Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś · Kociaki i noworodki: Kiedy bierzesz...
Transcript of Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś · Kociaki i noworodki: Kiedy bierzesz...
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
1
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś
Cykl scenariuszy
Scenariusz 3
Wybór lektury:
Ursula K. Le Guin, Kotolotki, Prószyński i S-
ka, Warszawa, 2001.
Ursula K. Le Guin, Kotolotki z wizytą u
mamy, Prószyński i S-ka, Warszawa, 2001.
„Kotolotki” to piękna, fantastyczna opowieść o czterech skrzydlatych miastowych i bezpańskich kotach.
O braku akceptacji u innych zwierząt, braku miłości ze strony ludzi. O dorastaniu, potrzebie
usamodzielniania się dzieci – co jest nieuchronne w Ŝyciu kaŜdego z nas.
Oczywiście opowieść ta, jak przystało na dobrą bajkę dla dzieci, kończy się szczęśliwie. Cztery kotki
opuszczają matkę i miasto, w którym wyrosły, przenoszą się do lasu i po wielu, nie zawsze miłych
przygodach, trafiają wreszcie na Dobre Ręce.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
2
Cele:
• Zapoznanie dzieci z trudnym losem bezpańskich, mieszkających w mieście kotów, z
niebezpieczeństwami, które mogą je spotkać.
• Przypomnienie dzieciom, Ŝe koty potrafią odczuwać, myśleć, przeŜywać podobnie do
człowieka.
• Pokazanie najmłodszym, Ŝe idealną sytuacją jest, gdy zwierzą trafi w „Dobre Ręce”.
• Poszerzenie wiedzy dzieci o zwyczajach kotów, ciekawostkach z ich Ŝycia, zdrowiu.
• Przedstawienie faktów i mitów na temat kotów.
• Zapoznanie dzieci z przysłowiami i przesądami o futrzakach.
• Prezentacja polskich ksiąŜek i czasopism o kotach.
• Wypracowanie umiejętności wyszukiwania informacji w ksiąŜkach i czasopismach.
Środki dydaktyczne:
• KsiąŜki „Kotolotki” i „Kotolotki z wizytą u mamy” Ursuli K. Le Guin.
• Karton formatu A4 z napisem: „Pierwsze koty za płoty”.
• Arkusze białych etykiet samoprzylepnych (do drukarki; rozm. 3x8 cm).
• Wydrukowane i wycięte trzy rodzaje minek symbolizujących humory: dobry, zły i
umiarkowany.
• Taśma samoprzylepna papierowa (malarska).
• Maskotka – kotek.
• Kolorowe bloki techniczne i rysunkowe, papier kolorowy: zwykły i samoprzylepny, kredki,
flamastry.
• KsiąŜki o kotach:
1. Baker S., Jak Ŝyć z neurotycznym kotem, Wiedza i śycie, Warszawa, 1995.
2. Buyno-Arctowa M., Kocia Mama, Nasza Księgarnia, Warszawa, 1984.
3. Fogle B., Sekretne Ŝycie właścicieli kotów, al fine, Warszawa, 1997.
4. Starke K., Kociaki i koty”, RTW, Warszawa, 1998.
5. Stromenger Z., Koty, Watra, Warszawa, 1990.
6. Stromenger Z., Słownik kotów świata, Prószyński i S-ka, Warszawa, 2001.
7. Taylor D., Księga kotów, Letter-Perfect, Warszawa, 1994.
• Stare numery czasopism poruszających tematy o kotach: „Kocie Sprawy”, „Cztery Łapy”,
„Przyjaciel Pies”.
• Przygotowane karty (formatu A4) z nazwami działów gazetki.
• Wydrukowane ciekawostki o kotach (kaŜda na osobnej karteczce).
1. Koty – ciekawostki (zał. 1),
2. Polskie przysłowia o kotach (zał. 2),
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
3
3. Dane techniczne kota (zał. 3),
4. Wiek kotów (zał. 4),
5. Przesądy z róŜnych stron świata (zał. 5),
6. Wiersze o kotach (zał. 6),
7. Rośliny szkodzące kotom oraz inne produkty, które mogą im zaszkodzić (zał. 7),
8. Porównanie człowieka z kotem (zał. 8).
Przebieg zajęć:
Elementy integracji grupy:
Wizytówki:
Tak, jak podczas pierwszych zajęć - dzieci zostają „podpisane” – pomoŜe to w utrwaleniu hasła
Kampanii „Podpisz Pieska”.
Wypowiedzi prezentacyjne:
Propozycja krótkiej wypowiedzi na temat:
„Pierwsze koty za płoty” – co zapamiętaliśmy z dotychczasowych zajęć o pieskach?
Dzieci siedzą w kręgu, po obwodzie krąŜy maskotka - kotek. Prawo głosu ma tylko osoba trzymająca
maskotkę, inni przysłuchują się uwaŜnie (gdy prezentacja przebiega sprawnie moŜna spróbować
namówić dzieci do powtórzenia wypowiedzi przedmówcy - raczej w małej grupie).
W wypowiedziach dzieci mają moŜliwość pochwalenia się poznanymi juŜ wiadomościami. Rozmawiając
porządkujemy ich wiedzę.
