduszu Pracy.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 gmina lub na jej zlecenie orodek pomocy spoecznej czy te organizacje poytku publicznego prowadzce reintegracj zawodow lub spoeczn mog:

1) organizowa roboty publiczne, 2) prowadzi kluby integracji spoecznej organizujce dziaania o charakterze

terapeutycznym, zatrudnieniowym i samopomocowym.

W Klubach Integracji Spoecznej mona organizowa i prowadzi w szczeglnoci:


22

1) programy zatrudnienia tymczasowego majce na celu pomoc w znalezieniu pracy na czas okrelony lub czas wykonywania okrelonej pracy, wykonywanie usug na podstawie umw cywilnoprawnych oraz przygotowanie do podjcia zatrudnienia;

2) poradnictwo prawne;

3) dziaalno samopomocow w zakresie zatrudnienia, spraw mieszkaniowych i socjalnych. 8) Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011r. nr 231, poz. 1375 z pn. zm.)

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego zobowizuje gminy do realizacji zada z zakresu administracji rzdowej poprzez wiadczenie usug opiekuczych dla osb z zaburzeniami psychicznymi oraz prowadzenie rodowiskowych domw samopomocy. Ponadto jednostki organizacyjne pomocy spoecznej (rwnie szczebla gminnego), dziaajce w oparciu o ustaw o pomocy spoecznej, organizuj na obszarze swojego dziaania oparcie spoeczne dla osb, ktre z powodu choroby psychicznej lub upoledzenia umysowego maj powane trudnoci w yciu codziennym, zwaszcza w ksztatowaniu swoich stosunkw z otoczeniem, w zakresie edukacji i spraw bytowych.

Oparcie spoeczne polega w szczeglnoci na podtrzymywaniu i rozwijaniu umiejtnoci niezbdnych do samodzielnego aktywnego ycia, organizowaniu w rodowisku spoecznym pomocy ze strony rodziny, innych osb, grup, organizacji spoecznych i instytucji oraz udzielaniu pomocy finansowej, rzeczowej i innych wiadcze na zasadach okrelonych w ustawie o pomocy spoecznej.

9) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dziaalnoci poytku publicznego i wolontariacie

(Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z pn. zm.) Ustawa o dziaalnoci poytku publicznego i o wolontariacie obejmuje swoim

zakresem wszystkie organizacje pozarzdowe i inne podmioty prowadzce dziaalno poytku publicznego. Reguluje: zasady prowadzenia dziaalnoci poytku publicznego przez organizacje pozarzdowe, tryb, reguy i formy zlecania realizacji zada publicznych przez administracj publiczn organizacjom pozarzdowym; uzyskiwanie przez organizacje statusu organizacji poytku publicznego oraz nadzr nad dziaalnoci organizacji poytku publicznego, a take warunki wykonywania wiadcze przez wolontariuszy oraz korzystania z tych wiadcze.

Ustawa wprowadza pojcie poytku publicznego, zgodnie z ktrym jest to dziaalno prowadzona w sferze zada publicznych obejmujca nastpujce zadania (art. 4 Ustawy):

pomoc spoeczn, w tym pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji yciowej oraz wyrwnywanie szans tych rodzin i osb,

dziaalno charytatywn,


23

podtrzymywanie tradycji narodowej, pielgnowanie polskoci oraz rozwj wiadomoci narodowej, obywatelskiej i kulturowej,

dziaalno na rzecz mniejszoci narodowych, ochron i promocj zdrowia, dziaanie na rzecz osb niepenosprawnych, promocj zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osb pozostajcych bez pracy

i zagroonych zwolnieniem z pracy, upowszechnianie i ochron praw kobiet oraz dziaalno na rzecz rwnych praw kobiet

