SPRAWDŹ CO UMIESZ Z BIOLOGII ?

- zestaw zadań powtórzeniowych dla

uczniów gimnazjum

Opracowanie : mgr Anna Strzelczyk

DZIAŁ : ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA

Zadanie 1

Połącz w pary nazwy odcinków układu oddechowego z właściwymi dla nich funkcjami

A) jama nosowa 1) zachodzi tu wymiana gazowa

B) płuca 2) pierwszy odcinek układu oddechowego

oczyszcza i ogrzewa powietrze

C) krtań 3) sprężysta rura , ogrzewa i oczyszcza powietrze

D) tchawica 4) narząd głosotwórczy , znajdują się tu struny głosowe

Zadanie 2

Spośród podanych czynności wybierz 3 czynności , które zachodzą podczas wdechu

A) objętość klatki piersiowej się zmniejsza B) objętość klatki piersiowej się zwiększa C) Płuca się rozszerzają , napełniają się powietrzem D) Płuca się zwężają i powietrze jest z nich usuwane E) Żebra unoszą się ku górze F) Żebra opadają ku dołowi

Zadanie 3

Spośród wymienionych cech , wypisz cyfry tych , które charakteryzują żyły

( 5 cech )

Cechy :

1 – ściany cienkie 7 – krew płynie z tkanek do serca

2 - ściany grube , sprężyste 8 - krew płynie zgodnie z pulsacją serca

3 – zastawki 9 - krew płynie z serca do tkanek

4 – duże ciśnienie krwi 10 - krew płynie równomiernie

5 – małe ciśnienie krwi

6 - brak zastawek

Zadanie 5

Przyporządkuj pojęcia z kolumny lewej odpowiednim określeniom z kolumny prawej

A aorta 1 ) 70 mm Hg

B pień płucny 2 ) tętnica wychodząca z lewej komory

C faza skurczu serca 3 )tętnica wychodząca z prawej komory

D osierdzie 4 )120 mm Hg

E ciśnienie rozkurczowe krwi 5 ) faza , w której następuje skurcz komór a

F ciśnienie skurczowe krwi rozkurcz przedsionków

G faza rozkurczu serca 6 ) faza , w której następuje rozkurcz

komór , a skurcz przedsionków

7 ) worek otaczający serce wypełniony

płynem

Zadanie 6

Wyjaśnij na czym polega różnica między szczepionką a surowicą odpornościową .

Zadanie 7

W dwóch kolumnach podano odcinki przewodu pokarmowego oraz ich funkcje .

Wskaż prawidłowe połączenia odcinka przewodu wraz z odpowiednią funkcją.

I jama ustna A dezynfekcja pokarmu

II gardło B połknięcie pokarmów

III przełyk C żucie , trawienie cukrów , zwilżanie pokarmu

IV żołądek D magazynowanie i przesuwanie pokarmu

V wątroba E trawienie

VI trzustka F wchłanianie strawionego pokarmu

VII dwunastnica G produkcja soku trzustkowego

VIII jelito cienkie

( oprócz dwunastnicy ) H produkowanie witamin , wchłanianie wody i formowanie kału

I trawienie ostateczne

Zadanie 8 Zaznacz nazwy 4 pokarmów wysokoenergetycznych :

A) Jabłko C) czekolada E) pieczywo G) szpinak B) kapusta biała D) masło F) wieprzowina

Zadanie 9

Do podanych substancji dopisz nazwy narządów , które usuwają dane substancje z organizmu człowieka.

1 . WODA ....................................................................

2. DWUTLENEK WĘGLA .......................................

3. MOCZNIK .............................................................

Zadanie 10

Oceń , który z przedstawionych wyników badania moczu jest prawidłowy . Wyjaśnij dlaczego.

1 wynik 2 wynik

barwa słomkowa barwa słomkowa

odczyn lekko kwaśny odczyn lekko kwaśny

białko -- białko --

cukier + cukier --

A) O czym informuje nas obecność krwinek białych w moczu ?

Zadanie 11

Przyporządkuj ośrodek nerwowy odpowiednim płatom mózgowym

A ośrodek myślenia 1 płat ciemieniowy

B ośrodek słuchu 2 płat czołowy

C ośrodek ruchowy mowy 3 płat skroniowy

D ośrodek wzroku 4 płat skroniowy

E ośrodek czucia 5 płat potyliczny

Zadanie 12

Do podanych niżej funkcji ośrodkowego układu nerwowego dobierz odpowiednie narządy

pełniące , te funkcje . Wpisz obok funkcji odpowiednie oznaczenia : MG – mózg , MŻ – móżdżek

RP – rdzeń przedłużony , RK – rdzeń kręgowy .