Zabawa 1 – „Kotki chodźcie do mnie”:
Pierwowzór gry pochodzi z Niemiec, gdzie nosi ona nazwę „Kaczuszki, chodźcie do mnie”.
Samoprzylepną taśmą papierową wyznaczamy prostokątne pole gry, którego wielkość zaleŜy od ilości
uczestników. Losujemy, kto w pierwszej rundzie będzie Kocią Mamą, a kto Wilkiem. Pozostałe dzieci to
Kociątka.
Kocia Mama i Kociątka ustawiają się naprzeciw siebie wzdłuŜ węŜszych boków boiska. Wilk czatuje w
pobliŜu linii bocznej w połowie długości. Kocia Mama woła „Kotki, chodźcie do mnie”, a dzieci
odpowiadają: „Nie moŜemy, Wilk stoi pod drzwiami”. Na to Mama powtarza „Kotki, chodźcie do mnie”.
Kotki biegną do Mamy stojącej po drugiej stronie prostokąta, a Wilk próbuje je złapać. Kociątko
złapane przez Wilka teŜ staje się Wilkiem.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
4
Gdy Kocia Mama i jej dzieci są bezpieczne za linią końcową, zaczyna się druga tura zabawy. Dzieci
zamienione w Wilki pomagają pierwszemu Wilkowi. Gra trwa do momentu, gdy w prostokącie
pozostanie jedno Kociątko. W kolejnej rundzie zamienić się moŜe ono w Wilka. Ostatnie złapane
Kociątko staje się Kocią Mamą.
Zmęczone zabawą dzieci odpoczywają słuchając tekstu ksiąŜki.
Czytanie „Kotolotków”
Zadanie 1: Gazetka „Kocie Ploteczki”
Cała sala biblioteczna zostaje wcześniej odpowiednio udekorowana. Na ścianach
i meblach przyklejone zostają bardzo róŜne informacje o kotach. Są tam, najogólniej mówiąc:
• Fakty i mity na temat kotów.
• Przysłowia o kotach.
• Przesądy o kotach.
• Wiadomości medyczne, anatomiczne.
• Wiersze o kotach.
• Ciekawostki o kotach i ich właścicielach.
Dzieci pracują indywidualnie lub w grupach maksymalnie 3 osobowych (tak, aby w kaŜdej grupie było
dziecko dobrze czytające i piszące). Są Redaktorami działów Tygodnika dla Tych, Którzy chcą o Kotach
wiedzieć wszystko „Kocie Ploteczki”.
Losują przygotowane wcześniej karty z nazwami działów gazetki, osoba prowadząca zajęcia
szczegółowo omawia co powinno znaleźć się w kaŜdej z rubryk pisma.
Zadanie najmłodszych polega na odnalezieniu wśród kartek przyklejonych w całej Bibliotece oraz w
przygotowanych wcześniej ksiąŜkach i periodykach o kotach wiadomości pasujących tematyką do
redagowanego działu.
Zadanie to jest dosyć trudne i pracochłonne. Wśród wydrukowanych informacji i ciekawostek o kotach
oraz w ksiąŜkach i czasopismach dzieci znajdą bowiem wiele obcych dla siebie wyrazów. Dlatego teŜ
oprócz przynajmniej jednego starszego dziecka w grupie wszystkim po kolei powinna pomagać osoba
dorosła.
Po wyszukaniu i zebraniu wszystkich, ich zdaniem, karteczek z informacjami, wybraniu odpowiednich
artykułów z prasy i rozdziałów ksiąŜek dzieci przygotowują swoje działy. Wpisują zdobyte wiadomości
na kartach opatrując je odpowiednim komentarzem i grafiką.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
5
Opracowujemy następujące działy1:
1. „ZdrówKOT” – wszystko o kocim zdrowiu, chorobach, leczeniu…
2. „KOTopedia” – encyklopedia ogólnej wiedzy o kotach.
3. „KOTalog” – katalog najczęściej spotykanych kocich odmian.
4. „KOTlinki” – linki, czyli skróty, czyli najkrótsza droga do poznania ksiąŜek o kotach.
5. „WyKOCIny” – wiersze, opowiadania, fraszki inne utwory o kotach – mogą być
nawet własne.
6. „KOTastrofy” – kocie problemy, dramatyczne przeŜycia.
7. „MasKOTki” – rysunki, wyklejanki kotów.
8. „ŁasKOTki” – humor z kotem w roli głównej.
9. „MOTOkoty” – koty i samochody.
10. „GarKOTłuki i KOTlety” – kocie kulinaria.
11. „KOTografie” – fotki kotków własnych.
Oprócz propozycji rubryk pisma zasugerowanych przez osobę prowadzącą zajęcia moŜna dodać działy
wymyślone przez dzieci.
Po skończeniu pracy gotowe działy naklejone zostaną na następnych zajęciach na duŜy arkusz szarego
papieru pakowego. Stworzymy w ten sposób kompendium wiedzy o kotach.
W grupach redagowane są prawie wszystkie działy oprócz:
• „KOTografii” – dzieci otrzymują „zadanie domowe” – przyniesienie na następne zajęcia zdjęć
swoich kotów.
• „MasKOTek” – które równieŜ zostaną wykonane na kolejnym spotkaniu.