i mczyzn, dziaalno wspomagajc rozwj gospodarczy, w tym rozwj przedsibiorczoci, dziaalno wspomagajc rozwj wsplnot i spoecznoci lokalnych, nauk, edukacj, owiat i wychowanie, krajoznawstwo oraz wypoczynek dzieci i modziey, kultur, sztuk, ochron dbr kultury i tradycji, upowszechnianie kultury fizycznej i sportu, ekologi i ochron zwierzt oraz ochron dziedzictwa przyrodniczego, porzdek i bezpieczestwo publiczne oraz przeciwdziaanie patologiom spoecznym, upowszechnianie wiedzy i umiejtnoci na rzecz obronnoci pastwa, upowszechnianie i ochron wolnoci i praw czowieka oraz swobd obywatelskich,

a take dziaa wspomagajcych rozwj demokracji, ratownictwo i ochron ludnoci, pomoc ofiarom katastrof, klsk ywioowych, konfliktw zbrojnych i wojen w kraju i za

granic, upowszechnianie i ochron praw konsumentw, dziaania na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktw i wsppracy midzy

spoeczestwami, promocj i organizacj wolontariatu, dziaalno wspomagajca technicznie, szkoleniowo, informacyjnie lub finansowo

organizacje pozarzdowe oraz jednostki kocielne (jeeli ich cele statutowe obejmuj prowadzenie dziaalnoci poytku publicznego) w wyej wymienionej dziaalnoci.

Ustawa nakada obowizek wsppracy administracji publicznej z organizacjami

pozarzdowymi w sferze zada publicznych, okrelonych w art. 4 ustawy (tj. w zakresie prowadzonej przez nie dziaalnoci poytku publicznego). Okrela rwnie formy wsppracy organizacji pozarzdowych z administracj publiczn, tryb zlecania realizacji zada publicznych oraz przyznawania rodkw finansowych na realizacj tych zada.


24

10) Ustawa z dnia 26 padziernika 1982 r o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziaaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2012r., poz. 1356 z pn. zm.)

Ustawa o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziaaniu alkoholizmowi wskazuje, e

prowadzenie dziaa zwizanych z profilaktyk i rozwizywaniem problemw alkoholowych, a take integracja spoeczna osb uzalenionych od alkoholu naley do zada wasnych gminy. Zadania te obejmuj w szczeglnoci: zwikszanie dostpnoci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osb uzalenionych od alkoholu; udzielanie rodzinom, w ktrych wystpuj problemy alkoholowe, pomocy psychospoecznej i prawnej; prowadzenie profilaktycznej dziaalnoci informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwizywania problemw alkoholowych, w szczeglnoci dla dzieci i modziey; wspomaganie dziaalnoci, instytucji, stowarzysze i osb fizycznych, sucej rozwizywaniu problemw alkoholowych; wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrw integracji spoecznej.

Realizacji w/w zada jest prowadzona w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwizywania problemw alkoholowych, uchwalanego corocznie przez rad gminy.

Istotn rol w podejmowaniu i realizacji zada z zakresu wychowania w trzewoci i przeciwdziaania alkoholizmowi odgrywaj gminne komisje rozwizywania problemw alkoholowych powoywane przez wjta (burmistrza, prezydenta miasta). Komisje te s take uprawnione do podejmowania czynnoci zmierzajcych do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzalenionej od alkoholu obowizku poddania si leczeniu w zakadzie lecznictwa odwykowego. 11) Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziaaniu narkomanii ( Dz. U. z 2012r., poz. 124 z pn. zm.) Zgodnie z w/w ustaw do zada wasnych gminy zwizanych z przeciwdziaaniem narkomanii naley: zwikszanie dostpnoci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osb uzalenionych i osb zagroonych uzalenieniem; udzielanie rodzinom, w ktrych wystpuj problemy narkomanii, pomocy psychologicznej i prawnej; prowadzenie profilaktycznej dziaalnoci edukacyjnej, informacyjnej i szkoleniowej w zakresie rozwizywania problemw narkomanii w szczeglnoci wrd dzieci i modziey; wspomaganie dziaa instytucji, organizacji pozarzdowych i osb fizycznych, sucych rozwizywaniu problemw narkomanii; udzielanie pomocy spoecznej osobom uzalenionym i rodzinom osb uzalenionych, dotknitym ubstwem i wykluczeniem spoecznym i integrowanie tych osb ze rodowiskiem lokalnym.

