Stan zdrowia mieszkańców Warszawy w latach 2009 – 2011

Stan zdrowiamieszkacwWarszawyw latach20092011

Sta

n zd

row

ia m

ieszk

a

cw

Warsza

wy w

lata

ch 2

00

92

01

1

Kolor PANTONE CMYKKolor 116 C 0:17:90:0Kolor 485 C 0:95:100:0

ISBN 978-83-63269-52-4

URZD MIASTA STOECZNEGO WARSZAWYBiuro Polityki Zdrowotnejul. Niecaa 2, 00-098 Warszawa, tel.: 22 443 07 01, fax: 22 443 07 02www.um.warszawa.pl

URZD MIASTA STOECZNEGO WARSZAWY

BIURO POLITYKI ZDROWOTNEJ

STAN ZDROWIAMIESZKACW WARSZAWY

w latach 20092011

Re da k cja:

mgr Ewa Ol si ska na cze l nik Wy dziau Zdro wia Pub li cz ne go

w Biu rze Po li ty ki Zdro wo t nej

Wa r sza wa, grudzie 2013

Recenzent:

dr hab. Piotr Ty sz ko

Dy re ktor In sty tu tu Me dy cy ny Spoecznej

Wa r sza wskie go Uni wer sy te tu Medycznego

Zdjcie na okadce:

Zbi g niew Panw, pzstu dio.pl, ar chi wum www.war sa w to ur.pl

Pu b li ka cja sfi nan so wa na z bu de tu Mia sta Stoecz ne go Wa r sza wy.

ISBN 978-83-63269-52-4

Wy da w ca:

Mi asto Stoecz ne Warszawa

Skad, druk i opra wa:WEMA Wydaw nictwo -Poli gra fia Sp. z o.o.02-729 Wa r sza wa, ul. Rolna 191/193tel. +48 22 828 62 78fax +48 22 828 57 79e- ma il: wema@wp-we ma.plwww.wp-we ma.plna wie t la nie: www.stu dioctp.pl

SPIS TRE CI

Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1. Wybrane aspekty sytuacji demograficznej ludnoci Warszawy. . . . . . . . . . . . . . 11

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

2. Dugo ycia i umieralno mieszkacw Warszawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

2.1. Dugo ycia mieszkacw Warszawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

2.2. Umieralno wedug pci i grup wieku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

2.3. Umieralno wedug przyczyn zgonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

2.3.1. Umieralno z powodu chorb ukadu krenia . . . . . . . . . . . . . . . . 28

2.3.2. Umieralno z powodu nowotworw zoliwych (C00-C97) . . . . . . . . . 36

2.3.3. Umie ra l no z po wo du ze w n trz nych przy czyn zgo nw (V01-Y98) . . . . . 43

2.3.4. Umieralno z powodu chorb ukadu oddechowego (J00-J99) . . . . . . . 49

2.3.5. Umieralno z powodu chorb ukadu trawiennego (K00-K93) . . . . . . . 53

2.3.6. Umieralno z powodu przyczyn niedokadnie okrelonych (R00-R99) . . . 55

2.4. Umieralno niemowlt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

2.5. Przedwczesna umieralno mieszkacw Warszawy . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

3. Analiza i ocena sytuacji zdrowotnej ludnoci Warszawy na podstawie danychdotyczcych hospitalizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

3.1. Wstp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

3.2. Dynamika hospitalizacji w ostatnich latach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

3.3. Struktura gwnych przyczyn hospitalizacji: choroby ukadu krenia, nowotwory,urazy i zatrucia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

3.4. Hospitalizacje krtsze ni jeden dzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

3.5. Hospitalizacja wg oddziaw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

3.6. Zmiany struktury osb hospitalizowanych, zwizane z wiekiem . . . . . . . . . . 74

3.7. Wiek hospitalizowanych mieszkacw Warszawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

3.8. Dugo pobytu w szpitalu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

4. Choroby serca i naczy oraz czynniki ryzyka chorb przewlekych wrdmieszkacw Warszawy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

4.1. Najwaniejsze przyczyny umieralnoci mieszkacw stolicy. . . . . . . . . . . . . 82

4.2. Warszawskie Badanie Stanu Zdrowia Populacji WAW-KARD: cel i metody . . . . . 84

4.3. Choroby przewleke w populacji mieszkacw stolicy . . . . . . . . . . . . . . . . 84

4.4. Hiper chole stero le mia i inne za bu rze nia go spo dar ki li pi do wej . . . . . . . . . . . . 90

4.4.1. Hiper chole stero le mia w wy wia dzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

4.4.2. Oz na cza nie cho le ste ro lu w cigu osta t nich 12 mie si cy . . . . . . . . . . . 90

4.4.3. Cu krzy ca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

4.4.4. Akty w no fi zy cz na . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

Stan zdrowia mieszkacw Warszawy w latach 20092011 3

4.5. Oce na glo ba l ne go ry zy ka cho rb se r ca i na czy (ESC SCORE) . . . . . . . . . . . 98

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

5. Epidemiologia nowotworw zoliwych w populacji Warszawy. . . . . . . . . . . . . 101

5.1. Epidemiologia nowotworw zoliwych w populacji Warszawy . . . . . . . . . . 101

5.1.1. Za cho ro wa nia na no wo two ry zoli we ogem w Wa r sza wiew la tach 19632011 wedug pci i grup wie ku . . . . . . . . . . . . . . . . 102

5.1.2. Zgo ny z po wo du no wo two rw zoli wych ogem w Wa r sza wiew la tach 19632011 wedug pci i grup wie ku . . . . . . . . . . . . . . . . 104

5.1.3. Naj cz st sze no wo two ry zoli we w po pu la cji Wa r sza wy w la tach 19632011wedug pci, grup wie ku i umie js co wie nia no wo two ru . . . . . . . . . . . 106

5.1.3.1. Za cho ro wa nia na naj cz st sze no wo two ry zoli wew Wa r sza wie w la tach 19632011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

5.1.3.2. Zgo ny z po wo du naj cz st szych no wo two rw zoli wychw Wa r sza wie w la tach 19632011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110

5.1.4. Za cho ro wa nia na no wo two ry zoli we ogem wedug pci i dzie l nicWa r sza wy w la tach 20092011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113

5.1.5. Struktura stadiw zaawansowania choroby nowotworowej u chorychna wybrane najczstsze nowotwory zoliwe w Warszawie w latach19992011 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

5.1.6. Wskaniki 5-letnich wzgldnych przey chorych na nowotwory zoliwew Warszawie w latach 19632006 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119

5.2. Oce na epide miolo gi cz na sy tu a cji w zwa l cza niu no wo two rw zoli wychw Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122

5.2.1. Moliwoci i perspektywy poprawy obecnej sytuacji . . . . . . . . . . . . 123

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129

6. Zaburzenia psychiczne w populacji mieszkacw Warszawy w latach 20082011 . . . 133

6.1. Opieka ambulatoryjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134

6.1.1. Dostpno opieki ambulatoryjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134

6.1.2. Zaburzenia psychiczne ogem i po raz pierwszy . . . . . . . . . . . . . . 134

6.1.2.1. Rozpowszechnienie i zapadalno w populacji Warszawy i Polski . 143

6.1.2.2. Rozpowszechnienie i zapadalno wedug wieku w Warszawiei w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146

6.1.2.3. Rozpowszechnienie i zapadalno wedug pci . . . . . . . . . . . 151

6.1.3. Struktura rozpozna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

6.2. Opieka caodobowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

6.2.1. Dostpno opieki caodobowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

6.2.2. Zaburzenia psychiczne ogem i po raz pierwszy . . . . . . . . . . . . . . 159

6.2.2.1. Rozpowszechnienie i zapadalno w populacji Warszawy i Polski . 167

6.2.2.2. Rozpowszechnienie i zapadalno wedug wieku w Warszawiei w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171

6.2.2.3. Dy na mi ka zapa da l no ci w po pu la cji Wa r sza wy . . . . . . . . . . . 173

6.2.2.4. Rozpowszechnienie i zapadalno wedug pci . . . . . . . . . . . 176

4 Stan zdrowia mieszkacw Warszawy w latach 20092011


Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180

6.3. Oddziay dzienne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184

6.3.1. Dostpno opieki dziennej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184

6.3.2. Zaburzenia psychiczne ogem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184

6.3.2.1. Rozpowszechnienie i zapadalno w Warszawie i w Polsce. . . . . 184


Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188

7. Hospitalizacja mieszkacw Warszawy spowodowana chorobamiukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190

7.1. Choroby ukadu nerwowego ogem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 192

7.1.1. Wspczynniki hospitalizacji na 100 000 ludnoci z powodu chorb ukadunerwowego wrd mieszkacw Polski w latach 20042011 . . . . . . . . 192

7.1.2. Procentowy rozkad grup rozpozna neurologicznych wrdhospitalizowanych mieszkacw Warszawy w latach 20042011 . . . . . . 194

7.1.3. Struktura mieszkacw Warszawy hospitalizowanych z powodu chorbukadu nerwowego wedug pci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194

7.1.4. redni wiek mieszkacw Warszawy hospitalizowanych z powodu chorbukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

7.1.5. redni czas pobytu w szpitalu mieszkacw Warszawy hospitalizowanychz powodu chorb ukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196

7.1.6. miertelno wewntrzszpitalna mieszkacw Warszawy hospitalizowanychz powodu chorb ukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197

7.1.7. Miejsce hospitalizacji mieszkacw Warszawy z powodu chorb ukadunerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198

7.2. Choroby naczyniowe ukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

7.3. Urazy ukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206

7.4. Choroby korzeni nerwowych i dyskopatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209

7.5. Padaczka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212

7.6. Ble gowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214

7.7. Choroby obwodowego ukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216

7.8. Choroby nowotworowe ukadu nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219

7.9. Choroby demielinizacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222

7.10. Choroby zapalne ukadu nerwowego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224

7.11. Choroby pozapiramidowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227

7.12. Choroby przebiegajce z otpieniem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229

7.13. Choroby nerwowo-miniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234

8. Stan zdrowia dzieci i modziey warszawskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

8.1. Sytuacja zdrowotna dzieci i modziey. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

8.1.1. Sytuacja demograficzna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

8.1.2. Umieralno dzieci i modziey w Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . 239

8.1.3. Zapadalno i chorobowo dzieci i modziey w Warszawie . . . . . . . . 241


8.1.4 Hospitalizacja dzieci i modziey w Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . 243

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246

8.2. Samoocena zdrowia i zachowania zdrowotne dzieci i modziey. . . . . . . . . . 247

8.2.1. Cel pra cy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248

8.2.1. Materia i metoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248

8.2.3. Wy ni ki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249

8.2.4. Samoocena zdrowia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249

8.2.5. Zadowolenie z ycia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250

8.2.6. Wystpowanie dolegliwoci subiektywnych . . . . . . . . . . . . . . . . . 250

8.2.7. Wystpowanie urazw wymagajcych pomocy medycznej . . . . . . . . . 251

8.2.8. Zachowania sprzyjajce zdrowiu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251

8.2.9. Zachowania ryzykowne dla zdrowia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256

9. Opieka okooporodowa w szpitalach warszawskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257

9.1. Kryteria jakoci opieki okooporodowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257

9.2. Zbieranie informacji. Sprawozdawczo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258

9.3. Organizacja opieki okooporodowej w Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . . 259

9.4. Urodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261

9.5. Opieka podczas ciy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262

9.6. Opieka podczas porodu i po porodzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263

9.7. Wczeniactwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

9.8. Umieralno okooporodowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273

10. Zapadalno na grulic w Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275

10.1. Sytuacja w Wa r sza wie na tle kra ju i Ma zo wsza . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275

10.2. Kim s osoby zapadajce na grulic? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279

10.3. Mieszkacy Warszawy, ale czsto nie-warszawiacy . . . . . . . . . . . . . . . . 281

10.4. Grulica w zbiorowoci obcokrajowcw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284

10.5. Zagroenia trudne przypadki grulicy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285

Po su mo wa nie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286

11. Stan zdrowia mieszkacw m.st. Warszawy w zakresie innych chorb zakanych . . 287

11.1. Stan epidemiologiczny w zakresie chorb zakanych w latach 2008-2011 . . . . 287

11.1.1. Liczba ludnoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287

11.1.2. Li cz ba zgoszo nych za cho ro wa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288

11.2. Choroby przenoszone drog pokarmow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289

11.2.1. Choroby biegunkowe o etiologii wirusowej i bakteryjnej . . . . . . . . . 289

11.3. Biegunki o etioloigii wirusowej dzieci do lat 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292

11.4. Salmonellozy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293

11.5. Inne zakaenia jelitowe o etiologii bakteryjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296

11.6. Wirusowe zapalenia wtroby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297

11. 6.1 Wirusowe zapalenie wtroby typu A . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299


11. 6.2. Wirusowe zapalenie wtroby typu B . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301

11.6.3. Wirusowe zapalenie wtroby typu C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 304

11.7. Neuroinfekcje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309

11.7.1. Zachorowania na inwazyjn chorob meningokokow . . . . . . . . . . . 309

11.7.2. Streptococcus pyogenes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311

11.7.3. Streptococcus pneumoniae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312

11.7.4. Haemophilus influenzae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314

11.8. Krztusiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316

11.9. Borelioza i kleszczowe zapalenie mzgu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318

11.9.1. Borelioza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318

11.9.2. Kleszczowe zapalenie mzgu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321

11.10. Choroby wieku dziecicego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323

11.10.1. Odra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323

11.10.2. Nagminne zapalenie przyusznic (winka) . . . . . . . . . . . . . . . . . 323

11.10.3. Ryczka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324

11.10.4. Ospa wietrzna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 324

11.10.5. Ponica (szkarlatyna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327

11.11. Grypa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328

11.12. Styczno i naraenie na wcieklizn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 330

11.13. AIDS i zakaenia HIV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332

11.14. Zagroenia bioterrorystyczne na terenie m.st. Warszawy . . . . . . . . . . . . 334

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335

12. Choroby zawodowe w m.st. Warszawie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346


Wprowadzenie

Ko le j na edy cja Ra po r tu o sta nie zdro wia mie sz ka cw Wa r sza wy, przy go to wa na z ini cja ty -wy Biu ra Po li ty ki Zdro wo t nej Urz du m.st. Wa r sza wy, do ty czy w szcze g l no ci trzech lat 20092011. Cz da nych, kt rych uzy ska nie byo obe c nie mo li we, do ty czy roku 2012.