Po opracowaniu działów pisma Redaktorzy opowiadają o swojej pracy, czytają najwaŜniejsze
fragmenty bądź całość stworzonych „artykułów”.
W ten sposób uczestnicy zajęć poznają nie tylko szczegóły dotyczące anatomii, zwyczajów i upodobań
kotów, ale i ciekawostki związane z ich Ŝyciem.
Czytanie „Kotolotków z wizytą u mamy”
Wspólne przygotowanie wystawy działów „Kocich Ploteczek”
1 Kilka z pomysłów na nazwy działów zaczerpnięto z http://leksykot.top.hell.pl/
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
6
Koty – ciekawostki (zał. 1)2
Manule
Dzikie koty, które Ŝyją w Azji Środkowej, od Mongolii po południowe rejony Morza Kaspijskiego. Mają
mocną, okrągłą czaszkę, płaską z frontu, okrągłe uszy i długie, jedwabiste futro. Prawdopodobnie są
przodkami kotów perskich i angorskich. Cechą manuli są bardzo długie włosy na brzuchu, niemal
trzykrotnie dłuŜsze niŜ na grzbiecie. Chronią one kota przed chłodem, w trakcie polowania na śniegu.
Manule są szare, potrafią wspaniale upodobnić się do kamieni – są wtedy niemal niewidoczne.
Mruczenie: Dźwięk powstać ma w krtani, jako wynik wibracji fałszywych strun głosowych,
ulokowanych za prawdziwymi strunami głosowymi.
Mruczenie: Mięśnie w tyle gardła kota „trzepocą” powodując dźwięk, który my słyszymy jako
mruczenie, choć podłoŜe jego nie jest 'wokalne' lecz nastawione na wywołanie 'wibracji'.
Mruczenie: Teoria, zwana "teorią turbulencji krwi” sugeruje, Ŝe dźwięk jest produkowany przez
turbulencję krwi płynącej w głównej arterii serca. Kot jakoby potrafi ściskać ją, a dźwięk przenoszony
jest w postaci "mruczących" dźwięków.
Mruczenie: Jedna z popularnych teorii (a napisano na ten temat nawet ksiąŜki!) głosi, Ŝe kocięta
mruczą, aby pobudzić gruczoły mleczne matki do produkcji mleka. Jeśli widzieliście kiedyś ssące
kocięta zauwaŜyliście pewnie teŜ, Ŝe mruczą w czasie ssania. Kocięta które rodzą się głuche i ślepe
odpowiadają mruczeniem na matczyne lizanie. Wiadomo równieŜ, Ŝe koty potrafią mruczeć w chwili
bólu, strachu czy nawet agonii, być moŜe jest to po prostu w takiej chwili ich wołanie o pomoc i
opiekę...?
Jak kot spada: Człowiek spadając z wysokości odruchowo spina mięśnie, co w momencie upadku
moŜe powodować więcej uszkodzeń ciała. Człowiek będący pod wpływem alkoholu doznaje z reguły
mniej uszkodzeń niŜ w podobnej sytuacji osoba trzeźwa. Kot zachowuje się trochę jak taki właśnie
pijany człowiek, ale ma przy tym jeszcze jedną zaletę. Nie tylko potrafi (o ile ma czas!) rozluźnić
mięśnie, ale kontroluje lot – w czasie jego trwania przekręca się – zaczynając od głowy – a potem
reszta ciała (obrót kręgosłupa) takŜe się obraca i w końcu ma szanse wylądować na przysłowiowych
czterech łapach.
Jak kot spada: Spadając kot rozkłada łapy szeroko, aby zwiększyć opór powietrza – wygląda przez
to trochę jak latająca wiewiórka.
2 W rzeczywistości wydrukowane duŜą czcionką; kaŜda z ciekawostek znajduje się na osobnej kartce.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
7
Kociaki i noworodki: Kiedy bierzesz małego kociaka do ręki lub nim potrząśniesz, zauwaŜysz Ŝe
rozkłada szerzej łapki. Ludzki noworodek ma teŜ taki odruch. W przypadku wstrząsu rozkłada ręce.
Mały kotek usiłuje wczepić się w podłoŜe pazurami, natomiast noworodek potrafi nawet zawisnąć na
linie, jeśli włoŜy się mu ją do rączek!
Persy najbardziej znane? Interesującym faktem jest, Ŝe Persy są najbardziej popularną rasą kota,
i być moŜe najbardziej rozpoznawalną. ChociaŜ większość ludzi nie moŜe nazywać więcej niŜ kilku
kocich ras, niemal wszyscy wymieniają Persy. Istnieje tak wiele odmian kolorystycznych Persów, Ŝe są
traktowane oddzielnie podczas pokazów. Rocznie zarejestrowane w organizacjach perskie kociaki
przerastają swoją liczbą wszystkie inne razem wzięte kociaki innych ras.
Egipcjanie i koty: Egipcjanie nazywali koty "Mau" - co jest podobne do kociego dźwięku "Miau".
Znaczy to "Widzący". Kot został oswojony przez nich około 5000 lat temu. W porównaniu z psem,
który towarzyszył człowiekowi dłuŜej, zachował bardzo wiele dzikich instynktów i nie Ŝyje tak blisko
człowieka jak pies.