A) koordynacja ruchów i utrzymanie równowagi......... B) miejsce powstawania odruchów .......... C) regulacja oddychania krążenia , połykania ........ D) ośrodek pamięci i świadomości , wrażeń zmysłowych........ E) zachowanie pionowej postawy ciała

Zadanie 13

Co to jest odruch ?

Spośród wymienionych odruchów wskaż 5 odruchów bezwarunkowych

( wrodzonych ):

a. cofnięcie ręki na widok ostrego przedmiotu b. cofnięcie ręki przy ukłuciu c. wydzielanie śliny na widok cytryny d. jazda na rowerze e. cofnięcie ręki przy oparzeniu f. ziewanie g. wydzielanie śliny pod wpływem żucia gumy h. kichanie

Zadanie14 Połącz nazwy gruczołów wydzielania wewnętrznego z odpowiednimi hormonami przez nie

wydzielanymi :

A przysadka mózgowa 1 parathormon

B trzustka 2 hormon wzrostu

C jajniki 3 insulina

D przytarczyce 4 glukagon

5 progesteron

Zadanie 15

Uzupełnij schemat obrazujący skład krwi :

KREW

.................................. ..........................................

........................ .........................

..................................

Zadanie 16

Wymień 3 funkcje układu krwionośnego człowieka.

Zadanie 17 Do poszczególnych elementów krwi dopisz ich funkcję :

Czerwone ciałka krwi ............................................. Białe ciałka krwi ......................................................

Płytki krwi ...............................................................

Zadanie 18

Spośród wymienionych mechanizmów odporności wybierz te, które zapewniają odporność nabytą :

A. ślina wraz z substancjami bakteriobójczymi B. sok żołądkowy C. szczepienia ochronne D. podanie surowicy odpornościowej E. przekazanie przeciwciał z mlekiem matki F. rzęski w układzie oddechowym

Zadanie 19

Wpisz do tabeli odpowiednie informacje korzystając z określeń : pepsyna , żołądek , trypsyna ,

dwunastnica , lipaza , jama ustna , ptialina , amylaza . Wybierz tylko informacje właściwe .

Nazwa odcinka przewodu pokarmowego ,

w którym zachodzi trawienie

Enzym trawienny

BIAŁKA

1.................................

2...........................................

1.................................

2.......................................

TŁUSZCZE

1.............................. 1.......................................

Zadanie 20

W tabeli podane są dane dotyczące zawartości białka w 100 g produktów . Podaj te , 2 produkty

roślinne, które można stosować w diecie wysokobiałkowej

Zawartość białka w 100g produktów

Produkty roślinne

Orzechy laskowe

Marchew

Chleb razowy

Groch

Ziemniaki

Jabłka

Fasola

Kasza gryczana

Mąka

Kapusta biała

14,4

1,0

7,2

23,8

1,7

0,6

21,4

12,5

13,0

1,7

Zadanie 21

W jelicie cienkim następuje wchłanianie substancji odżywczych . Wymień 2 przystosowania budowy

tego narządu do procesu wchłaniania substancji .

Zadanie 22

Zaznacz 2 funkcje układu moczowego :

A) dostarczanie tlenu do organizmu B) usuwanie zbędnych produktów przemiany materii C) regulowanie poziomu hormonów D) regulowanie ciśnienia krwi E) regulowanie gospodarki mineralnej

Zadanie 23 Na podstawie tabeli podaj 2 różnice między składem chemicznym moczu ostatecznego i krwi

Części składowe

Osocze krwi ( %)

Mocz pierwotny (%)

Mocz ostateczny ( %)

Białka , tłuszcze 7-9 brak Brak

Cukier 0,1 0,1 Brak

Sole 0,7 0,7 1,25

Mocznik 0.03 0,03 2,0

Woda i inne substancje

90,17 - 92,17 99,17 96,75

Zadanie 24

Oceń , który z przedstawionych wyników badania moczu jest prawidłowy . Wyjaśnij dlaczego .

wynik 1 wynik 2

Barwa słomkowa barwa słomkowa

Odczyn lekko kwaśny odczyn lekko kwaśny

Białko - obecne białko - brak

Cukier - brak cukier - brak

Zadanie 25

Używając poniższych określeń przedstaw przy pomocy strzałek drogę impulsu nerwowego w

prostym łuku odruchowym

efektor , neuron kojarzeniowy , neuron ruchowy , neuron czuciowy , receptor

Bodziec � .................... � .........................-�......................�............................-->..................