Ochro na zdro wia mie sz ka cw m.st. Wa r sza wy jest jed nym z prio ry te to wych ob sza rw

akty w no ci wadz sa morzdo wych sto li cy. Sa morzd ten wypenia swe fun kcje w za kre sie

ochro ny zdro wia po przez kre o wa nie i re a li za cj okre lo nej po li ty ki zdro wia pub li cz ne go,

tj. oce n sy tu a cji zdro wo t nej mie sz ka cw, a przez to ich po trzeb zdro wo t nych, two rze nie

mo li wo ci ochro ny, umo c nie nia i po pra wy ich zdro wia, a ta k e do ko ny wa nia pro zdro wo t -

nych wy bo rw. To caoksztat dziaa majcych na celu za pe w nie nie wa r sza wia kom bez pie -

cze stwa zdro wo t ne go.

Pod sta wow rol sa morzdw w ob sza rze ochro ny zdro wia jest jej or ga ni za cja. Sa morzd

peni fun kcj waci cie la, nad zo r cy oraz zarzdcy pod mio tw le cz ni czych, dla kt rych jest

pod mio tem tworzcym. W Wa r sza wie na po zio mie sa morzdo wym fun k cja pod mio tu

tworzcego pod mio ty le cz ni cze spra wo wa na jest przez mia sto stoecz ne Wa r sza wa oraz Sa -

morzd Wo je w dz twa Mazo wie c kie go.

Mia sto stoecz ne Wa r sza wa jest pod mio tem tworzcym dla 25 pod mio tw le cz ni czych

10 szpi ta li, z kt rych 4 pro wa dzo ne s w fo r mie spek pra wa han d lo we go, 14 zakadw

opie ki zdro wo t nej le cz ni c twa otwa r te go (w tym jed nej pla cw ki le cze nia uza le nie) oraz

Stoecz ne go Cen trum Opieku czo- Leczni cze go (spka z o.o.). Pod mio ty te re a li zuj znaczn

cz usug zdro wo t nych dla mie sz ka cw mia sta, prze de wszy stkim z pod sta wo we go za kre -

su wia d cze. Szpi ta le mie j skie dys po nuj je dy nie 15% udziaem w ro cz nym bu de cie Mazo -

wie c kie go Od dziau Woje w dz kie go NFZ prze zna czo nym na le cze nie we wszy stkich stoecz -

nych szpi ta lach.

Pod mio ty le cz ni cze utwo rzo ne przez m.st. Wa r sza wa w 2012 roku:

l dys po no way baz 2663 ek szpi ta l nych (ok. 19,5% wszy stkich pu b li cz nych ek w sto li -

cy), zlo kali zo wa nych w 41 od dziaach/pod od dziaach o r nych spe cja l no ciach oraz

730 ka mi o pro fi lu opieku czo- lecz ni czym,

l udzie lay wia d cze z za kre su pod sta wo wej opie ki zdro wo t nej w 138 po rad niach dla

828 574 mie sz ka cw, za pi sa nych do le ka rzy pie r wsze go kon ta ktu, co sta no wi ponad 50%

osb fa kty cz nie za mie sz kaych w Wa r sza wie,

l re a li zo way sze ro ki za kres wia d cze w za kre sie ambu lato ry j nej opie ki spe cjali sty cz nej i re -

habi li ta cji dla mie sz ka cw Wa r sza wy w 570 po rad niach spe cjali sty cz nych.

Stoecz ny ry nek ochro ny zdro wia po dzie lo ny jest po mi dzy sie dem pod mio tw two rz-

cych (nie liczc pod mio tw pry wa t nych), po sia dajcych pen au to no mi przy two rze niu,

prze ksztaca niu, cze niu i lik wi do wa niu pod legych so bie pod mio tw le cz ni czych we wszy st -

kich ro dza jach i za kre sach wia d cze zdro wo t nych.

Wie lo pod mio tw tworzcych i dua li cz ba pod mio tw le cz ni czych fun kcjo nujcych

w Wa r sza wie wy ma ga pro wa dze nia sko ordy no wa nej po li ty ki zdro wo t nej, zgod nie z zapo -

trze bo wa niem spoecz nym na lepsz do st p no do wia d cze zdro wo t nych, po pra w ich

Wprowadzenie


ja ko ci i bez pie cze stwa. Dla te go Pre zy dent m.st. Wa r sza wy w 2012 roku pod ja ini cja ty w

powoania or ga nu ko or dy nujcego Wa r sza wskiej Rady Po li ty ki Zdro wo t nej, wy dajc sto -

so w ne zarzdze nie w tej spra wie. Rada kon cen tru je swe pra ce m.in. na biecym ana li zo wa -

niu sy tu a cji zdro wo t nej mie sz ka cw m.st. Wa r sza wy i usta la niu prio ry te tw w tym za kre -

sie, ana li zo wa niu za bez pie cze nia wia d cze zdro wo t nych, opra co wy wa niu wsp l nych sta -

no wisk i uchwa oraz kie ro wa niu ich do od po wied nich or ga nw i in sty tu cji.

Wie dza na te mat sy tu a cji zdro wo t nej mie sz ka cw m.st. Wa r sza wy jako ogu i po szcze gl -

nych dzie l nic, to wa ny in stru ment z pun ktu wi dze nia oce ny po trzeb zdro wo t nych wa r sza wia -

kw oraz biecego zarzdza nia ochron zdro wia w Mie cie. Suy pla no wa niu dziaa pro -

zdro wo t nych, jest baz dla prac majcych na celu do sko na le nie in fra stru ktu ry ochro ny zdro -

wia, za ku pu sprz tu i wy po sa e nia me dy cz ne go, a ta k e pla no wa nia ro d kw fi nan so wych na

ten cel. Jest na rz dziem po mo c nym w wy ty cza niu kie run kw roz wo ju ochro ny zdro wia

w sto li cy.

Tak jak po prze d nie Ra po r ty, obe c ny, zo sta opra co wa ny przez ze sp eks per tw re pre zen -

tujcych re no mo wa ne in sty tu ty na uko we. W opra co wa niu Ra po r tu ucze st ni czyy tej ran gi

in sty tu cje jak: Na ro do wy In sty tut Zdro wia Pub li cz ne go Pa stwo wy Zakad Hi gie ny, In sty tut

Kar dio lo gii, Cen trum On ko lo gii In sty tut im. Ma rii Skodo wskie j- Cu rie, In sty tut Ma t ki

i Dzie cka, In sty tut Psy chia trii i Ne u ro lo gii, In sty tut Gru li cy i Cho rb Puc, a ta k e Pa stwo wa

Po wia to wa Sta cja Sanitar no-Epi demiolo gicz na, Szpi tal Spe cja li sty czny im. wi tej Ro dzi ny

i Urzd Mia sta Stoecz ne go Wa r sza wy. Wy ko rzy sta no rw nie sta ty sty ki Gw ne go Urz du

Sta ty sty czne go i Na ro do we go In sty tu tu Zdro wia Pub li cz ne go Pa stwo we go Zakadu Hi gie -

ny. Nie kt re dane po zy ska no z Mi ni ste r stwa Zdro wia i Na ro do we go Fun du szu Zdro wia. Uz na -

no, e sy ste ma ty ka da nych uj tych w Ra po r cie, po do b nie jak i jego opra co wa nie gra fi cz ne,

po win no nawizy wa do pu b li ka cji po prze dnich, tak, aby za rw no au to rzy, jak i uy tko w ni cy

mo gli do ko ny wa od po wied nich po rw na i od nie sie. Ra port uw z gld nia naj wa nie j sze za -

gro e nia zdro wia i y cia wa r sza wia kw, ale rw nie re ko men du je pod j cie od po wied nich

dziaa po pra wiajcych sy tu a cj w ob sza rach tego wy ma gajcych.

Re a su mujc, pu b li ka cja na te mat sy tu a cji zdro wo t nej mie sz ka cw m.st. Wa r sza wy w la -

tach 20092011, to tak jak edy cje po prze d nie, na rz dzie nie ty l ko po mo c ne w biecej pra cy

osb, in sty tu cji i or ga ni za cji dziaajcych w ob sza rze ochro ny zdro wia na te re nie sto li cy, ale

rw nie pra ca pogldowa do wy ko rzy sta nia przez spe cja li stw zdro wia pub li cz ne go, po li ty ki

zdro wo t nej, ana li ty kw, pla ni stw i me ne de rw ochro ny zdro wia. Jej przy st p na fo r ma za -

ch ca do le ktu ry wszy stkich zain tere so wa nych pro ble ma tyk ochro ny zdro wia w ro do wi sku

lo ka l nym, w kt rym fun kcjo nu je.


Wprowadzenie

1. WYBRANE ASPEKTY SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ1. LUDNOCI WARSZAWY

mgr Rafa Mu szy ski

Wy dzia Zdro wia Pub li cz ne go, Biu ro Po li ty ki Zdro wo t nej

W ni nie j szym roz dzia le za pre zen towa ne zo stan pod sta wo we in fo r ma cje do tyczce sy tu a cjidemo gra fi cz nej m.st. Wa r sza wy. Pre zen to wa ne dane po chodz z bazy Gw ne go Urz duSta ty sty czne go w Wa r sza wie, w szcze g l no ci z Ro cz ni kw Sta ty sty cz nych Wa r sza wy oraz da -

nych za mie sz czo nych w ba zach na stro nie in ter ne to wej http://www.stat.gov.pl/gus.

Wa r sza wa jest naj wi kszym mia stem pod wzgl dem li cz by lud no ci w Pol sce. W 2012 r. li cz ba

lud no ci w Wa r sza wie fa kty cz nie za mie sz kaej wy no sia 1715 tys. i bya ponad dwu kro t nie wy sza

ni w Kra ko wie. Lud no Wa r sza wy sta no wia 4,5% wszy stkich osb za mie sz kaych w Pol sce. Co

trze cia oso ba za mie sz kujca Ma zo wsze po cho dzi z Wa r sza wy.

Ta be la 1.1. Lud no w naj wi kszych mia stach w Pol sce

Ogem

Polska 38 533 299

Wojewdztwo mazowieckie 5 301 760

m.st. Warszawa 1 715 517

m. Krakw 758 334

m. d 718 960

m. Wrocaw 631 188

m. Pozna 550 742

m. Gdask 460 427

Na tle kra jw czon ko wskich Unii Eu ro pe j skiej Wa r sza wa na le y do wi kszych, pod wzgl dem

li cz by mie sz ka cw sto lic, ust pujc pod tym wzgl dem ta kim mia stom, jak: Be r lin, Ma dryt, Lon -

dyn, Rzym, Pa ry, Bu ka reszt, Bu da peszt.

Ta be la 1.2. Lud no w sto li cach nie kt rych kra jw Unii Eu ro pe j skiej

Miasto Rok

Ludno w tys.