Kot w roŜnych językach:
Francuski = Chat
Waljski = Cath
Arabski = Kitt
Polski = Kot
Syryjski = Kato
Sanskryt = Puccha
Iran = Pushak
Włochy = Gatto
Hiszpański = Gato
Litewski = Puize
Niemiecki = Katze
Rosyjski = Kots, Koszka
Irlandzki = Pus
Angielski = Cat
Egipcjanie i koty: NiezaleŜność i „chadzanie swoimi ścieŜkami” wzbudzały podziw i szacunek
Egipcjan. Koty były w ich przekonaniu istotami boskimi, a zabicie kota karane było karą śmiercią. Po
śmierci kota obowiązywała Ŝałoba, Egipcjanie golili sobie takŜe na jej znak brwi.
Kocie wyczucie: Jeśli twój kot kocha cię, najprawdopodobniej potrafi czytać twój nastrój. Jeśli jesteś
smutny lub zestresowany, zauwaŜysz równieŜ zmianę jego zachowania. Niektórzy twierdzą, Ŝe ich kot
potrafi „wyczuwać” u nich chore miejsca i z upodobaniem się na nich układa, np. na bolącym brzuchu.
Czy to pomaga czy nie - zapewne zaleŜy od naszej wiary w jego uzdrowicielskie moŜliwości.
Rekord: Największy znany miot w którym wszystkie kotki przyszły na świat Ŝywe przyszedł na świat
w Południowej Afryce i naleŜał do kotki perskiej! Kotka ta, imieniem Blubell dała Ŝycie 14 kociętom.
Rekord: Największe domowe koty: Kot o imieniu Himmy, który naleŜał do niejakiego Thomasa
Vyse z Australii nadal dzierŜy tytuł najcięŜszego kota domowego świata. Kiedy umarł w wieku 10 lat w
1986 roku, waŜył 21,3 kg, miał 38,1cm w karku (wysokość), 83,8 cm w pasie i miał 96,5 cm długości.
Inny kot o imieniu Poppa z Wlk. Brytanii zbliŜył się do rekordu poprzednika, waŜył 20,19 kg, zmarł w
1985 i nie pobił rekordu.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
8
Rekord : Najmniejszy kot: Tinker Toy, kot naleŜący do państwa Katrin i Scott Forbes (Taylorville,
Illinois, USA) ma tytuł najmniejszego kota świata. Jest on błękitnookim kotem perskim i mierzy 7 cm
wysokości i 19 cm długości.
Najbardziej płodna kotka: Dusty kotka z Bonham (Texas, USA), urodziła w swoim
siedemnastoletnim Ŝyciu, aŜ 420 kociąt (zmarła w 1952 roku).
Miauczenie: Kot nigdy nie miauczy do innego kota (choć oczywiście nawołuje np. w czasie zalotów).
Jednak prawdziwe miauczenie to dźwięk przeznaczony specjalnie dla ludzi.
Kot długowieczny: NajdłuŜej Ŝyjący na świecie kot nazywał się Pussy i był kotką Ŝyjąca w Anglii.
Pussy odeszła w 1939 roku dzień po swoich 36 urodzinach!!!! W Polsce teŜ mamy rekordzistkę - kotka
p.Beaty Leszczyńskiej - SABA, syjamka z Katowic doŜyła długiego wieku 23,5 lat.
Polowanie: Kot dopada zdobycz tylko dlatego Ŝe ona się rusza, ucieka, oparte to jest na instynkcie
ścigania, który ma w sobie juŜ jako mały kotek. Natomiast zabicie ofiary i zjedzenie jej jest juŜ
zachowaniem wyuczonym. Uświadomienie sobie Ŝe zdobycz = jedzenie pojawia się z czasem, ale
moŜe nie pojawić się nigdy u kota domowego, karmionego z miseczki!!!
UwaŜni właściciele: Zaobserwowano, Ŝe właściciele kotów częściej niŜ inni ludzie znajdują na ulicy
pieniądze lub inne przedmioty warte podniesienia. Prawdopodobnie wynika to z tego, Ŝe w domu
muszą częściej patrzeć pod nogi, aby uniknąć nadepnięcia kota rozłoŜonego, np. na środku progu.
Nawyk patrzenia pod nogi przenosi się wtedy nawet na ulicę.
Podglądacze: Towarzyskie koty lubią chodzić za ludźmi od pokoju do pokoju, obserwując wszystkie
poczynania człowieka.
Pogaduszka: 95% właścicieli kotów przyznaje, Ŝe przemawia do swojego kota.
Dante Alighieri miał parę kotów perskich, którą nauczył przynoszenia małych przedmiotów i
przewracania stron w ksiąŜkach. Nie potrafił pisać, nie mając w pobliŜu swoich ulubieńców.
Charles Dickens miał bardzo inteligentnego kota, który gasił łapką świece, gdy uznał, Ŝe jego pan
powinien juŜ udać się na spoczynek.
Jurij Gagarin podczas wizyty w ParyŜu dostał w prezencie perskiego kota. Zabrał go więc do domu,
ale zwierzę okazało się wyjątkowo wybredne. Dwa razy w tygodniu samolot musiał mu więc przywozić
z ParyŜa specjalne kocie przysmaki.