Zadanie 26

Dopasuj odpowiednio nazwę elementu oka wraz z pełnioną przez niego funkcją

A soczewka 1 miejsce gdzie nie ma pręcików i czopków

B nerw wzrokowy 2 odżywia gałkę oczną

C plamka ślepa 3 ma zdolność do zmiany kształtu ( akomodacji )

D naczyniówka 4 warstwa światłoczuła

E siatkówka 5 reguluje ilość światła wchodzącego do oka

F ciało szkliste 6 przenosi wrażenia wzrokowe do mózgu

G źrenica 7 wypełnia wnętrze gałki ocznej

Zadanie 27

Połącz w pary narząd zmysłu z właściwym jego przykładem

A) Zmysł wzroku 1) ucho

B) Zmysł słuchu 2) oko

C) Zmysł smaku 3) skóra

D) Zmysł czucia 4) język E) Zmysł węchu 5) jama nosowa

DZIAŁ : DZIEDZICZNOŚĆ I ZMIENNOŚĆ GENETYCZNA ORGANIZMU

Zadanie 1

A. Gamety powstają w wyniku procesu ..................................

B Osobnik , który jest homozygotą recesywną ma genotyp .........................................

C Osobnik , który jest heterozygotą ma genotyp............................................................

D Geny zlokalizowane są na ............................................................

E Gen dominujący oznaczamy symbolem ( D lub d )...................................................

Zadanie 2

Podaj liczbę chromosomów człowieka w :

a ) plemniku

b ) komórce wątroby

c) komórce mięśniowej

d ) erytrocycie

Zadanie 3

Kobieta o ciemnych włosach ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o blond włosach.

Wykonaj odpowiednią krzyżówkę genetyczną i podaj jaką barwę włosów mogą mieć ich dzieci.

D – gen odpowiedzialny za ciemne włosy P:

d – gen odpowiedzialny za blond włosy G:

Zadanie 4

Hemofilia to choroba krwi polegająca na zaburzeniach procesu krzepnięcia krwi . Gen

wywołujący hemofilię jest recesywny ( h ) . Kobieta chora na hemofilię ( nosicielka ) ma dzieci z

mężczyzną , który jest zdrowy .

Uzupełnij genotypy mężczyzny i jego żony , wypełnij szachownicę genetyczną Określ ile ich

dzieci ( dziewczynek i chłopców ) będzie zdrowych , a ile będzie chorych na hemofilię .

P:

Zadanie 5

Uzupełnij poniższe zdania : A. Gen recesywny oznaczamy symbolem ( T , t ) .................................

B Osobnik , który jest homozygotą recesywną ma genotyp ..................

C Allele to ……………………………………………………………...

D Osobnik o genotypie Cc jest .............................................................

E Geny umieszczone są na .....................................................................

Zadanie 6

Wypełnij tabelę wpisując odpowiednią liczbę chromosomów

organizm Komórki ciała gamety

muszka

owocowa

8

kukurydza 20

Człowiek

tulipan 40

Zadanie 7 Kobieta o kręconych włosach ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o prostych włosach (heterozygota ). Jaki rodzaj włosów będą miały ich dzieci ?

P- gen odpowiedzialny za kręcone włosy P;

p- gen odpowiedzialny za proste włosy G:

Zadanie 8 Daltonizm to choroba polegająca na nie rozróżnianiu barw . Gen wywołujący daltonizm jest recesywny ( d ) . Chory na daltonizm mężczyzna ma dzieci z kobietą , której ojciec był daltonistą

(nosicielka )

Określ jak dziedziczy się ta choroba u ich dzieci ( chłopców i dziewczynek ) Uzupełnij

genotypy rodziców i wypełnij szachownicę genetyczną.

P;

Zadanie 9 Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące grupy krwi : I A , I B , i .

Kobieta o grupie krwi A ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi O .

Jaką grupę krwi mogą mięć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę

Zadanie 10

Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące

grupy krwi : IA , IB , i .

