Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego

Standardowe techniki diagnostyczne

Zajęcia nr 13: Pomiar stylów radzenia sobie

ze stresem

Mgr Karolina Stala

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

2

Co powinno znaleźć się w raporcie zbiorczym?

• Imię, nazwisko, nr albumu

• Cel badania – krótki opis (1 pkt)

• Osoba badana – płeć, wiek, wykształcenie, inne informacje

ważne dla interpretacji testu (1 pkt)

• Zastosowane narzędzia – krótki opis narzędzi i poszczególnych

testów (co bada każdy test i co bada całe narzędzie) (1 pkt)

• Przebieg badania – czas (daty, godziny rozpoczęcia i

zakończenia testu i całego spotkania), miejsce badania (krótki

opis warunków), ewentualne czynniki zakłócające (1 pkt)

• Zaobserwowane zachowanie badanego (2 pkt)

• Nastawienie wobec badania (2 pkt)

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

3

Co powinno znaleźć się w raporcie zbiorczym?

• Wyniki – z Ravena, APISa i FCZ-KT lub NEO-FFI (4

pkt)

• Psychometryczna interpretacja wyników (3 pkt)

• Interpretacja psychologiczna (5 pkt)

• Interpretacja funkcjonalna (5 pkt)

• Informacje zwrotne (5 pkt)

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

4

OBLICZANIE WYNIKÓW

• Punktujemy odpowiedzi zgodnie z kluczem

• Zliczamy wyniki surowe w każdej skali

• Tworzymy przedziały wyników prawdziwych w każdej

skali

• Odnosimy do norm

• Porównujemy skale

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

5

Podstawy teoretyczne

• Czym jest „styl”?

• Odnosi się do względnie stałych różnic indywidualnych

w sposobie, w jaki określony proces, czynność czy

zadanie przebiega.

• Styl radzenia sobie ze stresem a strategia i proces?

Styl – względnie trwała i charakterystyczna dla jednostki

dyspozycja do określonego zmagania się z sytuacjami

stresowymi

Strategia – określone działania i reakcje, jakie człowiek

podejmuje lub uruchamia w konkretnej sytuacji

Proces – ciąg zmieniających się w czasie strategii

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

6

SKALE CISS

• Styl skoncentrowany na zadaniu SSZ

• Styl skoncentrowany na emocjach SSE

• Styl skoncentrowany na unikaniu SSU:

Angażowanie się w czynności zastępcze ACZ

Poszukiwanie kontaktów towarzyskich PKT

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

7

STYL SKONCENTROWANY NA ZADANIU

Podejmowanie zadań w obliczu stresu, mające na celu

rozwiązanie trudnej, stresującej sytuacji; podejmowanie

aktywności, wysiłku aby rozwiązać problem poprzez

poznawcze przekształcenia lub zmianę sytuacji.

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

8

STYL SKONCENTROWANY NA EMOCJACH

W obliczu stresu koncentrowanie się na sobie, na

przeżywanych emocjach, odczuciach tj. złość, poczucie

winy, napięcie; tendencja do myślenia życzeniowego i

fantazjowania. Chociaż teoretycznie ma to na celu

zmniejszenie stresu, to często powoduje zwiększenie

jego nasilenia.

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

9

STYL SKONCENTROWANY NA UNIKANIU

Unikanie myślenia, przeżywania, doświadczania sytuacji

stresowej; może przybierać 2 formy:

1. Angażowania się w czynności zastępcze, np.

objadanie się, oglądanie telewizji, zakupy

2. Poszukiwanie kontaktów towarzyskich, np. pójście na

imprezę, z kumplami na piwo

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

10

INFORMACJE O NARZĘDZIU

• 48 stwierdzeń (po 16 na skalę)

• 5-o stopniowy format odpowiedzi

• Nieograniczony czas, na ogół do 20 minut

• Normy stenowe w podziale na wiek

• Standaryzacja i normalizacja na próbie ogólnopolskiej 506 osób

oraz na żołnierzach 1067 osób

• Zastosowanie: badania grupowe i indywidualne, osoby w wieku

16-79 lat i żołnierze

• Rzetelność:

Alpha: 0,65 – 0,90

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

11

TRAFNOŚĆ

• Trafność czynnikowa

W analizie czynnikowej wyodrębniono 3 czynniki

• Trafność kryterialna

Style radzenia sobie u osób z różnych populacji

CISS a nieprzystosowanie

• Trafność teoretyczna

związki z cechami osobowości i temperamentu oraz

inteligencją i lękiem, kompetencjami społecznymi i inteligencją

emocjonalną

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

12

Ćwiczenie

• Cel: Poradnictwo zawodowe

• Badana: 19-latka, tegoroczna maturzystka, zastanawia

się nad wyborem kierunku studiów i przyszłej pracy

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

13

TMR-Z: 67-99 centyl; APIS: WO: 7-8 sten

Test WP Przedziały Średnia Różnica Wartości

krytyczne

(85%

poziom

istotności

Istotność

różnic

ZACHOWANIA 5 3-7 6 1 |1|<1,60 Nieistotna

KWADRATY 8 7-9 6 2 |2|>1,50 Istotna in

plus ↑

SYNONIMY 3 2-4 6 3 |3|> 1,47 Istotna in

minus↓

KLASYFIKACJA 5 4-6 6 1 |1|<1,41 Nieistotna

PRZEKSZTAŁCENI

A LICZB

7 6-8 6 1 |1|<1,50 Nieistotna

NOWE SŁOWA 4 3-5 6 2 |2|>1,30 Istotna in

minus ↓

KLOCKI 9 8-9 6 3 |3|>1,54 Istotna in

plus↑

HISTORYJKI 7 6-8 6 1 |1|< 1,83 Nieistotna

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

14

ZACH 5 KW 8 SYN 3 KLAS 5 PRZL 7 NSŁ 4 KLOC 9 HIST 7

ZACH 5

KW 8 ←

SYN 3 ↑ ↑

KLAS 5 N ↑ ←

PRZ L 7 ← N ← ↑

N SŁ 4 N ↑ N N ↑

KLOC 9 ← N ← ← ← ←

HIST 7 ← N ← ← N ← ↑

Porównanie intraindywidualne

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

15

NEO-FFI oraz FCZ-KT

Skala ŻW PE WS RE WT AK

Staniny 3 9 4 8 5 6

Przedziały <2;4> <8;9> <2;6> <7;9> <4;6> <5;7>

Skala NEU EKS OTW UGD SUM

Staniny 8 6 6 7 9

Przedziały <7;9> <5;7> <5;7> <5;9> <8;10>

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

16

• CISS

SSZ: 5 sten (5-6)

SSE: 8 sten (7-9)

SSU: 4 sten (4-5)

• STAI

Stan: 8-9 sten

Cecha: 6-7 sten

CISS i STAI

S

tand

ard

ow

e T

echn

iki D

iag

nosty

czn

e

17

Na przyszłych zajęciach

• Na następnych zajęciach:

Kolokwium

Raport zbiorczy