Ernest Hemingway hodował krowę, by jego 40 kotów miało codziennie świeŜe mleko. Najbardziej
wyróŜnione czworonogi jadły z pisarzem posiłki przy stole.
Wśród miłośników kotów odnajdziemy Piotra Wielkiego, prezydenta Waszyngtona i Lincolna,
kardynała Richelieu (który zapisał większą część swojego pokaźnego majątku ukochanym 14
czworonogom), Lutra, Lenina, Mozarta, Ravela, wielu artystów i pisarzy.
Zagorzałymi wrogami kotów byli m.in.: Juliusz Cezar, DŜyngis-chan, Napoleon, Hitler i Mussolini.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
9
Kot – urzędnik: Dawniej we Francji traktowano koty jak urzędników państwowych. Na ich
wyŜywienie przeznaczano ogromne sumy z państwowej kasy, często je awansowano i honorowano
specjalnymi nagrodami.
Maskotki: W Japonii kot jest najpopularniejszą maskotką. Jego portret z podniesioną łapką w geście
pozdrowienia widnieje przy wejściu do sklepów i restauracji. Maskotka manekineko zapewnia
powodzenie w interesach.
Kot pocztowy: W 1879 roku w Belgii przeprowadzono próbę zastąpienia gołębi pocztowych kotami.
37 zwierząt wywieziono z Liege do miejscowości oddalonej o 30 km. Koty wyposaŜono w odpowiedni
ekwipunek i wypuszczono. Wszystkie wróciły do Liege, ale większość pozbyła się w drodze przesyłek.
Okazały się listonoszami niegodnymi zaufania.
Kocie kolory: Piękna mieszanka koloru czarnego i rudego w kociej sierści występuje tylko u kotek.
Gen odpowiedzialny za ten kolor znajduje się bowiem w Ŝeńskim chromosomie. Kaprysem genetyki są
teŜ białe plamki, które często zdarzają się u kotów zupełnie innej maści. Gen odpowiedzialny za kolor
biały jest po prostu genem dominującym i dlatego tak wiele kotów dziedziczy go nawet po bardzo
odległych przodkach.
Polskie przysłowia o kotach (zał. 2)3
• Brzydzi się jak kot sadłem.
• ChociaŜ masz dobrego kota, jednak cię po śmierci myszy zjedzą.
• Dla kota za duŜo, to dla psa za mało.
• Dusi kot myszy zawsze po swojemu.
• Dybie na to jak kot na mysz.
• Garniec mleka napełniony dobrze ma być przed kotką strzeŜony.
• Głaszczesz ty kota skórę, a on ogon w górę.
• Jadłby kot ryby, ale nie chce ogona zamoczyć.
• Jak kot z pęcherzem lata.
• Jak kota nie ma, to myszy biegają.
• Jeden kot stada myszy się nie boi.
• Kot jajka nie zniesie.
• Kot łowny, a chłop mowny zawsze dadzą sobie radę.
• Kot niełowny i chłop niemowny często głodny.
• Kot się myje, będą goście.
• Kot śpiący myszy nie wychwyta.
• Kot tak długo ze sznurkiem igra, aŜ mu się uprzykrzy.
• Kot zawsze na cztery łapy spadnie.
3 W oryginale wydrukowane duŜą czcionką na kartce formatu A4.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
10
• Kotu Ŝart, a myszce śmierć.
• Kto ma kocie oczy, ten widzi i w nocy.
• Nie ciągnij kota za ogon, to cię nie zadrapie.
• Nie kaŜdy kot łowny.
• Nie wierz kotkowi, choćby księdzem został.
• Oblizuje się jak kot do mleka.
• Pierwsze koty za płoty.
• Póty kot miauczy, póki sadła nie zje, a potem się oblizuje.
• Raduje się jak kot myszą.
• Starego kocura nie trzeba uczyć myszy chwytać.
• Trafi się czasem, chociaŜ dobrze łowi, upuścić wróbla staremu kotowi.
• Znać kota po pazurach.
• Zwąchał kot kiełbasę, a nie zwąchał kija.
• W nocy wszystkie koty są czarne.
• Wie kot, czyje sadło zjadł.