Kobieta o grupie krwi B ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi B (heterozygota

Jaką grupę krwi mogą mieć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę

Zadanie 11

Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące

grupy krwi : I A , I B , i .

Kobieta o grupie krwi AB ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi O .

Jaką grupę krwi mogą mięć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę

Zadanie 12

Grupy krwi są u ludzi cechą uwarunkowaną genetycznie . Istnieją 3 allele warunkujące

grupy krwi : I A , I B , i .

Kobieta o grupie krwi B ( homozygota ) ma dzieci z mężczyzną o grupie krwi A (homozygota

Jaką grupę krwi mogą mieć ich dzieci . Wykonaj odpowiednią krzyżówkę

Zadanie 13

Kobieta o niebieskich oczach ma dzieci z mężczyzną o brązowych oczach , u którego w rodzinie nikt

nie posiadał oczu niebieskich . Podaj jakie oczy będą posiadać ich dzieci.

A- oczy brązowe a- oczy niebieskie

Zadanie 14

Kobieta o brązowych oczach ( heterozygota ) ma dzieci z mężczyzną o brązowych oczach, którego

matka miała oczy niebieskie . Podaj jaką barwę oczu będą miały ich dzieci

Zadanie 15

Kobieta posiadająca zdolność zwijania języka w trąbkę ma dzieci z mężczyzną ,który również posiada

tę zdolność . Jedno ich dziecko nie posiada takiej zdolności . Podaj jakie będzie prawdopodobieństwo

, że ich następne dziecko nie będzie posiadało tej zdolności

B- zdolność zwijania języka w trąbkę b- brak zdolności zwijania języka

Zadanie 16

Czarna barwa sierści u myszy jest dominująca w stosunku do barwy żółtej .

Skrzyżowano myszy o barwie czarnej i żółtej . W F1 uzyskano wszystkie myszy czarne, natomiast

w F2 uzyskano myszy żółte i czarne .Podaj genotypy rodziców i dzieci , wykonaj odpowiednią

krzyżówkę .

Zadanie 17

Kobieta o blond włosach ma dzieci z mężczyzną o brązowych włosach ( homozygota )

Określ jakie włosy będą miały ich dzieci. Włosy blond są recesywne w stosunku do włosów brązowych

Zadanie 18

Niebieskooki mężczyzna , którego rodzice mieli oczy piwne , ożenił się z ciemnooką kobietą , której

ojciec miał oczy niebieskie , a matka piwne. Dziecko z tego małżeństwa miało oczy niebieskie

Zapisz genotypy wszystkich członków rodziny

Zadanie 19

Praworęczność dominuje nad leworęcznością . Praworęczny mężczyzna , którego ojciec był

leworęczny ma dzieci z kobietą leworęczną . Jak dziedziczy się ta cecha u ich potomstwa?

Zadanie 20

Kształt nosa jest determinowany przez parę alleli . Nos orli jest dominujący w stosunku do nosa

prostego.Czy dwoje ludzi o nosach orlich może mieć dziecko o nosie prostym ?Wykonaj

odpowiednią krzyżówkę .

DZIAŁ : STRUKTURA ORGANIZMU A FUNKCJE ŻYCIOWE

Zadanie 1

Dokończ poniższe zdanie:

Głównym celem wymiany gazowej u zwierząt jest

................................................................................

Zadanie 2

Pogrupuj zwierzęta w zależności od sposobu oddychania , wpisując ich nazwy do tabeli

śledź , królik , żmija , ropucha ,

ameba , tasiemiec , krab , kijanka ,

chrabąszcz , mucha , gołąb , pies

zwierzęta

oddychające

całą powierzchnią ciała

zwierzęta

oddychające

przy pomocy tchawek

zwierzęta

oddychające

przy pomocy skrzeli

zwierzęta

oddychające

przy pomocy płuc

Zadanie 3

Spośród podanych poniżej pojęć wybierz te , które dotyczą oddychania i przy ich pomocy

zapisz równanie tego procesu.

Tlen , dwutlenek węgla , woda , chlorofil , energia ( ATP ) , sole mineralne , witaminy , glukoza

.......................+ ............................ ����............................+.........................+..........................

