Środki Wyrazu Twórczego

DZIEŁ: PODSTAWOWE ZASADY KOMPOZYCJI PLASTYCZNEJ ZAJĘCIA III

FLORYSTYKA JAKO SZTUKA UKŁADANIA KWIATÓW STYLE FLORYSTYCZNE KOMPOZYCJE FLORYSTYCZNE DRUGIE ŻYCIE ZWYKŁEJ BUTELKI – PODSTAWY DECOUPAGE

TEMATYKA - Zajęcia III

Kompozycja

1. «budowa utworu literackiego, muzycznego itp.; też: układ elementów tworzących jakąkolwiek estetyczną całość»

2. «utwór lub jakakolwiek całość, w których poszczególne elementy są rozmieszczone i uporządkowane w określony sposób»

3. «sztuka komponowania utworów muzycznych» 4. «w średniowiecznym prawie karnym: okup

uiszczony przez sprawcę przestępstwa w celu uchronienia się przed krwawą zemstą»

• kompozycyjny • kompozycyjnie

Kompozycja

• kompozycja ramowa «kompozycja składająca się z cyklu opowiadań lub nowel, w którym każdy z utworów jest elementem ściśle związanym z całością cyklu»

• szkatułkowa forma, kompozycja utworu, dzieła itp. «forma, kompozycja utworu, dzieła polegająca na wpleceniu w opowieść główną opowiadań pobocznych, stanowiących odrębne całości»

• szufladkowa forma, kompozycja utworu, dzieła itp. zob. szkatułkowa forma

Kompozycja

Ułożenie elementów (środków wyrazu plastycznego) na płaszczyźnie lub w przestrzeni

• Barw

• Tonów

• Linii i kresek

• Kształtów, figur, plam

Oznacza sposób powiązania takich elementów jak linie, bryły, płaszczyzny, kolor, światłocień itp.

W każdej dziedzinie działalności artystycznej, także we florystyce, zasady kompozycji pozwalają na połączenie, uporządkowanie i grupowanie poszczególnych elementów w jedną, harmonijną całość. Kompozycja kwiatowa, tworząca efektowną całość, składa się z kilku elementów, z których najważniejszym są:

Punkty (kwiaty)

Linie (łodygi)

Proporcje

Formy

Płaszczyzny

Barwy

Światło

Barwy

• Podstawowe i dopełniające • Ciepłe i zimne • Achromatyczne i chromatyczne Koło barw pozwala ustalić jak zestawić kolory, żeby uzyskać

kompozycję kontrastową lub stonowaną Barwy jasne i ciepłe zaliczane są do barw lekkich, bliskich

człowiekowi, powinny znajdować się w górnych partiach kompozycji, natomiast kolory zimne, ciemne – a przez to wydające się cięższymi – winny stanowić akcent dolny.

Światło i cień

• Umiejętne zastosowane, skierowane na kompozycję we właściwy sposób światło „uplastycznia” ją, stwarza wrażenie głębi.

• Kompozycje przestrzenne powinny mieć trzy wymiary, nie mogą być płaskie.

• Należy pamiętać, aby światło nigdy nie padało równomiernie ze wszystkich stron.

• Jeśli w kompozycji roślinnej główną rolę odgrywają barwy, to powinna być ona oświetlona światłem padającym na wprost.

Rodzaje kompozycji

• Centralna • Otwarta • Zamknięta • Symetryczna • Asymetryczna • Rytmiczna • Arytmiczna • Statyczna • Dynamiczna

Rodzaje kompozycji

• horyzontalna

• wertykalna

• diagonalna

Ćwiczenie 1 Za pomocą kompozycji pokazujemy emocje, uczucia, nastroje: • Radość • Smutek • Miłość • Nienawiść • Gniew • Zamyślenie • Tęsknota • Nostalgia • Lęk • Przyjemność • Irytacja • Namiętność • Samotność • Żal • Złość

Emocje w sztuce

W malarstwie emocje można ukazywać za pomocą rozmaitych

"operacji". Malarz może "działać" kształtem malowanych postaci, barwą, w tym walorem, akcentem kolorystycznym itp.

Operacje malarskie uwydatniające emocje • Radość – barwy: "cukierkowe", błyszczące, zwykle ciepłe lub zimne

kształty : idealnie proporcjonalne • Smutek – barwy: zimne, matowe, lub odcienie czerni i bieli, czasem

barwy złamane, kształty: zniekształcone, zaburzone proporcje • Miłość - barwy: łagodne odcienie czerwieni lub różu, również

w towarzystwie z czernią, kształty: doskonałe, uwypuklające piękno postaci

Reguła złotego podziału

• Złoty podział (łac. sectio aurea), podział harmoniczny, złota proporcja, boska proporcja (łac. divina proportio) – podział odcinka na dwie części tak, by stosunek długości dłuższej z nich do krótszej był taki sam, jak całego odcinka do części dłuższej. Innymi słowy: długość dłuższej części ma być średnią geometryczną długości krótszej części i całego odcinka. Stosunek, o którym mowa w definicji, nazywa się złotą liczbą i oznacza grecką literą φ (czyt. "fi").

• Złoty podział wykorzystuje się często w estetycznych, proporcjonalnych kompozycjach architektonicznych, malarskich, fotograficznych, itp. Znany był już w starożytności i przypisywano mu wyjątkowe walory estetyczne. Stosowano go np. w planach budowli na Akropolu.