Dane techniczne kota (zał. 3)
Model: kot ☺☺☺☺
Prędkość maksymalna
• na bardzo krótkim dystansie: zmienna, zaleŜna od chwilowej zachcianki
• na krótkim dystansie: zmienna, zaleŜna od chwilowej zachcianki
• na długim dystansie: zmienna, zaleŜna od chwilowej zachcianki
Napęd
• 4 łapy
Ogumienie
• poduszki z chowanymi kolcami
Masa w stanie suchym
• róŜna: od 0,5 do 20 kg, typowo 3 - 5 kg; rośnie z upływem czasu
Spoczynkowe zuŜycie paliwa
• w stanie niewychodzącym: puszki oraz kocia karma z pobliskich sklepów
• w stanie wychodzącym: jak w stanie niewychodzącym plus ptaki i owady
• w stanie wolnym: 5 myszy na dobę lub równowartość z najbliŜszego śmietnika
ZuŜycie paliwa przy maksymalnej prędkości
• takie samo jak spoczynkowe, poniewaŜ maksymalna prędkość nigdy nie jest osiągana
Przyspieszenie
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
11
• najwyŜsze w stronę kuchni
• najniŜsze (zazwyczaj ujemne) w stronę weterynarza
Obroty
• ogonem, rosną przy zdenerwowaniu
Stopień spręŜania
• do skoku, zwykle na widok innego kota, ptaka, owada lub innej zdobyczy
Wykonanie
• dostępne są modele jedno- i wielobarwne (do 3 kolorów)
Trwałość
• przy odpowiedniej obsłudze: kilkanaście lat; pojedyncze egzemplarze dwukrotnie dłuŜej
WyposaŜenie dodatkowe
• Klakson. Poziom głośności i rodzaj dźwięku silnie zaleŜy od egzemplarza
Obsługa okresowa
• Przeglądy u weterynarza. Ze względu na pojawiające się przyspieszenia ujemne wymaga
transportowania i unieruchomienia na lawecie
Wiek kotów (zał. 4)4
Koty Ŝyją dłuŜej niŜ psy. Średnia długość Ŝycia kota waha się od 12 do 14 lat, choć nie
naleŜą do rzadkości koty doŜywające nawet do 20 lat. Długość Ŝycia kotów zaleŜy od
wielu czynników takich jak m.in. tryb Ŝycia (koty „wałęsające się” Ŝyją średnio 8 lat),
odŜywianie, opieka weterynaryjna, czynniki genetyczne itd. Przyjęło się uwaŜać, Ŝe
siedmioletni kot to „kot w średnim wieku”, a dziesięcioletni to juŜ niestety - staruszek.
PoniŜsza tabelka pomoŜe Ci przeliczyć wiek kota na „ludzki” wiek.
4 RównieŜ w oryginale na osobnej kartce, duŜa czcionka.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
12
Przesądy z róŜnych stron świata (zał. 5)5
Mimo iŜ mamy juŜ koniec dwudziestego wieku, wciąŜ wiele osób wierzy, Ŝe czarny kot przebiegający
przez drogę oznacza pecha. Czasami nawet powaŜni ludzie na widok czarnego kota, zatrzymują się i
czekają, aŜ ktoś inny pierwszy przekroczy pechową linię.
Kichanie kota to dobry omen dla osoby, która je usłyszy - włoski przesąd.
Kto nocą zobaczy białego kota, powinien mieć się na baczności - przesąd amerykański.
Sen o białym kocie to zapowiedź szczęścia - przesąd amerykański.
JeŜeli kot myje się za uszami, to znak, Ŝe będzie padało - przesąd angielski.
Przekraczanie strumienia z kotem na rękach przynosi pecha - przesąd francuski.
Obcy czarny kot na werandzie oznacza pomyślność i dobrobyt - przesąd szkocki.
5 jw.
Wiek kota: Wiek człowieka:
6 miesięcy 10 lat
8 miesięcy 13 lat
1 rok 15 lat
2 lata 24 lata
4 lata 32 lata
6 lat 40 lat
8 lat 48 lat
10 lat 56 lat
12 lat 64 lata
14 lat 72 lata
16 lat 80 lat
18 lat 88 lat
20 lat 96 lat
21 lat 100 lat
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
13
Wiersze o kotach (zał. 6)6
T. S. Eliot „Imiona kotów”
To bardzo trudna rzecz imię wynaleźć kotu.
Trudniejsza niŜ świąteczna zagadka albo gra;
Powiecie, Ŝem jest wariat lecz przysiąc jestem gotów:
Porządny kot nie mniej niŜ trzy imiona ma
Po pierwsze imię, co w codziennym jest uŜyciu,
Jak Tom, Alonzo, August, Jonatan albo Sam,
Po prostu Mruczuś albo bardziej po prostu Kiciuś;
Imiona z sensem, które wy znacie i ja znam.
Wśród bardziej wyszukanych rozmaitych kocich imion
Niektóre są dla panów, niektóre są dla dam,
Takie jak Safo, Jowisz, Elektra czy Ancymon;
Lecz wszystkie z sensem, które wy znacie i ja znam.
Lecz mówię wam: kot musi mieć jeszcze drugie imię
(jak nie ma go nie będzie chciał pić ani jeść),
imię, przez które mógłby się nad tłum szary wynieść
i dumnie wąs rozpostrzeć i ogon w górę wznieść!
Tego rodzaju imion mam zapas znakomity:
Na przykład Ścichapęk, Szasprastuś albo Prot,
Albo Bombalurina (dla pań), lub Makawity …
Imiona, które moŜe mieć jeden tylko kot.
Ale imieniem trzecim kot sam się zwykł nazywać
I nigdy go nie poznasz ani nie poznam ja;
I próŜny byłby trud wszechludzkich poszukiwań:
Kot nigdy go nie zdradzi a on je tylko zna!
Gdyś czasem spostrzegł, Ŝe w głębokiej medytacji
Twój albo inny kot w dal patrzy w zamyśleniu
To wiedz: ta kontemplacja jest z jednej zawsze racji 6 W rzeczywistości kaŜdy wydrukowany na osobnej kartce.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
14
On myśli, myśli, myśli, myśli o Tamtym swym Imieniu,
O swym zmyślnym, wymyślnym, przemyślnym,
Niedodomyślnym,
Utajonym, niedosięgłym, najbardziej własnym Imieniu.