Zadanie 4

Przyporządkuj odpowiednim tkankom pełnione przez nie funkcje :

A) nabłonkowa 1) umożliwia ruchy ciała B) krew 2) odbiera bodźce ze środowiska i przewodzi impulsy C) tkanka mięśniowa 3) transport tlenu i substancji odżywczych

D) tkanka nerwowa 4) pełni funkcje ochronne

Zadanie 5

Spośród wymienionych funkcji wybierz 2 funkcje liścia :

A) zachodzi tu wymiana gazowa B) pobiera wodę i sole mineralne z podłoża C) zachodzi tu proces fotosyntezy D) zachodzi tu proces transpiracji E) transportuje substancje odżywcze do całej rośliny F) utrzymuje roślinę w podłożu

Zadanie 6

Kolejność odzwierciedla etapy komplikowania się budowy ciała zwierzęcia .

Uporządkuj określenia i ułóż je we właściwej kolejności od najbardziej skomplikowanej do

podstawowej ( najmniejszej )jednostki strukturalnej.

Układ , komórka , narząd , organizm , tkanka

Zadanie 7

Z podanych niżej określeń wybierz te, które odnoszą się do :

A) struktur komórkowych B) tkanek C) organów

drewno , cytoplazma , mitochondrium , zwarcica , łodyga , owoce

Zadanie 8

Przyporządkuj i wpisz wymienione organizmy we właściwe miejsce :

ORGANIZMY

JEDNOKOMÓRKOWE WIELOKOMÓRKOWE

CHLORELLA , BAKTERIA , KOT , SOSNA , DROŻDŻE , PANTOFELEK ,

JAŁOWIEC , JASZCZURKA

Zadanie 9

Wszystkie poniższe tkanki podziel na tkanki zwierzęce i tkanki roślinne

Tkanka nabłonkowa , miękiszowa , mięśniowa , łączna , okrywająca , przewodząca , nerwowa,

Wzmacniająca

TKANKI ZWIERZĘCE TO :

1.................................................... , 2.............................................................

3 .................................................... , 4...............................................................

TKANKI ROŚLINNE TO :

1 .................................................. , 2 ............................................................

3 .................................................. , 4............................................................

Zadanie 10

Połącz w pary strukturę komórkową wraz z właściwą dla niej funkcją , jaką pełni ta struktura w

komórce.

JĄDRO KOMÓRKOWE 1. zachodzi tu proces fotosyntezy

MITOCHONDRIUM 2. zachodzi tu oddychanie komórkowe i wytwarzana jest

energia

CHLOROPLAST 3. steruje procesami życiowymi komórki

Zadanie 11

Połącz w pary nazwę tkanki z odpowiednią dla niej funkcją .

Tkanka nabłonkowa 1. transportuje substancje u zwierząt

Tkanka wzmacniająca 2. pokrywa powierzchnię ciała zwierzęcia

Tkanka przewodząca 3. chroni roślinę przed złamaniem

Tkanka kostna 4. buduje szkielet kręgowców

Krew 5 transportuje substancje w roślinie

Zadanie 12

Połącz w pary rodzaj związku chemicznego wraz z pełnioną przez niego funkcją :

A. białka 1. pełni rolę termoizolatora , chroni przed utratą ciepła

B. cukry 2 są głównym związkiem energetycznym

C tłuszcze 3 są materiałem budulcowym organizmu

D witaminy 4 regulują przebieg reakcji w organizmie

Zadanie 13

1. Uzupełnij poniższy tekst : A) organizmy , które potrafią samodzielnie wytwarzać związki organiczne w procesie

fotosyntezy to ...............................................................

B) organizmy , które nie potrafią wytwarzać związków organicznych i muszą pobierać je z

pokarmem

to ....................................................................................

Zadanie 14

Spośród wymienionych organizmów wybierz i podkreśl 4 organizmy cudzożywne :

Paprotka , sosna , pies , człowiek , tulipan , jodła , jaszczurka , róŜa , zając

Zadanie 15

Spośród podanych niżej organów roślinnych podkreśl ten , w którym zachodzi proces fotosyntezy

KORZEŃ , ŁODYGA , KWIAT , LIŚĆ , OWOC

Zadanie 16

Uzupełnij równanie procesu fotosyntezy wpisując nazwy odpowiednich związków :

...................................+ WODA CUKIER PROSTY + ................................

Wskaż substraty i produkty tego procesu.

Zadanie 17

Uzupełnij zdanie : Istnieją dwa podstawowe sposoby rozmnażania ............................................ i

............................................. .