W celu wykonywania tych zada rada gminy uchwala gminny program przeciwdziaania narkomanii. Program ten jest realizowany przez jednostk wskazan w nim bezporednio. Moliwe jest take powoanie penomocnika wjta (burmistrza, prezydenta) do realizacji tych zada .


25

12) Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( Dz. U. z 2013r., poz. 674 z pn. zm.)

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

okrela zadania pastwa w zakresie promocji zatrudnienia, agodzenia skutkw bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej. Instytucjami rynku pracy realizujcymi zadania okrelone w ustawie s: publiczne suby zatrudnienia, ochotnicze hufce pracy, agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe, instytucje dialogu spoecznego i instytucje partnerstwa lokalnego.

Powiatowe urzdy pracy prowadz porednictwo pracy dla zarejestrowanych osb w razie braku moliwoci zapewnienia odpowiedniej pracy: wiadcz usug poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej, wiadcz usug pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy, inicjuj oraz finansuj (w zakresie okrelonym w ustawie) inne instrumenty rynku pracy, inicjuj, organizuj i finansuj szkolenia, przygotowanie zawodowe dorosych i stae oraz przyznaj i wypacaj stypendia, inicjuj i dofinansowuj tworzenie dodatkowych miejsc pracy, przyznaj i wypacaj zasiki oraz inne wiadczenia z tytuu bezrobocia. wiadczenia z ktrych moe skorzysta osoba bezrobotna: 1) zasiek dla bezrobotnych, 2. porednictwo pracy, 3) usugi EURES - s realizowane na terenie pastw UE, polegaj w szczeglnoci na:

udzielaniu bezrobotnym i poszukujcym pracy pomocy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia zgodnie z prawem swobodnego przepywu pracownikw w Unii Europejskiej;

4) poradnictwo zawodowe, ktre polega na udzielaniu bezrobotnym i poszukujcym pracy pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia oraz pracodawcom w doborze kandydatw do pracy na stanowiska wymagajce szczeglnych predyspozycji psychofizycznych;

5) pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy, ktra polega na przygotowywaniu bezrobotnych i poszukujcych pracy do lepszego radzenia sobie w poszukiwaniu i podejmowaniu zatrudnienia;

6) szkolenie bezrobotnemu w okresie odbywania szkolenia, na ktre zosta skierowany przez starost, przysuguje dodatek szkoleniowy, (wysoko dodatku szkoleniowego wynosi miesicznie 20 % zasiku);

7) prace interwencyjne - oznacza to zatrudnienie bezrobotnego przez pracodawc, ktre nastpio w wyniku umowy zawartej ze starost i ma na celu wsparcie osb bdcych w szczeglnej sytuacji na rynku pracy;

8) przygotowanie zawodowe w miejscu pracy - oznacza to zdobywanie nowych kwalifikacji lub umiejtnoci zawodowych poprzez praktyczne wykonywanie zada zawodowych na stanowisku pracy, wedug ustalonego programu uzgodnionego pomidzy starost, pracodawc i bezrobotnym;

9) roboty publiczne - oznacza to zatrudnienie bezrobotnego w okresie nie duszym ni 12 miesicy przy wykonywaniu prac majcych na celu reintegracj zawodow i spoeczn;


26

10) sta - oznacza to nabywanie przez bezrobotnego umiejtnoci praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zada w miejscu pracy bez nawizania stosunku pracy z pracodawc;

11) stypendium - oznacza to kwot wypacan z Funduszu Pracy bezrobotnemu w okresie odbywania przygotowania zawodowego w miejscu pracy lub w okresie odbywania szkolenia, stau u pracodawcy.

13) Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie

(Dz. U. Nr 180 poz. 1493 z pn. zm.) oraz Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 roku o zmianie ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie oraz niektrych innych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 842)

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie do zada

wasnych gminy naley w szczeglnoci tworzenie gminnego systemu przeciwdziaania przemocy w rodzinie, w tym:

1. opracowanie i realizacja gminnego programu przeciwdziaania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie,

2. prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziaania przemocy w rodzinie, w szczeglnoci poprzez dziaania edukacyjne suce wzmocnieniu opiekuczych i wychowawczych kompetencji rodzicw w rodzinach zagroonych przemoc w rodzinie,

3. zapewnienie osobom dotknitym przemoc w rodzinie miejsc w orodkach wsparcia, 4. tworzenie Zespow Interdyscyplinarnych.

14) Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastpczej ( Dz. U. z 2013r., poz. 135 z pn. zm.)

Cytowana ustawa naoya na gmin obowizek zapewnienia wsparcia rodzinie

przeywajcej trudnoci w wypenianiu funkcji opiekuczo-wychowawczych. Wspieranie rodziny jest prowadzone poprzez prac z rodzin oraz pomoc w opiece i wychowaniu dziecka. Praca z rodzin jest prowadzona w szczeglnoci: w formie konsultacji i poradnictwa specjalistycznego, terapii i mediacji, usug dla rodzin z dziemi, w tym usug opiekuczych i specjalistycznych, pomocy prawnej, zwaszcza z zakresu prawa rodzinnego, a take grup wsparcia i grup samopomocowych dla rodzin.

W celu wsparcia rodziny dziecko moe zosta rwnie objte opiek i wychowaniem w placwce wsparcia dziennego. Placwki takie prowadzone s przez gmin lub inny podmiot, ktremu gmina zlecia to zadanie zgodnie z obowizujcymi przepisami. Ponadto rodziny mog korzysta z pomocy tzw. rodzin wspierajcych. Nowym sposobem pomocy rodzinie przeywajcej trudnoci opiekuczo-wychowawcze jest wsparcie takiej rodziny przez asystenta rodzin.

Istotn zmian, wprowadzon przez cytowan ustaw, jest zobowizanie gminy do wspfinansowania pobytu dziecka w rodzinie zastpczej, rodzinnym domu dziecka,


27

placwce opiekuczo-wychowawczej, regionalnej placwce opiekuczo-terapeutycznej lub interwencyjnym orodku preadopcyjnym. Wysoko ponoszonych wydatkw wynosi odpowiednio: 10% w pierwszym roku pobytu, 30% - w drugim roku i 50% - w trzecim roku pobytu dziecka, wydatkw przeznaczanych na opiek i wychowanie dziecka umieszczonego w pieczy zastpczej lub rednich wydatkw przeznaczanych na utrzymanie dziecka w placwce opiekuczo-wychowawczej, regionalnej placwce opiekuczo-terapeutycznej, lub interwencyjnym orodku preadopcyjnym

15) Uchwaa Nr 221 Rady Ministrw z dnia 10 grudnia 2013r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspieranie finansowego gmin w zakresie doywiania Pomoc pastwa w zakresie doywiania na lata 2014-2020 (M.P. z 2013 r., poz. 1024)

Warunkiem wdroenia programu na szczeblu gminy jest przyjcie uchway o przystpieniu do jego realizacji. Dowiadczenia kilku ostatnich lat potwierdziy, i jedn z bardziej skutecznych form pomocy jest prowadzone przez gminy doywianie uczniw w szkoach. Od 2005 r. doywianiem objto inne osoby znajdujce si w trudnych sytuacjach yciowych. Rozszerzony zosta krg wiadczeniobiorcw, ktry obejmuje obecnie: dzieci - do czasu podjcia nauki w szkole podstawowej, uczniw - do czasu ukoczenia szkoy ponadgimnazjalnej, osoby i rodziny znajdujce si w trudnej sytuacji yciowej (w tym w szczeglnoci osoby samotne, w podeszym wieku, chore lub niepenosprawne.