Miasto Rok

Ludno w tys.

zespmiejski

miastozespmiejski

miasto

Ateny 2011 3158 656 Rzym 2011 2761

Berlin 2010 3443 Sofia 2011 1203

Bratysawa 2010 433 Warszawa 2011 1708

Budapeszt 2010 1722 Wiede 2011 1714

Bukareszt 2010 1944 Wilno 2011 539

Kopenhaga 2011 1199 Bruksela 2010 1089 158

Londyn 2009 7754b 11,5c Tallinn 2011 400

Pary 2008 11 694 2211 Lizbona 2011 2816 545

Praga 2011 1257 Madryt 2010 5762a 3273

a 2009 r., b Gre a ter Lon dyn, c City of Lon don.


Wybrane aspekty sytuacji demograficznej ludnoci Warszawy

W 2012 r. li cz ba osb zame l do wa nych w Wa r sza wie bya ni sza od li cz by osb fa kty cz nie za -

mie sz kujcych o ponad 100 000 i wy niosa 1 614 392, z cze go 882 166 sta no wiy ko bie ty,

a 732 226 m czy ni. Naj wi ksza r ni ca po mi dzy oso ba mi za mie sz kaymi, a zame ldo wa ny mi

wystpia w Dzie l ni cach: Mo ko tw (11 832), r d mie cie (9718), Ur sy nw (9561), Wola (9139).

Naj mnie j sza za w Dzie l ni cach: Re m be r tw (1426), Wesoa (2076). Biorc pod uwa g eko no mi cz -

ne gru py wie ko we naj wi ksza r ni ca wystpia w gru pie osb w wie ku pro du kcy j nym i wy niosa

71 201, za naj ni sza w gru pie osb w wie ku przed produ kcy j nym 5524. W gru pie mie sz ka cw

w wie ku po pro du kcyj nym, osb za mie sz kaych byo wi cej o 24 400, ni osb zame l do wa nych.

W la tach 20092012 w m.st. Wa r sza wie wystpi do da t ni przy rost na tu ra l ny. Ten den cja ta

utrzy mu je si ju od roku 2007, kie dy to po raz osta t ni zo sta od no to wa ny uje m ny przy rost na tu ral -

ny na po zio mie 49 osb. Za rok 2010 zo staa sko ry go wa na li cz ba lud no ci fa kty cz nie za mie sz kaej

w Wa r sza wie na pod sta wie da nych z Na ro do we go Spi su Po wszech ne go Lud no ci i Mie sz ka

prze prowa dzo ne go w 2011 r. Pie r wo t ne sza cun ki wska zy way, e w Wa r sza wie za mie sz ku je

1 720 398 lu dzi.

Ta be la 1.3. Pod sta wo we dane demo gra fi cz ne Wa r sza wy w la tach 20092012

Pod sta wo we dane demo gra fi cz ne 2009 2010 2011 2012

Ludno ogem, w tym: 1 714 446 1 700 112 1 708 491 1 715 517

Kobiety 926 497 919 772 924 674 928 629

Mczyni 787 949 780 340 783 817 786 888

Kobiety na 100 mczyzn 118 118 118 118

Ludno na 1 km2 3 316 3 288 3 305 3 318

Urodzenia ywe 18 848 19 680 18 863 18 795

Urodzenia martwe 64 65 48 52

Zgony 18 212 17 668 17 586 18 460

Zgony niemowlt 112 74 65 84

Przyrost naturalny 636 2 012 1 277 335

W Wa r sza wie w 2012 r. ponad poow mie sz ka cw (54%) sta no wiy ko bie ty i na ka dych

100 m czyzn przy pa dao 118 ko biet. W wo je w dztwie ma zo wie c kim wspczyn nik fe mi ni za cji

wy nis 107, a dla Pol ski 109.

Wspczyn nik fe mi ni za cji w Wa r sza wie zmie nia si w za le no ci od wie ku. Li cze b na prze wa ga

m czyzn do ty czya je dy nie grup w wie ku od 04 do 1519. W po zo staych gru pach wie ko wych

li cz ba ko biet prze wy szaa li cz b m czyzn. Naj wi cej ko biet na 100 m czyzn przy pa dao w gru -

pie wie ko wej 85 lat i wi cej, i byo to 227. Za ist niae r ni ce zwizane s z wysz umie ra l no ci

m czyzn ni ko biet. Naj li cz niejsz gru p wie kow za rw no wrd m czyzn, jak i ko biet sta no -

wiy oso by w wie ku 3034 lata, i byo to od po wie d nio 10% ogu m czyzn i 9% ogu ko biet.

Bya to jed no cze nie naj licz nie j sza gru pa mie sz ka cw sto li cy. Ko le j ny mi w ko le j no ci ma lejcej

byli mie sz ka cy w wie ku 3539 lat (150 tys.), w wie ku 2529 (144 tys.), 5559 (137 tys.), 6064

(122 tys.), 4044, 5054 (105 tys.). W po zo staych gru pach wie ko wych li cz ba mie sz ka cw nie

prze kro czya 100 000. Naj mniejsz li cz b sta no wiy oso by w wie ku 85 lat i wi cej.

W okre sie 20092012 w Wa r sza wie zwi kszya si li cz ba mie sz ka cw w wie ku po pro du k cyj -

nym. W 2012 r. m czy ni w wie ku 65 lat i wi cej oraz ko bie ty 60 lat i wi cej sta no wi li bli sko 22%



ogu mie sz ka cw. Zwi kszy si rw nie od se tek osb w wie ku przed produ kcy j nym (017 lat)

z 14,8% do 15,8%. W okre sie tym nastpi spa dek li cz by osb w wie ku pro du kcy j nym o po nad

2%.



Ryc. 1.1. Pi ra mi da wie ku dla Wa r sza wy w 2012 r.

Ryc. 1.2. Od se tek osb w po szcze g l nych gru pach wie ko wych w Wa r sza wie w la tach 20092012

Od se tek osb w wie ku po pro du kcyj nym w 2012 r. w Wa r sza wie by zna cz nie wi kszy, ni

w przy pa d ku Pol ski (o ponad 4%) oraz wo je w dz twa mazo wie c kie go (o pra wie 3,5%). W Wa r sza -

wie od se tek osb w wie ku przed produ kcy j nym jest o ponad 6% mnie j szy, ni osb w wie ku po -

pro du kcyj nym. W ska li caego kra ju pro po r cja ta jest od wro t na i prze wa a o 0,5% li cz ba osb

w wie ku przed produ kcy j nym. W wo je w dztwie ma zo wie c kim nie zna cz nie li cz nie j sza jest gru pa

osb w wie ku po pro du kcyj nym o okoo 400 osb. Stru ktu ra lud no ci sto li cy wska zu je, e w okre -

sie 20092012 li cz ba osb w wie ku pro du kcy j nym zmnie j szya si, na to miast przy byo osb za -

rw no w wie ku przed produ kcy j nym, jak i osb w wie ku po pro du kcyj nym.

W Wa r sza wie wspczyn nik dzie t no ci okre lajcy li cz b uro dzo nych dzie ci przy pa dajcych

na jedn ko bie t w wie ku roz ro d czym (1549 lat) w okre sie 20092012 ksztatowa si zna cz nie

po ni ej po zio mu zaob ser wowa ne go w ska li caego wo je w dz twa mazo wie c kie go (ryc. 1.4). By

on rw nie ni szy od red niej dla caego kra ju. Z uwa gi na fakt, e wspczyn nik dzie t no ci mi -

dzy 2,102,15 jest po zio mem za pe w niajcym za st powa l no po ko le, to w tym wzgl dzie

w Wa r sza wie wy st pu je zna cz ny de fi cyt uro dze.



Ryc. 1.3. Od se tek osb w wie ku przed produ kcy j nym, pro du kcy j nym i po pro du kcyj nym w Wa r sza wie,wo je w dztwie ma zo wie c kim i Pol sce w 2012 r.

Ryc. 1.4. Wspczyn nik dzie t no ci w Pol sce, wo je w dztwie ma zo wie c kim i Wa r sza wie w la tach 20092012

Tabela 1.4. Lud no Wa r sza wy fa kty cz nie za mie sz kaa wg pci oraz powierzchnia i g sto za lud nie niawg sta nu na 31 grud nia 2012 r.

Dzielnica

2012 r. 2009Rnicaw liczbieludnoci

20122009

Liczba ludnoci % oguludnoci

Po wie rz -ch niaw km2

% ogupowierz-

chni

Gstozaludnie-

nia

Liczbaludnoci

Ogem Mczyni Kobiety Ogem

Warszawa 1 715 517 786 888 928 629 100,0 517,2 100,0 3 317 1 714 446 1 071

Bemowo 116 676 54 732 61 944 6,8 25,0 4,8 4 667 113 066 3 610

Biaoka 100 226 47 366 52 860 5,8 73,0 14,1 1 373 89 324 10 902

Bielany 132 366 60 411 71 955 7,7 32,3 6,2 4 098 133 778 1 412

Mokotw 219 812 98 971 120 841 12,8 35,4 6,8 6 209 225 571 5 759

Ochota 84 614 38 150 46 464 4,9 9,7 1,9 8 723 89 383 4 769

Praga--Poudnie

178 662 81 119 97 543 10,4 22,4 4,3 7 976 182 588 3 926

Praga--Pnoc

68 699 31 716 36 983 4,0 11,4 2,2 6 026 71 675 2 976

Rembertw 23 441 11 200 12 241 1,4 19,3 3,7 1 215 23 230 211

rdmiecie 121 570 54 112 67 458 7,1 15,6 3,0 7 808 126 143 4 573

Targwek 123 464 57 021 66 443 7,2 24,2 4,7 5 102 123 214 250

Ursus 54 745 25 556 29 189 3,2 9,4 1,8 5 824 50 355 4 390

Ursynw 146 895 68 702 78 193 8,6 43,8 8,5 3 354 148 876 1 981

Wawer 70 846 33 328 37 518 4,1 79,7 15,4 889 69 898 948

Wesoa 23 265 11 197 12 068 1,4 22,9 4,4 1 016 22 757 508

Wilanw 26 011 12 204 13 807 1,5 36,7 7,1 709 19 146 6 865

Wochy 38 278 17 917 20 361 2,2 28,6 5,5 1 338 39 690 1 412

Wola 137 651 61 711 75 940 8,0 19,3 3,7 7 147 137 692 41

oliborz 48 296 21 475 26 821 2,8 8,5 1,6 5 682 48 060 236

Wa r sza wa nie jest jed nak jed no li ta pod wzgl dem za chodzcych pro ce sw demo gra fi cz nych,

biorc pod uwa g po dzia admi ni stra cyj ny na dzie l ni ce. S ob sza ry, gdzie mo na zaob se r wo wa

po zy ty w ne tren dy, jak rw nie te, gdzie szcze g l nie uwi do cz niaj si ne ga ty w ne zja wi ska. Naj -

bar dziej liczn dzie l nic Wa r sza wy po zo sta Mo ko tw, kt re go mie sz ka cy sta no wi li 12,8%

ogu lud no ci sto li cy. Naj mniej mie sz ka cw w 2012 r. po sia daa Wesoa i w po rw na niu do

2009 r. na tej po zy cji zastpia Wi la nw. Jej mie sz ka cy sta no wi li je dy nie 1,4% wszy stkich mie sz -

ka cw Wa r sza wy. Ob sza rem o naj wi kszej g sto ci za lud nie nia po zo staj cen tra l ne dzie l ni ce

Wa r sza wy: Ocho ta, Pra ga - Poud nie, r d mie cie, Wola, Mo ko tw, Pra ga - Pnoc. Jed nak w po -

rw na niu do 2009 r. w dzie l ni cach tych nastpi spa dek li cz by lud no ci, naj mnie j szy na Woli

(o 41 o sb). W okre sie 20092012 nie zna cz nie wzrosa li cz ba lud no ci Wa r sza wy o okoo 1000

osb. Naj wi kszy przy rost lud no ci nastpi w Biaoce (o pra wie 11 tys.), w Wi la no wie (o pra wie

7 tys.), w Ur susie (o 4,4 tys.), na Be mowie (o 3,6 tys.). Naj wi k szy spa dek li cz by lud no ci wystpi

na Mo kotowie (o pra wie 5,8 tys.), na Ocho cie (o 4,8 tys.), w r d mie ciu (o 4,6 tys.).