Stanisław Jachowicz
„Czysty kotek”
„Czemu się często myjesz?”
- pytano raz kota.
”Bo czystość - odpowiedział
- jest to piękna cnota”.
Mył się prawie co godzina.
Chętnie mu do pokoju wchodzić pozwalano,
Powszechnie go kochano,
Doznawał wszelkich pieszczotek:
A czemu? Bo czysty był kotek.
Julian Tuwim
„Kotek”
Miauczy kotek: miau!
- Coś ty, kotku, miał?
- Miałem ja miseczkę mleczka,
Teraz pusta jest miseczka,
A jeszcze bym chciał.
Wzdycha kotek: o!
- Co ci, kotku, co?
- Śniła mi się wielka rzeka,
Wielka rzeka, pełna mleka
AŜ po samo dno.
Pisnął kotek: piii...
- Pij, koteczku, pij!
Skulił ogon, zmruŜył ślipie,
Śpi - i we śnie mleczko chlipie,
Bo znów mu się śni.
Cavendish
„Oda do kota”
Mały szary kłębuszek,
słodziutkie stworzonko
po świecie stąpa
na czterech łapkach,
myszy chwytając w pułapkach.
Uwielbia mleko,
kocie przysmaki,
bo uwierzcie mi proszę
mój kot nie jest byle jaki!
Z oddala słychać ciche mruczenie,
Tak, tak!
Mój kotek prosi o jedzenie!
Szary w ciemne łaty,
wcale nie jest kudłaty!
Mięciutkie futerko
kochane uszko,
a w środku
Ŝywo bijące serduszko.
To wcale nie bajka,
ludzkie gadanie,
bo cóŜ moŜe znaczyć
to ciągłe głaskanie?
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
15
Ludwik Jerzy Kern
„W królestwie kotów”
Gdzie duŜo piwnic,
Strychów
I płotów
Tam się zaczyna Królestwo Kotów.
Świat tam na cztery łapy spadł,
Zaczarowany koci świat.
Przez cały tydzień,
Od poniedziałku,
Pełno tam mruczeń,
Psyczeń
I miauków,
Gonitw po gzymsach,
Skoków przez płot.
RóŜnych ząb za ząb,
I kot za kot.
W Królestwie Kotów wszystko jest kocie.
Koci wujkowie są,
Kocie ciocie,
Kocie przedszkola,
Kocie sklepiki,
W których sprzedają kocie łakocie.
W kinach zaś idą filmy kocie,
W kółko te same
Z Myszką Miki.
Bo w tym królestwie kocie jest wszystko,
Nawet muzyka w kocim disco,
A takŜe doszły mnie takie słuchy,
śe w nocy straszą tam
Kocie Duchy.
Awantur róŜnych teŜ bywa sporo,
Wszystkie się one z niczego biorą.
Najlepszy druh z najlepszym druhem
W konflikt popada o byle muchę,
Albo sierść im się jeŜy na grzbiecie
O miejsce na parapecie.
Największą jednak wzbudza tam trwogę,
Gdy kotu kot
Przebiega drogę.
KaŜdy się przed czymś takim wzdraga,
Taka zniewaga
Krwi wymaga.
Bo pecha wróŜy
I los marny,
Zwłaszcza, gdy kot był czarny.
No trudno,
Nigdzie nie brak kłopotów.
Nie brak ich takŜe w Królestwie Kotów.
A mimo to, powiadam Wam,
KaŜdy z tych kotów, które znam,
Biec tam natychmiast gotów.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
16
Rośliny szkodzące kotom oraz inne produkty,
które mogą im zaszkodzić (zał. 7)
PoniŜsza lista zawiera wykaz roślin, które mogą w większym lub mniejszym stopniu zaszkodzić kotu.
MoŜemy zmniejszyć moŜliwość zatrucia do minimum rezygnując z trzymania w domu niektórych
ozdobnych roślin, hodowanych zwykle w doniczkach i stanowiących dla kota największą pokusę. Na
zatrucie szczególnie naraŜone są młode i ciekawe wszystkiego koty.
Rośliny okolicznościowe i dekoracyjne
Amarylis
Chryzantema (złocień)
Trzmielina
Wilczomlecz
Poinsecja
Ostrokrzew
Jemioła
Ozdobna odmiana wiśni
Popularne rośliny domowe
Aloes
Azalia
Diffenbachia
Dracena
Geranium
Hortensja
Bluszcz pospolity (wiele jego odmian)
Narcyz
Inne substancje, których nie naleŜy podawać kotu
mleko
czekolada
kawa i ziarenka kawy
herbata
napoje zawierające kofeinę
cebula
czosnek
kości z ryb, drobiu i mięsa (gotowane kości
drobiu są łamliwe i mogą przebić kotu Ŝołądek)
ludzkie witaminy zawierające Ŝelazo
tłuste sosy
sznurek nasączony tłuszczem (po pieczeniu
mięsa)
spleśniałe i zepsute jedzenie
napoje alkoholowe
grzyby
karmy dla psów
ciasto droŜdŜowe
białka jajek
pestki jabłek
Niektóre objawy zatrucia rośliną
Ciągłe wymioty
Biegunka
Brak apetytu
Jaśniejszy niŜ zwykle kolor dziąseł i języka
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
17
Obrzmiały język Ból brzucha
Co naleŜy robić jeŜeli zaobserwujesz u swojego kota jeden z objawów?