Pomocy udziela si w formie posiku, wiadczenia pieninego na zakup posiku lub ywnoci albo wiadczenia rzeczowego w postaci produktw ywnociowych. Okrelono kryterium dochodowe uprawniajce do pomocy w w/w formie nieodpatnej tj. do 150% kryterium dochodowego w pomocy spoecznej osoby samotnie gospodarujcej lub na osob w rodzinie. Uchwaa Rady Ministrw dopuszcza rwnie przyznanie pomocy w formie posiku dla uczniw i dzieci, w ktrych rodzinach przekroczono kryterium 150% kryterium dla pomocy spoecznej. W szczeglnie uzasadnionych przypadkach, gdy ucze lub dziecko wyraa ch zjedzenia posiku, odpowiednio dyrektor szkoy lub przedszkola informuje orodek pomocy spoecznej potrzebie udzielenia pomocy w formie posiku. Liczba takich dzieci i uczniw nie moe przekroczy 20% liczby dzieci i uczniw doywianych w szkoach i przedszkolach na terenie gminy w poprzednim miesicu kalendarzowym. Ta forma wsparcia nie wymaga przeprowadzenia wywiadu rodowiskowego i wydania decyzji administracyjnej. Gmina musi przyj w tej sprawie stosowny program osonowy.

W przypadku Gminy Miejskiej Mielec kwesti t reguluje Uchwaa Nr XXXVI/321/2014 Rady Miejskiej w Mielcu z dnia 7 stycznia 2014r. w sprawie podwyszenia kryterium dochodowego uprawniajcego do uzyskania wsparcia w zakresie doywiania w ramach programu Pomoc pastwa w zakresie doywiania na lata 2014-2020 oraz utworzenia Programu osonowego w zakresie doywiania dzieci i uczniw na terenie Gminy Miejskiej Mielec.


28

16) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spdzielniach socjalnych (Dz. U. nr 94, poz. 651 z pn. zm.)

Przyjcie ustawy wynika z przekonania, e spdzielnie socjalne tworz szans na

skuteczne rozwizywanie problemw osb, ktre maj najwiksze trudnoci z funkcjonowaniem w yciu spoecznym i zawodowym, w tym gwnie na rynku pracy. Ustawa uzupenia istniejce regulacje w zakresie reintegracji spoecznej i zawodowej. Zapewnia ramy prawne do powstawania nowych podmiotw spoeczno-gospodarczych, ktre stan si alternatywnymi miejscami pracy dla osb wymagajcy integracji spoecznej.

Ustawa wpisuje si w realizacj zaoe Strategii Lizboskiej oraz wsplnotowego programu przeciwdziaania wykluczeniu spoecznemu. Spdzielnia socjalna liczy co najmniej 5 osb, nie wicej jednak ni 50. Przesaniem takiej regulacji jest stworzenie moliwoci wsplnej pracy dla osb, ktre samodzielnie miayby trudnoci w rozpoczciu i prowadzeniu dziaalnoci gospodarczej. 17) Ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych,

mieszka chronionych, noclegowni i domw dla bezdomnych (Dz. U. nr 251, poz. 1844 z pn. zm.)

Ustawa o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszka chronionych,

noclegowni i domw dla bezdomnych, okrela zasady udzielania przez Bank Gospodarstwa Krajowego z Funduszu Dopat finansowego wsparcia podmiotom realizujcym przedsiwzicia, polegajce na tworzeniu zasobu lokali socjalnych, mieszka chronionych, a take noclegowni i domw dla bezdomnych.

W ustawie dokadnie okrelono, czym jest lokal socjalny (powierzchnia pokoi, przypadajca na czonka gospodarstwa domowego najemcy, nie moe by mniejsza ni 5m2, a w wypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego - 10m2), noclegownia, mieszkanie chronione, dom dla bezdomnych, inwestor i towarzystwo budownictwa spoecznego. Opisano, jakie podmioty s uprawnione do finansowania wsparcia, rodzaje wspieranych przedsiwzi oraz zasady udzielania i rozliczania finansowego wsparcia. Ustawa okrela wysoko finansowego wsparcia na realizacj przedsiwzicia.