Naj wi cej ko biet na 100 m czyzn przy pa dao w dzie l ni cach r d mie cie i oli borz 125, naj -

mniej sfe mini zo wa ne byy Wesoa i Re m be r tw, gdzie wspczyn nik wy no si od po wied nio 108

i 109. Udzia dzie ci i mod zie y w wie ku po ni ej 18 lat w dzie l ni cach: Wola, Ocho ta, oli borz, Mo -

ko tw wy no si okoo 13%. Naj ni szy od se tek tej gru py wie ko wej za mie sz ki wa r d mie cie, gdzie



co dzie sita oso ba nie prze kro czya 18 lat. Z ko lei w Biaoce w 2012 r. co czwa r ta oso ba bya nie -

peno le t nia, a w dzie l ni cach: Wi la nw, Wesoa, Ur sus co pita. Oso by w wie ku po pro du kcyj nym

(po wy ej 60 lat dla ko biet i 65 dla m czyzn) sta no wiy pra wie 30% mie sz ka cw r d mie cia.

Co czwa r ta oso ba oli bo rza, Mo ko to wa, Ocho ty, Woli i Bie lan bya w tej gru pie wie ko wej. Z ko lei

na Biaoce za mie sz ki wao po ni ej 10% osb w wie ku po pro du kcyj nym. Oso by w wie ku pro du k -

cy j nym sta no wiy 67% mie sz ka cw tej dzie l ni cy. Dla po rw na nia naj mnie j szy od se tek osb

w tej gru pie wie ko wej za mie sz ki wao oli borz i Mo ko tw po ni ej 60%.

Tabela 1.5. Lud no Wa r sza wy i dzie l nic fa kty cz nie za mie sz kaa wg wy bra nych grup wie ko wych, uro dze, zgo nw,przy ro stu na tu ral ne go w 2012 r.

Dzielnica

Liczbaludnoci

Liczbakobietna 100

mczyzn

Ludno w podziale na grupy wiekowe (%)

Urodzeniaywe

ogemZgony

Przyrostnaturalny

Razem 017 1864 (59) 65 (60+)

Warszawa 1 715 517 118 15,76 62,25 21,98 18 795 18 460 335

Bemowo 116 676 113 16,74 64,94 18,32 1 441 777 664

Biaoka 100 226 112 24,39 67,38 8,22 1 734 356 1378

Bielany 132 366 119 14,67 60,22 25,12 1 259 1 478 219

Mokotw 219 812 122 13,48 59,56 26,97 2 168 2 930 762

Ochota 84 614 122 13,23 61,01 25,76 764 1 275 511

Praga--Poudnie

178 662 120 14,39 62,75 22,86 1 851 2 154 303

Praga--Pnoc

68 699 117 15,39 64,57 20,04 662 878 216

Rembertw 23 441 109 17,97 65,36 16,67 246 170 76

rdmiecie 121 570 125 11,32 60,63 28,05 1 044 1 989 945

Targwek 123 464 117 16,14 60,06 23,79 1 375 1 255 120

Ursus 54 745 114 20,25 62,21 17,54 822 400 422

Ursynw 146 895 114 17,52 65,57 16,92 1 751 837 914

Wawer 70 846 113 18,76 61,74 19,50 705 627 78

Wesoa 23 265 108 21,56 63,85 14,59 241 142 99

Wilanw 26 011 113 22,75 62,97 14,28 443 114 329

Wochy 38 278 114 17,05 62,56 20,40 405 356 49

Wola 137 651 123 13,04 61,84 25,12 1 452 2 059 607

oliborz 48 296 125 13,41 58,73 27,87 432 663 231

W la tach 20092012 w Wa r sza wie nastpi zna cz ny przy rost osb bez ro bo t nych. Na ko niec

2012 r. li cz ba osb bez ro bo t nych bya wy sza o ponad 50% w sto sun ku do li cz by osb bez ro bo t -

nych na ko niec 2009 r. Naj wi kszy wzrost od no to wa no na Mo kotowie o 2358 osb, a naj mnie j -

szy wzrost li cz by osb bez ro bo t nych od no to wa no w Wi lanowie o 177.

W od nie sie niu do caego kra ju sto pa bez ro bo cia odno to wa ne go w Wa r sza wie bya w la tach

20092012 ponad trzy kro t nie ni sza ni w Pol sce, a na ko niec roku 2009 na wet ponad czte ro kro t -

nie ni sza. Rw nie w od nie sie niu do wo je w dz twa mazo wie c kie go sto pa bez ro bo cia bya duo

ni sza. Na ko niec 2009 r. ponad trzy kro t nie, a na ko niec 2012 r. bli sko dwu i pkro t nie.



Tabela 1.6. Bez ro bo t ni zare je stro wa ni na dzie 31 grud nia w la tach 20092012

Dzielnica 2009 2010 2011 2012 20122009

Warszawa 31 302 38 640 41 613 49 227 17 925

Bemowo 1 809 2 288 2 519 2 944 1 135

Biaoka 1 317 1 564 1 764 2 178 861

Bielany 2 934 3 487 3 717 4 141 1 207

Mokotw 3 613 4 614 5 074 5 971 2 358

Ochota 1 321 1 648 1 861 2 281 960

Praga-Poudnie 3 996 4 605 4 738 5 754 1 758

Praga-Pnoc 2 134 2 520 2 594 3 163 1 029

Rembertw 445 491 539 678 233

rdmiecie 2 369 3 035 3 237 3 671 1 302

Targwek 2 556 2 985 3 171 3 752 1 196

Ursus 792 1 102 1 236 1 445 653

Ursynw 1 883 2 406 2 598 3 068 1 185

Wawer 1 261 1 448 1 576 1 880 619

Wesoa 375 416 417 555 180

Wilanw 184 244 299 361 177

Wochy 603 841 936 1 075 472

Wola 2 963 3 944 4 237 5 008 2 045

oliborz 747 1 002 1 100 1 302 555



Ryc. 1.5. Sto pa bez ro bo cia w Pol sce, na Ma zo wszu, w Wa r sza wie w la tach 20092012

Pod su mo wa nie

l Li cz ba lud no ci fa kty cz nie za mie sz kaej w Wa r sza wie w 2012 r. wy no sia 1715 tys. i od wie -

lu lat nie ule ga znaczcym zmia nom. Naj mniej liczebn dzie l nic m.st. Wa r sza wy w 2012 r.

bya Wesoa, za naj bar dziej jest Mo ko tw, kt re go mie sz ka cy sta no wi li 12,8% ogu lud -

no ci sto li cy.

l Od 2007 r. w Wa r sza wie utrzy mu je si ten den cja do da t nie go przy ro stu na tu ral ne go. W la -

tach 20092012 naj wi kszy przy rost na tu ra l ny od no to wa no na Biaoce, w Wi lanowie, Ur -

susie, Be mowie. Z ko lei naj wi kszy spa dek li cz by lud no ci wystpi na Mo ko to wie,

Ochocie i r d mie ciu.

l Naj li cz niejsz wie ko wo grup mie sz ka cw Wa r sza wy sta no wiy oso by w wie ku 3034

lata, co sta no wio 10% ogu m czyzn i 9% ogu ko biet. Naj mniej liczn gru p sta no wiy

oso by w wieku 85 lat i wicej.

l W la tach 20092012 w Wa r sza wie zwi kszya si li cz ba osb w wie ku po pro du kcyj nym, po -

do b nie jak w wie ku przed produ kcy j nym. Z ko lei w tym sa mym okre sie o bli sko 2% nastpi

spa dek li cz by osb w wieku produkcyjnym.

l Wspczyn nik dzie t no ci w Wa r sza wie w okre sie 20092012 by zna cz nie ni szy od obse r -

wo wa ne go w ska li caego wo je w dz twa mazo wie c kie go, jak i caego kraju.

l W okre sie 20092012 znaczco wzrosa li cz ba osb bez ro bo t nych (o ponad 50%).

1. SELECTED ASPECTS OF THE DEMOGRAPHIC1. SITUATION IN THE WARSAW POPULATION

Summary

l At the end of 2012 the Wa r saw po pu la tion amo un ted to 1.715 tho u sands in ha bi tants and

re ma i ned the same for the last ye ars, wi t hWe soa re pre sen ting the smal lest nu m ber of

in ha bi tants and di strict Mo ko tw with 12% of the to tal nu m ber of the Wa r saw in ha bi tants.

l Sin ce 2007 the re has been a gro wing ten den cy in the Wa r saw po pu la tion ob se r ved.

Biaoka, Wi la nw and Ur sus di stricts re cor ded the big gest in cre a se in the po pu la tion

be twe en 20092012 whi le Mo ko tw, Ocho ta and r d mie cie di stricts the big gest de cre a se.

l The ma jo ri ty of Wa r saw in ha bi tants were at the age of 3034 and con sti tu ted 10% of the

to tal nu m ber of ma les and 9% of fe ma les. In ha bi tants aged 85 and more were in the

mi no ri ty.

l In 20092012 the nu m ber of ci ti zens at re ti red age rose, the same ten den cy was ob se r ved

among yo ung ci ti zens un der 18. In the same pe riod the gro up of wor kin g -a ge ci ti zens

de cre a sed by 2%.

l The birth rate in Wa r saw in 20092012 was much lo wer than the ave ra ge rate in the

pro vin ce and the co un try.

l In 20092012 a con side ra b le in cre a se (over 50%) in the nu m ber of une mp lo y ed was

ob se r ved.



2. DUGO YCIA I UMIERALNO MIESZKACW WARSZAWY

prof. nadzw. dr Bo g dan Wo j ty niak, Ja kub Sto k wi sze wski

Na ro do wy In sty tut Zdro wia Pub li cz ne go Pa stwo wy Zakad Higieny (NIZPPZH)

Przed sta wio na w po ni szym roz dzia le ana li za dugo ci y cia i umie ra l no ci mie sz ka cw Wa r -sza wy, opra co wa na zo staa na pod sta wie indy widu a l nych da nych re je stru zgo nw mie sz ka -cw Pol ski za lata 20092011, pro wa dzo ne go przez Gwny Urzd Sta ty sty cz ny. Re jestr ten z pew -

nymi nie zbd ny mi ogra ni cze nia mi jest udo st p nia ny Zakado wi Cen trum Moni to ro wa nia i Ana -

liz Sta nu Zdro wia Lud no ci NIZPPZH w celu pro wa dze nia ana liz sta nu zdro wia mie sz ka cw

Pol ski. Wszy stkie przed sta wio ne wy ni ki s ob li cze nia mi was ny mi au to rw z wyjtkiem dugo ci

y cia w Wa r sza wie i w in nych du ych mia stach w Pol sce (ryc. 2.1a i 2.1b).

Oprcz wspczyn ni kw rze czy wi s tych umie ra l no ci dla mie sz ka cw Wa r sza wy ogem

oraz po szcze g l nych dzie l nic, ob li cza no rw nie wspczyn ni ki stan dary zo wa ne wzgl dem wie -

ku me tod bez po red ni. Jako stan dar dow stru ktu r wie ku przy j mo wa no tak zwan stru ktu r

eu ro pejsk, jed na kow dla m czyzn i ko biet, sto so wan mi dzy in ny mi przez Eu ro pe j skie Biu ro

Re gio na l ne wia to wej Or ga ni za cji Zdro wia. Wspczyn ni ki te ob li cza no dla zgo nw z po wo du

ogu przy czyn oraz gw nych klas cho rb. Na to miast w przy pa d ku zgo nw z po wo du pod grup

gw nych klas cho rb w po szcze g l nych dzie l ni cach, ze wzgl du na mniejsz li cz b zgo nw, ob -

li cza no stan dary zo wa ny wska nik zgo nw, wy ra ajcy sto su nek rze czy wi stej li cz by zgo nw

w da nej dzie l ni cy do li cz by zgo nw, jaka byaby ob ser wo wa na gdy by w po szcze g l nych pi cio -

le t nich gru pach wie ku po ziom umie ra l no ci by w tej dzie l ni cy taki sam jak w caej Wa r sza wie.

W zwizku z ma liczb zgo nw z po wo du nie kt rych przy czyn bdcych przed mio tem ana li zy

w dzie l ni cach o mnie j szej li cz bie lud no ci wska za ne byo pod j cie dziaa w celu zmnie j sze nia

zmien no ci lo so wej wska ni ka zgo nw. Z tego wzgl du wska ni ki zgo nw dla po szcze g l nych

dzie l nic ob li cza no na pod sta wie da nych za gre go wa nych dla trzy le t nie go okre su 20092011.

