ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE POLSKI – powtórzenie cz. II.

Zadanie 1 (2 p.) Wpisz nazwę krainy geograficznej obok charakterystycznej dla niej cechy klimatu. Nazwy krain wybierz spośród niżej wymienionych.

Krainy geograficzne: Nizina Śląska, Góry Świętokrzyskie, Pojezierze Suwalskie, Wyżyna Lubelska, Pobrzeże Gdańskie

Cechy klimatu : A. Najwięcej dni pogodnych i upalnych w Polsce B. Średnia roczna suma opadów powyżej 900 mm C. Długość okres wegetacyjnego powyżej 220 dniD. Średnia temperatura stycznia poniżej (-5ºC)

Zadanie 2 (2 p.) Wybierz spośród poniższych stwierdzeń trzy, które świadczą o przejściowości klimatu Polski. A. Roczna amplituda temperatury powietrza w Polsce wzrasta w kierunku wschodnim.

B. W ciągu roku występuje większe zachmurzenie zimą niż latem.

C. W zachodniej części Polski zimy są cieplejsze niż w części wschodniej.

D. W Polsce suma opadów w lecie jest większa niż w zimie.

E. Pokrywa śnieżna utrzymuje się dłużej na wschodzie niż na zachodzie Polski.

F. W ciągu roku występuje przewaga wiatrów zachodnich. Zadanie 3 (3 p.) Na poniższej mapie przedstawiono występowanie jednego z typów gleb w Polsce. a) Skreśl w zdaniach nieprawdziwe określenia, które dotyczą tej gleby.

Należy ona do gleb strefowych/astrefowych. Powstała na obszarach trawiastych/ bagiennych. Odznacza się dużą/małą żyznością.

b) Podaj nazwę tego typu gleby.

Zadanie 4 (2 p.) Podaj nazwy rzek, nad którymi leżą: Poznań, Kalisz, Olsztyn, Rzeszów

Zadanie 5. (0-1p) Jest styczeń, mroźna i słoneczna pogoda. Słyszysz fragment prognozy pogody: „Z zachodu zbliża się do Polski ciepły front atmosferyczny”. Wymień dwie zmiany pogodowe, które

przyniesie nadchodzący front.

Zadanie 6 (3 p.) Podaj konsekwencje przyrodnicze wynikające z podanych niżej cech fizycznych Morza Bałtyckiego. 1. Morze Bałtyckie ma wąskie połączenie z Morzem Północnym. 2. Położone jest w średnich szerokościach geograficznych.3. Jest morzem płytkim o średniej głębokości 52,3 m.

Zadanie 7 (3 p.) Zaklasyfikuj wymienione niżej jeziora do odpowiedniego typu genetycznego. Jeziora: Niegocin, Łebsko, Dąbie, Piaseczno, Gopło, Morskie Oko, Piaseczno

jezioraprzybrzeżne deltowe polodowcowe krasowe

Zadanie 8. (0 – 2)

Poniżej podano opisy pogody dla Gorzowa Wielkopolskiego i Białegostoku w wybranych dniach w roku. Wpisz w odpowiednie miejsce do tabeli nazwę masy powietrza, wybraną z podanych, która ukształtowała przedstawioną pogodę.

Masy powietrza do wyboru: polarna kontynentalna, zwrotnikowa kontynentalna, polarna morska, zwrotnikowa morska

Nazwa miasta/data Opis pogody Masa powietrza

Gorzów Wielkopolski

1 lipca

Najwyższa temperatura powietrza w ciągu dnia 15°C, w nocy spadła do 12°C; ciśnienie atmosferyczne wynosiło 980 hPa; przez całą dobę zachmurzenie było duże i występowały ciągłe opady deszczu.

Białystok

15 stycznia

Maksymalna temperatura powietrza w ciągu dnia -14°C; w nocy minimalna temperatura powietrza wynosiła -23°C; ciśnienie atmosferyczne wynosiło 1020 hPa; zachmurzenie małe; brak opadów atmosferycznych.

Zadanie 9. (0 – 4)

Na podstawie opisu rozpoznaj region geograficzny.

• Jednym z najwyższych wzniesień tej krainy jest Wielki Dział.

• Na obszarze tej krainy położony jest Drawieński Park Narodowy.

• Góry fałdowe, których warstwy skalne składają się głównie z piaskowców, zlepieńców i łupków.

• Kraina położona w dorzeczu Biebrzy i Narwi, gdzie zachowały się w naturalnym stanie

największe w Europie obszary bagien, które są chronione w parku narodowym.

• Kraina zbudowana głównie z jurajskich wapieni. Na jej terenie znajduje się Ojcowski Park Narodowy.

• Obszar w znacznym stopniu pokryty grubą warstwą lessu, z licznymi wąwozami. Na terenie tej krainy występują złoża węgla kamiennego.

• Kraina powstała w dolinie rzeki. Występują tu złoża gipsu. Na jej obszarze znajduje się uzdrowisko Busko Zdrój.

• Obszar ten został sfałdowany i wypiętrzony podczas orogenezy kaledońskiej i hercyńskiej, a następnie odmłodzony w czasie fałdowania alpejskiego. Ma budowę zrębową. Znajdują się tutaj jeziora polodowcowe oraz miejsca wydobycia surowców skalnych: wapieni, dolomitów, granitów.