Dofinansowania udziela Bank Gospodarstwa Krajowego ze rodkw Funduszu Dopat, zasilanego z budetu pastwa. 18) Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw publicznych ( Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z pn. zm.)

Ustawa o wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze rodkw publicznych to

bardzo obszerny dokument, ktry okrela beneficjentw tej opieki, zakres wiadczonych usug, a take organizacj caego systemu. Dodatkowo Ustawodawca zobowizuje wadze


29

publiczne do okrelenia zada i ich realizacji w zakresie zapewnienia rwnego dostpu do wiadcze.

Dokumentem potwierdzajcym prawo ubezpieczonego do wykonania wiadcze opieki zdrowotnej jest karta ubezpieczenia zdrowotnego.

Osoba, ktra nie posiada ubezpieczenia zdrowotnego, moe uzyska bezpatnie wiadczenia pomocy zdrowotnej, jeeli podlega uregulowaniom ktrego z aktw prawnych wymienionych w ustawie.

Kolejn moliwoci uzyskania prawa do wiadcze jest decyzja wjta (burmistrza, prezydenta) gminy waciwej ze wzgldu na miejsce zamieszkania wiadczeniobiorcy.

Prawo do wiadcze opieki zdrowotnej na podstawie powyszej decyzji przysuguje przez okres 90 dni od dnia okrelonego w decyzji.

Osoba moe uzyska status wiadczeniobiorcy wiadcze w ramach niniejszej ustawy, jeeli dokona rejestracji w urzdzie pracy, uzyska status bezrobotnego i wtedy jest objta obowizkowym ubezpieczeniem, jeeli nie podlega obowizkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytuu.

19) Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych

( Dz. U. z 2013 r, poz. 966 z pn. zm.)

Niniejszy akt prawny reguluje zasady i tryb przyznawania, ustalania wysokoci i sposb wypacania dodatkw mieszkaniowych. Pierwszym kryterium, jakie naley speni, aby uzyska dodatek mieszkaniowy, jest okrelony tytu prawny, ktry przysuguje osobom bdcym:

1) najemc oraz podnajemc lokalu mieszkalnego, 2) lokatorem spdzielczego lokalu mieszkalnego, 3) wacicielem budynku i lokalu mieszkalnego, 4) posiadaczem innego tytuu prawnego i ponoszcego wydatki zwizane z jego

zajmowaniem, 5) oczekujcym na lokal zamienny albo socjalny.

Dodatek przysuguje, jeeli redni miesiczny dochd na jednego czonka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesicy przed zoeniem wniosku nie przekracza 175% najniszej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125% w gospodarstwie wieloosobowym.

Ustawa okrela normatywn powierzchni uytkow lokalu mieszkalnego wraz z liczb osb zamieszkujc dany lokal, np. dla 1 osoby to 35m2 a dla 5 osb - 65m2. Powierzchnia ta ulega zwikszeniu o 15m2, jeeli w lokalu zamieszkuje osoba niepenosprawna poruszajca si na wzku lub wymagajca zamieszkania w osobnym pokoju. Okrelono wysoko dodatku na:

- 15% dochodw w gospodarstwie jednoosobowym - 12% w gospodarstwie 2 do 4 osb


30

- 10% w gospodarstwie picioosobowym i wikszym. 20) Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012r., poz. 1059 z pn. zm.)