R ni ce mi dzy stan dary zo wa nym wska ni kiem zgo nw, ob li czo nym dla po szcze g l nych

dzie l nic, mwi o r ni cy w za gro e niu y cia ich mie sz ka cw zwiza ne go z dan grup cho rb,

w po rw na niu z po pu lacj caej Wa r sza wy, przy czym r ni ca ta nie wy ni ka ju z tego, e miesz-

ka cy da nej dzie l ni cy s prze ci t nie sta r si (lub modsi), w po rw na niu z ogem mie sz ka cw

mia sta. Trze ba jed nak pod kre li, e przy ana li zach po trzeb zdro wo t nych mie sz ka cw posz-

cze g l nych dzie l nic wspczyn ni ki rze czy wi ste umie ra l no ci musz by bra ne pod uwa g tak

samo jak wska ni ki stan dary zo wa ne wzgl dem wie ku.

Ze wzgl du na fakt, e prze pro wa dzo ne przez nas osza co wa nia dugo ci trwa nia y cia mie sz -

ka cw po szcze g l nych dzie l nic pre zen to wa ne we wcze nie j szych ra po r tach obe j mo way okre -

sy czte ro le t nie, rw nie obe c nie, w celu za pe w nie nia le p szej po rw nywa lno ci wy ni kw i oce ny

za chodzcych zmian, osza co wa nia dugo ci trwa nia y cia mie sz ka cw dzie l nic Wa r sza wy do ko -

na no dla okre su czte role t nie go, tzn. z lat 20082011.


Dugo ycia i umieralno mieszkacw Warszawy

2.1. Dugo y cia mie sz ka cw Wa r sza wy



Ryc. 2.1a. Prze ci t na dugo y cia m czyzn w Wa r sza wie oraz wy bra nych mia stach i aglo me ra cjach mie j skichw la tach 20092012 (dane GUS)

60

65

70

75

80

85

90

Licz

ba la

t

Warszawa Krakw Trjmiasto PoznaWrocaw Podregionkatowicki

d Polskamiasta

2009 2010 2011 2012

80,1

80,

6

80,9

81

,0

81,0

81,

6

82,0

81,

5

81,4

81,

5 8

1,9

82,

0

81,0

81,

6 8

1,8

81,

7

80,5

81,

2

81,6

81,

3

80,9

80,6

81,

480

,9

78,1

79

,0 7

8,4

79

,1

77,9

78,

5 7

8,5

78

,7Ryc. 2.1b. Prze ci t na dugo y cia ko biet w Wa r sza wie oraz wy bra nych mia stach i aglo me ra cjach mie j skich

w la tach 20092012 (dane GUS)

Wedug da nych Gw ne go Urz du Sta ty sty czne go prze ci t na dugo y cia mie sz ka cw

Wa r sza wy sy ste maty cz nie zwi kszaa si w la tach 20092011, ale nie ste ty w roku 2012 zmnie j -

szya si o 0,5 roku w sto sun ku do roku po prze dnie go i wy no sia dla m czyzn 74,9 lat a ko biet

81,5 i bya wi ksza ni dugo y cia ogu mie sz ka cw Pol ski (72,7 i 81,0 lat od po wie d nio dla

m czyzn i ko biet), a ta k e mie sz ka cw miast ogem (73,1 i 81,0 lat). Wa r to zwr ci uwa g,

e ta ki sam spa dek dugo ci y cia m czyzn wystpi w Kra ko wie, a nie co sab szy w Trj mie cie

i Po zna niu. W przy pa d ku ko biet zmnie j sze nie dugo ci y cia ta kie samo jak w Wa r sza wie

wystpio w Po zna niu, a tro ch mnie j sze byo we Wrocawiu (ryc. 2.1a i 2.1b).

Og l nie m czy ni yj zna cz nie kr cej ni ko bie ty i w przy pa d ku mie sz ka cw Wa r sza wy r -

ni ca ta w 2012 r. wy no sia 6,6 lat, a wic bya mnie j sza ni w przy pa d ku caej Pol ski, miast ogem

i wi kszo ci du ych miast.

Dugo trwania ycia mieszkacw poszczeglnych dzielnic Warszawy obliczona dla okresu

czteroletniego 20082011 wykazuje due zrnicowanie, szczeglnie w przypadku mczyzn, ale

co jest bardzo wane ulega ono zmniejszeniu w porwnaniu z wczeniejszymi latami (ryc. 2.2a).

Najgorsza sytuacja wystpuje od lat na Pra dze - Pnoc, gdzie przecitna dugo ycia mczyzn

w latach 20082011 wynosia 69,5 lat (wzrost o 3,8 lat w stosunku do okresu 20042007) i bya



Ryc. 2.2a. red nia dugo y cia m czyzn w dzie l ni cach Wa r sza wy w la tach 20042007 oraz 20082011

o 5,4 lat krtsza od dugoci ycia przecitnego warszawiaka. W najlepszej pod tym wzgldem

dzielnicy, tzn. Wilanowie, mczyni yli przecitnie 82,2 lat (wzrost tylko o 0,4 roku w stosunku

do okresu 20042007), a wic a o 12,7 lat duej ni na Pra dze - Pnoc i o 7,3 lat duej ni rednia

dugo ycia mieszkaca Warszawy. Wyrane zmniejszenie zrnicowania dugoci ycia

mczyzn wynika z wikszego wzrostu jego dugoci w tych dzielnicach gdzie sytuacja bya

najmniej ko rzy st na, tzn. na Pra dze - Pnoc, Woli i oliborzu.

Zna cz nie mnie j sze r ni ce po mi dzy dzie l ni ca mi wy st po way w przy pa d ku trwa nia y cia ko -

biet. Prze de wszy stkim nie od sta je ju tak bar dzo na ko rzy sy tu a cja mie sz ka nek Wi la no wa, kt -

rych dugo y cia zmnie j szya si w sto sun ku do wcze nie j szych lat i jest obe c nie po do b na do

dugo ci y cia mie sz ka nek Wesoej oraz Ur sy no wa i wy no si okoo 85 lat (ryc. 2.2b). Rw no cze -

nie po pra wia si sy tu a cja w tych dzie l ni cach gdzie mie sz kan ki yy wy ra nie kr cej ni og Wa r -

sza wia nek, tzn. na Pra dze - Pnoc, Woli i Biaoce. Mie sz kan ki Pra gi - Pnoc w la tach 20082011

yy prze ci t nie o 6,6 lat kr cej ni mie sz kan ki Wesoej (to one w ostatnich latach yj najduej)

i o 3,4 lat krcej ni mieszkanki Warszawy ogem.



Ryc. 2.2b. red nia dugo y cia ko biet w dzie l ni cach Wa r sza wy w la tach 20042007 oraz 20082011

2.2. Umieralno wedug pci i grup wieku



Ryc. 2.3a. Rze czy wi ste (Rz) oraz stan dary zo wa ne (Std) wspczyn ni ki zgo nw m czyzn z po wo du ogu przy czynw Wa r sza wie, w mia stach ogem oraz w Pol sce w la tach 20042011

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Warszawa-Rz Miasta-Rz Polska-Rz

Warszawa-Std Miasta-Std Polska-Std

1000

900

800

700

600

500

400

487,4

982,6

892,2

882,6

537,2533,5

Ryc. 2.3b. Rze czy wi ste (Rz) oraz stan dary zo wa ne (Std) wspczyn ni ki zgo nw ko biet z po wo du ogu przy czynw Wa r sza wie, w mia stach ogem oraz w Pol sce w la tach 20042011

W 2011 r. zare je stro wa no 17 586 zgo nw mie sz ka cw Wa r sza wy, a wic na ka de 100 000

mie sz ka cw zmaro 1032,5 osb, pra kty cz nie tyle samo co w 2010 r., a o 36 osb mniej ni

w 2009 r. Okoo poowa zgo nw mie sz ka cw Wa r sza wy (51,4%) nastpia w szpi ta lu, 10,7%

w in nym zakad zie opie ki zdro wo t nej, 30,8% w domu, a 7,1% w in nym mie j s cu. Od se tek zgo nw

w szpi ta lu jest po do b ny jak w mia stach ogem (51,7%) oraz w Pol sce (50,6%), na to miast od se -

tek zgo nw w in nych zakadach opie ki zdro wo t nej jest tro ch wy szy (mia sta 7,7%, Pol ska

6,6%).

Wspczyn ni ki rze czy wi ste zgo nw s w Wa r sza wie wy sze ni ogem w mia stach oraz

w Pol sce, co szcze g l nie wy ra nie za zna cza si w przy pa d ku ko biet. Wy ni ka to ze sta r sze go prze -

ci t nie wie ku mie sz ka cw Wa r sza wy, a nie z ich go r sze go sta nu zdro wia. Po wy eli mino wa niu



Ryc. 2.4. Rze czy wi ste i stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du ogu przy czyn w po szcze g l nych dzie l ni -cach w po rw na niu z ca Wa r szaw, red nia dla lat 20092011, Wa r sza wa = 100

r nic w stru ktu rze wie ku lud no ci w po rw ny wa nych gru pach, og l ne na t e nie umie ra l no ci

za rw no m czyzn jak i ko biet w Wa r sza wie w la tach 20092011 (ale rw nie w la tach wcze nie j -

szych) byo wy ra nie ni sze od umie ra l no ci w mia stach ogem oraz w caej Pol sce (ryc. 2.3a

i 2.3b), a ob ni e nie si stan dary zo wa nych wspczyn ni kw w tym okre sie byo w Wa r sza wie po -

rw nywa l ne do obse rwo wa ne go w Pol sce i w in nych mia stach, z t r nic, e w sto li cy po pra w

przy nis w za sa dzie ty l ko rok 2010.

Wy st puj due r ni ce w po zio mie umie ra l no ci ogem mie sz ka cw po szcze g l nych dziel -

nic Wa r sza wy (ryc. 2.4 i 2.5). Cha ra kter tego zr ni co wa nia cz cio wo wy ni ka z r nic w stru ktu -

rze wie ku mie sz ka cw. Zde cy do wa nie naj wy szy rze czy wi sty wspczyn nik zgo nw by w rd -

mie ciu o bli sko 60% wy szy od ogl nowar sza wskie go, a na st p nie na Woli i oli bo rzu, ale po



Ryc. 2.5. Stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du ogu przy czyn wg pci w po szcze g l nych dzie l ni cach,red nia dla lat 20092011

wy stan dary zowa niu wspczyn ni kw wzgl dem wie ku (tzn. wy eli mino wa niu r nic mi dzy dzie l -

ni ca mi w stru ktu rze wie ku), wy ra nie naj wy sze za gro e nie y cia ob se r wu je si wrd mie sz ka -

cw Pra gi - Pnoc, jest ono o 40% wy sze od red nie go po zio mu dla caego mia sta (ryc. 2.4). Na -

le y pod kre li, e dua nad wy ka rze czy wi s tych wspczyn ni kw zgo nw w r d mie ciu, na

Woli i oli bo rzu w sto sun ku do po zio mu w caym mie cie, wy ni ka cz cio wo ze sta r sze go prze -

ci t nie wie ku mie sz ka cw tych dzie l nic, nie mniej jed nak na wet po wy eli mino wa niu wpywu r -

nic w stru ktu rze wie ku, za gro e nie y cia mie sz ka cw tych dzie l nic jest wy sze od red nie go dla

caego mia sta (na Woli o 20%). Zwra ca uwa g sy tu a cja na Biaoce, gdzie rze czy wi sty

wspczyn nik umie ra l no ci jest o poow ni szy od wa r sza wskie go, ale jest to wyczn zasug

mod szej stru ktu ry wie ku mie sz ka cw tej dzie l ni cy. Po wy eli mino wa niu wpywu tej r ni cy po -

ziom umie ra l no na Biaoce jest taki jak ogem w Wa r sza wie. Na to miast Wi la nw i Ur sy nw

s tymi dzie l ni ca mi, kt rych mie sz ka cy s naj mniej za gro e ni ry zy kiem zgo nu i nie wy ni ka to ty l -

ko z tego, e mie sz kaj tam lu dzie prze ci t nie modsi ni ogem w Wa r sza wie ale rw nie z tego,

e s oni zdro wsi.

Nie ko rzy st na sy tu a cja mie sz ka cw Pra gi - Pnoc i Woli za zna cza si szcze g l nie si l nie w przy -

pa d ku m czyzn. Po wy eli mino wa niu r nic w stru ktu rze wie ku, po ziom umie ra l no ci m czyzn

mie sz kajcych w tych dzie l ni cach by wy szy od prze ci t ne go dla ogu wa r sza wskich m czyzn

od po wie d nio o 50% i 27% oraz by okoo dwu kro t nie wy szy ni po ziom umie ra l no ci m czyzn

mie sz kajcych w Wi la no wie i na Ur sy nowie (ryc. 2.5). R ni ce w po zio mie umie ra l no ci ko biet s

zna cz nie mnie j sze. Za gro e nie y cia mie sz ka nek Pra gi - Pnoc jest o jedn trze ci wy sze ni

ogu wa r sza wia nek, a mie sz ka nek Woli ju ty l ko o 14%. Wa r to zwr ci uwa g na fakt, e o ile

w Wi la no wie i na Ur sy no wie po ziom umie ra l no ci m czyzn jest wy szy ni ko biet ty l ko o okoo

40% to w Wesoej, na Pra dze Pnoc i na Woli r ni ca jest okoo dwu kro t na.