Zadanie 18

Spośród wymienionych poniżej cech wybierz 3 cechy dotyczące rozmnażania płciowego :

A) uczestniczy tylko 1 osobnik B) uczestniczą 2 osobniki C) potrzebne są komórki rozrodcze D) niepotrzebne są komórki rozrodcze E) osobniki potomne mają cechy organizmu , z którego powstały F) osobniki potomne są kombinacją cech każdego z osobników

Zadanie 19

Połącz w pary sposób rozmnażania z przykładem organizmu , u którego ten sposób rozmnażania

występuje.

A) ZARODNIKI 1) PANTOFELEK

B) BULWY 2) PIECZARKA

C) KŁĄCZA 3) ZIEMNIAK

4) KOSACIEC

Zadanie 20

Do podanych poniżej opisów dobierz właściwe do nich terminy wybierając z następujących ;

GONADY , ZAPŁODNIENIE ZEWNĘTRZNE ,ZAPŁODNIENIE , ROZDZIELNOPŁCIOWOŚĆ , ZAPŁODNIENIE

WEWNĘTRZNE , OBOJNACTWO , ZAPŁODNIENIE KRZYŻOWE , DYMORFIZM PŁCIOWY

A) proces połączenia plemnika z komórką jajową B) występowanie u osobnika narządów rozrodczych męskich i żeńskich C) różnice w wyglądzie zewnętrznym między osobnikami płci męskiej i żeńskiej D) połączenie gamet w organiźmie samicy

Zadanie 21

Spośród wymienionych przystosowań wypisz 3 przystosowania do owadopylności :

A) wytwarzają duże ilości lekkiego pyłku D) intensywny zapach B) mają barwne płatki korony E) zredukowane płatki korony C) tworzą nektar F) długie słupki i pręciki wystające poza

kwiat

Zadanie 22

Spośród wymienionych grup zwierząt wypisz te , u których NIE występują w rozwoju błony płodowe

RYBY , GADY , PTAKI , SSAKI , PTAKI , PŁAZY , OWADY

Zadanie 23

Dopasuj definicję do odpowiednich pojęć .

A) w rozwoju występuje postać larwalna 1) żyworodnosć

B) zarodek rozwija się poza organizmem 2) jajorodność

matki 3) łożysko

A) zapewnia kontakt matki i zarodka , 4) rozwój złożony występuje u ssaków

Zadanie 24

Połącz w pary nazwy poszczególnych błon płodowych , z funkcją jaką pełnią u rozwijającego się

zarodka

A) kosmówka 1) chroni zarodek przed czynnikami zewnętrznymi i zapewnia wymianę

gazową, najbardziej zewnętrzna błona płodowa

B) omocznia 2) zapewnia rozwijającemu zarodkowi środowisko zewnętrzne

C) owodnia 3) gromadzi zbędne produkty przemiany materii

DZIAŁ : OCHRONA ŚRODOWISKA I EKOLOGIA

Zadanie 1

Połącz w pary nazwy pojęć ekologicznych ( kolumn I ) z odpowiednimi definicjami

(kolumna II )

EKOSYSTEM zespół osobników jednego gatunku występujących

na danym terenie

POPULACJA zespół populacji roślinnych i zwierzęcych wzajemnie

na siebie oddziaływujących i występujących na

danym terenie

BIOCENOZA zespół populacji roślinnych i zwierzęcych

występujących na danym terenie wraz z czynnikami

środowiska nieożywionego

Zadanie 2

Przy podanych niżej parach organizmów w miejsca kropek wpisz nazwę właściwego typu Oddziaływania antagonistycznego lub nieantagonistycznego .

Owady i rosiczka .............................................................

Grzyb i glon w poroście ..................................................

Lis i zając .........................................................................

Szczur śniady i szczur wędrowny .................................................

Nosorożec i bąkojad ..........................................................

Kleszcz i człowiek .............................................................

Różanka i małż ..................................................................

Zadanie 3

Podaj 5 cech drapieżników, które ułatwiają im zdobycie pokarmu .

1...............................................................................................................................

2................................................................................................................................

3...............................................................................................................................

4................................................................................................................................

5................................................................................................................................

Zadanie 4

Wyjaśnij dlaczego jemioła jest półpasożytem .