Złoty Podział

• Dlaczego taki brak symetrii może się podobać? Dlaczego zdjęcie niesymetryczne wydaje się bardziej interesujące? Odpowiada za to reguła złotego podziału, inaczej nazywana trójpodziałem. Polega na dzieleniu kadru, który najczęściej jest prostokątem, na dziewięć pól, przy pomocy poziomych i pionowych linii na wysokości (szerokości) 1/3 i 2/3.

• Przecięcia tych linii tworzą tak zwane punkty mocne. Jeżeli jakiś element obrazu znajdzie na linii złotego podziału lub w jej pobliżu, będzie łatwiej zauważalny. Podobnie jest z punktami – jeżeli jakiś obiekt, rzecz, plama, barwa znajdzie się w punkcie mocnym lub jego pobliżu to widz zwróci na to miejsce szczególną uwagę.

http://www.fotal.pl/foto-poradnik-pawla-dumy-zloty-podzial-czyli-kolejny-sposob-na-skomponowanie-zdjecia/

Proporcje i rytm w kompozycji roślinnej

• Podobną definicję proporcji można odnieść do dzieła, jakim jest kompozycja kwiatowa.

• Przez proporcje należy rozumieć harmonijny stosunek wymiarów poszczególnych części, wzajemnie do siebie i do całości. Za podstawę wzajemnych stosunków przyjęto „złoty podział odcinka” wyrażony proporcjami a:b=b:c lub 3:5=5:8.

a:b=b:a 3:5=5:8

Ład w układzie kompozycyjnym

• Każda kompozycja wprowadza ład będący przeciwieństwem chaosu. Aby wprowadzić ład w aranżacji składającej się z wielu różnorodnych elementów należy ustalić cel dekoracji, a następnie dobrać takie elementy, które umożliwią wykonanie zamierzonej aranżacji.

• Istnieją trzy możliwości wprowadzenia ładu: uszeregowanie, układ symetryczny, układ asymetryczny.

Uszeregowanie

• Takie same elementy usytuoawane są w takiej samej odległości od siebie.

• Wyróżniamy uszeregowanie proste i rytmiczne.

• Uszeregowanie wywołuje wrażenie spokoju, stałości i regularności.

Układ symetryczny

• Otrzymujemy wtedy, gdy obie części układu znajdują się po dwóch stronach osi symetrii.

• Jakby były odbite w lustrze.

• Dzięki proporcjonalnemu wyważeniu symetria ma poważny, uroczysty charakter.

Układ asymetryczny

• To układ swobodny, bez zachowanej osi symetrii.

• Polega na nieregularnym zgrupowaniu elementów kompozycji.

• Motyw główny stale dominuje nad pozostałymi.

Grupowanie elementów

• W kompozycji wyróżnia się motywy główne i uboczne.

• Motyw główny jest najważniejszy. • W układzie symetrycznym znajduje się zawsze

w jego geometrycznym środku. • Elementy kompozycji kwiatowej: Elementy główne Elementy uzupełniające Elementy wypełniające Punkt wzrostu, w którym lokalizowany jest motyw

główny.

Przestrzenność układu

• Kompozycja roślinna jest trójwymiarową bryłą, można bowiem określić jej trzy wymiary: długość, szerokość i głębokość.

• Punkt środkowy z którego wychodzą wszystkie elementy i który je wiąże, stanowi motyw główny w kompozycji i jest on „punktem wzrostu” całego układu.

Kontrasty

Oprócz kontrastów barwnych o których była już mowa w układach przestrzennych wyróżniamy:

- Kontrasty wielkości – duże formy wsród małych i odwrotnie, - Kontrasty kształtu – formy kuliste wsród

kanciastych i odwrotnie, - Kontrasty ilości – zagęszczenie wśród rozproszenia

i odwrotnie, - Kontrasty kierunku – formy pionowe wsród form

poziomych

Zasada równowagi optycznej

• Zasada zachowania równowagi optycznej dotyczy nie tylko prawidłowego rozłożenia „optycznego ciężaru” po obu stronach osi symetrii, lecz także, i to w szerszym zakresie, przestrzenności i proporcji aranżowanego układu.

Klucz kompozycyjny

Cztery zasady projektowania: Kontrast Równowaga Wyrównanie Rytm Ćwiczenie 2 DRUGIE ŻYCIE BUTELKI/PUSZKI Wykonujemy wazonik lub świecznik w technice

decoupage , wykorzystując powyższe zasady

Style układów kompozycyjnych

• Styl wegetatywny • Styl dekoracyjny • Styl formalno-linearny • Styl wiązania formy (styl formalny)

Ćwiczenie 3: Wymień jak najwięcej rodzajów roślinnych układów

kompozycyjnych. Znajdź przykłady np. w literaturze. Sporządź szkice

poglądowe.

Powstawanie projektu:

Pomysł (tytuł)

Koncepcja (temat)

Treść (zagadnienie)

Szkic (notatka graficzna)

Projekt

Bibliografia

Gładka A., Melerska H., Kompozycje kwiatowe.

Wydawnictwo Watra, Warszawa 1988.

Szendel I., Artystyczne układanie roślin.

Wydawnictwo Spółdzielcze.Internetowy Słownik Języka Polskiego PWN:

http://sjp.pwn.pl/

Słownik pojęć

http://zs5elk.boo.pl/download/kf/slownik_pojec.pdf

http://www.fotal.pl/foto-poradnik-pawla-dumy-zloty-podzial-czyli-kolejny-sposob-na-skomponowanie-zdjecia/

Dziękuję za uwagę na III zajęciach

• Przypominam o zadaniu kontrolnym na przyszłe zajęcia (25 listopada)!