Tabela 2.1a. Rzeczywiste wspczynniki zgonw z powodu ogu przyczyn wedug pci i grup wiekuw Warszawie i w miastach ogem w latach 20092011 (na 100 000 ludnoci danej grupy pci i wieku)

Grupy wieku

Warszawa Miasta Polska

2009 2010 2011 2009 2010 2011 2009 2010 2011

Mczyni

Ogem 1147,1 1088,2 1091,4 1100,6 1076,3 1053,2 1106,3 1083,6 1062,6

064 454,7 420,2 428,0 513,2 498,8 486,8 498,7 489,7 481,5

25-44 168,3 139,4 152,7 204,7 193,7 189,7 216,5 205,7 203,6

45-64 1145,6 1088,7 1128,1 1317,1 1282,1 1244,0 1312,6 1289,1 1251,0

65-84 4601,1 4286,5 4225,5 5173,6 4996,9 4763,7 5419,5 5254,2 5053,9

85 lat i wicej 15046,5 14652,4 14150,4 18023,4 16920,0 16390,5 18914,7 17830,4 17596,6

Kobiety

Ogem 1001,1 986,4 982,6 907,7 895,1 882,6 918,0 905,0 892,2

0-64 216,4 205,2 205,5 227,7 219,8 218,7 205,6 198,5 198,0

25-44 51,9 49,2 44,2 67,3 62,8 62,2 66,7 61,2 61,1

45-64 508,4 494,1 518,0 543,2 526,1 526,1 519,4 503,6 501,7

65-84 2841,2 2769,7 2638,8 3152,7 3032,9 2889,2 3239,6 3137,5 3014,9

85 lat i wicej 13620,5 12980,7 13537,9 15197,2 14501,1 14033,9 15969,4 15274,2 14581,4



Ta be la 2.1b. Stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du ogu przy czyn wedug pci i grup wie kuw Wa r sza wie i w mia stach ogem w la tach 20092011 (na 100 000 lud no ci da nej grupy pci i wieku)

Grupy wieku

Warszawa Miasta Polska

2009 2010 2011 2009 2010 2011 2009 2010 2011

Mczyni

Ogem 903,2 833,8 835,6 1078,3 1025,4 981,4 1112,1 1064,5 1026,8

0-64 387,6 353,8 361,3 459,4 436,1 417,7 469,3 449,7 431,7

25-44 179,2 150,6 163,6 220,5 208,8 203,6 230,3 219,1 215,1

45-64 1098,8 1026,1 1040,3 1289,9 1229,7 1173,3 1307,8 1258,9 1202,1

65-84 4077,5 3723,6 3725,4 4892,1 4680,4 4457,1 5053,2 4859,7 4666,2

85 lat i wicej 15046,5 14652,4 14150,4 18023,4 16920,0 16390,5 18914,7 17830,4 17596,6

Kobiety

Ogem 516,3 490,7 487,4 581,5 552,7 533,5 583,9 556,9 537,2

0-64 171,6 157,2 157,9 186,0 174,5 171,0 181,1 169,9 166,5

25-44 60,3 53,5 49,1 73,0 68,3 67,1 71,4 65,8 65,3

45-64 474,0 450,9 464,8 522,0 493,9 483,2 505,0 479,0 468,3

65-84 2273,9 2210,6 2114,6 2639,9 2523,6 2409,7 2630,6 2530,0 2431,9

85 lat i wicej 13620,5 12980,7 13537,9 15197,2 14501,1 14033,9 15969,4 15274,2 14581,4

W ta be lach 2.1a i 2.1b przed sta wio no rze czy wi ste oraz stan dary zo wa ne wspczyn ni ki umie -

ra l no ci og l nej m czyzn i ko biet w za le no ci od gru py wie ku w Wa r sza wie, mia stach ogem

oraz Pol sce w la tach 20092011. Og l nie mo na stwier dzi, e po wy eli mino wa niu r nic w struk -

tu rach wie ku po rw ny wa nych po pu la cji po ziom umie ra l noci mie sz ka cw Wa r sza wy za rw no

w mod szych jak i sta r szych gru pach wie ku jest ni szy ni w po zo staych dwch po pu la cjach

a w najko rzyst nie j szej sy tu a cji na tle r wie ni kw s modzi wa r sza wia cy (m czy ni i ko bie ty)

w wie ku 2544 lata. Jak ju wspo mnia no nad wy ka umie ra l no ci m czyzn w sto sun ku do ko biet

jest w Wa r sza wie mnie j sza ni w mia stach ogem oraz w Pol sce, ale sy tu a cja ta za zna cza si do -

pie ro u osb w wie ku po wy ej 45 lat.

2.3. Umieralno wedug przyczyn zgonu

Naj wa niej szy mi przy czy na mi zgo nw mie sz ka cw Wa r sza wy, po do b nie jak ogu miast

i Po l ski s cho ro by ukadu kre nia i no wo two ry zoli we (ryc. 2.6), kt re w 2011 r. byy odpo wie -

dzia l ne w su mie za 72% ogu zgo nw mie sz ka cw mia sta. Po zo stae cho ro by s nie po rw -

nywa lnie mnie j szym za gro e niem y cia lud no ci. Po rw nujc udzia gw nych przy czyn zgo nw

w Wa r sza wie oraz w mia stach i w caym kra ju na le y zwr ci uwa g na wi ksze zna cze nie cho rb

ukadu od de cho we go w za gro e niu y cia mie sz ka cw Wa r sza wy, a ponad to trze ba pod kre li

wy ra nie mnie j szy w Wa r sza wie od se tek zgo nw, kt rych przy czy n opi suj ty l ko ob ja wy, jest

ona nie dokad nie okre lo na lub nie zna na. Po ni ej om wio no dokad niej umie ra l no spo wo do -

wan naj wa niej szy mi przy czy na mi zgo nw mie sz ka cw Wa r sza wy, po ka za no zmien no



umie ra l no ci w la tach 20092011 oraz r ni ce w za gro e niu y cia mie sz ka cw po szcze g l nych

dzie l nic.

2.3.1. Umie ra l no z po wo du cho rb ukadu kre nia

Cho ro by ukadu kre nia (ChUK) (ICD-10 I00-I99) s zde cy do wa nie do mi nujc przy czyn zgo -

nw mie sz ka cw Wa r sza wy po do b nie jak mie sz ka cw miast ogem i caej Pol ski. W 2011 r.

byy one odpo wie dzia l ne za 45,0% wszy stkich zgo nw mie sz ka cw Wa r sza wy 41,3% zgo nw

m czyzn i 48,5% zgo nw ko biet.

W roku 2011 zmaro w Wa r sza wie z po wo du ChUK 7915 osb, tzn. 464,7 na ka de 100 000

mie sz ka cw. Wpra w dzie ko bie ty umie raj z po wo du cho rb ukadu kre nia tro ch cz ciej ni

m czy ni (w 2011 r. rze czy wi ste wspczyn ni ki dla obu grup wy no siy w Wa r sza wie od po wie d -

nio 476,4 i 450,9 na 100 000), ale wy ni ka to z ich prze ci t nie sta r sze go wie ku. Po wy eli mino wa niu

r nic w obu stru ktu rach wie ku oka zu je si, e cho ro by te s wi kszym za gro e niem y cia m -



Ryc. 2.6. Rozkad pro cen to wy naj wa nie j szych przy czyn zgo nw w Wa r sza wie,w mia stach ogem oraz w Pol sce w 2011 r.

czyzn i stan dary zo wa ny wspczyn nik zgo nw w 2011 r. dla wa r sza wia kw by o 61% wy szy ni

dla wa r sza wia nek (tab. 2.2a, b). W Pol sce oraz mia stach ogem nadu mie ra l no m czyzn z po -

wo du tej przy czy ny bya tro ch wy sza i wy no sia 6870%.

Tabela 2.2a. Rzeczywiste wspczynniki zgonw w Warszawie, w miastach ogem oraz w Polscewedug pci (M, K) oraz przyczyn w 2011 r. (na 100 000 ludnoci danej grupy)

Przyczyny zgonw (ICD-10)Warszawa Polska Miasta

M K M K M K

Razem

w tym:1091,4 982,6 1053,2 882,6 1062,6 892,2

Choroby zakane i pasoytnicze 16,8 15,6 10,6 7,5 9,5 6,6

grulica 1,3 0,7 2,8 0,7 2,7 0,7

Nowotwory zoliwe 304,7 251,8 285,6 223,8 276,4 204,5

nowotwr z. odka 15,2 8,0 18,8 9,3 18,6 8,9

nowotwr z. jelita grubego (C18-C21) 34,4 24,5 34,2 26,0 31,5 24,1

nowotwr z. tchawicy, oskrzela i puca 91,7 50,1 85,2 37,8 85,7 31,5

nowotwr z. sutka kobiet . 36,1 . 30,5 . 27,4

nowotwr z. szyjki macicy . 8 . 9,5 . 8,3

nowotwr z. gruczou krokowego 28,0 . 22,5 . 21,9 .

nowotwr z. pcherza moczowego 14,1 4,1 14,1 4 13,7 3,4

Choroby ukadu krenia 450,9 476,4 412,5 423,5 425,4 455,5

choroba nadcinieniowa 15,4 23,0 11,4 14,2 12,4 15,9

choroba niedokrwienna serca 115,0 77,9 134,7 106,7 132,2 109,1

ostry zawa serca (I21-I22) 69,7 31,4 55,3 31,5 53,5 31,4

inne choroby serca (I30-I52) 203,2 225,0 124,3 123,5 128,2 128,9

niewydolno serca 176,7 202,4 75,9 83,8 75,8 86,5

choroby naczy mzgowych 80,6 108,3 78,2 93,8 81,7 102,3

miadyca 15,2 23,2 45,0 70,9 52,2 84,6

Choroby ukadu oddechowego 93,1 75,3 59,5 41,7 63,6 40,8

zapalenie puc 64,4 55,4 29,9 23,5 28,5 23,4

przewleke ch. dolnych drg oddechowych 22,8 14,1 22,0 12,9 27,7 12,3

Choroby ukadu trawiennego 63,2 47,6 55,2 37,8 50,5 35,3

choroby wtroby 26,2 12,5 27,4 11,6 23,9 9,3

Choroby ukadu moczowo-pciowego 23,9 22,4 13,8 13,5 13,7 13,4

niewydolno nerek 21,5 19,4 12,6 12,0 12,6 12,1

Przyczyny niedokadnie okrelone (R00-R99) 20,2 18,2 70,0 51,3 69,9 54,9

Zewntrzne przyczyny zgonu 76,8 31,0 87,3 27,5 98,1 27,3

wypadki komunikacyjne 14,1 4,0 15,9 4,6 20,4 5,2

upadki 9,7 12,7 11,6 8,9 12,0 9,1

samobjstwa i samouszkodzenia 15,2 2,2 23,4 3,6 28,7 3,8



Tabela 2.2b. Standaryzowane na wiek wspczynniki zgonw w Warszawie, w miastach ogem oraz w Polscewedug pci (M, K) oraz przyczyn w 2011 r. (na 100 000 ludnoci danej grupy)

Przyczyny zgonw (ICD-10)Warszawa Miasta Polska

M K M K M K

Razem

w tym:835,6 487,4 981,4 533,5 1026,8 537,2

Choroby zakane i pasoytnicze 13,1 9,1 10,0 5,1 9,2 4,6

grulica 1,0 0,4 2,5 0,5 2,6 0,5

Nowotwory zoliwe 232,7 146,7 259,2 151,6 262,2 143,8

nowotwr z. odka 12,1 4,7 17,1 6,0 17,7 5,9

nowotwr z. jelita grubego (C18-C21) 24,9 12,8 31,2 16,5 30,0 15,7

nowotwr z. tchawicy, oskrzela i puca 70,8 30,5 76,4 26,5 80,7 23,5

nowotwr z. sutka kobiet . 22,7 . 21,8 . 20,3

nowotwr z. szyjki macicy . 6,1 . 7,2 . 6,7

nowotwr z. gruczou krokowego. 19,4 . 21,0 . 21,2 .