Zadanie 10. (0-2p)Przyporządkuj każdej z gleb wymienionych w tabeli charakterystyczną skałę macierzystą oraz roślinność. Ich nazwy wybierz spośród podanych. Skała macierzysta: gips, glina, less, piaski i żwiry, wapień, zlepieniec Roślinność: lasy iglaste, lasy liściaste, lasy namorzynowe, roślinność bagienna, step, tundra

Gleba Skała macierzysta Roślinność A. czarnoziem B. brunatna C. bielicowa Zadanie 11. (0 – 4)

Na mapie przedstawiono rozmieszczenie wybranych surowców mineralnych Polski. Uzupełnij legendę dopisując nazwę właściwego surowca obok każdej z zamieszczonych sygnatur.

Na podstawie: Geografia 2. Zestaw map konturowych. Wydawnictwo Ortus , 2009

Zadanie 12. (0-2p) Uzupełnij tabelę, wpisując nazwy jezior (wybrane spośród podanych) i ich typy genetyczne.

Dąbie, Sulejowskie, Hańcza, Łebsko, MamryGeneza misy jeziornej Jezioro Typ genetyczny

Erozyjna działalność wód płynących pod lądolodem lub na jego przedpolu

Odcięcie mierzeją zatoki morskiej

Odcięcie części zalewu osadami rzecznymi Obniżenie między pagórkami morenowymi lub w morenie dennej

Zadanie 13. (0 – 6)

Rozpoznaj rzeki zaznaczone na mapie numerami od 1 do 6.

Zadanie 14. (0-1p) Zakreśl te spośród podanych cech wiatrów, które odnoszą się do wiatru halnego.

A. wiatr porywisty i suchy

B. wiatr okresowy

C. występuje w Karpatach

D. występuje na wybrzeżu

E. tworzy się najczęściej w chłodnej porze roku

F. zmienia kierunek w rytmie dobowym

Zadanie 15. (0-2p) Wyjaśnij, dlaczego na zachodzie Polski roczna amplituda temperatury powietrza jest o około 3°C niższa niż na wschodzie. Zadanie 16. (0-2p) Podaj nazwy gleb typowych dla wymienionych obszarów.

Żuławy Wiślane, Dolina Biebrzy, Kotlina Sandomierska, Wyżyna Krakowsko - Częstochowska

Zadanie 17. (0-3 p.) Poniżej przedstawiono kilka cech klimatu Polski. Do każdej z nich podaj czynnik klimatotwórczy, który na nią wpływa.

• Małe opady w centralnej Polsce, najwyższe na południu kraju.• W porównaniu ze wschodem Polski, w zachodniej części kraju cieplejsze zimy.• Duża zmienność pogody w ciągu całego roku.• Krótki okres wegetacyjny na Pojezierzu Suwalskim.• Zróżnicowanie temperatury powietrza w ciągu roku.• Niższa średnia roczna temperatura na Pojezierzu Kaszubskim niż na Żuławach

Wiślanych.Zadanie 18. (0-1p)Wskaż masy powietrza, które napływają nad Polskę przynosząc zachmurzenie, deszcz i śnieg:

• polarno – morskie znad Azji• polarno – morskie znad północnego Atlantyku• zwrotnikowo – morskie znad Wysp Azorskich• arktyczne znad Morza Arktycznego

Zadanie 19. (0-1p)Wskaż obszary, na których zlodzenie na rzekach trwa ponad 60 dni w roku:

•• Pojezierze Suwalskie• Nizina Śląska

• Pojezierze Pomorskie• Nizina Wielkopolska

Zadanie 20. (0-2p)Wpisz w odpowiednie rubryki konsekwencje położenia Polski w Europie.A – Umiejscowienie między dwoma mocarstwami.

B – Różnica czasu słonecznego między zachodnim, a wschodnim krańcem Polski.

C – Położenie na styku różnych kultur i religii.

D – Przebieg szlaków tranzytowych.

E – Różnice w długości trwania dnia między północą, a południem Polski.

Konsekwencje przyrodnicze Konsekwencje gospodarcze Konsekwencje geograficzne

Zadanie 21. (0-1)

Wybierz z poniższych zestawień, to które zawiera tylko kraje leżące nad Bałtykiem:•• Estonia, Finlandia, Norwegia, Dania• Litwa, Łotwa, Szwecja, Niemcy, Francja

• Łotwa, Szwecja, Litwa, Niemcy• Polska, Francja, Dania, Holandia

Zadanie 22 (0-5p)

Na podstawie opisów rozpoznaj parki narodowe w Polsce i podaj ich nazwy.a. Na terenie największego parku narodowego w Polsce ochronie podlega największy obszar

torfowisk.b. Park na terenie gór o budowie płytowej. Osobliwością są formy skalne o fantastycznych

kształtach, które powstały w wyniku erozji i wietrzenia.c. Park, który ochroną obejmuje najwyższą poza Tatrami część Karpat.d. Położony jest w dolinie górnego Wieprza, godłem parku jest konik polski.e. Ochronie podlegają rozlewiska najdłuższego dopływu Odry, obszar stanowi ostoję ptactwa

wodnego.Zadanie 23. (0-1p)

Zaznacz zestaw, w którym znajdują się parki narodowe Polski położone w pasie Nizin Środkowopolskich:

a. Drawieński, Kampinoski, Narwiański, b. Wielkopolski, Ujścia Warty, Wigierski, c. Białowieski, Kampinoski, Poleski, d. Wielkopolski, Borów Tucholskich, Białowieski

Zadanie 24. (0-1p)

Najdłuższy okres wegetacji występuje na terenie: a. Niziny Podlaskiej b. Niziny Śląskiej c. Żuław Wiślanych d. Wyżyny Lubelskiej