Przepis ten definiuje pojcie odbiorcy wraliwego energii elektrycznej jako osob, ktrej przyznano dodatek mieszkaniowy w rozumieniu ustawy o dodatkach mieszkaniowych, bdc stron umowy sprzeday energii elektrycznej. Okrelono rwnie odbiorc wraliwego paliw gazowych jako osob, ktrej przyznano ryczat na zakup opau w rozumieniu ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Odbiorcy wraliwemu energii elektrycznej przysuguje zryczatowany dodatek energetyczny w wysokoci nie wicej ni 30% iloczynu limitu zuycia energii oraz redniej ceny energii elektrycznej. Wypata tego dodatku jest zadaniem z zakresu administracji rzdowej. Limit, o ktrym mowa powyej wynosi:

- 900kWh w roku kalendarzowym dla gospodarstwa jednoosobowego

- 1250kWh w roku kalendarzowym dla gospodarstwa skadajcego si z 2 do 4 osb

- 1500kWh w roku kalendarzowym dla gospodarstwa skadajcego si z 5 i wicej osb.

21) Ustawa z dnia 7 wrzenia 1991r. o systemie owiaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z pn. zm.)

Ustawa ta, w rozdziale 8A, okrela zasady i formy pomocy materialnej dla uczniw,

m.in. stypendium szkolne i zasiek szkolny. Pomoc ta przysuguje uczniom szk publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szk publicznych.

Stypendium szkolne moe utrzyma ucze znajdujcy si w trudnej sytuacji materialnej, gdy w rodzinie wystpuje: bezrobocie, niepenosprawno, cika lub dugotrwaa choroba, wielodzietno, brak umiejtnoci wypenienia funkcji opiekuczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, niepeno rodziny lub zdarzenie losowe. Stypendium udziela si w formie cakowitego lub czciowego pokrycia kosztw udziau w zajciach edukacyjnych, pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym. Uprawnieni do stypendium s uczniowie, gdy dochd na osob w rodzinie nie przekracza wysokoci dochodu na osob w rodzinie, okrelonej ustaw o pomocy spoecznej. Wysoko stypendium nie moe by nisza ni 80% kwoty zasiku rodzinnego i nie moe by wysza ni 200% tej kwoty. Stypendium jest przyznawane na okres nie krtszy ni miesic i nie duszy ni 10 miesicy w danym roku szkolnym. Drug form pomocy jest zasiek szkolny przyznawany uczniowi znajdujcemu si przejciowo w trudnej sytuacji materialnej.


31

ROZDZIA II 2.1. DOKUMENTY PRAWNE I PROGRAMOWE RADY EUROPY

2.1.1. EUROPEJSKA KARTA SPOECZNA z dnia 18.10.1961r. (zrewidowana dnia 3 maja 1996r.)

Europejska Karta Spoeczna stanowi podstawowy dokument Rady Europy, dotyczcy praw spoeczno-ekonomicznych obywateli. Zapewnia prawa oraz wolnoci obywatelskie i polityczne bez dyskryminacji ze wzgldu na ras, kolor i pe, religi, pogldy polityczne, pochodzenie narodowe lub spoeczne.

W 1996 zostaa przyjta Nowa Europejska Karta Socjalna, biorca pod uwag zachodzce zmiany spoeczne. Wesza w ycie 1 lipca 1999. Uaktualnia ona i umacnia prawa gwarantowane przez Kart, a take zawiera nowe prawa i bardziej postpowe zabezpieczenia, takie jak m. in.: prawo do godnoci w miejscu pracy (art. 26), do ochrony przed bied i wykluczeniem (art. 30) i prawo do mieszkania (art. 31). Ponadto zakres art. 15 dotyczcego osb niepenosprawnych zosta znacznie rozszerzony i wychodzi teraz poza problem zatrudnienia. Stanowi on prawo osb niepenosprawnych do niezalenoci, socjalnej integracji i uczestnictwa w yciu spoecznym. Do najistotniejszych praw gwarantowanych przez Kart naley prawo rodziny do ochrony prawnej i ekonomicznej (art. 16). 2.2.DOKUMENTY PRAWNE I PROGRAMOWE UNII EUROPEJSKIEJ

Zagroenie ubstwem i marginalizacj wymaga odpowiednich dziaa interwencyjnych, pomocniczych i w

strategia rozwiązywania problemów społecznych miasta mielca na ...

Documents

Transcript of strategia rozwiązywania problemów społecznych miasta mielca na ...