nowotwr z. pcherza moczowego 10,5 2,0 13,0 2,4 13,1 2,1

Choroby ukadu krenia 336,8 208,8 388,2 231,1 415,3 244,8

choroba nadcinieniowa 10,7 9,8 10,6 8,0 11,9 8,7

choroba niedokrwienna serca 90,2 34,6 125,5 58,6 128,2 59,5

ostry zawa serca (I21-I22) 57,5 15,9 50,8 18,4 51,1 18,5

inne choroby serca (I30-I52) 150,5 99,5 117,2 67,9 125 69,9

niewydolno serca 129,6 86,4 72,3 45,3 74,5 46,1

choroby naczy mzgowych 58,3 46,7 72,8 52,3 78,9 56,4

miadyca 10,8 8,9 44,7 35,5 53,5 41,2

Choroby ukadu oddechowego 66,6 32,6 56,2 24,7 62,0 24,2

zapalenie puc 45,9 23,1 28,8 13,4 28,2 13,3

przewleke ch. dolnych drg oddechowych 16,1 6,7 20,3 7,9 26,6 7,7

Choroby ukadu trawiennego 51,5 26,6 50,6 24,6 48,0 23,0

choroby wtroby 23,2 9,7 24,8 9,2 22,4 7,7

Choroby ukadu moczowo-pciowego 16,8 9,3 13,1 7,6 13,3 7,6

niewydolno nerek 15,1 7,9 11,9 6,7 12,2 6,8

Przyczyny niedokadnie okrelone (R00-R99) 16,5 8,8 66,9 30,4 69,5 31,5

Zewntrzne przyczyny zgonu 67,3 20,5 80,5 20,2 92,1 20,4

wypadki komunikacyjne 12,4 3,3 14,8 4,0 19,1 4,6

upadki 7,6 5,5 11,0 4,9 11,7 4,9

samobjstwa i samouszkodzenia 13,7 1,8 21,4 3,1 26,7 3,4

Wpra w dzie rze czy wi ste wspczyn ni ki umie ra l no ci z po wo du ChUK s w Wa r sza wie osta t nio

wy sze ni w mia stach ogem oraz w Pol sce, ale wy ni ka to ze sta r sze go prze ci t nie wie ku mie sz -

ka cw sto li cy. Po wy eli mino wa niu r nic w stru ktu rach wie ku po ziom umie ra l no ci mie sz ka -

cw Wa r sza wy jest od wie lu ju lat ni szy ni w po rw ny wa nych po pu la cjach, tak wic mo na ge -

ne ra l nie stwier dzi, e cho ro by ukadu kre nia ogem s mnie j szym za gro e niem y cia m -

czyzn i ko biet mie sz kajcych w Wa r sza wie ni mie sz ka cw miast ogem i Pol ski (ryc. 2.7a, b).

Trze ba jed nak zwr ci uwa g, e ta ko rzy st na dla Wa r sza wia kw r ni ca sto p nio wo zmnie j sza si

co wy ni ka z bra ku da l szej po pra wy sy tu a cji w sto li cy za kre sie umie ra l no ci z po wo du ChUK. Jest

bar dzo pra wdo podo b ne, e sy tu a cja ta jest pe w nym ar te fa ktem zwiza nym z sy ste maty cz nym

zmnie j sza niem si w osta t nich la tach w Wa r sza wie li cz by zgo nw z przy czyn nie dokad nie okre -

lo nych, kt re obe c nie mog cz ciej by uz na wa ne jako zgo ny z po wo du ChUK.





Ryc. 2.7a. Rze czy wi ste (Rz) oraz stan dary zo wa ne (Std) wspczyn ni ki zgo nw m czyzn z po wo du ogu cho rbukadu kre nia w Wa r sza wie, w mia stach ogem oraz w Pol sce w la tach 20042011

150

200

250

300

350

400

450

500

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011



208,8

476,4

455,5

423,5

231,1244,8

Ryc. 2.7b. Rze czy wi ste (Rz) oraz stan dary zo wa ne (Std) wspczyn ni ki zgo nw ko biet z po wo du ogu cho rbukadu kre nia w Wa r sza wie, w mia stach ogem oraz w Pol sce w la tach 20042011

W la tach 20092011 naj cz ciej z po wo du ChUK umie ra li mie sz ka cy r d mie cia, Woli i oli -

bo rza ale wy ni kao to z ich sta r szej stru ktu ry wie ku (ryc. 2.8). Na to miast po przy j ciu jed na ko wej

stru ktu ry wie ku dla wszy stkich dzie l nic oka zao si, e cho ro by ukadu kre nia sta no wi zde cy -

do wa nie naj wi ksze za gro e nie y cia dla mie sz ka cw Pra gi - Pnoc (o 41% wi ksze od prze ci t -

ne go dla ogu mie sz ka cw mia sta) a na st p nie Woli (nad wy ka o 26%). W naj bar dziej ko rzy st -

nej sy tu a cji pod wzgl dem za gro e nia y cia ChUK s mie sz ka cy Wi la no wa (stan dary zo wa ny

wspczyn nik umie ra l no ci ni szy od wa r sza wskie go o 37%), a ta k e Ur sy no wa (wspczyn nik

ni szy od prze ci t ne go o 28%).

Nie ko rzy st na sy tu a cja mie sz ka cw Pra gi - Pnoc, Woli, oli bo rza, r d mie cia za zna cza si

si l niej w przy pa d ku m czyzn ni ko biet. Jed nak szcze g l nie dua r ni ca mi dzy m czy z na mi

i ko bie ta mi w umie ra l no ci z po wo du ChUK wy st po waa w Wesoej gdzie za gro e nie y cia m -

czyzn byo a 2,8 razy wy sze ni ko biet (ryc. 2.9). Mie sz kan ki Wesoej umie ray z po wo du ChUK

ty l ko nie zna cz nie cz ciej ni mie sz kan ki Wi la no wa pod czas gdy w przy pa d ku m czyzn r ni ca

wy no sia a 76%. Na to miast naj mnie j sza nad wy ka umie ra l no ci m czyzn w po rw na niu z ko -

bie ta mi wy st po waa w Ur su sie, Wa w rze, Rem be r to wie oraz na Ur sy no wie i bya ona mnie j sza

ni 50%.



Ryc. 2.8. Rze czy wi ste i stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du ogu cho rb ukadu kre niaw po szcze g l nych dzie l ni cach w po rw na niu z ca Wa r szaw, red nia dla lat 20092011, Wa r sza wa = 100

Ju od ki l ku lat naj czstsz przy czyn zgo nw mie sz ka cw Wa r sza wy spo rd ogu cho rb

ukadu kre nia s inne cho ro by se r ca (I30-I51) (inne ni cho ro ba nie do krwien na se r ca ChNS,

I20-I25), wrd kt rych zde cy do wa nie do mi nu je nie wy do lno se r ca (I50), kt ra w 2011 r. od po -

wia daa za 3246 zgo nw a wic pra wie 90% zgo nw z po wo du in nych cho rb se r ca i ponad

40% zgo nw z po wo du ogu ChUK (tab. 2a). Cho ro ba nie do krwien na se r ca po wo du je w Wa r -

sza wie pra kty cz nie tyle samo zgo nw co cho ro by na czy m z go wych (w 2011 r. od po wie d nio

1617 i 1628).

Zwra ca uwa g wy ra ny wzrost w la tach 20092011 umie ra l no ci wa r sza wia kw z po wo du

nie wy do lno ci se r ca m czyzn szcze g l nie wy so ki w 2010 r., a ko biet w 2011 r. Ponad to wrd

m czyzn zwi kszaa si nie zna cz nie umie ra l no z po wo du zawau se r ca, a wrd ko biet z po -

wo du cho rb na czy m z go wych (ryc. 2.10a, b). W su mie zawa se r ca, nie wy do lno se r ca oraz

cho ro by na czy m z go wych byy odpo wie dzia l ne za ok. trzy czwa r te (72%) ogu zgo nw z po -

wo du cho rb ukadu kre nia mie sz ka cw Wa r sza wy w 2011 r.

Spo rd oma wia nej wy ej pod gru py ChUK inne cho ro by se r ca, w tym nie wy do lno se r ca

u m czyzn i ko biet, oraz zawa se r ca u m czyzn, sta no wi wi ksze za gro e nie y cia dla miesz -

ka cw Wa r sza wy ni dla mie sz ka cw miast ogem i caej Pol ski (tab. 2.2a, b). Niewtpli wie



Ryc. 2.9. Stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du ogu cho rb ukadu kre nia m czyzn oraz ko bietw po szcze g l nych dzie l ni cach, red nia dla lat 20092011



Ryc. 2.10b. Stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du cho ro by nie do krwien nej se r ca (ChNS) w tym zawause r ca, in nych cho rb se r ca w tym nie wy do lno ci se r ca oraz cho rb na czy m z go wych (ChNM)

wg pci w Wa r sza wie w latach 20092011 (wspczyn nik na 100 000 lud no ci)

Ryc. 2.10a. Rze czy wi ste wspczyn ni ki zgo nw z po wo du cho ro by nie do krwien nej se r ca (ChNS) w tym zawause r ca, in nych cho rb se r ca w tym nie wy do lno ci se r ca oraz cho rb na czy m z go wych (ChNM)

wg pci w Wa r sza wie w la tach 20092011 (wspczyn nik na 100 000 lud no ci)

nie po kj moe bu dzi zna cz na nad wy ka umie ra l no ci war sza wia kw z po wo du nie wy do lno ci

se r ca, ale jak wy ka za no w oso b nej ana li zie, moe to by cz cio wo spo wo do wa ne r ni ca mi

w orze ka niu przy czyn zgo nu z po wo du cho rb serco wo-na czy nio wych ja kie wy st puj na te re nie

Pol ski.

Jak po ka za no po wy ej, cho ro by ukadu kre nia ogem w la tach 20092011 naj bar dziej za -

gra ay y ciu mie sz ka cw Pra gi - Pnoc i Woli przy czym w dzie l ni cach tych wy r niajcy si

pro blem sta no wi nie wy do lno se r ca (ryc. 2.11). Zawa se r ca i cho ro by na czy m z go wych

w szcze g l ny spo sb za gra ay y ciu mie sz ka cw Ta r gw ka, ale na le y zwr ci uwa g, e naj -



Ryc. 2.11. Stan dary zo wa ne wska ni ki zgo nw z po wo du zawau se r ca, nie wy do lno ci se r ca oraz cho rbna czy m z go wych (ChNM) w po szcze g l nych dzie l ni cach, red nia dla lat 20092011, Wa r sza wa = 100

bar dziej za gro o ne z po wo du cho rb na czy m z go wych byo y cie mie sz ka cw Biaoki. Naj -

ni szy po ziom umie ra l no ci z po wo du roz pa try wa nych trzech przy czyn zgo nw wy st pu je w Wi -

la no wie i na Ur sy no wie.

2.3.2. Umieralno z powodu nowotworw zoliwych (C00-C97)

Od sze re gu lat no wo two ry zoli we s drug, co do cz sto ci grup przy czyn zgo nw Po la kw

i w 2011 r. byy one odpo wie dzia l ne za 26,7% wszy stkich zgo nw mie sz ka cw Wa r sza wy,

a wic tro ch wi cej ni w przy pa d ku ogu miast oraz caej Pol ski (ryc. 2.6). W 2011 r. zmary

w Wa r sza wie z ich po wo du 4702 oso by, tzn. 276,1 na ka de 100 000 mie sz ka cw. Cz ciej z po -

wo du no wo two rw zoli wych umie raj m czy ni ni ko bie ty (w 2011 r. rze czy wi ste wspczyn -

ni ki zgo nw dla obu grup wy no siy w Wa r sza wie od po wie d nio 304,7 i 251,8 na 100 000)

(tab. 2.2a). Nad wy ka umie ra l no ci m czyzn, w po rw na niu z ko bie ta mi je sz cze bar dziej wzra sta

po wy eli mino wa niu r nic w stru ktu rach wie ku obu grup stan dary zo wa ny wspczyn nik zgo -

nw w 2011 r. dla wa r sza wia kw by o 59% wy szy ni dla wa r sza wia nek (tab. 2.2b). W mia stach

ogem oraz w Pol sce nadu mie ra l no m czyzn z tej przy czy ny bya wi ksza ni w Wa r sza wie

i wy no sia od po wie d nio 82% i 71%.