NaleŜy natychmiast szukać pomocy weterynarza!!!!
Porównanie Człowieka z Kotem (zał. 8)
Dobrze udokumentowany jest fakt, Ŝe
koty pod wszelkimi względami
przewyŜszają ludzi.
Oto krótkie porównanie:
CZŁOWIEK KOT
BUDOWA CIAŁA
Ma 204 kości. Ma 244 kości.
SŁUCH
Ucho ma 6 mięśni. Nie potrafi rozróŜniać waŜnych
dźwięków o wysokiej częstotliwości, jak na
przykład otwieranie drzwi lodówki.
Ucho ma 30 mięśni. Dzięki temu kot oszczędza wiele
energii, gdyŜ nadstawiając ucha w kierunku źródła
dźwięku, nie musi obracać głowy. Potrafi rozróŜniać
waŜne dźwięki o wysokiej częstotliwości, jak otwieranie
drzwi lodówki.
WZROK
Źle widzi w ciemności. Wykazuje tendencję do
wpadania na róŜne rzeczy, nawet na innych ludzi.
Często mruga.
Widzi w ciemnościach, zwłaszcza kiedy wypatruje nocnej
przekąski. Potrafi patrzeć godzinami nie mrugając.
WĘCH
Ma tylko 5 do 20 milionów komórek węchowych i
rzadko uŜywa ich do waŜnych celów.
Ma 67 milionów komórek węchowych i potrafi z
odległości pokoju wywęszyć kanapkę z tuńczykiem.
KOORDYNACJA MIĘŚNIOWA
Słaba. Nie najlepiej wdrapuje się na drzewa i
szafy.
Znakomita. Nie ma Ŝadnych trudności z wdrapywaniem
się na drzewa i szafy.
KRĘGOSŁUP
Ograniczona giętkość. Większość ludzi ma
trudności z dotknięciem palców u nóg, a niektórzy
MoŜe dotknąć tylnych nóg czubkiem nosa, leŜąc na
grzbiecie. Zawiązanie sznurowadeł nie sprawia mu
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
18
nawet z pochyleniem się, by zawiązać
sznurowadła.
Ŝadnych problemów, ale większość kotów woli chodzić
boso.
FUTRO
Futra ludzi przewaŜnie wiszą w szafie. Wiele
pochodzi z drugiej ręki po jakichś zwierzętach, np.
norkach, lisach, sobolach. Najwięcej futra rośnie
na czubku głowy, a i to nie zawsze.
Większa część ciała pokryta jest futrem - własnym. Koty
mogą stawiać włosy na sztorc, kiedy spotykają wroga.
Dzięki temu wydają się większe i waŜniejsze.
GŁOS
Przekazywanie myśli polega głównie na
wielosylabowych słowach i zdaniach. Mówienie
podniesionym głosem przez dłuŜszy czas
wywołuje zachrypnięcie.
Wydaje mniej dźwięków, ale i tak potrafi dać do
zrozumienia, o co mu chodzi. Koty są doskonałymi
śpiewakami. Nigdy nie dostają chrypki, nawet po
śpiewaniu całą noc.
KOLOR
Tylko biały, czarny, Ŝółty i czerwony. śadnych
wzorków.
Rozmaite kolory. TakŜe paski, kropki, krąŜki, rozetki i
łaty. Kolor często zlewa się z tłem w celu kamuflaŜu - na
przykład z kolorem obić na meblach albo tapet.
OCZEKIWANE śYCIA
Ma tylko jedno Ŝycie. Ma dziewięć Ŝyć.
Kocie
Ploteczki7
Tygodnik dla Tych,
Którzy chcą 7 W rzeczywistości kaŜdy dział „Kocich Ploteczek” rozpoczyna się na kolejnej stronie, a karta tytułowa wydrukowana jest w poziomie.
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
19
o Kotach wiedzieć wszystko!!
Nr 1 (1 marca 2006 r.)
ZDRÓWKOT
Wszystko o kocim zdrowiu, chorobach, leczeniu…
KOTOPEDIA
Encyklopedia ogólnej wiedzy
o kotach
KOTALOG
Katalog najczęściej spotykanych kocich odmian
KOTLINKI
Linki, czyli skróty, czyli najkrótsza droga
do poznania ksiąŜek o kotach
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
WYKOCINY
Wiersze, opowiadania, fraszki i inne utwory o kotach – mogą być nawet własne ☺☺☺☺
KOTASTROFY
Kocie problemy, dramatyczne przeŜycia ����
MasKOTki
Rysunki, wyklejanki kotków
ŁasKOTki
Humor z kotem w roli głównej ☺☺☺☺
Stajesz się odpowiedzialny na zawsze za to, co oswoiłeś, Ewa Bukowińska, Biblioteka Publiczna
w Konstancinie-Jeziorna
Centrum Edukacyjne BLIśEJ PRZEDSZKOLA www.blizejprzedszkola.pl www.blizejedukacji.pl
www.akademiaedukacji.eu
MotoKOTY
Koty i samochody
GarKOTłuki i KOTlety
Kocie kulinaria
KOTOGRAFIE
Fotki kotów własnych