...........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Zadanie 5

Połącz w pary określenia z kolumny 1 odpowiadającym im określeniom z kolumn 2

A biotop 1 bakterie i grzyby

B ekosystem 2. rośliny zielone

C. producenci 3. martwe elementy środowiska

D. destruenci 4. zespół populacji roślinnych i zwierzęcych

wraz z nieożywionymi czynnikami środowiska

Zadanie 6

W podanym łańcuchu pokarmowym wskaŜ konsumentów I rzędu i producentów

Glony skorupiaki ukleja sandacz

Zadanie 7

Uzupełnij poniższy tekst : Zespół populacji roślinnych i zwierzęcych występujących na określonym terenie i wzajemnie na

siebie oddziaływujących to ..................................... .

W skład ekosystemu wchodzi ......................... i .................................... .

Nieożywione składniki ekosystemu to .............................. .

W ekosystemie materia ............................ a energia ..................................... .

Zadanie 8

Do podanych przykładów oddziaływań dopisz ich dokładne nazwy : Lis – zając ..........................................

Grzyb z glonem w poroście .................................

Kleszcz – człowiek ..........................................

Zadanie 9

Wymień oddziaływania antagonistyczne i nieantagonistyczne . Oddziaływania antagonistyczne to :

1..............................................

2..............................................

3...............................................

Oddziaływania nieantagonistyczne to:

1................................................

2...............................................

3................................................

Zadanie 10

Utwórz 2 dowolne łańcuchy pokarmowe .

Zadanie 11

W biocenozie wyróżniamy 3 grupy organizmów : producentów , konsumentów i destruentów Poniżej podano przykłady tych organizmów przyporządkuj je do właściwego poziomu troficznego :

Rośliny zielone , bakterie i grzyby , zwierzęta

Producenci to ..............................................

Konsumenci to ............................................

Destruenci to ...............................................

Zadanie 12

Uzupełnij poniższy tekst : Tlenki siarki i azotu są przyczyną ...................................................

Freony są przyczyną .........................................................

Nadmierna ilość dwutlenku węgla w atmosferze to przyczyna ............................................

Zadanie 13

Wymień metody oczyszczania wód : 1........................................

2........................................

3.......................................

Oczyszczanie wód z zanieczyszczeń realizowane jest w ...................................................... .

Zadanie 14

Optymalne wartości odczynu gleby dla trzech gatunków roślin wynoszą :

Buk zwyczajny : pH 3-5

Jesion : pH 6-8

Rojnik pospolity pH 8,5-9

A) Dla której z wymienionych roślin optymalna wartość pH gleby waha się w najmniejszym zakresie ?

B) Która z roślin występuje na glebach kwaśnych ?

Zadanie 15

Do podanych poniżej opisów dobierz właściwe określenia spośród podanych poniżej :

Nisza ekologiczna , siedlisko , gatunek , populacja , , tolerancja ekologiczna

A) Specyficzne miejsce życia organizmu np. miejsce gniazdowania ptaka to jego .....................................

B) Wszystkie potrzeby życiowe organizmu i wymagania względem środowiska to jego .............................

C) Zawiera zasób informacji genetycznej , którą przekazuje swojemu płodnemu potomstwu .....................

Zadanie 16

Emisja zanieczyszczeń powietrza wyrządza większe szkody ( odpowiedz TAK lub NIE )

A. w lasach liściastych niż iglastych B. w lasach iglastych występujących na nizinach niż w lasach iglastych w górach C. w lasach mieszanych rosnących w górach niż w lasach mieszanych na

nizinach

Zadanie 17

Wybierz zapis wskazujący w jakiej kolejności następują po sobie zjawiska podczas degradacji

środowiska

A. powstawanie kwaśnego deszczu , spalanie węgla w elektrowni , emisja dwutlenku siarki ,

wymieranie lasów

B . emisja dwutlenku siarki , powstawanie kwaśnego deszczu , wymieranie lasów , spalanie węgla w

elektrowni

C. spalanie węgla w elektrowni , emisja dwutlenku siarki , powstawanie kwaśnego deszczu ,

wymieranie lasów

D. wymieranie lasów , powstawanie kwaśnego deszczu , spalanie węgla w elektrowni , emisja

dwutlenku siarki

Zadanie 18

Zjawiskiem świadczącym o postępującej eutrofizacji jest :

A. zwiększenie liczebności ryb drapieżnych

B . zwiększenie liczebności ryb łososiowatych

C. pojawienie się „ zakwitów glonów ”

D. zarastanie zbiorników wodnych

E. prawidłowe odpowiedzi C, D