Wpra w dzie rze czy wi ste wspczyn ni ki umie ra l no ci z po wo du no wo two rw zoli wych s

w Wa r sza wie wy sze ni w mia stach ogem oraz w Pol sce ale wy ni ka to ze sta r sze go prze ci t nie

wie ku mie sz ka cw sto li cy. Po wy eli mino wa niu r nic w stru ktu rach wie ku po ziom umie ra l no ci

m czyzn mie sz kajcych w Wa r sza wie jest od wie lu ju lat ni szy ni w po rw ny wa nych po pu la -

cjach, a ponad to do roku 2010 tro ch szy b ciej zmnie j sza si (ryc. 2.12a). Nie ste ty w 2011 r.

w Wa r sza wie spa dek ten uleg za ha mo wa niu. Mo na jed nak ge ne ra l nie stwier dzi, e no wo two ry

zoli we ogem s mnie j szym za gro e niem y cia m czyzn mie sz kajcych w Wa r sza wie ni

mieszka cw miast ogem i Pol ski. Na to miast w przy pa d ku mie sz ka nek Wa r sza wy sy tu a cja nie

jest ju tak ko rzy st na gdy ich po ziom umie ra l no ci jest po do b ny do obse rwo wa ne go dla ogu

mie sz ka nek miast i ty l ko nie zna cz nie ni szy od po zio mu umie ra l no ci ogu Po lek (ryc. 2.12b).

Zr ni co wa nie umie ra l no ci mie sz ka cw po szcze g l nych dzie l nic z po wo du no wo two rw

jest mnie j sze ni umie ra l no ci z po wo du cho rb ukadu kre nia. W la tach 20092011 naj cz ciej,

w prze li cze niu na li cz b mie sz ka cw, umie ray na no wo two ry zoli we oso by mie sz kajce

w r d mie ciu, na Woli i na oli bo rzu o ponad 30% cz ciej ni og wa r sza wia kw, ale wy ni -

kao to w pe w nym sto p niu, zwasz cza w przy pa d ku mie sz ka cw r d mie cia, ze sta r szej stru k -

tu ry wie ku osb mie sz kajcych w tych dzie l ni cach (ryc. 2.13). Na to miast fa kty cz ne, nie zwizane

z wie kiem naj wi ksze za gro e nie y cia spo wo do wa ne no wo two ra mi zoli wy mi ob ser wo wa no

wrd mie sz ka cw Pra gi - Pnoc i Woli ale od bie gao ono od za gro e nia prze ci t ne go dla miesz -

ka cw Wa r sza wy ju ty l ko o od po wie d nio 16% i 15%. Wa r to przy po mnie, e w la tach

20052008 ta nad wy ka umie ra l no ci na Pra dze - Pnoc wy no sia 36%.

Nie ko rzy st na sy tu a cja mie sz ka cw Pra gi - Pnoc i Woli za zna cza si si l niej w przy pa d ku m -

czyzn ni ko biet. Ponad to dua r ni ca mi dzy m czy z na mi i ko bie ta mi w umie ra l no ci z po wo -

du no wo two rw zoli wych wy st po waa na Ocho cie, w Ur su sie i na Be mo wie gdzie za gro e nie

y cia m czyzn byo o ponad 70% wy sze ni ko biet (ryc. 2.14). Zwra ca uwa g sy tu a cja w Wi la -

no wie gdzie po ziom umie ra l no ci m czyzn i ko biet by pra wie iden ty cz ny. Umie ra l no ko biet

bya o ok. 5% wy sza od prze ci t nej, dla ogu mie sz ka nek Wa r sza wy, a umie ra l no m czyzn



bya o 30% ni sza od prze ci t nej. Wy nik ten na le y jed nak tra kto wa z ostro no ci gdy

ze wzgl du na nie wielk li cz b mie sz ka cw tej dzie l ni cy ob li cza ne wspczyn ni ki oba r czo ne s

wiksz ni w du ych dzie l ni cach zmien no ci lo sow. Sto sun ko wo maa nad wy ka umie ra l no -

ci m czyzn w po rw na niu z ko bie ta mi, po ni ej 40%, bya na Ur sy no wie, w Rem be r to wie

i w Wa w rze.



Ryc. 2.12b. Rze czy wi ste (Rz) oraz stan dary zo wa ne (Std) wspczyn ni ki zgo nw ko biet z po wo du oguno wo two rw zoli wych w Wa r sza wie, w mia stach ogem oraz w Pol sce w la tach 20042011

200

220

240

260

280

300

320

340

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011



232,7

304,7

285,6

276,4

262,2

259,2

Ryc. 2.12a. Rze czy wi ste (Rz) oraz stan dary zo wa ne (Std) wspczyn ni ki zgo nw m czyzn z po wo du oguno wo two rw zoli wych w Wa r sza wie, w mia stach ogem oraz w Pol sce w la tach 20042011

Wrd no wo two rw zoli wych zde cy do wa nie naj wi ksze za gro e nie y cia dla mie sz ka cw

Wa r sza wy, po do b nie jak ogu miast i caej Pol ski, sta no wi no wo twr tcha wi cy, oskrze la i puca

(ICD-10 C33-C34), kt ry w 2011 r. by w Wa r sza wie odpo wie dzia l ny za mier 1179 osb a wic

co czwa r ty zgon z po wo du no wo two rw (30% zgo nw no wo two ro wych m czyzn i co pity

zgon no wo two ro wy ko biet) (tab. 2.2a). No wo two ry zoli we o in nych umiej s co wie niach s kil ka -

kro t nie rzadsz przy czyn zgo nw i tak dru gi co do cz sto ci no wo twr je li ta gru be go, zgi cia

esi czood bytni cze go, od by t ni cy i od by tu (ICD-10 C18-C21) w 2011 r. by odpo wie dzia l ny za 495

zgo nw war sza wia kw, tzn. co dzie sity zgon no wo two ro wy (ty l ko nie zna cz nie cz ciej wrd

m czyzn ni ko biet).



Ryc. 2.13. Rze czy wi ste i stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du ogu no wo two rw zoli wychw po szcze g l nych dzie l ni cach w po rw na niu z ca Wa r szaw, red nia dla lat 20092011, Wa r sza wa = 100

Po ziom umie ra l no ci mie sz ka cw Wa r sza wy z po wo du no wo two rw wy bra nych, naj cz st -

szych umie j s co wie, w osta t nich la tach (20092011) nie wy ka zu je na og za sad ni czych zmian

acz ko l wiek za zna cza si nie wie l ka ten den cja wzro sto wa umie ra l no ci m czyzn z po wo du raka

puca oraz umie ra l no ci ko biet z po wo du raka su t ka (ICD-10 C50) (ryc. 2.15a, b). Trze ba jed nak

pod kre li, e ge ne ra l nie po ziom umie ra l no ci z po wo du no wo two rw tych wy bra nych umie j s -

co wie w ana li zo wa nych la tach jest ni szy ni w okre sie 20052008.

Spo rd oma wia nych wy ej pod grup no wo two rw o r nych umiej s co wie niach ty l ko rak

puca i rak su t ka u ko biet sta no wi wi ksze za gro e nie y cia dla mie sz ka cw Wa r sza wy ni dla

mie sz ka cw miast ogem i caej Pol ski (tab. 2.2a, b).



Ryc. 2.14. Stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw m czyzn i ko biet z po wo du ogu no wo two rw zoli wychw po szcze g l nych dzie l ni cach, red nia dla lat 20092011



Ryc. 2.15b. Stan dary zo wa ne wspczyn ni ki zgo nw z po wo du no wo two rw zoli wych wy bra nych umie j s co wiewg pci w Wa r sza wie w la tach 20092011

Ryc. 2.15a. Rze czy wi ste wspczyn ni ki zgo nw z po wo du no wo two rw zoli wych wy bra nych umie j s co wiewg pci w Wa r sza wie w la tach 20092011

W okre sie 20092011, po do b nie jak we wcze nie j szych la tach, no wo twr zoli wy tcha wi cy,

oskrze la i puca by zde cy do wa nie naj wi kszym za gro e niem y cia dla mie sz ka cw Pra gi-

-Pnoc (o 32% wi kszym ni dla ogu mie sz ka cw Wa r sza wy) a ponad to, co sta no wi w pe w -

nym sen sie now sy tu a cj, dla mie sz ka cw Woli (nad wy ka umie ra l no ci 24%) (ryc. 2.16). O ile

jed nak na Pra dze - Pnoc wy so ka umie ra l no wy st pu je za rw no u m czyzn jak i ko biet, to na

Woli wy so kie ry zy ko zgo nu ob se r wu je si prze de wszy stkim dla m czyzn (dane nie pre zen towa -

ne). Od wro t na sy tu a cja wy st pu je w Wi la no wie. Naj mnie j sze za gro e nie y cia, kt re ob se r wu je

si wa nie w tej dzie l ni cy jest prze de wszy stkim wy ni kiem ni skie go po zio mu umie ra l no ci m -

czyzn (o 49% po ni ej red nie go dla Wa r sza wy) na to miast umie ra l no ko biet jest na po zio mie

prze ci t nym dla caego miasta.

W la tach 20092011, do sy nie spo dzie wa nie po rw nujc do wcze nie j szych lat, naj bar dziej

za gro e ni zgo nem z po wo du no wo two ru zoli we go je li ta gru be go, zgi cia esi czood bytni cze go,



Ryc. 2.16. Stan dary zo wa ne wska ni ki zgo nw z po wo du no wo two rw zoli wych tcha wi cy, oskrze la i puca,je li ta gru be go, zgi cia esi czood bytni cze go i od by tu oraz odka w po szcze g l nych dzie l ni cach,

red nia dla lat 20092011, Wa r sza wa = 100

od by t ni cy i od by tu byli mie sz ka cy Wesoej (ryc. 2.16). Po nie wa jed nak osza co wa nie jest opa r te

na sto sun ko wo nie wie l kiej li cz bie zda rze in ter pre ta cja tej sy tu a cji musi by bar dzo ostro na. Po -

do b nie z ostro no ci na le y in ter pre to wa naj wy szy po ziom umie ra l no ci z po wo du no wo two -

ru odka mie sz ka cw Biaoki. Na to miast ju pe wien nie po kj moe bu dzi pod wy szo ny po -

ziom umie ra l no ci z po wo du tego no wo two ru mie sz ka cw Ta r gw ka, gdy po dobn nad wy k

umie ra l no ci w sto sun ku do po zio mu prze ci t ne go dla caego mia sta ob ser wo wa no rw nie we

wcze nie j szych la tach (20052008).

Naj wi ksze za gro e nie y cia ko biet z po wo du raka su t ka w la tach 20092011 do ty czyo mie sz -

ka nek Pra gi - Pnoc, a ta k e Wi la no wa (ryc. 2.17). O ile w tym pie r wszym przy pa d ku sy tu a cja nie

jest a tak za ska kujca co uza sad niaj ana li zy przed sta wio ne we wcze nie j szych ra po r tach to tak

nie ko rzy st na sy tu a cja w Wi la no wie jest za sko cze niem. Trze ba jed nak przy po mnie, e wska ni ki

dla dzie l nic o sto sun ko wo maej li cz bie lud no ci ce chuj si du zmien no ci lo sow, a ta 27%

nad wy ka jest spo wo do wa na okoo trze ma zgo na mi wi cej ni ocze ki wano. Wa r to pod kre li, e

ko rzystn sy tu a cj mie sz ka nek Biaoki, Be mo wa i Wa w ra stwier dzo no rw nie we wcze nie j -

szych la tach 20052008.



Ryc. 2.17. Stan dary zo wa ne wska ni ki zgo nw ko biet z po wo du raka su t ka oraz m czyzn z po wo du raka gru czoukro ko we go (pro sta ty) w po szcze g l nych dzie l ni cach, red nia dla lat 20092011, Wa r sza wa = 100

Umie ra l no m czyzn z po wo du raka gru czou kro ko we go (pro sta ty) (ICD-10 C61) nie wy ka -

zy waa du e go zr ni co wa nia mi dzy dzie l ni ca mi i w tych dzie l ni cach gdzie bya naj wy sza,

Wochy, oli borz, Mo ko tw, Pra ga - Pnoc, nad wy ka umie ra l no ci w sto sun ku do po zio mu prze -

ci t ne go dla caego mia sta bya po ni ej 17% (ryc. 2.17). Tym nie mniej na le y za uwa y, e w tych

osta t nich trzech dzie l ni cach wy sze od prze ci t ne go za gro e nie y cia ob ser wo wa no rw nie

w la tach 20052008.

2.3.3. Umie ra l no z po wo du ze w n trz nych przy czyn zgo nw (V01-Y98)

Przy czy ny ze w n trz ne (m.in. wy pa d ki komu nika cy j ne, sa mo b j stwa, upa d ki, za tru cia) byy

Stan zdrowia mieszkańców Warszawy w latach 2009 – 2011

Documents

Transcript of Stan zdrowia mieszkańców Warszawy w latach 2009 – 2011